De Vallei April 1983

Page 1

""

ze

14-5 83/17

liJ

W J -V olksda nsfuif in zaal 't

WA

+

's

�+VIJ 15

zo

.•

5

�J

�-6

�l

I/

.

za

\.

of

��

I..eiding door r:;idsen ter plaatse

Afs praak : 8.00 Station Leuven; 's Ca.

zo

150

5"6 83i19

�1;r

:

\\

IJ

;l

j

8. JAARGANG N'

KONTAKTBLAD WJ-LEUVEN 2 APR-JULI '83

Fenna en flora in de G e.u rn e (Lotharingen);

wil, verw i t t igt

stabiel weer.

en

voldoende

vooraf' de

H erre muna ( 01 6/2 29 372 ) ; enkel

sterk geïnteresseerden:

voor

de tocht wordt vooral

iur:;ericht voor orchide e€n

en

pro o i vog e l s .

m e t privé-wa�ens ( c a . 500 fr. te

voorzien)

4

do

av on d s terug

frankskens per per s o o n te voorz i en

leider llarc

'\��/ 1J

18.30,

gaat enkel door bi;j mooi

Wie mee

D R I E M A A N D E LI J K S

pr:i.vé-wagene

het programma : vo o rmiddag : De Maten (Genk), namirld.ag: speciale tocht voor orto lanen.

Verplaatsing

\\

WA-ers ) daarhe en.

Staan op

voor

+

(ook

,,,� v111"1"1�1

avond om 20.00

swingende

avonds; iedereen

Dagui.teii;ap na.Ar L imb11-rg met

83/18

. ''� - . ;_()' · ,J:. :-�:. · il1/. \"� il�\ /i'

van deze

aanvang

Bad te K e s s e l-L o ;

Desnoods ook voor blokkers verkwikkin�

een u i t s t e k ende

( ma ak w at tijd vrij, het zal dik de

m oe ite waard zijn)

7-'l 83/20 WJ

Vffil

do 7-:1 8 3/21

��

Open

+

\'iJ

vortjadering WJ in h e t lok a a l (adres: zie ho�er)

19.00 tet 21.00.

Avond-o pluc hting-w ande ling niet-blokkers.

21. 30

voor

alle blokkers en

V�n Park; Leeuwenpoort; G e ldenaak s e Baan

Jngong Abdij

(sorry 21.15 Fiets of auto

voor de

volgorde ) L euve n Station

'..èer plaatse zal deze br-tbbelstoet langs de· vijvers

van de abdij

en

door de

Haasrode) passeren.

_,?-=

velden (Indus:brieterrein

1

.;:�.

_.::=""'..,..r·

-· ·

-..1....�

Einde Tond. rniddermi.cht

9

- 1G-7 W,T

Werkk.Hmp in de Di.j le v a l l e i ; meer e;edetailleerde ri;eEr,evens in volgend nummer.

v.u.

Heel.

A n n i c k D uma l i n , T i e n s e st e e nw e g 322 , 3000 S u z a n ne Ne l i s s e n ,

& Herwi g Blo c k x .

LEUVEN

.

Ko n i n g A l ber t l a a n 67, 3200 Ke s sP.1- l o


Jj

ttollo,

Misschien

Dat

We hopen

je volste

dat

het

rechtl

1.voor

-

�- voor

de

moeten

duLl>elnieten

jullie om

het

te lezen,

voorbij.

ijverigen

die

nieuwe

vormgeving?

is

practischer

zo

-

is

d oor deze

je verrast

ben

dan

is

boekjes

do

ook

crisis,

spelen

draaihals

nu

meer

niet

wij

doen aan _::

personeelsbesparingl) In

ieder

geval

suggesties

jouw

zijn

verandering steeds welkom. de

vormgeving,

kritiek Zoa.Ls

dal jo over

gevent

je

in·

de de

mi.jn

dus

je

deze

stellen:

In

ook

kan

beperkt

tot

bladzijden

ook jouw

hoop

dat

vingers

verschui.ven

het

doch

0111

het

worden

nog op

krijgen

groet

niet

advlos

11 J o t

van

je oge11

duidelJ

je

de

ik jullie

aJloou 011

j(l11w

va11

eens

prij s

lentedagen

komende

doet

wJ.j

verwacht on

artikels

de

je o n s

mag

positieve

een

hier

We bedoelen

inhoudelijk

a·fleiden

voor

- --J

.Jlt

gesteldll

krleholu

vanachlu1·

Lo

.t

typmachine,

Suzanne

P.S.:

Artikels

kan

je

steeds

l>ij

mij

binne11leveru11:

Suzanne Nelissen Koning-Albertlaan

3200

De

Kessel-Lo

artikels

vers c h enen

)

67

--1

je in de volgende

die

moeten

zien

�onder

zijn voor 15 mei. je

Hanneer voor

dat

marge Ool•

gebruik

het

de

binnen

artikels

reeds

een

kader

je

iets

van 3cm.

normaal: En

je

een

stand 3

formaat

Car-honl ittt

van l>lad:

wil

fout bij mij

typt,

blijft

grotere

A4

va.Llei

zorg met

er

du11

een

interlinie Ju11

<Tl>S

1·u


Jj

ttollo,

Misschien

Dat

We hopen

je volste

dat

het

rechtl

1.voor

-

�- voor

de

moeten

duLl>elnieten

jullie om

het

te lezen,

voorbij.

ijverigen

die

nieuwe

vormgeving?

is

practischer

zo

-

is

d oor deze

je verrast

ben

dan

is

boekjes

do

ook

crisis,

spelen

draaihals

nu

meer

niet

wij

doen aan _::

personeelsbesparingl) In

ieder

geval

suggesties

jouw

zijn

verandering steeds welkom. de

vormgeving,

kritiek Zoa.Ls

dal jo over

gevent

je

in·

de de

mi.jn

dus

je

deze

stellen:

In

ook

kan

beperkt

tot

bladzijden

ook jouw

hoop

dat

vingers

verschui.ven

het

doch

0111

het

worden

nog op

krijgen

groet

niet

advlos

11 J o t

van

je oge11

duidelJ

je

de

ik jullie

aJloou 011

j(l11w

va11

eens

prij s

lentedagen

komende

doet

wJ.j

verwacht on

artikels

de

je o n s

mag

positieve

een

hier

We bedoelen

inhoudelijk

a·fleiden

voor

- --J

.Jlt

gesteldll

krleholu

vanachlu1·

Lo

.t

typmachine,

Suzanne

P.S.:

Artikels

kan

je

steeds

l>ij

mij

binne11leveru11:

Suzanne Nelissen Koning-Albertlaan

3200

De

Kessel-Lo

artikels

vers c h enen

)

67

--1

je in de volgende

die

moeten

zien

�onder

zijn voor 15 mei. je

Hanneer voor

dat

marge Ool•

gebruik

het

de

binnen

artikels

reeds

een

kader

je

iets

van 3cm.

normaal: En

je

een

stand 3

formaat

Car-honl ittt

van l>lad:

wil

fout bij mij

typt,

blijft

grotere

A4

va.Llei

zorg met

er

du11

een

interlinie Ju11

<Tl>S

1·u


0

TOORJAARSPADDESTOELEN:

INHOUD: 1

Voorwoord :\rtikols

Bedtijd

Mili.eu

voor

spechten

produceren

F'enol.ogie Verslagen Natuurbc]eving \vee

tjes

\vaarnemingen Kalender

Als de lente niet te droog is,kaa men,vooral zo •ind april-begin

mei,al heel wat

Voorjaarspaddostoelen

lvij

L

zure

regens

2

3

paddestoelen t egenk ome n

.

Dat

komt onderandere door-

dat onder de honderden soorten di• vooral in

de

naz om•r en herrat

11

te vinden zijn,er een aantal zijn die ook wel eens in het vaorjaar

19

verschijnen,zoals bvb.

23

tientalle soorten die ui t slu i t e n d in de lente hun vruchtlichamen

2!1

::!U

13 17 110

het

bekende zwavelkopje.Haar er zijn ook

vormen,en tot deze echte voorjaarssoorten b e horen enkele ven onz• interessantste paddestoelen. Het merkwaardigst zijn

wel de morieljes.De�•

25

tot

cm.

hoge pa•-

destoelen hebb�n witte tot okergele broze stelen waarop ze ronud

een

tot kegelvo.mige hoed dragen,die aanvankelijk slechts her-

senachtige

plo oien vertoont,maar na ui t g r oeie n een saman s t e l van

putjes en lijs ten draagt (ale een onregelmatige honingraat) een wat s p ons a ch tig uiterlijk kleden

word e n

sroren

ling wor�ea soma

b ee r t. In de

en dan

cellen die de putjes be-

gevormd.Bij s n e lle temperatuur or lichtwisse­

z ov •• l

van

d•ze microakopiach klein e

lijk argeachoten,dat ••n wit sporenw olk j e en soms

sporen tege�

ook een

2'wak

ge-

ruis is waar te n•men.Ze zijn goed e e tb aa r , m aar door hun grote trouw

aan zeer bepaalde standplaatsen en hun zeldzaamheid vrij

kwetsbaar.Het z i j n onder de paddestoelen wat de orchideeën zij• onder de bloemenplanten en we zullen er dan ook even zuinig op moeten zijnl Andere voorjaarspaddestoelen zijnr

H et

vingerhoedje

anemonenbekerzwam en

G.C. uit de

12

andere •

• •

maandea v an het jaar

(uitg •.

HET SPECTRUJO


0

TOORJAARSPADDESTOELEN:

INHOUD: 1

Voorwoord :\rtikols

Bedtijd

Mili.eu

voor

spechten

produceren

F'enol.ogie Verslagen Natuurbc]eving \vee

tjes

\vaarnemingen Kalender

Als de lente niet te droog is,kaa men,vooral zo •ind april-begin

mei,al heel wat

Voorjaarspaddostoelen

lvij

L

zure

regens

2

3

paddestoelen t egenk ome n

.

Dat

komt onderandere door-

dat onder de honderden soorten di• vooral in

de

naz om•r en herrat

11

te vinden zijn,er een aantal zijn die ook wel eens in het vaorjaar

19

verschijnen,zoals bvb.

23

tientalle soorten die ui t slu i t e n d in de lente hun vruchtlichamen

2!1

::!U

13 17 110

het

bekende zwavelkopje.Haar er zijn ook

vormen,en tot deze echte voorjaarssoorten b e horen enkele ven onz• interessantste paddestoelen. Het merkwaardigst zijn

wel de morieljes.De�•

25

tot

cm.

hoge pa•-

destoelen hebb�n witte tot okergele broze stelen waarop ze ronud

een

tot kegelvo.mige hoed dragen,die aanvankelijk slechts her-

senachtige

plo oien vertoont,maar na ui t g r oeie n een saman s t e l van

putjes en lijs ten draagt (ale een onregelmatige honingraat) een wat s p ons a ch tig uiterlijk kleden

word e n

sroren

ling wor�ea soma

b ee r t. In de

en dan

cellen die de putjes be-

gevormd.Bij s n e lle temperatuur or lichtwisse­

z ov •• l

van

d•ze microakopiach klein e

lijk argeachoten,dat ••n wit sporenw olk j e en soms

sporen tege�

ook een

2'wak

ge-

ruis is waar te n•men.Ze zijn goed e e tb aa r , m aar door hun grote trouw

aan zeer bepaalde standplaatsen en hun zeldzaamheid vrij

kwetsbaar.Het z i j n onder de paddestoelen wat de orchideeën zij• onder de bloemenplanten en we zullen er dan ook even zuinig op moeten zijnl Andere voorjaarspaddestoelen zijnr

H et

vingerhoedje

anemonenbekerzwam en

G.C. uit de

12

andere •

• •

maandea v an het jaar

(uitg •.

HET SPECTRUJO


... 1

.IWf�r

Inleidings Zoals sommigen onder jullie wellicht reeds weten,

ben ik nogal

getnteresseerd in alles wat specht heet en vooral vanuit die interesse deed ik een onderzoek(je) over slaapplaatsen van de groene, grote bonte en de kleine bonte specht gedurende enkele

1 f � rr /i )"y/� I ' , , 1 1'; : ;�

.

!111 ;I

'

:

'

:,l : 1

'

:

.J 1

.

/

' j1 :I , ; "

11

1

1 \ '11 ,

'

•j

'

·I

·

.1

·

.1 1

1

,1

' ·, 1

1

!J'

'\ l "i1:ll f,, ' u /'

. ,1,�!J��1)1. ,

1

1

' 1

. ''"1'1' 11' 1' '1 / I!' n'·:ll I' 1 ''11

i jIj' :'': ·1l\i1i1 j 1 •·11 :, I l� • . 11: �1 ,J1r, l1\.�1 !

I'

1

'Il.

1

j

1

1

''

'" 1

.

I

i

j '·

I

1,

1:: 1 1, 1 : .'

. ,

1

J:

·'

I,

1

,

'

1

1 . 'i . 1 '111!

(

1

. 1 "

; 1

.

i

1

:

1

i . I" ; 'f 1

"

!

:

.

:

1

'·/

I

' : 01 •

1

1

'I

,

i: . k

.

1

.

!

" '.

,t 'j" IL l

-

"" '"fI '·1j1!.� l,·.

:i ' ' t

r

· . Il ,!' /1 "1 '·

' '

·r '

"� ' .

�.·1il1 :.! ': :':i.\j ril ',1d." i

,

�.

had overtuigd om mee te

Onze perikelen vonden plaats in het kasteelpark Van Tilt, het gebied "De Zicht",en enkele populierenbossen in de Wingevallei; al deze plaatsen liggen in Holsbeek. Het is niet de bedoeling om in dit artik•l al onze bevindingen weer te geven maar enkele opvallende resultaten uit ons "veldwerk" te interpreteren tegen . n achtergronA vs.n literatuurgegevens. ee

1�-�2!_!!e��-!!e_2!!22e�_!!!!��2!.L

Zoals je uit aeze titel kunt afleiden,

slapen spechten in boom­

·holtes; meestal zijn dit oude broedholen me.ar soms worden ook holen vs.n verwante soorten, nestkasten of zelfs konijneholen als bedstee gebruikt.

geen "at" hol zit;

:1i 1,

,,,-

werken..

(?)

', · '� :� r 1 1n 11 .. , ij ': �

,,

,

,, :. ' ' : ; Hl " . & . 11 1 ' , ,, :•

die ik met een foefje

Een bewoond hol vinden in de herfst is niet zo eenvoudig als

.'

: 1

zame WJ-ers,

1,/ 1 t 'lt \ :r 1 ) /1 1 / 1 1 1 11 q ;. 1 ,1

.'

'

winters. Hierbij werd ik rijkelijk geassisteerd door heel behulp­

l .

.

het lijkt. Hiervoor zijn verschillende redenen:

een ogenschijn.�

lijk geschikt spechtegat is.dit niet omdat er achter het vlieggat systematisch op de holenbomen kloppen i.n do

schemering is weinig tijdrovend maar ook even weinig succesvol. Het is nl.

zo dat spechten in het vroege najaar (september &

oktober) nog niet aan hun nieuwe woonst gewend zijn en deze reeds bij geringe verstoriitg.'voorgo�d in de steek laten: specht uit de slaapholte klopt,

als je een

kun je helemaal opnieuw beginnen

want de vogel zoekt gegarandeerd een andere slaapplaats. Als de specht al een tijd ingeburgerd is (in december bijvoorbeeld) kan dit gedrag helemaal veranderens

zie verder.

Dé methode is dus bij valavond (liefst niet te laat want dan ben je alweer de klos;

de vogel is dan nl. al onder zeil) in de nabij­

heid van enkele vermeend geschikte holen post te vatten en dan te wachten tot er eventueel een bewoner komt aanvliegen. Al naargelang de

individuele karaktertrekjes van de vogel,

arriveert deze zeer opvallend of stiekem zodat je verduiveld goed moet opletten of alle moeite is tevergeefs geweest. voltt;ende paragre.af wat meer hierover.,

In de


... 1

.IWf�r

Inleidings Zoals sommigen onder jullie wellicht reeds weten,

ben ik nogal

getnteresseerd in alles wat specht heet en vooral vanuit die interesse deed ik een onderzoek(je) over slaapplaatsen van de groene, grote bonte en de kleine bonte specht gedurende enkele

1 f � rr /i )"y/� I ' , , 1 1'; : ;�

.

!111 ;I

'

:

'

:,l : 1

'

:

.J 1

.

/

' j1 :I , ; "

11

1

1 \ '11 ,

'

•j

'

·I

·

.1

·

.1 1

1

,1

' ·, 1

1

!J'

'\ l "i1:ll f,, ' u /'

. ,1,�!J��1)1. ,

1

1

' 1

. ''"1'1' 11' 1' '1 / I!' n'·:ll I' 1 ''11

i jIj' :'': ·1l\i1i1 j 1 •·11 :, I l� • . 11: �1 ,J1r, l1\.�1 !

I'

1

'Il.

1

j

1

1

''

'" 1

.

I

i

j '·

I

1,

1:: 1 1, 1 : .'

. ,

1

J:

·'

I,

1

,

'

1

1 . 'i . 1 '111!

(

1

. 1 "

; 1

.

i

1

:

1

i . I" ; 'f 1

"

!

:

.

:

1

'·/

I

' : 01 •

1

1

'I

,

i: . k

.

1

.

!

" '.

,t 'j" IL l

-

"" '"fI '·1j1!.� l,·.

:i ' ' t

r

· . Il ,!' /1 "1 '·

' '

·r '

"� ' .

�.·1il1 :.! ': :':i.\j ril ',1d." i

,

�.

had overtuigd om mee te

Onze perikelen vonden plaats in het kasteelpark Van Tilt, het gebied "De Zicht",en enkele populierenbossen in de Wingevallei; al deze plaatsen liggen in Holsbeek. Het is niet de bedoeling om in dit artik•l al onze bevindingen weer te geven maar enkele opvallende resultaten uit ons "veldwerk" te interpreteren tegen . n achtergronA vs.n literatuurgegevens. ee

1�-�2!_!!e��-!!e_2!!22e�_!!!!��2!.L

Zoals je uit aeze titel kunt afleiden,

slapen spechten in boom­

·holtes; meestal zijn dit oude broedholen me.ar soms worden ook holen vs.n verwante soorten, nestkasten of zelfs konijneholen als bedstee gebruikt.

geen "at" hol zit;

:1i 1,

,,,-

werken..

(?)

', · '� :� r 1 1n 11 .. , ij ': �

,,

,

,, :. ' ' : ; Hl " . & . 11 1 ' , ,, :•

die ik met een foefje

Een bewoond hol vinden in de herfst is niet zo eenvoudig als

.'

: 1

zame WJ-ers,

1,/ 1 t 'lt \ :r 1 ) /1 1 / 1 1 1 11 q ;. 1 ,1

.'

'

winters. Hierbij werd ik rijkelijk geassisteerd door heel behulp­

l .

.

het lijkt. Hiervoor zijn verschillende redenen:

een ogenschijn.�

lijk geschikt spechtegat is.dit niet omdat er achter het vlieggat systematisch op de holenbomen kloppen i.n do

schemering is weinig tijdrovend maar ook even weinig succesvol. Het is nl.

zo dat spechten in het vroege najaar (september &

oktober) nog niet aan hun nieuwe woonst gewend zijn en deze reeds bij geringe verstoriitg.'voorgo�d in de steek laten: specht uit de slaapholte klopt,

als je een

kun je helemaal opnieuw beginnen

want de vogel zoekt gegarandeerd een andere slaapplaats. Als de specht al een tijd ingeburgerd is (in december bijvoorbeeld) kan dit gedrag helemaal veranderens

zie verder.

Dé methode is dus bij valavond (liefst niet te laat want dan ben je alweer de klos;

de vogel is dan nl. al onder zeil) in de nabij­

heid van enkele vermeend geschikte holen post te vatten en dan te wachten tot er eventueel een bewoner komt aanvliegen. Al naargelang de

individuele karaktertrekjes van de vogel,

arriveert deze zeer opvallend of stiekem zodat je verduiveld goed moet opletten of alle moeite is tevergeefs geweest. voltt;ende paragre.af wat meer hierover.,

In de


r

groene

.J /i

.

kleine bonte

g:._E! fi!2�!-�2��!-!�!�2�-2�-�!-�!2��!���!l-!!�E2Y!E�-2!_!�!2!!!�1 Vooral bij

lgrote

bonte spechtenlis er nogal veel variatie in

gedrag nabij de slaapholen. Twee extreme voorbeelden hiervan waren het �en verleden winter

(81-182)"

ll..�:!!.� kwam

i

grote bonte

gewoonlijk roepend aanvliegen

top van een populier waar hij nog luider begon te "kippen".

Als hij wat gerustgesteld was,

begon

de

vogel te schij�oerageren,

Ik zeg wel "schijni'oerageren" want dat lijkt voor iedereen die bet ooit gezien heeft duidelijk:

nabij de slaapplaats

�Als grote b

&'t e

gebruik maken,

spechten reeds lange tijd van een zelfde holte

wordt er hoo gs ten s enkele malen naar binnen getuurd

getuurd alvorens definitie! het slaapbol te betrekken. is dat sommige vogels

boven de boomkruinen en landde dan in enkele golvende etappes in

de

(

5

dan zo

klopt,

komt de bewoner even "checken" wat er gaande is maar

verdwijnt snel terug

naar

hetzelfde hol terug.

de stam - horen daveren tet beneden 1

verdwijnt ogenblikkelijk in het hol. op

verdwoen daarop onmiddellijk in het hol.

lijk geen kik en als ik b.v.

Soms

g a!

hol zijn,

en

"kwijt".

de vogel letter­

specht een slaapholte langer gebruiktt

naarmate een

IKieine

was.

grote

mak

de

vallend

verdwijnen ze dan zijn diegenen die,

eindelijk

na elkaar

in het

éénmaal in het hol, het nodig vinden nog

een aantal malen naar buiten te zijn.

kijken

alvorens

ze

gerustgest;eld

spechtje van kortbij gade te slaan.

soort te vinden

twijfelen zichtbaar en gaen den terug

l ) . Na ettelijke getwijfeld te hebben, hol. Echte buitenbeentjes

gemakkelijk tot

Het is echter moei lijk om slaapholen van deze

betreffende gat en kijken bier dan herhaalde malen naar binnen.

25.x

dan

uitstekende gelegenheid om dit zeer onop­

wordt ze ook veel minder

minuten aldus rond en ep bet vlieggat

zijn zeer

zoals sommige

bij overnachtingsplaatsen zijn dan ook een

bonte

vroege herfst-winter zijn grote bontes echte clowns.

springen wat achteruit,

spechtenldaarentegen

de slaapholte:

op enkele meters benaderen. Waarnemiugen

Eénmaal op de holenboom geland, kruipen ze omzichtig naar het

wat binnenkijken (soms tot

bonte

nabij

grote bontes kan je ze

schuchter en meer zelfverzekerd. *In

schijnen door deze soort met

plaats.

halt, want dan ben je de vogel

Dit is echter niet altijd zo:

van de groene

voorkeur uitgezocht te worden als slaap­

je klopt eens op de stam.

De aandachtige lezer zegt hier:

Eén

te overnachten: bomen die binnenin volledig

Wat doe je nu als je twijfelt of een specht al "thuis" is ? Juist,

slaapplaats.

2 versc hillende vlieggaten om in e e n beuk

afgeleid werd door ree!n, wist ik

natuurlijk niet o! de vogel al dan niet gearriveerd

de

spechten in het domein Van Tilt gebruikte

ook

"kip-kip"

vliegen over

Groene spechten zijn uitgesproken schuw

Ze kwam vrijwel altijd vanuit het Z "uit de riep dan 1X

tijd naar

"kluu-kluu" geroepen en de vogel

een slaapbol betrok - kwam op een veel minder opvallende manier lucht vallen" recht op het vlieggat,

van

zeker op de holenboom aan. Vlak voor

daar dan het bewuste hol in.

naar baar bedstee.

spechten vliegen

de landing wordt er veelal een luid

gebeitel - doorheen

daarentegen - dat in de onmiddellijke nabijhèid

meeste

't algemeen vanop grote a fst and tref-

Na een tijd vloog de vogel . dan via enkele andere tussenstations naar de holenboom en kroop

��1.!..�:g.t:J�

De

f Groene specbten]echter

wordt er

Soms kwam de vogel in de populier zitten waar ik onder zat en als

zijn

binnen.

echter bij verstoring weg maar komen na verloop

te spelen.

kon je

Grappig

hun hol gehecht zijn dat ze

er letterlijk niet uit te kloppen zijn: als je op de stam

enkel gehakt om wat opgedane frustratie van de voorbije dag kwijt

je dan je oor tegen de stam hield,

aan

:l 'IL

•••


r

groene

.J /i

.

kleine bonte

g:._E! fi!2�!-�2��!-!�!�2�-2�-�!-�!2��!���!l-!!�E2Y!E�-2!_!�!2!!!�1 Vooral bij

lgrote

bonte spechtenlis er nogal veel variatie in

gedrag nabij de slaapholen. Twee extreme voorbeelden hiervan waren het �en verleden winter

(81-182)"

ll..�:!!.� kwam

i

grote bonte

gewoonlijk roepend aanvliegen

top van een populier waar hij nog luider begon te "kippen".

Als hij wat gerustgesteld was,

begon

de

vogel te schij�oerageren,

Ik zeg wel "schijni'oerageren" want dat lijkt voor iedereen die bet ooit gezien heeft duidelijk:

nabij de slaapplaats

�Als grote b

&'t e

gebruik maken,

spechten reeds lange tijd van een zelfde holte

wordt er hoo gs ten s enkele malen naar binnen getuurd

getuurd alvorens definitie! het slaapbol te betrekken. is dat sommige vogels

boven de boomkruinen en landde dan in enkele golvende etappes in

de

(

5

dan zo

klopt,

komt de bewoner even "checken" wat er gaande is maar

verdwijnt snel terug

naar

hetzelfde hol terug.

de stam - horen daveren tet beneden 1

verdwijnt ogenblikkelijk in het hol. op

verdwoen daarop onmiddellijk in het hol.

lijk geen kik en als ik b.v.

Soms

g a!

hol zijn,

en

"kwijt".

de vogel letter­

specht een slaapholte langer gebruiktt

naarmate een

IKieine

was.

grote

mak

de

vallend

verdwijnen ze dan zijn diegenen die,

eindelijk

na elkaar

in het

éénmaal in het hol, het nodig vinden nog

een aantal malen naar buiten te zijn.

kijken

alvorens

ze

gerustgest;eld

spechtje van kortbij gade te slaan.

soort te vinden

twijfelen zichtbaar en gaen den terug

l ) . Na ettelijke getwijfeld te hebben, hol. Echte buitenbeentjes

gemakkelijk tot

Het is echter moei lijk om slaapholen van deze

betreffende gat en kijken bier dan herhaalde malen naar binnen.

25.x

dan

uitstekende gelegenheid om dit zeer onop­

wordt ze ook veel minder

minuten aldus rond en ep bet vlieggat

zijn zeer

zoals sommige

bij overnachtingsplaatsen zijn dan ook een

bonte

vroege herfst-winter zijn grote bontes echte clowns.

springen wat achteruit,

spechtenldaarentegen

de slaapholte:

op enkele meters benaderen. Waarnemiugen

Eénmaal op de holenboom geland, kruipen ze omzichtig naar het

wat binnenkijken (soms tot

bonte

nabij

grote bontes kan je ze

schuchter en meer zelfverzekerd. *In

schijnen door deze soort met

plaats.

halt, want dan ben je de vogel

Dit is echter niet altijd zo:

van de groene

voorkeur uitgezocht te worden als slaap­

je klopt eens op de stam.

De aandachtige lezer zegt hier:

Eén

te overnachten: bomen die binnenin volledig

Wat doe je nu als je twijfelt of een specht al "thuis" is ? Juist,

slaapplaats.

2 versc hillende vlieggaten om in e e n beuk

afgeleid werd door ree!n, wist ik

natuurlijk niet o! de vogel al dan niet gearriveerd

de

spechten in het domein Van Tilt gebruikte

ook

"kip-kip"

vliegen over

Groene spechten zijn uitgesproken schuw

Ze kwam vrijwel altijd vanuit het Z "uit de riep dan 1X

tijd naar

"kluu-kluu" geroepen en de vogel

een slaapbol betrok - kwam op een veel minder opvallende manier lucht vallen" recht op het vlieggat,

van

zeker op de holenboom aan. Vlak voor

daar dan het bewuste hol in.

naar baar bedstee.

spechten vliegen

de landing wordt er veelal een luid

gebeitel - doorheen

daarentegen - dat in de onmiddellijke nabijhèid

meeste

't algemeen vanop grote a fst and tref-

Na een tijd vloog de vogel . dan via enkele andere tussenstations naar de holenboom en kroop

��1.!..�:g.t:J�

De

f Groene specbten]echter

wordt er

Soms kwam de vogel in de populier zitten waar ik onder zat en als

zijn

binnen.

echter bij verstoring weg maar komen na verloop

te spelen.

kon je

Grappig

hun hol gehecht zijn dat ze

er letterlijk niet uit te kloppen zijn: als je op de stam

enkel gehakt om wat opgedane frustratie van de voorbije dag kwijt

je dan je oor tegen de stam hield,

aan

:l 'IL

•••


!f

i Veel interessanter is echter dat het <f kleine bonte een echte

2�-!��!Yi!��!�!2!s:l:E_!n_=!!2�!l

langslaper is t.o. v.

Bij onze waarnemingen op slaapplaatsen van spechten noteerden

de

� grote bontes. Uit sporadische waar­

nemigen 's avonds bleek dat deze vogel dan altijd vroeger in

2 bovenburen (in dezelfde populierestam 2 grote bonte en 1 kleine bonte specht).

we ook telkens de tijd waarop een vogel de slaapholte verliet of

de boom zat dan zijn

hierin verdwwen.

overnachtten

1n

We kunnen hieruit besluiten dat de kleine bonte specht

'78 deden

we dit vooral 's morgens bij een groepje spechten

(4 grote bontes en 2 kleine bontes) en in

bij een d'en� grote bonte en

81-182 meer systematisch 2 groene spechten; tussendoor noteerden

we ook wel wat losse gegev ens op verschillende, toevallig

Bij de i nter pretatie VWl deze gegevens kwamen we tot merkwaardige vaststellingen.

Figuur A behandelt de vroegochtendlijke observaties in "De Zicht". Eén zaak valt direct op: er is voor alle vogels een grote samen­ hang tussen het tijdstip van de

z onso p g ang

We bevestigden met onze waarnemingen ook hev feit dat de kleine bonte specht

-

in tegenstelling tot de grote bonte - geen vaste

overnachtingsplaats heeft; soms zat er niks en

gevonden, slaapplaatsen.

en het verlaten

van

het slaàphol.

een

kortere activiteitscyclus heeft dan zijn grotere collega.

wijfje kleine bonte in de holte van het gesproken

•• •

).

;'

1X zelfs een

(van hoffelijkheid

Eén van de meest interessante waarnemingen gebeurde in de wingevallei: en

in volgorde van aankomst: kleine bonte, grote bonte

tenslotte groene specht. Onze waarnemingen van de afgelopen

winter bevestigden dit1 uit het gros van onze verzamelde gegevens blijkt dat groene spechten langer dagactief zijn dan grote bonte spechten. Dit is echter in strijd met de literatuur over dit

onde rw erp en zou eventueel nog verder kunnen onderzocht worden.

�füjl �aarnemingen in

Fig. B zijn

het domein Van Tilt in

181-182.

Het meest opvallende in deze figuur is het verschil tussen het! en� grote bonte specht. Het is regel dat mannetjes vroeger

de slaapplaats opzoeken dan � ; dit geldt voor vele vogelsoorten

en niet alleen voor spechten.

Net zoals kleine bonte spechten een kortere winterdag hebben dan grote bonte spechten , is er dus binnen deze laatste soort een verdere opsplitsing. Uit onze sporadische waarnemingen bij dezelfde vogels

1

s morgens bleek immers het

� de

"lang­

slaper" te zijn zodat wel degelijk het� langer ac tief is.

Deze verschillende timing heeft voor de spechten enkele voor­ Figuur A: Ochtendlijke waarnemingen op een spechtenslaappplaats gedurende

a�

nawinter

'78

links van de figuuri zo vroeg moesten we opstaan boven de figuur: de verschillende waarnemingsdagen

Elk punt stelt het verlaten van de slaapholte van een

vogel voor; punten die zeker afkomstig zijn

van

dezelfde

specht zijn verbonden.

bovenste lijn: een grote bonte uit boom 1. dikke lijni evolutie van het tijdstip van zons­ opgang onderste lijn: de kleine bonts (boom 2)

.e � r

:

ob.

.l

reil �nfio d ,Bw;" !, .

delen. Mannetje en vrouwtje groto bonte specht hebben een apart winterterritorium: ze verdedigen dus elk een stuk van het bos en verdrijven hier eventueel een al te opdringerige soortgenoot. Indien er nu een tekort aan geschikte slaapholen i s (dit is bij­ voorbeelcl het geval in de situatie van fig. A), zullen de geschikte holenbomen optimaal moeten benut worden:

vindt men dan echte "spechtenflats" waar

niet zelden

3 of meer vogels in

verdiepingen boven elkaar in dezelfde holenboom slapen.


