EEN NOG GROENER ARGO

Tekst: Femke Schootstra

Voor dit nummer wilde ik graag schrijven over wat er momenteel allemaal gebeurt op Argo op het gebied van duurzaamheid. Ik verheugde me toen ik hoorde dat onze Tweede Materiaalcommissaris, Merel van der Kruijssen, druk bezig is met dit thema! Gebaseerd op de doelen van de Nederlandse overheid en de Gemeente Wageningen, heeft zij het doel gesteld om de energierekening van Argo op standaard basis met 5% te verlagen. Ik ging eens bij haar langs om te zien en horen waar ze allemaal mee bezig is.

Allereerst is Merel bezig met het volledige energie- en waterverbruik van Argo in kaart te brengen. Sinds het begin van haar bestuursjaar houdt ze iedere dag de meterstanden van de elektriciteit, het gas en het water bij. De data die ze hiermee verzamelt is behalve van praktische aard, ook een bron van leuke statistieken over het reilen en zeilen van Argo. Zo zien we dat de weersomstandigheden en de coronaversoepelingen bijvoorbeeld heel duidelijk terug te zien zijn in het waterverbruik:

Een van de dingen die Merel zich voor nam, was de isolatie van het gebouw verbeteren door alle kleine gaten en kieren te dichten, en isolatie-strips langs de ramen en deuren te plakken. Dit deed ze niet zomaar op de gok: ze bracht de plekken waar warmte weglekte

Een van de plaatjes die is gemaakt met de warmtebeeldcamera. Hoe lichter de kleur, hoe warmer, en hoe donkerder en paarser, hoe kouder de temperatuur gemeten wordt. Te zien is de bestuurskamer, vanuit de kom gezien de rechterkant van het gebouw. De warme luchtstroom is te herkennen als een lichte strook naar beneden.

vakkundig in kaart met een heuse warmtebeeldcamera. Ze koos een dag uit met temperaturen onder nul, want dan zijn de isolatielekken het beste te zien. Op de foto ziet u Merel samen met Maxence Paillart, die de warmtebeeldcamera geregeld had, in actie. Daarnaast staat een voorbeeld afgebeeld van wat voor beelden daar uit kwamen. Dit is de bestuurskamer vanaf buiten gezien. Merel zag hier een duidelijk effect van haar eerdere werk: ze was al eens langs deze ramen gegaan met isolatie-kit, maar had een stukje overgeslagen omdat daar ongelofelijk veel troep op de vensterbank lag. Het gevolg: een warme luchtstroom vanuit het stukje dat niet geïsoleerd werd, te zien als een strook die lichter is. Daarna toch maar even de verzamelde troep aan de kant geschoven dus!

Er kwam ook een grappig beeld van de hoogbouw naar voren. Op het plaatje ziet u dat de helft van de lucht is opgewarmd en bovenin hangt, en de lucht onderaan nog een stuk kouder is: een kraakheldere verbeelding van de natuurkunde, namelijk dat warme lucht opstijgt. Op het moment dat dit beeld gemaakt werd stond de verwarming al 4 uur aan, en toen was de lucht zelfs nog niet op temperatuur. Dit laat wel zien hoeveel energie het kost om zo’n groot ruimte als de hoogbouw te verwarmen. Natuurlijk is deze verdeling van de warmte in niet erg zinvol: onder het

De hoogbouw. Het is goed te zien hoe de warmte zich door de ruimte verspreid wanneer er verder geen activiteit is en de lucht dus relatief stil staat.

plafond zit tenslotte niemand te sporten. Merel wijst me erop dat dit scherpe contrast een stuk minder sterk zal zijn wanneer er sportende mensen aanwezig zijn. De ventilatoren van de ergometers zorgen ook voor veel luchtverplaatsing. Maar om de lucht nog beter te laten circuleren staat er ook op de planning om een aantal ventilatoren aan het plafond te hangen. De hoogbouw wordt zo een steeds comfortabele en ook energie-efficiënte plek om te sporten.

In 2015 deed Argo een grote investering in een duurzamere toekomst door zonnepanelen aan te schaffen, en deze werden in 2020 nog in hoeveelheid verdubbeld. Wat veel mensen niet weten is dat we daarnaast al sinds 2005 over een zonneboiler beschikken. Dit is een tank van 200 liter water die verbonden is met buizen die over het dak lopen, en waarin het water vanzelf opwarmt door de zon. De grote hoeveelheid warm water die nodig is voor de douches, komt voor een deel uit deze tank. Toen de boiler negen jaar geleden werd aangeschaft, was de capaciteit van 200 liter gewoon genoeg voor piekmomenten rond trainingstijden. Inmiddels is Argo zo gegroeid dat we momenteel over 16 douches beschikken, waardoor bij maximaal gebruik het verwarmde water al na zo’n zes minuten op is. Gelukkig is er in de botenwerkplaats van Adrie, waar de tank staat, nog genoeg ruimte over. Op de planning staat dan ook een tank van wel 1000 liter! Overigens is het ook zeker niet zo dat de zonneboiler alleen in de warme maanden werkt. Op het moment dat ik kwam kijken was de buitentemperatuur slechts 11°C, maar het water in de buizen wel 31°C! Op een echt warme dag met veel zonuren gaat het pas echt hard: dan kan de temperatuur zelfs oplopen tot wel 70°C. Na bijmenging van koud water kunnen dan dus nog veel meer leden van een duurzame douche genieten, wanneer die op een lekker warme dag van het water af komen. Daar blijft het echter nog niet bij! Al langere tijd is het ventilatiesysteem van de kantine ontoereikend, wat zorgde voor een ontzettend warme en benauwde kantine bij drukke borrels en feesten. Op de Algemene Ledenvergadering van 14 april 2021 is goedkeuring gegeven voor een vernieuwd systeem, met behalve een verbeterde afzuiging van bijna drie keer de huidige capaciteit, ook een groene investering: een luchtlucht warmtepomp. Met zo’n pomp kan de warmte of koelte die in het gebouw zit worden hergebruikt. De instromende lucht wordt dan namelijk verwarmd (of gekoeld) aan de uitstromende lucht, in plaats van dat die instromende lucht met een nieuwe toevoer van energie op temperatuur gebracht moet worden. Zowel de zonneboiler en de lucht-lucht warmtepomp zijn essentiële investeringen in het kader van de Nederlandse doelstelling ‘van het gas af in 2050’. We mogen trots zijn als vereniging dat we niet achter de feiten aanlopen, maar laten zien hoe je met relatief kleine ingrepen een groot verschil kan maken.

Afgelopen jaar is er door de coronamaatregelen natuurlijk heel anders van het gebouw gebruikt gemaakt dan normaal. Er waren slechts enkele NasCie’s en borrels, de hoogbouw werd niet tot nauwelijks gebruikt, en roeiers moesten thuis gaan douchen na een training. Dit heeft geleid tot een energierekening die maar half zo hoog is ten opzichte van wat die normaal is. Hierdoor is het erg lastig om een conclusie te trekken over of het doel om de energierekening met 5% te laten dalen gehaald is. Wat sowieso niet kan missen is dat er een aantal goede stappen zijn gezet, en Argo zo steeds meer recht doet aan haar groene kleur!

Merel samen met Maxence Paillart Fotograaf: Jaap van der Kolk