Pasform Gazet Vedette november 2022

Page 1

N° 63 maandelijkse uitgave Afgifte kantoor: bpost Tienen Erkenningsnummer: P925481 Afz: Pasform VZW Pastorijstraat 118, 3300 Tienen Gazet Vedette is het Pasform magazine boordevol activiteiten, cultuur-tips, recepten, spelletjes en meer! Gazet Vedette druk je af op A4 formaat. november 2022 DAG-NACHT, LICHT-DONKER 4 stappenplan Ook in dit nummer Een herfst lichtje 14 Zwart - wit blokjes 3 Vedetten van de week 2 Groen en Gezond: Recept 14 Spel: Woordzoeker 16 Vedetten in form 19 Dit kunstwerk is van Ann Simon. Ze maakte het tijdens de vorming bij Pasform. The m a : Licht - donker

Vedetten van de week

Lieve Vedetten,

Hebben jullie afgelopen weekend ook lekker lang kunnen slapen? Het werd wintertijd. Dan moesten wij onze klok een uurtje achteruit zetten en werd de nacht langer. Ja, de herfst in nu wel echt bezig: de mooie kleuren in de natuur, het vochtige gras in de ochtend en de donkere avonden.

Wij koken graag met seizoensgroenten. Daarom kiezen wij nu voor een recept met peer, noten en champignons. Mmm. Probeer maar.

Gezellige groetjes, Het Pasform-team

Gisela Vanmeensel

Pasform is de sociaal-culturele organisatie voor volwassenen met een beperking, hun netwerk en de ruime samenleving.

Pasform werkt ervaringsgericht om personen met een beperking te versterken in hun kwaliteit van leven. Via cultuur en leren bouwen wij aan een inclusieve samenleving.

Artikels en redactie

Mie Swennen

Sofie Janssen

Kathy Vangilbergen Kitty Vos

Eindredactie

Krista Telemans

Lay-out

Sofie Janssen

Gisela stuurde een mailtje met deze foto. Ze deed de opdracht uit de vorige Gazet Vedette. Goed bezig, Gisela!

Kijken in de spiegel en leren lachen naar jezelf. Dat heb ik geprobeerd. Lieve groetjes vanwege Gisela.

Wil jij volgende keer in Gazet Vedette staan? Stuur dan een leuke foto naar Sofie@pasform.be

2 - www.pasform.be
VOORWOORD
WAT IS PASFORM

Bewegen deze zwart - wit blokjes?

Dit is een kunstwerk van kunstenares Bridget Riley. Het kreeg de naam Beweging in vierkanten . Het is een drukwerk gemaakt in 1961

Zie je nu wel goed? Bewegen die vierkantjes echt? Of beweeg je zelf?

Maar nee, dat doen ze dus niet! Dat is precies wat de kunstenares wil maken. Ze wil onze ogen een beetje foppen. Het is een soort kunst waarbij je ogen je bedriegen. Dit soort kunst noemt men Opart. Je kan er niet te lang naar kijken. Het is kunst waar je ogen gek van worden.

www.pasform.be - 3
KUNST EN CULTUUR

Leven bij dag en nacht, licht en donker

Onze aarde is een planeet. Ze draait samen met 8 andere planeten rond de zon.

De aarde heeft een blauwe kleur.

Ze staat een klein beetje scheef. Dat zie je op de meeste afbeeldingen.

Ze heeft een noordpool en een zuidpool. Door deze 2 punten loopt een lijn, de aardas.

Het wordt dag en nacht omdat de aarde om haar eigen as draait.

Dat doet zij in 24 uur. Omdat de aarde rond draait, kan maar telkens de helft verlicht worden door de zon.

En zo komt er telkens op andere plaatsen in de wereld licht.

Als het in België in het noordelijk halfrond 12 uur ‘s middags is, is het in Australië in het zuidelijk halfrond 9 uur later. Dus 21 uur in de avond.

De aarde draait ook rond de zon. Daardoor ontstaan de seizoenen. De aarde heeft iets meer dan 365 dagen nodig om rond de zon te draaien. Die beetjes tellen wij samen en om de 4 jaar telt een jaar daarom 366 dagen. Dat noemen we een schrikkeljaar. Er komt dan 1 dag bij in februari.

