De Boomklever Augustus 1994

'

j

'

Afgiftekantoor : Leuven X

Tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling LEUVEN

l

'

�

\

1

1 /

Jaargang 22

,

Nummer 3

augustus 94

Verantw. uitgever : A. Verboven, Groeneweg 60

3001 Heverlee

DE BOOMKLEVER De BOOMKLEVER is het driemaandelijkse afdelingstijdschrift van DE WIELWAAL,afdeling LEUVEN. De Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL heeft tot doel de kennis en de bescheming van de natuur, en in het bijzonder van de in het wild voorkomende vogels, te bevorderen door alle middelen: o.m. door het oprichten van plaatselijke afdelingen, het houden van studiedagen, het uitgeven van tijdschriften, het verspreiden van vogel- en natuurboeken en het oprichten van natuurreservaten.

De vereniging werd in 1933 opgericht door E.H. Fr. Segers . Ze telt nu meer dan 5000 leden, verdeeld over 55 afdelingen. Afdeling Leuven is er daar één van.

Een waaier van voordrachten, dia, en filmavonden, lessen, tentoonstellingen, geleide wandelingen, studieprojecten, deelname aan regionale en lnternatlonale onderzoeken en inventarisaties, beheerswerken in natuurreservaten, uitstappen en reizen in binnen-en

buitenland staan jaarlijks op de agenda.

De vereniging heeft niet minder dan 80 natuurreservaten In beheer met een totale oppervlakte van meer dan 3000 ha, verspreid over heel Vlaanderen. Ze bezit bovendien een eigen "Wielewaalhuls" te Turnhout waar naast het secretariaat ook een ornithologisch museum, ee11 bibliotheek, vergaderzalen en een boekhandel zijn ondergebracht.

lid worden van DE WIELEWAAL kan door overschrijven van 600 BF op giro -rekening 000-

0319785-73 ten name van De Wielewaal, Graatakker 11, 2300 Turnhout.

Je kan ook een briefje met je naam en adres en het vereiste lldgeld bezorgen aan een van onze bestuursleden: . Monique Bekkers-Oostremstraat 4, 3020 Herent ·Herwig Blockx- Dagobertstraat 57, 3000 Leuven ·Raymond De Borger -Vrijwilligerslaan 1, 3080 Tervuren

·Frans Geenen - Eikenberglaan 14, 3020 Herent-Winksele ·Michiel Mulier - Stationsstraat 22, 3370 Boutersem ·Paul Herroelen - Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem

Maarten. Hens - Broekstraat 34 , 3000 Leuven ·Andre Verboven - Groeneweg 60, 3001 Heverlee Jan Wellekens - Lipselaan 24, 3020 Winksele

·

·

Leden ontvangen het tweemaandelijks tijdschrift WIELEWAAL,het trimestriele tijdschrift ORIOLUS en het trimestriele afdelingsblad DE BOOMKLEVER

Bolangrllke mededeling voor de leden van Tervuren Tijdens de provinciale vergadering van De Wielewaal op vrijdag 15 oktober 1993 teTestelt, werd eon herindeling van de werkingsgebieden in oostelijk Brabant besproken.

Mon kwam onder andere tot het besluit dat alle leden van Tervuren overgeheveld worden naai nfdollng BRUSSEL. MENSEN DIE WOONACHTIG ZLJN IN TERVUREN DOCH LID WENSEN TE BLIJVEN VAN AFDELING LEUVEN KUNNEN DIT DOEN DOOR HUN VOORKEUR SCHRIFTELIJK TE MELDEN ÄAN DE WIELEWAALCENTRALE IN TURNHOUT.

2

ABONNEMENT 'DE BOOMKLEVER'

Mensen die lid zijn van een andere afdeling doch tevens de Boomklever wensen te ontvangen kunnen dit door overschrijving van 200 BF op rekeningnummer 001-1552168-50 van DE WIELEWAAL, afdeling LEUVEN met vermelding "Boomklever". Gelieve tevens duidelijk je naam en volledig adres te vermelden.

ARTIKELS Moeten getijpt worden ingQzonden.

De redaktie behoudt zich het recht om artikels te wijzigen, liefst in overleg met de steller.Elke auteur blijft evenwel persoonlijk verantwoordelijk voor de door hem gestelde รกrtikels.

