De Boomklever Juni 1999 by Natuurstudiegroep Dijleland

Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 driemaandelijks (maart, juni, sept, december)

België-Belgique P. 8. 3000 Leuven 1 2/ 2803

:D8 EOOMK�8V8R

Tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling LEUVEN

' \

De door U meegedeelde en op het verzend etiket afgedruk1e persoonsgegevens. werden opgeslagen In een bestand dat beheerd wordt door De Wielewaal. Ze worden ut tsluttend ge brulk1 voor verzending van tijdschriften, docu mentatie en Informatie door De Wielewaal. U heett recht op Inzage van uw persoonlljke gegevens en kunt hiervan attljd verbetering vragen. Bij het Openbaar Register kan altljd aanvullende Informatie worden bekomen.

Wet van 8 dec 1992 ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer

i· 1•

·I

juni

Jaargang 27, nummer 2 Verantw. ultg.

Herroelen,

Leuvensesteenweg 347, 3370

1999

Boutersem

DE BOOMKLEVER De BOOMKLEVER is het tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling Leuven. De Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL heeft tot doel de kennis en de bescherming van de natuur, en In het bijzonder van de in het wild voorkomende vogels, te bevorderen door alle middelen: ondermeer door het oprichten van plaatselijke afdelingen, het houden van studiedagen, het uitgeven van tijdschriften, het verspreiden van vogel-en natuurboeken en het oprichten van natuurreservaten. De vereniging werd In 1933 opgericht door E. H. Segers; ze telt meer dan 1 o.ooo leden-gezinnen, verdeeld over meer dan 50 afdelingen waaronder afd. Leuven. Een waaier van voordrachten, dia-en filmavonden, lessen, tentoonstellingen, gelelde wandelingen, studieprojecten, deelname aan regionale en Internationale onderzoeken en Inventarisaties, beheerswerken, uitstappen en reizen In binnen-en buitenland staan jaarlijks op de agenda. De vereniging heeft meer dan 80 natuurreservaten In eigendom of in beheer met een totale oppervlakte van meer dan 3000 ha, verspreid over heel Vlaanderen. Ze bezit bovendien een eigen

Wlelewaalhuis

•

te Turnhout waar naast het

secretariaat ook een ornithologisch museum, een bibliotheek, een vergaderzaal en een boekhandel zijn ondergebracht. Men wordt lid van

DE WIELEWAAL door overschrijving van 600 BF op rekening

096- 2218078-97 ten name van De Wielewaal, Graatakker 11, 2300 Turnhout.

Je kan ook je naam + adres en 600 BF bezorgen aan één van onze bestuursleden :

Monique Bakkers Oostremstraat 4, 3020 Herent tel 016/ 23 13 38, bestuurslid R. De Borger Vrljwilligerslaan 1, 3080 Tervuren tel 02n61 60 90, bestuurslid

M. Hens P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, tel 016/299890, watervogeltellingen

•

P. Herroelen Leuvensestw. 347, 3370 Boutersem tel 016/ 73 40 69, voorzitter

Kalle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken)

K. Van Scharen Korbeekstr 27, 3061 Leefdaal tel 02/ 7672638, penningmeester

•

Rien Verhuizen, Kartulzersstraat 34, 3052 Blanden, tel 016/ 40 16 47.

Leden ontvangen het tijdschrift WIELEWAAL (6 nummers), het driemaandelijks tijdschrift ORIOLUS en het afdelingsblad de BOOMKLEVER.

ABONNEMENT " DE BOOMKLEVER" Personen die lld zl)n van een andere Wlelewaalafdellng doch tevens de Boomklever wensen te ontvangen, kunnen dit door 200 BF over te schrijven op rekenlngnr. 001-1552168-50 van De Wlelewaal, afd. Leuven met vermelding

•

Boomklever

en opgave van hun naam en adres.

ARTIKELS: Artikels dienen getl)pt te worden Ingezonden. De redactie kan artikels wijzigen, steeds In over1eg met de auteur die verantwoordelijk blljft voor zijn tekst.

ADV ER TENT 1 Es : voor tarieven, vorm en Inhoud Informeer bij K Van Scharen (zie hoger). REDACTIE Paul Herroelen

l(is-Balaton

U eet betelalërst

boterhammen op ... Hen,vig Blockx

Het zijwegje zag er'weinig belovend uit : zanderig tussen akkers omhoogslingerend om dan langs de rand van een bosje te verdwijnen. Toch moest het hier zijn : volgens mijn kaart lag een dikke kilometer verder het moeras van Kis-Balaton. Eerst passeerde de weg langs een ge mengde Oeverzwaluw/Bijeneter kolonie. Hmm, veelbelovend. Helaas, driewerf helaas, een eind verder stond aan de rand van het moeras een bord dat in 3 talen verdere toegang ontzegde tot de dijk die voorspellingen inhield van ontelbaar moerasgevogelte.

Toch misschien de moeite om vanaf hier op het brugje rond te kijken. Die witte stippen gin der, even checken. Jawel, het zijn Grote Zilverreigers. Door de wilgen door zie ik op de ver dere plassen nog wits schitteren zodat ik mijn oorspronkelijke telling van 36 al onmiddellijk als voorbijgestreefd moet klasseren. Tussen de zilveren langnekken proberen hier en daar ook Kleine Zilverreigers visjes te verschalken.

In het zeggeveld links gaat het reigerfestival verder: uit de gebogen zeggebladeren komt af en toe een gestreepte slangenek kijken. Na enkele minuten besluiten 3 Purperreigers dat het ge noeg geweest is en ze vliegen verder het moeras in. Een nieuwe scan van de zegges leert echter dat er nog minstens 5 van hun spitsbroeders achterblijven. Er zijn ook, of wat dacht U, Blauwe Reigers. Ze zijn echter duidelijk in de minderheid. Boven de uitgestrekte verlandingszone danst de lucht van de sternen: tientallen tegelijk waarbij Wit wangetjes de kroon spannen. Visdiefjes en Zwarte Sternen zijn als gepaste afwisseling in de wolk aanwezig. Ik besluit een hapje te eten, want dit wordt geen korte stop ; zoveel is duidelijk. Probeer maar eens een boterham te eten als op een kleine 50 m enkele Bijeneters poseren op een laag

lier

struikje. Minutenlang, alsof ze willen zeggen : «teken ons nu, want wij vliegen weg als die boterham op is. Traag eten, heeft men mij altijd ingeprent. Dat is geluk : zeker een kwartier per boterham ... Goed kauwen, een volgend axioma, ging echter volledig de mist in. Plots breekt er paniek uit in het moeras : alles gaat de lucht in : eenden, reigers en honderden scholvers gaan op de wie ken.

Ja, daar is hij : als een zware bommenwerper laveert hij tussen de vogelwolken door. In zijn staart zitten verspreide witte staartveren. Ik verslik mij in een korst : je ziet niet elke dag een Zeearend... Zwaar flappend stevent hij doelbewust af op een wilgenbosje en jawel, hij gaat mooi «in view» op een zijtak zitten. De laatste boterham, waaruit reeds twee grote happen verdwenen zijn, blijft gedurende het volgende kwartier wat zielig liggen uitdrogen : ik moet toch vlug wat schetsjes maken voor hij wegvliegt, zeker...

Tot nu toe heb ik op wat grotere afstand rondgekeken en het is nu tijd om «a close look», op de onmiddelijke omgeving te werpen. Ginder, die grijze vlek, toch geen". Jawel, als je in Hongarije een Kwak meent te zien, is het er ook één. In hetzelfde wilgje zitten ook nog 4 Ralreigers. Terwijl ik Bijeneters zit te tekenen, zie ik een bekend silhouet korterbij komen. Volgens de boekjes is er maar één paar hier en dus maak ik inwendig een luchtsprongetje als de Zwarte Ooievaar vlakbij langsvliegt.

Even later zie ik de Zeearend op jacht tussen ontelbare scharen watervogels. Toch even che cken of, je weet maar nooit". Jawel, in de wilg zit nog steeds de eerste Zeearend. Twee bom menwerpers dus ... Wanneer ik op het ringkamp te Fenékpuszta aankom, worden de Hongaren die nieuwgierig vragen «if I saw something interesting ?» bijna overspoeld door mijn enthousiaste verhaal. Kan ik er aan doen dat ik dat allemaal gezien heb... ?

Sandor, de «big boss», van het kamp, stelt voor om morgenvroeg binnen in het moeras te gaan kijken. Hij moet dat natuurlijk geen twee keer zeggen.

Half zes 's morgens : ik blijf het er toch moeilijk mee hebben. Na een kort ontbijt met 4 in mijn karretje en we zijn op weg. Even ten zuiden van Sarmellék, waar de weg langs een hoge prikkeldraadverspening loopt, tikt Kathy me op mijn schouder : «Here is old camp of the Russians». En een weinig later op de plaats waar de prikkeldraad op houdt» : Here is market place whcre Russians changed food for palinka. Do you know palinka, Herwig ?» Natuurlijk had ik al gehoord over palinka, het zou zonde zijn in een land rond te trekken zonder de naam van de plaatselijke sterke drank te kennen. Palinka is een soort jenever gemaakt van abrikozen. En Katy gaat nog verder : «When the Russians left here, there was big market here». «Palinka for guns». Ik met opgetrokken wenkbrauwen : «Euh, you mean, Kalashnikovs

and that stuff". ?» Katy knikt zeer besl.t zee Yes, yes, everything». Ik maakte me al voorstellingen van stuurs kijkende Russen en Hongaren die een pistool door de prikkeldraad verwisselden voor een kist palinka. Enfin, als U ooit in de buurt van Kis-Balaton een boer ziet aanleggen met een vol-automatisch machinegeweer op een konijn tussen zijn witte kolen, 1

hebt U een idee hoe dat dat zoal komt... Sandor zei iets in het Hongaars tegen mij en Katy vertaalde : «You have to turn lefi at that <lead tree». Ik kende dit verdomme : dit was de plek van de honderd elfendertig rei-gers van gisterénnamiddag. Sandor gromde instemmend en de vertaling volgde : «Sonye says this is the best of Kis-Balaton».

