De winterse Dijlevallei
'Zeven Grote Zaagbekken op de Dijle in Arenberg en een vermoedelijke slaapplaats van een twintigtal Aalscholvers langs de Dijle achter het Sportkot' zo luidde de e-mail van Maarten Hens. Jammer dat de voettocht langs de Dijle, gepland voor de daaropvolgende zaterdag 11 januari niet zou doorgaan. Eigenlijk had ik voorgesteld die tocht op 5 januari te organiseren. Maar het ultieme communicatiemiddel - de e-mail - ontsnapt soms ook niet aan 'communicatiestoringen'.
Mijn mail was te laat door
Maarten opgemerkt:
verzopen tussen de talloze EuroBirdNet-berichten. Dan maar een week later, op 11 januari dus. Maar dat kon uiteindelijk ook niet doorgaan. Maarten werd in het beruchte koude 'elfstedentocht-weekend' ook door de schaatsmicroob gebeten. En in een poging om een nieuw record te vestigen op de Damse Vaart kwam hij ongelukkig ten val bij het klunsen, sorry: het 'klunen'. Resultaat: knie in de prak en een lange voettocht zat er dus voorlopig niet in. Bovendien bleken de meeste andere potentiële deelnemers ook verhinderd. Niet dus. Aangespoord door een nieuw bericht over de waarneming van een Nonnetje en een Brilduiker bij Neerijse-kliniek viel het me niet moeilijk te besluiten de tocht dan maar alleen te doen. Elf januari 1997 was deze winter al de twintigste opeenvolgende ijsdag met aanhoudende vorst overdag en 's nachts. Niets wees er voorlopig op dat het lange winteroffensief ten einde liep. Alle plassen lagen er al weken dichtgevroren bij en alleen de snelstromende beken en rivieren waren nog ijsvrij. Voor één vijver in de streek had ik nog een beetje hoop: de noordelijke vijver in Wilsele. De voorbije weken zat daar weer een flinke groep Knobbelzwanen en die hadden in de vorige winters steeds een wak kunnen vrij houden. Vóór de Dijletocht moest ik daar maar even langs lopen. De zuidelijke vijver lag er bij als één grote ijsvlakte onder een wit sneeuwlaken. Een eenzame zilvermeeuw scharrelde wat rond in de sneeuw. Een buizerd wiekt omhoog uit een eik langs het pad naar de tweede vijver. Op het eerste zicht lijkt die ook volledig dichtgevroren, wit en leeg. Midden op de vijver staat een eenzame kouwelijke Blauwe Reiger. Wat een verschil: enkele weken geleden telde ik er nog achtentwintig in het gezelschap van de prachtige Grote Zilverreiger die hier vanaf midden november verbleef. En dan zie ik achteraan toch wat beweging. Dus toch maar de telescoop opgesteld en ja, aan de overzijde is rond een omgevallen boom nog een klein wak. Ten minste: dat moet ik veronderstellen want water is er nauwelijks te zien. Veertig knobbelzwanen, ongeveer 250 Wilde Eenden en ruim 200 Meerkoeten vechten en spartelen om aan de beurt te komen voor een zwempartij. Het is misschien vreemd maar toch doet het tafereel me even denken aan de drukte rond de zwembaden op de voorbije hete zomerdagen. Ook hier in dit winterse bad zijn er immers 'witten' en 'zwarten' en een aantal 'wilden' ... Niet zonder enige moeite kan ik tussen de krioelende massa vogellijven ook een mannetje Krakeend en zelfs twee mannetjes Pijlstaart ontdekken. Een Nijlgans kijkt vanop de oever toe. Dan is het de hoogste tijd om de Dijle aan de andere kant van Leuven te gaan verkennen. Eerste stopplaats is het Arenbergpark te Heverlee en de Dijle vanaf het KUL Sportkot. De Dijle stroomt er erg 'feestelijk' met een mooie witte ijskraag, op sommige plaatsen bijna een meter breed, langs beide oevers. De Dijle staat erg laag in de winterbedding en de ijskragen vormen overal een afdakje waaronder vooral de vrij talrijke waterhoentjes zich verschuilen. Maar later op de dag zou ik ook geregeld Dodaarsjes eronder zien verdwijnen. En jawel, ook de Aalscholvers zijn op post. Ik tel 25 exemplaren in de hoge bomen, even voorbij het Sportkot in zuidelijke richting, langs beide oevers van de Dijle. Enkele andere vissen op de rivier zélf. Ik zal de hele verdere dag slechts één Aalscholver vanuit het zuiden naar het noorden zien vliegen en geen enkele vliegt in
29