DEBAT
De toekomst van onze banken DOSSIER
Plan uw financieel geluk OPTIMA OPEN
Tennisfestijn anno 2014 REPORTAGE
Peloponnesos chic BELGEN MET EEN PLAN
Jan Caeyers, Beethovenspecialist en veel meer
JAARGANG VIJI
Capital22 optima magazine
JUNI 2014
Marc WILMOTS
– Belgisch Bondscoach –
“ IK HEB NOOIT VAN EEN PROFCARRIERE GEDROOMD.”
JOHN
MCENROE GORAN
IVANISEVIC
KIM
GREG
CLIJSTERS XAVIER
RUSEDSKI
MALISSE
Tickets:
www.optimaopen.be or
Follow us on:
KNOKKE-HEIST
LA RESERVE
WOORD VOOR AF
Capital22 De afbouw van het persoonlijke intermenselijke contact en van de vertrouwensrelatie met de klant, ten bate van de e-klantenrelatie van de direct banking kan misschien op korte termijn enige vruchten afwerpen, maar kan ook een risico inhouden. Bij een eventuele volgende kleine of grote ‘crisis’, staat deze e-bankklant immers ook alleen in zijn beslissing om al dan niet, via het onpersoonlijke kanaal van direct banking, zijn geld en beleggingen weg te halen. Met een ongecontroleerd liquiditeitsen solvabiliteitsrisico bij de bewuste bank als mogelijk gevolg.
Samen met u streven naar financieel geluk, zien wij bij Optima als onze eerste missie. Daarom willen we als bank onze dienstverlening steeds verder optimaliseren, door volop en consequent in te zetten op productinnovatie. Dat alles om u als klant nog beter te dienen. Wij zijn er bij Optima van overtuigd dat een persoonlijk en intensief contact met onze klanten de sleutel is tot ons beider succes, vandaag en in de toekomst. Deze persoonlijke aanpak staat haaks op de houding van (veel van) onze collega’s bankiers, die menen dat snoeien in het personeelsbeleid het antwoord is om de rentabiliteit van hun activiteiten in de huidige economische situatie en in een omgeving van harde – en soms ongelijke – internationale concurrentie te kunnen vrijwaren.
Bij Optima pleiten we voor een heel andere strategie: deze van een duurzame en intensieve langetermijnrelatie met onze klanten, gebaseerd op wederzijds vertrouwen, een persoonlijk en regelmatig contact met een vaste en professioneel onderZal de strategie van deze ‘concullega’s’ hen op lange termijn legde financial planner en een continue investering in onze soelaas brengen? Ik ben er persoonlijk van overtuigd dat ze niet dienstverlening, in innovatie in financiële en andere provrij van enig risico is. Het afbouwen van kantorennetwerken en ducten, waaronder ook vastgoed. In de huidige veranderlijke economische, financiële en fiscale omde continue inkrimping van personeelsgeving biedt de financial planning van aantallen, om alles in te zetten op direct Optima meer dan ooit een antwoord banking, betekent immers niets meer of “ W I J ZI J N ER BI J OP T I M A op de persoonlijke doelstellingen van niets minder dan een desinvestering in VA N O V E R T U I G D DA T onze klanten, om hen met raad en daad dienstverlening. Vrij vertaald: u als klant EEN PERSOON L IJ K EN bij te staan in hun legitieme streven naar moet vrijwel alles zelf doen en ook zelf uitI N T E NSI E F CON TAC T financieel geluk. zoeken hoe u uw financiële zaken beheert. M ET ONZE K L A N T EN DE SLEUTEL IS TOT ONS B E I D E R S U C C E S .”
MET ACHTINGSVOLLE GROET, JEROEN PIQUEUR VOORZITTER VAN HET DIRECTIECOMITE OPTIMA GROUP
DE ACTUALITEIT IN CIJFERS
5,6
128
2020
op tien. De gemiddelde score van het financieel geluk van de Belg. Het glas is halfvol. Lees meer op pagina 34.
grote Europese banken, waaronder 6 Belgische, worden door de Europese Centrale Bank gescreend. Meer over de toekomst van onze banken op pagina 8.
Beethovenjaar. We vieren de 250 ste verjaardag van de geboorte van de componist. Een indringend gesprek met Jan Caeyers, Beethovenspecialist, dirigent en musicoloog. Een gesprek op pagina 46.
[ CAPITAL 22 ]
1
CONT ENT
JAARGANG VI JULI 2012 JUNI 2014
13
20
13–19.
20–24.
VAN KAPITAAL BELANG
GRIEKS CHIC
Het Amanzo’e Resort, een luxehotel in de Peloponnesos-regio.
3 professionals over wat hen drijft. Sigarensommelier Dominique Gyselinck, Gault & Millau directeur Philippe Limbourg en wijnsommelier Sepideh Sedaghatnia.
42
46
51
42–45.
46–50.
51–55.
OPTIMA OPEN 2014
BELGEN MET EEN PLAN
EEN KLANT VERTELT
Een topaffiche voor dit zomerse tennisfestijn.
Jan Caeyers. Beethovenkenner, dirigent, musicoloog, orkestoprichter en Wenen-fanaat.
Dr. Xavier Delberghe, neuroloog.
Deze publicatie werd samengesteld door Optima Bank NV, met maatschappelijke zetel Keizer Karelstraat 75, 9000 Gent. Hoewel Optima Bank NV alle redelijke maatregelen genomen heeft om ervoor te zorgen dat de informatie in deze publicatie juist, duidelijk en niet misleidend is, aanvaarden noch Optima Bank NV, noch de aan haar verbonden vennootschappen, bestuurders of werknemers, enige aansprakelijkheid voor enige directe of indirecte schade die op enigerlei wijze zou kunnen voortvloeien uit het gebruik of het zich beroepen op de in dit document vermelde informatie. Dit document bevat geen beleggingsadvies, noch een aanbod of een verzoek tot de aan- of verkoop van om het even welk financieel product, dienst of advies. Iedere mededeling betreffende de financieel-fiscale actualiteit in ruime zin, is tijdsgebonden en kan dus onderhevig zijn aan wijzigingen zonder verdere notificatie. Gegevens over in het verleden behaalde rendementen, simulaties en prognoses vormen geenszins een garantie noch een indicator voor toekomstige resultaten.
[ CAPITAL 22 ]
2
CONT ENT
Capital22 NOG I N DIT NUMMER
04–06. NICE TO KNOW, NICE TO HAVE Scandinavische vibes.
8
26
8–12.
26–31.
DEBAT
SPRAAKMAKER
De Belgische banken na de crisis. Vertrouwen herstelt langzaam.
32-33. EVENTS
Second Home. Uw vermogen, uw zaak, uw wagen. Fiscale en financiële thema’s helder uitgelicht in een seminarie op maat.
Marc Wilmots, Belgische bondscoach.
56–63. VRIJE TIJD
De betere dingen des levens.
64. OPINIE
Stijn Paredis. COLOFON VERANTWOORDELIJKE VOOR UITGAVE: Jeroen Piqueur, Keizer Karelstraat 75, 9000 Gent HOOFDREDACTIE: Eva Suls, eva.suls@optima.be. EINDREDACTIE: Kiki Feremans. COORDINATIE, ONTWERP EN LAYOUT: Eastvillage, (coördinatie) Lara Van Ginderdeuren, lara@eastvillage.be. (ontwerp en layout) Veerle Verbrugge, veerle@eastvillage.be. REDACTIE-ADRES: Capital p/a Eastvillage bvba, Lauwstraat 34, 9051 Sint-Denijs-Westrem. WERKTEN VERDER MEE AAN DIT NUMMER: Stefaan Bingé, Philippe Buissin, Luk Coupé, Marion Debruyne, Frida Deceunynck, Stéphanie Duval, Iris De Feijter, Benny De Grove, Charlotte De Schuyter, David De Vleeschauwer, Kristof Geskens, Peter Goossens, Klaartje Lambrechts, Debbie Pappyn, Stijn Paredis, Miguel Tasso, Thomas Vanhaute, Jo Viaene, Bert Voet, Isabel Van Meirhaeghe. PUBLICITEITSREGIE: Custom Regie en Eastvillage. DRUK: Stevens Print NV. Dit magazine werd gedrukt op Arctic Paper met FSC-certificering.
34
34–41. DOSSIER
Plan uw financieel geluk.
COPYRIGHTS: Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit magazine mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, noch vermenigvuldigd, zonder uitdrukkelijke toestemming van hoofdredactie en uitgever. COVER: Marc Wilmots door John Thys. Si à l’avenir vous désirez recevoir l’édition francophone/néerlandophone, veuillez en faire la demande sur info@optima.be
[ CAPITAL 22 ]
3
LIFEST YLE
N I C E T O K N O W, N I C E T O H AV E
Scandinavische mode- en interieurmerken overrompelden Europa. Sommigen spraken van een hype. Maar enkele jaren later staan ze nog altijd voor innovatief en oogstrelend mooi design. Scandinavische merken zijn er om te blijven. TEKST STEPHANIE DUVAL
Scandinavische
VIBES
1
V IFA www.vifa.dk
DAAR ZIT MUZIEK IN
U hebt nog nooit van Vifa gehoord? Dat kan, want hoewel het merk al sinds 1930 bestaat, was het voornamelijk achter de schermen van bekende merken actief als geluidsspecialist. Maar nu brengt
het Deense label daar verandering in, met een eerste collectie draadloze en draagbare luidsprekers. Voor wie design even belangrijk vindt als geluid, zal Vifa niet langer een onbekende blijven.
[ CAPITAL 22 ]
4
2
STEENGOED
Papieren lampen zijn overal, maar dat warme, gefilterde licht eist een zware tol van het milieu. Daarom bedachten de Denen achter verlichtingsmerk Lightyears een ecologisch alternatief op basis van gemalen kalksteen. Het effect is even mooi, zeker in de geometrische vormen van de Lullaby lamp, ge誰nspireerd door Japanse origami.
2
LULL ABY www.lightyears.dk
3
FERM LIVING www.fermliving.com
BIC BLAUW Even snel iets noteren, en daar hebt u per ongeluk met een pen op uw tafelkleed gekrabbeld? Geen nood, tenminste als u dit exemplaar van Ferm Living heeft liggen. Een streepje meer of minder valt in dit ontwerp niet op.
SHAKEN, NOT STIRRED M AT E G O T T R O L L E Y www.gubi.dk
4
Nu de zomer voor de deur staat, wordt het tijd om uw persoonlijke cocktailbar een upgrade te geven. Voor de zwoele avonden presenteert het Deense label Gubi deze bar tray: een elegant en modern meubel om uw drankencollectie op te presenteren. Kunt u de martini al proeven?
[ CAPITAL 22 ]
5
LIFEST YLE
6
E L E VAT E D www.muuto.com
AAN TAFEL
5
M I N I TA B L E www.vipp.com
Ontbijt op bed of een middag relax lezen in de tuin met verse icetea bij de hand? De Minitable van VIPP is overal uw perfecte compagnon. En dankzij de rubberen afwerking van het design blijft alles veilig op de juiste plek staan.
6
7
CHUNK www.menu.as
SCHONE KUNSTEN
Een boeket dat er als een kunstwerk uitziet, mag toch niet in een gewone vaas? Muuto bedacht met Elevated een vaas die bloemen tot hun recht doet komen en – letterlijk en figuurlijk – op een verhoogje zet. Zo mooi, dat zelfs een enkele bloem of verdwaalde tak er plots kunstig uitziet.
TRENDSETTER Andres Engesvik ontwierp voor Menu deze reeks Chunk kaarshouders, en vinkte daarmee alle huidige materiaal trends in de designwereld af. Modern koper in combinatie met marmer? Check. Warm brons met donker hout? Check. Maar het leukste aan dit ontwerp? Ook zonder kaars is het mooi om te zien.
8
HAI LOUNGE CHAIR www.onenordic.com
SLIM DESIGN Zweedse meubelgigant Ikea is niet het enige Scandinavische merk dat belang hecht aan efficiënt verpakken en transporteren. De ontwerpen van nieuwkomer One Nordic zijn heel wat luxueuzer en gelukkig ook een stuk gemakkelijker om in elkaar te steken. Er komen geen bouten en schroeven aan te pas en toch kan u deze Hai Lounge Chair moeiteloos reduceren tot de helft van de nodige ruimte. Handig en bijzonder mooi.
[ CAPITAL 22 ]
6
Gelooft niet in snelle trends. Maar in eigen kracht. Een bulthaup b3 staat voor individualiteit en precisie in optima forma. De liefde voor elk detail is daarbij even belangrijk als het architectonische totaalplaatje. Dat maakt elke bulthaup uniek. Maatwerk op topniveau, gemaakt voor de ruimte en de mensen die erin leven.
Ligna Recta bvba Mechelsesteenweg 184 2018 Antwerpen tel. 03 290 33 44 bulthaupantwerpen@lignarecta.be
www.lignarecta.bulthaup.be
D E B AT
DE BELGISC H E BA N K EN NA DE C R ISIS
VERTROUWEN HERSTELT LANGZAAM Na een turbulente periode begint de rust in de bankensector weer te keren. Kunnen we opnieuw op onze beide oren slapen? Michel Vermaerke, gedelegeerd bestuurder van Febelfin, de overkoepelende federatie voor de Belgische financiële sector, Koen Schoors, hoogleraar aan de Universiteit Gent en Koen Petit, Hoofd van het Competence Center van Optima geven hun visie tijdens een openhartig debat. TEKST FRIDA DECEUNYNCK | FOTO’S BENNY DE GROVE
De bankensector heeft enkele zware jaren achter de rug. Keert het vertrouwen stilaan weer? MICHEL VERMAERKE: “Het vertrouwen in de bankensector werd door de crisis zwaar aangetast. Een aantal individuele banken is goed uit de strijd gekomen en haalt vertrouwensscores boven het sec torgemiddelde. Maar het geheel van de sector scoort slechts rond de 50 procent. Daarmee zitten banken rond het sectorgemiddelde van de nutsbedrijven, zoals telecom of transport. Andere privésectoren scoren gemiddeld gezien hoger. Het herstel van het vertrouwen in de banken is dus een werk van lange adem.” KOEN SCHOORS: “Klopt. En je mag ook
niet vergeten dat de laatste crisis nog maar net achter ons ligt. De nationalisatie van Belfius, een van de grootste banken in ons land, dateert nog maar van eind
2011. En de laatste stresspiek in het finan cieel systeem rond de Europese schuldencrisis werd opgetekend in 2012. Als de ECB toen niet massaal was tussengekomen, waren de banken opnieuw de dieperik ingegaan. Gelukkig heeft de bevolking toen niet beseft hoe dicht we bij de afgrond hebben gestaan. Als je het zo bekijkt, is het vertrouwen nog zeer groot geweest. Had datzelfde scenario zich in Rusland afgespeeld, dan was iedereen weggelopen. Maar hier bleef iedereen braaf zitten.” KOEN PETIT: “Inderdaad, we hebben nooit
een paniekreactie gehad waarin het hele land werd meegesleurd. Dat maakt dat de impact van de crisis voor de meeste spaarders vrij beperkt is gebleven. Rechtstreeks althans. Onrechtstreeks voelen we de gevolgen van deze crisis allemaal via de belastingverhogingen
[ CAPITAL 22 ]
8
die werden doorgevoerd om de begroting weer op orde te krijgen.” Ondertussen nam Europa ook de nodige structurele maatregelen om een herhaling van de problemen te voorkomen. Is het gevaar voor de spaarders nu geweken? MICHEL VERMAERKE: “Er is de voorbije jaren veel werk verricht om het Europese banksysteem te verstevigen. Enerzijds hebben de banken hun kapitaal versterkt en hebben de grootbanken zich teruggeplooid op de financiering van de reële economie. Spaarbanken deden dit al langer en doen dit uiteraard nog altijd. Anderzijds werd ook beslist tot de oprichting van een Europese bankenunie. Die moet helpen vermijden dat banken nog in financiële problemen geraken en dat, als dit toch gebeurt, ze weer met overheidsgeld gered moeten worden.”
D E B AT
geraken, zijn ze in de ‘goede’ jaren voor de financiële crisis iets minder ver gegaan in de onderkapitalisatie dan de Europese.”
MICHEL VERMAERKE: “Banken zitten met een berg spaargeld en zijn op zoek naar manieren om dat in te zetten in de reële economie.”
KOEN SCHOORS: “De bankenunie heeft het
toezicht op de financiële gezondheid van de banken verschoven van de nationale toezichthouders naar de Europese Centrale Bank (ECB). Als tweede verwezenlijking werd er ook een Europees afwikkelingsmechanisme goedgekeurd voor banken die toch in de problemen zouden geraken. Dat staat beschreven in de Bank Recovery & Resolution Directive (BRRD) die dit voorjaar werd goedgekeurd. Volgens deze richtlijn worden bij een bankfaillissement in eerste instantie de aandeelhouders volledig verwaterd. Daarna komen de obligatiehouders aan de beurt en worden achtergestelde obligaties omgezet in aandelenkapitaal. Als derde in de rij worden de ‘gewone’ obligatiehouders en eventueel de grote spaarders mee in het bad getrokken. Dan komt het resolutiefonds dat deels gevoed wordt met bijdragen van banken. En pas in laatste instantie moeten de overheden tussenbeide komen met belastinggeld. De kleine spaarder met een tegoed van maximaal 100 000 euro blijft bij een faillissement volledig buiten schot. Die zal altijd vergoed worden.”
Aan de depositobescherming van de kleine spaarder verandert er dus niets… KOEN SCHOORS: “Klopt, die blijft gehandhaafd op 100 000 euro. Maar obligatiehouders weten nu dat hun bank niet meer automatisch gered zal worden en dat ze bij problemen mee moeten opdraaien voor de kosten. Bij banken die voldoende gekapitaliseerd zijn, is dat risico kleiner dan bij ondergekapitaliseerde banken. Daarom zullen banken met een stevige kapitaalbuffer voortaan tegen een lagere kostprijs geld kunnen lenen op de financiële markten dan minder solide spelers. Dit verandert het spel voor de banken volledig. De kapitaalbuffer die aangehouden wordt als reserve vormt in dat opzicht geen ‘verloren’ kosten meer, maar zorgt ervoor dat een bank zich goedkoper kan financieren. Dat effect zien we nu al. Sinds een jaar of twee zien we dat de fundingkosten lager liggen naarmate banken beter gekapitaliseerd zijn. Dit zet banken aan om beter te waken over hun kapitaalbuffer. In de Verenigde Staten zien we dat dit werkt. Omdat Amerikaanse banken niet gered worden als ze in moeilijkheden
[ CAPITAL 22 ]
10
Zullen de Europese banken ook veiliger worden door dit nieuwe gegeven? KOEN SCHOORS: “Ze zullen beter gekapitaliseerd zijn, maar dat betekent niet dat er nooit meer een bank failliet kan gaan. In de Verenigde Staten zijn er sinds het begin van de crisis al rond de 400 banken over de kop gegaan. Maar dat houdt het systeem net gezond. In een divers ecosysteem is het nu eenmaal noodzakelijk dat er af en toe dode takken uit de bomen vallen. Als alle doden takken blijven hangen, dan kunnen ze uiteindelijk het hele systeem in gevaar brengen.” MICHEL VERMAERKE: “Daarom werken we ook volledig mee aan de Asset Quality Reviews die de ECB dit jaar zal uitvoeren bij de belangrijkste Europese banken, alvorens op het einde van het jaar het toezicht op de bankensector over te nemen. Die reviews moeten uitsluitsel geven over de kwaliteit van de activa en de kredietportefeuilles van de banken. 128 grote Europese banken zullen op die manier gescreend worden, waaronder ook 6 Belgische. Belgische filialen van grote buitenlandse banken, zoals BNP Paribas Fortis en ING België, zullen gescreend worden via het thuisland van hun moedermaatschappij.”
Verwacht u dat er bij die stresstests nog lijken uit de kast vallen in ons land? MICHEL VERMAERKE: “Behalve bij Dexia – dat ook op de lijst staat, maar geen bank meer is in going concern – zien wij geen enkele reden om aan te nemen dat er in ons land banken zullen falen voor de stresstests. Integendeel, de Belgische banken hebben al belangrijke aanpassingen gedaan en zouden geen problemen mogen kennen.” Aan de maatregelen die de banken moeten verstevigen, hangt ook een kostenplaatje vast. Zullen cliënten bereid zijn om daarvoor te betalen?