Al snel kwamen we aan het inmiddels overbekende brugje. In plaats van te zeggen «een slechte plek om boterhammen op te eten>> zei ik iets over de zeearenden. Ik had namelijk een van de twee met takken zien sleuren naar het wilgenbos. Sonye werd plots zeer geïnteresseerd en produceerde een vloeiende stroom Hongaars waaruit ik alleen «rétisas» (Hongaars voor Zeearend) en een brede lach in mijn richting verstond : «Sonye says this is very interesting and that he will put up an artificial nest in the trees during next winter. He also says you can come again anytime if you see such things ...» Ook mijn mededeling dat er gisteren twee «officials» met een net aan het sluisjc bezig waren, verwekt enig commentaar. Kennelijk mag je hier nergens vissen, maar trekt niemand zich daar een snars van aan.

Er loopt een perfecte grindweg op de dijken en overal vliegen Kwakken en Ralreigers op uit de kant. Op één van de plassen tel ik 50 Grote Zilverreigers, er zijn Witoogeendcn, een Roodhals-fuut, een volwassen Geoorde Fuut met een jong ; er vliegt een Woudaapje langs. Plots vliegen 2 bordeauxbruine vogels op uit de oever. «Ibis» klinkt in het Hongaars en Engels net hetzelfde, flitst er door mijn hoofd als de twee kleinoden een toertje maken waarbij we mooi de brons-groene glans kunnen zien. Sonye is wild enthousiast en Katy geeft de vertaling : «This is only the second time this species is seen here by Sandorn.

Als we wat staan na te keuvelen op de dijk, kijk ik met de kijker nog eens rond en ... het houdt niet op ... Ik zeg niets, zet de telescoop op en wenk de niets vem1oedende Hongaren om een blik te werpen op ... «Aaah, rétisas» luidt de kommentaar. Op een zijtak van een wilg, rustig om zich heen kijkend : een volwassen Zeearend.

Alhoewel we dringend verder moeten, krijg ik toch nog de tijd om hier een schetsje van te maken.

Enkele uren later lig ik in mijn tent wat te sluimeren als ik plots «Herwig, eagle» hoor roepen. Ik struikel mijn tent uit en alsof ik er nu nog niet genoeg gezien heb : een laag overvliegende volwassen Zeearend met een grote kronkelende paling in de klauwen. Ik wrijf mijn ogen uit : was dit een droom? Zou U niet eens naar Hongarije op vakantie gaan, beste lezer? Als uw familiegenoten lijden aan het zon/zee/zand syndroom kan U ze veilig achterlaten aan het grote Balatonmeer waar ze tussen de vele Duitsers kunnen genieten van de zon ... U telt ondertussen de zilverreigers en de Zeearenden : «deal» ...??

ONTDEK de VUURSALAMANDER en ONTMOET

BALTSENDE

HOUTSNIPPEN

" Op zaterdag 27 maart 1999 zal ik mijn debuut maken als gids" weerklonk het al een tijdje in mijn hoofd. Vaak kwamen al anderen met mij mee op tocht in de natuur en uiteraard vertelde ik dan honderduit over het wat, hoe en waarom van allerhande gedragingen van plant en dier. Maar de gedachte aan het op sleeptouw nemen van een groepje personen waarvan velen me wellicht onbekend zouden zijn, maakte me toch wat zenuwachtig. Het feit dat we op zoek zouden gaan naar de Vuursalamander en de Houtsnip, misschien wel de meest verborgen levende dieren uit het Meerdaalwoud, deed hier niets aan af. Stel je voor dat geen van beide soorten zou opdagen". De Houtsnip Sco/opax rusticola

is een soort met een hoofdzakelijk nachtelijke

levenswijze die bovendien over een uitstekende camouflage beschikt en het grootste deel van het jaar nagenoeg zwijgzaam Is. Waarnemingen beperken zich meestal tot toevallig opgeschrikte vogels en doortrekkers die in atypische biotopen zijn terechtgekomen. Zijn voorkeursbiotoop bestaat uit vochtige bossen met veel ondergroei. Enkel in het voorjaar, wanneer hormonen de mannetjes aanzetten tot het verleiden van hun vrouwelijke soortgenoten, heeft men een redelijke kans ze aan te treffen tijdens het uitvoeren van baltsvluchten boven het bos. Jarenlang schuimde ik het Mollendaalwoud (het deel van het Meerdaalwoud ten oosten van de Naamsesteenweg) in het voorjaar reeds af, op zoek naar Houtsnippen. Verhalen van jagers, die aan de Waalse kant van de taalgrens met vrij grote regelmaat Houtsnippen schoten (de Houtsnip behoort in het Waalse gewest nog tot het jachtwild, in het Vlaamse en het Brusselse gewest is hij volledig beschermd) hadden me hiertoe aangezet. Al snel merkte ik dat er heel wat meer van deze snippen aanwezig waren dan ik ooit had durven denken. Mijn ervaring leert me dat de baltsvluchten voornamelijk van eind maart tot eind april worden uitgevoerd. Mannetjes die later op het jaar baltsen, hebben vermoedelijk een mislukt. eerste broedgeval achter de rug en proberen hun vrouwtje te verleiden tot een tweede poging. Op één welbepaalde plaats nam Ik tussen eind maart en eind april slechts één keer geen Houtsnip waar en toen regende het. Voorts blijkt het zo te zijn dat ze niet enkel baltsen op zonnige lentedagen maar ook als het overdag koud was of zelfs regende.

In de regen zelf wordt niet gebaltst, maar dit vermoeden zou eventueel ook verklaard kunnen worden door het binnenblijven van waarnemers als het regent. Tijdens de balts laat het mannetje twee geluiden horen: een laag knorrend "orr-orr orr· dat enkel van zeer dichtbij te horen is en gevolgd wordt door een luid en schel "tsiwip". " Op de wandeling van 27 maart daagden er maar liefst twaalf geïnteresseerden op. Vanaf 19.00u stonden we op de plek die ik zonet als één met een grote Houtsnip-trefkans beschreef, te wachten. Op woensdag 24 maart baltsten er al twee snippen rond dit tijdstip maar nu lieten ze op zich wachten. Om 19.30u was er nog steeds niets te zien of te horen. Ik was al niet gerust in het vinden van Vuursalamanders maar had de opgedaagden gegarandeerd dat ze baltsende Houtsnippen

zouden

zien.

Een

Zanglijster

met

een

enorm

gevarieerd

zangrepertorium en een opgewonden roepend Bosuilmannetje doorbraken de stilte en plots, jawel, kwamen de langverwachte Houtsnippen toch te voorschijn. Beide geluidstypes waren te horen. Als toetje kwam de Bosuil vlak voor onze ogen langsvliegen. Ondertussen is het donker geworden, voor zover het donker wordt als de maan bijna vol is en zaklampen eigenlijk overbodig maakt, en verlaten een vijftal personen de groep. Met de overige zes ga ik verder, op zoek naar de Vuursalamander". De Vuursalamander Salamandra sa/amandra komt alleen van januari tot oktober uit zijn winterverblijf (onder de grond, stenen of stronken) en is dan net zoals de Houtsnip hoofdzakelijk 's nachts aktief. Bovendien is zijn verschijning sterk afhankelijk van de luchtvochtigheid, zodat hij vooral op natte dagen rondloopt. Wie loopt er 's nachts als het regent rond in het bos? Zo ongeveer niemand. Dit verklaart wellicht het kleine aantal waarnemingen. Toch moet het Meerdaalwoud, vooral afgaande op waarnemingen van larven, een mooie populatie huisvesten. Deze larven zijn duidelijk als Vuursalamanderlarven te herkennen op basis van de gele pootbasisvlekken, die bij geen enkele andere (inheemse?) salamanderlarven voorkomen. De Vuursalamander is de enige landsalamander die in Belgiê voorkomt en tevens het ons enige levendbarende amfibie. De mannetjes zetten een spermatofoor '

(vergelijk met zaadcellen op een stokje) af, die door het vrouwtje met de cloaca wordt opgenomen. De larven ontwikkelen zich binnen het moederlichaam. Het zwangere vrouwtje gaat dan met het achterlijf in het water zitten en zet de

larfjes

(10 tot 50 gemiddeld, tot max. 70), die met behulp van uitwendige kieuwen

ademen, erin af. De mannetjes keren nooit in het water terug. Vuursalamanders leven bij voorkeur in heuvelachtige bossen met veel bronnetjes en beekjes. Het water waarin de larven worden afgezet moet heel helder en beschaduwd zijn en er mag geen watervegetatle in groeien. Het Meerdaalwoud bevat vele plekken waar aan al deze eisen Is voldaan, toch zitten er op deze locaties geen (of nagenoeg geen) van deze prachtige salamanders. Daarentegen worden er wel larfjes gevonden in met water gevulde karresporen (en zelfs in afdrukken van paardenhoeven) en in een bospoel die grotendeels met rottende bladeren is gevuld. Twee weken voor de wandeling van

27 maart begon ik samen met natuurkenner

en goede vriend Peter Scheys (die ik ten zeerste wens te danken) rond deze bospoel te zoeken. Ons eerste bezoek leverde wel vele honderden Bruine Kikkers op en een pak kikkerdril zo groot als een vierde van de poel en hoger dan het poeloppervlak, maar geen Vuursalamanders. Bij volgende bezoeken werden larfjes aangetroffen. Tijdens het derde bezoek, dat plaatsvond na een nacht regen, lag er een hoogzwanger verdronken vrouwtje in de poel en werd een ander vrouwtje,

dat haar larfjes reeds

had afgezet,

net

op tijd gered

van de

verdrinkingsdood. Het antwoord op de vraag hoe deze wijfjes in de poel waren kunnen verdrinken (Vuursalamanders hebben geen zwemvliezen maar kunnen wel zwemmen als het moet) zou kunnen liggen in de steile kanten van de poel. Deze zouden eventueel In het water gevallen salamanders kunnen verhinderen van er weer uit te kruipen zodat ze uiteindelijk door uitputting verdrinken. Maar ook de Bruine Kikkers zouden er voor iets kunnen tussenzitten. De waarneming door Guido Catthoor van een Vuursalamander die door een paarlustig kikkermannetje vastgegrepen en zo in de poel gesleurd werd, is suggestief In dit verband. Dode adulten worden wel meer gevonden in de poel. Peter Scheys vond in de leďż˝te van 1998 eens elf verdronken exemplaren.

Bulten dit reeds gekende probleem constateerden we ook dat niet enkel de adulte kikkers maar ook hun nog niet uitgekomen dril de Vuursalamanders voor problemen stelt. We vonden immers verschillende dode larfjes bovenop het drilpakket. Ze geraakten er niet door om het water te bereiken (waar ze kunnen ademen).

