f
Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 i.. driemaandelijks (maart, juni, sept, december)
t
.�
België-Belgique P. 8.
.t
3000 Leuven 1
..
2/ 2803 .. vzw
""
•.
.
�
....
.
Jaargang 29
december 2001
Verantwoordelijke uitgever P. Herroelen, Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem
NÄifil!f tfRSTUDIEGROEP DIJl:.JELANE> lr\;
� '?ifl�
Algemeen natuurhistorische werkgroep van Natuurpunt vzw
� ·�"-�� .;..���
:. ,. Bestuur �
·"
Voorzitter: Paul Herroelen Leuvensesteenweg 347,3370 Boutersem, 016.73.40.69 Secretaris: Frederik Fluyt,Spitsberg 4,3040 Huldenberg,02.687.47.34 Penningmeester: Kris Van Scharen, Korbeekstraat 27, 3061 Leefdaal,02.767.26.38, Bestuursleden: •
Monique Bekkers Oostremstraat 4,3020 Herent,016.23.13.38
•
André Verboven, Groeneweg 60,3001 Heverlee,016.23.81.84
•
Kelle Moreau,Kerspelstraat 20, 3001 Heverlee,0486.12.58.77
•
Joris Menten,W. De Croylaan 49'21,3001 Heverlee,0495.27.53.93
•
Axel Smets, Grensstraat 31, 3078 Everberg,02.757.11.67
Vogelwerkgroep •
Themaverantwoordelijke: Axel Smets,Grensstraat 31,3078 Everberg: 02.757.11.67,axel.smets@pandora.be
•
Waarnemingen en archief, roofvoge/telling: Kelle Moreau, Kerspelstraat 20, 3001 Heverlee,0486.12.58.77, kelle.Moreau@bio.kuleuven.ac.be
•
Broedvogelatlasproject: Frederik Fluyt, Spitsberg 4,3040 Huldenberg, 02.687.47.34, freek@village.uunet.be
• -
.".
Watervogeltellingen, trektellingen: Kris Van Scharen, Korbeekstraat 27, 3061 Leefdaal, 02.767 .26.38,kvschare@vub.ac.be
..
Werkgroep zoogdieren Themaverantwoordelijke, IWB-marterproject, waarnemingen en archief: Kelle Moreau, Kerspelstraat 20, 3001 Heverlee,0486.12.58.77, kelle.Moreau@bio.kuleuven.ac.be ... . ,,,._
�-.
.."" ,�
1..,
...
/;
Werkgroep ongewervelden Themaverantwoordelijke: André Verboven, Groeneweg 60, 3001 Heverlee, 016.23.81.84,andre.verboven@chello.be
Website http://members.tripod.lycos.nlM/ielewaal_Leuven Rondzendlijst Dijleland: stuur een blanco e-mail naar subscribe-dijlevallei@topica.com
DE LAATSTE KRAANVOAt·u s: OKTOBER '97 ...
Herwig Blockx PROLOOG TE HOLLENDORF In het midden van de nacht worden we wakker. "Er is geen betere wekker dan Kraanvogels" schreef ik ooit. Ook nu is dat het geval: tussen de windstoten en het begeleidend geflapper van het tentzeil door hoor ik hun protesterende trompetten. Of ze nu werkelijk in het duister de aftocht blazen, wil ik eigenlijk zelfs niet zeker weten. Het is geen pretje om 's nachts uit een kille tent te struikelen bij "sub zero" temperaturen, zelfs als je de zekerheid hebt dat één van de grootste Europese kraanvogelpleisterplaatsen in allerijl ontruimd wordt. Onze dromen werden die nacht nog verschillende keren onderbroken door kranig klaroengeschal als er telkens opnieuw ettelijke honderden ("hoort da ne keer, da moeten er heel veel zijn ... ") grijze majesteiten richting zuiden kiezen. Hoe zou U, Kraanvogel zijnde, trouwens zelf reageren ? Staande in ijskoud water terwijl niet aflatende windstoten en de ene na de andere bui met smeltende sneeuw je nachtrust vergallen ? Ik denk persoonlijk dat de "tranor'' dan beginnen te hallucineren over de dehesa's in Extramadura. De felle noorderwind is trouwens handig meegenomen om flink op te schieten. Nu ik zo over hun eindbestemming begin na te denken: de uitgedunde steeneikenbossen, een Spaanse winterzon, Blauwe Eksters, ontelbare Rode Wouwen ... Spijtig dat ik zelf niet over een respectabele spanwijdte beschik. 's Morgens breken we zelf ons kamp op. Op de tent ligt een pel halfgesmolten sneeuw. Het ontbijt is een bijzonder frisse aangelegenheid maar dat wordt al snel goedgemaakt. Ons nagerecht ziet er bijzonder imposant uit. Het is misschien wel niet mondvullend maar zeker wel beeldvullend: een jonge Zeearend komt over de Bedden aanzetten en kruist de dijk op pakweg 30 meter voor ons. De oploskoffie smaakt opeens twee keer zo goed.
PIECE DE RESISTANCE: SCHORITZER WIEK Er is veel veranderd op Rügen sinds '90. Deze gedachte spookt al enkele dagen door mijn hoofd bij dit tweede herfstbezoek aan dit Oostzee-eiland. Het is wel al stralend najaarsblauw wat de klok slaat en vermits de kalender op eind oktober staat, verdrinken de eventuele ornithologische "tegenvallers" in een uitbundig kleurenpalet. De namiddag hebben we besteed aan het NSG "Pulitz Halbinsel" dat uitsteekt in de Jasmunder Bedden. Weinig verheffend gevogelte maar het herfstbos aldaar leek wel in brand te staan: gans oranje beuken, knalgele lindes en haagbeuken. "Alweer veel te veel foto's gemaakf denk ik berustend als we bij Zudar het zijweggetje indraaien naar een Rügense topper: de Schoritzer Wiek. Even ben ik gedesoriënteerd, er zijn hier overal nieuwe wegen aangelegd en het is tenslotte al 7 jaren geleden dat we hier waren. De kaart brengt raad en al vlug staan we op een plek waar we deze baai grondig kunnen bekijken.
101
Ver weg zit een grote bende ganzen en plots gaan ze met veel kabaal als "ĂŠĂŠn man" de lucht in. "Dat kan niet missen, dat moet een ..." flitst er door mijn hoofd vooraleer ik hem effectief zie. Redelijk ver weg maar toch een lap van een Zeearend. De arend komt echter recht op ons af en terwijl ik hem volg, duikt achteraan in mijn kijkerbeeld een...tweede Zeearend op. Enkele minuten later passeren ze allebei. Laag over de weg vlak voor ons: ivoorkleurige snavel, licht okerkleurige kop en nek, een helwitte staart en onregelmatige rui in de machtige planken van vleugels. "Amaai, die kunde ongelofelijk goe zien" zegt Hadewig en of ze gelijk heeft. Natuurlijk kijken we deze twee volwassen reuzen na terwijl ze hun weg vervolgen. Zelfs voor Mecklenburg is dit een logeplaats om in zo'n stralende belichting "die Seeadler" te kunnen bekijken. "Den bek van diejen tweede, die blonk in de zon" probeer ik het indrukwekkend tafereel in woorden in te pakken als ik vanuit mijn ooghoek uit dezelfde richtin iets donkers zie naderen. "Dat zal toch geen ..." probeert mijn verstand, maar toch is het zo: een derde Zeearend maakt zijn opwachting. Net als de vorige komt hij in onze richting en ook deze vogel laat zich langs zijn allerbeste kant zien. "Dat is zeker een jonge?" vraagt Hadewig en terwijl de arend voorlangs komt, som ik vlug alle kenmerken op waarbij ze telkens knikt. "Ja, da kunt ge ook zien, ja, dat ook". Als ook deze reus gepasseerd is, draai ik mij om half en half in de verwachting dat er nog een arend zal opduiken en... ...dat gebeurt nog ook !!! Het is alsof iemand een ganse bestelwagen met Zeearenden heeft gelost want alweer komt een volwassen arend aanvliegen. Ter hoogte van de weg kijkt hij even in onze richting en vervolgt dan onverstoorbaar zijn weg, de voorgangers achterna. We kijken even ongelovig naar elkaar: "gij hebt da toch ook gezien? Ik droom toch nie ?" Opnieuw richten we onze kijker op dezelfde horizon en, we beginnen het nu zowaar al gewoon te worden, binnen de minuut zien we een vijfde Zeearend. Opnieuw een onvolwassen vogel die, en dat bezorgt ons toch wel kippenvel, alweer pal in onze richting koerst. Als ook deze boven onze hoofden verdwenen is, valt mijn frank pas. Waarom heb ik hier geen foto's van gemaakt ? Als er ooit een gelegenheid was om Zeearenden te fotograferen, was het nu toch wel, zeker. Gewoon stomweg vergeten... Na nog enkele minuten gewacht te hebben en enkele gekke gedachtensprongen verder (hoeveel arenden kunnen er in een bestelwagen? vliegen die allemaal naar een aangespoelde walvis ?) rijden we enkele honderden meter verder. Er is daar een parkeerplaats met een mooi uitzicht op het water en het daarop gezeten waterwild. Naast de normale eenden zijn enkele tientallen Brilduikers opvallend. Een Slobeend lijdt kennelijk onder een identiteitscrisis en gaat telkens met een flinke plons onder om op zijn "duik-eends" te foerageren. Vanop deze punt is er ook uitzicht op een eilandje en net zoals in '90 zit het plaatselijk adlerpaar boven in de grove dennen. Terwijl de zon langzaam ondergaat, beginnen de Zeearend in 102
duet te roepen en even later horen we ook '�e öe Zwanen roepen. Het oor wil ook wat... We besluiten onze tent neer te poten op de vlakbij gelegen camping hetgeen ongelovige commentaar oplevert van de beheerder: "lhr geht doch nicht zelten, in diesem Wetter; es friert ja schon... !" 's Morgens moeten we hem gelijk geven; het heeft inderdaad opnieuw gevroren en zo op zandgrond onder de dennen ... Terwijl we ontbijten en de tent afbreken, komt nog wat geveerte in zicht: een mannetje Goudvink, een Kleine Bonte Specht, 5 Kruisbekken en te verwachten tijdens
de
najaarstrek
Sijsjes
en
Kepen.
Een
korte
wandeling
over
het
campingstrand levert Brilduikers, ver verwijderde IJseenden, 2 Eiders en een groepje Middelste Zaagbekken op. Als deze opvliegen weet ik onmiddellijk hoe laat het is. Ik kijk op en op zijn dooie gemak vliegt een subadulte Zeearend voorlangs. Na het verlaten van onze kampeerplaats stoppen we nog even op de parkeerplaats van gisteravond. Terecht want op het water dobberen enkele tientallen Wilde en ook 5 Kleine Zwanen. Een prachtig beeld: die smetteloze vogels op het donkerblauwe water waarbij er zich af en toe één verheft om met de vleugels te slaan. De Wilde Zwanen zijn zelfs in lentestemming want af en toe zijn er vogels die rechtop met gestrekte nekken een hoboconcert ten beste geven. De herfstzon houdt ons hier langer gekluisterd dan gepland en anderhalf uur later hebben we naast 5 ganzensoorten en hun aartsvijand "de onvermijdelijke arend" ook een vrouwtje Blauwe Kiekendief en een Ruigpootbuizerd genoteerd. Nu moeten we écht verder...
EPILOOG Gisteravond waren er in ieder geval nog. Hun rangen waren al sterk uitgedund door de noorderstorm van enkele dagen terug. Toch maar proberen wat vroeger te komen naar Rügen, de volgende keer .. ? .
Toch landden er gisteravond nog enkele honderden, niet op hun gebruikelijke slaapplaats in de ondiepte, vlak voor Pramort. Ze stuurden aan op een buitendijks grasland aan de zuidkant van Zingst. Door het invallende duister komen nog enkele formaties aanvliegen. Niet triomfantelijk trompettend als anders, alsof de laag voortjagende wolken ook hun stem hadden verstomd. Door de telescoop zag ik ze invallen bij de anderen. In het avondgrauwen kan ik nog net hun zwartwitte nekken onderscheiden maar hun grijze ruggen versmelten met de alsmaar donker wordende achtergrond. Na middernacht begint het te motregenen en alsof ze nog niet genoeg te verduren hebben gekregen, steekt er alweer een venijnige nooroosterstorm op die het rieten dak van ons hutje door elkaar schudt. Enkele uren later is er alweer tumult tussen de Kraanvogels: we kunnen het nachtelijk trompetten tot hier horen. 's Ochtends zit ik al voor de schemering op de uitkijk maar de lucht blijft leeg. Alle Kraanvogels zijn verdwenen. De wind geselt het geel verkleurende riet.
103
Ook de Baardmannetjes houden hun belletjes stil. Op het water van de Bodden zitten verspreid verschillende families Wilde Zwanen. Hun melancholische "hoe hoe" weerklinkt over het water als de perfecte auditieve melancholie over de voorbije zomer. De laatste Kraanvogels zijn vertrokken: het doek is definitief gevallen over de herfst. De winter valt in op de kraanvogelslaapplaats. Vlak voor we vertrekken uit de hut, zie ik een donkere reuzenschim aan de overkant van de Bedden: ik kijk hem na. Straks zijn wij thuis en daar kan ik heel lang wachten op een Zeearend...