!f

i Veel interessanter is echter dat het <f kleine bonte een echte

2�-!��!Yi!��!�!2!s:l:E_!n_=!!2�!l

langslaper is t.o. v.

Bij onze waarnemingen op slaapplaatsen van spechten noteerden

de

� grote bontes. Uit sporadische waar­

nemigen 's avonds bleek dat deze vogel dan altijd vroeger in

2 bovenburen (in dezelfde populierestam 2 grote bonte en 1 kleine bonte specht).

we ook telkens de tijd waarop een vogel de slaapholte verliet of

de boom zat dan zijn

hierin verdwwen.

overnachtten

1n

We kunnen hieruit besluiten dat de kleine bonte specht

'78 deden

we dit vooral 's morgens bij een groepje spechten

(4 grote bontes en 2 kleine bontes) en in

bij een d'en� grote bonte en

81-182 meer systematisch 2 groene spechten; tussendoor noteerden

we ook wel wat losse gegev ens op verschillende, toevallig

Bij de i nter pretatie VWl deze gegevens kwamen we tot merkwaardige vaststellingen.

Figuur A behandelt de vroegochtendlijke observaties in "De Zicht". Eén zaak valt direct op: er is voor alle vogels een grote samen­ hang tussen het tijdstip van de

z onso p g ang

We bevestigden met onze waarnemingen ook hev feit dat de kleine bonte specht

-

in tegenstelling tot de grote bonte - geen vaste

overnachtingsplaats heeft; soms zat er niks en

gevonden, slaapplaatsen.

en het verlaten

van

het slaàphol.

een

kortere activiteitscyclus heeft dan zijn grotere collega.

wijfje kleine bonte in de holte van het gesproken

•• •

).

;'

1X zelfs een

(van hoffelijkheid

Eén van de meest interessante waarnemingen gebeurde in de wingevallei: en

in volgorde van aankomst: kleine bonte, grote bonte

tenslotte groene specht. Onze waarnemingen van de afgelopen

winter bevestigden dit1 uit het gros van onze verzamelde gegevens blijkt dat groene spechten langer dagactief zijn dan grote bonte spechten. Dit is echter in strijd met de literatuur over dit

onde rw erp en zou eventueel nog verder kunnen onderzocht worden.

�füjl �aarnemingen in

Fig. B zijn

het domein Van Tilt in

181-182.

Het meest opvallende in deze figuur is het verschil tussen het! en� grote bonte specht. Het is regel dat mannetjes vroeger

de slaapplaats opzoeken dan � ; dit geldt voor vele vogelsoorten

en niet alleen voor spechten.

Net zoals kleine bonte spechten een kortere winterdag hebben dan grote bonte spechten , is er dus binnen deze laatste soort een verdere opsplitsing. Uit onze sporadische waarnemingen bij dezelfde vogels

1

s morgens bleek immers het

� de

"lang­

slaper" te zijn zodat wel degelijk het� langer ac tief is.

Deze verschillende timing heeft voor de spechten enkele voor­ Figuur A: Ochtendlijke waarnemingen op een spechtenslaappplaats gedurende

a�

nawinter

'78

links van de figuuri zo vroeg moesten we opstaan boven de figuur: de verschillende waarnemingsdagen

Elk punt stelt het verlaten van de slaapholte van een

vogel voor; punten die zeker afkomstig zijn

van

dezelfde

specht zijn verbonden.

bovenste lijn: een grote bonte uit boom 1. dikke lijni evolutie van het tijdstip van zons­ opgang onderste lijn: de kleine bonts (boom 2)

.e � r

:

ob.

.l

reil �nfio d ,Bw;" !, .

delen. Mannetje en vrouwtje groto bonte specht hebben een apart winterterritorium: ze verdedigen dus elk een stuk van het bos en verdrijven hier eventueel een al te opdringerige soortgenoot. Indien er nu een tekort aan geschikte slaapholen i s (dit is bij­ voorbeelcl het geval in de situatie van fig. A), zullen de geschikte holenbomen optimaal moeten benut worden:

vindt men dan echte "spechtenflats" waar

niet zelden

3 of meer vogels in

verdiepingen boven elkaar in dezelfde holenboom slapen.


� � � -;. ;_ � � � � � �! ill• '! � 11��11i ( '��' [��;�1 1 1 1� �i·� UrWl' w 1 : : 1 1w 1. f�.,. 1.1 1 11� 1 fr � 1] : !1 1 l il i t '�I î l!1 I [� l ! t� r 1 11!ili. l I: illi.! . ij 1 1 1 1 ! 1 1 �! lt!l1Hll 11 1}1 1 : i 111 r1 ,11 , , � 111 111 1 1 J r 1 1 r 111,111 ,1111 ,11, 1111 111 ,r11 •111 11,1l!; 'dl. ' i ' 11,!1 !1,. !!11' " 1 ·1 lrr!''î11 1 'il! n 1 : n,l \! 11�11 r< 11n1 1 �1, Il 1i1 11 ' 11i i l 11 ·111 " ' ,, l 'i ·li: :i:! '1!· 1!lilH' Il ,, 1·!,,11 :dIl, I!ill!l1t1 i1rn !l1 111 , 11 ili l ! i !1!1 1 .� !til i:, 1lil ' 1 1 Il 1 l :::: :11 ! 1i!' !l:! !!11 1 ' 1 1 1 1 ! 11 ' 1 i 1 1 11 ' 1 1 1 1 1 l i" 1 ! : 1 : l 1! ! ' lil 1111:11 1 ' 11 1 l ' i i 1 ' ' 1 ! i i 1 . i ' ' , l ' i ! iji · i i 1 ll!j ' 1 1 i l ! 111 . 1 j l Il 1 1 f j 1 J .. · j . / � . I 11 ",, ·· . ."ijl. ·. 1 1 · i 11 1![ ," . l IJl 11 '1 !; 1 . 1!. .il1 1l! l i.U; l !1.i · !il ilr! Il· 'il· J! !l1 ! ·11l'11 lrt 11 1tfî !t1· . il'1I i:i; ! l [l l.11 .jr. 'i. 1 1 I. [' ilr1111 l ' 'i 1 [ !j1i. 1 h•·1 t; 1�i1' i111 ·! 1 'Il!Tl i·1,1!!;•111ljl'1il 1 \I l!" i [!!1. !i ! lilt! l i ! i!!l 111 l /: ijl'1�'1· 111l1 1l j.1l t1!,11H.f 1 1 i 11 I' 1 �. ·'l 1!fl; :l1 ;11·.1 lj; lilllj"' ' il ll 1 ' '11 1 / ·r11' . :1d·;:'11·i d!i 1.1 l!11 Il :· �til i�I rri H r [ 'r ·�+ i pf: lh! f 1 11' 'f i ' Il · ' 1 ,,,ll. l l'ir��, l1 1fli � ' 1'!1 !!il1 111 . j !,,, f l " iili1"" 1 11) '1![ ;:I, 1li! l! li illj !;Il lrii1 d i '"'l il l · .' 1 l· ii" d l:!lli:ll!!; tdHl :'Il!' :1!Hl1 1 ;1·i ·! ' 1 :!1. :tf l'.!!il!: : : 11,tJ \ 1!i 1111i l · � : : 1 1)1 1 1 , 1 !'.!! ! 1�1 W11ll 1 1 i " IWj 1 1 1!1 .1!1 !11 1 ! 1 1'11 1 i!'!l!!• I !!'1 11!! 1!· PI 1•:1 I l" 111 1 : 1 1 1 :,· q1:1. ! Hl :'f'\li 1 i,11lfl 1 1l!il,l1 ·I !� i!I:111 '; !� 1: ill' 11'·1 :"·1:,� ·I!! il1:ll :1: ' :1!,ll 1 : 1 l l , 11 1 1 1!'1 l,1,.,,l1·1·1 1 1111d1fH !:il1 1j.11 [,i1 ljj·f j11i 11, ,. 1;!1: !' 1111 , )lil;; 11·1 1,1 : L !. 'il''11. 'I'· :1.11i!l! i. ll11 q1:!i . ,,. 1 , 1. !, 1 1 · 1 1 i · 1"\ · ' · ' · ·�m1'H i , 1 I 1 ' 1 ,l · . 1' li-l'.i.Ifr 1ijt f• Hl fijJ' W · ii!1: ii!l fh i ; �� . M� · �In:! . 111 i ' ' I ' ! i '11il;1i1::; •! 1 � !l:f''f'1t i1i .; . 11 1 .:1;1f1 1 id li f1> 1. 111i l l 1 !1 1 :. 1 1 !:::,1:1: !1·:·11::::. Y" 1 1 ii! :i�I :;·1 � l/11 1 t ' 1 1 1 1 " : l l il:.l l f fl 111·1· 1'fl �i !+11fti ! 1tl : Hf: 1. f i�I !i li 11n 111! 1t!: k : : : !1! ! 11 'i!' l i ' i ' : : 1 ' : ;:, ''; i 1! : � �:rüH;jl 1 ii rn i tl! : ; " 'HJi l Jîl ! rHt IJl :ift i!1 , : . !i:1 W p�i1 Pi·11!'iL�tt11 ,r,l:!i111· 1li'i 111·1111 !1·11·w1· 1, 1 : 1•r.n1· 'i'. 11!1: 11JlW111 \·[111": 1ir.lil'1 �illt11! :1111! rn qi,l1'.:"' r1hlH;�,jµr!·I�f,,Jr·1 11 1· j,ilJ n:tllp,:i i!1I1ïfl1,.I: !1''!:!ii:\:1ilili�li·.j,n11�11t·lli!': l':l1•11!1111J !i!:':1:1· 1· Ij1, !;::11ni l" :·l':!"lli:1 l i::;r.':!:r ::r::1. :::1' . ,I,': ::i .. !1 ·• :'''• :1 !'.;1': i· :1·. 1:1�;1::i. 1 · :p1;::ITl q1irif, ' ' ' " : '· J' 1 : 1 ,i'i: i1,JP."' i11µ.ji! 'i'] füi'H1, lfl: d 1r j ! rri f;:: 111: li'' ;j,i i!'I' iTI .t1H fH1 ·lJi j':ii !i i 1 ' : 1 11 :;;! i!:t 1111 i!, îf i i 1i!! !!:: 1 · ! 1 1 1 l ' i.11 1 1 ::i; ! ; 1 : : : : 11lr il!i i! ir,' ;1:1 ilji J! 1, ,111 : !i1:: 1 !:t ; !:! Ji!i :1i1 l' i ; 1 1 / 1 . r · . il i" il'l 11 lii il 'i!::'111: · ·li• ! ' h . . ! .- 'l# . ::· l il' il· il . 1 W. : !il' ;1!:), fili · " \: ;: "!'l' i:! ; '!i1!ii. ii1!.1i1: 11!1 lf1' ! . l;il !'iÏ. 1'1!1 1:!! J'!!1i1!1 l t j ! i[:, : ;!,�J� r:f ·1 rn: 1 ( · ·11, ::111111 111 · :! ·: r '!1j 1 111' l"l l ' 1 · j • i " '.!'1 ·11·1 · 1 1 1 d · ' l· 1)l !1 •1:1 1 / J 1 i 1!' · I" ' •l' ' ' I " l ' 111-.1 ,, 111 :!'I .t·i JI · 1 · 1 ' r\ ·il I "J' H ! !•'1 1 11! 1111 fi'1'[; '·1· il\1 !li l ,.. !�!!!!Il '.tu 11 1 ! 1·1: 111,· tl'' · 1 11 1 1 '11 % •. • �v.li :�' ij. j �· :11: ·: :r·d 1 111' 1 L. iT 1 l 1 /'1 · !l: - . hti!f 1 UIl 1 ·'H ;] i 111111!1 J! il1 lilli!Jli' J 1 1!..1: l i:1�/:r:f1, · : \ " ; ;ii1'"'·i :l1 '. i !;� i!!i !;!i 1111Hl! lii1!i,! ,!l1 Il! ! ! ! ilr l jl 1 !:j! ,l! :i. •j[!11:' I:' r;11 , , . . · i!lli • · . · f·1r�l1-H- f . · · ittl i , . 11 ; · 111., 1 11·11 1,l,!· 1 · ,:. 111.!i1,·1, .'I"' · : 1 1 , · 1 1 1 1 1 ' ! ' [, ,1 ' ·1 1:1 1 : 11.11 i1 11 f, r1m1 , l 1·' T· 1 1n. 1 ! 1 : I : . ' 1 , ; ,."i· ., _:i--C-:-i-'� (h ! ' w dJ: 1 1· iili :'!1 1::: l 1 ! i ;1:f !! !ili .11: i1il �!11 i 1 il:! i1i1 !I ... 1ii1 1 . 11111!1 ! :�: : ;!;· i !jll�iu.:: : ,iJ hr--;. .....:.. :11 J !il !'il . 1 1 1' 111 l'. ' �1 �!H'!'' t !.i['• : q :' ·111 fi;i I• ; : 1 , 1" " 1 1i:::: ; : ! 1 m1 1 lil 11' 1111' ""1 . I·'· 1 1 :. !!li' 11' ii : , Nbli. ' : 1 1' i i!ll 1' 1·!! , :111 1 :1 1 ; i:i! i'11 ·', ' i1· . !".,,. ' 1i 1 J' 1! ij· ' i'1l• " :' !il'. ::11111111111,·:" 1 . I!1 1 tii11['+ ·1 1t 111'' lt.111111l 1111 1 · I l I""'�') 1 · 1 1 · :l+j I· ''i1 11'i 1 . ; :i� . : : :: q,1:,:1l : ; :!:::: :111 :111 !'i: l1P 1 1 1! ::!t : ,:/i !i!! :' � 1 J 1 w. it li11 l 11i111 i! '''.::Il : ��il 1:::j:.: i i:! �r(: : :1' è 1 i ; iiÎi )l!i lid :!11 . 1!!1 · f 111 ii11 L,11; ':J,rhi/'ii1 1:. i: [tlr �r1!fr:11fÏI. ii 1 ;I'11: !11! lj'l 'î:l111' ,• !H liio+; f� 111:i•ji rni" �. 'il · j 1 : :1:1h:;1: " 11 1 ,,, iJ1l1 �!I ! l : l !di 1:11 1 : Ij,"!' · :.�! ·1:' ,11�111U11I .�1�11·11,.H1 \l �r!l'Pt! �'it 'if ' ! j1;i(!�di!/.111.Tll!ttJ1:il-1;.!. tcrfl �·· l:::1411 1 ::r.. ;!" ::. : i1·' !r !jl11 1 1 1!1l 1 l Lil'Il ' ;i;!j/' i:!·11111 j 1'i' · ' , i!J1! i;; 1 1! .1 :f :l :'il1I:" ''' hrr. ;· �;' : � rmii! i1'11J;"11i 1•:· 1:' ·' 1I j i i! 1 :!!·'/i,11 :11· , 1 ':. 1 11 · ' 1 1··1 ·1· · 1,'11 · 1 illi l 1 IT T · ·· ·. Wi' 1: rtl :!JJ i11 ! Hl1lil! l ·ij'. l:Hinn :11illi w1��1ju 1 1!1111 I d! J111 1111IJJ 1 !: :: u1r �. illi .rr1 11 111! 1 1 :11,11 !! �flil11!: 1::1. 1 u! I u:'. !111 ' 1 i!lli i · ' 1::, 'lil 1 : !!! !11 111 :11 11 1t 11 ' 1ir�,,·i 1111\!'r1 1!�r,,. 11 ;· .�. t� 1q · 11 111 il! i1i! J!,1 . 1 : ·1.:: h ! '': 1 1 1 : ! · 1 1 1 q :1· 11 1 ll lil 1 /i 1 1 1 1· l 1 . ! 1 : 1 1 1 " 1 1 1 il ! 1 !;11: • r1 1 1 . 1 ' 1 , " 1 : 1 1 I 1 1 ! IJ; l iJ.;.!'.1•1 :1•:· li i i i : '.tjfi':M: 1111 \!11·1�l i 11 111 1 1 1: .... l!i, iil.1 tJl1 11

i\l jilil�ij f�r .r1 +�rrn1 ·1't�I 1lfi. ! ]i Mi l� ' 1 !i 1J1 1 J i [�1 : �rir1 1[( 1 1 111 ! l �1 11f 1. 1 l !i �.!t t1 1l 1�l 1 1!l 1 1 . 11[! � t,11 111 1 !i1i r1. 1jl in:l i!f 1 1 1. 1 1;�i 1 1 1 111 !ID Il , 1 1111 1� · . . 1 1. 1rm! 1l. !1 1 �1 1 1 !1 r,r\1il l ) �ir,��1,][1�il !1: 1; ]1!1 111 il! I� �, J� r1i1 l1' , �

.

.

11,1

, ,,

::

1

.

l fi

i.1.

.,. , , ,,,

;,. i l:i H i!'i !·

H.

:

111,

::!

1

.

11 1

.

r' •

,1

1

r

•.

lq

:

l.1

1 ,:, , ,,, 1111 1 p :

:+!1:i''

i !

, , , ,

I•

:11!!

1

,

1

,.,

''I

fJ!· 11

.

' 1' I • '.! i'';

1

�1 1 � " 1; 1 ; 1�:,'

1

1

111

,,

•1 !

,

Il

i''

l! i ' !i , 1 1 . .. i, : r:

1

,1'

1

.

' ·1 1 ·

11

,

•·

'•'

1

!

·

:111 11 1

1

·l i l'

"

I'

1

., r 1 1 1

. .

·

1 ,

.

i

1

,

1

1 .· 1 :1 · ; ; : :

f

:.: •

'1·

1 :i

: : : .;• . ' :

.

,

'

1

1

1

i

1

u"

l

�,

!!·: il. .

!11

r

1r

1

·

1

.

l

1

11

;

: "

111

1

!

.

1

1

",;�1 : 1,"

;

1

·l '!'i : · : '

.

i

1

' !'

, 1:

,

!' i!��11: , q

\

10 :

i 1'i

"" 1,ii .!f. ![· · :' ,

1 1 11. . 1 1 ,;: .i.x · J.i1

1

1

itIT !11! i : I ' llli

!

1:

;

,

i11

. . .. ,",, •· . . ·

1"1, 'ii'1'1 '

''1::

.

.

111: · , "1 •.:: " " ../. !:1 ' 1 ::

'' ·

11:• 1·11 f•d ! !.I i'! "" ,

--- 1il�

'I

Il

,.

'11 '"•

•l 1

"' 1 · rr: !!

Il

·1::

1

·

I

, ·i , " • i ·� : ·

,

.

T

1

.

·

.. ,,

i

-

· ·· 1

,

"'

l;.i "

. �1:

'

1 1l!

'

,

1

1

,

!

,

.

.

1 .1

'!i

;

,, " 11

! ;

.

:

'

'!

:1 " \ · .

il

: :;i�:: 1 ::•

.'

·

'!

,

J;

.

;

r,· .t

" '·I 11

1

!

1

1

i' 11" ii . : :: 1: i ! i i P I · i '" 1 !' 'I;

"i·1

I!•

·

i

••

' , ·-,,

1

i i

!I'•

i11• i

1'

, ·

.

:! :

'11'1

,

:11 " . ,

!•

'

•'

� '< j:;

Il i

H " r·. . 1 1 . l. '

il•

·

1 '. 1, , 1 · 1· . il!: · !: '.I' 'il!/!!. ! l 1'111! r 1n.

. • •

Id

1!i• '' '

: · I." . .•

'

·

f1i lcrr

1,1' I

· " 1 i· . , :1: '1.:1

1

i

1 ! 1

�� �

1

1 '

'

"i

!

.

r

.

,

'1

"

"

"

--. "' � .WIL 1f4'f

"

.uitt1.

"

,,

"

'"

*

11 1 � �

:•.:

H 111: 11;!

;'I:

1! 1

· '

1 ii :

n

'I!

"

·

dil

1t 1

.

".

i

1-1 .111

"

1:1: !1'1 ·'

1,1

"

1

I'

,,

P ii 11

l : 1J i) �tl !J1Ij,1 1tl , · 1 · ,

.

.

il'

.

:!:%

_

.

"

1:!

::Il

l'f.

..

il"

�.(Z.ü) �

· 't

·

:,!

i

,!

i

1 '' j.1, �.

! ,

1

.

i 'l'

;'i l

" '' ' ..

1 ;,�1 1

·

1

,

.

""

:,: l1!i

,, . ,L

t

.

111111!·

i)j!

liJ! 1:,•

: i l1 !l!

1

i

"

±

.. 1 ' ' ' I · 1 �t: 1!; I ,· 1! . i.t• 1' 1 ii·!1!

! 11: '1 i

:!I•

· ''' ,

P!1

,

'·l

l . . 1 1' l:i :111 1 1

1+1it

Indien nu 2 of ze lfs 3 spechten op hetze lfde tijdstip bij de bewuste holenboom arriveren loopt dit onvermijdelij

op strubb e lingen, die echter gemakke lijk kunnen vermeden w orden door een ( meer of

� )

verschillende timing voor

de verschillende voge ls. Dat wil e c hter niet z e ggen dat de vogels totaal geen contact hebb en met e lkaar. Vooral wanne er de voge ls roe pen voor of na het gebruik van het s laapbol, gebe urt het dikwijl s dat spechten op e lkaar antwoorden : ze beginnen dan gewoonlijk luider en sneller na elkaar te ro epen. Waarschijnlijk is dit een zachte vorm van agre ssie t.o.v. de concurrent. Waarnemingen nabij slaapholen van spechten bieden bovendien uitstekende gelegenheid om roffelende vogels te zien; vooral op zonnige voorjaarsdagen b e ginnen grote bonte spechten onmiddelijk na het verlaten van het slaapbol te roffelen op een geschikte tak in de nabijheid. (S)

In spechtenholen slapen niet alleen de rechtmatige eigenaars; ook koolmezen, pimpelmezen en ( natuurlijk) spreeuwen tr<>ffen

we re gelmatig aan terwijl we enkele keren e ekhoorntje s en

b oomkruipers betrapten op het lenen van een spechtewoonat als onderdak voor de nacht.

m Met dank aan Luc, Bart, Johan, Stephan, Jo, B ob, Dirk, de andere helpers voor hun ·toegewijd waarnemen en noteren.

''I' "'

· r 1 ·I , i · 1 11'

.

fiî: ' I' i ' Îi!� : ; :

i 11

·

---,--,--�c1fÁixHJL��à,Ji��- �c:"� �. 'J(�):.d.(Pkt/IJal;l�)F":�"!· 0

l

lilifr; ��;''::+,'! �: � i ' 1� 1 t,l��, \�.�i!��, l"' l "iilni!1, 1

.

·l

-

1

;. ' ; '

; : ; !11 ' Ij. l; d!i

• .;

i

1 1

!

1

..

1,, , 111, ,1 :! 1'!; . 1•1.'!l 1 1 11 1: qt · · i1"11·!; :+ 1 i•" i' •' " ' . '11' ''': ,. I' i !' i11I ! ! 1 : 1·:, · 1' li1' ,IJ !t!I ':" !i!! ;1 J i 'J ! !· 1 !i 1 !1 '!ij:; ...

" 'i " ' ' ' I

,1

H

1

j"

ql1 !

·

r

i:"

li'i

. :1 ' 1 1 lii 1 1 · ,::r 111:

.

·11 1:: . ! ;

, ·1!, ,. . 1 1• 1 li'I ,, 1:; ' 'i1 " ! · ' o. .j'! ! · � � 1�:i 'i!I 1 · 1 · .

l r.l:.k' '. J d J

,...,.,t--: ' . . 1 ! : i ! i �. i 1 1 ii . "· " . 'I' i;.,.,..r. � ,, 1 I 111 ' ''' ; , " : r • ·. :: , ·111 ·.'. ,' · ., J i i ; i t':: 1 1 : ! )·� i!1J :: 1 1 :i;�, · ' J! :i' ,, ,, , :: 1 � 1il!

'·

" :''Ï '

'ill

·

1 : : ·1 i i . " . p , �.,.,- , � . .

. .

.

r ·

'

.

JJ1:1,

L

"'

1t\tf. �1 n l!n '. i[1·' 1i1 1· 111 1, . lil: 1i:i 1li : ;.!l 'i il !ili 1 1 ! i.'1 � i i :i. i �J1· . , ,

;;

:", 1 · " ' ,, . :l"

1 1 '

,

I,

·

1

.

1

11

.

.

,

: .1 ·•"f•

1

' i'. ;1·11.I I ! •: ! •1 1' ·Il; :1 Il 1 tw •

!1·' �1 1 1

.

:

i l+

1

1

.

1

11;

1

1

i

,1. 1 ·1 1 1 1r · 11 L .!1l Ij !llJ 1

• i

.

t

f! H

1

1

ti

'

· ii;

1

1'.

•Il

:

,

,

. . �:"_·. l.t.tft i1� :'.� �l : � i� l i. li l i.1il'jil l i i. j;i. : l�j� n �.T� .. -, � ! :; '1 :. ;. i ! 1 '11' �1�1 1111 1 1 !1'1": 1I i:_wij. . :l ! . 1 rl 1 1.:! i1l '1 !J! . � , , :, .11

1 11

1", ·11 1 ·:11 ,,, 1., 1'''1i1•1 i • i • 1 ·.i1 ,· ,. 1,, .. '.!11'•1 .f11 1 . , 1 · 11 . J , . ! . 1 l 1 il J. 1·''i' ' "'"il:1'1.;1 '" ' ! 1111,., ' ·· 1 !! !!1 1 111: ''. i ! '· 1 iii' ·' .1 flil !I · :111 ·. : " ; . : ':l!,111. ;:!, il i 11" · l il 1 '1 1: i p l 1 : : · · I ;!, , ! , "P' i, 'ii i " , ; <11 : l1i ll '! : ' · 1' 1 • i " i i l 1' 1,, : .: 'î: . !:.: · 1 11 1 !! ;j H I! ;11 "I! 11: 1:11 I l li ' ' '!! . ':·1 . " . , 1. ·' · :1 11 , 1h l.11 tj ! ,. : , •" ' 'il · ' il ;i' '·I' ! i :: ! · ! 'd ., : , ! � !±;: : iid · t · 1:i 1 'i ,;q .

.1· 1·l i li ! 1i'!1 1 1ljl in!W1 J1 !i 1

!

1�

·

1

11!

. ,,

1

l

1 lli f l " I

.

11- . 1

�,�11 ltf�l 1 1 1!: �

1

1

10

=-

r� p

Alle informatie in dit artikel is niet alleen ontleend aan onze morgen- en avondzittingen maar ook vee lal in overeen­ stemming met andere (me er serieuze ?) onderzoeken.

(S): Spe chten roffelen waarschijnlijk om een geachikt broed­ hol " te adverteren" bij eventuele partners. De plaats

waar e e n specht roffelt is dan ook dikwijls vlakbij een overjarig spechtenhol gelegen; het gebeurt immers vrij dikwijls dat spechten geen nieuwe broed.holte uit­ hakken maar een oude in gebruik nemen. Herwig Blockx Lang.veld 233 3201 Hol sbe ek


