Νήσος Πάτμος Free Press- Τεύχος 38ο

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • ΤΕΥΧΟΣ 38ο • ΤΙΜΗ 0.01€

FREE PRESS

40 ΣΕΛΊΔΕΣ www.nissosgr.com

Γιορτές του Αυγούστου Φεστιβάλ στην Πάτμο Πανηγύρια Η Πάτμος που αγάπησα Πέντε εμπειρίες ζωής

2

Ν

FREE PRESS editorial/περιεχόμενα

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 30. Άρθρο 02. Editorial 32. Εγκαίνια 04. Γεγονότα 34. Εμπειρία 06. Θρησκεία 36. Αφιέρωμα 08. Παράδοση 38. Γεύση 10. Έθιμο 12. Φεστιβάλ 14. Παραλίες 16. Celebrities 18. Τουρισμός/Travelling 24. Φωτορεπορτάζ/Phototour 26. Περιήγηση/Tour 28. Κληρονομιά/Heritage

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΝΗΣΟΣ ΠΑΤΜΟΣ ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ FREE PRESS NISSOSGR MON. IKE ΣΚΑΛΑ, 85500, ΠΑΤΜΟΣ Tηλ.: 210 2775714 Χορηγίες - δωρεές - εμβάσματα:

Το καλοκαιράκι Πορτοκάλογλου Νίκος Το καλοκαιράκι, στην ακρογυαλιά μέσα στο νεράκι, πλέουμ’ αγκαλιά. Πέφτει το βραδάκι, πιάνει η δροσιά δός μου ένα φιλάκι, κι έλα πιό κοντά. Εγώ κι εσύ, εσύ κι εγώ μόνοι πάνω στη γή Οοο… μόνοι στη γή.

ALPHA BANK IBAN: GR8901407500750002002002633

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Hλίας Κουτουμάνος ART DIRECTOR: Ελένη Κουρκουνάκη ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ INTERNET/FACEBOOK: Έφη Σπυροπούλου ΠΩΛΗΣΕΙΣ: Βαλάντης Σκεμπές Μail: info@nissosgr.com www.nissosgr.com, facebook: Νήσος Πάτμος Free Press ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. Τα ενυπόγραφα άρθρα και οι συνεντεύξεις εκφράζουν προσωπικές απόψεις και όχι απαραίτητα θέσεις του εντύπου. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Μετά την ανάγνωση του εντύπου μας σκεφτείτε το περιβάλλον. ΦΩΤ. ΕΞΩΦΎΛΛΟΥ: H. Koυτουμάνος

Hλίας Κουτουμάνος elias@nissosgr.com

ΑΎΓΟΥΣΤΟΣ ΠΟΥ ΑΛΛΟΎ; ΣΤΗΝ ΠΆΤΜΟ ΦΥΣΙΚΆ!!!

Με προσοχή και τηρώντας όλα τα προβλεπόμενα μέτρα, η Πάτμος μας, υποδέχεται τους επισκέπτες της, φροντίζοντας για την ασφάλεια κατοίκων και τουριστών. Ύστερα από μήνες στέρησης των αγαπημένων μας προσώπων και της ζωής μας της ίδιας, είμαστε επιτέλους σε θέση να απολαύσουμε τα προτερήματα του εμβολιασμού, ταξιδεύοντας στο αγαπημένο μας νησί, βιώνοντας στιγμές ηρεμίας και γαλήνης στις λουσμένες στο φως ακρογιαλιές και στην πλούσια ιστορία του. Στην Ιερουσαλήμ του Αιγαίου, όπως την αποκαλούν, η Πάτμος αποδεικνύει ότι είναι ένα νησί που μπορεί κανείς να απολαύσει με ασφάλεια τις διακοπές του, συνδυάζοντας την ειδυλλιακή ατμόσφαιρα με την ευλάβεια που παραδοσιακά κάθε Αύγουστο πλημμυρίζει το νησί. Τον μήνα που έρχεται η Πάτμος αποδεικνύει ότι παρά την συγκρατημένη ατμόσφαιρα μπορεί και είναι σε θέση να φιλοξενήσει με ασφάλεια τα προγραμματισμένα Πολιτιστικά δρώμενα όπως το Photosphere, το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής το Patmos Cinema Festival αλλά και το Φεστιβάλ Παιδικού θεάτρου δρόμου. Με την ευχή όλα τα παραπάνω να λάβουν χώρα γιατί τόσο ανάγκη τα έχουμε, ελπίζουμε η επόμενη χρονιά να γεμίσει ξανα την ψυχή μας με μελωδίες και τις αγκαλιές μας με τον κόσμο που αγαπάμε και τόσο ανυπομονούμε να βρεθούμε. Ίσως φέτος τα προαύλια των ξωκλησιών και των ναών να μην περιβάλλονται από πολύ κόσμο, ίσως τα πανηγύρια να μην έχουν την συμμετοχή επισκεπτών που είχαν τόσα χρόνια αλλά τίποτα δεν μπορεί να στερήσει την γιορτή από την καρδιά μας, την αισιοδοξία από μέσα μας, ότι αυτή η πρόκληση της πανδημίας, σύντομα θα κάνει τον κύκλο της και θα μας αφήσει με την διαπίστωση ότι οι εορτές μπορούν να είναι πιο ήσυχες αλλά όχι λιγότερο κατανυκτικές και ευλαβείς. Τον παραδοσιακά τελευταίο μήνα του καλοκαιριού σας προσκαλούμε στο ευωδιαστό νησί μας για να πάρουμε δύναμη για να επιτύχουμε τους στόχους μας την περίοδο που ανατέλλει μπροστά μας. Με την ευχή να είμαστε OΛΟΙ ΚΑΛΑ σας αποχαιρετούμε και σας αφήνουμε στις δαντελένιες παραλίες, στα εκπληκτικά μοναστήρια και ξωκλήσια που μετρούν χρόνια πολλά θαυμάτων και μαγικών μυστηρίων που ειδικά στις μέρες που διανύουμε, τόσο ανάγκη έχουμε όλοι. Εις το επανιδείν φίλοι μου.

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΣΤΗ ΠΑΤΜΟ: Πρακτορείο διανομής εφημερίδων, Σούπερ Μάρκετ Δαλαρή, ΚΕΠ Πάτμου, Ξενοδοχείο Chris, Δημαρχείο Πάτμου, Katerina Mourati Studio & Gallery, Astoria Travel, TAXI station, Petrino Cafe, Apollon travel, Skipper bar, George's Place at Tarsanas restaurant. ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ: Εστιατόριο καφετέρια «Παλιά αγορά» στο Ψυχικό.

4

FREE PRESS γεγονότα

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Υποστήριξη του ΕΟΤ στην οικολογική δράση

«Clean it like Greek» του Aquahelp Foundation

Συναντήσεις του

Μάνου Κόνσολα

Σειρά επαφών και συναντήσεων με φορείς και πολίτες της Πάτμου είχε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας, κατά τη διάρκεια της διήμερης επίσκεψής του στο νησί. Παράλληλα, ο Μάνος Κόνσολας στις επαφές και συναντήσεις του με επιχειρηματίες και πολίτες, αναφέρθηκε στο νέο αναπτυξιακό νόμο και τη δέσμη προτάσεων που κατέθεσε και έγιναν αποδεκτές, όπως η αύξηση των ποσοστών ενίσχυσης και επιδότησης του Αναπτυξιακού Νόμου για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και η ένταξη των τουριστικών επιχειρήσεων στο ρυθμιστικό πλαίσιο που προβλέπει επιχορήγηση 100% των επενδυτικών σχεδίων. Τόνισε, μάλιστα, ότι είναι μία εξέλιξη που δίνει αναπτυξιακή ώθηση στην τοπική οικονομία και στον τουρισμό μας, βοηθά να ενταχθούν στον αναπτυξιακό νόμο επιχειρηματικά σχέδια, υπενθυμίζοντας ότι στον προηγούμενο αναπτυξιακό νόμο είχαν αποκλειστεί οι τουριστικές επιχειρήσεις από το καθεστώς ενίσχυσης 100%, ενώ είχαν καθοριστεί χαμηλά ποσοστά επιδοτήσεων για το Νότιο Αιγαίο.

Η ΠΆΤΜΟΣ προβάλλεται στο αρχαιότερο ΒΡΕΤΑΝΙΚΌ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΌ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΙΟΥΛΊΟΥ/ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 2021, WANDERLUST. Συνεχίζεται η εντυπωσιακή προβολή της Ελλάδας σε σειρά βρετανικών έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων, με την συνδρομή της Υπηρεσίας ΕΟΤ Εξωτερικού Μεγάλης Βρετανίας/Ιρλανδίας παρά τα περιοριστικά μέτρα στις διεθνείς μετακινήσεις, που λαμβάνει ανά διαστήματα η βρετανική κυβέρνηση. Αναλυτικότερα: Το καταξιωμένο περιοδικό Wanderlust, αφιερώνει, το εξώφυλλο, το editorial του αρχισυντάκτη, αλλά και 24 εσωτερικές σελίδες στα ελληνικά νησιά και την Πελοπόννησο, προτρέποντας τους 100,000 αναγνώστες του, να ανακαλύψουν. Συγκεκριμένα, κατόπιν συνεργασίας και συνδρομής του Γραφείου ΕΟΤ Μεγάλης Βρετανίας με το φωτογραφικό και πληροφοριακό υλικό, το τεύχος Ιουλίου-Αυγούστου 2021 του Wanderlust, κυκλοφόρησε πρόσφατα με: • Εξώφυλλο αφιερωμένο στην Ελλάδα υπό τον τίτλο “Escaping the crowds in the Greek Islands”, • 20σέλιδο αφιέρωμα σε μικρότερα νησιά της χώρας μας και συγκεκριμένα: Σάμος, Χίος, Ικαρία, Πάτμος, Σύμη, Τήλος, Νίσυρος, Αστυπάλαια, Άνδρος, Τήνος, Σύρος, Πάρος, Αμοργός, Σκόπελος, Σκύρος, Αλόννησος, Λευκάδα, Κεφαλονιά, Κέρκυρα, Κύθηρα και Σαμοθράκη, • Editorial-ύμνος στις ομορφιές και την φιλοξενία της Ελλάδας από τον αρχισυντάκτη του τεύχους κ. Γιώργο Κηπουρό. Σύμφωνα με τον άρθρο του κ. Κηπουρού: “Η Ελλάδα είναι από τους πιο αγαπημένους προορισμούς για το βρετανικό κοινό, που κάθε χρόνο ονειρεύεται τις διακοπές στην Ελλάδα! Άλλωστε, η φιλόξενη ζεστασιά του ελληνικού καλοκαιριού παραμένει 365 μέρες το χρόνο!” Μόνο περήφανοι μπορούμε να είμαστε για την προώθηση των ελληνικών προορισμών και είμαστε σίγουροι ότι παρά την απαιτητική περίοδο που διανύουμε, έτσι θα συνεχίσουμε!!

Από: Iphigenie Moraitini Η «Χάρτα Οικολογικής Συνείδησης» που συνυπέγραψαν η Πρόεδρος του ΕΟΤ, Ά. Γκερέκου, ο Πρόεδρος του «Aquahelp Foundation», Γ. Κορφιάς, και οι Δήμαρχοι Πάτμου, Ελ. Πέντες, και Λειψών, Φ. Μάγγος, αναρτήθηκε σε κεντρικά σημεία των δύο Η Ά. Γκερέκου με τον μοναδικό μαθητή νησιών. των Αρκιών και τον Δήμαρχο Πάτμου, Ελ. Πέντε, στο σχολείο του νησιού.

