DE BOOMKLEVER
JAARGANG 14 V.U.
A. VERDOVEN
JULI SEPTEMBER 1988 -
TERVUURSEVEST 254 3000
LEUVEN
INHOUD Redaktioneel
:
paeina 3 pagina 4
Verslaeen
Een ontmoetine met een vreemd heerschap Ronnie in de verdrukkin5 door SS-spea:ies Bijzondere waarnemineen Kalender
:
paeina 8
: •
•
•
:
paeina 9
pagina 10
paeina 11
:
Tekeningen
voorpagina
:
Robert Gillmor
pagina 5 en 10 pagina 7 pagina 12
:
:
Lars Svensson
Marius Kolvoort :
Robert Gillmor
DE BOO�iXLEVER is het driemaandelijks tijdschrift van de Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL,
afdeling
�·
Lid worden kan door overschrijvine van 450 BF op rekening
000-0319785-73 van
:
De Wielewaal Graatakker 11
2300 Turnhout
3
REDAKTJONEEL
Stipt drie maanden na het verschijnen nu het juliexemplaar van de Boomklever
van het aprilnwnmer valt in je bus.
Het voorjaar was koud en nat,
maar
in
de natuur is er steeds iets te beleven. Kijk maar naar de tochtverslagen in dit nummer,
of naar de waarnemingen in de
Dijlevallei.
Heb je dat gemist
?
Dan is nu de zomervakantie in aantocht. Reden genoeg dachten wij om je verrekijker op te poetsen,
je vogelgids onder het stof
vandaan te halen en er weer opuit te trek ken in één van de talrijke groene plekjes die wij
(voorlopig althans)
nog bezitten.
Misschien zien we je op één van onze volgende uitstappen ? . · .. . � �t
_, .
.
-�.�-
-�__,". _
Alvast véél observatieplezier.
De Redaktie
BELANGRIJK Niet-leden van De Wielewaal,
die toch in kontakt willen blijven
met de aktiviteiten van de vereniging kunnen dit doen door over schrijving van 50 BF.
op rekening 431-0085991-19 van De Wielewaal
Leuven. Zij blijven dan verder de Boomklever ontvangen. Deelnemen aan de tochten kan je ook zonder lid te zijn. ook gerust andere geinteresseerden mee
1
Breng
4
VERSLAGEN
5-4-1986
Bosvoeeltocht in Meerdalbos
Aantal deelnemers : 6 Leider �are Herremans had voor deze vroeee voorjaarsuitstap heerlijk zonnig,
maar koud weer cereserveerd.
Het vertreksein werd [egeven aan Chäteau Savenel te Nethen. Aan de rand van het beukenbos fouraeeerde � 200 vinken en kepen.
Zelfs in een kaal beukenbos kan je voeels beter horen dan zien. Met veel geduld legde •�re ons dus het verschil uit tussen het pitsjè van de glanskopmees,
het zi-zi-zi van de matkopmees,
het
tsu-i van de zwarte mees en het tsirrrp van de staartmees. Na het horen van 7 mezen (kool-, matkop-, heggemus,
kuif-,
pimpel-,
zwarte, elanskop-,
en staartmees), tjiftjaf, boomklever,
roodborst,
winterkoning, �en appelvink begon het zo stilaan
te schemeren voor mijn ogen.
Ik was dan ook opeetogen dat een
buizerd voor wat afleiding kwam zorgen.
De geluiden die 1-iarc niet zelf kon imiteren, had hij meegebracht op cassette.
Een zwarte specht liet zich ferm op stang jagen en
ging als een razende in een dode tak zitten hakken zodat de spaanders in het rond vlogen. Ook 2 oWgrote gele kwikstaarten werden behoorlijk zenuwachtig van een collega die reeds zo vroeg in het voorjaar zat te zingen. Een kleine bonte specht ging zelfs een duet aan met de recorder. Het helse lawaai dat hiervan het gevolg was lokte een paartje nieuwsgierige kruisbekken. Weer een "vermoedelijk broedgeval" in Vlaanderen ?
Oh ja, we hoorden ook nog vogelgeluiden : bos- en holenduif, grote bonte specht, goudhaantje,
boomkruiper,
•
•
•
•
·
André Verboven
5
Gaume-weekend
Vrijdagmorgen,
9-11 mei 1986
9 mei verzamelden ziah 6 enthousiastelingen
aan Heverlee station voor een weekendje plant-vogel-insekt kijken.
De zon was nog niet van de partij,
maar dat probleem verdween
naarmate we de Gaume naderden.