� � � -;. ;_ � � � � � �! ill• '! � 11��11i ( '��' [��;�1 1 1 1� �i·� UrWl' w 1 : : 1 1w 1. f�.,. 1.1 1 11� 1 fr � 1] : !1 1 l il i t '�I î l!1 I [� l ! t� r 1 11!ili. l I: illi.! . ij 1 1 1 1 ! 1 1 �! lt!l1Hll 11 1}1 1 : i 111 r1 ,11 , , � 111 111 1 1 J r 1 1 r 111,111 ,1111 ,11, 1111 111 ,r11 •111 11,1l!; 'dl. ' i ' 11,!1 !1,. !!11' " 1 ·1 lrr!''î11 1 'il! n 1 : n,l \! 11�11 r< 11n1 1 �1, Il 1i1 11 ' 11i i l 11 ·111 " ' ,, l 'i ·li: :i:! '1!· 1!lilH' Il ,, 1·!,,11 :dIl, I!ill!l1t1 i1rn !l1 111 , 11 ili l ! i !1!1 1 .� !til i:, 1lil ' 1 1 Il 1 l :::: :11 ! 1i!' !l:! !!11 1 ' 1 1 1 1 ! 11 ' 1 i 1 1 11 ' 1 1 1 1 1 l i" 1 ! : 1 : l 1! ! ' lil 1111:11 1 ' 11 1 l ' i i 1 ' ' 1 ! i i 1 . i ' ' , l ' i ! iji · i i 1 ll!j ' 1 1 i l ! 111 . 1 j l Il 1 1 f j 1 J .. · j . / � . I 11 ",, ·· . ."ijl. ·. 1 1 · i 11 1![ ," . l IJl 11 '1 !; 1 . 1!. .il1 1l! l i.U; l !1.i · !il ilr! Il· 'il· J! !l1 ! ·11l'11 lrt 11 1tfî !t1· . il'1I i:i; ! l [l l.11 .jr. 'i. 1 1 I. [' ilr1111 l ' 'i 1 [ !j1i. 1 h•·1 t; 1�i1' i111 ·! 1 'Il!Tl i·1,1!!;•111ljl'1il 1 \I l!" i [!!1. !i ! lilt! l i ! i!!l 111 l /: ijl'1�'1· 111l1 1l j.1l t1!,11H.f 1 1 i 11 I' 1 �. ·'l 1!fl; :l1 ;11·.1 lj; lilllj"' ' il ll 1 ' '11 1 / ·r11' . :1d·;:'11·i d!i 1.1 l!11 Il :· �til i�I rri H r [ 'r ·�+ i pf: lh! f 1 11' 'f i ' Il · ' 1 ,,,ll. l l'ir��, l1 1fli � ' 1'!1 !!il1 111 . j !,,, f l " iili1"" 1 11) '1![ ;:I, 1li! l! li illj !;Il lrii1 d i '"'l il l · .' 1 l· ii" d l:!lli:ll!!; tdHl :'Il!' :1!Hl1 1 ;1·i ·! ' 1 :!1. :tf l'.!!il!: : : 11,tJ \ 1!i 1111i l · � : : 1 1)1 1 1 , 1 !'.!! ! 1�1 W11ll 1 1 i " IWj 1 1 1!1 .1!1 !11 1 ! 1 1'11 1 i!'!l!!• I !!'1 11!! 1!· PI 1•:1 I l" 111 1 : 1 1 1 :,· q1:1. ! Hl :'f'\li 1 i,11lfl 1 1l!il,l1 ·I !� i!I:111 '; !� 1: ill' 11'·1 :"·1:,� ·I!! il1:ll :1: ' :1!,ll 1 : 1 l l , 11 1 1 1!'1 l,1,.,,l1·1·1 1 1111d1fH !:il1 1j.11 [,i1 ljj·f j11i 11, ,. 1;!1: !' 1111 , )lil;; 11·1 1,1 : L !. 'il''11. 'I'· :1.11i!l! i. ll11 q1:!i . ,,. 1 , 1. !, 1 1 · 1 1 i · 1"\ · ' · ' · ·�m1'H i , 1 I 1 ' 1 ,l · . 1' li-l'.i.Ifr 1ijt f• Hl fijJ' W · ii!1: ii!l fh i ; �� . M� · �In:! . 111 i ' ' I ' ! i '11il;1i1::; •! 1 � !l:f''f'1t i1i .; . 11 1 .:1;1f1 1 id li f1> 1. 111i l l 1 !1 1 :. 1 1 !:::,1:1: !1·:·11::::. Y" 1 1 ii! :i�I :;·1 � l/11 1 t ' 1 1 1 1 " : l l il:.l l f fl 111·1· 1'fl �i !+11fti ! 1tl : Hf: 1. f i�I !i li 11n 111! 1t!: k : : : !1! ! 11 'i!' l i ' i ' : : 1 ' : ;:, ''; i 1! : � �:rüH;jl 1 ii rn i tl! : ; " 'HJi l Jîl ! rHt IJl :ift i!1 , : . !i:1 W p�i1 Pi·11!'iL�tt11 ,r,l:!i111· 1li'i 111·1111 !1·11·w1· 1, 1 : 1•r.n1· 'i'. 11!1: 11JlW111 \·[111": 1ir.lil'1 �illt11! :1111! rn qi,l1'.:"' r1hlH;�,jµr!·I�f,,Jr·1 11 1· j,ilJ n:tllp,:i i!1I1ïfl1,.I: !1''!:!ii:\:1ilili�li·.j,n11�11t·lli!': l':l1•11!1111J !i!:':1:1· 1· Ij1, !;::11ni l" :·l':!"lli:1 l i::;r.':!:r ::r::1. :::1' . ,I,': ::i .. !1 ·• :'''• :1 !'.;1': i· :1·. 1:1�;1::i. 1 · :p1;::ITl q1irif, ' ' ' " : '· J' 1 : 1 ,i'i: i1,JP."' i11µ.ji! 'i'] füi'H1, lfl: d 1r j ! rri f;:: 111: li'' ;j,i i!'I' iTI .t1H fH1 ·lJi j':ii !i i 1 ' : 1 11 :;;! i!:t 1111 i!, îf i i 1i!! !!:: 1 · ! 1 1 1 l ' i.11 1 1 ::i; ! ; 1 : : : : 11lr il!i i! ir,' ;1:1 ilji J! 1, ,111 : !i1:: 1 !:t ; !:! Ji!i :1i1 l' i ; 1 1 / 1 . r · . il i" il'l 11 lii il 'i!::'111: · ·li• ! ' h . . ! .- 'l# . ::· l il' il· il . 1 W. : !il' ;1!:), fili · " \: ;: "!'l' i:! ; '!i1!ii. ii1!.1i1: 11!1 lf1' ! . l;il !'iÏ. 1'1!1 1:!! J'!!1i1!1 l t j ! i[:, : ;!,�J� r:f ·1 rn: 1 ( · ·11, ::111111 111 · :! ·: r '!1j 1 111' l"l l ' 1 · j • i " '.!'1 ·11·1 · 1 1 1 d · ' l· 1)l !1 •1:1 1 / J 1 i 1!' · I" ' •l' ' ' I " l ' 111-.1 ,, 111 :!'I .t·i JI · 1 · 1 ' r\ ·il I "J' H ! !•'1 1 11! 1111 fi'1'[; '·1· il\1 !li l ,.. !�!!!!Il '.tu 11 1 ! 1·1: 111,· tl'' · 1 11 1 1 '11 % •. • �v.li :�' ij. j �· :11: ·: :r·d 1 111' 1 L. iT 1 l 1 /'1 · !l: - . hti!f 1 UIl 1 ·'H ;] i 111111!1 J! il1 lilli!Jli' J 1 1!..1: l i:1�/:r:f1, · : \ " ; ;ii1'"'·i :l1 '. i !;� i!!i !;!i 1111Hl! lii1!i,! ,!l1 Il! ! ! ! ilr l jl 1 !:j! ,l! :i. •j[!11:' I:' r;11 , , . . · i!lli • · . · f·1r�l1-H- f . · · ittl i , . 11 ; · 111., 1 11·11 1,l,!· 1 · ,:. 111.!i1,·1, .'I"' · : 1 1 , · 1 1 1 1 1 ' ! ' [, ,1 ' ·1 1:1 1 : 11.11 i1 11 f, r1m1 , l 1·' T· 1 1n. 1 ! 1 : I : . ' 1 , ; ,."i· ., _:i--C-:-i-'� (h ! ' w dJ: 1 1· iili :'!1 1::: l 1 ! i ;1:f !! !ili .11: i1il �!11 i 1 il:! i1i1 !I ... 1ii1 1 . 11111!1 ! :�: : ;!;· i !jll�iu.:: : ,iJ hr--;. .....:.. :11 J !il !'il . 1 1 1' 111 l'. ' �1 �!H'!'' t !.i['• : q :' ·111 fi;i I• ; : 1 , 1" " 1 1i:::: ; : ! 1 m1 1 lil 11' 1111' ""1 . I·'· 1 1 :. !!li' 11' ii : , Nbli. ' : 1 1' i i!ll 1' 1·!! , :111 1 :1 1 ; i:i! i'11 ·', ' i1· . !".,,. ' 1i 1 J' 1! ij· ' i'1l• " :' !il'. ::11111111111,·:" 1 . I!1 1 tii11['+ ·1 1t 111'' lt.111111l 1111 1 · I l I""'�') 1 · 1 1 · :l+j I· ''i1 11'i 1 . ; :i� . : : :: q,1:,:1l : ; :!:::: :111 :111 !'i: l1P 1 1 1! ::!t : ,:/i !i!! :' � 1 J 1 w. it li11 l 11i111 i! '''.::Il : ��il 1:::j:.: i i:! �r(: : :1' è 1 i ; iiÎi )l!i lid :!11 . 1!!1 · f 111 ii11 L,11; ':J,rhi/'ii1 1:. i: [tlr �r1!fr:11fÏI. ii 1 ;I'11: !11! lj'l 'î:l111' ,• !H liio+; f� 111:i•ji rni" �. 'il · j 1 : :1:1h:;1: " 11 1 ,,, iJ1l1 �!I ! l : l !di 1:11 1 : Ij,"!' · :.�! ·1:' ,11�111U11I .�1�11·11,.H1 \l �r!l'Pt! �'it 'if ' ! j1;i(!�di!/.111.Tll!ttJ1:il-1;.!. tcrfl �·· l:::1411 1 ::r.. ;!" ::. : i1·' !r !jl11 1 1 1!1l 1 l Lil'Il ' ;i;!j/' i:!·11111 j 1'i' · ' , i!J1! i;; 1 1! .1 :f :l :'il1I:" ''' hrr. ;· �;' : � rmii! i1'11J;"11i 1•:· 1:' ·' 1I j i i! 1 :!!·'/i,11 :11· , 1 ':. 1 11 · ' 1 1··1 ·1· · 1,'11 · 1 illi l 1 IT T · ·· ·. Wi' 1: rtl :!JJ i11 ! Hl1lil! l ·ij'. l:Hinn :11illi w1��1ju 1 1!1111 I d! J111 1111IJJ 1 !: :: u1r �. illi .rr1 11 111! 1 1 :11,11 !! �flil11!: 1::1. 1 u! I u:'. !111 ' 1 i!lli i · ' 1::, 'lil 1 : !!! !11 111 :11 11 1t 11 ' 1ir�,,·i 1111\!'r1 1!�r,,. 11 ;· .�. t� 1q · 11 111 il! i1i! J!,1 . 1 : ·1.:: h ! '': 1 1 1 : ! · 1 1 1 q :1· 11 1 ll lil 1 /i 1 1 1 1· l 1 . ! 1 : 1 1 1 " 1 1 1 il ! 1 !;11: • r1 1 1 . 1 ' 1 , " 1 : 1 1 I 1 1 ! IJ; l iJ.;.!'.1•1 :1•:· li i i i : '.tjfi':M: 1111 \!11·1�l i 11 111 1 1 1: .... l!i, iil.1 tJl1 11

i\l jilil�ij f�r .r1 +�rrn1 ·1't�I 1lfi. ! ]i Mi l� ' 1 !i 1J1 1 J i [�1 : �rir1 1[( 1 1 111 ! l �1 11f 1. 1 l !i �.!t t1 1l 1�l 1 1!l 1 1 . 11[! � t,11 111 1 !i1i r1. 1jl in:l i!f 1 1 1. 1 1;�i 1 1 1 111 !ID Il , 1 1111 1� · . . 1 1. 1rm! 1l. !1 1 �1 1 1 !1 r,r\1il l ) �ir,��1,][1�il !1: 1; ]1!1 111 il! I� �, J� r1i1 l1' , �

.

.

11,1

, ,,

::

1

.

l fi

i.1.

.,. , , ,,,

;,. i l:i H i!'i !·

H.

:

111,

::!

1

.

11 1

.

r' •

,1

1

r

•.

lq

:

l.1

1 ,:, , ,,, 1111 1 p :

:+!1:i''

i !

, , , ,

I•

:11!!

1

,

1

,.,

''I

fJ!· 11

.

' 1' I • '.! i'';

1

�1 1 � " 1; 1 ; 1�:,'

1

1

111

,,

•1 !

,

Il

i''

l! i ' !i , 1 1 . .. i, : r:

1

,1'

1

.

' ·1 1 ·

11

,

•·

'•'

1

!

·

:111 11 1

1

·l i l'

"

I'

1

., r 1 1 1

. .

·

1 ,

.

i

1

,

1

1 .· 1 :1 · ; ; : :

f

:.: •

'1·

1 :i

: : : .;• . ' :

.

,

'

1

1

1

i

1

u"

l

�,

!!·: il. .

!11

r

1r

1

·

1

.

l

1

11

;

: "

111

1

!

.

1

1

",;�1 : 1,"

;

1

·l '!'i : · : '

.

i

1

' !'

, 1:

,

!' i!��11: , q

\

10 :

i 1'i

"" 1,ii .!f. ![· · :' ,

1 1 11. . 1 1 ,;: .i.x · J.i1

1

1

itIT !11! i : I ' llli

!

1:

;

,

i11

. . .. ,",, •· . . ·

1"1, 'ii'1'1 '

''1::

.

.

111: · , "1 •.:: " " ../. !:1 ' 1 ::

'' ·

11:• 1·11 f•d ! !.I i'! "" ,

--- 1il�

'I

Il

,.

'11 '"•

•l 1

"' 1 · rr: !!

Il

·1::

1

·

I

, ·i , " • i ·� : ·

,

.

T

1

.

·

.. ,,

i

-

· ·· 1

,

"'

l;.i "

. �1:

'

1 1l!

'

,

1

1

,

!

,

.

.

1 .1

'!i

;

,, " 11

! ;

.

:

'

'!

:1 " \ · .

il

: :;i�:: 1 ::•

.'

·

'!

,

J;

.

;

r,· .t

" '·I 11

1

!

1

1

i' 11" ii . : :: 1: i ! i i P I · i '" 1 !' 'I;

"i·1

I!•

·

i

••

' , ·-,,

1

i i

!I'•

i11• i

1'

, ·

.

:! :

'11'1

,

:11 " . ,

!•

'

•'

� '< j:;

Il i

H " r·. . 1 1 . l. '

il•

·

1 '. 1, , 1 · 1· . il!: · !: '.I' 'il!/!!. ! l 1'111! r 1n.

. • •

Id

1!i• '' '

: · I." . .•

'

·

f1i lcrr

1,1' I

· " 1 i· . , :1: '1.:1

1

i

1 ! 1

�� �

1

1 '

'

"i

!

.

r

.

,

'1

"

"

"

--. "' � .WIL 1f4'f

"

.uitt1.

"

,,

"

'"

*

11 1 � �

:•.:

H 111: 11;!

;'I:

1! 1

· '

1 ii :

n

'I!

"

·

dil

1t 1

.

".

i

1-1 .111

"

1:1: !1'1 ·'

1,1

"

1

I'

,,

P ii 11

l : 1J i) �tl !J1Ij,1 1tl , · 1 · ,

.

.

il'

.

:!:%

_

.

"

1:!

::Il

l'f.

..

il"

�.(Z.ü) �

· 't

·

:,!

i

,!

i

1 '' j.1, �.

! ,

1

.

i 'l'

;'i l

" '' ' ..

1 ;,�1 1

·

1

,

.

""

:,: l1!i

,, . ,L

t

.

111111!·

i)j!

liJ! 1:,•

: i l1 !l!

1

i

"

±

.. 1 ' ' ' I · 1 �t: 1!; I ,· 1! . i.t• 1' 1 ii·!1!

! 11: '1 i

:!I•

· ''' ,

P!1

,

'·l

l . . 1 1' l:i :111 1 1

1+1it

Indien nu 2 of ze lfs 3 spechten op hetze lfde tijdstip bij de bewuste holenboom arriveren loopt dit onvermijdelij

op strubb e lingen, die echter gemakke lijk kunnen vermeden w orden door een ( meer of

� )

verschillende timing voor

de verschillende voge ls. Dat wil e c hter niet z e ggen dat de vogels totaal geen contact hebb en met e lkaar. Vooral wanne er de voge ls roe pen voor of na het gebruik van het s laapbol, gebe urt het dikwijl s dat spechten op e lkaar antwoorden : ze beginnen dan gewoonlijk luider en sneller na elkaar te ro epen. Waarschijnlijk is dit een zachte vorm van agre ssie t.o.v. de concurrent. Waarnemingen nabij slaapholen van spechten bieden bovendien uitstekende gelegenheid om roffelende vogels te zien; vooral op zonnige voorjaarsdagen b e ginnen grote bonte spechten onmiddelijk na het verlaten van het slaapbol te roffelen op een geschikte tak in de nabijheid. (S)

In spechtenholen slapen niet alleen de rechtmatige eigenaars; ook koolmezen, pimpelmezen en ( natuurlijk) spreeuwen tr<>ffen

we re gelmatig aan terwijl we enkele keren e ekhoorntje s en

b oomkruipers betrapten op het lenen van een spechtewoonat als onderdak voor de nacht.

m Met dank aan Luc, Bart, Johan, Stephan, Jo, B ob, Dirk, de andere helpers voor hun ·toegewijd waarnemen en noteren.

''I' "'

· r 1 ·I , i · 1 11'

.

fiî: ' I' i ' Îi!� : ; :

i 11

·

---,--,--�c1fÁixHJL��à,Ji��- �c:"� �. 'J(�):.d.(Pkt/IJal;l�)F":�"!· 0

l

lilifr; ��;''::+,'! �: � i ' 1� 1 t,l��, \�.�i!��, l"' l "iilni!1, 1

.

·l

-

1

;. ' ; '

; : ; !11 ' Ij. l; d!i

• .;

i

1 1

!

1

..

1,, , 111, ,1 :! 1'!; . 1•1.'!l 1 1 11 1: qt · · i1"11·!; :+ 1 i•" i' •' " ' . '11' ''': ,. I' i !' i11I ! ! 1 : 1·:, · 1' li1' ,IJ !t!I ':" !i!! ;1 J i 'J ! !· 1 !i 1 !1 '!ij:; ...

" 'i " ' ' ' I

,1

H

1

j"

ql1 !

·

r

i:"

li'i

. :1 ' 1 1 lii 1 1 · ,::r 111:

.

·11 1:: . ! ;

, ·1!, ,. . 1 1• 1 li'I ,, 1:; ' 'i1 " ! · ' o. .j'! ! · � � 1�:i 'i!I 1 · 1 · .

l r.l:.k' '. J d J

,...,.,t--: ' . . 1 ! : i ! i �. i 1 1 ii . "· " . 'I' i;.,.,..r. � ,, 1 I 111 ' ''' ; , " : r • ·. :: , ·111 ·.'. ,' · ., J i i ; i t':: 1 1 : ! )·� i!1J :: 1 1 :i;�, · ' J! :i' ,, ,, , :: 1 � 1il!

'·

" :''Ï '

'ill

·

1 : : ·1 i i . " . p , �.,.,- , � . .

. .

.

r ·

'

.

JJ1:1,

L

"'

1t\tf. �1 n l!n '. i[1·' 1i1 1· 111 1, . lil: 1i:i 1li : ;.!l 'i il !ili 1 1 ! i.'1 � i i :i. i �J1· . , ,

;;

:", 1 · " ' ,, . :l"

1 1 '

,

I,

·

1

.

1

11

.

.

,

: .1 ·•"f•

1

' i'. ;1·11.I I ! •: ! •1 1' ·Il; :1 Il 1 tw •

!1·' �1 1 1

.

:

i l+

1

1

.

1

11;

1

1

i

,1. 1 ·1 1 1 1r · 11 L .!1l Ij !llJ 1

• i

.

t

f! H

1

1

ti

'

· ii;

1

1'.

•Il

:

,

,

. . �:"_·. l.t.tft i1� :'.� �l : � i� l i. li l i.1il'jil l i i. j;i. : l�j� n �.T� .. -, � ! :; '1 :. ;. i ! 1 '11' �1�1 1111 1 1 !1'1": 1I i:_wij. . :l ! . 1 rl 1 1.:! i1l '1 !J! . � , , :, .11

1 11

1", ·11 1 ·:11 ,,, 1., 1'''1i1•1 i • i • 1 ·.i1 ,· ,. 1,, .. '.!11'•1 .f11 1 . , 1 · 11 . J , . ! . 1 l 1 il J. 1·''i' ' "'"il:1'1.;1 '" ' ! 1111,., ' ·· 1 !! !!1 1 111: ''. i ! '· 1 iii' ·' .1 flil !I · :111 ·. : " ; . : ':l!,111. ;:!, il i 11" · l il 1 '1 1: i p l 1 : : · · I ;!, , ! , "P' i, 'ii i " , ; <11 : l1i ll '! : ' · 1' 1 • i " i i l 1' 1,, : .: 'î: . !:.: · 1 11 1 !! ;j H I! ;11 "I! 11: 1:11 I l li ' ' '!! . ':·1 . " . , 1. ·' · :1 11 , 1h l.11 tj ! ,. : , •" ' 'il · ' il ;i' '·I' ! i :: ! · ! 'd ., : , ! � !±;: : iid · t · 1:i 1 'i ,;q .

.1· 1·l i li ! 1i'!1 1 1ljl in!W1 J1 !i 1

!

1�

·

1

11!

. ,,

1

l

1 lli f l " I

.

11- . 1

�,�11 ltf�l 1 1 1!: �

1

1

10

=-

r� p

Alle informatie in dit artikel is niet alleen ontleend aan onze morgen- en avondzittingen maar ook vee lal in overeen­ stemming met andere (me er serieuze ?) onderzoeken.

(S): Spe chten roffelen waarschijnlijk om een geachikt broed­ hol " te adverteren" bij eventuele partners. De plaats

waar e e n specht roffelt is dan ook dikwijls vlakbij een overjarig spechtenhol gelegen; het gebeurt immers vrij dikwijls dat spechten geen nieuwe broed.holte uit­ hakken maar een oude in gebruik nemen. Herwig Blockx Lang.veld 233 3201 Hol sbe ek


·wij produceren zur� rfgens . . . .:�:�;;;}�1.1��1��'.I;� :

." � .

"' �

�",� i · · · J

' ( f.. ..., · ,

'

."

;"., '

' j 1 .'

l !

••

$1!1(-'' '" � Gil- .:; . . . tf;t.r.:

jj ' • . 5 ��

. . .·1.;,�

� ': "'.,

'

f a un a

zal

well icht

ma s s a l e

m e r erl . de

on s b l o t e

wel

en

eens bij

NOx

het

deze

vr i j .

l i jke

z wa v e l g a

e en

19°

de

e e uw

d euk

A f z e t t in g

2.

dan l a n g s

en

die

2

hier

we

weg

wat

A fz e t t in g

langs

dro g e

we g

waa r

hu i z e n

reacties

aan

ed

d e zwa r t e

h e t P a r theuon , z e l fs

ons

kor s t

e i. g e u

s c h o o n g em a a k t

u i t l o kk e n .

de

op

s t a dhu i s

is ,

maar

dat

voor

wij

ga s s e n

de

van

er het

het

in

de

zure

op b o m e n ,

Kar i a t iden van

Karnak

van

en

reeds

A E l- 1 1'#

v e r z ur in g e c o s y s t e e'm

d e p r o b l e ma t i e k

wa t er

p hy t o p l an c t o n ,

Het

niet

w i j ten

te

a qu a t i s c h e

de

op

g e l e gd

prob l e em

van

aan

er m e e r

zodat

v e r dw i j n e n

p r o b l e em v a n h e t

de

e en

ma s s a l e

l icht

wordt

de

van

for e l ? door het

i nv e r t e b r a a t

,

zure

wa t e r

o v e r ga a n

om

zal

de

f a una

t en s l o t t e

'\

9.0

:· -·;:A J

l

1 0 · .ACI DIC

. 4.Sj,· ,,'4,�;;.,· � "

'

.

.

·,,,

van

gehe e l

pH

4

pollut i e :

o n d e r t u s s en wel h o e l an g ?

kent

n a d ruk

'"'"""'""" U.MIS.19l0

D e nk e n we d a a r b i j

t e mp e l s

de

llAWATBI AND IAKING IOOA

en

(Z VIU:

het

met

z ich

h i e l den

/r/I T7 l /f FT. .

v e r z ur i n g

deze

in

z i jn?

r e v er s ib e l

e v o l uer en

van

6

s t i j gende

De

v e r an d e r i n g

e en

k e nn e n .

r e ul t c e r t

g e b o uw e n :

E gyp t i s c h e

van

p r o c e s s en o i v

vormen

de

so2

het

A

in

de

komen

kl eur

v e r dw i j n e n .

niet

o p k om s t

Wie

.

bezig.

vooral

van

In d e r d a a d , naar

en

met

k a t a l y s a t oren

na t t e

.

zij

bruine

502

o n t k enn e n .

p r o c e s s en

v e r z ur i n g

d o or g e l a t en?

t o t dan n a t uu r ­

ingEw ikke l d e

langs

r e g en

zijn

op­

het

s t e enko o l

van

onder s c h e i den

1.

komt

i n g ewerkt

z i jn

s t erfte

dur v e n

i n s pu i e n

p ro c e s s en

de

deze

.

aan

z i jn

onderhevi g

n i emand

---

* u Ó *

w e t enschapslui

d i e p b l a uw e

van

-..!_·� ·-

� lfO t; e � 1'1. .

fl ora

e c o s y s t emen .

met

wel

Of

T o t n u werd

• • •

vu l ka n e n

were l d

v e r z ur i n g s v e r s c h i j n s e l e n

T e c hn i s c h

reeds

r e vo l u t i e .

z o nn e l i c h t , s t o f , o x i d a n t i a tot

iuimen

j ul l i e

toch

b o v en d i en

serieze

v e rbran d in g

die

on z e

en

i n de

r o okp

O.K. ,

proc e s s en

s ys t e em

evenw i c h t

vr i j

deze

kr e e g

bij de

s s en

rel a t i e

e en

onder

bac t er i o l o gi sche

Doch

indus t r i e l e

o.a. 503

Zo

da t eert !

t erug

ecologische

c on t i n u . de

,

s o mm i g e n

die

s c an d i n a v i s c h e

er

onz i c h t b a r e

g e ho o rd ;

van

b l auw e

v e r z u r i n g s p r o b l e em

j a r en

t ra ge

oog

zul l en

he t

da t

mil jarden

ook

van eens

E n naar m e n z e gt b e s t a a t

na tuurl i j k

m e r k en

iu de t e

vi s s t er f t e

voor

Ja,

al

wel

.

.

onverb i d d e l i j k

vel e

Reeds

a l l e ma a l

.

'�

en

Dat

t ew e e g .

er

."

•.

brengt

hebben

•··.

/'

·.•

·1 .

We

1t

. .;:./,��� <::"); H1., SO"I ,._, J. H ._" "o.,. . ( " _..:;/ . . � " ( ' " - '11.N. 0.1. f'-• /i t "·OJ � ' ' . . ·' rM ( . "':» j..-'":� "�· :! ' �da4 ':' _ � " . ,.'. : ;----- ,.--- .- -,;,....,.:.... . _/ .....___,_ " ' " ')( , .._..;/ . . ,_

. �

VEHZUH J N G ?

. c ..

-�µ,,,.,,4/�du.

11

ver t ebra a t te

)


·wij produceren zur� rfgens . . . .:�:�;;;}�1.1��1��'.I;� :

." � .

"' �

�",� i · · · J

' ( f.. ..., · ,

'

."

;"., '

' j 1 .'

l !

••

$1!1(-'' '" � Gil- .:; . . . tf;t.r.:

jj ' • . 5 ��

. . .·1.;,�

� ': "'.,

'

f a un a

zal

well icht

ma s s a l e

m e r erl . de

on s b l o t e

wel

en

eens bij

NOx

het

deze

vr i j .

l i jke

z wa v e l g a

e en

19°

de

e e uw

d euk

A f z e t t in g

2.

dan l a n g s

en

die

2

hier

we

weg

wat

A fz e t t in g

langs

dro g e

we g

waa r

hu i z e n

reacties

aan

ed

d e zwa r t e

h e t P a r theuon , z e l fs

ons

kor s t

e i. g e u

s c h o o n g em a a k t

u i t l o kk e n .

de

op

s t a dhu i s

is ,

maar

dat

voor

wij

ga s s e n

de

van

er het

het

in

de

zure

op b o m e n ,

Kar i a t iden van

Karnak

van

en

reeds

A E l- 1 1'#

v e r z ur in g e c o s y s t e e'm

d e p r o b l e ma t i e k

wa t er

p hy t o p l an c t o n ,

Het

niet

w i j ten

te

a qu a t i s c h e

de

op

g e l e gd

prob l e em

van

aan

er m e e r

zodat

v e r dw i j n e n

p r o b l e em v a n h e t

de

e en

ma s s a l e

l icht

wordt

de

van

for e l ? door het

i nv e r t e b r a a t

,

zure

wa t e r

o v e r ga a n

om

zal

de

f a una

t en s l o t t e

'\

9.0

:· -·;:A J

l

1 0 · .ACI DIC

. 4.Sj,· ,,'4,�;;.,· � "

'

.

.

·,,,

van

gehe e l

pH

4

pollut i e :

o n d e r t u s s en wel h o e l an g ?

kent

n a d ruk

'"'"""'""" U.MIS.19l0

D e nk e n we d a a r b i j

t e mp e l s

de

llAWATBI AND IAKING IOOA

en

(Z VIU:

het

met

z ich

h i e l den

/r/I T7 l /f FT. .

v e r z ur i n g

deze

in

z i jn?

r e v er s ib e l

e v o l uer en

van

6

s t i j gende

De

v e r an d e r i n g

e en

k e nn e n .

r e ul t c e r t

g e b o uw e n :

E gyp t i s c h e

van

p r o c e s s en o i v

vormen

de

so2

het

A

in

de

komen

kl eur

v e r dw i j n e n .

niet

o p k om s t

Wie

.

bezig.

vooral

van

In d e r d a a d , naar

en

met

k a t a l y s a t oren

na t t e

.

zij

bruine

502

o n t k enn e n .

p r o c e s s en

v e r z ur i n g

d o or g e l a t en?

t o t dan n a t uu r ­

ingEw ikke l d e

langs

r e g en

zijn

op­

het

s t e enko o l

van

onder s c h e i den

1.

komt

i n g ewerkt

z i jn

s t erfte

dur v e n

i n s pu i e n

p ro c e s s en

de

deze

.

aan

z i jn

onderhevi g

n i emand

---

* u Ó *

w e t enschapslui

d i e p b l a uw e

van

-..!_·� ·-

� lfO t; e � 1'1. .

fl ora

e c o s y s t emen .

met

wel

Of

T o t n u werd

• • •

vu l ka n e n

were l d

v e r z ur i n g s v e r s c h i j n s e l e n

T e c hn i s c h

reeds

r e vo l u t i e .

z o nn e l i c h t , s t o f , o x i d a n t i a tot

iuimen

j ul l i e

toch

b o v en d i en

serieze

v e rbran d in g

die

on z e

en

i n de

r o okp

O.K. ,

proc e s s en

s ys t e em

evenw i c h t

vr i j

deze

kr e e g

bij de

s s en

rel a t i e

e en

onder

bac t er i o l o gi sche

Doch

indus t r i e l e

o.a. 503

Zo

da t eert !

t erug

ecologische

c on t i n u . de

,

s o mm i g e n

die

s c an d i n a v i s c h e

er

onz i c h t b a r e

g e ho o rd ;

van

b l auw e

v e r z u r i n g s p r o b l e em

j a r en

t ra ge

oog

zul l en

he t

da t

mil jarden

ook

van eens

E n naar m e n z e gt b e s t a a t

na tuurl i j k

m e r k en

iu de t e

vi s s t er f t e

voor

Ja,

al

wel

.

.

onverb i d d e l i j k

vel e

Reeds

a l l e ma a l

.

'�

en

Dat

t ew e e g .

er

."

•.

brengt

hebben

•··.

/'

·.•

·1 .

We

1t

. .;:./,��� <::"); H1., SO"I ,._, J. H ._" "o.,. . ( " _..:;/ . . � " ( ' " - '11.N. 0.1. f'-• /i t "·OJ � ' ' . . ·' rM ( . "':» j..-'":� "�· :! ' �da4 ':' _ � " . ,.'. : ;----- ,.--- .- -,;,....,.:.... . _/ .....___,_ " ' " ')( , .._..;/ . . ,_

. �

VEHZUH J N G ?

. c ..

-�µ,,,.,,4/�du.

11

ver t ebra a t te

)


14-

'1.1

Er

zal

gaan

de

in

deze

o n t w i k k e l en ,

diver s e

e en

dit

t i g en

hu i d

Z i jn

er

Geen

z i jn

t e gen

kunn e n

e en

dan

of

zur e

condities ,

kan

Zij

da g en .

a l l e en

zal

die

• •

ons

v e rw i t ­

va n

om v a n g

a an

deze

s i t ua t i e

he t

haar

en

in

haar

zal

vinden .

De

er

de

door

van

s y s t e em omgevin g

feit ,

hevige Doch

wa t e r i g

ook

ree l e

i nv l o e d

zo

duidel ijk.

u i t en

z ich

deze

van

kor t e

s t romen

en

Is

dit

g e o graph i s ch e

r e g e l en .

niet

te is

niet

Hoe van

ook

We

prob l e em

komt

i on e n

het

h e b b en

dr inkwa t e r

v e r z ur i n g

komen

wa t

van

en

onder­

verho o g t

Door in

met

deze

het

g r o n d wa t e r ,

terecht

komt ,

kan

dit

hebben . kunn en

soms

tot

zoal s

n e fa s t e

a s tma ,

• •

overal

gekend?

d i s t r ibut i e

a l l e s z in s

hoewel

we

on s

m i s l e iden . toch

da t

s o mm i g e

s treken

er

meer

last

ander e ?

k l i ma t o l o g i s c h e

s p e l en

b o d em

u i t e in d e l i j k

onder sche iden h i e r meerdere de

de

e l emen t e n .

a f z e t t in g e n

nu

dan

dan

in

a d emha l i n g s z i e k t e n

l a t en

het

en

t er e c h t .

g e vo l g

br on c h i t i s •

De

v o o rn a m e l i j k pH •

h i er

wel l icht

ook o n z e

fa c t oren :

o m s t a n d i gh e d en ,

ga s s en

de

w in d e n

e en

b e l a n gr i j k e

rol ,

zo

in

S c a n d in a v i �

terecht !

in

• •

e f f e c t en

op

In

p l an t en

i e der

b o m en

en

geval

is

zijn

nog

dan

ook

nog

die

on m i d ­

h e b b en

we

niet

zoal s

de

v i s sterfte

t e rm i j n e f f e c t e n

meren . wel

reeds

deze

me t

c r uc i a l e

de

dro g e

l e iden ,

mogen

oren ,

bepal en .

del i jke

wa t

de

in als

de

pr e da t or ;

mil ieu

Cu

de

de

in

N - f i xa t i e .

t em p e r a t uu r ,

t i j d s schaa l

bvb

deze

om

ga a t

het

b ep a a l d e

enke l e

vin d en

gr o o t s t e

dringt

van

g e b r u ik t ,

d i a rh e e

reeds

r e gen

komen

mens

me

v e r g i f t i g i n g s v e r s c h i j n s e l en

z ur e

chron i s c h e

in

er

vr a a g

mob i l i t e i t

de

ka t i on - u i t w i s s e l i n g ,

plant -bodem

De

ho ever

d� t

de

vo c h t i gh e i d , en

w e·r d e n

bul t e n

j o uw

Ook h i j

g e vo l g e n behouden

meren

de

h un

onderzoek g e dr a g

periode van

b ep aa l d

b o d e m z u u rh e i d 1

te

-

reeds

m en

naging.

e en

e en

van

hier

wa a r

b o v e n g en o e m d

hebben :

mo e i l i j k

e en

men s ?

uitlo ging

NaC l - ba l a n s

wa n t s e n

a an

ook

va n

rela t i e s

Wa n t ,

laag•

kl inkt

de

-

e ff e c t en

t ermen

t u s s en

deze

werd

ove r

dus

v e r d w i j n in g

de

v e ra n d e r i n g

in

k re t en

z i ch

p un c t a t a )

c on s tan t e

a l l e s z in s

wi j t en

te met

N i e t temin

wel

die

in B e l g i U

( C o r i xa e en

van

for e l .

Er

v e r gr o e i i n g e n ,

on t v o l k i n g .

inderdaad

o n t w i kk e l d e

ve e l

we

De

van

v e r gr o t i n g

g e l a t in e uz e

w a a r s c huw e n d e

ook

vo c h t u i t w i s s e l in g

Deze

e en

En

W a nn e e r

o.a.

du i k e rwa n t s

zijn

men

u i tkome n ,

e en

or gan i s men

vraa g ,

wan t s

de

schelp ,

a l g eh e l e

geen

s l e ch t e

s a m en

het

m e c ha n i sm en

van

a an p a s s en ?

Deze

Dat

bij

selectie

e en

ook

b e s c h o uw t

zo

sl echt s

v e rr i c h t ,

e en

m e r en

o r g an i s m e n

dikkere

doch

op

z ich

zal

de

real i t e i t

ui t g e vo er d

o v e r e en

s t emmen

in

doch bl ijft

vr a a g . het

pol l u t i e

gro e i

l a b o - e xp e r i m e n t e n

ni e t

wordt

g e dr a g

op

van

de

p l an t

ver schi l l ende

t o e g e d i en d ?

wa t

met

de

-

wa t

me t

d e in t e r a c t i e s m e t d e

van

wann e e r van

zijn

g e m e n g d e p o l l u t a n t en ?

-

invl o e d

z i jn

s ta dia

o m g e v i n g?

