De Vallei Januari 1980 by Natuurstudiegroep Dijleland

----- = ----·-·

�---------- ---- ---

WIELEWAALJONGEREN LEUVEN

0br"'IUt\RI 0

MAART î980 ___

----

á) 5 !

!l<EPll/'

· -�--

---

:::

--------------- --· - -----

DE VALLEI KONTAKT B LAD WI E L EWAAL - JEUGDAFDELING LE UVEN ve Jaargang nr 1 Januari - Maart 1 9 8 0 ============================================

Kontaktadres :

Johan Bogaert

Nieuwstraat 1 6

3 0 7 0 ERPS KWERPS tel : 0 2/ 7 5 9 6 0 4 5 ============================================

Hallo , Ik hoop dat iedereen de feestdagen magen)

qoed doorgebracht heeft .

(het WJ-best uur)

In elk geval wense n wij

iedereen een zalige kerst en een gelukkig

nieuwjaar en nog vele . . . wensen ,

( b uiten overwerkte

( van alles zoals:

zeearenden ,

geluk

jare n , waarnemingen . . . ) .

Op het konqres is het weer een toffe boel geworden . Spiitiq nat u urlijk voor diegenen die nie t meekonden ,

zij

hebben wat qemist . Maar meer hierover in het wieltje of op een van de uitstappen .

Ik heb de i ndruk dat miin opmerking in verband met de sfeer in WJ-Leuven een beetje is nagevolgd .

Ik hoop dat het

zo voor t blijft qaan en dat het volgend st udiekamp een "stu die ''-kamp wordt . Voor diegenen die hier nog niets.over wisten . · Deze keer qaat het door in augus t us in de kalkstreek

( ons land) .

Over de sfeer qesproken de pan nekoekenavond was weer enorm.

Het bleek dat het lachvermoqen van de qroep nog i n uit

stekende konditie was . Hopelijk is de sfeer op de volksdans avond even qoed . Nog in het vooruitzicht het knotkamp . Inschr i jven bij mij op per: 0 0 0/086 1 8 0 3 / 5 5 ( Op tijd inschrijven hoor! ) Noq voor ik eindig

iets tussen haakjes;

denk al eens

aan de ledenvergader i ng de 19e en maak wat reklame want ieder een ( ! )

zonder 1 uitzondering zou hierop moeten aanwe zig ziin

en dit zonder ook maar 1 uitzondering ! Dat was het dan weer tot de volgende keer.

Johan

1 -

ART I KEL S

DE GEHE I MEN

VAN

VOG E LTREK

N a ar : Mys t eries of B i rd Mig r a ti o n van Al l a n C Fish e r, J r Ve rsche nen i n N ati o n a l G e og r aphi c Mag a z ine; V o l 156/2 Augustus

1979

" In mij n h anà h i el d ik he t mee s t wonderlijke v a n a l l e l e v end e w e z e ns , ee n sch epse l me t.va ardigh ed e n welk e ons beg rip t e b ov e n g a an, m e t u i t z o nd e r l ijk e , z e lfs b i z ar r e zi n t uigen, met e en ui tho u d i ngs- e n wee r st and sve rmög e n welk e zij n g el ij k e ni et vindt in d e d i e r e nw e reld . M ij n g e v a ng en e m a t te rna�w e rn oo d 10 cm en woog m ind er dan 1 5 g r. In mijn h and hi e ld. ik d a t o n t zagwe kkend r a ads e l , een v og el. " " D e T enn ess e e· z ang e r ( -w a rbl e r : V e rmi vo r a p e r eg rin a) b eke ek m e bl ijk b a ar m e t m e e r n i e uwsgi e righe i d d an s c h r i k. Hij w as ge v a ng en door ring e r s n abi j Ca pe Ch arl e s in V i r g in i a (U.S .A.) w a ar d e dagel ijkse ebb e en vl oe d v an d e Ches apeake B aai zich m eng en met d e A tl anti sch e Oc e a an . Elke herfs t t r ekt d e z e vog e l v an u i t zi j n broedpl a a t sen i n Can ad a e n' h e t n oo r d en va n d e UaS . ov e r ong ev e e r 5000 km n a ar zijn o v e rw in t e ri ng sg ebi ed in m i dden en zui d - am e r ika . Zo als v el e and e r e tr ekk ers z o ek t h ij z ijn v o ri g e overw inte r i ngspl a a t s te rug o p en komt in_d e l e n t e t er ug n a ar d eze l fde pl ek , dik w i j l s d ezelfde boom waa r h ij i n d e v o rig e j ar en gèbroed h eeft. Ik o p end e mijn h apd , de v og el a ar z el de e e n t ij dj e en vlo og d an op. A a n de poot droeg hi j nu een v ed e rl ic h t e ri ng m e e , met z ijn eig en ind ent i f ic at ienumme r 1420-77887 en h e t v e r z oek : · " Ad v is e Bi r d B and , Wr i t e W a s h ing t o n o.c. U . S . A . " Op e en b erg t op i n Wes t-V i rg i n i a , e v ene ens in de U.S. w or dt d e zwar t k op z ang e r ( b l ack pol l w a rbl e r , D end ro ic a s tri� ta) geringd. D e ze b r o e d t in n o o r d e lijk e woud en , in d e he rfst t r ek t hij n aar d e At l a n t i s c h e k u st. S ommigen v olg en d an de ze k u s t to t i n Z u id Amerika, m a a r and e r e n zijn s tou tmoe d ige r. M e t �ond e r den -m ilj o e nen voge ls (ook an d e r e z ang e r s ) s tijg e n ze op v an d e No o r d-Am erikaan se kust e n vlieg e n d an ov e r d e At l a nti s c h e oc e a an en de Car aïb isc he zee t o t in Z ui d - Ame r ik a . Z o d o e nde m ak e n d e z e zanqe r s e e n nons t op-vlu c h t v an 3700 km g e d ur en de 86 u r en! E e n g e d e el t e v an d e ze t och t v li eg en s ommig en o p d e z uu r s t of arme h o og t e v a n 7000 m e n d i t om d e m e es t gunstige win d en t e vi nd e n . H e t is d e l ang s t e non-st op vl u c ht , z ow e l in af s t a n d a ls i n tij d , t o t n u t oe g e r e g ist r e e r d. I n één j a a r tijd vl iegt d e zwartkop z a ng e r z o 16.000 km. M aa r d e k amp i o e n b lijf t d e N oords e s t e rn ( arti c t e rn, St ern a p a r adis a ea) m e t zijn 20.000 km p e r j a ar . -

Waa r om ond e rnem en zo'n kl e i ne sche p s els de rg el i j k e r eiz e n ?'Ho e kunn en z e d e g r uwelij k e ins p a nn i ng ver d r agen ? W a t v o or e en k rach t . b ewe eg t h en ert o e en hoe v in d en z e d e w e g ? Op d e z e l aat st e v r a aq is m en p a s d e laa � st e 25 à 30 j a ar e en an two o r d a a n h e t k r ijg e n , a lh o ew el men r e e ds e e uwen wor s t el t m et h e t p r ob le em. Vel e v o g e l s o o r t en o riën t e r en zich ni e t a ll ee n op de z o n maar ook op d e s t e r r e n . Er z ij n � el_f s s omm i g e f ei t en di e e ro p w ijz en d a t de v og el s z ich r ich ten o p het m a g n e t i s c h ve ld r on d de a ar d e e n op d e zw a a r t e -

kracht. op

een

maken.

Ook

zijn het

meesterlijke

uitstek en d e weersvoorspellers wat hen toelaat van d e m e e st gunstige winden gebruik te

wijze

Sommigen kunnen' zelfs

de vloer en

het verschil

Hg-druk meten tussen

een k am e r. Zodo end e r e ag er en z e op weers veranderingen voor er enig zichtbaar tek en v an optre e d t . Bij duiven heeft men zelfs ge vond e n d at z e r e a ge re n op ultraviolet en g epo l a rise er d licht en op ultrasone g eluid en wat ze ook wel eens voor n avig atie zoud en kunnen gebruiken. Waarom

van

t r ekken ?

en voedsel te v in d en . d e m e este vogels trek k en ver d e r dan nodig is om voedsel en goed weer te vinden. De m a s s al e t r ekb ew e g ing ove rsp2nt e euwen en dus ook gl ob a l e wee rsv�r and eringen. W a t d e a anze t w a s van d e tr ek ligt in een ver v er l e den; Sommigen wetenschappers geloven dat de verschillende ijsti j den in het pleistoceen de oorzaak geweest zijn, maar anderen voeren aan d at de op en afgaande ijsbeweging slechts enige honderden jaren duurde �e r ijstijd, te kort om invlo ed te hebben, ook zijn er vele soorten die� op en af trekken van plaatsen die nooit door het ijs a a n ger aak t zijn. E en andere theorie is dat vele soorten in feite oorspronkelijk tro pische vogels zijn, die nu in het noordelijk halfrond broed en en dus t erugk er en na ar hun "vaderland;, in de her t: s t . Dit is o.a. het geval voor wielewalen" Maar niet voor alle soorten vogels. Een derde q e g ev en i s h e t ui tzi c h t van de noord- amerik a ans e l an dmas s a; bergketens, stromen en rivi er en zijn over het a l g e m e en noo r d-zuid gericht, wat alleen de trekbeweging kan helpen ( w a t ni e t d e tr ek verklaart in

zou

d e zoldering

zeqgen dat het

Dit is slechts

Europa

een

de kou

te ontvluchten

gedeeltelijk antwooid

want

vert.).

M e c h ani sme aanzet tot trekken is het fotoperiodisme, zowel in d e als in de lente. Dit prikkelt kli er en z o a ls de pijn appe lk l i er w a a rd o o r de voqels onr11stiq worden, toL z e weten d a t ze mo e t en ver trekken. Het tijdstip van v ertr ek en komst hangt af van soort tot soort. Vooraleer t e gaan, leqgen de meeste vogels vetlagen aan. De zw a r tk o p z anger verdubbelt zijn gewicht en verteekt als een echt e " d ikz ak " . Men kan dan vetballen voelen op het l ich aampje. Noord (brandstoftanks) . amer i k a a nse r inger s spreken d an vnn "ftiel tanks" D ez e voorraad metabolizeren ze op een niet qeêvenaarde wijz e , de borstspieren zijn in verhouding veel breder en be ter ontwikkeld dan gelijkaardige spieren bij de zoogdieren. Ook het ademhalingssysteem is zonder �nige vergelijking want he � vermogen om o2 ui t de luc�� . te halen ligt vele malen hoger dan bi] �ndere gewervelden. (Er ziJn o.a. g a n z e n q e z i en in de himal aya s op 9700 m, wulpen (curlews) en grutto's (godwits) op 6500 m ) . De meerderheid van de vogelsoorten trekt s'nachts en het zijn dan g ewo on l i j k nog de kleinere soort en. Wa terwi l d en steltlopers doen h e t overd ag . De tol di� de vogel s betalen aan hun trekdrift is enorm hoog . Zeker de he l ft v an de vogels gaat eraan d oo d . De grootste geva r en voor de vogel ziJn te wij ten aan de mens met zijn wolkenkrabbers, al d an niet met reflecterend glas, zijn hoogspanningslijnen enz. Ook d e jagers laten zich ni�t onbetu i gd. Wat

de vogel

herfst

- 3 O nderzoek Eer st d acht men dat de voge ls z i ch enkel or iënteerden op de geogra f i s che e lemen ten in het l and sch ap die hun bekend waren. Om d a t te o nder...... zoeken werden i n 1937 noord se p i jl stormvoge l s (M a nx Shearwa ter Puffinu s Puffinu s) weggenomen v an hun ne sten op Skokholm I s land te W a le s ( Gr-Br) , e n da n vrijqe laten op voor hen onbekende pl a a t sen te l a nd en ter zee. Ve len keerden ter ug, ook een uit Venetië. Normaa l v l i egen zeevogels niet over l and m a ar de ze u i t Venetië zette dir ek t koers naar hu i s over de Alpen en Fr a nk r ijk. (Lockley & L ack ) In 1951 en 1952 werd de proe� hernomen en werd er o.a. een noordse pij l s tormvogel losgela ten in Boston (U.S.) He t di e r vloog op 12 V2 dag naar Wa le s. Hij kwam er 10 uur eerder a an dan de brief die zijn vrii lating meldde ( M atthews). In een neder l a ndsè stud i e over 10 j aar werden 1 1 . 000 spreeuwen ge ringd in Nederland e n werden deze dan ter ug vrij � e l aten in Zw i tser . l a nd. O ngeveer 354 he r v a ng s t en we zen uit dat volwassen vogels een korrekte koer swijz i ging doorvoerden en dan vJogen �aar hun over wi n t er i ng spla a t sen i n de Brit s e eilanden en NW - Fr a. nk r i j k . De juve nielen ech ter h ie lden hun ingeboren r i c ht i ng aan : ZW bij W. De vogel s m a akten dus een nieuwe overwi n ter i ngsplaats in het zuiden v an Fr ankrijk en op het Iberische schiereiland en behielden de ze in l a tere jaren. Bij proeven w a arb ij spreeuwen i n r onde koo ien opqe sloten'werden, w a ar enke l het zon licht voor hen w a a r neemb aar was, kozeh deze in de lente zowe l a l s in de herf st de goede trekrichting. Werd de zon ne stand met behulp van sp iege l s voor 90° gedraaid dan.ver anderden ook de vogels met 90° hun richting. D at de voge ls ook een tijdsaevoe l bezaten werd uitgewezen in een situ atie met een " vaste zon" waardoor de voge l s hun richting ver ander den n aargelang het tijds t ip van de dag , als compensatie voor die va ste zon ( Kr amer ) . Deze lfde proeven, maar met de s t e r r ehemel en in een planetarium wa ar de s terrebee lden o�ereenkomstig een j a arget ijde konden ing e s t e ld worden, g af deze lfde re sultaten. Een braam s luiper ( l e s s er Whitethroat warbler; Sy lv i a curruca ) die sinds zijn geboorte nooit vrij gev logen h ad n am bii de ze proeven d irekt de goede r icht i ng (F&E Sauer). Bij een a nder onderzoek ondervond men dat bv. de i ndigogors (indigo bunting ) . (1) voldoende h ad a an s te r r ep atronen i.p.v. he le sterre hemel s , maar in een jong s t ad i um moe sten ze de z e wel leren door het ob serveren v a n de j uiste hemelas (rond de poolster) Indlen hun in het plane t a r ium een verkeerde as werd i n q epre n t vlogen ze later ver keerd (Em len) . De wetenschap smen sen onderscheiden drie verschillende gedragswijzen v a n de voge ls om z i ch te or iën teren : o

Type Type

II:

Type

III:

i s afhankeliik v a n geografische e lementen; hef vermogen om een r i c hti ng te k i e zen ,en deze te behouden boven onbekend terrein; het vermogen om dé jui ste richting te kiezen naar ziJn be s temming; zelfs als de vogel losgelaten wordt boven onbekend

(G rif fin)

(1)

terreiti.