Η Πρόεδρος του Οργανισμού, Ά. Γκερέκου, σε Πάτμο, Αρκιούς και Λειψούς Με τη συμμετοχή της προέδρου του ΕΟΤ, Άντζελας Γκερέκου, συνεχίστηκε στα Δωδεκάνησα η οικολογική δράση του Ιδρύματος «Aquahelp Foundation» με τίτλο «Clean it like Greek», που ξεκίνησε στις 19 Ιουνίου από το Καστελόριζο και τελεί υπό την αιγίδα του Οργανισμού. Η οικολογική και περιβαλλοντική αυτή πρωτοβουλία αποσκοπεί στον καθαρισμό παραλιών, θαλάσσιων περιοχών, βουνών και δασών με τη συμμετοχή ιδιωτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, για την ενίσχυση του φιλελληνισμού και την ανάδειξη της χώρας ως την καθαρότερη στην Ευρώπη. Ο ΕΟΤ υποστηρίζει σταθερά δράσεις που ενισχύουν τον βιώσιμο και αειφόρο τουρισμό, ο οποίος αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία στη μετά Covid-19 εποχή. Την Τετάρτη 7 και την Πέμπτη 8 Ιουλίου, η Πρόεδρος του ΕΟΤ επισκέφθηκε διαδοχικά την Πάτμο, τους Αρκιούς και τους Λειψούς, όπου συνοδευόμενη από τον Πρόεδρο του Ιδρύματος, Γιώργο Κορφιά, συναντήθηκε με τον Δήμαρχο Πάτμου, Ελευθέριο Πέντε, και τον Δήμαρχο Λειψών, Φώτη Μάγγο, με τους οποίους συνυπέγραψαν τη συμβολική «Χάρτα Οικολογικής Συνείδησης» του Aquahelp Foundation. Ακόμα, στη συνάντησή τους, η κα Γκερέκου και ο κος Πέντες εξέτασαν τις δυνατότητες συνεργασίας των δύο πλευρών σε τουριστικές και πολιτιστικές ενέργειες, αλλά και στην ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών για την περαιτέρω ενδυνάμωση της διεθνούς προβολής της Πάτμου.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

5

FREE PRESS

FREE PRESS γεγονότα

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

To 4ο Photosphere είναι γεγονός!!! Οι συστάσεις είναι περιττές για το καθιερωμένο πλέον Διεθνές Φεστιβάλ Φωτογραφίας του Αιγαίου. Το πολυαναμενόμενο φεστιβάλ έλαβε χώρα από τις 21/7 έως τις 3/8 2021 στην Πάρο και στην Πάτμο με την συμμετοχή επαγγελματιών και ερασιτεχνών φωτογραφίας από όλο τον κόσμο. Το περιβάλλον έκθεσης των φωτογραφιών όπως πάντα, μοναδικό! Οι εξωτερικοί χώροι που φιλοξένησαν τις εκθέσεις, σε απόλυτη αρμονία με τις επιλεγμένες φωτογραφίες, ενώ δεν έλειψαν φυσικά παρουσίες προσώπων υψηλού κύρους από τον επαγγελματικό τομέα της φωτογραφίας και τον καλλιτεχνικό κόσμο. Η γιορτή της φωτογραφίας πλαισιώθηκε από παράλληλες εκθέσεις, σεμινάρια, πολιτιστικές δράσεις και μουσικές βραδιές.

Στα πλαίσια των παράλληλων δράσεων και με αφορμή την Επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, το Διεθνές Φεστιβάλ Φωτογραφίας Εξωτερικού Χώρου “Photosphere”, φιλοξενήσε, την έκθεση του φωτογράφου Ηλία Περγαντή με θέμα το 1821, αποδίδοντας φόρο τιμής στους αγωνιστές και τα πρόσωπα της Ελληνικής Επανάστασης. Όπως αναφέρει ο κ. Περγαντής, «οι φωτογραφίες αποτελούν ένα μικρό μέρος μίας μεγάλης ατομικής έκθεσης φωτογραφίας με θέμα το 1821, για την οποία εργάζεται συστηματικά πάνω από 4 χρόνια. Μέχρι σήμερα έχουν φωτογραφηθεί περισσότερα από 1.000 άτομα από όλη σχεδόν την Ελλάδα». Στις φωτογραφίες απεικονίζονται σύγχρονοι άνθρωποι από διαφορετικούς Συλλόγους της Ελλάδας, με τον γνήσιο οπλισμό και τα κειμήλια της εποχής του 1821.

Το Φεστιβάλ έλαβε χώρα στην Πάρο στον υπέροχο προαύλιο χώρο του Αρχίλοχου της Παροικιάς και ύστερα στην Πάτμο, στο Πολιτιστικό κέντρο «Πάτμιον» στη Σκάλα, και για πρώτη φορά στο χώρο του «Παλαιού Δημοτικού Σχολείου», στη Χώρα, με ελεύθερη είσοδο, ενώ ολοκληρώθηκε στις 3 Αυγούστου.

6

Ν

FREE PRESS θρησκεία

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

To θαύμα του Αυγούστου που επαναλαμβάνεται για 70 και πλέον χρόνια! Όλα ξεκίνησαν το 1943. Μία νεαρή κοπέλα την ταραγμένη περίοδο της Γερμανικής κατοχής, γονάτισε μπροστά σε μία σπάνια εικόνα της Παναγιάς, ικετεύοντας για ένα θαύμα. Προηγουμένως, ακούμπησε γύρω της ένα μπουκέτο από ολόλευκους κρίνους, στολίζοντας το τίμιο ξύλο -όπως ήταν αναμενόμενο- τα άνθη ύστερα από λίγες μέρες, μαράθηκαν. Πέρασαν τρεις ολόκληροι μήνες και τα λουλούδια έμεναν ξερά γύρω από την εικόνα, χωρίς κανείς να έχει διάθεση να τα αφαιρέσει. Συνάμα η Ελλάδα ολόκληρη βυθιζόταν στο δράμα της κατοχής και των συνεπειών του πολέμου. Το τάμα κι η δέηση της κοπέλας ξεχάστηκαν. Μέχρι που τον Ιούλιο του 1943 όταν κάποιοι επισκέπτες που ήξεραν την ιστορία από τύχη, μπήκαν στο ξωκλήσι και διαπίστωσαν έκπληκτοι πως τα μαραμένα λουλούδια είχαν αρχίσει να πρασινίζουν και να ξαναγεννιούνται. Το θαύμα διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και οι θεοσεβούμενοι άρχισαν να επισκέπτονται το ξωκλήσι. Η εικόνα δέσποζε σε ένα ταπεινό βυζαντινό ξωκλήσι των Λειψών, που θρονιάστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα από δύο μοναχούς της Πάτμου. Το όνομά της κι η απεικόνισή της την καθιστά μοναδικό είδος παγκοσμίως, χωρίς ωστόσο να είναι και πολλά στοιχεία γνωστά για την προέλευση ή τον δημιουργό

της. Τον Δεκαπενταύγουστο εκείνου του έτους οι κρίνοι πέταξαν τα πρώτα τους μπουμπούκια κι εννέα μέρες μετά, στις 23 Αυγούστου, η εικόνα της Παναγιάς του Χάρου βρέθηκε πλαισιωμένη πάλι από ολάνθιστους κρίνους. Η «Παναγιά του Χάρου», βρίσκεται ένα χιλιόμετρο έξω από το βασικό οικισμό των Λειψών και είναι η μοναδική φιλοτεχνημένη εικόνα της Παναγίας στον Ορθόδοξο κόσμο που φέρει στην αγκαλιά της όχι τον Χριστό ως βρέφος αλλά ως Σταυρωμένο ενήλικα. Η αποτύπωση του δράματος της Αιώνιας Μητέρας που αναγκάστηκε να δει τον Μονογενή της Υιό στον σταυρό του μαρτυρίου, Έκτοτε στις 23 Αυγούστου κάθε χρόνο είναι θέμα ανεπανάληπτο και πρωτότυπο προσκυνητές καταφθάνουν στο μικρό στη θρησκευτική παράδοση των εικόνων. ξωκλήσι για να προσκυνήσουν και να Το όνομά της το πήρε από το γεγονός ότι θαυμάσουν την ξεχωριστή του εικόνα ο νεκρός Χριστός και η πρόσκαιρη (έστω) και να βεβαιωθούν πως τα κρινάκια που μπήκαν γύρω της την Άνοιξη και επικράτηση του Χάρου σχετίζονται μεταξύ μαράθηκαν, ανθίζουν και πάλι στην τους εννοιολογικά, σκορπώντας πόνο και καρδιά του Αυγούστου, σκορπίζοντας απόγνωση από τον χαμό και τον θάνατο. ελπίδα κι αισιοδοξία.

Η θαυματουργή εικόνα με τη σπάνια αναπαράσταση της

Παναγίας της Διασώζουσας στην Πάτμο Μία ακόμη ιδιαίτερη εικόνα (με το χαρακτηριστικό φωτοστέφανο το οποίο φέρει τέσσερις ανάγλυφες παραστάσεις εκ των οποίων οι δύο αναφέρονται στην Παναγία, μία στον Άγιο Γεώργιο ή στον Άγιο Θεόδωρο και άλλη μία στον Ευαγγελιστή Λουκά). Η εικόνα καλύπτεται με ασήμι και έντεκα πολύτιμους λίθους, ενώ είναι σχεδόν καλυμμένη από τάματα πιστών. Πολλά θαύματα έχουν συνθεδεί με την Παναγία την Διασώζουσα, μία από τις 70 εικόνες του Ευαγγελιστή Λουκά. Η εικόνα βρίσκεται στην ομώνυμη εκκλησία (πιθανολογείται πως κατασκευάστηκε πριν το 1500 και ανακαινίστηκε κατά το 1599, ενώ το 1907, παραχωρήθηκε στη Μεγάλη Μονή), η οποία είναι αφιερωμένη στην Παναγία, στον Άγιο Ιγνάτιο και στον προφήτη Ζαχαρία, νότια της μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.

Η διάσωση του Πάτμιου Ευστράτιου Γλυκονικήτα, από τους πειρατές Το 1732, εποχή κατά την οποία Αλγερινοί πειρατές λυμαίνονταν τη Μεσόγειο και κυρίως τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, ο Πάτμιος Ευστράτιος Γλυκονικήτας, ενώ ψάρευε στην παραλιακή θέση Κουβάρι όπου υπάρχει το κάθισμα του Αγίου Ιωσήφ του Μνήστορος αιχμαλωτίστηκε και μεταφέρθηκε στην Τρίπολη της Βόρειας Αφρικής. Εκεί φυλακίστηκε από Αλγερινούς πειρατές, ενώ η οικογένεια του, που δεν ήξερε τι είχε συμβεί, τον θεωρούσε νεκρό είτε από πνιγμό είτε από τα χέρια πειρατών. Ο αιχμάλωτος Γλυκονικήτας, προσευχόταν στην Παναγία τη Διασώζουσα, μέρα και νύχτα ώστε να τον γλυτώσει από τη φυλακή. Τρία χρόνια ύστερα και ενώ προσευχόταν παρουσιάζεται μπροστά του μια μεγαλόσωμη, σεμνοπρεπής γυναίκα, η οποία του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Όταν τη ρώτησε ποια ήταν και πως βρέθηκε εκεί, η Παναγία απάντησε: «Διασώζουσα με ονομάζουν και είμαι γνωστή σου». Πριν καλά – καλά συνειδητοποιήσει την απάντηση, ο Γλυκονικήτας βρέθηκε ξαφνικά ελεύθερος στην παραλία της περιοχής Κουβάρι, όπου είχε αιχμαλωτιστεί. Λέγεται ότι για να του ανοίξει και να τον δεχτεί η γυναίκα του στο σπίτι, άρχισε να εξιστορεί γεγονότα και περιστατικά, που αφορούσαν την οικογένεια τους. Μάλιστα, προκειμένου να ευχαριστήσει την Παναγία την Διασώζουσα που τον έσωσε Στις 14 Αυγούστου, παραμονή της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δημιούργησε την αργυρή επένδυση της τελείται η περιφορά του επιταφίου εικόνας της με όλα τα ασημικά σκεύη του της Θεοτόκου στον οικισμό της Χώσπιτιού του (από χρυσά φλουριά που βρέ- ρας, που συνοδεύεται από τα Εγκώθηκαν στο δρόμο του). μια προς τιμήν Της.

8

Ν

FREE PRESS παράδοση

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Αύγουστος

στην Ιερουσαλήμ του Αιγαίου Εκεί που η ευλάβεια συναντά την παράδοση! Με ιδιαίτερη προσοχή και τηρώντας όλα τα μέτρα ασφάλειας και προστασίας, φέτος η Πάτμος υποδέχεται τους επισκέπτες και τους πιστούς για τους εορτασμούς μιας από τις λαμπρότερες εορτές της Ορθοδοξίας, αυτή της Κοίμησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου. Για όσους έχουν βρεθεί στην Πάτμο ανήμερα της μεγαλύτερης γιορτής της ορθοδοξίας, της Κοίμησης της Θεοτόκου, τους είναι γνώριμο το αίσθημα λαμπρότητας και κατάνυξης που απλώνεται απ’ άκρη σε άκρη σε όλο το νησί! Η Πάτμος, ένας αγαπημένος προορισμός για όσους την έχουν επισκεφθεί και πρώτη στη λίστα για όσους δεν έχουν βρεθεί ακόμα, μετρά τρεις ιερές μονές και ισάριθμα καθίσματα και ναούς (32!) αφιερωμένους στη μητέρα του Θεού.

Αναμενόμενο καθώς πρόκεται για τον τόπο εξορίας του κατά παράδοση Αγαπημένου µαθητή του Ιησού Ιωάννη, ο οποίος ξεκίνησε την αποστολική του δράση μετά τον θάνατο της Θεομήτωρ υπακούοντας την εντολή του Χριστού όταν βρισκόταν πάνω σταυρό του Μαρτυρίου που του εμπιστεύτηκε την φροντίδα της Μητέρας του λέγοντας του «Ιδού η Μήτηρ σου» και αντίστοιχα στην Παναγία «Γυναί, ιδού ο υιός σου». Και έτσι έγινε, αφού Ιωάννης έλαβε την Παναγία σπίτι του μέχρις ότου Εκείνη Εκοιμήθη. Στο μεταίχμιο της μετάστασης του ανθρωπίνου σώματος από την φθορά στην αφθαρσία βρίσκεται κατά την παράδοση τόσο ο πρώτος Θεολόγος της Εκκλησίας μας ο Άγιος Ιωάννης όσο και η Παναγία αφού ναι μεν πέθαναν και ετάφησαν αλλά τα σώματά τους δεν βρέθηκαν ποτέ, διατηρώντας αναλλοίωτη την κατάσταση της υπόστασής τους.