-

de

b o d e m g e s t e l dh e i d ,

Naargelang

de

aard

van

de

b o d em

zal

het

effec t


14-

'1.1

Er

zal

gaan

de

in

deze

o n t w i k k e l en ,

diver s e

e en

dit

t i g en

hu i d

Z i jn

er

Geen

z i jn

t e gen

kunn e n

e en

dan

of

zur e

condities ,

kan

Zij

da g en .

a l l e en

zal

die

• •

ons

v e rw i t ­

va n

om v a n g

a an

deze

s i t ua t i e

he t

haar

en

in

haar

zal

vinden .

De

er

de

door

van

s y s t e em omgevin g

feit ,

hevige Doch

wa t e r i g

ook

ree l e

i nv l o e d

zo

duidel ijk.

u i t en

z ich

deze

van

kor t e

s t romen

en

Is

dit

g e o graph i s ch e

r e g e l en .

niet

te is

niet

Hoe van

ook

We

prob l e em

komt

i on e n

het

h e b b en

dr inkwa t e r

v e r z ur i n g

komen

wa t

van

en

onder­

verho o g t

Door in

met

deze

het

g r o n d wa t e r ,

terecht

komt ,

kan

dit

hebben . kunn en

soms

tot

zoal s

n e fa s t e

a s tma ,

• •

overal

gekend?

d i s t r ibut i e

a l l e s z in s

hoewel

we

on s

m i s l e iden . toch

da t

s o mm i g e

s treken

er

meer

last

ander e ?

k l i ma t o l o g i s c h e

s p e l en

b o d em

u i t e in d e l i j k

onder sche iden h i e r meerdere de

de

e l emen t e n .

a f z e t t in g e n

nu

dan

dan

in

a d emha l i n g s z i e k t e n

l a t en

het

en

t er e c h t .

g e vo l g

br on c h i t i s •

De

v o o rn a m e l i j k pH •

h i er

wel l icht

ook o n z e

fa c t oren :

o m s t a n d i gh e d en ,

ga s s en

de

w in d e n

e en

b e l a n gr i j k e

rol ,

zo

in

S c a n d in a v i �

terecht !

in

• •

e f f e c t en

op

In

p l an t en

i e der

b o m en

en

geval

is

zijn

nog

dan

ook

nog

die

on m i d ­

h e b b en

we

niet

zoal s

de

v i s sterfte

t e rm i j n e f f e c t e n

meren . wel

reeds

deze

me t

c r uc i a l e

de

dro g e

l e iden ,

mogen

oren ,

bepal en .

del i jke

wa t

de

in als

de

pr e da t or ;

mil ieu

Cu

de

de

in

N - f i xa t i e .

t em p e r a t uu r ,

t i j d s schaa l

bvb

deze

om

ga a t

het

b ep a a l d e

enke l e

vin d en

gr o o t s t e

dringt

van

g e b r u ik t ,

d i a rh e e

reeds

r e gen

komen

mens

me

v e r g i f t i g i n g s v e r s c h i j n s e l en

z ur e

chron i s c h e

in

er

vr a a g

mob i l i t e i t

de

ka t i on - u i t w i s s e l i n g ,

plant -bodem

De

ho ever

d� t

de

vo c h t i gh e i d , en

w e·r d e n

bul t e n

j o uw

Ook h i j

g e vo l g e n behouden

meren

de

h un

onderzoek g e dr a g

periode van

b ep aa l d

b o d e m z u u rh e i d 1

te

-

reeds

m en

naging.

e en

e en

van

hier

wa a r

b o v e n g en o e m d

hebben :

mo e i l i j k

e en

men s ?

uitlo ging

NaC l - ba l a n s

wa n t s e n

a an

ook

va n

rela t i e s

Wa n t ,

laag•

kl inkt

de

-

e ff e c t en

t ermen

t u s s en

deze

werd

ove r

dus

v e r d w i j n in g

de

v e ra n d e r i n g

in

k re t en

z i ch

p un c t a t a )

c on s tan t e

a l l e s z in s

wi j t en

te met

N i e t temin

wel

die

in B e l g i U

( C o r i xa e en

van

for e l .

Er

v e r gr o e i i n g e n ,

on t v o l k i n g .

inderdaad

o n t w i kk e l d e

ve e l

we

De

van

v e r gr o t i n g

g e l a t in e uz e

w a a r s c huw e n d e

ook

vo c h t u i t w i s s e l in g

Deze

e en

En

W a nn e e r

o.a.

du i k e rwa n t s

zijn

men

u i tkome n ,

e en

or gan i s men

vraa g ,

wan t s

de

schelp ,

a l g eh e l e

geen

s l e ch t e

s a m en

het

m e c ha n i sm en

van

a an p a s s en ?

Deze

Dat

bij

selectie

e en

ook

b e s c h o uw t

zo

sl echt s

v e rr i c h t ,

e en

m e r en

o r g an i s m e n

dikkere

doch

op

z ich

zal

de

real i t e i t

ui t g e vo er d

o v e r e en

s t emmen

in

doch bl ijft

vr a a g . het

pol l u t i e

gro e i

l a b o - e xp e r i m e n t e n

ni e t

wordt

g e dr a g

op

van

de

p l an t

ver schi l l ende

t o e g e d i en d ?

wa t

met

de

-

wa t

me t

d e in t e r a c t i e s m e t d e

van

wann e e r van

zijn

g e m e n g d e p o l l u t a n t en ?

-

invl o e d

z i jn

s ta dia

o m g e v i n g?

-

de

b o d e m g e s t e l dh e i d ,

Naargelang

de

aard

van

de

b o d em

zal

het

effec t


:r

van

de

zure

zal

e en

zur e

bodem

e c h t er

g e s t e en t e H 1

v e r z u r in g s e f f e c t

b u f f e rw e r k i n g

d ll s

het

ka l k s t e en o f

zoals

�estaat

komt

�. o

gipsproc e s :

v e r s c l1 i l 1 e n .

neutra l i s er e n d e

In S c a n d i n a v i �

uit

-

r e gen

ka l k h o u d e n d e

Een

16

de

krij t ,

h e b b en .

grond

tot

s t erker

�o

-

het

en

ui t ing .

De

b l i j v en N a d i en

in

+

.f t. H iE FFE R, di t

z ich

e i genl i j k

n a t uur l i j k

b l a d eren ) Deze

in

de

de

a qua t i s c h e

Doch

Zweden

ka l k

in

de

bij

tot

is

te

houd b a r e Om

t e c hni e k e n

a l l e en

l an g s

o o r z a k en de

ga s s e n . -

men

van

het

Er b e s taan

w e gw e rp p r o c e s :

Caso3

op

werk e l i j k e

on t z wave l i n g

wordt

p a ra l l e l

met en

in

4

meren

van

e en

�Rlf Nill

Re s t kan

ons

l an g e

aan

reeds

e mp i r i s c h te

gaan

probl eem

de

te

het

ka l k . als

pil

en

g e b e ur t

wel

e en

komen Zo

p ro c 6 d 6 s

komen

b ekomen

a C va l

vo l g e n s

de

door

er

we we

naar dan

vr i j g e k o m e n

gewa s s en

z o u t en ,

ges tort .

gyp s

door

v e r dun d de

zwav e l ­

b o uwn i j v e r h e i d

van

ga s s t r o o m

g e s t uur d

r e a g e r en .

Bij

gaan

e en

al smede

verbrand i n g

z o da t

het

z o r g en v o o r

t o e vo e g e n

om

te

daar

op

bed

e en zal

e c o l o g i sch

b e l e t t en

te

duur

is.

e en

z ul l e n

onder

vl o e i s t o f er

bed.

e en gaa t

z i ch

w a rm t e o v e r dr a c h t

verz e k e ­

mengin g .

ka l k s t e e n da t

ook

g e f l ui d i s e erd

langs

p e rman en t e men

laa t s t e

i 2 5 % s t i j gen .

e en

als

goede

deze

zijn.

ont zwave l in g

wor d t

ga s s tr o o m e en

de

dat

deelt j e s

gr o t e

15

z ou m e t

de

verbranding

n e e r s l a g van

l anden n i e t

verme l d en

die

de

in s t a l l a t i e

te

vormen

wa t

dua l - a l k a l i p r o c e s

energ i e

fijne

4

z o u t en

- z o u t en )

t e g e n ga a t

de

i n on z e

gevormde

of

d o l om i e t

de

ga s s en

gaan

het

zor gen

voor

gaan

on t snapp en . Een

p r o b l e em

bij

deze

c on t i n u i t e i t

bij

de

niet

en h e t

op

p un t

zo

zal

ver

Dat we

met

een

h e b b en

zal

e en i e der

me thod e

is

v e r b r a n d in g . nog

wel

Deze

t e c hn i e k

ongeve er

10

e en

staat

jaar

nog

dur e n

is.

m e e r fa z i g

e n c omp l e x p r o b l e e m

onder

j ul l i e

wel

reeds

te

maken

du i d e l i j k

zijn.

m o e i l ij k

v e rb r a n d i n g s ga s

De

en

NH

gevormd

s ul fa a t

het

de

door

bed

de

en

is

nog

voora l e er . men om

niets.

er

mo e t en

:

(

vau

n e u t ra l i s er e n

verbran ding

v e r s c h i l l en d e

wor den

weg

gr i j p e n .

bij

waarbij

meer

op

model

vo o r s p e l l e n

t e rm i j n

op l o s s in g

van

kennen

hier

e en

T i j dens

ac idificatie

van

g e b euren

Door

ren

a f g e va l l e n

de

van

in

h i erb i j ( N a - en

gyp s

t e rw i j l

ko s t p r i j s

b e l l en

sche i­

v e r l o op

die

zijn

het

va n

meren

ongebl u s t e Caso

e en

a c a de m i s c h e

reeds

gooien ,

via

er

ui t ge dac h t .

s t el de

wa t er

e en

o p l o s s in g .

e en

een

op l o s s in gen

e c o s y s t emen

b i j vo o r b e e l d

.

kan

v e r s c h i l l e nd e

van

ro t t in g s pro c e s

z o u den

t i t ra t i eme t h o d e ,

)

Dit

wa t

in

worden

s c h a d e l i j k voor

w e gw e rpp r o c e s

g aan

hoeve elhe i d neerslag

n e er s l a g

In

het

+

hebben

veroorzaken .

v e r s c hil l e n d e

een

afsp eel t .

veron t r e in i gde

b o dem

Henr i k s on de

bij

wo r d en ? ·

do o r z i c h t

s tud i e

( de

+

b e n a d erd

a l l e ma a l

g e b e ur e n .

de

vo o r

nu e en

ver s c h i j n s e l en va n

Ook

we

pro c e "

a s p e c t en

kun d i g e

die

p r o b l e em

m o e t en

er

c a l c i um s u l f i e t

De

de

op l o s s in g

wordt

veran twoord

kan

vorm i n g

ka l kop l o s s in g e n

D ua l - a l k a l i p r o c e s :

Y. o

Het

Hoe

de

e in d p r o duk t en

s t o ffen

Vo or e e r s t

met

op

g ebruik t .

vo o r n a m e l i j k

k a l kho u d e n d ,

n :i. e t

w a s s en

z uur .

b e ru s t

Dat we ook

niet

laks

bij

de

wiedes

doch

om

zo

dergel i j ke

meer

te

gaan

pakken

m o e t en

onm i d d e l i j k

gaan

z i t t en

is

r e uz e - b e t o g in g e n

o r ga n i z e r e n

l i jkt

ook

dan

en

g e en

opl o s s in g . M i s s c h i en

da t

b i j dr a g en

door

te

brengen ,

Moet

e en

komen? Laa t

Of

ons

gr o o t s

we

e en i e d e r

zo

veel

e r o ve r

te

w er e l d n i e t z i jn

we

mo e t

e r g en s

b e wu s t w o r d i n g

is

zo

zijn heel

een

ons

s t e en t j e op

kunn en

de

hoogte

o o k voor

die na

p ra t e n . l e e fb a a r

dan

c on s e qu e n t

toch wel

m o g e l i j k m e n s en

z i jn ,

e go i s t i s c h en heel

geworden?

e f fe c t i e f kl e i n s

l an g z a a m ma a r

b e g in n e n ;

b e g inn en z ek e r

en

pro c e s !

iets

ons


:r

van

de

zure

zal

e en

zur e

bodem

e c h t er

g e s t e en t e H 1

v e r z u r in g s e f f e c t

b u f f e rw e r k i n g

d ll s

het

ka l k s t e en o f

zoals

�estaat

komt

�. o

gipsproc e s :

v e r s c l1 i l 1 e n .

neutra l i s er e n d e

In S c a n d i n a v i �

uit

-

r e gen

ka l k h o u d e n d e

Een

16

de

krij t ,

h e b b en .

grond

tot

s t erker

�o

-

het

en

ui t ing .

De

b l i j v en N a d i en

in

+

.f t. H iE FFE R, di t

z ich

e i genl i j k

n a t uur l i j k

b l a d eren ) Deze

in

de

de

a qua t i s c h e

Doch

Zweden

ka l k

in

de

bij

tot

is

te

houd b a r e Om

t e c hni e k e n

a l l e en

l an g s

o o r z a k en de

ga s s e n . -

men

van

het

Er b e s taan

w e gw e rp p r o c e s :

Caso3

op

werk e l i j k e

on t z wave l i n g

wordt

p a ra l l e l

met en

in

4

meren

van

e en

�Rlf Nill

Re s t kan

ons

l an g e

aan

reeds

e mp i r i s c h te

gaan

probl eem

de

te

het

ka l k . als

pil

en

g e b e ur t

wel

e en

komen Zo

p ro c 6 d 6 s

komen

b ekomen

a C va l

vo l g e n s

de

door

er

we we

naar dan

vr i j g e k o m e n

gewa s s en

z o u t en ,

ges tort .

gyp s

door

v e r dun d de

zwav e l ­

b o uwn i j v e r h e i d

van

ga s s t r o o m

g e s t uur d

r e a g e r en .

Bij

gaan

e en

al smede

verbrand i n g

z o da t

het

z o r g en v o o r

t o e vo e g e n

om

te

daar

op

bed

e en zal

e c o l o g i sch

b e l e t t en

te

duur

is.

e en

z ul l e n

onder

vl o e i s t o f er

bed.

e en gaa t

z i ch

w a rm t e o v e r dr a c h t

verz e k e ­

mengin g .

ka l k s t e e n da t

ook

g e f l ui d i s e erd

langs

p e rman en t e men

laa t s t e

i 2 5 % s t i j gen .

e en

als

goede

deze

zijn.

ont zwave l in g

wor d t

ga s s tr o o m e en

de

dat

deelt j e s

gr o t e

15

z ou m e t

de

verbranding

n e e r s l a g van

l anden n i e t

verme l d en

die

de

in s t a l l a t i e

te

vormen

wa t

dua l - a l k a l i p r o c e s

energ i e

fijne

4

z o u t en

- z o u t en )

t e g e n ga a t

de

i n on z e

gevormde

of

d o l om i e t

de

ga s s en

gaan

het

zor gen

voor

gaan

on t snapp en . Een

p r o b l e em

bij

deze

c on t i n u i t e i t

bij

de

niet

en h e t

op

p un t

zo

zal

ver

Dat we

met

een

h e b b en

zal

e en i e der

me thod e

is

v e r b r a n d in g . nog

wel

Deze

t e c hn i e k

ongeve er

10

e en

staat

jaar

nog

dur e n

is.

m e e r fa z i g

e n c omp l e x p r o b l e e m

onder

j ul l i e

wel

reeds

te

maken

du i d e l i j k

zijn.

m o e i l ij k

v e rb r a n d i n g s ga s

De

en

NH

gevormd

s ul fa a t

het

de

door

bed

de

en

is

nog

voora l e er . men om

niets.

er

mo e t en

:

(

vau

n e u t ra l i s er e n

verbran ding

v e r s c h i l l en d e

wor den

weg

gr i j p e n .

bij

waarbij

meer

op

model

vo o r s p e l l e n

t e rm i j n

op l o s s in g

van

kennen

hier

e en

T i j dens

ac idificatie

van

g e b euren

Door

ren

a f g e va l l e n

de

van

in

h i erb i j ( N a - en

gyp s

t e rw i j l

ko s t p r i j s

b e l l en

sche i­

v e r l o op

die

zijn

het

va n

meren

ongebl u s t e Caso

e en

a c a de m i s c h e

reeds

gooien ,

via

er

ui t ge dac h t .

s t el de

wa t er

e en

o p l o s s in g .

e en

een

op l o s s in gen

e c o s y s t emen

b i j vo o r b e e l d

.

kan

v e r s c h i l l e nd e

van

ro t t in g s pro c e s

z o u den

t i t ra t i eme t h o d e ,

)

Dit

wa t

in

worden

s c h a d e l i j k voor

w e gw e rpp r o c e s

g aan

hoeve elhe i d neerslag

n e er s l a g

In

het

+

hebben

veroorzaken .

v e r s c hil l e n d e

een

afsp eel t .

veron t r e in i gde

b o dem

Henr i k s on de

bij

wo r d en ? ·

do o r z i c h t

s tud i e

( de

+

b e n a d erd

a l l e ma a l

g e b e ur e n .

de

vo o r

nu e en

ver s c h i j n s e l en va n

Ook

we

pro c e "

a s p e c t en

kun d i g e

die

p r o b l e em

m o e t en

er

c a l c i um s u l f i e t

De

de

op l o s s in g

wordt

veran twoord

kan

vorm i n g

ka l kop l o s s in g e n

D ua l - a l k a l i p r o c e s :

Y. o

Het

Hoe

de

e in d p r o duk t en

s t o ffen

Vo or e e r s t

met

op

g ebruik t .

vo o r n a m e l i j k

k a l kho u d e n d ,

n :i. e t

w a s s en

z uur .

b e ru s t

Dat we ook

niet

laks

bij

de

wiedes

doch

om

zo

dergel i j ke

meer

te

gaan

pakken

m o e t en

onm i d d e l i j k

gaan

z i t t en

is

r e uz e - b e t o g in g e n

o r ga n i z e r e n

l i jkt

ook

dan

en

g e en

opl o s s in g . M i s s c h i en

da t

b i j dr a g en

door

te

brengen ,

Moet

e en

komen? Laa t

Of

ons

gr o o t s

we

e en i e d e r

zo

veel

e r o ve r

te

w er e l d n i e t z i jn

we

mo e t

e r g en s

b e wu s t w o r d i n g

is

zo

zijn heel

een

ons

s t e en t j e op

kunn en

de

hoogte

o o k voor

die na

p ra t e n . l e e fb a a r

dan

c on s e qu e n t

toch wel

m o g e l i j k m e n s en

z i jn ,

e go i s t i s c h en heel

geworden?

e f fe c t i e f kl e i n s

l an g z a a m ma a r

b e g in n e n ;

b e g inn en z ek e r

en

pro c e s !

iets

ons


11

En e

., ei

R e f er e n t i e s :

wist

j e

Ook

in

E en

s tud i e

ioni sche

s i t ua t i e SO

-

-

vond

men

z e er

( in

v e r ge l i j k i n g

H+

i on en

doch

het

als

Na

+

en

Geo l o g i e

en

Ca

++

( 26 % )

bij

C a

en

dat

ber�

graa d we

ook

s u l faa t .

o r ga n i s c h e

En

sul f i d e

4

vo o r

in

n a t u ur l i j k e

S -houdendo

de de

van

( 11 2 5 )

En

>.

i s

zou

zijn

z ijn

d o o r ga a n . aan

Now

het

een

industr i e l e

de

da t

b e sl ot en w o r d t

en

dit

da t

v e r z ur i n g

wa t

impl i c e erde .

tot

We

reeds

zal

ana e r o b i s c h of

de

wa t e r s t o f ­

en i g e

we

hi er

te

ma k e n

door

de

t o e v o e g in g

de

e en

s t i j g in g

poel t j e s van

de de

pH

is

acid

r a in7

b u l l e t in n ° 1

even

and

dit :

s un s e t s ,

unt i l

wild

p r o gr e s s

hebben

g e vo e l i g

met

van h e e ft

s u l f a a t c on c e n t r a ­

things

b e ga n

to

were do

taken

away

fa c e

s ha l l we

the

of

wil d ,

In

the s e

is

not

and

never s ha l l

to

q ue s t i o n w e t h e r

l i v in g '

is

a c h i eve

still cost

h armony w i t h justice

a sp i r a t i o n s

a c h i ev e ,

a

its

h i gh e r in

things

fre e .

a c h i eve

h i gh e r

worth

but

to

or

the

l an d ,

l iberty imp o r t a n t

s t r i ve •

S u z anne

any for

more p e opl e .

t h in g

• •

A l do

"

o or z a ak

die

aan

youth

c h em i s c h e

w a t e r s t o f s u l fa a t

proc e s

mena c in g

them . we

than

vormen

v e r z ur i n g .

r e g e nw a t e r

winds

• s t a� d a r d

a i'va l p r o duk t

in

no g

g r an t e d

w i th

n a t u ur l i j k e

het

o x i da t i e

wa t e r l a g e n

w o r d en

twi j f e l a ch t i g van

m i s s c h i en

for

a l ka l i n i t e i t .

voor

al s

geologi sche

1982

Like

we

dal ende

b r on n e n

mi crob iol o gi sche

g e ox i d e er d

da l e n

de

z oa l s

b e s t a n d d e l en

a erob i s ch e

Het

Waaru i t

t o e t sen

da t

Environm en t a l

na tura l ,

W a t e r s t o f su l f i d e

bij

o x i da t i e

kunn e n

met

How

G e o graph i c

T a r a xa c um

kan

geno e g

hoog

wel

zuurh e i d

van

v er g e l i j k e n

verantwoord e l i j k

van

doen

b icarbona a t

s o 4 - c on c en t r a t i e i s

van

S -ri j k

H g - c on c e n t ra t i e s

ener gi epro j e c t

v e r z u r in g

(4).

pH

lage

ver s l a g

ener g i e

r e g e n ( i n du s ­

S -r i jke

b i c a r b o na a t

a n i on ,

een

r e c en t e

e en

z ur e

a c id

198 1

nov.

ik en

of

kr in g L e uven

N a t i on a l

wa t e r s .

b e s taan

( H2so

zul k

van

de

we

s t i j g en d e

v e en .

h i er

o vv

dom i n e r e n d e

de

n i e t-zure

wi s t en

da t

hebben

en

198 2

hoge

de

impa c t

pr e c ip i t a t ion

door

ve r t e g en ­

b e l a n gr i j k s t e

( 3 0% )

Ecological

T o l l an , A

1 9 80

e en

me t

.

de

z i jn

o ok

vo r m i n g

kunn e n

tie

)

lage

i n vl o e d ) .

C a - g e ha l t e

Er

l an d en

ander e

gep o s tul e e r d

'

de

Een

pH

e en

&

Drabl o s , D .

van

An t w e rp s e

het

er

b e s taan

Maar

Zo

in

g e b e ur d e ?

v e r z ur i n g

de

c on c e n t r a t i e

en

is

niet

zal

over

h i erover

wa t e r .

p l a a t s geha d

jaar

b r a a k l a n dp o e l t j e s

in

werd

triele

so

3 ,5

onder z o e k

wa a r d e n .

hoge

zou

reeds

van

wo o r d i g e r s

Er

• • •

z wa v e l r i j k

G em i d d e l d

De

da t

Belgie

b e l g i s che z uur

1&

t1

L e op o l d


11

En e

., ei

R e f er e n t i e s :

wist

j e

Ook

in

E en

s tud i e

ioni sche

s i t ua t i e SO

-

-

vond

men

z e er

( in

v e r ge l i j k i n g

H+

i on en

doch

het

als

Na

+

en

Geo l o g i e

en

Ca

++

( 26 % )

bij

C a

en

dat

ber�

graa d we

ook

s u l faa t .

o r ga n i s c h e

En

sul f i d e

4

vo o r

in

n a t u ur l i j k e

S -houdendo

de de

van

( 11 2 5 )

En

>.

i s

zou

zijn

z ijn

d o o r ga a n . aan

Now

het

een

industr i e l e

de

da t

b e sl ot en w o r d t

en

dit

da t

v e r z ur i n g

wa t

impl i c e erde .

tot

We

reeds

zal

ana e r o b i s c h of

de

wa t e r s t o f ­

en i g e

we

hi er

te

ma k e n

door

de

t o e v o e g in g

de

e en

s t i j g in g

poel t j e s van

de de

pH

is

acid

r a in7

b u l l e t in n ° 1

even

and

dit :

s un s e t s ,

unt i l

wild

p r o gr e s s

hebben

g e vo e l i g

met

van h e e ft

s u l f a a t c on c e n t r a ­

things

b e ga n

to

were do

taken

away

fa c e

s ha l l we

the

of

wil d ,

In

the s e

is

not

and

never s ha l l

to

q ue s t i o n w e t h e r

l i v in g '

is

a c h i eve

still cost

h armony w i t h justice

a sp i r a t i o n s

a c h i ev e ,

a

its

h i gh e r in

things

fre e .

a c h i eve

h i gh e r

worth

but

to

or

the

l an d ,

l iberty imp o r t a n t

s t r i ve •

S u z anne

any for

more p e opl e .

t h in g

• •

A l do

"

o or z a ak

die

aan

youth

c h em i s c h e

w a t e r s t o f s u l fa a t

proc e s

mena c in g

them . we

than

vormen

v e r z ur i n g .

r e g e nw a t e r

winds

• s t a� d a r d

a i'va l p r o duk t

in

no g

g r an t e d

w i th

n a t u ur l i j k e

het

o x i da t i e

wa t e r l a g e n

w o r d en

twi j f e l a ch t i g van

m i s s c h i en

for

a l ka l i n i t e i t .

voor

al s

geologi sche

1982

Like

we

dal ende

b r on n e n

mi crob iol o gi sche

g e ox i d e er d

da l e n

de

z oa l s

b e s t a n d d e l en

a erob i s ch e

Het

Waaru i t

t o e t sen

da t

Environm en t a l

na tura l ,

W a t e r s t o f su l f i d e

bij

o x i da t i e

kunn e n

met

How

G e o graph i c

T a r a xa c um

kan

geno e g

hoog

wel

zuurh e i d

van

v er g e l i j k e n

verantwoord e l i j k

van

doen

b icarbona a t

s o 4 - c on c en t r a t i e i s

van

S -ri j k

H g - c on c e n t ra t i e s

ener gi epro j e c t

v e r z u r in g

(4).

pH

lage

ver s l a g

ener g i e

r e g e n ( i n du s ­

S -r i jke

b i c a r b o na a t

a n i on ,

een

r e c en t e

e en

z ur e

a c id

198 1

nov.

ik en

of

kr in g L e uven

N a t i on a l

wa t e r s .

b e s taan

( H2so

zul k

van

de

we

s t i j g en d e

v e en .

h i er

o vv

dom i n e r e n d e

de

n i e t-zure

wi s t en

da t

hebben

en

198 2

hoge

de

impa c t

pr e c ip i t a t ion

door

ve r t e g en ­

b e l a n gr i j k s t e

( 3 0% )

Ecological

T o l l an , A

1 9 80

e en

me t

.

de

z i jn

o ok

vo r m i n g

kunn e n

tie

)

lage

i n vl o e d ) .

C a - g e ha l t e

Er

l an d en

ander e

gep o s tul e e r d

'

de

Een

pH

e en

&

Drabl o s , D .

van

An t w e rp s e

het

er

b e s taan

Maar

Zo

in

g e b e ur d e ?

v e r z ur i n g

de

c on c e n t r a t i e

en

is

niet

zal

over

h i erover

wa t e r .

p l a a t s geha d

jaar

b r a a k l a n dp o e l t j e s

in

werd

triele

so

3 ,5

onder z o e k

wa a r d e n .

hoge

zou

reeds

van

wo o r d i g e r s

Er

• • •

z wa v e l r i j k

G em i d d e l d

De

da t

Belgie

b e l g i s che z uur

1&

t1

L e op o l d


MILIEU . N I EUWS

l()

1J

1

1

Inzam e l i ng van

VAN DE MILI EUWERKGROEP

Op zat e rdag

I6

j anuari

I 98 2

we rd de �ti l i e uwerk groep geb o re n ,

het

Ond e rtus s e n i s d e ze j onge t e l g ui t ge gro e i d t o t h e t s am e nwe rkings­ ve rband van act i e ve mil i eubewuste j onge ren van d e Wi e l e waal­

jongeren, de Be l gi s che Jeugd.bond vo o r Natuurstud i e ( binne nkort b e i d e versmol t e n t o t de J eugd.bond v o o r Natuurstud i e en Mil i e u­ be s ch e rming) , N atuur 2000 e n Eve rgre e n . In I 98 2

we rd ond e rme e r gewe rkt

info rmat i e bl ad " Wabl i e f " , e en

aan

k amp

he t uitbrenge n van e e n e i ge n i n Ge raard sbe rge n e n e en

1

\

J

wa

van

e en pro j e ct

r

o nd f o s fat e n

kracht

van

was komt ) , maar hebb e n

Ni e t

al l e e n v o o r h e t

de

s u c c es

ac t i e

werd

s c ho l e n v a n

had d e n

( d e kr o o nk u r k e n z i j n ni e t

uit

i n g e z am e l d e k r o o nk u r k e n kunn e n 1 98 1

het

k r o o nkur k e nac t i e

De

o pb r e ng s t

Sugg e s t i e a s ac t i e

zou

De

tot

:

Vo or h e t

Vr i e nd e n van

het

het

r e s erva

he t stimul e re n pro j e c t e n o p ke n ( o f

van

vers chil l e n d e afde l ingen om z e l f z e t t e n rond re cycl age

kwikoxyd e b at t e ri j en

- e e n zome rk amp

v an

I 5 t o t 20

au eu

of

ge b ru i k

s t u s in de

van k r o o nlcur­ van

kringl o o � &r ) B

Rup e l s t re ek

" t ukt i ek van mil i euakti e s " ge combine e rd zou

waar de

wo rd e n

van d e

t ouw t e

o

m

e t d e pl aat '3 e l i jke s t o rtprobl emat i e l: i n s amen­

we rking m e t

a.e

Rupel stre ek en

pl aat s e l i j k e he t

Act i e gro ep Le e fmil i eu

N e d e rl and s e Centrum vo o r Ge we ld l o z e

We e rbaarh e i d . Al s j e me e r wil we t e n

vraag dan

o v e r de

activi t e i t e n van de Mil i e uwe rk gro e p ,

bi j Tine He yse , Be gi j ne gracht 4 8 , 9000 Gent . " Wabli e f ve r s chi j nt ( grati s ! ) z e s maal p e r j aar . Marc De Co ster "Wabl i e f "

a an

"

/

va n

Mar c De Cos t e r

van

1 1 m a ar t zou

1 9 8 3 - 1 98 4 en

t e nf o nd s !

v e r d er ui t b o u w e n

3008

Ne d e rl und )

ui tbouw

de

Le u v e n d e z e

e e n ve rbo d

mi dde l e n ( zo al s b i nne nk o rt i n

voor

s c h o o l j aar

Ma s t e l l e o t r a a t

he t v e rd e r gebruik v an fo sfat e n i n was­

het

o m g e s mo l t e n w o r d e n .

• •

� i nd e n . voor

ton

v e r b r a nd e n e n

v a n Heverl eebos

p ubl i e k én i nt e rp e l l at i e bi j het bel e i d o m t e komen t o t v an

b e t e k e nd e

r e c y c l ag e v a n kr o o nkur k e n

hulp voor

z i j n al t i j d w e lkom b i j

e n Vr i j

dan 281

l aa t u t e ni e u ws "

r andg e m e e n t o n doen

R i j ke

op

gaat ook kr o o nkurken e n

' Le u v e n

g e b r u i k t wor d e n

en aanbod

gebrui k t

In " h e t

e e n aanvang n e m e n .

i ngang t o

te

scholen vqn

e e n pluspunt

n i e uw R t a al

g e m e e n t e b e s t uur

k i nd e r b o er d e r i j .

o ns

tot

de

v e r w e r k i ng s i ns t a l l a t i e s ) .

van 1 t o n + - 2 000fr

b e d r c e g d e waar d e

s t �d eli j k e

de

het

Gent

huisvu i l

het

c o mpos t e e r b aar o f

b e t e l e n e n e e n e x t r a - b e l as t i ng v o o r

in

de actie

d e k i n d e r e n m e er

a s f a l t v e r w e r k i uga b e d r i j f

-meerda alwoud i n kleiner e

( Zou je hi e r mi s s chi e n van "wi t t e -b o o rd e n-criminal i t e i t kunne n spre k e n? )' De ac t i e rond d e ze f o s fate n z o u twe e ­ l e d i g ui t ge bouwd word e n : vo o rl i chtin g v an e e n bre e d

'

s t ar t t e d e

z o u d e n w e pr o b e r e n o m s a m e n m e t d e

j ui st he e l wat wat e rv e rvuil ing.

nu

1 9 8()

v e r w i j d e r e n van d e kr o o nkur k e n

dus ook bij

van h e t op p e rvl ak t e w a t e r . En die eutro fi�­

ring ve ro o r z aakt

u i t gebr ei d t o t

·1 983 v e r s c h e e n e a n ar t i k e l

d e e utro fi �ring ( d at w i l ze gge n d e ve rri jking me t vo ed­ i ngs s t o f fe n )

1 9 80

b at t er i j e n s e l e c t i e f o ph a l e n ' .

ook e e n bel angri jk aand e el i n

e e n i nz am e l i ngs ac t i e v a n k r o o n �

k r o o nkur k e n i ng e za m e l d .

de

kippen ( zo d at o ok ons wi t t e hemd j e hage l bl ank ui t d e

Gent

Gezi en het

F.i nd a e p t e mb e r

H e t g e l d w e r d d o or

d e p o e d e rt j e s die we in onze wasmachine s

te

s t edeli j k onderwi j à .

