Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 driemaandelijks (maart, juni, sept, december)
België-Belgique P. 8. 3000 Leuven 1 2/2803
Tijdschrift van DE WIELEWAAL afdel ing LEUVEN
De door U meegedeelde en op het verzend etiket afgedrukte persoonsgegevens, werden opgeslagen In een bestand dat beheerd wordt door De Wielewaal. Ze worden uitsluitend ge bruikt voor verzending van tljdschrltten, docu mentatie en Informatie door De Wielewaal.
U heett recht op Inzage van uw persoonlijke gegevens en kunt hiervan altijd verbetering vragen. Bij het Openbaar Register kan altijd aanvullende Informatie worden bekomen.
Wet van 8 dec 1992 ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer
I•
,.
Jaargang 27, nummer 3
Verantw. ultg.
september
1999
P. Herroelen, Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem
DE BOOMKLEVER De BOOMKLEVER is het tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling Leuven. De Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL heeft tot doel de kennis en de bescherming van de natuur, en In het bijzonder van de in het wild voorkomende vogels, te bevorderen door alle middelen: ondermeer door het oprichten van plaatselijke afdelingen, het houden van studiedagen, het uitgeven van tijdschriften, het verspreiden van vogel-en natuurboeken en het oprichten van natuurreservaten. De vereniging werd in 1933 opgericht door E. H. Segers; ze telt meer dan 10.000 leden-gezinnen, verdeeld over meer dan 50 afdelingen waaronder afd. Leuven. Een waaier van voordrachten, dia-en filmavonden, lessen, tentoonstellingen, geleide wandelingen, studieprojecten, deelname aan regionale en Internationale onderzoeken en inventarisaties, beheerswerken, uitstappen en reizen In binnen-en buitenland staan jaarlijks op de agenda. De vereniging heeft meer dan 80 natuurreservaten In eigendom of in beheer met een totale oppervlakte van meer dan 3000 ha, verspreid over heel Vlaanderen. Ze bezit bovendien een eigen " Wlelewaalhuis " te Turnhout waar naast het secretariaat ook een ornithologisch museum, een bibliotheek, een vergaderzaal en een boekhandel zijn ondergebracht. Men wordt lid van DE WIELEWAAL door overschrijving van 600 BF op rekening 096- 2218078-97 ten name van De Wielewaal, Graatakker 11, 2300 Turnhout. Je kan ook je naam + adres en 600 BF bezorgen aan één van onze bestuursleden : *
*
*
*
*
*
*
Monique Bakkers Oostremstraat 4, 3020 Herent tel 016/ 23 13 38, bestuurslid R. De Borger Vrijwilligerslaan 1, 3080 Tervuren tel 02n61 60 90, bestuurslid M. Hens P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, tel 016/299890, watervogeltellingen P. Herroelen Leuvensestw. 347, 3370 Boutersem tel 016/ 73 40 69, voorzitter Kalle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken) K. Van Scharen Korbeekstr 27, 3061 Leefdaal tel 02/ 7672638, penningmeester Rien Verhuizen, Kartulzersstraat 34, 3052 Blanden, tel 016/ 40 16 47.
Leden ontvangen het tijdschrift WIELEWAAL (6 nummers), het driemaandelijks tijdschrift ORIOLUS en het afdelingsblad de BOOMKLEVER. ABONNEMENT " DE
BOOMKLEVER"
Personen die lid zl)n van een andere Wlelewaalafdellng doch tevens de Boomklever wensen te ontvangen, kunnen dit door 200 BF over te schrijven op rekenlngnr. 001-1552168-50 van De Wielewaal, afd. Leuven met vermelding Boomklever en opgave van hun naam en adres. •
"
ARTIKELS: Artikels dienen getl)pt te worden Ingezonden. De redactie kan artikels wijzigen, steeds
In overteg met de auteur die verantwoordelijk blijft voor zijn tekst. ADV ER TENT 1 ES
REDACTIE Paul Herroelen
:
voor tarteven, vorm en Inhoud Informeer bij K Van Scharen (zie hoger).
r
1-
MIDWINTERTELLING
AN ROOFVOGELS
IN REGIO LEUVENP JANUARI 1999.
Kelle Moreau, Korenbloem/aan 5, 3052 Blanden
1. Inleiding
Tijdens
de
voorbije
winter
vond
voor
de
tweede
keer
een
simultane
midwintertelling van roofvogels plaats In Vlaanderen. Deze tellingen worden gecoördineerd door de roofvogelvereniging MILVUS news in samenwerking met de Vlaamse Avifauna Commissie (VLAVICO) en de WIELEWAAL-vogelwerkgroep. In onze regio werd ook voor de tweede keer meegeteld. Het aantal medewerkers steeg hier van twee vorig jaar tot vier dit jaar. Hierdoor werd uiteraard een groter gebied geïnventariseerd en werden in totaal meer roofvogels waargenomen. De officieel vastgestelde uiterste data voor de inventarisatie waren 1 en 20 januari. Om dubbelwaarnemingen zoveel mogelijk uit te sluiten werd in regio Leuven deze periode vernauwd tot het weekend van 9 en 1 O januari. Er mocht geteld worden van zonsopgang tot zonsondergang. Slaapplaatsen van roofvogels zijn me in het Leuvense niet bekend zodat er geen slaapplaatstellingen werden opgenomen. Bij elke waarneming wordt genoteerd om welke soort het gaat, eventueel de leeftijd en het geslacht, het type biotoop waarin de waarneming plaatsvindt en het gedrag dat de roofvogel vertoont.
2. Weersomstandigheden
Tijdens
het
telweekend
was
het
koud
in
onze
streken,
de
gemiddelde
dagtemperatuur bedroeg niet meer dan 2°C. De hemel was afwisselend helder en betrokken. Er waaide overwegend een NO wind en afgezien van een enkel miezerig buitje, bleef het droog.
3. Telgebied
Dit jaar werden er elf hokken van 2.5
x
2.5 km afgespeurd naar roofvogels. Dit
53
komt overeen met een geïnventariseerde oppervlakte van 68.75 km2. Het telgebied vormt een mooie band die de regio Leuven ten zuiden van Leuven-stad van oost naar west doorkruist. Volgende gebieden worden in het telgebied onderscheiden: het plateau ten W, NW en N van Leefdaal, Leefdaal-dorp, het plateau tussen Leefdaal - Bertem - Korbeek-Dijle,
Korbeek-Dijle-dorp, Oud-Heverlee (met
Zilvermeer en Heulpoel), Neerijse-Grote Bron, de Doode Bemde, Vaalbeek, Blanden, de gebieden langs de expressweg Blanden - Korbeek-Lo, de omgeving van de abdij van 't Park te Heverlee, het Mollendaalwoud, Haasrode, Bierbeek en tenslotte het landbouwlandschap tussen Bierbeek en Opvelp. Belangrijke hiaten ten zuiden van Leuven zijn het Meerdaalwoud, het Heverleebos en de Dijlevallei ten zuiden van de Doode Barnde (voornamelijk Sint-Agatha-Rode en omgeving). Ten noorden van Leuven werd niet geteld. Bijkomende medewerkers voor de volgende jaren blijven dus steeds welkom. Het volledige telgebied kan worden teruggevonden op stafkaart 32 en omvat de volgende UTM-hokken: hor. 5635-5637,5 ver. 610-612,5 en 620,5-623; hor. 5632,5-5635 ver. 611-618,5 en 621-623,5; hor. 5630-5632,5 ver. 613,5-626.
4. Soortbespreking
In totaal werden 51 roofvogels waargenomen, verspreid over vijf soorten. Hierna volgt een korte bespreking per waargenomen soort. Er wordt telkens Ingegaan op de waargenomen aantallen,
het biotoop en het gedrag. Als biotopen worden grof
de volgende onderscheiden: bos, bosrand, halfopen landschap, open velden (weiden en akkers) en bebouwing (dorpen, industrieterreinen). Als gedragingen zijn er de volgende mogelijkheden: rustend, vliegend, jagend (aktief of vanop uitkijkpost)
of interspecifiek
gedrag
(meestal
lastiggevallen worden door
kraaiachtigen of meeuwen). Bij soorten waar dit mogelijk Is, worden ook de leeftijd en het geslacht bekeken.
4.1 Blauwe Kiekendief Circus cyaneus
Er werden twee adulte vrouwtjes Blauwe Kiekendief waargenomen, één op het plateau tussen Leefdaal-Bertem-Korbeek-Dijle en één in de velden langs de zuidoosthoek van het Mollendaalwoud te Bierbeek. De Blauwe Kiekendief is in
54
België enkel een overwinteraar, afkomstig uit het noordoosten (vnml. Zweden Finland-Estland-Rusland). In onze streek worden ze praktisch alleen waargenomen van oktober tot april. Eind april zijn de meeste Scandinavische vogels weer in hun broedgebieden. De vrouwtjes en juvenielen trekken verder weg dan de mannetjes zodat
hier
hoofdzakelijk
vrouwtjes/juvenielen
worden
waargenomen.
In
Denemarken wezen tellingen uit dat slechts 8 tot 14 °/o van de doortrekkende en overwinterende vogels ultgekleurde mannetjes zijn. Overdag jagen Blauwe Kiekendieven meestal boven akkerland, weiden en wetlands,
's winters ook vaak bij bebouwing.
Dit geldt ook voor de twee
waargenomen kiekendieven op deze telling. Er werd in de weken voor de telling Intensief gelet op slaapvluchtgedrag en gezocht naar gebruikte slaapplaatsen, maar zonder resultaat. Het is dan ook moeilijk om het aantal overwinterende Blauwe Kiekendieven te kennen aangezien deze roofvogels zeer mobiel zijn en op enkele dagen tijd eventueel meermaals kunnen worden waargenomen op verschillende plaatsen. Op een slaapplaats kan het aantal exemplaren uiteraard exact geteld worden.
4.2 Havik Accipiter gentilis
De Havik is zowel in de broedtijd als daarbuiten een moeilijk te inventariseren soort, tenzij men het gebied zeer vaak bezoekt. Hij heeft een teruggetrokken levenswijze met gering contact met de mens. Op de telling van januari 1999 werd er één adult mannetje waargenómen aan de Mommedel in het Mollendaalwoud (Haasrode). Dezelfde vogel werd wat verder weer gezien, ditmaal hoog in de lucht boven de velden naast het woud. In de winter zijn de jachtmogelijkheden in het bos minder
goed
en
worden
Haviken
ook
wel
in
de
omliggende
gebieden
waargenomen. Het feit dat er maar één waarneming van de Havik werd genoteerd betekent niet dat hij een zeldzame overwinteraar is. Hij houdt een zeer groot territorium en is, zoals reeds gesteld, moeilijk te ontdekken. Vooral voor deze soort zal het aantal waarnemingen een sterke onderschatting van de overwinterende populatie zijn.