6 0 J AA R G E L E D E N
"1941 begint, ondanks de onzekere tijdsomstandigheden, op een gunstige wijze. Terreinwinst op alle fronten. Einde Januari stellen zich een paar vogelliefhebbers uit het Leuvense in verbinding met den algemenen Voorzitter om de stichting van een Wielewaal-tak in de stad van de Alma Mater ter overweging te nemen. Het kon trouwens moeilijk anders of in de streek van Meerdaalwoud, Heverleebos
en
Dijlvallei,
heerlijke
studiemiddens,
het
ideale
werkterrein van de gekenden ornitholoog den heer F. Wortelaers, zou onze beweging spoedig vaste voet krijgen. De 4de Februari reeds volgt de stichting ten huize van Mr. Grootaers te Heverlee". Aantal leden in 1941: 11, 1942: 19 Samenstelling van het bestuur: Voorzitter: de heer FI. Wortelaers, Ondervoorzitter:
F.
Boon,
Secretaris
Mr.
F.
Grootaers,
Schatbewaarder: de heer E. Plapied, leden: de heren L. Asperslag en M. Bequaert (Tervuren) (overgenomen uit de Wielewaal jg 10, 1943: 21-23)
104
Nieuwe sprinkhaansoort in Vlaams-Braban"
Op
17 augustus 2001 werd een nieuwe sprinkhaansoort voor Vlaams-Brabant
ontdekt: het zuidelijk spitskopje ( Conocephalus
disco/or). De waarneming werd
verricht in de binnenstad van Leuven op een braakliggend terrein.
Herkenning Het zuidelijk spitskopje behoort tot de groep van de sabelsprinkhanen, die o.a. te herkennen zijn aan de lange sprieten. De soort is enkel te verwarren met het gewone spitskopje ( Conocephalus
dorsalis): wijfjes van deze laatste hebben een duidelijk
gekromde legboor, terwijl wijfjes van het zuidelijk spitkopje een rechte legboor hebben. Het dier is voornamelijk te vinden op niet gemaaide randen van hooilanden en wegbermen. Adulten vind je in de periode half augustus-half september.
Verspreiding De soort is momenteel algemeen in het westen en het zuiden van het land. Er zijn slechts enkele vindplaatsen bekend in Noord-Limburg, geen vindplaatsen in Luik, Antwerpen en Waals-Brabant en tot voor kort ook niet in Vlaams-Brabant (Decleer et
al. 2000). In het Leuvense gebied, gelegen aan de Strijdersstraat, op 50 m van de Dijle en met een oppervlakte van ongeveer
10 a niet echt groot te noemen, werden
vrij veel individuen - we mogen van een populatie spreken - teruggevonden. Het biotoop betreft een braakliggend terrein met voornamelijk een kruidrijke begroeing (grassen) maar ook enkele struiken en bomen. Het gebied wordt niet beheerd en wordt voornamelijk omgeven door bebouwing. Andere mogelijk geschikte plaatsen in de binnenstad zijn zeer schaars maar verder onderzoek zal moeten uitwijzen of de soort op meer dan één plaats is gevestigd. Ondertussen blijft het gissen hoe deze soort zich hier heeft kunnen vestigen. Daar de dieren over goed ontwikkelde vleugels beschikt (steeds langvleugelig, in tegenstelling tot het gewoon spitskopje waar zowel kort- als langvleugelige dieren in eenzelfde populati� aangetroffen kunnen worden), is verplaatsing via de lucht een mogelijkheid. De aanwezigheid van de Dijle kan de verspreiding via water (wrakhout, ... ) niet uitsluiten. Het feit dat deze soort ook voorkomt in andere binnensteden (o.a. in Gent (pers. med. Frank Van de Meuter)) wijst wellicht op zijn voorkeur voor warmere plekken.
,
105
Oproep! Net zoals de zeer sterke uitbreiding van de sikkelsprinkhaan in Vlaanderen, is het zuidelijk spitskopje de laatste 10 jaar fel aan het oprukken. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat het voorkomen van het zuidelijk spitskopje niet beperkt blijft tot Leuven. Vandaar deze oproep om de volgende zomers uit te kijken naar deze maar ook andere sprinkhaansoorten !
Referentie: Decleer, K., Devriese, H., Hofmans, K., Loek, K., Barenburg, B. & Maes, D. 2000. Voorlopige atlas en 'Rode Lijst' van de sprinkhanen en krekels van BelgiĂŤ. Saltabel i.s.m. IN en KBIN, rapport IN 2000/10.
Koen Berwaerts Koen. Berwaerts@ua.ac. be
BRAKONA Contactdag 2002 op zaterdag 2 februari Afspraak
College De Valk, auditorium Zeger Van Hee Tiensestraat 41, 3000 Leuven op wandelafstand van het NMBS-station Leuven ondergrondse betaalparking 'L.adeuzeplein'
Voorlopig programma
9.00 u 9.20 u 9.30 u 10.00 u 10.30 11.00 11.30 12.00 13.30 14.30 15.00 15.30 15.45 16.00 16.30 16.50
u u u u u u u u u u u u
Ontvangst + koffie Voorwoord door dagvoorzitter "De Sokkel van Brabant".Ons Afrikaans verleden": M. Sintubin "Verspreiding van het Zaagblad in de ijzerzandsteenheuvels" L. Vervoort koffiepauze "Ongewervelden in de bossen van Vlaams-Brabant: K. Desender "Rol van vis en andere factoren in het water: S. Declercq middagpauze met broodjesmaaltijd-bezoek aan de standen samenkomst themagroepen samenvatting van de samenkomst van de themagroepen koffiepauze "Dasseninventarisatie: een naald in een hooiberg?": T. Brichau "Zwammeninventarisatie in het Bruulbos": S. Terclaevers "Exoten in Oost-Brabantse poelen": R. Jooris "Slechtvalken in Vlaams-Brabanf': G. Robbrecht Slotwoord door gedeputeerde voor leefmilieu J.-P. Olbrechts ¡
inschrijving door overschrijving van 5 euro op rekening 091-0106007-15 van de provincie Vlaams-Brabant met vermelding "leefmilieu-BRAKONA 2002".
106
Broedterritorium van Grauwe Klauwier Lan11wicol/urio in Bertem, Koeheide
Op 10 mei 2001 observeerden Guy Verrijdt, Frank Claessens en Veerle Janssens een koppel Grauwe Klauwier aan de Koeweide te Bertem. De twee vogels zaten afwisselend in een struik en op de prikkeldraadafsluiting van een weiland vanwaar ze korte jachtvluchten ondernamen naar voorbijvliegende insecten. Eenmaal zag men hoe een van de vogels een prooi vastpinde op de prikkeldraad. Het werd niet onmogelijk geacht dat het koppel hier een broedstek had gevonden. De omgeving van de Koeheide betreft immers het gedroomde biotoop voor deze soort; een reliĂŤfrijk kleinschalig cultuurlandschap aan de rand van Bertembos, met gave meidoorn- en sleedoornstruwelen, houtkanten en verspreide hoekjes met opslag van brem en braam. Het vermoeden dat het hier niet om loutere doortrekkers zou gaan, werd bovendien kracht bijgezet door een omstaander die verklaarde dat het koppel hier al een week vertoefde.
De ontdekkers maakten het nieuws via de internetsnelweg over aan enkele medewerkers van het broedvogelatlasproject. Op 11 en 12 mei werd dan ook duchtig op de bewuste plek gezocht, echter zonder enig spoor van de vogels. De groeiende vrees dat de vogels dan toch doortrekkers waren, bleek onterecht want op 13 mei kon het koppel teruggevonden worden op ongeveer 100 meter van de
oorspronkelijke plek. Eerst dook het vrouwtje op, daarna ook het mannetjes, beiden met een prooi in de bek. Tot laatst genoemde datum leek het nog mogelijk om de twee vogels samen te zien. Pogingen om vanaf half mei een glimp op te vangen van een van de vogels, bleven vaak zonder resultaat. Een aanwijzing dat het wijfje vanaf dan met de eileg en het broeden is begonnen? Het verder verloop van de waarnemingen ziet er als volgt uit:
In de voormiddag van 14 mei werd na anderhalf uur wachten, een van de vogels gezien. Het vrouwtje kwam de weg overgevlogen met een flinke buit (mogelijk een muis) en dook meteen daarna in de bremvegetatie. Twee dagen later, op 16 mei, liet het wijfje zich opnieuw zien, ook deze keer na lang en geduldig wachten. De vogel kon opgemerkt worden toen het na een fikse regenbui even het verenkleed uitschudde, om kort daarna in het niets te verdwijnen. Intensieve zoekacties tijdens de daaropvolgende dagen bleven vruchteloos. Totdat op 22 mei ditmaal het
107
mannetje zich meer dan 1 O minuten prachtig liet gadeslaan. De klauwier zat in de top van een meidoorn op insecten te jagen die het in de lucht en op de grond buit kon maken. Dit was meteen de laatste waarneming.
Uit het waarnemingenverloop kunnen we afleiden dat het koppel in Bertem een broedterritorium innam en mogelijk een broedpoging heeft ondernomen. Over het succes van deze broedpoging valt weinig te zeggen. Er werden na 22 mei voedselvluchten, noch jongen waargenomen. Naar alle waarschijnlijkheid is het broedsel mislukt en heeft het koppel de broedplaats voortijdig verlaten.
Het blijft hoe dan ook een bijzondere gebeurtenis om de Grauwe Klauwier als broedvogel in onze regio aan te treffen. Het aantal broedparen in Vlaanderen is de laatste jaren sterk teruggelopen en betreft niet meer dan 3 Ă 4 territoriďż˝. vrijwel uitsluitend gesitueerd in de provincie Limburg (med. G. Vermeersch).
Andere broedgegevens van de soort in het Dijleland zijn zeer schaars en gaan bijna een halve eeuw terug. Geslaagde broedgevallen vonden plaats te Heverlee in 1955, begin juni een nest met 5 verse eieren en in 1957, eind juni 3 juvenielen. (archief P. Herroelen). De waarneming van een wijfje op 3 juni 1984 te Bertem (Ornis Flandriae, 1984: 128) viel in de "goede periode", maar hier werden verder geen broedindicaties vastgesteld.
Overige Dijlelandwaarnemingen hebben betrekking op doortrekkers, het merendeel verricht in het najaar. Zo vielen in de voorbije 10 jaar 5 waarnemingen in de maanden augustus - oktober, tegenover 2 in mei. (Oriolus 1993: 82; 1995: 72; 1996: 116; 1997: 11 O; 2000: 152; Boomklever 1998: 46; 2001: 83)
Dankwoord Dit stukje werd samengesteld a.d.h.v. de waarnemingsgegevens van Kris Van Scharen, Steven Bouillon, Guy Verrijdt, Frank Claessens, Veerle Janssens en Frans Geenen. Dank ook aan Paul Herroelen voor het ter beschikking stellen van zijn archief.
Frederik F/uyt
108
Vlinderen in de winter
Ja, je leest het goed. Ook in de winter kan je naar vlinders kijken ! Neen, niet op televisie of in een tropisch warme vlindertuin, gewoon buiten, in je eigen buurt. Nu ja vlinders, eigenlijk de eitjes ervan. We hebben het hier over de eitjes van een kleine dagvlinder, de sleedoornpage, die je in onze regio in de zomermaanden met wat geluk kan zien rondfladderen. Inderdaad, met wat geluk want ze zitten meestal hoog in de bomen. Het is eigenlijk veel gemakkelijker om in de winter naar de eitjes te speuren.
Je
kan
ze
als
witte
of
grijze
'golfballetjes'
op
jonge
twijgen
van
sleedoornstruiken aantreffen. Recent aangeplante hagen komen ook in aanmerking, als er maar sleedoorn (of een andere Prunus soort) in voorkomt. Snuffel dus tijdens de herfst- of wintermaanden eens in je haag of houtkant en misschien tref je wel één of meerdere eitjes aan. Om het zoeken te vergemakkelijken worden er een aantal inleidende wandelingen georganiseerd (zie hieronder). Hier wordt ook meer uitleg gegeven over de inventarisatie-campagne die in de hele provincie doorgaat. Meer info vind je ook op de website van de provincie Vlaams-Brabant (http://www. vl brabant. be en verder doorklikken via 'Dienstverlening', 'Milieu' en 'BRAKONA').
Zaterdag 12 januari 2002 Zoniënwoud
14u00 Parking Middenhut (Waterloosteenweg 1 Sint-Genesius-Rode, tegenover Zoniënwoudlaan) Info: Thomas Merckx (0485173.50.96. of thomas.merckx@ua.ac.be)
Zaterdag 19 januari 2002 Meerdaalwoud
14u00 Kerk Sint-Joris-Weert Info: Bart Vercoutere (Bart.Vercoutere@envico.be)
Zondag 20 januari 2002 Termunkveld
14u00 Bremstraat Heverlee (tegenover Termunkveld) Info: Marc Lehouck (016/44.49.36.)