Πάτμος Τόπος Θαυμάτων Στο ιερό νησί που ο Ευαγγελιστής Ιωάννης έγραψε το Ευαγγέλιο της Αγάπης, τις Καθολικές Επιστολές και την Αποκάλυψη, οι µοναχοί του ιστορικού Μοναστηριού της Πάτµου τηρούν το έθιµο του επιταφίου της Παναγίας, ένα έθιµο µε βυζαντινές καταβολές. O χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται από αρχιερείς και ιερείς στα λευκά σοκάκια του νησιού σε µεγαλοπρεπή ποµπή, ενώ οι καµπάνες του µοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταµάτητα απλώνοντας την ανάγκη για προσευχή σε όλους τους επισκέπτες. Σύµφωνα µε την παράδοση, επειδή την ηµέρα της Κοίµησής Της δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυµα, µια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της... Το τέλος της επίγειας ζωής της Παναγίας μια από τις σηµαντικότερες γιορτές της Ορθοδοξίας τιμάται στην Πάτμο µε έναν ξεχωριστό, απόλυτα κατανυκτικό τρόπο: Στις 14 Αυγούστου στην Χώρα, γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Μεγάλης Μητέρας, µε προεξάρχοντα τον Αγιο Καθηγούµενο της Ιεράς Μονής Αγ. Ι. Θεολόγου γέροντα Κύριλλο και Αρχιµανδρίτη του Οικουµενικού Θρόνου µαζί µε την συνοδεία όλου του ιερού κλήρου και των πιστών. Η περιφορά ξεκινά πρωί από την εκκλησία της Μεγάλης Παναγίας, κατευθύνεται στην πλατεία της Αγίας Λεσβιάς, από εκεί στη µικρή πλατεία της Διασώζουσας και στην πλατεία της Λόζας, για να καταλήξει και πάλι στη Μεγάλη Παναγία, διασχίζοντας φυσικά και όλα τα σοκάκια. Κι όπως τη Μεγάλη Παρασκευή, κατά την περιφορά του Επιτάφιου του Εσταυρωµένου, γυναίκες ραίνουν το χρυσοποίκιλτο Επιτάφιο και τον κόσµο µε ροδοπέταλα και ροδόνερο, ενώ σε κάθε πλατεία γίνεται στάση, ψάλλοντας τα Εγκώµια. Ιδαίτερη ευλάβεια και κατανυκτικότητα προκαλεί η Μεγάλη Αγρυπνία που γίνεται το βράδυ της ίδιας μέρας στην εκκλησία της Παναγίας της Διασώζουσας. Η πανέρμορφη εκκλησία που βρίσκεται στο νότιο µέρος της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, χρονολογείται πριν από το 1500 και το 1911, περιήλθε στη δικαιοδοσία του µοναστηριού.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

9

FREE PRESS

FREE PRESS παράδοση

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

15/8 Πανηγύρια 1 ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΕΞΩΣΚΑΛΑΣ: Κατανυκτική ατµόσφαιρα µε λειτουργό τον Πατέρα Σεραφείµ και πλήθος πιστούς που προτιµούν να παρακολουθούν την εορταστική λειτουργία της Παναγίας σε αυτή τη συγκεκριµένη εκκλησία.

2 ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΙΑΣΩΖΟΥΣΑΣ: Με την ποµπή να ξεκινά από το µοναστήρι, να κάνει στάση στη Αγία Λεβιά, στα σοκκάκια της Χώρας µε τελική κατάληξη την πλατεία Δηµαρχείου.

3 ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΟ ΚΑΘΙΣΜΑ ΤΟΥ ΓΡΑΒΑ: Σε ένα καταπράσινο και πολύ περιποιηµένο περιβάλλον µε προεξάρχοντα και λειτουργό τον Ηγούµενο Πάτµου Γέροντα Κύριλλο, γίνεται και φέτος η πανηγυρική λειτουργία µε θέα το απέραντο γαλάζιο. Ένα µυστήριο απόλαυση ψυχής.

1

Σύµφωνα µε την παράδοση, η Παναγία η Διασώζουσα έσωσε έναν Πάτµιο ονόµατι Ευστράτιο Γλυκονικήτα από τους πειρατές. Ο αγαθός Πάτµιος, παρακαλούσε νύχτα και µέρα την επέµβαση του Θεού δια µέσου της Παναγίας της Διασώζουσας, ο ιερός ναός της οποίας βρισκόταν πολύ κοντά στο σπίτι του, στη Χώρα. Μετά από παρέλευση αρκετού χρόνου, παρουσιάστηκε µπροστά του, µέσα στη φυλακή, µια µεγαλόσωµη, πολύ σεµνή γυναίκα, η οποία του ζήτησε να την ακολουθήσει, «ανοίγοντάς» του παράλληλα το δρόµο. Έκπληκτος ο Γλυκονικήτας, τη ρώτησε ποια ήταν και τότε Εκείνη του αποκρίθηκε: «Διασώζουσα µε ονοµάζουν και είµαι γνωστή σου.» Και πριν εκείνος προλάβει να συνειδητοποιήσει τα λόγια της, βρέθηκε ελεύθερος και µάλιστα, στην περιοχή του µικρού λιµανιού απ’ όπου είχαν ξεκινήσει όλα! Αργότερα ο Γλυκονικήτας ζήτησε από την γυναίκα του να µαζέψει όλα τα αργυρά σκεύη τους, τα οποία και παρέδωσε σε ειδικό τεχνίτη προκειµένου να επενδύσει την εικόνα της Παναγίας (έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, κατά τη χριστιανική παράδοση) µε ασήµι. Έτσι διακοσµήθηκε ο ασηµένιος επενδυτής της Παναγίας της Διασώζουσας, όπως και παραµένει µέχρι σήµερα. Εκατοντάδες είναι οι πιστοί, Έλληνες και ξένοι, που συµµετέχουν, κάθε χρόνο, στην περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας και στη συνέχεια, ξενυχτούν µπροστά στην εικόνα της Διασώζουσας, παρακαλώντας την (τα αφιερώµατα που την καλύπτουν, κάθε είδους και αξίας, καθένα τους αντιπροσωπεύει και ένα θαύµα!)

Eκατοντάδες πιστοί συρρέουν επίσης, ανήµερα του 15Αύγουστου, στο πανηγύρι της Παναγιάς του Γερανού και στην εκκλησία της Παναγίας του Πάνω Κάµπου. Το ξωκλήσι της Παναγιάς του Γερανού, που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου της οµώνυµης περιοχής, είναι από τα αρχαιότερα µνηµεία και από τα ωραιότερα τοπία του νησιού, όπου υπήρχε προχριστιανική συνοικία µε τείχη και πιθανόν παλιός ειδωλολατρικός ναός, στα ερείπια του οποίου χτίστηκε χριστιανικός ναός που κι αυτός έπεσε και «πάνω» του ανεγέρθηκε, πριν 160 χρόνια, ο σηµερινός, δίκλιτος ναός, από ψαράδες και κατοίκους της περιοχής Κονσολάτο Σκάλας Πάτµου. Αποτελείται από δύο µικρότερους ναούς (της Κοίµησης της Θεοτόκου και της Αγίας Ιουλιανής), µε κοινό πρόναο, και γιορτάζει, όπως προαναφέραµε στις 15 Αυγούστου. Εκεί οργανώνεται κάθε χρόνο εκτός ίσως από φέτος λόγω των υγειονοµικών µέτρων , ένα από τα µεγαλύτερα παραδοσιακά, νησιώτικα πανηγύρια το οποίο κορυφώνεται µε φαγοπότι, µουσική, τραγούδια και γλέντι µέχρι πρωίας. Το ίδιο ισχύει και γινόταν και για το πανηγύρι στην εκκλησία της Παναγίας, στην πλατεία του Πάνω Κάµπου, όπου ντόπιοι οργανοπαίκτες «κρατούν» το ρυθµό σχεδόν για δύο µερόνυχτα. Λίγες µέρες µετά, στις 23 Αυγούστου, πλήθος προσκυνητών περνά µε ειδικά ναυλωµένο για την περίσταση καραβάκι µε προορισµό τους Λειψούς, προκειµένου να επισκεφθεί, µετά από µια κατανυκτική πορεία ένα εκκλησάκι λίγα χιλιόµετρα µακριά από το λιµάνι, την Παναγία του Χάρου και να προσκυνήσει την χάρη της.

2

3 Λόγω των υφιστάμενων μέτρων προστασίας για την αναχαίτιση της πανδημίας το πρόγραμμα των Πανηγυριών μπορεί να αλλάξει. Χτισµένος στα 1600, από µοναχούς της Ιεράς Μονής Αγ. Ι. Θεολόγου της Πάτµου, ο ναός είναι τρισυπόστατος, βυζαντινού ρυθµού, και διακρίνεται από το χαµηλό τρούλο του, τα ακανόνιστα τόξα του και τα λιγοστά, στενόµακρα παράθυρά του. Αυτό, όµως, που τον κάνει ξεχωριστό είναι η -µοναδική στον κόσµο!- εικόνα της Παναγίας που κρατά το Χριστό όχι ως βρέφος, αλλά κρεµάµενο νεκρό στο Σταυρό του µαρτυρίου. Την εικόνα αυτή, τον Απρίλιο του 1943, µια ευσεβής κοπέλα στόλισε µε άσπρους κρίνους οι οποίοι, φυσικά, ξεράθηκαν µετά από λίγες µέρες αλλά τον Ιούλιο, ως εκ θαύµατος, άρχισαν να ξαναπρασινίζουν! Το θαύµα αυτό επαναλαµβάνεται δε µέχρι σήµερα, µε αποκορύφωµα τα «εννιάµερα της Παναγίας», την 23η Αυγούστου που τα κρινάκια είναι πλέον µοσχοµυριστά και ολάνθιστα, προκαλώντας τον απόλυτο σεβασµό των πιστών και προβληµατίζοντας τους άπιστους!

10 έθιμο

Ν

FREE PRESS

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

το Πάσχα του Καλοκαιριού στην Πάτμο και οι Επιτάφιοι της Παναγιάς Τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για τον COVID-19 ελπίζουμε ότι θα δοθεί και φέτος η ευκαιρία σε πιστούς και όλους τους παρευρισκόμενους να βιώσουν την κατανυκτική ατμόσφαιρα των εορτών του καλοκαιριού στη Πάτμο. Πάντα με ασφάλεια και ατομική ευθύνη.

ναδική εμπειρία: τη στιγμή που το Ιερό νησί θρηνεί το χαμό της αιώνιας Μάνας και συνάμα συλλογιέται την ανίκητη ελπίδα της Ανάστασης, που τρέφει αιώνες την ανθρώπινη φύση.

Εννέα μέρες μετά, λίγο μακρύτερα, στους Λειψούς μία σπάνια εικόνα της Ορθοδοξίας Παρευρισκόμενοι και προσκυνητές στο νησί ξεκινά την δική της περιφορά και επιβεβαίτης Αποκάλυψης έχουν τη σπάνια ευκαιρία ωνε με τον δικό της τρόπο το θαύμα της πίνα παρακολουθήσουν την τέλεση ενός εθί- στης. μου που έλκει τις καταβολές του από την Η «Παναγιά του Χάρου», που βρίσκεται Βυζαντινή εποχή. Στο Ιερό Σπήλαιο του Αγίστους Λειψούς, είναι η μοναδική φιλοτεχνηου Ιωάννη, οι μοναχοί τηρούν το έθιμο του μένη εικόνα της Παναγίας στον Ορθόδοξο επιταφίου της Παναγίας, στολίζοντας τον και κόσμο, που φέρει στην αγκαλιά της όχι τον περιφέροντάς τον στα σοκάκια του νησιού Χριστό ως βρέφος, αλλά ως σταυρωμένο σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες ενήλικα. του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα. Το όνομά της το πήρε από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός και η πρόσκαιρη (έστω) επιΠλήθος πιστών ακολουθούν κατανυκτικά κράτηση του Χάρου, σχετίζονται μεταξύ τους τον Επιτάφιο της Παναγιάς, με την δυσερεννοιολογικά. Όμως η ζωή και η Ανάσταση μήνευτη αίσθηση πως μετεχουν στην ιστονικούν το θρήνο κι η εικόνα των Λειψών ρική συνέχεια μίας πανανθρώπινης δέησης, κάθε χρόνο έχει τον δικό της ιδιότυπο τρόπου αναζητά μέσα από την Κοίμηση, την ελπο να το επιβεβαιώνει: ένα ματσάκι κρινάπίδα για ζωή κι αναγέννηση. κια μπαίνουν -ως στεφάνι στην εικόνα- από Ο σπάνιος - ως έθιμο που άντεξε στο χρό- την Άνοιξη κι αφήνονται να μαραθούν και νο - Επιτάφιος της Παναγιάς περιφέρεται και να «πεθάνουν» όλο το καλοκαίρι πάνω στο φέτος στα σοκάκια της Πάτμου ενώ οι κα- εικόνισμα. μπάνες του μοναστηριού της Αποκάλυψης Και -ω του θαύματος-στις αρχές Αυγούστου και των άλλων εκκλησιών ηχούν πένθιμα. κάθε χρόνο αναγεννώνται και ανθίζουν, ευΞοπίσω πλήθος, από κάθε γωνιά της γης, ωδιάζοντας κάθε Δεκαπενταύγουστο ή στην που συγκεντρώνεται για να ζήσει την μο- Απόδοση της Κοιμήσεως στις 23 του μήνα.