Gelukkig konden ook levende larfjes van deze verstikkingsdood worden gered. •

Zoals verwacht werden na een aantal droge en warme dagen op 27 maart geen

Vuursalamanders gevonden. Een op sterk water bewaarde adult en een larfje, die uiteraard dood werden gevonden en nu als didactisch materiaal werden meegenomen. lieten de aanwezigen toe van toch een blik te werpen op dit pr�chtige dier". Tot slot wil Ik alle deelnemers hartelijk bedanken voor hun komst en Interesse. Voor mij was dit een mooi gidsdebuut en ik hoop dat ook jullie er wat aan hadden.

Referenties Jonsson L. 1993. Vogels van Europa. Bauwens D. en Claus K. 1996. Verspreiding van amfibieën en reptielen in

Vlaanderen. Catthoor G. 1996. Vuursalamanders in het Meerdaalwoud. Lezing op tweede Vlaamse herpetologische studiedag. Lanka V. en Vit Z. 1985. Amfibie(}n en reptielen. Kelle Moreau

Vijf

verrassende zoektochten in de mooiste Vlaamse bossen

De Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) biedt in de vijf Vlaamse provincies zoektochten aan (Bulskampveld, het

Walenbos, domein Bokrijk, Vrieselhof

(Antwerpen) en Buggenhoutbos (Oost-VI.), met de bedoeling te genieten van enkele ontspannende vakantiedagen. Per zoektocht moeten verschillende vragen beantwoord worden en de antwoorden dienen tegen 24 september bij de vereniging toe te komen. De uitslag van de zomerzoektocht wordt bekend gemaakt op de Week van het Bos die op 3 oktober plaats vindt in Beernem (W-Vlaanderen). Aan de zoektocht is een prijzenpot van meer dan 100.000 fr. verbonden (o.a. gastronomische verblijven, prachtige natuu.rboeken). Wie wil deelnemen, kan een Zomerboskrant bestellen bij de VBV, en stort 150 fr. op rekening KBC 448-3605351-56 of ASLK 000-1027867-55 van de Vereniging 1

voor Bos In Vlaanderen, Geraardbergsesteenweg 267, 9090 Melle-Gontrode. Die 150 fr wint u zo terug want In elke boskrant zitten gratis consumptiebonnen van lokale cafetaria's in de buurt van de wandelingen.

Opmerkelijke vogelwaarneminge.9Fh de Dijlevallei en omgeving januari - maart 1999

Dit overzicht belicht (bijzondere) vogelwaarnemingen in regio Leuven gedurende de periode 1

januari 1999 tot en met 31 maart 1999. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg en Bierbeek. De volgende rubriek zal de periode april-juni 1999 omvatten. Waarnemingen worden voor 31 juli 1998 verwacht bij Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be.

De eerste drie maanden van 1999 verliepen uitgesproken zacht en nat. Tussen 4 en 7 januari liep de maximumtemperatuur op tot 14Â°C. De winterkou beperkte zich tot enkele vorstdagen in januari (11, 12, 30 en 31/01) en een vorstperiode van 08 tot 15/02. Opmerkelijk,

en deels tegen de logica van een zachte winter in, is de eerste volledige overwintering van een groepje Nonnetjes in de streek. Voor het overige lieten de watervogels verstek gaan deze winter, zowel qua aantallen als qua soorten, een enkele Krooneend niet te na gesproken. De 'dooi'weken in de tweede helft van februari vormden de boeiendste periode deze winter, met

herhaalde waarnemingen van Roerdomp, Blauwe Kiekendief en Steppemeeuw en een

pleisterend groepje Grauwe Ganzen. Maart leverde alle zomergasten volgens schema af, met

de gebruikelijke meldingen van Ooievaar, Rode Wouwen en Kraanvogels. Uitschieter in deze maand was de waarneming van een Middelste Bonte Specht in Mollendaalbos.

Voor de meeste watervogelsoorten zijn de resultaten van de maandelijkse Wl-tellingen in

tabelvorm opgenomen en kort besproken.

In iedere tabel staan de aantallen voor de

maandelijks getelde gebeiden en het soorttotaal voor alle getelde gebieden in de regio.

Gegevens van o.a. Blauwe Kiekendief, Havik, Waterral, Water- en Houtsnip, Witgatje, Zwarte Specht en Waterpieper zijn niet opgenomen, maar werden wel verwerkt.

Dodaars Tachybaptus ruficollis WLS

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

SAR

LFD

Totaal

16/01 13/02

2 4

13/03

ďż˝4

:;::13

Fuut Podiceps cristatus WLS

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

16/01 13/02

12 0

13/03

SAR

LFD

To t a a l 45

Roerdomp Botaurus stellaris 17/02

1 ex. in het Rodebos te St.-Agatha-Rode

(8. Vercoutere).

1 ex. in de Doode Bemde te Oud-Heverlee (P. De Becker). 21/02 22/02

1 ex. te NGB (L. Hendrickx).

1 ex. in het rietveldje te NGB (K. Moreau).

Grote Zilverreiger Casmerodius albus 24/01

1 ex. arriveert rond 14u00 te OHZ en vertrekt om 14u40 in noordelijke richting (L.

Hendrickx).

Ooievaar Ciconia ciconia 04/03 2 ex. vliegen laag over te SAR en zetten zich in de weiden ten NW van de vijver (S. Peten).

Grauwe Gans Anser anser Van 13 tot min. 27/02 verbleef 1 ex. te NGB (versch. waarn.). In dezelfde periode pleisterden in de weiden ten zuiden van SAR eerst 6 (20 en 21/02) en later 7 ex. (23 en 24/02) (F. Dondeyne, F. Fluyt, G. Vandermeulen).

Bergeend Tadoma tadorna De eerste Bergeenden werden pas eind december 1998 gesignaleerd. Gedurende de ganse periode lagen de aantallen in vergelijking met de voorbije jaren aan de lage kant (0 tot 6 ex.. ·

tegenover 10-20 ex. in 1996-1998). WLS

16/01 13/02 13/03

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

LFD

SAR

Totaal 4 0 2

Smient Anas penelope Op geen van de drie Wl-tellingen werden Smienten waargenomen. In totaal 7 meldingen in januari, 1 in februari en 1 in maart, met als maximum 4o 5 � te NGB en 3o 4 � te SAR op 23/01 (A. Smets).

Krakeend Anas strepera Gedurende de ganse periode aanwezig in de streek. Grootste concentratie: min. 15 ex. te OHN op 06/03 WLS

16/01 13/02 13/03

(8. Net). LP

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

LFD

SAR

Totaal 2 8 16

Wintertaling Anas crecca Enkel tijdens de vorstperiode midden februari duiken grotere groepen op (of 'worden zichtbaar'?) te NGB en OHN. Daarbuiten zijn de waargenomen aantallen zeer laag. WLS

16/01 13/02 13/03

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

SAR

LFD

g·

Totaal 9 72 30

Pijlstaart Anas acuta WLS

16/01 14/02 14/03

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

LFD

SAR 1

Totaal 1 1 0

Zomertaling Anas querquedula 19/03 1 o te NGB (K. Moreau). 27/03 20' 12 te NKV-Doode Bemde (A. Smets).

Slobeend Anas clypeata WLS

16/01 13/02 13/03

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

SAR

LFD

Totaal 8 11 39

Krooneend Netta rufina 01/01 1 o te NGB (8. Net). 02/01 1 o te SAR, niets meer te NGB (T. Roels).

Tafeleend Aythya ferina WLS

16/01 13/02 13/03

1 1 32

AVP

OHN

178

OHZ

NGB

NKV

OHZ

NGB

NKV

SAR

LFD

Totaal 319 69 245

Kuifeend Aythya fuligula WLS

16/01 13/02 13/03

AVP

OHN

ZW 0 7

SAR

LFD

Totaal 217 82 236

Nonnetje Mergus albe/lus Een beetje tegen de logica van een zachte winter in, verbleef er gedurende de ganse winterperiode een mooi groepje Nonnetjes in de streek (tot max. 22 ex.). De voornaamste pleisterplaatsen waren de vijvers te St.-Agatha-Rode, Wilsele en Kessel-Lo. De eerste exemplaren werden rond 20 december 1998 gemeld en de aantallen liepen geleidelijk op tot midden januari. De aantallen en verspreiding zoals vastgesteld op de Wl-telling van 16/01 (1 o

82 te SAR, 2 o te LP en 12 te WLS) houden min of meer aan tot het begin van de vorstperiode rond 10/02. De Wl-februaritelling (13/02), na een week met matige vorst, leverde slechts 1 o 12 op in een wak te Wilsele (M. Hens, K. Van Scharen). Op 15/02 zaten daar 40' 92 (H. Blockx), wat suggereert dat het voltallige groepje overwinteraars zich op de teldag ophield op bvb. de Dijle of het Kanaal Leuven-Dijle. De grootste aantallen werden genoteerd in dagen na de vorstperiode, met maximaal 4 o 42 te WLS en tot 1 o 132 te SAR op 20/02 (K. Van Scharen; F. Dondeyne; E. D'Hoore). Op 28/02 terug 60 42 te WLS (W. Claes). Begin maart nemen de aantallen sterk af en de laatste vogels worden waargenomen te SAR op

10/03 (1 o 4 2; F. Vanlerberghe) en te WLS op 13/03 (1 2; K. Van Scharen). WLS

16/01 13/02 13/03

LP 2

AVP

OHN

OHZ

NGB

NKV

SAR

LFD

Totaal 12 2 1

Grote Zaagbek Mergus merganser

01/01 1o 19 20102 13-17/03 1 ĂŞ 28103 19

te NG8 (8. Nef). te WLS (K. Van Scharen).

J. Grootjans). (J. Menten; 8. Nef; F. Dondeyne).

te AVP (F. Dondeyne, K. Moreau, te SAR

Rode Wouw Milvus mHvus

08103 2 ex. over naar N te SAR om 14u25 (S. Peten) 10/03 1 ex. te Heverlee (G. 81eys). Kraanvogel Grus grus

03103 45 ex. naar NO boven Huldenberg (F. Fluyt). Grutto Limosa limosa

28102 1 ex. over te OHZ (K. Moreau). Tureluur Tringa totanus

15/03 1 ex. in weide te NG8 (F. Dondeyne). Zwartkopmeeuw Larus melanocephalus

03/01 1 ex. in het Provinciaal Domein te Kessel-Lo (H. 81ockx). Steppemeeuw I Pontische Meeuw Larus cachinnans

14/01 23/01 20102 22102

1 1 1 2

ex. te NGB (A. Smets). ex. te NGB (A. Smets). ad. te SAR (K. Van Scharen). ad. te AVP (K. Moreau).

