Vogels
Steltlopers in de Dijlevallei in 2002 Twee jaar na het afsluiten van een 'Eeuw op stelten' (in: 'Vogels in het Dijleland', M. Hens-red.,2001) zijn er een paar redenen om het overzicht over 2002 van de steltloperwaarnemingen in de Dijlevallei en onmiddellijke omgeving even apart van het gewone waarnemingenoverzicht te behandelen. Enerzijds is er de enorme hoeveelheid aan gegevens: de loutere opsomming van alle waarnemingen omvat 17 goedgevulde A4 pagina's... Een synthese drong zich hier dus zeker op. Anderzijds is er de gewijzigde situatie in de Vallei inzake de natte gebieden. Elders in dit nummer wordt daar ook nog op ingegaan, maar specifiek voor steltlopers is vooral de gewijzigde toestand in de Doode Bemden en in Oud Heverlee van belang. In de Doode Bemden werd de 'siphon' met de leibeek onder de ljse weggenomen zodat de waterafvoer via die leibeek gewijzigd is. Vooral in perioden met intense neerslag is er opstuwing van hemelwater in de Doode Bemde. Een algemene vernatting in de graslanden langs de leibeek is hiervan het gevolg en dat blijft natuurlijk niet zonder resultaat voor de waarne ming van steltlopers. Helaas vallen de meeste intense regenperiodes in het winter halfjaar en dus buiten de hoofdtrekperiode. Nochtans zal blijken dat in het vroege voorjaar en in het najaar toch reeds een gunstige invloed van deze beheers maatregel merkbaar is. Een andere situatie is er ontstaan in Oud-Heverlee, waar - zoals bekend - de V laamse Gemeenschap de vijvers en een aantal aangrenzende percelen ver wierf, met de bedoeling om van deze site een natuurreservaat te maken. Tus sen de vijvers en de Dijle liggen een aantal komgronden, die tot voor kort goed werden afgewaterd via een beek achter de vijvers. Deze beek werd echter de laatste jaren niet meer geruimd, wellicht omdat het de bedoeling is toch een geleidelijke overgang van de vijvers naar de Dijle toe te creëren. Het onmiddel lijke gevolg was dat het waterpeil in die komgronden ging stijgen. In 200 l was dit nog vooral het geval in de winter en droogde de zaak in voorjaar en zomer weer op. Maar in 2002 was het al totaal anders. Het waterpeil bleef het hele jaar door erg hoog, zelfs in die mate dat in de zomer enige afwatering wenselijk bleek om een gunstig foerageergebied, met een niet té hoge waterstand, voor steltlopers te behouden... We hebben jaren gehoopt op een vernatting van de streek en nu het zover is, stelt zich al bijna een probleem van teveel water... ! We zullen bij de bespreking van sommige soorten nagaan in welke mate deze nieuwe situatie een invloed heeft op het voorkomen tijdens de trek- en broed perioden. Om een vlotte vergelijking mogelijk te maken worden de soorten in dezelfde volgorde behandeld als in het artikel over de 2os1e eeuw.
126
I