ADVERTENTIES Voor tarieven, vorm en inhoud gelieve te informeren op de correspondentie-adressen van de bestuursleden.

REDACTIE Paul Herroelen, Michiel Mulier.

EDITORIAAL

Iemand suggereerde dat de Boomklever op de voorpagina kleiner geworden was.

Dit mag niet , dit kan niet , de Boomklever moet groter worden . De Boomklever moet veel groter worden , niet als voorpagina maar als vereniging . Wij zullen percentsgewijze de Boomklever vergroten of opblazen naargelang het aantal leden. Misschien nog beter : naargelang het aantal ingezonden artikels. Laat het een maatstaf zijn voor onze aktiviteit. Wij zijn geen kleine vereniging maar uitbreiding mag. Er zit veel vitaliteit in de Boomklever maar het raakt niet bovengronds of moeten we zeggen : de boomklever komt niet uit zijn (nest) holte.

Er zijn wel aktiviteiten die daar iets aan zullen veranderen, lees dit op de volgende pagina's.

-

Oe boomklever moet groter !

3

Ledenlijst 1994 Bertem:3 Boutersem: 6 Erps-Kwerps: 1 Everberg: 3 Glabbeek: 2 Haasrode:1 Herent: 6 Heverlee:20 Hoegaarden:2 Holsbeek:4 Kessel-lo:13 Kor'beek-dijle:1 Kortenberg: 3 Kumtich:1 Landen:1 Leefdaal:2 Leuven:21 Loonbeek:1 Lubbeek:3 Meerbeek: 1 Neerijse: 2 Neerwinden:2 Oud-Heverlee: 1 Ottenburg:1 Pellenberg:2 Sint-j�ris-winge: 1 Tervuren:22 Tienen:3 Wijgmaal:2 Wilsele:1 Winksele:4 Totaal 114

+

22 leden

5 leden met een veranderd adres of afdeling Geen kleine afdeling dus maar de Boomklever kan nog groter of aktieverl

4

WAARNEMINGEN

OKT- DEC 1993

Dit overzicht omvat waarnemingen uit de Dijlevallei en omgeving van 1 oktober 1993 tot en met 31 december 1993.

·

·

. Gegevens worden voor 31 mei verwacht bij M. Hens, Broekstraat 36 te 3000 Leuven.

Het najaar 1993 zal voornamelijk bijblijven omwille van de grote aantallen ...

Aalscholvers die de gedurende de hele periode in de streek pleisterden, met op 16 en 17 oktober ook 2 Kuifaalscholvers. Vermeldenswaardig zijn verder het à' Witoogeend en de langdurig pleisterende Brilduikers.

In het volgend nummer zal een gedetailleerd overzicht gegeven worden van de watervogelgegevens van de winter 93-94. Deze soorten (Fuut, Dodaars, Tafeleend, Slobeend, Pijlstaart,... ) worden in dit overzicht dan ook niet besproken.

Aalscholver· Phalacrocorax

carbo

Gedurende de ganse periode aanwezig. In tegenstelling echter met de najaarsperiodes '91 en '92, bleven ze nu steeds in de streek slapen. In totaal werden zo'n 4-tal verschillende slaapplaatsen gebruikt in de streek, zij het nooit simultaan.

In september sliepen de vogels in de kanadapopulieren te OHZ. Maximaal werden hier 87 ex. geteld op 2 oktober. Overdag foerageerden ze steeds te NGB. Deze situatie houdt aan tot ca. 20 oktober (nog 25 vogels te OHZ), met maximaal 106 ex. op 16 oktober (waarvan de helft slapend te OHN, de andere te OHZ). Kort daarop verhuisde zowel slaapplaats als foerageergebied naar SAR (max. 67 ex. op 24 oktober). Zowel te OH als te NGB werden nog maar onregelmatig Aalscholvers genoteerd en zelden meer dan 10 ex.