In Heverleebos en Meerdaalwoud overwinteren zeker en vast
meerdere paren van de Havik, die hier in de zomer ook broeden. Dit wordt afgeleid uit waarnemingen die ik deed voor en na de telperiode. De Havik Is bij ons overwegend een stand- en zwerfvogel, slechts 4 % van de in Duitsland geringde
55
en teruggemelde Haviken had zich meer dan 50 km van zijn ringplaats verwijderd. Bij een gelijkaardig onderzoek in Finland daarentegen was dit 50 °/o, maar dan voornamelijk juvenielen. In het hoge noorden is de Havik deels een trekvogel.
4.3 Sperwer Accipiter nisus
Er werden in totaal slechts 7 Sperwers gemeld, namelijk 4 mannetjes en 3 vrouwtjes.
Eén ervan bevond zich in bebouwing (Leefdaal-dorp),
twee in
bosranden (plateau ten NW van Leefdaal en ten ZO van Leefdaal) en vier in halfopen landschap (Heulpoel te Oud-Heverlee-Zuid, Neerijse-Grote Bron en twee in de omgeving van de Abdij van 't Park te Heverlee). Over de leeftijd van de vogels werd geen informatie ontvangen. 's Winters worden de bossen vaak verlaten. Dan jaagt de Sperwer vaker in de buurt van bebouwing, waar de mens voor goede mogelijkheden heeft gezorgd in de vorm van voederhuisjes voor zangvogels. Dat er ook in de bosranden van het Mollendaalwoud geen Sperwers werden waargenomen is wel verwonderlijk, vorig jaar werden hier twee exemplaren genoteerd. De Sperwer blijft wel afhankelijk van de aanwezigheid van bomen, wat het totaal ontbreken van de soort in open landbouwlandschappen verklaart, zoals die te vinden zijn in het centrum van het plateau ten westen van de Dijlevallei en in de akkergebieden ten oosten van Bierbeek. De bij ons overwinterende Sperwers zijn vermoedelijk voornamelijk onze eigen broedvogels,
misschien deels
aangevuld met trekvogels uit noordelijkere gebieden. In het noorden van zijn verspreidingsgebied trekt de Sperwer wel weg, maar deze vogels overwinteren meer zuidelijk (vb. in Spanje). Dit fenomeen, waarbij noordelijke vogels zuidelijker overwinteren dan hun Centraal-Europese soortgenoten, is gekend onder de naam "haasje-over-trek". Sperwers werden bij ons waargenomen al jagend (3 ex.), vliegend (1 ex.) en rustend (2 ex.). Eén werd lastiggevallen door een Zwarte Kraai. Het aantal getelde Sperwers is wellicht geen goede maat voor de overwinterende populatie in het geïnventariseerde gebied. Vermoedelijk zijn er 's winters in meer dorpskernen en bosranden Sperwers aanwezig, dan In de gebieden waar ze nu werden waargenomen.
56
4.4 Buizerd Buteo buteo De Buizerd is ongetwijfeld de algemeenste overwinterende roofvogel in onze streken. Dit bleek ook uit onze tellingen: er werden niet minder dan 28 Buizerds aangetroffen.
De waarnemingen waren verspreid over bijna alle in punt 3
afgebakende deelgebieden zodat de soort als overwinteraar praktisch overal verwacht kan worden. Het
onderscheid
tussen
adulte
en
juveniele
Buizerds
is
moeilijk
en
geslachtsonderscheid zo goed als onmogelijk. De Buizerds die bij ons broeden zijn deels stand- en zwerfvogels en deels korte-afstandtrekkers. Deze laatsten zijn dan voornamelijk juvenielen. De extra Buizerds die bij ons enkel komen overwinteren, zijn hoofdzakelijk uit Denemarken afkomstig en ze blijven hier gemiddeld tot eind februari.
Om te broeden is de Buizerd afhankelijk van bossen of groepjes bomen in halfopen landschap. In de winter kan hij worden aangetroffen in geheel boom- of bosloze gebieden. Dit bleek ook uit onze tellingen: 17 van de 28 waargenomen Buizerds, of
61 °/o, bevonden zich in dergelijke gebieden (16 in de open veldlandschappen van vnml. het plateau ten westen van de Dijlevallei en tussen Bierbeek en Opvelp en 1 in de bebouwde kom van Blanden). De grootste concentratie betrof 7 ex. die gezamenlijk opcirkelden In Bierbeek. Van de overige Buizerds bevonden er zich 7 in halfopen landschappen en 4 in bosranden (Mollendaalwoud). De gedragsverdeling lag als volgt: 14 ex. vliegend, 6 ex. jagend, 5 ex. rustend, 2 ex. die werden lastiggevallen door Zwarte Kraaien en ÊÊn auditieve waarneming.
57
De Buizerd is een soort die zich omwille van zijn grootte en gedrag gemakkelijk laat waarnemen. De veronderstelling dat het aantal getelde Buizerds het werkelijke aantal in het onderzochte gebied aanwezige exemplaren goed benaderd, is niet misplaatst.
4.5 Torenvall<Fa/co tinnunculus
Er werden 13 meldingen van Torenvalken doorgegeven. Opvallend is het ontbreken van de soort in bosgebieden. De Torenvalk is veel meer afhankelijk van open akker- en weidegebieden. Tien van de 13 vogels, dit is 77 °/o, werden in zo'n gebieden waargenomen (plateau ten westen van de Dijlevallei en tussen Bierbeek en Opvelp). Twee bevonden zich in halfopen landschap (bij Korbeek-Dijle en in de Doode Bemde) en één op het industrieterrein in Haasrode. Het grootste deel van de Torenvalken werd gezien tijdens het typische "bidden" (7 ex.). De overige rustten (5 ex.) of vlogen (1 ex.). De overwinterende Torenvalkpopulatie is samengesteld uit onze eigen standvogels, zwerfvogels uit omliggende gebieden (vnml. juvenielen) en overwinteraars uit het noorden en noordoosten. Deze laatsten verlaten onze streken eind februari-begin maart. In strenge winters hebben ze sterk te lijden. Net zoals vorig jaar werd de Torenvalk in kleinere aantallen waargenomen dan aanvankelijk werd verwacht. Of het om een onderschatting van de werkelijke populatie of om een kleine populatie gaat, is moeilijk uit te maken.
5. Winterpopulatietrends
Aangezien de telling nog maar aan haar tweede editie toe was, beschikken we enkel over vergelijkingsmateriaal van één jaar, namelijk 1998 (ook januari). Toen werden er minder gebieden bezocht. Wanneer we een juiste vergelijking willen maken, mogen we enkel deze gebieden gebruiken die zowel in 1998 als in 1999 geteld werden. In volgende tabel worden de waargenomen aantallen roofvogels voor vier deelgebieden van het telgebied in januari 1998 en januari 1999
met
elkaar vergeleken. We zien dat in deze gebieden in 1998 één en in 1999 twee Blauwe Kiekendieven werden genoteerd. In 1998 werden drie Smellekens gezien en in 1999 één Havik.
58
Het aantal Torenvalken veranderde niet sterk (7 in 1998, 1o in 1999, dus een lichte toename) maar dit jaar blijkt de soort een meer verspreid voorkomen te hebben. Het aantal Buizerds ligt in deze gebieden lager dan vorig jaar (18 t.o.v. 24 ex.). Voor de Sperwer kan hetzelfde gezegd worden (7 t.o.v. 10 ex.).
Deelgebied
Mollendaalwoud
1999
1998 Sperwer: 2 ex..
Havik
: 1 ex.
Buizerd
Buizerd
:
7 ex.
:
2 ex.
Blauwe Kiekendief: 1 ex.
Expressweg (Blanden-Haasrode-Heverlee)
Sperwer
:
2 ex..
Sperwer
:
2 ex.
Buizerd
:
3 ex..
Buizerd
:
3 ex.
Torenvalk : 3 ex.
Dijlevallei
(Doode Bemde tot Oud-Heverlee)
Blauwe Kiekendief: 1 ex. Sperwer Buizerd
Plateau ten westen van Dijlevallei
Torenvalk: 1 ex.
: :
6 ex..
Sperwer
7 ex.
Buizerd : 5 ex.
:
2 ex.
Smelleken: 1 ex.
Torenvalk: 2 ex.
Buizerd: 7 ex
Buizerd
Torenvalk: 4 ex
Torenvalk: 7 ex.
Smelleken: 2 ex.
8 ex.
:
Sperwer
:
3 ex.
Blauwe Kiekendief: 1 ex.
Totaal
Blauwe Kiekendief: 1 ex.
Blauwe Kiekendief: 2 ex.
Sperwer
:
10 ex.
Sperwer
Buizerd
:
24 ex.
:
7 ex.
Havik: 1 ex. Torenvalk: 7 ex. Smelleken
:
Buizerd
:
18 ex.
Torenvalk: 10 ex.
3 ex.
6. Besluit
Enkel voor de Buizerd en misschien ook voor de Blauwe Kiekendief kunnen we stellen dat de overwinterende populatie in het geĂŻnventariseerde gebied met voldoende juistheid gekend is (respectievelijk ongeveer 28 ex. en 1 Ă 2 ex.). De Havik- en Sperwerpopulatles worden vermoedelijk onderschat en over het aantal Torenvalken is er onduidelijkheid. Op basis van de bekomen aantallen is het ook niet mogelijk om getallen te plakken op de overwinterende roofvogelpopulaties in de volledige regio Leuven. Ten opzichte van de winter 1997-1998 blijkt het aantal
59
overwinterende Buizerds en Sperwers in 98-99 duidelijk lager te zijn. Van de Torenvalk werden in de gebieden die reeds twee jaar na elkaar werden geïnventariseerd telkens 3 ex. gezien. De overwinterende Havikpopulatie blijft vermoedelijk constant of neemt toe maar is niet goed gekend. Het Smelleken wordt maar sporadisch waargenomen (in januari 1998 in totaal 3 ex.: een mannetje in de Doode Bemde en een koppel op het plateau ten westen van de Dijlevallei, in 1999 geen waarnemingen) en wordt niet tot de vaste overwinteraars gerekend.