4 - www.pasform.be
LEEF EN BELEEF

Ook de seizoenen zijn verschillend per halfrond. Als het in België winter is, dan is het in Australië zomer. Wij vieren Kerstmis is de kou, met sneeuw. In Australië vieren ze Kerstmis op het strand.

Weetjes over licht en donker, dag en nacht

De wintertijd

In het laatste weekend van oktober zetten wij de klok een uurtje achteruit. Je mag dan een uurtje langer slapen. Door de klok te verzetten, lijkt het alsof de zon ook opkomt wanneer de meeste mensen opstaan. De meeste mensen vinden het leuker om wakker te worden met de zon. Je moet ‘s morgens geen lampen aandoen en zo kan je energie besparen. De wintertijd eindigt in maart wanneer de lente begint.

Hoe weet je nu of je de klok vooruit of achteruit moet zetten?

In het voor jaar moet de klok namelijk voor uit en in de winter dus achteruit!

Zonsverduistering

De aarde heeft een maan. Deze draait rond de aarde terwijl de aarde rond de zon draait. Als de maan tussen de zon en de aarde staat, wordt het zonneschijfje helemaal afgedekt. Dit is een totale zonsverduistering. Soms dekt de maan maar een stukje van de zon af. Dit is een gedeeltelijke zonsverduistering. Als je dan naar de zon kijkt, is het alsof iemand er een hap uit heeft genomen. Een totale zonsverduistering duurt best wel kort. Hier mag je nooit met het blote oog naar kijken. Altijd een speciale bril, een eclipsbril, opzetten. Op 25 oktober was er een gedeeltelijke zonsverduistering.

Dagenlang licht of donker

In de winter blijft het voor meerdere dagen donker in Ijsland, Noorwegen, Zweden en Finland. Op een eiland van Noorwegen is het dan wel 84 dagen donker! In juni en juli is het er altijd licht. De zon gaat hier niet onder. Dat komt door de schuine stand van de aarde.

www.pasform.be - 5

Nachtdieren

Een nachtdier is  een dier dat hoofdzakelijk 's nachts wakker is . Nachtdieren zoeken hun voedsel als het donker is. Dit is veiliger omdat ze minder goed te zien zijn in het donker. Zo worden ze zelf geen prooi van andere dieren en kunnen zij hun prooien ook makkelijker verrassen.

Welke uitleg hoort bij welk nachtdier? Kleur het vakje in dezelfde kleur. Dus bvb: als je de juiste uitleg van de uil gevonden hebt, kleur je dit vakje rood. Succes!!

1: Ik heb een gevoelige huid. Door de zon droogt ze snel uit. Daarom hou ik van de nacht. Die is fris en nat. Ik heb wel grote ogen, maar kan alleen bewegingen zien.

2: Ik heb heel kleine ogen, maar kan heel goed horen. Ik kan mijn kop heel ver ronddraaien. Ik heb een scherpe bek en sterke klauwen. Ik kan mooi vliegen.

4: Ik zie niet goed. Ik maak hoge piep geluidjes en luister naar de weerkaatsing. Ik zie dus eigenlijk met mijn oren.

3: In het donker kan ik niet goed zien, maar wel goed horen door mijn grote oren. Ik gebruik mijn snorharen om te voelen.

5: Door mijn grote ogen zie ik 6 keer beter in het donker dan mensen. Ik heb kussentjes onder mijn poten. Zo hoort de muis mij niet aankomen. Ik heb ook heel goede oren.

6: Ik heb kleine oogjes. Daarom zie ik niet goed. Ik hoor wel heel goed. Tot 10 meter ver. Ik kan ook goed ruiken. Zo vind ik snel mijn eten.

oplossing staat op pagina 18.

6 - www.pasform.be GROEN EN GEZOND
De

Waarom is de ene mens een "nachtdier" en de andere niet?

Bij de dieren is het duidelijk. Sommige dieren zijn aangepast aan het nachtleven. Ze hebben grote oren of grote ogen. Hun zintuigen zijn beter ontwikkeld. Ze hebben snorharen, …

Bij de mens is dit niet zo duidelijk. Er zijn mensen die eerder van de ochtend houden en mensen die meer van de avond houden.

Ben jij 's morgens met de vogels wakker? Spring je enthousiast uit bed en begin je meteen nuttige dingen te doen? Dan ben jij waarschijnlijk een ochtendmens. Of geraak je ‘s avonds niet in je bed? Blijf je graag bezig tot in de late uurtjes? Kan je ‘s morgens niet uit je bed? Dan ben je eerder een avondmens.