Middelste Bonte Specht Dendrocopos medius

28103 1 ex. in het Meerdaalwoud, bosreservaat 'Pruikemakers' (J. Menten). Kleine Bonte Specht Dendrocopos minor

27102 1 o te NGB (A. Smets). 14/03 1 ex. te NGB (W. Claes). Oeverzwaluw Riparia riparia

26/03 2 ex. te SAR (S. Peten). Boerenzwaluw Hirundo rustica

11/03 3 ex. over te AVP (K. Moreau). 21/03 min. 6 ex.te SAR (J. Menten). 26/03 12 ex. te SAR (S. Peten). 27103 17 ex. te SAR (W. Claes). Zwarte Roodstaart Phoenicurus ochruros

26/03 1 ex. te Heverlee (W. Claes). 27103 1 ex. in de weiden te SAR (F. Fluyt).

Roodborsttapuit Saxicola torquata 24/03 1 9 op maïsstoppels te Heverlee (G. Bleys). Zwartkop Sylvia atricapilla 26/03 1o zang te SAR (S. Peten). 27103 1 zangpost in de Doode Bemde (A. Smets). Tjiftjaf Phylloscopus col/ybita 2 ex. te Wilsele (W. Claes). 1 ex. in foeragerend in besneeuwde akker te Wilsele (M. Hens, K. Van Scharen). 1 ex. te SAR (T. Roels). 1 zingend o te Heverlee (G. Bleys). Vanaf 15/03 zowat overal in de Dijlevallei zingend waargenomen.

10/01 13/02 13/03 14/03

Goudvink Pyrrhula pyrrhula 31/12 06/01 14/01 27/02 06/03 07103 27/03

2o te NGB (A. Smets). 1o 1 9 boomgaard kasteel Neerijse (G. Vandermeulen). 2o 2 9 te SAR (A. Smets). 1o te NGB (A. Smets). 2o te NGB (K. Moreau). 2 ex. te NGB (L. Hendrickx). 1o te Florival (J. Menten).

Samenstelling Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, E-mail: maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be

(016)29 98 90

Medewerkers Monique Bekkers, Christophe Bert, Geert Bleys, Herwig Blockx, War Claes, Piet De Becker, E. D'Hoore, Francis Dondeyne, Frederik Fluyt, Jos Grootjans, Robin Guelinckx, Luc Hendrickx, Maarten Hens, Joris Menten, Kelle Moreau, Bruno Net, Stéphan Peten, Axel Smets, Geert Vandermeulen, Frederik Vanlerberghe, Pieter Toon Roels, Vanormelingen, Kris Van Scharen, Bart Vercoutere, Marc Walravens, Frans Walterus.

Gebiedsafkortingen AVP

Abdij van 't Park, Heverlee

Viskweekvijvers Erps-Kwerps

LFD LP

Kasteelvijver Leefdaal Leopoldspark, provinciaal recreatiedomein Kessel-Lo

OHN

Oud-Heverlee Noord

OHZ

Oud-Heverlee Zuid Neerijse Grote Bron

NGB NKV SAR WLS

Neerijse Kliniek Vijvers St.-Agatha Rode, Groot Broek Wilsele (vijvers van Bellefroid) - Noord (N) en Zuid (Z)

't Zoet Water, Oud-Heverlee

RECENTE WAARNEMINGEN maart- april- mei 1999 Samenstelling

Doç:taars

Paul Herroelen en Jos Cuppens

Vroegste 07 maa Tienen, 19 maa St.AgRode, 27 maa St.Joris

Winge/Gemp, 26 apr Tervuren-park; aantallen te Tienen: 4 ex vanaf 14 maa, max 67 ex vanaf midden april en 5 ex op 08 mei (COE, COP, CUJ, HEP, HOE, REA, SMP). Fuut Vroegste 07 maa Tienen, 3 ex

(waarvan 1 koppel) van 26 maa tot 16 mei;

aantallen elders: vanaf 1O maa Ge mp 11-13 ex, tot midden april 10-14 ex; vanaf einde maart St.P.Rode-Horst één koppel, vanaf 13 maa Roosbeek 3 ex. Broedpoging Tienen : nest bezet vanaf 14 april, ging echter verloren op 21 april door plotse stijging van het waterpeil. Broedende koppels: St.P.Rode-Horst 1, Gemp min 4, Roosbeek 2. Te Lubbeek-Dunberg op 23 mei onverwachts 2 ad op privé-visvijver. Dijlevallei: 19 maa St.AgRode 14 ex en Oud-Heverlee/Zoet Water 3 ex; Kessel-Lo 7 ex en 3 bezette nesten op 21 april, Heverlee-Park 5 koppels per 27 apr11 (COE, COP, CUJ, CUO, DVH, HEP, HOE, SMP, VVW). Geoorde Fuut 13 april Tienen (SMP). Aalscholver

13 maa Lubbeek-kapel 1 imm; doortrek en/of aanwezigheid van

grotere groepen te Tienen: 14 maa 12 ex in broedkleed (1 imm ter plaatse: ook op 27 maa), 20 maa 20 ex hoog cirkelend en dan naar W, 21 maa 5 ex ter plaatse, 27 maa 5 en 11 ex naar NO, 31 maa 24 ex> N en 6 ex> 0, 08 april 7 en 24 ex over; in de periode 19 apr-15 mei 1-2 ex ter plaatse. Elders: St.JWinge-Gemp: 16 maa 4 ex, 27 maa 5 ex, 23 apr één immatuur; Tervuren-park 27 apr 1 ex >N. Dijlevallei: 19 maa St.AgRode 2 ex rustend, 1 over; 27.apr Heverlee-Park 2 lmm. ( COE,COP,CUJ, CUO, HEP, HOE, HUR, REA, SMA, SMP). Kuifaalscholver: 21 maa Tienen 1 ex overvliegend tussen Aalscholvers: nieuwe soort voor Tienen (SMP). Roerdomp Tienen

14 en 20 maa één (en waarschijnlijk hetzelfde) ex (CUJ,

COE,COP, SMP). Kleine

Zilverreiger 15 mei Tienen 1 ex overvliegend (COE,

COP); het gaat om het 5de geval te Tienen; het eerste vond plaats op 23 juni 1988. Blauwe Reiger te Tienen 2-3 ex aanwezig, 20 maa 7 ex landen cirkelend, 05 april 3 en 2 ex over, 23 april 5 ex waarvan 3 ex hoog over van Z naar N O; 22 maa Boutersem 20.50 u. één ex roepend overvliegend (COE,COP,CUJ,CUO,HEP, HOE). Purperreiger 23 april Tienen 1 immatuur van Z.W naar N (COE,COP,CUJ,PRY).

Ooievaar 10 apr Kortenberg 1 ex overvliegend (W. Van Neer); 11 mei Boutersem Butsel 16.40 u. 3 ex overtrekkend (ROA). Flamin go 15 apr Tervuren-Park 1 ex over van W > O (REA) Knobbelzwaan Tienen : in maa-apr 1-2 koppels + 5 imm in weide met water plassen; 1 koppel+ 5 imm voor het laatst op 23 april, verder 1 koppel + 3 imm op 19 april. Per 11 mei één koppel+ 6 pulli (3 witte/3 grijsbruine), verder nog 2 imma ture tot 28 mei; St.J-Winge-Gemp : 16 maa 3 ex, 23 april 3 vrouwtjes, 30 apr 9 ex (uit Tienen weggetrokken ?);Roosbeek : in maart 3 ex (en dezelfde ?) op 17 april overvliegend te Boutersem; Tervuren-park : 18-22 maa 2 imm, 22-31 maa 1 imm; april 1 ex gehele maand pleisterend; 10 maa Kessel-Lo één koppel+ 1 ex, 19 maa St.AgRode 2 ex en Zoet-Water 2 ex (COE,COP, CW, CUO, HEP, HOE, PAY, REA, SMP). Gans spec. 11 maa Roosbeek 1 ex over Valkenberg (CUO). Canadese

Gans Tervuren-park : 04 maa 4 ex, 12 maa 6 ex, in april 1 koppel met

nest en 1 koppel zonder nest; 11 mei 2 koppels + 7 ex aanwezig; Kessel-Lo : 10 maa 3 ex, 21 apr één ex; 28 maa Tienen 2 ex; 08 apr Heverlee 2 ex over E40 vliegend (CUJ, HEP, HUR, REA). Nljlgans-broedgevallen: Boortmeerbeek-Lan gendonk 10 apr 1 k+5 bijna volgroeide jongen (R. De Boom), Pellenberg-kliniek slechts één jong, Lubbeek-kapel 6-7 donsjo per 23 april. Pleisterende of overvliegende koppels of solitaire ex (alle ongeringd) te Heverlee-Park , Honsem, Opvelp, Miskom-wachtbekken ,

Oplinter,

Tienen,

Roosbeek-Valkenbergen Kerkom-zandgroeve (BUG, COE, CUJ, cuo. GRJ, HEP. HUR. LAJ). Casarca: 25 april Neerlinter 1 mannetje (HUR). Bergeend: 1 o maa St.J-Winge Gemp 1 ex (zie ook 17 en 26 jan); Tienen 13 maa-22 mei : op 18 data één koppel,

3 ex op 13+ 26 maa, 12 mei, twee koppels per 29 april en 5 ex ( 2 M+ 3V) op 06 april (COE, COP, CUJ, CUO,HEP, HUR, SMA, SMP,VVW). Mandarljneend: 13 maa St.J Winge-Gemp -

M+V op grote vijver (REA), zie ook

29 maa 1998 Pellenberg één koppel, op zoek naar nestplaats ? (HEP). Smient: 30 maa Tervuren 1 V tussen Slobeenden (REA); Tienen

26 maa-01 mei

7 waarnemingen van solitaire mannetjes, 05 mei 2 M; één koppel resp. 21 en maa (COE, COP, CUJ, HEP, HUR). Krakeend Gemp : 10 maa 1 koppel, 23 aprll 1 koppel+ 1 M; 16 april Roosbeek 1 koppel, Miskom-wachtbekken

04 en 18 apr 1 koppel; Tienen

maa 11-16 ex,

�

maxima 31 ex per 20 maa en 26 ex per 27-31 maa; april 11-12 ex, maximum 20 ex per 05 april, mei: 12 ex op 07-08 mei (COE, COP, cw cuo. HEP. HOE, LAJ. SMP, V VW). 1

Wintertaling: Gemp 1-2 koppels in april; Miskom- wachtbekken: 04 apr 1 M+ 3 V, 12 apr één koppel; Tienen 6-7 ex op 4 data in maart, behalve: 30 ex per 13-14 maa, 05 april 1 ex, 07 mei één M (COE,COP, CUJ, CUO, HEP, HOE, HUR, SMP).