7. Referenties
Gadeyne E. 1998. Handleiding midwintertellingen. Gadeyne E. 1998, Regionale overzichten midwintertellingen 1998, speciale uitgave MIL VUS news .
Génsbol B. 1995. Roofvogels van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
Een woord van dank gaat uit naar de vrijwilligers-tellers (Kris Van Scharen en Kelle Moreau in 1998 en 1999, Roger Verbeeck en Rien Verhuizen in 1999). Volledige verslagen van de simultane midwintertellingen van roofvogels in heel Vla ander en
w orden
gepubliceerd
in
het
tijdschrift
MIL V US
news
.
Geïnteresseerden kunnen met mij contact opnemen. Ook medewerkers zijn steeds welkom.
Kelle Moreau, Korenbloem/aan 5, 3052 Blanden
60
Opmerkelijke vogelwaarneming
l
de Dijlevallei en omgeving
april - juni 1999
Dit overzicht belicht (bijzondere) vogelwaarnemingen in regio Leuven uit de periode 1 april tot en met 30 juni 1999. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg en Bierbeek. De volgende rubriek zal de periode juli september 1999 omvatten. Waarnemingen worden voor 3 1 oktober 1999 verwacht bij Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be. Zonder afgelaten vijvers kondigde het voorjaar zich eerder matig aan: geen pleisterende steltlopers en dus wachten op een toevallig passerende 'voltreffer'. Dit leverde in april en mei waarnemingen op van Ooievaar, Purperreiger, Grote Zilverreiger, Zwarte en Rode Wouw, Visarend, en Smelleken. Uitschieter in mei was een zingend o Kleine Vliegenvanger in Meerdaalwoud. Het aantal waarnemingen van Zwarte Stern, Visdief en Dwergmeeuw lag eerder aan de lage kant. De vijver van Florival bood de enige plas-dras situatie in de streek en min. 3 paar Dodaars, broedverdachte Krakeenden, en enkele doortrekkende Groenpootruiters maakten van de (tijdelijke) situatie gebruik. In het kader van een VLINA-project (Vlaams Impulsprogramma Natuurontwikkeling) werden in de periode februari tot juli 1999 alle broedvogels in een deelgebied van de Dijlevallei tussen Korbeek-Dijle, Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert en Neerijse grondig geïnventariseerd. Dit leverde voor een aantal soorten verrassende resultaten. Zo lag het aantal vastgestelde territoria van soorten als Kleine Bonte Specht, Sprinkhaanrietzanger, Wielewaal en Goudvink veel hoger dan algemeen gedacht. Jarenlange 'vermoedens' omtrent het broeden van Zomertaling en Porseleinhoen werden bevestigd. En waarnemingen van Kwak en Geoorde Fuut in juni verdienen het label 'verder op te volgen'. Het geïnventariseerde gebied (zo'n 160 ha tussen NGB en Sint-Joris-Weert) is in dit overzicht aangeduid als 'gebied NGB-Doode Bemde'. Waarnemingen van Dodaars, Aalscholver, Nijlgans, Tafel- en Kuifeend, Havik, Kerkuil, Steenuil, Halsbandparkiet, en Zwarte Specht werden niet in dit verslag opgenomen, maar wel verwerkt.
Geoorde Fuut Podiceps nigricol/is 12/04 16/04 17 en 18/04
3 ex. in zomerkleed te NGB (T. Roels). 1 ex. te NGB (T. Roels). 2 ex. in zomerkleed te NGB (L. Hendrickx, J.-Ph. Ferette, K. Moreau, K. Van
05106
Scharen). 1 ad. te OHN (K. Van Scharen).
10/06
1 ad. te OHN (M. Hens).
Kwak Nycticorax nycticorax 19/05
1 ad. Kwak opvliegend vanuit wilgen langs de Dijle ter hoogte van NGB (B. Van Elegem).
Op 2 1 of 22/06 zou er een Kwak waargenomen zijn ter hoogte van de samenvloeiing van de IJse en de Dijle (med. P. De Becker).
Grote Zilverreiger Casmerodius albus 13/04
Om 9u40 vliegt 1 ex. oostwaarts over Blanden (K. Moreau).
61
Blauwe Reiger Ardea cinerea Kolonie Korbeek-Dijle: 38-40 nesten geteld op 04/04 (T. Roels). NKV-Doode Bemde: 2 nesten langs de IJse. EĂŠn nest waaide vroegtijdig uit, op het andere werd met succes gebroed. Midden mei 2 jongen dood op de grond aangetroffen (T. Roels, P. De Becker).
Purperreiger Ardea purpurea 12/05 23/06
1 juv. ex. overvliegend te Neerijse (8. Van Elegem). 1 juv. ex. laag overvliegend boven de Dijle in de Doode Bemde (8. Van Elegem).
Ooievaar Ciconia ciconia 10/04 1 ex. overvliegend te Kortenberg f.>N. Van Neer/BK). 28/04 2 ex. op thermiek te SAR en afglijdend naar N (M. Hens). Worden iets later opgemerkt 08105
door in weide in de Doode Bemde (E. D'Hoore). 1 ex. naar NW boven Neerijse, gezien vanop grote afstand te NG8 (M. Hens).
Canadese Gans Branta canadensis De opmars gaat gestaag verder. Dit voorjaar konden we de eerste geslaagde broedgevallen in de regio optekenen.
08105 04106
1 koppel met 1 pullus op 't Zoet Water te Oud-Heverlee (K. Moreau). 1 koppel met 8 jongen in het Kasteelpark te Huldenberg (F. Fluyt).
Brandgans Branta leucopsis 04104 2 ex. in de Doode Bemde te Neerijse (T. Roels). 24/04 1 ex. in de Doode Bemde, samen met 3 Canadese Ganzen (T. Roels). 02105 3 ex. te OHZ, vertrekken in N-richting (L. Hendrickx).
Bergeend Tadoma tadoma Tot begin mei min. 2 koppels aanwezig in de streek (voornamelijk te SAR, NKV-Doode Bemde, en NGB), maar daarna niet meer waargenomen.
Ringtaling Cal/onetta leucophrys De ganse periode 1 è in het Arenbergpark te Heverlee
(K. Moreau, M. Hens).
Krakeend Anas strepera Goed vertegenwoordigd dit jaar. Langdurig pleisterende koppels in april-mei te OHZ, NG8, NKV-Doode
Bemde, en Florival. In het gebied NGB-Doode 8emde vermoedelijk 3 broedgevallen waarvan 2 bevestigd: 1 koppel met jongen te NG8 en 2 ad. met 3 juv. op 10/07 te NKV-Doode Bemde (B. Van Elegem, K. Moreau).
Wintertaling Anas crecca In het gebied NGB-Doode Bemde 2 tot max. 3 vermoedelijke broedgevallen (8. Van Elegem).
Pijlstaart Anas acuta 02 en 06/04 10/04
1 S? te SAR (T. Roels, J. Rutten). 1 S? te NGB (K. Moreau).
62
Zomertaling Anas querquedula Tot begin mei doorlopend waargenomen te NGBPc...R NKV-Doode Bemde, met als maxima: 3o 19 te NGB (T. Roels), 4ê 19 te NKV (J.-Ph. Ferette). 17/04 3ê 29 te NGB (K. Moreau), 3ê 19 te NKV (J.-Ph. Ferette). 12/04
Daarna loopt het aantal waarnemingen in beide gebieden terug. Gedetailleerd broedvogelonderzoek in het gebied NGB-Doode Bemde leverde 1 zeker en 3 vermoedelijke broedgevallen op. Slobeend Anas clypeata In het gebied NGB-Doode Bemde vermoedelijk 2 tot max. 4 broedgevallen (B. Van Elegem). Rosse Stekelstaart Oxyura jamaicensis De ganse periode 1 9 op 't Zoet Water te Oud-Heverlee (K. Moreau). Wespendief Pernis apivorus 10/05 12/05
2 + 1 ex. te SAR (A. Smets). 1 ex. over te SAR (A. Smets).
Tot half juli zijn 4 verschillende koppels in en rond het gebied NGB-Doode Bemde aanwezig (8. Van Elegem). Over eventuele geslaagde broedgevallen is niets geweten: er konden geen nesten gelokaliseerd worden en er werden in juli en augustus ook geen jongen waargenomen. Zwarte Wouw Milvus migrans 20104 21/04 22/04 23/04 28/04 01/05 08/05
1 ex. te NGB rond 17u00 (N. Goetghebeur). 1 ex. boven de Doode Bemde te Neerijse naar N (B. Van Elegem). 1 ex. langzaam overtrekkend in 0-richting te Heverlee (G. Bleys). 1 ex. overtrekkend om 15u00 te SAR (S. Peten). 1 ex. te SAR (M. Hens). 1 ex. ter plaatse te SAR (H. Blockx). 1 ex. even boven de vijver te SAR rond 16u20, dan hoog naar N (M. Hens, A. Smets, J. Menten).
Rode Wouw Milvus milvus 17/04 Bierbeek-Bremt 1 ex. over (Hilaire VH/BK). 18/04 Om 8u45 1 ex. naar ZO boven Bertembos en rond 1Ou15 1 ex. hoog naar N te Heverlee (G. Bleys). 10/05 1 ex. te SAR rond 16u50 (A. Smets). 28/05 1 ex. jagend in de Doode Bemde te Oud-Heverlee (B. Van Elegem). Bruine Kiekendief Circus aeruginosus Eerste waarneming op 01/04: 1 ad. ê naar NO boven Blanden (K. Moreau). Daarna geregeld waargenomen gedurende de ganse peïiode, met ondermeer midden juni een baltsend ê boven de valleiflank ten westen van NGB (8. Van Elegem). Blauwe Kiekendief Circus cyaneus 05/04
1ê over te SAR (A. Smets).
Ongedetermlneerde Kiekendief Circus species 08/05
1 <? 'ringtail' laag cirkelend te NGB en dan laag naar NO; ws. Grauwe (M. Hens}.