Hoe komt dit?

?Dat komt door je biologische klok. Dit is een klein gebiedje in je hersenen. De biologische klok wordt aangestuurd door de zon. Die zorgt ervoor dat je 's avonds moe wordt en wil gaan slapen en 's ochtends weer wakker wordt.

Maar er is wel iets vervelends met die klok aan de hand: die klok loopt niet bij iedereen even snel.

Bij ochtendmensen tikt de klok wat sneller, waardoor ze 's avonds eerder moe zijn. Bij avondmensen loopt de klok juist wat langzamer. Dus die hebben meer moeite met opstaan. Als je maar moeilijk uit je bed kan ‘s morgens, dan kan je voortaan zeggen : Het ligt aan mijn biologische klok. Gelukkig hebben we nog een wekker !

www.pasform.be - 7
LEEF EN BELEEF

De herfst lacht in kleuren

De herfst is in het land. De dagen worden korter. Het wordt sneller donker. En brrr, wat is het fris in de ochtend en de avond. Velen missen de warmte van de zomer. Maar heb je al eens buiten gekeken? Wat een mooie herfstkleuren. Tijd om een wandeling in de natuur te maken!

Geniet van de gezonde frisse lucht, het ritselen van de bladeren onder je voeten en de mooie kleuren rondom je. Kijk eens goed naar de bladeren. Geel, rood, bruin, dat zijn warme kleuren. Zo brengt de herfst extra warmte en kleur. Raap op je wandeling een handvol mooi verkleurde bladeren. Daar kan je het thuis gezellig mee maken.

Na je wandeling buiten is het tijd om binnen op te warmen. Wandelschoenen uit, sloffen aan. Geniet van een warm drankje, een knus dekentje en maak het gezellig. Van de geraapte bladeren kan je een boeketje maken. Je kan ook enkele bladeren op de kast strooien. Enkele lichtjes van pagina 10 erbij en je hebt zo een gezellig hoekje.

De hersfst lacht in kleuren

LEEF EN BELEEF

Spreekwoorden

Is het zwart of wit?

Omcirkel in de spreuk het juiste woord.

Ben ik zwart? Kleur me dan zwart.

Aprilletje zoet, heeft nog wel eens een witte / zwarte hoed.

(= In het begin van april kan het nog wel eens sneeuwen.)

Dat is een witte / zwarte raaf.

(= Dat is iets zeldzaams.)

Daar komt de witte / zwarte kat in.

(= Daar komt ruzie van.)

De prins op het witte / zwarte paard.

(= De man van je dromen.)

De pot verwijt de ketel dat die wit / zwart ziet.

(= Een ander aanwijzen als schuldige, terwijl die zelf hetzelfde gedaan heeft.)

Een wit / zwart voetje halen.

(= Een goede indruk maken bij de baas.)

pagina 18.

Het witte / zwarte schaap van de familie.

(= Iemand die een beetje buiten de familie staat door zijn gedrag.)

www.pasform.be - 9
De oplossing staat op
1. 2. 3.
4. 5. 6. 7.

Een herfst lichtje

In de herfst is het al vroeg donker. Om het ‘s avonds gezellig te maken, kan je enkele mooie theelichtjes maken.

• glazen potje

• Aluminium folie

• Theelichtje

• Afbeelding hiernaast

• (Prik)naald

• Prikmat (karton of isomo)

• Schaar

Knip een strook aluminiumfolie af, iets langer dan het potje.

Plooi de folie om op hoogte van het potje.

Tip: Hou het veilig: gebruik theelichtjes op batterij.

Rol de strook rond je potje. Laat de folie 2 cm overlappen. Knip de rest af.

Leg de strook folie op de prikmat.

Leg de tekening van de bladeren op de folie.

Prik op de lijnen van de tekening. De gaatjes mogen niet tegen elkaar!

10 - www.pasform.be
KUNST EN CULTUUR
NODIG
STAP 1 STAP 4 STAP 3 STAP 6 STAP 2 STAP 5

Verleg de tekening zodat je verschillende bladeren kan prikken.

Prik bladeren over heel de strook folie.

Neem de folie en zet hem rond.

Plaats de folie in de pot. Duw hem tegen de wand.

Plaats een theelichtje in de pot.

