Nivon - Toorts - Winter - 2024

Voorwoord

Nivon nodigt uit

De afgelopen anderhalf jaar heb ik de rol van voorzitter Centraal Bestuur mogen invullen. Meer dan eens verwonderde ik me over de power in de organisatie, vooral over de energie en het optimisme van de vrijwilligers. Niets is ons te gek. Moeten de onderhoudsplannen van de huizen worden geactualiseerd? Dat doen we dat. Komen we vrijwilligers te kort? Vooral doorgaan met zoeken. Zijn de afdelingen in aantal afgenomen? Niet zeuren, we houden de draad vast en mobiliseren het actieve kader om ideeën over te planten naar de ‘lege’ gebieden. Komt het kader op leeftijd?

We stellen eenvoudig vast dat dat klopt en dat ‘t hoort bij deze tijd. Nivon is op dit vlak zelfs een voortrekker. Het gaat niet om de leeftijd, maar om de lenigheid van geest. De gemiddelde leeftijd van het Centraal Bestuur ligt net boven de 70. Vergis je niet, we zijn een krasse club.

Wij, de leden, maken met elkaar Nivon veerkrachtig. We zijn ook ongeduldig. We houden er niet van op onze lauweren te rusten. Na 100 jaar moeten we weer verder. Al weet niemand hoe de wereld er uit gaat zien, Nivon vindt dat je altijd een plan moet en kan trekken. Eerst maar eens het toekomstplan 2030. Dat is niet zo moeilijk als het gaat om onze huizen. Dat is een kwestie van actualisatie van het meerjarig onderhoudsplan dat in 2015 voor elk huis is geschreven. Toen was er geen geld voor systematisch onderhoud. Nu ziet het er beter uit. De vereniging is gegroeid naar 32.000 leden, en het aantal overnachtingen stijgt nog steeds. Die meeropbrengst van de huizen gaat in het renovatiepotje.

Kort nieuws

ABK-huis zoekt penningmeester Jan van der Tuin is een Nivonner in hart en nieren; geboren in een ‘rood nest’ en al jong betrokken bij het organiseren van kinder- en jeugdkampen. De afgelopen 10 jaar was Jan penningmeester bij het

ABK-huis & Het Hallse Hull in Hall. Nu is hij aan het einde van zijn bestuurstermijn als penningmeester en BHC-lid gekomen en wil hij het stokje overdragen aan een opvolger. Echtgenote Beatrice is nu namelijk ook met pensioen en het wordt tijd om er vaker met de camper op uit te trekken. Jan, het is je van harte gegund! Bedankt voor al die fijne jaren waarin je je financiële deskundigheid en je betrokkenheid hebt ingezet!

ABK-huis/Hallse Hull is dus op zoek naar een nieuwe ‘Jan’!

Lees verder op pagina 9•

Maar, hoe blijf je bij de kern van de vereniging Nivon? Hoe houd je de vereniging jong, bied je weerstand aan de negatieve trekken van een sterk geïndividualiseerde samenleving? Simpel, door bij jezelf te blijven. Of door je te laten inspireren door de ideeën in deze Toorts. Je kan samen naar het theater, een film kijken, een workshop in een natuurvriendenhuis volgen of er met elkaar op uit trekken. Ook staan er voor alle leeftijden mooie reizen op het programma in 2025. Je krijgt het allemaal panklaar aangeboden. Uitdagend is om zelf eens te bedenken wat je kan doen, al dan niet samen met anderen. Nivon werkt graag mee aan het realiseren van een goed community idee. Zo ontstaat er positieve energie, de bron van veerkracht. Dat is echt Nivon!

Tijdens de Nivonraad op 14 december draag ik het voorzitterstokje over aan Menno Evers. Hij heeft er zin in, straalt positieve energie uit en heeft daarmee Nivon afdeling Haarlem al van de grond gekregen. De komende drie jaar neemt hij ons mee richting 2030.

Lezing Nivon afd. Groningen

Levenscyclus van de bodem

Nederlandse boeren hebben in de loop van 6000 jaar landbouwgeschiedenis op allerlei manieren geprobeerd de bodem hiervoor

M i ek e M i n k e s

Voorzitter Centraal Bestuur

geschikt te maken: met mest, stratendrek en vanaf eind 19de eeuw met kunstmest.

Ruud Hendriks – practor kringlooplandbouw en docent bodemvruchtbaarheid bij Aeres

MBO Warmonderhof – schetst in deze lezing de veranderingen in de wijze waarop in de loop der tijd de bodemvruchtbaarheid werd verbeterd. Ook gaat hij in op de vraag hoe de komende transitie eruit zal komen te zien, nu een overmaat aan dierlijke mest een bedreiging voor natuur en milieu vormt. Tegelijkertijd is de mineralenvoorziening uit het buitenland onzekerder en uiteindelijk eindig.

Datum en tijd: 10 december, van 20 tot 22 uur

Locatie: Humanistisch Centrum, W.A. Scholtenstraat 2, Groningen

Kosten: € 3 / niet-leden € 4,50

Aanmelding: uiterlijk 1 december via eerlijkengroennivongras@gmail.com

Lees meer over biodynamische landbouwschool Warmonderhof op pagina 14.•

Patrick Nederkoorn

Alles start met nieuwsgierigheid

Vrijwilliger in de spotlight

12

Bikepacking met NivonJong

17 Nivon

Reizen en zomerkampen

14 De boer als natuurbeheerder

Wandelen en cafébezoek : een sportieve combinatie

16 Prikbord

28

Natuurvriendenhuis in Wales met onze hulp

En verder...

6 Jubelboek

9 ABK-huis

10 Sociale groepsvakantie

13 Column NivonJong

26 Nivon voor de vrede

30 Cinetree

32 Lichtend voorbeeld

34 Activiteiten

36 Januari

36 Februari

37 Maart

Patrick Nederkoorn "Alles start met nieuwsgierigheid"

Patrick is een natuurvriend. Denkt hij. Als hij woont in een flatje in de stad. Maar dan verhuist hij met vrouw en kind naar een hutje in het bos. Met wel heel veel bomen, spinnen en teken. En als er dan ook nog een wolf door zijn straat loopt, wordt het beest in hem wakker. Hij waagt zich de natuur in om duidelijk te maken dat er niks gaat boven de mens. Na de succesvolle voorstelling Hoogtij, over klimaatverandering, komt Patrick Nederkoorn met Uit de klauwen, over menselijke hoogmoed. Een humoristische trip over eten of gegeten worden. En over hoe je verandert als je denkt dat er overal gevaar loert.

IKlimaatverandering en migratie zijn het thema in de Duitstalige cabaretshow Die Orangene Gefahr: die Holländer kommen die Patrick Nederkoorn tot op heden in Duitsland op de planken brengt. Foto: Nico Brons

n theater De Tuin in Leusden worden nog een paar extra stoelen aangesleept door de dienstdoende vrijwilligers. Er heerst een opgewonden sfeer in het zaaltje met een capaciteit van zo’n honderdvijftig toeschouwers. Bekenden begroeten elkaar enthousiast, onbekenden raken makkelijk in gesprek. Op het toneel een vleugel en een paar bomen, die eenvoudig en effectief een bos suggereren. Ook een muziekstandaard. Het is immers een van de eerste try-outs van Uit de klauwen, de nieuwe cabaretvoorstelling van Patrick Nederkoorn; hij heeft de standaard nodig voor z’n nog ruwe opzet en spiekbriefjes.

Patrick Nederkoorn (Amersfoort, 1983) is cabaretier en theatermaker. Opgegroeid in Amersfoort, studeerde hij politicologie in Amsterdam en theologie in Tilburg. Na deze studies ging hij naar de Koningstheateracademie in ‘s-Hertogenbosch. Vanaf zijn 27ste was hij een raadsperiode (2010-2014) actief als raadslid voor D66 in de

gemeente Amersfoort. Daarna koos hij voor het theater en maakte inmiddels drie solovoorstellingen, twee duoprogramma’s en wordt daarnaast veel gevraagd als presentator.

Daten met een klimaatactiviste

In zijn theatervoorstellingen verweeft Patrick Nederkoorn persoonlijke verhalen met de actualiteit. Zo was zijn voorstelling

Ik betreur de ophef (2018/2019) gebaseerd op zijn periode als gemeenteraadslid. Tijdens deze raadsperiode maakte hij keuzes waar hij achteraf met verbazing en schaamte op terugkijkt. Hij bleek als politicus talent te hebben voor het doordrukken van plannen, zonder werkelijk de tijd te nemen om op deze plannen te reflecteren.

In 2022 bestormde Nederkoorn met zijn solovoorstelling Hoogtij de theaters. De Theaterkrant schrijft hierover: ‘Voordat Patrick

Nederkoorn ging daten met een mooie klimaatactiviste was hij nog de personificatie van het klimaatprobleem. Weekendje naar Dakar om te crossen, lekker BBQ’tje erachteraan en begint iemand over het klimaat? Gatverdamme. Maar Nederkoorn is, ten langen leste, bekeerd. Willen we voorkomen dat we en masse asiel moeten aanvragen in Duitsland, dan moeten we ons aanpassen.

De toon is meteen gezet met een openingslied over Hansje Brinker, die zo lang met zijn duimpje in de dijk op een oplossing staat te wachten dat de dijken uiteindelijk alsnog doorbreken. Nederland is overstroomd, de Nederlanders verzopen en we zijn weer eens met zijn allen naar het theater gegaan in plaats van voor het milieu te vechten. In Hoogtij schetst Nederkoorn de reeks dominosteentjes die, na het ontmoeten van zijn activiste, hem tot actie hebben gemaand. Leed hij eerder nog, volgens zijn nieuwe liefde, aan een gebrek aan voorstellingsvermogen, Hoogtij is een doemscenario een bron van wrang vermaak.’

In 2023 is deze voorstelling genomineerd voor de Poelifinario, een cabaretprijs die jaarlijks wordt uitgereikt door de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, voor het meest indrukwekkende cabaretprogramma van het seizoen.

Bakfiets-vader

Terug naar De Tuin in Leusden, naar de try-out van Uit de klauwen Patrick neemt de zaal op pakkende wijze mee in zijn verhuizing van Amsterdam naar de Veluwe, naar het dorp Schaarsbergen. De ‘bakfiets-vader’ uit de grote stad komt daar in aanraking met een voor hem geheel nieuwe wereld. Zo gaat hij tijdens zijn ‘papa-dag’ met de buurkindertjes en z’n eigen zoontje naar Nationaal Park de Hoge Veluwe, zijn nieuwe achtertuin. De terugweg mondt uit in een bloedstollende nieuwe versie van Drs.P’s Dodenrit en de zaal staat op z’n kop. “Die houden we er in!” roept Patrick enthousiast naar z’n regisseur, die ook in het publiek zit.

Na afloop spreken we Patrick Nederkoorn eventjes. In de promotie van je voorstelling gebruik je de term ‘natuurvriend’. Ken jij Nivon Natuurvrienden? Het is een ‘rode’ en ‘groene’ vereniging die met een enorm vrijwilligerscorps het beheer en de exploitatie doet van natuurvriendenhuizen en -kampeerterreinen, wandelroutes, lokale afdelingen met culturele en educatieve activiteiten en reizen voor alle leeftijdsgroepen. "Toen ik in de stad woonde, was ik vooral een natuurvriend in theorie. Ik vond het allemaal heel belangrijk, maar was nooit met natuur bezig en wist er niks vanaf. Niet van de natuur zelf, maar ook niet van alle geweldige organisaties die zich in Nederland met de natuur bezighouden. Ik schaam me dus rood én groen dat ik weleens van Nivon gehoord had via mijn vrouw, maar zelf niet wist wat jullie allemaal doen. Nu ik me daarin verdiept heb, ben ik erg onder de indruk van de verscheidenheid en de geschiedenis van jullie netwerk."

Welke rol zie jij hier en nu voor Nivon weggelegd? Waar is nog meer behoefte aan behalve aan zo’n jeukende voorstelling zoals Uit de Klauwen ?

"Ik denk dat er grote behoefte is aan organisaties die mensen helpen de natuur te zien, te herkennen, te begrijpen, te voelen, te ruiken en te waarderen. Een paar weken terug vernam ik bij Vroege Vogels van BNNVARA, dat de natuurkennis bij jongeren veel minder is dan bij ouderen. Dat ga ik niet veroordelen, want ik wist er zelf tot voor kort ook vrijwel niks over. Maar het is niet alleen een voorrecht om van de natuur te genieten, het is ook noodzakelijk dat we meer weten over onze omgeving en hoe we ermee omgaan, in het licht van de biodiversiteitscrisis.”

Heb jij ideeën over hoe mensen uit Schaarsbergen en Amsterdam elkaar beter kunnen leren begrijpen?

"Leuke vraag. Alles start met nieuwsgierigheid. Toen ik in Schaarsbergen kwam wonen, vertelde een boer mij met tranen in zijn ogen hoeveel de grond en de omgeving voor hem betekenden. Daarmee vlogen meteen een paar van mijn vooroordelen aan diggelen. Het is jammer dat het publieke debat over natuur zo gedomineerd wordt door de flanken. Ik denk dat er veel meer mensen in het midden zitten. Die begrijpen elkaar prima, alleen laten ze zich minder vaak horen. Het begint toch bij een wandeling en van elkaar horen wat je echt raakt."

Uit de klauwen

Première eind november 2024, vervolgens te zien in theaters in heel Nederland, seizoen 2024/25 en 2025/26.

Nivon-leden krijgen 5 euro korting met kortingcode NIVONLID

Kijk voor meer info en speellijst op patricknederkoorn.nl

Regie: Titus Tiel Groenstege / Piano en composities: Guido van de Meent / Techniek en lichtontwerp: Mark Verhoef / Decorontwerp: Anneloes van Assem / Foto: Nico Brons•

Meer zien & horen

Podcast-serie Overvloed Welkom in het jaar 2100. Zet je radio aan en hoor hoe het de wereld is vergaan. Staat Nederland op palen? Ziet de Amazone zwart? En is die laatste ijsbeer al verdronken? Of wordt er bij het Greta Thunbergmonument gevierd dat we klimaatverandering hebben gestopt?

In Overvloed komen verschillende toekomstscenario’s aan bod in een mix van cabaret en wetenschap. Fysisch oceanograaf Sjoerd Groeskamp en Patrick Nederkoorn gaan in deze podcast in gesprek met prominente gasten over de vraag: hoe ziet de wereld er in 2100 uit?

Vindplaats: www.klimaatvoorstelling.nl

Patrick Nederkoorn in actie, samen met pianist Guido van de Meent. Foto: Heleen Jonkman

Jubelboek Van nieuwe mens tot natuurvriend

Nog één keer laten we confetti knallen en kijken een beetje terug op de afgelopen honderd(!) jaar, op het jubileumjaar 2024, en keren ook tegelijkertijd ‘terug naar de toekomst’! Wat een jaar, wat een feest. Drukbezochte open dagen, dozen vol taart, Nivon-vlaggetjes, jubileum-wandeltochten en allerhande andere extra activiteiten kleurden dit jaar. En ondertussen gaan de toekomstplannen en dagelijkse activiteiten ook door. Want als wij niet zelf onze slingers ophangen… En na weer eens een vergadering, een klusdag, een huiswachtweekend, een trainingsdag website-beheer, een lange afstand wandeling of tweedaagse trektocht ploffen wij Nivonners thuis op de bank. Poepoe, nounou, effe zitten hoor. Tegenwoordig kan dat prachtige boek daar in dat hoekje van de bank op je liggen wachten. Goed voor eindeloos geblader. Als een geit ga je er doorheen: hapje hier, hapje daar, bladerblader, wat is dit? Ach, wat mooi. En daar? Nee toch zeker! Nog één hapje dan…

Voor deze bloemlezing uit Van nieuwe mens tot Natuurvriend – n.a.v. 100 jaar Nivon Natuurvrienden kiezen we voor een fragment uit het eerste verhaal in dit prachtige boek, over de aanleiding van de Natuurvriendenbeweging in Europa (pagina 16 e.v.). En we sluiten af met een stukje op een van de laatste pagina’s, dat grappig genoeg over hetzelfde gaat, maar dan honderd jaar later (pagina 348 e.v.) :

De oorsprong van de natuurvriend

Groen en duurzaam? Dat waren nog geen onderwerpen voor de prille natuurvrienden van het allereerste begin, in het Wenen eind negentiende eeuw. Zij hadden een andere ambitie. Zij wilden niets minder dan een nieuwe mens creëren, een mens die door de helende werking van de natuur op lichaam en geest tot een nieuwe gemeenschap zou leiden. Terwijl de burgerlijke elite door de parken

flaneert, trekt de jonge onderwijzer Georg Schmiedl naar de arme arbeiderswijken aan de randen van de stad. Geraakt door de sociale misère die hij daar aantreft, vraagt hij zich af of tochten door de natuur voor het arbeidersvolk heilzaam zouden kunnen uitpakken. Schmiedls initiatief leidt tot het ontstaan van de natuurvriendenbeweging… Mogelijk denkt een aanzienlijk deel van onze leden dat ons bestaan berust op de strijd voor natuurbehoud, verduurzaming en vergelijkbare nobele doelen; kortom dat we een soort natuurbeschermingsorganisatie zijn met verblijfsaccommodaties… Nee, de natuur was -destijds in Wenen, in 1895- het middel om een heel ander doel te bereiken: de creatie van de nieuwe mens. Schmiedl schreef: ‘Met spijt nam ik waar dat onze arbeiderbroeders hun vrije tijd in de rookbezwangerde ruimten van kroegen doorbrachten, bij kaartspel en drankgelag, om aangeslagen met lege beurs de dagelijkse herendienst weer op te pakken. (pagina 16 e.v.)