109
Zondag 3 februari 2002
Keizerdelle 14u00 Sint-Amanduskerk Dorpsplein Erps Info: Toon David (02/759.52.00.)
Zaterdag 23 en zondag 24-februari 2001
Inventarisatie-weekend Sleedoornpage !
Tijdens
deze
twee
dagen
verzamelen
we
gedetailleerde
informatie
over
het
voorkomen van de Sleedoornpage aan de hand van eitellingen. Twee gebieden zullen intensief onderzocht worden. Het Vlàams natuurreservaat Walenbos is een groot boscomplex met graslanden gelegen in een prachtige Hagelandse vallei. Biezenhuiskes is een kleinschalig landbouwgebied rijk aan houtkanten en holle wegen. Tijdens het weekend is er geen overnachtingsplaats voorzien. Voorkennis is niet
vereist.
De
organisatie
is
in
handen
van
de
BRAKONA
themagroep
Ongewervelden, de Vlaamse Vlinderwerkgroep vzw, Natuurpunt en JNM. Inschrijven
(vóór
19
februari)
en
meer
informatie
bij
Koen
Berwaerts
016/29.62.88.) of koen.berwaerts@ua.ac.be
#ij HE:1"
BEGON (J./f,R,
îmf:.RNfllÎ Of'JAA L
�Aft'1.. VMJ .PE vP.:�wilLi G�R. ...
(overgenomen uit Netwerk Vlaanderen 19 (1), 2001:8) 110
(tel.
Opmerkelijke waarneming o; in de Dijlevallei en omgeving .
September - november 2001 Dit overzicht van opmerkelijke en interessante waarnemingen in de Dijlevallei en omgeving beslaat voornamelijk de periode september-oktober 2001. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg en Overijse. De volgende rubriek zal de periode december 2001 - februari 2002 omvatten. Waarnemingen worden voor 10 maart 2002 verwacht
bij
Kelle
Moreau,
Kerspelstraat
20,
3001
Heverlee,
t:
0486
12
5 8 77,
e:
kelle.moreau@bio.kuleuven.ac.be .Voor het meest recente natuurnieuws uit het Dijleland kan je ook terecht
op
de
website
van
Wielewaal
afdeling
Leuven
(http://members.tripod.lycos.nl/Wielewaal Leuven/). Waarnemingen van ondermeer Knobbelzwaan, Canadese Gans, Nijlgans, Tafeleend, Kuifeend, Dodaars, Fuut, Aalscholver, Blauwe Reiger, Bruine Kiekendief, Havik, Waterral, Watersnip, Witgat, Kleine Mantelmeeuw, Ijsvogel, Halsbandparkiet, Zwarte Specht, Middelste Bonte Specht, Kleine Bonte Specht, Oeverzwaluw, Boerenzwaluw, Huiszwaluw, Waterpieper, Gele Kwikstaart, Grote Gele Kwikstaart, Zwarte Roodstaart, Paapje, Roodborsttapuit, Tapuit, Kramsvogel, Koperwiek, Tjiftjaf, Fitis, Vuurgoudhaan, Zwarte Mees, Keep, Putter, Sijs, Goudvink, Appelvink, Geelgors en Rietgors werden niet in dit verslag opgenomen, maar wel verwerkt.
Vogels Grauwe Gans
Anser anser
08/09 1 ex. te Neerijse-Grote Bron (K.Van Scharen) 01/10 om 9u 25 ex. naar ZW over de Doode Bemde (W. Rommens) 16/10 34 ex. over Leuven (F.Van de Meutter) 20/10 2 ex. over Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt) 20/10 om 1 l u15 8 ex. naar Z over Tourinnes-la-Grosse (H. Blockx) 24/10 tss 9u en 10u30 4 ex. naar ZW over Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen) 01111 2 ex. naar 0 over Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt) 05/11 rond 1 l u15 een 40tal ex. in V-vlucht naar ZW over Winksele
J.
(J. Wellekens, F. Vandekeybus,
Derycke), later over dezelfde plaats nog een 200tal ex. (J. Derycke)
09/11 's avonds een groep (>20 ex.) auditief naar ZW over Leuven/Ridderstraat (R. Guelinckx)
Kolgans
Anser albifrons
08/11 omstreeks 22u een groepje auditief over Winksele
(J. Wellekens)
Ongedetermineerde Gans Anser sp. 09/ l 0 tijdens de middag 100-tal ganzen (waarschijnlijk. Grauwe Ganzen) naar ZW over Bertem/Zwanenberg (G. Bleys) 20/10 6 ex. naar over Z over Tourinnes-la-Grosse (H. Blockx) 23/11 rond 11u ongeveer 195 ex. over Winksele/Predikherenberg (waarschijnlijk Grauwe Ganzen) (F. Vandekeybus).
111
Bergeend
Tadorna tadorna
06/11 4 ad te Neerijse/Kliniekvijvers (K. Moreau, P. Scheys,
J.
Mergeay)
11111 3 ex. te Oud-Heverlee-Zuid (F. Fluyt), wat later 3 ex. te Neerijse-Grote Bron (L. Hendrickx) 17/11 2 ex. te Neerijse-Grote Bron (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers) 25/11 4 ex. te Neerijse-Grote Bron (L. Hendrickx,
J.
Nysten)
Grote Zaagbek Mergus merganser 17111 1 ad m te Wilsele-Zuid (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers)
Krakeend Mareca
strepera
Zoals traditioneel verbleven Krakeenden in de Dijlevallei uitsluitend te Neerijse-Grote Bron (maxima: 86 ex. op 20/10 (K. Moreau, G. Louette) en 73 ex. op 17/11 (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers)) en Oud-Heverlee-Noord (maxima: 106 ex. op 30/09 en 90 ex. op 11111 (K. Moreau)) Op 6/11 verbleef bovendien een koppel op de vijvers van de Abdij Van 't Park te Heverlee (K. Moreau).
Smient Mareca penelope In totaal werden voor de behandelde periode 32 waarnemingen van deze soort ontvangen. De eerste Smient voor dit najaar was een wijfje op 02/09 te Neerijse-Grote Bron (S. Bouillon). Vanaf 23/09 werden vervolgens waarnemingen van 1 Ă 13 ex. verricht te Oud-Heverlee-Noord, Neerijse-Grote Bron, Sint-Agatha-Rode en Abdij Van 't Park (versch. waarnemers). Op 10/11 verschenen plots 26 ex. te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt, K. Van Scharen, S. N'Doye), op 11/11 waren dit er al 31
(6m+25w) (K. Moreau) en op 17111 verbleven er in totaal zelfs 48 ex. in de;streek, namelijk 42 ex. te Oud-Heverlee-Noord en 6 ex. te Neerijse-Grote Bron (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers). Terwijl op 24/11 nog steeds een 30tal ex. aanwezig was te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt), leek de grootste groep de dag nadien vertrok.ken, op 25111 zaten immers nog slechts 1m en 2w te Sint Agatha-Rode (L. Hendrickx, J. Nysten) en 5 ex. te Oud-Heverlee-Noord (K. Van Scharen).
Slobeend Anas clypeata Maxima : 30109 100-tal ex. te Oud-Heverlee-Noord
(J.
Menten)
01110 123 ex. te Neerijse-Grote Bron (S. Bouillon) 25/11 min. 124 ex. te Sint-Agatha-Rode (L. Hendrickx, J. Nysten)
Pijlstaart Anas acuta 30109 3 ex. in wijfjeskleed te Oud-Heverlee-Noord (K. Moreau) 07/10 2 ex. toeren bij valavond boven de Doode Bemde (K. Moreau) 09/l 0 1w te Neerijse/Grote Bron (S. Bouillon) 20/10
l w te Neerijse/Grote Bron (K. Moreau, G. Louette)
11/l l
l m te Oud-Heverlee-Noord (K. Moreau, S. Horemans)
17/11
2 ex. te Neerijse/Grote Bron (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers)
25111 1 m te Oud-Heverlee-Noord (K. Van Scharen)
Zomertaling Anas querquedula 12/09 2 ad eclips te Abdij Van 't Park (K. Moreau) 16/09 1 w te Oud-Heverlee-Noord (K. Van Scharen) 30109 2 ex. te Oud-Heverlee-Noord
(J.
Menten)
Wintertaling Anas crecca Grootste concentraties : 13/10 75tal ex. te OHZ (K. Van Scharen, A. Verboven, 17/11
J.
Menten, M. Bek.kers)
90 ex. te OHN, 71 ex. te NKV (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers)
112
Geoorde Fuut Podiceps nigricollis 20/l 0 1 ad Wj
te Neerijse-Grote Bron (K. Moreau)
Roerdomp Botaurus stellaris 12/09 1 ex. vliegt op uit rietkraag te Adbij Van 't Park (K. Moreau)
Grote Zilverreiger Casmerodius albus 22109 tss 13u35 en 14u 1 ex. in populieren te Sint-Agatha-Rode (T. Verbeeck) 07/10 om 8u30 1 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation (A. Smets) 21/10 tss 12u30 en 13u komt een ex. aan te NGB, eet een visje en vertrekt weer richting Z(J. Nysten) Zilverreiger spec. Egretta garzetta/Casmerodius albus 05/11 om 9u40 1 ex. foeragerend aan de westkant van de vijver te Erps-Kwerps (vanuit de trein waargenomen)
(J.
Rutten)
Ooievaar Ciconia ciconia 13/09 om 13u 1 ex. naar W over Heverlee/Bremstraat (G. Bleys) 15/09 rond 13u 2 ex. naar ZW over Bertembos (G. Bleys) 23/09 om 14u05 een groep van 18 ex. naar Zover Heverlee, de vogels zijn niet van Planckendael, op de vogellijn stond dat er in de buurt van Geel in de provincie Antwerpen een groep van 18 ex. overnachtte, dat zullen dus wel dezelfde geweest zijn (G. Meeus). 27/09 3 ex. pleisterend in de weilanden ter hoogte van OHN, alledrie ongeringd (S. Bouillon) 28/09 om 10u16 2 ex. naar Zlaag over de Dijlevallei, gezien vanop Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, S. Bouillon)
Wespendief Pernis apivorus 01/09 1 ex. over het plateau te Bertem/Korbeek-Dijle/Leefdaal (S. Bouillon) 02/09
1 ex. over te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, A. Verboven,
J.
Menten, D.
Vanderlinden) 22/09 1 ex. ter plaatse te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, K. Moreau, G. Meeus) 23/09 1 juv. naar Zover Loonbeek/Holle Weg (F. Fluyt) 28/09 1 ex. ter plaatse te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, S. Bouillon) 30109 1 ex. ter plaatse te Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau) 05/10 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt)
Rode Wouw Milvus milvus 12/10 om 13u10 1 ex. langs de Tervuursesteenweg te Leefdaal (K. Van Scharen)
Blauwe Kiekendief Circus cyaneus 23-24/09
1 wijfje te Tourinnes-la-Grosse (H. Blockx)
09110 1 w-kleed over Bertembos (G. Bleys) 13/10 1 ex. in wijfjeskleed ter plaatse te Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 14/10 1 w naar ZW over Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 20110 1 ex. naar ZW over Margijsbos (Loonbeek) (F. Fluyt) 20/10 om 10u25 1 w jagend naar ZW, rond 12u een tweede w naar Zen om 13u03 nog een derde wijfje naar Zover Tourinnes-la-Grosse
(H.
Blockx)
21/10 in de namiddag 1 wijfje even pleisterend te Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen, F. Fluyt, K. Moreau) 08/ l 1 een jagend wijfje in de Doode Bemde ( W. Dirckx) 09/11 rond 1 l u !wijfje laag naar Zover de Abdij Van 't Park (K. Moreau)
113
J.
Menten
Grauwe Kiekendief Circus pygargus 21/09 1 juv. pleisterend te Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 24/09 1 juv. laag naar ZW over Tourinnes-la-Grosse (H. Block:x) Ongedetermineerde Kiekendief Circus sp. 20111 1 ex. over naar ZO ter hoogte van de Terbankstraat te Wilsele (F. Vandekeybus) Schreeuwarend Aquila pomarina 20/10 rond 12u passeert een exemplaar over Tourinnes-la-Grosse om wat verder zuidwaarts op te cirkelen met enkele Buizerds in een vergeefse poging om thermiek te zoeken (H. Blockx). Indien aanvaard door het BAHC, betreft het hier de eerste waarneming van deze soort in regio Leuven! Visarend Pandion haliaetus 27/09 rond 11u 1 ex. naar ZW boven Herent (K. Moreau) 28/09 om l 5u40 1 ex. naar ZW over Terlanen (H. Roosen) Smelleken Fa/co columbarius 21/09 1 ex. naar ZW over Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 24/09 1 ad w pleisterend te Tourinnes-la-Grosse (H. Block:x) 29109 1 ex. naar Zte Leefdaal/Brede Weg
(J.
Menten)
30109 1 ex. meerdere malen inbeukend op een groep Spreeuwen te Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 07/10 1 wijfje jagend langsschietend te Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau, K. Van Scharen,
J.