De situatie gedurende de vorstperiode (2° helft november) is onduidelijk: in de aanwezige wakken wordt af en toe een vissende groep opgemerkt en terwijl kort daarop alle vijvers dichtgevroren zijn, wordt midden in een kanadabosje in de weides thv. NGB (richting Doode Bemde) een groep van zo'n 45 ex. opgemerkt... Begin december wordt NGB afgevist en in de loop van deze maand worden enkel nog te SAR omvangrijke groepen gesignaleerd Op dat ogenblik bleven de vogels echter niet in de streek slapen. Vermoed wordt dat eenmaal het hard begon te vriezen de vogels om te gaan slapen uitgeweken zijn naar Hofstade en in die periode (ca. 20 november tot eind december) slechts onregelmatig naar de Dijlevallei afzakten om er te komen foerageren.

Kuifaalscholver

Phalacrocorax aristotelis

16 en 17 oktober: 2 onvolwassen ex. te OHN (KVS, MH) 31 oktober en 5 november: 1 1•jaars te Basse-Wavre, mogelijk één van de vogels van Oud­ Heverlee (BN)

Roerdomp

Botaurus stel/aris

10 oktober: 1 ex. te NGB (KVS)

5

G11t1 1llven1l111• lt.'Rrt1ttt1 alha 12.

Il\

13 11ovo11ibor:

1 ox. op de visvijvers te Erps-Kwerps (JDM, DB-Vogellijn)

Umnditm•s !Jranta leucopsis 15 november: 1 ex. (steeds hetzelfde) achtereenvolgens te OHN, NGB en SAR. Was zeer alert en verplaatse zich bij de minste verstoring naar een andere vijver (MH)

Bergeend Tadorna ladorna Maximum:

27, 28 en 29 december: 13 ex. te NGB (A. Smets, KVS, ea.)

Smient Anas penelope Maxima:

4 november: 6 te NGB, 15 te SAR (K. Mulier, G. Meeus) 5 november: min. 12 te SAR (BN)

Krooneend Netta rufina 27 december: 1 à' in het LP te Kessel-Lo (S. Goethals)

Witoogeend Aythya nyroca Op 10 oktober 1 à' te OHZ, vliegt op en even later te OHN (MH). Vanaf 24 oktober tot en met 19 november zat een (hetzelfde?) à' te NGB (versch. waarnemers). Bleef terplaatse totdat de vijver nagenoeg volledig dichtgevroren was.

B1ilduiker Bucepha/a c/angula Dit najaar verbleven nog eens voor langere tijd Brildtiikertjes in de streek. Eerste waarneming op 16 oktober: 2 � te NGB (MH). Tot 21 november blijven deze te NGB aanwezig, behalve op 28 oktober wanneer 1 van beide vogels te OHN opgemerkt wordt (KVS, MH).

15 november: 1 koppel te Kessel-Lo (LP) (MH) Vanaf 22 november nog 1 � te NGB, in een klein wak. Kort daarop verhuist dit ex. naar OHN, waar het gedurende de ganse maand december aanwezig was.

6

Gmte zaagbek Mergus merganser

11 december: l !? te Basse-Wavre (KVS, H. Huyse, MH) 19 december: l !? te OHN, 1 <i' te SAR (KVS) 22 december: 1 <i' 2 !? te St-Agatha Rode (A. Smets) 29 december: l !? te SAR (KVS); op 27 en 28 dec echter niets aanwezig te SAR...

Rode wouw Milvus mi/vus

30 oktober: l ex. te Heverlee-Bertem (MH)

Blauwe kiekendief Circus cyaneus

Eerste waarneming op 39 september: 1 in !?-kleed te Winksele

(JW)

Visarend Pandion haliaetus

Slechts één najaarswaarneming is öns bekend: 12 september: l ex. te SAR (N. Goethgebeur)

Kraanvogel

Grus grus

2 oktober: 2 1 ex. naar Z te Neerijse (MH). Deze groep werd even daarvoor ook waargenomen boven het Mechels Broek (DB-Vogellijn) 19 oktober: 36 ex. naar NW

(!?)

boven .Tervuren (HEP)

24 oktober: 4 ex. naar ZW overtrekkend te NGB (KVS) 2 november: 26 ex. naar ZO te Neerijse (KVS). Om Ou40 overtrekkende kranen gehoord te Leuven (vanuit de badkamer... , BLH)

Witgatje

Tringa ochropus

Maxima op de afgelaten vijver te NGB eind december. Oa. 13 ex. op 19 en 22 december, 14 ex. de 21·� (KVS, A. Smets)

Visdief Sterna hirundo

18 en 19 september: 1 l • jaars te OHZ (MH, K. Van Tichelen)