F.i nd

smi d d e l e n . Fo sfaten ve r st e rk e n ni e t all e en de was­

loopt

wi j z e van exper i m e n t

sept ember

De

Vo o r I 98 3 st aan op he t pro gramma: , in

Bi j

o nd e r w i j s .

we ek..-end in De i nz e . - he t "op p o t e n z e t t en"

1 980

S e d e r t m a ar t kur k e n .

Kr o o nk u r k e n

5 1f

Ve l t e m - Be i s e m

van d e z e

t el .

0 1 6/1t88550


MILIEU . N I EUWS

l()

1J

1

1

Inzam e l i ng van

VAN DE MILI EUWERKGROEP

Op zat e rdag

I6

j anuari

I 98 2

we rd de �ti l i e uwerk groep geb o re n ,

het

Ond e rtus s e n i s d e ze j onge t e l g ui t ge gro e i d t o t h e t s am e nwe rkings­ ve rband van act i e ve mil i eubewuste j onge ren van d e Wi e l e waal­

jongeren, de Be l gi s che Jeugd.bond vo o r Natuurstud i e ( binne nkort b e i d e versmol t e n t o t de J eugd.bond v o o r Natuurstud i e en Mil i e u­ be s ch e rming) , N atuur 2000 e n Eve rgre e n . In I 98 2

we rd ond e rme e r gewe rkt

info rmat i e bl ad " Wabl i e f " , e en

aan

k amp

he t uitbrenge n van e e n e i ge n i n Ge raard sbe rge n e n e en

1

\

J

wa

van

e en pro j e ct

r

o nd f o s fat e n

kracht

van

was komt ) , maar hebb e n

Ni e t

al l e e n v o o r h e t

de

s u c c es

ac t i e

werd

s c ho l e n v a n

had d e n

( d e kr o o nk u r k e n z i j n ni e t

uit

i n g e z am e l d e k r o o nk u r k e n kunn e n 1 98 1

het

k r o o nkur k e nac t i e

De

o pb r e ng s t

Sugg e s t i e a s ac t i e

zou

De

tot

:

Vo or h e t

Vr i e nd e n van

het

het

r e s erva

he t stimul e re n pro j e c t e n o p ke n ( o f

van

vers chil l e n d e afde l ingen om z e l f z e t t e n rond re cycl age

kwikoxyd e b at t e ri j en

- e e n zome rk amp

v an

I 5 t o t 20

au eu

of

ge b ru i k

s t u s in de

van k r o o nlcur­ van

kringl o o � &r ) B

Rup e l s t re ek

" t ukt i ek van mil i euakti e s " ge combine e rd zou

waar de

wo rd e n

van d e

t ouw t e

o

m

e t d e pl aat '3 e l i jke s t o rtprobl emat i e l: i n s amen­

we rking m e t

a.e

Rupel stre ek en

pl aat s e l i j k e he t

Act i e gro ep Le e fmil i eu

N e d e rl and s e Centrum vo o r Ge we ld l o z e

We e rbaarh e i d . Al s j e me e r wil we t e n

vraag dan

o v e r de

activi t e i t e n van de Mil i e uwe rk gro e p ,

bi j Tine He yse , Be gi j ne gracht 4 8 , 9000 Gent . " Wabli e f ve r s chi j nt ( grati s ! ) z e s maal p e r j aar . Marc De Co ster "Wabl i e f "

a an

"

/

va n

Mar c De Cos t e r

van

1 1 m a ar t zou

1 9 8 3 - 1 98 4 en

t e nf o nd s !

v e r d er ui t b o u w e n

3008

Ne d e rl und )

ui tbouw

de

Le u v e n d e z e

e e n ve rbo d

mi dde l e n ( zo al s b i nne nk o rt i n

voor

s c h o o l j aar

Ma s t e l l e o t r a a t

he t v e rd e r gebruik v an fo sfat e n i n was­

het

o m g e s mo l t e n w o r d e n .

• •

� i nd e n . voor

ton

v e r b r a nd e n e n

v a n Heverl eebos

p ubl i e k én i nt e rp e l l at i e bi j het bel e i d o m t e komen t o t v an

b e t e k e nd e

r e c y c l ag e v a n kr o o nkur k e n

hulp voor

z i j n al t i j d w e lkom b i j

e n Vr i j

dan 281

l aa t u t e ni e u ws "

r andg e m e e n t o n doen

R i j ke

op

gaat ook kr o o nkurken e n

' Le u v e n

g e b r u i k t wor d e n

en aanbod

gebrui k t

In " h e t

e e n aanvang n e m e n .

i ngang t o

te

scholen vqn

e e n pluspunt

n i e uw R t a al

g e m e e n t e b e s t uur

k i nd e r b o er d e r i j .

o ns

tot

de

v e r w e r k i ng s i ns t a l l a t i e s ) .

van 1 t o n + - 2 000fr

b e d r c e g d e waar d e

s t �d eli j k e

de

het

Gent

huisvu i l

het

c o mpos t e e r b aar o f

b e t e l e n e n e e n e x t r a - b e l as t i ng v o o r

in

de actie

d e k i n d e r e n m e er

a s f a l t v e r w e r k i uga b e d r i j f

-meerda alwoud i n kleiner e

( Zou je hi e r mi s s chi e n van "wi t t e -b o o rd e n-criminal i t e i t kunne n spre k e n? )' De ac t i e rond d e ze f o s fate n z o u twe e ­ l e d i g ui t ge bouwd word e n : vo o rl i chtin g v an e e n bre e d

'

s t ar t t e d e

z o u d e n w e pr o b e r e n o m s a m e n m e t d e

j ui st he e l wat wat e rv e rvuil ing.

nu

1 9 8()

v e r w i j d e r e n van d e kr o o nkur k e n

dus ook bij

van h e t op p e rvl ak t e w a t e r . En die eutro fi�­

ring ve ro o r z aakt

u i t gebr ei d t o t

·1 983 v e r s c h e e n e a n ar t i k e l

d e e utro fi �ring ( d at w i l ze gge n d e ve rri jking me t vo ed­ i ngs s t o f fe n )

1 9 80

b at t er i j e n s e l e c t i e f o ph a l e n ' .

ook e e n bel angri jk aand e el i n

e e n i nz am e l i ngs ac t i e v a n k r o o n �

k r o o nkur k e n i ng e za m e l d .

de

kippen ( zo d at o ok ons wi t t e hemd j e hage l bl ank ui t d e

Gent

Gezi en het

F.i nd a e p t e mb e r

H e t g e l d w e r d d o or

d e p o e d e rt j e s die we in onze wasmachine s

te

s t edeli j k onderwi j à .

F.i nd

smi d d e l e n . Fo sfaten ve r st e rk e n ni e t all e en de was­

loopt

wi j z e van exper i m e n t

sept ember

De

Vo o r I 98 3 st aan op he t pro gramma: , in

Bi j

o nd e r w i j s .

we ek..-end in De i nz e . - he t "op p o t e n z e t t en"

1 980

S e d e r t m a ar t kur k e n .

Kr o o nk u r k e n

5 1f

Ve l t e m - Be i s e m

van d e z e

t el .

0 1 6/1t88550


ll.

Voor

WERKKAMP DOODE BEMDE

V an

OUD-HEVERLEE z at e rd ag

z a t e rdag 09 t o t en m e t

De e l name i n d e k o s t e n :

5 0 0 fr ,

I6

d i t p ro j e c t

a ange v r aagd

.

Me t

de

s t e un v an d e

V e r ant w o o rd e l i j k e :

t e s t o rt e n op

v an

Wi e l e waal j o nge re n L e uv e n

me t je

0 1 6/48 . 8 5 . 5 0

t e n zui d e n

de al s

( me t

s chri ft e l i j k e

je

naam ,

e en e erste

woud

w at e rd ri e b l ad ,

!Vlarc D e

Be l .'.'.,i s che Natuur- e n Vo ge l r e s e rvat e n e n Me e rd aal ­

p e r c e e l v an ± 2 ha v o c ht i g ho o i l and ( me t o . a .

p i j p t o rk ru i d e n gro t e e ge l sk o p ) . De z e a ank o o p ­

j are n word e n i n h e t gebi e d b e h e e rswe rk e n u i t ge v o e r d

vri j w i l l i ge r s :

wi l ge n

hout w al l e n he r s t e l l e n , Di t

aanp l ant e n e n kno t t e n ,

ri e t maai e n ,

h o o i l and maai e n .

j aar word t e r v an z at e r d ag 0 9 t o t e n me t z at e rd ag I 6

j ul i

e e n we rkkamp e;e o r gani s e e rd . D i t k amp s t aat o p e n vo o r all e

e r e n ( al d an ni e t aa..n ge s l o t e n b i j gi ng)

v an

I6 t o t 2 5 j aar .

b e he e r i s ge e n ve re i s t e , WERKEN .

De h o o fdbrok

van

j o n g­

e e n natuur- o f mi l i e uv e r e ni ­

Ervari ng op h e t ge bi e d van natuur­ we l vol d o e nd e m o t i v at i e om S AMEN t e

.

h e t p r o gramm a z al be s t aan ui t man i e n e n h e t

afvo e re n van h o o i .

Er z al o ok t i j d z i j n om d e omge v i ng ( Di j l e ­

v all e i e n Me e rd aal woud )

be t e r t e l e r e n k e nne n e n

's

avo nd s

word t e r ge zo rgd v o o r d e nodi ge amb i anc e . We v e rb l i j v e n in h e t bui t e ngo e d v an d e P at e r s ,T e zui e t e n , P r a ge n­ s t raat Oud-Heve rl e e , in lle ve rl e e b o s . He t e t e n w o r d t ve r z o r g d o o r

)

e e n f o e ri e r me t d e

hul p v an e nk e l e h e l p ( s t ) e r s

.

bri e fk aart

of

Cost�r 54

3 0 08 Ve l t e m-Be i s e m

te waard e v o l na t uu r ge b i e d al s r e s e rvaat ve i l i g t e s t e l l e n .

door

T e ge l i j k e rt i j d . s t uur

ad r e s en t e l e f o o nnumm e r ) naar : Ma s t e ll e s t r aat

p o l i t i e k w o rd t vo o r t ge z e t om e e n zo gro o t m o ee l i j k e oppe rvl ak­ Al e nk e l e

Be md e " .

b e ve s t i gi ng e e n b r i e f j e

v e l d e n , vi j ve rt j e s , e l z e nbro e k e n p o pul i e r e nb o s j e s . i n s am e nw e rk i n g me t D e Vri e nd e n v an Heve rl c e b o s

Leuv e n

ve rme l ding " We rkkamp Do o d e

van L e uve n , d at b e s t aat ui t v o c h t i ge ho o i l and e n , we i d e n , ri e t ­ I 98 2 k o ch t e n d e

rekè ningnurnme r

7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5

3000

54

De D o o d e B e md e i s e e n natuurge b i e d l ang s de Di j l e ,

Be gi�

fr op

T i e n s e s t e e nw e g 3 2 2

3008 Ve l t e m-Be i s e m Te l . :

de

Co ste r

Mast e l l e s t raat

S t i c h t i ng Le e fm i l i e u

s t e un v an d e

p/ a Mi c h è l e Dumal i n

S t i ch t i n g L e e fmi l i e u

M ar c D e

de

I n s chri j ve n ge b e urd d o o r s t o r t e n van 5 0 0

j ul i

r e k e ningnumme r 7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5 van d e Wi e l e waal j o n­ ge r e n L e uve n

we rd

d

Li e f s t vo o r I 5 me i

Al s j e

voor

wi l k an

je

je

I 98 3 1

i n s chri j vi n g me e r i nf o rmat i e

natuurl i jk

ook

al t i j d

bi j

mi j

Van z o d r a ik e e n b e ri cht j e o n t v ang d at ge d e t ai l l e e r d e

He t

nu

we rk l u s t i ge

vri j wi l l i ge r s

en

ik b e l o o f

je

d at w e

zul l e n mak e n . To t

1.-1 i e n s !

Mar c

je een

25.

op

al l e e n no g o p go e d we e r e n e e n t al r i j k e

fi j n k amp van

we rkk amp

j e me e d o e t k r i j g

t o e ge stuu r d . d e e l ne m e r s werd vas t ge s t e l d

k ampb r i e f

maximum aant al

Ik ho o p

ove r h e t

t e re cht .

er

s chare

s am e n e e n


ll.

Voor

WERKKAMP DOODE BEMDE

V an

OUD-HEVERLEE z at e rd ag

z a t e rdag 09 t o t en m e t

De e l name i n d e k o s t e n :

5 0 0 fr ,

I6

d i t p ro j e c t

a ange v r aagd

.

Me t

de

s t e un v an d e

V e r ant w o o rd e l i j k e :

t e s t o rt e n op

v an

Wi e l e waal j o nge re n L e uv e n

me t je

0 1 6/48 . 8 5 . 5 0

t e n zui d e n

de al s

( me t

s chri ft e l i j k e

je

naam ,

e en e erste

woud

w at e rd ri e b l ad ,

!Vlarc D e

Be l .'.'.,i s che Natuur- e n Vo ge l r e s e rvat e n e n Me e rd aal ­

p e r c e e l v an ± 2 ha v o c ht i g ho o i l and ( me t o . a .

p i j p t o rk ru i d e n gro t e e ge l sk o p ) . De z e a ank o o p ­

j are n word e n i n h e t gebi e d b e h e e rswe rk e n u i t ge v o e r d

vri j w i l l i ge r s :

wi l ge n

hout w al l e n he r s t e l l e n , Di t

aanp l ant e n e n kno t t e n ,

ri e t maai e n ,

h o o i l and maai e n .

j aar word t e r v an z at e r d ag 0 9 t o t e n me t z at e rd ag I 6

j ul i

e e n we rkkamp e;e o r gani s e e rd . D i t k amp s t aat o p e n vo o r all e

e r e n ( al d an ni e t aa..n ge s l o t e n b i j gi ng)

v an

I6 t o t 2 5 j aar .

b e he e r i s ge e n ve re i s t e , WERKEN .

De h o o fdbrok

van

j o n g­

e e n natuur- o f mi l i e uv e r e ni ­

Ervari ng op h e t ge bi e d van natuur­ we l vol d o e nd e m o t i v at i e om S AMEN t e

.

h e t p r o gramm a z al be s t aan ui t man i e n e n h e t

afvo e re n van h o o i .

Er z al o ok t i j d z i j n om d e omge v i ng ( Di j l e ­

v all e i e n Me e rd aal woud )

be t e r t e l e r e n k e nne n e n

's

avo nd s

word t e r ge zo rgd v o o r d e nodi ge amb i anc e . We v e rb l i j v e n in h e t bui t e ngo e d v an d e P at e r s ,T e zui e t e n , P r a ge n­ s t raat Oud-Heve rl e e , in lle ve rl e e b o s . He t e t e n w o r d t ve r z o r g d o o r

)

e e n f o e ri e r me t d e

hul p v an e nk e l e h e l p ( s t ) e r s

.

bri e fk aart

of

Cost�r 54

3 0 08 Ve l t e m-Be i s e m

te waard e v o l na t uu r ge b i e d al s r e s e rvaat ve i l i g t e s t e l l e n .

door

T e ge l i j k e rt i j d . s t uur

ad r e s en t e l e f o o nnumm e r ) naar : Ma s t e ll e s t r aat

p o l i t i e k w o rd t vo o r t ge z e t om e e n zo gro o t m o ee l i j k e oppe rvl ak­ Al e nk e l e

Be md e " .

b e ve s t i gi ng e e n b r i e f j e

v e l d e n , vi j ve rt j e s , e l z e nbro e k e n p o pul i e r e nb o s j e s . i n s am e nw e rk i n g me t D e Vri e nd e n v an Heve rl c e b o s

Leuv e n

ve rme l ding " We rkkamp Do o d e

van L e uve n , d at b e s t aat ui t v o c h t i ge ho o i l and e n , we i d e n , ri e t ­ I 98 2 k o ch t e n d e

rekè ningnurnme r

7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5

3000

54

De D o o d e B e md e i s e e n natuurge b i e d l ang s de Di j l e ,

Be gi�

fr op

T i e n s e s t e e nw e g 3 2 2

3008 Ve l t e m-Be i s e m Te l . :

de

Co ste r

Mast e l l e s t raat

S t i c h t i ng Le e fm i l i e u

s t e un v an d e

p/ a Mi c h è l e Dumal i n

S t i ch t i n g L e e fmi l i e u

M ar c D e

de

I n s chri j ve n ge b e urd d o o r s t o r t e n van 5 0 0

j ul i

r e k e ningnumme r 7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5 van d e Wi e l e waal j o n­ ge r e n L e uve n

we rd

d

Li e f s t vo o r I 5 me i

Al s j e

voor

wi l k an

je

je

I 98 3 1

i n s chri j vi n g me e r i nf o rmat i e

natuurl i jk

ook

al t i j d

bi j

mi j

Van z o d r a ik e e n b e ri cht j e o n t v ang d at ge d e t ai l l e e r d e

He t

nu

we rk l u s t i ge

vri j wi l l i ge r s

en

ik b e l o o f

je

d at w e

zul l e n mak e n . To t

1.-1 i e n s !

Mar c

je een

25.

op

al l e e n no g o p go e d we e r e n e e n t al r i j k e

fi j n k amp van

we rkk amp

j e me e d o e t k r i j g

t o e ge stuu r d . d e e l ne m e r s werd vas t ge s t e l d

k ampb r i e f

maximum aant al

Ik ho o p

ove r h e t

t e re cht .

er

s chare

s am e n e e n


l

.tt

FENOLOGI E

----------------april . W ann e e r j e dit nummer ontvang t , i s het inmidde ls b e gin

, o e verzwaluw , Ondertu s s e n z i j n r e eds t j i f t j af , roodb o r s t t apuit winterkw artiere n z ome rtaling en nog ande re z o merga s t e n uit hun ge arrive e rd .

D e hoogs t e t i j d dus om j e te vragen m e e te w e rken aan ons feno logie-onde rz oek ( f e no l o gi e

=

aankomst van de z omergas ten) .

Je doet dit do o r e e n f o rmulier aan te vragen b i j :

In bod

§

za

g e pub l i c e e rd w ord.en z ove le nation ale onde r z o eken) maar zullen 9 82 11 • samen met het " Ornith o logisc h J a arv e r s l ag 1

s o o r t g e l ijk onder­ V ermit s er dit j aar ook o p nati onaal vlak e en bunde l en en Leuven WJ/WAz oe k gebeurt , z al ik de g e g evens van

j e medewe rking en verge e t niet j e ingevuld j uni bij mi j te b e z orgen . Herw i g

1 ai euw

nd e r

( +.

e e n dorp j e i a

v o l g e nd e :

a e e r hi e r e v e r

d e Hoi•

elders

( c fr .

+)

supra

met de

o pb r e

er w e r d

i n be t de

ngst

+

vaa de WJ

Leuv e n s e

lagere

( er w e r d o o k g e d a c h t

aan

ri j e n )

§ de v o l g e n d e 4

ma

t e lk e n • o m

de

z o u aang e k o c h t

zal

er

op

1 9 . 30

u

vr

i nzam e l i Ji. g v a n

6 m e i ; do 7 juli

stipt ,

ook

t o uw

e en

te zetten

d e e v e n t u e l e m e d e w e rki ng

geen

v e r ga d e r i n g

van

kw ikoxi d e oa t t e ­

v e rgade r i n g e n w e r d e n v a s t g e s t e l d

apri l ;

en kaa r t e a ,

-affiches

he t r e s e rva t e u f o nd s ( ii N V R )

staaa

scholen.

-vervo e r ( t r e i n

vs a 1 4-5

{ z i e ka l e n d e r )

•et

au � u s t u s .·

w e r d e a b e s p r e ke n :

v o o r g e s t e l à e e n kr o o nkurkena k t i e s c h oo l j a ar 8) -8� ,

31

tet wo

dit is

- v e r z e k e r i ng .

pl a t e n ,

gaa t naa r

d. i a - a v e ad. vaa 1 1 -j

i n forma t i e s t a nd

takea

ak e l 1

v o l ksdans fui f

-mu z i e ki a s tall a t i e

-de

i i ·1 6

aa a

9 t. e.a.

i a S o urbre d t ,

- e e n d e e l v/h vo e d s e l

wo r d e n i a d e w e r e l d w i

i a verband

§ op de

vaa

auper­

die

i A di t aumm e r )

-vra c h tw a g e n van d e s t ad ,

e n l i j n bus ) ,

§

Veaea,

m e e r o r g a ni s a t o r i s c h e

de

4

lid ,

D i j l e val l e i gaa t d e e r vaa za

� h e t traài t i e a e l e z o m e rkamp gaa t d e o r

dan per k e r e nde post t e rug.

er j e ? J e vulde verl eden j aar ne t j e s · j e l i j s t in en ? n e n e h c s r e v i s nog s t e eds geen vers lag ( z o als in W e l , j e gegeve ns z i j n in i e d e r geval ni e t " verlor en"

( WJ )

t a l r i j k e g e s p r e ks pu n t e a

de

e e k de

er

de

ia

-kamphui s ,

W at z e i

formulier voor hal!

war e a

1 6 j u l i 1 983

V o o ral

Je kan . m e natuurli j k ook verwittigen o p é é n van de t o cht e n .

Alvast b edankt voor

,

werkkamp

a

aaaw e z i g e a w a ro

6 WJ ' e r s . Oader

kwa m e a

het

3201 Holsb e ek

door s t u re n .

11

4 -3 - ' 8 }

ver&aieriag

h e t t o taal !

WJ ' e r s e a

Langeve ld 2 3 3

j e he t

ie

V e rslag vaa

H e rw i g Blockx

In het ideale geval kri j g

V E RSLAG E N

op :

in juni !

§ t enslo t t e w e r d daa de kal e a à e r v o o r apri l - j u ni sam e n g e s t e l d � e z e vergade riag ,

veroo rzaakt door

r o n d 22 . ;,o

u

die

e

nke l

e e u e erder

oaderbroken t e c hni s c h

A nni c k .

��

ai ·u

werd door

d. e f ek t ,

een

" pauz e "

w e r d a fgeslo t e n

·


l

.tt

FENOLOGI E

----------------april . W ann e e r j e dit nummer ontvang t , i s het inmidde ls b e gin

, o e verzwaluw , Ondertu s s e n z i j n r e eds t j i f t j af , roodb o r s t t apuit winterkw artiere n z ome rtaling en nog ande re z o merga s t e n uit hun ge arrive e rd .

D e hoogs t e t i j d dus om j e te vragen m e e te w e rken aan ons feno logie-onde rz oek ( f e no l o gi e

=

aankomst van de z omergas ten) .

Je doet dit do o r e e n f o rmulier aan te vragen b i j :

In bod

§

za

g e pub l i c e e rd w ord.en z ove le nation ale onde r z o eken) maar zullen 9 82 11 • samen met het " Ornith o logisc h J a arv e r s l ag 1

s o o r t g e l ijk onder­ V ermit s er dit j aar ook o p nati onaal vlak e en bunde l en en Leuven WJ/WAz oe k gebeurt , z al ik de g e g evens van

j e medewe rking en verge e t niet j e ingevuld j uni bij mi j te b e z orgen . Herw i g

1 ai euw

nd e r

( +.

e e n dorp j e i a

v o l g e nd e :

a e e r hi e r e v e r

d e Hoi•

elders

( c fr .

+)

supra

met de

o pb r e

er w e r d

i n be t de

ngst

+

vaa de WJ

Leuv e n s e

lagere

( er w e r d o o k g e d a c h t

aan

ri j e n )

§ de v o l g e n d e 4

ma

t e lk e n • o m

de

z o u aang e k o c h t

zal

er

op

1 9 . 30

u

vr

i nzam e l i Ji. g v a n

6 m e i ; do 7 juli

stipt ,

ook

t o uw

e en

te zetten

d e e v e n t u e l e m e d e w e rki ng

geen

v e r ga d e r i n g

van

kw ikoxi d e oa t t e ­

v e rgade r i n g e n w e r d e n v a s t g e s t e l d

apri l ;

en kaa r t e a ,

-affiches

he t r e s e rva t e u f o nd s ( ii N V R )

staaa

scholen.

-vervo e r ( t r e i n

vs a 1 4-5

{ z i e ka l e n d e r )

•et

au � u s t u s .·

w e r d e a b e s p r e ke n :

v o o r g e s t e l à e e n kr o o nkurkena k t i e s c h oo l j a ar 8) -8� ,

31

tet wo

dit is

- v e r z e k e r i ng .

pl a t e n ,

gaa t naa r

d. i a - a v e ad. vaa 1 1 -j

i n forma t i e s t a nd

takea

ak e l 1

v o l ksdans fui f

-mu z i e ki a s tall a t i e

-de

i i ·1 6

aa a

9 t. e.a.

i a S o urbre d t ,

- e e n d e e l v/h vo e d s e l

wo r d e n i a d e w e r e l d w i

i a verband

§ op de

vaa

auper­

die

i A di t aumm e r )

-vra c h tw a g e n van d e s t ad ,

e n l i j n bus ) ,

§

Veaea,

m e e r o r g a ni s a t o r i s c h e

de

4

lid ,

D i j l e val l e i gaa t d e e r vaa za

� h e t traài t i e a e l e z o m e rkamp gaa t d e o r

dan per k e r e nde post t e rug.

er j e ? J e vulde verl eden j aar ne t j e s · j e l i j s t in en ? n e n e h c s r e v i s nog s t e eds geen vers lag ( z o als in W e l , j e gegeve ns z i j n in i e d e r geval ni e t " verlor en"

( WJ )

t a l r i j k e g e s p r e ks pu n t e a

de

e e k de

er

de

ia

-kamphui s ,

W at z e i

formulier voor hal!

war e a

1 6 j u l i 1 983

V o o ral

Je kan . m e natuurli j k ook verwittigen o p é é n van de t o cht e n .

Alvast b edankt voor

,

werkkamp

a

aaaw e z i g e a w a ro

6 WJ ' e r s . Oader

kwa m e a

het

3201 Holsb e ek

door s t u re n .

11

4 -3 - ' 8 }

ver&aieriag

h e t t o taal !

WJ ' e r s e a

Langeve ld 2 3 3

j e he t

ie

V e rslag vaa

H e rw i g Blockx

In het ideale geval kri j g

V E RSLAG E N

op :

in juni !

§ t enslo t t e w e r d daa de kal e a à e r v o o r apri l - j u ni sam e n g e s t e l d � e z e vergade riag ,

veroo rzaakt door

r o n d 22 . ;,o

u

die

e

nke l

e e u e erder

oaderbroken t e c hni s c h

A nni c k .

��

ai ·u

werd door

d. e f ek t ,

een

" pauz e "

w e r d a fgeslo t e n

·


)

.t5i

Ui f entocht : 5-3- ' 83 1 2- 3 - ' 8 3

�!-!2��!-���E-h!!_��ill_2f--��!!-�!!_2�!�2��E­

De o pkomst was - zoals het klas s iek is op e e n avondwandeling overwe ldigend .

Nadat de cassette op een tw e e tal plaat s e n teverge efs bosuilen steenuilgeluiden had geproduc e e rd , hadden we dan toch pri j s : dri e manne t j e s bosuil de d en flink hun b e e t e lka ar en het bandj e te overstemmen.

Ze pos e e rden ook meermaals vlakb i j of vloge n ,

ondertus s en luidkeels roepe nd , rond de gro e p . V i a e nk e l e duistere , modderige wegj e s bezaaid m e t hakhout ( uni eke

struik e l c ombinatie ) bereikten we de omgeving van het

Y!!'.Y2!!'.-�!!�_ii!_!E-�h " D e z e u i t s t a p b e gon erg v erward :

H i e r antwoordde e e n • t e enui l : van z odra we z i j n roep af speelde n , hoorden we onmidd e l l i j k het antwoord. Niets vermoedend naderden we een paar huizen en prob e erd e n nogmaals 1 nog steeds succ e s !

Uite inde l i j k " v i e l onz e f rang " t o e , maar naar e 9 n echo-uil

: w e l i e pen nie t naar e e n steenuil

Terug bij het uitgangspunt gekomen , liet een eenzame s t e enuil

( e en echte ditmaal ) zich dan t och uit zi j n tent lokken , we kre gen

hem echter niet t e z ien.

Herwig

terwi j l e nke l e acht ergeb levenen in L e uven m e t d e

allerlei b ravo ure s t ukj e s presteerden om

reden naar Dudz e l e w a ar ze

(

Roels

Kl e i n e

uit

Da l e n s t r a � t )

weg

o v e r s t ak e n ,

Het

relatief druk

de

he ldha f t i g e pogingen om op e e n

op

al

�e

ik

een

t e l e foont j e

v er t e l d e

dat

in

kreeg

e nk e l e

naar

weg

v e r k e er

avond

wat

mee

te

h e l pe n

d agen

ei s t e

tientallen

t a lr i j k e

van

T e z am e n

met

o pg e v an ge n ,

de

pad d e n d i e

werd en op

overgebracht .

haar

s t e ent j e

In

v o l g e nd

i e d er

jaar

zou

a c t i e " z eker •·1 e l ko m

2 5 pa d d e n

de

e nk e l e

b i j d raagt

b i ed e n . Vo o r

w e r d en

geval

fami l i e d agen een

o m d e ze

e e n b e t er

en

ik

over

da

Ro e l s

een

n il. a r

ov er

te

b e r e ik t .

massa '

om

al

om

3

die

d i e r e n e e n o v e r l e v i n g s k a ns

g e c o 11r d i n e e r d e

zi j n ! Ma r c .

aalscho lvers ,

I ngang Zw in waar

2 b u i z e rde n , 2

een

• • •

erg

aut o r e i. z igers e n

te

" pa d d e no v e r z e t ­

Zwinbo s j e s w a s nog g o e d of 3 smellekens , kw akk e n

( ui t de kooien in h e t vog e lpark ),

" z i ng e nde "

rans1;1il•n

n i jp e n d g e b rek

had

fa m i l i e

( o l i e natuurl i j k ) .

' s e n h e t normale grut ( ture l uur , w u l p ,

afspraak l u i dd e dan : 1 7 . 1 5

( 8-

Toen w e b i j na terug in

pa d d e n v e i l i g

plu i m v o o r d e z e

s toeris ten ,

de z e l f de reden in de vlo e d.l i j n l a ge n

De pro o ivogc l s l aappl aats in de

l o od s e n .

eerd er

trein Zwin

d o de z e e k o e t e n en e e n dri e t e enme euw

3

v o o r 1 � s p e rw e r ,

� eg gez e t .

1 0 0- t a l

tre in )

Knokke t e

( d i t i s g e e n typf o u t )

ge lukk ig w e e r z i e n plaats vond tus s e n de

ond er

\·/ i nks e l e

w a arnam e n .

do tre inf r e ak .

pad d e n d e

slachtoffers

d e �eg

t r age k r u i p e r s

de

tijd

l i j k uur

e n een bi j ko m e nd dik half uur t e voe t w e rd he t

De

s t raa t

haar

een i bruine

H e t o penb a ar ve rv o e r b oyc ot t e d i t e c hter e n

na w e l g e t e l d 3 uur en half

2 r o s s e grutto

e e n vi j v er t j e .

v e r t r o k k e n D i r k , Fa i l l e , R u ps

e e n u ur t j e

re d e

In h e t Zwin z e lf n o g e e n dode z e e k o e t ,

l i e fd e s d r a nken a m f i bi e � n .

Di e

Op

• G�

maar t

Winks e l e .

een ve ldui l

Ondertus s e n deed de o v e r i g e d e e lnemer ( di e van de

die

Op z o n d agm o r g e n 20

aut o - inz itt enden

de

vele e e nda s o ort e n ,

e n e e n \? bla uw e k i e kendi e f en zelfs

b ontbekplevi e r ,

Mevr .

auto

d e z e w e ers pannige

t e vinden .

W aarne mingen o p de s trandwande ling :

Padd e n e n v e r k e e r .

• • •

é é n van de d e e lne m e r s z at immers al l an g o p d e tre in

bereiken.

• • •

s t ond

De rei s naar b e t Zwin zelf v e r l i e p al evenmin o p r o l l e t j e s :

Het re sultaat l i e t n i e t o p z ich w achten :

Gasthui eboe .

V e r s lag :

de z e ae tivi te i t

aang e k o nd i gd in de k a l e nd e r

imm e r s niet " offi c i e e l "

aan

en � ) •

L e uv e n

benz ine ,

waren ,

houtsnippen en

er p l o t s e e n

was

hetgeen echter op t i j d

opge l o s t w e rd .