D E B AT
KOEN PETIT: “Het is inderdaad de vraag
hoe cliënten tegen hun nieuwe bank zullen aankijken. We weten allemaal da iedereen liefst zoveel mogelijk rente krijgt op zijn spaargeld en zo weinig mogelijk interest wil betalen op een krediet. Maar de spread tussen beide moet voor de bank volstaan om minstens de kosten te dekken. Voor de financiële crisis zorgden activiteiten uit het zakenbankieren voor een hefboom, waardoor het verschil tussen de spaar- en de kredietrente minimaal kon blijven. Maar die zakenbankactiviteiten zijn nu afgeblokt. Spaarders zullen nuchterder moeten worden. Dat is de prijs die ze betalen voor de extra veiligheid die in het systeem werd ingebouwd. Als een bank vandaag nog 6 procent rente biedt zonder risico, dan moet er een belletje gaan rinkelen. Dat kan gewoonweg niet meer.”
voor kredietverlening op lange termijn. Maar kredietverlening is en blijft de essentiële taak van de bank. Daarom werden in samenwerking met de overheid andere financieringsvehikels ontwikkeld, zoals bijvoorbeeld de kmo-fondsen. De vier grootbanken hebben zich geëngageerd om voor 1,1 miljard euro middelen op te halen in de markt en dat prioritair aan te wenden voor langetermijnkredietverlening aan kmo’s en grote ondernemingen. Oorspronkelijk was voorzien dat ze zelf zouden zorgen voor 15 procent van de funding, waarvan de helft gewaarborgd door de overheid, en dat pensioenfondsen en verzekeraars de overige 85 procent zouden inbrengen. Maar het bleek voor deze fondsen duurder om zich op deze manier te financieren in de financiële markten dan via hun eigen
effectisering het risico te verleggen naar derden, in een veilige context van hoge kwaliteitseffecten en in samenwerking met de ECB. In zes maanden tijd werd al 1,9 miljard aan langetermijnfinanciering verleend. Men kan dus echt niet zeggen dat banken hun rol als financier van de economie niet ernstig nemen. Banken zitten met een berg spaargeld en zijn juist op zoek naar manieren om dat in te zetten in de reële economie.” Voor de kleine ondernemer om de hoek bieden deze kmo-fondsen jammer genoeg geen oplossing…. KOEN SCHOORS: “Klopt. Ik krijg de indruk dat bij kmo’s en zelfstandigen soms de perceptie leeft dat het eenvoudiger is om een krediet van een half miljoen te krijgen dan
MICHEL VERMAERKE: “Ook aandeelhou-
ders moeten hun verwachtingen afstemmen op deze nieuwe realiteit. Voor de financiële crisis realiseerden sommige banken in ons land zeer hoge returns on equity, met uitschieters van meer dan 20 procent. Die returns zullen niet meer haalbaar zijn en zullen zakken tot pakweg 10 procent. De helft daarvan is nodig om het kapitaal aan te dikken. Dat hebben banken nodig om te kunnen meegaan in de groei. De andere helft kan uitgekeerd worden aan de aandeelhouder. Dat betekent dat aandeelhouders tevreden moeten zijn met lagere dividenden dan vroeger. Maar in ruil daarvoor krijgen ze wel een stabielere bank.” Aan de maatregelen die de banken moeten verstevigen, hangt ook een kostenplaatje vast. Zullen cliënten bereid zijn om daarvoor te betalen? MICHEL VERMAERKE: “Door de nieuwe Baselnormen (n.v.d.r.: derde reeks internationale afspraken binnen het Baselcomité van 27 centrale banken en toezichthouders, met het oog de veerkracht van de banken te versterken na de crisis van 2008) is het voor de banken inderdaad moeilijker geworden om funding te vinden
PROFESSOR KOEN SCHOORS: “Banken zijn bang geworden om krediet te verlenen aan kleine zelfstandigen en kleine bedrijven en stellen zeer strenge eisen. Zoveel angst remt het ondernemerschap af.”
bancaire balans. Omdat het niet de bedoeling kan zijn om kmo-klanten via deze fondsen duurder krediet aan te bieden dan nodig, hebben de banken het volledige bedrag zelf op hun boeken genomen. Daarbij houden ze de mogelijkheid open om via
[ CAPITAL 22 ]
11
een van 50 000 euro. Banken zijn bang geworden om krediet te verlenen aan kleine zelfstandigen en kleine bedrijven en stellen zeer strenge eisen qua businessplan, waarborgen, … Zoveel angst remt het ondernemerschap af. Dat moet veranderen.”
D E B AT
Ook de toenemende fiscaliteit die we de afgelopen jaren hebben gezien, onder meer via de bankentaks op spaargeld, is een doorn in het oog van de banken. Terecht? KOEN SCHOORS: “De fiscale druk is disproportioneel zwaar voor kleine banken. Als je alle belastingen optelt dan zie je dat kleine banken ongeveer de helft meer belasting betalen dan de grote spelers, gewoon door de structuur van de belastingen.”
KOEN PETIT: “In een bankomgeving met spelers van ongelijke grootte, is het belangrijk dat ook de eisen van de wetgeving daarop afgestemd zijn.”
KOEN PETIT: “We moeten opletten dat de kleine banken zo niet worden doodgeknepen. In een bankomgeving met spelers van ongelijke grootte, is het belangrijk dat ook de eisen van de wetgeving daarop afgestemd zijn. En dan heb ik het niet alleen over belastingen, maar ook over regulering.” KOEN SCHOORS: “Inderdaad, op dat punt is
MICHEL VERMAERKE: “Kmo’s klagen over
de strenge voorwaarden die aan een krediet kleven, niet over de prijs. Maar banken kunnen vaak niet anders. 17 procent van de kleine ondernemingen heeft een negatief eigen vermogen. Daarom vragen we met aandrang aan de overheid: help de kleine ondernemingen om hun kapitaal te verstevigen. Bovendien is ook de recent ingevoerde wet op de kmofinanciering niet bevorderlijk voor de kredietverlening aan kleine bedrijven. Deze wet legt voor kredietdossiers van minder dan 1 miljoen euro aan bedrijven met minder dan 50 werknemers een hele resem bijkomende verplichtingen op. De bankier moet vanaf het moment van de kredietaanvraag tot aan de kredietbeslissing heel het proces uitgebreid documenteren op basis van diverse attesten, verklaringen en documenten en een gemotiveerde kredietbeslissing overmaken. De administratieve last van die procedure is loodzwaar geworden en als later blijkt dat er een verkeerde inschatting gebeurde, is de bank hiervoor aansprakelijk.” KOEN SCHOORS: “Op dit punt zijn we het
volledig met elkaar eens. Dat gebeurt niet
vaak (lacht). Deze wetgeving heeft een papieren tijger gecreëerd. Ze getuigt van een blind geloof in harde cijfers, terwijl softe info bij dit soort van kredietdossiers net erg belangrijk is.” KOEN PETIT: “De slinger is duidelijk te
ver doorgeslagen. Men geeft nu de indruk dat striktere regels voor banken de enige oplossing zijn voor de problemen die we hebben meegemaakt. Wanneer banken aan kredietverlening doen voor ondernemers houdt dat per definitie risico in. Als men hen dan naast het financiële risico nog eens extra op de vingers gaat tikken in geval van wan betaling, dan durft niemand nog zijn nek uitsteken.” KOEN SCHOORS: “Een van de onbedoelde effecten van deze wetgeving zal zijn dat banken een bedrijf onmiddellijk zullen trachten leeg te zuigen als er problemen opduiken. Banken zullen zich er zo snel mogelijk willen uittrekken, om te vermijden dat ze in het faillissement betrokken raken en daarbij mogelijk aansprakelijk gesteld worden voor het verlenen van een ongeschikt krediet.”
[ CAPITAL 22 ]
12
Basel III een grote mislukking. Het Basel III-akkoord legt dezelfde regels op aan kleine als aan grote banken. Ook dat legt een extreem zware druk op kleine banken.” MICHEL VERMAERKE: “De overheden houden onvoldoende rekening met de impact die de regelgeving heeft op de individuele banken. Een nichebank heeft per definitie maar één niche en heeft niet de mogelijkheid om haar kosten te spreiden over meerdere inkomsten- en winstbronnen. Grote banken hebben die mogelijkheid wel en kunnen hun vaste kosten, zoals voor IT, enz…, over een veel grotere schaal recupereren.” KOEN PETIT: “Maar ondanks hun kleinere schaal vervullen de nichebanken wel degelijk een belangrijke functie in de economie. Je kan dat vergelijken met de verschillende rol die de kmo’s en de grote bedrijven spelen. Kmo’s brengen een levendigheid en dynamiek in de economie, die je niet bij de grote bedrijven vindt. Het zou een verarming zijn als de kleine banken en de nichespelers zouden verdwijnen. Door hun specifieke activiteiten houden ze de grote spelers wakker. Als je daar onvoldoende oog voor hebt, dreigt die meerwaarde verloren te gaan.”
VA N K A P I TA A L B E L A N G
3 PROFESSIONA L S OV ER H U N DR I V E
VAN
KAPITAAL
BELANG PHILIPPE LIMBOURG
DOMINIQUE GYSELINCK
S E P I D E H S E D A G H AT N I A
Sigarensommelier Dominique Gyselinck, Gault&Millau directeur Philippe Limbourg en wijnsommelier Sepideh Sedaghatnia over wat hen drijft. Wat voor hen van kapitaal belang is en waaraan ze hun succes toeschrijven. Tenslotte is geld niet alles waar het om draait. TEKST IRIS DE FEIJTER | FOTO’S KLAARTJE LAMBRECHTS
[ CAPITAL 22 ]
13
VA N K A P I TA A L B E L A N G
SIGARENSOMMELIER
DOMINIQUE GYSELINCK “Roken heb ik nooit gedaan. Sigaretten zeggen me niets. En een sigaar rook je niet, die degusteer je. Zo’n 15 jaar geleden raakte ik in de ban van sigaren. Ik werkte toen voor Cross: een Amerikaanse firma van luxueuze schrijfinstrumenten. Een van mijn klanten was een Brusselse dame die sigaren rookte. Vraag me niet waarom, maar ik raakte daardoor gebiologeerd. Ik vond het een prachtig product. Op een dag kreeg ik er een paar om thuis te proberen. Dat beviel me. De week erna nam ik er een paar andere mee en zo ging de bal aan het rollen. In 2001 opende ik mijn eigen winkel in Sint-Martens-Latem: Plumes et Cigares. Daarna volgde er eentje in Knokke. Twee winkels was te veel, dus sloot ik die in Latem.”
“ EEN SIGAAR IS ALS EEN GOED GLAS WIJN.”
“Zowat vijf jaar geleden veranderde mijn winkel in een echte Casa del Habano. Dat is een gerenommeerd kwaliteitslabel voor exclusieve sigarenwinkels. Om dat keurmerk te krijgen – en om het te behouden – moet je zware examens afleggen en continu je kennis op peil houden, bijvoorbeeld door studiereizen naar Cuba. Vorig jaar opende ik een tweede Casa in mijn geboortestad Gent. In mijn winkel komen mensen uit alle lagen van de bevolking: van studenten tot bejaarden en van hoogopgeleiden tot ongeschoolden. Naast Belgen heb ik ook klanten uit China, Saoedi-Arabië, Rusland en Canada. Sigaren zijn geen luxeproduct. Akkoord, er zijn sigaren die 50 of 150 euro per stuk kosten. Maar voor 2,5 euro heb je ook al een goed sigaartje.”
genieten. “Een sigaar is als een goed glas wijn. Daar neem je de tijd voor. Een sigaar steek je niet op als je haast hebt. Een ideaal moment is na het diner of bij een glas onder vrienden. Achterin de winkel heb ik een rooklounge met comfortabele fauteuils en een bar. Je vindt daar whisky en cognac. Maar ik stimuleer mijn klanten ook om ook eens iets anders te proberen, zoals een trappist of zelfs chocoladelikeur. In de lounge staan ook lockers waarin klanten hun sigaren kunnen bewaren. Als ze samen in de lounge zitten, kunnen ze van elkaars collectie proeven.” “De sigarenwereld is een echt mannenbastion. Sterker nog: ze is vrouwonvriendelijk. Er heerst een Cubaanse machocultuur die vrouwen niet als volwaardig beschouwt. Maar ook in België blijft vrouwen en sigaren een moeilijke combinatie. Onlangs richtte ik een sigarenclub op voor vrouwen. Ik heb nu leden, maar ik moet er echt aan trekken. Vrouwen hebben veel schroom om sigaren te roken. Als ik op een terras er eentje opsteek, staren mensen me ook aan. Jammer, maar er moeten nu eenmaal pioniers zijn. De eerste vrouw die in een broek op straat ging, werd ook vreemd aangekeken.”
[ CAPITAL 22 ]
15
Dominique Gyselinck runt als enige vrouw ter wereld twee Casa’s del Habano: luxesigarenwinkels. Ze is ook sigarensommelier. www.lacasadelhabano-knokke.be
VA N K A P I TA A L B E L A N G
GAULT&MILLAU DIRECTEUR
PHILIPPE LIMBOURG “GAULT&MILLAU IS GEEN ELITAIRE GIDS.”
“300 keer per jaar eet ik in een restaurant. En dat al elf jaar lang. Voor mij is dat geen opgave. Het is mijn passie. Toch heb ik nooit hotelschool gedaan. Ik studeerde rechten en politieke en sociale wetenschappen. Thuis kookte ik nooit. Dat leerde ik pas als leider bij de scouts. Daaraan heb ik trouwens ook mijn culinaire passie te danken. De vader van een scout vroeg me om te babysitten. Als hij thuiskwam van de film of het theater dronken we samen een glas wijn. Hij leerde me wijn appreciëren. Nadat ik was afgestudeerd, werkte ik enkele jaren in zijn vertaalbureau. In die periode gingen we heel veel samen uit eten. Bij hem heb ik echt mijn smaak ontwikkeld.”
passie. “Al vanaf het eerste begin van Gault&Millau België ben ik bij de gids betrokken. Dat was eind 2002. In 2003 verscheen de eerste gids, toen nog voor de Benelux. Sinds 2007 maken we een Belux-variant. Eigenlijk belandde ik hier per toeval. Een goede vriendin die vertaalster was, vroeg hulp bij een aantal teksten over restaurants. Dat bleken recensies voor de eerste Belgische Gault&Millau gids te zijn. Ik vertaalde de teksten en stapte ermee naar de toenmalige uitgever. Ik zei hem dat ik liever de teksten zelf zou schrijven, in plaats van andermans teksten te vertalen. Hij nam me mee uit eten en een maand later hoorde ik bij de redactie. Nu nog schrijf ik, samen met mijn vrouw, 90 procent van de recensies. Daarnaast werk ik met een team van freelancers: dokters, journalisten en bankiers met een passie voor restaurants. Het criterium? Ze moeten minstens drie tot vijf keer per week uit eten gaan.”
Philippe Limbourg is directeur van Gault&Millau België. Hij is al bij de culinaire gids betrokken sinds de eerste Belgische versie uit 2003. www.gaultmillau.be
“Gault&Millau is geen gids voor elitaire gastronomen. Bij de meer dan 1 000 adressen staan er natuurlijk sterrenrestaurants, maar net zo goed bistro’s en pizzeria’s. Gault&Millau is een gids voor elk moment: van een snelle lunch tot een zakendiner of een bijzonder etentje met je vrouw. De quotering in Gault&Millau wordt voor 80 procent bepaald door wat er op het bord ligt. Het personeel, het interieur en de sfeer bepalen de overige punten. Restaurants die 13/20 of meer scoren, komen in de gids met de quotering en een woordje uitleg. Daarnaast bevelen we ook een aantal adressen aan. Dit zijn restaurants die geen 13 haalden, maar wel een goede prijs-kwaliteit bieden.” “Naast de ‘gewone’ Gault&Millau gids maken we ook een aantal ‘speciallekes’, zoals gidsen over één provincie. Nu zijn we bezig aan onze eerste gids voor diabetici. Hoe meer rekening restaurants daarmee houden, hoe beter ze scoren. Of ik later ooit een eigen restaurant ga beginnen? Wie weet, maar dan zal je me tegenkomen in de zaal. Ik kook heel graag, maar nog liever heb ik contact met mensen.”
[ CAPITAL 22 ]
16
VA N K A P I TA A L B E L A N G
WIJNSOMMELIER
SEPIDEH SEDAGHATNIA “Dat ik sommelier ben geworden, is eigenlijk niet verwonderlijk. Als klein meisje van zeven stond ik al met mijn voetjes druiven te pletten. Ik groeide op in Iran, waar alcohol bij wet verboden is. Maar mijn vader maakte in de kelder wijn voor eigen gebruik. Eigenlijk is dat een jongensding. Maar omdat ik enig kind was, mocht ik hem toch helpen. Gelukkig, want wijn maken is een heel mooi proces. Toen ik wat ouder was, een jaar of 14, mocht ik ook proeven. Dat was natuurlijk tamelijk amateuristisch, maar daar is wellicht wél mijn liefde voor wijn begonnen. Professioneel proeven en degusteren leerde ik op de hotelschool in Geel. De horecamicrobe kreeg ik te pakken tijdens een vakantiejob in een restaurant. Het waren vooral de sfeer en de energie die me aantrokken. Toch was hotelschool geen voor de hand liggende keuze. In Iran studeerde ik wetenschappen: fysica en wiskunde. Mijn ouders zagen voor mij een toekomst in de petrochemie.”
“ ALS KLEIN MEISJE MAAKTE IK AL WIJN.”
ambitie. “Toen ’t Zilte net verhuisd was naar het MAS, stuurde ik mijn sollicitatiebrief. Ik had geen ervaring in een sterrenzaak, maar ik trok gewoon mijn stoute schoenen aan. Een paar weken later mocht ik beginnen. Met de verhuizing van Mol naar Antwerpen veranderde de sfeer van ’t Zilte: van dorps en huiselijk naar modern en grootstedelijk. Dat nieuwe niveau past bij me, net als de nieuwe sluitingsdagen in het weekend. Mijn vriend werkt niet in de horeca en zo kunnen we samen wat tijd doorbrengen. De titel van Gault&Millau is een fijn schouderklopje, maar het geeft ook extra druk. Mensen verwachten iets extra’s van me. Een drijfveer om me nóg meer te verdiepen. Sowieso ben ik iemand die voor zichzelf de lat steeds iets hoger legt. Ik wil continu blijven ontwikkelen. The sky is the limit.” “Op mijn 17de verhuisde ik met mijn ouders en zus van Iran naar België. Ondertussen woon ik alweer 13 jaar in België. Mijn meest volwassen jaren heb ik dus hier meegemaakt. Maar ik draag ook nog veel bagage mee van de Iraanse cultuur. Neem nu gastvrijheid. Bij ons is iedereen welkom, ook onbekenden. Voor gasten halen we letterlijk alles uit de kast om hen te verwennen en om elkaar te leren kennen. Die manier van mensen ontvangen, pas ik toe als gastvrouw in het restaurant. Maar ik ben ook professioneel en to the point, zoals jullie dat hier in België zijn. De mix van twee culturen is interessant.” “Iran is en blijft mijn vaderland. Ik probeer minstens één keer per jaar terug te keren. Dan bezoek ik mijn familie en verken ik het land op zoek naar nieuwe steden en belevenissen. Geografisch en klimatologisch gezien, is Iran ideaal voor wijnbouw. Maar door de wetgeving is dat helemaal niet meer ontwikkeld. Erg jammer vind ik. Al zijn er nog veel mensen die wijn maken voor eigen gebruik. Voor westerse wijnmakers is wijn een commercieel product geworden. Dat vind ik soms spijtig. In Iran proef ik nog echt de passie van de wijnmakers.”
[ CAPITAL 22 ]
19
In november werd Sepideh Sedaghatnia door Gault & Millau verkozen tot Sommelier van het Jaar. Ze werkt in tweesterrenzaak ’t Zilte in Antwerpen, ze is wijnadviseur en in haar eigen zaak Vinolicious geeft ze workshops, degustaties en feestjes op maat. Sepideh zat onlangs ook in de jury van het VTM-programma ‘Mijn Pop-Up Restaurant’. www.tzilte.be
GRIEKS CHIC
Griekenland in crisis? Niet in het nieuwe Amanzo’e Resort, in de meer onbekende Peloponnesos-regio. Dit megachic hotel zet een nieuwe standaard voor luxelogies aan de Middellandse Zee.