Vervolgens start deze enthousiaste Oostenrijker met het organiseren van substantiële wandelingen door de prachtige natuur – om de mens om te vormen tot zelfstandige, zelfverantwoordelijke, socialistische mens. Specifiek voor grote groepen kinderen organiseren de natuurvrienden al snel wandeltochten, kampen en sprookjesavonden – om kinderen tussen 1 en 14 jaar op te voeden tot sociale, actieve individuen. Onder het motto ‘Verander de wereld’ zet de vereniging zich actief in voor de verbetering van de levensomstandigheden van kinderen die door oorlog en armoede in de verdrukking zijn geraakt.

Opvoeden tot sociale, actieve individuen

Een sprong van honderd jaar en we belanden in dit heerlijk dikke ‘jubelboek’ bij een bijdrage van Maarten Corpeleijn, over zijn Nivon-experience: Het is 1990. Ik ben 11 jaar oud en ga voor het eerst op kamp met JUMP. Bij aankomst zie ik hoe sommige ouders de leiding overspoelen met heuse handleidingen voor hun kind. Ze willen bepalen wanneer hun kind eet, waar het slaapt en geven veel te veel spullen mee. De leiding reageert met een meewarige blik, en de kinderen zuchten: “Ga nou maar weg…” Het is een heerlijk kamp waar iedereen op nul begint en met dertig vrienden eindigt. We leren ons handhaven in een nieuwe groep kinderen, zonder onze ouders. Moe maar voldaan kom ik thuis, en een rijke Nivoncarrière van kinderkampen, tienerweekends en wandelreizen volgt. In 2022 gaan mijn kinderen met mijn moeder logeren in het Koos Vorrinkhuis. Een heerlijk weekend waarin (bijna) alles mag van oma; lekker door de bossen sjouwen, nieuwe vriendjes maken. Ik kom met tips en adviezen, wil bepalen wie bovenin het stapelbed slaapt en geef veel te veel spullen mee. Mijn moeder kijkt me meewarig aan, mijn kinderen zuchten en zeggen: “Ga nou maar weg…” De cirkel is rond.

Must have

Honderd jaar Nivon Natuurvrienden en in het jubelboek honderden grote en kleine verhalen. Heerlijke verpozing, hilarische avonturen en boeiende geschiedenissen. Een must have voor iedereen die Nivon een warm hart toe draagt of beter wil leren kennen.

Luister ook de podcast met een keur aan verhalen uit het boek, voorgelezen door echte Nivonners. Scan de QR-code hier beneden.

Bestel nu je eigen jubelboek: 100jaar.nivon.nl/jubileumboek

Vrijwilliger

Wie?

In deze Toorts zetten we Lia Molenveldvan der Linden (71) uit Hengelo in de schijnwerper. Lia is getrouwd met leeftijdgenoot Chris en ze hebben een zoon (41) en een dochter (39). Lia is al 45 jaar bij Nivon betrokken, Chris al bijna zijn hele leven. Dit jaar zijn ze 40 jaar huiswacht ; reden voor een feestje.

Wat doe je voor Nivon?

We zijn al veertig jaar huiswacht. Eerst

alleen bij natuurvriendenhuis Krikkenhaar, later ook een tijd bij Eikhold. Via zijn functie als penningmeester bij Nivon Hengelo hoorde Chris destijds dat het in de zomermaanden voor oudere huiswachten vaak te zwaar was, bij Eikhold. We hebben daar toen ruim tien jaar geregeld huiswachtdiensten gedraaid. Nu zijn we alleen nog twee keer per jaar huiswacht op Krikkenhaar, en als het nodig is vallen we in. Ik doe de techniek en reparaties, Chris de handelingen met de computer.

Hoeveel tijd ben je daarmee zoet?

Nu niet meer zoveel, maar in het verleden heb ik veel creatieve middagen georganiseerd bij Nivon Hengelo en ook in een buurthuis. Bijvoorbeeld sieraden maken, patchwork, kleien, kaarten maken en T-shirts beschilderen. Ook organiseerde ik creatieve weken en hielp als invaller in de kookgroep. Eigenlijk zat ik nooit stil, maar om gezondheidsredenen doe ik nu alles wat rustiger aan.

Wat heb je voor werk gedaan?

Oorspronkelijk ben ik sociaal cultureel werker en heb ik een verpleegkundige achtergrond. Op latere leeftijd ben ik nog een opleiding textiele werkvormen en kunstgeschiedenis gaan doen in het volwassenenonderwijs. Ik heb het altijd heerlijk gevonden om daar iets mee te doen. Daarnaast deed ik veel vrijwilligerswerk. Eerst bij een hospice, later bij de

opvang van dak- en thuislozen. Ik kookte daar bij de inloop. Eerst alleen, later samen met de jongens. Toen de gemeente een pand ter beschikking stelde, kwam daar ook een methadonpost bij. Vanaf mijn 51ste kreeg ik daar een vaste baan.

Wat doe je nu nog?

Ik lees elke dag heel uitgebreid de krant. Vooral politiek voel ik me heel erg betrokken. Daarnaast doe ik al jaren mee met een gespreksgroep van de kerk. We begonnen met twaalf mensen die allemaal jonge kinderen hadden. Nu zijn we nog met z’n achten en komen om de beurt bij elkaar thuis.

"Ik voel me ook wel een zwerver: ik wil steeds weer wat anders doen"

Hoe kijk je naar jezelf?

Graag sta ik klaar voor een ander, ik ben heel zorgzaam. Dat is positief, maar ook een valkuil. Verder kan ik goed organiseren. Ik voel me ook wel een zwerver: ik wil steeds weer wat anders doen.

Wat vind je belangrijk bij mensen?

Openheid, eerlijkheid en rechtvaardigheid. Ik houd niet van huichelaars.

In deze rubriek zetten we elke keer een Nivon-vrijwilliger in het zonnetje. Wil je iemand aanmelden? Mail een korte toelichting naar toorts@nivon.nl •

Wisseling van de wacht bij

Veluwe Zwerfpad-team

Ernest Visser, padcoördinator van Veluwe Zwerfpad Noord schrijft: Elk jaar maken de markeerders van het Veluwe Zwerfpad in oktober samen een wandeling. Wij starten deze dag bij kasteel Cannenburgh in Vaassen. Via een deel van etappe 12 van ons geliefde streekpad komen wij in het bekengebied de Motketel; een prachtig bosgebied met sprengkoppen en oude molenplaatsen. De beeklopen zijn hier nog in de originele staat zoals dat honderden jaren geleden vorm heeft gekregen. Via etappe 11 komen wij terug in Vaassen.

Tijdens de lunch hebben wij dit jaar afscheid genomen van Andries Oldenhof als padcoördinator van het Veluwe Zwerfpad Zuid. Wij bedanken Andries voor de vele jaren dat hij zich heeft ingezet. Gelukkig hebben wij een opvolger gevonden in Menno Graaf, al jaren betrokken bij ‘ons’ pad als markeerder. Andries blijft overigens ook als markeerder aan de groep verbonden.

Wij kijken terug op een mooie nazomerdag waarin weer veel is bijgekletst en genoten van het prachtige landschap rondom Vaassen. •

Foto: Ernest Visser

ABK-huis: Wie wordt onze volgende penningmeester?

Jan van der Tuin gaat voor de tweede keer in zijn leven met pensioen. Dit keer als vrijwilliger: hij was de afgelopen negen jaar penningmeester bij het ABK-huis. Dat betekent dat ze daar nu op zoek zijn naar 'een nieuwe Jan'. En ook naar huis- en terreinwachten trouwens.

Het gezellige natuurvriendenhuis ABK-huis en het ruim opgezette natuurkampeerterrein Het Hallse Hull in Hall, zoekt ook andere vrijwilligers. Bijvoorbeeld voor het organiseren van activiteiten, in de beheercommissie, huis- en terreinwachten en klussers. Met meer dan 100 vrijwilligers zorgen we ervoor dat onze gasten zich prettig voelen en dat gebouw en terrein goed onderhouden blijven. In verband met het vertrek van onze penningmeester Jan, zijn we nu vooral op zoek naar een penningmeester, maar ook vragen wij meer huis- en terreinwachten, om het rooster te kunnen vullen.

De penningmeester draagt verantwoordelijkheid voor goed beheer van de financiën en is lid van de beheercommissie (BHC). Hij/zij betaalt de binnenkomende facturen en declaraties, is betrokken bij het inkoopproces en rapporteert maandelijks aan het Landelijk Bureau en de beheercommissie.

Huis- en terreinwachten ontvangen de gasten, zetten hun gegevens in het boekingssysteem, houden toezicht op huis

en terrein en doen klein onderhouds- en schoonmaakwerk.

Er worden diensten gedraaid van een weekend, een midweek of een hele week. Je verblijft dan in een eigen woonruimte in het huis of, als terreinwacht, in een chalet op het kampeerterrein. Je werkt minimaal met twee personen. Je kunt je zowel alleen als als koppel aanmelden. Ben je alleen, dan zoeken wij een maatje voor je. •

Wat mag je van ons verwachten? Een leuk team, kostenvergoeding, jaarlijks vrijwilligersweekend en altijd voldoende klussen om op te pakken.

Wil je als vrijwilliger het verschil maken? Je past bij ons als je enthousiast, sociaal en gastvrij bent. Als je van aanpakken weet, in een team kunt werken en pragmatisch bent ingesteld.

Denk je dat je iets kunt betekenen of wil je meer weten?

Neem dan contact met op met Marceline Schraa / vz.abk ­ hhh@nivon.nl / 06 ­ 11800047

N.B. Liever in een ander huis of op een ander terrein aan de slag? Je bent overal altijd welkom!

Foto

ABK-huis: Marleen Annema

Sociaal, pedagogisch , s p e el s , sportief en/of keukenprins : es ?

Word vrij w illiger tijdens een Sociale Groepsvakantie

Foto: Goedele Mommens i.o.v. Vluchtelingenwerk Nederland

Nivon-werkgroep Sociale Groepsvakanties organiseert in samenwerking met VluchtelingenWerk Nederland ook in 2025 vijf vakantieweken in diverse natuurvriendenhuizen. Elke week kunnen er daardoor tien tot twaalf gezinnen op vakantie; één ouder, met kinderen tot 12 jaar.

Bedoeling van deze vakantieweken is een programma te bieden voor zowel ouders als kinderen (vanaf 4 jaar), zodat ze kunnen bijkomen van alle spanningen in het dagelijks leven, in een AZC of eigen woning vanwege het wachten op een verblijfsvergunning. Ervaren dat je met lotgenoten een fijne vakantieweek kunt hebben. We eten en koken samen, spelen, sporten, zingen, dansen enzovoort. Het is vakantie voor de gasten, dankzij de inzet van vrijwilligers.

Samen voorbereiden

Het welslagen van deze vakantieweken is mede afhankelijk van mensen die zich vrijwillig beschikbaar stellen - als coördinator, als begeleider voor de kinderen of volwassenen, of als (hulp)kok. Voor elke week is een team nodig met een coördinator, activiteitenbegeleiders voor volwassenen, activiteitenbegeleiders voor de kinderen, en een keukenploeg van zo’n vier personen. Het is van groot

belang dat deze vrijwilligers goed voorbereid zijn op hun taak. Met name als het gaat om vluchtelingen is het noodzakelijk om kennis te hebben van verschillen in cultuur. En samenwerken met en in het team is misschien nog wel het belangrijkst.

Daarom is er van : 1 3 t/m 1 5 juni een introductieweekend in het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche. Hier worden alle toegelaten vrijwilligers van de vakantieweken verwacht. Alle aspecten van de sociale groepsvakanties komen dan aan de orde en de teams leren elkaar alvast kennen.

Iets voor jou?

In de eerste plaats is het belangrijk dat jij je met deze doelgroep verbonden voelt en met passie wilt inzetten om een groepsvakantieweek tot een succes te maken. Werken in een team vraagt om een aantal vaardigheden. Jouw bijdrage aan het team heeft niet alleen met kennis

of ervaring te maken, maar ook met de rol die jij in een team op je neemt. Onnodig om te zeggen dat je met respect voor elkaar, en met energie en enthousiasme aan zo’n week wilt meewerken.

Zoals gezegd, iedereen heeft een eigen mening en een eigen invalshoek. Als iemand anders denkt dan jij, hoeft dit niet per se verkeerd te zijn. Belangrijk is dat je je kunt inleven in de denkwijze van iemand anders. Neem de tijd om goed naar anderen te luisteren. Ben je teveel met je eigen praatje bezig, dan mis je wellicht de clou van iemands verhaal. Door geduldig naar elkaar te luisteren snap je elkaar beter en voelt iedereen zich serieus genomen. Je hebt elkaar altijd nodig! •

Data en locaties:

Introductieweekend

13 t/m 15 juni

Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche

Groepsvakanties

1 — 11 t/m 18 juli

Morgenrood, Oisterwijk

2 — 18 t/m 25 juli

Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche

3 — 25 juli t/m 1 augustus

De Bosbeek, Bennekom

4 — 25 juli t/m 1 augustus

Hunehuis, Darp (Havelte)

5 — 1 t/m 8 augustus

Allardsoog, Een-West

Nog vragen? Of gelijk aanmelden? Stuur een mailtje naar de vrijwilligerscoördinator: vw@socialegroepsvakantie.nl

Wandelen en cafébezoek : een sportieve combinatie

In de jaren negentig van de vorige eeuw vond een enthousiast groepje ervaren wandelaars uit Leiden en omstreken, meestal ‘Nivonners’, elkaar in een gemeenschappelijk doel: het lange-afstandswandelen meer onder de aandacht brengen. Hoe ze dat zouden doen? Door eens in de maand op zondag een begeleide groepswandeling van ongeveer 20 km te organiseren. En dan op de vrijdagavond ervoor een thema-avond over het te bezoeken gebied in een Leids buurthuis of een zaaltje van een Leids café. Zo werd de naam wandelcafé geboren.

Doel was de verbreiding van de wandelgedachte en er werd daarom flink reclame gemaakt in Leidse media en middels flyers en affiches. Het initiatief sloeg aan: de ‘caféavonden’ op de vrijdagavond werden goed bezocht en de zondagse wandelingen trokken telkens enkele tientallen belangstellenden. Je hoefde niet per se lid te zijn van Nivon, en dat laatste is nog steeds zo. De opzet van het Wandelcafé is in de loop der jaren wel een beetje veranderd. Zo zijn de informatieve, voorbereidende en ongetwijfeld gezellige caféavonden gestaakt, en is het wandelaanbod uitgebreid met een maandelijkse 15 km-wandeling en een 10 km-wandeling, allebei op een woensdag.

De wandelingen worden van oudsher voorbereid en voorgelopen door twee wandelbegeleiders. Dus de uitbreiding van wandelafstanden betekent ook een uitbreiding van het aantal benodigde wandelbegeleiders.

De wandelingen variëren van bestaande routes (LAW-etappes, losse wandelingen uit boekjes en op internet te vinden), tot door de ‘voorlopers’ zelf verzonnen tochten. Een team van vaste wandelbegeleiders vergadert als kerngroep eens in de drie maanden voor een terugblik en planning. Daarnaast is er een aantal invalbegeleiders. Het Nivon Wandelcafé Leiden is een werkgroep die, met een eigen budget, harmonieus onder de vleugels van Nivon-afdeling Zuid-Holland West opereert. Hun nieuwsbrief en nivon-zuid-holland.nl , tabblad Wandelen, geven actuele informatie over de geplande wandelingen. •

Wandelcafé Leiden zoekt versterking van het team wandelbegeleiders. Lijkt dit je leuk?

Bel of mail voor informatie met Tiane Heins: t-heins@hotmail.com , 06 38363296

Een dozijn ‘wanderlustigen’ van Wandelcafé Leiden liep afgelopen nazomer de Fortenwandeling Geniedijk. Citaat uit de aankondiging: “We wandelen vandaag ¾ van de NS-wandeling Geniedijk, route Hoofddorp-Haarlem. De wandeling gaat deels over de Stelling van Amsterdam, een van de twee Hollandse Waterlinies. We bewandelen de onverharde Geniedijk, die we delen met schapen en koeien, en passeren Fort Hoofddorp om uit te komen bij het zogenoemde ‘kunstfort’ bij Vijfhuizen. Dan stiefelen we door langs de Ringvaart en steken over naar het Haarlemse Schalkwijk, langs Meerwijkplas en Molenplas en vervolgens langs het Spaarne.”

Ook bij jou in de buurt?

Door het hele land zijn meer afdelingen die op regelmatige basis en kostenloos wandeltochten organiseren, zoals bijvoorbeeld Nivon Fryslan en Nivon Hengelo. In jouw afdeling (nog) niet? En zou jij dat wél graag willen? Nivon ondersteunt eigen initiatief, dus gooi eens een balletje op en hang zélf de slingers op!

Bikepacking met NivonJong op de Veluwe

de Veluwe

Roxan schrijft: Bepakt en bezakt klik ik de fietstassen aan mijn fiets. De treinreis geeft me al een sneakpreview van het prachtige landschap wat ons te wachten staat. Eenmaal aangekomen op Apeldoorn Centraal, vinden we elkaar op een nabijgelegen pleintje. Na een frietje vertrekken we en kan het avontuur beginnen!