Zekerhe id omtrent deze n a am be z i t ik niet Peterson en Bruun ver melden wel ( als toev a llige gast in Europa) de indigovink (Pa s ser i n a cyanea) die in N-Amerika voorkomt.

D e m e e s t� la nge af sta ndvlieg e r s � i t t en in d a t type III maar ze s c h i j n e n h e t n i e t n o dig te ·hebb e n vo o ra l e er z e aank om e n. D e v�gel k a n ee n i nq e b o uwd t r ekp r ograrnma hebb en. D u s k a n h et gro ots t e d eel v a n _d e r e i s geb eu r e n i n type II. D at wat de vog els va n typ e II in typ e III b r e n g t k on wel eens zee r i n q ewikk el d z i j n e n ligg e n o p he t vlak v a n h e t m a g n e t i s cl+ v e l d va n de a a r d e . I n e e n p r oef we r d e e n t r ek lu s t ig e r o o db o r s t ( E u ropean r obi n ; E r i tha cus r ub e c u la) opgesloten i n .een k o oi , omringd me t induc tieklossen wel k e e e n m agn etisch veld k o nd e n produ ce r e n al s er e en el e c t r i s c he s t r o om d o o r l i e p . D e k o oi wa s o ok v e r s t ok en va n alle zo n n e - e n st e r r e lic h t. To c h k o n d e vog el d e qoede r i ch t i n g k i ez e n . I nd i e n men ech t e r m e t d e kl o s s e n h e t m ag n et i s ch v el d va n de aa r de me t 15° " v e rl eg d e " v e r lP.gd e d e r o o db o r s t ook zijn r i c h t i n g me t 15° (W&R Wiltschko� D u i v e n di e m ag n e t e n in hun vl ucht me e d r o eq en we rd en o ok m i slei d (Ke e ton , Wa lr.o t t ) . Men o nd e r vo nd van du iv en t r o uw e n s ook d a t deze d e v e r an d e r en d e zwaa rt ek r ac h t va n d e aa r d e ( o nd e r i nv l oed va n d e m a a n ) k ond en r e g i s t r e r e n (Ke e t o n & L a r kin ) . Wa t <l e we tenschapsmensen nu we t e n o v e r t r ekb ew e g i n g e n , e n da t wat z e z ull e n l er e n o v e r da t o n d e r w e r p in d e v e r d e r e t o ek om s t� ha ngt

voo r e e n g ed e el t e af v an d i e , n ie t na ar w aa r d e t e scha t te n , vrij w ill ig e r s : d e w e r el db r o e d e r sc h a p v a n r i n g e r s . In de U. S . is h e t de " U . S. F i sh an d W ild lif e S er v ic e" die een t o el a tings_.,vergu n ni ng e i s t va n d e r in g er. Om . d e ze t e v e r k r i ig e n di e nt de kandidaat 3 specialis ten te o v e r t u ig e n da t h i j d e vogel s ka n he r k e nn e n die vo o rkome n, i n z ij n q e bi e d of s t r e ek , e e n ha r d e ond e rvrag i ng! (2) Du i z�n d e n vrijwilligers die g e o ef end z i in in h e t vang en en b eha nd e len van de vogels onder toezicht, h el p en de gediplomeerden. H e t amerikaan s e "Birn B an di n g L ab o ra t o ry " t e L au r el , Marylan d in d e U. S . h o u d t r e e d s 30 m ilj o en r i ng e n t e b o ek, e n krijq t e r i e de r j a a r m i li o e nen b i j. Het l ab o on t v a n g t ook 60.000 t e r ugm eldi ng en per j a a r , een ve r r a s s e n d q r oot a an t al . D e w e te n s c h a p z al no oi t di e vog el k u nn en isoleren die e lk e man of v r o uw i n zii n h ar t he ef t. M aa r i n het p r ob e r en t e begri j p en v an de vog e l s k ome n we mi s s c h ie n ko r t e r b ij de opl o s sing ya n het g e he im va n onze e ige n s c h e p p in g en evolutie. Misschien is e r in ieder van o n. s een trekker, en vogels· syrnbolizeren dan die v r i j heid die we z o eken , maa r zelden vinden. Va n é é n d i ng k u n n en we zeker zijn: i n o n s on t z ag over he t myst e r i e va n d e t r ek voq el � over d ie kracht e n d i e ve r bu i t en on z e kenni s ligq e n , v oele n we een n e d e r i g he i d di e ma ar al te zelden de mc nse li ike g e e s t s i e r t . Ver taald door Yve s Va nden Bosch (3)

( 2) I n o n s l a n d w.o r d t he t ririgwerk

g e o r g an i s e e r d d o o r h et on vo l I ns t i tuu t va n Na t uu rwet en sch appe n" Ad r e s : B elgi s c h Ri nqwe rk , V a u t i e r st raa t 31, 1040 Brussel Z i i n emen he t exam e n af van d e r inq er s , e v e nals i n d e U .S. A . e e n h ar d e proef, e n va ng en d e t e r ugm e ld ing e n op va nu it all e d el e n va n o n s land .

pre zen

"Koninklijk

(3.}Bij g e b r e k aa n h e t g ebr u i k va n wetenschappelijke name n in de o o r spr o nke l i jke t ek s t kan ik n i et ze k e r zijn va n de jut ste ·ver t a li n g van de voge lb e nam ing eno Indien e r da a rd o o r f o ute n in de tek s t g e s lo te n z ijn aa nva a r d ik graag v e rbet e r i ng e n di e dan al s "Adde n da" z ull e n v e r s c h i j ne n in een volgend numm er tjeo

- 5 ..,.

"EENS

EEN

ADE LAAR"

D i n sdag 3 1 ok tobero H e t r e g e n t z ac h tj e s a l s we ' s morg e n s d e schu i lhu t b e r e ik e n . D e v ij v e r i s a fg e l a te n , o ve r a l k ome n sl ik p l a t e n v o o r e n d e me e s t e e e nd e n z i j n wegg e t r okk e n. He t z i t v ol bl auwe r e i g e r s. 8 1 t el ik e r. W e ob s e r v e r e n d o o r d e t el e sk o op v a n B ar t hoe d e re i g e r s v is s e n . He t z i j n k e i h ar d e v i s s e r s . M a ar heb j e a l g e z ie n h o e v e el mo e i t e z e hebb e n om h u n p r o o i d o o r t e slikk e n ? D e k okme e uwe n z ij n e r o ok . E n o rme a a n t a l l en. D a t z ij n w e wel m e e r q ewo o n v o o r d e Dij l e v a l l e i i n d e w i n te r. Bi j h et e i l andj e z i t t e n e nk e l e kra a i e n, w a a r on d e r één b on t e . Robe r t vi n d t o ok n og 2 s l ob e e nd e n i n d e t e l e sk o o p . R o nd n e g en o n t s t a a t e r p a n i ek b i j d e r e i g e r s . Ook d e mee uwe n v l i eq e n op e n d e e nke l e e e n d en e n w i n t e r t a l i ng e n v e rhui z e n me e n a ar d e and e r e ka n t. W i j k ijk e n o p e n i ne e n s ver sch i j n t e e n s i l h o u e t b o ve n d e bome n . 't i s hem. D u id e l ijk, z e k e r g e e n b ui z e r d · n e e n i k we e t h e t z ek e r . K i j k m a a r . Hi j k om t d ich t e r, k ijk t oc h ! A a n d e o v e rk a n t v a n d e vijv e r v l i e g t h i j . H i j zw e ef t n i e t g e s t a d i g z o a l s j e d a t v a n e e n ar e nd v e rw acht, m a ar m a ak t a ll e rl ei k r i ng e n i n e e n n e r ve u s e v l uc h t . R o n d om hem d e k ra ai e n . Ze p r obe r e n hem o p af st a n d t e h o ud e n. A l s e en t r o e p j e m ugg e n wi l l e n z e hem s t or en. M a ar d e z e e ar e nd i s m ach t ig e n d a t we t e n d e kr a a ie n o ok . E én e nk el e houw v a n z i j n vl i j m scherpe s l ag zw a ard e n i s f a t a a l . H i j c i r k e l t n og w a t r o nd en v e r dwi j n t we e r ach t e r d e bomen. He t i s nu vi j f n a n eq e n . T i e n mi n u t e n l a t e r is h ij er t e r ug . D e kr a aie n ve rg e z e ll e n hem n og s t e e d s . Hi j k omt lag e r e n d u ik t ver sch e i d e ne ma l e n tot o n d e r rl e b om e nr ij. Je z i e t d e wig v o rm i g e s t a ar t pr ach tig. Eige n l ijk e e n imme n s e vog e l . H o e dich t e r h ij k omt, ho e mee r je d a a r va n ond e r de i nd r uk r a ak t . Zi j n g ev i ng e rd e vl e ug e l t op pen z i j n i e t s wa t omhoog q e b og e n a l s hij z e i l t . Zijn m ac h ti g e k op steekt ver uit b uit en d e vleugels. J e zi e t nu o ok d e b r ui ne voorvleugel ve l d e n a a n de bovenzijde. Even g a a t h i j i n e e n b o om zit t e n , m a ar a l d ad e l i jk v l i eg t hij we er op. H i j k om t r ec h t n a ar o ns t o e . Hi j d a al t t o t bove n d e v i jv e r e n m a ak t l a ng z a am e e n q ro te b och t v o o r d e schu i lhu t. De k r a a i e n ach t e r v o lg e n h e m kri j s e ndo Hi j zw e ef t voorbij . Ee n f a sc i n er e nd mom e n t. He t v l e uge lve l d d a t we da a r j u i s t nog vo or effen bruin aan?.agen, b l ijkt nu vo l l edig qe s tre e p t t e zij n . In z ij n sta a r t e n o p s omm i g e p l aa t s en i n de v l e uge l s k om e n ve r s pr e i d w i t t e p l uimen v o o r. Z i j n k o p is d onk e r, e n h e lem a a l v o o r a an k l i ef t een ma s s i ev e k r omm e sn ave l a l s e e n b oegsp i t s d o o r d e l uc h t. Hij v e rdw ij n t m e t z ij n l i j f e i g e n en na a s t zich . Ond ert u s s e n kam e r er ni e uwe m e n s e n in d e sch u i l hu t. Net g em i s t , joch, pracht van een waa rn em i ng ! M i s s c hi e n komt h i j s eff e n s nog terug . . a l s di e fo t o ' s q e l uk t z ij n ! .

Om ti e n uu r i s hi j e r we e r . Hi j z e t zi ch opn i euw in ZlJ n b o om . D e k r a a i en z i j n weg. H ij b l ijf t er nu lang zitt en . We s t ell en d e teleskoop op h em q e rich t . M i s schi en wee t hij dat we hem g ad e s l a a n , wan t h i j g aa t ach ter d e s t am zi t t e n en v e rdw ijn t z o u it het b eel d . Toch b li jv e n we k i j k e n . D o o r d e w i n d word e n de t akk e n

- 6

bewogen en

af en t o e v ang en we een g l i mp op van zijn sravel. Di e k om t d an even achter de stam te voorschijn, een v a alwit t e sn ave l met een zw a rt eindpuntje. Alsof hij hiermee z i jn aanwe zigh eid voor ons wil b e ve stig en We kunnen nu ook zi j n po t en bewonderen. G ebr o e kt e poten, geelachtig�van k l eur. Ondertussen begint het wat hard er te r eg en en. De t e l e sko op is bewo�en, en we vinden geen sppor meero D e snavel is weg. Is hi j wegg e vlo g en zonder dat we het zagen ? Neen, hij z i t e r nog. Ook al kun j e h e m ni et m e e r zien , j e v o el t da t h ij nog aa nw e zi g is. We wachten. .

I k k i j k t e rug naar de blauwe r ei g er s en de eenden. De v i J v er bi ed t e en troosteloze a anbl ik. De l uc h t is grauw be t r okk en en d e regendruppels k li e t e re n zac h t n e e r in he t water, p r a k ti sc h on hoorbaar, om de r eig e r s ni e t t e veel te s t o r en . Enke l e ki e vi t t en vlieg en rond. ·

P lo t s e li ng barst het inferno los. Vanuit zijn boom is hij om l aag H i j sche e r t nu op e nk e l e meters boven het water. De eenden en de reiger s, de kraaien, alles gaat d e lucht in. Me t enk e l e s l ag en is hij v l akb i j een groepje e enden gekomen. B i j na k a n h i j ze p akken, - v an hieruit l i jk t h e t we l of hij ze al heeft maar in hun run-for-life zi j n de e end en he n nog te snel af. H i j keert om. Rakelings scheert hij nu boven het wateroppervlak. Twee r e ua c h t ig e g r i jp e r s o pen en zich. E�en sp a t he t water op, en zijn prooi ben� e lt al tus sen z i jn klauwen, levenloos. H ij zal geen moeite hebben om die vis door zijn ke e lg at te kri j gen. Voor wij eig en lijk goed en wel beseff en wat er g e b e urd is, heeft hij alweer hoogte genomen. Hi j vli egt nu snel naar het zuiden. We d o en hem ui tg e l eid e t ot onze kijkers h e m t ot een s tip j e redu ceren, hoog bov e n de bomen in d e wolken. g e dok en .

Stefan

Bande

P I E P WJ - P IEP WJ - PIE P WJ - P IEP W J - PIEP W J - PIE P W J DE

VISAREND

( waarg enomen

voq_r_wi_e _e_r.

door WJ

Q_og_

te L eu v en op 11/4/79 12.i�t_v�n_weet !

aan

d e vi j v er t e SAR)

met vis zoals snoek en f or el, h o ewel hij in schaarse ti j de n o ok wel ee n s w a terv og els als eenden, w a t e rho e n tj e s en z. a an_v a l to Om d e z e r ed en is �ij nog a l i mpo pul a i r bij jagers, m a ar in de mee st E ur o p es e landen geniet de visarend nu bescherming. M e es t a l ziet men de visarend jagen boven meren, ri vieren en k rek en waarvan h e t water helder is. Hij v li e g t d a arbi j met t rag e vleugelslag. Hij kan ook bidden, waarna hij zich me t ui t g e s p r e i d e klauwen op zijn prooi s to rt . Zijn schelle, pi e p e p d e kr e e t li jk t wel op het geluid van een j ong e hoende r achtig e . In r ust zi t t en vis ar end en m e es t al op een ui tk i j kpl a a t s bij he t w a t er . de visa�end trekt door van april to t mei e n v an aug ustus t ot oktober; altijd langs w a t er.