TEKST DEBBIE PAPPYN | FOTO’S DAVID DE VLEESCHAUWER
R E P O R TA G E
REIZEN
D
e Peloponnesos bengelt als een gigantisch, fragiel blad aan de steel van de Landengte van Korinthe. Het hangt daar alsof het elk moment kan worden weggeblazen. Weg van alle wereldse problemen, crisissen en het turbulente Athene, dat op amper anderhalf uur rijden ligt. De charmante Peloponnesos is een vergeten en rustige regio, eentje die nog niet echt op de toeristische kaart staat. Een regio waar tot nu toe alleen Griekenland-connaisseurs en Grieken zelf kwamen. Maar tijden veranderen, crisis of niet. Een paar jaar geleden besliste een van de meest vooraanstaande Aziatische luxehotelketens dat de Peloponnesos de perfecte locatie zou zijn voor hun eerste hotel in Griekenland. Aman Resorts heeft een talent voor
het op de kaart zetten van onbekende of geheime bestemmingen. Het houdt ervan om altijd de eerste te zijn en een buzz te creëren. De hotelketen vierde onlangs haar 25-jarig bestaan met 27 luxeresorts in 17 landen, gespreid over de hele wereld. Stichter is de Indonesiër Adrian Zecha. Hij opende in 1988 op een kokosnootplantage langs de westkust van Phuket zijn eerste hotel, Amanpuri. Nieuw in het hotelvak, na een carrière als journalist, dacht hij waarschijnlijk niet dat hij 25 jaar later een spraakmakend luxeresort in Griekenland zou openen. En dan nog net wanneer dit land door een van de meest turbulente periodes in zijn geschiedenis gaat. Aman Resorts ziet het Middellandse Zeegebied als de nieuwe IT-plaats. Een tijdje geleden opende Aman Sveti Stefan in Montenegro, op een Unescobeschermd eiland. Ook Amanruya in Bodrum,
[ CAPITAL 22 ]
21
Turkije en Aman Canal Grande in Venetië deden de deuren open, en er zijn nog meer hotels gepland in Portugal, Italië en natuurlijk hier in Griekenland. Telkens als Aman Resorts een nieuw hotel in Europa opent, zetten ze een nieuwe standaard voor de regio en zijn de verwachtingen hoog. En dat mag ook wel, met een prijskaartje van minimaal 800 euro per nacht.
ACROPOLIS VAN DE 21STE EEUW Na twee jaar bouwen, opende in augustus 2012 eindelijk Amanzo’e op een groot stuk grond langs de oostelijke kust van de Peloponnesos. Niet ver van de kustplaats Porto Heli en een bootritje verwijderd van de jetset-eilanden Spetses en Hydra. Toen Adrian Zecha in 2006 naar deze plek kwam, hoog bovenop de heuveltop van Aghios Panteleimonas, zei hij: “Dit is een Aman site. Let’s do it!” Voor de hotelgroep en
R E P O R TA G E
“DANKZIJ DE AFGELEGEN EN RUSTIGE LOCATIE, TREKT AMANZO’E NU AL EEN PAK CELEBS EN HIGH PROFILE GASTEN AAN.”
hun Griekse partner/investeerder Dolphin Capital duurde het toch enkele jaren om meer dan 50 percelen grond van verschillende eigenaars op te kopen. Niet alleen stukken landbouwgrond op de helling, maar ook een perceel in de buurt van de zee, in de baai van Korakia, waar de Aman Beach Club ligt. Amanzo’e is een ambitieus project, eentje van meer dan 100 miljoen euro, met 38 paviljoenen/hotelkamers en een dozijn ultraluxueuze villa’s die te koop staan. Aman Resorts werkte opnieuw met de bekende Amerikaanse architect Ed Tuttle, die al een handvol andere hotels op zijn naam heeft staan, zoals de Park Hyatt in Parijs en de Chedi in Phuket. Tuttle bestudeerde de site twee jaar en bedacht een zeer opvallend en nogal dramatisch concept. Een resort met de looks van een oud Grieks dorp, met een grandioos, tempelachtig decor, hoge plafonds
met gigantische zuilen, colonnades en veel marmer en natuursteen. Dit alles geïnterpreteerd in een eigentijdse, cleane stijl met moderne meubels en accenten. Zie het als een kleinere, 21ste-eeuwse versie van de Acropolis.
CELEB HIDE-AWAY Ondanks de architecturale grandeur en de omvang van het project, is het hotel niet gemakkelijk te vinden. Er zijn geen uithangborden of wegwijzers. Wanneer we in een tankstation aan een vriendelijke Griek vragen of hij iets weet van dit grote, nieuwe resort begint hij breed te glimlachen. “Tuurlijk, het is net over die heuvel. Wacht, volg mij, ik zal jullie voorrijden.” De man springt op zijn motorfiets en rijdt langs een smalle, kronkelende weg, door eeuwenoude olijfboomgaarden met in de verte de glinsterende Argo-Saronische Golf. Plots zien we een ketting van witte stippen in een zee van groen. Dit
[ CAPITAL 22 ]
22
zijn Amanzo’e’s vrijstaande paviljoenen, die langs de twee kanten van het Acropolis-achtige hoofdgebouw zich uitspreiden langs de heuvel en over zee uitkijken. Je verwacht bijna dat een Aziatisch team de gast in die typische Aman-stijl staat op de wachten. In de plaats krijg je een echt Grieks en vriendelijk welkom. “Jasas, Kalimera!” De vrouw des huizes en hotelmanager is de Canadese Char Gray, die samen met haar Schotse echtgenoot Henry Gray al meer dan een decennium lang Aman Resorts managet. Samen met een team van meer dan honderd man, zorgen ze voor een sterk Grieks debuut van het Aziatische hotelmerk. Hoewel het resort nog maar een paar weken geleden opende, is de bezetting hoog: veel welstellende Grieken uit Athene en andere Europese Aman-fans (de ‘Aman Junkies’) die een verblijf hier combineren met een andere bestemming in Griekenland. Zelfs de Nederlandse koninklijke familie bracht al een bezoek, terwijl ze met hun
R E P O R TA G E
jacht in de buurt cruiseten. Dankzij de afgelegen en rustige locatie, trekt Amanzo’e nu al een pak celebs en high profile gasten aan.
PRIVACY IN MIJN PAVILJOEN Spreken over kamers doe je hier beter niet. Paviljoenen klinkt beter. Ze beschikken allemaal over een grote living met daarnaast de slaapkamer, allebei met uitzicht op een afgelegen privézwembad en een pergola met schaduwrijk terras, olijfboompje inbegrepen. Glazen deuren glijden moeiteloos weg, zodat binnen en buiten in elkaar overvloeien. De moderne, strakke meubels werden hier lokaal en op maat gemaakt. Het zes meter lange zwembad bestaat uit koel, donkergroen marmer en er is voldoende plaats op het terras voor een intiem tuinfeestje. Veel gasten verschuilen zich de hele dag in hun eigen paviljoen. Roomservice doet hier goede zaken. Je ziet dan ook weinig volk aan het erg stijlvolle gemeenschappelijke zwembad, dat door een groot terras omringd wordt. Als extra’s zijn er een kinderbad (want ja, kinderen zijn hier ook welkom), een enorme fitnessruimte en een panoramisch yogapaviljoen. De meeste gasten verkiezen de Beach Club, op 15 minuten rijden van het hotel in Amanzo’e. Niet met eigen wagen, maar wel in de elegante Amanzo’e limo’s die gratis en op aanvraag toertjes rijden van boven naar beneden. “Gasten vinden het fijn dat het hotel in twee is opgesplitst. In de voormiddag hier wat relaxen, of naar de spa gaan en wanneer het wat warmer wordt, afzakken naar koelte van de Beach Club”, vertelt Henry Gray. “Sportieve gasten springen op de mountainbike of joggen. Het is gemakkelijk bergafwaarts. Als ze terug willen komen, gooien we de fietsen in de auto en breng we hen weer naar boven.”
WALLY ONE PROTOTYPE In Korakia Bay dobberen een handvol elegante jachten en zeilboten op een spiegelgladde zee. De blikvanger in deze baai is zonder meer de Wally One Power Boat, een prototype en de enige in de wereld. Toys voor rijke boys. Met twee keer 370 pk is hij een droom voor iedere bootliefhebber op zoek naar extreme power op het water. De gasten charteren de Wally One voor een dagje en maken boottochten naar Spetses en Hydra of vertrekken er mee op een romantische cruise bij zonsondergang. Je weet nooit welke beroemdheid zijn jacht in de Korakia Baai laat binnenglijden voor een lunch in de beach club van Amanzo’e. Alle gasten zien er even elegant uit. De perfecte ‘in fashion’ strand outfit: brede hoeden, grote zonnebrillen, lange
[ CAPITAL 22 ]
23
R E P O R TA G E
gebruinde benen en afgetrainde torso’s. Ze schuiven aan tafel en bestellen lichte gerechten die bij de setting passen. Vers gegrilde octopus, lokaal gevangen garnalen uit het nabijgelegen vissersdorp Kilada, versgebakken, gegrild brood bestrooid met lokale kruiden ... Het menu vermeldt alle lokale producenten en boeren bij naam en wat ze precies maken. Deze lokale aanpak, een première voor Aman Resorts, is te danken aan de Griekse chef Ilias Doulamis. “We hebben heel hard gewerkt om een menu te kunnen presenteren dat zeer sterk de nadruk op lokaal legt”, vertelt chef Doulamis. “Maandenlang zochten we rond het hotel en in de regio naar de beste producenten. Wij vinden dat de lokale gemeenschap en de kleine ondernemers en boeren ook moeten profiteren van een groot project als Amanzo’e. En tegelijk zijn de klanten en vooral de Aman Junkies enorm gecharmeerd door deze nieuwe aanpak. Het is eerlijk en transparant, plus geweldig lekker.”
PASCALE’S KIPPEN Chef Doulamis neemt ons mee naar de boerderij van Pascale. Deze Griekse boer is verantwoordelijk voor de hemelse biologische eieren die je bij het ontbijt in Amanzo’e krijgt, geserveerd met wat lokale groenten en boontjes. Pascale bezit een boerderij van 400 kippen in het gehucht Arki. Hij bestelt speciale zaden voor zijn gras uit Nieuw-Zeeland. “Alleen het beste voor mijn kippen”, grijnst Pascale,
“‘ALLEEN HET BESTE VOOR MIJN KIPPEN’, GRIJNST PASCALE, DIE MEER DAN 18 JAAR IN NEW YORK WOONDE, MAAR NAAR GRIEKENLAND TERUGKEERDE OMDAT HIJ DE ZON MISTE.”
PRAKTISCHE INFO Met de boetiek-luchtvaartmaatschappij Aegean Airlines, die lid is van Star Alliance, gaat het een paar keer in de week rechtstreeks vanuit Brussel naar Athene, vanaf ongeveer 70 euro, taksen inbegrepen. en.aegeanair.com Amanzo’e regelt helikopter-, limo- of boottransfers vanuit Athene. Vanuit Athene is het 1,5 uur rijden naar Amanzo’e. De weg tot Korinthe is een snelle en nieuwe tolweg. De rit van Korinthe naar Porto Heli gaat minder vlot, maar is wel zeer mooi: langs en door kustdorpjes en het vruchtbare en groene binnenland van de regio. Wees niet bang om zelf te rijden in dit deel van Griekenland. Het is er rustig en niet druk. Een week lang autoverhuur met Sunny Cars, alle taksen, verzekeringen plus tweede bestuurder gratis, kan vanaf 168 euro per week voor een VW Polo. www.sunnycars.be Een nacht Amanzo’e start vanaf ongeveer 950 euro voor een paviljoen. Het hotel sluit in januari, februari en maart en gaat telkens begin april weer open. www.amanresorts.com
[ CAPITAL 22 ]
24
die meer dan 18 jaar in New York woonde, maar naar Griekenland terugkeerde omdat hij de zon miste. Als Pascale te veel eieren heeft, maakt hij er pasta van. ”We moeten dringend eens een aantal nieuwe gerechten samen creëren”, stelt hij voor aan de Amanzo’e chef-kok. “Waarom niet? Kom naar onze keuken en we kunnen eens samen aan de kook gaan”, lacht chef Doulamis. Na de kippenboerderij, neemt de chef ons mee naar zijn visleverancier in Kilada en daarna naar Ermionis, de imker die de honing levert aan het hotel. Al deze kleine producenten zijn heel blij met hun nieuwe, grote klant. Het is bemoedigend dat de glimlach van Pascale, de charismatische eitjesleverancier, net zo breed is als die van de welgestelde buitenlandse gast van Amanzo’e, wanneer die zijn 100 procent Grieks en perfect gepocheerd ei als ontbijt krijgt. Beide heren leiden totaal verschillende levens, maar hier onder de Griekse zon zijn ze even gelukkig en tevreden.
GlamSmile SMILE CONSULTANCY
Scheve tanden, verkleuringen, spleetjes, gebroken of gevoelige tanden? Porseleinen facetten zijn de oplossing. Flinterdunne schildjes worden op maat gemaakt en tegen de voorzijde van je tanden bevestigd. Zo worden de kleur, de vorm en de positie van je tanden gecorrigeerd. Pijnloos, snel en permanent wit.
Persoonlijk Smile Advies De Smile Consulente ontvangt je in een loungy studio en neemt uitgebreid de tijd om naar jouw verhaal te luisteren. Samen bespreken jullie wat je wensen zijn en aan de hand daarvan ontvang je jouw persoonlijk smile dossier. Na dit Smile Advies weet je perfect wat er mogelijk is om je glimlach mooier te maken.
Voor mooie tanden en een schitterende glimlach! • Blijvend wit • Op maat gemaakt • Behoud van natuurlijke tanden • Volstrekt pijnloos • In twee bezoeken • In één uur geplaatst
Maak een afspraak voor vrijblijvend en persoonlijk smile advies! Bel naar Patsy Van Lancker: 0474 13 66 86 Studio’s in Gent & Brussel
www.GlamSmile.be
RUBRIEK
[ CAPITAL 22 ]
26
SPRA AKMAKER
M A RC W IL MOTS BELGISC H BON DSCOAC H
IDENTIKIT
SPELERSCARRIERE
TRAINERSCARRIERE
BIJNAAM: Willi, das Kampfschwein NATIONALITEIT: Belg GEBOORTEPLAATS: Dongelberg GEBOORTEDAG: 22 februari 1969 WOONPLAATS: Jeuk, België LENGTE: 1,84 m PROFDEBUUT: 1987
1985-1988: Sint-Truiden VV 1988-1991: KV Mechelen 1991-1996: Standard Luik 1996-2000: Schalke 04 2000-2001: Girondins de Bordeaux 2001-2003: Schalke 04 70 interlands tussen 1990 en 2002, 28 doelpunten
2003: Schalke 04 2004-2005: Sint-Truiden VV 2009-2012: Assistent-bondscoach 2012: Bondscoach 2012: RCS Visé (jeugd)
“NOOIT VAN EEN PROFCARRIERE GEDROOMD” Marc Wilmots (45) was een van de eerste Belgen die het als speler internationaal maakte. Als bondscoach deed hij de nationale ploeg uit haar as herrijzen. Hij laat zich zelden interviewen. En áls het dan zover is, is hij vrij onvoorspelbaar. Een fotograaf die ooit zonder portret voor het bedrijfsblad van een grote sponsor terugkeerde, waarschuwde: “Hij is in staat om na vijf minuten te vertrekken.” TEKST BERT VOET FOTO’S BELGAIMAGE
[ CAPITAL 22 ]
27
SPR A AKMAK ER
“
Ik ben 25 jaar bezig”, zegt hij. “Je moet het spel van de media een beetje meespelen. Maar ik wil kunnen kiezen – vrijheid is de rode draad door mijn carrière. En na 1 april is het weer gedaan: geen televisie meer, geen radio, niets. Ik wil bezig zijn met datgene waarvoor ik betaald word en wat ik graag doe: spelers volgen, wedstrijden analyseren, de werking van mijn technische staf opvolgen, luisteren naar sportwetenschappers, het verblijf in Brazilië voorbereiden – en dat laatste is ook: waar gaan we eten en wat staat er op het menu?” Hij wil het op en top professioneel spelen. Terecht. De Rode Duivels komen van ver. “Zes jaar geleden was ik het ook kotsbeu. Ik keek niet meer naar de nationale ploeg. We durfden niks, deden niks. Nu is dat voorbij. We zijn dominant, gaan vooruit, spelen ons eigen spel.” En jawel: inmiddels heeft de nationale ploeg behalve een WK-ticket ook het publiek weer helemaal aan haar kant. “Brazilië is de ultieme droom”, zegt Wilmots. “Hét voetballand, Rio, Copacabana, de samba, de vrouwen – ook die mythe speelt een rol in de huidige manie. Sommige landen zijn nog veel gekker dan wij. We spreken altijd van passie, maar in Engeland en Duitsland is voetbal een religie. Daar gaan ze met de hele familie naar het stadion, van generatie op generatie.” Bij zijn aantreden was zijn ervaring als coach beperkt. Er werd getwijfeld aan zijn draagkracht. De kiem van het sportieve succes ligt bij Dick Advocaat, de ‘kleine generaal’ die Wilmots in 2009 binnenhaalde als assistent en na tien maanden alweer zijn biezen pakte, het grote geld achterna. Georges Leekens kwam in de plaats. Voor even. “Toen Georges zijn contract verbrak en naar Brugge trok, werd het mijne automatisch ontbonden: ik wilde zelf kunnen beslissen wat ik in dat geval zou doen”, vertelt Wilmots. “Maar daar stonden de jongens, met de WK-voorbereiding in zicht. Enkelen van hen vroegen of ik verder wilde doen. Ze wisten dat ik niet zou weglopen. Als ik iets doe, ga ik ervoor. Maar na mijn carrière lag mijn prioriteit bij mijn vrouw en kinderen. Ik wilde rustig in de schaduw leven. Ik hoefde niet meer zo nodig. Waarvoor nog? En ik wist: als het slecht uitdraait, pakken ze ook mijn familie. Zoals ik het in 1994 meemaakte. Bij mijn aanstelling zei ik: ‘Straks ben ik een antiheld óf een held.’ In België is dat zo.” “Iedereen is gek van het WK, ik niet”, klinkt het verrassend. “Het is mijn zevende. Vier als speler, twee als commentator, nu als bondscoach. Wat dat betreft heb ik geen dromen meer. Maar ik begrijp de jonge gasten heel goed. Voor hen is het de grootste erkenning. Zij voetballen niet voor het plezier. Voor hen is het een moeilijke, zeer competitieve job. Om daar te geraken hebben ze hun jeugd opzijgeschoven. Voor hén ben ik gebleven.” “De voorbije twee jaar keerde de trots op het truitje terug, de liefde voor het land. Eindelijk hebben we een nationale ploeg met veel spelers van buitenlandse topclubs. Ze komen gráág naar huis. En niet voor het geld. De supporter mag daar blij om zijn. Ik heb bewezen dat ook mensen met veel geld een hart hebben. Ik heb zelf acht jaar in het buitenland gespeeld. Ik weet hoe ze daar leven, wat ze voelen als ze op hun kamer zitten en wat ze verwachten als ze naar huis komen.” “Maar alleen ben ik niets”, zegt hij. “De hele omkadering – sportief, medisch, logistiek, qua marketing: dat is een ploeg naast de ploeg. Samen vormen ze een eenheid. De voetbalbond in al zijn geledingen doet alles opdat de spelers gelukkig zijn als ze naar hier komen. We hebben nu een van de beste structuren in Europa.”
[ CAPITAL 22 ]
28
SPR A AKMAK ER
Wilmots trekt zijn ‘patriottistische machine’ ver door. “Mijn land is zeer belangrijk voor mij. Zo ben ik enorm blij dat we met Brussels Airlines vliegen. Vluchten tussen Brussel en Sao Paulo waren niet mogelijk? We hebben ze mogelijk gemaakt. Ik verkies Belgische sponsors, ook als anderen wat meer geld geven. We moeten trots zijn op onze bedrijven.”
