Popo april 2022

MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO

April 2022

POLDERS OM DE POPOCATEPETL Jaargang 59, nr 1

VAN DE REDACTIE Het is nauwelijks te geloven, maar de pandemie lijkt eindelijk op zijn retour. De meeste mensen beginnen hun normale activiteiten te hervatten, zo ook de Nederlandse Vereniging. Het is voorjaar, de zon schijnt (zelfs in Nederland) en het is weer tijd voor de eerste PoPo van het jaar.

Zoals gebruikelijk geven we in de voorjaarseditie van de PoPo alle informatie betreffende de festiviteiten voor Koningsdag, deze keer gecoördineerd door de Nederlandse Vereniging in samenwerking met de Nederlandse Ambassade.

Het nieuwe bestuur van de Nederlandse Vereniging is voortvarend begonnen met verschillende nieuwe initiatieven: NV Mexico 2.0 Doorstart in een nieuw jasje. Er waait een frisse wind door de NV! Er is een verslag van de wintercultuurdag georganiseerd door de Sprinkhaan met sneeuwballen gooien en stoelendansen op ijs en een artikel over Nancy van Overveldt, een pionier van de culturele betrekkingen tussen Mexico en Nederland. Verder hebben we nog een bijdrage van de Nederlandse Ambassadeur Wilfred Mohr en een verslag van de eerste netwerkborrel 2022 van het Holland House Mexico.

In deze editie van de Popo is er voor de eerste keer in twee jaar geen enkele bijdrage over de coronacrisis, maar zij bevat wel twee stukjes over actuele onderwerpen: de olieproductie van Venezuela en de Mexicaanse gastvrijheid voor mensen in nood, in dit geval Russische miljardairs. We sluiten af met een bijdrage van onze vaste columnist Ad ten Kate getiteld Vrijheid Blijheid.

We wensen iedereen veel leesplezier.

Jorrit, Jurjen en Roelof.

1.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

2.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

INHOUDSOPGAVE

COLOFON

Van de Redactie

1

Inhoudsopgave

3

Doorstart in een nieuw jasje Door Eric van Nuland en Rocco van Velzen

5

Wintercultuurdag Door Joost van Dijcr

7

Nieuws van de Ambassade Door Wilfred Mohr

9

Eerste HHM Netwerkborrel 2022 Door Carin Verbree

10

Nancy van Overveldt Door Ruud Buitelaar

12

Venezuela is geen alternatief Door Jurjen Roerdinkholder

16

Mexico haalt rijke Russen graag binnen Door Jurjen Roerdinkholder

18

Vrijheid blijheid Door Ad ten Kate

19

Algemene informatie

23

De PoPo is het officiële blad van de Nederlandse Vereniging in Mexico en verschijnt drie of vier maal per jaar.

Abonnement Alle Leden van de Nederlandse Vereniging die dat willen ontvangen een papieren versie van de PoPo. Redactie Roelof Bijker Jurjen Roerdinkholder Jorrit Tolhoek Kopij Kopij is van harte welkom. Liefst in het nederlands, maar spaanse en engelse teksten worden ook geaccepteerd. Teksten in Word aanleveren; foto’s en ander materiaal graag in PDF, JPEG, e.d. Alles per email opsturen naar depopomexico@gmail.com.

De redactie behoudt zich het recht voor alle ingezonden kopij zonder overleg aan te passen, in te korten, niet te plaatsen, etc.

Advertenties Advertenties kosten: 1 pagina: $2.500 per jaar ½ pagina: $1.250 per jaar ¼ pagina: $625 per jaar Speurders : $100 per keer

Oplage: digitaal

3.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

SPONSORS

ADVERTENTIE

4.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

DOORSTART IN EEN NIEUW JASJE Door Eric van Nuland en Rocco van Velzen Na de laatste algemene ledenvergadering (ALV) tevens borrel van de NVmexico zijn er wat vrijwilligers bij elkaar gekomen om de vereniging nieuw leven in te blazen. Anne, Janneke en Ruud hebben de kar jaren getrokken maar gaven al enige tijd aan eruit te willen stappen. Zij wachtten daarmee omdat er geen opvolging was. Zonder een nieuw initiatief zou het voortbestaan van de Nederlandse Vereniging in gevaar zijn komen en dat vonden zij niet wenselijk. Inmiddels zijn Bart, Joep, Koen, Rocco en Eric verschillende keren bij elkaar gekomen om een vernieuwe formule te bedenken. In een gezamenlijk overleg met de ambassade zijn de belangrijkste knelpunten geïdentificeerd. Er is geen animo meer om in het bestuur te treden vanwege werkdruk, niemand heeft zin om de ledenadministratie te doen terwijl een duidelijke doelstelling ontbreekt (Holland House, Dutch Business Club, de ambassade). De communicatiekanalen worden door Nederlanders in Mexico te weinig geraadpleegd/gelezen. Verschillende - los van elkaar bestaande - Nederlandse groepjes hebben geen contact met elkaar. En dan is er nog de financiering.

Wij zijn het er over eens dat de tijden zijn veranderd en dat de vormgeving en doelstelling van NVMexico een kleine verscherping vergt. De NV México heeft als primaire doelstelling: Nederlanders en Nederlandgezinden met elkaar te verbinden, leuke sociale evenementen met elkaar te beleven en samen initiatieven te ontplooiien. Evenementen met een zakelijker karakter liggen bij andere instanties zoals het HH, de ambassade en de DBC. Wel zoekt de NVmexico de samenwerking met deze organisaties om initiatieven te stimuleren.

We kunnen niet in één keer alle knelpunten wegnemen. Dus we zijn gestart met een nieuwe filosofie die direct bijdraagt aan de doelstelling: `door de leden voor de leden´. In die opzet heeft het bestuur een faciliterende rol. We hebben meerderde, los van elkaar bestaande groepen Nederlanders geïdentificeerd. De Nederlanders uit deze verschillende groepen willen we met elkaar verbinden. Met behulp van een whatsapp-groepen zal een aantal groepshoofden hier voor zorgen: Thessa Anbeek, Ruud Buitelaar, Koen Houwen, Daniel Reitsma, Bart Hermsen, Michel Thijssebaart, Joep van de Kerkhof, Wiegert Luimes, Rocco van Velzen, Henk Keijzer en Eric van Nuland. Deze elf vrijwilligers mensen verbinden meer dan 350 Nederlanders uit 5 steden.

