VERZORG! JE VOETEN
BLAREN RISICOVOETEN VOETSCHIMMEL VOETWRATJES
GRATIS uitgave
ZWEETVOETEN
www.verzorg.be
Droge, eeltige, gekloofde of transpirerende voeten?
Uw voeten verdienen Neutrogena速!
VOORWOORD Veel voetproblemen zijn te voorkomen! Je hoopt er jouw hele leven op te lopen,
Uit onderzoek blijkt dat in België zeker
maar je besteedt meestal weinig aandacht
meer dan één miljoen mensen behoefte
aan de verzorging van: je voeten! Je gaat er
hebben aan gespecialiseerde voetzorg en
vanuit dat ze in de beste conditie verkeren,
daarbij horende verzorgende producten.
maar als ze je in de steek laten zijn de pro-
Voetzorgverlening staat echter nog in de
blemen die daaruit voortkomen uitermate
kinderschoenen. Er zijn in België ongeveer
ernstig.
550 podologen die binnen een door de
Bij ernstige voetklachten zijn er niet alleen
overheid gereguleerd protocol werken en
lichamelijke en psychische problemen,
erkend zorgverlener zijn. Dat is slechts een
maar ook iemands omgeving gaat veran-
druppel op een gloeiende plaat.
deren. Revalidatie is vaak ingrijpend, duurt
Er is nu al behoefte aan enkele duizenden
lang en brengt hoge medische kosten met
getrainde voetzorgverleners en die behoef-
zich mee. Mensen moeten vaak verhuizen
te wordt in de toekomst alleen maar groter.
om aangepast te kunnen wonen en de
Er zijn gespecialiseerde voetverzorgers,
werkomgeving moet worden aangepast. Bij
maar die hebben geen officieel statuut om
ernstige voetklachten gaat de conditie snel
zich aan vast te houden en dat betekent
achteruit vanwege het gebrek aan bewe-
dat er grote kwalitatieve verschillen in de
ging met alle gevolgen van dien.
uitvoering van deze vorm van zorg zijn.
Er zijn grote groepen chronisch zieken die
Goede voetzorg kan veel voetproblemen
extra kwetsbare voeten hebben. Mensen
voorkomen. Daar speel je uiteraard zelf ook
die lijden aan diabetes, reuma, en kanker
een grote rol bij. Met dit tijdschrift willen
kunnen ernstig getroffen worden. Bij diabe-
we jou een aantal eenvoudige aanwijzingen
tes bijvoorbeeld kan een niet tijdig ontdek-
geven om jouw voeten goed te kunnen
te zweer van de voet leiden tot amputatie.
verzorgen zodat je er lang plezier van kunt
Voetproblemen zijn helaas ook een da-
hebben. Als je aandacht voor jouw voeten
gelijks gegeven voor de ouder wordende
hebt, kunnen jouw voeten veel van jouw
mens die zijn of haar voeten niet meer kan
lasten blijven dragen!
bereiken, en daardoor niet kan verzorgen. Ook gehandicapten behoren tot de risico-
Mischa Nagel
groepen.
Directeur De Medische Voet www.verzorg.be • 3
Inhoud Probleem aan je voet? Weet wat je doet!
6
Voetzorgverlening in BelgiĂŤ
8
Arts en apotheker: de beste raadgevers
10 Eelt, likdoorns en kloven
24
15 Ingegroeide teennagel 16 Risicovoeten
21
Diabetes en Reuma
19 Voetschimmel 21 Schimmelnagels 24 Voetwratjes 26 Blaren 28 Zweetvoeten 30 Colofon
4 • Verzorg! Je voeten
28 19
Kijk op www.verzorg.be
10
6 16
26
15 www.verzorg.be • 5
VOETZORGVERLENING IN BELGIË Gespecialiseerde Voetverzorger (esthetish beroep)
basisverzorging
aanvullende verzorging
van de HUID en
PIJN en ONGEMAKKEN
de NAGELS van de VOET
van de voet en de onderbenen
8623
advies over VOETHYGIËNE
GEREGISTREERDE
voetverzorgers
en SCHOEISEL
in België
De
35 voetklinieken in België
De MEESTE
‘Cancer Survivor’
gaat gemiddeld 10X
VAKER naar DOKTER met ALGEMENE KLACHTEN. Veelal zijn dit klachten aan de de
huid. Klachten aan de huid en de nagel van de voet maken hier een belangrijk onderdeel van uit.