Tijdens het weekend was er voor ieder wat wils algemene plant tot een zeldzame wilde kat,
:
spaghetti uit blik tot een heerlijke "Maytrank", zon tot bijna tentdoordringende regen, tot een opdringerige dronkeman
bijzijn
:
steeds welkom
van stralende
van een sexy barjuffrouw
(nietwaar Herwig
nog meer had deze driedaagse te bieden.
van de meest
van een sahamele
?).
1
De belangrijkste waarnemingen
Han Sur Lease
mannetjesorchis cypres- en amandelwolfsmelk echte sleutelbloem vuurgoudhaantje waterspreeuw hazelworm
�2E�I-��-2��!E���
:
wildemanskruid harlekijn eenbes rode en zwarte wouw hermelijn erauwe kiekendief grauwe klauwier wilde kat
�!��S-��-���!-�2�����
:
Dat alles en
Yie er volgende maal wil
paapje noordse gele kwik rietzanr;er bruine kiekendief geoorde fuut in praahtkleed
6
Zangvoc;eltocht
21-5-86
Ze zongen goed die nachtegalen
1
Ook en missahien juist op het moment dat een jager ons vriende lijk toefloot dat de reejacht open was,
Vermits dergelijk terrein
niet uitermate gesahikt is voor wandelende verrekijkers,
kozen
we het hazepad en stelden ons later tevreden met een zingende sprinkhaanrietzanger en enkele overvliegende houtsnippen. Een geslaagde avond,
al was het maar dat we terug enkele oude
bekenden mochten begroeten
1
Susanne Nelissen
111" A li:M •• •
WA J l<M • • •
tJA u� ...
7
Uit de vergadering van 27-5-86
Waren aanwezig
:
J'ionique,
Suzanne,
Herwig,
I!arc en AndrĂŠ
De kalender voor de volgende maanden werd opgesteld. De Wielewaal
Leuven zal meedoen aan de biomarkt die op 23
augustus georganiseerd wordt te Haasrode door Radijs. Onze voorzitter nam met succes
deel aan de BRT-kwis "leven
en laten leven", De 15000 Bf voor de vereniging zal gedeeltelijk weggeschonken worden, Mogelijke kandidaten
:
De Doode Bemde
en Vlavico
(VLaamse
AVIfauna COmissie ) , Beslissing
:
volgende vergadering,
De fiche-bak van Wielewaal
-
JNM zal ter beschikking gesteld
worden van Vlavico voor het opstellen van een avifauna van Vlaanderen,
Houtsnippentocht 30-5-86
Aantal deelnemers
:
5
Het was flink koud voor de periode van het jaar,
maar dat kon
de baltsdrang van de houtsnip blijkbaar niet bekoelen, Zes of zeven maal werd de vogel duidelijk waargenomen boven Mollendaalbos, Het enige andere vermeldenswaardig feit werd geleverd door on telbare rupsen die zich tegoed deden aan het jonge groen, Het vallen van hun uitwerpselen was van ver te horen, op de bosgrond.
als regen
Een ontmoetine met een vreemd heerschap
Tijdens de voorjaarsuitstap naar de Gaume maakten wij meerdere malen kennis met een eigenaardig heerschap uit de familie van de kevers
:
de oliekever.
De oliekever,
of Meloe proscarabaeus zoals zijn zondagse naam
luidt is een exemplaar dat verre van typisch is voor zijn familie. De korte,
zachte dekschilden
kevers zijn zo lomp,
staan van achteren wat uiteen en de
dat ze bijna komisch zijn om te zien.
De naam oliekever heeft te maken met de olie-achtige afscheiding dat deze kevers bij verstoring produceren.
In werkelijkheid is
dit het bloed van de kever en de afscheiding is een voorbeeld van 1reflexblo�de'
en is
bedoeld om belagers af te schrikken.
De oliekever bezit een zeer ingewikkelde levenscyclus.
De vrouwe
lijke kever legt een groot aantal eieren in de grond -enige dui zenden eieren per vrouwtje, jes worden afgezet.
die in een aantal afzonderlijke groep
De eieren worden in het voorjaar gelegd
spoedig kruipen er zeer kleine,
luis<.chtige larven uit,
en
die voor
zien zijn van sterke klauwen. Deze larven kruipen omhoog tot op de bloemhoofdjes van paa�debloem .en en andere voorjaarsbloeiers en wachten daar op de komst van solitaire bijen.
Slechts een klein percentage van de larven vindt
een geschikte gastheer,
de anderen gaan te gronde.
De gelukkige exemplaren worden naar het nest van de bij gebracht, waar ze de gastheer loslaten en een ei opzoeken om op te eten. Hierna doet de made zich te goed aan de voedselvoorraad van de bij, stuifmeel en nectar.