Menten, A. Verboven, L. Hendrickx, M. Depauw) 13/10 1 w naar ZW te Heverlee/Bremstraat (G. Bleys) 13/ l 0 1 ex. naar ZW over Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 20110 1 ex. vanuit NW, even geland te Huldenberg/plateau en dan terug verdertrekkend (F. Fluyt) 20/ l 0 1 w naar Zover Tourinnes-la-Grosse (H. Block:x) 21110 1 ad m en enkele uren later 1 ad wijfje naar Zlangs Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen, J. Menten, F. Fluyt, K. Moreau, D. Vanderlinden) Boomvalk Fa/co subbuteo In totaal werden voor de betrokken periode nog 22 waarnemingen van Boomvalken ontvangen (versch. waarnemers). De laatste waarneming betrof een exemplaar op het plateau te Bertem op 11110 (S. Bouillon). Slechtvalk Fa/co peregrinus 17/09 1 ex. ter plaatse te Tourinnes-la-Grosse/Beauvechain (H. Block:x) 22/09 1 ad (verm. mannetje) naar Zover Leefdaal/Brede Weg (G. Meeus, F. Fluyt, K. Van Scharen, K. Moreau) 24/09 1 ex. over Leuven (F. Van de Meutter) 05/10 1 ad wijfje naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt) 091 l 0 rond 11 u hangt een ex. boven de Bremstraat te Heverlee, draait enkele toertjes en verdwijnt dan naar ZW, de lokale Roeken waren er niet gerust in (G. Bleys) 27110 in de namiddag een wijfje volop paniekzaaiend onder het plaatselijk vogelvolkje te Huldenberg/Spitsberg, na wat besluiteloos ronddraaien verder naar ZW boven Margijsbos (F. Fluyt) Kraanvogel Grus grus 29109 's morgensvroeg wakker geworden van Kraanvogelgetrompetter boven Heverlee, aantal vogels is onbekend (A. Verboven) 21/10 om 4u25 gewekt door het geroep van een groepje zeer laag boven Huldenberg vliegende Kraanvogels ... een betere wekker kun je je als vogelkijker niet wensen (F. Fluyt)
114
Goudplevier Pluvialus apricaria 09109 10 ex. naar W over Loonbeek!Hollestraat (F. IJ"aayt) 12/09 5 ex. naar Zover de Doode Bemde, met 120 Kieviten (K. Van Scharen) 12/09 1 ex. opvliegend te Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 19/09 1 ex. pleisterend te Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 24/09 verschillende malen gehoord te Tourinnes, 1 groep van 6 ex., daarna ook 1 ex. aan de grond (H. Blockx) 05110 20 ex. naar N O over Bierbeek/Kwakkelbos (H. Blockx) 06/10 2 ex. in groepje trekkende Kieviten te Loonbeek!Hollestraat (F. Fluyt) 07/10 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen, F. Fluyt,
J. Menten)
08110 1 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation (A. Smets) 12/10 7 ex. te Leefdaal (F. Fluyt)
Bonte Strandloper Calidris alpina 15/09
1 juv. te Neerijse-Kliniekvijvers (F. Fluyt)
Bokje Lymnocryptes minimus 15/09 1 ex. opgejaagd uit een akkerplas te Huldenberg/plateau (F. Fluyt, M. Bekkers, P. Grootaers) 16110 3 ex. in de Doode Bemde (F. Fluyt) 23/10 8 ex. in de Doode Bemde (F. Fluyt) 28110 5 ex. in de Doode Bemde (K. Moreau, B. Saveyn) 30110 1 ex. in de Doode Bemde (K. Van Scharen) 01/11 2 ex. in de Doode Bemde (F. Fluyt) 02111 7 ex. in de Doode Bemde (A. Ferette) 03/11 16 ex. (!!)op ondergelopen braakliggende akker te Oud-Heverlee (F. Fluyt) 04111 2 ex. in de Doode Bemde (L. Hendrickx) 06/11
l ad in de Doode Bemde
(J. Mergeay, K. Moreau)
11111 17 ex. open en bloot op 10 m_ in de weilanden te Oud-Heverlee (F. Fluyt) 17/11 3 ex. te Oud-Heverlee-weilanden, 1 ex. te NKV (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bekkers) 24111 4 ex. te Oud-Heverlee-weilanden (F. Fluyt)
Houtsnip Scolopax rusticola 05111 2 ex. in Rodebos te Sint-Agatha-Rode (S. Peten) 17111 1 ex. over Oud-Heverlee-station (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bekkers)
Wulp Numenius arquata 30109 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau) 05/11 1 ex. roepend naar ZO over Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt) 10/11 2 ex. in de weilanden langs de Dijle te Korbeek-Dijle (S. Horemans)
Groenpootruiter Tringa nebularia 01/09 1 ex. te Kwerps (M. Depauw)
Oeverloper Actitis hypoleucos 01/09 1 ex. te Kwerps (M. Depauw) 05109 1 ex. in de Doode Bemde (G. Sterckx) 09109 1 ex. in de Doode Bemde (K. Van Scharen) 27/09
l ad langs de Dijle te Oud-Heverlee-Noord (S. Bouillon)
07/10 1 ex. in de Doode Bemde (K. Moreau)
Kemphaan Philomachus pugnax 23/09 3 ex. op 'ondergelopen' stoppelveld te Tourinnes-la-Grosse
115
(H. Blockx)
Larus cachinnans 17/11 1 ad te Neerijse/Grote Bron (K. Van Scharen, F. Fluyt, M. Bek.kers) 25111 1 ad te Neerijse/Grote Bron (L. Hendrickx, J. Nysten) Pontische Meeuw
Streptopelia turtur 02/09 1 ex. over te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten, D. Vanderlinden) Zomertortel
Velduil Asio jlammeus 20/10 Om 1 �u25 komt vlak langs de trektelpost te Tourinnes-la-Grosse een groep jagers langs. Vlak voor hun voeten stijgt een prachtige Velduil op. Die zat daar al 2 uur lang te pitten zonder dat ik er erg in had. Hij vliegt een eindje verder en valt daar terug in. Rond 12u bij het naar huis gaan werd hij teruggevonden. (H. Blockx)
Apus apus Laatste waarneming : 01109 groepje van 5 ex. over te Huldenberg/Spitsbeg (F. Fluyt) Gierzwaluw
Lullula arborea 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, S. Bouillon) 4 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten) 5 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau) 3 ex. naar W over Heverlee/Bremstraat (G. Bleys) 3 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation (A. Smets) auditief te Bierbeek/Kwakkelbos (H. Blockx) 1 ex. naar ZW over Heverlee/Bremstraat (G. Bleys) 6 ex. naar Zover plateau Bertem (F. Verdonckt) 2 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation {A. Smets) 2 ex. naar Zover Leefdaal/Bredeweg (F. Fluyt) 7 en 2 ex. over Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 2 x 1 ex. over Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 15 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Van de Meutter, K. Van Scharen) 11 ex. over Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt) 1 ex. over Everberg (A. Smets) 2 x 1 ex. naar Zover Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt) 3 ex. over Meerbeek/Pompstation (A. Smets)
Boomleeuwerik
28/09 29/09 30/09 05/10 05/10 05/10 06/10 11110 12/10 12110 13110 14/10 14110 15110 01/11 02111 04/11
Duinpieper/Grote Pieper Anthus campestris/Anthus richardii 05/10 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt)
Anthus trivia/is 4 ex. over Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten, D. Vanderlinden) 1 ex. naar Zover Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt) 1 ex. naar Zover Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 2 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, K. Moreau) l ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Moreau) 1 ex. over Leuven (F. Van de Meutter) 1 ex. over te Meerbeek/pompstation (A. Smets) 3 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, S. Bouillon) 1 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation (A. Smets) 1 ex. naar Zover Meerbeek/Pompstation (A. Smets) 1 ex. naar Zover Oud-Heverlee (K. Moreau)
Boompieper
02/09 15/09 21/09 22/09 23/09 24/09 26109 28/09 30/09 07/10 13/l 0
116
. Il
Roodkeelpieper Anthus cervinus 22109 1 mogelijk ex. naar Zover Leefdaal/Brede We13
(L.
Fluyt), wat later nog een mogelijk ex. over
dezelfde plaats (F. Fluyt, K. Van Scharen, K. Moreau, G. Meeus) 23/09 1 ex. om 8u25 4x roepend langs de telpost te Leefdaal/Brede Weg, valt wat verder in op akker (F. Fluyt) 29109
1 zeer waarschijnlijk ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten)
Noordse Kwikstaart Motacilla thunbergi 20109 1 m in een groepje van ong. 20 Witte Kwikstaarten, maar wordt daar nadien vakkundig uit weggejaagd (S. Bouillon)
Gekraagde Roodstaart Phoenicurus phoenicurus 23/09 1 ex. te Leefdaal/Brede Weg (in bosje) (K. Moreau) 27/09 1 wijfje in de weilanden ter hoogte van O HN (S. Bouillon) 0 7110 l ex. ter plaatse te Meerbeek/Pompstation (A. Smets)
BefĂźjster Turdus torquatus 0 7/10 1 m ter plaatse en uiteindelijk naar Zte Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau, K. Van Scharen, J. Menten, A. Verboven, L. Hendrickx, M. Depauw) 0 7110 l mannetje even pleisterend te Meerbeek/Pompstation (A. Smets) 14/10 1 ex. even pleisterend te Leefdaal/Brede Weg (F. Van de Meutter, K. Van Scharen) 15/10 nog steeds een mannetje te Leefdaal/Brede Weg (K. Moreau)
Grauwe Vliegenvanger Muscicapa striata 27/09 3 ex. in tuin te Blanden/A. Vermaelenstraat
(J. De Baere)
Bonte Vliegenvanger Ficedula hypoleuca 0 1/09 1 onv. in tuin te Blanden/A. Vermaelenstraat
(J. De Baere)
16/09 2 ex. in de Doode Bemde te Neerijse (F. Fluyt)
Buidelmees Remiz pendulinus 24/09 2 ad roepend en invallend te Oud-Heverlee-Zuid ( W. Dirckx)
Klapekster Lanius excubitor 0 4/11 1 ex. in de Doode Bemde, in de ruigte langs het knuppelpad (A.Boeckx) 0 5 en 08/11
nog steeds aanwezig (F. Fluyt, W. Dirckx)
Europese Kanarie Serinus serinus 0 1/09
1 ex. langsvliegend op het plateau te Bertem (S. Bouillon)
16/09
2 ex. over het plateau te Leefdaal
22/09
1 ex. over Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, K. Moreau, G. Meeus)
3 0/09
4 ex. in tuin te Haasrode/Blandenstraat (K. Moreau)
11/l 0
1 ex. naar Zover Korbeek-Dijle/plateau (F. Van de Meutter)
(J. Menten)
14/11 1 ex. over Heverlee/Groenveldstraat (G. Meeus)
Barmsijs Carduelis cabaret 0 5110
1 ex. naar W over Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt)
17110
1 ex. naar Zover Loonbeek/Hollestraat (F. Fluyt)
20/l 0
3 keer l ex. naar ZW over Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt)
25/l 0
l ex. over Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt)
0 3/11 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (G. Meeus)
"111
Kruisbek Loxia curvirostra
02109 1 ex. over te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten, D. Vanderlinden) 28/09 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, S. Bouillon) 14/10 1 ex. naar Zover Leefdaal/Brede Weg (F. Van de Meutter, K. Van Scharen) 20110 1 overvliegend ex. te Meerdaalwoud/Militair Domein
(R. Guelinckx)
22/10 groepje van 11 ex. over Leuven/De Beriotstraat (F. Van de Meutter) IJsgors Ca/carius lapponicus
03/11 1 ex. auditief over het plateau te Bertem, riep nog 6 keer waarbij hij zich naar ZW leek te verplaatsen, de vogel werd echter niet gevonden maar pleisterde mogelijk op het plateau tussen de Veldleeuweriken (G. Meeus) Grauwe Gors Miliaria ca/andra
23109 1 ex. te Tourinnes-la-Grosse (H. Blockx)
Exoten Zwarte Zwaan Cygnus atratus
. Tot eind september verbleven nog steeds 2 ad in de Abdij Van 't Park. Vanaf begin oktober werd hier nog slechts 1 ad waargenomen (versch. waarnemers). Indische Gans Anser indicus
07I10 1 ex. doet bij valavond samen met 10 Canadese Ganzen een landingspoging in de Doode Bemde (K. Moreau) Brandgans Branta leucopsis
Gedurende de ganse periode 1 ad op het Zoet Water te Oud-Heverlee (versch. waarnemers). Krooneend Netta ruft.na
05/10 1 ex. in wijfjeskleed in de Abdij Van 't Park te Heverlee (F. Dondeyne) Bahamapijlstaart Anas bahamensis
24 en 25/11
1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt, K. Van Scharen)
Ringtaling Calonetta leucophrys
Tijdens de maanden september en oktober wordt nog steeds een ad m waargenomen in het Arenbergpark te Heverlee (K. Moreau). Mandarijneend Aix galericulata
17/10 l ad mannetje+ 1 ad wijfje te Abdij Van 't Park, Heverlee (K. Moreau) 24 en 25/11
1 m te Neerijse-Kliniekvijvers (F. Fluyt, K. Van Scharen)
Blauwgele Ara Ara ararauna
10/10 1 ex. temidden van een verzamelplaats kraaiachtigen op het plateau te Leefdaal (F. Van de Meutter) Napoleonwever/Grenadierwever Euplectes afer /E. orix 05/10 1 ex. ter plaatse in maĂŻsveld te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt)
118
Zoogdieren
Eikelmuis Eliomys quercinus 08/09 1 slachtoffer van huiskat te Bierbeek/Kwakkelbosstraat (H. Blockx)
Vos Vu/pes vulpes 25/10 1 doodgereden ex. op de Expressweg te Haasrode (F. Vandekeybus, K. Moreau)
Wezel Mustela nivalis 05109 2 dode ex. te Bertem (S. Bouillon)
Hermelijn Mustela erminea 20/11 van 11u tot l 2u 1 ex. op en rond muur in tuin te Leefdaal, nog geheel in zomerkleed, heel actief en in volle dag (K. Van Scharen) Wezel/Hermelijn
Mustela nivalis/M. erminea
02/09 1 ex. te Leefdaal/Brede Weg (F. Fluyt, K. Van Scharen, A. Verboven, J. Menten, D. Vanderlinden)
Bunzing Mustela putorius 04/11 1 ex. steekt de E40 te Bertem over (F. Fluyt)
Steenmarter Martes foina begin sept. 1 verkeersslachtoffer te Wilsele/Weggevoerdenstraat (H. Blockx) 08/09 1 verkeersslachtoffer op de Expressweg te Haasrode (G. Bleys) 21/09 1 ex. in Steenuilenkast te Overijse (L. Vandewyngaert) 05111 1 verkeersslachtoffer op de Diestsesteenweg te Kessel-Lo (J. Derycke) Bunzing/Steenmarter
Mustela putorius/Martes foina
01/11 1 ex. even zichtbaar bij overlopen tussen maisveld en berken/sparrenbosje langs de zandgroeve van Haasrode (K. Moreau)
Samenstelling Kelle Moreau, kelle.moreau@bio.kuleuven.ac.be
Medewerkers Monique Bekkers, Geert Bleys, Herwig Blockx, Alain Boeckx, Steven Bouillon, Paul Claes, Frank Claessens, Johan De Baere, Mark Depauw, Johan De Rycke, Wim Dirckx, Francis Dondeyne, Alain Ferette, Jean-Philippe Ferette, Freek Fluyt, Jos Grootjans, Robin Guelinckx, Luc Hendrickx, Stefaan Horemans, Gerald Louette, Gert Meeus, Joris Menten, Joachim Mergeay, Kelle Moreau, Sissi N'Doye, Johan Nysten, Stephan Peten, Wouter Rommens, Hans Roosen, Guy Rotsaert, Jos Rutten, Bert Saveyn, Peter Scheys, Olivier Schockaert, Geert Sterckx, Axel Smets, Erik Toorman, Filip Vandekeybus, Frank Van de Meutter, Dirk Vanderlinden, Geert Vandermeulen, Luc Vandewyngaert, Pieter Vanormelingen, Kris Van Scharen, Tom Verbeeck, Andre Verboven, Freek Verdonckt en Jan Wellekens. Met dank aan Gerald Driessens voor het bezorgen van de waarnemingen ingesproken op De Wielewaal Vogellijn (03/488 01 94).