63
Visarend Pandion haliaetus
06/04 1 ex. te Oud-Heverlee (/DWV). 1 ex. rond 15u00 laag boven Leuven (K. Van Scharen). 18/04 1 ex. te AVP-Heverlee (F. Walterus). 20104 1 ex. gedurende 1O min. te NGB rond 17u00 (N. Goetghebeur). 01/05 1 ex. middelhoog naar N rond 18u30 te SAR (H. Blockx). 02/05 1 ex. te SAR (11u30-11u45, richting N) (L. Hendrickx, K. Van Scharen). 04/05 1 ex. te NGB, verdwijnt richting NKV (15u00, K. Van Scharen). 08/05 1 ex. te SAR rond 15u00 (A. Smets, J. Menten, M. Hens). 17/05 1 ex. te NKV-Doode Bemde; 2 x duikend, 2de keer vis gevangen (J.-Ph. Ferette). 18/05 1 ex. te NGB (8. Van Elegem). 19/05 1 ex. te SAR (F. Fluyt, M. Hens). 13/06 1 ex. te SAR (F. Fluyt). Smelleken Fa/co columbarius 28/04 1 9 op het plateau te Korbeek-Dijle (M. Hens). Boomvalk Fa/co subbuteo Eerste waarneming op 18/04: 1 ex. te NGB (J.-Ph. Ferette, A. Smets). Broedgevallen in het gebied NGB-Doode Bemde (8. Van Elegem, P. De Becker) en te SAR (versch. waarn.). Kwartel Cotumix cotumix 13/06 2 roepposten op het plateau te Leefdaal/Korbeek-Dijle (A. Verboven). 1 roeppost in bietenveld te Neerijse (Raffelberghof) (G. Bleys). 18/06 1 roepend ex. in graanakker te Heverlee/Bertem (G. Bleys). Waterral Ra/lus aquaticus
8-11 territoria in gebied NGB-Doode Bemde (8. Van Elegem). Porseleinhoen Porzana porzana
2 territoria in gebied NGB-Doode Bemde (8. Van Elegem). Kluut RecuNirostra avosetta
10/05 1 ex. overvliegend te SAR (A. Smets). Kleine Plevier Charadrius dubius curonicus
16/06 1 ex. te Florival (F. Luyckx). Tureluur Tringa totanus
17/04 1 ex. gehoord te SAR (J.-Ph. Ferette, A. Boeckx). 08/05 2 ex. te NKV-Doode Bemde (K. Moreau). Groenpootruiter Tringa nebularia
03/05 10 en 12105 16/05
2 ex. te Florival (M. Walravens). 1 ex. te Florival (A. Smets). 2 ex. te Florival (K. Van Scharen).
64 ./'
Witgatje Tringa ochropus
04/04 06/04 08/04 11/04 17/04
1 ex. 1 ex. 1 ex. 2 ex. 1 ex.
te OHZ (l. Hendrickx). aud. in de Doode 8emde te Neerijse (T. Roels). te Florival (S. Peten). te SAR (S. Peten). in de Doode 8emde (J.-Ph. Ferette, A. 8oeckx).
Oeverloper Actitis hypoleucos
Eerste waarnemingen op 30/04: 1 ex. op 't Zoet Water te Oud-Heverlee (M. Hens) en 1 ex. te AVP (K. Moreau). Daarna frequent groepjes van 1-4 ex. waargenomen tot 16/05. Dwergmeeuw Larus minutus
01/05 3 ex. over om 15u00 te SAR (A. Smets). Visdief Sterna hirundo
13/05 1 ex. rond 16u30 over te OHZ (l. Hendrickx). Zwarte Stern Chlidonias niger
28/04 29/04 05/05 09/05 15/05 13/06
1 ex. 2 ex. 2 ex. 1 ex. 1 ex. 1 ex.
te NG8 (J. Menten, J.-Ph. Ferette). te SAR (F. Dondeyne). te SAR (E. D'Hoore). te SAR (K. Van Scharen, J.-Ph. Ferette, L. Hendrickx). te SAR (l. Hendrickx). te SAR (F. Fluyt).
Bosuil Strix a/uco
9 territoria in gebied NG8-Doode 8emde (8. Van Elegem). IJsvogel Alcedo atthis ispida
7-8 territoria in gebied NGB-Doode 8emde (8. Van Elegem). Kleine Bonte Specht Dendrocopos·minor hortorum
8-9 territoria in gebied NGB-Doode 8emde (8. Van Elegem). Oeverzwaluw Riparia riparia
Kolonie zandgroeve De Koek, Neerijse: 283 nestgangen, waarvan naar schatting minstens 60 tot 70% bewoond is. Schatting van aantal bewoonde holtes gebaseerd op basis van 30 min. gedetailleerd tellen van bewoonde holtes in één telescoopbeeld (uitgevoerd op 03, 13, en 18/06) (T. Roels). Waterpieper Anthus spinoletta
02104 5 ex. op akker nabij SAR, alle in zomerkleed (T. Roels). Grote Gele Kwikstaart Motacilla cinerea
In het gebied NGB-Doode 8emde werden 5 territoria vastgesteld (8. Van Elegem).
65
Rouwkwikstaart Motacilla alba yarrellii
07104
1 <;.> in AVP te Heverlee; zit samen met Grote Gele Kwikstaart te foerageren (K. Moreau).
Nachtegaal Luscinia megarhynchos
11 territoria in gebied NGB-Doode 8emde (8. Van Elegem). Blauwborst Luscinia svecica
5 territoria in gebied NG8-Doode 8emde (B. Van Elegern, T. Roels, M. Hens, e.a.). Beflijster Turdus torquatus
24104
1 o te 8ierbeek-81auwschuur (/8K).
Sprinkhaanrietzanger Locustella naevia
10-11 territoria in gebied NGB-Doode 8emde (8. Van Elegem). Kleine Vliegenvanger Ficedula parva
24/05
1 zingend o in het Meerdaalwoud te St.-Joris-Weert. Daags nadien (25/05) niet meer waargenomen. (/DWV).
Staartmees Aegithalus caudatus europaeus
18/04
1 'witkop' bij nest te NG8 (J.-Ph. Ferette, A. Smets).
Ekster Pica pica galliae
17/04
1 volledig albino ex. tussen St.-Joris-Weert en St.-Agatha-Rode (K. Moreau).
Goudvink Pyrrhula pyrrhula
9-11 territoria in gebied NGB-Doode 8emde (8. Van Elegem). Grauwe Gors Miliaria calandra
28104
2 zangposten op het plateau tussen Leefdaal en Korbeek-Dijle. In de periode 19951998 waren hier geen territoria meer aanwezig (M. Hens).
Periode maart-mei 1999: 8ierbeek-81auwschuur: 5 zangposten (in 1998 slechts 1) (/8K).
Fenologie
Tortel Streptopelia turlur
25/04 30/04
Korbeek-Dijle (T. Roels). 1 ex. in de Doode Bemde (A. Smets).
Gierzwaluw Apus apus
18/04
1 ex. te SAR (A. Smets).
23/04
1 ex. te SAR (S. Peten).
66
Oeverzwaluw Riparia riparia
05/04 1 ex. te SAR (K. Van Scharen). 10/04 10-tal ex. te SAR (K. Moreau). Huiszwaluw Delichon urbica
11/04
8 ex. te OHZ (W. Claes).
17/04 10-tal ex. te SAR (K. Moreau). Boompieper Anthus trivia/is
21/04 2 zangposten in berkenopslag in het provinciaal domein te Kessel-Lo (J. Cuppens/BK). 23/04 1 + 2 ex. over te SAR (S. Peten). Gele Kwikstaart Motacil/a f/ava
18/04
1 ex. over te SAR (A. Smets).
28/04 1 o op het plateau tussen Leefdaal en Korbeek-Dijle (K. Moreau). Gekraagde Roodstaart Phoenicurus phoenicurus
01/05 1 zangpost te SAR (A. Smets). Paapje Saxico/a rubetra
02/05 1 ex. te Heverlee (G. Bleys). 08105 3 ex. te Loonbeek (F. Fluyt). Tapuit Oenanthe oenanthe
01/05 1 o aan de zandgroeve te Bierbeek (K. Moreau). 02/05 2 ex. te Heverlee (G. Bleys). Sprinkhaanrietzanger Locustel/a naevia
25/04 1 zangpost in de Doode Bemde (K. Van Scharen, T. Roels). 29/04 2 zangposten in de Doode Bemde (K. Moreau). Bosrletzanger Acrocephalus palustris
05105 1 zangpost in de Doode Bemde (A. Smets). Kleine Karekiet Acrocephalus scirpaceus
28/04 2 zangposten in de Doode Bemde (8. Van Elegem). 30/04 2 ex. te AVP (K. Moreau). min. 5 zangposten in de Doode Bemde (A. Smets}. Spotvogel Hippo/ais icterina
06/05 2 zangposten op plateau te Korbeek-Dijle (A. Smets). 15/05 1 zangpost in tuin te Leefdaal (K. Van Scharen}; vogel blijft min. tot in juli aanwezig. Braamslulper Sylvia curruca
01/05 1 o zang in de rietruigte/struweel ten zuiden van OHZ (K. Moreau}. 21/05 1 zangpost te Everberg (T. Roels).
67
Grasmus Sylvia communis 23/04 1 zangpost te SAR (S. Peten). 24/04 Doode Bemde te Neerijse (T. Roels).
Tuinfluiter Sylvia borin 25/04
St.-Joris-Weert, Doode Bemde (T. Roels).
Zwartkop Sylvia atricapilla 02/04 05/04
St.-Agatha-Rode
(T. Roels).
1 zangpost te OHZ (K. Van Scharen).
Wielewaal Oriolus oriolus 02105 05105
1 o zang in Bertembos te Heverlee (G. Bleys). 1 koppel te SAR (E. D'Hoore).
