Pasform Gazet Vedette maart 2023

Gazet Vedette is het magazine van Pasform boordevol activiteiten, cultuurtips, recepten, spelletjes en meer!

Afz: Pasform VZW

Pastorijstraat 118, 3300 Tienen

maandelijkse uitgave

Afgifte kantoor: bpost Tienen

Erkenningsnummer: P925481

The m a: Slaapwel

Lieve Vedetten, De winter is bijna voorbij. Je kan de lente al voelen. De lentezon geeft je veel zin om leuke dingen te doen. En te genieten van het leven!

Als je veel doet, moet je ook voldoende rusten. Deze Gazet staat vol weetjes over slapen en tips voor een goede nachtrust. Je voelt je dan nog beter in je vel en kan alles aan!

Veel plezier en geniet ervan. Het Pasform-team

Veel vedetten op Bal Special !

Pasform is een sociaal-culturele organisatie voor volwassenen met een beperking, hun netwerk en de ruime samenleving.

Pasform werkt ervaringsgericht om personen met een beperking te versterken in hun kwaliteit van leven. Via cultuur en leren bouwen wij aan een inclusieve samenleving.

COLOFON

Artikels en redactie

Mie Swennen

Sofie Janssen

Kathy Vangilbergen

Kitty Vos

Eindredactie

Fre Cipriani

Sam Willems

Lay-out

Sofie Janssen

Het Madeliefde-team was op Bal Special. We zagen er veel vedetten. Was jij er ook bij?

Wil jij volgende keer in Gazet Vedette staan? Stuur dan een leuke foto naar sofie@pasform.be

Van wie is deze slaapkamer?

Dit is de slaapkamer van Vincent Van Gogh

Hij maakte het schilderij in 1888. De kunstenaar woonde toen in het zuiden van Frankrijk. Zijn vriend kwam op bezoek. Daarom richtte hij een gezellige kamer in. Hij kocht nieuwe meubelen en hing schilderijtjes aan de muur. Zo zou zijn vriend zich welkom voelen in een mooi ingerichte slaapkamer.

Vincent Van Gogh was heel fier op dit schilderij. Hij vond het één van zijn mooiste werken.

Wat zie je allemaal?

een spiegel schilderijtjes die hij zelf maakte boven het bed

2 stoelen

een geel bed met 2 kussens en een rode bedsprei

een tafel met 2 borstels, 2 flesjes en een waterkan

Op Youtube kan je leuke filmpjes over het schilderij bekijken.

Op www.vangoghmuseum.nl kom je meer te weten over de schilder en zijn kunst.

Vrijdag 17 maart is het Internationale Dag van de Slaap. Deze dag valt ieder jaar op de vrijdag voordat de lente begint.

Slapen en alles wat met slapen te maken heeft staat dan in de kijker. Denk maar aan een fijn slaapritueel, een goede gezondheid of een lekker slaapmutsje.

Slapen is van levensbelang. Wij vulden deze Gazet Vedette met allerlei weetjes, tips en spelletjes voor een goede nachtrust.

Voor vanavond alvast:

śpij dobrze Shuì dé hǎo

Góða nótt

Moet een mens slapen?

Ja. We hebben slaap nodig om goed te kunnen functioneren. Het menselijk lichaam is daarop gebouwd.

Wat is slapen eigenlijk?

Slaap is de periode van niet actief zijn en van de afwezigheid van een wakend bewustzijn.

Waarom moeten we slapen?

We doen heel veel op een dag. Dat kost energie. We krijgen veel prikkels te verwerken. Ons lichaam en onze geest hebben slaap nodig om te rusten en te herstellen. Zo hebben we energie voor de volgende dag.

Hoe lang moet je slapen?

Mensen slapen meestal 7 tot 9 uur. Sommigen komen toe met 6 uur slaap. Anderen hebben meer slaap nodig.

Wat is een goede nachtrust?

Een goede nachtrust bestaat uit:

- een korte inslaaptijd

- voldoende slaap

- een goede kwaliteit van slapen

- niet vaak wakker worden

Kan je ook teveel slapen?

Ja. Dat kan. Teveel slapen betekent dat je te lang in bed ligt. En te is nooit goed.

De kwaliteit van je slaap verbetert niet. Je spieren verslappen door te lang te blijven liggen. Je doorbloeding wordt slechter. Je conditie gaat achteruit.

Iedere dag luieren is dus geen goed idee.

Ben je laat opgebleven of voel je je ziek?

Dan is meer slapen wel goed. Dat heet herstelslaap.

Het verhaal van het bed

In de prehistorie bestonden geen bedden. Mensen sliepen gewoon op de grond, onder dierenhuiden.