119
SCHREEUWAREND TE TOURINNES-LA-GROSSE Herwig Blockx WANNEER, WAAR EN HOE? Op 20 oktober 2001 stond ik alleen op "mijn" telpost. Om 10.20 u werd ik "gered" door een groep scholvers want daarvoor was het niet veel soeps geweest. Ik dacht het net op te geven...Om 11.25 u. een eerste verrassing: een groep jagers jaagt vlakbij mijn staanplaats een Velduil op... Om 11.45 u. zie ik in de richting van Beauvechain een Buizerd met een grotere roofvogel. Ik vang ze even in de telescoop, genoeg om een rood lampje te doen branden "was dat geen . . ?, maar ik verlies ze achter een boomgroep. Na wat .
koortsachtig zoeken vind ik ze een minuut later terug: het is inderdaad een arend!!! De vogel blijft tot 12.08 u. in zicht, komt echt niet kortbij (enkele honderden meters van de telpost) en cirkelt verschillende malen samen met 1 of meer Buizerden en ook met een kraai. Hij verdwijnt tenslotte in actieve vlucht achter de kerk van Nodebais. Hieronder volgen mijn VELDNOTITIES zoals ik ze ter plekke opschreef: - spanwijdte ongeveer 1 , 5 maal die van Buizerd - "dikke" roofvogel met zwaar lichaam en "kop in kas": arendpostuur - opvallende witte "stuit''vlek die ook zichtbaar blijft in achteraanzicht als de vogel pal van mij wegvliegt - minder opvallende "vleugelvlekken" (basis van handpennen) - cirkelt met ongeveer horizontale arm en "hangende hand": vleugels wegen te zwaar - korte "vierkantige" staart, minder lang dan de vleugelbreedte - onderaan uniform donker (waarschijnlijk wegens afstand en deels door tegenlicht) - opvallende lange "arend"vingers - de armdekveren vertonen een lichte veeg en zijn niet egaal donker - de arend zoekt actief naar thermiek maar slaagt daar niet echt in; in actieve vlucht onverwacht snelle vleugelslagen onderbroken door glijvluchten - "zeker geen Bastaardarend": gelijkt sprekend op alle Schreeuwarenden die ik tot nu toe gezien heb - een aantal schetsen die ik deels achteraf maakte, maar het geheugen durft in zulke gevallen wel eens verstek laten gaan, zeker met niet-alledaagse soorten Uit het voorgaande kan je afleiden dat dit een adulte Aquila pomarina of Aquila
clanga moet geweest zijn SCHREEUWAREND/BASTAARDAREND Waarom opteert hij nu voor een Schreeuwaren en niet voor (de nog zeldzamere .. ) Bastaardarend ? Uitstekende vraag, geachte vogelkijker want de twee soorten gelijken zeer sterk op elkaar. In de Biebrzavallei (Polen) sprak ik trouwens met een locale vogelkenner
die
bij
hoog
en
bij
120
laag
volhield
dat
in
dat
gebied
121
(prachtig, je moet daar naar toe ... ) reeds verschillende nesten Schreeuwarend x Bastaardarend waren gevonden... En wat dan met de jongen
?
Ik heb trouwen nog maar éénmaal een Bastaardarend met zekerheid gezien (die van Kontich, 09-16 feb 1988). Ik vis (tot nu toe) in Polen altijd "achter het nest"... SCHREEUWAREND Voor: -"algemeen" in Oost-Europa, Bastaardarend is erg zeldzaam - adulte vogels hebben contrast op de bovenarm, Bastaardarend "geen" en zeker niet zichtbaar vanop die afstand - redelijk zichtbare "hand"lichten, bij een adulte Bastaardarend zijn die volgens "de boeken" minder duidelijk - heel subjectief, ik weet het, maar de vogel verschilde naar mijn gevoel in niks van de Schreeuwarenden die ik in Polen en Griekenland zag ... Tegen: (want die zijn er ook) - trektijd van Schreeuwarend valt voornamelijk in augustus-september (okt): ruim laat ... - opvallend lange vingers, maar volgens mij heel subjectief kenmerk - volgens de boeken is Bastaardarend groter dan Schreeuwarend, maar er is ruime overlap tussen de twee - hoe verhouden zich de "aantallen Bastaardarend/ Schreeuwarend in ons land ? (en is dit gegeven relevant
?)
DE BASTAARDAREND VAN NEERHAREN? Al vrij snel hoorde ik het gerucht dat er op 19 oktober (de dag voor mijn waarneming) een Bastaardarend was gezien te Neerharen
(L) hetgeen leide tot
wat e-mails naar Kelle Moreau Ue mag altijd rechtstreeks mailen op mijn adres, als je zin hebt om te reageren... ) Ik heb ondertussen de waarnemer van de Basraardarend aldaar gesproken: 'een immature vogel, "pekzwart'' met rijen druppekvlekken'. Niet de arend die te Tourinnes passeerde, zov�el mag duidelijk zijn... REACTIES? GRAAG
Herwig Blockx
of op herwig@mail.be
rue du Culot 42 1320 Tourinnes-la-Grosse 010/ 862 466
Het was in ieder geval een "lap van een arend"!!!
122
ORNITHOLOGISCHE WAARNEMING:pT.:>EPT-OKT-NOV 2001 IN DE REGIO TIENEN, WEBBEKOM (Demervallei) EN TERVUREN (Dijleland) P aul Herroelen en Jos Cuppens Dodaars: Tienen 4-5 ex in okt, St.Joris-Winge-Gemp 13 okt 4 ex, 17 nov 1 ex, Tervuren-park
01 okt en 27 nov 1 ex; Webbekom-Broek
20-21 okt 1-2 ex
(CUJ, H EP, R EA, CLW). Fuut: Tervuren-park
19 nov record aantal (alle vijvers) 62 ex, waarvan 55 ex
samen op Vossemvijver (R EA); Roosbeek (onvolledig) 13 okt 3 ex, St. Joris Winge-Gemp tot eind okt 10 ex (6 eerstejaars), in nov 6-7 ex, St.Pieter s-Rode Horst 09 nov 2 ad voederen 3 grote jongen, en 1 ad op tweede vijver (GUR, LIP, LUJ, H EP). Aalscholver: in
"
Tervuren-park
in sept tot 09 okt 1-2 ex, vanaf 15 nov
aangroeiend van 4 ex naar 11 ex op 27 nov; Tienen 1-2 ex in sept-oktober. Losse trekwaarnemingen in oktober in de regio Opvelp-Beauvechain-Korbeek-Lo totaal 307 ex met op 05-06 okt 173 ex, 20 okt 75 ex. en 30 okt 32 ex. Opvelp8/auwschuurbroek: doortrek van 17, 4, 94, 273, 11, 40 en 54 ex respect. op 04, 05, 10, 12, 15, 18 en 20 oktober; 01 nov Korbeek-Lo 112 ex (VAJ & GRJ). Pleisterende vogels aan visvijvers of natte gebieden: Roosbeek 30 sept 15 ex, St-Joris-Winge-Gemp 13 okt 15 ex, 27 okt 20 ex, 17 nov 25-28 ex.; Miskom wachtbekken 17 nov 4 ex, 24 nov 2 ex ( REA, CUJ, BLH, LAJ, GUR, VEF, LIP, LUJ, H EP, HUR, COP, CO E). Roerdomp: 19 nov Tienen 1 ex pleisterend (HOE), te vergelijken met 11 nov 1998 , 05 nov 1999 en 24-25 nov 2000 alle te Tienen. Kleine Zilverreiger: 28 okt 16.1O uur Tienen 1 ex samen mer roepende Blauwe Reiger naar ZW ( CUJ). Blauwe Reiger: in sept-okt-nov aanwezig in groepen van 2-6 ex, behalve 8 ex op 18 nov te Vissenaken en Bunsbeek en 14 ex (verstoord door jagers) op dezelfde datum te Roosbeek (CUJ, LUJ, BLH, GUR, LIP, COE, COP, LAJ). Ooievaar: 26 sept 18.40 uur Heverlee 1 ex op verlichtingspaal E-40 en 1 ex aankomend (CUJ); 15 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex op doortrek (VAJ), 18 okt Halen-Loksbergen (L) 1 ex (L. Van Cauwenbergh). Knobbelzwaan: St. Joris-Winge-Gemp in okt-nov 2 ex, Tienen ganse periode 2 ex (17 nov 3 ex), Neervelp-Molensteen 13 okt en 18 nov 7 ex, Roosbeek 13 okt 7 ex; Tervuren-park sept-nov 2 ad aanwezig behalve op 27 nov: 3 ad , imm (CUJ, H EP, GUR, LIP, LUJ, COE, COP).
+
1
Gans spec: 16 nov Webbekom 8 ex naar N (CLW). Rietgans: 29 okt Opvelp-Blauwschuurbroek 23 ex op doortrek (VAJ & GRJ) Kolgans: Heverlee 22 nov een groep naar Z, 24 nov 60 ex in V-vorm naar ZW, 29 nov 65 ex naar W (CLW). Grauwe Gans: doortrek 15 okt Opvelp 4 ex , 01 nov Korbeek-Lo 34 ex , nov Webbekom 6 ex (VAJ, CLW). 123
16
Indische Gans: sept-nov Tervuren-park 1 ex (REA). Canadese Gans: Tervuren-park 07 sept 45 ex, 11-13 sept 11 ex, 01 okt en 19 nov 1 ex (REA); Kerkom-Roosbeek
06-13 okt groep van 15-17 ex Kerkom
zandgroeve en/of Roosbeek-Koutemveld; 18 nov Pellenberg groep ca 50 ex + 1 witte gans nabij Koebos, 19 nov Leuven-Gasthuisberg dezelfde groep richting Bertem vliegend (CLF, HEP, GUR, LIP, LUJ). Brandgans: sept-nov Tervuren-park 7-9 ex aanwezig (REA). Nijlgans:77enen sept-okt 1-3 ex, 18 nov Bunsbeek, Roosbeek (verstoring door jagers) en Vissenaken respect. 2, 6 en 2 ex (HEP, LAJ, GUR). Mandarijneend: 19 nov Tervuren-park 1
M (REA).