MOTIVATOR Dat hij de omkadering zo sterk benadrukt, verbaast niet. Sommigen menen zelfs dat een goede coach niet zo nodig goede trainingen hoeft te geven, dat daar ander personeel voor is. “Niet akkoord”, klinkt het. “De spelers moeten in de eerste plaats een baas hebben. En luisteren. Als ik niet op het veld ben, zie ik het verschil meteen. Daar ligt de basis. En ik ben perfectionistisch. We trainen zoals we spelen. Met volle concentratie. Anders lukt het ook niet tijdens wedstrijden.” Maar: de job van bondscoach kan je niet vergelijken met die van een clubtrainer. “Als clubtrainer zie je je spelers elke dag en merk je problemen meteen op. Bondscoach zijn, is meer een kwestie van scouting. Tactiek en trainingsmethodes blijven belangrijk, maar ik heb daar geen 34 wedstrijden voor. In de nationale ploeg is een kleine fout een drama, maar in enkele dagen kan ik geen automatismen veranderen. Ik pas me dus aan aan hun positie en spel bij de clubs, bestudeer wat ze daar doen bij balbezit en balverlies.” “Het is ook een jonge groep: we moeten veel inzetten op psychologisch en pedagogisch vlak. Ik moet alle karakters kennen. En zoeken naar een leider, die de anderen kan dirigeren. Aan Axel Witsel geef ik vooraf tactische plannen door. En op het veld hebben we voortdurend oogcontact. Hij kan direct reageren. Hij heeft samen met Vincent Kompany de sleutels in handen om de ploeg te leiden.” Ook essentieel: Wilmots geldt als een uitstekende motivator – ook bij 0-3. Hoe hij dat precies doet, blijkt moeilijk uit te leggen. Verder dan enkele gemeenplaatsen komt hij niet. “Eerlijkheid is belangrijk. Zorgen dat iedereen zich deel voelt van het project. En ook naast het veld zijn we een familie. Hebben ze problemen – fiscaal, familiaal,... – dan staan we klaar met goede raad. Vroeger gaf de bond hen niets terug.” “Het is complex. Voetbal is emotie. Als je scoort voor tienduizenden mensen giert de adrenaline door je lijf. Het is duelleren, vechten, zoeken hoe je kan winnen. Maar sommige spelers denken aan het collectief, andere aan zichzelf. En sommigen zitten op de bank: ook zij willen respect, ook zij willen het verschil maken.” Dat laatste typeert de aanloop naar een WK. In een handvol matchen telkens elf spelers op het veld, een zevental op de bank en vijf in de tribune tevreden houden: in het verleden gaf dat spanningen – remember Jelle Van Damme en Stijn Stijnen die niet meer wilden meedoen. Wilmots wist dergelijke toestanden te vermijden. Of toch grotendeels. En hij heeft een emotionele band met zijn spelers. “Dat zie je juist. Het geeft soms problemen. Maar ik vind dat ook mooi. Ik voel me een stuk van hen, ben méé op het veld. Ze hebben dat nodig.” Voorts waren er amper conflicten. Maar als ze in Brazilië de eerste wedstrijd verliezen, is het wellicht bingo. “Ik zal dat dan rap regelen”, klinkt het stoer. “Maar ik ga jou niet vertellen hoe. Jij gooit de vuile was van je familie ook niet op straat, veronderstel ik.” Als hij zijn eigen favoriete ex-coaches omschrijft, krijg je een idee van wie Wilmots wil zijn. “Er zijn trainers die goed naar hun spelers kijken en hen vervolgens perfect op de juiste positie neerzetten. Arie Haan bij Standard was zo iemand. Hij smeedde individuele kwaliteiten tot een optimaal blok. Bij Schalke 04 was Huub Stevens een hele goede. Hij had die Duitse [ CAPITAL 22 ]
29
“ ALS CLUBTRAINER ZIE JE JE SPELERS ELKE DAG EN MERK JE PROBLEMEN METEEN OP. BONDSCOACH ZIJN, IS MEER EEN KWESTIE VAN SCOUTING.”
SPR A AKMAK ER
“VOETBAL IS EMOTIE. ALS JE SCOORT VOOR TIENDUIZENDEN MENSEN GIERT DE ADRENALINE DOOR JE LIJF.”
mentaliteit: harde werker, nadruk op discipline. En Robert Waseige kon met zijn straffe psychologische aanpak spelers beter maken.”
KAMPFSCHWEIN Als speler gold Wilmots als een leider. Werd hij zo geboren? “Denk je dat anderen accepteren wat je zegt als je zelf geen carrière hebt gemaakt? Leider word je op het veld. En goed presteren doe je niet met je mond. Als je goed speelt, mag je spreken. Anders zwijg je beter.” “Ik ben een leider geworden door mijn hele... leven, eigenlijk. Doordat ik tussen mijn 19de en mijn 22ste bij KV Mechelen had bewezen dat ik Europees voetbal aankon, werd ik een van de leiders bij Standard.” Ook bij Schalke 04 ontpopte hij zich tot een leidersfiguur. Hij werd er ook coach, en is er nog altijd een mythe. “Als de manager me vroeg of een bepaalde speler bij de club paste, zei ik ja of neen. Niet: ja maar. Je hebt er die altijd de deur op een kier laten om achteraf hun verantwoordelijkheid te kunnen afschudden. Ik geef mijn mening en als die fout blijkt, erken ik dat. Zo word je een leider.” “Ook nu komen de invloeden van alle kanten. Ook van mensen die nooit gevoetbald hebben. Maar ik ken mijn job. Toen Francky Dury de bond verliet als beloftencoach, zei hij dat hij hier veel geleerd had. Ik vond dat raar. Bij de bond moet je niet leren, hè. Ik heb hier niets geleerd. Ik wist wat ik wilde doen, en hoe het te doen.” Als speler stond das Kampfschwein ook bekend om zijn vechtlust. “Mijn vader heeft me geleerd respect op te brengen voor de club die me betaalt. Niet rond de pot draaien, vooruitkijken en op moeilijke momenten: kop op! Geloven dat hard werk wordt beloond, dat ook. Als ik geblesseerd ben, vind ik het normaal dat ik alles doe om zo snel mogelijk terug te komen. Angst ken ik niet in het voetbal.” Zijn hoogtepunt als speler? Een diepe zucht. “Er zijn er twee. De UEFA Cup in 1996-1997 bij Schalke en het WK 2002 in Japan en Zuid-Korea, na mijn twaalfde operatie, toen ik volgens de pers oud en kapot was.” Zijn dat ook de momenten waarop hij het gelukkigst was? “Neen, dat was ik toen mijn kinderen geboren werden. Voetbal is niet belangrijk. Mijn geluk is er niet afhankelijk van. Mijn zoon moest eens een jaar lang naar Gasthuisberg: ze vreesden voor een hersentumor. Onterecht, zo bleek, maar: dát is angst! Nu ken ik een gast van vijftien met leukemie: dát is belangrijk. Een dokter die een leven redt: díé is belangrijk.” Bij de vraag naar zijn professioneel dieptepunt blaast hij alweer. “In 1997 brak ik mijn enkel. Er volgde een operatie, maar drie maanden later kon ik niet meer stappen. Er kwamen drie, vier dokters en wel tien kinesisten aan te pas: niemand vond wat ik had. ‘Het zit in zijn hoofd’, zeiden ze: altijd gemakkelijk als ze het niet vinden. Maar ik wist dat het geen mentaal probleem was. Ik had pijn. Ik ben toen zelf van Schalke naar België gekomen, op zoek naar de oplossing. Lieven Maesschalck stelde na twee minuten de correcte diagnose.” Hij ontbloot zijn indrukwekkende kuit en geeft een gedetailleerde uiteenzetting over spieren en pezen. “Ik weet waarom ik ook nu met Lieven werk. Hij is als een broer. Als ik hem toen niet had gevonden waren we nu misschien niet op het WK. Ik bedoel: ook in moeilijke momenten kan er iets goeds gebeuren.”
HOBBY We duiken nog verder terug in de tijd. Wilmots was voorbestemd om de ouderlijke boerderij in Geldenaken over te nemen. “Mijn broer was ingenieur, mijn zus werkte bij de bank, ik was
[ CAPITAL 22 ]
30
SPR A AKMAK ER
de laatste. We hadden tweehonderd koeien, tachtig hectare landbouwgrond, en op donderdag en vrijdag verkocht mijn vader beesten op de markt in Sint-Truiden. Hij had er genoeg van. Ik had thuis altijd geholpen.” Diezelfde vader had zijn prille voetbalcarrière evenwel op de rails gezet. “Vanaf mijn dertiende regelde hij mijn transfers. Eerst naar CS Jodoigne. En toen ik veertien was naar SintTruiden. ‘Trek uw plan’, zei hij toen ik opperde dat ik geen Nederlands sprak. Het tweede jaar speelde ik er als junior een volledig seizoen in tweede klasse. We werden kampioen, en ik topschutter. Er kwamen veel aanbiedingen, maar ik wilde nog een jaar met Sint-Truiden spelen: ik vond de sportieve leiding daar beter. Ik heb altijd zelf gekozen.” “Dat eerste seizoen in eerste klasse maakte ik tien goals. Alle clubs wilden me. Dan werd het moeilijk. Sint-Truiden kon ik combineren met de boerderij. Ik was er semiprof en trainde vier keer per week. Ik was gelukkig met voetbal als hobby, als passie. Om zes uur opstaan, werken tot halfvijf, en dan zes uur trainen – dat was ontspanning! Ik hoefde geen prof te worden, had daar nooit van gedroomd. Maar ik kon niet naast de aanbiedingen kijken.” “Ik was negentien en KV Mechelen – toen een van de beste ploegen van Europa – stelde me voor de keuze. Het was de moeilijkste van mijn leven. ‘Zal het alleen gaan, pa?’- ‘Ik zal mijn best doen.’ Dat jaar ben ik niet één keer op stap geweest. Ik leefde zoals een prof: een hele aanpassing. Het plan was: het eerste seizoen goed meedraaien, het tweede titularis worden, het derde in de nationale ploeg spelen. Lukte het niet, dan had ik thuis een toekomst.”
CENTEN Maar het lukte wel. Met zijn verschroeiend schot toonde hij zich ook bij Mechelen een levensgevaarlijke spits. Na drie seizoenen volgde Standard. “Hoewel Anderlecht het dubbele bood. Mijn voetbal paste gewoon beter bij Standard.” In een wedstrijd tegen AA Gent scoorde hij eens vier goals in tien minuten. “Toen er later aanbiedingen kwamen van onder meer Benfica en Tottenham, maakte ik dezelfde keuze. Ik sprak met Rudi Assauer van Schalke en voelde: die club past bij mij. Standard wilde 40 miljoen frank. Ik heb daarvan de helft zelf betaald om naar Schalke te kunnen gaan. Geen enkele speler had dat ooit gedaan. Een jaar later wonnen we de UEFA Cup en werd mijn contract opengebroken: Assauer wilde dat ik langer bleef, ik mocht zeggen hoeveel ik wilde verdienen, en hij betaalde me die 20 miljoen terug.” Inmiddels had mevrouw Wilmots zijn zakelijke belangen op zich genomen. Katrien Lambeets is juriste en de dochter van Guy Lambeets, ex-voorzitter van Sint-Truiden. Nog altijd is ze bij onderhandelingen zelden afwezig. “Als voetballer heb je zo iemand nodig”, zegt Wilmots. “Het is je job niet. Maar nooit heb ik voor geld gekozen. Ik had mijn eigen carrièreproject.” Natuurlijk is voetbal behalve religie ook big business. “Net als film. Wij spelen niet voor sportclubs, maar voor grote bedrijven. Die concurrentie is mooi. Ze geeft de spanning en de motivatie om de beste te worden.” Niettemin meent hij dat de enorme bedragen die sommige jonge voetballers – soms haast nog kinderen – vandaag verdienen, niet motiveren. “Ze zijn een zekerheid voor later – op voorwaarde dat je goed investeert. Ik ben er altijd van uitgegaan dat ik na mijn 35ste nog nul zou verdienen en heb altijd gespaard. Een goed leven geleid, maar niet overdreven. Vind ik. Ik heb geen vliegtuig of boot nodig. Wel een huis waar mijn kinderen zich goed voelen. Maar ook met een groot huis heeft geluk niks te maken.”
[ CAPITAL 22 ]
31
OPTIMA
EVENTS
FOTO’S OPTIMA ARCHIEF
UW VERMOGEN, UW ZAAK, UW WAGEN Uw vermogen, uw zaak en uw wagen: hoe pakt u dat alles financieel en fiscaal slim aan? Op die vraag antwoordde Optima-specialist Cliff Vandeneynden op donderdag 27 maart. Samen met FMA nv organiseerde Optima die avond een seminarie, waarin de financiële kennis van Optima werd gecombineerd met de elegante en sportieve wagens van Maserati (GranTurismo Sport, GranCabrio Sport, Ghibli en Quattroporte). De Maserati-showroom te Wijnegem vormde het exclusieve kader. Na de lezing en testrit hadden de 72 aanwezigen alvast genoeg gesprekstof om over na te praten bij een hapje en een drankje.
SECOND HOME Ook dit jaar vond in Flanders Expo Gent de beurs Second Home plaats, dé Belgische beurs over vastgoed in het buitenland als tweede verblijf. Optima kon uiteraard niet ontbreken en gaf er drie dagen (21 tot en met 23 februari 2014) opgemerkte seminaries, voor in totaal zo’n 150 aandachtige toehoorders. De titel: ‘Hoe draagt vastgoed zijn steentje bij tot uw pensioen?’. Want een slim aangepakte belegging in vastgoed blijft een rendabel en stabiel onderdeel van uw financieel plan op maat van uw leven.
[ CAPITAL 22 ]
32
OPTIMA
FISCALE EN FINANCIELE THEMA’S HELDER UITGELICHT IN EEN SEMINARIE OP MAAT De voorbije maanden organiseerde Optima in samenwerking met verscheidene verenigingen infoavonden rond de vier pijlers van financiële planning: inkomen, vermogen, pensioen en nalatenschap. Een kleine greep uit de talrijke initiatieven. Optima-specialist Cliff Vandeneynde was op 18 februari gastpreker bij de Eigenaarsbond in Edegem. Nadat Geert Vielfont (Deskundige energie en doelgroepen) de avond had ingezet met een lezing over energie en renovatie, legde Cliff de genodigden uit hoe vastgoed kan bijdragen tot een comfortabel pensioen. Enkele dagen later, op 21 februari organiseerde de HVV Limburgse Jagersvereniging een receptie voor haar leden om het jachtseizoen af te sluiten. Hiervoor nodigden de jagers twee gastsprekers uit. Collega-jager meester Georges Alofs sprak over de vererving van wapens. En hoewel het jachtseizoen voorbij is voor de jagers, is dat niet het geval voor de fiscus. Volgens Senior Financial Planning Consultant Sabrina Battista heeft deze laatste de jacht op uw nalatenschap nog niet gestaakt. Samen met Syntra West organiseerde Optima in maart een seminarie bij Piano’s Maene. Stefaan Vanfleteren, General Manager van Piano’s Maene, gidste de gasten door het atelier en de eigen concertzaal. Koen Brysbaert gaf als financieel specialist concrete tips en voorbeelden over hoe successieplanning deel kan uitmaken van een breder totaalplan. Bent u zelf ook lid van een vereniging? En bent u – samen met die vereniging – op zoek naar interessante gastsprekers die u op een heldere wijze wegwijs maken in de complexe wereld van financiën en fiscaliteit? Aarzel dan niet om met ons contact op te nemen. Samen maken we er graag een boeiende avond van, door ons georganiseerd, in samenspraak met u. Bekijk nu de mogelijkheden en neem contact op via info.nl@optima.be of neem een kijkje op www.optima.be/ verenigingen, voor meer informatie.
[ CAPITAL 22 ]
33
DOSSIER
K A N U U W FINA NCIEEL GELU K PL A NNEN?
FINANCIAL HAPPINESS BAROMETER 2014
De Financial Happiness Barometer is een periodiek onderzoek dat peilt naar het Financieel Geluk van de Belg. De studie wordt geleid door professor Marion Debruyne, professor Frank Goedertier en doctoral researcher Kristof Geskens, van de Vlerick Business School. Het past in het kader van de leerstoel Financial Planning Practice, met de steun van Optima. De eerste editie vond plaats in februari 2013, de tweede in februari 2014. Voor deze editie namen 1 083 Belgen deel aan een onlineonderzoek. Deze steekproef is representatief voor de Belgische bevolking, voor wat betreft leeftijd (Generatie Y: ’82 - ’94, Generatie X: ’65 - ’81, Babyboomers: ’46 - ’64), geslacht en inkomen. Om voldoende respondenten te hebben voor analyses werd een extra steekproef gedaan in het segment van de hogere inkomensklassen (> €4 000 nettogezinsinkomen; 10 % van de Belgische bevolking). TEKST KRISTOF GESKENS, DOCTORAL RESEARCHER VLERICK BUSINESS SCHOOL
4%
De resultaten van de Financial Happiness Barometer 2014 bevestigen de grote tendensen uit de vorige editie. Er wordt gepeild naar het financieel geluk in het algemeen, in het verleden, het heden en de toekomst. Over het algemeen is de gemiddelde Belg niet meer of minder financieel gelukkig dan vorig jaar, maar er zijn wel belangrijke verschuivingen tussen de verschillende generaties. De opvallendste vaststelling uit de studie? Mensen die doelbewust bezig zijn met het plannen en beheren van hun financiën, zijn duidelijk financieel gelukkiger. Met andere woorden, financieel geluk kan je plannen.
HOE FINANCIEEL GELUKKIG IS DE BELG? De Belg geeft zichzelf voor financieel geluk
7,13
4%
12%
38%
17%
17%
38%
29%
29%
FINANCIEEL GELUK Financieel ongelukkig ALGEMEEN
Eerder financieel ongelukkig Neutraal Financieel ongelukkig Eerder financieel gelukkig Eerder financieel ongelukkig Financieel gelukkig Neutraal Eerder financieel gelukkig Laag (< € 2000) Financieel gelukkig Gemiddeld (€ 2000 - € 4000) Hoog (> € 4000) Laag (< € 2000) Gemiddeld (€ 2000 - € 4000) Hoog (> € 4000) [ CAPITAL 22 ]
34 6,97
12%
7,31
een score van 5,6 op 10, net voldoende dus. Het glas is eerder halfvol dan wel halfleeg. Ten opzichte van de meting van een jaar geleden is dit een lichte verbetering. Vorig jaar noemde nog 38 procent van de Belgen zich financieel gelukkig, vandaag klokken we af op 42 procent. Opvallend in de resultaten is het positivisme voor de toekomst: de Belg heeft het gevoel heeft dat het alleen maar beter zal gaan met zijn financiële geluk. Zo schat de gemiddelde Belg zijn financiële situatie vandaag een tikkeltje slechter in ten opzichte van het verleden, maar is hij er vast van overtuigd dat de toekomst beterschap brengt. Vooral de Babyboomers hebben dit jaar een duidelijke mentale klik gemaakt. Ze gaan de toekomst met vernieuwd vertrouwen tegemoet.
DOSSIER
OPMERKELIJKE DEMOGRAFISCHE VERSCHILLEN Achter de gemiddelden schuilen wel heel wat verschillen tussen demografische groepen. Er bestaan opmerkelijke verschillen tussen de generaties. Jongeren (Generatie Y) schatten hun huidige financiële situatie wat negatiever in dan vorig jaar, terwijl de Babyboomers net de omgekeerde beweging maken. Net als vorig jaar beoordeelt deze oudere generatie haar financiële situatie het meest positief van alle generaties. Dat verschil is alleen maar groter geworden. Opvallend is ook het verschil tussen mannen en vrouwen. Mannen zijn financieel een stukje gelukkiger dan vrouwen: mannen geven zichzelf een goede 6 op 10 voor hun algemene financiële geluk, vrouwen slechts zo’n 5,5 op 10. En ook rond financieel geluk bestaat er een communautair onderscheid: de Nederlands-
talige Belg geeft zijn financieel geluk algemeen een 6,05 op 10, de Franstalige slechts 5,15 op 10. De Franstalige jongeren (tussen 18 en 30 jaar) zijn het minst financieel gelukkig, met 5 op 10, tegenover 6,13 voor de Nederlandstaligen. Bij de ‘oudere’ generatie (+46 jaar) is het verschil minder uitgesproken: daar scoren Nederlandstaligen 6,48 tegenover 5,94 bij de Franstaligen. Ook de burgerlijke staat beïnvloedt het financiële geluk positief of negatief. De financieel gelukkigste Belgen zijn gehuwd (6,38 op 10) of wonen samen (5,74 op 10); de minst gelukkige zijn gescheiden (5,11 op 10) of single (5,28 op 10). Blijkbaar geeft het huwelijk of een partner een stuk financiële zekerheid. Dat wordt wellicht bevestigd door de factor van het aantal broodwinners in een gezin: met twee broodwinners is een gezin een flink stuk gelukkiger dan zonder, of met maar één. Brengen kinderen financieel geluk? Voor de
Babyboomers boven de 46 jaar wel, voor de jongere leeftijdsgroepen niet: de Generatie Y met kinderen geeft zichzelf gemiddeld een score van 5,17, tegenover 5,64 zonder kinde ren; Babyboomers met kinderen scoren gemiddeld dan weer 6,30, tegenover 5,90 zonder kinderen. 4%
12%
Opleiding heeft een positieve invloed. Hoe hoger opgeleid, hoe groter het financieel geluk. De ondervraagden met lagere schoolopleiding 17% halen 38% gemiddeld net iets meer dan 4 op 10, de postuniversitairen bijna 7. Maar bij de hogere inkomens valt dit verschil weg. De gelukkigste beroepscategorieën? Managers, vrije beroepen en kaderleden. 29%
Inkomen is een zeer sterke factor van finan cieel geluk, voor alle generaties, man en vrouw, en ongeacht de taalgemeenschap. Bij een laag inkomen geeft elke 1 000 euro meer een bijkomende 0,7 ongelukkig punten op 10. De finan Financieel Eerder financieel ongelukkig cieel gelukkigste Belgen hebben een inkomen Neutraal van meer dan 4 000 euro per maand. Eerder financieel gelukkig Financieel gelukkig Laag (< € 2000) Gemiddeld (€ 2000 - € 4000) Hoog (> € 4000)
VERSCHILLEN NAARGELANG VAN INKOMENSNIVEAU Er zijn voor elke indicator van financieel geluk beduidende verschillen tussen de inkomensniveaus. Hoe hoger op de inkomensladder, hoe groter het financieel geluk.