Als een Nederlander of zijn of haar Mexicaanse aanhang iets leuks gaan doen en daar graag andere Nederlanders bij wil betrekken dan kunnen zij dit melden bij een groepshoofd. Die deelt dit vervolgens in de whatsapp-groep. De groepshoofden communiceren dit initiatief naar hun contacten: Praktisch, snel, simpel en vooral direct. Het bestuur communiceert ook via andere kanalen: facebook, e-mail, de NV-website, etc. De eerste initiatieven zijn al op deze manier met elkaar gedeeld en het resultaat is veel belovend. Zo gaat sinds enige jaren een groepje Nederlanders naar de Formule 1 (GP F1) in Mexico. In oktober van dit jaar gaat door bemiddeling van de groepshoofden een groep van meer dan honderd Nederlanders naar dit spektakel. Een enthousiaste persoon riep al: `Doe mee aan de Oranjezee´. Een ander groepje heeft na verbinding door de groepshoofden genoten van een zeer interessante rondleiding over Nederlandse kunst in Mexico die door Ruud Buitelaar werd gegeven in het San Carlos Museum in CDMX. Bijna 20 deelnemers beleefden met elkaar een zeer leuke middag 5.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

die zij afsloten met een lunch bij Holland Wafels. Door de leden, voor de leden. Ben jij nog niet verbonden door een van de genoemde Groepshoofden laat dat dan even weten zodat je ook kunt aansluiten.

De Nederlandse Vereniging organiseert dit jaar ook Koningsdag, de Home coming-borrel and Sinterklaas. De plannen hiervoor zijn nog in ontwikkeling en we zullen jullie hierover nog nader informeren. Ook hier zullen wij enige organisatorische wijzigingen aanbrengen om de eerder benoemde knelpunten weg te nemen. Ook dit weer in het kader van de nieuwe doelstelling: Het verbinden van zoveel mogelijk Nederlanders. Graag zien we jullie op 30 April om samen een traditionele Koningsdag te vieren: met een vrijmarkt, activiteiten voor kinderen, een hap en een borrel en ... een verrassing.

Samen met een groot aantal vrijwilligers en met ondersteuning van de Ambassade organiseert het nieuwe bestuur van de NVmexico op 30 april een typisch Nederlandse Koningsdag. De festiviteiten beginnen om 14 uur en duren tot half tien ´s avonds.

De dag begint met een aantal activiteiten voor de kinderen die worden georganiseerd door de Sprinkhaan. Ook is er een vrijmarkt. Verschillende kramen verkopen eten en drinken. De organisatie is nog druk bezig met verschillende verrassingen, waarover later meer.

Wij zorgen voor schaduw, tafels en stoelen, decoratie, verlichting en muziek. We hopen er met jullie allemaal een hele gezellige dag van te maken.

Vergeet je oranje outfit en vaccinatiebewijs (of negatieve antigeen test) niet! https://www.facebook.com/NVMexico/ https://nvmexico.com/wp/

6.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

WINTERCULTUURDAG: SNEEUWBALLEN GOOIEN EN STOELENDANSEN OP IJS Door Joost van Dijck

De langverwachte winter-cultuurdag van De Sprinkhaan heeft eindelijk plaatsgevonden, we hebben zaterdag 5 maart geschaatst! Eigenlijk zou deze cultuurdag, die favoriet is bij veel kinderen, plaatsvinden in januari. Dat kon toen helaas niet doorgaan vanwege de pandemie. Gelukkig was er plek op de agenda om het zaterdag 5 maart alsnog te organiseren al gooide een plotseling ingeplande, en ook nog een paar uur uitgestelde ijshockeywedstrijd nog bijna roet in het eten. Pista de Hielo Buenavista was de locatie waar het schaatsfeest heeft plaatsgevonden.

Met een opkomst van 14 kinderen en bijna evenveel ouders was ook deze cultuurdag weer een succes te noemen. We kwamen om 13.30 uur bijeen in een zaaltje bij de ijsbaan waar al wat chips en wat drinken voor ons klaarstond. Vervolgens zijn we eerst maar even gaan knutselen omdat we nog een tijd moesten wachten voordat de ijshockeywedstrijd was afgelopen. Gelukkig was er een tas met knutselspullen meegenomen en heeft juf Thessa een brein vol met allerlei soorten knutselwerkjes.

7.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Toen we uiteindelijk het ijs op mochten zag je direct de Nederlandse/Vlaamse roots van alle Sprinkhaan-kinderen, want wat konden ze goed schaatsen! Op het ijs hebben we allerlei spelletjes gedaan zoals sneeuwballen gooien en stoelendans. Er kwam zelfs een dinosaurus op schaatsen langs.

Toen alle kinderen verkleumd en uitgeput niet meer verder konden schaatsen zijn we er mee gestopt en nog even samengekomen in het zaaltje naast de ijsbaan. Na een half uurtje opwarmen en een hapje en een drankje hebben we afscheid van elkaar genomen. Het was een leuke dag hopelijk gaan we dit nog vele jaren met elkaar doen!

8.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

NIEUWS VAN DE AMBASSADE Door Wilfred Mohr

Ambassade viert Koningsdag sober vanwege Covid en oorlog in Oekraïne Beste Nederlanders, Binnenkort is het 27 april en vieren we de verjaardag van onze Koning, Willem Alexander. Nadat we deze belangrijke dag twee jaar in virtuele vorm hebben moeten vieren, gaan we dit jaar terug naar de goede oude tijden. Maar omdat Covid nog niet helemaal achter ons ligt en omdat de Russische invasie in Oekraïne, met al zijn verschrikkingen, niet echt een reden is tot feest, heeft de ambassade besloten het soberder te vieren dan u wellicht gewend bent.