Smient: 17 nov Tienen 2
M + 7 V (COE, COP). Krakeend: St. Joris-Winge-Gemp 13 okt 16 M
+ 13 V, 17 nov 10 ex (REA);
Tienen 21 okt 3-5 ex, 1ste helft nov 14-15 ex, 17 nov 5 ex; Webbekom 20 okt 51 ex, 01 nov 44 ex, 17 nov meer dan 35 ex Wintertaling : Tervuren-park 01 okt 3 Gemp
M
(HEP, COE, COP, CUJ, VEF,
STJ,
CLW).
+ 1 V, 12 nov 3 f0 ; St.Jor is-Winge
17 nov 11 ex (REA); Opvelp-Blauwschuurbroek
13 okt 2 ex, 2de helft
okt 10-15 ex, Tienen 2de helft sept 32-50 ex, 21 okt 30 ex, maximum 10 nov 120 ex, 17 nov 39 ex; Miskom-wachtbekken 16 sept 1 ex, eind sept 30-33 ex, 21 okt ruim 80 ex, 17 nov 7 ex; 18 nov Bunsbeek 2 ex, Vissenaken 2 ex; Webbekom
15 sept-06 okt 40 ex, 20 okt 70 ex, eind okt-begin nov 66 ex, 17
nov meer dan 75 ex;
(COP, COE. GUR, HEP, CUJ, LIP, LUJ, ABH, LAJ, VEF,
STJ,
CLW).
Wilde Eend: maxima Tienen 24 sept ruim 400 ex, 21 okt 115 ex, 10 nov 95 ex; Opvelp-Blauwschuurbroek midden okt ca 60-100 ex ( HEP, CUJ, GUR e. a.). Pijlstaart: Tienen 30 sept 3 ex, 21 okt 4 ex, 02 nov 2 ex, 17 nov 3 ex (COP, COE, VEF, ST J, CUJ). Slobeend: Tervuren-park
vanaf 12 nov 1
M
+ 2 V (26-27 nov 1
M
+ 3 V) ;
St.Joris-Winge Gemp 17 nov 6 ex (REA), op ander moment dezelfde dag twee groepen: 1
M
+ 5 V en 1 M + 4 V (HEP); Tienen 06, 12 en 18 sept respectiev.
33, 18 en 40 ex; 17 nov 2 ex (COP, COE, HEP). Tafeleend: Tervuren-park Gemp 09 nov 21 ex (13
11 sept 1
M
+ 1 V, 24 sept 5 ex; St. Joris-Winge
M), 17 nov 28 ex; Tienen 12 okt één M, 02 nov 3 M
+
1 V, 10 nov 1 ex; Roosbeek 13 okt 2 ex, 18 nov (verstoring door jagers) 4 ex; Webbekom 02 nov 1 ex ( REA, HEP, GUR, LIP, LUJ, CUJ, CLW). Kuifeend: 09 nov St. Joris-Winge-Gemp 1
M (HEP); Webbekom 20 okt 1 V
afwijkend: witte borst en opvallende witte dwarse band over vleugel, 02 nov 9 ex 03 nov 18 ex (CLW). Brilduiker: 17 nov Ezemaal 1 V op Kleine Gete (ROJ). Wespendief: 11 okt 13 u. 3 ex tegen hellingwind hangend en spelend (CUJ). Zwarte Wouw: 16 sept Drieslinter 1 ex (HUR), 30 sept Opvelp-Blauwschuur 1 ex op doortrek (ABH). Rode Wouw: 06 okt Tienen 's morgens 1 ex; 18 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex op doortrek (COE, COP) Bruine Kiekendief: 01 sept Willebringen-Honsem 1 juv + 3 immature
M, 1O sept
Diest-Assent 1 ex, 24 sept Roosbeek 1 V, 22 okt Tienen-Goetsenhoven-Ast 2 ex V-kleed (LAJ, VEF, GUR, LAW). 124
Blauwe Kiekendief:
20 sept Bierbeek 1.JüRO uur ad V laag over autostrade cirkelend (CUJ), 19 okt Meensel-Kiezeger, 20ex, 20 okt Beauvechain-Tourinnes, 10.25-13 uur: 3 (verschillende?) vrouwtjes (1 > ZW, 1> ZO, 1 hoog ter plaatse); 21 okt Tienen 1 V doortrekkend, 22 okt Tienen-Goetsenhoven-Ast 17 u. 3 ex; in de periode 28 okt- 18 nov 1 of 2 V/ juv Opvelp, Hoksem, Willebringen (GUR, LAJ, BLH, VEF, ST J, LAW, ABH, ABK, HEP) Havik: 21 okt Tienen 10.45 uur 1V voorbijtrekkend (VEF, STJ). Sperwer (28 observaties: sept 5, okt 14, nov 9): Tervuren-park 17 sept imm V jaagt te vergeefs achter Koolmees, 17 okt 1 ex> ZW, 05 nov één M; 06 nov één V opgejaagd door Zwarte Kraai (REA); regio Tienen & Boutersem-Opvelp Meldert : in okt doortrek van solitaire vogels met maximum 3 ex op 05 okt te Bierbeek-Kwakkelbos, 3 ex op 2 1 okt te Tienen en 3 ex cirkelend> Z op 01 nov te Webbekom (GUR, CUJ, BLH, HEP, GUR, LAJ, VEF, ST J, CLF, ABH). Buizerd (35 observaties: sept 6, okt 19, nov 10): naast een aantal locale vogels (1-3 ex), doortrek van 2 ex op 14 okt te Hoegaarden-Schoorbroek, 20 okt Beauvechain-Tourinnes (9.30-13.00 uur) totaal 15 ex doortrekkend en 9, 4 en 1 ex ter plaatse (BLH), 21 okt Tienen 7 ex op doortrek, 22 okt over Tervuren-park 1 eX>ZW, 0 1 nov Webbekom 3 ex cirkelend > Z (CLW). Concentratie 5 ex te Roosbeek-vijvers en 3 ex te Vissenaken-Velpe-vallei op 18 nov (LAJ, VEF, GUR, HEP, LUJ, CUJ, LIP, LUJ, ST J, CLF, ABH). Schreeuwarend: 20 okt 12.00 uur Beauvechain-Tourinnes-la-Grosse 1 ex schroevend en laag> ZW (BLH); zie ook elders in dit blad. Visarend: doortrek 12 sept 12.15 uur Korbeek-Lo (GB) 1 ex van NO naar ZW (CUJ); 06 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex (VAJ & GRJ), 21 okt 10.15 uur Opvelp-Hazenberg 1 ex overtrekkend (VEF, GUR, LAJ). Torenvalk (27 observaties: sept 5, okt 12, nov 10): 1-2 ex op 14 locaties, behalve 3 ex Opvelp-plateau, Willebringen-plateau, Hoegaarden-Schoorbroek en 4 ex Tienen-vijvers; 16 nov Webbekom 1 ex te voet op insectenjacht in het gras (LAJ, VEF, GUR, CUJ, LUJ, LIP, ST J, CLF, ABH, CLW). Legt een Torenvalk voorraad aan ? Op 31 okt te Webbekom-broek landt een
Torenvalk met prooi in zijn poten op een paaltje naast het riet, aan de stuw op de Leigracht. Daar neemt hij de prooi in de snavel en vliegt er mee in het gras naast het riet; enkele seconden later vliegt hij terug en landt op hetzelfde paallje, maar zonder prooi. Betekent dit dat hij daar voedsel verstopte en een voorraadkamer aanlegt ? Na enkele seconden verlaat hij zijn zitplaats en vliegt hij verder (CLW). Smelleken: Tienen:
28 sept, 06 okt; 07 okt 1 op doortrek (COP, COE, HOE); 06 okt Opvelp-plateau 1 ex achtervolgt zangvogel (LAJ, GUR, VEF), ca 15 okt Opvelp 4 ex op doortrek (ABH), 12, 15, 16 en 20 okt Opvelp-Blauwschuur telkens 1 ex op doortrek+ één ringvangst op 16 okt (VAJ, GRJ); 20 okt 11.35 uur Beauvechain-Tourinnes 1 V doortrekkend, 25 nov Pellenberg-UZ 1 V achterkant parking (CLF); 02 nov Webbekom 1VI juv jagend op Koperwieken in meidoorn (CLW). 125
Boomvalk: 05 okt Webbekom 4 ex (2 juv) op insectenjacht (CLW), 06 sept Drieslinter (HUR), Tienen 13 en 18 sept 1 ex, 07 okt (trektelling) 2 ex over (GUR; HEP, COE, COP), 30 sept St. Joris-Winge 1 ex> Z (REA), 02 okt Beauvechain Tourinnes 1 ad (BLH), 03 okt Roosbeek-Grote Kouter 1 ex jagend (GUR). Slechtvalk: 08 sept tussen Kessel-Lo en Heverlee 1 ex jagend op meeuwen, 05
okt
12
uur
Honsem-Meldert-Opvelp
1
ex
jagend,
06
okt
Goetsenhoven-Ast 1 ex, 11 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex, 28 okt
Tienen
15.30 uur
tussen Tienen en Kumtich 1 ex hoog en snel> ZW (GUR, LAW, VAJ, CUJ). Kwartel: 01.09 Boutersem-Honsem 2 ex opvliegend uit raaigrasakker (LAJ, VEF). Waterral: Webbekom 05 okt 3 ex op elkaar roepend, 19 okt en 03 nov 1 ex roepend (CLW); 24 nov Miskom-wachtbekken 1 ex (COE, COP). Waterhoen: maxima
Neervelp-Molensteen
13 okt 15 ex, 18 nov 22 ex;
18
nov Kerkom-zandgroeve+ omgeving 29 ex (GUR, LIP, LUJ, ABH). Meerkoet: Tienen : 12 okt 26 ex, 02 nov 30 ex; Neervelp-Molensteen 13 okt 4 ex, 18 nov 1 ex; 13 okt R_oosbeek (onvoll.) 24 ex (HEP, GUR, LIP, LUJ, CUJ). Kleine Plevier: 01 sept Tienen 2 ex (HEP). Goudplevier: medio sept Honsem tussen Kieviten, 05 okt Bierbeek-Kwakkelbos 20 ex >NO, 05 okt Opvelp-Blauwschuur 23 ex doortrek, 06 okt Opvelp-Hazebos
en plateau 4, 1 en 5 ex langsvliegend (ABH, BLH, GUR, LAJ, VEF, VAJ, GRJ). Kievit: Tervuren-park 05 nov 1 ex over > Z (REA); Tienen-vijvers
12 en 18
sept ruim 400 ex op slik, 07 okt 69 ex op doortrek, 02 nov 400, 100 en 60 ex > Z, 1 O nov 250 ex op verzopen akker, 17 nov 108 ex ; 06 okt Opvelp 109 ex 8.30-9.30 uur op doortrek; 12 okt Haasrode-zandgroeve 300 ex zonnend op
droge kale akker, 13 okt Roosbeek-Grote Kouter 65 ex, 11.40 u. Boutersem 22 ex > ZW, 13.50 u. Roosbeek 34 ex over; Opvelp
14 okt 19 ex > ZW, 27 okt
47 ex > ZW, verder nog doortrek op 28 en 31 okt (HEP, CUJ, GUR, LIP, LUJ,
VEF, COE, COP). Kleine Strandloper: Tienen 16 sept 1 ex, 18 sept 2 ex (COE, COP; HEP). Krombekstrandloper: Tienen
01 sept 1-3 ex, 12 sept 4 ex, 16 sept 1 ex
(COE, COP, HEP). Bonte Strandloper: Tienen 01, 12, 16 sept 1 ex, 05 sept 2 ex (COE, COP, HEP).
Kemphaan: Tienen 01-06 sept 3-4 ex, 18 sept 2 ex (HEP, COE, COP). Bokje: Miskom-wachtbekken 28 sept 1 ex, 24 nov 2 ex; Webbekom
06 okt 2
ex, 20 okt 10 ex (gevolg van duidelijke doortrek), 01 nov 1 ex, vanaf 03 nov 2 ex (vermoedelijke overwinteraars); Opvelp-81auws chuurbroek
13-27 okt 2 ex, 18
nov 1 ex (COP, COE, ABH, VEF, LAJ, GUR, SEH). Watersnip: Miskom-wachtbekken 16 sept 1 ex, 28 sept 51 ex, 30 sept 44 ex, 21 okt 61 ex, 17 nov 30 ex, 24 nov 43 ex; Tienen-broek 01 sept 4 ex, 18 sept 17 ex, 06 okt 8 ex, 02 nov 4 ex, 10 nov 30 ex; Opvelp-8/auwschuurbroek 1314 okt 6-10 ex, 21 okt 16 ex, 27 okt 27 ex, 03 nov 16 ex, 18 nov 6 ex; overige
locaties 1-4 ex o.a. Kerkom-zandgroeve
2 ex op 13 okt, 03 en 18 nov ( COP,
COE, HEP, GUR, LAJ, VEF, LIP, LUJ, STJ, ABH, SEH).