Boven J,e uven-St a t i o n hoorden

ve el

we

dan n o g

een

H � rw ig

k e rku i l .

)

.


)

.t5i

Ui f entocht : 5-3- ' 83 1 2- 3 - ' 8 3

�!-!2��!-���E-h!!_��ill_2f--��!!-�!!_2�!�2��E­

De o pkomst was - zoals het klas s iek is op e e n avondwandeling overwe ldigend .

Nadat de cassette op een tw e e tal plaat s e n teverge efs bosuilen steenuilgeluiden had geproduc e e rd , hadden we dan toch pri j s : dri e manne t j e s bosuil de d en flink hun b e e t e lka ar en het bandj e te overstemmen.

Ze pos e e rden ook meermaals vlakb i j of vloge n ,

ondertus s en luidkeels roepe nd , rond de gro e p . V i a e nk e l e duistere , modderige wegj e s bezaaid m e t hakhout ( uni eke

struik e l c ombinatie ) bereikten we de omgeving van het

Y!!'.Y2!!'.-�!!�_ii!_!E-�h " D e z e u i t s t a p b e gon erg v erward :

H i e r antwoordde e e n • t e enui l : van z odra we z i j n roep af speelde n , hoorden we onmidd e l l i j k het antwoord. Niets vermoedend naderden we een paar huizen en prob e erd e n nogmaals 1 nog steeds succ e s !

Uite inde l i j k " v i e l onz e f rang " t o e , maar naar e 9 n echo-uil

: w e l i e pen nie t naar e e n steenuil

Terug bij het uitgangspunt gekomen , liet een eenzame s t e enuil

( e en echte ditmaal ) zich dan t och uit zi j n tent lokken , we kre gen

hem echter niet t e z ien.

Herwig

terwi j l e nke l e acht ergeb levenen in L e uven m e t d e

allerlei b ravo ure s t ukj e s presteerden om

reden naar Dudz e l e w a ar ze

(

Roels

Kl e i n e

uit

Da l e n s t r a � t )

weg

o v e r s t ak e n ,

Het

relatief druk

de

he ldha f t i g e pogingen om op e e n

op

al

�e

ik

een

t e l e foont j e

v er t e l d e

dat

in

kreeg

e nk e l e

naar

weg

v e r k e er

avond

wat

mee

te

h e l pe n

d agen

ei s t e

tientallen

t a lr i j k e

van

T e z am e n

met

o pg e v an ge n ,

de

pad d e n d i e

werd en op

overgebracht .

haar

s t e ent j e

In

v o l g e nd

i e d er

jaar

zou

a c t i e " z eker •·1 e l ko m

2 5 pa d d e n

de

e nk e l e

b i j d raagt

b i ed e n . Vo o r

w e r d en

geval

fami l i e d agen een

o m d e ze

e e n b e t er

en

ik

over

da

Ro e l s

een

n il. a r

ov er

te

b e r e ik t .

massa '

om

al

om

3

die

d i e r e n e e n o v e r l e v i n g s k a ns

g e c o 11r d i n e e r d e

zi j n ! Ma r c .

aalscho lvers ,

I ngang Zw in waar

2 b u i z e rde n , 2

een

• • •

erg

aut o r e i. z igers e n

te

" pa d d e no v e r z e t ­

Zwinbo s j e s w a s nog g o e d of 3 smellekens , kw akk e n

( ui t de kooien in h e t vog e lpark ),

" z i ng e nde "

rans1;1il•n

n i jp e n d g e b rek

had

fa m i l i e

( o l i e natuurl i j k ) .

' s e n h e t normale grut ( ture l uur , w u l p ,

afspraak l u i dd e dan : 1 7 . 1 5

( 8-

Toen w e b i j na terug in

pa d d e n v e i l i g

plu i m v o o r d e z e

s toeris ten ,

de z e l f de reden in de vlo e d.l i j n l a ge n

De pro o ivogc l s l aappl aats in de

l o od s e n .

eerd er

trein Zwin

d o de z e e k o e t e n en e e n dri e t e enme euw

3

v o o r 1 � s p e rw e r ,

� eg gez e t .

1 0 0- t a l

tre in )

Knokke t e

( d i t i s g e e n typf o u t )

ge lukk ig w e e r z i e n plaats vond tus s e n de

ond er

\·/ i nks e l e

w a arnam e n .

do tre inf r e ak .

pad d e n d e

slachtoffers

d e �eg

t r age k r u i p e r s

de

tijd

l i j k uur

e n een bi j ko m e nd dik half uur t e voe t w e rd he t

De

s t raa t

haar

een i bruine

H e t o penb a ar ve rv o e r b oyc ot t e d i t e c hter e n

na w e l g e t e l d 3 uur en half

2 r o s s e grutto

e e n vi j v er t j e .

v e r t r o k k e n D i r k , Fa i l l e , R u ps

e e n u ur t j e

re d e

In h e t Zwin z e lf n o g e e n dode z e e k o e t ,

l i e fd e s d r a nken a m f i bi e � n .

Di e

Op

• G�

maar t

Winks e l e .

een ve ldui l

Ondertus s e n deed de o v e r i g e d e e lnemer ( di e van de

die

Op z o n d agm o r g e n 20

aut o - inz itt enden

de

vele e e nda s o ort e n ,

e n e e n \? bla uw e k i e kendi e f en zelfs

b ontbekplevi e r ,

Mevr .

auto

d e z e w e ers pannige

t e vinden .

W aarne mingen o p de s trandwande ling :

Padd e n e n v e r k e e r .

• • •

é é n van de d e e lne m e r s z at immers al l an g o p d e tre in

bereiken.

• • •

s t ond

De rei s naar b e t Zwin zelf v e r l i e p al evenmin o p r o l l e t j e s :

Het re sultaat l i e t n i e t o p z ich w achten :

Gasthui eboe .

V e r s lag :

de z e ae tivi te i t

aang e k o nd i gd in de k a l e nd e r

imm e r s niet " offi c i e e l "

aan

en � ) •

L e uv e n

benz ine ,

waren ,

houtsnippen en

er p l o t s e e n

was

hetgeen echter op t i j d

opge l o s t w e rd .

Boven J,e uven-St a t i o n hoorden

ve el

we

dan n o g

een

H � rw ig

k e rku i l .

)

.


l1

Verslag

E en

w an d e l i n g ,

p ra c h t i g

toch

p a r t en !

en

werd

In

het

het

e en

werd

niet

Niet in

die te

nota :

we

Maar de

Toen

ze

e nk e l e

on t d e k t en

het

waar

deed

nog

get e l d e om

niet

beetje

een

1

s p a gh e t t i

e en

t en s l o t t e

mann e t j e

naar

z 'n

k l a a r s t on d ,

ja

5

11

bra c h t e n . de ,

va l l e i ) . Bij

het

hoor

beidjes

daar

en

voorb i

aankomen

�.

vloog

s c h e e r d en

w i t ga t j e s ,

vlak

s l o b e e n d en ,

11 i j l ga n s

en

g in g e n

31

Onze

bron

fu t e n

en

daar

bij

de

om

e en

verge e f s e

gr o t e

t a f e l e en d e n

h u i swa ar t s

a l l e s z in s

dankz i j

b e l an d e n

e en

niet

z a t en .

1 2 . 30h

c h a u f f e ur •

41�e; .

de • •

wi n t e rd ag .

z o nni ge

er

l i gt

een

l aa g j e

wand e l i n g

een korte

i n Ve l t e m-Be i s e m .

naas t he t b o s hupp e l e n e e n ge me ngd e gro e p

200 Kramsvo ge l s

( Turdu s p i l ari s ) ,

van

( Tur­

Ko p e rwi e k e n

ili acus ) e n e nk e l e M e re l s ( Tu rdus m c rul a ) . O o k e nk e l e ( Sturnu s vulgari s ) t racht e n hun k o s t j e bi j e l k aar te s ch arre l e n . V ano p e e n uitki j kp o s t l angs d e b o srand wo r d t h e t t afe re e l d o o r e e n Bui z e rd (�u t e o but e o ) ru s t i g v,ad e ge ­ s l age n . " ve r s t i j ve n" a l l e Kramsvo ge l s , Ko p e rwi e k e n , rfle re l s

Spre e uwe n . Waar e nk e l e

s e c o nd e n e rvo o r

d ruk d o o r e l k aar hup p e l d e , te

me rke n .

Al l e

de

s n ave l wat

v o ge l

n uar

i s ge e n

de

boven ge r i ch t .

p

af ge t e k e nd

t e ge n de

van e e n Ac c i p i t e r s p e c i e s .

me e r

op

" ge h u rk t " ,

s t aal bl auwe hemel he t sil houe t

Ee n nad e r o nd e r z o e k me t d e ve r:rcki j k e r het

zi j de , m e ".;

l i ch t j e s

en

no g

ik naar bove n k i j k , b e me rk ik op o nge ve e r 2 0 0 me t e r ho o gt e ,

s che r

van

b e nd e

e rJce l e bewe gi ng

zitten doodstil ,

s

hele

fo rm::iat · vm1 e e n

di e

e nk e l e

r o nd zwe e ft s ne l l e

k e re e i nd b and

bui z e rd

en

de

en

d e p r o o i v o ge l ,

af

t o e afwi s s e l t

me t l i cht ge kl e ur d e o nd e r­

kringe t j e s

vl e u ge l s l age n . De

toont

en

afge rond e

s t aar t me t d o n­

bl i j ft t i j d e ns he t zwe ve n ge sl o t e n . I k d e t e rmi ne e rd e d e p r o o i. v o ge l al s e e n Havik ( Ac cip}�g�­ � ) . Nad at d e z e ui t h e t ge z i c h t ve rdwe ne n w H s , h e rv at t ;:; d e h e l e b e nd e Kramsvo ge l s , t e ru g hun a c t i vi t e i t e n .

K o p c rv1i e k e n ,

Marc

De

fl. e re l s

Co s t e r

Mas t e l l e s t r aat

54

en

30013 Ve l t e m-Be i s e m

)

dun

Spre e uw e n

Al s

s p e rw � r .

we

z o eken .

N e er i j s e

en

een

,

dus

Pl o t s

z o m e r t a l i n g en .

werd

in

t a f e l e en d e n ,

o nge v e e r

grasp o l l e n

mi d d ag m a ak i k

Op de

K a s t an j e b o s

O p e e n we i d e

Een h e l d e re

e n tus s e n d e

b e vr o r e n sne e uw .

al­

en

fe bruari I 98 3 .

akk e r s

l angs h e t

de

zich

versma den

SA � .

p i j l staart ,

we

Op de

was

w a a rn e m i n g v a n

b u i z e r d en

ku i e e n d en

sn e l d en

en

vi j vers

kopp e l

3

Z o nd ag I 3

dan

van

laat

ui tvoer

deze

l u i dk e e l s

kouder

h o e ve e l h e i d

1 2 . 15h

de

op

chauf feur ons

met

ma l e n

en

t en

in

i j svo g e l

waren

we

te

dui d e l i j k e eerder

e en

c irke l den

e en

gewi l l i g e

En

nee ,

hut

lucht

tocht

vi jvers

w e l gemo e d

vlakb i j

w in t er t a l in gen

de

de

de

we

b i o toop

op

we

wa s

re den

de

doch

ca sarca

( zie

g e l a t en

er

SCHRIKREACTIE�

D i j l e va l l e i . '

s o mm i g e n

zit

ve r g e t en

voor

In

a n d erma a l ( hi j

wa t e r d a n s e n

KUS

en

da g .

b em e r k t en e en

speelde

b e s c h o uw i n g

hun

hi j .

Verder

waar

b ewonderd

va k t e r m e n ,

h o o r d en

b u i t en

reeeds

N a d e rh a n d

81

da t

L e opol d spark

z o m e r uur

pra c h t i g e

z i en ) ,

ku i f e e n d e n , fu t en

Doch

Het

L e o p o l d s p a rk

wa t e r r a l l e en

b e gin?

2 7 /0 3 ,

zo .

Spre e uw� n


l1

Verslag

E en

w an d e l i n g ,

p ra c h t i g

toch

p a r t en !

en

werd

In

het

het

e en

werd

niet

Niet in

die te

nota :

we

Maar de

Toen

ze

e nk e l e

on t d e k t en

het

waar

deed

nog

get e l d e om

niet

beetje

een

1

s p a gh e t t i

e en

t en s l o t t e

mann e t j e

naar

z 'n

k l a a r s t on d ,

ja

5

11

bra c h t e n . de ,

va l l e i ) . Bij

het

hoor

beidjes

daar

en

voorb i

aankomen

�.

vloog

s c h e e r d en

w i t ga t j e s ,

vlak

s l o b e e n d en ,

11 i j l ga n s

en

g in g e n

31

Onze

bron

fu t e n

en

daar

bij

de

om

e en

verge e f s e

gr o t e

t a f e l e en d e n

h u i swa ar t s

a l l e s z in s

dankz i j

b e l an d e n

e en

niet

z a t en .

1 2 . 30h

c h a u f f e ur •

41�e; .

de • •

wi n t e rd ag .

z o nni ge

er

l i gt

een

l aa g j e

wand e l i n g

een korte

i n Ve l t e m-Be i s e m .

naas t he t b o s hupp e l e n e e n ge me ngd e gro e p

200 Kramsvo ge l s

( Turdu s p i l ari s ) ,

van

( Tur­

Ko p e rwi e k e n

ili acus ) e n e nk e l e M e re l s ( Tu rdus m c rul a ) . O o k e nk e l e ( Sturnu s vulgari s ) t racht e n hun k o s t j e bi j e l k aar te s ch arre l e n . V ano p e e n uitki j kp o s t l angs d e b o srand wo r d t h e t t afe re e l d o o r e e n Bui z e rd (�u t e o but e o ) ru s t i g v,ad e ge ­ s l age n . " ve r s t i j ve n" a l l e Kramsvo ge l s , Ko p e rwi e k e n , rfle re l s

Spre e uwe n . Waar e nk e l e

s e c o nd e n e rvo o r

d ruk d o o r e l k aar hup p e l d e , te

me rke n .

Al l e

de

s n ave l wat

v o ge l

n uar

i s ge e n

de

boven ge r i ch t .

p

af ge t e k e nd

t e ge n de

van e e n Ac c i p i t e r s p e c i e s .

me e r

op

" ge h u rk t " ,

s t aal bl auwe hemel he t sil houe t

Ee n nad e r o nd e r z o e k me t d e ve r:rcki j k e r het

zi j de , m e ".;

l i ch t j e s

en

no g

ik naar bove n k i j k , b e me rk ik op o nge ve e r 2 0 0 me t e r ho o gt e ,

s che r

van

b e nd e

e rJce l e bewe gi ng

zitten doodstil ,

s

hele

fo rm::iat · vm1 e e n

di e

e nk e l e

r o nd zwe e ft s ne l l e

k e re e i nd b and

bui z e rd

en

de

en

d e p r o o i v o ge l ,

af

t o e afwi s s e l t

me t l i cht ge kl e ur d e o nd e r­

kringe t j e s

vl e u ge l s l age n . De

toont

en

afge rond e

s t aar t me t d o n­

bl i j ft t i j d e ns he t zwe ve n ge sl o t e n . I k d e t e rmi ne e rd e d e p r o o i. v o ge l al s e e n Havik ( Ac cip}�g�­ � ) . Nad at d e z e ui t h e t ge z i c h t ve rdwe ne n w H s , h e rv at t ;:; d e h e l e b e nd e Kramsvo ge l s , t e ru g hun a c t i vi t e i t e n .

K o p c rv1i e k e n ,

Marc

De

fl. e re l s

Co s t e r

Mas t e l l e s t r aat

54

en

30013 Ve l t e m-Be i s e m

)

dun

Spre e uw e n

Al s

s p e rw � r .

we

z o eken .

N e er i j s e

en

een

,

dus

Pl o t s

z o m e r t a l i n g en .

werd

in

t a f e l e en d e n ,

o nge v e e r

grasp o l l e n

mi d d ag m a ak i k

Op de

K a s t an j e b o s

O p e e n we i d e

Een h e l d e re

e n tus s e n d e

b e vr o r e n sne e uw .

al­

en

fe bruari I 98 3 .

akk e r s

l angs h e t

de

zich

versma den

SA � .

p i j l staart ,

we

Op de

was

w a a rn e m i n g v a n

b u i z e r d en

ku i e e n d en

sn e l d en

en

vi j vers

kopp e l

3

Z o nd ag I 3

dan

van

laat

ui tvoer

deze

l u i dk e e l s

kouder

h o e ve e l h e i d

1 2 . 15h

de

op

chauf feur ons

met

ma l e n

en

t en

in

i j svo g e l

waren

we

te

dui d e l i j k e eerder

e en

c irke l den

e en

gewi l l i g e

En

nee ,

hut

lucht

tocht

vi jvers

w e l gemo e d

vlakb i j

w in t er t a l in gen

de

de

de

we

b i o toop

op

we

wa s

re den

de

doch

ca sarca

( zie

g e l a t en

er

SCHRIKREACTIE�

D i j l e va l l e i . '

s o mm i g e n

zit

ve r g e t en

voor

In

a n d erma a l ( hi j

wa t e r d a n s e n

KUS

en

da g .

b em e r k t en e en

speelde

b e s c h o uw i n g

hun

hi j .

Verder

waar

b ewonderd

va k t e r m e n ,

h o o r d en

b u i t en

reeeds

N a d e rh a n d

81

da t

L e opol d spark

z o m e r uur

pra c h t i g e

z i en ) ,

ku i f e e n d e n , fu t en

Doch

Het

L e o p o l d s p a rk

wa t e r r a l l e en

b e gin?

2 7 /0 3 ,

zo .

Spre e uw� n


l

"

' t L E V E N I S N E STR I J D

!! "

{al ias

.JU

e e n Kauw , e e n t a k en e e n Ho l e nd u i f , wa a r o p h e t g e v e c h t i n re g e l b u i ten we rd

" F EATH E R E D DAL L AS " }

voortge z e t .

E e n s we rd o pgeme r k t hoe de Ka uwen - n a het a a nbrengen v a n e e n

ta k - b i j e e n d a a r o p vo l g e nd e pa r i ng s po g i ng we rden va n e l k a a r g eme p t door é é n v a n d e Ho l e ndu i ve n !

I n e e n hoe k j e v a n h e t A r e n be r g p a r k wo r d t e e n D i j l eme a n d e r a fg e boord d o o r e e n a a n ta l o u d e p l a ta ne n .

B i j é é n v a n d e z e bomen i s o o i t

v a n een zwa re h o r i z o n ta l e t a k e e n z i j t a k a f g e s c h e u rd e n i ng e ro t , z o d a t n u een

vrtj

z i c h tn he t

d i e p h o r i z o n taa l h o l b e s t a a t ; e n d a a r i s nog a l wa t o m te d o e n .

I n v o l l e w i n t e r we rd m e e rma a l s

' s o c h t e n d s of

' s a v onds e e n

O nm i d d e l l i j k na de v o r s t { va n a f e i nde f e b r ua r i )

E e n p a a rtj e Kauwen l e gde r e s o l u u t

be s l a g o p h e t h o l e n b e g o n v l i j t i g m e t d e n e s t bouw , z o n d e r z i c h te b e k omme r e n om de ' d u i ven .

v a n e e n t a k u i t h e t h o 1 g e s 1 e u rd .

weg v l o g e n om e e n n i e u w takje te zoe k e n , maakten d e Ho l e n d u i v e n van d e a fwe ­ z i g he i d g e b ru i k om wa t g r o f kauwe n - ma t er i a a l u i t h e t h o l

Di t

te s l e u r e n .

' n t i j d j e v r i j n e u t ra a l n a a s t e l k a a r d o o r , w a n t a l

s poed i g kwam

het to t h a r d e k o n f r o n ta t i e s , voora l w a n n e e r de d u i v e n n i e t t i j d i g u i t het h o l •

1 ia

s echter te groot , zodat h i j

Afg e l o p e n d i n s d a g - o c h t e n d v i e l er een o n s c h u l d i g s l a c h to f fe r . E e n Spreeuw , d i e r e c e n t e e n a nd e r h o l wa t

verder

i n d e z e l fde t a k v e roverde voor z i j n broed h o l

o p e e n Boomk l e ve r , zat n u met u i t g e b r e i d v e r t o o n

vertone n , w e r d h i j door e e n m o k e r s l a g v a n d e d u i f geve l d

zowat t i e n meter om l a a g t o t i n h e t D i j l e s l i b ,

v e r ra s t op de v l u c h t s l oeg v o o r d i t

m i n u u t voora l ee r de

Spreeuw

e e n S p r e e u w ( de z e l fde ? ) Wi e e c h ter d e n k t d a t d e k l o e k g ebouwde en d i to g e s n a v e l d e Ka uwen e e n l o l l e tj e h e b b e n a a n de z a c h tmoed i g u i tz i e n d e d u i v e n , d i e h e e f t h e t De Kauwen we r k e n i nd e r d a a d m e t f l i n k e s n a v e l houwe n , d i e e c h t e r

waa r e e n

vreemde proj ekt i el .

en

viel

k n oc k - o u t

f o u r a g e r e nd W a t e r h o e n t j e Het

o p n i euw bewoo g , z i ch l o swe r k te u i t

duurde z e k e r het s l i k e n

P a s t we e d a g e n l a ter werd

er

W i e u i t e i n d e l i j k h e t g ro t e h o l

( a l s e e r s t e ) z a l bewo n e n i s

nog o n d u i d e l i j k ; m o g e l i j k s z a l d e H o l e n d u i f n e t

a l s i n ' 82

toch wee r gedwo n g e n

wo rden e e n e e r s t e broed s e l te r i s ke r e n op e e n o p e n n e s t in e e n d o n k e r d e e l e e n n a bu r i g e Taxu s , wa a r h a a r broed s e l d a n

De

l er e n d e gewe l d b l i j f t n u r e e d s meer d a n twee we k e n z owa t g e l i j k o p g a a n .

g

d u i v e n b l i j ke n o v e r wa t me er brute " s l a v a a rd i g h e i d te be z i t t e n , ma a r d e Kauwen z i j n wa t l i s t i g e r e n h a nd i g e r .

B o v e n d i e n werd ree d s o p g emer k t dat d e Kauwen

mi

s s c h i e n w e e r t e n g e pa s te n

do o r Kauwe n k a n g eroofd worde n zoa l s v o r i g j a a r !

h e t h o l pa s s eerde e n , e e r l i j k g e z e ch t , 1�a n n e e r d e z e me

T e r l oo p s w e z e o p g em e r k t

zi ch

d i t wel de b e s t e k a n s h e b b e r .

i n het h e e t s t van d e s t r i j d k u n ne n r e k e n e n o p een s na v e l tj e h u l p van n a b u r i g e

Op e e n

g e g e v e n mome nt d u i k t h e t p a a r t j e Ka uwen m e t e e n t a k h e t h o l b i n n e n , wa n n e e r

d e be i de d u i v e n nog b i n n e n z i j n .

A l hoewe l z owe l d e i n g a n g a l s d e r e s t v a n

h e t h o l m a a r n a u w e l i j k s d o o r g a n g b i e d t a a n é é n d e r g e l i j ke v o g e l , kwamen na

een t i j dj � e n z i c h t b a a r g e h a v e n� naar b u i t e n : een Ka uw , ee n H o l e n d u i f ,

Ma rc

mee i n h e t

{ C ome a n d

k a uwe n p a a r t j e s !

Soms wordt h e t e c h t s pa nn e n d of z e l f s e e r d e r z i e l i g .

van

t i j de

d a t de l aa t s t e d a g e n e e n p a a r keer e e n E e k h o re n t j e met b e l a n g s t e l l i ng l a ng s

woe l z o u wer p e n l i j k t

in

b i j h e t h o l g ez i en .

v a n de v l e u g e l , d i t l i e f s t nog p l a t op de k o p v a n de v e r b a a s d e Ka uw , d i e z i c h Het e s k a ­

een

opn i euw

mee s t a l p romt door d e d u i v e n b e a n twoo r d wor d e n m e t e e n b l i k s em s ne l l e moke r s l a g

d o o r h a a r d re i g ho u d i ng j u i s t pra c h t i g a a nbood voor e e n f i k s e mep .

)

t e z i ngen .

Spreeuw toe e n v oora l ee r deze , v e r b a a s d t oe k i j ke nd , e n i ge v e r d ere rea k t i e k o n

h e t g r o ffe p l a t a a n s t r oo i s e l v e rdwee n .

wa r e n na h u n b e h e e r s we r k e n .

fl i nk mi s .

De ball a s t

E e n reed s moegetergde Ho l e n du i f .kwam u i t h e t g r o t e ho l , s t a p t e r e s o l u u t op de

T e l k e n s de Kauwe n - h u n n e s tg ed r a g s tr a d i t i e g e trouw - s amen

g i ng s l echts

·

n e s tma �er i a a l

E v e n tj e s l at e r e c h t e r kwam de p i e ntere k ru i pe r me t e e n knot�

s poed i g v a n verdere bouwp l a nnen moe s t a fz i e n .

Oms t r e e k s d e z e l fde t i j d k e e r d e n d e Ka uwe n n a a r h u n

trad i t i one l e k o l o n i e i n h e t p a r k t e r u g .

Toen m i nuten

als

o v e r t e b e s t a a n d a t d e Boomkru i pe r d oo r d e Ka uw i n d a n k werd a a n g ewend .

nam e e n p a a r tj e Ho l e n d u i v e n be z i t v a n h e t h o l , begon te ba l t s e n en voerde wat n e s tma ter i a a l aa n .

e e n mom e n t d a t ook een Ka u w b i n n e n wa s .

l a ter de K a u w a l s e e r s t e wee r n a a r b u i t e n kwam l ee k e r m i j we i n i g twi j fe l

H o l e n d u i f b i j h e t h o l g e z i en , z od a t d e z e v e rmoed e l i j k a l s de r e c h tma t i g e w i n te r e i g e n a a r k a n g e l d e n .

Op e e n a nder o g e n b l i k wa a g d e e e n n i e u w s g i e r i g Boom k r u i pe r t j e

hol op

Herrema n s

see

s tr i j d g e

­

n e x t mo n t h )

.


l

"

' t L E V E N I S N E STR I J D

!! "

{al ias

.JU

e e n Kauw , e e n t a k en e e n Ho l e nd u i f , wa a r o p h e t g e v e c h t i n re g e l b u i ten we rd

" F EATH E R E D DAL L AS " }

voortge z e t .

E e n s we rd o pgeme r k t hoe de Ka uwen - n a het a a nbrengen v a n e e n

ta k - b i j e e n d a a r o p vo l g e nd e pa r i ng s po g i ng we rden va n e l k a a r g eme p t door é é n v a n d e Ho l e ndu i ve n !

I n e e n hoe k j e v a n h e t A r e n be r g p a r k wo r d t e e n D i j l eme a n d e r a fg e boord d o o r e e n a a n ta l o u d e p l a ta ne n .

B i j é é n v a n d e z e bomen i s o o i t

v a n een zwa re h o r i z o n ta l e t a k e e n z i j t a k a f g e s c h e u rd e n i ng e ro t , z o d a t n u een

vrtj

z i c h tn he t

d i e p h o r i z o n taa l h o l b e s t a a t ; e n d a a r i s nog a l wa t o m te d o e n .

I n v o l l e w i n t e r we rd m e e rma a l s

' s o c h t e n d s of

' s a v onds e e n

O nm i d d e l l i j k na de v o r s t { va n a f e i nde f e b r ua r i )

E e n p a a rtj e Kauwen l e gde r e s o l u u t

be s l a g o p h e t h o l e n b e g o n v l i j t i g m e t d e n e s t bouw , z o n d e r z i c h te b e k omme r e n om de ' d u i ven .

v a n e e n t a k u i t h e t h o 1 g e s 1 e u rd .

weg v l o g e n om e e n n i e u w takje te zoe k e n , maakten d e Ho l e n d u i v e n van d e a fwe ­ z i g he i d g e b ru i k om wa t g r o f kauwe n - ma t er i a a l u i t h e t h o l

Di t

te s l e u r e n .

' n t i j d j e v r i j n e u t ra a l n a a s t e l k a a r d o o r , w a n t a l

s poed i g kwam

het to t h a r d e k o n f r o n ta t i e s , voora l w a n n e e r de d u i v e n n i e t t i j d i g u i t het h o l •

1 ia

s echter te groot , zodat h i j

Afg e l o p e n d i n s d a g - o c h t e n d v i e l er een o n s c h u l d i g s l a c h to f fe r . E e n Spreeuw , d i e r e c e n t e e n a nd e r h o l wa t

verder

i n d e z e l fde t a k v e roverde voor z i j n broed h o l

o p e e n Boomk l e ve r , zat n u met u i t g e b r e i d v e r t o o n

vertone n , w e r d h i j door e e n m o k e r s l a g v a n d e d u i f geve l d

zowat t i e n meter om l a a g t o t i n h e t D i j l e s l i b ,

v e r ra s t op de v l u c h t s l oeg v o o r d i t

m i n u u t voora l ee r de

Spreeuw

e e n S p r e e u w ( de z e l fde ? ) Wi e e c h ter d e n k t d a t d e k l o e k g ebouwde en d i to g e s n a v e l d e Ka uwen e e n l o l l e tj e h e b b e n a a n de z a c h tmoed i g u i tz i e n d e d u i v e n , d i e h e e f t h e t De Kauwen we r k e n i nd e r d a a d m e t f l i n k e s n a v e l houwe n , d i e e c h t e r

waa r e e n

vreemde proj ekt i el .

en

viel

k n oc k - o u t

f o u r a g e r e nd W a t e r h o e n t j e Het

o p n i euw bewoo g , z i ch l o swe r k te u i t

duurde z e k e r het s l i k e n

P a s t we e d a g e n l a ter werd

er

W i e u i t e i n d e l i j k h e t g ro t e h o l

( a l s e e r s t e ) z a l bewo n e n i s

nog o n d u i d e l i j k ; m o g e l i j k s z a l d e H o l e n d u i f n e t

a l s i n ' 82

toch wee r gedwo n g e n

wo rden e e n e e r s t e broed s e l te r i s ke r e n op e e n o p e n n e s t in e e n d o n k e r d e e l e e n n a bu r i g e Taxu s , wa a r h a a r broed s e l d a n

De

l er e n d e gewe l d b l i j f t n u r e e d s meer d a n twee we k e n z owa t g e l i j k o p g a a n .

g

d u i v e n b l i j ke n o v e r wa t me er brute " s l a v a a rd i g h e i d te be z i t t e n , ma a r d e Kauwen z i j n wa t l i s t i g e r e n h a nd i g e r .

B o v e n d i e n werd ree d s o p g emer k t dat d e Kauwen

mi

s s c h i e n w e e r t e n g e pa s te n

do o r Kauwe n k a n g eroofd worde n zoa l s v o r i g j a a r !

h e t h o l pa s s eerde e n , e e r l i j k g e z e ch t , 1�a n n e e r d e z e me

T e r l oo p s w e z e o p g em e r k t

zi ch

d i t wel de b e s t e k a n s h e b b e r .

i n het h e e t s t van d e s t r i j d k u n ne n r e k e n e n o p een s na v e l tj e h u l p van n a b u r i g e

Op e e n

g e g e v e n mome nt d u i k t h e t p a a r t j e Ka uwen m e t e e n t a k h e t h o l b i n n e n , wa n n e e r

d e be i de d u i v e n nog b i n n e n z i j n .

A l hoewe l z owe l d e i n g a n g a l s d e r e s t v a n

h e t h o l m a a r n a u w e l i j k s d o o r g a n g b i e d t a a n é é n d e r g e l i j ke v o g e l , kwamen na

een t i j dj � e n z i c h t b a a r g e h a v e n� naar b u i t e n : een Ka uw , ee n H o l e n d u i f ,

Ma rc

mee i n h e t

{ C ome a n d

k a uwe n p a a r t j e s !

Soms wordt h e t e c h t s pa nn e n d of z e l f s e e r d e r z i e l i g .

van

t i j de

d a t de l aa t s t e d a g e n e e n p a a r keer e e n E e k h o re n t j e met b e l a n g s t e l l i ng l a ng s

woe l z o u wer p e n l i j k t

in

b i j h e t h o l g ez i en .

v a n de v l e u g e l , d i t l i e f s t nog p l a t op de k o p v a n de v e r b a a s d e Ka uw , d i e z i c h Het e s k a ­

een

opn i euw

mee s t a l p romt door d e d u i v e n b e a n twoo r d wor d e n m e t e e n b l i k s em s ne l l e moke r s l a g

d o o r h a a r d re i g ho u d i ng j u i s t pra c h t i g a a nbood voor e e n f i k s e mep .

)

t e z i ngen .

Spreeuw toe e n v oora l ee r deze , v e r b a a s d t oe k i j ke nd , e n i ge v e r d ere rea k t i e k o n

h e t g r o ffe p l a t a a n s t r oo i s e l v e rdwee n .

wa r e n na h u n b e h e e r s we r k e n .

fl i nk mi s .