Ο Δεκαπενταύγουστος στην Πάτμο δεν είναι απλά μία έκφανση θρησκευτικού συναισθήματος αλλά μία πραγματική εμπειρία ζωής για κάθε επισκέπτη!!!

12

Ν

FREE PRESS φεστιβάλ

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 27-28-29 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Το φεστιβάλ θρησκευτικής μουσικής Πάτμου «Η Θεία αποκάλυψη της μουσικής» ξεκίνησε το 2001 και έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαντικότερες μουσικές καλοκαιρινές διοργανώσεις με ξεκάθαρο στόχο την παρουσίαση εκδηλώσεων υψηλού μουσικού και πνευματικού περιεχομένου όπως αρμόζει στον ιερό χώρο τέλεσης του, τον προαύλιο χώρο της Αποκαλύψεως. Ο βασικός άξονας γύρω από τον οποίο κινείται το πρόγραμμα είναι η παρουσίαση μουσικών έργων εμπνευσμένα από την Χριστιανική Πίστη. Εκτός από την τήρηση αυτής της βασικής αρχής η επιλογή του προγράμματος γίνεται κυρίως με το σκεπτικό να παρουσιαστούν στις συναυλίες, έργα που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα της μουσικής φιλολογίας. Ο σκοπός του φεστιβάλ είναι να συνταιριάξει αρμονικά τη φυσική ιδιαιτερότητα του νησιού και την εμβληματική παρουσία του τόπου στην ιστορία

της Χριστιανοσύνης, το Θρησκευτικό κατανυκτικό του Ιερού Σπηλαίου της Αποκάλυψης και την υψηλή αισθητική που εκφράζεται μέσα από την τέχνη και την καλλιτεχνική δημιουργία. Οι επισκέπτες του φεστιβάλ έχουν τη μοναδική ευκαιρία να παρακολουθήσουν σε ένα χώρο ιερό και υποβλητικό, διακεκριμένους καλλιτέχνες που υπηρετούν με αφοσίωση την υψηλή τέχνη της μουσικής σε προγράμματα που περιλαμβάνουν έργα από τη Βυζαντινή και λαϊκή μας παράδοση καθώς και έντεχνα έργα συνθετών από την αναγέννηση μέχρι σήμερα. Στις εκδηλώσεις συρρέουν κάθε χρόνο τόσο οι κάτοικοι της Πάτμου όσο και οι Έλληνες και ξένοι επισκέπτες του νησιού που συμβάλλουν στην περαιτέρω διάδοση της καλής φήμης του φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

13

FREE PRESS

FREE PRESS φεστιβάλ

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

a place for strange stories

Patmos Cinema Festival

across the island during the first days of September

1o PATMOS CINEMA FESTIVAL m από 2 έως 7 Σεπτεμβρίου Με συνδιοργανωτές τον Δήμο Πάτμου, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία “Κοινωνία των Δέντρων” (“Community of Trees”), το 1ο Patmos Cinema Festival (ή PCF) ρίχνει άγκυρα με σειρά δράσεων όπως προβολές, workshops και masterclasses που επεκτείνονται πέρα από τα στενά χρονικά όρια του Φεστιβάλ και λαμβάνουν χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, εμπλέκοντας την τοπική κοινότητα και ιδιαίτερα τους νέους στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου. Οι προβολές του PCF για το Σεπτέμβριο θα λάβουν χώρα σε δυο κυρίως χώρους, στον Ανοικτό́ Κινηματογράφο «Πάτμιον» (ταινίες μεγάλου μήκους) και στο «Παλαιό́ Δημοτικό́ Σχολείο Χώρας» (ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους & ντοκιμαντέρ). Στους χώρους αυτούς θα προβληθούν τουλάχιστον 12 ταινίες μεγάλου μήκους και 25 ταινίες μικρού μήκους (ταινίες

µυθοπλασίας και ντοκιµαντέρ πρώτης προβολής ενώ θα περιλαµβάνονται πρεµιέρες). Όλες οι ταινίες θα είναι παραγωγές των τελευταίων δύο ετών τόσο ελληνικής όσο και ξένης παραγωγής. Βασικό κομμάτι του Φεστιβάλ είναι οι παραλληλίες εκδηλώσεις του (προβολές, συναυλίες & εικαστικές εγκαταστάσεις) οι οποίες θα λάβουν χώρα σε ανοιχτούς χώρους ιδιαίτερης αισθητικής, διάσπαρτους στο νησί, όπως το οινοποιείο “Πάτοινος”. Το Patmos cinema festival έχει λάβει την αιγίδα και την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Για περισσότερες πληροφορίες όπως πρόγραμμα εκδηλώσεων, προβολών επισκεφτείτε το https://cinepatmos.com ενώ για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις της «Κοινωνίας των Δέντρων» επισκεφτείτε το: https://trees.life

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΔΡΟΜΟΥ m 10-11-12 Σεπτεμβρίου Το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Πάτμου συμμετέχει ως συν διοργανωτής στο Φεστιβάλ Παιδικού Θεάτρου Δρόμου που για πρώτη φορά θα διοργανωθεί στην Πάτμο. Είναι μία ευκαιρία για τα παιδιά της ακριτικής Πάτμου να έρθουν σε επαφή με τους αγαπημένους τους ήρωες, να διασκεδάσουν και να ψυχαγωγηθούν μέσω των παράλληλων δράσεων που θα πραγματοποιηθούν κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ. Μέσω της έκθεσης παιδικού βιβλίου που αποτελεί μία από τις παράλληλες δράσεις του φεστιβάλ, τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να διευρύνουν τους Ελπίζω όλοι, μικροί και μεγάλοι, να απολάυσουμε τα πολιτιστικά δρώμενα ορίζοντές τους και να τους δοθεί το ερέθισμα να ασχοληθούν με την ανά- που θα λάβουν χώρα στο νησί μας γιατί στην Πάτμο καλοκαίρι χωρίς Φεστιβάλ δεν γίνεται!! γνωση παραμυθιών και βιβλίων ξεφεύγοντας έτσι από την χρήση οθονών.

14

Ν

FREE PRESS παραλίες

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Οι παραλίες της Πάτμου κερδίζουν το στοίχημα του καλοκαιριού! ΣΥΝΕΧΌΜΕΝΟΙ ΚΌΛΠΟΙ, ΜΙΚΡΟΊ ΌΡΜΟΙ, ΜΙΚΡΈΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΕΣ ΑΚΤΈΣ ΣΥΝΘΈΤΟΥΝ ΤΗΝ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΉ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΎ Αν ένα νησί των Δωδεκανήσων έχει συνδέσει το όνομά του με τον θρησκευτικό τουρισμό, αυτό είναι σίγουρα η Πάτμος. Το νησί της Αποκάλυψης με τη χαρακτηριστική μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που καλωσορίζει τους επισκέπτες στη Χώρα, προσελκύει κάθε χρόνο αμέτρητους τουρίστες. Ωστόσο, μόλις βρεθεί κανείς στην Πάτμο, ανακαλύπτει, και τελικά επιβεβαιώνει, ότι δεν είναι μόνο η Μονή που την καθιστά ιδανικό προορισμό, τουλάχιστον για εκείνους που θέλουν να απολαύσουν ποιοτικές διακοπές σε ένα μέρος με περισσή φινέτσα και κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα, αλλά και οι παραλίες του νησιού, που αποτελούν την έκπληξη του καλοκαιριού κερδίζοντας το στοίχημα.

Αγριολίβαδο

Γροίκος

Λιβάδι Γερανού

Αυτό το μικρό σε έκταση νησί -το συνολικό του μήκος μπορεί να διανυθεί με το αυτοκίνητο μέσα σε περίπου μισή ώρα- αποτελεί ιδανική επιλογή για εκείνους που μέσα σε μία ημέρα θέλουν να επισκέπτονται και να γνωρίζουν από κοντά περισσότερες από μία παραλίες. Στο νησί της Αποκάλυψης, λοιπόν, βρίσκει κανείς παραλίες για όλα τα γούστα, οργανωμένες, οικογενειακές, απομακρυσμένες, με άμμο ή βότσαλο, προσεγγίσιμες με σκάφος, αυτοκίνητο ή και με τα πόδια. Συνεχόμενοι κόλποι, μικροί όρμοι και μικρές ή μεγαλύτερες ακρογιαλιές συνθέτουν την ακτογραμμή της Πάτμου, η οποία χαρίζει στους επισκέπτες του νησιού εικόνες απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς.

Από τις πιο διάσημες παραλίες του νησιού η Πέτρα, με την φαρδιά γλώσσα από άμμο και χαλικάκι να οδηγεί στο ακρωτήριο με τον επιβλητικό βράχο της Καλικατσούς, ο οποίος φαίνεται ότι αναδύεται μέσα από τη θάλασσα. Η πιο απομακρυσμένη ακρογιαλιά της Πάτμου, η Ψιλή Άμμος, βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού και όπως δηλώνει και η ονομασία της, ξεχωρίζει για την χρυσαφένια, ψιλή αμμουδιά της, ενώ το Λιβάδι Γερανού διακρίνεται για το υπέροχο τοπίο ολόγυρά του, καθώς και τα πολύχρωμα βότσαλα της ακτής. Στις, επίσης, γνωστές παραλίες του νησιού συγκαταλέγονται και οι Κάμπος, Αγριολίβαδο, Λάμπη, Βαγιά, Δίδυμες, Γροίκος. Οι μικρές σχετικά αποστάσεις στο νησί ευνοούν το συνδυασμό δύο ή και περισσότερων παραλιών ανά ημέρα, σε περίπτωση που οι διακοπές σας είναι ολιγοήμερες και θέλετε να επισκεφτείτε όλες τις ακτές της Πάτμου. Πηγή: www.newsbeast.gr

Πέτρα

Ψιλή Άμμος

Δίδυμες

Απολαύστε θάλασσα, ήλιο και χαλάρωση Στο εστιατόριο µας, µε την παραδοσιακή διακόσµηση θα βρείτε: • άριστο σέρβις και γνήσια φιλοξενία • επιλογές για κάθε ώρα της µέρας • ξαπλώστρες σε µία πανέµορφη παραλία • πρωινό, καφέ και snacks • µεγάλη ποικιλία σε κάβα ποτών

Enjoy sea, sun and relaxation In our restaurant, with the traditional decoration you will find: • Excellent service and genuine hospitality • Options for every hour of the day • Sun loungers on a beautiful beach • Breakfast, coffee and snacks • A wide variety of wine cellars

Kampos, Patmos T: 22470 32263, M: 698 31 85 354

16

Ν

FREE PRESS celebrities

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Βάφτιση στην Πάτμο για το γιο σίλη Κικίλια της Τζένης Μπαλατσινού και του Βα Την απολαμβάνει και δεν το κρύβει! Η Πάτμος είναι ο παράδεισος της Τζένης Μπαλατσινού και αν και το έχει δηλώσει πολλές φορές δεν χορταίνουμε να βλέπουμε τα ιδιαίτερα στιγμιότυπα που ανεβάζει στον προσωπικό της λογαριασμό από το υπέροχο εξοχικό σπίτι και την καθημερινότητα που βιώνει στο καταφύγιο της. Φέτος για έναν λόγο παραπάνω, αφού στο νησί πραγματοποιήθηκε πρόσφατα η βάφτιση του γιού της, καρπό του έρωτά της με τον Υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια. Και πως θα μπορούσε άλλωστε το μυστήριο να μη γίνει στο εφαλτήριο της, την Πάτμο! Με νονούς τον κουμπάρο τους και προπονητή μπάσκετ Ηλία Καντζούρη,την επιχειρηματία Βιολέττα Λάππα και τον γιο της από τον γάμο της με τον Πέτρο Κωστόπουλο, Μάξιμο, το όνομα του 6,5 μηνών νεοφώτιστου Παναγιώτης Αντώνιος. Τηρώντας φυσικά όλα τα μέτρα προστασίας και όσο διακριτικά γινόταν, με λίγους φίλους και συγγενείς, το μυστήριο της βάπτισης τελέστηκε σε ένα ονειρικό κλίμα και οι επιλεκτικές φωτογραφίες που δημοσίευσε στο Instagram η Τζένη, αποτυπώσαν την ευτυχία του ζευγαριού και την ατμόσφαιρα γαλήνης και ηρεμίας που η μυστηριακή αύρα του νησιού είναι γνωστό ότι απλόχερα προσφέρει στους «πιστούς» του. Στο νησί βρέθηκαν φυσικά και οι κούκλες κόρες της Τζένης που είχαν να συνατηθούν δυο χρόνια όπως αποκάλυψαν εξαιτίας της πανδημίας. Η αρμονία τηρήθηκε και στο κτήμα που έγινε η δεξίωση, με το μπλε του Αιγαίου να κυριαρχεί στις συνθέσεις και στην μπομπονιέρα ενώ τα ηλιοτρόπια πλαισίωσαν με τον καλύτερο τρόπο το σκηνικό του ηλιοβασιλέματος το οποίο έτσι και αλλιώς στην Πάτμο είναι μια αξέχαστη εμπειρία! «Το νησί και οι άνθρωποί του συμβιώνουν παράλληλα στο χτες το σήμερα και το αύριο, με μια φυσικότητα που τη βλέπεις παντού» Ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας έγραψε