Zwarte stem Chlidonias niger

11 en 20 september: telkens 1 ex. te NGB (KVS, JW)

7

Gic1zwnluw Apus apus 2 oktober: 1 ex. te OHZ (MH)

Boeienzwaluw Hirundo rustica 31 oktober: 1 ex. te Heverlee (A. Verboven,

MH)

Baanlmannetje Panurus bi arm icus 1 november: 2 ex. in de rietkraag te NGB (A. Smets)

GEBRUIKTE AFKORTINGEN:

8

BLH

Herwig Blockx

OHN

BN

Bruno Nef

OHZ

Oud-Heverlee Zuid

HEP

Paul Herroelen

NGB

Neerijse Grote Bron

JDM

Johan De Meirsman

SAR

St-Agatha Rode

JW

Jan Wellekens

NKV

Neerijse Kliniek Vijvers

KVS

Kris Van scharen

LP

Leopoldspark

MH

Maarten Hens

Oud-Heverlee Noord

Verslagen

Uitstap naar het Park van Tervuren op 17/4/94

Lelding:Willy Penninckx

) r

Aantal dee/nemers:6.

Weer: aanvankelijk fris en winderig,daarna zonnig.

De wandeling verliep langs enkele vijvers van het park en door een stuk van het zonienwouq. Er werden in het totaal 28 vogelsoorten waargenomen. Van bij de aanvang werd reeds een nest van de fuut gevonden met zes eieren.

Ook de meerkoet werd tweemaal broedend aangetroffen.

Er werden heel wat zingende zangvogels genoteerd: boomkruiper( paartje),koolmees, zwarte mees,glanskop,pimpelmees, staartmees,winterkoning,roodborst, zanglijster,merel,tjiftjaf, de jubelende zang van de zwartkop, de boomklever bij het nest, de vink,de lachende groene specht en de boerenzwaluw.

In de kant van een vijver werd een blauwe reiger waargenomen. Enkele kuifeenden waren ook van de partij (mannetjes en wijfjes).

In het bos zelf zagen we de houtduif, de kraai en de gaai (met fluitende roep).

Verder op het water kokmeeuw,waterhoen,een paar gedomesticeerde nijlganzen,brandganzen en canadese ganzen.

Tot slot nog de witte kwik en de grote bonte specht.

Op botanisch gebied de bosanemoon, het speenkruid, de smeerwortel.

Als uitzonderlijke gast konden we meermaals roepende, zittende en vliegende halsbandparkieten waarnemen.Enkele zagen we in een boomholte verdwijnen.

Met dank aan onze vriendelijke gids de Heer Willy Penninckx Paul Grootaers

9

TIEDIEDUU---TIEDIEDUU---TIEDIEDUU...

Zenuwachtig houdt hij mij in de gaten.

Hij wipt van de Berk naar het

muurtje, van het muurtje naar de lijsterbes en van de lijsterbes terug naar de Berk. In zijn snaveltje zit een mondvol rupsjes.

Op het moment

dat ik enkele seconden het hoofd afwend, schiet hij als een pijl uit een boog in de opening van het nestkastje. Binnen start een koncert van gepiep. De luidste pieper krijgt de vetste rups. In een ogenblik is vader Koolmees (Parus major) terug de bomen in. Er moet hard gewerkt worden om zo'n kroostrijk gezin op te voeden.

Hebt U ook al een nestkastje in uw tuin hangen ? Ja Il Dan bent U, net ¡

als ik een overgelukkig mens.

Het is echt genieten als deze kleine

kleurrijke vogeltjes in de tuin rondscharrelen.

Echt schuw zijn ze niet,

alhoewel toch heel attent en voorzichtig.

Al vroeg in de lente, wanneer het eerste zonnetje nog iets waterigs door de wolkenhemel dringt, wanneer mijn tuintje nog maar net iets groener lijkt dan de dag ervoor, reeds dan heeft de Koolmees het al begrepen: dit is het signaal van de lentefee.

Na de ganse winter wat rondgedoold te hebben met andere vrijgezellen, gaat het mannetje nu op zoek naar een vaste stek. Uit volle borst zingt hij zijn liedje tiedieduu om een territorium af te bakenen. Toch is zijn liedje niet eentonig ,er zit zelfs heel wat variatie in.