Met gravelbikes, racefietsen en alles tot aan een stadsfiets volgen we onze route de natuur in. Al snel blijkt dat een stadsfiets niet zo geschikt is voor een bikepackingtocht… Gelukkig kan de bagage afgegeven worden, zodat het tempo niet te veel word opgehouden. Alle andere deelnemers zijn beter voorbereid; ze zijn voorzien van helmen en fietsreparatiesetjes, wat op de eerste dag gelijk van pas komt. Bij het zien liggen van een fietsonderdeel op straat, merkt iemand op: “Dat zou je echt niet willen verliezen.” Het ging om het dopje van de as van je voorwiel. Nog geen 10 seconden na deze uitspraak stoppen we omdat iemand juist dat onderdeel had verloren... Nadat de deskundigen de fiets weer in elkaar hebben gezet, zetten we onze tocht in de prachtige avondzon voort, naar camping Zanderdennen. Daar worden we opgewacht door iemand van NivonJong, met in zijn busje al onze kampeerspullen. Terwijl wij onze tenten opzetten, stalt hij de campingstoeltjes uit en zet veelzijdige snacks op tafel.

Dag 2

De volgende ochtend worden we met hevige regen gewekt. Schuilend onder het zonnescherm van het busje, verorberen we ons ontbijt. Een lieve campingbuurvrouw biedt aan om bij haar te komen ontbijten, maar de regen neemt al af en – een uurtje later dan gepland – ruimen we de tenten op en vervolgen onze reis. We sjezen door de groene bossen naar radio Kootwijk. Als het weer wat verslechtert en we opnieuw te maken krijgen met wat fietspech –

wederom ‘het onderdeeltje dat je niet wil verliezen’ – besluiten we een pitstop te maken bij de fietsenmaker en genieten we van een drankje bij een cafeetje. De barkeeper daagt ons uit tot een potje shuffleboard, waar we een onderling toernooitje van maken. We lunchen bij een bestuurslid van NivonJong thuis en worden verwend met vega knakworsten, humus en suikerbrood. Daarna vervolgen we onze route naar camping Quadenoord. Deze camping is heuvelig gelegen, omringd door hoge bomen en dennenappels. ‘s Avonds kijken we nog naar een EK wedstrijd en sluiten de avond af met slabakken, een spel dat je alleen kan spelen door mee te gaan met een Nivon-activiteit

Dag 3

Na een nachtje slapen op scheve ondergrond kraken we onze ruggen en beginnen met broodjes van Bassie met voldoende energie aan de derde dag. Onze route leidt naar de Posbank. Na wat miscommunicatie geraken we toch uiteindelijk allemaal bovenop de top. Daar nuttigen we een drankje en kijken we onze ogen uit naar de levendige heuvels van de Veluwe.

Vanaf hier fietsen we richting Nivon-kampeerterrein het Hallse Hull. Daar chillen we eerst wat in de zon voordat we onze tenten opzetten. Sommigen lopen of fietsen nog een extra rondje. NivonJongbestuursleden verwennen ons met een pokébowl, waarna we ons met alle kampeergasten van dit natuurkampeerterrein verzamelen om de EK-wedstrijd van Nederland tegen Turkije te kijken. Die avond wordt zo met een geslaagd gevoel afgesloten.

Dag 4

Op deze laatste dag scheiden onze wegen; de ene helft gaat naar station Apeldoorn, de andere naar station Arnhem. Het was een avontuur dat voor herhaling vatbaar is. We brainstormen al over een nieuwe tocht…•

P.S. Een stadsfiets wordt ten zeerste afgeraden ;)

Tekst

Column NivonJong

Samen de slingers ophangen

Sinds kort ben ik aan boord als kersverse Community Activiteiten Coördinator van NivonJong, en ik voel me nu al helemaal thuis. Wat mij zo aanspreekt in deze community is dat we elkaar constant inspireren en uitdagen om zelf aan de slag te gaan. Bij NivonJong geloven we namelijk in zelfwerkzaamheid en eigen initiatief – niet wachten tot iemand anders met een idee komt, maar zélf die slingers ophangen. Het is precies dat gevoel van actie en creativiteit dat deze community uniek maakt.

De afgelopen jaren is NivonJong ontzettend gegroeid. Met elk nieuw gezicht komen ook nieuwe ideeën en behoeften, en dat is geweldig om te zien. Onze community heeft samen een stevige basis neergezet met activiteiten die mensen samenbrengen, vriendschappen laten bloeien en tot nieuwe inzichten inspireren. Samen offline, lekker de natuur in, dat zorgt voor die frisse energieboost die in tijden van social media echt waardevol is.

Maar die groei brengt ook een uitdaging met zich mee. De vraag naar activiteiten is nu zo groot geworden dat ons bestuur simpelweg niet alles zelf kan organiseren. En dat is eigenlijk ook iets heel moois: het laat zien hoe actief en betrokken onze community is. Daarom willen we niet alleen als bestuur activiteiten aanbieden, maar willen we júllie ook meer ruimte geven om ideeën aan te dragen en zelf dingen te organiseren. Iedereen mag het verschil maken in onze community, en ik ben hier om te helpen dat voor elkaar te krijgen.

Mijn rol is om de community-initiatieven te coördineren. Dat betekent dat ik een verbindende schakel ben tussen jullie ideeën en de praktische uitvoering ervan. Heb je bijvoorbeeld een idee voor een uitdagende hike, een creatieve workshop, of gewoon een gezellige borrel? Dan ben ik er om je te helpen dat idee om te zetten naar een activiteit die werkt. We zorgen er dus voor dat er altijd een buddy vanuit het bestuur betrokken is, iemand die ervaring heeft met het organiseren van NivonJongactiviteiten en die jou kan begeleiden in het proces.

Op deze manier hangen we niet alleen de slingers op voor onszelf, maar ook voor iedereen die nieuw is of op zoek naar een manier om betrokken te raken. Zo creëren we samen een plek waar iedereen zijn steentje bij kan dragen, waar je het vertrouwen en de ruimte krijgt om iets moois te organiseren dat anderen inspireert.

Het is geweldig om te merken hoeveel creativiteit en positieve energie er in deze groep zit. Dat is de kracht van NivonJong: met elkaar, voor elkaar, en altijd met het geloof dat iedereen kan bijdragen aan deze bijzondere community. Dus heb jij een idee? Ik sta voor je klaar om het te helpen waarmaken. Laten we samen de slingers ophangen!

— Veerle Goris, nieuwste aanwinst van het NivonJong bestuur. Functie: Community Activiteiten Coördinator.•

NivonJong is de jongerenafdeling van Nivon. Speciaal voor iedereen tussen de 18 en 30 jaar organiseert NivonJong adembenemende evenementen. Check hiervoor: nivonjong.nl

De boer als natuurbeheerder “ Dát wil ik worden! ”

In een klein dorp in Flevoland staat een biodynamische landbouwschool waar jongeren via een beproefd leerconcept van wonen-werken-leren worden opgeleid voor een loopbaan in de landbouw van de toekomst; een natuurinclusieve landbouw die goed is voor bodem en natuur, dieren, planten én mensen. Drie van hen vertellen hoe zij hun rol zien in die toekomstige, andere landbouw.

Deze jonge mensen kiezen voor Warmonderhof omdat ze graag buiten zijn, omdat ze houden van de natuur, en omdat ze willen bijdragen aan een gezondere wereld; een wereld waarin dieren, natuur en mensen de ruimte krijgen.

Thijs van der Ent (24) kwam naar Warmonderhof omdat hij via de landbouw wil werken aan een duurzame wereld. “Ik raakte geïnteresseerd in regeneratie, CO2-opslag in de bodem, holistisch begrazen. Zo belandde ik bij Warmonderhof.” Van de honderd jaar dat de biologisch-dynamische (bd-) landbouw bestaat, leidt Warmonderhof al 77 jaar nieuwe bd-boeren en -tuinders op. Onder hen is ook Nadia Tofani (24). Zij is net als Thijs niet afkomstig uit een landbouwfamilie, maar ze komt uit de stad en zoekt haar eigen unieke weg binnen de landbouw. Afgelopen zomer studeerde ze af en ze werkt inmiddels bij een boerderij die veehouderij, een keuken, een winkel en groenteteelt combineert. “Voor dit bedrijf ga ik koken, terwijl ik verhalen vertel over eten en telen, en de gasten ondertussen laat proeven. Mensen zijn op zoek naar de beleving achter hun voedsel.”

Dit is precies de reden waarom Nadia zelf ook naar Warmonderhof

kwam: “Ik wilde weten waar mijn eten vandaan kwam, waar een koe doorheen gaat zodat zij melk kan produceren. Eigenlijk wilde ik naar Warmonderhof om dichter bij de bron te komen; om iets te leren over iets heel belangrijks in het leven.” Ze ontdekte dat ze op Warmonderhof ‘alles leerde’: “Van techniek tot koken en van teelt tot melken. Zo kwam ik uit bij het koken met pure producten, en het vertellen van verhalen erover.”

Succesformule wonen-werken-leren

Warmonderhof is een school, campus en boerderij inéén. De studenten wonen in 5- en 7-persoons huizen op het erf van de boerderij. De school staat er pal naast. Warmonderhof herbergt één van de oudste en grootste biologisch-dynamische boerderijen van Nederland. Er is heel veel praktijkervaring met deze duurzame vorm van boeren. ’s Morgens zitten studenten in de klas, en na de lunch in hun huisjes werken ze ’s middags op het land, in de stallen en in de kas. Dagelijks maken ze zo van dichtbij mee hoe een landbouwbedrijf reilt en zeilt. Zo stoomt de school ze in drie of vier jaar tijd klaar tot echte vakexperts in de biodynamische akkerbouw, tuinbouw/ fruiteelt en veehouderij. Soms stappen studenten ’s avonds nog even

Nadia Tofani

Duurzaam

Warmonderhof nodigt je uit!

De komende maanden zet Warmonderhof haar deuren wijd open voor geïnteresseerden in haar opleidingen biodynamische landbouw. Er zijn BOL-opleidingen (voltijd) voor jongeren, en ook BBL-opleidingen in een deeltijdformule voor volwassenen. Kom het zelf bekijken tijdens de open dagen en meld je nu aan!

Informatiedagen 12 december, 27 februari, 27 maart, 24 april, 05 juni

Grote open dag zaterdag 25 januari 2025

Meeloopdagen 6 februari, 13 maart, 10 april, 19 juni.

warmonderhof.nl/opendagen

op de trekker, en ook moet er door bijvoorbeeld de melkploeg op zaterdag en zondag gewerkt worden. Nadia: “Je kunt het melken niet even een dagje overslaan, of wachten met oogsten terwijl je weet dat het gaat regenen. Want het is wel je inkomen dat op het land staat.”

Hoe je mét de natuur kunt boeren Åsa Hulbækdal Hauffen (18) reisde vanuit haar thuisland Noorwegen naar Nederland om op Warmonderhof te studeren. “Want biologisch-dynamisch is de enige manier waarop ik wil boeren. Zo’n school is in Europa alleen hier, in Dronten. Hier leer hoe ik mét de natuur kan boeren, hoe we de band tussen dier en mens kunnen versterken en hoe we de aarde kunnen helpen weer gezond te worden. Uiteindelijk wil ik terug naar Scandinavië om te boeren. Maar dat moet dan wel op een gemengd bedrijf zijn, met teelt en veehouderij. Ik vind het belangrijk dat alles met alles samenwerkt.”

Bijdrage aan een duurzame wereld

Thijs heeft nog een aantal jaren studie op Warmonderhof voor de boeg, maar zijn idee voor de toekomst begint al vaste vormen aan te nemen. Hem werden de ogen geopend tijdens de eerstejaars fietsexcursie langs een stuk of acht bd-boerderijen in de regio. “Er was een bedrijf bij dat veel doet aan ecosysteemdiensten. Het boeit

Thijs van der Ent

mij mateloos dat je als boer diensten kan leveren aan de maatschappij op het gebied van schoon drinkwater, frisse lucht en biodiversiteit. De boer als natuurbeheerder, die ook mensen voedt en de omgeving verzorgt. Zo wil ik mijn bijdrage leveren aan een duurzame wereld, voor mijzelf en voor degenen die na mij komen. Als ik klaar ben met school wil ik met mijn bedrijfsplan naar waterschappen en Staatsbosbeheer om ook zoiets te doen.”

Wat Åsa betreft gaat het allemaal om verbinding maken en hóuden, met de aarde en met de dieren. “Het is belangrijk dat we die connectie sterker maken. Dat zal ons helpen bij het oplossen van de klimaatsituatie in de wereld; toekomstgericht voedsel produceren.”

Nieuwsgierig wat Nadia, Åsa en Thijs en hun mede studenten nog meer te vertellen hebben? Lees hun verhalen op de website! aereswarmonderhof.nl•

Beeld van de biodynamische landbouw

De BD-landbouw staat (ook al honderd jaar) aan de wieg van veel vernieuwingen in de landbouw, zoals zelfoogsttuinen, groentepakketten, biovergisters, zorgboerderijen, natuurinclusief boeren en nog veel meer. Het is een heel principiële vorm van landbouw, die de wereld beter wil achterlaten dan dat-ie nu is. Bodem, planten, dieren én mensen worden in de bd-landbouw ‘naar hun aard’ behandeld. Dat betekent dat kippen hun snavels mogen houden, varkens hun staarten en koeien hun hoorns. En ze krijgen de ruimte. Planten worden geteeld in de volle grond, en niet op steenwol of substraat. Kippen leven samen met de haan, want dat zorgt voor een natuurlijke sociale samenhang en minder stress. Varkens mogen wroeten en grazen en ruwvoer zoeken. Natuur-bevorderende maatregelen zorgen voor biodiversiteit op het biodynamische bedrijf.

Biodynamische landbouw is ook een landbouw die oog heeft voor eerlijke sociale en economische verhoudingen. Een biodynamische boer probeert met gemengde landbouw de kringloop te sluiten. Ook werkt hij/zij vaker dan andere boeren in rechtstreeks contact met de burgers die zijn of haar voedsel eten. Een groter voedselbewustzijn en meer maatschappelijke cohesie is het gevolg.

Åsa Hulbækdal Hauffen

Prikb o rd

Het prikbord is bedoeld voor iedereen die iets wil delen met andere 'Nivonners': een oproep, een compliment of juist een kritische noot, een korte anekdote of een mooie foto. Stuur jouw inzending naar toorts@nivon.nl en vermeld 'prikbord' in het onderwerp.

@nivonarnhem

#detoekomstvanonsvoedsel #lezing #natuurvrienden

@sillyruns #oppad

#Trekvogelpad #aandewandel

@kruimelmnstr #koosvorrinktrektocht #nieuwetweedaagse

Ode van een deelnemer aan een Verzorgd en Vrij arrangement in natuurvriendenhuis Banjaert,

Verzorgd en vrij zijn – wie wil dat nu niet?

Verzorgd en vrij zijn – wie wil dat nu niet?

een goed gevuld bord een glimlach en een helpende hand.

Verzorgd en vrij zijn – wie wil dat nu niet?

Op pad kunnen en thuis komen alleen en samen de boel kunnen laten.

Verzorgd en vrij zijn – dat is zelfs in de regen nog blij zijn!

Zeilkampen

voor kinderen en jongeren

Nivon Zomertreff en Nieuwe avonturen in 2025

Zomertreffen 2025

Italië, Oostenrijk en Frankrijk

Alle leeftijden

Zomertreffen organiseert elke zomer tref vakanties op campings bij mooie natuurgebieden. Zonder vast programma wordt er genoeg georganiseerd.

Voor de zomervakantie van 2025 staan er weer vier prachtige zomertreffens gepland. Zomertreffen is een prachtige manier van samen kamperen terwijl je toch alle vrijheid hebt om te doen wat je leuk vindt. Alles wordt door de groep zelf georganiseerd en heel vaak resulteert dit in een caleidoscoop van mooie activiteiten: van stoere wandelingen tot

kitscherige paleizen, van armbandjes maken tot kneiterhard raften en van samen avondeten maken tot een openluchtbioscoop bezoeken.

Dit jaar strijken we neer op vier verschillende plekken. Natuurlijk op onze favoriete camping in de Italië. Maar dit jaar ook op een nieuwe camping in Oostenrijk, een prachtige camping in de bergen in Frankrijk en we gaan dit jaar ook naar de kust van Bretagne.

Wij hebben er ontzettend veel zin in en hopen jullie ook. Begin januari kan je je inschrijven voor onze zomertreffens via de Nivon-website: nivon/reizen•

Salto reizen

Actieve wandelreizen en weekenden voor én door 40-55 jarigen

Salto is de vrolijke naam van de Nivon-reiswerkgroep speciaal voor mensen van 40 t/m 55 jaar. Iedere reis wordt voorbereid en uitgevoerd door in ieder geval één ervaren reisbegeleider. De uitgangspunten van de Nivon-reizen zijn ook uitgangspunten van Salto: groepsreizen met aandacht voor de sociale en avontuurlijke aspecten. Alle deelnemers leveren een actieve bijdrage aan het slagen van de reis; de reisbegeleiders zijn geen reisleiders. Salto organiseert haar activiteiten op een duurzame manier. Hierbij kiezen we voor het genieten van eenvoud.

Nieuwjaars wandelweekend – Drenthe za 11 jan - zo 12 jan 2025

Een weekendje wandelen over de hei, langs hunebedden, bos en de Anser Hooilanden. Met overnachting in Het Hunehuis.

Bijnalentewandelen – Overijssel za 15 maart - zo 16 maart 2025 Een trektocht langs Den Broam, een wandelweekend door het Twentse coulisselandschap.

Mallorca – Spanje za 26 april - ma 5 mei 2025

Het voorjaar is de tijd voor een uitdagende reis over de bergen van Mallorca. We overnachten in hutten en hostels.