Op 27 april organiseert de ambassade een receptie voor onze contacten bij de Mexicaanse overheid, de culturele sector, het corps diplomatique en een selectie van het Nederlandse bedrijfsleven. De Nederlandse Vereniging organiseert op zaterdag 30 april in Mexico-Stad een groot feest voor kinderen (in de middag) en voor ouders (in de avond). De ambassade ondersteunt dit feest met een financiële bijdrage.

Daarnaast heeft de ambassade besloten het land in te trekken. We zullen aanwezig zijn bij de recepties die worden georganiseerd door de Nederlandse gemeenschappen in Cancun en Querétaro.

Met hen zullen we het glas heffen op de verjaardag van Koning Willem Alexander. Beide recepties vinden plaats op 28 april. Het voornemen is om volgend jaar andere steden met een grote Nederlandse gemeenschap aan te doen.

We maken van de gelegenheid gebruik om op 28 april in Cancun een paspoort-sessie te organiseren.

Nederlanders die hun paspoort willen vernieuwen kunnen dat die dag doen. U kunt zich daarvoor aanmelden via mex-ca@minbuza.nl.

Afsluitend hoop ik u op 30 april in groten getale te ontmoeten en met u het glas te heffen op het feest van de Nederlandse Vereniging op de 55ste verjaardag van onze Koning.

Hartelijke groet, Wilfred Mohr

9.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

EERSTE HHM NETWERKBORREL 2022 Door Carin Verbree

Op 31 maart was het na lang wachten eindelijk weer tijd voor een algemene netwerkborrel voor leden van Holland House Mexico. Tijdens de avond, die gesponsord werd door Ibañez Parkman Abogados en OH Maritime Services, konden leden onder het genot van een hapje en een drankje met elkaar in gesprek gaan.

De kracht van het Holland House ligt in het faciliteren en leggen van verbindingen tussen grote bedrijven, eenmanszaken en non-profit organisaties. Het was dan ook goed om te zien dat leden vanuit New York tot Guadalajara samen konden komen om te praten over hoe het hen vergaat op de Mexicaanse markt, en waar mogelijk bruggen te bouwen.

De volgende borrel staat in het teken van HHM Sustainability Day en vindt plaats op 19 april plaats op de Residentie van onze Ambasssadeur. We sluiten af met een sfeerimpressie van 31 maart.

10.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

11.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

NANCY VAN OVERVELDT: PIONIER VAN DE CULTURELE BETREKKINGEN TUSSEN MEXICO EN NEDERLAND Door Ruud Buitelaar

Inleiding Nancy van Overveldt was de eerste Nederlandse kunstenaar die zich in de 20 e eeuw in Mexico vestigde en de Mexicaanse nationaliteit aannam. Zij woonde en werkte er 25 jaar, van 1952 tot 1976. Haar bijdrage aan de culturele betrekkingen tussen Mexico en Nederland is niet vaak beschreven. De schitterende tentoonstelling Nancy van Overveldt: 70 jaar artistiek werk in het Museo Morelense de Arte Contemporaneo Juan Soriano in Cuernavaca, Mexico is een uitstekende aanleiding om haar verhaal te vertellen.1 Ontmoetingen in Parijs Nancy was kunstschilder, opgeleid aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en aan de academie van André Lhote in Parijs. Op 22-jarige leeftijd vertrok zij in 1952 vanwege de liefde naar Mexico. In Parijs had ze Reinhardt Ruge ontmoet, een Mexicaan van Duitse afkomst. Ze ging naar Mexico om met hem te trouwen. Datzelfde jaar werd hun eerste dochter geboren.

Door het bezoek van prins Bernhard aan Mexico in 1950 hadden de banden tussen Nederland en Mexico een sterke impuls gekregen. Dit bezoek was voor Mexico van groot symbolisch belang omdat het het eerste officiële bezoek was van een lid van een Europees koningshuis sinds de executie van Maximiliaan van Oostenrijk in Querétaro in 1867.

Luchtvaartmaatschappij KLM begon in 1952 met commerciële vluchten tussen Amsterdam en Mexico en Nancy was een van de eerste passagiers op dit traject. De eerste ambassadeur van Nederland in Mexico werd twee jaar later aangesteld.2

1

De eerste versie van deze tekst werd gemaakt voor de spreekbeurt van de auteur tijdens het rondetafelgesprek “Otras Vivencias” op 28 januari 2022 in het MMAC in Cuernavaca. Zie https://www.youtube.com/watch?v=XtUjN_7PpCo 2 Zie het boek “Memorias e historias compartidas: Intercambios culturales, relaciones comerciales y diplomáticas entre México y los Países Bajos, siglos XVI-XX”, gecoördineerd door Laura Pérez Rosales en Arjen van der Sluis, uitgegeven door de Universidad Iberoamericana in Mexico-Stad in 2011 naar aanleiding van een symposium gehouden in 2006, met name de inleiding door de toenmalige Nederlandse ambassadeur in Mexico, Jan Jaap van der Velde. Van dezelfde auteur, in het Nederlands, is er een meer gedetailleerde tekst over hetzelfde onderwerp in een boek dat in 2007 is uitgegeven door de Vereniging van Nederlanders in Mexico onder de titel “Nederlanders in Mexico”.

12.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Dit wil niet zeggen dat er geen culturele contacten waren. Parijs was in de eerste helft van de 20e eeuw het culturele ontmoetingspunt tussen Mexico en Nederland. Schilders als Diego Rivera en Piet Mondriaan werkten in de jaren twintig in Parijs en werden geïnspireerd door het kubisme, net als André Lhote, de Franse schilder aan wiens academie Nancy ging studeren.

Ook op het gebied van literatuur en poëzie vonden in Parijs culturele ontmoetingen plaats tussen Mexicanen en Nederlanders. Een verrassende sleutelfiguur in dit relaas is Alexandre A. M. (Sander) Stols, een bibliofiele uitgever van vooral Nederlandse en Franse poëzie. In 1925 raakte hij bevriend met Valery Larbaud, de Franse schrijver en dichter die pionierde met het vertalen van LatijnsAmerikaanse literatuur naar het Frans. De Mexicaanse diplomaat en schrijver Alfonso Reyes vroeg Stols (na bemiddeling van Larbaud) om een dichtbundel van hem te publiceren. Dit was het begin van een blijvende vriendschap die belangrijke gevolgen zou hebben voor de culturele betrekkingen tussen Nederland en Mexico.3 De eerste Nederlandse kunstenaars in Mexico In het spoor van Nancy van Overveldt kwamen er al snel meer Nederlandse kunstenaars naar Mexico.