De oude Egyptenaren sliepen niet met een hoofdkussen. Ze sliepen op hun zij met hun hoofd op een hoofdsteun.

In de middeleeuwen sliepen arme mensen met het hele gezin én de dieren in de woonkamer. Ze lagen dicht tegen elkaar op jutten zakken gevuld met stro. Zo probeerden ze warm te blijven. Er was geen verwarming.

Rijke mensen sliepen in een hemelbed. Gordijnen hielden de tocht tegen. De hemel of bovenkant zorgde ervoor dat stof of ongedierte niet op hen viel.

Ridders sliepen in tijden van oorlog in hun harnas. Dan waren ze snel klaar als ze moesten vechten!

Rond 1800 sliepen hele gezinnen in één bedstede. Die was te kort om te liggen. Mensen sliepen zittend. Ze dachten dat ze anders ziek zouden worden. Men durfde niet helemaal te gaan liggen. Alleen dode mensen lagen plat.

Later gebruikte men de veren van een rijtuig voor een bed. Zo zag het bed er stilaan uit zoals wij het nu kennen. Wat een goede uitvinding hé!

Agriwiki

Hans Splinter

Rijksmuseum van Oudheden

Spel

Leuke weetjes over slapen uit andere landen

Combineer de juiste vlag met het juiste weetje. Noteer de juiste letter in het vakje.

Engeland

N ergens slapen zoveel mensen in hun blootje als in Engeland.

Australië

D e Aboriginals slapen vaak in groep. De bedden staan in een lange rij naast elkaar. Kinderen en vrouwen slapen in het midden. De sterke mannen slapen aan de buitenkant.

Japan

In Japan is even slapen op kantoor heel normaal. Het toont dat je moe bent van hard te werken.

Indonesië

In woners van Bali hebben een bijzondere gewoonte. Als ze heel veel stress hebben, vallen ze plots in een diepe slaap. Daarna voelen ze zich beter.

Botswana

Ie dereen slaapt wanneer hij zin heeft. Een paar uurtjes in de middag, een blokje in de avond. Zelden 8 uur na elkaar.

Mexico

Veel Mexicanen slapen in een hangmat. Ze vinden dit beter dan een bed.

Cacao pindakaas smoothie

Deze smoothie met cacao, pindakaas en banaan is een topper. Lekker als tussendoortje of als je nog een beetje honger hebt voor het slapengaan. Het is zelfs een gezond dessertje.

NODIG VOOR 4 PERSONEN

• 2 (bevroren) bananen

• 400 ml amandelmelk

• 3 à 4 el cacaopoeder

• 4 el pindakaas

• 5 dadels zonder pitten

• 3 el havervlokken

4

5

• blender of staafmixer

• snijplank

• snijmes

• maatbeker

• eetlepel

• 3 kommetjes

3

6

Doe 3 el havermout in een kommetje

Doe 3 à 4 el cacaopoeder in een ander kommetje

Doe 4 el pindakaas in een derde kommetje

Giet 400 ml amandelmelk in een maatbeker

Snij 5 dadels in kleine stukken

Snij 2 bananen in schijfjes

STAP 10 STAP 11 STAP 12

STAP 13

Wist je dat ...

• ... er verschillende soorten melk zijn? Melk komt van dieren, zoals koemelk of schapenmelk. Er wordt ook melk gemaakt van planten, zoals amandelmelk, sojamelk of rijstmelk.

• ... sommige voedingsstoffen slaapverwekkend zijn? Bijvoorbeeld melk, bananen, havermout en amandelen. Ze bevatten chemische stoffen die ons helpen slapen.

Zou deze smoothie helpen om beter in slaap te vallen? Probeer het eens!

Doe de pindakaas in de blender

Doe de cacao in de blender

Giet de amandelmelk in de blender

Doe de stukken banaan in de blender

Doe de havermout in de blender

Giet in een glas. Smakelijk!

Mix 1 à 2 minuten tot een romige smoothie

Tips voor een goede nachtrust

TIP 1: Koele, donkere kamer

TIP 2: Geen alcohol of cafeine

Zorg dat er weinig licht is in je kamer. Hou ze ook lekker koel. Als je lichaamstemperatuur laag is, slaap je beter.

TIP 3: Vermijd schermen

Cafeïne houdt je wakker. Wil je toch graag ‘s avonds koffie? Kies dan deca. Van alcohol lijk je vlot in slaap te vallen. Maar je slaapt minder goed.

TIP 4: Vast slaapschema

Kijk geen TV of smartphone voor het slapengaan. Door het licht denken je hersenen dat het ochtend is. Dan val je moeilijk in slaap.