Blijf op de hoogte van onze avontuurlijke weekenden en reizen. Zoek en boek via onze website www.saltoreizen.nl

TREQ onvergetelijke kanoreizen

Vaar mee de wildernis in! TREQ organiseert onvergetelijke kanoreizen voor natuurliefhebbers in verschillende leeftijdsgroepen. Al peddelend ontdek je de mooiste natuurgebieden. En echt, kano-ervaring is niet vereist. Beleef een avontuurlijke kanotrektocht over meren en rivieren, door de uitgestrekte landschappen van onder andere Zweden en Duitsland, en kampeer (in het wild) op de mooiste plekjes. Of probeer eerst een (lang) weekend in de kanoparadijzen van Nederland of België. Hieronder een greep uit onze reizen in 2025, ontdek al onze reizen op treqkanoreizen.nl en schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Dan blijf je op de hoogte gehouden van o.a. de weekenden!

Kano avontuur rond Lesjöfors

We zoeken een rustig deel op van kanoparadijs Värmland. Wildkamperen in de vrije natuur, een verfrissende duik en vrijwel elke avond een kampvuur. Bijna twee weken trekken we met onze kano’s door de Zweedse wildernis, over meren en langzaam stromende rivieren. Krijg jij ook al zin om even helemaal weg te zijn?

Mecklenburger Seenplatte

Een afwisselende kanotocht van een week, door het mooiste merengebied van Duitsland, over stroompjes, meren en langs sluizen. Met uitzicht op bossen, weiden en soms een dorpje is elke dag anders. Ontspan ’s avonds op een camping, na een duik in het meer. Vanwege de populariteit van dit gebied kiezen wij voor een verblijf buiten het hoogseizoen.

Kanoën bij Storfors

Boven het dorpje Storfors ligt een netwerk van meren en rivieren. We maken een lange kanotocht door de Zweedse natuur en kamperen daarbij in het wild, soms bij een shelter en een enkele keer op een camping. Geniet van de rustgevende natuur en een gezellige groep mensen op deze avontuurlijke reis.

Nivon

Watersport: Watersport

voor

kinderen

en jongeren (9-20 jaar)

Watersport organiseert elk jaar zeilkampen in Friesland voor kinderen en jongeren van 9-20 jaar, voor beginners én gevorderden. Een leuke week met leeftijdsgenoten staat centraal. Wil jij leren zeilen en een geweldige week beleven? Deze zomer een week lang genieten op het water en bovendien overnachten op een boot of op een prachtige boerderij in Terherne?

Nivon Watersport biedt zeilvakanties aan voor kinderen en jongeren tussen de 10 en 20 jaar oud, zowel beginners als gevorderden. Ga toch zeilen!

Expeditie Friesland 14 t/m 18 jaar

Heb jij zin om de Friese meren te ontdekken en een week lang te gaan en staan waar je wilt? Ervaar deze vrijheid op Expeditie Friesland! Een week lang trekken we op valken door Friesland. Samen bepalen we de route van deze avontuurlijke tocht en gaan we op zoek naar de mooiste slaapplekken.

Zeilvakantie 16 t/m 20 jaar

Wij zijn van mening dat een ideale vakantie bestaat uit een juiste balans tussen actie en ontspanning. Gelukkig is zeilen daar het ideale middel voor! Een week lang trekken wij er vanuit de kampeerboerderij in Terherne elke dag op uit met onze valken en gaan we dorpjes in de omgeving bezoeken of relaxen en zonnebaden op een van de omliggende eilandjes.

Zeilkamp 10-14 jaar

Het zeilkamp voor 10- tot 14-jarigen bestaat uit max. 24 enthousiaste deelnemers, zes stuurlieden die jou leren zeilen en twee gastlieden die zorgen voor heerlijke maaltijden en originele spellen op de kant. Elke dag ga je het water op met een vaste instructeur. Het maakt niet uit of je al kunt zeilen of nog nooit in een boot hebt gezeten: de instructeurs leren jou van alles bij!

Inschrijven is nog niet mogelijk. Hou ze daarom goed in de gaten, die weken van Watersport. Kijk voor het complete aanbod en de data op nivonwatersport.nl

Volg ons op Facebook of Instagram: @nivonwatersport

Vitaal Reizen 50+

Met vitale 50plussers op avontuur, van sneeuwschoenwandelen tot cultuurhistorische projecten. In deze Toorts een overzicht van de reizen in 2025. Kijk voor het meest actuele overzicht op onze website Nivon Vitaal Reizen – daar kan je je ook aanmelden.

Sneeuwschoenwandelen in Villanders

7 t/m 16 februari Dolomieten (Italië), deel II Prijsindicatie leden: € 1099, incl. halfpension, busreis, 5 begeleide sneeuwschoenwandelingen.

Sneeuwschoenwandelen wordt steeds populairder bij 50plussers. Onder leiding van een ervaren en goed opgeleide gids van de lokale VVV gaan we mooie tochten lopen, die iedereen met een behoorlijke conditie aankan.

Normandië en de invasiestranden

31 mei t/m 8 juni Frankrijk

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 599, incl. logies en ontbijt, eigen vervoer. Dit is een thematische vakantie. Wij zoeken enthousiaste liefhebbers van Europese en Franse geschiedenis, om samen van tevoren invulling te geven aan deze interessante tijdreis naar de historische invasiestranden van Normandië.

Zeilen in valken

20 t/m 22 juni Friesland

Prijsindicatie leden: € 535 , incl. volpension, eigen vervoer. Twee dagen zeilen met valken in Friesland. We verblijven bij een gerenommeerde zeilschool en krijgen twee volle dagen zeilles van erkende zeilinstructeurs. Uiteraard maken wij mooie zeiltochten door de wateren van Friesland. Wij zitten met maximaal drie deelnemers in een schuitje, zodat er voldoende aandacht is om zelf beter te leren zeilen.

Wandelen in de Vulkaaneifel bij Laacher See 15 t/m 22 augustus Duitsland

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 385 , incl. logies en ontbijt, eigen vervoer. Midden in het natuurgebied Laacher See - aan de voet van de Thelenberg - ligt Naturfreundehaus Laacherseehaus. Naast de goede ligging biedt het huis een breed scala aan rondleidingen op het gebied van vulkanisme en biologie.

Wandelen langs de Roze Granietkust - Bretagne

30 augustus t/m 6 september Frankrijk Prijsindicatie leden: € 529 , logies, ontbijt + lunch op basis van zelfverzorging, eigen vervoer. Op het programma staan zes dagetappes van ongeveer 20 km. We wandelen op de GR34 vanuit de camping. Voor verder weg

gelegen etappes nemen we een taxi. Het is nog zomer en er waait een zachte warme bries. En dan die kust en die zee… Baaien, grote verschillen tussen eb en vloed, diepe rivierarmen, stranden en ontelbare eilandjes

Fietsen en wandelen op waddeneiland

6 t/m 12 september Terschelling

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 595 , incl. logies en ontbijt + 3 x diner, eigen vervoer. Terschelling is misschien wel het mooiste Waddeneiland. Het heeft prachtige zandstranden en fraaie natuur zoals natuurreservaat de Boschplaat. Als je gaat fietsen of wandelen op het eiland zie je bijna geen auto's.

Steden- en cultuurreis Warschau 6 t/m 13 september Polen

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 615 , incl. logies en ontbijt, treinreis. Warschau is de hoofdstad van Polen. Bewandel de Koninklijke route en ontdek de unieke geschiedenis van deze mooie stad. Verbazingwekkend veel historie in de vorm van monumenten is in Stare (oude) en Nowe Miasto bewaard gebleven.

Wandelen: Dutch Mountain Trail

13 t/m 20 september Zuid-Limburg

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 319 , logies, ontbijt + lunch op basis van zelfverzorging, eigen vervoer. Duizend kilometer rijden om een mooie bergwandeling te maken? Welnee, dat is echt niet nodig! Vlakbij bij huis ligt er een prachtige tocht te wachten om door jou ontdekt te worden. De Dutch Mountain Trail in Zuid-Limburg!

Wandelen: oostelijk traject van Trekvogelpad

14 t/m 20 september Nederland

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 315 , incl. logies, ontbijt + lunch op basis van zelfverzorging, eigen vervoer. Tijdens deze wandel- en cultuurreis lopen we vijf dag-

etappes van ongeveer 17 kilometer vanuit Natuurvriendenhuis Den Broam in Buurse en het ABK-huis bij Eerbeek. In beide huizen verblijven we drie nachten.

Wandelen: Stellingenpad, deel II (dezelfde route als deel I)

21 t/m 27 september Nederland

Prijsindicatie leden: vanaf ca. € 309 , incl. logies, ontbijt + lunch op basis van zelfverzorging, eigen vervoer. Deze wandel- en cultuurreis behelst vijf dagetappes van ongeveer 16-18 kilometer vanuit Natuurvriendenhuis

Allardsoog in Een-West. We lopen over het noordwestelijke stuk van Wolvega via Oosterwolde richting Allardsoog.

W e nodigen iedereen nadrukkelijk uit om voor de meest actuele informatie onze website te bezoeken: vitaalreizen.nivon.nl

D-day Normandië

31 mei t/m 8 juni 2025

Gezocht: Enthousiaste medereizigers die samen met ons invulling willen geven aan een prachtige reis naar de historische D-Day landingsstranden. Aan de kust van Normandië hebben we inmiddels al een locatie, en dus ook een datum: 31mei t/m 8 juni 2025, 81 jaar na de landingen! Het lijkt ons leuk om samen met jullie het programma verder invulling te geven. Voorbereidende besprekingen willen we plannen in bijvoorbeeld het Oorlogsmuseum Overloon en Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek. Meld je z.s.m. aan. Er zijn nog plaatsen vrij maar we willen ook graag verder met de voorbereidingen. Kom erbij! Meer info en aanmelden: Paul de Ruiter / paulderuiter123@gmail.com en Coen Jekel / jekelcoen@gmail.com

Reizen 25 ­ 40 jaar

Spring organiseert actieve reizen en weekenden in Europa, voor enthousiaste buitensporters. Iedere reis wordt één keer georganiseerd en is dus uniek!

Monts d’Ardêche, Frankrijk sneeuwschoen wandeltocht langs gîtes d’étape***

Za 11 t/m za 18 januari JV2501 incl. 7 overnachtingen o.b.v. halfpension (behalve laatste dag), vervoer ter plaatse, Spring reisbegeleiding, huur sneeuwschoenen. Wintertrekking dwars door de bergketen van de Ardèche (1000-1750 m hoogte). We wandelen afwisselend door bossen en landelijk open gebied: met sneeuw absoluut een winters wonderlandschap. Vanaf de atypische vulkaantoppen vaak een adembenemend uitzicht over Massif Central en Alpen. Inschrijven kan tot 1 december

Pembrokeshire Coast Path, Wales trektocht langs hostels***

Za 10 t/m zo 18 mei JV2503 incl. treinreis, vervoer ter plaatse, overnachtingen, Spring-reisbegeleiding, ontbijt en diner. Het Pembrokeshire Coast Path is de plek voor liefhebbers van Groot-Brittannië! Wandel langs spectaculaire kliffen, bijzondere eilanden, prachtige zandstranden en lieflijk boerenlandschap. Het landschap van Wales leest als een geschiedenisboek, vol Kelten, Romeinen en Vikingen. Hoe leeg het landschap ook is, elk dorpje heeft wel een knusse pub voor thee met scones of een goede pint. We slapen in hostels, dus de rugzakken blijven relatief licht. We zullen wel deels voor onze eigen maaltijden moeten zorgen.

Peaks of the Balkans, Albanië, Kosovo en Montenegro wildkampeertrektocht**** Vr 6 t/m zo 15 juni JV2504 incl. overnachtingen in tent en homestays, vervoer ter plaatse, Spring-reisbegeleiding. Ga mee naar een van Europa’s meest bijzondere berggebieden. Jarenlang was dit deel van de Dinarische Alpen ontoegankelijk. De Peaks of the Balkans-trail koppelt de mooiste delen van

Reizen

het grensoverschrijdende gebied aan elkaar. Naast indrukwekkende bergwanden en mooie bergmeren zijn het ook de culturele aspecten die een trektocht hier tot een onvergetelijke ervaring maken. Afgelegen bergdorpen met hun eigen gebruiken, ontmoetingen met herders en een bijzondere bootreis over het stuwmeer van Koman.

Sentier des Douaniers, Bretagne, Frankrijk kampeertrektocht ***

Vr 4 t/m zo 13 juli JV2505 incl. campings, ontbijt/lunch/diner op wandeldagen, vervoer van, naar en ter plaatse, Spring-reisbegeleiding. Zin in een avontuurlijke wandeling langs één van Europa's mooiste kusten? Volledig zelfvoorzienend en met de zilte zeelucht in onze haren volgen we de GR34, waar ooit smokkelaars en douaniers elkaar te slim af probeerden te zijn. Nu is het onze beurt om deze iconische route te verkennen!

Op hoogte door de Lagorai, Italië trektocht langs berghutten****

Vr 11 t/m zo 20 juli JV2506 incl. overnachtingen obv halfpension, vervoer ter plaatse, Spring-reisbegeleiding. Hou je van lange, pittige wandeldagen, onherbergzame gebieden en kleine, gemoedelijke berghutten? Tijdens deze reis ontdekken we de bergketen Lagorai in het oosten van de regio Trentino in Italië. Veel hoogtemeters met de nodige technische uitdagingen, een gevarieerd landschap en ‘s avonds genieten van heerlijke bergmaaltijden.

Kamperen in Ötztal, Oostenrijk standplaats kampeerreis met mini-huttentocht***

Za 19 t/m zo 27 juli JV2507

incl. overnachtingen o.b.v. volpension, vervoer ter plaatse, Spring reisbegeleiding. Prachtige bergtochten zonder zware rugzak? Dat kan! Wegens succes herhalen we de standplaats-kampeerreis. Vanaf de mooi gelegen camping verkennen we het Ötztal - een schitterend dal met veel groen, hoge bergtoppen en niet te vergeten: veel bergmeertjes! Pittige dagtochten in de omgeving en als kers op de taart een mini-huttentocht.

Opfrissen in de Ortler, Italië trektocht langs berghutten*****

Vr 26 juli t/m zo 3 augustus

Incl. treinreis, overnachtingen o.b.v. halfpension, lokale transfers, Spring reisbegeleiding. Kan jij wel een opkikker gebruiken, ga dan mee op deze bikkeltocht langs de wanden van de Ortler, een imponerend bergmassief in het hart van Zuid-Tirol. We doorkruisen het van oost naar we zelfs een hut boven de 3000 meter bereiken! Kenners beschouwen deze tocht als een van de mooiste van de Alpen. Veel hoogte-

meters en goede Italiaanse berghutten maken dat we gaan afzien en genieten!

Rondweg Wilder Kaiser, Oostenrijk trektocht langs berghutten***

Za 2 t/m zo 10 augustus JV2411

Incl. treinreis, overnachtingen o.b.v. halfpension, lokale transfers, Spring reisbegeleiding. De majestueuze Wilder Kaiser wordt gekenmerkt door zijn ruige rotsmassief. Tijdens deze trektocht trekken we rondom dit indrukwekkende gebied. Onderweg genieten we van de mooiste plekjes in het Kaisergebergte met uitzicht vanaf de Chiemsee tot aan de Großglockner, en natuurlijk elke dag de Wilder Kaiser. Ga jij mee?

Venediger Höhenweg, Oostenrijk huttentocht rond de Großvenediger****

Vr 15 t/m zo 24 augustus JV2510

Incl. overnachting o.b.v. halfpension, treinreis, vervoer ter plaatse en Spring reisbegeleiding. Steile beklimmingen en lopen over smalle paadjes, altijd met de mooiste uitzichten. Aan het eind van de dag kunnen we genieten van het Oostenrijkse huttenleven: comfortabel, een lekker hapje en drankje en er wordt elke dag voor ons gekookt. Ga jij mee op deze uitdagende tocht?

Dwars door Lapland, Noorwegen en Zweden wildkampeertrektocht ****

Zo 24 augustus t/m vr 5 september

Incl. Spring reisbegeleiding en materiaal; één overnachting in berghut, max. 3 kampeerovernachtingen naast berghut; één overnachting op camping, overige nachten wildkamperen; nachttrein vanaf Stockholm; lokaal vervoer; maaltijden tijdens trekking. Eindeloze wildernis zo ver het oog reikt… Het weidse landschap van Lapland is gemaakt voor een fantastische kampeertrektocht! Dwars door al dit moois loopt de Kungsleden, inmiddels bij velen bekend. Maar het kan nog mooier! We maken onze eigen route, van het ruige grensgebied van Noorwegen en Zweden via de groene Zweedse dalen naar het Kebnekaise-massief.

Ben je benieuwd naar alle reizen en weekenden van Spring? Houdt dan de website springreizen.nl in de gaten. We gaan namelijk ook nog naar Haut-Jura en Sächsische Schweiz.

Een zomer om nooit meer te vergeten

Sinds 1973 organiseert JUMP de leukste zomerkampen van Nederland! Dat betekent dat wij inmiddels alweer 50 jaar bestaan. Met een werkgroep van negen vrijwilligers en een grote groep fantastische begeleiders zetten wij ons het hele jaar in om de allerleukste kampen neer te zetten. JUMP heeft een groot archief aan originele en leuke spellen, mooi kampmateriaal en heel veel verkleedmateriaal. Wij trekken alles uit de kast om de zomer onvergetelijk te maken!

Een week op kamp met JUMP betekent een week eindeloze lol! Ook komende zomer gaan we weer rennen door de bossen, vrienden maken, mysteries oplossen, spellen spelen en 's avonds lekker opwarmen bij het kampvuur.

Jump zomerkampen

2025

Noodgeval

19 t/m 26 juli 13-15 jaar

Het Hallse Hull in Hall

Bij Noodgeval beleven we eindeloze avonturen tot in de late avonduren!