Giovanni Korporaal, een Nederlandse filmregisseur opgeleid in Rome, kwam in 1954 aan in Mexico.

Zijn eerste speelfilm, El Brazo Fuerte, geproduceerd in 1958, wordt beschouwd als voorloper van de onafhankelijke Mexicaanse film in het genre van politieke satire.

Twee jaar later zou de schilderes Claire Bonebakker zich vestigen in het landhuis "Cumbre Soñada" in Taxco, waar ze beroemde gasten zou ontvangen. Ze bewoog zich in kringen van de Nederlandse high society en kende koningin Juliana en prins Bernhard persoonlijk. Door tragische omstandigheden had ze Europa moeten verlaten. In Mexico bevriendde ze Nancy van Overveldt, die haar regelmatig bezocht in haar huis in Taxco.

Ook Bob Schalkwijk, een fotograaf die in 2022 nog steeds actief is, kwam eind jaren vijftig naar Mexico. Rudolf van Zantwijk, geen kunstenaar maar antropoloog en etnohistoricus, arriveerde in 1957 in Mexico en zou de eerste van vele Nederlandse wetenschappers zijn die zich specialiseerden in de inheemse culturen en talen van Mexico.

We kunnen stellen dat er tegen 1960 een interessante groep Nederlandse kunstenaars en wetenschappers in Mexico woonde die de culturele betrekkingen tussen Nederland en Mexico inhoud kon geven.

3

Zie “Pasión por los libros, Reyes y Stols, Correspondencia 1932-1959” door Gabriel Rosenzweig, uitgegeven door El Colegio Nacional in Mexico-Stad in 2011. Het naslagwerk over Stols is “Alexandre A. M. Stols 1900-1973, Uitgever in Typograaf : een documentatie”, door C. van Dijk, uitgegeven door Walburg Pers in Zutphen in 1992.

13.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Sander Stols, de bibliofiele uitgever en typograaf waarmee Alfonso Reyes bevriend was, wilde Nederland na de Tweede Wereldoorlog graag verlaten. Hij had financiële problemen en zijn clandestiene publicaties van Franse poëzie hadden hem komen te staan op gevangenschap in Scheveningen en Vught tussen juni en augustus 1944. Hij slaagde erin om als typografie-deskundige voor UNESCO naar Ecuador en Guatemala te worden uitgezonden, maar zijn droom was om zich te vestigen in Mexico. Via Alfonso Reyes kreeg hij de steun van Daniel Cosío Villegas van staatsuitgeverij Fondo de Cultura Económica. Bij UNESCO was de Mexicaan Jaime Torres Bodet secretaris-generaal. In 1956 vroeg de Mexicaanse minister van Onderwijs aan UNESCO om Stols naar Mexico te zenden om de uitgeverij van de Nationale Universiteit in de nieuwe Ciudad Universitaria te helpen opzetten en om de capaciteit van de staatsuitgeverij Fondo de Cultura Económica te versterken.

Het begin van culturele diplomatie tussen Mexico en Nederland Toen Stols in 1962 zijn zesjarige missie voor UNESCO in Mexico beëindigde, bood de Nederlandse ambassade in Mexico hem de functie van persattaché aan met verantwoordelijkheid voor culturele betrekkingen. Het was een belangrijk moment omdat het Nederlandse koningshuis een goede band had opgebouwd met de president van Mexico, Alfonso López Mateos, die in 1963 het eerste staatsbezoek van Mexico aan Nederland zou brengen. Koningin Juliana zou een tegenbezoek brengen in 1964.

De band tussen het Nederlandse koningshuis en de president van Mexico moet een zeer belangrijke impuls zijn geweest voor de bilaterale culturele betrekkingen. Prins Bernhard had goed Spaans geleerd tijdens zijn reis in 1950 en bezocht Mexico regelmatig. Als voorzitter van de Fédération Équestre Internationale van 1954 tot 1964 was hij een belangrijk contact voor Mexico. De paardensport, die Mexico in 1948 de eerste olympische gouden medaille in de geschiedenis had opgeleverd, was een belangrijke steun voor de campagne van Mexico om de nominatie voor de zomerspelen van 1968 te verkrijgen.

Sander Stols was operationeel in de organisatie van culturele activiteiten in het kader van het bezoek van koningin Juliana aan Mexico. Hij was lid van het organisatiecomité van het belangrijkste culturele evenement, de tentoonstelling "Nederlandse schilderkunst in Mexico" in het Museum van het Paleis voor Schone Kunsten tussen april en mei 1964.4 Hij was ook de spil in de voorbereiding van het cultureel samenwerkingsverdrag tussen Mexico en Nederland, dat op 8 april 1964 werd ondertekend en nog steeds van kracht is.5 Nancy van Overveldt en de culturele betrekkingen tussen Mexico en Nederland Het culturele samenwerkingsverdrag tussen Mexico en Nederland was ongetwijfeld cruciaal voor het versterken van de culturele betrekkingen, hetgeen vooral tot uiting is gekomen op het gebied van inter-universitaire samenwerking, ondermeer tussen conservatoria en kunstacademies.

4 5

Instituto Nacional de Bellas Artes, Pintura Neerlandesa en México, siglos XV, XVI y XVII, México 1964 https://sep.gob.mx/work/models/sep1/Resource/cd8a1ec5-17f4-4370-b535-9d080d6fbfe1/decreto1966_4.pdf

14.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Koningin Juliana en Nancy van Overveldt hadden een wederzijdse kennis in de persoon van Claire Bonebakker, met wie de koningin tijdens haar bezoek aan Mexico een privé-onderhoud had.6 Was het toeval dat een van de eerste concrete activiteiten van de culturele samenwerking tussen Nederland en Mexico een individuele tentoonstelling was van Nancy van Overveldt in het Museo del Palacio Nacional de Bellas Artes?