9
Ronnie in de verdrukkinb door SS-species •
Toevallig hoorde
•
•
ik onlangs - zoals U oneetwijfeld ook,
beste
lezer - van het bestaan van de Russische raket. De schrik sloee mij pas goed om het hart toen ik na enig nader onderzoek ook nog de Oosterse en de Hongaarse raketten bespeurde.
U kan zich dan ook mijn verbijstering voorstellen toen ik bemerkte dat hier geen enkele Amerikaanse raket tegenover stond. Niet onze welbekende overzeese bondgenoten herstelden dit labiele evenwicht,
maar wel de hier uit vroeger tijden welbekende Span
jolen. Zij brachten immers een krachtig geheim wapen mee
s vanuit de
oorspronkelijke basis in Verviers werd deze raket verspreid via de klassieke verdedigingslinie langs de riaas.
Ondanks
herhaalde protesten werden uiteindelijk ook onze noorder
buren ermee opgezadeld de "Sisymbrium
:
tot ver in Nederlands Limburg staat nu
austriacum JACQ. subsp. chrysanthwn
(JORD.)
Rouy
et FOUC" zoals ze in bepaalde offici�le documenten genoemd wordt. De plaatselijke bevolking vond dit echter een hele mondvol voor zo'n gedrocht en gaf ze de spotnaam "Maasraket" mee •
Zo
ziet U maar weer eens
:
• •
het zijn niet altijd degenen met de
grote smoel waar je de eerste hulp van moet verwachten •
•
•
Herwig Blockx
1
BIJZONDERE
WAARNEMINGEN 3-5
Zwarte wouw ----------
1 ex te SAR (AVES)
4-5
's voormiddags
(l·i. 's
23-3
Rode wouw
---------
namiddags 1
te SAR
ex.
vergezeld van 3 kauwtjes
1 5-4
exemplaar te SAR (S.
1 0-5
exemplaar te SAR
Van
(AVES)
exemplaar vliegt in noordelijke richting
: 1 5-4 : 1 � z eer
Q�22E��-f��!
1 adult in de Doode Bemde
D Costrop)
over NG],
Visarend -------
���!!����
Hens,
(F. Walterui
Peten)
hoog doortrekkend te SAR
Peten)
(S.
1 4 tot 18 mei verbleef 1 ex te SAR en werd
daar waargenomen door verscheidene waarnemers
8-5 :
Kuifduiker --------
f2��E!�!!�B
1 1 -5
1 ex te SAR
: 1
(F. Halot)
ex te SAR (F.
Halot)
: 8-5 : 4 wijfjes en 1 ma nnet j e te Florival (S,
�!!���g�!�E� :
3-5 :
���!�-�!!���!2E�E :
1 ex te SAR (AVES) 2 1 -3
2 e x empla r en in winterkleed te NGB
(s. 23-3
:
2-3 1 koppel zande,
30-4
Peten)
Peten)
ex te NGB
1
ó"te
Hens,
G,
Vande z ande
in een tuin te Kessel-lo
Blockx en A.
H,
(M.
Wilsele
(G.
Verboven)
(F,
Vanlerberghe)
e.a.
Vande
11
KALENDER
Voor praktische inlichtingen in verband met deze uitstappen ( al of niet doorgaan bij slecht weer enz. ) kan je steeds terecht bij André Verboven
Za 5 juli
(23 81
84 nà
18 h).
Halve dagtocht naar de Antwerpse Kempen. In de namiddag libellen vangen,
1s avonds
nachtzwaluwen kijken. Leiding
: H. Blockx
Afspraak
:
14.00 Leuven Station
Terug nà middernacht
Ma 21 juli
•
.(.
.Vis- en sceptocht in de Springputten (onder voorbehoud van toelating). Leer ook de kleine dierenwereld onder water kennen. Leiding
:
Afspraak
A. Verboven :
14.00 Leuven Station 14.30 M.
Vr 15 augustus
DAGTOCHT NAAR ZEEBRUGGE Leiding
:
Afspraak
30-31
augustus
Theresiakapel
H. Blockx :
8.00 Leuven Station
ZEEVOGEL-TREK OP CAP GRIS NEZ Een AANRADER
I
Leiding
: H. Bloclcx
Vertrek
:
7.00 Leuven Station
Geinteresseerden bellen v66r 25 augustus naar André
(23 81 84)
Za
6 september
VOGELRilfGEN IN TIENEN Gaat enkel door bij Leiding
:
Afspraak
Zo 28 september
eoed weer
�lark Herremans :
(229372)
8,00 Leuven station
TREl:TELLING te Holsbeek Leiding Afspraak
:
H, 1
Blockx
�.30
R
Holsbeek kerk