voetwratjes bij kinderen komen voor
6 • Verzorg! Je voeten
756.700 GEREGISTREERDE
diabetespatiënten in België
Zoek een voetzorgverlener op www.verzorg.be
Podoloog (paramedisch beroep)
Gespecialiseerd in:
Basisverzorging
• de werking van het
van de HUID en
BEWEGINGSAPPARAAT
de NAGELS
van de ONDERSTE LEDEMATEN
• de HUID en de NAGELS Voetzorg bij patiënten
van de VOET
met specifieke
aandoeningen (REUMA, DIABETES, …)
Wondzorg
Vervaardigen
554
van corrigerende
hulpmiddelen voor NAGELS en TENEN
Uitgebreid onderzoek met GANG- en/of
GEREGISTREERDE
podologen (met RIZIV-nummer)
LOOPANALYSE
1 op 6 krijgt
schimmel
aan de huid of nagel van de voet, gerelateerd aan 1 op de 3 sporters
1 op 6
1 op 5
diabetici
Belgen
krijgt vroeg of laat een
heeft
ernstige voetwond
reumatische klachten
www.verzorg.be • 7
ARTS EN APOTHEKER DE BESTE RAADGEVERS Vertrouw niet zomaar op het advies
Gebruik geen geneesmiddelen die niet rechtstreeks voor jou bedoeld zijn. Doe
over geneesmiddelen dat je van een
ook niet het omgekeerde: geef jouw geneesmiddelen nooit door aan iemand
kennis krijgt of op het internet vindt, anders, ook al zijn de symptomen schijnbaar dezelfde. Jouw arts, en in sommige
zelfs al is het goed bedoeld. Een
gevallen jouw tandarts, is het meest bekwaam om jouw gezondheidsproblemen
geneesmiddel dat bij iemand anders
te evalueren en jou de juiste behandeling voor te schrijven. De apotheker geeft bij de
doeltreffend is, is niet per definitie
aflevering van geneesmiddelen persoonlijke informatie die nodig is voor een goed
ook geschikt voor jou. Erger nog, gebruik ervan. het kan bij jou meer kwaad
De arts en de apotheker zijn gekwalificeerde gezondheidszorgbeoefenaars die de
dan goed doen. antwoorden kennen op al jouw vragen over geneesmiddelen, zoals de toedieningswijze, de te gebruiken hoeveelheid (dosis), de gebruiksaanwijzingen, de mogelijke wisselwerking met andere geneesmiddelen, de mogelijke bijwerkingen, de contra-indi8 • Verzorg! Je voeten
caties, de bewaring van het geneesmiddel,
theker kan op deze manier bewaken dat je
enz.
geen geneesmiddelen neemt die elkaars
Al deze informatie staat in de bijsluiter die
werking versterken of afzwakken. Ook kan
in de verpakking van het geneesmiddel zit.
de apotheker goed in de gaten houden of
Je kunt de bijsluiter van elk geneesmiddel
je een geneesmiddel neemt dat bij jouw
dat verkocht wordt in België op de inter-
ziektebeeld niet ingenomen mag worden!
netsite van het federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproduc-
Automedicatie
ten (fagg) raadplegen en afdrukken. Het
Sommige geneesmiddelen mogen vrij
advies van jouw arts en apotheker is aan-
verkocht worden: de apotheker kan deze
gepast aan jouw specifieke geval.
zonder medisch voorschrift afleveren. De indicaties en de dosering laten in princi-
De apotheker
pe toe dat deze gebruikt worden zonder
De apotheker heeft hoofdzakelijk een
voorafgaande raadpleging van een arts.
raadgevende rol:
Dit heet zelfmedicatie. Hoewel voor deze
• de apotheker wijst je op de richtlijnen
geneesmiddelen geen medisch voorschrift
voor het gebruik van elk geneesmiddel
nodig is, zijn deze niet per definitie zonder
en waarschuwt voor verkeerd gebruik;
risico en mag zelfmedicatie in geen geval
• de apotheker kan al jouw vragen beant-
langdurig toegepast worden zonder me-
woorden over een geneesmiddel of een
disch advies.
behandeling; • de apotheker kan je vrij verkrijgbare
Blijf kritisch en onthoud dat een genees-
geneesmiddelen aanraden. Indien
middel geen snoepje is. Geneesmiddelen
nodig stuurt de apotheker je door
neem je niet zomaar. Vraag advies aan de
naar een arts;
apotheker.
• de apotheker adviseert in termen van rationeel gebruik van geneesmiddelen,
Voor meer informatie
vergelijking van prijs en keuze in
Twaalf tips om je te helpen bij het goed
verpakkingsgrootte.
gebruik van geneesmiddelen vind je op de website:
De apotheker heeft ook de wettelijke
www.eengeneesmiddelisgeensnoepje.be
plicht om jouw farmaceutische dossier bij
Je kan ook kijken op www.fagg.be.
te houden. Hierin worden alle geneesmiddelen die je neemt (met of zonder medisch voorschrift) geregistreerd, naast eventuele specifieke gegevens (bijvoorbeeld chronische aandoeningen, allergieën). De apowww.verzorg.be • 9
EELT, LIKDOORNS EN KLOVEN Eelt is een verdikte beschermlaag die voorkomt dat de bovenlaag van de huid beschadigd raakt. Eelt ontstaat door plaatselijke wrijving of druk. In extreme vorm kan eelt voor ongemakken zorgen, likdoorns en kloven kunnen door toedoen van eelt ontstaan. Een likdoorn is een pijnlijke, naar binnen groeiende eeltplek. Kloven kunnen ontstaan als eelt barsten vertoont, maar ook als gevolg van een droge huid.
10 • Verzorg! Je voeten
Eelt Eelt is een plaatselijke verdikking van de bovenlaag van de huid, die ontstaat wanneer de huid wordt blootgesteld aan wrij-
2. Voetenbad
ving of druk. Je kunt eelt herkennen aan de
Als je twee keer per week een voetenbad
geelachtige kleur. De huid is hard, verdikt
neemt, is het eelt makkelijker te verwijde-
en voelt ruw aan.
ren. Je kunt het dan wegvijlen of raspen.