7,5
7,31
7,13
6,97
7
6
5,82
5,96
5,82
5,5 5
6,57
6,44
6,5
6,06
5,37 4,81
4,73
4,5 4 3,5
FH Algemeen
FH Vandaag
FH Verleden
[ CAPITAL 22 ]
35
FH Toekomst
DOSSIER
Financieel ongelukkig Eerder financieel ongelukkig Neutraal Eerder financieel gelukkig Financieel gelukkig
WAT BETEKENT FINANCIEEL GELUK?
tegenslagen’. Maar liefst 88 procent van de Belgen gaat hiermee akkoord.
“Financieel geluk draait vooral rond het vermijden van financiële 7,5 kopzorgen.” 7,13 7 Financieel geluk kan voor iedereen iets anders betekenen. Maar voor de meeste 6,5 mensen lijkt het in de eerste plaats een synoniem6 van ‘je geen zorgen 5,82 hoeven te maken over de maandelijkse in- en uitgaven of 5,5 over het opvangen van mogelijke (financiële) 5
Bovendien blijkt volledige financiële onafhankelijkheid ook erg belangrijk voor de oudere generatie van6,97 Babyboomers (86 % akkoord) maar minder voor de jongere Generatie Y (74 % akkoord). Een bankrekening in het rood vermijden is dan weer wat 5,96 belangrijker voor 5,82 mensen met een laag inkomen (73 % akkoord) dan voor mensen die 5,37 een hoger inkomen hebben (58 % akkoord).
4,81
Laag (< € 2000) Gemiddeld (€ 2000 - € 4000) HoogDE (> €MEESTE 4000) “VOOR MENSEN
LIJKT FINANCIEEL GELUK IN DE EERSTE PLAATS EEN SYNONIEM VAN ‘JE GEEN7,31 ZORGEN HOEVEN TE MAKEN OVER DE MAANDELIJKSE 6,57 6,44 IN- EN UITGAVEN’ OF OVER 6,06 HET OPVANGEN VAN MOGELIJKE (FINANCIELE) TEGENSLAGEN.”
4,73
4,5 4 3,5
WAT BETEKENT FINANCIEEL GELUK? VERGELIJKING TUSSEN LAGE EN INKOMENS EN JONG EN OUD FH Vandaag FHHOGE Algemeen FH Verleden Bij jongeren zijn er geen beduidende verschillen tussen inkomensgroepen. Bij de ouderen heeft financieel geluk minder te maken met het kunnen vermijden van een bankrekening in het rood.
4,09
4,38
4,29
4,59 4,33
4,31
Jong (18-30) Oud (>46)
4,59
4,44
4,33
4,43 4,10
4,05
FH Toekomst
3,93
4,18 3,57
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Volledige financiële onafhankelijkheid
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Laag (< € 2000)
Geen zorgen moeten maken over maandelijkse inkomsten en uitgaven
Voldoende geld om een tegenslag op te vangen
36
76%
66%
55%
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Nooit een rekening in het rood
CAPITAL plan 22 ] Met [financieel
Zonder financieel plan
84%
Hoog (> € 4000)
40%
3,68
Voldoende geld om een tegenslag op te vangen
Nooit een rekening in het rood DOSSIER
55%
45%
rder financieel gelukkig
40%
ZORGT FINANCIEEL GELUK VOOR ALGEMEEN GELUK?
geluk verklaard wordt door diens mate van financieel geluk.
“Wie financieel gelukkig is, is ook algemeen gelukkiger; geld maakt dus wél gelukkig!”
Financieel geluk heeft dus een aanzienlijk aandeel in gelukkig zijn, zeker omdat we uit onderzoek weten dat tot 50 procent van iemands geluksgevoel genetisch bepaald is, 10 procent bepaald wordt door levensomstandigheden en gezondheid, en dat we dus zelf slechts een goede 40 procent onder controle hebben. Streven naar financieel geluk kan met andere woorden zowat de helft van dat stukje geluk bepalen.
De Belg is door de band genomen behoorlijk gelukkig en geeft zichzelf een score van 7,3 op 10 op algemeen geluk. Maar in welke 60%draagt financieel geluk bij tot iemands mate algehele geluk? Uit dit onderzoek blijkt dat ongeveer Financieel een kwart (23 %) van iemands gelukkig
“ONGEVEER EEN KWART VAN IEMANDS GELUK WORDT VERKLAARD DOOR DIENS MATE VAN FINANCIEEL GELUK.”
HET BELANG VAN EEN GOED (GENOEG) INKOMEN ALGEMEEN GELUK VERSUS FINANCIEEL GELUK
“Financiële ademruimte die sparen én geld uitgeven mogelijk maakt, is essentieel.”
- Financieel geluk en algemeen geluk gaan hand in hand! - FG is in 2014 belangrijker geworden voor het AG (correlatie van 48 % tegenover 2013 (41 %) - Financieel geluk staat in 2014 in voor 23 % van het algemeen geluk, tegenover 17 % in 2013
2013: Algemeen geluk 2014: Algemeen geluk
5,91
5,31 4,84
5,71
5,17
4,71
4,21 4,26
3,49
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Financieel ongelukkig Financieel gelukkig
[ CAPITAL 22 ]
37
5,79
Net als vorig jaar blijkt ook dit jaar dat wie een hoger gezinsinkomen heeft, financieel gelukkiger is, ongeacht leeftijd of geslacht. Het belang van een inkomen wordt ook weerspiegeld in het feit dat voor mensen ouder dan 30, de tweeverdieners financieel een stuk gelukkiger zijn (6,5/10) dan anderen (5,3/10). Toch blijkt de invloed van het inkomen op financieel geluk begrensd: vanaf een maandelijks nettogezinsinkomen van 4 000 euro zorgt een hoger inkomen niet voor nog meer financieel geluk. Het lijkt dus vooral belangrijk om voldoende inkomsten te hebben om financiële kopzorgen te vermijden. Het belang van deze financiële ademruimte zien we ook in het feit dat mensen die kunnen sparen en graag geld uitgeven financieel het gelukkigste zijn. Bovendien is het essentieel ervoor te zorgen dat uw inkomen overeind blijft. Uit het onderzoek blijkt klaar en duidelijk dat inkomensverlies leidt tot een sterk gevoel van financieel ongeluk. Zelfs wanneer men nog een job en dus een inkomen heeft.
DOSSIER
Laag (< € 2000)
HET BELANG VAN EEN GOED FINANCIEEL PLAN
Hoog (> € 4000)
Volledige financiële onafhankelijkheid
“Wie zijn financiën plant en financiële doelen stelt, is gelukkiger.”
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Geen zorgen moeten maken over maandelijkse inkomsten en uitgaven
Mensen met een goed financieel plan en concrete doelen, hebben meer het gevoel dat hun financiën onder controle zijn. Hierdoor hebben ze ook minder financiële kopzorgen en zijn ze een pak zelfverzekerder bij financiële beslissingen. Dat leidt uiteindelijk tot een beduidend hoger financieel geluk.
Hoog (> € 4000)
Voldoende geld om een tegenslag op te vangen
Laag (< € 2000)
84%
76%
66%
55%
40%
16%
24%
34%
45%
60%
Financieel ongelukkig
Eerder financieel ongelukkig
Neutraal
Eerder financieel gelukkig
Financieel gelukkig
GOEDE PLANNEN VEREISEN GOEDE FINANCIELE KENNIS “Meer dan de helft van alle Belgen weet niet genoeg van financiën.”
1% 5%
4%
7%
7% 7%
Het belang van voldoende financiële kennis “MENSEN DIE MEER KENNIS kan niet worden onderschat. Mensen 30% die 25% ZIJN FINANCIEEL HEBBEN meer kennis hebben, zijn dan ook financieel GELUKKIGER. ZIJ HEBBEN gelukkiger. Zo hebben ze meer het gevoel 7% MEER HET GEVOEL DAT dat hun financiële situatie onder controle HUN FINANCIELE SITUATIE is en vinden ze ook dat ze beter zijn in het beheer van hun vermogen. Toch is het duiONDER CONTROLE IS.” 26% 26% delijk dat de Belg nood heeft aan goede 7% financiële informatie, aangezien slechts een minderheid (4 van de 10) aangeeft voldoende te weten om zelf zijn financiën te beheren. Vooral jongvolwassenen voelen zich zeer Het onderzoek toont aan dat kennis over onzeker over hun persoonlijke financiën financiën niet gerelateerd is aan het opleidoor gebrek aan kennis: slechts 1 op37% de dingsniveau. vinden maar 38% Daarenboven 34% 3 jongvolwassen Belgen zegt zelf voldoende liefst 2 Belgen op de 3 dat het onderwijs hen financiële kennis te hebben. De kennis over onvoldoende voorbereidt op het beheer van financiën vergroot naarmate het inkomen hun financiën. Financiële kennis verwerf Generatie Y je dus niet Generatie X Babyboomers op school, maar vooral via zelfstijgt en naarmate de leeftijd toeneemt.
[ CAPITAL 22 ]
38
Ho
Nooit een reke in het rood
Met financieel plan
Zonder financieel plan
Een belangrijke tendens uit het onderzoek is dat mensen die bewust omgaan met het beheer van hun financiën ook financieel gelukkiger zijn. Hierbij valt duidelijk het belang op van een goed financieel plan en concrete financiële doelstellingen. Zo hebben financieel gelukkige mensen veel vaker een financieel plan dan zij die financieel ongelukkig zijn. Toch heeft slechts 1 op de 3 Belgen (36 %) een financieel plan.
Laag (< € 2000)
studie, familie, vrienden en internet. De ‘oudere’ mensen met een hoger inkomen Volledig akkoord maken ook gebruik van experts. Bovendien Eerder akkoord vertrouwen de mensen die aangeven finanNeutraal Eerder akkoord te zijn veel vaker op deze cieelniet gelukkig Totaal niet akkoordom kennis te verwerven, dan specialisten 2013: Algemeen geluk financieel ongelukkige mensen. 2014: Algemeen geluk
“VOOR BANKEN, VERZEKERAARS, VERMOGENSBEHEERDERS EN FINANCIAL PLANNERS IS HET VERTROUWEN SIGNIFICANT GESTEGEN.”
DOSSIER
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Laag (< € 2000)
Hoog (> € 4000)
Laag (< € 2000)
Volledige financiële moeten maken over VERTROUWEN IN FINANCIELE Geen zorgen ZORGEN OMTRENT onafhankelijkheid maandelijkse inkomsten en uitgaven SPELERS? DE PENSIOENEN
“Amper de helft van de ondervraagden heeft vertrouwen in banken.” Zonder financieel plan
Hoog (> € 4000)
“We hebben geen vertrouwen meer in de overheid voor pensioenopbouw.” Met financieel plan
Ten opzichte van een jaar geleden hebben Ligt de Belg wakker van zijn financiële toede Belgen vandaag opnieuw van de Belgen (65 84%wat meer ver- 76%komst? Het gros 66% 55%%) maakt trouwen in financiële experts. Voor banken, zich nooit of soms zorgen, 22 procent doet verzekeraars, vermogensbeheerders en dat regelmatig en 13 procent constant. financial planners is het vertrouwen signi- Vrouwen maken zich dubbel zoveel zorgen ficant gestegen. Toch lijkt de Belg nog altijd over financiën als mannen. Wat opvalt: menerg wantrouwig ten opzichte van deze pro- sen met financiële doelstellingen maken fessionals. Zo heeft 1 op de 2 Belgen weinig zich minder zorgen. of geen vertrouwen in banken. De financi- Hoewel Belgen hun financiële toekomst eel gelukkigen onder ons hebben het mees- positief tegemoet kijken, maken ze zich toch te vertrouwen in de experts. Toch wendt ernstig zorgen over hun pensioen. Zo geeft meer dan een derde van de Belgen zich tot driekwart van de Belgen aan dat hun wettedie banken voor advies omtrent zijn finan- lijk pensioen hen niet zal in staat stellen om hun levenstandaard te behouden. ciële toekomst. 16%
24%
34%
45%
Financieel ongelukkig
Eerder financieel ongelukkig
Neutraal
Eerder financieel gelukkig
DE OVERHEID IS DE BETROUWBAARSTE PARTNER VOOR MIJN PENSIOEN
1% 5%
4%
7%
7%
25% 7%
26%
Volledig akkoord Eerder akkoord Neutraal Eerder niet akkoord Totaal niet akkoord
26% 7%
37%
38%
34%
Generatie Y
Generatie X
Babyboomers
Hoog (> € 4000)
12 procent van de Belgen vindt dan ook dat de overheid de meest betrouwbare partner is voor de opbouw van een pensioen. Vooral jongeren van de generatie Y (6 %) hebben bitter weinig vertrouwen in de overheid. 40%
“Slechts de helft van de Belgen doet aan pensioensparen.” En toch doet slechts één op de twee ondervraagden aan pensioensparen. Vooral mensen ouder dan dertig jaar sparen voor hun pensioen (6 op de 10), terwijl veel jongeren (4 op de 10 doet aan pensioensparen) die stap nog moeten zetten. Er is dus nog werk aan de winkel, aangezien financiële beslissingen zoals pensioensparen positief gerelateerd zijn aan financieel geluk. 60%
Financieel CONCLUSIE: FINANCIEEL GELUK gelukkig KAN JE PLANNEN
Maar een beperkte groep maakt systematisch plannen om haar financiën te beheren. Een op de drie Belgen neemt financiële beslissingen zonder al te veel nadenken of analyseren. Er is dus zeker nog ruimte om bewuster met financiële zaken om te gaan en het financiële en algemene geluk te verbeteren.
7% 30%
Laag (< € 2000)
Voldoende geld om eenBovendien denkt de Nooit eenvan rekening helft de Belgen dat tegenslag op te vangenhet wettelijk pensioeninin hetgevaar rood is. Slechts
De opvallendste vaststelling uit dit onderzoek? Het is uitermate belangrijk om bewust bezig te zijn met uw financiën. Mensen die een financieel plan hebben en voor zich2013: Algemeen geluk zelf financiële doelstellingen stellen, zijn 2014: (financieel) Algemeen gelukgelukkiger – ongebeduidend acht hun inkomen. Deze mensen hebben het gevoel dat hun financiële situatie onder controle is. Ze hebben meer vertrouwen in de financiële beslissingen die ze nemen, en ze hebben veel minder financiële kopzorgen. Financieel geluk staat dus in grote mate synoniem voor financiële gemoedsrust. En goede plannen helpen om dit te bereiken. www.financialhappiness.be
[ CAPITAL 22 ]
39
DOSSIER
ENKELE VRAGEN AAN JO VIAENE
DIRECTOR OPTIMA GROUP
OPTIMA
EN FINANCIAL HAPPINESS
Waarom steunt Optima de Vlerick-leerstoel Financial Planning Practice?
Beantwoorden de resultaten aan jullie verwachtingen?
Zeer zeker. Mensen die plannen en voor zichzelf doelen stellen zijn financieel het gelukkigst. In de praktijk was Optima wil als pionier en marktleider in financial planning dit ook ons aanvoelen. Het doet uiteraard deugd dat dit in België de kennis rond financiële planning bevorderen nu wordt bevestigd. Dat financieel geluk significant bij– en dan vooral de praktische kennis. De leerstoel biedt draagt aan een gevoel van ‘algemeen geluk’ is logisch. een mogelijkheid onze inzichten en ons aanvoelen in verVoorts valt op dat inkomen en opleiding cruciaal zijn voor band met deze materie academisch af te toetsen. Deze toekomstig financieel geluk. De kracht van een goede leerstoel is een mooi voorbeeld van een win-win tussen opleiding mag dus niet worden onderschat. Nog maar de bedrijfswereld en de academische wereld. De acadeJO VIAENE eens een pleidooi voor een stevige basiseducatie. mische wereld is op zoek naar mogelijkheden om theoretische modellen te testen in de praktijk. De bedrijfswereld wil wel eens weten of het buikgevoel uit de praktijk aansluit bij bevindingen van Heeft dit onderzoek jullie manier van werken beïnvloed? wetenschappelijke aard. Dat biedt een leuke wisselwerking. Ja. Al in 2013 besliste Optima om financieel geluk centraal te stellen in de klantenbenadering. Visie en missie werden herschreven en alle communicatie verwijst hiernaar. Het onderzoek heeft ons gesterkt in de overtuiging dat alles vertrekt vanWaarom het concept financial happiness? Het is onze overtuiging dat mensen belangrijke beslissingen nemen over hun vermo- uit een plan. Zonder plan, met duidelijke doelstellingen op maat van de situatie, gen op het ogenblik dat ze zich ook happy voelen. Gevoelens, wensen en verlangens kan je geen goede oplossingen aanbieden. Dat inzicht hadden we al. Maar het is van mensen detecteren en uitdiepen, is de basis voor elk financieel plan. Daarom wil- dankzij het onderzoek bevestigd. len we op zoek gaan naar datgene wat klanten financieel gelukkig maakt. Dit is de kern van ons vak. Elke oplossing moet passen in de langetermijndoelstellingen van onze Kwamen er ook minder leuke dingen uit het onderzoek naar boven? klant. Het begrip ‘Financial Happiness’ heeft ook een positieve connotatie. Want wie Het vertrouwen van de Belg in zijn financiële instellingen is nog altijd laag. Dat is financieel gelukkig is, kan zich toespitsen op de echt belangrijke dingen in het leven. geen prettige conclusie. De crisis van 2008 heeft toch wel zware vertrouwensschade aangericht. Dit komt maar mondjesmaat terug en het straalt af op iedereen die met financiën omgaat, al stijgt het vertrouwen in bijvoorbeeld financial planners. Hoe is de samenwerking met de Vlerick Business School verlopen? Uiteindelijk zeer positief. In 2012 werd een eerste aanzet gegeven voor een Het blijft verbazend dat ‘het internet’ een essentiële informatiebron is voor veel partnership van vijf jaar. We zijn gestart met een theoretische oefening rond de burgers die willen sparen en beleggen. In een wereld waarin alle financiële spelers consument en zijn belangrijke beslissingen, de zogenaamde ‘customer journey’. zeer strikt worden gereguleerd en gecontroleerd, mag het worldwideweb de grootste nonsens blijven publiceren, zonder enige vorm van controle. Wellicht een teken Dat is uiteindelijk uitgemond in de ambitie van een enquête over financieel geluk. Optima stelde samen met Vlerick een vragenlijst op en daarna nam Vlerick uiter- van deze tijd. Toch blijkt uit het onderzoek dat mensen die wat meer beginnen te aard de lead in de wetenschappelijke benadering van het onderzoek. Het is onze verdienen, graag een beroep doen op gespecialiseerde partijen. Uiteindelijk komen bedoeling om elk jaar dit grootschalig onderzoek rond financial happiness te ze dan toch, vaak via een omweg, bij een vertrouwenspersoon terecht. voeren en hierover te publiceren. We willen kijken of het financieel geluk van de Belg evolueert in de tijd. @ViaeneJo
[ CAPITAL 22 ]
40
DOSSIER
ENKELE VRAGEN AAN PROF. DR. IR. MARION DEBRUYNE
ASSOCIATE PROFESSOR EN PARTNER AAN VLERICK BUSINESS SCHOOL
PROF. MARION DEBRUYNE
DE BEZIELSTER VAN DE FINANCIAL HAPPINESS BAROMETER
Het onderzoek rond de Financial Happiness Barometer wordt gevoerd over vijf jaar, door Marion Debruyne, associate professor en partner aan Vlerick Business School. Ze is de director van de masterprogramma’s en programmadirecteur van de productmanagementopleiding.
toch die tussen generaties. Zelfs in dezelfde inkomensklasse zie je voor bijna elk aspect een duidelijk verschil tussen de Generatie Y en de Babyboomers.