Dè v i s a rend voedt zich hoofdzakelijk

Ann

Brosens

- 7 -

MEDEDELINGEN

Artikels en

vbbr

verslagen

voor het

volqende

Yves Va�den Bosch,

Geldenaakse

Ornitholoqische verslagen worden Hublou,

AFDELING

NIEtrvrn

Zoals

"Demer

hiervoor

Liqnestraat

DEMER

aangekondigd

afdelin:::r

Haacht,

Keerbergen,

leden

de�e

uit

Boomklev2r/De

wensen

met

17,

al onze qoede

Rotselaar en

qemeenten

Vallei.

stellen.

3030

zetel te

qemeenten af:

Gelrode

ontvanqen

kennis te

80,

ontvanqen nog

dienen

zij

ook

hiervan b

interressante

"Mee r

voor

Natuurpark

mensen dichter bij

oppert

Stefaan

Het middel info

deze

bij

aflevering

volqende

ZOKA:

zie

liqqen

mensen

nog

het secretariaat in

wij

zij

nog

steeds

nieuwe

welkom

afdeling

a�tiviteiten in kameraad

Bestuur

het nat�rnrpark

klaar;

warm "'naken

verder

werd besloten het ZOKA '80 de Ardennen (Kalkstreek ?) te doen plaatsvin0en. (of 6 ) -januari organiseren we hiervoor een zoekto.:::ht.

Op vorige bestuursvecgadering ergens

Op 4

van

num"'ners

Dijleland

uitstek

stikkers...

pers mo,�ten we de

Kalender:

Onze vroegere

Hublou.

hiervoor

beurze n ,

staat

Boortmeerbeek,

de natuurbeschermingseducatie brengen"

Plannen voor nieuwe a�ties

Via

on::ler

Hever blijft bij

Het

Propaqanda

opqericht,

Hageland.

� ijven

Verder wensen

een nieuwe

Onze afdelinq

Begijnendijk,

Tremelo.

Vanzelfsprekend

start en vele

Haacht

ave� gaat naar

Indien

a�tiviteiten.

Leuven

Heverlee

Bastiaens.

schappelijke Wielewaalgeest.

3000

DIJLE

Dijle"

terwijl

Vest

in ons voorgaand blaadje werd

Mechelen,

een

dienen

verstuurd aan:

verantwoordelijkheid van Wilfried

nummertje

1 maart 1980 op volqend adres aan te komen :

me e r

pri j s

Voor he t

van

karnp p r oq r amm a

gan se

Het

( 15-16-17

1980

K notk amp

3 00

e te n

Jo� a n

zal

febr u a r i )

Bog a e r t ,

ve rmelding :

sta a n

inkop e n

b e dr ag e n ,

Nie uw str a at

knotk amp

3071

met

Nee r i j se .

Een

minimuml e e fti j d w e r d v a s tq e le q d

Mate r i a alve r a n twoo r d e lij k e :

wor dt d it

j a ar

w e r k l e id i ng :

gewe r kt

Pi e t

B e ck e r .

Dir k 3

pr . 0 0 0 - 0 8 6 1 8 0 3 - 5 5

s tor te n

E rp s

S t a n d a e r t in .

P e te r

M agd a

16 ,

ve r n e em

H i e r ov e r

w e r d opq e s t eld .

k ampb r ie f .

Kw e r p s

j a ar .

C o s t r op .

ploe g e n

AFBE E LD I NGE N

� o al s

zie t h e b be n

d r ukk e n . moe te n

i n kt

achte r g r o n d ne n

moet

met

tek s t uittik� e n

de Dan

Da nk

bij

G e zi e n

v an

de z e

' de te

of v e nig e

b e te r

ook

vo nd s t e n

s t 1�ken , w a a r de

vr a ag

n e m i nge n

of w a a r nemi n q e n

volg e nd e

adr e s :

I nd i e n

b e t r e ffe nde

he t be z i t

Ho p e li j k

van

een

N a a st de

vind pl a at s

d atum

m e dewe r ki ng

r ub r ie k

o fficiele

te k e n e n

van

zoud e n

ste rk

k an

door

vrie n d e n ,

Markt

Oud e

s tre e k

Leuve n .

p e li j ke

waarde

r o nd

bij

of h e t ont zo a l s

bv .

bij d r a g e n

om s t r ek e n

die

hu n

s tu r e n

L e uv e n .

56 ,

p lanten

n ad e r e

w a ar

n aar

het

Le uve n s e,

he t

volq e nde

Boom

ver sch i j ne n . P l a nte n n a am

v e r m e l dt

( e v e ntu e e l

bi�o n de r h e d e n

gebie d e n, van

kan

s ucc e s

bi j

uit

k le i n e r g ebie d

s tu r e n .

studi e

D a nk

vo n d s te n

over

z i j n v a n e e n o f a nd e r e i n ve n t a r i s a t i e

v a n he t g r o o t s t e

bep a a l d e

van

Oo s t

be s t z e lf

kun n e n

zi j n

vi n d e n

ving . b e sche r m i n g

fo rm a at .

pl a nte n

Di j le va lle i

Ne d e r l a nd s e

ook

nie uw s

spe c iale

g e d e t aille e r d m o q e l ijk

nod ig

polycopie r i n q .

va n

enz .

een

d oor

A4 .

op s t e ll e r

pl a nt e n g eme e n sch a pp e n

B e ck e r

he e ft dit v e rzo e k

kle ve r / V al l e i N . B .

ook

l ij n e n

vl ak k e n .

H e t fo r m a at

zou d e

s por ad i sch

me n s e n

m och t

gr ot e r,

een

het d a n

g e li e v e

Pie t

zw a r te

te ke n i n q e n

zou het we n s e li j k zij n h i e r a a n

w a a r d e volle

zicht op

voo r

sle c ht s

v alt ,

r ie tv e ld e n

v a n be p a ald e

Vand aar

kl a a r

afbe e ld in g e n

zoud e n

afg e te k e nde

illu str atie s

V alle i '

l e ze n

n i e uw s ove r

een

sch e r p e

i l l u s tr e r e n

�i l

R e g e lm atig

k r ij ge n .

v e rbete r e n

zo w e i n ig mog e l i j k

voor b a at .

ve rh e lp e n . d e kke n

met

r echt str e e k s

pl a n te n

mog e li j khe id o�

al t i j d h a g e lwit zij n

te k s t

een

e rv a n t e

uitq e voe r d wo � d e n

i n d i s ch e I nd i � n

kw alite it

b e l a ng en

zi j n

teve n s

me t

ook

k a a r tj e ) , e e n be s chr :i_i �

b i j de eventue le

o ok

van

we t e n sch ap

de p l a n te n q e m e e n sch a p p e n in d e

v a a rb a a r

! ! !

Pie t D 2

Be cker

B E R I CHT

AAN

9 -

" WERKE R S "

-- -------- - - ---

m i j n a a nvr a ag n a a r m e n s e n d i e w i l d e n " w e rk e n " kw am po s i t i e f a n two o r d . 6 me n s e n s c hr e v e n z i c h i n . - S t e faan Bande K e s s e l - Lo P e t e r B r o se n s H e ve r l e e Wi l se le - D i rk C o s t r o p - S t e f a a n Hub l o u Heve r l e e

·-

S te faan

O s ty n

Ke s s e l - Lo

- S t e f a a n Ve r f a i l l e Ke s s e l - Lo N a a r m i j n rn e n i n q i s d i t e e n g o e d r e s u l t a a t , q e z i e n o� te w e r k e n , n i e t m e t t e ve l e n m o e t z i j n . We l nu , i n he t voor j a ar van he t j a ar ' 80 ( d e s her e n ) beg i nn e n

e rme e .

Ve r m i t s e r nog g e e n c o n t ac t e n me t b o e r e n q e l q d z i j n ( i n O u d H e v e r l e e a l t h a n s ) , z u l l e n w e d e we rk z a amhe d e n i n N e e r i j s e a a n v a t t e n e n we l me t h e t o nd e r h o u d e n v a n e nk e l e s t uk j e s h oo i l an d , s l o t e n e n q r a c h t e n . H e t o ph a ng e n v a n n e s tk a s t j e s , v a lk e nk a s t e n e . d . ; en hout v a n d e t i j de n s de voo rgaande w i nter georgan i se erde k n o t ak t i e s v e rw e r k e n . D i t a l l 2 s V è r l o o p t ( h o p e l i j k ) i n n a uwe s am e nwe rk i ng m e t d e r e e d s 3 w i n t e r s o u d e W e rk q r o e p N e e r i j s e . G e z i e n ik n e r g e n s g e e n vr i j e d a t um m e e r o v e r h e b om e e n v e r g ad e r i ng t e ' p l e g e n ' z u l l e n we m a a r a f s p r ek � n o p h e t d e r d e WJ-k n o t k amp e v e n e e n s t e N e e r i j s e . We e s t b r a v e j o nqe n s e n g e d r a ag t u l i e P i e t De Becker

U I TE R S T

B E LAN G R I JKE

ME D E D E L I N G

VAN

HE T

ORN I THOLOG I S C H

S E C R E TAR !_A A T

Z o a l s b ek e n d we r d e n v r o e g e r de i nv u l l i j s t e n v o o r h e t s e i z o e nv e r s l a g om d e z e s m a a n d e n i nq e z a�e l d o v e r e e n pe r i o d e v a n z e s m a a n den van he t vor ig j aar . D e z e m e t h o d e ho u d t e c h t e r v e r s c h i l l e nd e n ad e l e n i n e n pr ak t i s c h q e e n v � o r d e l e n . Z o k u n n e n w a a r n em i nq e n p a s e e n j a a r l a t e r v e r w e r k t wo r d e n e n v e r g e l ek e n m e t d i e v a n v o r i g e j a r e n . B o v e n d i e n s t r o m 2 n e r p l o t s e e n h e l e h o o p f o rm u l i e r e n q e l i j k i n o p h e t o r n i t h o l o q i s c � s e c r e t ar i a a t z o d a t d e ve rwe r k i ng e i n d e l o o s l a n g l i j k t v o o r d e ve r a n twoo r d e l i j k e . R e d e n q e n o e g d u s o m op e e n a nd e r e n m e e r pr ak t i s c h s y s t e em o v e r t e s c h ak e l e n . D i t n i e uwe s y s t e e m k om t e r v a n d i t j a a r a f . A c h t e r i n d i t n umm e r z i t e e n f o r m u l i e r a a n g e b r a c h t o m a l uw vog e lw a a r n em i ng e n v a n j a n u a r i , f e b r u a r i e n m a ar t 1 9 8 0 o p i n t e v u l l e n . Vu l d i e w a ar n e m i nq e n o nm i d d e l l i j k i n w a n n e e r j e thu i s k om t v a n ob s e r v a t i e . Z o z a l j e h e t n i e t v e r g e t e n e n j e z e l f e e n h o o p a r b e i d b e s p ar e n w a n n e e r j e d e formu l i e r e n m o e t op s t u r e n . D e l i j s t d i e a c h t e r i n z i t wor d t v o o r 1 0 a p r i l 1 9 8 0 v e r w a c h t o p o n d e r s t a a n d a d r e s . T e g e n d a n z a l j e e e n n i e uwe l i j s t q e l e v e r d z i j n me t d e V a l l e i / B o o mk l e ve r om j e w a a r ne m i ng e n v a n a p r i l , m e i e n j u n i 1 9 8 0 o p i n t e v u l l e n . _ D e z e w o r d t d a n v e rw a c h t vo o r 1 0 j u l i o p h e t s e c r e t a r i a a t . I n d i e n j e m e e r w a a r n e m i ng e n he b t d a n o p j e f o r m u l i e r

- 10 -

q e r ak e n , m a ak d a n z e l f e e n g e l i j k a a r d i g form u l i e r o f g eb r u ik e e n v r o e q e r e i nvu l l i j s t ( d i e n u a fg e s c h a f t i s ) . D a t d i t s y s t e em v e l e v o o r d e l e n h e e f t i s d u i d e l i i k : g e e n j a a r m e e r w a c h t e n o p pub l i c a t i e v a n h e t s e i z o e nve r s l ag i n d e ' W i e l e w a a l ' , s l e c h t s p e r i o d e s van dr i e m a and i n t e vu l l e n e n j e k an h e t z e l f s o n m i d ct e l l i j k d o e n . ( n i e t e e n j a ar l a t e r ) B ove n d i ·� n w o r d t d e v e rwe r k i ng s t ukk e n l i c h t e r . E r i s n o c h t a n s e e n pr ob l e em . D e l a u t s t e i nv u l l i j s t e n d i e j e (we l l i c h t ) b i n ne n s t uur d e , h a nd e l ct e n o v e r 1 9 7 8 . D e l i j s t a c h t e r i n b i j q e vo e g d g a a t o v e r 1 9 8 0 . Om e e n g a t v a n e e n j a a r te v o o r k ome n m o e te n a l j e w a a r n e m i ng e n v a n 1 9 7 9 N U o pg e s t u u r d wo r ct e n . Z e k u n n e n d a n o nm i d d e l l i j k ve rwe r k t w o r d e n . Z o n i e t z o u d e v e r a n tw o o r d e l i i k e a l d i r e c t i n h e t o v e r w e r k z i t t e n w a t h e t n i e uwe sy s t e e m h o p e l o o s i n d e w a r z o u b r e ng e n . ik ve rwacht van j ou � e i nd j a nuar i 1 9 8 0 : de l i j s te n van 1 i an . ' 7 9 tot 3 1 dec . ' 7 9 voor 1 0 apr i l 1 9 8 0 : de l i j s t ( è n ) v a n l j an . t o t 3 1 m a a r t ' 8 0 voor 1 0 j u l i 1 980 : d e l i j s t ( e n ) v a n 1 ap r i l t o t 3 0 j u n i ' 8 0 v o o r 1 0 ok t o b e r 1 9 8 0 : d e l i j s t ( e n ) v a '.î 1 j u l i t o t 3 0 s e p t . ' 8 0 vo o r 1 0 j a n u ar i 1 9 8 0 : d e l i j s t ( e n ) v a n 1 ok t . t o t 3 1 d e c . ' 8 0

Du s :

S T U UR

enz .