Overal waar struiken en bomen staan voelt hij zich thuis. Oorspronkelijk waren oude bossen met kromme en zieke bomen zijn geliefkoosde verblijfplaats. Hij bouwde nesten in gaten en scheuren van de verweerde stammen. Toen de mens kwam had de Koolmees het geluk een heel vindingrijke vogel te zijn. Bossen met oude zieke bomen verdwenen.

Maar gelukkig paste het vogeltje zich aan en schakelde over op het broeden in oude, niet werkende pompen, afgedankte koffiekannen, lege brievenbussen en zelfs nestkastjes. Zo werd hij een van de populairste tuinvogeltjes.

Mannetjes en vrouwtjes zoeken, in het voorjaar, meer en meer elkaars gezelschap op.Ze delen dezelfde tak en hetzelfde hol om te slapen.

Maar pas op 'pootje thuis:' : geen voorhuwelijkse seks.

Mevrouw

bedelt eerst, net als een jong, om voedsel. Pas als mijnheer een insekt heeft aangeboden wordt de huwelijksceremonie afgesloten.

Hij heeft

intussen al een tijdje 'vlinders' in zijn buik 1 Zijn dikke gespierde maag, die hij nodig had om zaden en noten tijdens de winter te kunnen verteren, is gekrompen en heeft moeten plaats maken voor enorme

gegroeide testikels. Nu wordt de macho in hem wakker. Hij zoekt een nestplaats, maar toch heeft zij, zoals alle vrouwen trouwens, het laatste woord. Binnenin de holte of het verkozen nestkastje bouwt zij een nest van sprietjes en haren. Ergens een dood konijn of de rug van een paard voorzien haar van de benodigdheden. Verder wordt het nest bekleed met veertjes van haar buik. Intussen houdt hij zich bezig met het bewaken van het nest. Pas wanneer de acht tot tien eieren na 14 dagen uitgebroed zijn en de jonge vogeltjes van zich laten horen, dan pas wordt vader echt aktief. Hij sleurt dan de ene vette rups na de andere naar het nest.

Handig hangt hij, soms onderste boven, aan de dunne takjes. Zijn kleine pootjes hebben een enorme vaste greep. Met zijn scherpe en sterke bek pikt hij allerlei insekten van tussen en onder de schors. Toch heeft hij nog genoeg energi9 over om twee vrouwen te onderhouden. Beide vrouwtje leggen dan vaak hun eieren in hetzelfde nest. Zo kan men soms 20 tot 25 eitjes samen vinden.

De naakte blinde jongen zijn zeer hongerig. Hun bekje opent zich als een geel-oranje trechtertje.

ďż˝

Die met het meeste honger spert zijn bek

het verst open. De rupsen zitten vol vitaminen" De pubers groeien dan ook als geen ander en het nest wordt veel te klein. De ouders kunnen er niet meer bij en moeten van nu af aan buiten slapen. Wanneer een belager het nest probeert binnen te dringen dan sissen de jongen als een slang. Meestal trapt de rover erin en verdwijnt. Toch is de sterfte onder de jongen heel groot. Veel vijanden zoals katten, gaaien, Eksters en de Sperwer hebben het op hun onervaren leven gemunt. Ondanks alle gevaren zijn er toch zo'n 400.000 paar Koolmezen in Belgie.

Iedereen houdt van de Koolmees of toch bijna iedereen. Het is dan ook een prachtig gekleurde verschijning met zijn koolzwarte delen van kop, zijn prachtige stropdas, zijn witte wangen en zijn heldergele borst en buik.

In

de

Provence

noemt men hem de "Serurier": slotenmaker of

"Patron des marechaux": patroon der hoefsmeden "Saw scharperner" en "Scharp-saw".

In Engeland de

In Duitsland "Schmiede das

sech". Hun alarmroep gelijkt inderdaad wel wat op het slaan met een kleine hamer op metaal Het vogeltje werd al heel vroeg beschermd. Bij de Germanen was hij heilig.

Er werd streng opgetreden wanneer iemand een Kool-mees had

gevangen. De boete bedroeg evenveel als voor een gestroopt hert. Bij de Letten werd de vogel aanzien als een gunstig voorteken. Met hun specifieke harde roep voorspelden ze regen.