Professor Debruyne heeft een ruime ervaring in verschillende sectoren, van farma en healthcare tot financiële diensten en B2C. Ze werkte vijf jaar in de VS en houdt ervan een brug te slaan tussen de academische wereld en de bedrijfspraktijk. Haar credo: “Niets is zo praktisch als een goeie theorie.”
Ik denk dat iedere financiële speler nuttige conclusies kan trekken uit de studie. Al was het maar het besef dat er nog een hele weg af te leggen is om het vertrouwen van de consument te (her)winnen. Hoewel we daar ook een duidelijke positieve evolutie zien. Daarnaast bewijst de studie hoe een one-size-fits-all aanpak gedoemd is om te mislukken. Dat blijkt uit de vele verschillen tussen leeftijden, inkomensklassen, etc. Dat mensen erkennen dat ze niet genoeg kennis hebben, biedt ook een opportuniteit voor een meer educatieve aanpak.
Wat zijn voor u de meest verrassende bevindingen van de studie? De studie bevestigt een aantal tendensen uit het onderzoek van vorig jaar. Financieel geluk en algemeen geluk gaan hand in hand, maar geld alleen maakt niet gelukkig. Verder herhaalt de studie dat de Belg toch vooral denkt dat hij zelf zijn eigen financiële toekomst moeten verzekeren. Er is weinig vertrouwen in financiële spelers en nog minder in de overheid.
Wat kunnen financiële spelers leren uit deze studie?
MARION DEBRUYNE
“TE WEINIG KENNIS OM HET ZELF TE DOEN, TE WEINIG VERTROUWEN OM HET UIT HANDEN TE GEVEN.”
Tegen die achtergrond is het verrassend dat mensen toch nog weinig het heft in eigen handen nemen en bewust financiële doelen stellen en daarnaar toewerken. Ook al werkt het definiëren van duidelijke doelstellingen geluk in de hand. Hoe dat komt? Mensen vinden dat ze niet genoeg kennis en expertise hebben om het zelf te doen. En ze hebben te weinig vertrouwen om het uit handen te geven.
Ten slotte is er ook de duidelijke link tussen geld en emoties. We hebben de neiging geld en financiële beslissingen rationeel en functioneel te bekijken. Maar het is duidelijk dat die ook emotioneel zijn. Die emoties begrijpen en kunnen omzetten in iets positiefs speelt in op wat leeft bij de consument.
Hebt u zelf iets geleerd over het belang van financieel geluk, of hoe u uw financieel geluk kunt bevorderen? Of bent u er meer bewust mee bezig? Uit de studie blijkt dat getrouwde mannen zonder kinderen het gelukkigst zijn. Daar kan ik niet veel mee. Maar het belang van doelstellingen heeft mij getroffen en getriggerd om hier ook zelf bewuster over na te denken.
Ziet u bepaalde verschillen, zoals tussen man-vrouw, generaties, familiaal, communautair…? Dat er verschillen zijn, is niet verrassend. Maar de duidelijkste verschillen zijn
@MarionDebruyne
[ CAPITAL 22 ]
41
O P T I M A O P E N 2 0 14
EEN ZOMERK L A SSIEKER
Een vintage toernooi nieuwe stijl De Optima Open is veel meer dan een tennistoernooi. Het is een event op maat voor de heerlijke zomer van Knokke-Zoute. De grootste kampioenen van weleer gaan er opnieuw de strijd aan met elkaar, in een ontspannen sfeer waarbij genieten centraal staat. Afspraak van 14 tot 17 augustus, voor de vijfde editie die de rentree belooft van Kim Clijsters en Xavier Malisse. TEKST MIGUEL TASSO | FOTO’S PHILIPPE BUISSIN
H
et tennisevent van Optima is ondertussen uitgegroeid tot een echte klassieker. Een niet te missen ontmoeting, elke zomer opnieuw. Want de Optima Open, een tennistoernooi voor voormalige tennislegenden, is veel meer dan een sportwedstrijd. Het is een ontmoetingsplaats, een plaats om te netwerken en the place to be voor public relations.
“Optima, dat in België markleider is in personal financial planning, beoogde een grotere naambekendheid, vooral bij ondernemers, zelfstandigen en vrije beroepen. Met de steun aan een prestigieus toernooi als de ATP Champions Tour konden we deze doelgroep van beslissingsnemers goed bereiken”, verklaart Andy Hancock, toernooidirecteur en bezieler van het event. De eerste editie vond plaats in 2010 en sindsdien won de Optima Open elk jaar aan bekendheid. Telkens is het publiek massaal present voor deze hoogmis van het tennis.
De vijfde editie, die plaatsvindt van 14 tot 17 augustus, heeft een uitzonderlijke affiche. De Amerikaan John McEnroe, de Kroaat Goran Ivanisevic, de Fransman Henri Leconte en de Brit Greg Rusedski hebben hun aanwezigheid al bevestigd. Bovendien kan het publiek ook Xavier Malisse en Kim Clijsters opnieuw aan het werk zien.
Wat maakt van de Optima Open elk jaar opnieuw een groot feest? Om te beginnen de plaats. Half augustus bereiken we in Knokke-Zoute gegarandeerd een standingvol publiek van levensgenieters die er zich komen ontspannen.
EEN TOERNOOI DAT ZIJN GELIJKE NIET KENT In België ligt het niet meer voor de hand om grote ATP- of WTA-toernooien te organiseren. De budgetten swingen de pan uit en sponsors zijn voorzichtig. Door zijn naam te linken aan de organisatie van een sporttoernooi met grote legendes, vond Optima het perfecte compromis, met enerzijds een sportieve uitdaging, en anderzijds aandacht voor public relations. En dat in een zomers kader en de luchtige sfeer van een standingvolle badstad.
En dan het concept. De Optima Open is een tennistoernooi met alleen voormalige kampioenen, de vedetten van weleer. In de loop der jaren verwelkomden we op het center court van de Royal Zoute Tennis Club legendes als Bjorn Borg, John McEnroe, Yannick Noah, Pat Cash, Guy Forget, Thomas Enqvist, Richard Krajicek, Henri Leconte, Boris Becker en Carlos Moya. Een flinke dosis nostalgie, kortom.
[ CAPITAL 22 ]
43
is nu eenmaal de aard van het beestje. Maar ze zorgen ook voor spektakel. Want hoewel de Optima Open een echt toernooi is, is het vooral een uitstekend excuus om pret te maken. De kampioenen van gisteren zijn uiteraard minder gespannen dan de huidige generatie. Ze willen in de eerste plaats het publiek verwennen. Hoewel bij de ATP Champions Tour het spel pure ernst is, moeten spelers zichzelf toch niet al te ernstig nemen. En precies dat draagt bij tot het succes van de wedstrijd. Met de zon, een magische sfeer en een vleugje vintage sfeer creëren we een magisch recept dat zijn troeven al heeft getoond. “Met dit toernooi komen we tegemoet aan een verwachting. De spelers zijn er telkens graag bij en het publiek komt massaal opdagen. Vorig jaar verwelkomden we ruim 8 500 toeschouwers. Zelfs de verantwoordelijken van de ATP Champions Tour hebben ons gefeliciteerd. Volgens hen is dit het beste outdoortoernooi van het jaar”, voegt Andy Hancock toe. Het prachtige decor van Knokke-Zoute doet de rest. In augustus wordt de badstad de hoofdstad van het geluk. Denk aan de sfeer van Baudelaire in zijn gedicht L’Invitation au voyage: “Luxe, calme et volupté.” Het scheelt niet veel
Misschien hebben de sterren van gisteren ondertussen een buikje en natuurlijk hebben ze niet meer de benen van toen ze 20 waren. Maar het blijven grote tennistalenten die zorgen voor spektakel. Omdat ze de clown uithangen, of dankzij hun onwaarschijnlijke slagen en hilarische mimiek en gebaren. Zo was vorig jaar het dubbelspel met Yannick Noah en Mansour Bahrami een topper voor jong en oud. De voormalige tennissterren haalden hun beste spel boven, en geen van beiden schuwde de show. Game, set en match! Toegegeven, de wedstrijden zijn soms atypisch. Maar dat maakt deel uit van de filosofie van deze strijd in vintage stijl, waarbij niemand zichzelf echt ernstig neemt. Op de tribunes vind je alle generaties door elkaar. En ouders – of grootouders – vertellen de nieuwe generatie met veel plezier over de tijd dat McEnroe tegenover Borg stond in een Wimbledon-finale. Of dat Yannick Noah nog geen zanger was…
ONTSPANNEN SFEER “Optima wil altijd weten wat er leeft bij zijn klanten, en inspelen op hun behoeften. Dat zit in het DNA van de specialist in financial planning, die ook had opgemerkt dat veel van die klanten geïnteresseerd zijn in tennis. Met dit toernooi kan het bedrijf zijn relaties uitnodigen in een ontspannend kader en eventuele prospecten ontmoeten. Het is een echte win-win voor iedereen”, vervolgt Andy Hancock. De sponsors zijn in elk geval opgetogen over dit event op maat. Ze kunnen er hun public relations verzorgen en netwerken in een chique en toch ontspannen sfeer. ’s Middags worden de gasten in een enorme tent uitgenodigd voor een gemoedelijke lunch, waarop ook de spelers aanwezig zijn. En in het vipdorp ontmoeten ze met een glaasje champagne in de hand het kruim uit de ondernemingswereld en andere besluitvormers. Vervolgens wakkeren de matchen de passie aan. Er wordt geapplaudisseerd, mensen amuseren zich. Zonder stress. En ook de spelers lopen er ontspannen bij. Natuurlijk willen ze winnen, dat
[ CAPITAL 22 ]
44
OPTIMA OPEN
of je hoort de smashes van McEnroe en Ivanisevic, tijdens het aperitief op de terrasjes van het Albertplein, de beroemde Place m’as-tu vu van Knokke.
verloor nog niets van zijn immense talent. Met plezier haalt hij zijn racket boven voor een nieuwe krachtmeting. Net als Dick Norman vorig jaar zal de X-Man met de nodige honneurs worden verwelkomd.
EEN MOOIE ERETABEL Goran Ivanisevic won de eerste editie van de Optima Open in 2010, in aanwezigheid van Bjorn Borg. Hij versloeg in de finale de Australische topper Pat Cash. Tijdens de tweede editie bleek de Spanjaard Carlos Moya sterker dan de Nederlander Richard Krajicek. Ivanisevic keerde met plezier terug voor de edities van 2012 en 2013. Eerst versloeg hij de Zweed Thomas Enqvist, en het jaar erop de Fransman Guy Forget.
Maar de onbetwiste special guest star van het event belooft de immer sympathieke Limburgse te worden. Clijsters stopte met tennis toen ze voor de tweede keer moeder werd, maar we weten dat ze niet veel training nodig heeft om weer in topvorm te zijn en haar beroemde spagaat te tonen. Knokke-Zoute kijkt vol ongeduld uit naar haar aanwezigheid. En het enthousiasme is wederzijds: “Ik vind het super om deze zomer nog eens in openlucht te tennissen voor eigen publiek. Knokke-Heist is een prachtige locatie en ik hoor van veel collega-spelers dat de sfeer op de Optima Open top is. En dat de zon er altijd schijnt. Ik maak dus met veel plezier tijd om mijn tennisspel nog eens uit de kast te halen”, aldus Kim Clijsters.
Naast het officiële toernooi, een manche in de ATP Champions Tour, vinden er op de Optima Open ook dubbelspelen met de living legends plaats, zowel heren, dames als gemengd. Hier zijn de kampioenen het meest ontspannen en dus ook het meest onvoorspelbaar. Sterspelers als Henri Leconte, Mansour Bahrami of John McEnroe zijn meesters in de improvisatie. Al naargelang hun humeur gebruiken ze de snaren van hun rackets zoals flamencospelers die van hun gitaren. En daarbij durven ze wel eens van rol te wisselen. We zagen Henri Leconte zelfs al de plaats van de scheidsrechter innemen.
Ook zevenvoudig Grand Slam-winnaar John McEnroe kijkt uit naar een bezoekje aan de Optima Open: “Ik ben verheugd om terug te keren naar Knokke-Heist. Het is een van de beste ATP Champions toernooien ter wereld. Er hangt een leuke sfeer en het publiek is altijd erg enthousiast. Ik kijk er ook naar uit om Kim nog eens te zien. Heel leuk dat zij dit jaar ook mee zal spelen.” Het toernooi Optima Open vindt plaats op het center court van de Royal Zoute Tennis Club, dat plaats biedt aan 2 500 toeschouwers. De court heeft een bekleding van GreenSet en dat staat garant voor een spel met veel spektakel. Zoals altijd worden de festiviteiten aangevuld met clinics, signeersessies en vipavonden. De Optima Open is geen toernooi als een ander. Maar wel een om van te blijven genieten.
De editie van 2014 heeft alles om de tennisliefhebber opnieuw een heerlijke tijd te bezorgen. De Optima Open is, samen met Delray Beach, Stockholm, Edinburgh, Rio de Janeiro en Londen, een van de manches van het gesloten circuit van de officiële toernooien van de ATP Champions Tour. De naam en faam van het event zijn bijgevolg verzekerd. En natuurlijk zal Goran Ivanisevic dit jaar proberen een vierde keer te winnen. Maar zijn tegenstanders zullen voor heel wat weerwerk zorgen. Zo is er de Brit Greg Rusedski, een specialist servevolley, die in zijn gloriejaren bijvoorbeeld ook recordhouder harde opslag was. Daarnaast zullen Xavier Malisse en Kim Clijsters het event extra magisch maken. Malisse speelde in oktober 2013 zijn laatste match als profspeler en
www.optimaopen.be www.facebook.com/OptimaOpenOfficial twitter.com/optimaopen www.linkedin.com/groups/Friends-Optima-Open
[ CAPITAL 22 ]
45
BEETHOVEN MANIA Beethovenkenner, dirigent, musicoloog, orkestoprichter, Wenen-fanaat: de activiteiten van Jan Caeyers passen al lang niet meer op zijn business-kaartje. ‘Dirigeren is erg fysiek. Heel je lichaam wordt muziek.’ Een portret. TEKST IRIS DE FEIJTER FOTO’S THOMAS VANHAUTE
BELGEN MET EEN PL AN
BEET HOV EN VOLGENS JA N C A E Y ER S
S
chrijf maar op: 2020 wordt een fantastisch jaar. Zeker als het van dirigent Jan Caeyers afhangt. Voor wie zich afvraagt wat er dan wel mag gebeuren: in dat jaar viert de hele wereld de 250ste verjaardag van Ludwig van Beethoven. ‘Onze’ Jan Caeyers geldt als een internationale referentie op het gebied van Beethoven: de beroemde componist die leefde en werkte eind 18de, begin 19de eeuw. Beethoven bouwt met zijn oeuvre de brug tussen het classicisme – denk: Mozart en Haydn – en de romantiek, van Schubert, Brahms… tot zelfs Mahler. Caeyers bestudeert het werk van Beethoven al tientallen jaren. En dankzij zijn lijvige biografie over de componist uit 2009 kreeg hij internationaal renommee als één van de grootste Beethovenkenners. Naast de diepgaande studie spéélt Caeyers ook de stukken van Beethoven. In 1993 richtte hij de Beethoven Academie op, maar dat orkest stopte ermee in 2006 wegens subsidieperikelen. Enkele jaren later richtte hij
een nieuw orkest op: Le Concert Olympique. Het doel: de muziek van Beethoven spelen op een authentieke manier. “Hiermee bedoel ik vooral een persoonlijke manier. Het is namelijk onmogelijk om anno 2014 de muziek van Beethoven te spelen zoals zij in zijn tijd geklonken heeft. De zalen van vandaag zijn groter en klinken anders. Maar vooral de perceptie van de luisteraars is anders. Je kan er niet omheen dat we ondertussen 200 jaar muziekgeschiedenis achter de rug hebben met Stravinsky, Sjostakovitsj, The Beatles en The Rolling Stones. Logisch dat wij nu anders luisteren naar geluidssterkte en dissonantie dan toen. Maar ook stress speelt een rol. Voordat een concertbezoeker in de zaal zit, heeft hij al een uur in een lawaaierige auto gezeten op een drukke autostrade met sirenes en lichtflitsen. Hij parkeert zijn wagen en haast zich naar de gigantische zaal. Hij kan onmogelijk op dezelfde manier naar een symfonie luisteren als een 19de-eeuwer die in alle rust naar een huiskamerconcert ging.”
[ CAPITAL 22 ]
47
BELGEN MET EEN PL AN
ZOLDERKAMER Caeyers ontvangt ons in zijn statige herenwoning aan de Leuvense stadsring. Zijn kantoor op zolder is enkel te bereiken via vier hoge trappen. “Een ideale werkplek. Hier kan ik op mijn gemak reflecteren en studeren. Het is stil en ik word zelden gestoord. Mijn huisgenoten ontzien het om alle trappen op te lopen,” glimlacht Caeyers. Hij schuift de porte-fenêtre open. “Luister hoe stil het hier is. Je hoort zelfs de drukke ring niet. En het uitzicht is prachtig. Hieronder zie je mijn tuin en op de achtergrond de heuvels rond Leuven.” In de werkruimte staat – naast een zwart gelakte vleugel met Beethovenpartituur – een gigantische boekenwand. Caeyers wijst ernaar: “Dit deel van de kast gaat allemaal over Beethoven, de rest over zijn tijdgenoten.” Het is intussen zo’n tien jaar geleden dat Caeyers zich terugtrok om al zijn kennis over de Duitse componist neer te schrijven in een levendig boek. Een grote klus die langer duurde dan hij zelf voor ogen had. In 2009 verscheen “Beethoven, een biografie”, een lijvig werk van bijna 700 pagina’s. “Toen ik mijn boek af had, wist ik: ik wil een orkest oprichten dat Beethovens muziek laat klinken zoals ik het in
“ BEETHOVEN IS MEER DAN ZIJN MUZIEK. ZIJN PERSOONLIJKHEID IS ZEER INSPIREREND.”
mijn boek beschreven heb.” In 2010 zag Le Concert Olympique het levenslicht, een internationaal 45-koppig orkest met een helder doel: toewerken naar het jubeljaar 2020. Omdat het orkest niet kon rekenen op subsidies, deed Caeyers een beroep op privékapitaal. Verscheidene ondernemers investeerden in zijn project. In de Raad Van Bestuur zetelen enkele prominenten, waaronder federaal Minister van Financiën Koen Geens.
SEKTE De muziek van Beethoven krijgt soms het verwijt burgerlijk te zijn, te weinig vernieuwend. Caeyers veert op uit zijn stoel. “Dat is echt de terreur van het begrip ‘vernieuwing’. Dat begrip kan nóóit een doel op zich zijn. Vernieuwing is noodzakelijk, maar wie er verkrampt naar op zoek gaat, loopt met zijn gezicht tegen de muur. Vernieuwing is een nevenverschijnsel. Het ontstaat wanneer gedreven mensen streven naar creatieve oplossingen voor een probleem. Ik ben al tientallen jaren bezig met muziek in het algemeen en met Beethoven in het bijzonder. Die muziek ligt me, ik begrijp ze en ik begin ze zeer goed te kennen. Daardoor ontstaat de drang om er nog verder in te gaan,” aldus Caeyers. “Nagenoeg alle concertbezoekers komen luisteren naar iets wat ze al kennen. Ze zoeken bevestiging van wat ze al weten, maar tegelijkertijd wachten ze ook op een interpretatie die zó meeslepend is dat ze vergeten dat ze het stuk al gehoord hebben. Zo ontdekken ze wellicht nieuwe dingen in de partituur. Dát wil ik mijn publiek geven: een persoonlijke, gedreven, gemotiveerde lezing van de muziek. Ik vertrek steevast vanuit mijn eigen persoonlijke visie op Beethovens oeuvre. Alleen zo kan ik een geloofwaardige vertaling maken naar het publiek.” Caeyers’ betrokken visie past hij niet alleen toe op de muziek, maar ook op
“VERNIEUWING KAN NOOIT EEN DOEL OP ZICH ZIJN.”
zijn orkest. “Een concert heeft iets transcendentaals: de muzikanten stijgen gezamenlijk boven zichzelf uit. Ze zijn heel gefocust. Ze zitten in een flow. Zo ontstaat op het podium een soort collectieve sektarische waanzin. Ze worden volledig meegezogen in de muziek en vergeten dat ze in een concertzaal zitten. Die geweldige energie dringt door in de zaal. En zo wordt ook het publiek erin meegezogen. Om die flow te bereiken, gaat er een heel ritueel vooraf aan een concert: de tijd aftellen, omkleden, collectief vanuit de backstage het podium bestijgen et cetera. Anders dan bij veel andere orkesten begint voor ons een concert dus al veel vroeger dan bij de eerste noot.”