Sinds haar aankomst in 1952 had Nancy zich aan schilderen gewijd. Vanaf 1953 exposeerde zij geregeld in de Galeríe de Antonio Souza. Dat was een ontmoetingsplaats voor kunstenaars van de Movimiento de la Ruptura die zich afzette tegen het politiek engagement van de Mexicaanse School van de generatie van Diego Rivera. In de Galería ontmoette zij Mathías Goeritz, met wie ze tien jaar samenwerkte.

In deze periode scheidde Nancy van Ruge en via de politicus Marcelo Javelly, echtgenoot van haar vriendin de beeldhouwer Angela Gurría, ontmoette ze Valentín Saldaña met wie ze in 1962 trouwde en in 1964 haar tweede dochter kreeg.

Door haar individuele tentoonstelling in december 1965 in het Museum van het Paleis voor Schone Kunsten, de culturele toplocatie van Mexico-Stad, werd Nancy geaccepteerd in de Salón de la Plástica Mexicana, de prestigieuze Mexicaanse kunstschildersvereniging. In deze Salón zouden nog verschillende individuele tentoonstellingen aan haar gewijd worden: in 1976, het jaar van haar terugkeer naar Nederland; daarna in 2008 onder de titel: Nancy van Overveldt 55 jaar artistiek werk; en in 2015 de overzichtstentoonstelling Eerbetoon aan Nancy van Overveldt.

De tentoonstelling van Nancy van Overveldt in het Paleis voor Schone Kunsten was het eerste concrete voorbeeld van culturele samenwerking tussen Mexico en Nederland. In die zin was Nancy van Overveldt een hoofdrolspeelster in de aanvang van de bilaterale culturele relatie die beide landen veel heeft opgeleverd.

Het was daarom gepast dat de Mexicaanse Minister van Milieu in het kader van het Wereld Water Forum in 2006 een schilderij van Nancy aan prins Willem-Alexander schonk. Het werk van Nancy van Overveldt symboliseert de culturele samenwerking tussen beide landen en vormt een originele bijdrage aan de kunst in Nederland en Mexico.

Voor meer informatie over het werk van Nancy van Overveldt: www.NancyvanOverveldtcollection.com

6

Willem Oltmans, Memoires 1963-1964. Papieren Tijger, Breda, 2000, pagina 209

15.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

VENEZUELA IS GEEN ALTERNATIEF VOOR GOEDKOPE OLIE Door Jurjen Roerdinkholder

Venezolaanse olie-industrie ligt op zijn gat De hoge prijzen van ondermeer brandstof zijn het gesprek van de dag in Mexico en Nederland. Hier was de adviesprijs voor magna en premium in de eerste week van april respectievelijk 21,42 en 23,24 pesos. In Nederland was dat voor euro 95 en super 2,23 en 2,32 euros. Aan de pomp zijn de prijzen vaak nog een stuk hoger. Het importverbod op Russische olie is daarvan een belangrijke reden. Maar ook door het productieplafond van Saoedi Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten en de Westerse sancties tegen Iran blijven de prijzen hoog.

De VS probeert enigszins te helpen door zijn (schalie-) olieproductie te verhogen. Maar hoe zit het met Venezuela? Kan deze Zuid-Amerikaanse olieproducent de Westerse consumenten niet uit de brand helpen?

Als de VS de economische sancties tegen Venezuela opheft of verlicht zou Venezuela in theorie direct meer olie kunnen produceren en verkopen op de internationale markt. Maar daar zitten wel wat haken en ogen aan. Dit blijkt uit een gesprek met de Venezolaanse olie-expert José Toro Hardy. De econoom maakte van 1996 tot 1999 deel uit van de Raad van Bestuur van staatsoliemaatschappij PDVSA. "Venezuela heeft een van de grootste olieschatten ter wereld. Maar hoeveel het kan produceren is een ander verhaal."

Er bestaan geen officiële cijfers over de actuele olieproductie van Venezuela. "Maduro zei in december dat Venezuela 1 miljoen vaten per dag produceerde. Maar een paar dagen later bleek uit een OPEC-rapport dat het land op basis van door Caracas aangeleverde cijfers 890 duizend vaten per dag produceerde. Volgens secundaire bronnen was dat nog lager: 680 duizend."

Oliebronnen Venezuela kan de weggevallen olieproductie uit Rusland niet opvangen. "Dat is niet realistisch", zegt de olieexpert. "Venezuela kan binnen een jaar zijn productie verhogen met 350 tot 380 duizend vaten per dag. Maar dat is afhankelijk van hoe snel de door (oud-president) Chavez gesloten oliebronnen kunnen worden geopend.

"De hoogste productiestijging in een jaar was 180 duizend vaten. Het idee dat we ineens naar een productie van 2 of 3 miljoen vaten per dag kunnen is ondenkbaar."

Naar Europa exporteert Venezuela op dit moment helemaal geen olie. "Nada", benadrukt Toro Hardy. "Rusland heeft onze plek in Europa ingenomen." De zeven raffinaderijen die Venezuela had in Europa en de contracten die het had zijn er niet meer. De Venezolaanse olie gaat nu naar het verre oosten. "Dat is absurd want een schip vanuit de Golf van Mexico doet er veertig dagen over om India, China of Singapore te bereiken. Maar om politiek redenen is zijn de huidige machthebbers politieke relaties aangaan met Rusland, China, India en Azië.

En aan de VS levert het geen olie omdat er sancties zijn opgelegd."

Voor een eventuele hervatting van de export van olie naar de VS zal de productiecapaciteit langzaam moeten worden opgebouwd. Voordat Hugo Chavez in 1999 aan de macht kwam had Venezuela de capaciteit om zijn 16.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

olie rechtstreeks naar de tank van de autobezitter in Amerika te brengen. "In Venezuela hadden we oliebronnen, oliepijpleidingen, havens en olietankers", zegt Toro Hardy. "Ook in de VS had Venezuela pijpleidingen, olieterminals en 15.700 tankstations van het Venezolaanse bedrijf Sitgo. Die zijn we allemaal kwijtgeraakt. Het enige dat Venezuela nog heeft in de VS zijn drie raffinaderijen."