De Koolmees is echter geen lieverdje.

Hij is nogal brutaal en helemaal

niet bang uitgevallen. In Spanje spreken ze van de "Guerrers" of krijgslustigen. Ze maken heel wat ruzie onder elkaar en ook met andere

1 1

vogels die zelfs stukken groter zijn dan zijzelf. De Steenuil bijvoorbeeld wordt onmiddellijk aangevallen wanneer hij in de buurt komt. Slimme vogelvangers gebruikten dit gedrag orri de Koolmezen te strikken. Een levende Steenuil werd aan een ketting vastgelegd en ergens op een tak geplaatst.

Rondom werden lijmstokken neergezet.

De agressieve

Koolmezen die de Steenuil probeerden weg te jagen zaten zonder pardon vast. Meestal werden de vogeltjes gevangen voor de braadpan.

Als kooivogeltje was hij niet geschikt. De Zwitsers aten de vogeltjes tegen geelzucht. Onder de vorm van poeder was het vlees goed om darm- en nierpijn te genezen.

De mezenvangers of Kezers, zoals men ze ook noemde, waren verenigd in mezegilden. Ze gingen niet alleen mezen vangen 'met uil en tereboom' maar ook met de 'balpijp': een blaaspijp van twee meter lang, gemaakt uit hout en met een rond mondstuk. Het was de kunst om met dit wapen de vogeltjes dood te schieten. De beste schutters stapten tijdens de dorpskermis mee in de stoet met de vlag van de mezegilde voorop, allen met een rode zakdoek rond de hals als herkenningsteken.

Ze zongen uit volle borst het 'Kezerslied' En we gaan al naar het jeugdig groen om de mezen te vangen en onze uil roept met veel fatsoen mijn jagers zullen hun best wel doen.

In 1883 werd een eerste besluit getekend die insektenetende vogels, als de mezen, beschermde.

Er kwam een opstand van de vangers en

protest van alle kanten. De liefhebberij van de werkman werd afgepakt.

Het was al zoveel jaren een traditie en tradities moeten blijven. Waar hebben we dat nog gehoord ?

Vandaag is het echter

ondenkbaar dat de lieveling van onze

voederplank en nestkasten 100 jaar geleden nog werd vervolgd.

Nu is

het wintervoeden en het ophangen van nestkastjes een traditie geworden en die traditie moet zeker blijven omdat zowel mensen als vogels er beter van worden 1 Rudy Claeys Overgenomen uit "De Sperwer" Afdelingsblad van Wielewaal afdeling Westland

12

PROGRAMMA Zondag 18 september Cursus natuurfotografie leiding: J.P. Moerman Zie hiervoor de volgende bladzijde 1 Zondag 2 oktober Paddestoelenwandeling Park Tervuren 8.30 h parking museum Tervuren

aansluitend bezoek aan de paddestoelententoonstelling K.B.l.N. leiding: R. DeBorger Zon¡dag 23 oktober Trektelling 7.00 h Parking Bremberg 6.30 h Station Leuven

leiding: P. Herroelen Zondag 20 november Mechels Broek 13.30 h Station Leuven 14.1 Sh Parking groenteveiling Mechelen

13

?J..�<;67.

"He's justrealised his new equipment didn't include batteries." ''Fotc>grC>fe>eort e,.....

Ziet: le>:z:e Is

LJ

bE>,.....t: LJ

LJ

,.....C>g

t:ell <er-.s

er t:eger-.op

bc:>Elll<Ell ......

cie:z:eo

011-.

c:::L.1raL.1s

e>lt:ljci

meot: E>L.lt:c:>mat:lsc:::l-.eo

C>,.....t:gooc:::l-.eolci

om

de

meot:

geobrL.1il<a.e>a,.....vvlj:z:i,...g ..

t:ljcisc:::l-.rlft:.<3r-. gel<,.....lpt: voor

t:e

cie>orvve>ratl<3l01 .......

u.-

Cl JASl J.$__[::,JA.T.LI..Ll.fi.E.OTOGAAFIE :z:o,.....cie:sg

ooi<

voor·

ge.geov01r-.

Elfrleicieo

1 B

s01pt:ember

QS'./Orciercieor-.

doe:> r:

Le

Doc:::t:e er-. J.