Wiide Eend: Tienen

13 maa 80 ex; eerste koppels met donsjongen per 23 apr,

nest met V en 3 eieren per 07 mei in brandnetels. Tussen 21 apr en 07 mei

vrouwtjes met 2, 3, 4, 4, 6, 8 en 8 donsjongen. Te Hoksem-molen 1 tam V met 5 donkere en 6 gele donsjongen (CUJ, CUO, HEP). PIJistaart Tienen

In maa (6

data) 1-3 ex, max 5 ex per 18 maa; 30 maa-02 april en 15-19 apr één koppel, 08-13 apr wisselende aantallen: 3-6 ex; 08 mei één M (COE. COP, CUJ, cuo, HOE, SMP).

Zomertaling: Miskom- wachtbekken één koppel per 27 apr; Tienen 26 maa-05 apr één koppel, 01 apr 5 ex, 1o apr drie koppels, 16 apr-16 mei (7 data) één M, 09 mei één V (COE, COP, CUJ, HUR, SMP).

Slobeend Tervuren- park : 30 maa 1 M + 2 V, 14 april één M (REA); St.J-Winge Gemp: 1O maa en 23 apr één M, 16 maa 1 koppel, 26 maa 4 koppels + 2 M, 9 april 6 koppels, 16 april 2 koppels; Roosbeek

:16 maa 1 koppel, 17 apr 3 koppels;

Miskom-wachtbekken: 31 maa 4M+ 3V, 18 apr 1 koppel; Kessel-Lo 06 apr 4M+ 2V. Evolutie aantallen te Tienen: zie Fig 1 (COE, COP, CUJ, CUO, HEP, HOE, LAJ, SMP,VVW).

Slobeend Tienen 03-05/99

ov �M 0 Onbep

Fig. 1-Evolutie van het aantal Slobeenden te Tienen

Tafeleend Tervuren -park

14 april één V (REA); St.J.-Winge-Gemp: 10 maa 16

M+11V, 16+27 maa 5 ex (3 M+2V), 16 april 1 M+ 4 V, 23 apr één koppel; Roosbeek 13 maa 3 M, 14 maa ca 30 ex, 16 maa 4 M; Dij/eva/lei : 1 o maa Kessel-Lo 50 ex, 06 april 4 M; 19 maa St.AgRode 30 ·ex vooral MM, 19 maa Zoet-Water 1 o M. Evolutie aantallen te Tienen: zie Fig 2 (COE, COP, CUJ, CUO, HEP, HOE, SMP, VVW).

Tafeleend Tienen 03-05/99 60 51 50 . 42 40 34 30 22 20

-- -14

�l�ll.

·:· :

• • •

:::::

=.=.:_:.:.

=�=�=

:• :1 Il! ·

.• l

:-1-------+1-�---l; �� 19 --1-r .1 -- - - 1 ______ "�; 0:. :_ . · :·:·:

7103 13/03 14/03 20/03 24/03 26/03 27/03 31/03 5/04

•.• • •

:;:::

:::::

::1• 12/04 15/04 19/04 23/04 7105

8105

Fig 2- Evolutie van het aantal Tafeleenden te Tienen

Kuifeend Gemp: in maa 5-6 ex, max 16 maa 12 ex, in april 2-5 ex, max 5 koppels per 16 april en 5 M+ 1V op 30 april; Roosbeek 13 maa 3 M + 1 V, 14 maa ca 10 ex, 16 maa 5 M + 3 V; Kerkom-zandgroeve 23 en 27 apr 1 koppel; Dijlevallei, Kessel Lo

1 o maa 1 o ex, 06 en 21 apr 1 koppel, St.AgRode

19 maa ruim 30 ex,

Heverlee-Park 27 april 2 M + 1 V; evolutie van de aantallen te Tienen: zie Fig 3 (COE, COP, CUJ, CUO, HEP, HOE, SMP, VVW). Wespendief Tienen : eerste 27 apr, 08 mei, 18 mei baltsend; 27 mei Bierbeek St.Kamlllus 2 ex >NO, 29 mei Roosbeek cirkelend (SMP, COE. COP,+ Somers, CUJ).

Zwarte Wouw: 23 apr Tervuren-museum 1 ex over, 25 apr. Sterrebeek 1 over (namiddag), 01 mei Hoksem 1 ex >NO, 03 mei Tienen (M. Herremans. HOE, HEP).

Kuifeend 03-05/99

7103

13/03 14/03 20/03 24103 26103 27103 31 /03 5/04 12/04 15/04 19/04 23/04 7105

Fig 3- Evolutie van het aantal getelde

8105

Kuifeenden te Tienen

Rode Wouw: 25 maa Rillaar (COE, COP), 11 april Duisburg 1 ex vergiftigd gevonden (KBVBV), 17 april Bierbeek-Bremt 1 exover (Hilaire VH), 17 apr Tienen 1 exuit NW (CUJ. COP), 18 mei Rotselaar (HEP + H. Schepens).

Slangenarend: 28 apr Tienen (HOE). Bruine Kiekendief eerste 02 maa Opvelp; 03 apr Roosbeek 1 over Valkenberg naar N, 07 mei Roosbeek 1 V boven velden, 08 mei Bierbeek-voetbalveld, 18 mei Willebringen ad V richting Neervelp;Miskom-wachtbekken : 18 april imm V;Tienen 31 maa 1 exen 1 imm >0, 01 apr 1 ex, 17 apr 1 lmm laag over, 01 mei 1 ex, 02 mei 4 ex(afzonderlijk op doortrek?); 14 mei

( BUG,

COE, COP, CUJ, cuo, HEP,

LAJ).

Blauwe Kiekendief: 01 mei Tienen (HOE). Havik: 28 maa Molenb-Wersbeek (VVW). Sperwer "gevestigd" op 6 locaties (telkens 1 ex): Terlanen-Rodebos 16 maa (termiek), Tervuren-park 12 maa en 21 mei, Lovenjoel-Pellenberg 16 maa en 08 apr, St. J-Winge 27 maa kringend, Roosbeek/ WillebringenNertrijk 08 en 26 maa, 29 maa, 07 mei; Tienen (vijvers en Wissenbos) 13 maa, 08, 15, 17 en 25 april: 2 ex( COE, COP, CUJ, CUO, HEP, REA, VVW).

Buizerd: 07 maa Tienen 3 ex (1 wit, 1 bleek, 1 donker),12-17 maa Willebringen en Roosbeek 1 ex, Terlanen-Rodebos 16 maa 2 ex + baltsvlucht, 17 maa 2 ex overtrekkend;

Tienen

20 maa, 10-13 u, totaal 9 ex doortrek, 25 apr doortrek

voormiddag 3 ex, 13-15.40 u. 8 ex(1 , 6, 1), 09 mei 12 u. 1 exover. 15 mei 11u en

12.55 u. telkens 1 ex over; 27 maa St.P-RodeHorst 3 ex (2 kringend), Aarschot 10 u. 5 ex (1 lichtgekleurd) op termiek naar O; Roosbeek

25 apr en 02 mei respect. 1

ex en 2 ex (hoog) naar NO; 17 apr Hoegaarden-Schoor 1 bleek ex, 08 mei Bierbeek 2 ex boven voetbalplein (COE, COP, CUJ, CUO, GUR, HEP, HOE, VVW). Visarend Tienen 10 april, 01 en 02 mei telkens 1 ex (COE, COP, HOE). Torenvalk 1-2 ex (15 observaties) op 7 locaties : Terlanen-Rodebos, Tervuren park, Bierbeek-St.Kamillus, Pellenberg-stort, Roosbeek, Kerkom, Tienen (COE, COP, CUJ, CUO, HEP, HOE, REA, SMP). Smelleken: 07 mei Miskom-wachtbekken 1 V (COE, COP), te vergelijken met 08 en 09 mei 1997 te Webbekom. Vroeger werden nog drie meiwaarnemingen

gepu

bliceerd: 02 mei 1976 Heverlee, 06 mei 1979 Demervallei en·o1 mei 1985 Tienen. Boomvalk Tienen

eerste 14 apr, 25 apr 2dejaars laag over gipsstort kringend, 15

mei Glabbeek-Pamelen, 23 mei Bunsbeek (SMP, CUJ, LAJ). Sle ch tvalk 19 april Tienen (HOE). Kwartel 18 april Miskom-wachtbekken gehoord (LAJ).Waterhoen 27 maart Tienen 27 ex geteld (CUJ, COE, COP, SMP). Meerkoet Tie nen 13 maa 110 ex, 26 maa 84 ex (groepen van 22, 8, 12, 32, 10); Miskom-wachtbekken nog 11 ex op 04

april;

nieuwe broedplaatsen:

Lubbeek-Spicht,

Lubbeek-kapel,

Kerkom

zandgroeve ( COE,COP, CUJ, CUO, HEP, LAJ). Kraanvoge l 02 maa Molenbeek-Wersbeek 14 ex> 0, 11 maa Bierbeek 18.30 u. 50 ex in de lucht en 4 ex op de grond (Leona Deraeymaeker), later gezien door R. & T. Verbeeck, R. Verhuizen; zijn rond 22 u. teruggekomen en hebben ter plaatse

overnacht; 12 maa Drieslinter 102 ex doortrek, 12 maa Willebringen-Koutemveld 58 ex laag overtrekkend, Tienen 01 en 05 april respect. 8 ex en 3 ex "zoekend· naar rustplaats, 21 apr 1 ex>NO (VVW, SMP, GUR, HUR, CUJ, COE, COP). Scholekster Tienen

14-16 en 20 maa 1 ex, 26-27 en 30 maa

14 mei 3 ex;

vanaf 27 maa baltsend koppel, vastgesteld tot 22 mei; waarschijnlijk (hetzelfde koppel) genoteerd te Neerlinter op 05 april en Oplinter op 25 april (CUJ, COE, COP, HOE, HUR, PRY, SMP). Kleine

Plevier Tienen

eerste 07 maa, verder 1-2 ex tot 09 mei, één koppel 13

mei en 1 ex tot 22 mei; 30 mei 3 ex; 21 mei Lubbeek-zandgroeve 1 ex (CUJ. coE. COP, HEP, HOE, HUR, PRY, SMP).