De ball a s t

E e n reed s moegetergde Ho l e n du i f .kwam u i t h e t g r o t e ho l , s t a p t e r e s o l u u t op de

T e l k e n s de Kauwe n - h u n n e s tg ed r a g s tr a d i t i e g e trouw - s amen

g i ng s l echts

·

n e s tma �er i a a l

E v e n tj e s l at e r e c h t e r kwam de p i e ntere k ru i pe r me t e e n knot�

s poed i g v a n verdere bouwp l a nnen moe s t a fz i e n .

Oms t r e e k s d e z e l fde t i j d k e e r d e n d e Ka uwe n n a a r h u n

trad i t i one l e k o l o n i e i n h e t p a r k t e r u g .

Toen m i nuten

als

o v e r t e b e s t a a n d a t d e Boomkru i pe r d oo r d e Ka uw i n d a n k werd a a n g ewend .

nam e e n p a a r tj e Ho l e n d u i v e n be z i t v a n h e t h o l , begon te ba l t s e n en voerde wat n e s tma ter i a a l aa n .

e e n mom e n t d a t ook een Ka u w b i n n e n wa s .

l a ter de K a u w a l s e e r s t e wee r n a a r b u i t e n kwam l ee k e r m i j we i n i g twi j fe l

H o l e n d u i f b i j h e t h o l g e z i en , z od a t d e z e v e rmoed e l i j k a l s de r e c h tma t i g e w i n te r e i g e n a a r k a n g e l d e n .

Op e e n a nder o g e n b l i k wa a g d e e e n n i e u w s g i e r i g Boom k r u i pe r t j e

hol op

Herrema n s

see

s tr i j d g e

­

n e x t mo n t h )

.


, .2.bi'

Il

.),C.

����:-��-�-:�_::.:.._

W E E R E E N RARE GAST I N T I E N E N

Zate rdag 25 maart l l . werd op het dak van de b o r s t e lfabriek aan de Mecbels e s t eenweg t e H e rent een int e re s s ante gast gevang e n

H e t ging hier om e e n pr a cht i g volw a s s en d i e r dat om é é n of

A l h o e w e l o n d e r d e r g e l i j ke hoofd i ng n a t u u r l i j k de g a n s e

a ndere reden

g e s c h i e d e n i s v a n h e t T i e n s e v o g e l tj e s k i j ke n ( i n k l u s i e f de w a a r neme r s )

Bij

. . . e n o p we l ke w i j z e !

Op

9

febru a r i

e e n v o o r tu i n t j e i n d e s ta d .

Hiertoe

,

i nd e r d a a d

e e n ( i nm i d d e l s g e s to r v e n ) meeuw : v e e l we r k i s e r n i e t n od i g o� h e t e k s em­

zijn

,

p l a a r te i de n t i f i c e r e n a l s ee n a d u l te D R I E T E ENMEEUW ( R i s s a t r i d a c ty l a ) .

om hun

beeft z odanig dat kan schatten.

s c hu i

bij

n

naar onder een

I nd i e n é é n o o g n i e t

i s b e t natuurl i j k w e l e e n vraag

me e r

De k r a a k n e tte t o e s t a n d v a n v l e u g e l p e n n e n , s ta a r t , p o t e n en s n a v e l b l i j k t

Een natuurgids u i t Herent z orgde

s l u i te n .

hol terechtkw am. De voge l maakt er

mantel

en k o p te l e foon ( + wat k r u i nwo l k j e s ) , w i tte s t a a r t , n e k en o n d e r z i j de .

H e t k a r a k t er i s t i e k g e l i j k be n i g zwa r t d r i e h o e k j e op de v l e u g e l p u n t wordt voora l g e v o rmd d o o r e e n g r o t e zwarte top aan d e g rote h a nd p e n . g a n s zwa r t . en de

1° , 2°

en

b u i te n s te

V e r d e r i s de b o v e n z i j d e v a n de b u i t e nv l a g v a n de De

hdp

bij

4-0 m)

duiken

erg

bemachtigen .

llinoculair

z i cht

optimaal func ti one ert ,

boe de z e vogel z i j n port i e vis

e l ke mog e l i j ke h e r k om s t u i t t i j de l i j ke g e v a n g e n s c h a p v o l l ed i g u i t te

indruk ;

je w e e t ,

n au'Ckeurig de a! s t and tot e en pro o i

n o g kon b i j e e nscharre len.

H e t d i er v e r t o o n t e e n pe r fe k t ad u l t w i n t e r k l eed : d o n k e rg r i j z e

Zoals

( soma tot vo e d s e l ( vis ) t e

de ogen z o inge plant dat e e n J an-van-Gent

z ow e l n aar voor als

V o o r a l ee r h i j t i j d k a n

m a k e n o m h e t bee s t j e te g a a n o p z o e k e n , k o m t de me l de r t e r u g m e t

z i j n oriëntatie w a s kw i j tgeraak t .

nad e r t o e z i e n b l e ek d a t één o o g n i e t me e r op bewe gingen

s pe c t aculair in z e e

o p d e haag v a n

.

-

J an-van-Genten vanop grote h o o g t e

U i t de s um i e r e be s c h r i j v i ng k a n D a v i d o p ­

m a k e n d a t h e t v e rmoede l i j k e e n meeuw b e t r e f t .

waarschi j n l i j k de s tormw inden g e dur e n de de

reageerde ; dQ pu pi l s tond gans open.

' 8 3 s t a p t e e n i n b o o r l i n g h e t n a t u u r - i n f o c e n trum

te T i e n e n b i n n e n e n me l d t de v o nd s t van e e n z i e k e vogel

-

voorafgaande dagen

s amen g e v a t z o u k u n n e n wo rde n , i s er t o c h e c h t weer e e n n i euwtj e u i t d i e h o e k g e k omen ,

een J an-van-Gent .

erv o o r dat een

hi j

in het V o s a e �­

all e s b ehalve s l appe

is i nt e g e nde e l z e e r kracht i g , e e t l u s t ontbreekt

hem ook al n i e t e n hij

ia o pva l l e nd tam. Dit wil i n het g e h e e l

n i e t z e ggen dat h e t e e n " ont snapt e " voge l i s w a n t o ok o p de

b r o e dplaa t s e n z i j n Jan-van-Genten z e e r makke voge l s .

Na hers t e l w o rd t hij natuur l i j k w e e r aan de kus t

vri. j gelaten.

h d p h e e f t e e n zwa r t topj e m e t e e n wi tte termi na l e p u n t Zoa l s h e t h o o r t

p e n h e e f t twee s u b t e rm i n a l e zwa r t e v l e kj e s .

waren s n a v e l e n poten re s pe k t i e v e l i j k g e e l g r o e n e n zwa r t ; h e t a l l e r b i n n e n s t h o e k j e v a n de s n a v e l w a s rood .

De v o g e l wa s mag e r

( 270

g) e n z i j n l i chaam

k r i o e l de v a n de Ma l o p h a g u s - l u i z e n ( m i n s te n s twee v o rmen ) . genoteerd : ga t ) :

18

mm ,

v l eugel :

315

mm , s t a ar t :

ko p l e n g t e : 87 mm .

H e t s pe c i me n werd bewa a r d .

1 19

mm , L o o p b ee n :

32

V e r d e r werd mm , S n a v e l

( ne u s ­

H e t z o u h e t v i e r d e bewi j s s tu k v a n

d e z e s o o r t v o o r de p r ov i n c i e B r a b a n t z i j n ( he t l a a t s te d a t e e r t v a n

1 9 52 ) .

V a n de k l a s s i e ke " zwa r e s t o rme n " d i e de v e r b i n ne n l a n d s e a a nwez i g he i d v a n z o ' n typ i s ch e z e e v o g e l n o rma a l z o u d e n moeten v e r k l a r e n , wa s e r n u g e e n d i r e k te a a n w i j z i ng .

Marc

H e r rema n s ,

Dav i d Vandeput .

(NIJ ,

AUB , HEM ;

inge s t uurd door

Bart Augus t i j ns )


, .2.bi'

Il

.),C.

����:-��-�-:�_::.:.._

W E E R E E N RARE GAST I N T I E N E N

Zate rdag 25 maart l l . werd op het dak van de b o r s t e lfabriek aan de Mecbels e s t eenweg t e H e rent een int e re s s ante gast gevang e n

H e t ging hier om e e n pr a cht i g volw a s s en d i e r dat om é é n of

A l h o e w e l o n d e r d e r g e l i j ke hoofd i ng n a t u u r l i j k de g a n s e

a ndere reden

g e s c h i e d e n i s v a n h e t T i e n s e v o g e l tj e s k i j ke n ( i n k l u s i e f de w a a r neme r s )

Bij

. . . e n o p we l ke w i j z e !

Op

9

febru a r i

e e n v o o r tu i n t j e i n d e s ta d .

Hiertoe

,

i nd e r d a a d

e e n ( i nm i d d e l s g e s to r v e n ) meeuw : v e e l we r k i s e r n i e t n od i g o� h e t e k s em­

zijn

,

p l a a r te i de n t i f i c e r e n a l s ee n a d u l te D R I E T E ENMEEUW ( R i s s a t r i d a c ty l a ) .

om hun

beeft z odanig dat kan schatten.

s c hu i

bij

n

naar onder een

I nd i e n é é n o o g n i e t

i s b e t natuurl i j k w e l e e n vraag

me e r

De k r a a k n e tte t o e s t a n d v a n v l e u g e l p e n n e n , s ta a r t , p o t e n en s n a v e l b l i j k t

Een natuurgids u i t Herent z orgde

s l u i te n .

hol terechtkw am. De voge l maakt er

mantel

en k o p te l e foon ( + wat k r u i nwo l k j e s ) , w i tte s t a a r t , n e k en o n d e r z i j de .

H e t k a r a k t er i s t i e k g e l i j k be n i g zwa r t d r i e h o e k j e op de v l e u g e l p u n t wordt voora l g e v o rmd d o o r e e n g r o t e zwarte top aan d e g rote h a nd p e n . g a n s zwa r t . en de

1° , 2°

en

b u i te n s te

V e r d e r i s de b o v e n z i j d e v a n de b u i t e nv l a g v a n de De

hdp

bij

4-0 m)

duiken

erg

bemachtigen .

llinoculair

z i cht

optimaal func ti one ert ,

boe de z e vogel z i j n port i e vis

e l ke mog e l i j ke h e r k om s t u i t t i j de l i j ke g e v a n g e n s c h a p v o l l ed i g u i t te

indruk ;

je w e e t ,

n au'Ckeurig de a! s t and tot e en pro o i

n o g kon b i j e e nscharre len.

H e t d i er v e r t o o n t e e n pe r fe k t ad u l t w i n t e r k l eed : d o n k e rg r i j z e

Zoals

( soma tot vo e d s e l ( vis ) t e

de ogen z o inge plant dat e e n J an-van-Gent

z ow e l n aar voor als

V o o r a l ee r h i j t i j d k a n

m a k e n o m h e t bee s t j e te g a a n o p z o e k e n , k o m t de me l de r t e r u g m e t

z i j n oriëntatie w a s kw i j tgeraak t .

nad e r t o e z i e n b l e ek d a t één o o g n i e t me e r op bewe gingen

s pe c t aculair in z e e

o p d e haag v a n

.

-

J an-van-Genten vanop grote h o o g t e

U i t de s um i e r e be s c h r i j v i ng k a n D a v i d o p ­

m a k e n d a t h e t v e rmoede l i j k e e n meeuw b e t r e f t .

waarschi j n l i j k de s tormw inden g e dur e n de de

reageerde ; dQ pu pi l s tond gans open.

' 8 3 s t a p t e e n i n b o o r l i n g h e t n a t u u r - i n f o c e n trum

te T i e n e n b i n n e n e n me l d t de v o nd s t van e e n z i e k e vogel

-

voorafgaande dagen

s amen g e v a t z o u k u n n e n wo rde n , i s er t o c h e c h t weer e e n n i euwtj e u i t d i e h o e k g e k omen ,

een J an-van-Gent .

erv o o r dat een

hi j

in het V o s a e �­

all e s b ehalve s l appe

is i nt e g e nde e l z e e r kracht i g , e e t l u s t ontbreekt

hem ook al n i e t e n hij

ia o pva l l e nd tam. Dit wil i n het g e h e e l

n i e t z e ggen dat h e t e e n " ont snapt e " voge l i s w a n t o ok o p de

b r o e dplaa t s e n z i j n Jan-van-Genten z e e r makke voge l s .

Na hers t e l w o rd t hij natuur l i j k w e e r aan de kus t

vri. j gelaten.

h d p h e e f t e e n zwa r t topj e m e t e e n wi tte termi na l e p u n t Zoa l s h e t h o o r t

p e n h e e f t twee s u b t e rm i n a l e zwa r t e v l e kj e s .

waren s n a v e l e n poten re s pe k t i e v e l i j k g e e l g r o e n e n zwa r t ; h e t a l l e r b i n n e n s t h o e k j e v a n de s n a v e l w a s rood .

De v o g e l wa s mag e r

( 270

g) e n z i j n l i chaam

k r i o e l de v a n de Ma l o p h a g u s - l u i z e n ( m i n s te n s twee v o rmen ) . genoteerd : ga t ) :

18

mm ,

v l eugel :

315

mm , s t a ar t :

ko p l e n g t e : 87 mm .

H e t s pe c i me n werd bewa a r d .

1 19

mm , L o o p b ee n :

32

V e r d e r werd mm , S n a v e l

( ne u s ­

H e t z o u h e t v i e r d e bewi j s s tu k v a n

d e z e s o o r t v o o r de p r ov i n c i e B r a b a n t z i j n ( he t l a a t s te d a t e e r t v a n

1 9 52 ) .

V a n de k l a s s i e ke " zwa r e s t o rme n " d i e de v e r b i n ne n l a n d s e a a nwez i g he i d v a n z o ' n typ i s ch e z e e v o g e l n o rma a l z o u d e n moeten v e r k l a r e n , wa s e r n u g e e n d i r e k te a a n w i j z i ng .

Marc

H e r rema n s ,

Dav i d Vandeput .

(NIJ ,

AUB , HEM ;

inge s t uurd door

Bart Augus t i j ns )


'3 »

0

« WEETJ E S ! I

door

-

t o t 2 9 m e i ga a t er e en n a t uura c h t i en d a a g s e

11

- van

in

H a g e l an d

en

I n s a m e nw e r k i n g m e t d e

BNVR

op

de

20

deze de

t e K e s s e l -L o .

v r i e n d ( i n ) n e n o f k e nn i s s en warm !

dub b e l e

de

Als je hem

kal ender

i emand

m e i verde e l d worden !

b e gin

kent

z i t e r n i e t voor n i e t s ! d i e g e in t e r e s s e e rd i s ,

uorp

,i e ,

Doch meer

S o ur b r o d t ,

daarover

in

je

je

op

in de

k a mp

Venen .

vo l g e n d e va l l e i ! b e dr a g e n .

M i s schien l i jkt

v e e l wa t w e b e s t a a n n e m e n d o c h mo e s t e r

overscho t z i j n

( wa t w e n a t uur l i j k

hopen )

word t

Ho e

da t

de

VAKS

J e

kan

er

badgee ,

Let

deze

wel :

de

nl . Deze

te storten

op

PC R

0 1 4/ 4 1 . 2 2 . 5 2 . )

de

eerste

D e W i e l ewa a l -Turnho u t

zal

het

2 0 0 fr/ b i j l i d 6 0 fr

mo e t kan

115

zal

Er

mei ,

d o e l s t e l l in gen

gi e b i j het

als

ook

gepraa t

a c t i e vo e r e n

c on t a c t a d r e s

b i j komend

,

word t

niet

to taal

sp e c ia l e

edi t i e

b e va t

e en h e l e

reeks

over

onz e

a fd e l in g

g evr " a g d ,

or

of

d oe del zak of

dan

60

j e kan

D irk

40

t e l.

ex,

c on t a c t

i s ook

op

me t

hel e

boel

fo s ­

over

e x e mp l a a r

van

a c h t er­

r e c y c l a g e p ap i e r ,

/w i t

b e dr a g en . kopp e l (

aarz e l

Marc

op

A 3 - forma n t .

en

per

De

C o s t er ,

ko f f e r t j e De

p r i ma ) .

ex.

word t

te

Op

( oud , ver s l e ­

groo t s t e

kamp e n

en

d i a gona a l

d e r ge l i j k e

k o f f e r t j e en muz i ek i n s t r u ­

w o r d en .

v e r gu i s d

0 1 6 / ::: 2 60 3 9

art ikel s

Nelissen.

aan

de

dan

niet

C o s trop

ll'"i. l s e l e

' Wabl i e f '

van

e en

besteld

b i j horend

zoekt

S p a a r z a a wh e i d s s t r a a t 3û10

.g e o r gan i s e e r d

wan d e l i n g o f b i j e en k om s t

v e rh e l p en

f o l k - i n s t rum e n t ,

op

t e l l en , zwar t

elke

cm,

en

e en

ver s c h i j n en

zijn

d e s b e tre ffend of

h i e r in

ma t e r i a a l :

energi eprobl emen .

S uz ann e

ka p o t

m i n s t &n s

I n d i en

Op

n e em

B l o c kx

met

blz .

20

mee

voor

L euven ,

DAN O O K �: EN S T ll I KT

e en

V A K S - kr a n t

in

k e rn s t o p )

r e g e n , kr o o nkur k en a c t i e

men t b ew o n d e r d

me t

14

van

b e s c h ikb a a r z i j n .

m i l i e ukran t z a l

Deze

t e n , ka duk

4 0 0 f r/ b i J l i d 5 0 fr 000-03 1 9 78 5 -73

• •

s t ickers

m i l i e ukr a n t

- Knapp e

Graa t a kk e r 1 1

( t o t 2 5 j aar )

ook

voor

ac t ivi t e i t

april

fa t en , zure

Voor

C e n t ra l e D e W i e l e w a a l

W i e l ewa a l j on g e r e n

te

a c t i e gr o e p e n t er e c h t

m i l i eukr a n t

H e rw i g

Wiel ewaal

worden .

tra

WJ /WA-Leuven , D E ELN AME BL IJ V T PEJ1S OONL IJ K E A A N G E L E GENH E I D 1

v e r kr i j g e n

l i dgel d :

s

b e t o ging

Inkom s t s t r a a t L e uven

a c h t e r gr o n d e n ,

f un g e e r t

nog

p o s t er s ,

D e a dm i n i s t r a t i e v e z e t e l :

( tel .

de

vo l g e n

adres

ook

N i e t mo e i l i j k hoor !

Tu r n h o u t

voor zul l en

toe gel icht te

( V e r en i g d e

2 5 fr .

2 3 00

El kerlyck

k e r n c en t ra l e s ,

Bovens taand

in

j e l i d van o n z e v e r e n i g in g ?

wordt

de

grondin forma t i e

n a t uurl i j k t e r u gb e t a a l d . -

over

- Van a f 1 6 !loge

l i g t t u s s e n Eup en en M a l m é d y . de

H e t k a mp g e l d z a l 3 5 0 0 fr .

dit

bij

door

o f h aar j o uw dub b e l e ka l e n d e r g e v e n .

- van 1 6 - 3 1 a u g u s t u s gaan we

!let

kan

b i j e e n ko m s t b e t o ging

wor den

l in e a i r e l a n d s c h a p s e l em en t en .

door

v e r ga d e r i n g

Op van

w a t er i n d e n a t uur

H o u d u s a l va s t d e z e d a t um vr i j e n m a a k a l m a a r enk e l e

+

er

3000

t e gen

D e ka a r t en z u l l en

g e î n t e r e s s e e r d en :

2 0 . 00 h g a a t

om

Dl i j de

e en

o p 1 4 m e i z a l on z e vo l k s da n s f u i f d o o r g a a n i n z a a l

' He t Bad '

eventue e l

april

z a l N a t uur e n L a n d s c h a p

in s t a a n .

H e t w o r d t e en a fw i s s e l en d e n g e o gra f i s c h v e r s p r e i d

2.

Voor

Braban t s Ha s p en g o uw .

voor d e o r ga n i s a t i e e rvan

p r o gramma r o n d 1 .

H

11 1

e en z a m e en

n a c h t en

n e em

van

c on t a c t

op

dit


'3 »

0

« WEETJ E S ! I

door

-

t o t 2 9 m e i ga a t er e en n a t uura c h t i en d a a g s e

11

- van

in

H a g e l an d

en

I n s a m e nw e r k i n g m e t d e

BNVR

op

de

20

deze de

t e K e s s e l -L o .

v r i e n d ( i n ) n e n o f k e nn i s s en warm !

dub b e l e

de

Als je hem

kal ender

i emand

m e i verde e l d worden !

b e gin

kent

z i t e r n i e t voor n i e t s ! d i e g e in t e r e s s e e rd i s ,

uorp

,i e ,

Doch meer

S o ur b r o d t ,

daarover

in

je

je

op

in de

k a mp

Venen .

vo l g e n d e va l l e i ! b e dr a g e n .

M i s schien l i jkt

v e e l wa t w e b e s t a a n n e m e n d o c h mo e s t e r

overscho t z i j n

( wa t w e n a t uur l i j k

hopen )

word t

Ho e

da t

de

VAKS

J e

kan

er

badgee ,

Let

deze

wel :

de

nl . Deze

te storten

op

PC R

0 1 4/ 4 1 . 2 2 . 5 2 . )

de

eerste

D e W i e l ewa a l -Turnho u t

zal

het

2 0 0 fr/ b i j l i d 6 0 fr

mo e t kan

115

zal

Er

mei ,

d o e l s t e l l in gen

gi e b i j het

als

ook

gepraa t

a c t i e vo e r e n

c on t a c t a d r e s

b i j komend

,

word t

niet

to taal

sp e c ia l e

edi t i e

b e va t

e en h e l e

reeks

over

onz e

a fd e l in g

g evr " a g d ,

or

of

d oe del zak of

dan

60

j e kan

D irk

40

t e l.

ex,

c on t a c t

i s ook

op

me t

hel e

boel

fo s ­

over

e x e mp l a a r

van

a c h t er­

r e c y c l a g e p ap i e r ,

/w i t

b e dr a g en . kopp e l (

aarz e l

Marc

op

A 3 - forma n t .

en

per

De

C o s t er ,

ko f f e r t j e De

p r i ma ) .

ex.

word t

te

Op

( oud , ver s l e ­

groo t s t e

kamp e n

en

d i a gona a l

d e r ge l i j k e

k o f f e r t j e en muz i ek i n s t r u ­

w o r d en .

v e r gu i s d

0 1 6 / ::: 2 60 3 9

art ikel s

Nelissen.

aan

de

dan

niet

C o s trop

ll'"i. l s e l e

' Wabl i e f '

van

e en

besteld

b i j horend

zoekt

S p a a r z a a wh e i d s s t r a a t 3û10

.g e o r gan i s e e r d

wan d e l i n g o f b i j e en k om s t

v e rh e l p en

f o l k - i n s t rum e n t ,

op

t e l l en , zwar t

elke

cm,

en

e en

ver s c h i j n en

zijn

d e s b e tre ffend of

h i e r in

ma t e r i a a l :

energi eprobl emen .

S uz ann e

ka p o t

m i n s t &n s

I n d i en

Op

n e em

B l o c kx

met

blz .

20

mee

voor

L euven ,

DAN O O K �: EN S T ll I KT

e en

V A K S - kr a n t

in

k e rn s t o p )

r e g e n , kr o o nkur k en a c t i e

men t b ew o n d e r d

me t

14

van

b e s c h ikb a a r z i j n .

m i l i e ukran t z a l

Deze

t e n , ka duk

4 0 0 f r/ b i J l i d 5 0 fr 000-03 1 9 78 5 -73

• •

s t ickers

m i l i e ukr a n t

- Knapp e

Graa t a kk e r 1 1

( t o t 2 5 j aar )

ook

voor

ac t ivi t e i t

april

fa t en , zure

Voor

C e n t ra l e D e W i e l e w a a l

W i e l ewa a l j on g e r e n

te

a c t i e gr o e p e n t er e c h t

m i l i eukr a n t

H e rw i g

Wiel ewaal

worden .

tra

WJ /WA-Leuven , D E ELN AME BL IJ V T PEJ1S OONL IJ K E A A N G E L E GENH E I D 1

v e r kr i j g e n

l i dgel d :

s

b e t o ging

Inkom s t s t r a a t L e uven

a c h t e r gr o n d e n ,

f un g e e r t

nog

p o s t er s ,

D e a dm i n i s t r a t i e v e z e t e l :

( tel .

de

vo l g e n

adres

ook

N i e t mo e i l i j k hoor !

Tu r n h o u t

voor zul l en

toe gel icht te

( V e r en i g d e

2 5 fr .

2 3 00

El kerlyck

k e r n c en t ra l e s ,

Bovens taand

in

j e l i d van o n z e v e r e n i g in g ?

wordt

de

grondin forma t i e

n a t uurl i j k t e r u gb e t a a l d . -

over

- Van a f 1 6 !loge

l i g t t u s s e n Eup en en M a l m é d y . de

H e t k a mp g e l d z a l 3 5 0 0 fr .

dit

bij

door

o f h aar j o uw dub b e l e ka l e n d e r g e v e n .

- van 1 6 - 3 1 a u g u s t u s gaan we

!let

kan

b i j e e n ko m s t b e t o ging

wor den

l in e a i r e l a n d s c h a p s e l em en t en .

door

v e r ga d e r i n g

Op van

w a t er i n d e n a t uur

H o u d u s a l va s t d e z e d a t um vr i j e n m a a k a l m a a r enk e l e

+

er

3000

t e gen

D e ka a r t en z u l l en

g e î n t e r e s s e e r d en :

2 0 . 00 h g a a t

om

Dl i j de

e en

o p 1 4 m e i z a l on z e vo l k s da n s f u i f d o o r g a a n i n z a a l

' He t Bad '

eventue e l

april

z a l N a t uur e n L a n d s c h a p

in s t a a n .

H e t w o r d t e en a fw i s s e l en d e n g e o gra f i s c h v e r s p r e i d

2.

Voor

Braban t s Ha s p en g o uw .

voor d e o r ga n i s a t i e e rvan

p r o gramma r o n d 1 .

H

11 1

e en z a m e en

n a c h t en

n e em

van

c on t a c t

op

dit


3,

- d ia l o o g

w e r k gr o e p

w erkt

e en

voor

t e c l1n o l o g i e

soc iaal

en

wil

schakel

T e chno l o g i e

en

van

m en s e n

en

gro epen kr i t i s c h e

s t ru c t u u r

en

-

zachte

-

W e rkw e e k

naar

h e l p en

z o e k en

z in vo l l e

zachte

4

-

Aang epa s t e

-

S o c ia a l

-

En e r g i e b e l e i d :

ATOL

-

Ener g i e

-

T e c hn o l o g i e

e�

z e l f s t an d i g e

b i o ga s ,

( 2 4 - 3 0/ 7 )

in

het

m i l i e uvr i en d e l: i j k s e m in a r i e s

va a r d i gh e d e n .

in

de

op

s chool ,

in

-

D i a r e ek s en :

-

T e n t o on s t e l l i n g

-

D e m o n s t r a t i em o d e l l en :

en

E in d e l o z e

r e chtvaard i g e

op

b e ur z e n • • • :

K e r n en e r g i e

vo e d in g

" l e e fb a a r

is

( 42

ander s "

w in d m o l e n ,

p an e l e n )

E en

soc iaal

en

e c o l o g i sch

je

t i j d s c hr i f t

met

a r t ik e l s ,

b o uwb e s c hr i j v i n g e n , & c h t c r gr o n d

en

k l e i n s c ha l i g

prakt i j k van

verantwoorde

lid

r ep o r t a g e s ,

ondernemen ,

en e r g i e b e l e i d ,

s i gn a l e m e n t

over

t e chnol o g i e ,

ene r g i eb e sparing kr i n g l o o p ,

i n t e r v i e uw s ,

wonen ,

en

l a n db o uw •

Een abonnem e n t l o o pt o v e r 5 a f l e v e r i ng e n , waar v a n

1

2 0 0 Fr . s t or t e n o p r e k . nr . 00 1 - 0 60 5 7 6 P. - 6 3

van

w e r k gr o e p t e c h n o l o gi e , Bl i j d e i nk o " 1s t s t r a a t

d u bb e l

0 1 6/2 326'•0

Di a l o o g

1 00

zi ch

d o o r wa a rd e vo l l e

al s

re

beleid

e e n t o m aat j o nge n

N at uur - e n Vo ge l r e s e rv at e n i s e e n s i nd s 1 9 5 1

i nz e t vo o r

natuurge bi e d e n d o o r

aan­

s e rv a at t e b e he r e n . T e ge l i j k e rt i j d t r ac h t op he t

ge b i e d

van he t

re

natuurb e houd

no t a ' s e n s tud i e d age n .

o ok me e we rk e n aan n at uu r e d u c at i e

je

3000

bre de pulü i e .k organi s e ren e n d o o r e e n

s e rv a t e n t e

j ar e n w o rd t

er

van

he t

ook telkens

i nge r i cht .

t e l t d e BNVR ruim I 3 . 000 l e d e n

e n me e r tl an

is

en

een

" Cu r s u s

b e he e rt o n.ge ve e r

e ch t e r no g ve el

te

weintg

dus z e l f

een

dit l and e n al s

s t e e nt j e b i j

je d e s t e m

al l e n d i e

van

wil

van d e BNVI U

ge beurt d o o r he t

000-008 3 4 3 1 - I I

van

291

s t o rt e n

de

van

Be l gi s che

d r a ge n aan

wil

al wat l e e f t e n bl o e i t s t e rk e r

V aut i e r s t raat

je

b e k ommerd z i j n

l at e n k l i nk e n ,

bi j d r age

wordt d an o o k

o p r e k e ningnumme r

Na.tuur- e n V o ge l re s e rv at e n v zw ,

voor

0 2/648 . 37 . 4 6 ) j eugdl e d en ( - 2 1 j . ) : 200 350

ge w o ne l e d e n

s t eune nd e l e d e n

van

l e d en

natuurb ehouu

he t

1 0 4 0 Brus s e l . (· Te l . :

Di e b i j d r age b e d raagt :

Al s l i d

( al s

V e r­

30 . 000 h a natuurge bi e d e n al s re s e rvaat behe e r t , )

• •

Leu v e n

te

gamm a publ i c at i e s i n zi j n " Gr o e ne Wi nk e l " be s c h i k b aar t e

h e r n i e uwb a r e

t h e manumm e r . Ind i e n j e b e lang s t e l t i n d e z e m a t e r i e k a n j e

tel .

BNVR o ok he t

he e ft

Dat

zacht e

i n s t an t i e

e n/ o f huu r

zou

bi j v o o rbe !:! l d e e n ve r ge l i j k i n g maak t. m e t d e Ne d e rl and s e eni gi ng t o t b e houd van Natuurmonume nt e n , d i e ru i m 2 6 0 , 000

om

thu i s :

b o e kb e s p r e k i n g e n ,

Be l gi s che

3000 ha · natuurre s e rvat e n . Dat

in

bij

e n er g i e ,

In e e r s t e

k o op

je

he t s c h aam­

aange zi cht van e e n " gro e ne

ve r e ni gi ng zund e r winst o o gme rk d i e

Al s

z on n e b o i l e r ,

• • •

voor

de

z e l f i e t s te·

en

je

• •

maanden

2

( o f me i s j e ) " .

E.'ve n e rnst i g:

l and

de BNVR wo rd t he t t i j d d at bere ilc t z o d at j e k o p me e r op

l i j k e n dan o p h e t

N atuurb e h e e 1· 1 1

j e u g dhui s ,

zou b e we r e n om

van

s t e l l e n . S i nd s e nk e l e

l e e r kr a c h t e n • •

energie ,

zi j n

d o o r wand e l i nge n i n d e

t e c hn i e k . de

te

BNVR wil

Bel gi8

g em e e n t e

voor

je

b e fnvl o e d e n d o o r i nt e rp e l l at i e s ,

en e r g i e v e r b r u i k

voor

En al s

ti jd.

j e haarwo rt e l s

bre e d

v.s.o. :

b i o ga a in s t a l l a t i e •

Om

hoogste

Mome nt e e l

geb1·uik

T i j d s c hr i f t

de

wi ll e n d o e n vo o r h e t natuurbehoud i n dit

de

verantwoord

• •

K o e vo e t

we l

ve r e ni gi ng no g ni e t z o u k e nn e n d an wordt he t

he t natuurbehoud i n o ns l and .