Samenstelling Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, (016)29 98 90 E-mail: maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be
Medewerkers en geraadpleegde bronnen Geert Bleys, Herwig Blockx, Alain Boeckx, Steven Bouillon, Paul Claes, War Claes, Piet De Becker, E. D'Hoore, Francis Dondeyne, Jean-Philippe Ferette, Frederik Fluyt, Nicole Goetghebeur, Jos Grootjans, Luc Hendrickx, Maarten Hens, Juan Pérez Lorenzo, Freddy Luyckx, Joris Menten, Kelle Moreau, Stéphan Peten, Toon Roels, Jos Rutten, Axel Smets, Geert Vandermeulen, Bernard Van Elegem, Kris Van Scharen, Marc Walravens, Frans Walterus. Aanvullende gegevens werden verzameld via /BK
De Boomklever 1999(2)
/DWV
De Wielewaal Vogellijn, (03)488 01 94
Gebiedsafkortingen AVP
Abdij van 't Park, Heverlee
OHN
Oud-Heverlee Noord
OHZ
Oud-Heverlee Zuid
NGB
Neerijse Grote Bron
NKV
Neerijse Kliniek Vijvers
SAR
St.-Agatha Rode, Groot Broek
Z>N
't Zoet Water, Oud-Heverlee
68
RECENTE W:. \RNEMINGEN junl-jull-auy .... stus
Samenstelling
:
1999
Paul Herroelen en Jos Cuppens
Dodaars: Tervuren-park 23 aug twee ad, 30 aug één juv of ex/winterkl. (REA);
Tienen twee broedgevallen en een totaal van 8 ex op 28 aug (COE, COP, Fuut: Tienen
cuJ,
HEP).
begin juni nieuw nest (na verloren broedsel in april) dat einde juni 4
pulli opleverde (waarvan 2 snel verdwenen) en waarvan in aug nog één juv overbleef. In juli verdween één ad en vanaf 21 aug bleef alleen de juv vogel nog over; 2 aug Kessel-Lo-Prov.domeln 4 ad + 1 juv (SMP, CUJ, HOE, BUE, COE, COP, HEP).
Geoorde Fuut: 24 aug Tienen 1 ex in overgangskleed tussen Tafeleenden (CUJ). Aalscholver : 12-13 juni St.J.Winge-Gemp 1 imm, 15 juni Oud-Heverlee 8 ex ter plaatse; 12 aug Boutersem 4 ex NW, Tienen één ex per 17 juli, 22 (overdag) en 28 aug; 22 aug 7 u. 13 ex ZW (trek?) en 1 ex naar N om 10.10 u. (HEP, LAJ, GUR, COE, COP, HOE, CUJ, DEP).
Kleine Zilverreiger: 07 en 08 aug Tienen één ex ( COE, COP, CLW). Blauwe Reiger: Tienen
In juni-juli 2-4 ex, maximum per 30 juli, 21.30 u. 8 ex In
grote wilg; 21 aug 4 ex waarvan 3 in thermiek (CUJ, COE, COP, HOE).
Ooie vaar: 27 aug Blanden 3 ex op thermiek naar Z (VER, VBT). Knobbelzwaan: 03 juni Oud-Heverlee 1 koppel + 2 ex, 12 juni St.J.-Winge-Gemp 4 ad; Tienen 28 juni 1 ad + 1 imm (niet samen), 19 juli twee afzonderlijke ad, vanaf 19 juli tot eind aug één ad; Tervuren-park juli-aug twee afzonderlijke ad (CUJ, COE, COP, BUE, HOE, HUR, REA).
Indische Gans: 26 aug en 2 sept Tervuren-park tussen Canadese Ganzen (REA). Canadese Gans: 03 juni Oud-Heverlee-zoet water 1 koppel+4 pulli; Tervuren -park juli-aug 12-13 ex, maxima 21 ex op 12 aug en 22 ex
per 26-30 aug. Ongewone
waarneming: 20 aug 20 u. Kerkom-Boskouter 8 ex op stoppelveld (CUJ, REA, BUG).
Nijlgans: 03 juni Oud-Heverlee-zoet Water 1 koppel+ 3 pulli, 02 aug Kessel-Lo ProvDomeln 6 ad (één op nest) en 7 eerstej.; 12 juni St.J.-Winge-Gemp ad, 12 aug Lubbeek koppel+? jongen, 28 juli Roosbeek 2 ex over, 30 juli Tienen 4 ex over;
Tervuren-park: per 7 en 25 juni, 8 juli en 18 aug respect. 39, 82, 125 en 122 ex (CUJ, COE, COP, HEP, HOE, REA).
Casarca: 03-04, 07, 13 en 21 aug Tienen 1 ex (COE, COP, HEP). Bergeend: Tienen 24 juli 1 ex, 25 juli 3 eerstejaars (COE, COP, CUJ)
69
Krakeend: Tienen
minimum 3 broedsels met 6-8 pulli in juni-juli; maximum
aantal 15 ex (CUJ). Wintertaling: Tienen
10 juni één M, 17-25 juli 1-4 ex, 26-31
juli 4-9 ex, 02 aug 9 ex, 06 aug 13 ex, 11-28 aug 21-30 ex, max 31 aug 48 ex (SMP, COE, COP, CUJ, GUR, HEP, HOE, LAJ). Wilde
Eend: 12 juni Lubbeek V+ 8 kleine jongen, St.J.-Winge-Gemp V+9
donsjongen; 24 aug Tienen 60 ex in groepen van 31, 11 en 18 ex (HEP, CUJ). Pijlstaart: 1o juni Tienen één mannetje aanwezig (SMP). 01769 RingtalingCa/onetta /eucophrys Zomertaling: Tienen
:
18-30 aug Tervuren-park 2 M+ 1V (REA).
juli-aug 1-2 ex aanwezig, maxima 5-6 ex in de periode 23
juli-09 aug (COE, COP, CUJ, HEP, HOE, SMP). Slobeend: Tienen
in juni 5-6 ex, 20 juli 6 vliegende 1stejaars, 16-30 aug 11-15
ex (CUJ); 30-31 aug Tervuren één M (REA). Tafeleend 27 juli St.J.-Winge-Gemp ad V+ 4 jongen meer dan drie weken oud (REA);Tienen 10 juni eerste pulli 7 en 3 (SMP), einde juni vier tomen pulli: 2, 4, 5 en 7; in aug 5-9 ex aanwezig (CUJ); 12 aug Tervuren-park één V (REA).
,-
Kuifeend: 15 juni Oud-Heverlee 10 ex; Tienen
10 juni eerste 4 pulli (SMP), 13
juni copulerend koppel, 28 juni tomen van 3 en 3 pulli, 20 juli tomen van 2, 2, 5, 5 en 8 pulli; 28 aug naar schatting 20 ex aanwezig (CUJ). Brilduiker: 03-05 aug Tienen 1 ex pleisterend (COE, COP, HOE); eerste augustus waarneming in VI-Brabant. De meest recente augustusgevallen in Vlaanderen zijn 1o aug 1994 Mechels Broek en 04 aug-14 sept 1998 Diepenbeek-Maten (L). Wespendief: geen waarnemingen in juni; 13 juli Roosbeek 1 ex hoog in termiek naar NW; 26 juli Vertrijk-Snoekengracht 2 ex roepend en kringend boven elzenbos (VOP), Tienen
op 17 en 21 juli één ex over, per 01
(naar zo), 08, 15, 16 en 22 aug
(naar zw) telkens één ex over; 27 aug Kessel-LoNlierbeek 11.15 u. één ex laag over huizen naar 'ZW (CUJ, COE, COP, HEP, HOE, GUR, JOM, LAJ); 16 aug Tervuren park 1 ex laag naar ZO, opgejaagd door 6 Halsbandparkieten (REA). Slangenarend, correctie: waarneming 28 april 1999 te Tienen valt weg (HOE). Bruine Kiekendief: geen waarnemingen in ju!i; Tienen
13 juni één V kringend
en>ZO; aug: per 01,13, 22, 28 en 29 aug respect. juv> ZO, 1 ex, 2 ex, 2 ex, 2 ex, 1 ex, 1 ex op doortrek of ter plaatse jagend; 11 aug 17 u. Boutersem één 1stejaars V > 0, 12 aug 15 u. Roosbeek één ex cirkelend >Ü
(CUJ, COE, COP, HEP, HOE, HUR, BRU).
Sperwer: in juni-aug op 5 locaties: Tervuren-park, Heverlee-TlensePoort, Vertrijk
Snoekengracht (2 uitgevlogen jongen eind juli), Tienen-vijvers en Landen-st.Gitter (ABH,
70
OSL, CUJ, CUO, CLW, BUG, COE, COP, GUR, LAJ, HEP, MEL, HOE, JOM, REA, ROA,VOP).
Buizerd: 15 juni Oud-Heverlee 2 ex cirkelend (DEP), Tervuren-park 12 juli 1 ex kringend> Z, 05 aug 1 ex zwevend> O (REA); 11 juli Roosbeek 1 ex hoog over >N, 19 juli Butsel één ex op paal; 08 aug Vertrijk-Koutemveld 5 ex, 12 aug Goetsenhoven 1 ex laag > N; Tienen
12-29 aug 2-4 ex (sommige in termiek of
pleisterende juv), 22 aug 6 ex, 29 aug 5 ex doortrekkers> ZW (CUO, COE, coP. cuJ, GUR, HEP, HOE, LAJ, VOP). Visarend 15 aug Tienen 1 ex laag over> ZW (CUJ).
Torenvalk: juni-aug, genoteerd Oud-Heverlee, Tienen-vijvers en Goetsenhoven; broedgeval Vertrijk-Snoekengracht (ABH, BUG, DEP, CUJ, COE, COP, GUR, HEP, HOE, LAJ). Boomvalk: in juni of juli genoteerd te Webbekomsbroek,
Willebringen-Jordaan,
Drieslinter en Tienen-vijvers; 28 juli Tienen een ex slaat Spreeuw; waarschijnlijke doortrekkers: 03 aug Korbeek-Lo 1 ex laag > Z, 23 aug Roosbeek, 28 aug Drieslinter. 28-29 aug Tienen 1-2 ex In termiek (OSL, GUR. LAJ, CUJ, HUR, CLW, COE, coP, HOE, HEP). Slechtvalk: 23 juli Vossem 10.10 u één M vangt Spreeuw (HEM).