D E 'l'.: F:

L I J S TE N

N AA R :

R ob e r t H e r rrt a n s

Bli

j ie

3 000

I nk om s t s t r a a t

1 30

LE UVE N

Z o a l s j e m e r k t i s e r o ok n o g e e n twe e d e fo r m u l i e r a a n g e h e c h t D i t i s e e n f e n e l o q i e f o r m u l i e r . He t f e n e l o g i � o n d e � z o ek b e p a a l t v o o r e lk e z ome r g a s t d e e e r s t e a a nk om s t d atum . D a ar n a a s t w i l m e n o ok e e n i d e e k r i j g e n v a n d e q e m i d d e l d e a ank om s t v a n d e z om e r q a s t e n . H o e meer w a a r n em i ng e n , h o e j u i s t e r d i t g em i d d e l d e k a n b e r ek e n d w o r d e n . V a n d a ar i s h e t b e l a ng r i j k om v a n z o v e e l w a ar n e m e r s m o q e l i i k g e g e v e n s t e v e r z am e l e n . �1e t d i t o n d e r z o ek k a n m e n he t a a nk om s t v e r l o o p v a n d e v e r s c h i l l e nd e vog e l s a f l e i d e n ( m a s s a a l o f q e l e i d e l i j k e a a nk o m s t ) . O ok k u n n e n d e t r e k r o u t e s n aq e g a a n w o r d e n ( l a ng s d e k u s t o f v o o r a l l a �g s h e t b i n n e n l a nd , o f ove r be ide ) H o e n u m e e t e we rk e n ? N o t e e r o p h e t f o r m u l i e r d e s o o r t n a am e n j e e e r s t e e n twe e d e w a a r n em i ng v a n e lk e w a a r g e n ome n z ome r g a s t . S om s k u n j e z om e r g a s t e n m i d d e n i n d e w i n t e r t e g e nk om e n ( d e nk m a a r a a n d e t j i f t j a f ) . N o t e e r ook d e z e d a t a . V a n d e o n t v a ng e n w a ar n e m i ng e n z a l e e n v e r s l ag g e m a a k t wo r d e n i n d e V a l l e i /B o o mk l e v e r . Ook z u l l e n a l l e w a a r n e m i ng e n d o o r g e s t u u r d wo r d e n n a a r d e a l g e m e n e c o 6 r d i n a t o r v a n h e t V l a am s e l a n d ( h i j m a a k t e e n a lg e me e n v e r s l ag e n d i t w o r d t g e p ub l i c e e r d i n d e .

' W i e lewaa l ' ) .

S TUUR

F E N E L O G I E F O RM U L I E R E N

NAAR :

He rw i g

B lockx 3 201

L a ng e v e l d Ho l sb e e k

103

HE T

B KL A NG

VAN

11 -

WATE RW �LDTE �� I NGE � E N HUN N O OD ZAKE L I .TKE VOO R .! ZE TT ING

M e n h e e f t me cip w a n d e l i ng e n e . d . a l ve r s c he i d e ne ke r e n g e v r a ag d w a t he t n u t i s v a n e e n w a t e rw i l d t e l l i n g o f v a n t � l l i n g e n i n h e t a l q e � e e n . D a a r o� d i t ar t ik e l t j e w � a r i n ik i n h e t k o r t h e t b e l a nq v a n t e l l i n g e n z a l ( p o g e n ) u i t t e l � g q e n . . S i n d s 1 9 6 7 r i c h t he t IWR B ( I n t e r n a t i o n a l W a t e r f ow l R e s e a r c h B u r e a u ) w a t e rw i l d t e l l i n q e n i n o v e r vr i j w e l d e h e l e we r e l d . D a ar b i j d o e t d i t b ur e a u b e r o e p op d e bu l p v a n h o n d e r d e n am a t e u r o r n i th o l o q e n , v e rd e e l d o v e r t i e n t a l l � n l a rid e n . Z o nd e r d e hu l p v a n d e z e n w a s he t v r i i w e l onmog e l i j k q ew e e s t e e n z o g r o o t s o pg e v a t i n i t i a t i e f t e v e rwe z e n l i j k e n . Tr o uw e n s , e r z i j n n i e t z o v e e l o n d e r z o e k i ng e n w a a r a a n am a t e u r - o r n i tho l og e n e e n d e r g e l i j k e b e l a ng r i j k e b i j d r ag e k u n n e n l e v e r e n . D e a a n t a l l e n w a t e r vog e l s i n o n s l a nd z i j n , i n t e r n a t i o n a a l g e z i e n , z e l d e n v a n g r o o t b e l a n g . N o c h t a n s k u n n e n b e p a a l d e g eb i e d e n s ame n v o o r � i v e r s e s o o r t e n , v a n g r o t e w a a r d e z i j n . Om n u · a i t b e l a ng t e k u n n e n i l l u s t r e r e n i s h e t e s s e n t i e e l d e ev o l u t i e v a n d e aa ri t a l l e n q e d u r e n d e v e r s c h � i d e ne j ar e n t e k e n n e n . B o � e n d i e n k a n d i e k e n n i s v a n d e e v o l u t i e v a n g r o o t b e l a ng z i j n i . v . m . h e t n a t u u r b e h o u d : h e t i s i mm e r s b e l a n g r i j k n a t uurge b i e d e n t e b e s c h e r m e n d a n a l l e e n m a ar d e v oge l s o or t e n . W a t z i j n b e s ch e r m de v o g e l s imm e r s a l s z e g e e n b i o t o o p me e r h e bb e n o m i n t e l e v e n ? M e t d i t i n z i c h t z i j n d e i n t e r n a t i o n a l e te l l i nq e n . v a n s t a r t g e g a a n . Z e h e bbe n .twe e m a a l pe r j a a r p l a a t s , n l . m i d d e n j a n u ar i e n m i ct d e n m a a r t . Noc h t a n s wo r dt e r s i n d s e nk e l e j ar e n e e n o pr o e p · g e d a a n o m e l k e m a a n d t e t � l l e n . D i t g e b e ur t , i n d e m a t e v a n h e t rnog e l i j k e , i n d e D i j l e v a l l e i ; h e t s p i i t i g e v a n d e z a ak i s d a t s l e c h t s twe e , hoo q 1 1 i t d r i e p e r s o n e n z i c h d e moe i t e t r o o s t e n om h i e r a a n d a adwe r k e l i j k d e e l te n em e n . D a ar om vr a ag ik h i e r m e e om m e e r m e d ew e rk i ng v o o r d e z e z ak e n d o o r : o p g e o r g a n i s e e r d e t e l l i ng e n : h i e r d o o r w o r d t h e t groep t e sp l i t s e n i n ve r sche ide ' e e nhed e n ' d i e i e d e r / e e n v i j v e r ( v i j v e r q r o e p ) k r i j g e n a a ng ewe z e n e n d i e a l l e n o p h e t z e l f d e momen t t e l l e n o De a a n t a l l e n d i e d a n v e r k r e g e n w o rd e n z i i � v e e l j u i s t e r en h i a t e n o f d ubb e l t e l l i ng e n z i j n vr i j we l u i t g e s l o t e ri . - a l s j e e e n d a g j e n i e t w e e t w a t d o e n , t r ek d a n n a ar d e D i i l e v a l l e i e n t e l � t e l , t e l d e e e n d e n , s t e l t l o p e r s , m e e uw e n , s t e r n s , b l e shoe nder s , f l am i ng o ' s , a l l e s w a t m a a r m e t w a t e r t e m ak e n h e e f t ! N o c h t a n s m o e t voo r o g e n g e h o u d e n w o r d e ri d a t e n� e l t e l l i ng e n o v e r v e r s c h e i d e n e v i j v e r s k u n n e n v e r we rk t wor d e n . t en e i n d e e e n a l q eme e n b e e l d v a n rl e s i tu a t i e t e v e rk r i j g e n . T e l l i n g e n i n d e D i j l e v a l l e i k uri n e n s l e c ht s i n a a n m er k i n g q e n ó m e n wo r d e n v o o r v e rw e r k i ng a l s d e g r o t e v i j ve r s e r b i j z i j n : O u d - H e v e r l e e N o o r d , Oud - H e v e r l e e Z u i d , N e e r i j s e Gr o t e B r o n , S i n t - Aq a t h a - R o d e . G r o o t B r o ek . A nd e r e g e b i e d e n d i e i n a a nm e rk i ng k o m e n : d e v i j v e r s a a n d e � l i n i ek v a n N e e r i j se ; d e V l J Ve r t e S i n t - . J o r i s - W e e r t a an d e s p o o rw e g , d e d r i e v i j ve r s t e F l o r i v a l , h e t v i j v e r t j e t e P é c r o t , d e 4 v i j v e r s � an d e Abd i j v a n ' t P a rk , L e opo l d s p ark , W i l s e l e B e l l e fr o i d - v i j v e r s , d e v i j ve r t e T i l d o nk a a n h e t k a s t e e l S p o e l b R r g h + a l l e v i j v e r s d i e ik h i e r. ve r g e t e n b e n ( d e z e z i j n w e l v a n m i n d e r b e l ang ) . Z o k u n j e o p d e l a n g ê -

qrote

m oq e

o pk om s t

l i jk

.,.

d u u r d e e e n d e n d i e thu i s i n j e aqu a r i um z i t te n o ok g a a n t e l l e n . . . He t z ou ook i n t e r e s s a n t z i j n m o e s t i em a n d . op e e n i n t e r n a t i o n a l e w a t e rw i l d t e l d ag d e G emp e v i i v er s t e S i n t - Jo r i s -W i n g e e n d i e t e B o u t e r s em t e l l é n . - s t uu r j e g e g e ve n s r e g e l m a t i g b i nn e n e n t e l l i e f s t i n h e t m i rl d e n v a n d e m a a n d ! B l i j d e I nk o m s t s t r . 1 3 0

R ob e r t He r m an s

3000 Leuve n

I N TE RNAT I ONAAL BUREAU VOOR WATE RVOGE LONDE R Z OE K BE LG I S C HE S E K T I E

( IWRB )

He t s e i z o e n 7 8/ 7 9 b l i j f t b i j a l s d e . g a n z e nw i n t e r , m e t g r o t e q a n z e nq r o e pe n ov e r t r ek k e nd o f p l e i s t e r e n d o p o nv e rw a c h t e p l a a t s e n . M e n s c h a t d a t � a n t a l o p 120 à 1 60 . 000 t i j d e n s d e p i ek d ag e n v a n j a n u a r i e n f e b r u a r i 1 9 7 9 . D e v e r w e rk i n g v a n d e b i n n e nk ome n d e q e q e v e n s i s e c h t e r n i e t o p k o r t e t e r m i j n t e d o e n . Vo o r we u d e r e s u l t a t e n k u n n e n a a nb i e d e n v e r z o e k e n we u , o ok d i t s e i z o e n t e b l i i v e n m e ewe rk e n a a n he t o nd e r z o ek . I n t e r e s s a n t o m n a t e g a a n i s o f d e v o q e l s t e r ug a fkome n o p d e p l e i s t e r n l a a t s e n v a n v o r i g e w i n t e r . I n d e pe r i o d e 1 9 6 6 - 1 9 6 7 w ar e n o p 400 g e me e n t e n s l ec h t s 1 6 5 me t g a n z e n p l e i s t e r n l a a t s e n . D e q r o t e s or e i d i ng v a n 7 8 - 7 9 z a l o ok i n k a a r t wo r d e n g e b r ac h t e n g e pub l i c e e r d . B e g i n ok t ob e r kwam o ok de e e r s t e d o o r t r ekp i ek v a n g r a uwe q a n z e n . U k u n t p l a a t s e n d a t um v a n d e z e , e n v e r d e r e m e l d i ng e n , o p b i j g e pub l i c e e r d f o rm u l i e r o v e rbr e ng e n . O ok o n v o l l e d i q e w a a r n em i ng e n z i j n g o e d . M e e r f o rmu l i e r e n z i j n t e l e f o n i s c h t e v e r kr i j g e n ( z i e o nd e r a a n ) . I n d i t v e r b a n d k u n t u o ok d e g e g e v e n s s t ur e n n a ar P a u l G r o o t a e r s , B e uk e n l a a n 4 0 , 3 0 3 0 H e ve r l e e d i e z e k a n b u nd e l e n e n z o d o o r s t u r e n .

M e t d e me d ewe rk i ng v a n o . a . d e W i e l ew a a l r i c h t h e t I W R B t e l l i ng e n o v e r h e t g e h e l e l a n d . Me t d e i n z e t v a n ve l e v r i j w i l l i g e r s , o o k i n a nd e r e l a nd e n , we r d s t i l a a n v o o r d e m e e s t e s o o r t e n w a t e r v og e l s e e n s c h a t t i ng v� rk r e g e n o v e r d e l ok a l i s a t i e e n a a n t a l l e n , v a n d i v e r s e p o p u l a t i e s d i e i n E ur o p a , NW - A z i ë e n A f r ik a o v e r w i n t e r e n . W i -j n o e n d a n o ok e e n opr o e p om a a n d i t o nd e r z o ek t e w i l l e n m e e we rk e n . A l s a n two o r d o p he t v e rw i j t d a t d e ve rwe rk t e r e s u l t a t e n n i e t t e r ugk e r e n n a a r d e w a a r n e me r s , v e rw i i z e n w e n a a r r e s u l t a t e n i n r e g i o n a l e b l a ad j e s , e v e n a l s n a ar o v e r z i c h t e n q e pub l i c e e r d i n ( o ; a o ) " D e W i e l ewa a l " . V e r t r a g i n g i s o n v e rm i j d e l i j k w a n t n a d e w i n t � r k a n me n n i e t o nm i d d e l l i j k o v e r z i ch t e n o p s t e l l e n d a a r w a ar n e me r s e n c o ö r d i n a t o r e n d ikw i i l s w a c h t e n t o t d e v ak a n t i e om q e q e v e n s d o o r t e stu r e n .

- 13 -

Het is essent i eel om o e evolutie van d e aantallen voqels in he t w i n t e rhalf i aar te kennen om he t b elang t e illustreren van b e paa lde �eb i e den . We t e lle n in he t m i dden van d e maand wa t er r i i ke geb i e den . D aarom roe p e n w i j op om m e e t e werk en aan d e i n t e rnat ionale t e ll ing en van 1 2 - 1 3 / 1 en 1 5 - 1 6 / 3 /8 0 en aan de n a t i o n a l e t e ll i ngen van 1 6 - 1 7/ 2 e n 1 2 - 1 3/4/80 . E ckhart Kuyke n , L aborator i um voo r O ecolog i e der dieren , Zoögeogr a f i e en N at u urbeh o ud , K . L . Ledeg an c ks traat 3 5 , 9 0 0 0 G e nt t e l : 0 9 1 / 2 2 7 8 2 1 ( 34 5 ) .

N A T U UR P A R K

D I J LE LAND

NATU U R PARK DIJ LE LAN D

Dit i s he t emble em van he t natuurpark D i j l e la n d . Nad e re i n l i c h ting e n over d at bew�s t e natuurpark k u � j e a l t i j d v i nd e n in he t I n for m a tie c e n trum van de Vr i enden van Heverleebos en Meerdaal wo ud Naamse Steenweg 1 0 3 , 3 0 3 0 H e ver le e . Open i ngsuren : al l e weekdag en van 8 u 3 0 tot 1 2 u en van 1 3 u tot 1 6 u 3 0 , ' s vrijdags tot 1 7 u 3 0 , ' s zat erdags q es l ot e n .

k u n j e z e l f m e ewerken aan d e u i tbouw van h e t Nat u ur park door O ok r e q e l� a t i q uw w a a r n ern i n q e n over voq e ls , i nsekt e n , amfibiên en r e p t ©e l e n , z o ogd i e r e n e n planten d oor te sturen aan de ver antwoorde l i j ke van de r espekt i evel i jke werkgroe p b i nnen on z e afd el i ng . ( Zie be B o omk l e v e r/De V a l l e i 7 9/nr 1 bl z 4 9 en nr 4 blz 8 7 ) .