·
Houtsnip: 11 nov Binkom-Vossel 1 ex (LAJ, DBF).Wulp: 02 nov Webbekom broek 1 ex overvliegend (CLW). 126
Zwarte Ruiter: 02
en 05 sept Tienen 1 e'" üD::P, COE, COP). Tureluur: 2 1 en 28 okt Tienen auditief (CUD. 28 Witga tje: Webbekom 20 okt en 30 nov 1 ex; Tienen 1 -2 ex op diverse data van sept tot 1 7 nov; andere: 1 4 sept Oorbeek-Mene 1 ex, 1 ste helft okt Opvelp Blauwschuurbroek 2 ex, 1 3 okt Kerkom-zandgroeve 2 ex, 1 7 nov St. J-Winge/ Gemp (CLW, HEP, GUR, COE, COP, ABH, LIP, LUJ, VEF, STJ, CUJ, REA ). Oeverloper: 1 3 okt Kerkom-zandgroeve + vallei 1 ex (GUR, LIP, LUJ). Rosse Franjepoot: 20-25 okt Opvelp-Blauwschuurbroek één 1 stejaars op slibrand waterbekken van zuiveringsstation (ABH, COE, COP, HEM, HEP, HOE, GUR, LAJ, VEF, LUJ, MOK, VSK; Dutch Birding 200 1 : 384). Stormmeeuw: 30 okt Tervuren-park 1 ex.: vroegste waarneming tussen Kokmeeuwen. Zilver meeuw: 24 sept Tervuren-park 2 imm en 1 ad (REA). Hou tduif: Webbekom 20 okt ruim 4000 ex naar Z op 2 uur tijd, 03 nov tussen 7.40 en 8. 1 0 u. vlak na zonsopgang 940 ex naar Z, daarna geen meer; 1 3 nov 8.30 u. Roosbeek sliert van meerdere duizende ex> Z (CLW, CUJ). Koekoek: 0 1 -02 sept Tienen 1 eerstej. in en uit lage vegetatie (HEP+ afd. Bru); 1 5 sept Webbekom-broek 1 eerstejaars (CLW). Steenuil: 1 8 sept en 1 9 okt roepend respectievelijk Bunsbeek-Paddenpoel en Glabbeek-Zeyp (GUR, CUJ). Ransuil: 1 8 nov Korbeek-Lo 1 ex jagend in holle weg, in schemering (GUR). Velduil: 20 okt Beauvechain-Tourinnes 1 ex ganse dag in raapzaadveld (BLH). IJsvogel: Tervuren-park 07 en 1 7- 1 8 sept 1 ex; 1 3 sept Korbeek Lo/Molenbeekvallei, 1 8 sept Bunsbeek-kasteelpark, 20 sept Breisem-Velpewad, 27 okt St. Joris-Winge-Gemp 2 ex elkaar achtervolgend, 09 nov St. Pieters-Rode 1 ex zittend op plakkaat "Vissen voorbehouden aan clubleden, 1 8 nov Neervelp Molensteen (REA, GUR, LUJ, HEP). Groene Specht: 02 okt Bierbeek-St.Kamillus 1 juv in graasweide, 1 3 okt Roosbeek-Valkenberg 1 V op gazon en één juv over en weer (CUJ). Zwarte Specht: 1 2 sept Pellenberg-domein Hottat 1 ex; 29 okt zuidrand Meerdaalbos 1 ex langs oude muur (Savenel) (GUR). Middelste Bonte Specht: 29 okt zuidrand Meerdaalbos 1 gehorrd aan Limietendreef-Mollendaal (GUR). Boomleeuwerik: 29 sept Tienen 1 ex over, 05 okt één gehoord "ver achter Blanden", Opvelp-Blauwschuur doortrek 05 okt 7 ex, 1 1 okt 8 ex , 12 okt 1 3 ex (+ ringvangsten op 1 1 okt (1 ex) en 1 2 okt (2 ex); 21 okt Opvelp-Remmelenbos 1 pleisterend (COP, BLH, VAJ, GRJ, VEF, STJ). Veldleeuwerik: enkele trekaantallen: 06 okt Opvelp-plateau 8. 1 O u- 1 1 . 1 5 u. totaal 1 070 ex, 07 okt 7.30- 1 3.30 u Tienen 1 6 1 ex, 2 1 okt Opvelp-Blauwschuur 1 50 ex pleisterend, 28 okt grens Beauvechain-Bierbeek ca 250 ex pleisterend (LAJ, GUR, VEF, CUJ). Boerenzwaluw: 06 okt Opvelp-plateau nog 5 ex, 07 okt Tienen nog 7 ex op doortrek; laatste: 08 okt Linden, 1 3 okt Roosbeek en 20 okt Beauvechain Tourinnes (LAJ, GUR, VEF, COP, COE, CUJ, BLH). Huiszwaluw: laatste 1 3 okt Roosbeek 1 op doortrek (CUJ). 1 27
Boompieper: laatste 06 okt Tienen 5 ex boven gipsberg, 11 okt Opvelp Blauwschuur 1 ex, 13 okt Roosbeek-Grote Kouter (CUJ, GUR, LIP, LUJ).
Graspieper: trekaantallen: 06 okt 8.10- 11.15 u Opvelp-plateau 136 ex, 07 okt 7.30-13.30 u Tienen 392 ex (LAJ, GUR, VEF, COE, COP).
Roodkeelpieper: 30 sept Tienen 1 ex kortstondig pleisterend , 05 okt Opvelp Blauwschuur 1 ex, 06 okt Miskom-wachtbekken 1 ex (COP, VAJ,COE).
Waterpieper: 21 okt Opvelp-Blauwschuur 5 ex, Tienen 21 okt 2 ex, 28 okt- 02 nov 8-10 ex, 10 nov 15- 20 ex ( ABH, COE, COP, CUJ).
Gele Kwikstaart: 06 okt Opvelp-plateau 1 ex op doortrek (LAJ, GUR, VEF). Grote Gele Kwikstaart: in sept-okt-nov solitaire ex waargenomen te Bunsbeek, Leuven, Tervuren-park (aldaar 3 ex op 19 nov) en Attenrode; 21 okt Opvelp Blauwschuur 2 ex; 01 nov Webbekom 1 ex aan Demer (GUR, CUJ, REA, LAJ, ABH, MOK, VMF, MEJ, STA, SEH, CLW).
Witte Kwikstaart: 30 sept Breisemveld 12 ex; 06 okt 8.10-11.15 u. Opvelp plateau totaal 42 ex op doortrek; 07 okt 7.30-13.30 u Tienen totaal 116 ex doortrekkend (LUJ, LAJ, GUR, VEF, COE, COP).
Heggenmus: te Testelt (Demervallei) werden van 27 juli tot 05 nov 1375 ex geringd (HEM).
Roodborst: 22 sept Roosbeek-Valkenberg eerste ex is terug in tuin (CUJ). Zwarte Roodstaart : nog zingend 07 okt St. Joris-Winge en 12 okt Boutersem; laatste 14 okt Hoegaarden-Nerm (REA. HEP, CUJ).
Gekraagde Roodstaart: Roosbeek-Valkenberg
14-15 sept één 1stejaars
neemt bad in tuinvijvertje, 26 sept één M; 20 sept Breisemveld 1 ex (CUJ, LUJ).
Paapje: tot 24 sept op doortrek in groepen van 2-6 ex, laatste 06 okt Opvelp plateau 2 ex, 07 okt Opvelp-Blauwschuur 3 ex, 13 okt Willebringen-plateau 1 ex (LAJ, VEF, COP, COE, GUR, HEP, LIP, LUJ, ABH).
Roodborsttapuit: nog 2-3 ex in sept in broedgebied Tienen·, 05 okt Honsem 1 ex in bietenveld, 13 okt Willebringen-plateau 1 M; 02 nov Webbekom 1 M (HEP, GUR, LIP, LUJ, CLW). Tapuit: tot 12 oktober pleisterende ex in groepen van
2-5
ex;
laatste
15
oktober
Opvelp-Blauwschuur
Goetsenhoven 1 ex (HEP, COE, COP, GUR, CUJ, ABH).
2
ex
en
Tienen
·
Beflijster: 12 okt Bunsbeek-Paddenpoel, Tienen 21 oktober 1 M, 21 oktober 1 ex (LAJ, COE, COP, HOE). Kramsvogel: 19 sept Roosbeek gehoord; 31 okt Pellenberg-Koebos 50 ex, 18 nov Vissenaken-Velpevallei gemengde groep 220 ex met Koperwieken (CUJ, CLF, LAJ).
Zanglijster: trek 06 okt 08.10-11.15 u Opvelp-plateau 48 ex, 07 okt 07.3013.30 u Tienen totaal 245 ex (LAJ, GUR, VEF, COE, COP).
Koperwiek: trek 06 okt 08.10-11.15 u Opvelp-plateau 15 ex, 14 okt 1 O u. Opvelp-Blauwschuur groep van 30 ex (LAJ, GUR, VEF, HEP).
Grote Lijster: trek 06 okt 08.10-11.15 u Opvelp-plateau 7 ex en Bierbeek 5 ex (LAJ, GUR, VEF, HEP).
Kleine Karekiet: 21 okt Miskom-wachtbekken 1 ex (COE, COP); te Testelt (Demervallei) werden van midden juli tot in de eerste week van oktober 1150 ex geringd (HEM). 128
Braamsluiper: 02 sept Tienen 1 ex,
R1
beek-tuin
Pimpelmees) aan pruimen pikkend, 14 s� ?(hetzelfde
05 sept 1 ex (met
?) ex dat Gekraagde
Roodstaart uit het "vogelbad" verjaagt (HEP, CUJ).
Grasmus: 18 sept en 06 okt Tienen 1 ex (HEP; VEF, GUR, LAJ, COP, COE). Zwartkop: Roosbeek-tuin 29 sept minimum 4 ex aan pruimen pikkend, 15 okt één M pleisterend (CUJ).
Tjiftjaf: Tervuren-park
14 en 17 sept zingend, 13 okt Roosbeek-tuin 1 ex
pleisterend (REA, CUJ).
Goudhaantje: Roosbeek-tuin 18 okt en 04 nov badend in vijvertje (CUJ). Vuurgoudhaantje: v 25 sept Korbeek-Lo ringvangst 2 ex (VAJ),
*
23 okt
Tienen-college 1 dood ex onder paardenkastanje op speelplaats (CUO).
Bonte Vliegenvanger: 25 sept Opvelp-Verbrande Toren 1 ex (GUR). Staartmees: Roosbeek-tuin
25 okt en 02 nov 10 ex; 02 nov Bierbeek/St.
Kamillus minimum 11 ex (CUJ).
Glanskop: 29 sept Pellenberg-Koebos 1 ex, 26 okt Lubbeek-Kapellebos enkele ex (LAJ, GUR).
Boomklever: in okt-nov 1-2 ex te Bierbeek-St. Kamillus (CUJ). Buidelmees: Tienen: 28 sept auditief, 29-30 sept 3-4 ex (o.a 3 M), 05 okt 1 ex, 10 nov auditief (HOE, COE, COP, CUJ).
Grauwe Klauwier: 01-06 sept Tienen 1 juv ( SMP, VMM, HOE, COE, COP). Kauw: in november 7 gemengde groepen (met Roeken) waargenomen maar geen Halsbandkauwen
(C. m. soemmeringii) ontdekt (HEP).
Roek: 14 okt Korbeek-Lo 62 nesten geteld langs expresweg; vanaf midden okt pleisterende groepen van 10-30 ex; 02 nov nabij Pellenberg-Koebos in de schemer concentratie van "honderden" Roeken+ Kauwen (HEP, CLF).
Zwarte Kraai: eerste helft nov Tienen-vijvers 70-80 ex (CUJ). Spreeuw: trek 06 okt Opvelp-plateau 120 ex, 07 okt Tienen 93 ex, 14 okt 10 uur Opvelp 71 ex; 18 nov Vissenaken-Velpe ca 200 ex (LAJ, GUR, VEF, HEP).
Ringmus:Tienen-vijvers tot 18 sept 16 ex, 06 okt 50 ex, 21 okt "veel"; trek: 06 okt Opvelp-plateau 23 ex, 07 okt Tienen 41 ex, 14 okt Opvelp-Blauwschuur 100 ex; van 11 tot 18 okt (8 vangdagen) 318 ex geringd; concentraties: 32 ex op 13 okt te Opvelp-Blauwschuur, 29 ex op 18 nov te Vissenaken (HEP, LAJ, GUR, VEF, CUJ, LIP, LUJ, STJ, CLF, VAJ, GRJ).
Vink: trek 06 okt 8.10-11.15 u Opvelp 343 ex, 07 okt 7.30-13.30 u Tienen 496 ex (LAJ, GUR, VEF, COE, COP). Keep: regelmatig meetrekkend met Vinken, soms in kleine groep: 21 okt Opvelp-Blauwschuur 8 ex samen ter plaatse (VEF, LAJ, GUR). Europese Kanarie : 06 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex; 21 okt Tienen 1 ex pleisterend (HOE, CUJ).
Groenling: Tienen : in sept 20-50 ex rondzwervend, 26 nov 30 ex; trek: 06 okt Opvelp-plateau 8 ex; 18 nov Vissenaken-Velpe ca 30 ex.