Bontbekplevier Tienen

eerste 2 ex 30 april, 01-02,

08-09, 13-14 mei 1 ex; 07, 16 en 22-24 mei 3 ex; 15 mei 10 ex ( 1, 4, 2, 3 ) snel doortrekkend (SMP, COE, COP, CUJ, HEP).

Goudplevier 12 maa Willebringen-Koutemveld 16 ex (GUR). Zilverplevier Tienen 11-14 mei één imm-overgangskleed, 15 mei 2 ad zomerkl

1 immatuur, 16 mei een ander imm (SMP, COE, COP, CUJ, HUR). Kievit Tienen 13 maa 200 ex, 07 mei 40 ex (waarschijnlijk elders verstoord door alarmkanon); doortrek 26 maa Gemp 5 ex> NO, 27 maa 14 ex boven Binkom.

Kano etstrandloper Tienen 05-09 mei 1 ex (COE,COP, CUJ, HOE, SMP). Kleine Strandloper Tienen 01-02 en 11 mei 1 ex (COE, COP, SMP). Kro mbekstrandloper Tienen Bonte Strandloper

08 mei 2 ex in zomerkleed (CUJ).

Tienen 12 april 1 ex met Kemphanen, 08 mei 2 ex, 09-11

mei 1 ex, 15 mei 5 ex (CUJ, COE, COP, SMP).

Kemphaan Tienen

evolutie van de aantallen van maart tot mei 1999 zie Fig 4

Kemphaan mrt-mei '99 Tienen 10 8 6 4

· -

2 0

1 '

CV) 0 "I"'"" "I"'""

CV) 0

l{) N

"I"'""

� 0 "I"'""

� 1 '

� 0 ro

�

� 0

l{)

N N

en N

"I"'""

�

1 '

l{) 0

"I"'""

0 N

f'-. N

�

Fig 4- Evolutie van de aantallen Kemphanen te Tienen

Bo kje Tienen

15 maa 2 ex, 18 maa 1 ex (COE, COP, SMP).

Watersnip Tienen 20 maa 2 x 3 ex, 31 maa en 11 apr 1 ex; 28 maa Neerlinter 1 ex; Miskom-wachtbekken 12 april 9 ex, 15 apr 16 ex (COE, COP, CUJ, HOE, HUR).

Grutto Tienen

31 maa

06 apr 1 ex; Miskom-wachtb. 04 apr 1 ex (SMP, COE,

COP, LAJ). Regenwulp: 06 mei Tienen 1 ex (SMP).

Wulp Bunsbeek -Velpevallei Miskom -wachtbekken

15 en

1 koppel

20 maa (baltsend),05 april en

1 ex; Tienen

18 apr

20 maa

11 mei;

3 ex, 19 apr 2 ex

(baltsend), verder 1-2extot 17 mei ( LAJ , GUR , C O E , C OP , CUJ, PRY, SMA, SMP). Tureluur 12 maa Willebringen -Koutemveld 1ex ( GUR); Tienen {op 4data aan een plas op akker) 24maa 1ex, 28maa 6ex, 31maa 2ex; 09-21april 1ex (op 9data), 12 en 21 apr 2 ex, 21 apr 4 ex; 08-09mei 1 ex, 07 mei 2ex, 11-16 mei ( 5data) respect. 14, 6, 9, 19en 10ex.; laatste 2exop 22mei (COE. COP, cuJ, HEP, HUR, SMP). Groenpootruiter Tienen

eerste 06apr , 12-17 apr 1ex, 25apr 3ex, 29apr 4ex;

op 04, 09en 15mei respect . 2, 5en 16ex: deze laatste in groepjes van 4, 1, 6en 5 aankomend en snel verder trekkend; Miskom

wachtbekken 12apr 1ex, 06mei 4

ex ( C O E , C OP , CUJ ,SMP). Witgatje Tienen

eerste 24maa 2ex, verder 1-2exop 9 data in de periode 09-20

april behalve 4ex op 13 apr ; Oplinter

21 maa , 05 en 18 april 1ex, 28maa 3 ex;

Miskom -wachtbekken eerste 20 maa 3 ex, 04apr 4ex, 15 apr 8 ex, 18 apr 5ex ( C O E , C OP , CUJ, GUR ,HUR, LAJ, SMP). Bosruiter Tienen

eerste 02 mei 6ex, 03 mei 9ex, 11 mei 18 ex; 06 en 15 mei

één ex ( C O E ,C OP, CUJ, H OE ,SMA , SMP). Oeverloper St.J.-Winge -Gemp 23apr 1ex, 30apr 3ex; Tervuren-park eerste 03 mei 1ex, 05mei 1o ex, 17 mei 2ex; 09mei Neerlinter -Gate 1ex; Tienen

evolutie

van de aantallen zie Fig 5 (HEP, REA, COE, COP, CUJ, HOE, HUR, PRY, SMA, SMP).

Oeverloper apr-mei '99 Tienen 20 '"

15 10

· -

�

5 0

:1-

�

!:] 1

� 0

"'1" 0

(") N

1.() N

f'-.. N

CJ) N

...-

l{) 0

1.() 0

l{) 0

(")

1.()

f'-..

CJ)

...-

(") N

l{) N

f'-.. N

CJ) N

1.() 0

f'-..

CJ)

1.() 0

(")

1.()

...-

1.() 0

......-

r �. '

�

...-

Fig 5- Evolutie van de aantallen Oeverlopers te Tienen 45

Steen loper Tienen

01 en 07 mei 1 ex, 08-11 mei 3 ex (1 M+2V op 8 mei, 2M op 9

mei, 12-13 mei 1 M, op 15 mei 6-7 ex (COE, COP, CUJ, HOE, HUR, SMP). Zwartkopmeeuw Tienen 29 en 31 maa telkens 2 ad (COP, SMP). Dwergmeeuw Tienen

eerste 01 mei, op 11-12 en 16 mei één 2dejaars, 02 mei 4

ex, 03 mei 2 ex ( COE, COP, CUJ, HOE, SMA, SMP). Kokmeeuw 03-04 maa Opvelp-Krabbeek 250 ex op akkers, 1 o maa Kessel-Lo ProvDom 18 u. 38 ex ter plaatse en meer dan 120 ex aankomend; Tienen

24-26

maa concentratie van 700-1000 ex op (vermoedelijke) slaapplaats, 05 en 19 april ca 250 ex aanwezig bij 95-100 nesten, eerste eieren per 27 apr, 03 mei 1 ex volledig grijs; Roosbeek wachtbekken Kleine

27 maa 13.20 u 70 ex, 17 apr 13 u 16 ex; Misko m

04 apr 50 ex (CUJ, HEP, COE, COP, HOE, LAJ, SMA, SMP).

Mantelmeeuw Tienen 05 apr 15.15 u 4 ad naar NO (CUJ), 24 apr 6 ex,

09 en 13 mei 2 immature (verjaagd door Kokmeeuwen op 09 mei), 22 mei 9.45 u. één immatuur naar OZO (COE, COP, HUR, SMP). Visdief 19 en 21 mei Tienen telkens 1 ex (COE,COP). Zwarte Stern Tienen

eerste 30 april en 02, 09, 12 en 22 mei telkens 1 ex, 07 mei

5 ex, 08 mei 3 ex, max 13 mei 9 ex, 15 mei 2 ex, laatste 22 mei (COE, COP, cw, SMP). Holenduif

Tienen

4-5

koppels waarschijnlijk broedend in niet-gebruikte

afvoerbuizen 2-3 m.hoog; verder genoteerd Lovenjoel-kllnlekpark , Pellenberg kllnlekpar1< en zandgroeve (1 O ex op 09 april) en Boutersem-Kwabeekpark (HEP, CUJ). Houtduif 02 apr Hoegaarden 58 ex op geploegde akker (HEP). Tortel vroegste 21 en 25 april Tienen 1-2 ex, 27 apr Kerkom-zandgroeve 2 ex; 01 mei Willebringen zingend op 2 locaties (SMP, CUJ, COP, HEP). Koekoek vroegste 11 april Hoksem (HEP+ Wiel. afd. Brussel), 16 en 25 apr Tienen, 26 apr Tervuren-park, 27 apr Kerkom en Roosbeek (SMP, CUJ, REA). Steenull 26-27 maart Molenbeek-Wersbeek 1-3 ex (VVW). Bosull 17 maa Glabbeek en Boutersem-Latstr 21 u. 2 ex roepend (LAJ, CUJ, CUO). Ransuil Tienen 24 maa, 31 maa en 08 april jagend over gipsberg (CUJ, COE, COP). Gierzwaluw vroegste 27 apr Tienen, 02 mei Roosbeek 4 ex, Tervuren-park 03 mei 3 ex (SMP, CUJ, REA). IJsvogel St.J.-Winge-Gemp Groene

10 en 16 maa, 23 april telkens 1 ex (VVW, HEP).

Specht gehoord en/of gezien Bierbeek-St.Kamillus, Tienen-vijvers,

Hoegaarden- bulten het centrum, Boutersem-omgeving Kwabeek, Lubbeek-Spicht, Kerkom-zandgroeve en Terlanen- Rodebos (CUJ, CUO, HEP).

Zwarte Specht

26 maa Molenbeek-Wersbeek (VVW).