D e v e r a n t wo o r d e l i j k e n wor o en h i e rmede v e r z o c h t h u n g e bu nd e l d e ge q e ? e n s � n o r t e spe l e n a a n d e afdel i nqsvoor� i t ter , die h i e r u i t de n o � i q e i n fo r m a t i e z a l p u t ten voor het d o qs i er '' Nat uurpark D i i l e land " , z o rJ a t c'l. o o r b e t e r e k e n nis oo� aan h e t e r e nat n urbe s c herrning kan wo r o e n q e d a a n . L D e S m et

C UR S U S NA TTTURG I D S 1 9 8 0 O p 5 j a n u ar i 1 9 8 0 s t ar t d e c u r s u s N a t uurg i d s t e H e ve r l e e . D e z e l e s s e nr e ek s g aa t d o o r t e lk e n s o p z a t e r d ag v a n 9 t o t 1 2 u u r op d e C am p u s E x ak t e W e t e n sch ap p e n , C e l e s t i j n e n l a a n 2 0 0 t e H e ve r l e e , e n l o op t o t e i n d ok tobe r . D e ve r vr e emd i nq " me n s - n a t u u r " n e e m t v o o r t d u r e nd toe , he t m i l i e u wo r d t t e r z e l fd e r t i j d s t e e d s m i nd e r l e e fb aar . D e b e d o e l i ng v a n d e c u r s u s n n t u urg i d s i s h i e r i n e e n p 0 s i t i c ve v e r a nd e r i ng t o t s t a n d t e br e ng e n d o o r m e n s e n op t e l e i d e n d i e i n s t a a t z i j n vo lw a s s e ne n e n j o ng e r e n t e b e g e l e i d e n b i j a l l e r l e i m i l i e u - e d u c a t i e ve ac t i v i t e i t e n . E nk e l e a l q eme n e pr i n c ipe s z i J n v a n b e l ang : - d e n a t u u r moe t n i e t ve r t o o nd wo r d e n ; he t z e l f o n t d ekk e n s t a a t c e ntr aa l ; - he t z e l f w a a r n eme n e n h e t h e r i n n e r e n v a n he t be l e e fd e i s m e e r w a ar d , d a n he t o n th o ud e n v a n d e g e l e e r d e ke n n i s ; - he t z i e n v a n b e p a a l d e s ame nhang e n mo e t d e p l a a t s i n neme n v a n he t l o u t e r k e n n e n v a n f e i t e n . D a a r om b e v a t d e c u r s u s n a t u u r g i d s n a a s t e e n a a n t a l th e o r e t i s c he l e s s e n ( sy s t em a t i ek - e c o l og i e - h i s t o r i sche g r o e i v a n he t l a n d s c h a p , e n z . ) o ok t a l r i j k e e x c u r s i e s i n d e s t r e ek ; bu s - ex c u r s i e s n a a r d i ve r s e s t r ek e n i n o n s l a nd z i i n e v e ne e n s v o or z i e n . A l l e n d i e m e e r i n z i c h t we n s e n i n d e l e ve n d e n a t uur , d i e d o o r ob s e r v a t i e s w i l l e n k ome n t o t e e n d i e p e r e n a t u urbe l e v i ng o m d i e l a te r o ok we e r a a n and e r e n o v e r t e dr ag e n , z u l l e n m e t v e e l e n th o u s i a sm e d e z e c ur s u s vo l g e n . He t i n s c hr i j v i ng sg e l d b e d r a ag t 2 . 0 00 fr . V o o r me e r i n form a t i e k u n t u s t e e d s t e r e c h t b i j : D e Vr i e µd e n v a n H e ve r l e eb o s e n Me e r d a a lwoud , I n fo r m a t i e c e n t r um N a am s e s t e e nw e g 1 0 3 H e v e r l e e , o f b i j J a n D e S me t R a a lbc ek l a a n 3 , 3 0 3 0 He v e r l e e te l : 016/ 2 3 28 5 8 .

NOG E E N O PR OE P

------- ---

W i e v o e l t e r w a t v o o r om z i J n ove r t o l l i g e e ne r g i e om t e z e t t e n i n n a t uu r b e s c h e r m i ng s ak t i e ? E lk we e k e nd v a n j an u a r i e n febr u ar i k u n j e j e s p i e r e n e e n s f l i nk o pwarme n d o o r bome n t e he l p e n k n o t t e n i n d e D i j l e v a l l e i ( Ne e r i j s e ) . D e or g an i s a t i e b e r u s t b i j P i e t D e B e c k e r , O u d e Mark t 3 6 , Le uve n te l : 0 1 6/ 2 2 1 6 8 9 . D e nl � ; 1 i e t ik k an n i e t k n o t t e n ! 1 . Je k u n t h e t l e r e n . 2 . E r k o m t o ok noq he e l w a t a nd e r w e r k b i j k i j k e n a l s ho u t z ag e n , v e r s j o uwe n o f o pbr a n d e n . Warm a a nb e v o l e n v o o r d e k o u d e w i n t e rwe eke nd s . LD S

c.;.

15 -

SAMENWE RK I NG ME T DE WE RKGROE P NATUUR PARK D I JLE LAND De ver antwoordelij ken v an de werkgr oepen " dierenleven" en a ndere belangs tel l enden , wor den hiermede u i tgenod igd op een kon t ak t ver q adering met d e medewerker s v a n d e werkgroep Di j leland v an de Vr i end en v a n Heverleebos en Meer d a a lwoud , teneinde een gez a menli j k ak tieplan u it te werken ( t a ak v e r deling , inven t ar i s a tie , u i twissel i ng v an gegevens , enz . ) A f s pr a ak : z at er d ag 1 2 j anuari om 1 8 u op het in forma tiec e nt r um Naamse s teenweg 1 0 3 Heverlee . ( Di t als a a nv ul ling op de oproep v an de voorz i t ter ) N amens het WJ bes tuur

VOLKS DANSAVOND Op 2 9 febr u ari 1 9 8 0 rich t het WJ bes tuur een vo lksd a n s avond in . ( zie ver der in de k alender ) , ten voor dele v an een n a tuurreser v a a t of een pro j ek t voor n a tuurbehoud . Leden die speelplaten met volks d ansm u z i ek wensen ter beschikking te s tellen wor den ver zoc h t kon t ak t op te nemen me t D irk Cos trop te l : 2 2 . 6 0 . 3 9 .

I NVE NTAR I S VAN

VOGE L S VAN BRÁBAN r '

E er s te a anvulling , 1 9 7 5 - 1 9 7 6 3 6 blz . tekst pr i j s 7 0 f r . De i nvent aris 1 9 0 0 - 1 9 7 4 wor d t a a ngevuld met é én nieuwe onder soor t , é én n i euwe soor t , twee nieuwe soor ten · broedvogel s en n i e uwe gegevens over 1 6 soor ten ( onregelm a t i ge o f toeva llige ga s t e n ) Te bestellen door be t aling v an 7 0 fr . op r eken i ng 0 0 1 - 0 3 9 2 0 9 3 - 9 5 b z , fr W ielewa al afdeling Br u ssel p/a De K eer sm aekerla an 2 3 HAMME 1812

- 16 -

VE R S LAGEN

U i t s t ap WA

9 s e p temb e r 1 9 7 9

W J t e O ud - He v e r le e

Me t e e n e n thou s i a s te g r o ep m a ak t e n w i j e e n t o c h t l a ng s d e v i j ver s te Oud-Hever l e e . Vo o r a l d e we i d e n t e n n o o r d e n v a n d e v i j ve r s h e rb e r g e n nog h e e l w a t vog e l s : d e k l apek s t e r e n d e b u i z e r d w e r d e n g o e d g e z i e n . Ve r d e r e w a ar nem i ng e n r o nd - d e v i j ve r s : 1 d e i j svog e l , he t w i j f j e v a n d e r i e tg o r s , d e o e ve r l o p e r i n d e buur t v a n d e D i j l e , g r o t e b o n t e s p e c h t , b o omk r u i p e r , 7 b l auwe r e ig e r s , hegq emu s , g r o t e l i j s t e r , k o o lm e e s , p impe lme e s , 8 t a fe l e e nd e n , zwar tk o pq r a smu s , 3 w i n t e r t a l i ng e n , e e n d o d a ar s j e , d e w i nt e rk o n i ng , d e t j i f t j a f , e e n w i tg a t j e e n a l s a f s c h e i d e e n b o omp i e p e r f l a dd e r e n d bov e n de groep . E e n s u c c e sr i i k e u i t s t ap . P a u l Groo t aer s

T r ek te l l i ng i n d e D i j l e v a l l e i

s e p tembe r

' 79

L e i d i ng : Bob Herm an s A a n t a l d e e l neme r s : 1 5 O nd a nk s n e k o u d e mo r g e n e n he t vr o e g e ve r t r ek w ar e n e r t o c h 1 5 WJ- e r s ( ve e l v o o r e e n t r ek t e l l i ng ) k ome n opd ag e n . W e r e d e n e e r s t n a ar d e k a n t e n v a n Heve r l e eb o s e n Mèer d a a lwoud . D a a r z ag e n we b u i t e n e e n p a ar k r a a i e n , e e n zw a r t e r oo d s t a a r t , e e n p a ar q r o t e l i j s t e r s e n e e n b o omk r u i p e r n i e t ve e l b i j z o n d e r s o n d e r t u s s e n war e n d e m e e s te v i ng e r s a l o n t d o o i d e n w a s h e t w a t warm e r g ewo r d e n . I n B l a nd e n we r d o o k n i e t a l t e ve e l g e z i e n . E e n p a a r t r ekk e nd e v e l d l e e uw e r ikk e n , e e n t j i f t j a f e n e e n g r o e n l i ng w a s z ow a t a l l e s w a t e r t e z i e n w a s . M a a r v a n d e l ekk e r e h e r f s t z o n we r d i n e lk q e v a l n og e e n s g o e d g e pr o f i t e e r d ( a l z i j n e r me n s e n d i e gr a ag s c h ad uw m ak e n ) . N a w a t g eg e t e n t e hebbe n g i ng me n n a ar d e v i j ve r s v a n Oud - H e ve r l e e n o o r d e n z u i d . D e z e k e e r n i e t n a a r S . A . R . omd a t e r vo l g e n s d e me e s t e � n i e t v e e l m e e r t e z i e n w a s ( d e v i s ar e nd e n z o ud e n a l z i j n d o o r g e tr okk e n e n z . . . ) A l l e a a nwe z i g e WJ� e r s g i ng e n d u s ( u i tg e z o n d e r d He r w i g e n N i c o l a ) n a a r O u d - H e v e r l e e . Me t e e n p a ar k i e v i t t e n R e e n e nk e l e s t e l t l o pe r , e nk e l e w i n t e r t a l i ng e n e n w a t b l a uwe r e i g e r s moe st e n we a a n neme n d a t he t o n z e d ag n i e t w a s , v a n t e l l e n we r d d an o ok n i e t v e e l g e s pr ok e n . E e n i j s v o q e l t j e w a s v o o r somm i g e t o c h nog e e n o pk ik k e r . Ac h t e r a f b l e ek d a t He rw i g e n N i c o l a m e e r q e l uk h a d d e n . Z i j z o ud e n n ame l i i k e e n b l auwe k i ek e nd i e f , 3 o f 4 b r u i ne , e e n v i s ar e nd e n 5 i j svog e l s g e z i e n hebb e n . L ii s� w a a r n em i nq e n : K r a a i , r o od s t a ar t , g r o t e l i j s t e r , b o omk r u i p e r , v e l d l e e uw e r ik , t j i f t j a f , g r o e n l i ng , k i e v i t t e n , w i n t e r t a l i ng , b l auwe r e i g e r , i j svog e l , b l auwe k i ek e nd i e f , b r u i ne k i ek e nd i e f , v i s a r e nd . B ar t Aug u s t i j n s

D i a - a v o nd

ov e r

2 4 no v emb e r

n a c h tv og e l s

' 79

N a e e r s t o n z e v e r b i j s t e r i n g w e g g e s l ik t t e hebbe n o v e r d e g ewe l d i g e o pk o m s t ( e r w ar e n z e k e r 7 0 p e r s o n e n a a nw e z i g ) b e g o n n e n we

g e ï n t e r e s s e e r d d e d i ar e ek s te b ek i 1 k e n van d e · h e e r J . F . V a n G oe them . D e e e r s te b e e l d e n o v e r t u i g d e n o n s r e e d s v a n d e u i t z o n d e r l i j k e waarde e rvan . Me t d e z e d i ar e ek s k o nd e n d e me n s e n e i nd e l i j k e e n s g o e d k e nn i s m ak e n m e t d i e t ame l i i k o nb e k e n d e we z e n s , d i e d e u i l e n f e i t e l i j k z i j n . D e " u i l sk u ik e n s " e e r l i j k g e z e g d a f s chuwe l i j k l e l i j k , b od e n t o c h e e n h a r tve r o ve r e nd e e n l ac hwekk e nde a a nb l ik t e rw i j l z e d o o r h u n t r o t s e moed e r s we r d e n v e r z o r g d . D ank z i j d e k u n d e v a n d e f o t o g r a a f h a d d e n w e n u e e n b l ik op he t d ag e l i j k s hu i shoud e n v a n d i e vog e l s . Ook d e n a c h t zw a l uw s t o n d o p he t m e n u , me t e nk e l e d i a ' s d i e i l l u s tr e e r d e n we lke me e s t e r s i n d e c am o u f l ag e z e z i j n . A l l e s z i n s z e e r l e e r r i j k d e z e avo n d e n e e n h a r t e l i j k d ank a a n d e v o o r d r ac h t g e v e r . ,

S fe e r v e r s l ag WJ k amp Argo n n e

9- 23 j uli

Le i tmo t i v : w . w . f .