Eelt kan ontstaan door een verkeerde
Haal echter niet alles weg: de voeten heb-
maat schoenen, door het dragen van
ben een dunne beschermlaag nodig.
schoenen zonder sokken of door het dragen van te kleine sokken. Tevens kunnen
3. Rasp en vijl
zweetvoeten de boosdoener zijn, of over-
Je kunt een klein teveel aan eelt weghalen
gewicht, maar je kunt ook eelt ontwikke-
met speciale scrub, speciale schuurspons,
len doordat je veel staat of door een ver-
eeltvijl, eeltrasp, eeltschaaf of eeltschuur-
keerde stand van de voeten.
band.
Behandeling
4. Eeltpleisters
Eelt doet geen pijn en kan verder ook geen
Eeltpleisters verwijderen of verdunnen de
kwaad. Veel mensen vinden het echter
eeltlaag. Haal de pleisters na een paar da-
niet zo mooi om te zien. Overtollig eelt kan
gen weg en verwijder het overtollige eelt
wel pijn en kloven veroorzaken. Het is dan
met een voetenscrub. Gebruik bij diabetes
verstandig om een voetzorgverlener het
geen pleisters met salicylzuur.
eelt te laten verwijderen. Is het maar weinig eelt, dan kun je zelf ook wat doen.
5. Crème Speciale eeltcrèmes met melkzuur of
1. Ga naar een voetzorgverlener
ureum maken de huid zacht en glad. Breng
Heb je veel last van eelt en kloven, neem
de crème tweemaal per dag aan op de
dan contact op met een voetzorgverlener.
hielen en bal van de voet. Masseer de crè-
Deze snijdt met een klein mesje het over-
me zachtjes in. Gebruik de crème regelma-
tollig eelt weg. Kloven kunnen zo voorko-
tig, anders wordt opnieuw eelt gevormd.
men worden.
Smeer op kloven een vochthydraterende crème, zodat de droge huid soepel wordt en de kans op kloven afneemt. www.verzorg.be • 11
1. Ga naar de voetzorgverlener De voetzorgverlener kan de likdoorn voorzichtig met een mesje verwijderen. Het kan zijn dat dit niet in één keer lukt, maar dat meerdere behandelingen nodig zijn. De voetzorgverlener kan je ook schoenadvies geven zodat de druk op je huid afneemt. 2. Likdoornpleisters Een likdoornpleister met salicylzuur weekt de likdoorn los en voorkomt pijnlijke druk.
Likdoorns
Na verloop van tijd kan je zelf de eeltpit
Een likdoorn wordt ook wel eksteroog of
verwijderen. Deze pleisters worden voor
eeltpit genoemd. Als je slecht passende
gebruik afgeraden bij diabetespatiënten.
schoenen draagt, een verkeerde stand van de voeten hebt of een combinatie van
3. Antidrukringen
beide kan eelt een likdoorn vormen met
Een antidrukring voorkomt pijnlijke druk
een harde kern. Bij druk op de likdoorn
op de likdoorns. De likdoorn krijgt zo de
ontstaat pijn, het kan aanvoelen alsof er
tijd om te herstellen.
een spijker in je voet zit. Wanneer de druk op de huid blijft bestaan, Een likdoorn kan wit/grijs of geel/bruin
komt de likdoorn snel op dezelfde plaats
van kleur zijn, dit is afhankelijk van je huid-
terug. Je moet dus de oorzaak van de druk
type. Meestal komt een likdoorn voor op je
aanpakken. Dit kan je al doen door ruimere
voetzool, bovenop je tenen, op je teentop
schoenen te dragen, waarbij de druk op
of tussen je vierde en vijfde teen.
de huid afneemt. Soms is een eenvoudige aanpassing van de schoenen, bijvoorbeeld
Behandeling
een steunzooltje, voldoende.
Een pijnlijke terugkerende likdoorn is hinderlijk en daar wil je natuurlijk van af. Je
Kloven en een droge huid
kan daarvoor een voetzorgverlener inscha-
Een droge huid is een huid die te weinig
kelen. Heb je minder last van de likdoorn,
vocht bevat. Je herkent een droge huid aan
dan kan je zelf ook wat doen.
een lichte tot matige schilfering en soms enige roodheid en jeuk. De huid voelt ruw
12 • Verzorg! Je voeten
en droog aan. In de droge en stugge huid
1. Ga naar de voetzorgverlener
ontstaan gemakkelijk scheurtjes, barsten
Bij droge kloven wordt door een voetzorg-
en kloven. Kloven zijn plekken waar de huid
verlener zoveel mogelijk overmatig eelt
ingescheurd is. Deze inscheuringen van
verwijderd, voornamelijk de randjes eelt
enkele millimeters tot een centimeter lang
van de kloven. Zo kan de elasticiteit van de
zijn aan de oppervlakte breder dan in de
huid herstellen. Pas dan is genezing van
diepte. Kloven kunnen heel pijnlijk zijn en
droge kloven goed mogelijk.
veel overlast geven. 2. Crème Een droge huid kan ontstaan of vererge-
Verzorg de huid intensief om het herstel-
ren door huidaandoeningen als eczeem,
proces te ondersteunen. Een voetcrème is
psoriasis en ichthyosis, beschadiging van
hier bij uitstek geschikt voor. Regelmatig
de huid en blootstelling aan uitdrogende
gebruik van een voetcrème werkt ook
en irriterende stoffen, uitdroging van de
preventief en voorkomt dat er kloven in de
huid, bijvoorbeeld in de winter, bij vorst en
huid van de voet ontstaan.