Voila, jouw sfeer lichtje is klaar!

www.pasform.be - 11
STAP 7 STAP 9STAP 8
STAP 7 STAP 9STAP 8

De ene denkt wit, de andere denkt zwart.

Het kan soms moeilijk zijn als je een andere mening hebt dan de andere persoon. De ene denkt wit en de andere denkt zwart. Elke persoon heeft zijn mening.

Wat kan je doen als je van mening verschilt?

Praat erover. Blijf rustig. Zo ga je geen kwetsende dingen zeggen.

Zet samen een gekleurde bril op.

Deze bril bestaat niet echt. Het is een manier om er samen over te praten.

Zo kan je luisteren naar de ander. Je kan zelf vertellen wat je voelt of voelde.

Zo toon je dat je het samen wilt oplossen.

12 - www.pasform.be LEEF EN BELEEF
www.pasform.be - 13 De oplossing staat op pagina 18. Herken jij ze? Trek een pijl welke foto bij het dier hoort. 1. 2. 3. 4. 5. 6. A. B. C. D. E. F. Dieren in zwart - wit

Kraak de noten.

Herfstsalade met peer en walnoot

• 2 conference peren

• 300 gr champignons

• 100 gr sla mengeling

• 1 ajuin

• 100 gr blauwe kaas

• 250 gr spek blokjes

• 50 gr walnoten

• 2 el balsamico azijn

• 1 el olijfolie

• peper en zout

• aardappelmesje

• snijplank

• kommetjes

• pan

• houten lepel

• eetlepel

• weegschaal

• notenkraker

• keukenrol of champignonborstel

Snij de delen peer in kleine partjes.

Schil de

Schil de peer. Snij de

in 4 delen. Haal het klokhuis

Maak de champignons proper. Gebruik keukenrol of champignonborstel.

Verwijder het steeltje van de champignons. Snij ze in dunne schijfjes.

14 - www.pasform.be GROEN EN GEZOND
NODIG VOOR 4 PERSONEN STAP 4 STAP 5 STAP 6
STAP 1 STAP 2 STAP 3
ajuin. Snij de ajuin in dunne ringen.
peer
eruit.

Doe 1 el olijfolie in een

Laat dit stilletjes warm worden.

Bak de spekblokjes 3 tot 6 minuten, tot ze knapperig zijn.

Voeg de ajuin en champignons toe. Bak 5 tot 10 minuten.

Neem de pan van het vuur. Voeg 2 el balsamico azijn en peper en zout toe.

Meng goed.

Neem 4 borden. Verdeel eerst

salade.

Verdeel

Steek

Leg op

Verdeel

Deze

www.pasform.be - 15 STAP 10 STAP 11 STAP 12
STAP 7 STAP 8 STAP 9
pan.
SMAKELIJK! STAP 13 STAP 14 STAP 15
dan het champignonmengsel.
stukjes peer ertussen.
de
ieder bord een 5-tal stukjes kaas. STAP 16 STAP 17 STAP 18
de noten over de 4 borden.
herfstsalade is lekker met bruin brood.

Woordzoeker

Zoek 15 woorden.

De letters die over blijven vormen de oplossing.

Licht en donker Zoek de 15 woorden. De letters die overblijven vormen de oplossing

BED KOUD

16 - www.pasform.be
G L E Z E Z D E B R G A D O L L N L E J T N E K E D L K I K T T R M N E K O E A R A A W M E Z U E A C A A E W G T D H R N R H H S E T I D S M N S I U M R E E L V
VLEERMUIS DAG LANTAARN WARM DEKENTJE MAAN WEKKER HEMEL NACHT ZETEL KAARS STERREN ZON De oplossing staat op pagina 18.

Kleurplaat

• Een zwarte stift

Kleur met je zwarte stift enkel de vakjes met een kruisje.