Grote Bon te Specht 18 mei Tremelo 3 halfwas jongen in holte van berk en 2 op de grond in het bovenste afgeknakte deel van de stam; alle 5 overgebracht in dikkartonnen opgehangen nestkast (bedekt met zwarte folie). Na wat aarzelingen beginnen de oudervogels de hongerige jongen te voederen (H. Schepens & HEP). Veldleeuwer ik vastgesteld te Bierbeek-Krijkelberg, Willebringen-Jordaan en Molenhoek, Boutersem-Bost (3 ex) en St.Pieters-Rode (2 zangposten)(CUJ, HEP). Oeverzwaluw eerste 09 apr St.J-Winge-Gemp 4 ex en 16 april Roosbeek 10 ex telkens tussen Boerenzwaluwen, 09 mei Tienen 1 ex, 21 mei Pellenberg zandgroeve minstens 20 ex en Lubbeek-zandgroeve 25 nestgaten (HEP, SMP). Boerenzwaluw

eerste ex op broedplaatsen: 23 maa

Neervelp, 25 maa

Boutersem en Meldert, 31 maa Opvelp-centrum; andere maart/april-data: 25 maa Oplinter en Tienen, 27 maa Roosbeek en Gemp (12 ex geteld), 14 april Tervuren park 8 ex. Maximum 40 ex boven Gemp-vljver op 16 april, 19 u. Nog snelle doortrek op lage hoogte: 19 apr Tienen-vijvers 5 ex, 25 apr Tienen, 26 april Opvelp Grootveld. 27 mei Bierbeek-St. Kamillus 2 bezette nesten in oude paardenstal. (HEP, COE, COP, CUJ, GUR, LAJ, REA, SMP). Huiszwaluw vroegste 14 apr Tervuren-park, 16 apr St.J.-Winge-Gemp telkens 1 ex tussen Boerenzwaluwen, verder ·25 apr Roosbeek 4 ex (10 ex op 02 mei), 26 apr Tienen, 27 april Willebringen-centrum 2 ex, 01 mei Willebringen-Carolus 4 ex. Broedlocaties 18 mei Rotselaar 1 o ex, Tremelo 1 O ex, Keerbergen 8 kapotte en 2

bruikbare nesten (REA, CUJ, SMP). Boomp ieper Terlanen-Rodebos 19 maa zingend (CUJ), 01 apr Tienen (SMP), 21 apr Kessel-Lo ProvDom 13 u. twee zangposten in berkenopslag (CUJ). Graspieper 12 maa Willebringen-Jordaan 3 ex, 05 apr Bunsbeek 15 ex in groep, 13 mei Oplinter zangpost (GUR, LAJ, HUR).

Roodkeelpleper 23 april Tienen-vijvers 14 u. 1 ex pleisterend (SMP). Waterpieper 18 en 20 maa, 02 april Tienen-vijvers telkens 1 ex (SMP, COE, COP). Gele Kwikst aart vroegste 24 maa Tienen (SMP), verder 1 ex 11-12 apr en 09 mei; 05 apr Linter 15 ex in groep in weide, 13 apr Neervelp, 17 apr Tienen 7-8 ex op akker, 21 april 5 ex aan plas op akker; 27 apr Kerkom-Muizenakker 2 ex (COE, COP, CUJ, HEP). Engelse Gele Kwiks t aart: 25 april Oplinter 1 mannetje (HUR).

Grote Gele Kwikstaart 1o maart Gemp 5 ex (VVW), 27 maa Tienen-vijvers 1 ex over: broed/ocaties : St.P-Rode-Horst, St.J.-Winge-Gemp, Bunsbeek-Pamelen (ook In 1998), Kerkom, Boutersem-oude molen en Kwabeek (vrouwtje met 3 uitgevlogen jongen op 01 mei), Neervelp (2 locaties) en Hoksem: bijna allemaal aan oude molengebouwen (LAJ, CUJ, HEP).

Witte Kwikstaart Tienen -vijvers u.7ex:

14 maa 6 ex , 24 maa 18.30 u. 27 ex, 10 apr 18

terugkeer broedplaats 12 maa Boutersem: 26 maa V met nestmateriaal.

Broedlocaties: Pellenberg, Gemp, Opvelp (3), Willebringen. Hoksem, Boutersem (3), Hoegaarden-Schoor (CUJ, HEP).

Rouwkwikstaart

05 april Neerlinter 1 ex (HUR).

Wltsterblauwborst Tienen-vijvers

eerste M 15 maa (COE, COP), verder 20, 24

en 26 maa, 31 maa en 20 apr respect. 4 en 5 zangposten; 28 maa Drieslinter, 20 april Oplinter 13 zangposten (CUJ, HEP, HOE, HUR, SMP).

Zwarte Roodstaart eerste 15 maa Tienen-vijvers en Molenbeek-Wersbeek (SMP, VVW), 18 maa Glabbeek. St. J.-Winge en Tervuren-kerk (LAJ, REA).

Gekraagde

Roodstaart eerste M 28 maa Linter en Tienen-vijvers. eerste V op

19 april Tienen-vijvers (COE, COP, SMP).

Paapje 25 apr Neerlinter M+V, 01 mei Willebringen-NROB één M; 06 mei Miskom wachtbekken en Tienen-vijvers (HUR, HEP, COE, COP, SMP).

Roodborsttapuit eerste 20 maa Bunsbeek-Velpe 1 koppel en Tienen-vijvers 2 M; 28 maa Linter 7 koppels; 04 apr Miskom-wachtbekken één M, 05 apr Bunsbeek Paddepoel één koppel (met één jong op 24 mei) en Vissenaken-Velpe één koppel (LAJ, COE. COP. SMP. HUR. GUR).

Tapuit eerste 21 apr en 06 mei Tienen-vijvers één M (SMP); 25 apr Oplinter 2 M + 1 V, 07 mei Vertrijk-Koutemveld, 09 mei Budingen 2 M en Drieslinter M + V, 13 mei Oplinter 1 V. 16 mei Kersbeek-veld 2 M + 2 V (HUR, HEP, LAJ).

BefllJster eerste 03 april Tienen-Geteweiden M, 04 apr Miskom-wachtbekken 1 V, 16 mei Drieslinter 1 M. 19 apr Tienen 1 koppel, 24 apr Bierbeek-Blauwschuur 1 M en Opvelp, 27 apr Tienen 2 M+1 V op gazon gasbedrijf; 28-29-30 apr Tienen respect. M+V, 2 M, 3 M. 2 of 3 M + 1 V; 01-02 mei één V, 05-06 mei M+V (SMP, COE, COP, LAJ. HUR, ABH, ABK, PRY).

Merel 14 maa Boutersem V met nestmateriaal (HEP). Kramsvogel 14 maa Tienen-vijvers 50 ex, 16 maa St.P-Rode-Horst 30 ex met Spreeuwen (CUJ, HEP).

Koperwiek 19 maa Tervuren-park 50 ex luidruchtig in boomtop (REA). Grote Lijster eerste zang 08 maa Bierbeek-st.Kamlllus (CUJ); andere zangposten: Lubbeek, Gemp, Butsel, Boutersem (2), Willebringen (3), Neervelp en Opvelp (HEP). Sprinkhaanzanger 19-23 april+ 05 mei Tienen zingend (CUJ, COE, COP, PRY, SMP). Rietzanger 09 april Tienen-vijvers (SMP). Bosrletzanger 01+ 04 mei Tienen-vijvers enkele zangposten (CUJ, HOE, SMP). S p o t v ogel eerste 05 mei Tienen-Aardgat (SMP), 22 mei Tienen-vijvers 2 zangp CUJ. Braamslulper 25 apr Glabbeek-tuin zingend één dag, 26 april Tienen, 01 mei Willebringen-NROB 2 ex waarvan 1 zingend (LAJ, SMP, HEP). Grasmus eerste 1 o apr Tienen-vijvers (SMP), 11 april Oplinter (HUR), 24 april Tienen-vijvers "groot aantal" pas aangekomen (COE, COP,SMP). Tuinflui ter eerste 30 april St.J.-Winge-Gemp (HEP), 30 apr-01 mei Tienen-vijvers (SMP, CUJ, HOE). Zwart kop eerste 29 maa Tienen-vijvers (SMP), 02 april Opvelp-Molensteen, 03 april Glabbeek 1 zangp + 1 dood M (verkeer), 05 apr Neerlinter, 12 apr Tienen-vijvers 3-4 zangp, 14 apr Tervuren-park; 01-1O mei Roosbeek zingend in tuin (HEP, LAJ, GUR, HUR, CW, REA). Tjiftjaf eerste 12 maa Willebringen-Jordaan, 13 maa Gemp (2 ex ) en Drieslinter; 15

maa Molenbeek-Wersbeek,

Tienen-vijvers, Tervuren-park,

Willebringen

Jordaan (meer dan 10 zangp)(GUR, REA, HUR, VVW, SMP, CUJ). Fi tis eerste 27 maa Willebringen-Doomstraat (OSL), 03 apr Glabbeek, 04 april Mis kom en Meensel, 05 apr Neerlinter, 13 apr Tienen-vijvers (LAJ, GUR, HUR, SMP). Goudhaantje 15 maa Willebringen-Jordaan 1 ex In hoop takken (CUJ). Grau we Vliegenvanger eerste 08 mei Drieslinter (HUR). Glanskop

04 april Binkom-Tafelbos (LAJ, GUR). Ma t kop 15 maa Willebringen

Jordaan (CUJ).Boomklever 16-17 maa Pellenberg-kliniekpark en Boutersem Kwabeekpark (HEP). Boomkruiper 02 maa en 25 mei Bierbeek-st.Kamlllus 1 ex op oude appelaar (CUJ). Wielewaal eerste 06 en 09 mei Tienen-vijvers (SMP), 09 mei Budingen en Helen-Bos (HUR). Vlaamse Gaal 19 apr Tienen-Gate 5 ex samen rond populier (CUJ). Ekster 1 3 maa Tienen ruim 15 ex in schapenweide; 02 april Haasrode 1 ex nestbouwend in oude laagstamboom ca 3 metr hoog (CUJ, CUO, HEP). Kau w

doortrek

maa

Willebringen

4+1 ex

roepend,

vrij

hoog

>NO

broedlocaties St. P-Rode-Horst (1o ex), Pellenberg-kliniekpark (10 ex), Lovenjoel-

;

kliniekpark (4 ex), Boutersem-oude molen min. 20 koppels, Kwabeek (1 koppel), Kessel-Lo-Vlierbeek 5-6 koppels aan abdijkerk (HEP).

Roek broedlocaties 20 maa Korbeek-Lo 4 oude nesten niet bezet, Leefdaal 42 nesten geteld, Bertem E40 (nieuwe kolonie) 26-27 nesten (HEP); 25-30 apr dagelijks 45 ex op ingezaaide akker Bierbeek-Krijkelberg (CUJ).

Zwarte Kraal 26 maa Tienen-Gete 70 ex in weiden (CUJ). Ringmus 01 mei Hoksem-Carolus minimum 4 ex (HEP), In mei 1 broedkoppel te Everberg-de Merodestr (G. Vandeputte).