schraal weer of door een te lage relatieve vochtigheidsgraad in woon- of werkruimtes met centrale verwarming, door overmatig zeepgebruik, langdurig baden of douchen en gebruik van heet water. Sommige mensen hebben een erfelijk bepaalde zwakke huidbarrière en hebben daarmee levenslang hinder van een droge huid. Behandeling Een verminderde talgafscheiding en een beperkte transpiratievorming geven vaak kloven aan de hiel. De elasticiteit van de huid neemt dan af en leidt daardoor tot scheurvorming. Door een voortdurende belasting kunnen de kloven dieper worden en daarbij gaan ontsteken of zelfs bloeden. Dit kan zeer pijnlijk zijn.
www.verzorg.be • 13
INGEGROEIDE TEENNAGEL Je hebt een rode gezwollen teen en die doet flink wat pijn. Dit kan een ingegroeide teennagel zijn. Een ingegroeide teennagel komt vaak voor bij de grote teen; de punt of de rand van de nagel is dan in de huid gedrongen. Op deze plek ontstaat vaak overtollig eelt, wat kan leiden tot een ontsteking.
den, door bijvoorbeeld een nagelbeugel te plaatsen. Ook kan de voetzorgverlener overtollig eelt verwijderen, de nagel of nagelrand afvlakken en de nagelrand ophogen. Wanneer de mate van ingroei verergert, Een ingegroeide teennagel kan veroor-
kan je het beste een huisarts raadplegen.
zaakt worden door slecht passende
De arts beslist of een chirurgische ingreep
schoenen of door het te kort knippen van
nodig is. Dit komt voor bij een ver inge-
nagels. Ook een klap op of verwonding
groeide nagel, uitgebreide wild vlees vor-
van de teen, een (aangeboren) afwijkende
ming of wanneer het probleem iedere keer
vorm van de nagel, zweetvoeten of een
terugkomt.
(aangeboren) afwijkende stand van de voet kunnen de oorzaak zijn.
Behandeling Denk je dat je een ingegroeide nagel hebt? Neem dan contact op met een voetzorgverlener. Deze kan je adviseren wat je het beste kan doen. Je kan een voetzorgverlener vinden via de website www.verzorg.be. Als de nagel nog niet te ver is ingegroeid kan een voetzorgverlener met niet-chirurgische maatregelen het probleem oplossen. Een voetzorgverlener kan de nagel
Zoek je een voetzorgverlener? Kijk op www.verzorg.be!
goed knippen en de nagelgroei begeleiwww.verzorg.be • 15
RISICOVOETEN Diabetes en reuma Mensen met diabetes en reuma hebben vaak last met hun voeten. Diabetes kan ervoor zorgen dat je problemen aan jouw voeten krijgt, doordat je minder gevoel hebt in jouw voeten en gemakkelijker wondjes oploopt. Door reuma ontstaan soms ontstekingsprocessen in en rondom voetgewrichten. Dit kan leiden tot wonden en veel pijn doen. Mensen met diabetes of reuma doen er goed aan regelmatig een voetzorgverlener te raadplegen om voetproblemen te voorkomen.
Diabetes
TIPS ter voorkoming van wondjes
Als je diabetes hebt, kan je een vermin-
1. Houd je bloedsuiker zo goed mogelijk.
derd gevoel in je voeten hebben. Een
2. Loop niet op blote voeten.
wondje valt dan minder snel op en kan
3. Knip nagels recht en niet te kort af.
gaan ontsteken. Door de diabetes genezen
4. Zorg dat schoenen niet knellen of druk-
wondjes minder goed, waardoor dit in het ergste geval kan leiden tot amputatie. EĂŠn op zes diabeten krijgt vroeg of laat last van ernstige voetwonden. Voetklachten bij
punten binnenin hebben. 5. Controleer voeten regelmatig op wondjes of verkleuringen. Ook de onderkant, bijvoorbeeld met een spiegel.
diabetes kunnen verder zijn: koude voeten,
6. Neem geen voetbaden.
tintelende voeten of pijnscheuten en ver-
7. Experimenteer niet zelf met wondjes,
kleuringen aan tenen en voet. 16 • Verzorg! Je voeten
maar laat er meteen naar kijken.
geschikt voor mensen met reuma. Je kan beter naar een speciaalzaak gaan, of laat je doorverwijzen naar een orthopedisch schoenmaker of een podoloog. Een orthopedisch schoenmaker kan schoenen maken en aanpassen. Ook kan hij speciale zolen maken waarop je makkelijk loopt. Een podoloog maakt ook aangepaste zolen, maar maakt geen schoenen.