DUBBELE STUDIES Het is duidelijk: Caeyers ádemt Beethoven. Waar liep hij deze interesse op? “Beethoven heeft mij eigenlijk altijd begeleid. Tijdens mijn eerste pianolesje stond op onze buffetpiano een grote kop van Ludwig. Ik moet toen 8 jaar geweest zijn. Sindsdien is mijn passie enkel maar sterker geworden. Vooral tijdens mijn studiejaren in Wenen, waar ik een wereldberoemde dirigentop-
BELGEN MET EEN PL AN
“ ALS JONGENTJE DROOMDE IK ER AL VAN OM DIRIGENT TE WORDEN.”
leiding volgde. Wenen is een ongelooflijke stad. Het is de stad van de muziek, de stad waar Beethoven leefde vanaf zijn 22ste tot zijn dood. De sfeer die er hangt, is uniek. Het heeft te maken met de nostalgische levenshouding van de Weners. En met de manier waarop ze omgaan met kunst, literatuur en muziek. Ze cultiveren de schoonheid en het intermenselijke,” klinkt Caeyers lyrisch. Drie jaar heeft hij er fulltime gewoond. En vervolgens nog vier jaar halftijds. Als assistent van topdirigent wijlen Claudio Abbado pendelde hij toen tussen Wenen en Leuven. “Eind vorig jaar mocht ik met Le Concert Olympique optreden in het prachtige Wiener Musikverein: een onvergetelijke ervaring. Ik mis Wenen enorm. Heerlijk lijkt het me om daar enkele maanden per jaar door te brengen om zuurstof op te doen.” Vóór hij naar Wenen trok, studeerde Caeyers in België. Hij combineerde twee studies: musicologie aan de KULeuven en het conservatorium in Antwerpen en Brussel. “Ik wilde muzikant worden, maar ik wilde óók die intellectuele vorming. Ik dacht: het leven zal voor mij wel bepalen welke richting ik uit zal gaan. Niet dus: ik werd dirigent én professor aan de universiteit. Mijn ouders waren heel grote muziekliefhebbers. Omdat ze er niet professioneel mee bezig waren, luisteren ze heel vrij en onbevangen. Als jongetje droomde ik er al van om dirigent te worden. Een groot orkest aansturen, dat leek me geweldig. Dirigeren is erg fysiek: heel je lichaam wordt muziek.”
MINZAAM EN MISANTROOP Niet enkel Beethovens muziek inspireert Caeyers, ook zijn persoonlijkheid. Al voorspelt dat niet veel goeds. Beethoven staat immers bekend als een dove onhebbelijke vrouwenhater en alcoholicus die niet met geld kon omgaan. “Het probleem is dat men het tragische beeld van de oude Beethoven heeft geëxtrapoleerd naar zijn hele leven. Alsof Beethoven zijn leven lang een achterdochtige misantroop was. Akkoord, aan het einde van zijn leven was hij zeker paranoïde – mede door zijn doofheid. Maar in zijn jonge jaren zeker niet. Het negatieve beeld van de oude Beethoven is ook geromantiseerd: alsof die negatieve eigenschappen de voorwaarde waren om grootse zaken te realiseren. Daarin zit natuurlijk wel een kern van waarheid. Je moet alles kunnen laten wijken voor dat ene doel. In mijn bibliotheek heb ik een reeks boeken met brieven van Beethoven. Daarin lees je inderdaad zijn fanatisme en zijn intolerantie tegenover mensen die zijn muziek niet goed speelden. Maar die houding geldt voor veel artiesten die op topniveau willen werken. In dezelfde brieven leer je hem ook kennen als een tedere, lieve man die heel minzaam kon zijn. Hij had humor en veel succes bij de vrouwen. In mijn boek heb ik geprobeerd om het eenzijdige beeld van Beethoven wat te corrigeren. Zijn levensloop is voor mij erg inspirerend. Bijvoorbeeld de manier waarop hij omging met de tegenslagen in zijn leven. Zo overwon hij het drama van zijn doofheid. Vervolgens ging hij op een hoger niveau componeren. Een inspirerend verhaal voor elk van ons. Omdat wij nu eenmaal allemaal tegenslagen krijgen te verwerken.”
“ BEETHOVEN BELUISTEREN ZOALS IN ZIJN TIJD IS VOOR ONS ONMOGELIJK.”
Meer info en concertdata: www.leconcertolympique.eu
[ CAPITAL 22 ]
49
De gewone weg ? Of gewoon weg ? Het leven is één grote trip. Met zeer veel kleurrijke keuzes onderweg. Geef er uw eigen invulling aan. En laat de Volvo XC60 uw reispartner zijn. Boek alvast uw eerste testrit bij uw Volvo verdeler en ervaar de baanbrekende geneugten van zijn D4-motor met 181 pk en amper 117 gr CO2.
Plan uw trips met de Volvo excursions app op XC60 D4 181 PK: 4,5 l/100 KM – 117 G Co2/KM Geef voorrang aan veiligheid. Milieu-informatie ar 19/03/2004: www.volvocars.be afgebeeld model ter illustratie.
volvocarsbelgium Aanbevolen catalogusprijs XC60 D4:
vanaf € 40.190 VolVoCars.BE
E E N K L A N T V E R T E LT
N E U R O L O O G D R . X AV I E R D E L B E R G H E
PROFIEL: WIE Xavier Delberghe (59)
WAT Neuroloog in het Centre hospitalier de Wallonnie picarde in Doornik
WAAR Hij woont in Moeskroen
EEN GEZONDE
INVESTERING
Wie hard werkt, wil daar graag ook een mooie duit aan overhouden. Neuroloog Dr. Xavier Delberghe klopte hiervoor aan bij Optima. TEKST IRIS DE FEIJTER FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S THOMAS VANHAUTE
[ CAPITAL 22 ]
51
E E N K L A N T V E R T E LT
“
Op een zonnige ochtend bellen we aan bij dokter Delberghe in Moeskroen. Hij woont met zijn vrouw en studerende dochter in een mooie vrijstaande villa, waar hij ook zijn praktijkruimte heeft. Hartelijk ontvangt hij ons in de consultatieruimte achterin het huis. Gelukkig zijn we hier niet voor een medisch onderzoek. Maar wel voor een interessante babbel over zijn leven, werk en band met Optima. “Eigenlijk woon ik hier al mijn hele leven. Dit is mijn ouderlijk huis. Mijn vader was ook dokter. Dit was zijn kabinet. Jaren geleden kocht ik het huis van mijn broers en zussen. Geen van hen is dokter, dus zij waren minder geïnteresseerd. Omdat het huis in 1955 gebouwd is, hebben mijn vrouw en ik al heel wat vernieuwd, waaronder mijn dokterskabinet en het terras. Maar de ligging is fantastisch. We zitten vlakbij het centrum, op 800 meter van de Grote Markt.”
Naast uw eigen praktijk werkt u ook in het ziekenhuis. XAVIER DELBERGHE: “Klopt. Vier dagen per week werk ik in het ziekenhuis in Doornik. Alleen op donderdag doe ik thuis consultaties. Toen ik afstudeerde als specialist in 1986 startte ik mijn carrière in Moeskroen. In die tijd waren er hier nog twee ziekenhuizen. Midden jaren 90 zijn die gefuseerd. Jarenlang werkte ik hier in Moeskroen, maar een goede tien jaar geleden kreeg ik een post aangeboden in het ziekenhuis van Doornik. Een bekende stad voor mij. Ik deed daar mijn humaniora en mijn zus woont er. Ik speelde in die tijd ook nog bij de gerenommeerde Vautour Tennis Club. Ik vroeg mijn Doornikse vrienden om raad. Ze hebben me allemaal aangemoedigd om de stap te zetten, onder meer omdat het ziekenhuis voldoende middelen had om nieuwe initiatieven uit de grond te stampen. Zo kon ik daar een neurologische revalidatiedienst oprichten. Een tak van de neurologie die mij bijzonder interesseert.” Nog geen spijt van de overstap? XAVIER DELBERGHE: “Toen ik switchte van job was ik 45. Het ideale moment. Ik had zin om iets nieuws te beginnen: de revalidatiedienst op poten zetten. Nu ik wat ouder ben, zou ik dat niet meer zien zitten. Van job veranderen, bleek toch een hele aanpassing. Of ik ooit overwoog om naar Doornik te verhuizen? Neen, want mijn vrouw werkt als
verpleegster in het ziekenhuis hier zo’n 100 meter van huis. Zij gaat te voet naar haar werk. Als we in Doornik zouden wonen, is dat voor haar een pak lastiger. En voor mij is het maar een goede 25 kilometer rijden.” Waarom koos u voor neurologie? XAVIER DELBERGHE: “Mijn passie voor de geneeskunde kreeg ik met de paplepel ingegeven. Mijn vader was ook arts, of liever: neuropsychiater. Na mijn studies wilde ik eigenlijk huisarts worden, maar mijn vader pushte me om me te specialiseren. Neurologie, nu gescheiden van de psychiatrie, lag voor de hand. Het is een moeilijke medische specialisatie met veel onderzoek, die weinig studenten trekt. Maar een uiterst boeiend domein, dat zich de laatste jaren sterk ontwikkeld heeft. Studenten kiezen nu vaker voor algemene specialisaties zoals chirurgie, neus-keel-oorziekten of cardiologie.” Sinds wanneer bent u klant bij Optima? XAVIER DELBERGHE: “Al zeker een jaar of tien. In
die periode was Optima nog niet zo goed verankerd in Wallonië als nu. Er werkten ook nog amper Franstaligen. Maar ze waren druk bezig met hun eerste stappen, vooral door vrije beroepers aan te spreken. Ik kwam in contact met Optima via de Rotary van Moeskroen waar ik al jaren lid van ben. Optima gaf daar een presentatie over hun werking. Na afloop liet ik mijn gegevens achter en niet veel later werd ik benaderd.” Wat sprak u aan in de aanpak van Optima? XAVIER DELBERGHE: “Ik studeerde geneeskunde,
geen boekhouden of economie. Maar als zelfstandig arts moet je wel notie hebben van financiën om je zaken zo goed mogelijk te regelen. Ik heb dat mezelf een beetje moeten leren. Voor ik bij Optima belandde, had ik wel een boekhouder. In overleg met hem richtte ik eind jaren 90 een vennootschap op. Ondanks het advies van mijn boekhouder bleef ik met vragen zitten, bijvoorbeeld op het gebied van vermogensbeheer. Maar ik had ook fiscale vragen. Als arts moet je hard werken, het is een veeleisend beroep. Maar hoe het beste je vermogen beheren, met de hoge fiscale druk in ons land, dat bleef de vraag. Optima heeft mij geholpen op deze vragen een antwoord te vinden.” Nooit bij de bank aangeklopt? XAVIER DELBERGHE: “Jawel, maar zij stellen alleen
[ CAPITAL 22 ]
52
E E N K L A N T V E R T E LT
hun eigen producten voor. Terwijl Optima met verschillende maatschappijen samenwerkt. En hun vastgoedtak Optima Global Estate is erg sterk. Ze bouwen in steden met goede rendementsperspectieven. Bovendien ontbreekt bij banken het totale plaatje. Een van de grote sterktes van Optima is dat ze alles bekijken. Of ik Optima soms aanraad? Indirect wel. Dankzij mij hield Optima een infosessie op de Vautour Tennis Club in Doornik. En onlangs ook tijdens een samenkomst van dokters in Henegouwen.” Hoe verliep de samenwerking met Optima? XAVIER DELBERGHE: “Kort na de presentatie op de Rotary kreeg ik een telefoontje van Optima. Al bij het eerste contact was ik aangenaam verrast door
het appartement al verhuurd en ik heb me er nog geen minuut zorgen om moeten maken.” Wat regelde Optima nog meer voor u? XAVIER DELBERGHE: “De instapkosten van mijn groepsverzekering bleken nogal aan de hoge kant. Door het advies van Optima wordt nu een groter deel van mijn premies effectief belegd. Zelf had ik dat nooit opgemerkt. Het gaat niet om duizenden euro’s, maar het is toch mooi meegenomen. Verder belegde ik geld in een tak23 en een tak21 dankzij hun advies. We hebben van die gelegenheid gebruik gemaakt om een schenking te doen aan onze dochter, in combinatie met een belegging in een vermogensverzekering. Bij mijn overlijden zijn de successierechten beperkt.”
“EEN VAN DE GROTE STERKTES VAN OPTIMA IS DAT ZE ALLES BEKIJKEN.”
hun professionaliteit. Keer op keer was mijn contactpersoon stipt op tijd en alle voorwaarden werden nauwkeurig uitgelegd. De eerste zes maanden was er intensief contact. Optima verdiepte zich grondig in mijn situatie. Na die periode deden ze me enkele voorstellen zoals een vastgoedinvestering en een tak23-belegging. Ook suggereerden ze enkele aanpassingen in de groepsverzekering die ik al had.” Kunt u daar wat meer over vertellen? XAVIER DELBERGHE: “Via Optima investeerde ik in
een nieuwbouwappartement in Schaarbeek, vlak achter het Station Brussel-Noord. Het is een investering op lange termijn. Momenteel wordt het verhuurd, maar zodra ik met pensioen ga, verkoop ik het om de meerwaarde te realiseren. Vastgoed is een interessante investering, maar ik zag op tegen de rompslomp van de verhuur. Gelukkig kan ik dat toevertrouwen aan Estia: het zusterbedrijf van Optima dat het beheer en de papierwinkel voor zijn rekening neemt. Zij doen hun werk goed. Ze zoeken ook een goede huurder. Na één maand was
[ CAPITAL 22 ]
53
Denkt u stilaan aan uw pensioen? XAVIER DELBERGHE: “Absoluut. Neuroloog is een zwaar beroep. Dagelijks zit ik zo’n 10 tot 12 uur in het ziekenhuis. Als je 40 bent, is dat geen probleem. Maar nu ik 59 ben, wordt dat een zwaardere opgave. Je moet steeds beschikbaar zijn voor de patiënten en voor de dienst die we uitbouwen in het hospitaal. Anders dan bijvoorbeeld radiologen of laboranten heb ik voortdurend contact met patiënten en hun familie. Ik moet er zijn voor hen. Ze bellen of mailen voortdurend, je moet hen geruststellen, communiceren. Ik heb stilaan zin om me met andere dingen bezig te houden. Ik heb altijd veel getennist, maar nu ben ik bezeten van golf. Ik leerde het spel bij een kleine club, maar intussen speel ik bij Golf du Sart in het Noord-Franse Villeneuve-d’Ascq. Een zeer goede club met een mooie green. Momenteel heb ik alleen tijd in het weekend en ik droom ervan om ook tijdens de week een balletje te kunnen slaan. Verder wil ik graag reizen. Nu al staan al mijn reizen in het teken van golf. Zo ontdek ik de mooiste plekjes van Europa, Afrika en Amerika. Met mijn huidige handicap, kan ik fantastische terreinen ontdekken. Zo speelde ik al in Portugal, Turkije en Marokko.”
“ VOORTAAN KAN EEN ARTS DE NAAKTE EIGENDOM VAN DE AANDELEN VAN ZIJN ARTSENVENNOOTSCHAP SCHENKEN AAN PERSONEN DIE NIET HET BEROEP VAN ARTS UITOEFENEN.”
E E N K L A N T V E R T E LT
Optima
CHARLOTTE DE SCHUYTER SENIOR TAX ADVISOR
expertise
HOE UW ARTSENVENNOOTSCHAP FISCAAL OPTIMAAL PLANNEN? Heel wat artsenvennootschappen investeren, in de marge van hun professionele activiteiten, in onroerend goed. Vaak bezitten artsenvennootschappen ook vastgoed dat dient voor persoonlijk gebruik door de arts en zijn gezin. In dat geval is het nuttig na te denken over de fiscale optimalisatie van het voordeel van alle aard in hoofde van de arts voor het privégebruik van de woning. Ook de successieplanning van de aandelen van de vennootschap, en onrechtstreeks van de gezinswoning, verdient de aandacht. DE GEZINSWONING VIA EEN ARTSENVENNOOTSCHAP Het is niet ongebruikelijk dat een arts zijn gezinswoning aankoopt via zijn vennootschap, die het goed vervolgens ter beschikking stelt voor persoonlijk gebruik. Tenzij hij een marktconforme huurprijs betaalt, zal de arts hiervoor worden belast op een voordeel van alle aard. Onlangs wijzigde de fiscale administratie haar aanpak inzake de aftrek van de kosten voor dergelijke panden. In een recente interne rondzendbrief roept de fiscale administratie haar belastingcontroleurs op om de vennootschappen met vastgoed dat ook privé wordt gebruikt aan een onderzoek te onderwerpen. De controle zou betrekking hebben op alle kosten voor een gebouw dat (geheel of gedeeltelijk) privé wordt gebruikt. Indien er geen enkel oorzakelijk verband kan worden aangetoond tussen het bedoelde voordeel en de functie van bedrijfsleider, bestaat de kans dat deze kosten niet aftrekbaar zijn in de vennootschapsbelasting, ondanks de taxatie in de personenbelasting van een voordeel van alle aard in hoofde van de zaakvoerder. Ook al heeft de administratie niet de bevoegdheid de gepastheid of het nut van de beroepskosten te beoordelen, dient opgemerkt dat zij wel het recht heeft aan te tonen dat bepaalde kosten ten gunste van het personeel niet de aard hebben van beroepskosten omdat zij geen werkelijke prestaties bezoldigen. Om dit risico te vermijden, of toch minstens aanzienlijk te beperken, moet in het maatschappelijk doel van de vennootschap uitdrukkelijk vermeld staan dat de terbeschikkingstelling in natura van het pand aan de bedrijfsleider deel uitmaakt van het maatschappelijk doel. Tevens moet daarbij worden aangegeven dat de bezoldiging van de bedrijfsleider, met inbegrip van de kosten verbonden aan het voordeel van alle aard, dient om dit maatschappelijk doel te realiseren. Daarnaast achten wij het doorgaans raadzaam om de bijkomende bezoldiging in natura toegekend aan de bedrijfsleider te motiveren door de bijdrage die deze levert aan de financiële resultaten van de onderneming en het toekomstige succes ervan. Het is tevens aan te bevelen om te verduidelijken in welke mate deze
bijkomende bezoldiging in natura in evenwicht is met de uitgevoerde prestaties. Het bewijst dat het om reële kosten gaat, wordt geleverd door tijdens de algemene vergadering een verslag op te stellen met betrekking tot de toekenning van de bezoldiging in natura. Eventueel kunnen de belangrijkste motiveringen ook in de notulen worden bevestigd, vooraleer een fiscale controle kan plaatsvinden. SUCCESSIEPLANNING VOOR UW ARTSENVENNOOTSCHAP Voor heel wat artsen die via hun vennootschap eigenaar zijn van hun gezinswoning, is de successie een belangrijk vraagstuk. De Deontologische Code van de Orde van Geneesheren legt immers een strikte voorwaarde op, dat de aandelen in het bezit moesten zijn van een vennoot die het beroep van arts uitoefent. Dit was lange tijd een reële hinderpaal voor intrafamiliale successieplanning. De Nationale Raad van de Orde van Geneesheren versoepelde evenwel onlangs zijn standpunt. Voortaan kan een arts de naakte eigendom van de aandelen van zijn artsenvennootschap schenken aan personen die niet het beroep van arts uitoefenen, bijvoorbeeld zijn of haar echtgenote/echtgenoot of kinderen. De Nationale Raad van de Orde van Geneesheren staat dit echter enkel toe indien aan volgende voorwaarden cumulatief is voldaan: - de vruchtgebruiker is steeds een arts; - de naakte eigenaar is een natuurlijk persoon; - elke inmenging van niet-artsen in de uitoefening van de geneeskunde en het artsenberoep is verboden; - alle rechten als vennoot komen uitsluitend toe aan de vruchtgebruiker; - de naakte eigenaar wordt nominatief aangeduid in de statuten; - indien vruchtgebruiker en naakte eigenaar een einde willen maken aan de splitsing, kan de volle eigendom enkel naar de arts-vruchtgebruiker gaan; - indien bij overlijden van de vruchtgebruiker de naakte eigenaar de volle eigendom verkrijgt, dient hij onmiddellijk de aandelen over te laten aan een arts of het maatschappelijk doel van de vennootschap te wijzigen. U merkt het: de wegen van de fiscaliteit zijn voortdurend in verandering. Meer dan ooit is het belangrijk om een beroep te doen op professionals die perfect op de hoogte zijn van de huidige mogelijkheden op het vlak van financiële planning en van successieplanning. Zij kunnen u oplossingen voorstellen die perfect aansluiten bij uw persoonlijke situatie.