Iedereen heeft een biologische klok. Probeer altijd rond hetzelfde uur te gaan slapen. Regelmaat zorgt voor een betere nachtrust.

Slapen in de dierenwereld

Slapen is van levensbelang. Ook voor dieren. Mensen slapen best 7 tot 9 uur per nacht. Maar hoe zit dat in de dierenwereld?

Dolfijnen

Dolfijnen slapen nooit helemaal. Een stukje van hun hersenen blijft wakker. Eén oog blijft open, het andere slaapt. Zo vergeten ze niet om goed te ademen. Op deze manier slapen ze 8 uur per dag.

Katten

Je zou kunnen denken dat katten lui zijn. Ze slapen ongeveer 16 uur per dag. Het zijn nachtdieren die op jacht gaan als wij slapen.

Olifanten

Een olifant slaapt maar 3 uur per dag. Omdat hij zo groot is en alleen planten eet zoekt de olifant de rest van de dag naar eten.

Vleermuizen

Vleermuizen slapen ondersteboven. Ze houden zich vast met hun achterpoten. Zo kunnen ze snel wegvliegen bij gevaar. In de winter slapen ze. Dan vinden ze geen insecten.

Koala’s

De koala slaapt bijna de hele dag. Soms wel 22 uur!

De overige tijd zoekt de koala naar eten.

Werkmieren

Werkmieren doen nog gekker. Ze doen wel 250 korte dutjes per dag. In totaal slapen ze dan ongeveer 4 uur. Alleen de koningin van de mieren slaapt 9 uur per dag.

Een rups knuffel

Niks zo gezellig als een knuffel om mee te slapen. Deze rups kan je eenvoudig zelf maken. Maak hem voor jezelf of om cadeau te doen.

Veel knutselplezier!

NODIG

• 1 kleurige lange sok

• 5 à 6 elastiekjes

• 2 wiebel-ogen

• 1 pijpenrager

• lijmpistool

• vulling

STAP 4 STAP 5 STAP 6

Doe een elastiekje achter het bolletje.

Je sok ziet er nu zo uit.

Neem weer wat vulling en prop deze in de sok.

STAP 1 STAP 2 STAP 3

Neem de sok en de vulling.

Prop een handvol vulling in de sok.

Duw de vulling tot aan de tenen van de sok. Maak een bolletje.

Maak een volgend bolletje. Doe een elastiekje achter het bolletje.

STAP 10

STAP 11

Neem de pijpenrager. Draai deze over het eerste elastiekje.

STAP 13

Draai de uiteinden om elkaar. Zo zitten ze vast.

STAP 14

Vul de hele sok met bolletjes vulling. Herhaal stap 6 tot 8.

STAP 12

Lijm de wiebel-ogen op het eerste bolletje met het lijmpistool.

Klaar!

Maak in beide uiteinden een krulletje.

Dromen

Wanneer je aan slapen denkt, denk je aan dromen. Wanneer je slaapt, droom je ook. Een mens droomt veel. Soms kan je je deze dromen herinneren. Soms weet je wel dat je droomde, maar niet meer waarover. Nog vaker droom je zonder het zelf te weten.

Dromen zijn beelden, gedachten en gevoelens in je hersenen. Je hebt geen vat op je dromen. Ze komen vanzelf tijdens bepaalde fasen van je slaap.

Waarom dromen we?

Je dromen vertellen iets over je diepste verlangens. Al je dromen hebben een betekenis. Je kan veel leren door je dromen te onderzoeken.

We weten niet waarom we dromen. We onderzoeken het nog. Dit weten we wel al:

• Tijdens het dromen verwerk je herinneringen en laat je er los. Zo komt er plaats vrij in je geheugen.

• Wanneer je droomt, werkt een klein deel van je hersenen. Ze bereiden zich voor op het denken tijdens de dag.

Sigmund Freud is een bekende psycholoog van de 20ste eeuw

Moderne wetenschappers onderzoeken nog steeds waarom we dromen.

Dankbaar zijn

Je kan je dromen niet sturen. Maar als je rustig wil slapen, kan je wel een positief momentje inlassen voor het slapengaan. Dit fijne gevoel neem je mee wanneer je in slaap valt. Stop met piekeren en sta even stil bij fijne dingen. Zo val je rustiger in slaap.

Zo doe je het:

• Neem een paar minuten de tijd voor het slapengaan.

• Ga zitten op je bed. Maak het stil.

• Stel jezelf de vragen:

Wat zijn de fijne dingen van de afgelopen dag?

Waar ben je vandaag dankbaar voor?

• Noem 3 dingen op. Of noteer ze in een schriftje.

Zo maak je een boekje vol positieve gedachten.

Je kan in je boekje bladeren wanneer je je minder goed voelt.