Conflicten Tot de jaren zeventig was Venezuela de belangrijkste olie-exporteur ter wereld. Met de oprichting van de OPEC in de jaren zeventig kwamen Saoedie- Arabië en Iran erbij. "Venezuela werd altijd beschouwd als het meeste stabiele en betrouwbare olieproducerende land ter wereld", stelt Toro Hardy. "Door conflicten in de Perzische Golf werd de oliestroom vanuit het Midden-Oosten regelmatig onderbroken. Daar kon Venezuela lange tijd direct op inspringen. Ook in de Tweede Wereldoorlog kwam 60% van de olie van geallieerden uit Venezuela.

Dat was bepalend voor hun overwinning".

Aan het eind van de jaren negentig produceerde het Venezuela 3,3 miljoen vaten per dag. "Het plan was om de dagelijkse productie op te schroeven tot tussen de 5,5 tot 6 miljoen vaten. Zover kwam het niet omdat de nieuwe regering van Chavez die in 1999 aan de macht kwam dit proces stopzette" zegt de Venezolaanse olieexpert. Tot die tijd kwam meer dan tachtig procent van de Venezolaanse inkomsten uit de oliehandel, zegt Toro Hardy. "Dat is verleden tijd. De sector is ernstig beschadigd."

De olieproductie van het Zuid-Amerikaanse land is de afgelopen 20 jaar net zoveel gedaald als die van Rusland is gestegen. "Rusland heeft de plaats van Venezuela op de internationale markt ingenomen. Ondanks het feit dat onze olie goedkoper was om te produceren dan de Russische. Als de regering van Chavez de commercialisatie van de olieproductie 20 jaar geleden niet had tegengehouden had ons land nu kunnen profiteren van de grootste economische boom in de geschiedenis" concludeert Toro Hardy.

Miljardeninvestering Om de Venezolaanse olieproductie terug te brengen naar het peil van 25 jaar geleden is een enorme investering vereist. "Dit vergt een investering van 25 miljard dollar per jaar voor een periode zeker acht jaar." Onder de huidige economische omstandigheden in Venezuela lijkt dit een moeilijk verhaal. "Venezuela is bankroet en heeft geen geld voor dit soort investeringen. Daarvoor is de particuliere sector nodig. Sterker nog: dat kan alleen de particuliere sector. Als Venezuela zijn economische model verandert, en dan zou het ook zijn politieke model moet veranderen, dan heeft het een enorm potentieel."

Die rol van betrouwbare mondiale olie-exporteur is Venezuela kwijtgeraakt, concludeert Toro Hardy, omdat Hugo Chavez en zijn opvolger niet de benodigde investeringen hebben gedaan. "Toen Chavez aan de macht kwam had Venezuela 22 raffinaderijen over de hele wereld: acht in Europa, zeven in de VS, twee in het Caribisch gebied, zes in de VS en en zes in Venezuela. Daar is nu bijna niets meer van over."

17.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

MEXICO HAALT RIJKE RUSSEN GRAAG BINNEN Door Jurjen Roerdinkholder

In de haven van Ensenada springt het miljoenenjacht van de Russische olicharg Oleg Tinkov meteen in het oog.

Zijn 77 meter lange jacht heet La Datcha en heeft een waarde van 100 miljoen dollar. Het superjacht beschikt over acht luxe suites, een heliport, jacuzzi, fitnessruimte, massageruimte, sauna en wifi en functioneert ook als ijsbreker. Na de sancties tegen Rusland als gevolg van de oorlog in Oekraïne heeft de Russische miljardair zijn luxejacht aangemeerd in Baja California. Tinkov weet dat Mexico in tegenstelling tot andere Westerse landen geen Russische bezittingen in beslag neemt.

Tinkov is eigenaar van een keten van luxehotels in Mexico, Frankrijk, Italië en Rusland maar heeft zijn zijn fortuin verdiend met de in 2006 opgerichte Tinkov Bank, een van de grootste online-banken met acht miljoen Russische klanten. Met een vermogen van 4,5 miljard euro stond de miljardair in de lijst van de rijksten op Aarde van het zakenblad Forbes. Na de sancties tegen Rusland is Tinkov´s vermogen binnen een maand verdampt tot 720 miljoen euro.

De 54-jarige (ex-) miljardair heeft zich overigens duidelijk uitgesproken tegen Vladimir Poetin en diens invasie van Oekraïne. "In Oekraïne sterven iedere dag onschuldige mensen. Dat is onvoorstelbaar en onacceptabel. Poetin zou het geld moeten investeren in kankeronderzoek en de behandeling van mensen met kanker, en niet in de oorlog", schreef Tinkov, die in 2020 bekendmaakte dat hij leukemie heeft, op twitter.

Hoewel Tinkov´s naam niet voorkomt op de sanctielijst van de EU en de VS heeft het Verenigd Koninkrijk hem in maart aan zijn sanctielijst toegevoegd. Tinkov is niet de enige Rus die zijn toevlucht zoekt in Mexico. Zo´n 20 Russische families zouden bezig zijn om onroerend goed te verwerven in de omgeving van het toeristische Los Cabos.

De Mexicaanse president López Obrador wil niet meedoen aan het opleggen van sancties aan vermogende Russen die banden hebben met het Kremlin. "Wij gaan geen enkele economische represaille nemen want wij willen goede banden blijven onderhouden met alle regeringen op de wereld. Wij willen in een positie zijn waarin we met met beide partijen in het conflict kunnen praten."

Geheel in deze gedachte hebben Mexicaanse volksverwoordigers van regeringspartij Morena, de Partij van de Arbeid (PT) en de PRI eind maart een pro-Russische Groep van Vriendschap tussen Mexico en Rusland opgericht. Samen met de Russische ambassadeur, die in het parlement ruim baan kreeg om de Russisische propaganda over de oorlog te herhalen, ondertekenden zij onder luid protest van de oppositie een vriendschapsakkoord.