www.pasform.be - 17
NODIG

Rood - uil - 2

Blauw - vleermuis -

Groen - muis - 3

- kikker- 1

- egel - 6

- kat - 5

witte hoed

Witte raaf

Zwarte kat

Witte paard

Ketel ziet zwart

Wit voetjes

Zwarte schaap

- Koe - F

- Orka - D

- Pinguin - B

- Zebra - E

- Kat - C

- Hond, dalmatiër - A

KOUD

NACHT ZETEL

STERREN

18 - www.pasform.be 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
4
Paars
Geel
Oranje
1
2
3
4
5
6
Oplossing p. 6 Nachtdieren Oplossingen Oplossing p. 9 Spreekwoorden Oplossing p. 16 WoordzoekerLicht en donker Zoek de 15 woorden De letters die overblijven vormen de oplossing G L E Z E Z D E B R G A D O L L N L E J T N E K E D L K I K T T R M N E K O E A R A A W M E Z U E A C A A E W G T D H R N R H H S E T I D S M N S I U M R E E L V BED
VLEERMUIS DAG LANTAARN WARM DEKENTJE MAAN WEKKER HEMEL
KAARS
ZON G E Z E L L I G H E I D Oplossing p. 13 Dieren in zwart-wit

Vedetten in

Creatief met wol, stof en verf

Hallo, We zijn met een groep van 10 mensen op weekend geweest om te knutselen, vooral met wol, onder begeleiding van Kathy en Sofie en vrijwilligster Mia. De locatie was heel mooi en we hebben ook lekker gegeten. Het was een plezante groep: Fabienne, Elien, Ellen, Reinhart, Jenny, Eva, Adele, Rika, Dominique en James. Ik heb nieuwe mensen leren kennen en het was een heel leuk en creatief weekend met hen. Hier zie je enkele foto’s van wat we gedaan hebben.

www.pasform.be - 19
Creatieve
groetjes, James Vannieuwenhoven
Je
verslaggever

REPORTERS GEZOCHT!!!

Gazet Vedette is de krant van Pasform. Iedere maand ontdek je er een thema. Je vindt teksten, kunstwerken, spelletjes, stappenplannen, vedetten en nog zoveel meer. Het is een gazet voor jullie . We willen deze gazet nog meer van jullie maken. Daarom start een redactie-groep.

Heb jij zin om Gazet Vedette mee uit te werken?

• Ben jij nieuwsgierig en onderzoek je graag dingen?

• Ben jij een vlotte babbelaar en wil je interviews afnemen?

• Neem je graag foto's?

• Of misschien schrijf jij graag teksten?

Herken jij één van je talenten? Dan ben jij de reporter die we zoeken! Samen met de redactie-groep zoeken we onderwerpen en maken we artikels. Om de 14 dagen komen we samen, op vrijdag voormiddag. Kan je niet aansluiten bij de groep, maar wil je graag als losse reporter meewerken? Ook dat kan.

Info: sofie@pasform.be of 0474/21.35.00

Inschrijven: inschrijvingen@pasform.be

KRANT PER POST KRIJGEN

Gazet Vedette wordt gratis per mail verzonden. Je kan hem ook downloaden via www.Pasform.be of via facebook.com/Pasformvzw

Vedetten die niet vertrouwd zijn met internet of geen printer hebben, krijgen Gazet Vedette gratis per post in de brievenbus.

Ken je iemand die Gazet Vedette graag zou ontvangen?

Vraag na of je zijn of haar adres aan ons mag bezorgen en mail de contactgegevens naar sofie@pasform.be .

GAZET VEDETTE VOOR MEER

Organisaties kunnen Gazet Vedette op papier ontvangen, in grotere aantallen

Vanaf juli kost een pakket van 10 Gazetten 15€ plus verzendingskosten. Elk bijkomend exemplaar mee verzonden in hetzelfde pakket kost 1,50€.

Je kan je aanmelden voor een éénmalige bestelling of een doorlopende bestelling, door te mailen naar sofie@pasform.be

ZIJN WIJ AL FACEBOOK VRIENDEN?

Ook op onze facebookpagina: www.facebook.com/pasformvzw , vind je zeer regelmatig toffe nieuwtjes, leuke weetjes en amusante doe-activiteiten.

Zien we je daar?

Je kan Gazet Vedette lezen, downloaden en afdrukken via www.Pasform.be of facebook.com/PasformVzw. Gazet Vedette wordt gratis verstuurd naar de e-mailadressen in ons bestand volgens de GDPR richtlijnen. Meld je aan door te mailen naar sofie@pasform.be.

Verantwoordelijk uitgever Krista Telemans - Pasform VZW F. De Merodestraat 18 2800 Mechelen - krista@pasform.be

www.Pasform.be www.facebook.com/PasformVzw

Rekeningnummer: BE55 0689 0137 4244 Ondernemingsnummer: 0567.872.147

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Pasform Gazet Vedette november 2022 by pasformvzw - Issuu