Wat een positief opkikkertje!

Ik ben dankbaar

voor:

1. gezellig bezoek van familie

2. een zacht zonnetje na de vrieskou

3. een fijne sfeer en veel grapjes op het werk

Schaapjes tellen is de raad die men geeft aan mensen die niet in slaap kunnen vallen. Je telt in je hoofd schaapjes die over een hek springen. Daarvan zou je in slaap vallen.

Schaapjes tellen

Vertelden jouw ouders je vroeger ook dat je schaapjes moest tellen wanneer je niet kon slapen?

Dan ben je zeker niet de enige.

De uitdrukking schaapjes tellen komt van de eerste schapenherders. Zij hadden heel wat schapen om op te letten. Ze bleven ook ‘s nachts bij hun dieren. De herders waren erg bezorgd. Daardoor geraakten ze niet in slaap. Ze telden regelmatig hun schapen om te controleren of ze er nog allemaal waren. Door het tellen werden de herders rustiger. Af en toe dommelden ze in en deden ze een dutje.

Zo is de goede raad van schaapjes tellen honderden jaren geleden ontstaan.

Jammer genoeg helpt dit trucje niet!

Onderzoek toont aan dat schaapjes tellen ervoor zorgt dat het langer duurt voordat je in slaap valt. Door het tellen moeten je hersenen werken. Dat helpt niet om in slaap te vallen.

Het is beter om in gedachten weg te dromen.

Denk aan een rustgevende plaats. Een strand aan zee of een mooie waterval.

Door weg te dromen en te ontspannen, val je sneller in slaap en slaap je rustiger.

Zoekspel

Van elk schaapje zijn er 2 dezelfde. Kan jij de koppels vinden?

Vedetten in

In februari vierden we Valentijn. We zagen overal hartjes om ons heen. Tijdens de vorming

Ik heb je lief maakten we zelf een hartje.

We leerden een mozaïek maken. Dat was tof!

Op een houten hart puzzelden we met kleine tegeltjes. Deze hadden veel kleuren. Er waren ook spiegeltjes en bolletjes. Zo kon iedereen

kiezen wat hij of zij mooi vond. We babbelden ook over liefde en mensen die we graag zien. Wij Valentijn

REPORTERS GEZOCHT

Gazet Vedette is de krant van Pasform. Iedere maand ontdek je er een thema. Je vindt teksten, kunstwerken, spelletjes, stappenplannen, vedetten en nog zoveel meer.

Heb jij zin om Gazet Vedette mee uit te werken?

• Ben jij nieuwsgierig en onderzoek je graag dingen?

• Ben jij een vlotte babbelaar en wil je interviews afnemen?

• Neem je graag foto's?

• Of misschien schrijf jij graag teksten?

Herken jij één van je talenten? Dan ben jij de reporter die we zoeken! Samen met de redactie zoeken we onderwerpen en maken we artikels. Om de 14 dagen komen we samen, op vrijdag voormiddag. Kan je niet aansluiten bij de groep, maar wil je graag als losse reporter meewerken? Ook dat kan.

Meer info: sofie@pasform.be of 0474/21.35.00

ONZE KRANT PER POST

Gazet Vedette wordt gratis per mail verzonden. Je kan ze ook downloaden via onze website: www.pasform.be

Vedetten die niet vertrouwd zijn met internet of geen printer hebben, krijgen Gazet Vedette gratis per post in de brievenbus.

Ken je iemand die Gazet Vedette graag zou ontvangen?

Vraag na of je zijn of haar adres aan ons mag bezorgen en mail de contactgegevens naar communicatie@pasform.be

GAZET VEDETTE VOOR MEER

Organisaties kunnen Gazet Vedette op papier ontvangen, in grotere aantallen

Een pakket van 10 Gazetten kost 15€ + verzendkosten. Elk bijkomend exemplaar kost 1,50€.

Je kan aanmelden voor een eenmalige of een doorlopende bestelling, door te mailen naar communicatie@pasform.be

ZIJN WIJ AL FACEBOOK VRIENDEN?

Op onze facebookpagina Pasformvzw vind je toffe nieuwtjes, leuke weetjes en plezante activiteiten. We zien je daar!

Gazet Vedette wordt gratis verstuurd naar de e-mailadressen in ons bestand volgens de GDPR richtlijnen.

Meld je aan door te mailen naar communicatie@pasform.be

Verantwoordelijk uitgever

Krista Telemans

Pasform VZW

Pastorijstraat 118

3300 Tienen

communicatie@pasform.be

www.pasform.be

www.facebook.com/Pasformvzw

Rekeningnummer: BE55 0689 0137 4244

Ondernemingsnummer: 0567.872.147