(=we

want

V a nd e n B o s c h

' 79

fu n )

D i t i s d e i n l e i d i ng N u b e g i n i k a a n he t m i d d e n . D i e b u s c h a u f fe u� d i e o n s a a n he t s t a t i o n kw am h a l e n . . i n d e r e ge n . 1 5 f i e t s e n · g i n g e n i n d e r d a a d g e m akk e l i j k i n d e b u s . E r w a s imme r s t oc h m a a r é é n pr o b l e e m : we w a r e n m e t 3 6 . . . O nd e rw e g we r d e r d a n w a t g ek a ar t , g e s c hr e e uwd , q e s p e e l d , g e s l ap e n , e r s t e e d s v o o r o p l e t t e nd g e e n f i e t s i n j e n ek t e k r i j g e n . De F r a n s e d o u a n i e r s w a r e n vr i e nd e l i i k e n l i e t e n o n s ( t o c h ) d o o r . E nk e l e u r e n n a he t ve r t r ek kwame n we ' thu i s ' . D e w i e l e n we r d e n t e r uq i nq ek ad e r d , d e b ar ak opg ek u i s d , e r w e r d g e g e t e n , e e n t e n t j e o p� e z e t e n z . D a n we r d e r v o o r de e e r s te k e e r g e s o e pe e r d ( � s o u p e r e n , s o e pe r e n i s e e n typ i s c h e ac t i v i t e i t v a n d e h omo o r i o l u s ) . E nk e l e a fg e d a nk t e b i e rkr a t t e n e n r uwe ho u t e n p l a nk e n d e d e n d i e n s t a l s t a fe l s e n s t o e l e n . N e e n , z i n v o o r k om for t hebb e n z e b i j d e WJ nog n i e t , m a a r . t o c h he e f t h e t a l l em a a l z i j n c h arme . W e k r op e n i n o n z e n e s t ( n e s t j e ) . E e n m ar t e l i ng � D e vo l g e nd e o c h te nd o n tw a ak t e ik d o o r d a t e l� e v i j f s e c o nd e n e e n dr uppe l i n m i j n o og p l e t s t e ( v a n e r o s i e g e s p r ok e n ) . E n v o o r d e r e s t . . . 2 wek e n l a ng d e s tr e ek ve rk e n n e n p e r f i e t s , d ag i n , d ag u i t ( s om s n a c h t i n , n ac h t u i t ) , we e r o f g e e n we e r . H e t v i e l be s t me e e n we h e bb e n , o n d a nk s a l l e s , h e t é é n e n and e r b i iqe leerd . D e wouwe n , k ikke r s , e g e l s , v i s s e n s l akk e n , p l an t e n , k a t t e n , a r e nd e n , i ng e s , e e nd e n , p a s t o o r s , s l an g e n e n a nd e r e p a a s e i e r e n hehb e n o n s vo l d o e n d e b e z igg e h o u d e n om o v e r e e n , vo o r d e e n e n e e n m i n e n v o o r d e and e r e n e e n me e r ( ve e l me e r ) g e s l a ag d k amp t e s p r ek e n . ' s Avo n d s we r d e r l u s t i g g e vo lk s d a n s t , g e s c he e r z e e p t , s t i ek em g e g e t e n , g em o o r d e n g e l u i s te r d ( n a ar o n no z e l a ar s e n and e r e u i l e n ) . .

•

18 -

T u s s en d e me s t h o pe n, Sky l ab , e n d e t a n d em s d o o r werd e r o ok nog q e l ache n . He t fe s t i v a l v a n he t ab s ur d i sm e , v a n de door denke r t j e s è n v a n h e t w a t e r . D e honde n l i e p e n er d u i d e l i j k i n d e weg en d e EHBO - e r s ( s om s ) n i e t . T i j d e n s d e t o c h t e n kw ame n de p o ë t i s c h e g av e n v a n somm ige n boven e n we r d e n e r a l l e r l e i q e d i c h t j e s g e f a b r i c eer d me t be tr e�k i ng op d e nat uur. Ond e r w e g w e r d o ok het ek sp1ó s ie f ta le n t v a n s omm i g e n o n t d ek t . Sad i sme v i e r d e o ok ho og t i j ( f r e e sbee me t gi l l e t m e s j e s ) en d e l e uk e r d d i e m i j n z ak l amp v e r s t op t e k r i j g t n o g op z i j n donder . De Ju u l . D a t m a g i s c h e hu i s wa ar j e v a n a l l e s e n nog w a t kw i j t k o n . V a n . . . t o t a l l e r l e i ' s pr e uk e n e n z e g sw i j z e n ' . W i e behoe fte had d e t o c h vr i j r umo e r ig e g r o e p t e ontv luchten , kon z i j n opg ek r o p t e fr u s t r a t i e s a l t i j d kw i j t a a n d e v i J ve r v a n B e l v a l . ' s Avond s s t ik t e het d a ar v a n d e monóp l anen ( enke le met n ave rbr a nd i ng ) Ve r d e r k o n j e e r o ok lu i s te r e n n a ar v l e e rm u i z e n , moppe n e n k ik k e r s . De l a a t s te d ag wer d e r o ok d ruk a an p o t t e nb akk e r i j g e d a a n . E n f i n , er qebeu rden zovee l i n t r ig e s en avo n t ur e n , t e ve e l om o p t e n o eme n e n t e o n t ho u d e n . I k k a n e nk e l z e gqen dat ik m e e r q e a m u s e e r d heb e n i k hoop he t ze l fd e voor jou , aoh a n , Johan , Wien, G ee r t , Lieve, A n n e m i e , M ar i j k e , L i e v e , Pe te r , (en ) I nge , S te f a n , S t e f a n , S tefan , S te f a n , S t e f a n , S te f a n , S te f a a n , D i rk , Ph i lippe , M a r c , P o l , Magd a , Jo ( k e ) , A n n , B ar t , E l s , B r u n o , Peter , Herwig , N i c o l a s , Jan , D i rk , H a ik o , G r e e t , S u z anne . •

Rober t Herman s I n v o l q e nde a f l e v e r i n g z a l e e n orn i tho l og i sch e n een p lan tk u nd ig v P r s l ag van d i t k amp wor d e n g epub l i c e e r d .

A a n vu l l i ng b i j het

a r t ik e l t j e

o v e r d e v i s ar e nd

V el dk enme rk en -

D on k e r b r u i n e b o v e n z i j d e ,

a f s t ek e nd t e g e n d e w i t te onderk a n t ; d o nk e r br u i ne s tr e e p a a n we e r s z i j d e n v a n d e k op , lange gek n ik te v l e uq e l s ; d e q e s l ac h t e n z i j n q e l i j k . N e s t: b e i d e v o g e l s b o uwe n ee n omv angr i j k ho r s t v a n t akk e n ; l e g t i j d : e i nd apr i l - b e g i n � e i ; m e e s t a l 3 e i e r e n ; d e z e wor d e n 3 5 d ag e n .hoo fdzake li j k door w i j f je s bebroed ; de i o nqe n d i e d o o r d e w i j f j e s wor d e n q e voe d e r d v l i e g e n u i t n a 7 t o t 8 wek e n . A.

Bro sens

- 19 -

V e r s l ag w a t e rw i l d t e l d ag 3 / 1 1/ 1-9 7 9 D e opk om s t wa s e norm ( t och v o o r e e n w a t e rw i l d t e l l i ng e n d u s r e l a t i e f t e b e o o r d e l e n ) . Ond e r e e n vr i j z ac h t w e e r t j e , a lho ewe l b e wo lk t e n w e i n d e n am i d d ag e v e n t j e s r eg e n k r eg e n , t r okk e n w e m e t z i j n a l l e n n a a r d e D i j l e v a l l e i , t e rw i j l D i rk C o s t r op e n s t e f a n O s tyn t e n n oo r d e n v a n L e uve n d e v i j ve r s q i ng e n a f s c h u im e n . Vo lq e nct e r e s u l t a t e n we r d e n b e k ome n OHN

14 5 wi lde e e nd m e e rk o e t k u i f e e nd t a f e l e e nd fuut w i n t e r t a l i ng 3 b l a uwe r e i q e r 257 k i evi t dod a ar s 1 k l e i n e zw a a n 2 50 k okme e uw wat e r s n ip

OHZ

S AR

S JW

2 5

1 5

NG B 26 9 4 63 2 20 3

FLO

48 25

97 1

14 8

2 5

97 2

To t a a l

3 18 40 4 63 2 21 92 40 5 3 1 349 7

G e b r u ik t e a fk o r t i ng e n : OHN = O u d - Heve r l e e N o o r d ; OHZ=Oud - He ve r l e e Z u i d ; S AR = S t . - Ag a t h a - R o d e ; S JW • S i n t - Jo r i s -We e r t ( v i j ve r t j e n a a s t s po o rwe g ) ; NGB=N e e r i i s e G r o t e B r o n 7 P C = P é c r o t ; FLO=F l or i v a l ( 3 v i j ve r s ) ; TD= T i l d G nk ; K S =K e s s e l - Lo ( op s pu i t i ng ) . D e K l e i n e zwa a n we r d z owe l t e O ud - He v e r l e e , S t - Ag a th a - R o d e a l s t e Ne e r i j s e opg eme rk t : he t g a a t h i e r z ek e r o m he t z e l fd e ek s emp l a ar . O pv a l l e nd i s ct e g r o t e c o nc e n t r a t i e b l a uwe r e i g e r s t e SAR : o p d e f i c h e v a n he t o r n i tho l og i s c h s e c r e t ar i a a t s t a a t s le c h t s 1 w a ar n e m i ng v a n me e r <l a n 6 0 ek s . : 1 4 / 9/ 1 9 7 7 : e e n g r o e p v a n m e e r d a n 6 0 ek s . t e OHN . E e n w e e k n a d e z e te l l i nq we r d e n z e l f s 9 6 · "' e k s . s am e n g e s i g n a l e e r d o p SAR ! V e r d e r k o nd e n w e d e z e e a r e n d o ok e e n t i j d j e ob s e r v e r e n t e SAR , a lh o ewe l h i j s l e c h t s v a ag t e z i e n wa s e n d a n n o g � a ar e nk e l m e t t e l e s c o o p . Toch k o nd e n e nk e l e typ i sc h e k e nm e rk e n v a n he t j uv . w a a r q e nom e n wor d e n . Rob e r t H e r m an s No t a :

o p 9/ 1 0/ 1 9 7 1 heb ik e e n g r o e p v a n 8 0 à 1 0 0 b l auwe r e i g e r s w a a r g e nome n t e N e e r i i s e k l i n i ek . Z ie D e W i e l ew a a l j a n . 1 9 7 2 p . 2 2 . L . DS

N I E UW S

Fuut

Pod iceps

T oc h

n og

20 -

UIT

ONZ E

S TRE E K

c r i s t a tu s

e e n b r o e d g e v a l o p Ne e r i j s e G r o t e B r o n :

onder lopen

van hun

ne st

dit

vo o r

j a ar ,

s l a aq d e

o n d a nk s

het

een koppe l

n o q e e n -j o ng g r o o t t e b r e ng e n i n s e p t emb e r . h e t j o n g z o ' n 3 wek e n o u d g ewe e s t z i j n .

2 2/ 9

moe t

R ob e r t He rm a n s P i j l s t a ar t

Anas

ac u t a

z a t e r o p de k l i n i ek v i j ve r s t e N e e r i j s e e c h t e r t o e n ik t e r ug we g wo u q a a n .

E é n ek s . he t

1/ 1 1/ ' 7 9 ,

v e r dw e e n

P e t e r Br o s e n s p a a r t j e p i j l s t a ar t

E én

Sm i e n t Vi i f

ek s .

Ku i fee nd Op

Ne e r i j s e

Gr o t e

Me l a n i t t a

2 0/ 1 0/ ' 7 9 w ar e n e r v i e r

Gr o te Bron

zijn

Br o n

2 3 / 10/ ' 7 9

Pe ter

Bro se n s .

n i qr a ww .

z w a r t e z e e ë e nd o p N e e r i j s e

j un i

e i er e n

D i rk C o s t r o p

p e Re lope

z e e ë e nd

Zw ar t e Op

Ana s

op 4/ 1 1/ ' 7 9 t e S . A . R .

Joh a n Ny s t e ,

Ay thy a

S t e f a n D o nd e y n e ,

D i rk

C o s t r op "

ful iqu l a

' 7 9 v i nd ik t o e v a l l i g e e n n e s t v a n d e k u i f e e n d m e t Oud - H e ve r l e e .

' 7 9 t e l ik 3 4 j o n g e n v a n d e k u i f e e nd t e O u d - He ve r l e e , 7 w i j f j e s a a nw e z i g w a t + 5 j o n q e n p e r n e s t g e e f t .

juli

P au l

Nonne t j e

Mergu s

G r o o t ae r s

a lb e l l u s

E e n w i j f j e n o n n e t j e b e v o n d z i c h op

2 0/ 10/ ' 7 9

S t e f a n Dondeyne ,

S .A.Ro

D i rk C o s t r o p

D e z e l fd e vo q e l w a s e r nog d e v o l g e n d e d ag : 2 1/ 10 d o ok n i e t , s l obb e r d e he t vo e d s e l u i t h e t w a t e r o pp e r v l ak .

m a ar

He rw i g

B l ockx ,

Luk

Jan s se n s

21 -

. z e s d ag e n l a i e r : o p 2 7/ 10/ ' 7 9 z w o m e e n w i j f j e q p d e q e l d e e l t e i j k a fg e l a t e n v i j y e r t e S . A . R . D a ar z e v r i j s c he e f zwom , d ac h t e n and e r e w a � r n e me r s d � t z e we l e e n s k o n q ewo nd z i j n d o o r · b i j vo o r b e e l d e e n s c h o t i n d e v l e u g e l . V i j f d ag e n l a t e r , op 1/ 1 1 w a s z e e ch t e r ve r d w e n e n . . . . , O fwe l a a n d e s c h o tw o n d e b e zwek e n ? S p i j t i g d a t e r o p d e z e v o o r t r e k vo q e l s z o b e l anq r i j k e v i j v e r n o g s t e e d s u i t g eb r e i d g e j a ag d w o r d t P e te r Br o s e n s En

ook

Be rge e nd

Ta d o r n a t a d o r n a

O p 0 e o p s pu i t t e r r e i n e n t e Ho l sbe ek twe e j uv e n i e l e be r g e e nd e n v a n 2 5 t o t 3 0/8 . D o o r a l l e rh a nde s l u i p ak t i e s k o nd e n d e z e v o q e l s vr i j g o e d b e k e k e n wor d en v a nop a f s t a nde n v a n o n g e v e e r t i e n t o t tw i n t i g m e t e r . E e n v e r r ek i j k e r w a s i n d i e g e v a l l e n d u s e i g e n l i j k n i e t n o d i g 7 he t w a r e n z e e r z e k e r w i l d e ek s H e rw i g B l ockx .

B l a uwe r e ige r - A r d e a c i n e r e a N i e t m i nd e r dan z e s e n n e q e n t i g ek s .

o p 4/ 1 1/ ' ? 9 t e D irk

P u r2 e r r e

S .A.R.