Patrijs: 28 juni Tienen 5 vliegende jongen op begroeide gipsberg (CUJ). Kwartel: van 21 juni tot 07 juli gehoord te Opvelp-Hazenberg (1 zangpost), St.J. Winge-Gemp, Kiekenbosveld (1 zp), Kersbeekveld (3 zp), Molenbeek-Wersbeek, Vogelzang (1 zp), Glabbeek-Pamelen (1 zp) en Vissenaken-Gunningenveld (3 zp), totaal 10 zangposten (CUJ, BUE, GUR, LAJ). Waterral: Vertrijk-Snoekengracht broedgeval (BUG, BUE, ABH, ROA); Tienen 0224 aug 1 ex, 30-31 aug 2-3 ex (COE, COP, CUJ, HOE). Porseleinhoen: Tienen
30 juli-13 aug (8 data) 1 ex, 16-31 aug (8 data) 2 ex
(COE, COP, CUJ, HEP, HOE, HUR). Meerkoet: broedgevallen op nieuwe locaties: 12 juni Lubbeek-kapel 4 grote jon gen, 12 juni Lubbeek- Spicht 6 volw jongen en 1 ad op nest, 12 juni Kerkom-zand groeve 1 koppel+3 grote jongen (HEP); 26 aug Tienen telling 150 ex (HEP, CUJ). Scholekster: 20 juni WebbekomsBroek 2 ex, Tienen
10 juni 1 ex, 23 juli 2 ex
(CLW, SMP, COE, COP, CUJ, HOE). Kleine
Plevier: Tienen 01-03 juli 16 ex geteld, 14 juli-21 aug 2-4 ex, 21 en 29
aug 1 ex (COE, COP, CUJ, HEP, HOE, HUR, SMP). Kievit: op trek
:
11 juli 21.15 u Roosbeek 6 ex snel en hoog In V vorm > Z, 13 aug
21 u. Roosbeek 8 ex over > zw ; 20 juni WebbekomsBroek een groep van 105 ex (CLW); Tienen-vijvers: 14 jul 80 ex, 15 aug 220 ex, 21 aug 90 ex, 28 aug 700 ex (80 ter plaatse, 120 en 500 ex> ZO met Spreeuwen om 17.55 u.)(CUJ, GUR, LAJ).
71
aug Tienen 1 ex (COE, COP, HOE). Kleine Strandloper: 14-19 aug Tienen 1 ex (COE, COP, HOE, SMP).Temmincks Strandloper: 07-09 aug Tienen 1 ex (COE, COP, CLW). Krombekstrandloper: 25 juli Tienen 4 ex in zomerkleed, 26 juli 3 ex; 18 aug 1 ex (COE, COP, CUJ). Bonte Strandloper: Tienen 14 juli 4 ex rustend, 28-29 juli 1 ex (CUJ, COE, COP). Kemphaan: aanwezigheid van deze soort te Tienen-vijvers (BUE, COE, COP, CUJ, HEP, HOE, SMP; zie fig. 1: Kanoets trandloper
:
21
Kemphaan
.. _...� ... __...� .. _...� .__ ......__ .. �-...u. �__..�� o ---�����_...�---.��
2107199
12/07/99
22107199
1/08/99
11/08/99
Watersnip: aanwezigheid van deze soort te Tienen-vijvers (BUE, COE, COP, CUJ, GUR, HEP, HOE, LAJ, SMP; zie fig. 2: Wa tersnip 35 -.-�������--. 30 -r-----,rn---1 ----��--+----,...-� 25-t-H�20
-r--c+----t:- �:, _ :H,_---r:r-�:t-----__J : : : .
:
15-t---�--4]��·����-t-n---...--<r----..r--�
r:
10 -:�- ��-�1-1-:1��:+-----' i�tr-,r----4�---�+---� 5 --:;-- - �:t-<..,_....,_. �.1----t:1--r.r---i1t----t:1-----t._-�,--�11----...-i o
m:
.=,
25107199 30/07/99
1
4108199
1
1
1
1
1
9/08/99 14/08/99 19/08/99 24/08/99 29/08/99 72
Grutto: 10
1 9,
juni,
Regenwulp: 1 5
24-25 juli Tienen telkens
aug telkens 1 ex op doortrek
Wulp: Tienen:
23 en
aug 2 ex, 29 aug
1
aug Tienen
1
ex
30
aug
Zichem 18
en 22
(CUJ, GUR, LAJ, HEM). 1 ex, 01
juli (adult)
aug 5 ex> WNW, 11 aug
3 ex>
-z:.N, 28
(COE, COP, CUJ, HOE, HUR, SMP).
24-25 juli
1
Groenpootruiter: Tienen: 28 13
(SMP, CUJ, COE, COP).
juli
2
ex,
01-04
aug
1
ex, 24-29 aug
1
ex,
3 ex (COE, COP, CUJ, HOE, HUR).
Tureluur: Tienen: ex,
ex
ex opvliegend en roepend > Z;
Zwarte Ruiter: Tienen-vijvers : 30-31 30-31
1
aug
Witgatje:
6
ex,
16-31
aug
(7
ex, 15 aug 2 ex
1
juni
ex; 19 juli
(COE, COP, CUJ). 1
ex> W en een half uur later nog
1 ex (COE, COP, CUJ, HOE).
data)
aanwezigheid van deze soort te Tienen-vijvers
GUR,HEP, HOE, HUR, LAJ, SMP);
1
(BUE, COE, COP, CUJ,
zie fig 3:
Witgatje 30 25 �
20 15 10 5 rl 0 28/06/99
Bosrulter:
�
1
8/0 7/99
1
'
18/07/99
'
28/07 /99
7/08/99
aanwezigheid van deze soort te Tienen-vijvers
HEP, HOE, LAJ, SMP);
17/08/99
1
1
�n
�
2 7/08/99
(COE, COP, CUJ, GUR,
zie fig. 4 op volgende blz.
Oeverloper: Tervuren-park:
09 juli
(REA);
aanwezigheid te Tienen
SMP);
zie fig 5 op volgende blz.
Steenloper: 20
1
1
ex, 12 aug 5 ex, 19 aug 2 ex,
30
aug
1
ex
(BUE, COE, COP, CUJ, GUR, HEP, HOE, JOM, LAJ,
juni Tienen-vijvers
1
ex
(SMP).
73
Bosruiter
o _µl.-..ll-����A-ll..IL.ILJ���_.,._�"'-Ar...._.��-r--�1/07/99
11/07/99
21/07/99
31 /07/99
10/08/99
30/08/99
20/08/99
Fig. 4: Bosruiters te Tienen in juli-aug 1999
Oeverloper 60 50 40 30 20 10 0
,.
28/06/99
1
8107199
1
18/07/99
�
1
28/07/99
1
7/08/99
'
� � A
17/08/99
Fig. 5: Oeverlopers te Tienen, eind juni tot eind aug 1999
74
1
E
27/08/99
Zwartkopmeeuw: 20 juni Tienen-vijvers 1 ad (SMP). Ko kmeeuw: Tienen vijvers: 10 juni eerste 10 pulli, 14 juli 150 ex. 23 juli 200 ex (ad en eerstejaars), 21 aug 170 ex waarvan 70 eerstejaars, 28 aug 150 ex in termiek (SMP, cuJ, COE, coP,
GUR, HEP, HOE, LAJ). Tervuren-park: 09 juni terugkeer eerste 2 adulten, 25 juni 3 ad, 28 juni 28 ad, 07 juli 66 ad + 4 eerstejaars (REA). Stormmeeuw: 20 juni Leuven vaartkom 1 ad, 22 aug Tienen 1 ad (REA, COE, COP, CUJ, HEP, HOE) Kleine
Mantelmeeuw: Tervuren-park: 16-17 aug 1 ad (non breedlng) tussen
Kokmeeuwen, 20 aug 1 ad (broedkleed)(REA); Tienen : 03 juni 1 ex, 13 juni 12 u. één ad> N, 15 aug 16 u twee en 1 ex> ZW, 22 aug 7.30-10.15 u. 15 ex> ZW (1 ad + 14 eerstej/ imm); 29 aug 10.30 u. 1 ex> NO (SMP, CUJ, COE, COP, HEP, HOE). Grote meeuw : 24 juli 20.30 u.Roosbeek-Valkenberg 9+7 ex > NW (CUJ). Zilvermeeuw: 13 juni Tienen 1 imm (ruiend) op slikplaat (CUJ). Wltvleugelstern: 06-07 aug Tienen één juv pleisterend tussen Kokmeeuwen (COE, COP, SMP, CUJ, HOE). Holenduif: 12 juni Kerkom-zandgroeve 4 ex, 04 juli Landen-St. Gilic1, Tivnen 2025 ex in juli- aug, maximum 40 ex per 30 juli (HEP, cuJ, coE, COP, HOE). Turkse Tortel: 04 juli Zoutleeuw-stadhuis nest gebouwd achter afweerpinnen (HEP,
MEL). Koekoek: 12 juni Molenbeek-Wersbeek 3 ex, 13 juni Tienen roepend, 23 juli Tienen juv, 25 aug Blanden 1 ex in tuin (VVW, CUJ, HOE, VER). Kerkuil: in 1998 en ganse zomer 1999 2 ex te Butsel-kapel ( J. Cortoos). Steenuil: 02+ 12 juni Molenbe�k- We rs beek, 13 juni
•
verkeersslachtoffer (VVW).