Τα ελληνικά νησιά πόλος έλξης του διεθνούς jet set ι τα ελληνικά νησιά!! Η Κέιτ Χάντσον έχει οργώσε

Η Μαρία Βοσκοπούλου στα σοκάκια της Πάτμου Τη φετινή σεζόν, η Μαρία Βοσκοπούλου έκανε το τηλεοπτικό της ντεμπούτο στη σειρά «Τα καλύτερα μας χρόνια» στην κρατική τηλεόραση, ακολουθώντας τα επαγγελματικά βήματα των γονιών της, Τόλη Βοσκόπουλου και Άντζελας Γκερέκου. Η νεαρή ηθοποιός που πρόσφατα μάλιστα έχασε τον πατέρα της, ιδιαίτερα αγαπητό καλλιτέχνη Τόλη Βοσκόπουλο, ο οποίος καθιερώθηκε ως «Πρίγκι­ πας» του ελληνικού τραγουδιού με φανατικούς θαυμαστές, απόλαυσε ολιγοήμερες διακοπές στην Πάτμο, ανακαλύπτοντας τις ομορφιές του πανέμορφου νησιού. Πηγή: iefimerida.gr

πρόσφατα στην Αthens Voice για τη δική του Πάτμο. "Η Πάτμος, το Ιερό νησί, μερικά μίλια από τις ακτές της Μικράς Ασίας είναι ένας τόπος με μόνο μέτρο τον άνθρωπο. Στο νησί όπου γράφτηκε η μεγαλειώδης υπερβατική Αποκάλυψη, διά χειρός Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, ο άνθρωπος παραμένει στο επίκεντρο. Από το ίδιο το Μοναστήρι στη Χώρα-Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO –που ενώ δεσπόζει σαν κτίσμα στο νησί, δεν επιβάλλεται αλλά «καλωσορίζει»– ως την τελευταία παραλία με τα αρμυρίκια που ρίχνουν τη σκιά τους ήρεμα και φιλόξενα. Η Πάτμος αναπλάθει τους επισκέπτες της όπως αυτή γνωρίζει μέσα από την ιστορία αιώνων, τους καθοδηγεί στα λευκά σοκάκια και τους απάνεμους όρμους της, τους δείχνει με σοφία, θα έλεγα, την αξία της απλότητας στην αισθητική και της πολυτέλειας στην περιπλάνηση. Δεν κραυγάζει, πώς θα μπορούσε άλλωστε, ψιθυρίζει και γοητεύει όσους είναι ανοιχτοί σε διαφορετικά μηνύματα των καιρών και δεν έχουν όρια στον ορίζοντά τους. Το νησί δεν ζει στο χτες ούτε προσπαθεί να το αναβιώσει τεχνητά, όπως έχω δει σε άλλα μέρη με ιστορική κληρονομιά. Το νησί και οι άνθρωποί του συμβιώνουν παράλληλα στο χτες το σήμερα και το αύριο, με μια φυσικότητα που τη βλέπεις παντού: στα αβίαστα χαμόγελα, στις μικρές ψαρόβαρκες, στα ψαγμένα ταβερνάκια, στις αυλόπορτες, στα πράσινα μποστάνια, στα χαρούμενα παράθυρα-βιτρίνες των καταστημάτων, στα ασβεστωμένα πεζούλια και τις λιτές γραμμές παντού. Κι όλα αυτά να μην είναι φολκλόρ αλλά αυθεντικά. Σκεφτόμουν βλέποντας από το κατάστρωμα τη Σκάλα το λιμάνι, να ξεμακραίνει καθώς το πλοίο έφευγε, ότι η έκφραση «ευλογημένος τόπος» εδώ βρίσκει την κυριολεκτική της έκφανση. Κι ότι δεν ήταν αυθυποβολή αλλά αληθινό δέος αυτό που ένιωσα, όχι γιατί θαμπώθηκα από το μεγαλείο αλλά γιατί στην Πάτμο ένιωσα το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση".

Φωτογραφία ΤLife

Μπορεί για τις ανάγκες του πολυαναμενόμενου sequel της ταινίας Knives out να βρέθηκε στις Σπέτσες με τον Daniel Craig και άλλους διάσημους συμπρωταγωνιστές, αλλά δεν θα μπορούνε να μην επισκεφτεί τον δικό της παράδεισο που βρίσκεται στην Σκιάθο. Στο νησί βρίσκεται με την οικογένειά της, τον σύντροφό της Ντάνι Φουτζικάουα την 2,5 ετών κόρη τους Ράνι και τον 9χρονο γιο της Μπινγκ ενώ στην εξοχική κατοικία που διαθέτει το ζευγάρι παραθερίζει και το επί χρόνια αγαπημένο ζευγάρι του Hollywood Γκόλντι Χον και Κερτ Ράσελ. Η είδηση «αποκαλύφθηκε», όταν η ίδια δημοσίευσε φωτογραφία στο προφίλ της στο Instagram, περπατώντας σε «μυστική» παραλία της Σκιάθου. Μάλιστα σημείωσε χαρακτηριστικά στη λεζάντα της φωτογραφία της: «Τώρα είναι καλοκαίρι». Χαλαρή και άνετη απολαμβάνει τις διακοπές της ενώ δεν παραλείπει να ενημερώνει τον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram από στιγμιότυπα που προωθούν το μεγαλείο του ελληνικού καλοκαιριού και της ελληνικής φύσης και ιστορίας, όπως έκανε στην πρόσφατη επίσκεψη της στο μαγευτικό Ναύπλιο όπου ανήρτησε video και φωτογραφίες από το ιστορικό Παλαμήδι ανεβαίνοντας τα γνωστά 999 σκαλιά..

Ο Λ Α Γ Ι Α Τ Η Ν Π ΑΤ Μ Ο EVERYTHING ABOUT PATMOS

18

Ν

FREE PRESS τουρισμός/travelling

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

ΜΟΝΑΧΙΚΈΣ SOLITARY ΒΟΥΤΙΈΣ SWIMMING

& COVID-FREE ΠΑΡΑΛΙΕΣ & COVID-FREE BEACHES

ΣΤΑ ΔΩΔΕΚΆΝΗΣΑ IN THE DODECANECE ISLANDS

Ωραίες βουτιές και ακόμα καλύτερες στιγμές Marvellous dips and other delights offered Άλλες θέλουν περισσότερο κόπο και άλλες λιγότερο, άλλες υπόσχονται καθόλα μοναχικές βουτιές και άλλες μαζεύουν κάμποσους ανθρώπους παραπάνω. Είναι και θέμα τύχης η διπλανή παρέα ακόμη και στην πιο απομονωμένη παραλία του κόσμου. Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη τη μοναχική και δυσπρόσιτη παραλία που είχαμε αφήσει για το τέλος. Είχαμε βάλει κάτω τον χάρτη, τότε που τα κινητά δεν είχαν gps, είχαμε συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες από τους ντόπιους για τη σύντομη απόδρασή μας από όλους και όλα και είχαμε πάρει μαζί υπνόσακους και προμήθειες για δυο μέρες προκειμένου να απολαύσουμε το Αιγαίο με την παρέα μας και μόνο. Κάμποσα χιλιόμετρα οδήγησης σε χώμα και μετά backpack στους ώμους, φαγητά, νερά και sleeping bag -όλα μετρημένα και όλα σωστά- και μπρος να κατεβούμε το κατηφορικό μονοπάτι μέχρι την πολυπόθητη παραλία. Μισή ώρα μετά κάτω από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο, και καθώς νιώθουμε Γαλάζια Σπηλιά / Galazia Spilia ότι είμαστε πια πολύ κοντά, κάποιοι περίεργοι και οπωσδήποτε αποκρουστικοί ήχοι φτάνουν στα αυτιά μας. Τακ, τουκ, τακ, τουκ. Και, ναι, είναι αυτό που νομίζουμε. Δυο ρακέτες, ένα μπαλάκι, κάμποσες φωνές και μια παραλία – αυτή που ονειρευόμασταν να απολαύσουμε μόνοι – με τουλάχιστον είκοσι Some require more effort and others less, others promise completely solάλλους λουόμενους να λιάζονται, να κάνουν βουτιές, να παίζουν. Αποτυχία. itary swims and others gather a few more people. Who gets to sit next to you, even on the most isolated beach in the world, is always a matter of luck. Ποιοι είναι όλοι αυτοί και πώς ήρθαν στην παραλία μας; Ευτυχώς το κακό αυτό αστείο είχε σύντομο τέλος, καθώς στα όχι και πολύ I will never forget that isolated, almost inapproachable beach we had left to ανοιχτά ήταν δεμένη μια βάρκα και σε λιγότερο από μισή ώρα από την άφιξή the end. We had opened the map -back when mobile phones did not come with their own GPS-, we had gathered all the necessary information for our μας ο βαρκάρης έδωσε σήμα ότι η βάρκα αναχωρεί. short escapefrom locals -away from everyone and everything- and we had Όλα τα είχαμε μάθει για την παραλία μας, εκτός από το σημαντικότερο. Ότι been equipped with sleeping bags and supplies for two days in order to μπορούσες να πας και με βάρκα για λίγες ώρες. Όλους τους ρωτούσαμε για enjoy the Aegean Sea with our company alone. A few miles of driving on το μονοπάτι και κανέναν για άλλους τρόπους πρόσβασης. steep roads and then backpack on shoulders, food, water and sleeping bag Όχι, ότι θα επιλέγαμε την εύκολη οδό, αλλά έστω για να είμαστε κάπως προ- – all measured and all correct – and off we went down the downhill trail to ετοιμασμένοι και να μη βιώσουμε εκείνη την απόλυτη απογοήτευση των the coveted beach. πρώτων λίγων στιγμών της άφιξής μας στην ακροθαλασσιά.

Half an hour later under the hot midday sun, and as we felt that we were Πράγματι μετά από λίγο η βάρκα και οι φασαριόζικοι επιβάτες της αναχώρη- now very close, some strange and definitely repulsive sounds reached our σαν και στην παραλία μείναμε εμείς και οι παρέα μας· απολαύσαμε όλες τις ears. Tuck…tuck…tuck…tuck… And yes, unfortunately, it was exactly what χάρες της -τα φανταστικά νερά, την ησυχία, το ηλιοβασίλεμα, αλλά και τον we thought it would be. Two racquets, a tennis ball, numerous voices and an έναστρο ουρανό πλάι σε μια μικρή φωτιά που ανάψαμε- είπαμε ιστορίες, γε- idyllic beach- the one we were hoping to enjoy all alone- on which at least λάσαμε με την αφέλειά μας, φάγαμε και ήπιαμε όλες τις προμήθειές μας και twenty others were sunbathing, swimming or playing on the sand. Fail. Who were all these people? How did they get on our beach? την επομένη επιστρέψαμε, και πάλι από το μονοπάτι, στον πολιτισμό.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

19

FREE PRESS

FREE PRESS τουρισμός/travelling

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

Ψιλή Άμμος / Psili Amos

Οι παραλίες που ακολουθούν δεν προσφέρουν όλες την πολυπόθητη απόλυτη απομόνωση, είναι όμως αρκετά κοντά στον στόχο, και σε κάθε περίπτωση χαρίζουν ωραίες βουτιές και ακόμα καλύτερες στιγμές σε όσους τις επιλέξουν -αρκεί να είναι και λίγο τυχεροί. Άλλωστε είπαμε: είναι και θέμα τύχης η διπλανή παρέα ακόμη και στην πιο απομονωμένη παραλία της κόσμου. Απόσπασμα από άρθρο της Κυριακής Βασσάλου στο travel.gr

m Ψιλή Άμμος, Πάτμος / Psili Amos, Patmos m Κρυφός, Λέρος / Krifos, Leros m Μονοδένδρι, Λειψοί / Monodendri, Lipsi m Παχιά Άμμος, Νίσυρος / Pachia Amos, Nisyros m Λεθρά, Τήλος / Lethra, Tilos m Αρέτα, Χάλκη / Areta, Halki m Μαραθούντα, Σύμη / Marathounta, Symi

Μαραθούντα / Mar athounta

Luckily, this bad joke came to an end really soon. Off the coast, yet not too much, there was a boat moored and in a little less than half an hour after our arrival, the boatman signalled their departure. We had learned everything about our beach, except for the most important thing, namely, that it was also approachable by boat. We had been asking everyone about the trail and not if there was any other way – perhaps an easier one- to approach. Not that we would ever choose the easiest way, but just to be prepared; to avoid the absolute disappointment we experienced the very first moment we arrived on the coast.