C o s t r op

ige r - Ar d e a pur pur e a

Op 1 / 1 1 r o n d 1 5 u l 5 kw am ee n p u r p e r r e i q e r a a ng e v l og e n b o v e n d e v i j v e r v a n S . A . R . H i j l a n d d e o p he t p a d r o n d d e v i j v e r � t e r hoog t e v a n d e ho u t e n s c hu t s e l s a a n d e o v e rk a n t . T o e n e v e n l a t e r e e n j e e p ove r d i t p ad r e e d e n hem d i c h t n a d e r d e , v l o o g h i j o p e n v e � dwe e n i n d e r i c ht i ng v a n S . A . R . - d o rp . Pe t e r Bro s e n s _

W i l d e zw a � n - Cyq n u s c yq n u s T o e n i k o p 1 1 / 1 0 a a n he t s t ud e r e n w a s , h o o r d e i k p l o t s e e n t r o e p zw a n e n ove rkom e n . Ik z o u z e n i e t hebb e n o pg e m e r k t , i n d ie n z e n i e t z o l u i d r u c h t i g w a r e n . Toe n ik h u n vr i j k l ag e n d ho e - ho e q e l u i d h o o r d e , d a t we l e e n b e e t j e t r e k t o p he t b l a f f e n v a n e e n h o n d , d ac h t ik me t e e n a a n w i l d e zw a n e n , d a ar i k hun g e l u id r e e d s mP. e r d e r e m a l e n q e h o o r d h ad . D e z e d e t e rm i n a t i e we r d b e v e s t i g d t o e n i k d ad e l i j k d a a r op he t p l a a t j e b e l u i s t e r d e me t h u n g e l u i d e n . P e te r

K l e i ne

zwa a n

Bro se n s

Cyq n u s bew i c k i i

E é n vog e l wa s a l t ame l i j k vr o e g i n d e v a l l e i . D e v r o e g s t e w a a r n e m i nq d i e o n s b e r e ik t e w a � e r e e n t j e van o p 2 / l i ( Pe t e r B r o s e n s , Joh a n · Ny s t e n ) o p O u d H e v e r l e e N o o r d . O n d e r t u s s e n w e r d d e z e e e n z am e v o o r l o p e r r e g e l m a t i g t e r ug g e z i e n e n v a nd a ag nog 1 / 1 2 h o o i d e i k d a t z e nog op OHN z i t . -

(red . )

� i l vgr p l �� i e r

P luv i a l i s

squa taro l a

op d e v i 1 ve r v a n O u d e nk e l e ek s emp l a r e n z i l v e r p l e v i e r w a a r n e m e n . D e e e r s t e k e e r d a t ik z e z ag w a s d o o r d e t e l e s k o o p v a n He rw i g , o p 1 4 ok t ob e r : d r i e e k s e m p l a r e n . D e l a 3 t s t e k e e r rl a t i k z e ( t o e n m a a r . 2 ek s e m p l ar e n ) z ag , w a s o p 2 3 ok t o b e r ( h e t wa t e r p e i l b e g o n t e r uq t e s U , j g e n . . . ) . Gedure nde

H e ve r l e c

een

bepaa lde

d ie

Noord ,

pe r i o d e

a fq e l a t e n

k o n me n

wa s ,

Peter

Z i l v 2 r p l� '!: i e r

P l uv i a l i s

e k S e m p l a a r o p 1 3 / 1 0/ s am e n m e t e e n k emph a a n .

Een

Zw a r t e

r u i ter

squ ataro l a ;

' 79

IS.slll2'1 a a n

Bro s e n s

P h i l om a c h u s

·-

p u g n ax

Ou j - H 2 v e r l e e N o o r d ,

Robe r t

Herman s

Tr i n q a e r y thr o pu s

8 / 9 / ' 7 9 e e n ek s e m p l a a r r o n d v l i e g e n d b ove n d e V l J V e r v a n H i j r i e p h e t t y p i s c h e ' k iw i t ' w a a r d o o r d e t e r m i n a t i e z e e r q em a�k e l i j k w a s .

S . A . R .

R HM

W a t �.r_ s n i p

G a l l i n ag o

•J a l l i n ag o

2 3 ok t ob e r O u j - H e v e r l e e N o o r d p P l o t s b e m e r k t e i k d � t e r e e n z e s t a l w a t e r s n i p p e n v l ak v o o r m i j o p h e t s l i k s t o n d e n . W a a r z e z o p l o t s v a n d a a n kwam e n w e e t i k n i e t ; i n i � d e r q c v a l h e b i k z e z e e r q o e d k u n n e n b ek i i k e n , o n d a nk s d e v a l l e n d e

D i n s d ag av o n d

avond .

s t o n d e n z e t e s t a r e n o f wa r e n z e i n he t w a t e r a c h t e r v o e d s e l a a n h e t p i kk e n . I k z a g h e t d o nk e r e v e d e r k l e e d m e t d e v e G l l i c h t e r e b u i 1< . K e nm e rk e n d z i j n d e d o nk e r e s t r e p e n , d i e i n h e t v e r l e n g d e v a n d e s n av e l l o p e n ; rl i t i n t e q e n s t e l l i nq m e t d e h o u t s n i p , w a a r d e s t r e p e n d w a r s o p h e t h o o f d l i g q e n . O ok d e v r i i d o nk e r e p o t e n e n d e s � a v e l d i e e e n p a a r k e e r l a n g e r i s d a � h e t h o o f d z i j n k a r ak t e r i s t i e k voo r d e w a t e r s n i p . O p 2 8 ok t ob e r t e l d e i k 3 7 ek s e m p l a r e n op d e z e l f d e v i j ve r . Ru s t ig

PBR

.?_c h Q J:.e 1< s t �r_ Een

r o e pe nde

J. 4

ne i

Haematopu s

voq e l

79 .

v l i eg t

o s tr

a legu s

ove r

naar

n oo r d

M i i n v.o r i q e w a a r n e m i ng :

Heve r l e e

Neer i j se ,

r ond

4 februar i

20u . '

Pau l Groo taer s Bo su i l

S t r ix

s t r e ng e

n 3c h t

H � ve r l e 2 .

a l uc o ' 7 8 � ' 7 9 . k o n d e n we d e 2 e r s t e b o � u i l h o r e n 1 1 o p 1 2 j u l i ' 7 9 � He t b e t r o f e e n w i j f j e .

wi n ter

van

73 .

·-

Z e e ar e nd

Ha l i ae ê t u s

a lb i c i l l a

i n B r ab a n t

geva l le n

Vor ige

i anu ar i

1 9 5 6 t e Ho f s t a d e 1970 te Neer i i se

d e c e mb e r

(vier

d e c e mb e r

Een wo o n

w a a r n e m i nq s d a t a

2 0/ 1 0

door

2 3/10

24/ 1 0

d o or

van

zeer

� e l d z am e

qoed

kunnen

B i i n a he e l d e

d aq

voor

qast

hi i

wa s

r e g e n ac h t i g ;

door

z at

hij

kee r

over

hi j

ak t i e v e r .

Toch

he e f t

Al leen

hi j

D i i leva l l e i

zien .

v i i ve r .

paar

g e v ange n .

ob s e r v e r e n .

een

niets

Do nd e yn e

S te fan

bewo nd e r d

P au l

G r o o t aer s

P e te r :

1/ 1 1

o ng e

d ad e l i i k )

( z ie

Deze

m i s t ig

S .A.R. ) :

pr acht

j a ar

DIC

v e r s l ag

Een

C o s t r op

zijn

DIC

( alle s

D i rk

PBR

1/ 1 1 4/ 1 1

dit

i n de

l a nq

E nk e l e

: 1 1 tot 1 5 ) t e P e rk . v o q e lw a a r n e me r s d u s d a t h i j s t r e ek b l e e f . r o n d z w e r v e n !

d aq e n

vo o r

ge luk

toe n

van

t i j de n s

naderh and

he le

d ag

m i d d ag

vo o r a l

op het

wa s

( 9u4 5 )

e e n b o om

he t

Ocht and s

' s

To e n

heb

v l oog

s le cht s

o pk l a a r de

( tu s se n

l üu

hi j

v e r dw e e n

werd

een

16u)

tijdje

a c h t e r d e h e u v e l . H e t w a s e e n p r ac h t i g s c h o uw s p e l t o e n h i j o p e e n q e q e v e n o g e nb l i k z e e r h o o g b e g o n t e c i r k e l e n , a c h t e r v o l g d d o o r e e n z e ve n t a l bu i z e rd s, d i e h e m s t e e d s l a s t ig v i e le n . T o e n e e n b u i z e r d t e d i c h t l a ng s b o v e n n ad e r d e , s loeg o n z e z e e a r e n d z i i n v l 2 ug e l s n a a r b o v e n d i c h t om h e m a f t e s c h r i kk e n . . . O pm e r k e l i i k w a s h e t g r o o t a a n t a l b u i z e r d s d a t b i j n a o n o nd e r b r ok e n in

lucht

q i ng

He t

staart

was .

Peter

o u ide l i jk

die

V i s ar e nd

j o ng

een

v o lw a s s e n

voge l s

ek s . :

ove r d u i d e l i i k e

d r ag e n

Br o se n s

wa s

nog

niet

witte

a a nw e z i g .

P a nd i on h a l i a� t u s

4 w a ar nem i ng s p e r i o d e n 1 ad . ek s . m i d d e n au 1 u s t u s 2 ad . e i nd e auqu s t u s t o t b e g i n 1 e k s . e i n d s e n � embe r

M i n s ten s

twe e Op

( HB ,

v i s a r e nd d aq e n

3 /9

z ag

S.A.R. ) He t

we e r

Toch

maar

wa s

vi sten

me t

h e 1� b e n

van

Van

s lecht

v i s a r e nd e n

van

tot

be ide

16u5 7 : j a ag t ,

ZW -w i n d o m t e

he t

m a ar

ek s .

d an

( ik

e nk e l e

he t

moe t

was me t

malen

he l e

anderha l f

( b e w o lk t

s uc c e s . D e v o g e l

r im p e l i nq e n

s l ag p e n r u i ? ) s t e rk e

a a nw e z i g e

totaa l meer

tw e e

16u26

be ide

keer

we i n i g

Ho lb r e c h t s

E rw i n

S TB ,

e . a . )

be e s t ach t i g

j ac h t v l uc h t e n 1 .

z 2 ve n

DIC ,

sept .

toe

i n vo l l e

o ng e tw i j f e l d

w a t e r v l ak ,

d ag

uur .

regen) .

s l ag r e g e n ,

ve e l

g e t u i gede e r g

last l a ng e

ek s emp l a r e n . ek s .

d u ik t

zw e v e n .

me t

een

n ie t ;

q at hi j

m a ak t

l i nk e r v l e u g e l

g ebr u ik v a n d e

1 7 u 2 2 t o t 1 7 u 5 3 : h e t a nd e r e ek s . ve r dw i i n t , e v e n e e n s i aq e n d , n a e e n m i s l uk t e d u ik q e vo l q d d o o r e e n twe e d e s u c c e s

Van

v o l l e poq i ng i n d e q i e t e nd e r e g e n

n a ar

he t Oo s t e n .

B e i i e v o q e l s v e e l v u l d i g b i d d e n d m e t h a n q e n d e po t e n . D e twe e e� s e mp l ar e n h a d d e n a l l e b e i e e n T - v o r m i q e t e k e n i nq b o v e n o p d e s t a ar t : d e m i d d e n s t e s t a ar t p e n ne n z i i n d o nk e r : d e b u i t e n s t e v e e l l i c h t e r . D o o r d e d o nk e r e e i n d b a n d k r i j g e n w e e e n " T " . ( 7, i e s c h e t s )

N B : d e v i s a r e n d e n q r e p e n d i t j a a r e nk e l e m a l e n o r a n j e r o d e v i s sen . Goudv i s sen ? Tw e e ë n tw i n t i q

s e p t emb e r

w a s e e n g o e d e v i s ar e n d - d ag : r o n d 1 5 u 3 0

b o v e n h e t v i j ve r t j e e e n q r o t e p r o o i n a ar t oe e n k r e g e n e e n v i s a r e n d p r a c h t i g i n v o o r a a n z i c h t t e z i e n ( w a a r n em i ng s a f s t a n d o n q e v e e r v e e r t i g m e t e r ! ) P l o t s v e r l o r e n w e h em u i t h e t o og . W e v e r v o l g d e n d a n o n ze we g n a a r F l o r i v a l . D a a r z i e n we b o v e n d e v i j v e r a c h t e r d e f ab r i ek e e n qr o t e v o g e l zw e v e n : d e v i s a r e nd . D i tm a a l m e t e e n v i s i n d e p o t e n ( w a ar s c h i j n l i j k t e nm i n s t e : h i j h a d i e t s v a a l o r a n j e v a s t . D i t k o n o ok w e l e e n j ag e r z i j n d i e d e a r e n d a l v o o r 9 8 , 7% v e r s l o n d e n h a d . . . ) + H i j v e r d w e e n d a a r n a i n d e r i c h t i ng v a n S . A . R . w a ar h i j e e n u u r o f z o l a t e r d o o r D av i d V a n d e p u t , E r w i n H o eb r e c h t s e n S t e f a n z ien

v a n a a n he t

v oq e l

b i dde n .

stat ion

reden

o nm i d d e l l i j k

B and e we r d g e z i e n . +

voor

n a î e ve l i ng e n :

e e n ar e n d v a l t NOO I T

( te n z i j z i j n ne s t b e d r e i g d

me n s e n

a a n ho o r

word t )

D i rk C o s t r o p ,

Robe r t

Herman s

Rod e w o uw - � i l v u s m i l v u s ----

E rw i n H o e b r e c h t s e n i k z a q e n o p 3 0/ 9 / ' 7 9 t u s s e n e e n

k la d bu i z e r d e n b i j i d e a l e 0') 2 l L::: h t::: i n c; �� e ·1 a d u l t c i rk e l e n t e G r i � d e , n ad i e n d r e e f h i j a f n a ar h e t z u i d o o s t e n . He r w i g B l o ckx

B n l i n �k i e k e n d i 2 f

C ircus

a e r u :::r i n o s � s

n a j a a r t e S . A . R . m i n s t e n s z e ve n v e r s c h i l l e n d e e k s . : e e n 2 e j a ar s m . , 1 a d u l t m . , 1 j uv . m e t d e k a r ak t e r i s t i e k e k op , tw e e j � v e n i e l e n z o n d e r d e z e t e k e n i n g m a a r m e t br u i n e k op . I k z ag o p v e r s c h i l l e n d e d ag e n de z e v o g e l s a l l e m a a l v r i j d i c ht b i j d e h u t ( d e r t i g t o t v e e r t i g m e t e r so m s ) . I�

te lde

twe e

dit

adu l te

wi j f j e s ,

HB .