Ongekend Content

26 juli t/m 2 augustus 15-17 jaar

Het Hallse Hull in Hall

Een zomer vol actie, uitdaging en fun – dat is Ongekend Content. Ben jij er klaar voor?

Beestenboel

28 juli t/m 1 augustus 6-9 jaar

Aalbertshoeve in Ermelo

Trek je beste schoenen aan en maak nieuwe vrien djes bij Beestenboel, het wildste kamp van allemaal!

Erop of Eronder

2 t/m 9 augustus 11-13 jaar

Het Hallse Hull in Hall

Spring, klauter, ren en ontdek: bij Erop of Eronder is het altijd actie geblazen!

Op Stelten

9 t/m 16 augustus 9-11 jaar

Het Hallse Hull in Hall

Als het kamp Op Stelten staat, is alles mogelijk en niets te gek. Zien we je daar?

Het worden weken bomvol met de vetste bosspellen, spooktochten, een uniek thema en nog veel meer te gekke activiteiten. Elke dag is het weer een verrassing wat we gaan doen. Aan het einde van de week wil je niet meer naar huis, want op kamp mag je lekker gek doen en helemaal jezelf zijn! Klinkt dit als de zomer die jij wil beleven en ben je tussen de 6 en 17 jaar? Schrijf je dan snel in voor één van de kampen van 2025.

Wil je altijd op de hoogte blijven? Volg ons dan op Instagram of Facebook . Daar zijn wij te vinden als @jumpzomerkampen Of neem voor meer info een kijkje op de site j um pzomerkam p en.nl

wandel60plus

Kleinschalig, zelfvoorzienend en actief

Ook in 2025 organiseert de werkgroep Wandel60plus een voorjaars- en een najaarswandelreis rondom buitenlandse natuurvriendenhuizen. De wandelreizen zijn binnen een dag goed te bereiken, gerekend vanuit Utrecht, en zo mogelijk ook met OV. We verblijven in eenvoudige huizen, en soms help je mee met koken en schoonmaken. De groep bestaat uit ongeveer 14 deelnemers en we verblijven op tweepersoonskamers (een enkele keer is het mogelijk voor een eenpersoonskamer te kiezen).

Het programma – meestal wandelen – bepaal jij, samen met de andere deelnemers. En doe je eens niet mee met gemeenschappelijke activiteiten, dan is dat ook prima.

Hou de plannen voor 2025 in de gaten via wandel60plus.nivon.nl

Wintersport

Alle leeftijden

Elk jaar organiseert Wintersport leuke, sociale groepsreizen naar de sneeuw, met oog voor natuur en milieu. Van skiën tot langlaufen en (sneeuwschoen)wandelen. In een paar groepsreizen is nog plek. Kijk hiervoor op de Nivon-website nivon/reizen

Wintersportreis Tirol, Oostenrijk 18 t/m 25 januari 2025 georganiseerd door afd. Aalsmeer e.o.

Prijs € 649 , niet-leden € 689

Bestemming: Wildermieming, Tirol, Oostenrijk. Verblijf in Hotel Traube, met halfpension, zwembad en sauna. Het Mieminger Plateau is een regio met typisch Tiroler dorpjes, omgeven door imposante bergen. De bus vertrekt vanuit Aalsmeer en blijft de hele week bij ons. Informatie bij Tilly Moerenhout, e-mail: jthdej@ziggo.nl

Bergsport Trefkamp

Op naar de top

Na een avontuurlijk jaar in Slovenië zoekt het Bergsport Trefkamp het in 2025 dichter bij huis. En hoger! We gaan naar Oostenrijk, voor de tweede keer in ons bestaan. Dit trefkamp is goed bereikbaar per auto en trein. De camping ligt bij het Nationale Park Großglockner, op 1288 m boven NAP; een prachtig Alpien berggebied. Samen op avontuur, jong tot oud(er), zelforganiserend en zelfverzorgend, en met eigen vervoer. Bij de treftent worden elke avond onder het genot van koffie/ thee avonturen gedeeld en smeden we plannen voor de volgende dag. Deze succesformule werkt al 52 jaar.

Meer info, wie komen er nog meer, en (eventueel onder voorbehoud) inschrijven: bergsporttrefkamp@gmail.com. En kijk ook op onze website. Google op Bergsport Trefkamp Nivon. Wacht niet te lang want vol = vol.

Bergsport Trefkamp Großglockner 13 juli t/m 12 augustus Heiligenblut, Oostenrijkse Alpen, Oostenrijk

Prijs: Volwassenen € 1, kids € 0,50 p.p.p.d. Camping: € 10 (volw.), € 5 (3-13 jr), auto € 5 per dag, tent € 10 (tarieven 2024).

Logeren en kamperen bij de Natuurvrienden

Kies waar je wilt overnachten en boek!

Reserveer online via nivon.nl

Nivon Natuurvriendenhuis

Hier start ook een wandeltweedaagse: nivon.nl/wandeltweedaagsen

Nivon Kampeerterrein

Nationale Streekpaden

Stellingenpad

Lange-Afstand-Wandelpaden

ABK-huis - Hall (H) abkhuis.nivon.nl, 088-0990970

Allardsoog - Een-West (H) allardsoog.nivon.nl, 088-0990971

Banjaert - Wijk a. Zee (H, K) banjaert.nivon.nl, 088-0990972 (na 19.00)  banjaert.nivon.nl/kampeerterrein, 088-0990973

De Bosbeek - Bennekom (H) bosbeek.nivon.nl, 088-0990974

Den Broam - Buurse (H, K) denbroam.nivon.nl, 088-0990975

Eikhold - Heerlen (H) eikhold.nivon.nl, 088-0990976

De Gele Anemoon - Wijlre (K) degeleanemoon.nivon.nl, seizoen: 088-0990957, overig 088-0990977

De Gronselenput - Wijlre (K) gronselenput.nl, 043-4591645

De Grutto - Delft (K) degrutto.nivon.nl, (18 - 19 u), seizoen: terrein 088-0990958, reserveren buiten seizoen: 088-0990978

Het Hallse Hull - Hall (K) hethallsehull.nivon.nl, 088-0990979

De Hondsrug - Noordlaren (H, K) dehondsrug.nivon.nl, 088-0990980

Het Hunehuis - Darp (H, K) hunehuis.nivon.nl, 088-0990981

De Kleine Rug - Dordrecht (H, K) dekleinerug.nivon.nl, 088-0990982

Koos Vorrinkhuis - Lage Vuursche (H) koosvorrinkhuis.nivon.nl, 088-0990983

Krikkenhaar - Bornerbroek (H, K) krikkenhaar.nivon.nl, 088-0990984

Lettelbert - Lettelbert (K) lettelbert.nivon.nl, 088-0990985

De Meenthe - Noordwolde (K) demeenthe.nivon.nl, 088-0990966

Morgenrood - Oisterwijk (H, K) morgenrood.nivon.nl, 088-0990987

Het Zeehuis - Bergen a. Zee (H) zeehuis.nivon.nl, 088-0990988 (telefonisch bereikbaar di 19-21 uur, vr 10-12 uur)

Bel de contactpersonen of reserveer via de website voor een verblijf in een Nivon Natuurvriendenhuis (H) of op een kampeerterrein (K). nivon.nl

met het OV naar de Kleine Rug , Dordrecht

Beste redactie,

Goed initiatief om OV-mogelijkheden te benoemen in de vorige Toorts (Herfst, pagina 20/21). Wij van De Kleine Rug willen hier graag wat aan toevoegen. Als lezer krijg je het beeld dat je naast de trein nog een ander OV-middel nodig hebt om naar De Kleine Rug te komen. Maar De Kleine Rug is juist, in tegenstelling tot diverse andere huizen en terreinen, heel goed met de trein te bereizen! Doorreizen met de trein naar station Dordrecht Stadspolders is veel logischer dan vanaf station Dordrecht een OV-fiets te huren of de bus nemen.

Vanaf Dordrecht Stadspolders is het slechts een korte wandeling van 750 meter. GPS: Loswalweg 2, 3315 LB Dordrecht. Loop of rijd door naar het parkeerterrein aan het water en bel 088-0990962 om overgevaren te worden.

de Kleine Rug , Dordrecht

#broamhut

#ontdeknederland

#DenBroam

De Groene Morgen heeft nog enkele koopwoningen beschikbaar in hun ecologische en gemeenschappelijke CPO project in Zetten (Overbetuwe). We verwachten dat de huizen in 2025 gebouwd kunnen worden. Heb je zin en tijd om je in te zetten om een prachtig woonproject mede vorm te geven? Kijk op degroenemorgen.nl of mail naar info@degroenemorgen.nl

Tag ons op de socials

@nivonnatuurvrienden en deel je ervaring!

Natuurvrienden voor de vrede

Nivon sloot zich exact 100 jaar geleden aan bij de Internationale Natuurvriendenbeweging (NFI). Reden om onze zusterorganisaties in Nederland uit te nodigen voor de jaarlijkse NFI-conferentie, die de status heeft van een statutaire ledenvergadering. En zo waren elf van de negentien nationale secties van NFI afgelopen september vertegenwoordigd in Natuurvriendenhuis Eikhold.

Onze gasten waren onder de indruk van de charme en kwaliteit van dit huis, mede bepaald door de gastvrijheid van de huiswachten Janet en Anno Visser. Ook de inzet van meester-kok Edsart Santema, ondersteund door bestuurslid Christa Schep, werd zeer gewaardeerd. Dat het huis draait op vrijwillige inzet is bij onze zusterorganisaties bepaald geen vanzelfsprekendheid. Veel buitenlandse natuurvriendenhuizen zijn verpacht, of worden geëxploiteerd door betaalde krachten.

De jaarlijkse conferentie is bedoeld om bij het NFI-Bestuur een vinger aan de pols te houden. Wordt het beleid voldoende in activiteiten omgezet, en is het financiële beheer onder controle? Dat laatste is enigszins zorgelijk. De kosten hebben voornamelijk betrekking op personele lasten en huisvesting. Door de voortschrijdende inflatie is er vanuit de contributieafdracht sprake van onderfinanciering, zodat de NFI voor een sluitende exploitatie afhankelijk is van (Europese) projectmiddelen. De NFI heeft als

koepelorganisatie geen eigen huizen en ook geen individuele leden, voor wie programma´s ontwikkeld moeten worden. Het beleidsaccent heeft daarom vooral betrekking op maatschappelijke onderwerpen op het gebied van duurzaamheid, klimaatrechtvaardigheid en vrede. In dat opzicht dient de NFI ons tot beleidskader.

Oproep tot vrede en ontwapening

Het motto voor de conferentie luidde: ´Natuurvrienden voor de vrede´. Niet eenvoudig binnen onze gelederen (met uiteenlopende geopolitieke achtergrond) tot consensus te komen over de optimale weg naar de vrede, maar het is gelukt om ons unaniem achter een gemeenschappelijke verklaring te scharen met een oproep tot vrede en ontwapening. Sfeerbepalend was daarbij de decoratie van de vergaderzaal met vredesvlag en vredesbanieren.

De beperkte mogelijkheid om fietsen mee te voeren op internationale treintrajecten is het tweede agendapunt dat tijdens de

Groepsfoto in

Vredeszaal te Aken.

NFI-voorzitter

Manfred Pils hijst samen met beheervoorzitter Peter Snijders van Eikhold een vredesvlag.

conferentie werd besproken. De vergadering heeft besloten hier op nationaal niveau actie op te ondernemen, vanuit het oogpunt van duurzaam reizen.

Op zondag vierden we gezamenlijk de Internationale Natuurvriendendag, de dag waarop wij herdenken dat onze beweging op maandagavond 16 september 1895 in Wenen is opgericht. Op die dag maken we duidelijk waar onze beweging voor staat. Gezamenlijk hebben wij de 322 m hoge Vaalserberg beklommen – de hoogste top in Nederland, ook bekend als Drielandenpunt. Deze 10 km lange wandeling – met vredesvlag! – leverde de deelnemers een persoonlijk certificaat op, verbonden met een individuele donatie van € 10 voor het NFIKlimaatfonds. Daar kunnen in Zuidwest-Afrika weer de nodige boompjes mee geplant worden. Vervolgens brachten wij een bezoek aan het stadhuis van Aken, waar wij met toestemming van de burgemeester een groepsfoto hebben gemaakt in de historische Vredeszaal, ooit ingericht voor de ratificatie van de Vrede van Aken in 1748. De zaal is nooit voor dat doeleind gebruikt; een goede reden om uitgerekend hier duidelijk te maken, dat de 350.000 leden van de Internationale Natuurvriendenbeweging zich engageren voor vrede en ontwapening, zoals dat ook in de statuten van de NFI verwoord is. •

Vredestocht 2025

Nivon haakt in 2025 aan bij de tweejaarlijkse Vredeswandeltocht, georganiseerd door Naturfreunde Deutschland. In mei 2025 start deze tocht namelijk in Nederland, bij het Vredespaleis in Den Haag. Deze startdag is op 3 mei. Op 4 mei gaat het te voet of per fiets richting natuurvriendenhuis Kleine Rug, via Rotterdam en de waterbus van Rotterdam naar Dordrecht. ’s Avonds volgt dan vanzelfsprekend de Dodenherdenking. Op 5 mei gaan we verder naar Morgenrood via het Bevrijdingsfestival in ’s-Hertogenbosch. Daarna via het voormalige concentratiekamp in Vught naar de atoomwapenopslag in Volkel. Op de vijfde dag trekt de Vredesmars via de oorlogsgraven bij Groesbeek naar Kreef in Duitsland. Daarna verloopt de route via het Roergebied naar Bremen.

Bij elkaar duurt de tocht drie weken. Wandelaars leggen max. 15 km per dag af (en trajecten per OV), de fietsers 60 km. Elke avond ontmoeten fietsers en wandelaars elkaar op dezelfde locatie. Je kunt je per dagtraject aansluiten bij de Vredestocht, of een aantal dagen achter elkaar meereizen. Wel zelf voor een overnachtingsplek zorgen.

Bij intekening wordt een solidariteitsbijdrage verwacht van € 10 per dag (met een maximum van € 50) om de organisatiekosten te dekken. Zie ook www.frieden-in-bewegung.de

Yannick Kiesel (bestuurslid Duitse Natuurvrienden) verzorgde tijdens de conferentie een korte presentatie over de geplande Vredesmars van Den Haag naar Bremen, in mei 2025. zie kader hierboven.

Natuurvriendenhuis in Wales met onze hulp

Voor me liggen vier aandelen. De oorspronkelijke bezitter heeft ze op 14 juni 1957 per giro gekocht voor één gulden per stuk. De aandelen zijn uitgegeven door het toen malige Instituut voor Arbeidersontwikkeling waarin opgenomen

De Natuurvrienden – nu Nivon. Kees de Boer, op dat moment voorzitter van het IvAO, heeft achterop de aandelen geschreven, dat u door het schenken van uw gulden de Engelse ‘Country Friends’ helpt hun eerste huis te bouwen.

Al een paar jaar is dan in Engeland en Schotland een natuurvriendenorganisatie werkzaam, aangesloten bij de Natuurvrienden Internationale. Er zijn nog maar een paar groepen; de grootste daarvan zit in Liverpool. De Country Friends zijn klein in getal, maar bezitten veel ondernemingszin. Ze kunnen een natuurvriendenhuis kopen, in Noord-Wales “een paar kwartier sporen van Liverpool. Opeens krijgen ze de kans dezelfde ontwikkeling in gang te zetten als de zusterorganisaties op het vasteland. Huizenbezit betekent grotere aantrekkelijkheid voor de leden .”

Het huis waarop de Britten hun oog hebben laten vallen, is een leegstaand voormalig noodziekenhuis. Prachtig gelegen in een stil natuurgebied. Het is daar

‘neergepoot’ in oorlogstijd. Heel verstandig natuurlijk om zieken en gewonden ver van de grote steden onder te brengen. Steden liepen immers voortdurend het gevaar gebombardeerd te worden.

De Engelse Natuurvrienden kunnen het pand kopen voor 900 pond, zeg 9000 gulden: “Dat is een krats.” Een dergelijk huis zou in Nederland al gauw vijftien maal zoveel gekost hebben. Niet duur dus, maar… onze Engelse vrienden hebben “geen rooie duit of penny.” Zo dreigt dit aanbod aan hun neus voorbij te gaan. Maar dan is buiten de internationale saamhorigheid gerekend... “Praten we alleen maar met de mond over internationale samenhang of spreekt ons hart ook nog een woordje mee?”

Aandeel

met open vuur, dat ook zomers wordt aangestoken en dat schept een genoeglijke sfeer. Voor mensen die van een rustige vakantie houden in een prachtige wandelomgeving is het een ideale plek. Als je er vijftien mensen per dag ziet krijg je het gevoel, dat het er vandaag toch wel erg druk was!”

Can I stay in the Holland room?

De Britse vrienden stelden het bezoek van de Boontjes zo op prijs, dat hun kamer voortaan met de naam Holland room zal worden aangeduid.

De kamer is voorzien van zwarte letters ‘Holland’.

Het dagelijks bestuur van de Natuurvrienden Internationale verschaft een renteloze lening van 5000 gulden. De Duitse Natuurvrienden doen daar nog eens 2000,- bij. En, althans dat is het plan, de Nederlandse Natuurvrienden, de leden van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling, gaan minstens ƒ 1000,- schenken. “Dat durven we zo maar te beweren. We hebben waarachtig zelf nog wel een verlanglijstje uit te voeren. Op dat lijstje staan wel andere bedragen dan ƒ 1000,- genoteerd. Maar toen de Britse kreet om hulp kwam, hebben we gezegd: de ‘Country-Friends’ krijgen voorrang.”

Grote dank van de ploeteraars!