( 2 3 - 2 11/ 4 ) ,

o n t w i kk e l i n g s w e r � e r s ,

E n e r g i e s c ena r i o

wonen

de ze

ro o d

p r o j e c t w e rk ,

vo o r

je

no g ge e n l i d

via :

p a p i e r r e c y c l e r in g ,

T e c hn i e k -w e e k

Al s

b e gi nt

M e n s - en

w o n e n , e u e r g i e , vo e d i n g •

G e z on d e

De

e en

b ew e g in g

t e c hn o l o g i s c h e

windener g i e

e c o l o gi s ch

en

en

pra c t i s c h

En e r g i e

Voor

naar

de

a l t e rn a t i e v e n

T e c hn i e k

w e e ck-ends :

z onn e en e r g i e ,

huur •

brede

( 1 5 / 8 - 19/8 )

di scus s i e s

T e c hn i s c h e

Te

verantwoorde

e en

b a s i s c ur s u s

d a g en

-

themn ' a :

in

t e genover

t e c hn o l o g i e ,

i. s.m.

e c o l o g i sch

• •

O n d e rn e m e n , en

als

houding

V o rm i n g s w e r k •

DE BEL GI S CHE NATUUR- EN VO GEL RESERV ATEN V Z W

de BNVR w o r d t

b e s che rme nd e je

op

de

h o o gt e

le den

fr

fr

7 0 0 fr

: 2 000 fr

ge h o ud e n

van

al l e

ni euws i n v e rb and me t natuurb e houd e n -be he e r vi a he t twe e ­

maand e l i j k s

i nfo rmat i e bl ad

" Natuurre s e rv at e n " .


3,

- d ia l o o g

w e r k gr o e p

w erkt

e en

voor

t e c l1n o l o g i e

soc iaal

en

wil

schakel

T e chno l o g i e

en

van

m en s e n

en

gro epen kr i t i s c h e

s t ru c t u u r

en

-

zachte

-

W e rkw e e k

naar

h e l p en

z o e k en

z in vo l l e

zachte

4

-

Aang epa s t e

-

S o c ia a l

-

En e r g i e b e l e i d :

ATOL

-

Ener g i e

-

T e c hn o l o g i e

e�

z e l f s t an d i g e

b i o ga s ,

( 2 4 - 3 0/ 7 )

in

het

m i l i e uvr i en d e l: i j k s e m in a r i e s

va a r d i gh e d e n .

in

de

op

s chool ,

in

-

D i a r e ek s en :

-

T e n t o on s t e l l i n g

-

D e m o n s t r a t i em o d e l l en :

en

E in d e l o z e

r e chtvaard i g e

op

b e ur z e n • • • :

K e r n en e r g i e

vo e d in g

" l e e fb a a r

is

( 42

ander s "

w in d m o l e n ,

p an e l e n )

E en

soc iaal

en

e c o l o g i sch

je

t i j d s c hr i f t

met

a r t ik e l s ,

b o uwb e s c hr i j v i n g e n , & c h t c r gr o n d

en

k l e i n s c ha l i g

prakt i j k van

verantwoorde

lid

r ep o r t a g e s ,

ondernemen ,

en e r g i e b e l e i d ,

s i gn a l e m e n t

over

t e chnol o g i e ,

ene r g i eb e sparing kr i n g l o o p ,

i n t e r v i e uw s ,

wonen ,

en

l a n db o uw •

Een abonnem e n t l o o pt o v e r 5 a f l e v e r i ng e n , waar v a n

1

2 0 0 Fr . s t or t e n o p r e k . nr . 00 1 - 0 60 5 7 6 P. - 6 3

van

w e r k gr o e p t e c h n o l o gi e , Bl i j d e i nk o " 1s t s t r a a t

d u bb e l

0 1 6/2 326'•0

Di a l o o g

1 00

zi ch

d o o r wa a rd e vo l l e

al s

re

beleid

e e n t o m aat j o nge n

N at uur - e n Vo ge l r e s e rv at e n i s e e n s i nd s 1 9 5 1

i nz e t vo o r

natuurge bi e d e n d o o r

aan­

s e rv a at t e b e he r e n . T e ge l i j k e rt i j d t r ac h t op he t

ge b i e d

van he t

re

natuurb e houd

no t a ' s e n s tud i e d age n .

o ok me e we rk e n aan n at uu r e d u c at i e

je

3000

bre de pulü i e .k organi s e ren e n d o o r e e n

s e rv a t e n t e

j ar e n w o rd t

er

van

he t

ook telkens

i nge r i cht .

t e l t d e BNVR ruim I 3 . 000 l e d e n

e n me e r tl an

is

en

een

" Cu r s u s

b e he e rt o n.ge ve e r

e ch t e r no g ve el

te

weintg

dus z e l f

een

dit l and e n al s

s t e e nt j e b i j

je d e s t e m

al l e n d i e

van

wil

van d e BNVI U

ge beurt d o o r he t

000-008 3 4 3 1 - I I

van

291

s t o rt e n

de

van

Be l gi s che

d r a ge n aan

wil

al wat l e e f t e n bl o e i t s t e rk e r

V aut i e r s t raat

je

b e k ommerd z i j n

l at e n k l i nk e n ,

bi j d r age

wordt d an o o k

o p r e k e ningnumme r

Na.tuur- e n V o ge l re s e rv at e n v zw ,

voor

0 2/648 . 37 . 4 6 ) j eugdl e d en ( - 2 1 j . ) : 200 350

ge w o ne l e d e n

s t eune nd e l e d e n

van

l e d en

natuurb ehouu

he t

1 0 4 0 Brus s e l . (· Te l . :

Di e b i j d r age b e d raagt :

Al s l i d

( al s

V e r­

30 . 000 h a natuurge bi e d e n al s re s e rvaat behe e r t , )

• •

Leu v e n

te

gamm a publ i c at i e s i n zi j n " Gr o e ne Wi nk e l " be s c h i k b aar t e

h e r n i e uwb a r e

t h e manumm e r . Ind i e n j e b e lang s t e l t i n d e z e m a t e r i e k a n j e

tel .

BNVR o ok he t

he e ft

Dat

zacht e

i n s t an t i e

e n/ o f huu r

zou

bi j v o o rbe !:! l d e e n ve r ge l i j k i n g maak t. m e t d e Ne d e rl and s e eni gi ng t o t b e houd van Natuurmonume nt e n , d i e ru i m 2 6 0 , 000

om

thu i s :

b o e kb e s p r e k i n g e n ,

Be l gi s che

3000 ha · natuurre s e rvat e n . Dat

in

bij

e n er g i e ,

In e e r s t e

k o op

je

he t s c h aam­

aange zi cht van e e n " gro e ne

ve r e ni gi ng zund e r winst o o gme rk d i e

Al s

z on n e b o i l e r ,

• • •

voor

de

z e l f i e t s te·

en

je

• •

maanden

2

( o f me i s j e ) " .

E.'ve n e rnst i g:

l and

de BNVR wo rd t he t t i j d d at bere ilc t z o d at j e k o p me e r op

l i j k e n dan o p h e t

N atuurb e h e e 1· 1 1

j e u g dhui s ,

zou b e we r e n om

van

s t e l l e n . S i nd s e nk e l e

l e e r kr a c h t e n • •

energie ,

zi j n

d o o r wand e l i nge n i n d e

t e c hn i e k . de

te

BNVR wil

Bel gi8

g em e e n t e

voor

je

b e fnvl o e d e n d o o r i nt e rp e l l at i e s ,

en e r g i e v e r b r u i k

voor

En al s

ti jd.

j e haarwo rt e l s

bre e d

v.s.o. :

b i o ga a in s t a l l a t i e •

Om

hoogste

Mome nt e e l

geb1·uik

T i j d s c hr i f t

de

wi ll e n d o e n vo o r h e t natuurbehoud i n dit

de

verantwoord

• •

K o e vo e t

we l

ve r e ni gi ng no g ni e t z o u k e nn e n d an wordt he t

he t natuurbehoud i n o ns l and .

( 2 3 - 2 11/ 4 ) ,

o n t w i kk e l i n g s w e r � e r s ,

E n e r g i e s c ena r i o

wonen

de ze

ro o d

p r o j e c t w e rk ,

vo o r

je

no g ge e n l i d

via :

p a p i e r r e c y c l e r in g ,

T e c hn i e k -w e e k

Al s

b e gi nt

M e n s - en

w o n e n , e u e r g i e , vo e d i n g •

G e z on d e

De

e en

b ew e g in g

t e c hn o l o g i s c h e

windener g i e

e c o l o gi s ch

en

en

pra c t i s c h

En e r g i e

Voor

naar

de

a l t e rn a t i e v e n

T e c hn i e k

w e e ck-ends :

z onn e en e r g i e ,

huur •

brede

( 1 5 / 8 - 19/8 )

di scus s i e s

T e c hn i s c h e

Te

verantwoorde

e en

b a s i s c ur s u s

d a g en

-

themn ' a :

in

t e genover

t e c hn o l o g i e ,

i. s.m.

e c o l o g i sch

• •

O n d e rn e m e n , en

als

houding

V o rm i n g s w e r k •

DE BEL GI S CHE NATUUR- EN VO GEL RESERV ATEN V Z W

de BNVR w o r d t

b e s che rme nd e je

op

de

h o o gt e

le den

fr

fr

7 0 0 fr

: 2 000 fr

ge h o ud e n

van

al l e

ni euws i n v e rb and me t natuurb e houd e n -be he e r vi a he t twe e ­

maand e l i j k s

i nfo rmat i e bl ad

" Natuurre s e rv at e n " .


3 li

Vf

WAARNEMINGEN .

S m e l l ek e n

1 0- 1 0 - ' 8 2 :

e en tekort aan rec ente waarnemingen z itten in het

W e gens

vol gende

ove rz i cht n o g a l

24 -1 2- ' 82 :

wat " nakomert j e s " :

B l auw e k i e k e nd i e f

VOGELS

He t J kroone end

1 8-1 2- ' 8 2 : 30-1 - ' 8 3 :

(BLH )

( N etta rufina)

Kroone end werd

(Falc o c o lumb arius ) 1 � naar ZW t e Oud-H e v e r l e e ( H Er: ) 1 � te W i nk s e l e ( J . W e l l e k e n s )

reeds s prake in het voorgaande nr. opgemerkt op 30-1 - ' 8 3 . Leopoldspark laat s t in he t

he t

-

w aarvan

·1 rl -2 - ' 8 3 : K e rk u H

( Buc e phala c l angula) SAR : 2 � op 1 6-1 - ' 83 , vlig en echte r op en verdw i j nen in noorde-

Brilduiker

Begi n

(W. Clae s )

lijke richting.

Smient

8 -1 - ' B 3 :

dit j aar we e r s m i enten op voorj aarstrek in · ( BLH ) dé D i j levallei : o . a . 2 9 en 1 J te OHZ op 20-3 .

in

o ok

Grauwe gans ( Anser anser) 2t�-10- ' 8 2 : ongeveer 9 3 ex. naar zuidw e s t te Oud-Heverlee ( HEM ) Il : 1 7 . 40 : ongeveer 35 ex. naar zuid te L e efdaal ( P. Tae lman)

( •r y t o il lba)

k e rkuil f e b ru a r i ( 1 3-2

k e rk u i l

( Anas penelope )

Zoals e lk j aar

( C i rcus cyaneus ) î/j uv . langs b o s r and t e B i e rl> t: e k (t, m:: , HY,J ) 1 9/j uv . e e n kw e r t i th' lang j :cir;end. ove r e e n b raalc l i ggend t erre i n te K orb e ek-.Lo ( langs E5 ) ( A lJB , NY J ) 1 � of j uv . langs b o srnnd te B i e rb e e k ( i d e m ) 1

een

een

om 20 . 1 0 t e K e s s e l -1. o ( Tro l i eb e rg )

a l s ik

me

ove rdag rondv l i e ge n

ni e 1;

verg i s )

te HoJ sbeek ;

s c hu u r v i a e e n " u i l e gat " .

J\13 �

z a g Luc D e v i aenfl

e 1m

d ö a.ena v e rdw e e n d e u i l

Hagar de Vers'c hri kkeli j ke

f

( 1\I J R )

WAT ...OOR . V I S IS PIT ?

d oor D i k B rowne

( HEM) Aalscho lver ( Phalac r o c o r ax c arb o ) 6-·1 0- 1 8 2 : 5 ex overtrekkend te Oud-heverlee naar z uidw e s t 24-1 0- ' 821 : 8 . 07 : 80-tal Il

9 . 00 : 1 5 e x .

ex. "

"

"

"

n

n

Il

"

( D endroc opos minor) Kleine bonte spe cht Op 20 j an . l l . konden we reeds 2 e x . z ien baltsen in het LP ; even daarna f oerage erde een J minutenlang op uitgedroogde s t enge l s van Ture luur

( BLH� Suzy)

m o e ra s s pi r e a !

( Tringa t o t anus )

SAR : 20-3- ' 8 3 : nadat een troep W aalse c ollega ' s me attent gemaakt had op e e n ture luur , kwam e r nog een gro e p van 10 e x . aanvli e gen , die eveneens neerstree k tus s en de kieviten.

( BLH )

H av ik

( Ac c i pi t e r gent i l i s )

V i a de Sark a s t s t romen nogal wat ha.vikwaarn e m :i. n ge n b inne n ;

i nrni d d e l s z. i j n

L e uv e n .

24·- 1 2 - ' tl 2 :

er

ook

al

he e l w a t ob s e rva t i e s t e n N oorden

j havik komt p l o t s e l in� a ange s t oven ( He i b e r g , K e s s e l-Lo ) , s t e e k t d e s traat

e e ri

e v e n Y e rde r

D e ;; e

een

n i e t sve rmo edend

uit het '' v e r

on

fll Efl� e l m & n n e t .i e

van

bos

·; ::i l t a an .

:� i t i n e e n bre m s truik , d e a c h t e r v o l g i ng i n d e s t ruik duurt me e r d an e e n halve minuu t . D e mere l ,

n o g m e e r verrasi1 dan ik. z e lf , d e l f t t e n s l o t t e h e t o nd e re 1 d t . De havik b e n g e l t onde r s t e b o v e n

aan

een

t w i j g m e t i n d e l i nk e r p o o t d e pro o i ; h i e rd o o r h e e f t h i j moe i l i j kheden o m w e e r o p t e vl i e g e n . A l s d i t gelttic t i s , v l i egt hij in e e n t u i n en ga a t op h e t g a z o n z i t t e n . Hi j s � h e r m t d a a r de pr o o i af v o o r e ve n t u e l e b e l a ge r s


3 li

Vf

WAARNEMINGEN .

S m e l l ek e n

1 0- 1 0 - ' 8 2 :

e en tekort aan rec ente waarnemingen z itten in het

W e gens

vol gende

ove rz i cht n o g a l

24 -1 2- ' 82 :

wat " nakomert j e s " :

B l auw e k i e k e nd i e f

VOGELS

He t J kroone end

1 8-1 2- ' 8 2 : 30-1 - ' 8 3 :

(BLH )

( N etta rufina)

Kroone end werd

(Falc o c o lumb arius ) 1 � naar ZW t e Oud-H e v e r l e e ( H Er: ) 1 � te W i nk s e l e ( J . W e l l e k e n s )

reeds s prake in het voorgaande nr. opgemerkt op 30-1 - ' 8 3 . Leopoldspark laat s t in he t

he t

-

w aarvan

·1 rl -2 - ' 8 3 : K e rk u H

( Buc e phala c l angula) SAR : 2 � op 1 6-1 - ' 83 , vlig en echte r op en verdw i j nen in noorde-

Brilduiker

Begi n

(W. Clae s )

lijke richting.

Smient

8 -1 - ' B 3 :

dit j aar we e r s m i enten op voorj aarstrek in · ( BLH ) dé D i j levallei : o . a . 2 9 en 1 J te OHZ op 20-3 .

in

o ok

Grauwe gans ( Anser anser) 2t�-10- ' 8 2 : ongeveer 9 3 ex. naar zuidw e s t te Oud-Heverlee ( HEM ) Il : 1 7 . 40 : ongeveer 35 ex. naar zuid te L e efdaal ( P. Tae lman)

( •r y t o il lba)

k e rkuil f e b ru a r i ( 1 3-2

k e rk u i l

( Anas penelope )

Zoals e lk j aar

( C i rcus cyaneus ) î/j uv . langs b o s r and t e B i e rl> t: e k (t, m:: , HY,J ) 1 9/j uv . e e n kw e r t i th' lang j :cir;end. ove r e e n b raalc l i ggend t erre i n te K orb e ek-.Lo ( langs E5 ) ( A lJB , NY J ) 1 � of j uv . langs b o srnnd te B i e rb e e k ( i d e m ) 1

een

een

om 20 . 1 0 t e K e s s e l -1. o ( Tro l i eb e rg )

a l s ik

me

ove rdag rondv l i e ge n

ni e 1;

verg i s )

te HoJ sbeek ;

s c hu u r v i a e e n " u i l e gat " .

J\13 �

z a g Luc D e v i aenfl

e 1m

d ö a.ena v e rdw e e n d e u i l

Hagar de Vers'c hri kkeli j ke

f

( 1\I J R )

WAT ...OOR . V I S IS PIT ?

d oor D i k B rowne

( HEM) Aalscho lver ( Phalac r o c o r ax c arb o ) 6-·1 0- 1 8 2 : 5 ex overtrekkend te Oud-heverlee naar z uidw e s t 24-1 0- ' 821 : 8 . 07 : 80-tal Il

9 . 00 : 1 5 e x .

ex. "

"

"

"

n

n

Il

"

( D endroc opos minor) Kleine bonte spe cht Op 20 j an . l l . konden we reeds 2 e x . z ien baltsen in het LP ; even daarna f oerage erde een J minutenlang op uitgedroogde s t enge l s van Ture luur

( BLH� Suzy)

m o e ra s s pi r e a !

( Tringa t o t anus )

SAR : 20-3- ' 8 3 : nadat een troep W aalse c ollega ' s me attent gemaakt had op e e n ture luur , kwam e r nog een gro e p van 10 e x . aanvli e gen , die eveneens neerstree k tus s en de kieviten.

( BLH )

H av ik

( Ac c i pi t e r gent i l i s )

V i a de Sark a s t s t romen nogal wat ha.vikwaarn e m :i. n ge n b inne n ;

i nrni d d e l s z. i j n

L e uv e n .

24·- 1 2 - ' tl 2 :

er

ook

al

he e l w a t ob s e rva t i e s t e n N oorden

j havik komt p l o t s e l in� a ange s t oven ( He i b e r g , K e s s e l-Lo ) , s t e e k t d e s traat

e e ri

e v e n Y e rde r

D e ;; e

een

n i e t sve rmo edend

uit het '' v e r

on

fll Efl� e l m & n n e t .i e

van

bos

·; ::i l t a an .

:� i t i n e e n bre m s truik , d e a c h t e r v o l g i ng i n d e s t ruik duurt me e r d an e e n halve minuu t . D e mere l ,

n o g m e e r verrasi1 dan ik. z e lf , d e l f t t e n s l o t t e h e t o nd e re 1 d t . De havik b e n g e l t onde r s t e b o v e n

aan

een

t w i j g m e t i n d e l i nk e r p o o t d e pro o i ; h i e rd o o r h e e f t h i j moe i l i j kheden o m w e e r o p t e vl i e g e n . A l s d i t gelttic t i s , v l i egt hij in e e n t u i n en ga a t op h e t g a z o n z i t t e n . Hi j s � h e r m t d a a r de pr o o i af v o o r e ve n t u e l e b e l a ge r s


in dit geval ) door v l e ug e l s en s t a art uit te s pr e id e n over

( ik

){).

He t k e nmerk ende o r anj e ro d e oog ( althans voor oudere

de pr o o i .

i e nu goed z ichtbaar. Dan v l i e g t hi j o p o m een plek

v o gel s )

te z o eken waar hi j n i e t t i j dens

ml

rf :

(

op gro o t t e en o o gk l e u r )

g e d e t e rm ine erd o . a .

'l- "t

KALENDER

V o or verp l a a t s ingom met privé-w a g e n s bui'i;en de r e 15 i o dienen de d e e lnemers

z i j n di n e r op de klauwen

w ord t geleken. Alles s pe e lde z i c h af o p e e n·· a f s t and van 5 tot 15

tJ

;i..

z o 1 0-4 83/·1 2

( AUB )

j uv . havik te Oud-Heverlee t i j d e n s de waterwild-

1 5-1 - 1 83 : 1

t e lling

( NYJ ,

AUB ,

M.

28-2- ' 83 : e e n A c c i pi t e r s p e c i e s

De C o s t e r )

wat te

Kleine zwaan ( Cygnu s bewick i i ) 23-1 2- ' 82 : 2 e x . op de bevroren

2 te SAR o p 6-2 ;

o . l . �. Herwig Blockx

8 . 30

Station J,ouven

z

l aarz en ,

een

me e brenge n .

( Mu s t e la

putoriu s )

1 Erps-Kwe r p s 1

V e l tem-B e i s e m 25-7- ' 82

1

in de b uurt

van Z aventem 8-9 - ' 8 2

en/of

1 H o l sb e ek 1 6-1 0 - 1 8 2 ( OSS )

R e e ( C a pr e o lus c a p r e o l u s ) 1 6-2- ' 8 ? : 7 e x .

w a ar o nd

nog 2

ge i t en .

--------

er

=

te Bi erbeek .

( AUB )

Eve n verder

=

e

Herre mans Marc , O S S O s tyn Ste phan , AUB Augustijns Blockx H e rw i g , NYJ Nys ten Johan , B A S Bande

S t e faan ;

LP

2

- - - - -- - - - - - - - - - - - - - - -

���E���!�-�f�2��!�g�� : •

min.

c

Le opolda park , OHZ Heverlee - N o o rd , SAR

s

1 -5 8;5/ 1 4 :

zo

,,- � --' --Z.._

\._

.

- �......___,__

_

_

,...

a

Oud-H eve r l e e - Zuid , OHN

e

S int-Agatha-Rode .

n

ook watei-k e ve r s �

kri j gen .

e a.

z ie " W ieltj e "

" B e ;; tuurs beric il t e n "

.-��- l _\_ WJ

t

______ _ �

WA

Houtsnippent o c ht

1 9 .45 :

20 . 1 5 :

i n M e e r·daFÜw()u.d :

Leuven Station The r e s iake.pe l , N aarno e s tw g 1

V e rp l a a. t s i.ng m e t pri vé···tmgens of

liefhebbe rs :

f :i. e t e ,

M -;: f.l :cd •u:i.lw oud voor

ct e

Einde r o nd middernacht

vri j 6-5 83/1 5 : Open ve rgade ring ; W J-lokaal om 1 9 . 30 (WJ-lokaa l : Vaartstraat 51 , 3000 Leuven ) za

=

mo g� l i j k

Op

WA

1 V a a lbeek 29 -9 - ' 82

Bart , BLH

maar

aandaeht

�o

n a t i onaal v l a k worden d. e 11 s p o r1 s or­ wande linge n ing e r i c ht : on z ë a f".le l ing r i c ht h i e r o mtren t e c h t e r geèn e c t iv i t e i t � n i n .

30..J+

za

een bokaal

Fua i e c ongre s BJN/W J t e I:lrur; s e l

1 6-4 WJ

za

22-7- ' 8 2

1 H e rent 31 -7- ' 8 2

HEM

nodige

en

Einde t e g e n de middag

ZOOGDI EREN

Bunz.!!!g

scheEne t

N i e t; alleen amfibieën zullen d e

V erk e e r s s l ac h t offe r s :

( Me e rdas.lwoud.) )

V e rplaat s ing me t db f i e t s of auto ,

� + WA

echter dat

het hier om k l e in e Bwanen gaat .

o . l. v .

e i n d e vegen

V i atocht ( i.n de Sprinepu t t e n

AUB )

s arkas t e naar beweert

een tweede

Lent e w ande l ing in hs t .Br ü 1 1 lb o s

Mich Dumalin

( AUB )

( P. B r o s e n s , NYJ ,

( BAS)

( Cygnus c y gnus )

W ilde zwaan

:

de midda g .

z o 24-4 v i j v e r te O HN

onl< ü & � e n t e voorz i e n .

verplaats ing met de f i e ta ,

v l ie g t b oven e e n o pge schrikt

hem als havik te d e t e rmine ren.

ver om

de

8 . 30 : S tation Leuv�n

t r o e p j e houtduive n ; l i j k t te g r oo t voor e en sperw e r : is

d e e ln a m e in

een

-- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- ·- --

7 - 5 83/ 16

Vroegocht endwand e l ing

Oud­

1iil J

+

WA

o. l.v.

"

T,euven

Oud-Heverl e e

ä:e f i e ts , e inde r o n d d e Herwig B l o ckx in de Dij lt:!valle i

V e rplaat s ing m e t middag ;

0 5 . 30 Stat i on

06 . 00


in dit geval ) door v l e ug e l s en s t a art uit te s pr e id e n over

( ik

){).

He t k e nmerk ende o r anj e ro d e oog ( althans voor oudere

de pr o o i .

i e nu goed z ichtbaar. Dan v l i e g t hi j o p o m een plek

v o gel s )

te z o eken waar hi j n i e t t i j dens

ml

rf :

(

op gro o t t e en o o gk l e u r )

g e d e t e rm ine erd o . a .

'l- "t

KALENDER

V o or verp l a a t s ingom met privé-w a g e n s bui'i;en de r e 15 i o dienen de d e e lnemers

z i j n di n e r op de klauwen

w ord t geleken. Alles s pe e lde z i c h af o p e e n·· a f s t and van 5 tot 15

tJ

;i..

z o 1 0-4 83/·1 2

( AUB )

j uv . havik te Oud-Heverlee t i j d e n s de waterwild-

1 5-1 - 1 83 : 1

t e lling

( NYJ ,

AUB ,

M.

28-2- ' 83 : e e n A c c i pi t e r s p e c i e s

De C o s t e r )

wat te

Kleine zwaan ( Cygnu s bewick i i ) 23-1 2- ' 82 : 2 e x . op de bevroren

2 te SAR o p 6-2 ;

o . l . �. Herwig Blockx

8 . 30

Station J,ouven

z

l aarz en ,

een

me e brenge n .

( Mu s t e la

putoriu s )

1 Erps-Kwe r p s 1

V e l tem-B e i s e m 25-7- ' 82

1

in de b uurt

van Z aventem 8-9 - ' 8 2

en/of

1 H o l sb e ek 1 6-1 0 - 1 8 2 ( OSS )

R e e ( C a pr e o lus c a p r e o l u s ) 1 6-2- ' 8 ? : 7 e x .

w a ar o nd

nog 2

ge i t en .

--------

er

=

te Bi erbeek .

( AUB )

Eve n verder

=

e

Herre mans Marc , O S S O s tyn Ste phan , AUB Augustijns Blockx H e rw i g , NYJ Nys ten Johan , B A S Bande

S t e faan ;

LP

2

- - - - -- - - - - - - - - - - - - - - -

���E���!�-�f�2��!�g�� : •

min.

c

Le opolda park , OHZ Heverlee - N o o rd , SAR

s

1 -5 8;5/ 1 4 :

zo

,,- � --' --Z.._

\._

.

- �......___,__

_

_

,...

a

Oud-H eve r l e e - Zuid , OHN

e

S int-Agatha-Rode .

n

ook watei-k e ve r s �

kri j gen .

e a.

z ie " W ieltj e "

" B e ;; tuurs beric il t e n "

.-��- l _\_ WJ

t

______ _ �

WA

Houtsnippent o c ht

1 9 .45 :

20 . 1 5 :

i n M e e r·daFÜw()u.d :

Leuven Station The r e s iake.pe l , N aarno e s tw g 1

V e rp l a a. t s i.ng m e t pri vé···tmgens of

liefhebbe rs :

f :i. e t e ,

M -;: f.l :cd •u:i.lw oud voor

ct e

Einde r o nd middernacht

vri j 6-5 83/1 5 : Open ve rgade ring ; W J-lokaal om 1 9 . 30 (WJ-lokaa l : Vaartstraat 51 , 3000 Leuven ) za

=

mo g� l i j k

Op

WA

1 V a a lbeek 29 -9 - ' 82

Bart , BLH

maar

aandaeht

�o

n a t i onaal v l a k worden d. e 11 s p o r1 s or­ wande linge n ing e r i c ht : on z ë a f".le l ing r i c ht h i e r o mtren t e c h t e r geèn e c t iv i t e i t � n i n .

30..J+

za

een bokaal

Fua i e c ongre s BJN/W J t e I:lrur; s e l

1 6-4 WJ

za

22-7- ' 8 2

1 H e rent 31 -7- ' 8 2

HEM

nodige

en

Einde t e g e n de middag

ZOOGDI EREN

Bunz.!!!g

scheEne t

N i e t; alleen amfibieën zullen d e

V erk e e r s s l ac h t offe r s :

( Me e rdas.lwoud.) )

V e rplaat s ing me t db f i e t s of auto ,

� + WA

echter dat

het hier om k l e in e Bwanen gaat .

o . l. v .

e i n d e vegen

V i atocht ( i.n de Sprinepu t t e n

AUB )

s arkas t e naar beweert

een tweede

Lent e w ande l ing in hs t .Br ü 1 1 lb o s

Mich Dumalin

( AUB )

( P. B r o s e n s , NYJ ,

( BAS)

( Cygnus c y gnus )

W ilde zwaan

:

de midda g .

z o 24-4 v i j v e r te O HN

onl< ü & � e n t e voorz i e n .

verplaats ing met de f i e ta ,

v l ie g t b oven e e n o pge schrikt

hem als havik te d e t e rmine ren.

ver om

de

8 . 30 : S tation Leuv�n

t r o e p j e houtduive n ; l i j k t te g r oo t voor e en sperw e r : is

d e e ln a m e in

een

-- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- ·- --

7 - 5 83/ 16

Vroegocht endwand e l ing

Oud­

1iil J

+

WA

o. l.v.

"

T,euven

Oud-Heverl e e

ä:e f i e ts , e inde r o n d d e Herwig B l o ckx in de Dij lt:!valle i

V e rplaat s ing m e t middag ;

0 5 . 30 Stat i on

06 . 00


.,,,

za

14-5 83/17

WJ

WA

+

15

zo

.•

W J -V olksda nsfui f in zaal 't B ad te aanvang van deze swingende 's

. + �IJ

5

i

/

4-6 e,.f

za

WA

Ca. zo

\\

\\ 11 IJ

:

persoon te voorz ien

per

Wie m e e w i l ,

b i ;j mooi

verw i t t igt

8. JAARGANG N"

:i.ur;ericht

s t ab i e l w e e r .

en

vo l d o ende

voor

de tocht wordt vooral

v o or orc hide eën en

pro o i v o g e l s .

met privé -w a gens ( c a . 500 fr. t e

Desnoods ook voor blokkers verkwikkin�

vooraf de

H e rremuns ( 01 6/2 29 37 2 ) ; e nk e l

s t e rk g e ï n t e r e s s e e rd e n :

/

j

KONTAKTBLAD WJ-LEUVEN 2 APR-JULI '83

Fa.nna en flora in de Gaume (Lotharingen ) ;

gaat enkel door leider r larc

A

do

18.30.

frankskens

Verplaatsing

\�''�J�!/y'

1

1 50

5"6 83/19

w;r

�� .

}'

v o o r orto lane n .

Afs prao.k : 8.00 Station Leuven; ' s avond s terug voor

+

tocht

J,eiding door r;id s e n t e r pla.atse

·'

D R IEMAANDELI JKS

m e t pr:i.vé-wagens

h e t programma : voormiddag : De Maten ( Ge nk ) ,

nomidd.a g: speciale

' / :A .1:� 1/ "

// v·l�J1\ ,

/1 .

Btaan op

J)I� V1l l"l"l�I

20 . 00

i e d e r e e n ( ook WA-ers ) daarhe e n .

Dagu i.ts tap naRr Limburg

83/1!3

� . ' 'Y ;_)/ f. \ '

avonds ;

K e s s e l-Lo ;

avond om

voorz ien )

een

u i t s t ek e nde

( ma ak wat tijd vrij , b e t zal dik de

m o e ite warird z i j n )

7-'l 83/20 WJ

do 7-7 8 3 / 2 ·1

WA

Open vertjad.ering W J in h e t lok a a l (adres: V!:'II

+

\•i ,f

1C) • 00 tot 21 • 00 •

niet-blokkt�rs. :

hoger)

voor

alle b l okkers

Jngone; /\bdij Ven Park; L e e uwenpo o r t ; G e ldenaakse Baan

21.15 : ( s orry F i e t s of auto

vo o r

�er pl aatse zal

van d e !ibdij

en

de

v o l gorde )

Leuven Stat i on

de z e bRbb � l � t o e t langs door de

Haanrode) pas s e ren .

d�

vijvers

velden ( I ndus :br i e t e rre i n

1

16-7

W .T

Werkkamp in de Di j levall e i ;

�egevems in v o l gend nummer.

meer gedetail l eerde

.

·

-�-;.

�, -,� �"

��J;If ";

'

--� ����;:,, �-

Eind.e Tond rü. dd e rnacht

9 -

-: .-.--

-=.- ":;:::-:- -

ti·

en

i�f .i.-

•ir.

Avond-oplucht ing-w and e l ing

21. 30

zie

v.u.

Red .

-

A n n i c k D uma l i n , T i e n s e s te e nwe g 322 , 3000 S u z a n ne Ne l i s s e n ,

& Herwi g B l ockx .

LEUVEN

.

Ko n i n g A l b é r t l a a n 67, 3200 Ke s s r. l - l o


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.