Ransull: 02 juli Vissenaken-Gunningenveld juvenielen roepend, 24 aug Tienen vijvers 21.30 u. 1 ex jagend (GUR, LAJ, CUJ). Gierzwaluw: 28 juni Roosbeek nestelend onder dak van kerk en OCMWgebouw: 12 u. Valkenberg een zwerm van 25 ex laag over na regenbui; 04 juli Zoutleeuw centrum 10 ex, 04 juli Landen 4 ex aan station, 20 ex aan kerk; 17 juli 20 u. Roosbeek ca 100 ex zeer hoog jagend met enkele H uis-en Boerenzwaluwen, Tienen -vijvers: 01 aug 9 u. 8 ex, 16 en 22 aug telkens 1 ex {CUJ, HEP en Rlnggroep). IJsvogel : St.J.-Winge-Gemp
: 13 juni en 27 juli; 31 juli Meldert-kerkhof,
reservaatweide (REA, GUR, LAJ, CUJ, COE, COP, ABP). Draaihals:Korbeek-Lo rlngvangst van telkens 1 juv op 25 en 28 aug (VAJ + rlnggroep Leuven). Groene
Specht: Vertrijk-Snoekengracht :1 ex in juli-aug ; Bierbeek-st.Kamil/us 15 juni
ad (raamslachtoffer), 21 juli 1 ex, 25 aug 1 juv in schapenweide; 04 juli Landen-St. Gitter, 12 juli Butsel 1 ex op paaltje, 29 aug 8 u. Tienen-vijvers 2 ex>ZW (ABH. GUR,
75
VOP, CUJ, HEP, CUO, COE, COP, HOE). Grote Bonte Specht: in juni broedgeval te Roosbeek in hoogstamboomgaard, In juli 1 ex te Roosbeek-Valkenberg, in aug te Vertrijk-Snoekengracht (CUJ, VOP). Veldleeuwerik: 13 juni Tienen-vijvers, reservaat 2 ex op oude maïsakker (CUJ). Oeverzwaluw: 12 juni St.J.-Winge-Gemp 4 ex boven vijver (late doortrekkers ?), 12 juni Kerkom-zandgroeve 10 nestgaten; Tienen: 13 en 22 aug 1 ex, 16 aug 4 ex tussen Huiszwaluwen (HEP, CUJ, COE, COP, HOE). Boerenzwaluw: 28 juni Roosbeek nest van 1998 niet bezet, 10 juli Duisburg Achterstr 15-20 ex omgeving manège, 13 aug 21 u. Roosbeek 9 ex laag en snel naar ZO (op trek? of naar slaapplaats?); concentraties: 24 aug Vertrijk 12.10 u. 20 ex met Huiszwaluwen op draad (CUJ, HEP). Zwaluw
s pec
:
25 aug Roosbeek-voetbalplein 200 ex op draad tussen
verlichtingspalen (CUJ), Huis- en Boerenzwaluwen: te vergelijken met 10 aug 1996
Butsel, Pastoriestr. waar om 7 u. 's morgens ca 200 juveniele Boerenzwalu
wen (o.a. 15 ad)+ 1 Oeverzwaluw op een TVkabel zaten (HEP, niet gepubliceerd). Huiszwaluw: tellingen van bezette nesten: Gemeenten en locaties
data
aantal
aantal
bezette
kapotte
nesten
nesten
Leuven, Gasthuisberg
juli
91
Willebringen. Babelom
juli
13
juli
17
Roosbeek-Valkenberg
25 juli
19
61ege
Landen-station
04 juli
11
5
Zoutleeuw-centrum
04 juli
40
22
Lubbeek-centrum
24 juli
13
12
Vossem-2 locaties
10 juli
o
4 lege
Diest-centrum
06 aug
1
Vertrijk, Smidstraat
19 juli 5.45 u. Roosbeek-Valkenberg 35 ex jagend, 24 aug 12.1 o u. Vertrijk 1 o ex op draad samen met Boerenzwaluwen (SEC, CUJ, GUR, HEP, MEL). Duinpieper: 21 aug Zichem 1 ex op doortrek samen met Gele Kwikstaart (HEM). Boompieper: 22 aug Tienen 1, 1, 1 ex overtrekkend en ringvangst van 1stejaars (Ringgroep). Gele Kwikstaart: 13 juni tussen Roosbeek en Breissem 1 koppel, in juli Tienen minimum 10 eerstej. op slik (BUE, COE, COP, CUJ, HOE).
76
-
Grote Gele Kwikstaart: 13 juni St.J.-Winge-Gemp 1 ex aan oude molen, 20 juni WebbekomsBroek; 15 juli Tervuren-park 1 juv;
Tienen : 31 juli 1 ex overvliegend,
01 aug Tienen 2 ex over (GUR, LAJ, CLW, REA, Ringgroep).
Witte Kwikstaart: Tienen
concentraties van juvenielen 13 juni 10 ex, 14 juli 20
ex, 15 aug 30 ex (CUJ, GUR, LAJ).
Blauwborst: Tienen, ringvangsten: 31 juli 2M+ 1 juv (Ringgroep) Roodstaart: 27 juli 20 u. Tienen-vijvers 1 ex; 28 aug Roosbeek ad
Zwarte
voedert jongen (BUE, CUJ, COP). Gekraagde
Roodstaart: Tienen
ringvangst
van 1 stejaars M op 01 en 29 aug (Ringgroep).
Paapje: Tienen -vijvers: 22 aug 1 ex, 28 aug minimum 9 ex, 29 aug ringvangst ( GUR, LAJ, Ringgroep). Roodborsttapuit
:
25 juni Kersbeekveld M (op trek ?
aldaar niet gezien in mei-begin juni (GUR, LAJ). Tapuit
Tienen 24-29 aug 3-4 ex,
maximum 5 ex op 24 aug; 28 aug 1 ex in top van populier, 3 ex op pas aangelegde aarden dijk (COE, COP, CUJ, HOE). Kramsvogel: 15 juni Oud-Heverlee 1 ad vliegt herhaaldelijk met pieren naar nest (DEP);
Tienen 01 aug 8 ex In conflict met
Wielewalen, 22 en 24 aug 12-14 ex rondvliegend ( COE, COP, CUJ, HEP, HOE, HUR).
Zanglijster : Roosbeek-Valkenberg
:
18 juni 2 jongen (2de broedsel)
vliegen uit; 14 aug 1 ad+ 2 pas uitgevlogen jongen (CUJ). Grote Lijster:
Tienen
vijvers: 13 juni 1 ad valt koppel Eksters aan, 21 aug 1 ex overvliegend (CUJ, HEP). Sprin khaanzanger: 24-25 juli Vertrijk-Snoekengracht 1 zingend ca. één week;
Tienen
:
23 juli zingend, 31 juli 1zangpost en eerstej. geringd, 29 aug ringvangst
(ABH, GUR, BUG, Ringgroep).
Snor: Korbeek-Lo 17 en 24 juli telkens 1 juv geringd (VAJ & Rlnggroep Leuven). Rietzanger: Tienen-vijvers
28 juni één juv, 31 juli ringvangst van 11 eerstej
(1
met Britse ring); 01, 22 en 29 aug 2, 10 en 1 rlngvangsten (CUJ, Ringgroep).
Kleine Karekiet: 25 juli Korbeek-Lo ringvangst van eerstejaars: grijswitte vogel, die mogelijk tot de
tuscus -ondersoort behoort (VAJ+ Ringgr.Leuven, HEM).
13 aug St.J.-Winge-Gemp 1 zingend (GUR, LAJ), doortrekker? Spotvogel: 04 juli Landen-St. Gitter roepend (HEP, MEL). Orpheusspotvogel : 22 en 24 juni Willebringen-Jordaan
zingend
(OSL).
Braams lulper
:
25 juni Glabbeek
Zuurbemde zingend in tuin (in lente aldaar gehoord op 25 april: GUR, LAJ); 1o juli Wilsele-vaart (CLW). Grasmus: 14 juni Molenbeek-Wersb. en Hoegaarden-vijvers zingend (VVW, CUJ).Tulnflulter
:
01 aug Roosbeek-Valkenberg 2 ex insecten
vangend zoals vliegen-vangers, in bloeiende tamarisk (CUJ).
77
Fitis: 28 juli en 01 aug Roosbeek-Valkenberg
één ex in tuin; 31 juli Tienen-vijvers
ringvangst van 1stejaars (CUJ, Ringgroep). Grauwe Vliegenvanger: 13 juni Lubbeek-Spicht, 04 juli Landen-St. Gitter, in juli te Lubbeek-Schubbeek, 17 juli WebbekomsBroek; 31 aug 12-14 u. Bierbeek-St. Kamillus 5 ex op nok en toren van kapel (GUR, LAJ, HEP, MEL, REA, CLW, cuJ� Bonte Vliegenvanger: 24 aug Korbeek-Lo 2 eerstej. geringd (VAJ+Rlnggr.Leuven). Staartmees: Roosbeek-Valkenberg : 12-28 juli 5-8 ex (o.a. 2 ad) foeragerend In tuin, 14-15 aug opnieuw 6-7 ex een ganse namiddag in tuin (CUJ). Matkop: 14 juni Hoegaarden-vijvers ad voedert jong (CUJ). Boomklever: 20 juni Roosbeek, Oude Baan 1 juv raamslachtoffer (CUJ). Wielewaal: 14 juni Molenbeek-Wersb 2 ex, juni-juli broedgeval Vertrijk-Snoekengracht; Tienen-Vijvers : 13 juni roepend op 2 locaties, 19 juli roepend, 01 aug 2 ex in conflict met Kramsvogels (VVW, BUG, VOP, CUJ, Ringgroep). Grauwe Klauwier: 17 juli Tienen-vijvers 1 ex (HOE). Kauw: 14 juni 22.30 u. Boutersem-oude molen 90 ex in vier kale bomen (HEP); 22 aug Tienen-vijvers 32-35 ex laag
>
NO (Rlnggroep)
Roek: 01 juni Landen-Wezeren kolonie van ca 15 nesten (A. Vanmarsenille). ,-
Huismus:Roosbeek-Valkenberg: 12 juli 21.30
u.
45 ex op slaapplaats In hoge lau
rierkers in tuin, 01 aug 19 u. verzameling van 120 ex in tuin en op slaapplaats (CUJ). Ringmus
:
21 aug Neervelp 6 ex;
Tienen-vijvers
in juli-aug 40-50 ex in
weidegebied (BUE, CUJ, COE, COP, CUO, HEP, HOE). Europese Kanarie: 12 juni Kerkom-Boskouter 1 ex aan water op betonweg, 16 aug Zichem-Keiberg, 26 aug Tienen-kazerne zingend (HEP, HEM, CUJ, CUO). Groenling: 31 juli Tienen vijvers 20 ex rondvliegend (COE, COP, CUJ, HEP, HOE). Dlstelvlnk (Putter): Tienen
vijvers: 28 juni 3 ex, 31 juli-17 aug 10-12 ex op/naar drinkplaatsen, 29 aug 3 ex overvliegend (CUJ, COE, COP, HEP, HOE, HUR, SMP). Kneu: 06 junl-11 aug Roosbeek-Valkenberg M zingend 07+09 juni, 28 juli 3 ex (CUJ). Geelgors: 04 aug Bierbeek-St.Kamillus M in kersenboom (CUJ), 04 juli Landen St.Gitter gezien op 3 locaties (HEP, MEL). Ortolaan: 29 aug Tienen-vijvers 1 overtrekkend (COE, COP, CUJ, HOE). Rietgors: 13 juni Tienen-vijvers minimum 5 zangposten, 23 juli nog zang gehoord (CUJ, COE, COP, HOE). Waarnemers en hun drielettercode : ABH=H. Abts, ABP= P. Abts, BUE= E. Buysmans, BUG= G. Buelens, BRU= Wielewaal afd. Brussel, COE & COP= E. en P. Collaerts,CLW= W. Claes, CUO & CUJ= 0. & J. Cuppens, DEP= P. Demaraix, Internet; OSL= L. De Schamphelaere, GUR= R. Guelinckx, HEP= P. Herroelen, HOE= E. Hoebrechts, HUR= R. Huybrechts,JOM= M. Jonckers, LAJ= J. Lambrechts, MEL= L. Mertens, HEM= M. Herremans, HEP= P. Herroelen, REA= A. Reygel, ROA= A. Roelants, SMP= P. Smets, VAJ= J. Vanautgaerden, VER= R. Verhuizen, VBT= T. Verbeeck, VOK= K. Vanormelingen, VVW= W. Van de Vijver.