TIPS bij reuma en voetproblemen 1 Ga regelmatig naar een voetzorg verlener. 2 Was je voeten elke dag met alkalivrije zeep en droog ze goed af. 3 Knip je teennagels recht en niet te kort af. Gebruik eventueel een vijl. 4 Draag sokken of kousen van wol of katoen en zorg ervoor dat ze niet te strak zitten. 5 Vermijd grote temperatuurswisselingen. Neem dus ook geen wisselbad als je voetgewrichten ontstoken zijn. 6 Controleer je voeten elke dag op wond-
Reuma
jes. Heb je een wondje? Neem dan geen
Als je een reumatische aandoening hebt,
voetbad. Ga naar een arts of podoloog
kun je je voeten zelf in conditie houden.
als een wondje niet binnen vijf dagen
Wissel beweging en rust voor je voeten
geneest, of als het gaat ontsteken.
af en verzorg ze goed. Probeer je voetgewrichten zo soepel mogelijk te houden
7 Verzorg de huid intensief. Een voet crème is hier bij uitstek geschikt voor.
door voldoende te bewegen. Als je overgewicht hebt, moeten je voeten meer
Regelmatige controle van de voeten als je
gewicht dragen. Zorg daarom voor een
diabetes of reuma hebt is erg belangrijk.
gezond gewicht.
Niet alleen door de arts, maar vooral door
Goede schoenen zijn ook van groot be-
jezelf. Een podoloog of een gespecialiseer-
lang. Confectieschoenen zijn meestal niet
de voetverzorger kunnen ook helpen. www.verzorg.be • 17
V O E T H Y G I Ă‹ N E
vernietigt bacterien, schimmels en sporen
Germicide Zeep 7,5%
125 ml Hoe gebruiken ?
1
iso-BetadineÂŽ Germicide Zeep 7,5%-125ml grondig aanbrengen op de droge huid.
2
3
De huid bevochtigen.
www.medapharmaconnects.be
4
5
Flink laten schuimen: het schuim is aanvankelijk bruin;
... maar kleurt lichter met de werking van het product!
6
7
Goed inmasseren.
Als het schuim lichtgekleurd is: zorgvuldig afspoelen,
... en afdrogen.
Dit is een geneesmiddel. Geen langdurig gebruik zonder medisch advies. De bijsluiter aandachtig lezen. Vraag raad aan uw apotheker of arts.
VOETSCHIMMEL Voetschimmel is één van de meest voorkomende vorm van huidschimmel. Het is een schimmelinfectie aan de voet, vooral tussen de tenen en aan de zijkant van de voeten. Hoge temperaturen maar ook warme en vochtige plaatsen werken de besmetting in de hand. Meestal begint een voetschimmel met jeuk aan de voeten, gevolgd door roodheid en schilfering. Deze symptomen kunnen gepaard gaan met een branderig gevoel en kleine blaasjes, die vocht afscheiden.
Voetschimmel wordt in de volksmond ook wel atleetvoet genoemd aangezien sporters meer risico lopen. Voetschimmel is heel besmettelijk en je loopt het heel gemakkelijk op in douches en kleedruimtes van sportzalen, zwembaden of sauna’s. De schimmel laat hele kleine, met het oog onzichtbare sporen achter, die zich verspreiden via huidschilfers van besmette personen. Vochtige en druk bezochte plaatsen, www.verzorg.be • 19
waar mensen op blote voeten lopen, vor-
Er kan ook een antischimmelpoeder wor-
men een broeihaard voor schimmelsporen.
den voorgeschreven om op de voeten, in
Het dragen van badslippers verkleint de
de sokken en schoenen te strooien.
kans op een voetschimmel. Voetschimmel
In geval van een ernstige of persistente
kan ook veroorzaakt worden door slecht
infectie, kan jouw dokter je een orale be-
geventileerde sportschoenen.
handeling voorschrijven die ongeveer een maand duurt, over het algemeen goed
Bacteriële surinfecties, die met de voet-
verdragen wordt en weinig ongewenste
schimmel voorkomen, zijn de belangrijkste
effecten heeft.
oorzaak van slechte voetgeur. Een germicide zeep vernietigt niet enkel de schimmel
Diabetespatiënten moeten bijzondere
maar ook de bacteriën en verwijdert zo de
aandacht besteden aan voethygiëne om
slechte geur.
voetschimmel en mogelijke verwikkelingen te vermijden.
Behandeling Hoewel voetschimmel vervelend is, kan ze meestal geen kwaad. De schimmelinfectie is vaak oppervlakkig en goed te behandelen. Een behandeling is wel nodig want een voetschimmel verdwijnt niet vanzelf. Was jouw voeten dagelijks met een germicide zeep, die je enkele minuten laat inwerken en gebruik een antischimmelspray. Behandel de aangetaste zones (één of twee keer per dag) eveneens met een antischimmelcrème. Breng de crème niet te dik aan, want een dikke laag kan de huid irriteren. Als de huidafwijkingen zijn verdwenen, moet je de gestarte behandeling nog twee weken verderzetten.
TIPS o m voetschimmel te voorkomen
1. Was de voeten regelmatig met germicide zeep
2. Gebruik niet te veel zeep bij het wassen van de voeten
3. Droog de voeten ook tussen de tenen goed af
4. Draag wollen of katoenen sokken 5. Trek regelmatig schone sokken aan 6. Draag goed geventileerde schoenen 7. Draag slippers in douches en kleedkamers
Symptomen van voetschimmel • Jeuk
• Schilfers en kloofjes
• Geïrriteerde huid
• Blaasjes die vocht afscheiden
• Rode huid
• Onaangename geur
20 • Verzorg! Je voeten
SCHIMMELNAGELS Het wordt stilaan mooier weer, maar je durft geen sandalen aan te trekken. Jouw teennagels zijn dikker, misvormd en gelig. De kans is groot dat je een schimmelnagel hebt. Veel mensen schamen zich om hun voeten te ontbloten wanneer ze een schimmelnagel hebben. Het is een vaak voorkomend probleem dat één op de tien personen treft en moeilijk te behandelen is. Schimmelnagels kunnen onschuldig lijken maar moeten behandeld worden.