18.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

VRIJHEID BLIJHEID Door Ad ten Kate

Persoonlijk stel ik vrijheid erg op prijs. Ik wil alles mogen voelen wat ik voel, alles mogen vinden wat ik vind, alles mogen zeggen wat ik te zeggen heb en alles mogen doen waar ik zin in heb. Bij die laatste twee ben ik graag bereid wat water in de wijn te doen. Ik wil alles mogen zeggen en mogen doen, zolang anderen daar geen last van hebben. Bij de eerste twee hoeft dat niet. Ik zie niet in hoe ik met wat ik voel of wat ik vind anderen schade zou kunnen berokkenen.

Wel vind ik dat mensen tegen een stootje moeten kunnen. Je hebt van die kruidjeroermenietjes die niet meer kunnen slapen als er een erwt onder de matras ligt. As ik m’n buurman een Jan Lul vind, of een Piet Lut, en dat ook zeg, moet hij daar tegen kunnen. OK, als ik zoiets in het openbaar zeg over iemand die toevallig Lubbers of Rutte van z’n achternaam heet, wordt het wat moeilijker, maar het is een kleine moeite om dat soort slips of the tongue op tijd binnen te houden. Bovendien mag het in huiselijke kring wel.

Ik mag mijn buurman zelfs haten. Dat is een uitermate belangrijk onderdeel van vrijheid, een onderdeel dat door veel vrijheidsfans onder de tafel geschoven wordt. Of het verstandig is om je buurman te haten is een andere zaak, maar daar gaat het niet om. Het moet mogen. Als ik m’n buurman niet meer mag haten, is er geen vrijheid meer. `Hebt uw naaste lief!´ is volgens mij een van de grootste inbreuken op persoonlijke vrijheid van de geschiedenis van de mensheid. Als aanbeveling heb ik er niks op tegen, maar als gebod, nee.

En zo heb ik nog een heel rijtje controversiële gedragingen die door liberalen nooit genoemd worden, maar die wel degelijk een integraal onderdeel vormen van wat vrijheid inhoudt. Wat dachten jullie van de volgende?

Liegen Liegen. Stel je voor dat je niet zou mogen liegen! Wat voor een samenleving zouden we dan krijgen? Ik moet er niet aan denken. Afgezien van de moeilijkheid om uit te maken wat waar en wat niet waar is, kan je je afvragen in hoeverre je anderen schade kan berokkenen door ze wat op hun mouw te spelden. Dat gaat alleen op als ze je geloven. En dat hebben ze zelf in de hand. Dus als je je op een dating site presenteert als een aantrekkelijke bemiddelde enigzins bejaarde man van één meter negentig met alleen maar serieuze bedoelingen, dan moet Loesje niet zeuren als ze daar ingevlogen is.

Mensen liegen het meest over hun gevoelens. En dat doen ze dikwijls onbewust. Dat begint met het plakken van etiketjes. Sommige gevoelens zijn slecht, andere zijn goed. Van de slechte gevoelens ontkennen ze dat ze deze hebben. Ik ben helemaal niet bang. Hoe kom je erbij? Ik ben helemaal niet jaloers. En de goede gevoelens daar zijn ze trots op. Natuurlijk ben ik tevreden. Natuurlijk wil ik dat het goed met je gaat. Door die etiketjes vragen ze zich niet meer af of ze de gevoelens wel echt hebben.

Ze gaan er bij voorbaat vanuit dat hun gevoelens nobel zijn. Wij mensen zijn goed in het onszelf voor de gek houden op dat gebied.

19.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Voor mij zijn gevoelens autonoom. Ze overkomen je en daar kan je maar weinig aan doen. Ze zijn niet goed of slecht; ze zijn aangenaam of onaangenaam. Vervolgens gaat het erom hoe je er mee omgaat.

Met gevoelens kan je drie dingen. Je kan ze onderdrukken, je kan ze toelaten en je kan ze oppeppen.

Als je ze onderdrukt, gaan ze onder water een eigen leven leiden en daar kunnen ze behoorlijk etteren. Als je ze toelaat, moet je moet je de onaangename verdragen en kan je van de aangename genieten. En als je ze oppept, moet je wel weten waar je aan begint. Dat kan met aangename gevoelens zoals sexuele opwinding, voetbalfanatisme of zelfs met godsdienstige devotie. Maar ook met onaangename gevoelens, zoals haat, woede of droevenis. Ja, mensen gaan soms ver in het omarmen van hun eigen ellende. Denk maar aan de zelfkastijding.

Discrimineren Ik verkies toelaten. Met onderdrukken heb ik slechte ervaringen. Dat etteren hield bij mij pas op toen ik aan mezelf toegaf dat ik die gevoelens had. Toen kwamen ze bovendrijven. Met oppeppen heb ik gemengde ervaringen. Wel de moeite waard zo nu en dan, maar er is grote voorzichtigheid geboden.

Hoeveel mensen gaan er niet de mist in, of beter gezegd het vagevuur in, met het oppeppen van hun gevoelens? En met het toelaten heb ik goeie ervaringen. Met m’n angsten valt wel te leven en van de lusten valt genoeg te genieten.

Als je mag liegen, mag je ook huichelen. Of net doen alsof. Dat zijn ook van die gedragingen die in het verdomhoekje liggen, waarvan iedereen vindt dat ze fout zijn, maar die je onmogelijk kan verbieden, niet alleen omdat ze niet te bewijzen vallen, maar vooral ook omdat ze een smeermiddel zijn in de menselijke omgang. Stel je voor dat je niet meer tegen je bezoekers mag zeggen “wat leuk dat je komt!”, hoewel je ze eigenlijk niet kan pruimen. Huichelen is vooral belangrijk voor politici. Die kunnen zich niet veroorloven niet te huichelen. Hen dat verwijten is verspilde moeite.

Een ander voorbeeld is discrimineren. Ik wil de één anders kunnen behandelen dan de ander. En of het nou gaat om vrouwen, LGTB´ers, afro-americanen, joden, Russen of wie dan ook, dat doet er niet toe.