Indeed, a few moments later, the boat, along with the clamorous crew, departed. Now it was just us on the beach. We enjoyed all of its blessings; the emerald waters, the sound of silence, the blue and gold sunset, as well as our little camping fire under the starry sky. We told campfire stories, laughed at our naivety, consumed all our provisions, and the next day we returned -again from the trail- to civilization.

The following beaches do not all offer the coveted absolute isolation, but they are close enough to the goal. In any case, they offer nice dives and even better moments to those who choose them – as long as they stand a little lucky. But again, as already said: who gets to sit next to you, even on the most isolated beach in the world, is always a matter of luck.

m Άγιος Μηνάς, Κάρπαθος / Agios Minas, Karpathos m Γαλάζια Σπηλιά, Καστελόριζο / Galazia Spilia, Kastelorizo

From the article of Kyriaki Vassalou at travel.gr Translated by Angeliki Kouroutzi

Παχιά Άμμος / Pachia Amos

Μονοδένδρι / Monodendri

ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΠΑΤΜ

ΟΥ | PATMOS

BUS Οι ώρες των δρομολογ ίων του λεωφορείου είναι αναρτημένες στι ς στάσεις & τις αφετη ρίες Timetable of the bus itinerarie at bus stops and startin s available g points.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ | IN

FORMATION: w w w .p at m os bu s. gr

12

•

14

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤH ΣΚΑΛΑ EVERYTHING ABOUT SKALA

13 19

11

18

9 10 14 20 8 7 6

Chora Χώρα

3 1

21 16 5

4 2

ΧΑΡΤΗΣ ΣΚΑΛΑΣ

Grikos Γροίκος

1. Λιμεναρχείο / Port Authority 2. Προβλήτα / Jetty 3. Στάθμευση Λεωφορείου / Bus Stop 4. Χώρος αναμονής λιμανιού / Waiting area in the port 5. Δημοτικό Πάρκινγκ / Pulic Parking 6. Σταθμός ταξί / Taxi station

15

MAP OF SKALA

7. Τελωνείο / Customs 8. Αστυνομικό Τμήμα / Police Station 9. Δημοτικό Γραφείο εξυπηρέτησης επισκεπτών / Local office of citizen service 10. Ταχυδρομείο / Post office 11. Εθνική Τράπεζα / National Bank of Greece 12. Γήπεδο / Stadium

Αεροπορικές συνδέσεις για την επίσκεψη σας στην Πάτμο

Airline connections for your visit in Patmos

13. Δημοτικό σχολείο / Elementary School 14. Φαρμακείο / Pharmacy 15. Πνευματικό κέντρο Πάτμιoν / Cultural Center 16. Δημοτικό Πάρκινγκ / Pulic Parking 17. Βαπτιστήριο Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου / Baptistery of Saint John

17

18. Υ ποθηκοφυλακείο-Κτηματολογικό Γραφείο / Land Register 19. Κέντρο Υγείας / Health Center 20. Κ.Ε.Π. / Citizen’s Assistance Center 21. Τουριστικό Γραφείο / Τourist Office

Χρήσιμα Τηλέφωνα / Useful Telephones Κέντρο Υγείας / Health Center.....................................................................22473 60000 Αστυνομικό Τμήμα / Police Station...............................................................22470 31303 Λιμεναρχείο / Port Authority........................................................................22470 31231 Ταχυδρομείο / Post Office.............................................................................22470 31316 Κ.Ε.Π. / Citizen’s Assistance Center ...........................................................22470 31158 Σταθμός Ταξί / Taxi Station...........................................................................22470 31225 Δημ. Γραφ. Εξυπ. Επισκεπτών / Municipal Info Center................................22470 31666 Εθνική Τράπεζα / National Bank of Greece.................................................22470 35012 Υποθηκοφυλακείο-Κτηματολογικό Γραφείο / Land Register......................22470 29301 Δημαρχείο Πάτμου / Patmos Town Hall......................................................22473 60300 Ι.Μ. Ιωάννου Του Θεολόγου / Monastery Of St. John..................................22470 20800 Ιερό Σπήλαιο Αποκαλύψεως / Holy Apokalypse Cave ...............................22470 31234 Σωματείο Ενοικιαζόμενων Δωματίων / Association of Tourist Accommodation....................................................22470 32583 Ένωση Ξενοδόχων Πάτμου / Patmo‘s Hoteliers Association.....................22470 31962 Τελωνείο / Customs Office...........................................................................22470 31312

24

Ν

FREE PRESS φωτορεπορτάζ/phototour

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Για άλλη μια χρονιά και ενώ η μάχη με την πανδημία συνεχίζεται, οι προβλέψεις διεξαγωγής των παραδοσιακών και πολυπόθητων πανηγυριών στη Πάτμο, είναι συγκρατημένες. Παρ' όλα αυτά και με την σιγουριά ότι όλα τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή για την προφύλαξη όλων των επισκεπτών και κατοίκων του νησιού, δημοσιεύουμε φωτορεπορτάζ με τα διασημότερα πανηγύρια και αφιερώνουμε αυτές τις σελίδες σε όλους όσους γιορτάζουν με την καρδιά τους!

Αξέχαστα πανηγύρια στην Πάτμο μας!

Σε έναν μήνα που κατά παράδοση ενώνει όλο τον θρησκευτικό κόσμο, για άλλη μια χρονιά, η ευθύνη προπορεύεται της ανάγκης μας για ξεγνοιασιά. Ακόμα και αν δεν είναι σίγουρο το αν ή όχι θα διεξαχθούν τα περιβόητα συναπαντήματά μας στο αγαπημένο μας νησί, εμείς προτιμούμε να τα βιώσουμε με ασφάλεια μόλις αυτό είναι εφικτό. Για την ώρα όμως απολαύστε υπεύθυνα το αναμνηστικό φωτορεπορτάζ μας από τα θρησκευτικά πανηγύρια και τις γιορτές του Αυγούστου.

1

13 & 15/8 Beach Parties 1. ΑΓΡΙΟΛΙΒΆΔΙ: Τα λόγια είναι περιττά για το πάρτι στις 13 Αυγούστου στο Skipper’s Bar. Ειδυλλιακή ατμόσφαιρα και τρελό κέφι μέχρι πρωίας!

2. ΚΆΜΠΟΣ: Μια ακόμα χρονιά ελπίζουμε να γίνει και εφέτος το θρυλικό πάρτι τηρώντας όλα τα μέτρα με πολύ χορό και τραγούδι στην παραλία.

15/8 Πανηγύρια 3. Π ΑΝΑΓΙΑ ΓΕΡΑΝΟΥ: Πάνω σε ένα λόφο με πανοραμική θέα, το βράδυ της γιορτής της Παναγίας, συνήθως, οργανώνεται ένα από τα πιο μεγάλα παραδοσιακά νησιωτικά γλέντια. Με πλούσιο φαγητό, εκλεκτό κρασί, μουσική και τραγούδια.

4. Ε ΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΚΑΒΟΥΡΑΚΙΑ»: Γιορτινή ατμόσφαιρα στην παραλία του Κάμπου, με γεύσεις από την Κυρία Μαρία και διασκέδαση με νότες και… αρκετό οίνο.

2

23/8 Παραδοσιακά Γλέντια.

5. Λ ΙΜΆΝΙ ΛΕΙΨΏΝ: Ένα ακόμα μεγάλο γλέντι με αφορμή το δεκαπενταύγουστο, στο λιμάνι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο χορός δεν έχει ηλικία και οι μεγαλύτεροι μαθαίνουν στους μικρότερους αλλά και στους ξένους τα βήματα. Οι ήχοι των τραγουδιών γεμίζουν με μουσική τη νύχτα όλο το Αιγαίο.

6. Π ΛΑΤΕΊΑ ΛΕΙΨΏΝ: Μετά το προσκύνημα στην Παναγιά του Χάρου, οι κάτοικοι των Λειψών και οι επισκέπτες διασκεδάζουν, τρώνε ντόπιες λιχουδιές και πίνουν κρασί στην κεντρική πλατεία, ενώ οι παραδοσιακοί οργανοπαίχτες δίνουν τον τόνο.

3

3

24/8 Πανηγύρια 7. Α ΡΚΙΟΙ: Το νησάκι έχει την τιμητική του, ακριβώς μια μέρα μετά την ανάληψη της Παναγίας. Σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, όλοι γινόντουσαν μια παρέα και απολαμβάναν μαζί ένα μεγάλο φαγοπότι, αποδεικνύοντας ότι έναν τόπο δεν τον κάνει σπάνιο μόνο η φύση του, αλλά πάνω από όλα οι κάτοικοί του. Μια καλοκαιρινή βραδιά κάθε χρόνο, κάτω από το αυγουστιάτικο φεγγάρι οι Αρκιοί, γεμίζουν ασφυκτικά από επισκέπτες και θετική ενέργεια, που θα βοηθήσει να περάσει ευκολότερα ο χρόνος μέχρι το επόμενο καλοκαίρι.

4

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

25

FREE PRESS

FREE PRESS φωτορεπορτάζ/phototour

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

For another year, and while the fight against the pandemic is still ongoing, the possibilities of whether or not to permit the traditional and widely anticipated local festivals of Patmos are rather modest. Nevertheless, we are confident that all necessary restrictions will be applied for the protection of visitors and habitants of Patmos.

We are dedicating below photos to all those who keep the famous religious fairs in their hearts!

August is the month which traditionally brings together the habitants and the visitors however responsibility precedes our need for freedom and carefreeness. Even if it is not yet certain whether or not our infamous Christian festival meetings will take place on our favorite island, we prefer to experience them in safety whenever this will be possible. We hope for the soonest, yet for now, feel free to enjoy our photo report of famous fairs and celebrations which took place during past years.

Memorable fairs and celebrations in our beloved Patmos!

5

13 & 15/8 Beach Parties 1. AGRIOLIVADI: Words cannot begin to describe the party of 13th of August at Skipper’s Bar. Ideal atmosphere and fun until the sunrise!

2. KAMPOS: The legendary party hopefully will take place taking all the precautious measuresdancing and singing on the beach.

15/8 Fairs 3. VIRGIN MARY OF GERANOS: On a hill with a panoramic overview, the night of the Virgin Mary’s celebration, one of the biggest traditional fairs is being organized, so far... With delicious food, fine wine, music and singing.

4. KAVOURAKIA RESTAURANT: Festive atmosphere on the beach of Kampos, with home made flavours by Mrs. Maria. There will also be plenty of wine.

23/8 Traditional Feasts 5. LISPSOS PORT: Another traditional big fair for the 15th of August celebration, is taking place at the port. Age does not matter when dancing ,as the eldest teach the youngest and the tourists. Music fills the night at the Aegean. Everyone will be there until the sunrise.

5

6. LIPSOS SQUARE: After visiting the Virgin Mary of Charos, residents have fun, eat local dishes and drink a lot of wine in the main square, while the traditional music floats in the air.

24/8 Fairs 7. ARKI: The small island celebrates, one day after the Ascension of Virgin Mary. In an ideal environment, everybody come together and enjoy a large feast, confirming that what makes a place uniqe is not only its nature but also the heart of its’ residents. For one night, the island of Arki is filled with visitors which celebrate under the August moon.

6

7

7

26

Ν

FREE PRESS περιήγηση/tour

Μια ιταλίδα στην Ελλάδα

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Αναμνήσεις

Πηγή: Vogue

Στις σελίδες μας φιλοξενούμε άρθρο της Web Editor iO Donna & Amica, Justine Bellavita όπως δημοσιεύτηκε στο vogue.gr για την αγάπη της για την χώρα μας "Η Ελλάδα αποτελεί κομμάτι της ζωής μου από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Έχω αναμνήσεις με την αδερφή μου από όταν ήμασταν παιδιά να κατεβαίνουμε στην παραλία της Παλαιοκαστρίτσας στην Κέρκυρα, μυρίζοντας τη θάλασσα και νιώθοντας τον ήλιο στην επιδερμίδα μας. Θυμάμαι να εκπλήσσομαι και να μαγεύομαι από τη φασαρία τα βράδια στην πόλη. Παρότι Ιταλίδα, περνούσα τα περισσότερα καλοκαίρια μου στη Βρετάνη, την πατρίδα της μητέρα μου, μαζεύοντας καβούρια και αχιβάδες ξυπόλυτη στις παγωμένες ακτές του Ατλαντικού. Τις πρώτες μου διακοπές στη Μεσόγειο τις έκανα στην Ελλάδα και ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Η μουσική, τα αρώματα των μυρωδικών στα πιάτα, το δροσερό απογευματινό αεράκι. Αναπολώντας, συνειδητοποιώ πως όλα ξεκίνησαν από εκεί.