- 2 1-iê_v o�l - A l c e d o a t th i s D i t d i e r t j e , d a t e r g g e l e d e n he e f t t i j d e n s v o r i g e w i n t e r , s c h i j n t e r b l i j kb a ar b o v e nop t e g � r ak e n . V o o r a l t e S . A . R o z i j n z e ac t i e f : - op 2 4 ok t ob e r v l o q e n 2 ek s . t e s am e n ove r d e w a t e r s p i e g e l ; - op 2 7 ok t o b e r v l o o g é é n d i e r t j e o v e r d e v i j v e r ; - op 1 n o vemb e r v l o q e n e r we e r twe e o v e r d e v i j ve r , é é n v o l g d e h e t p ad n a a s t d e v i j v e r , he t a nd e r e s c he e r d e r ak e l i ng s o v e r he t s l ik . I n d e n am i d d ag v l o og e e n k am ik a z e - ek s e mp l a ar d o o r d e t e l e s kope n e n d e te le l e n z e n door ! P e t e r B r.o s e n s M e r e l - T u r d u s me r u l a Een

z i ngende

mer e l

d e S c h ap e n s t r a a t t e Le uv e n o p

3 / 1 2/ ' 7 9 .

P au l Gr oo t ae r s

Zw a r t e k r a a i - C o r v u s c o r o n e c o r o n e O p 2 7 j u n i z i e i k a a n h e t Z o e t -W a t e r e e n zwar t e k r a a i m e t e e n e n o r m e b o t e r h am i n d e b e k i n d e v e rm o e d e l i j k e n e s tb o om v e r dw i j

ne n .

PAG

Ne sten

j o nq e n te H e ve r l e e i n

1979

door P au l Grootaer s Zw a r t e r o o d s t a a r t : n e s t o n d e r a fd ak v a n s c h o o l t e He v e r l e e , 8 m e i T j i f t j a f : hr o e d t o p 9 m e i i n t u i n Zwar tk o p : b o uwt o p 1 0 m e i i n t u i n G �� i : ne s t o p 2 1 m e i i n b o s Me r e !_ : 3 u i t q e v l oq e n j o ng e n o p 2 1 me i i n t u i n ..ê.N�e u� : 3 j o nq e n e n 1 o ud j e o p 2 5 m e i i n t u i n o u d j e m e t j o ng o p 2 9 m e i l ang s s p o o r e n n e s t m e t Z a nq l i j s t e � j o nq e n i n h a aq o p 6 j u n i T�rk s� t o r t e l : o p 3 1 me i v og e l me t n e s tm a t e r i a a l M a tk o 2 : u i tg e v l oq e n j o nq e n o p 2 j u n i G r o t e �qn t e spe c h t : n e s t m e t j o nq e n i n b e r k i n b o s o p 3 j u n i H u i s z�� l�� : a a n é é n hu i s z i j n 7 n e s t e n b e z e t e n é é n i n a a nb o uw op 2 j un i G o u d v i nls_ : o ud j e s e n j o ng e n i n b o s o p 1 9 j u n i S t a ��tm e e s : u i tg e v l o g e n f am i l i e i n t u i n o p 1 9 j u n i G �ai : 3 j o ng e n o p d o r r e b o om o p 4 j u l i i n m o e r a s V u u rgo udh a a n t i� : u i tq e v l o g e n j o ng e n w o r d e n q e v o e r d o p 5 j u l i P i m pe lm e e s : u i tq e v l og e n j o n g e n i n b o s o p 1 j u l i A ppe l v i nk : u i tq e v l og e n j o ng e n o p 2 2 j u l i .

KAL E ND E R

o.v.

De W i e l e wa a l

a fd e l i ng L e u v e n :

S e c r e t ar i a a t :

Plein str aat 3 3 0 3 0 Heve r le e

A an s l u i t i nq s v o o r w a ar d e n 3 5 0 F r t e s tor t e n o p PCR 000- 0 3 1 9 7 8 5 - 7 3 v an d e H o o fd l e d e n 5 0 Fr O . V . D e W i e l e w a a l , G r a a t akk e r 1 1 Bi j leden WJ- j e uqd l e d e n 200 Fr 2 3 0 0 T u r nh o u t 5 0 F r m e t ve r m e l d i nq " N i e uw l i d " n a am + WJ-b i j l e d e n ad r e s

Ve rk l ar i nq d e r a fk o r t i n q e n i n d e k a l e n d e r W A = ak t i v i t e i t v o o r v o lwa s s e n e n WJ = vo o r P i e p WJ

j e u q d l e d e n ( t o t 2 5 j a ar ) s p e c i a l e ak t i v i t e i t v o o r d e j o nq s t e j e ng d l e d e n

D aq to c h t n a ar 8u30 S tat ion 9 u0 0 P ark i ng Pic nic ,

WA + WJ

j . )

Ho f s t ĂĄd e e n Me c h e l s Br o ek L e u ve n , h o e k po s t z i j i ng a ng R i j k s d om e i n Ho f s t ad e l a ar z e n e n k i j k e r .

1 8 u z i e m e d e d e l i ng o p b l z .

15 .

D ag t o c h t i n d e D i j l e v a l l e i V o o rm i d d ag : I n t e r n a t i o n a l e W a t e rw i l d t e l l i ng 8 u00 S t a t i o n Leuven hoek po s t 8ul 5 Kan t i e n Hever le e S t a t i o n O u d - He ve r l e e 8u30 L e i d i ng : R ob e r t H e r m a n s

WA + WJ

B r a akb a l l e n a v o n d 1 9 u S c o u t s l ok a a l t j e , R a v e n s t r a a t 1 1 7 L e uv e n L e i d i ng : Joh a n B o q a e r t Me e b r e ng e n : n a a l d , p i nc e t , l o u pe , d e t e rm i n e e r t ab e l

Z o o v a n A n twe r p e n ac h t e r d e s c h e r m e n G e l e i d b e z o ek a a n d e v e r z o r g i ng s i n s t a l l a t i e s v a n d e d i e r e n . I nk om : 1 6 0 fr . Ve r p l a a t s i ng m e t pr i v a t e w ag e n s o f p e r t r e i n 7u55 i ng ang s t a t i o n L e uve n 9u 2 5 i nq a ng v a n d e Z o o v a n A n tw e r p e n E i n d e v a n h e t b e z o ek r o n d d e m i d d ag Me t he t z e l f d e t i c k e t k u n t u d e z o o n ad i e n n o q b e z o ek e n .

WA + W J

Zo .

( to t 1 3

f e b r u ar i

WA + WJ

' 80

B u s t o c h t n a a r h e t Ve e r s e Me e r e n Z i e t r ik z e e ( Ne d ) s am e n m e t a fd . H ag e l a n d e n D e m e r e n D i j l e P r i j s : 2 5 0 fr p e r p e r s o o n t e s t o r t e n v o o r 2 0 j a n u ar i o p P C R 000 - 0 5 7 9 5 0 1 - 2 3 v a n E . P l ap i e d L e u v e n . 7 u 00 v e r t r ek u i t A a r s c h o t a a n h e t B l o eme n h o f 7u30 v e r t r ek s t a t i o n L e Âľ v e n ho ek po s t h a l t e t e K ampe nho u t S a s a a n C OVE E 7 u4 5 T e r u q r o nd 1 9 u t e Le u v e n P i c n i c + d r a nk m e e b r e ng e n . K i j k e r e n l a ar z e n L e i d i ng : P . G r o o t a e r s

Kn o tk amp i L ct e D i J le v a l l e i - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -R�i�� y � ;E s : b i i b o e r V a n d e rvek e r1 , d o r p s s t r a a t N e e z i j s e . M i n imum l e e f t i j d : 1 4 j a ar K o s t pr i j s : a l l e s i nb e q r e p e n : 300 fr t e s t o r t e n WJ B o g ae r t N i e uw s t r . 1 6 o p PCR 000 -· 0 8 6 1 8 0 3 - 5 5 v a n J . 307 1 E r p s Kwe r p s me t ve rme l d i ng : k n o tk amp N e e r 1 5 Za . 16

Vr .

Zo . 1 7

f eb r u ar i

1 80 ·

i j s e . D e k ampb r ie f me t d an toege zonde n .

Zo .

' 80

febr uar i

8u l5

Station

8u 3 0

f eb r u ar i

' 80

L e uve n

I n s c hr i j ve n

f e br u ar i

' 80

Ho ek

po s t

r o nd d e m i d d ag

V o o r m i d d ag u i t s t ap 8u30

n a ar

G emp e v i j v e r s , p e r

L e uve n h o e k p o s t

S t at i on

8 +

Za .

m a ar t

' 80

m a ar t

Vo lk s d an s avond Zaal

20u

U i t s t ap

n a a r Ho l s b e e k

( o pq e sp o t e n

2 9 m a ar t

2 8 Leuve n

Z icht " )

D i j leva l le i

i n t e rh a t i o n a l e

K an t i e n Heve r l e e S t a t i o n O u d - He v e r l e e R.

" de

po s t

B l ockx

L e uv e n

hoek

w a t e rw i l d t e l l i ng

po s t

�� rma n s

F am i l i e a v o nd i mg e z e t m e t rno s se l s o upe r ( o f k ip P l a a t s : z a a l PAVO V a n de nbemp t l a a n , H e v e r l e e

A a nv a ng : 1 8 Le d e n avond :

me t d i ar e ek s o v e r E ? H . S E G E R S , e n ve r k i e z i ng WJ b e s t u u r . 200 fr p e r p e r s o o n I n s c hr i j v e n d o o r s t o r t i ng v a n o p P C R 000 - 0 5 7 9 5 0 1- 2 3 v a n E . P l a p i e d L e u v e n 1 9u ,

1 5/ 3 / ' 80 . ( *

Voorm i d d ag u i t s t ap

8 u l2,

bo s

8u l 5

v66r

WA +

h o ek

S tat ion

8u3Q

' 80

23u

�u OO

Le i d i ng : Za .

Le uven

in de

W J L e uv e n

z i j n Û i tq e no d i g d

Le i d i n q : He rw i g D aq t o c h t

door

E i nd e

t e rr e i n e n

Station

L e uv e n

59,

G o u dh l o em s t r a a t

A anv a ng

Vo o r m i d d ag : +

i nq � r i c h t

Hu i s "

" On s

8u30

' 80

fiets

D i a av o n d d o o r M a r c He r r e m a n s o v e r " N a t u ur i n E ur op a " ( S p an j e ) 19u30 P ar o c h i e z a a l S t Jo z e f

Ook d e WA- e r s

Za .

v o o r 1 febr u ar i !

d� D i j l e v a l l e i

B u r g e me e s t e r s t r a a t

Vr .

b i j z o n d e rh e d e n wor d t

He v e r l e e

Ka n t i e n

E i no e

Za . -2 -3 - -f eb ruar 80 iJ-- -i - -' � -

Z a . ��

W a t e rw i l d t e l l i ng

a l le

§_u 3 0 8ul 5

Station

S t at i o n

als

Fr. . 17

po s t

Heve r lee

febr u ar i

i n s c hr i j v i ng )

i n Me e r d a a lw o u d

N a am s e

G r o o t ae r s

* *

v e rme l d e n b i j

L e uv e n h o ek

The n � s i ak ap e l ,

L e i d i ng :

I d em

s t e e nw eg

I n t e r n a t i o n a a l W a t e r� i l d G a n z e nw e r kg r o e p

Bure au

B e lg i sche

Winter

1 9$1

,1 1 9 81:

s ek t i e

FORMUL I E R VO OR GAN Z E NWAA R NEM I NG E N

;

W a a r n eme r

Au r e s � - - - ·-

-- ·

- -·

' '5-01.o .

Sf-�fu�,,}�

: ··-

�YV Hvt'h.

· ·-··

· -··--

�Wuf �·

W a a r n em i nq sp l a a t s ( e n ) ( g em . , p r o v . �

------ - - .

- -

·--·-- -- . .

- ·- - -

Te l d a t a

l and . )

- · - ---- - -- - "

·-·

- ------ - - -----

( 5 per

tÏ�AN

-- --

f o rm u l i e r ) --

······· - -�· -

. ...

·-·· ·

P l e i s t e r e nd

.11-'1

- -- -

. . . (biotoop)

n a ar

O v e r t r e kk e n d -

- ----·

V J, i e g h o o g t e

-- --- --

·· · -- -

- -

----

- ··· - - -----

( pe r

----

/)()

z z o ..

�'

·----·

aant a l l e n ---

,Al)À,

.JJtj<(f/L .z

- -- -

Loo

- - - -- - ---·

- - -·- -

- ----·--- ---

� J/14/ r&.

-- --

--- ---

Uur

--- -

lilft,�L- .

LP. M-0 .:">\'\

•

S O 'J r t ) -

An s e r

( g r a uwe

an ser -·

a lb i f r o n s

A. A A.

- --

- -- -· ·--- --------

----·

--- ··------

....�-..

U .11 � .

_7" ____________

511

1 1

e-x .

( r i e tg an s )

f ab a l i s

- - ------------

( k o l g a n _s )

-·

- --

gans)

---------------

b r a c hy r h . ... -

( k l.

-- ----

· -

--··

······- -·-

r i e tg a n s )

. . ---- - - - ---

.. ·--- ------

B r a n t a l e u c op s i s

.•.

( b r a nd g a n s

· -- - -

B. � ---

bernic l a

( r o tg a n s ) -----

-- .:..___ __

A n de r e r- -

-··

•

. .

-- --

- ·· - - -

··-·

· --- --- -

Niet

gede termi neerde .....

-·

1 1

-::r a n z e n

-·

-·-

TO TAAL ·-

>--

--CJpmë r'Kfi1.g e ri

·-- - -

w i nd r i ch t i ng n e e r s l ag

s n e e uw

z ic h tb aarh : : b e wo l k i n g

u:._. /U •(,. 1- ). ro .

- -- ·

g eb r u ik te k i j k e r s

,_......._ ___ _

O ok

- -·· - -·- ------ --_,.. - -

o n vci l � e d i g e

bep a a là ,

soor t

f ak u l t a t i e f .

g eg e v e n s niet

Op z e n ......

<A.

n a ar

E ck h a r t L ab6 K.L .

·f

i '

/W ) Ye1

z i j n be l angr i j k

g e d e t e rm i n e e r d ) den

�

�-� �-

�-

t e m pe r a t u u r

·-

---

·--

·-

: -k r a c h t

: r eg e n

b e n a d e r e nd e

' '

(....

7-� fi.

( vb

i '

n ac h t t r ek , g e e n

r i c h t i ng

I nv u l l e n we e r s om s t a n d i g he d e n KUYKEN

voor

( IWR B )

O e c o l og i e

Ledeg anck s t r a a t

der .

dieren

9 0 00 GE N T