P�L.11

l r-.11 c:::ht:lr-.geo,.....

l'./Je>ermar-.

eo,..... l r-.sc:::l-1 rljvl.-.ge r-. t:el /fax 01 e 48.94.BO

J. Paul en Elfriede Moerman - Ie Dode VISIOEN

dlaporama'a

K ie.z.elstraat 7 9 B-3078 Meerbeek

tel/fax 016

-

48 94 60

plle>C>t:

l•et: resL..Jl t:"""'�t:.

Ellr-.

teol­

oea ......

NUTTIGE ADRESSEN

Ganzen en meeuwen met gekleurde halsbanden of ringen IBN-DLO ter attentie van dr. A. L. Spaans antwoordnr 313, N-6700 WB Wageningen, Nederland Gekwetste vogels Vogelasiel p/a. H. Ceusters Engelenberg 51 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels J.Vanautgaerden Hoogland 44 3000 Leuven tel 016/ 26 22 77 Kerkuilenwerkgroep p/a L. Smets Baron E. Descampslaan 64 3018 Wi jgmaal tel 016/ 44 83 34 ( tussen 14 en 20 uur ).

1

Vogellijn tel 03/ 488 01 94 Wetgeving Leefmilieu p/a Stichting Leefmilieu Kipdorp 11 2000 Antwerpen tel 03 231 64 48 fax 03/ 232 63 98

NIEUWE BOEKEN EN PUBLICATIES

BATSLEER M., A. ANSELIN, H. VAN DOORSLAER 1994. Voorkomen en verspreiding van overwinterende watervogels in de Bourgoyen, 1981-

1993. Actie-groep Bourgoyen-Ossemeersen, Gent. 160 blz. Tellingen van watervogels in relatie tot temperatuur, waterpeil en neerslag.

GABRIELS J., J. STEVENS&. P. VAN SANDEN 1994. Broedvogelat/as van Limburg. Likona, Hasselt, 366 blz., vele verspreidingskaartjes.

Recente veranderingen in aantallen en verspreiding worden vergeleken met de gegevens uit de Atlas van 1985.

JONSSON L. 1994. Vogels van Europa, Noord-Afrika er het Midden­ Oosten. Thieme, Baarn, met 2700 natuurgetrouwe afbeeldingen van 670 soorten, 500 verspreidingskaarten in kleur. De topper op gebied van vogelgidsen 1 MAURO 1.& C. CRAPS 1994. Vogels in het Molsbroek te Lokeren in 1992-1993. 't Meerkoetje 9,3 (speciaal nummer), 76 blz., 8 zwartwit foto's, vele grafieken" Gegevens over 167 soorten, waarvan 67 soorten broedvogels.

OSIECK E. R. & F. HUSTINGS 1994. Rode lijst van bedreigde en kwetsbare vogel-soorten in Nederland. Vogelbescherming Nederland.

Zeist, 212 blz. Met vele figuren, tabellen, kaartjes en bijlagen.

Paul Herroelen

15

KALENDER

. -1F� _]:V' 1�

J�ec� �

_

2

Paddestoel�� andeling �ark �ervuren _ _

1

_Lj

. ·+-1 .

-+

_

6

-----!

-----�

1

·-

-

· --��j����-,-�-�-t�-� - --------r - �i 7

!

!

:- �� :-

--�

! -l --�--:--1

----

-;-�--1

>---

- ---

-+-

- ---- -

e

--- -

-

1

-

- -

·

1

---

----i �-�1-------jl------!------+--: 17 ! .1--- ---- -- - t-·-·-----1 -k--= -----:'-- ·-=-----+1 8 a Curs� natuurfoto gra: fü_ ·- -----+---- --

L i

! rt

20

21 .2 2

�

25 ;; 26" _

---·

f

---'---1

_ __

Mechels Broek

!

•lTrekmlling

·r-

i �!_f

[

-+---

_ _

19

-

1 1 ·i-------·

--=F - --_-j �- +--1 -

1 -----r..

_ -_-

_ __

-

-

--- -----+-------- --

r _�� -� ----- --------- - � l--;; -i -------- -----��=�-====-·==-- i . �f r=��==±=r= j :�J -

- ----- -

-

_

_ _______

_ __ ___

_____

-:_.__

1 1

1(