Ik vind dat discrimineren een mensenrecht zou moeten zijn. Er zijn een hoop dingen die ik niet mag met anderen, daar heb ik niks op tegen, maar dat er verschil zou moeten zijn tussen de ene groep en de andere zie ik niet zitten. Vertegenwoordigers van de machten van de Staat mogen niet discrimineren, maar dat ik m’n eigen kinderen niet zou mogen voortrekken boven die van m’n al dan niet gehate buurman. Nee. Afluisteren Wat ook niet meer mag vandaag de dag is spionneren. Wat dat precies inhoudt is niet zo duidelijk, maar eigenlijk is het niets anders dan informatie inwinnen. Weliswaar over anderen, of over zaken die anderen geheim willen houden, maar waarom zou dat niet mogen. Iedereen heeft recht op privacy en iedereen wil dat bepaalde zaken niet aan het licht komen, maar hij moet dat wel zelf beschermen.

Misschien mogen overheden dat niet, maar als ik vanuit een donker hoekje een gesprek afluister of van achter de deur door het sleutelgat gluur, kan ik me betrapt voelen als ze me in de gaten krijgen, maar daar blijft het bij.

20.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Ja, en dan heb je de vrijheid van geloof en van meningsuiting waar ze het altijd over hebben. Op dat gebied heb ik weinig last gehad van grote beperkingen. Als jongetje ging ik wel mee naar de kerk, maar deed dat meer uit gewoonte dan uit overtuiging. Als ik eens wat ongehoords zei, gingen er af en toe wat bestraffende vingertjes omhoog, maar meer van ooms en tantes dan van m’n ouders zelf. Dus had ik er thuis weinig last van. Bovendien heb ik ervan leren huichelen en, zoals ik al eerder zei, is dat een belangrijke kundigheid om je in de samenleving overeind te houden.

En nu ik oud en der dagen zat ben, is het alom bekend dat ik overtuigd atheïst ben, maar ieder moet dat voor zichzelf uitmaken. Ik wil het oppeppen van godsdienstige gevoelens bij anderen niet in de weg staan. Wel heb ik graag dat anderen zondag naar de kerk gaan. Daar wordt hen verteld dat ze van mij moeten houden. Ook al heb ik er weinig vertrouwen in dat dit zoden aan de dijk zet, zijn alle beetjes meegenomen.

Ten slotte, persoonlijke vrijheid is een ideaal dat de moeite van het nastreven waard is, en ik gun het ook ieder ander, maar het is nou ook weer niet alles. We willen allemaal graag vrij zijn, maar behalve dat willen we ook eten en drinken, veiligheid, gezondheid, onderdak en sex. Al die basisbehoeftes zijn één voor één belangrijker dan vrijheid en dikwijls moeten we vrijheden opgeven om aan die basisbehoeftes te voldoen. Vrijheid is daaraan ondergeschikt. "Of niet soms?", vraag ik aan mijn parkiet Tsjon. "Krrrr, krrr!", antwoord deze. Vertaald is dat: helemaal mee eens!

21.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

Willy de Winter Officieel tolk- vertaler bij diverse Mexicaanse instanties en als zodanig erkend door praktisch alle ambassades van Amerika en Europa Nederlands (Vlaams) - Frans - Duits - Engels - Spaans Italiaans - Portugees en andere talen.

Avenida Horacio 528 (404), Colonia Polanco, 11570, Mexico D.F.

Tel.: 5545 5764 / 5254 7446, Fax: 5531 0348

Marijke J. Larenas-Linnemann Drs. Spaanse taal en letterkunde Lerares M.O. Spaans Beëdigd tolk-vertaler Privé- en groepslessen Spaans, Engels, en Nederlands Vertaalwerk Spaans, Portugees, Engels, Frans, Duits en Nederlands Clases privadas y en grupo de Español, Inglés y Holandés Traducciones Español, Portugués, Inglés, Francés, Alemán y Holandés TEL/FAX 5675.4404

22.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico

ALGEMENE INFORMATIE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO door Bestuur Nederlandse Vereniging in Mexico Ere-Voorzitter: Zijner Majesteits Ambassadeur drs. Wilfred Mohr Voorzitter: Eric van Nuland mob. 55 5451 2787 ericddd@prodigy.net.mx Secretaris: Ruud Buitelaar mob. 55 6868 6998 rmbuitelaar@gmail.com Penningmeester: Anne Schouten mob. 777 788 4992 ampschouten@gmail.com Webmaster: Janneke de Geus mob. 55 5414 0332 jannekemex@gmail.com Website Nederlanse Vereniging in Mexico: www.nvmexico.com PoPo: Roelof Bijker mob. 55 4340 9730 depopomexico@gmail.com Jurjen Roerdinkholder mob. 55 7179 4338 Jorrit Tolhoek mob. 55 4848 7204

Lidmaatschap Het lidmaatschap is open voor Nederlanders, hun partners en anderen die zich verbonden voelen met Nederland. De contributie voor het jaar 2022 is vastgesteld of 400 pesos.

Leden ontvangen het blad de Popo en worden uitgenodigd om deel te nemen aan de jaarlijkse ledenvergadering. De Vereniging staat ook open voor donaties, zowel van leden als van niet-leden.

Aanvraag om lid te worden Een e-mail sturen naar info@nvmexico.com met vermelding van naam, adres en telefoonnummer.

Website www.nvmexico.com

DÉSIRÉE LARENAS LINNEMANN Alergologe en kinderarts (kinderen en volwassenen)

HOSPITAL MÉDICA SUR Puente de Piedra n° 150 Col. Toriello Guerra - Del. Tlalpan 14050 Mexico D.F. Torre 2, consultorio 602 tel/fax: (52-55) 5171-2248, 5606-6222 ext.4372 Celular: (52 of 044)-55-8509.5950 www.dra-desiree-larenas.medem.com Officieel bedrijfsarts van de Nederlandse Ambassade Opleiding: Rijksuniversiteit Utrecht.

Instituto Nacional de Pediatría, México

23.-

POPO, Magazine van de Nederlandse Vereniging in Mexico