Kees de Boer en zijn bestuur laten er geen gras over groeien. Ze laten echte Engelse aandelen drukken. In elk geval met een Engelse tekst, waaruit blijkt dat ‘houder dezes’ voor één Nederlandse gulden aandeelhouder is geworden in het eerste Britse Natuurvriendenhuis.

“Gegarandeerde rente: de grote dank van de ploeteraars, die proberen ook in Groot-Brittannië het onvolprezen natuurvriendenwerk wortel te doen schieten.” Het bestuur roept op een bedrag, afgerond op hele guldens, over te schrijven. “Kom over de brug, mensen! Engelse jongens zijn in 1944 voor u bij Arnhem uit een vliegtuig gesprongen. Spring op uw beurt nu voor de Engelsen in de bres. Wij van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling danken u voor uw bewijs van internationale solidariteit.”

Natuurlijk kwam dat huis er. Een jaar later is ons lid W.J. Boon uit Den Haag de eer ten deel gevallen de eerste Nederlandse gast te zijn in het pas geopende Engelse natuurvriendhuis in Noord-Wales. Hij bracht er met vrouw en kinderen prettige dagen door “in vriendschappelijke omgang met de Engelsen.”

Vriend Boon meldt dat het huis bestaat uit twee houten barakken van stevige constructie op een gemetselde fundering. Enthousiast meldt hij dat de kamers zijn voorzien van warm en koud stromend water. “Er zijn enige kamers

Dat brengt de Country Friends op nog een ander idee. Ze willen nu de verschillende vertrekken in het gebouw wijden aan de landen waarmee ze via de Natuurvrienden lnternationale verbonden zijn. Allemaal voorzien van een bord met het embleem van de betreffende natuurvriendenorganisatie. Kees de Boer c.s. doen weer een oproep: “U kent dat soort borden wel: ze prijken veelal boven de ingang van onze eigen natuurvriendenhuizen. Wie is bereid zo’n bord op een redelijk formaat voor ons te maken?

Materiaalkosten zullen wij graag vergoeden.”

Er is sindsdien wel wat veranderd. Het oude hospitaal is geen natuurvriendenhuis meer, maar de Britse Natuurvrienden beschikken wel over een bescheiden aantal huizen (zie www.nf-int.org/en/themen/ naturefriends-houses/naturefriends-houses-international) En waarschijnlijk om te voorkomen dat bezoekers vrezen verzeild te raken in een linedance met Dolly Parton heten de Country Friends nu Friends of Nature UK •

Bron: Nivon archief

Voorzitter Kees de Boer, 1957.

Kijk

Cinetree Filmclub met een missie

Duik deze donkere dagen samen in de wereld van film en documentaires via Cinetree! Nivon-leden kijken de maand december gratis, met de code nivoncinetree2024 Die voer je in via cinetree.nl/cadeau *

Maar wat is Cinetree?

“Via Cinetree heb je altijd toegang tot een unieke selectie van twintig films en documentaires. Zo hoef je nooit meer lang te zoeken naar een goede film! Wekelijks voegen we twee nieuwe titels toe aan de selectie. Elke film wordt zorgvuldig geselecteerd en persoonlijk ingeleid door een filmmaker, acteur of liefhebber.”

Wat doet film?

“Film is een toegankelijke vorm om een verhaal te vertellen. Wij geloven dat films zaadjes planten; ze kunnen ons raken, inspireren en zelfs tot actie bewegen. In een wereld waarin we zo vaak tegenover elkaar

onze tips

Human Nature (Nederland, 2022)

Sophie wil weg van de drukte en alles wat moet in Nederland, en besluit 500 kilometer door Noorwegen te wandelen. Voor wandelaars, hikers, liefhebbers van stilstaan en genieten van het uitzicht, de bergen en de bossen. Leuk feitje: de 500 kilometer-lange tocht is tijdens de opnames daadwerkelijk gewandeld.

Antoinette dans les Cévennes (Frankrijk, 2020)

Samen met haar ezel Patrick – en niet met haar geheime minnaar – wandelt Antoinette door de Franse bergen, al loopt dat niet altijd zoals ze wil. Voor wie een komediefilm op z’n tijd wel kan waarderen.

Cowboys (Verenigde Staten, 2020)

Troy en zijn transzoontje Joe vluchten de natuur in, in de hoop dat ze Canada bereiken voordat ze gevonden worden. Voor wie van wat actie houdt, maar ook van drama – met altijd een zakdoekje bij de hand.

Honeyland (Noord-Macedonië, 2019)

Een poëtische documentaire over honing, bijen en de relatie tussen mens en natuur. Voor de dromers, bewonderaars van ambachten en mooie natuur.

staan, kan een goede film ons helpen de ander beter te begrijpen.”

Wat doet Cinetree?

“We willen met onze filmselectie – en ook de films die we zelf (laten) maken – zoveel mogelijk mensen bereiken. Daarom werken we met partners zoals Nivon en andere ngo’s, om belangrijke thema’s op de kaart te zetten. Daarnaast organiseren we elk jaar het Forest Film Festival en gaan we met Cinetree on tour het land in, waarbij we samen films kijken in de openlucht en op bijzondere locaties. Uiteraard met inspirerende, eigenwijze en verrassende inleidingen vanuit onze filmclub. Samen kijken is immers het allerleukste, en napraten is minstens zo belangrijk.”

* Na de gratis maand gaat je aanmelding automatisch over in een betaald abonnement (10 euro per maand), maar is altijd opzegbaar – ook voordat die betaalde maand ingaat. •

Kijk mee, alleen of met je afdeling, werkgroep, je Nivonfamilie! We zijn benieuwd wat de films met jou doen. Laten we in gesprek blijven. •

Het grote Bijzondere Bosbeesten boek

Bijzondere Bosbeesten, waar komen ze vandaan? Waar hebben ze al die tijd gezeten? En wat hebben ze te vertellen? Dit is een boek is om van te genieten. Laat je verrassen door verborgen schatten in de natuur. Jeroen van Lente neemt je mee in de wondere wereld van de bosbeesten. Het is niet moeilijk ze tegen te komen. Ga de natuur in, vertraag en geef je ogen de kost. Ontmoet de veelvormige en eigenzinnige bosbeesten, maak ze zelf en schrijf een gedicht of een verhaaltje over ze.

Ontdek, geniet en speel er mee

Het grote Bijzondere Bosbeesten boek zit boordevol inspiratie, in beeld en woord. Ook jij kunt bosbeesten-ontdekker worden. Met praktische tips kun je jouw eigen bosbeest maken én verhaaltjes en gedichten schrijven over het door jou gemaakte beest. Iedereen kan het en het is superleuk om te doen. Na het bekijken en lezen van dit boek loop je met heel andere ogen door de natuur. Je ziet meer en je kunt veel plezier beleven aan het vinden, maken en beschrijven van jouw eigen bijzondere bosbeesten. jeroenvanlente.nl/winkel/bosbeestenboek

20 euro excl. verzendkosten•

90 jaar oud en 70 jaar lid van Nivon Lichtend voorbeeld

Henk Joustra, een montere en energieke senior, viert tijdens dit jubileumjaar van Nivon zijn eigen mijlpalen: zijn 90ste verjaardag én met 70 jaar lidmaatschap van Nivon is Henk Joustra recordhouder. Hoog tijd voor kennismaking met deze baanbrekende Nivonner.

Henk woont tegenwoordig in Zuid-Holland, in een appartement van een Alphense zorginstelling. Verhuizingen en reizen markeren zijn leven. Hij bezocht meer plaatsen in het buitenland dan nu politiek correct zou zijn; onder meer Taiwan, Singapore, India, China, Mongolië, de VS en Canada. Zijn appartement draagt er de sporen van: wajangpoppen, een Boeddhakop, geborduurde weefsels, beeldje van Confucius, een kris, allemaal voorwerpen met verhalen die hij moeiteloos opdiept.

Op 18 juli 1934 werd Henk geboren in Den Helder. Zijn vader had daar een groothandel in ijzer, lompen en metalen: Fa. Joustra. Tijdens de oorlog voerden de Duitsers spullen aan die op dit bedrijf moesten worden verwerkt. Op een noodlottige dag in 1943 arriveerden er twee trucks met te verwerken materialen. Bij het uitladen ontplofte de lading van één van de vrachtwagens en richtte een enorme ravage aan. Einde firma Joustra. De explosie kostte het leven aan zijn vader, grootvader, een truckchauffeur en vijf Duitse soldaten. Later bleek dat zich niet-gedemonteerde landmijnen hadden bevonden tussen de spullen.

Bijgestaan door zijn moeder lukte het de 9-jarige Henk de schok van het verlies te verwerken. Met grote volharding, zijn praktische

geest en geholpen door zijn vriendelijke uitstraling werkte hij zich op. Thuis werd hem steeds meer de rol van zijn vader toebedeeld, een overtuigd anarchist en antimilitarist. Henk volgde een opleiding tot elektrotechnisch tekenaar, deed de HBS en daarna de LTS om praktische vaardigheden op te doen en haalde in de avonduren een nijverheidsakte. Zijn opleiding gaf hem ook lesbevoegdheid.

Henk werd lid van Nivon en van de Arbeiders Jeugd Centrale. Zo ontmoette hij enkele jaren later tijdens een jeugdkamp zijn vrouw, An Bijker, onderwijzeres in Enschede. Als organisator van het kamp kwam zij plots een jeugdleider tekort. Henk kwam als geroepen. Er ontwikkelde zich tussen beiden een hechte relatie en in 1956 trouwden ze. Henk en An vormden een rotsvast koppel dat eensgezind problemen aanpakte. Henk solliciteerde als theorieleraar bij Demka in Zuilen (Utrecht), een van de grootste staalproducenten in ons land en werd aangenomen als docent bedrijfsopleidingen.

"Overal waar hij kwam, was Henk naast zijn werk ook maatschappelijk actief"

Overal waar hij werkte, vielen Henks nieuwsgierigheid en grote inzet op. De functies die hij bekleedde regen zich aaneen. Meestal werd hij gevraagd. Bij een PvdA-conferentie in Krasnapolsky over ontwikkelingswerk zag hij prof. Jan Tinbergen. Het verhaal van deze gevierde econoom fascineerde hem zodanig dat hij een brief schreef. Tinbergen hapte toe. De hoogleraar vroeg of Henk, onder zijn leiding, bereid was voor Unesco gesprekken te voeren met grote bedrijven over de vraag waarom wél hoger opgeleiden werden uitgezonden naar ontwikkelingslanden maar ter plekke geen middenkader werd opgeleid. Diverse ontwikkelingslanden weigerden nog langer halffabricaten te assembleren als er geen gereedschapsmakers werden opgeleid. Namens Tinbergen voerde Henk gesprekken met Shell, Hoogovens, Philips en Unilever.

Grote internationaal opererende bedrijven hadden zelf ook ontdekt dat er een groot gebrek was aan gereedschapsmakers. Ze hadden Henk al leren kennen en wisten hem te vinden. Zo zocht Philips iemand die mensen kon opleiden om gereedschap te maken. Henk kon kiezen uit een aanstelling in Poona (India) of in Bogotá (Columbia). Het werd Friesland. Ook daar ontbrak het aan middenkader. Henk ging overstag toen men hem voorhield dat in Friesland - net als in India - de koe heilig is, dat hij ook daar een vreemde taal kon leren (Fries) en dat zijn familienaam in Friesland zeker hordes zou wegnemen.

Philips was intussen begonnen met een opleiding van middenkader. Henk werd daaraan toegevoegd vanwege zijn praktijkervaring. Na afloop vroeg men hem of hij niet een bedrijfsopleiding wilde opzetten in Singapore, waar het bedrijf een machinefabriek had. Henk had er enorm veel zin in, maar het besef dat het niet alleen voor zijn vrouw, maar zeker ook voor zijn schoolgaande kinderen een enorme stap zou zijn om Nederland achter zich te laten, bracht hem ertoe de beslissing aan hen over te laten. Zijn vrouw en dochter waren zeer enthousiast en ook zijn zoon stemde uiteindelijk in. Achteraf gaf die aan dat hij Singapore voor geen goud had willen missen. Henk had

Interview

vier jaar nodig om de opleiding op poten te zetten. Daarna werd de school overgedragen aan de Singaporese overheid.

Zijn laatste functie had in Taipei (Taiwan) kunnen zijn, maar omdat zijn kinderen hun scholing wilden afronden in Nederland ging dat niet door. Philips bood hem toen de functie van personeelschef in de lichtdivisie aan. Henk maakte bezwaar omdat hij geen enkele personeelservaring had. Maar men herinnerde hem aan zijn eigen woorden: ‘Ik wil nu alleen nog iets doen wat ik nooit eerder heb gedaan!’ Toen ging hij akkoord en verhuisde naar het Brabantse Best. Spijt kreeg hij er niet van: ‘Het was de mooiste baan van mijn leven!’ In zijn tijd als personeelschef werd nauwelijks nog iemand in de WAO gedumpt. Het was voor hem een erezaak om voor iedereen aangepaste arbeid te vinden. Niet gek dat de vakbonden met hem wegliepen.

Overal waar hij kwam, was Henk naast zijn werk ook maatschappelijk actief. Niet alleen voor Nivon (zie kader) maar ook voor andere organisaties zoals Humanitas (bevordering persoonlijke zelfstandigheid), Hivos (ontwikkelingswerk) en SOS Kinderdorpen. En in Best bijvoorbeeld richtte hij een bijzonder neutrale school op, gewoon omdat de gemeente enkel christelijk onderwijs aanbood.

Politiek was hij actief als lid van Provinciale Staten van Friesland. Eenzelfde functie had hij later in Brabant en ook was hij jarenlang gemeenteraadslid in Best en lid van de Agglomeratieraad Eindhoven, een samenwerkingsverband van 11 gemeenten.

Gevraagd naar zijn wensen voor de toekomst van Nivon, geeft Henk aan dat hij hoopt dat Nivon-afdelingen gespreksgroepen over

TeVoet is al 30 jaar de vereniging die onverharde wandelpaden wil behouden, verbeteren en uitbreiden.

De vereniging is ook actief bij de ontwikkeling van wandelnetwerken en het initiatief nemen en ondersteunen bij afsluiting, verharding of dreigende opheffi ng van onverharde paden.

Functies binnen Nivon:

Leider gespreksgroep sociaal toerisme (1964-1968)

Voorzitter afdeling Leeuwarden (1964-1969; 1992-2001)

Voorzitter afdeling Eindhoven (1970-1978)

Secretaris beheercommissie Morgenrood in Oisterwijk (1983-1991)

Organisator fietsweken vanuit Morgenrood & Bennekom (1988-1994)

Voorzitter beheercommissie Allardsoog (1992-1996)

bepaalde thema’s blijft organiseren. Hij heeft zich altijd zeer thuisgevoeld in die groepen. En ook zou hij willen dat Nivon het accent legt op educatie. Denk daarbij met name aan culturele reizen.

Henk Joustra, 90 jaar oud en 70 jaar Nivon-lid; een inspirerend voorbeeld. •

Daarbij treden we ook op als gesprekspartner met en voor overheden, en desnoods bij gerechtelijke stappen.

De vereniging heeft een eigen website en een regelmatig verschijnend verenigingsblad, Lopend Vuur genaamd, met daarin aandacht voor actualiteit en achtergronden op wandelgebied. Op de website is ook een verzameling georganiseerde TeVoet - wandelingen te vinden waarbij onverharde wandelpaden, natuur en cultuurhistorie centraal staan. Enthousiast geworden? Meld je dan als lid aan via de mail: ledenadministra.e@ tevoet.nl, of via de website ( www.tevoet.nl ).

Activiteiten

december — maart

Op de websites van Nivon, afdelingen, werkgroepen en natuurvriendenhuizen is doorgaans de meest actuele informatie over cursussen, activiteiten of bijzondere themaweekenden te vinden.

Activiteiten NivonJong

Winterhike rondom Drielandenpunt vrij 24 t/m ma 27 januari 2025

Hoeve Groenendaal, Gulpen, Zuid-Limburg

Prijs: € 159 , niet-leden: € 199

Startpunt is vrijdag 24 januari om 14.00 uur op station Maastricht. Afsluiting: maandag 27 januari om 9.30 uur.

De natuur heeft ook ‘s winters veel te bieden! Zin om samen met NivonJong op pad te gaan en de prachtige winterse landschappen tussen Nederland, België en Duitsland te verkennen? Het laatste weekend van januari gaan wij wandelen over smalle, eeuwenoude paden zoals het Geuzenpad. We beklimmen het hoogste punt van Nederland (323 m), bezoeken het Drielandenpunt en springen natuurlijk ook even de grens over naar Duitsland en België. Onderweg warmen we op in gezellige herbergen. Heb je nog vragen? Mail dan naar info@nivonjong.nl. Aanmelden via www.nivonjong.nl/agenda

Goed Einde, Goed Begin

31 dec – 1 jan De Bosbeek

Prijs: Gratis

Voor alle gasten die dat willen, of die daar speciaal voor komen: een oudejaarsavond met een live-concertje door singer-songwriter AleXingt, Top 2000 muziek, verse oliebollen en een proost op het nieuwe jaar. Je zorgt zelf voor je drank, maar verder is het gratis. We maken er een passend Oud- en Nieuw-moment van. Er wordt NATUURlijk geen vuurwerk afgestoken! Wel zelf een kamer reserveren: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974.

Nieuwjaarsbijeenkomst afd. Groningen/ Assen i.s.m. De Hondsrug

11 jan De Hondsrug

Prijs: Gratis voor leden

Nieuw Plan van de Arbeid

NL doet! Werkdag voor vrijwilligers uit de buurt

15 mrt Het Hunehuis

Het Hunehuis vraagt vrijwilligers in de omgeving mee te doen aan NL doet, een landelijke vrijwilligersdag, bekend van het Oranjefonds. Samen klussen we in en rond ons prachtige Hunehuis. Contactpersoon: Jenny Stuivenberg / act.hunehuis@nivon.nl

Zijn er nog meer huizen, terreinen, afdelingen en werkgroepen die deze landelijke dag benutten voor lokale bekendheid en inzet van streekgenoten?