Vink 30 april Pellenberg-kliniek 3 zangposten op parking (HEP). Keep 01-02 maa Tervuren-park 1 ex tussen een groep van 25 Vinken (REA). Groe n ling 10 maa St.J.-Winge-Gemp 25 ex (VVW), 01 mei Willebringen-Doornstr

1 o ex langs bermen begroeid met klimop (HEP). Putter 20 apr Roosbeek één koppel bij tuinvijvertje, 14 mei Honsem 5 ex landend op akker (CUJ).

Sijs 04 maa Bierbeek-St.Kamillus een �lucht van 20 ex laag over het park (CUJ). Kneu 26 maa Molenbeek-Wersbeek 5 ex (VVW); broedlocaties

17 apr Tienen

zingend, wordt beantwoord door Witsterblauwborst, Willebringen (2) en Bierbeek st

Kamlllus (CUJ, HEP).Goudvlnk 02 april Tervuren-park M+V met nestmateriaal (REA).

Geelgors

aanwezigheid

en/of

zangposten

maart-april:

Willebringen

Koutemveld minimum 5 M, Jordaan reservaat NROB 9-11 ex, Opvelp-Molensteen, Opvelp-Blauwschuur (dood V op 30 apr), Bier beek-St.Kamillus, Kumtich (zangpost op bunker), Pellenberg-zandgroeve (GUR, CUJ, ABP, HEP).

Ortolaan 26 apr Tienen-vijvers 1 ex naar ZW (SMP). Rietgors 12-13 maa Wlllebrlngen-Koutemveld en rietveld OCMW respect. één M en 3 ex,

Tienen-vijvers 13 maa enkele ex, 27 maa 3 ex, 23 apr één zangpost; 04

april Miskom-wachtbekken 1 ex (GUR, CUJ, CUO, HEP, COE, COP).

Grauwe Gors aanwezigheid en/of zangposten van maart tot 09 mei: Willebringen Honsem (3-5 zp), Koutemveld (4 zp), Oplinter (1 zp), Bierbeek-Blauwschuur (5 zp: in 1998 slechts één), Budingen en Helen-Bos (CUJ, CUO, GUR, ABH, ABK, HUR).

Lijst van waarnemers en hun afkortingen : ABH & ABK= H. & K. Abts, ABP= P. Abts, BUG= G. Buelens, COE, COP= E. & P. Collaerts, CUJ, CUO= J. & 0. Cuppens, DVH = fam. Derveau x-Van Hoovels, OSL= L. De Schamphelaere, GRJ= J. Grootjans, GUR= R. Guelinckx, HEP= P. Herroelen, HOE= E. Hoebrechts, HUR= R. Huy brechts, LAJ= J. Lambrechts, PRY= R. Princen, REA= A. Reygel, ROA= A. Roelants, SMA= A. Smets, SMP= Ph. Smets, VAJ= J. Vanautgaerden, VVW= W. Van de Vijver.

KALENDER DER ACTIVITEITEN

1999

BELANGRIJK BERICHT: wegens werken in de omgeving van het station te

Leuven, werd de bijeenkomstplaats gewijzigd. Wij spreken voortaan af op de Bodart-parking naast de ring rond Leuven (tegenover Capucienenvoer). Een geplande uitstap met eigen wagens gaat niet door bij slechte weers omstandigheden zoals dichte mist, zware sneeuwval, gladde wegen, enz".Raad pleeg eveneens de aangeduide verantwoordelijke of een bestuurslid.

juli-augustus tot 30 september 1999

H erwig Blockx

VUB-Brussel

Pleinlaan 2, 1050 Brussel tentoonstelling van zijn pentekeningen en aquarellen uit de reeks "Vogels rondom ons" uitgegeven door VUBPRESS. De tentoonstelling loopt iedere werkdag in gebouw Y (van 9 tot 12. 30 u en van 13. 30 tot 17 uur) en In Galery "gebouw Y" van 11.30 tot 17 uur. Tijdens de tentoonstelling liggen de boeken waaruit de illustraties komen, ter inzage. De VUB en de tentoonstelling is bereikbaar via de Triomflaan, toegang 6 of via de Pleinlaan 2, toegang 13; openbaar vervoer metrohalte Petillon (Waversesteenweg) en NMBS station Etterbeek.

zo 22 augustus 1999

op zoek naar Hamsters In het Dljleland

Afspraak te Leuven, parking Bodart om 8. 30 uur en Korbeek-Dijle a/d kerk om 9 u. Leiding Maarten Hens (tel 016/ 29 98 90)

einde voorzien tegen 12.30 u.

jaarlijkse Kempendag te Brecht

zo 29 augustus 1999

nadere inlichtingen in het tijdschrift Wielewaal

zo 12 september 1 9 9 9

ideale

periode

voor

bezoek aan d e bezinkingsputten te Tienen

Purperreiger,

Bruine

Kie kendief,

Boomvalk,

4-5

strandlopersoorten. 6 soorten ruiters. Zwarte Stern. Paapje, Tapuit en Buidelmees. Afspraak te Leuven, parking Bodart om 8 uur en te Tienen a/d Citrique Beige, Sint Truidensesteenweg om 8. 30 u. (te bereiken via Tiense ring); laarzen aanbevolen, leiding Jos Cuppens (tel 016/ 73 47 85)

einde voorzien tegen 12.30 uur.

46ste

zo 19 september 1999

Nationale

Natuurbeschermlngsdag

in de Maasvallei, op het grondgebied van het Landschapspark Kempen en Maasland

Afspraak te Stokkem om 9. 30 uur

thema "Herstel van de alluviale Maasvlakte"

vrljdag-za-zo 01-03 oktober 1999 week-end aan de kaap Gris-Nez (Fr)

wij rijden met eigen wagens (vertrek op vrijdagavond) en in het huisje waar wij overnachten is slechts plaats voor 12 personen. Belangstellenden dienen zich voor 31 aug te melden bij Maarten Hens (tel 016/ 29 98 90).

Internationale

za-zo 02 en 03 oktober 1999

zo 03 oktober 1999

opening te Beernem (W-VI) van de

zo 1 o oktober 1999

Vogelkljkdagen

Week van het Bos

slmultaantrektelllng van vogels In Vlaanderen

jaarlijkse

za 16 en zo 17 oktober 1999

watervogeltelllng

naar goede gewoonte heeft de telling in het Leuvense plaats op zaterdag 16 oktober; nadere inlichtingen bij Maarten Hens tel 016/ 29 98 90. Wie gebieden in Oost-Brabant wil tellen neme contact op met J. Vandeplas tel 016/ 57 23 60. zo 24 oktober 1999

slmultaantrektelllng van vogels In Vlaanderen

za 13 november 1999 Bond Beter Leefmilieu 4de Nacht van de Duisternis

za 13 en zo 14 november 1999

jaarlijkse

zie 16-17 oktober hierboven.

watervogeltelllng

NUTTIGE

ADRESSEN

Bijzonder Broedvogelproject regio Leuven: Maarten Hens, P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven tel 016/ 29 98 90 regio Tienen: Peter Collaerts, Zuurbemde 97, 3380 Glabbeek tel 016/ 77 82 12 Gekwetste vogels: Vogelasiel p/a H. Ceusters, Engelenberg 51, 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels J. Vanautgaerden, Boststraat 69, 3370 Boutersem

tel 016/ 72 09 15

Homologatiecomité (BAHC) nieuwe secretaris p/a M. Vandegehuchte , W. de Zwijgerstr. 8, 8020 Oostkamp tel 050/ 827260 http://users.skynet.be/birding e-mail: marnix.vandegehuchte@skynet.be Internet: Zeldzamevogels in België

http://rareblrds.mypage.org en

e-mail jos.cuppens@village.uunet.be Kerkuilenwerkgroep

nieuw adres

Postbus 6, 3110 Rotselaar

p/a L. Smets, Baron E. Descampslaan 64, 3018 Wijgmaal, tel 016/ 44 83 34 (tussen 14 en 20 uur) Steenuilenproject, regio Leuven Toon Roels, Beekstraat 37/1, 3040 Neerijse, tel 016/ 47 25 04 Roofvogeltelling , regio Leuve_n: Kelle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel o 16/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken) Recente waarnemingen:

p/a D. Symens, nieuw adres

Bredabaan 300, 2990 Wuustwezel Vogellijn tel 03/ 488 01 94 Vogelbescherming Vlaanderen, Veeweydestr. 43, 1070 Brussel, tel 02/ 521 28 50 Watervogeltelllngen: M. Hens. P. Delvauxwljk 18, 3000 Leuven, tel 016/ 29 98 90 J. Vandeplas. Rot 21, 3221 Nieuwrode, tel 016/ 57 23 60 Wetgeving Leefmilieu p/a Stichting Leefmilieu, Kipdorp 11, 2000 Antwerpen tel 03/ 231 64 48, fax 03/ 232 63 98 Wielewaal vzw Natuurvereniging & Natuur-& Milieu Educatie vrw: Graatakker 11, 2300 Turnhout, tel 014/ 47 29 50 ('s maandags gesloten), fax 014/ � 7 29 51

Verschijnt om de 3 maand (maart, juni, september, december)

Het COPY-RIGHT

van de teksten, foto's en tekeningen blijft bij de auteurs,

fotografen en tekenaars. Overname is mogelijk mits hun uitdrukkelijke toelating. DE

BOOMKLEVER

J u n 1

Jaargang 27, nr. 2

1999

INHOUD

Kis-Balaton: U eet beter eerst uw boterhammen op

Herwig Blockx

25-28

Ontdek de Vuursalamander en ontmoet baltsende Houtsnippen Kelle Moreau

29-32

Vijf verrassende zoektochten in de mooiste Vlaamse bossen

Opmerkelijke vogelwaarnemingen in de Dijlevallei en omgeving, Âˇ

januari-maart 1999

Maarten Hens

33-37

Recente waarnemingen: maart-april-mei 1999 Paul Herroelen en Jos Cuppens

Activiteitenkalender augustus tot oktober 1999

38-50

51-52

Artikels en korte mededelingen voor het nummer van september 1999 worden ingewacht bij Paul Herroe/en , Leuvensesteenweg 347

te 3370 Boutersem

ten laatste tegen 31 augustus 1999. Gelieve Uw waarnemingen over vogels, bij voorkeur maandelijks in te sturen - voor Leuven en omgeving naar Maarten Hens,

P. Delvauxwijk 3000 Leuven

18 , tel o 16129 98 90.

- voor Tienen, Boutersem en omgeving naar Jos Cuppens, Valkenberg 5, 3370 Boutersem

tel 016/ 73 47 85 of naar Paul Herroe/en .