De medische term voor schimmelnagel is ‘onychomycose’. Een schimmelnagel is besmettelijk en verdwijnt niet vanzelf. Het begint meestal met één nagel en kan zich geleidelijk verspreiden naar andere nabijgelegen nagels, of het kan zelfs doorgegeven worden aan andere personen. Warme en vochtige plaatsen bevorderen de ontwikkeling en verspreiding van schimmels. De huid rondom de nagel www.verzorg.be • 21
VOETEN & SCHOENEN SCHIMMELVRIJ FunchiClear is een natuurlijke spray die schimmelgroei remt. Uitsluitend verkrijgbaar bij de apotheker.
FunghiClear速
wordt kwetsbaar en de natuurlijke huid-
Het beste resultaat wordt bereikt door
barrière wordt beschadigd. Daardoor kan
meerdere behandelingen te combineren.
de schimmel via de huid in de nagel drin-
Mechanische verwijdering vergt tijd, maar
gen en zich daar nestelen.
kan wel veel schimmels verwijderen. In
Schimmelnagels komt vaak voor bij oudere
sommige gevallen kan een lokale behan-
mensen, diabetici, sportievelingen en per-
deling volstaan. Het voordeel van deze
sonen met een verzwakte weerstand.
behandeling is dat er geen ongewenste effecten zijn. Vaak is zulke behandeling
Er zijn twee soorten schimmelnagels. De
niet voldoende om schimmelnagels te
meest frequente vorm, die voorkomt in
verwijderen. Om deze reden kan bij moeilij-
ongeveer 75% tot 85% van de gevallen, is
ke gevallen een orale behandeling voorge-
een diepe infectie van de nagels. De nagel
steld worden door de arts.
is dikker, verkleurd en brokkelig. Er bestaat
De behandeling zal sowieso lang duren,
ook een oppervlakkige, witte nagelin-
tot zelfs meerdere maanden, onafhanke-
fectie die gekenmerkt wordt door kleine
lijk van het soort behandeling.
witte vlekken op de nagel. Het is zelfs
Bij bepaalde lokale behandelingen treedt
mogelijk dat de nagel volledig wit wordt.
er na enkele weken reeds een zichtbare
Deze schimmel is vaak het gevolg van het
verbetering op.
gebruik van nagellak en nagellakverwijderaars, die de nagelplaat beschadigen en de
Volgende maatregelen kunnen de behan-
groei van schimmels bevorderen.
deling aanvullen: 1. Koop nieuwe schoenen.
Behandeling Als je denkt dat je een schimmelnagel
2. Gebruik slippers in openbare ruimten (zoals zwembaden, kleedkamers, ‌).
hebt, vraag dan advies aan een professio-
3. Draag afwisselend andere schoenen.
nele voetzorgverlener, jouw behandelende
4. Gebruik antischimmelpoeder in de
geneesheer of de apotheker. Niet elke nagel die er abnormaal uitziet, is immers een schimmelnagel. Als het wel een
schoenen. 5. Was de voeten regelmatig met een germicide zeep.
schimmelnagel is, zijn er hoofdzakelijk drie
6. Houd de voeten droog en schoon.
manieren om de infectie te behandelen:
7. Start, bij een beginnende nagelinfectie,
1. Mechanische verwijdering (wegfrezen).
onmiddellijk met een lokale behande-
2. Lokale behandeling.
ling.
3. Orale behandeling (geneesmiddelen). www.verzorg.be • 23
VOETWRATJES Op je voet prijkt een bloemkoolachtig uitgroeisel. Het is een
Voetwratjes komen veel voor, zeker in de leeftijdscategorie 12 tot en met 16 jaar. Dat komt doordat het afweersysteem van jongeren nog niet volledig volgroeid is.
voetwratje en je wilt er
Virussen hebben daardoor gemakkelijker
vanaf. Ondanks dat het
neemt de kans op voetwratjes af.
toegang tot het lichaam. Op latere leeftijd
een relatief onschuldige aandoening is, kan het
Virus Voetwratjes kunnen in vorm, grootte en
voor veel overlast zorgen. aantal erg verschillen. In 90% van de gevalJe vindt het niet mooi of
len worden ze veroorzaakt door een virale infectie, het HPV virus. Er zijn ongeveer
het geeft pijn bij het lopen. dertig typen van het HPV virus waar je Wat kan je doen?
voetwratjes van kan krijgen. Het virus kan zich verspreiden via huid op huid contact. De vorm van het voetwratje is afhankelijk van het virus waarmee je bent besmet. Wrattenvirussen zijn besmettelijk en worden verspreid door huidcontact, vooral wanneer de huid beschadigd of verweekt is. De tijd die verloopt tussen een besmetting en het ontstaan van een voetwratje
24 • Verzorg! Je voeten
varieert van twee tot zes maanden, maar
zitten omdat de voetwrat met eelt is be-
kan ook langer dan een jaar zijn.