Laat weten: Toorts@nivon.nl

Kijk voor meer info op www.nldoet.nl

Om 12.30 uur een heerlijke vegetarische maaltijdsoep, met producten uit de regio. Daarna gaat de verhalenkoffer van Marianne Kootstra open; over vijf generaties dwarsliggers uit het rode veendorp Appelscha - veenarbeiders, stakingsleiders, vrouwenvoorvechtsters, dienstweigeraars en andere kleurrijke figuren. Ook erg verrassend en leuk voor kinderen! Natuurlijk is er ook gelegenheid om bij te kletsen, het gebouw en terrein te bewonderen en misschien nog even wandelen in het Noordlaarderbos. Programma eindigt 15.30 uur. Aanmelden uiterlijk 6 januari bij secr.groningenassen@nivon.nl

Fluitenzaterdagen

18 jan, 15 feb en 15 mrt

ben je welkom in Utrecht met je fluit, voor een ontspannende fluitendag o.l.v. een dirigente. Activiteit van Nivon-werkgroep Zang- en Muziek Gilde. Meer info: Laura van de Bunt, lauravandebunt@gmail.com

25 februari De Wasserij, Arnhem 19.30 - 21.30 uur

Kosten: € 7 , niet-leden: € 8,50 Deze avond is de afsluiting van een reeks van drie bijeenkomsten. Er is een forum-dialoog met maatschappelijke organisaties die zijn gevraagd mee de denken over een nieuw Plan van de Arbeid.

Het Plan van de Arbeid was in 1935 een initiatief van SDAP en de vakbond NVV, als antwoord op de massawerkloosheid en de armoede uit die tijd. De opstellers waagden het tientallen jaren vooruit te kijken. Na de Tweede Oorlog had het een zeer grote invloed. Nivon (toen Instituut voor Arbeidsontwikkeling) speelde destijds een actieve rol bij het uitdragen van het gedachtegoed en de voorstellen van het ambitieuze Plan.

In de recente 1 mei lezing in het Koos Vorrinkhuis sprak Michiel Zonneveld over zijn boek ‘Plan van de arbeid’. Hierin formuleert hij een route om een antwoord te vinden als uitweg uit de crises en politieke situatie van nu. Hij roept ons op om mee te doen aan dit nieuwe Plan van de Arbeid en het Nivon pakt deze handschoen op. Aanmelden noodzakelijk via cursussen.arnhem@nivon.nl

Uit de natuurvriendenhuizen, afdelingen en

werkgroepen dec

Natuurlijk schrijven: winter

29 nov t/m 1 dec De Hondsrug Prijs: € 120, niet-leden: 170 Schrijven is verstillen. Voel je je aangesproken door de combinatie natuur, schrijven en aandachtig leven? Doe dan mee met deze schrijfdagen o.l.v. Rita Spijker. Het vraagt de conditie om een uur in het bos onderweg te kunnen zijn. 8-12 dln. Incl. vegetarische maaltijden, koffie/thee. Verder zelfverzorging. Aanmelding: hondsrug@ nivon.nl / 0880 990 980. Info: act. hondsrug@nivon.nl of op de site van De Hondsrug (activiteiten).

Muziekworkshop Neem je koffer mee...

6 t/m 8 dec Koos Vorrinkhuis Prijs: € 165, niet-leden: € 225 Tijdens de weekendworkshop nieuwe fijne muziek maken o.l.v. Grigori Sarolea. Voor alle niveaus. Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983. Meer info: Grigori Sarolea / sarmuse@kpnmail.nl / 06-53625844

Portretschilderen

9 t/m 13 dec Morgenrood

Prijs: € 272,50, niet-leden: € 332,50. Een midweek voor jezelf! Je hoeft alleen maar te schilderen.

Je leert technieken, tips en trucs zodat het echt lukt. Inclusief enkele materialen. Ontbijt/lunch zelfzorg, incl. warme maaltijden. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 0880990987. Meer informatie: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Kom in de Kerstsfeer

9 t/m 12 dec Allardsoog

Prijs: € 199, niet-leden: € 249

Drie workshops: met natuurlijke materialen een kerstkrans en kerstdecoraties maken, en een kookworkshop kerstdiner. 's Avonds dineren we samen! Ontbijt zelf verzorgen. Boeken: allardsoog@nivon. nl / 0880990971. Meer info: Wies Kalsbeek / wieskalsbeek53@ gmail.com / 0646621320

Health Qigong

10 t/m 13 dec Het Hunehuis Prijs: € 215 , niet-leden: € 275

Even aandacht voor jezelf en je lijf? Gun jezelf dan het arrangement Health Qigong, een eeuwenoude Chinese bewegingskunst ter bevordering van je gezondheid. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 0880990981. Meer info: Ruah Tichelaar / ruahtiche -

laar@ziggo.nl / 0614022168

Tekenen

11 t/m 14 dec Koos Vorrinkhuis Prijs: € 90 , niet-leden: € 140 Gezellig samen diverse onderwerpen tekenen. Voor wie er kennis mee wil maken of er nooit toe komt. Eigen materialen meenemen. Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl Meer informatie: Marion Sandee / 020-6133270

Freestyle borduren

13 t/m 15 dec De Bosbeek

Prijs: € 120 , niet-leden: € 180 Iedereen kan freestyle borduren, je hebt er geen borduurervaring voor nodig. Met een paar soorten steken maak je al een prachtig werkstuk, bijvoorbeeld een patch of leuke broche. Boeken: ams.bosbeek@ nivon.nl / 0880990974. Meer informatie: Aanmeldsecretariaat / bosbeek@nivon.nl / 0880990974

Creatief ontspanningsweekend

13 t/m 15 dec De Bosbeek

Prijs: € 140 , niet-leden: € 200 Een weekeind vol creatieve en ontspannende activiteiten: van een schrijfworkshop en collage maken tot een yogaen Qigongles, meditatie of filosofisch gesprek. Op basis van zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer informatie: Wilma Kooijman / zielekaarten@gmail.com

S(w)ing

13 en 14 dec Allardsoog

Prijs: € 71 , niet-leden: € 107

Een dag zingen, swingdansen en improviseren op heerlijke muziek. Je gaat op een gemakkelijke manier samen zingen, vrijer bewegen. Voor jong en oud, met en zonder zang- en danservaring. Boeken: allardsoog@nivon.nl / 0880990971. Meer informatie: Amarins Woltring / acwoltring@ gmail.com

Lange Afstand

Wandelgroep

8 dec, 12 jan en 9 feb

Groningen/Assen

De LAW wandelt iedere tweede zondag van de maand. Op dit moment lopen we het Drenthepad, zo'n 20 km per keer. Het vervoer wordt onderling geregeld met auto's. Contatcpersoon voor info en aanmelden: Japke Kooistra / japke@home.nl

Verrassingstocht 15 dec Nivon Fryslan Iedere 3de zondag van de maand wandelt Nivon Fryslan ca. 15 km. In december is het een verrassingstocht. Opgave uiterlijk op vrijdagavond vóór de zondag waarop we wandelen. Aanmelden en informatie: Colette de Haas-van Harten / 0561-481407 of 06-37302196 / colettedehaas@hotmail.com

Shinrin Yoku (bosbaden) 16 t/m 18 dec Morgenrood Prijs: € 92,50, niet-leden: € 138,75. Shinrin-yoku, ontstaan in Japan, is een speciale manier om te vertragen en te verstillen zodat je de helende kracht van de natuur ervaart. Begeleiding Lishe Los, cultureel antropoloog. Op basis van zelfzorg. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 0880990987. Meer informatie: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Feestelijk vegetarisch koken 16 t/m 18 dec Het Hunehuis Prijs: € 175 , niet-leden: € 235 Je wilt feestelijk vegetarisch koken, maar waar te beginnen? In deze workshop leer je met eenvoudige ingrediënten en werkwijzen een lekker, feest elijk, vegetarisch diner te verzorgen. Handig met de feestdagen! Boeken: hunehuis@nivon.nl / 0880990981. Meer informatie: Trijnie Trip / trip.jong@xs4all.nl

Wilgen knotten en groenonderhoud 15 en 17 dec, 19 en 21 jan, 16 en 18 feb, 18 mrt De Kleine Rug

GPS: Loswalweg 2, 3315 LB Dordrecht. Wilgen knotten, bomen snoeien en struiken uitdunnen zijn de belangrijkste activiteiten voor het onderhouden van het natuurgebied rondom De Kleine Rug. Kom een dagje meehelpen! Wij zorgen voor koffie, thee en erwtensoep en samen maken we er een nuttige en leuke dag van. We sluiten rond 15.00 uur af. Alleen de ochtend komen is ook mogelijk. Aanmelden via een mail aan secr.dekleinerug@nivon.nl. jan

Inloop Quiltweek

5 t/m 10 jan Morgenrood

Prijs: € 124, niet-leden: € 184 Inspireren en leren van elkaar en vooral met veel plezier werken. Op basis van zelfverzorging, maar er wordt gezamenlijk gekookt. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 088-0990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@ nivon.nl / 0880990987

Freestyle borduren

10 t/m 12 jan De Bosbeek Prijs: € 125, niet-leden: € 185 Iedereen kan freestyle borduren, borduurervaring is niet nodig. Met een paar soorten steken maak je al een prachtig werkstuk. Bijvoorbeeld een patch of leuke broche. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Zang- en muziekweekend

10 t/m 12 januari ABK-huis

Prijs € 90, niet-leden € 135. Geheel verzorgd. Lekker zingen of instrument bespelen o.l.v. goede dirigenten. Meer info en aanmelden: Hanneke Hijmans / 06 21919878.

Dao De Qi Gong; Natuurlijk samen bewegen

10 t/m 12 jan Koos Vorrinkhuis Prijs: € 150, niet-leden: € 210

Je vitaliteit en je contact met anderen versterken. Veel beweging, interactie, ademhalingstechnieken, emotieregulatie, mindfulness, (stilte)wandeling en opdrachten; alleen en samen. Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl Info: Dirk Keuning www.grastraining.nl/ dao-de-qi-gong/#programma. Op basis van zelfverzorging.

Nieuwjaarsbijeenkomst

12 jan de Kleine Rug

Prijs: gratis

Afd. Drechtsteden en natuurvriendenhuis de Kleine Rug houden gezamenlijk de altijd zeer goed bezochte en sfeervolle Nieuwjaarbijeenkomst, waar een ieder welkom is vanaf 10.30 uur, met het beproefde recept: oliebollen, glühwein/sap, een snertlunch, toespraakjes, muziek en een koor. Info: 0181 621658 / vz.dekleinerug@nivon.nl

Schilderen met Antje

13 t/m 17 jan Het Hunehuis

Prijs: € 335, niet-leden € 398 Schilderles binnen en buiten voor beginners en gevorderden, met acrylverf en diverse technieken. Motto: via gedegen opbouw tot mooie resultaten komen. Materiaal € 30, p.p. Doeken zijn excl. Verf en doeken zijn ook zelf mee te nemen. Incl. verblijf, thee, koffie, lunch, diner, schoonmaak kamer. Max.18 dln. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981. Meer info: Jenny Stuivenberg act.hunehuis@nivon.nl

Schrijfweek

13 t/m 17 jan Morgenrood

Prijs: € 170, niet-leden: € 230

‘Iedere reis een verrassend thema’: dagelijks een schrijfmoment van twee uur en op één avond een creatieve workshop. Ontbijt en lunch op basis van zelfverzorging, gezamenlijk de avondmaaltijd

bereiden. Boeken: morgenrood@ nivon.nl / 0880990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Freestyle borduren

17 t/m 19 jan De Bosbeek Prijs: € 125, niet-leden: € 185 Optie 2, als het weekend van 10 t/m 12 jan vol is… Iedereen kan freestyle borduren, borduurervaring is niet nodig. Met een paar soorten steken maak je al een prachtig werkstuk. Deze kun je bv. gebruiken als patch of een leuke broche. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Autobiografisch schrijven

22 t/m 24 jan Het Hunehuis

Prijs: € 192, niet-leden: € 255 Ontdek zin en samenhang in je levensverhaal. Laat je verrassen door je pen! We gaan op ontdekkingstocht in de levensloop door herinneringen te beschrijven. Iedereen kan het. Geheel verzorgd. Boeken bij hunehuis@ nivon.nl / 088-0990981. Meer info: Yvonne Meesters / ysm.meesters@gmail.com

Winterwandelen

27 t/m 30 jan Het Hunehuis

Prijs: € 199, niet-leden: € 262 Heerlijk in de winter wandelen over de hei, langs es en bos. Twee kortere en twee lange wandelingen. 14 deelnemers. Volledige verzorging. Boeken bij hunehuis@nivon.nl. Meer info: Jenny Stuivenberg / act.hunehuis@nivon.nl

Leporello dagen

30 jan t/m 1 feb De Hondsrug

Prijs: € 130, niet-leden: € 180 Leporello’s zijn vouwboekjes. Die gaan we maken met vellen papier die we eerst bewerken, met materialen zoals ecoline, zeep, zout, inkt, wasco, verf en papier. 5-8 deelnemers. Incl. diner, koffie/ thee. Zelf zorgen voor ontbijt en lunch. Aanmelden hondsrug@ nivon.nl. Meer info: op de website van de Hondsrug (activiteiten) of act.hondsrug@nivon.nl

Mandala tekenen

31 jan t/m 2 feb Morgenrood

Prijs: € 186, niet-leden: € 246 Deze workshop is geïnspireerd op

het werk en de kunstzinnige activiteiten van veelzijdige kunstenaar Hundertwasser. Een kleurrijk weekend. Ervaring niet nodig. Geheel verzorgd. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 0880990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Schepping Schilderspel

2 t/m 7 feb Morgenrood Prijs: € 201, niet-leden: € 261 We gaan praten, mediteren en je schildert in stilte. Elke dag een nieuwe meditatie. Ervaring is niet nodig. Er wordt 5 dagen 2,5 uur gewerkt. Op basis van zelfverzorging. Boeken: morgenrood@nivon. nl / 088-0990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@ nivon.nl / 0880990987

Shinrin Yoku (bosbaden)

3 t/m 5 feb Morgenrood Prijs: € 105, niet-leden: € 165 Shinrin-yoku is een speciale manier om te vertragen en te verstillen zodat je de helende kracht van de natuur kan ervaren. Begeleid door Lishe Los, cultureel antropoloog. Op basis van zelfzorg. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 088-0990987. Meer informatie: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Qigong Shibashi serie 2 4 t/m 9 feb Allardsoog Prijs: € 720, op basis van 2-pers. kamer. Internationaal bekende zenmeester Beppe Mokuza Signoritti geeft in Nederland een vijfdaagse workshop zen-meditatie en Japans inkt-schilderen(Sumi-e). Zowel voor beginners als gevorderden. Inclusief vol pension en materialen. Boeken: allardsoog@ nivon.nl / 06 22391136. Meer informatie: Sonja Jodo Nijon / sonja@sumi-e.nl / 06 22391136

50-60-70-80 plus... Dansen dus! 4 t/m 7 feb Banjaert

Prijs: € 180, niet-leden: € 240 We bieden 4 volksdansdagen, met een internationaal program-

ma en verschillende docenten. Ook een avond met levende dansmuziek. Ontbijt/lunch: zelfverzorging. Inclusief 3 warme maaltijden. Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer informatie: Kees Fit / fmfit48@gmail.com / 0251238289

Vrij weven met stof, wol en ander natuurlijk materiaal 5 t/m 7 feb De Bosbeek Prijs: € 125, niet-leden: € 185 Je weeft met stof, wol en ander natuurlijk materiaal. Aan de hand van een gedicht, foto of persoonlijke herinneringen associeer je met kleur, vorm en materiaal. Zelfverzorging. Boeken: ams. bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer informatie: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Ontspannen en bewegen

10 t/m 14 feb, Den Broam Prijs: € 265 , niet-leden: € 330 In deze geheel verzorgde midweek kun je kennismaken met tai chi, deelnemen aan meditatieve yoga, genieten van een heerlijk ontspannend klankconcert, je laten verwennen met een handmassage en naar de sauna. Bovendien zit je midden in de natuur! Meer info en aanmelden: denbroam@ nivon.nl / 088 0990 975

Quilt Bee

10 t/m 14 feb Het Hunehuis

Prijs: € 135, niet-leden: € 198 Quilten in voor beginnende en gevorderde quilters. Quilten is een handwerktechniek. Eigen materiaal meenemen. Incl. verblijf, koffie en thee. Verder zelfverzorging. Boeken: hunehuis@nivon / 088-0990981. Meer info: Sujata Groot / j.i.m.groot@planet.nl

Wolvilten met merinowol

11 t/m 13 feb Morgenrood Prijs: € 153 , niet-leden: € 213 Deze dagen gaan we kennismaken met de prachtige kleuren en zachtheid van de merino lontwol. Op zoek naar je eigen creativiteit ga je zeker met een eigen werk naar huis. incl. materialen. O.b.v. zelfzorg. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 088-0990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@ nivon.nl / 0880990987

Tekenen en bewegen

11 t/m 13 feb Banjaert

Prijs: € 65, niet-leden: € 95

Activiteiten

Heb je altijd al willen tekenen maar het nooit aangedurfd? Dan is dit je kans. Marion Sandee helpt je. Voor mensen met en zonder tekenervaring. Ter afwisseling: bewegen met/zonder muziek. Zelfverzorging. Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@ gmail.com / 0251238289

Improvisatietheater

13 t/m 15 feb De Hondsrug

Prijs: € 130, niet-leden: € 180 Volg je impulsen, stem af op anderen, zeg ‘ja’! Maak samen verhalen en speel geïmproviseerde scenes. Plezier, humor ontroering. Laagdrempelig, spelervaring is niet vereist. Mix van o.a. Theatersport, Terugspeeltheater, De vloer op. Incl. twee keer warme vegetarische maaltijd, koffie/thee. Ontbijt en lunch zelfzorg. 8-12 dln. Aanmelden: hondsrug@nivon.nl. Meer info website Nivon Hondsrug (activiteiten) of act.hondsrug@nivon.nl

Dao de Qi Gong midweek

17 t/m 21 feb De Bosbeek

Prijs: € 250, niet-leden: € 310 Een midweek waarbij we dieper ingaan op de inhoud, maar ook voor beginners. We doen vormen en oefeningen die het natuurlijke ritme van de seizoenen volgen. Vier-seizoenen Qi Gong helpt vitaal te blijven. Boeken: ams.bosbeek@ nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Koken met je kleinkind

17 t/m 19 feb De Hondsrug

Prijs: € 90, excl. overnachting Het is voorjaarsvakantie in het noorden. Kom koken met je kleinkind op De Hondsrug. We koken met kleinkinderen tussen 6 en 10 jaar en hun opa of oma 1 keer een diner, een lunch en een hapjesplank. Tussen het kokkerellen door is er tijd om te spelen. Max. 8 kinderen. Aanmelden hondsrug@nivon.nl. Meer info op site van De Hondsrug/activiteiten / act.hondsrug@nivon.nl

Kinderactiviteiten

17 t/m 21 feb Banjaert

Kosten: € 2,50 per kind per dag In de voorjaarsvakantie van

Noord-Nederland is Marion Sandee enkele dagen in Banjaert aanwezig. Ze organiseert graag gezellige uurtjes met kinderen, met van alles en nog wat. Aanmelden vooraf niet nodig.