[ CAPITAL 22 ]
55
VRIJE TIJD
E X PERTS SELECTEREN
de betere
dingen des levens REIZEN
GASTRONOMIE
TUINIEREN
De Belg lijkt op veel te besparen, maar allerminst op ontspanning. Daarom vroeg Capital drie experts van het goede leven naar hun ultieme zomertips. Ontdek welke wonderen er klaar liggen om door u ontdekt te worden. Tenslotte is een goed gevoel – en laat het over cultuur, reizen, gastronomie of genieten van de tuin gaan – ook geld waard!
[ CAPITAL 22 ]
56
VRIJE TIJD
A C T I V I T E I T E N - E N C U LT U U R K A L E N D E R
18/10/2013 – 31/08/2014
12/02/2014 – 15/06/2014
22/02/2014 – 03/08/2014
REUZENERFGOED ONDER DE LOEP
MOBILIA. ‘100 YEARS OF ARCHITECTURE AND DESIGN IN BELGIUM’
MICHAEL BORREMANS ‘AS SWEET AS IT GETS’
Tentoonstelling (Ook voor kinderen) Timmermans-Opsomerhuis, Lier
Tentoonstelling Atomium. Laken
Tentoonstelling Bozar. Brussel
23/03/2014 – 24/08/2014
31/03/2014 – 28/11/2014
05/04/2014 – 30/11/2014
BIRDS OF PARADISE
DE GROOTE OORLOG IN WOORD EN BEELD
DREAM TO FLY
Expo. Pluimen en veren in de mode. Modemuseum, Antwerpen
Tentoonstelling De Vuurmolen. Overijse
Film, animatie (Ook voor kinderen) Cosmodrome, Genk 20/03/2014 – 01/09/2014
A C T I V I T E I T E N - E N C U LT U U R K A L E N D E R
RAVAGE GROOTE OORLOG
Tentoonstelling M van Museum, Leuven M organiseert in samenwerking met KU Leuven de tentoonstelling Ravage – Groote Oorlog en dit naar aanleiding van de herdenking van W.O I. Oude meesters en hedendaagse kunstenaars tonen hoe kunst en cultuur al eeuwenlang het doelwit zijn in verschillende conflicten.
11,14,22,25,26,27/06/2014
09/04/2014 – 14/09/2014
17/06/2014
DON GIOVANNI
RWANDA. WOUNDED VISION
ORPHEE ET EURYDICE
Opera - Mozart Vlaamse Opera, Gent
Tentoonstelling (audiovisueel en fotografie) Kazerne Dossin, Mechelen
Opera Gluck/Berlioz De Munt, Brussel
BOEK EN IN DE K IJK ER
07/04/2014 – 29/06/2014
26/04/2014 – 17/08/2014
DIEVEN VAN VUUR
INBOX / JAN COX ‘DE HERINNERING VAN EEN KUNSTENAAR HEDENDAAGS HOUDEN’
ANGEL VERGARA SANTIAGO ‘EL PINTOR’
Tentoonstelling Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
Tentoonstelling Musée des arts contemporains, Hornu
Roman Ivo Victoria DE SPIEGELINGEN
04/10/2014 – 05/10/2014
Roman Erwin Mortier
KINGS OF GOLF
Sportwedstrijd - golf Royal Zoute Golf Club, Knokke-Heist [ CAPITAL 22 ]
57
gastronomie T I P S VA N P E T E R G O O S S E N S , H O F VA N C L E V E
www.davidtoutain.com
DAV ID TOUTA IN – PA RIJS
Atypisch gezellig Restaurant David Toutain in Parijs ademt creativiteit en warmte. Het gebruik van de natuurlijke bouwmaterialen zoals glas, hout en beton gecombineerd met een prachtige lichtinval geeft dit restaurant een atypisch maar uiterst gezellig kader. Toutain werkt met een uitgebreide variatie van aroma’s en smaken, die ondanks hun dagelijks gebruik steeds opnieuw voor een culinaire verrassing zorgen. Reserveren is een must, want het restaurant heeft maar een dertigtal zitjes.
CUBA N CIGA R COLLECTORS
www.cubancigarcollectors.com
Het beste uit Cuba Bent u op zoek naar een origineel geschenk voor een sigarenliefhebber? Of houdt u zelf van een heerlijke sigaar, om een maaltijd af te sluiten? Neem dan zeker een kijkje op de site van Cuban Cigar Collectors. Veilingen, tips om uw sigaren in de juiste omstandigheden te bewaren, gadgets en uiteraard ook de eigenlijke rookwaar: u vindt het allemaal op deze site. Deze Cuban Cigar Collectors, die gelinkt zijn aan Casa del Habano in Knokke-Heist en Gent, zijn alvast echte kenners.
[ CAPITAL 22 ]
58
VRIJE TIJD
ATER A – NEW YORK
www.ateranyc.com
Voor al uw zintuigen Het team van chef Matthew Lightner in het New Yorkse restaurant Atera speelt in op al uw zintuigen. Hoe? Door innovatieve culinaire technieken en sprekende ingrediënten. Het Tasting Menu, dat maar liefst 20 gerechtjes telt, bevat voornamelijk seizoensgebonden ingrediënten, en dat betekent bij elk bezoek in een nieuw menu. Atera heeft trouwens een topjaar achter de rug. In 2013 verwierf het restaurant maar liefst twee Michelinsterren.
PATISSERIE SA DA H A RU AOK I – PA RIJS
L’A RNSBOURG – BA ERENTH A L
In de bossen Een smaakvol diner midden in de bossen? Dat kan bij L’Arnsbourg, in Baerenthal in de Elzas. In dit restaurant, badend in het licht dankzij het glazen dak, staat zuiverheid centraal, zowel in het decor als in het menu. De minimalistische gerechten worden extra in de verf gezet door een subtiele maar gewaagde afwerking. Chef Jean-Georges Klein leeft volgens het motto: ‘Alles is mogelijk, zolang je niet te veel aan gewoontes vasthoudt’, en dat zie je ook in zijn gerechten. De dagelijks experimenten in de keuken met verschillende combinaties en uiteenlopende smaken leveren een prachtig menu op.
Kleurrijk zoet Patissier Sadaharu Aoki (46) heeft al een indrukwekkend parcours afgelegd. Na zijn aankomst in Parijs in 1991 werkte hij bij oa. Jean Millet en Couderc’s in Parijs. In 1998 opende hij zijn eerste atelier en werkte als patissier voor verschillende klanten, zoals KENZO en Chanel. Met die ervaring op zak kon hij in 2001 zijn eerste eigen boutique openen. Vanaf dat moment kwam alles in een stroomversnelling en vandaag heeft de patissier elf boutiques, waarvan vier in Parijs en vier in Tokyo, een in Nagoya en twee in Tapei. De kleurrijke zoetigheden van patissier Aoki zijn niet alleen een streling voor de smaakpapillen, maar stuk voor stuk ook voor het oog.
www.sadaharuaoki.com
www.arnsbourg.com
[ CAPITAL 22 ]
59
reizen T I P S VA N D E B B I E PA P P Y N, R E I S J O U R N A L I S T E
meer tips op twitter via @classetouriste
www.aro-ha.com
NIEU W-ZEEL A ND
Detoxen zonder voetafdruk Aro-Ha is een splinternieuw en luxueus wellness retreat in NieuwZeeland, op een boogscheut van Queenstown. Met zicht op de Zuidelijke Alpen en het meer van Wakatipu kunnen maximaal 32 gasten detoxen dankzij verschillende programma’s. De focus ligt op een intensieve persoonlijke begeleiding, maar ook vinyasa yoga, sub-alpine hiking, functionele powertraining, meditatie en alles in combinatie
met een ontgiftend, vegetarisch menu, dat ook goed is om ondertussen kilootjes te verliezen. De moderne architectuur werd volgens strikte passiefhuisnormen opgetrokken. Zo wordt ook de indrukwekkende natuur rondom het hotel zo veel mogelijk ontzien. Meerdaagse retreats vanaf ongeveer 3 000 euro per persoon, alles in.
[ CAPITAL 22 ]
60
VRIJE TIJD
A RCTISCHE REGIO
OOSTENRIJK
www.asteriaexpeditions.be
www.priesteregg.at
Slapen in een fashion chalet Het bijzondere Oostenrijkse bergdorp Priesteregg in de regio Salzburgerland ging in zee met modemerk Willy Bogner om een dromerige luxechalet te ontwerpen. Het resultaat? Een houten schuiloord van 150 m2 groot met infinity zwembad van 14 meter lang, dat in de winter 34 graden Celsius warm blijft, een hottub op maat gemaakt uit edelstaal en een Finse sauna. Er is ook een multimediaruimte met een cinemascherm en alle nieuwe hightechsnufjes. De prijs bedraagt 590 euro per nacht en per persoon, met de ontelbare ‘Priesteregg’-extra’s inbegrepen, zoals de BMW-shuttleservice of het verfijnde ontbijt dat tot aan de chalet wordt gebracht.
In de voetsporen van Reis door de befaamde Noordwest Passage tussen Groenland en Alaska om de 70 ste verjaardag te vieren van de eerste transit langs deze legendarische route. Tussen Cambridge Bay en Iqaluit zal het stevige expeditieschip, de Akademik Ioffe, twaalf nachten dezelfde route volgen als de eerste doortocht. Aan boord geeft de kleindochter van de toenmalige kapitein Sergeant Henry Larsen de nodige randinformatie. Tijdens de doortocht zijn er veel speciale lezingen en er staat ook een bezoek gepland aan het historische en anders vrij onbereikbare Beechey Island. Vertrek op 25 augustus 2014, vanaf ongeveer 6 650 euro per persoon, excl. vluchten.
www.ecorkhotel.com
PORTUGA L
Fan van kurkdroge design Kurk als thema, dat spot u doorheen het zopas geopende Ecorkhotel op een boogscheut van het dromerige stadje Évora in de meer onbekende Portugese Alentejo streek. Er zijn 56 suites die elk 70m2 groot zijn en omringd worden door oude olijf- en kurkbomen. Enkele opmerkelijke designdetails: de gebouwen zelf werden bedekt met kurk, er wordt gewerkt met geothermische energie en de enorme Sky Pool met fantastisch uitzicht op Évora is een unicum in Portugal. Lokale specialiteiten proeft u in het Cardo restaurant, ook met panoramisch zicht over de Alentejo. Vanaf ongeveer 110 euro voor een dubbele kamer met ontbijt.
[ CAPITAL 22 ]
61
tuinieren T I P S VA N S T E FA A N B I N G E , D E T U I N D O K T E R
meer tips op www.tuindokter.be
boek: de tuindokter − genees zelf uw planten
DE ROZEL A A R
Op familiebezoek in de tuin
De rozenfamilie houdt van een doorlatende voedingrijke bodem, niet van zure of tufrijke grond. Combineer daarom rozen bij voorkeur niet met zuurminnende planten zoals azalea, rhododendron, hortensia,... Naast voldoende water hebben rozen ook regelmatig mest nodig. Strooi daarom elke 8 tot 10 weken 1 tot 3 handenvol (afhankelijk van de grootte van de rozelaar) organische rozenmest. 1 handvol mest komt overeen met ca. 30 tot 50 gram meststof.
Je hoeft geen wetenschapper of dierenarts te zijn om te begrijpen dat een hond familie is van de wolf en de vos. Ook het plantenrijk heeft zijn families. De roos is bijvoorbeeld familie van de appel- en perenboom, maar ook van de laurier- en meidoornhaag.
www.detuindokter.be/video/bodemstaal-nemen-en-mest-strooien
MESTSTOF
Voeding is vitaliteit De kleur, geur en smaak van bloemen, groenten, vruchten, … is afhankelijk van de voeding. Planten halen die deels uit de bodem, en deels moet u ook voeding toedienen. Geef elke plant de juiste meststof, want van zodra de voedingsrelatie verstoord raakt, treden er problemen op zoals bladvlekken, blad- of vruchtval. En dat zou jammer zijn.
[ CAPITAL 22 ]
62
VRIJE TIJD
boek: de tuindokter − genees zelf uw planten
INSECTEN
Insecten en hun schade herkennen: ‘meesters in vermomming’ Wist u dat er in uw tuin enkele miljoenen beestjes leven? Er zitten insecten in alle vormen, kleuren en formaten. Vaak zijn het ‘meesters’ in camouflage. Motten kunnen bijvoorbeeld in grote aantallen op de stam van een boom zitten, terwijl u ze vaak niet eens opmerkt. Sommige van deze meesters in vermomming kunnen echter grote (vraat)schade aanrichten in uw tuin. Ronde vraatschade duidt meestal op de aanwezigheid van slakken of rupsjes (afkomstig van bijvoorbeeld motten of vlinders), terwijl hoekige vraatschade eerder de aanwezigheid van kevers doet vermoeden. U kan vraatschade makkelijk vermijden door het gebruik van feromonen. Met deze geurstoffen die u in een emmertje of speciale val plaatst, vangt u volwassen insecten nog voor ze een ware plaag veroorzaken in uw tuin. Het is een betaalbare, doeltreffende en 100 % milieuvriendelijke methode om de insecten te beheren in uw tuin! Vraag advies om te weten welke feromonen of vangtechniek u het best gebruikt in uw tuin.
HET GA ZON
DE V IJ V ER
Tip voor een heldere vijver Warm, stilstaand en voedingrijk water zijn enkele oorzaken van groen, vettig of stinkend (zwem)vijverwater. Daarin zullen algen weelderig tieren. Het water kan zelfs giftig worden. Zorg daarom voor een goed evenwicht tussen watervolume, vissen en planten: 20 cm vissen (of 4 vissen van 5 cm) per 1 000 liter water volstaat.
De geheimen van de greenkeeper Gazon is een samenstelling van verschillende grassoorten of -rassen. Ze kunnen niet allemaal op dezelfde hoogte gemaaid worden, sommige hebben diepe wortels, andere groeien in de breedte, enz. Hoe meer fijne grassprietjes uw grasmat heeft, hoe korter u kan maaien (bijvoorbeeld op 2 cm). Is er echter sprake van een speelgazon, een grasmat met bredere grassprieten, maai dan niet korter dan 3,5 cm. Enkele belangrijke tips voor uw gazon: Slijp na 20 maaiuren de messen van uw grasmaaier om een goede snijkwailteit te behouden. Geef uw gazon ook voldoende voedsel en water. En onthoud vooral: de conditie van de grasmat bepaalt vaak de eerste indruk van een tuin! www.detuindokter.be/video/je-gazon-maaien
www.detuindokter.be/video/hoe-krijg-ik-een-zuivere-vijver
[ CAPITAL 22 ]
63
OPINIE
S T I JXNX PA X XRXEXD I S
VASTGOED
FASTEN YOUR SEATBELTS! OF TOCH NIET?
Internationale tijdschriften zoals The Economist, studiediensten van grootbanken en macro-economen, … allemaal zien ze de toekomst van vastgoed somber in. Ook bij ons? Tijd voor een ander geluid.
waarbij de privé-investeerders instaan voor de creatie van de broodnodige woonvoorziening. De regionale overheden, die straks een deel van de vastgoedfiscaliteit overnemen, zullen instaan voor stabiliteit. Federaal lijkt het belasten van huurinkomsten op tafel te liggen. Nochtans zal dat leiden tot minder investeringen in vastgoed; en minder nieuwbouw veroorzaakt een verslechtering van de woonkwaliteit. Een kleiner aanbod zorgt dan weer voor hogere huurprijzen.
België is geen eiland, maar Spaanse, Nederlandse of Amerikaanse toestanden hebben weinig raakpunten met de situatie bij ons. Er is hier geen overaanbod, de fiscaliteit is stimulerend maar niet excessief en het ontleende bedrag stijgt slechts lichtjes, omdat Belgen ook meer eigen vermogen investeren. Demografisch zijn de cijfers duidelijk. Tegen 2060 zijn er 13,5 miljoen Belgen, 2,4 miljoen meer dan vandaag. Dit beïnvloedt de vraag positief. Bovendien wordt dit versterkt door de gezinsverdunning. In 1970 telde een gezin gemiddeld 3 leden, in 2009 nog amper 2,31. Kleinere gezinnen zorgen voor meer vraag naar aangepaste, kleinere woonunits. En wat met een forse rentestijging? Dat zou effectief de terugbetalingscapaciteit beperken. Maar is dit waarschijnlijk? Gezien de hoge schuldenlast, lijken de overheden het meeste belang te hebben bij een lage rente. Een rentestijging lijkt nog niet voor morgen. Meer groei, meer inflatie en hogere rentes zijn trouwens niet per definitie negatief voor de vastgoedinvesteerder. De huur bijvoorbeeld is gebonden aan de gezondheidsindex en
“INKOMSTEN UIT VASTGOED KRIJGEN EEN VRIJ GUNSTIGE BEHANDELING.” STIJN PAREDIS REAL ESTATE MANAGER OPTIMA
ook de bouwkosten en de woningprijzen stijgen bij een hogere inflatie. Een woning verwerven, bouwen of verbouwen wordt in ons land sinds jaar en dag fiscaal aangemoedigd: kapitaalaflossingen en intresten van hypothecaire leningen, tal van energiebesparende investeringen… Inkomsten op vastgoed krijgen een vrij voordelige behandeling. Dat alles leidt tot een subtiel evenwicht,
[ CAPITAL 22 ]
64
Moet er niet in de andere richting worden gedacht? Twee hints: we verlagen de registratierechten (de hoogste ter wereld!) ter bevordering van de arbeidsmobiliteit én we verlagen de btw op nieuwbouw. Dit zou zorgen voor meer transacties en dus meer inkomsten voor de overheid; meer nieuwbouw betekent een stimulans voor de economie. De politiek heeft de sleutel in handen. Meer jobs, steun voor ondernemers en een verstandige fiscaliteit kunnen op korte termijn de markt ondersteunen. De evolutie van de rente doet de rest, al is dit hoofdzakelijk een Europees en internationaal verhaal. Vastgoedbeleggers kijken verder dan een tijdelijke dip in de prijzen. Want geduld is een mooie deugd in de vastgoedwereld.
THE COND’OR RESIDENCE Een uniek project boven de Guldenvliesgalerij, pal op de vijfhoek van Brussel. Een van de meest exclusieve locaties van Brussel en een uitzonderlijk aanbod aan diensten en infrastructuur, zoals een private spa van circa 500 m2 met zwembad, sauna en fitness en een fulltime bemande receptie en lobby met volledige conciërgeservice. De appartementen worden volledig ingericht te koop aangeboden, inclusief meubilair, huisraad en gepersonaliseerd bed- en badlinnen. U kan kiezen uit drie afwerkingsniveaus. Een keuze gaande van suites van 60 m2 tot penthouses van 300 m2 met enorme terrassen en uitzicht over geheel Brussel. Een exclusief aanbod, zowel voor de investeerder die mikt op topverhuur, als de woonkoper die een uniek condominium of ‘pied à terre’ in Brussel wil.
THE COND’OR RESIDENCE: EXPECT THE UNEXPECTED Meer info over dit exclusieve project : www.oge.be of the-condor-residence@oge.be
Het is niet omdat u zich een ruimtereis kan veroorloven, dat het u gelukkig zal maken.
Plan uw ďŹ nancieel geluk Hebt u al nagedacht over uw financiĂŤle toekomst ? Daar begint u beter nu mee dan later. Onze experts helpen u met het opstellen van een evenwichtig plan met aandacht voor uw inkomen, vermogen, pensioen en nalatenschap. Maak nu een afspraak met uw Optima-expert via www.optima.be.
Vraag geen advies, maar eis een plan.