dekt. Vrieskracht dringt moeilijk door de
Als je een wrat openkrabt, kan je een an-
eeltlaag heen.
der deel van je huid infecteren zodat een nieuw voetwratje ontstaat. Loop daarom
Een voetzorgverlener kan je hierbij ook
niet op blote voeten in openbare gele-
helpen door eerst de eeltlaag te verwijde-
genheden. Je hebt meer kans op nieuwe
ren. De voetzorgverlener kan ook beschik-
voetwratjes en je kunt zo andere mensen
ken over een apparaat dat alleen het voet-
besmetten.
wratje aanstipt, zodat de gezonde huid in tact blijft. Heb echter wel geduld en blijf
Behandeling
therapietrouw, want er zijn vaak meerdere
Behandelen tegen voetwratjes is alleen
behandelingen nodig om een voetwratje
nodig wanneer de voetwratjes hinderlijk
te doen laten verdwij-
of pijnlijk zijn of cosmetisch storen. De
nen.
meeste wratten verdwijnen vanzelf binnen twee jaar. Wratten op de hand, onder de
Je kan voet-
nagels en op de voetzolen kunnen echter
wratjes ook
zeer hardnekkig zijn. Ze komen vaak terug,
zelf verwij-
ook op een andere plek dan waar ze eerst
deren met
zaten.
een hulpmiddel zonder
Als je een voetwratje hebt en daar vanaf
voorschrift,
wilt, dan zijn er verschillende behandel-
verkrijgbaar bij
methoden, zoals bevriezing met vloeibare
de apotheek.
stikstof, wegbranden, lasertherapie, uitle-
Vraag wel om
pelen, zalven en coagulatie (wegschroeien
advies, voor-
met elektriciteit). Bevriezing kan wel pijn
dat je zelf
doen, want ook de gezonde huid wordt
aan de slag
geraakt. Blaren en wonden kunnen het
gaat.
gevolg zijn en de voetwrat blijft veelal
Een voetwratje verdwijnt niet zomaar www.verzorg.be • 25
BLAREN Je bent net lekker een wandeling aan het maken en je voelt plots een brandende pijn. Je trekt je schoen uit en ziet een rode huid met daaronder een vochtophoping. Je hebt een drukblaar. Hoe kan dat en wat kan je daaraan doen?
Een drukblaar is een ophoping van vocht
binding tussen de huidlagen kan door de
onder de opperhuid waardoor een blaas op
temperatuurschommelingen verzwakken,
de huid zichtbaar wordt. Een branderige
waardoor sneller blaren ontstaan.
rode huid is het eerste teken. Een druk-
Knellende schoenen, de naad of een plooi
blaar ontstaat vaak door een langdurige of
van een sok, zand of een steentje in de
hevige wrijving van de huid. Vocht, hitte en
schoen kunnen zo’n wrijving teweegbren-
kou hebben ook invloed op het ontstaan
gen. Op een hete ondergrond, of op een
van drukblaren. Door de inspanning van
warme zomerdag, is de temperatuur van
wandelen of lopen komt er bijvoorbeeld
de voeten ook hoger, zeker in slecht ge-
transpiratievocht tussen de voeten en de
ventileerde schoenen. Deze warmte op de
sokken te zitten. Dat vocht maakt de huid
huid vergroot ook de kans op blaren. Er is
week en gevoelig. Wrijving van de huid
dan heel wat minder wrijving nodig om de
met oppervlak, zoals sokken en schoenen,
huidlagen te verzwakken en blaren ver-
veroorzaakt warmte en kracht. De ver-
schijnen sneller. Kou vermindert de door-
26 • Verzorg! Je voeten
TIPS
Algemene om blaren te voorkomen
1. Zorg voor een goede voetverzorging. 2. Verwijder geregeld te dikke eeltlagen. 3. Houd nagels kort, maar niet te kort anders groeien ze in.
4. Draag goed ingelopen schoenen, die passen!
5. Draag zoveel mogelijk sokken zonder naden. Naden zorgen voor extra wrijving en druk.
6. Plak zwakke plaatsen voor een wandeling af met speciale pleisters tegen blaren.
7. Laat tijdens lange wandelingen de voeten af en toe luchten.
8. Gebruik een goed verzorgende voetcrème voor lange wandelingen.
bloeding van de huid van de voet. Daar-
Behandeling
door neemt de gevoeligheid voor blaren
Een blaar op zich is niet gevaarlijk voor de
eveneens toe.
gezondheid, maar een blaar kan wel pijn doen. Behandel de blaar snel om compli-
Het lichaam reageert op wrijving door
caties te voorkomen en gebruik een pijn-
vocht te produceren. Het vocht hoopt zich
verlichtende pleister. Daardoor herstelt
op in een holte onder dat deel van de huid
de blaar sneller en bescherm je de wond
waar de wrijving was. Bevindt de holte zich
tegen bacteriën en vuil. Prik blaren nooit
in de bovenlaag van de huid, dan vult deze
open, dat vergroot de kans op infectie.
zich met helder vocht. In de laag daaronder vult de holte zich echter met bloed en zo ontstaat een bloedblaar.