Druktechniek, stempelen en borduren

27 feb t/m 2 mrt De Bosbeek Prijs: € 190, niet-leden: € 250 Deze workshop is geschikt voor iedereen die kennis wil maken met verschillende manieren om eigen stof te bedrukken of nieuwe inspiratie wil opdoen. Je kunt de stof ook borduren. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Sonja Wentzel geeft professionele begeleiding. Avondmaaltijden verzorgd, ontbijt en lunch zelf. Meer info: Sonja Wentzel / waterverven@gmail.com / 0681763706. Aanmelden: Marleen van Noort / act.abk-hhh@nivon.nl / 088 0990970

Wolvilten

6 t/m 9 mrt De Bosbeek

Prijs: € 185, niet-leden: € 245 Samen maken we de mooiste resultaten onder begeleiding, zowel voor ervaren wolvilters als voor beginners. Nodig is alleen wol, warm water, zeep en beweging. Zelfverzorging. Boeken: ams. bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Aquarellen

2 t/m 7 mrt Banjaert

Prijs: € 195, niet-leden: € 255 Met aquarellen bezig zijn o.l.v. een expert: Marianne Eugster. Neem je eigen materiaal mee en word geïnspireerd door Marianne. Zelfverzorging, warme maaltijd op donderdag inbegrepen. Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289

Schrijfweek

3 t/m 7 mrt Morgenrood

Prijs: € 170, niet-leden: € 230 “Iedere reis een verrassend thema”: dagelijks een schrijfmoment van twee uur. Op één avond ook een creatieve workshop. Ontbijt en lunch op basis van zelfverzorging, gezamenlijk de avondmaaltijd bereiden. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 0880990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@ nivon.nl / 0880990987

Kleur & Water; cursus aquarelleren

4 t/m 6 mrt ABK-huis

Prijs: € 200, niet-leden: € 260 Aquarelverf staat bekend om zijn vloeiende en transparante karakter. Maak kennis met de techniek en met nat-in-nat schilderen.

Zang- en muziekweekend 7 t/m 9 mrt ABK-huis Prijs: € 90, niet-leden: € 135. Geheel verzorgd. Lekker zingen of instrument bespelen o.l.v. goeie dirigenten. Meer info en aanmelden: Hanneke Hijmans / 06 21919878

Zangdagen met wereldmuziek 10 t/m 12 mrt Banjaert Prijs: € 185, niet-leden: € 245 Drie dagen wereldmuziek zingen. Hetty, Guus en Wim brengen liederen mee uit alle windstreken, met diverse stemmingen. Avondoptreden en eindpresentatie. Ontbijt/lunch: zelfverzorging. Incl. 3 x diner. Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289

Art Journaling / mixed media 11 t/m 13 mrt Morgenrood Prijs: € 156, niet-leden: € 216 Ontspannen op een creatieve manier: tekenen, schilderen, stempelen, kleuren, collages maken, doedelen en handletteren. Incl. materialen. Ontbijt/lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 2 vegetarische maaltijden. Boeken: morgenrood@ nivon.nl / 088-0990987. Meer info: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

Spelen met wol 11 t/m 13 mrt De Hondsrug Prijs: € 130, niet-leden: € 180 Speel met wol en kleuren geïnspireerd door de bosrijke

omgeving. Ook nat- en prikvilten. Voor beginners en gevorderden. Incl. begeleiding, het materiaal, koffie en thee, twee vegetarische maaltijden. Ontbijt en lunch op basis van zelfverzorging. 6-8 dln. Aanmelden: hondsrug@nivon. nl / 0880 990 980. Meer info op website Hondsrug (activiteiten) / act.hondsrug@nivon.nl

Kookworkshop Surinaams/ Hindoestaans vegetarisch

11 t/m 13 mrt Morgenrood Prijs: € 133, niet-leden: € 193 Lijkt het je leuk om de fijne kneepjes van de vegetarische keuken te ontdekken? We koken 2 dagen, start 11 maart rond 13.30 uur. Ontbijt/lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 2 vegetarische maaltijden. Boeken: morgenrood@nivon.nl / 0880990987. Meer informatie: Irene Granneman / act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987

2 x Beleef Dordrecht

14 t/m 16 mrt de Kleine Rug

18 t/m 20 mrt de Kleine Rug Prijs: € 150 , niet-leden: € 200 Boottochten met de Heen- en Weerwolf naar het centrum van de historische stad Dordrecht en naar de Hollandse Biesbosch, met dagelijks begeleide wandelingen van circa 12 km en eventueel museumbezoek. Volledige verzorging, incl. toeristenbelasting. Excl. lakenpakket en entree musea. Boeken: ams.dekleinerug@nivon.nl / 088.0990982. Info: secr.dekleinerug@nivon.nl / 06-39684875

Verdwalen is balen - cursus kaart en kompas 14 t/m 16 mrt De Bosbeek Prijs: € 110, niet-leden: € 165 Leren omgaan met kaart, kompas en gps voor beginners, die zich de kennis van verantwoord kompasgebruik eigen willen maken. Incl. warme maaltijd op zaterdagavond. Verder zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Kleine schrijfsels over het leven 14 t/m 16 mrt De Bosbeek

Prijs: € 125, niet-leden: € 185 Een creatief schrijfweekend met kleine schrijfsel over ons leven, in speelse oefeningen. Het plezier

van herinneren en er woorden aan geven in verschillende vormen. We schrijven met pen en papier. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Bergwandelen Zuid-Veluwe

15 en 16 mrt De Bosbeek Prijs: € 100, niet-leden: € 150 Wandeltweedaagse met gids, van station Rhenen naar station Arnhem. Beide dagen is de route ca. 20 km. Volledig verzorgde overnachting in De Bosbeek. Maaltijden, lakenpakket en overnachting inbegrepen. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

N.B. Dit weekend volgeboekt? Dan is er het volgend weekend weer een kans

Beeldhouwen in speksteen

16 t/m 21 mrt De Bosbeek

Prijs: € 200, niet-leden: € 260 Speksteen is een zachte steen die bewerkt kan worden met houtrasp of mesje. Ervaring is niet nodig. Stenen kunnen ter plekke worden aangeschaft en alle gereedschappen zijn aanwezig. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Verhalen 3-daagse

17 t/m 19 mrt Banjaert

Prijs: € 160, niet-leden: € 220 Verhalen beluisteren, bedenken, vertellen... Anne van Delft is vertelster en presenteert met plezier uitnodigende oefeningen die tot een verhaal leiden. Ontbijt/lunch: zelfverzorging. Incl. 2 x diner. Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Anne van Delft / info@ annevandelft.nl / 020 6227395

Wandelmidweek

17-21 mrt Het Zeehuis

Prijs: € 240, niet-leden € 300 We starten maandag rond 12.30 uur met een korte kennismaking en trekken dan meteen de wandelschoenen aan voor een wandeling van ca. 5 km in de omgeving van Bergen aan Zee. De andere dagen lopen we ca. 15 km per dag. Maandagmiddag zelf lunch meebrengen. De rest van de week is verzorgd. Aanmelden: zeehuis@

nivon.nl. Meer info: Ank van der Zee / chw.zeehuis@nivon.nl

Verrassend textiel 17 t/m 20 mrt Banjaert Prijs: € 165 , niet-leden: € 225 Met hedendaagse werkvor men de wereld van textiel ontdekken o.l.v. Manja Markies. Heel praktisch, ook kunstzinnig. Je bent zelf de kunstenaar. Materiaalkosten: €30,00. Zelfverzorging. Incl. 3 x diner. Boeken: ams.banjaert.h@ nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail. com / 0251238289

Onze levenservaring 17 t/m 21 mrt Het Hunehuis

Prijs: € 306 , niet-leden € 369 Een midweek reflectie en bezinning op het leven zelf. Of je nu twintig of negentig bent, het leven leert je dingen die je op school niet hebt geleerd. Wat? We gaan op zoek. Volledig verzorgd. Voor 12 dln. Aanmelden bij hunehuis@nivon.nl / 0880990981. Meer info: Mieke de Wit / mieke@freedom.nl

Kunstzinnig yoga- en meditatieweekend

21 t/m 23 mrt De Bosbeek

Prijs: € 140 , niet-leden: € 200 Een weekend vol yoga, meditatie en een stiltewandeling – voor soepele en fitte yoga-liefhebbers. Ter afwisseling ga je aan de slag met je handen tijdens een workshop met een kunstenares. O.b.v. zelfzorg. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer informatie: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl

Argentijnse Tango 24 t/m 28 mrt Het Hunehuis

Prijs: € 306 , niet-leden: € 369 Kom en leer de Argentijnse Tango dansen. Een dans vol passie, elke beweging vertelt een verhaal. Niet te verwarren met de Ballroom Tango met strakke passen. Volledig verzorgd. Plek voor 16 dln. Boeken bij Hunehuis@ nivon.nl / 088-099081. Meer info: Mirjam van Niel / mirjam. vanniel@gmail.com

Colofon

Toorts, verenigingsblad van Nivon Natuurvrienden

96e jaargang, nr. 1, winter 2024/25 Verschijnt 4 x per jaar

Redactie: Marijke Katsburg (eindredactie),

Aan dit nummer werkten mee: Maartje Gerritsen, Angela Huizinga, Jet Kooderings, Mieke Minkes, Marlou Saris, Sjoerd Kemeling, Han Verschuur, Henk Schaaf, Hub van Wersch, Nivon-(reis)werkgroepen, -huizen en -afdelingen.

Coverfoto: Bas Wetter Backcover: Manouk Hasebos

Kopij & reacties:

Redactie: toorts@nivon.nl Nivon, Plantage Middenlaan 2F 1018 DD Amsterdam 088-0990900

Deadline kopij winternummer: 1 januari 2025 redactioneel 8 januari 2025 activiteiten en reizen

Verschijning volgende editie: half februari 2025

Art-directie & ontwerp: Dutch Portfolio, dutchportfolio.com

Productie: Senefelder Misset, senefelder.nl

Contact: Nivon: info@nivon.nl

Agenda & berichten: nivon.nl/activiteiten

Regeladvertenties: nivon.nl/legeenlink

Overige advertenties: communicatie@nivon.nl

Kleine lettertjes: Artikelen en berichten zijn welkom. De redactie behoudt het recht bijdragen in te korten of te weigeren. Door en voor Nivongroepen mag alles uit Toorts worden overgenomen, behoudens foto's waarop copyright berust. Voorwaarde voor elk gebruik is bron- en naamsvermelding van schrijver en/of fotograaf. Auteurs dragen bij publicatie de auteursrechten over aan Nivon. Nivon is niet aansprakelijk voor wijzigingen en drukfouten.

Toorts digitaal ontvangen? Mail naar: leden@nivon.nl

Meer informatie? Ga naar nivon.nl/activiteiten

Leg een link

Regeladvertenties voor natuurvrienden. Minimaal drie regels. Kosten €5 per regel (€10 niet-leden). Geef deze op via nivon.nl/legeenlink

Esperanto - een logische, internationale taal. Vrijheid en gelijkheid. Een grenzeloze cultuur. Informatie www.esperanto-nederland.nl•

Gemengde seniorengroep zoekt tochtgenoten voor een wandeltrekking met bagagevervoer in Sardinië, einde mei 2025. jefoomen@ gmail.com of truke.brandsma@hotmail.com, tel.043-3219208• te koop F06 Mercante Gorges de Daluis a/d Var ‘le Jardin Ideal’: tuin/woonvoorziening 5250m2 unieke outdoorrecreatie. Info: jo-ma@wanadoo.fr•

Heerlijke vrijstaande Spaanse vakantiewoning, zee op 2,5 km, vlakbij natuurreservaat Montgo, La Pedrera, Denia, goed bereikbaar met OV. www.bakkershuisdenia.nl•

Mooie plek in natuurgebied in Zuid Portugal. Plek voor caravan of camper, of evt. huis beschikbaar. Tegen geringe betaling en/of wat hulp op onze Quinta. Voor informatie: carolyn.schaik@casema.nl•

(Her)ontdek Drenthe! Fiets of wandel in de prachtige natuur. Geniet van ruimte en rust. Uw comfortabel vakantiehuisje: chaletdeforet.nl•

ONTDEK DE PAREL VAN Z.O.GRONINGEN WESTERWOLDE. Knus vakantiehuisje op 6500m2 grond, privacy, 2 personen, fietsen, alle gemakken voorzien. Fietsen, glooiend landschap, fietsroutes. € 225 per week. www.huisjewesterwolde.nl / 0640786243•

Esperanto - de taal voor over de grens. Interesse? Cursus in Krikkenhaar - april 2025. Informatie www.esperanto-nederland.nl•

Nivonlid worden?

Meld je aan via nivon.nl/leden•

Voordelen Nivonleden

deelname aan alle verenigingsactiviteiten korting op overnachtingen in de natuurvriendenhuizen en op de kampeerterreinen, ook internationaal korting op Nivonreizen en -kampen korting op aanschaf Nivon wandelgidsen en publicaties

korting op Globetrotter Buitensportvoeding korting in de Carl Denig buitensportwinkel en webshop korting op Ecostoof korting op abonnement Genoeg elk kwartaal de Toorts, het magazine vol activiteiten en verhalen van Nivon.

Meer info: nivon.nl/leden•

Ledentarieven

0 t/m 5 jaar gratis

6 t/m 15 jaar €10,50

16 t/m 25 jaar €21

26 jaar en ouder eerste lid €42 26 jaar en ouder tweede lid €31,50

Een huishouden met meerdere leden betaalt maximaal €95 per jaar. Volwassenen met een inkomen op bijstandsniveau kunnen in aanmerking

komen voor een speciaal tarief. Neem voor meer informatie contact op via leden@nivon.nl.

Zie Algemene voorwaarden van het lidmaatschap: nivon.nl/leden•

Contact

Mail naar leden@nivon.nl of bel ons op 088 - 0990 914 •

Steun Nivon

Vind jij het belangrijk dat Nivon zichtbaar is in de samenleving? Dat de ideeën, activiteiten en accommodaties bestaansrecht houden en de samenleving van dienst kunnen zijn? Dat de boodschap ‘eerlijk, sociaal, groen en verdraagzaam’ wordt uitgedragen? Steun Nivon op de manier die bij jou past.

Je kunt Nivon steunen: door jouw inbreng als vrijwilliger als lid van de vereniging met een financiële bijdrage door middel van een schenking, periodieke gift of door Nivon op te nemen als legataris

Bankrekening Nivon: NL08TRIO0391049186

Meer info: nivon.nl/steun-nivon of finance@nivon.nl•

Vrijwilligers

Dankzij de inzet van actieve vrijwilligers faciliteert Nivon mooie activiteiten. Ook jouw waardevolle inzet stellen wij als vereniging op prijs. Neem zelf contact op met een afdeling, natuurvriendenhuis kampeerterrein of wandelgroep bij jou in de buurt als je zin hebt om mee te doen.

Of kijk eens op: nivon.nl/vacatures

En wil je zelf wat organiseren? Leuk, meld het maar!

Meer weten? nivon.nl/vrijwilligers•

Aandacht voor deze boodschap

Om mensen zodanig te raken dat je ze aanzet tot actie, daar is een krachtige boodschap voor nodig. Dat is precies wat Manouk Hasebos met deze kindertekening-poster bereikt. Zij behoort tot de tien prijswinnaars van de ontwerpwedstrijd Posters for the Planet, een initiatief van de Turing Foundation. Manouk Hasebos heeft gekozen voor een schurende poster die mensen in de onderbuik raakt. De boodschap is meteen duidelijk: wij volwassen moeten iets gaan doen.

Postersfortheplanet.org

PostNL Port betaald

Retouradres: Plantage Middenlaan 2F, 1018 DD Amsterdam