Distelvink (Putter): Roosbeek-Valkenberg in sept 5-12 ex rondzwervend of in tuin, 13 okt 3 ex, 05 nov 1 ex; Webbekom 05 okt 17 ex langs Demer,21 okt 12 ex naar Z, Tienen-vijvers
in okt groepen van 3-8 ex; 03 nov Tienen-Aardgat 4
ex;
129
Opvelp-Hazenberg "veel"; 04 nov Opvelp-Blauwschuur 1 O ex (CUJ, CLW, LAJ, GUR, VEF, HEP, VEF, STJ, ABH). Kneu: trek 06 okt Opvelp-plateau 36 ex, 07 okt Tienen 119 ex, 14 okt Opvelp Blauwschuur 259 ex, tussen 30 sept en 18 okt (12 vangdagen) 750 ex geringd; concentratie: 13 okt Kerkom-zandgroeve ca 70 ex op kruiden (LAJ, GUR, VEF; COE, COP; HEP). Kruisbek: 19 okt Meensel-Kiezegem/Zilverberg 1 ex over, 20 okt Meerdaal militair domein 1 ex overvliegend (GUR, LAJ). Goudvink: 08 okt Tienen-Goetsenhoven 1 ex, 21 okt Opvelp-Meldert 2 M naar
N, 26 okt Glabbeek-Zeyp 1 ex (LAW, VEF, STJ, GUR). Noordse Goudvink: Korbeek-Lo v 19 okt ringvangst 1stejaars vrouwtje, 01 nov waarneming van 2 mannetjes+ 1 vrouwtje: kortste afstand 10 meter (VAJ). Appelvlnk: trek 17 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex; 21 okt 10. 50 u Opvelp Hazenberg 2 ex (VAJ, VEF, GUR, LAJ). Geelgors: 19 sept Glabbeek 7 ex, 03 nov Opvelp-Blauwschuur 5 ex en Opvelp-Hazenberg "veel", 17 nov Attenrode-Zeyp 10 ex, 18 nov Kerkom zandgroeve 7 ex met Vink, Ringmus en Keep (VEF, GUR, LAJ, STJ, ABH). Rietgors: Tienen-vijvers eind sept "meerdere tientallen"; trek: 07 okt 83 ex; 21 okt "met honderden" in kruidenruigte (HEP, COP, CUJ, GUR, LAJ, VEF e. a. ). Grauwe Gors: zingend 13 okt Willebringen, 22 okt Opvelp-Blauwschuur 1 ex en in groep (10 ex) op 28 okt; verder groepen van 3-5 ex in okt- nov (GUR, LIP, LUJ, VEF, LAJ, STJ, MOK, VMF, MEJ, STA, ABH). Lijst van waarnemers (sters) en hun drielettercode: ABH= H. Abts, ABK= K. Abts, BLH= H. Blockx, CLF= F. Claessens, CLW= W. Claes, COE= E. Collaerts, COP= P. Collaerts, CUO= 0. Cuppens, CUJ= J. Cuppens, DBF= F. Delbecque, OSL= L. De Schamphelaere, GRJ= J. Grootjans, GUR= R. Guelinckx, HEM= M. Herremans, HEP= P. Herroelen, HOE= E. Hoebrechts, HUR= R. Huybrechts, LAJ= J. Lambrechts, LAW= W. Laermans, LIP= Ph. Liesenborghs, LUJ= J. Luypaert, MEJ= J. Menten,· MOK= K. Moreau, MSL= ?,
REA= A. Reygel, ROJ= J. Robeyns, SEH= H. Sente, SMP= Ph.
Smets, STJ= J. Struyf, VAJ= J. Van Autgaerden, VEF= F. Verdonckt, VMF= F. Van De Meutter, VMM= M. Van Meeuwen, VSK= K. Van Scharen.
Hier staan tot afscheid... Zoals eerder aangekondigd is bovenstaande rubriek de laatste van een reeks die begon in het oktobernummer van 1995 van de Boomklever. Het is de bedoeling om de ornithologische gegevens van de regio Velpe-Mene (Boutersem, Tienen e.a.) vanaf december 2001
verder te
zetten en te
publiceren
in
Ons
Vage/blad.
Jos
Cuppens zal zoals vroeger alle waarnemingen blijven opslaan in een databestand en ze zullen verwerkt worden tot rubrieken in samenspraak met Peter Collaerts.
KALENDER DER ACEITfTEITEN 2002 BELANGRIJK BERICHT: de plaats van samenkomst blijft ongewijzigd: wij spreken voortaan
af
op
de
Bodart-parking
naast
de
ring
rond
Leuven
(tegenover
Capucienenvoer). Een
geplande
uitstap
met
eigen
wagens
gaat
niet
door
bij
slechte
weersomstandigheden, zoals dichte mist, zware sneeuwval, gladde wegen, enz...
za 12 januari 2002 Vlinderen in de winter in het Zoniënwoud: zie blz. 109 za 12 januari 2002 Nationale watervogeltelling, contacteer Kris Van Scharen za 19 januari 2002 Vlinderen in de winter · in Meerdaalwoud: zie blz. 109 zo 20 januari 2002 Vlinderen in de winter, Bremstraat-Heverlee:
zie blz. 109
zo 27 januari 2002 Vrienden Heverleebos en Meerdaalwoud: �andeling "op zoek naar diersporen"; afspraak 14.30 uur aan het gemeentehuis te Vaalbeek
za 02 februari 2002 3de Contactdag Brakona, Leuven:
zie blz. 106
zo 03 februari 2002 Vlinderen in de winter, Keizerdelle-Erps:
zie blz 110
za 16 feb 2002 Watervogeltelling
AANDACHT
contacteer Kris Van Scharen
za 23 en zo 24 februari
De Doode Bernde Spaghetti - kaas - wijn
inventarisatie-week-end S leedoornpage
Zaterdag 9 maart 2002 vanaf 17 uur
zie blz 110
Zaal PAKENHOF Pakenstraat
maandag 25 februari vanaf 20 uur
bij kerk van O.L.V.
info-avond over de hamster door
an Troo t
in lieverlee
S. Mercelis; afspraak in de zaal Ter Dijle, Nijvelsebaan nr. 152, Korbeek-Dijle
TOMBOLAPRIJZEN zijn reed
za 09 maa 2002 Spaghetti-, Kaasen Wijnavond ten voordele van de Doode
en steeds welkom op het infocentrum
Bemde: vooraf inschrijven!
131
za
16 maart 2002 WateNogeltelling: contacteer Kris Van Scharen
za 23 maart 2002 Statutaire Algemene vergadering van Natuurpunt te Antwerpen zo
21 april 2002 Dag van de Aarde
zo
05 mei 2002 Open Natuurdagen
Het bestuur en de redactie hopen dat U en uw familie een zalig Kerstfeest hebben gevierd en wensen U een voorspoedig 2002
VOGELCURSUS VOOR BEGINNERS ingericht door afdeling Brussel Bestemd voor wie belangstelling heeft voor vogels maar er niet genoeg over weet: welke verrekijker is het meest geschikt ? welke betere vogelgids kiezen ? en nog andere vragen ... wanneer: data
-telkens op maandagavond van 20.00 tot 22.30 u. -
plaats
21 januari, 28 januari, 4 februari en 11 maart 2002
- Gemeenschapscentrum De Rinck Dapperheidsplein 6, 1070 Brussel-Anderlecht
openbaar vervoer: tram 56, bussen nr. 47 en 49, metrolijn 1B Inschrijvingen vooraf bij Lut Mertens-Bousse, Mensenrechtenlaan 22 te 1070 Brussel-Anderlecht, tel 02/ 524 28 52 Prijs 15 euro voor leden en 20 euro voor niet-leden, ter plaatse te betalen. Lesgevers zijn Eric De Leeuw en Paul Herroelen. De
deelnemers
(sters)
ontvangen
welkomspakket.
132
een
syllabus
en
een
"
Äl>onnenne1ten Zoals U weet bestaat De Wielewaal Leuven vanaf 2002 niet meer als afdeling maar hebben wij beslist onze werking verder te zetten en een studiegroep te vormen onder de naam Natuurhistorische Werkgroep Dij/eland als zijnde een deel van Natuurpunt vzw.
Ons
tijdschrift
de
Boomklever
blijft
bestaan
en
wordt
verder
uitgegeven. Het wordt gratis bezorgd aan alle personen die lid zijn van Natuurpunt en die zich als actief medewerker (ster) hebben gemeld bij secretaris Frederik Fluyt, Spitsberg 4, 3040 Huldenberg tel
02/
687
47
34.
Andere
leden
van
Natuurpunt
die
geen
medewerker (ster) zijn van onze werkgroep dienen vanaf 2002 5 Werkgroep
euro te betalen op rekening nr 001-1552168-50 van Dijle/and
p/a Korbeekstraat 27,
3061 Leefdaal met vermelding
(
"Boomklever 2002" met opgave van hun naam en adres.
( :..
Nuttige adressen .; ,
..
Gekwetste vogels: Vogelasiel p/a H. Ceusters, Engelenberg 51, 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels .. J. Vanautgaerden, Boststraat 69, 3370 Boutersem tel 016/ 72 09 15 http://users.skynet.be/birding Homologatiecomité (BAHC) p/a M. Vandegehuchte, W. de Zwijgerstr. 8, 3020 Oostkamp tel 050/ 82 72 60 Kerkuilenwerkgroep: Postbus 6, 311 O Rotselaar p/a L. Smets, Baron E. Descampslaan 64, 3018 Wijgmaal tel 016/ 44 83 34 (tussen 14 en 20 uur) Recente waarnemingen bestemd voor Oriolus Dirk Symens, Kampweg 52/6, 2990 Wuustwezel, tel 03/ 667 15 05 Vogelbescherming Vlaanderen jé;ln. rodts@birdprotection.be J. Rodts, Veeweydestraat 43, 1070 Brussel, tel 02/ 521 28 50 Vogellijn
tel 03/ 488 01 94
Wetgeving en documentatiecentrum p/a Stichting Leefmilieu, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen tel 03/ 202 90 70 fax 031 202 90 88 Zeldzame vogels in België http://rarebirds.mypage.org e-mail jos.cuppens@village.uunet.be
:
.
·:
De Boomklever
Teksten:Artikels en mededelingen dienen getijpt te worden ingezonden. De redactie
kan
artikels
wijzigen,
steeds
in
overleg
verantwoordelijk blijft (blijven) voor zijn (hun) tekst.
met
de
auteur(s)
��
·• ,
die
_
Advertenties: voor tarieven, vorm en inhoud informeer bij K Van Scharen Redactie: Paul Herroelen, tekeningen: Herwig Blockx
-.
'
.. ... "
Verschijnt om de 3 maand (maart, juni, september, december) Het COPYRIGHT van de teksten, foto's en tekeningen blijft bij de auteurs, fotografen en tekenaars. Overname is mogelijk mits hun uitdrukkelijke toelating.
jaargang 29, nr.
DE BOOMKLEVER
4
INHOUD De laatste Kraanvogels: oktober '97
Herwig Blockx
-
::-
101-104
;.;�
"S;..
"
•'
+ #
•
. . . .
60 jaar
" ' -� ,- 3 '#
geleden
3de Contactdag BRAKONA op 02 februari 2002
'
.
1 04
�
�·;..
-:- t
Koen Berwaerts
Nieuwe sprinkhaansoort in Vlaams-Brabant
.
.,.."
"
"
·
.
·...
"'
1 05-1 06
··-
. ,
Broedterritorium van Grauwe Klauwier Lanius collurio
...
Frederik Fluyt
in Bertem, Koeheide
. .
.
-
...
.
l.
.
,
;
.
-
....
107-108
.
.
.
109-110
Vlinderen in de winter 1 nventarisatie-weekend Sleedoornpage
:
Opmerkelijke waarnemingen in de Dijlevallei en omgeving
Herwig Blockx
Schreeuwarend te Tourinnes-la-Grosse Ornithologische waarnemingen september-oktober-november
'"
2001 in de regio Tienen, Webbekom (Demervallei) en Tervuren (Dijleland)
-:
"
120-122
..
123-130
P. Herroelen & Jos Cuppens
Kalender der activiteiten januari tot maart 2002 Vogelcursus voor beginners- afdeling Brussel
. "' .
·-
.111-119
Kelle Moreau
September-november 2001
110
, ""!"""'
�
<"
-.
.
. •
#'".
132
,
Artikels en korte mededelingen voor het nummer van maart 2002 worden ingewacht bij Paul Herroelen, Leuvensesteenweg 347 te 3370 Boutersem ten laatste tegen 28 februari 2002 .
__
-.k
�,
��t._;...�-
Gelieve uw waarnemingen over vogels, bij voorkeur maandelijks, in te sturen - voor Leuven en omgeving naar Kelle Moreau Kerspelstraat 36, 3001 Heverlee � tel 04861 12 58 77 iff)> '� . b.� - voor Tienen, Boutersem en omgeving naar Jos Cuppens, Valkenberg 5 3370 Boutersem tel 0161 73 47 85
,
-.
....
-- ""
•
]l�l "
.
.1