Ταξιδεύοντας με τον μύθο Χρόνια αργότερα, ενώ παρακολουθούσα μαθήματα κλασικών σπουδών στο λύκειο, κάναμε μια σχολική εκδρομή στην Αθήνα, στους Δελφούς και στην Κόρινθο. Μάλλον ήταν εύκολη επιλογή για τους καθηγητές των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών. Αλλά δεν είναι και τόσο απλό να κρατήσεις το ενδιαφέρον νέων παιδιών, ακόμη και όσων επί τέσσερα χρόνια μετέφραζαν Αίσωπο, Λυσία, Δημοσθένη και -τον αγαπημένο μου- Λουκιανό. Θυμάμαι ακόμη ορισμένες από τις φράσεις του Ομήρου για την ομορφιά της πατρίδας του, αλλά οι λέξεις «ροδοδάκτυλος ἕως» ή «οἶνοψ πόντος» δεν μου έλεγαν κάτι για πολλά χρόνια, μέχρι που επέστρεψα στην Ελλάδα μόνη μου. Τα μαγαζιά στην Πλάκα, απ’ όπου αγοράζαμε ως νεαροί μαθητές ασημένια σκουλαρίκια, ξύλινα ταμπλό για τάβλι και πεντανόστιμα πιτόγυρα -χωρίς κρεμμύδι!-, μου φάνηκαν πιο συναρπαστικά σε αυτό το ταξίδι. Διαπίστωσα πως είχαμε υποτιμήσει την αξία μνημείων όπως ο Παρθενώνας, το Αρχαίο Θέατρο των Δελφών, όπου τα αρχαία χρόνια ένα νεαρό κορίτσι σαν εμάς, η Πυθία, έδινε χρησμούς στο Μαντείο, τόπων όπως ο Ισθμός της Κορίνθου. Τα καλά νέα είναι πως ακόμη κι όταν νομίζεις πως δεν ακούς, οι πληροφορίες μπαίνουν στο κεφάλι σου. Χρόνια αργότερα, λοιπόν, βρέθηκα να κάνω island hopping διαβάζοντας το βιβλίο του διάσημου Ελληνοϊταλού ακαδημαϊκού Dario Dal Corno, Nella terra del mito. Viaggiare in Grecia con dèi, eroi e poeti (Στη γη του μύθου. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα με θεούς, βασιλείς και ποιητές), χρησιμοποιώντας το και σαν τουριστικό οδηγό.

Από τον Frappuccino στην τυροσαλάτα Ο Luca κι εγώ έχουμε περάσει τις περισσότερες διακοπές μας στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο, επισκεπτόμενοι τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, ανακαλύπταμε νέους μικρόκοσμους. Κάθε, μα κάθε νησί είναι μοναδικό και μαγικό με τον τρόπο του. Από τις ροζ παραλίες στα Κουφονήσια μέχρι τα βάθη της Ικαρίας ανακαλύψαμε αμέτρητες αποχρώσεις του μπλε. Από τη θεία δύναμη του μοναστηριού της Πάτμου μέχρι τους εορτασμούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την Κοίμηση της Θεοτόκου τον Δεκαπενταύγουστο, μαγευτήκαμε από τα ήθη και τα έθιμα. Ερωτευτήκαμε τη μουσική του Παντελή Θαλασσινού στους Λειψούς και στη Δονούσα, ενός μουσικού που έχουμε συνδυάσει με πολύ όμορφες αναμνήσεις. Μάθαμε πώς να παίζουμε -και να κερδίζουμε- στο τάβλι στην Αστυπάλαια, ενώ τρώγαμε ορεκτικά «μισό μισό». Κατεβήκαμε σε έναν κρατήρα στη Νίσυρο, απολαύσαμε το άρωμα από το θυμάρι καθώς αναζητούσαμε με αργό βήμα την πιο απομονωμένη παραλία στη Σέριφο και λαχανιάσαμε σκαρφαλώνοντας στην κορυφή της Αμοργού. Σιγά σιγά ανακαλύψαμε την ελληνική κουζίνα. Στην Αθήνα φάγαμε το πρώτο μας σουβλάκι. Στη Σχοινούσα μάθαμε πώς να προφέρουμε και να απολαμβάνουμε τους κολοκυθοκεφτέδες. Στην Πάτμο μάς είπαν πως τα πλοκάμια του χταποδιού στη σχάρα πρέπει σχεδόν να καούν προτού φαγωθούν συνοδεία ούζου. Στην Τήλο δοκιμάσαμε τα πιο απίθανα παϊδάκια και στη Νίσυρο την πιο αρωματική τυροσαλάτα. Μην ξεχνάμε και το μπριάμ που μόλις βγήκε από τον φούρνο στους Φούρνους και την απροσδόκητα φανταστική σπιτική ψαρόσουπα στην Ηρακλειά. Κάθε μέρος και μια γεύση, ένα άρωμα, μια ανάμνηση. Η φράση «Ένιωσα πάλι πως η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο: ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο» του Νίκου Καζαντζάκη εκφράζει ακριβώς πώς νιώθουμε όταν επισκεπτόμαστε την Ελλάδα. Γνωρίζω μονάχα λίγες ελληνικές λέξεις, αλλά από τις πρώτες που έμαθα ήταν «ευχαριστώ πολύ» και «πολύ ωραίο».

Οι Έλληνες Αυτό που κάνει τη χώρα μοναδική δεν είναι απλώς η φυσική ομορφιά και το φαγητό, αλλά και κάτι που δεν θα βρεις πουθενά αλλού: ο ελληνικός λαός. Όσο νέος, έμπειρος, αδαής ή σπουδασμένος κι αν είσαι, οι Έλληνες θα σε αποδεχτούν, ενώ θα σου λένε συνεχώς «περίμενε». Δεν υπάρχει λόγος για βιασύνες, ούτε για αγένειες. Χαλαρώστε και απολαύστε την κάθε στιγμή. Πιστεύω πως αυτό είναι που σε κάνει να ερωτευτείς τη χώρα αυτή. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που εδώ μπορείς να βρεις την αληθινή φιλία. Κατάφερα να κατανοήσω βαθύτερα αυτόν τον πανέμορφο τόπο. Και απόλαυσα έναν επίγειο παράδεισο που δεν θα είχα δει ποτέ αν δεν ήταν εκείνη. Και χάρη σε αυτή τη γυναίκα, το όνομα Vogue Greece έχει αποκτήσει νέα πνοή. Ευχαριστώ πολύ!"

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

27

FREE PRESS

FREE PRESS περιήγηση/tour

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

Memories

An Italian woman in Greece

Source: Vogue

We are quoting an article of Web Editor iO Donna & Amica Justine Bellavita for her love of Greece as it was publiced in Vogue.gr "Greece has been a part of my life since I can remember. I have flashbacks of my sister and myself as children, heading toward the magnificent beach of Palaiokastritsa in Kerkyra, smelling the sea and feeling the sun on our skin.

And I recall being surprised and awestruck by the city’s summer clamor at night. Even though I am Italian, I spent the majority of my childhood summers in Brittany, my mother’s homeland, picking crabs and clams barefoot on the freezing Atlantic Ocean coastlines. Greece was my first Mediterranean vacation, and it was love at first sight. The music, the aroma of the herbs on the dish, and the cooling breeze in the evening. Looking back, it’s where it all started for me.

Traveling with the myth Years later, while studying classics in high school, we had a school trip to Athens, Delphi, and Corinth. They thought it was an easy choice for our Ancient Greek and Latin teachers. But capturing the interest of youngsters, even those who have spent four years translating Esopus, Lisia, Demostene, and (my personal favorite) Lucian of Samosata, it’s not an easy task.

I can still remember some of Homer’s statements about the beauty of his beloved nation, but the words “ροδοδάκτυλος ἕως” or “οἶνοψ πόντος” didn’t make sense to me until many years later, when I returned to Greece on my own. The Plaka boutiques, where we bought silver earrings, backgammon intarsiate boards, and delightfully salty gyros pita (χωρίς κρεμμύδι!) were more fascinating to us on that trip. We underestimated the significance of sites such as the Parthenon, the Isthmus of Corinth, and the Delphi Theatre, where in the ancient time a teenage girl like us, the Pytha, enunciated the Holy Oracle, prophesying in her own voice.

The good news is that even if you don’t think you’re listening, information might become stuck in your head. Years later, I found myself island hopping with Dario Dal Corno’s “Nella terra del mito. Viaggiare in Grecia con dèi, eroi e poeti” (“In the mythical realm. Traveling through Greece with gods, kings, and poets). Using the book by the famous Italian Greek scholar as a tourist guide. I found my love in… Paroikià For numerous generations of grownups Greece was synonymous with liberty. A boat ride away from home puts you in a whole different frame of mind.

Greeks and Italians “Una faccia una razza” are sort of “cousins”, with Greeks being the most laid-back. You can eat at 4pm or 11am, nobody will bother. Instead of espresso, you can have a Frappuccino. You’re eating Moussaka rather than Lasagna, but mostly you’re far enough away from your family to feel liberated. What better place to meet new people and possibly fall in love? When my girlfriends and I went to Paros to celebrate our graduation, that wasn’t re-

ally our objective. However, we made new friends, one of whom is now my husband, Luca. Shouldn’t I be grateful to Greece?

From Frappuccino to tyrosalata

Luca and I spent the majority of our vacations in Greece. Every year, while island hopping in the Cyclades and Dodecanese, we discovered new microcosmos. Every island, each and every one, is unique and magical in its own way. From the pink beaches of Koufounisia to the deepest sea of Ikaria, we discovered innumerable shades of blue. From the divine force of the Pathmos monastery to the Orthodox Church celebrations for the Dormition of the Virgin on August 15th, we were enthralled by culture and customs. We fell in love with Panthelis Thalassinos’ music in Lipsi and Donoussa, a musician who will always be associated with happy memories for us. We learned how to play (and win) at backgammon in Astypalea while eating “miso miso” appetizers. We descended into a crater in Nisiros, inhaled the scent of thyme while trudging to find the most remote beach in Seriphos, and gasped for air as we ascended to the top of Amorgos. Little by little, we discovered the true flavor of Greek cuisine. In Athens, we had our first taste of beef fillet souvlaki. In Schinoussa, we learnt how to pronounce and appreciate kolokithokeftedes. On Patmos, we were told that grilled octopus ends should be almost burned before being eaten with ouzo. In Tilos, we had the most wonderful pork chops, and in Nisiros, the most aromatic tyrosalata. And there is also Fournoi’s freshly baked briam and Iraklia’s surprising home-made lemon-fish soup. Every place a flavor, a smell, a memory. «I felt once more how simple and frugal a thing is happiness: a glass of wine, a roast chestnut, a wretched little brazier, the sound of the sea. Nothing Else»

by Nikos Kazantzakis (Νίκος Καζαντζάκης) captures exactly how we feel when we visit Greece. I only know a few Greek words, but one of the first were “Ευχαριστώ πολύ” and “πολύ ωραίο”.

The people of Greece What makes this county genuinely unique is not simply its natural beauty and food, but also the one thing you won’t find anyplace else: the Greek people. No matter how young, experienced, ignorant or educated you might be, Greeks will accept you, one περίμενε at the time. There’s no need to rush, and there’s no need to be in a bad attitude; simply relax and enjoy each moment. That, I believe, is what makes you fall completely in love with this country. As a result, it should come as no surprise that a genuine friendship can be found here. When I initially went to Halkidiki on business, I had no idea I’d make a lifelong friend in Thaleia Karafyllidou. Since our first meeting, I’ve known I’d met someone exceptional, not only a fantastic colleague but also a great woman. I viewed Greece in a new light thanks to her; I gained a deeper understanding of this lovely region; and I savored a slice of paradise that I would have never seen if it hadn’t been for her. And it is thanks to this woman that the name Vogue Greece has been given a new and glamorous lease on life. Ευχαριστώ πολύ!"

28

Ν

FREE PRESS κληρονομιά/heritage

Στην Πάτμο

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Βόλτες στο μνημείο της UNESCO, εδώ που, σύμφωνα με την παράδοση, ακούστηκε η φωνή του Θεού

Walking at the UNESCO world heritage monument, where the voice of God was heard

In Patmos

The Cave of the Apocalypse, the Monastery of Το Σπήλαιο της Αποκάλυψης, το Μοναστήρι Saint John the Theologian, the historic settleτου Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, ο ιστορικός οικιment of Chora, are all included in the UNESCO σμός της Χώρας συγκαταλέγονται στα Μνημεία world heritage sites. Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco.

According to the Christian Orthodox tradition Σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση, η Patmos is one of the two locations where the Πάτμος είναι ένας από τους δύο τόπους στον voice of God was heard. κόσμο που ακούστηκε η φωνή του Θεού. Πιο συγκεκριμένα στο «Ιερό σπήλαιο της ΑποκάSpecifically, the "Holy Cave of Revelation", λυψης», που υπάρχει ακόμα και σήμερα, ο Ευwhich exists until today, is the place that John αγγελιστής Ιωάννης συνομίλησε με τον Θεό και the Evangelist spoke with God. The result of εκείνος του απήγγειλε το ιερό βιβλίο της Αποκάthis direct contact of the Evangelist with the abλυψης που ο Ιωάννης κατέγραψε με τη βοήθεια solute divine, was the Holy book of Revelation, Πηγή/Source: iefimerida.gr του μαθητή του Πρόχορου. Το βιβλίο αυτό έχει a sacred book recorded with the help of John’s stuπροκαλέσει τον θαυμασμό και το δέος μεταξύ των Χριστιανών πιστών, οι dent Prohoros. An awe-inspiring book for the Christians which is considοποίοι το θεωρούν προφητικό και προσέρχονται από τα πέρατα του κόered as prophetic. The place of its writing is also a place of sacred visit for σμου για να επισκεφθούν και προσκυνήσουν τούτο τον τόπο. the believers and faithful Christians which come from around the world to pray and experience the Holy energy.