Een branderige rode huid is het eerste teken van een blaar www.verzorg.be • 27
ZWEETVOETEN Verschrikkelijk! je hebt last van
Het lichaam van een volwassene kan per
zweetvoeten en schaamt je voor de
dag wel een halve liter zweetvocht produ-
geur die ze verspreiden. Je durft je
een belangrijke functie. Ze zorgen voor de
schoenen nergens uit te trekken en hoopt dat niemand je probleem ruikt. Je wil er vanaf. Is dat mogelijk?
ceren. Zweetklieren hebben in het lichaam regulering van de lichaamswarmte. Als het lichaam oververhit is, ga je zweten. Daarbij transporteren ze zouten en water. Je kan echter ook overmatig zweten en dit kan leiden tot nare geurtjes.
Hoe ontstaan zweetvoeten?
TIPS tegen zweetvoeten
Zweten is een normale lichaamsfunctie
1. Was de voeten dagelijks met
gevoerd die ontstaat bij lichaamsactiviteit.
koud of lauw water.
waarmee de overtollige warmte wordt afBij één op de tweehonderd mensen is die
2. Gebruik antibacteriële zeep.
functie ontregeld en ontstaat een overma-
3. Loop blootsvoets als het kan.
tige zweetreactie. Een voorbeeld hiervan is
4. Draag open schoenen, leren
Hyperhidrosis plantaris: overmatig zweten
schoenen met ventilatie of
aan de voetzolen. De geur van zweetvoe-
speciale ventilerende schoenen.
ten wordt veroorzaakt door een combina-
5. Wissel dagelijks van schoenen zodat ze goed kunnen drogen. 6. Draag elke dag schone sokken van wol of katoen.
tie van vocht, huidschilfers en warmte. Je voeten zitten een groot deel van de dag opgesloten in lucht- en waterdichte schoenen. Deze vochtige en warme om-
7. Verwijder overtollig eelt.
standigheden zijn perfect voor de groei
8. Gebruik voetdeodorant om onge-
van bacteriën. Bacteriën produceren af-
wenste geurtjes weg te nemen. 9. Gebruik talkpoeder om de voeten droog te houden. 10. Als niks helpt, raadpleeg een arts
valstoffen en onaangename geuren. Op het moment dat je zweet, stinkt dit niet. Gewone huidbacteriën kunnen bestanddelen uit zweet echter omzetten in stinkende
voor een behandeling met botox of
geurstoffen. Door het aantal bacteriën op
iontoferese.
de huid te verminderen, kun je zweetvoeten bestrijden.
28 • Verzorg! Je voeten
Oorzaken zweten • Lichaamsbeweging
• Drinken van alcohol, koffie of thee
• Temperatuursveranderingen
• Eten van heet of gepeperd voedsel
• Verandering in hormoonspiegels
• Roken
• Koorts
• Stress, angst of sterke emoties
www.verzorg.be • 29
COLOFON Verzorg! Je voeten
www.verzorg.be
Dit is een uitgave van:
Redactie
Supplement BV
Ingrid Helmink
Paulus Potterstraat 30-2
Ivo Spekman
1071 DA Amsterdam
Johan Toonstra
www.demedischevoet.nl Vertalingen Mede ontwikkeld door:
Eva Ramon
Mathias Mallentjer Production Office BVBA
Vormgeving
Pourbusstraat 2, bus 1
Debby van Hees
2000 Antwerpen
www.maggeziendesign.nl
Zoek een voetzorgverlener
Drukwerk
Ben je na het lezen van dit magazine op zoek
Printbirdie
naar een voetzorgverlener? Kijk dan op www. verzorg.be voor de dichtsbijzijnde in jouw buurt.
Oplage en verdeling Oplage magazine betreft 150.000 exemplaren.
De Medische Voet
Verdeeld via apothekers en gezondheidszorgbe-
Het vakblad De Medische Voet verzamelt rele-
oefenaars.
vante informatie over integrale voetzorg voor medisch voetzorgverleners. Dit zijn onder meer
Copyright
pedicures en podologen. Deze professionals vin-
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvul-
den in De Medische Voet een platform om ken-
digd of openbaar worden gemaakt zonder toe-
nis en informatie te delen. De Medische Voet is
stemming van de uitgever.
in zowel Nederland als België actief. In België is het tijdschrift tweetalig namelijk ‘De Medische
Disclaimer
Voet’ en ‘Le Pied Medical’. Een abonnement
Supplement BV is niet aansprakelijk voor schade
kost € 47,50 per jaar voor zes edities.
of letsel als gevolg van het gebruik van informa-
www.demedischevoet.be
tie uit deze publicatie. Adviezen worden uitsluitend gegeven voor informatieve doeleinden. Bij
Verantwoordelijke uitgever
gezondheidsklachten wordt geadviseerd een arts
Mischa P.M. Nagel
te raadplegen.
30 • Verzorg! Je voeten
Stop pijnlijke blaren! COMPEED速 Blarenpleisters verlichten de pijn onmiddellijk en vormen een kussentje tegen wrijving
www.compeed.be
Niets houdt je nog tegen!
Schimmelnagel ? Bereid je nagels nu al voor op de zomer !
TM
VOOR GEZONDE NAGELS
D één enkele applicatie per dag D zichtbaar resultaat na de 2de week*
T UBE ME T OP DOSEERD NE O IC IN S IL
*8 week clinical study. JCDSA Faergemann et al. 2011: Vol 1 No 3; 59-63
www.naloc.be