78
Uitstap naar het Schulensbroek op 9 mei
Op zondag 9 mei 1999 trokken we met 15 personen naar het Schulensbroek. Het was een prachtige lentedag. De zon vergezelde ons de hele voormiddag. Van de kerk van Schulen wandelden we naar het reservaat. De eerste opmerkelijke observatie was een manne tje Roodborsttapuit dat vlak bij het reservaat van weipaal tot weipaal vloog. Een beetje verder hoorden en zagen we een Bosrietzanger die blijkbaar in zijn nopjes was omwille van het goe de weer. Ook hadden we het geluk om van het concert van maestro Nachtegaal te mogen genieten : telkens weer laat bij ons horen over welke rijkdom aan klankregisters hij beschikt. Ook het geroep van de Koekoek was meermalen te horen. Op een bepaald moment vloog hij zelfs juist boven ons en konden wij hem zeer duidelijk observeren. Het Schulensbroek is één van de meest westelijke broedplaatsen van Wulpen in Limburg. Eerst hoorden we zijn typi sche roep en na wat zoeken konden we twee exemplaren waarnemen in het graslandschap. Verdere noemenswaardige waarnemingen waren die van IJsvogel, een kleine kolonie Oever zwaluwen, Rietgors en Kleine Karekiet. En gedurende heel de tijd werden we begeleid door het aangename gezang van Grasmus, Tjiftjaf, Fitis, Zwartkop en Tuinfluiter. Op het meer zelf zagen we de vertrouwde watervogels zoals Meerkoet, Fuut, Wilde Eend, Kuifeend, Tafeleend, Slobeend, Krakeend enz. We waren ook op zoek naar de Blauwborsten, maar die hadden blijkbaar besloten om uit te slapen want ze waren nergens te bekennen.
Onder leiding van onze gids Paul Herroelen observeerden wij in totaal 51 verschillende vogels. Na afloop van de wandeling werd er nog wat nagepraat bij een fris pintje in een café in het centrum van Schulen. En wat de Blauwborsten betreft, waren we ervan overtuigd dat ze ons niet zouden ontkomen bij onze geplande wandeling in Harchies op Pinksterdagmaandag.
Rien Verhuizen
79
KALENDER DER ACTIVITEITEN
1999
BELANGRIJK BERICHT: wegens werken in de omgeving van het station te Leuven, werd de bijeenkomstplaats gewijzigd. Wij spreken voortaan af op de Bodart-parking naast de ring rond Leuven (tegenover Capucienenvoer). Een geplande uitstap met eigen wagens gaat niet door bij slechte weers omstandigheden zoals dichte mist, zware sneeuwval, gladde wegen, enz".Raad pleeg eveneens de aangeduide verantwoordelijke of een bestuurslid. Internationale
za-zo 02 en 03 oktober 1999
Vogelkljkdagen
zo 03 oktober 1999 herfstwandeling en opening van de week van het Bos nadere inlichtingen op tel 016/ 21 12 20 door Houtvesterij Leuven za 09 oktober 1999 ter gelegenheid van het 30jarig bestaan van de "Vrienden" gaat een colloqium door te Heverlee over "de groene visies voor het Dijleland in de 21ste eeuw"; begin 13.30 u., einde rond 17 u., gevolgd door receptie. De deel name is gratis maar de deelnemers (sters) dienen zich om praktische redenen in te tel 016/ 23 05 58 schrijven bij de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud trektelllng van vogels te Opvelp zo 1 o oktober 1999 afspraak te Leuven, Bodart-parking om 7.30 u. en te Boutersem om 8 u. afrit 24 (autostrade naar Luik); einde tussen 11-12 u"Leiding J os Cuppens en P.Herroelen. jaarlijkse watervogeltelllng za 16 oktober 1999 naar goede gewoonte heeft da telling in het Leuvense plaats op zaterdag 16 oktober; nadere inlichtingen bij Maarten Hens tel 016/ 29 98 90. Wie gebieden in Oost-Brabant wil tellen neme contact op met J. Vandeplas tel 016/ 57 23 60. zo 24 oktober 1999
vogeltrektelllng op het plateau te Bertem Afspraak te Leuven, parking Bodart om 7 uur en aan de kerk van Korbeek-Dijle om 7.30 u.; vandaar rijdt men naar Bertem voor de telling van 8 tot 12 u. onder leiding van Kris Van Scharen tel 021767 26 38 einde voorzien tegen 12 uur.
zo 31 oktober 1999 daguitstap met eigen wagens en wandeling (11 km) in Steinbach een schilderachtig dorpje ten 0. van Houffalize (grens Gr. H. Luxemburg), met waarnemingen van Rode Wouwen en Kraanvogels op trek, enz. Afspraak Leuven, parking Bodart om 8 u.; picnic meebrengen. Inschrijving (gratis), tel 016/ 40 16 47. leiding en nadere inlichtingen bij Rien Verhuizen
za 13 november 1999 Bond Beter Leefmilieu 4de Nacht van de Duisternis za 13 november 1999
watervogeltelllng
zie 16 oktober hierboven
Mechels Broek zo 21 november 1999 wintervogels in het een voormiddag met eigen wagens naar het Mechels Broek: duikers, futen, aalscholvers, ganzen, eenden enz."Afspraak te Leuven-parking Bodart om 8 u; einde voorzien tegen 12 u. leiding P. Herroelen en J. Cuppens. A cti v it e ite nka lender
80
vervolg op achterkaft
NUTTIGE
ADRESSEN
Bijzonder Broedvogelproject regio Leuven: Maarten Hens, P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven tel 016/ 29 98 90 regio Tienen: Peter Collaerts, Zuurbemde 97, 3380 Glabbeek tel 016/ 77 82 12 Gekwetste vogels: Vogelasiel p/a H. Ceusters, Engelenberg 51, 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels J. Vanautgaerden, Boststraat 69, 3370 Boutersem
tel 016/ 72 09 15
Homologatiecomité (BAHC) nieuwe secretaris p/a M. Vandegehuchte , W. de Zwijgerstr. 8, 8020 Oostkamp tel 0501827260 http://users.skynet.be/birding e-mail: marnix.vandegehuchte@skynet.be Internet: Zeldzamevogels in België
http://rareblrd s.mypage.org en
e-mail jos.cuppens@village.uunet.be nieuw adres : Postbus 6, 311o Rotselaar Kerkuilenwerkgroep p/a L. Smets, Baron E. Descampslaan 64, 3018 Wijgmaal, tel 016/ 44 83 34 (tussen 14 en 20 uur) Steenuilenproject, regio Leuven Toon Roels, Beekstraat 37/1, 3040 Neerijse, tel 016/ 47 25 04 Roofvogeltelling , regio Leuven: Kelle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken) Recente waarnemingen: p/a D. Symens, nieuw adres Bredabaan 300, 2990 Wuustwezel Vogellijn tel 03/ 488 01 94 Vogelbescherming Vlaanderen, Veeweydestr. 43, 1070 Brussel, tel 02/ 521 28 50 Watervogeltelllngen: M. Hens, P. Delvauxwljk 18, 3000 Leuven, tel 016/ 29 98 90 J. Vandeplas, Rot 21, 3221 Nieuwrode, tel 016/ 57 23 60 Wetgeving Leefmilieu p/a Stichting Leefmilieu, Kipdorp 11, 2000 Antwerpen tel 03/ 231 64 48, fax 03/ 232 63 98 Wielewaal vzw Natuurvereniging & Natuur-& Milieu Educatie vzw: Graatakker 11, 2300 Turnhout, tel 014/ 47 29 50 ('s maandags gesloten), fax 014/ �7 29 51
Verschijnt om de 3 maand (maart, juni, september, december) Het COPYRIGHT
van de teksten, foto's en tekeningen blijft bij de auteurs,
fotografen en tekenaars. Overname is mogelijk mits hun uitdrukkelijke toelating.
DE
BOOMKLEVER
Jaargang 27, nr. 3
september
1999
Kalender der activiteiten (vervolg) za 27 november 1999 VLOS te Antwerpen: jaarlijkse bijeenkomst voor vogelkenners nadere gegevens in het Wielewaalnummer van november 1999 voormlddagwandellng te Wlllebrlngen in de Jordaan-vallei langs kleine reservaten, met een afwisselend landschap van akkers, holle wegen en beken. Maak kennis met de wintervogels Blauwe Kieken dief, Sperwer. Buizerd, Roek, Geel- en Grauwe Gors. Afspraak te Leuven Bodartparking om 8.30 u. en om 9 u. afrit nr. 24 Boutersem van E-40 richting Luik. Leiding P. Herroelen tel 016/ 73 40 69, einde rond 12.30 u. Laarzen aanbevolen. zo
12 december 1999
za 18 december 1999 watervogeltelllng
01-23 januari 2000 Roofvogeltelllng
zie 16 oktober op vorige blz.
nadere inlichtingen/ afspraken bij
Kelle Moreau tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken). INHOUD Midwintertelling van roofvogels in regio Leuven, januari 1999
Kelle Moreau Opmerkelijke vogelwaarnemingen In de Dijlevallel en omgeving, Maarten Hens april-juni 1999
53-60 61-68
Recente waarnemingen: juni-juli-augustus 1999
Paul Herroelen en Jos Cuppens
69-78
Uitstap naar het Schulensbroek op 9 mei 1999 Rien Verhuizen
79
Activiteitenkalender oktober 1999 tot januari 2000
80
Artikels en korte mededelingen voor het nun-,mer van december 1999 worden ingewacht bij Paul Herroelen , Leuvensesteenweg 347
te 3370 Boutersem ten laatste tegen 30 november 1999.
Gelieve Uw waarnemingen over vogels, bij voorkeur maandelijks in te sturen - voor Leuven en omgeving naar Maarten Hens, P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven tel o 161 29 98 90. - voor Tienen, Boutersem en omgeving naar Jos Cuppens, Valkenberg 5, 3370 Boutersem tel 016/ 73 47 85 of naar Paul Herroe/en .