O ιστορικός οικισμός της Χώρας συγκαταλέγεται The island of the Apocalypse or else the “Jerusaστα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της lem of the Aegean” is an island which prepares Unesco for the thousands of visitors which will arΤο «νησί της Αποκάλυψης» ή «η Ιερουσαrive from every corner of the world. In λήμ του Αιγαίου» που ετοιμάζεται για το 1981 Patmos was declared as the φετινό καλοκαίρι, αποτελεί πόλο έλξης Holy Island with a Greek state law για χιλιάδες επισκέπτες και πιστούς and in 1999 UNESCO listed the από όλα τα μήκη και πλάτη του κόcapital of the island "Chora", the σμου με νόμο του Ελληνικού ΚράMonastery of St. John the Theoτους ανακηρύχθηκε το 1981 «Ιερά logian and the Cave of the ApocΝήσος», ενώ το 1999 η «UNESCO» alypse among the World Heritενέταξε τη Χώρα της Πάτμου, τη age Monuments. Μονή του Αγίου Ιωάννη του ΘεολόPatmos is a place which is blessed γου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης

by God with admirable natural beauty στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονοand rich cultural and religious heritage. μιάς.

It is a spiritual "lighthouse" that radiates Η Πάτμος είναι ένας τόπος ευλογημέto the ends of the world, inviting people to νος από τον Θεό με αξιοθαύμαστη φυσική the Monastery, the Holy Cave and the dozομορφιά και πλούσια πολιτισμική και κυρίens of churches on the island. It’s mysterious ως θρησκευτική κληρονομιά. Είναι ένας πνευaura is a divine experience in a truly sacred place. ματικός «φάρος» που ακτινοβολεί στα πέρατα του «In a complete harmony with the religious devotion the κόσμου, καλώντας τους πιστούς να προσέλθουν για να captivating beauty of the island also lies at its incomparable βιώσουν την μοναδική του θεϊκή και μυστηριακή αύρα βιώνοnatural wealth. Patmos coastline has a unique variety of coasts, bays, ντας μία μοναδική εμπειρία στο Μοναστήρι, το Ιερό Σπήλαιο και τις δεκάharbors, capes, coves and δες εκκλησίες του νησιού! rocks with various strange «Σε απόλυτη αρμονία με τη θρησκευτική κατάνυξη, βρίσκεται η απαnatural formations which ράμιλλη ομορφιά του τόπου και της φύσης του. Η ακτογραμμή της amaze the visitor. Πάτμου εμφανίζει μια εντυπωσιακή ποικιλία από ακτές, κόλπους, It is no coincidence that inλιμενίσκους, ακρωτήρια, όρμους και βράχους με τα πιο περίεργα ternational personalities σχήματα που εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη. have discovered their perΔεν είναι τυχαίο άλλωστε που μεγάλες προσωπικότητες από το sonal heaven and shelter in εξωτερικό έχουν βρει τον προσωπικό τους παράδεισο και καταφύPatmos.

The so called “paths γιο στην Πάτμο. Τα μονοπάτια πολιτισμού με τις διαδρομές τους που of culture”, scenic trails διασχίζουν σχεδόν ολόκληρο το νησί, around the whole island δίνουν ακόμη μία μοναδική εμπειρία are also a source of anothστον επισκέπτη να γνωρίσει τη διαχροer unique experience for the visitors which want to get to νική Πάτμο της φύσης, του πολιτισμού know the timeless natural cultural and traditional beauty of και την παράδοσης. Χωρίς αμφιβολία η Patmos even better. Πάτμος διαθέτει τα συστατικά στοιχεία να "Without a doubt, Patmos has all these components which δημιουργήσει και να διαπρέψει σε όλα τα allow to create and shine in all fields, remaining forever in πεδία μένοντας για πάντα στη μνήμη και the ­memory and heart of the travelers” reports to APEτην καρδιά του ταξιδιώτη.» αναφέρει στο MPE the former deputy mayor of tourism of Patmos Nikita ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρώην αντιδήμαρχος τουριTsampalakis. σμού της Πάτμου Νικήτας Τσαμπαλάκης.

30

άρθρο

Ν

FREE PRESS

Μια επαγγελματική συνάντηση «ξυπνά» εκλεκτικές μνήμες στο σοφιστικέ νησί των Δωδεκανήσων. Καλοδιατηρημένα αρχοντικά, σοκάκια στεφανωμένα με καμάρες και στοές. Οι αισθητικές παραφωνίες δεν έχουν θέση στη Χώρα της Πάτμου.

KEIMENO: Χρήστος Ζαμπούνης* , αναδημοσίευση από την kathimerini.gr Το σπίτι όπου φιλοξενούμαι ήταν καπετανόσπιτο. Από τον επάνω όροφο ο πλοιοκτήτης παρατηρούσε με το μονοκιάλι την κατάσταση στη Σκάλα, βλέποντας αν ο Νικολιός εργάζεται ή τεμπελιάζει στο σκαρί του. Ήταν 1088 όταν ο αυτοκράτωρ Αλέξιος Α΄ Κομνηνός έδωσε με το χρυσόβουλό του άδεια ελεύθερης ναυσιπλοΐας στη Μονή. Έκτοτε, η Πάτμος συνδεθεί άρρηκτα με τη ναυτική ιστορία των Ελλήνων. Ορισμένα από τα έπιπλα της οικίας, όπως οι καθρέφτες και οι κονσόλες, τα έφεραν οι εφοπλιστές της εποχής από τα ταξίδια τους στην Εσπερία. Άλλα είναι ντόπια από τεχνίτες μαραγκούς, όπως οι ξύλινοι καναπέδες, τα τραπέζια και οι καρέκλες. Στους τοίχους κρέμονται πιατέλες με νατουραλιστικά μοτίβα και μία –η αγαπημένη μου– έχει επάνω της ζωγραφισμένη μια κορώνα. Τις κατέβαζαν σε επίσημες περιστάσεις και είναι κατεξοχήν σύμβολα επιδείξεως πλούτου. Έχουν διασωθεί πάνω από 500 παρόμοια αρχοντικά στη Χώρα. Τα μισά, ίσως και περισσότερα, έχουν περάσει σε ξένα χέρια. Ελάχιστα τα κατέχει ακόμη η Μονή, άλλα έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία πεφωτισμένων αλλοδαπών, ενώ ένας ικανός αριθμός αγοράσθηκε από εξίσου πεφωτισμένους Έλληνες. Δεδομένου ότι οι εξωτερικές επεμβάσεις απαγορεύονται, λόγω του νόμου περί διατηρητέων, οι ελάχιστες παραφωνίες εντοπίζονται στο εσωτερικό τους, όπως π.χ. η κατεδάφισης τοίχων για να διευρυνθούν τα μικροσκοπικά δωμάτια και να δημιουργηθούν ευρύχωρα υπνοδωμάτια. Πέραν τούτου, η παράδοσις έχει διασωθεί, ένα θαύμα στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας και της αντιπαροχής. Η ανακήρυξής της Μονής του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου από την UNESCO ως Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς, το 1999, διασφάλισε με σαφή τρόπο τον αναλλοίωτο χαρακτήρα του τόπου. Εργολάβοι και υπέρμαχοι της κάθε είδους αξιοποιήσεως αντίκρισαν ένα υπερμέγεθες «απαγορεύεται» στις όποιες φιλοδοξίες τους. Ασεβείς και περιστασιακοί επισκέπτες βρήκαν περίκλειστες θύρες στο εισαγόμενο lifestyle τους. Η ώρα είναι επτά το πρωί και αναζητώ στο κινητό την εφαρμογή που υπο-

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Eπάνω: Άποψη της Χώρας, με το κάστρο να δεσπόζει στην κορυφή. Δεξιά: Ο Μανώλης Κοκκώνης, εμβληματική φιγούρα της παραλίας Αγριολίβαδο. © DARRAN REES

δεικνύει τη θέση του πλοίου που αναμένω. Το Blue Star είναι ανοιχτά της Λέρου. Υπολογίζω ότι έχω αρκετό χρόνο για να μεταβώ στο επίνειο του νησιού πεζή. Το παλαιό μονοπάτι τέμνεται σε ορισμένα σημεία με τον σημερινό αμαξωτό δρόμο, αλλά διατηρεί στο μεγαλύτερό του μέρος την αυθεντικότητα του παρελθόντος. Η μαγευτική θέα με κάνει να παραπατήσω ανάμεσα στις πέτρες, οπότε αποφασίζω να επικεντρωθώ στο έδαφος. Μια συστάδα από κρινάκια ελκύει την προσοχή μου. Λίγο αργότερα υψώνω πάλι το βλέμμα, εξ αφορμής ενός έντονου τιτιβίσματος. Πάνω σε μια αμυγδαλιά αντικρίζω δύο φωλιές πουλιών, με τους «γονείς» να πηγαινοέρχονται χαρωπά για να θρέψουν τα τέκνα τους.

Μια ιστορία από τα παλιά Ο επισκέπτης που θα υποδεχθώ εντός ολίγου είναι Άγγλος χρηματιστής που ενδιαφέρεται να αγοράσει ακίνητο στη νήσο. Έχει φίλους που έπραξαν το ίδιο και, το σπουδαιότερο, είναι λάτρης της βυζαντινής ιστορίας. Η επιλογή της Πάτμου, όπως θα μου εξηγήσει αργότερα, ήταν γι’ αυτόν μονόδρομος. Την ώρα που περιμένουμε για να παραλάβουμε το ενοικιαζόμενο αυτοκίνητό του, μου υπενθυμίζει τους νόμους του real estate. Τα καλύτερα μέρη τα διαλέγουν οι άνθρωποι, από αρχαιοτάτων χρόνων, για να λατρέψουν τους θεούς τους. Δεύτεροι έρχονται οι στρατιωτικοί, για ευνόητους λόγους – κατοπτεύσεως και ελέγχου. Τρίτοι ακολουθούν οι καλλιτέχνες, που έχουν το «μάτι», για να επιλέγουν καλόγουστα μέρη. Τέταρτοι –μου δείχνει τον εαυτό του– οι ευκατάστατοι. Τον ερωτώ τι θα ήθελε να κάνει αφού εγκατασταθεί στο ενδιαίτημά του. «Πριν απ’ όλα, θα ήθελα να με πας στη Μονή και στο Σπήλαιο της Αποκαλύψεως». Είναι η σειρά του να με ρωτήσει πόσα χρόνια έρχομαι στην Πάτμο. «Φέτος, συμπληρώνω 40 χρόνια. Πρωτοήλθα προσκεκλημένος μιας συμμαθήτριάς μου στη Σχολή Ξεναγών και έκτοτε ερχόμουν περιστασιακός. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιούμαι επαγγελματικώς στο “Patmos 360”, μια πλατφόρμα ενοικιάσεως αρχοντικών στη Χώρα, αλλά και στο “Sotheby’s reality Greece”, όπως γνωρίζεις».

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

FREE PRESS

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

Η συζήτησίς μας επεκτείνεται σε πιο ανάλαφρα θέματα, καθώς ανηφορίζουμε προς τον προορισμό μας. Ένα από αυτά είναι οι έριδες στη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας. «Έχω ακούσει ότι ο πρίγκιπας Κάρολος έχει έλθει εδώ», σχολιάζει υπό τύπον ερωτήματος. «Υπάρχει μια χαριτωμένη ιστορία να σου διηγηθώ επ’ αυτού», αποκρίνομαι. «Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, είχαμε ενοικιάσει με την έγκυο, τότε, Γαλλίδα σύζυγό μου και μια παρέα φίλων το ίδιο σπίτι όπου θα μείνεις. Την πρώτη ημέρα που φθάσαμε, ερώτησα τον πρίγκιπα Μιχαήλ της Ελλάδος, τακτικό επισκέπτη της νήσου, ποια απομακρυσμένη παραλία θα μας συνέστηνε για κολύμβηση. Επρότεινε το Λιβάδι του Γερανού. Αφικνούμενοι εκεί, διαπιστώσαμε ότι δεν ήμασταν μόνοι. Ένας ψηλός, αθλητικός άνδρας έστεκε όρθιος, ενώ ένας άλλος, μεσαίου αναστήματος, ήταν ξαπλωμένος σε μια πετσέτα κάτωθεν μιας ομπρέλας και διάβαζε ένα βιβλίο. “Le Prince Charles”, ανεφώνησε ο 16χρονος Γάλλος αναδεκτός μου, επίσης ονομαζόμενος Charles. Βιαστικά του απάντησα ότι ο διάδοχος του Θρόνου της Αγγλίας δεν είναι ούτε ψηλός, ούτε ξανθός, ούτε τόσο αθλητικός. “Όχι ο όρθιος, ο ξαπλωμένος”, μου ανταπήντησε εκείνος με βεβαιότητα. Λόγω της αποστάσεως –από διακριτικότητα είχαμε μετακινηθεί στην άλλη άκρη της παραλίας– δεν εδυνήθην να επιβεβαιώσω την πληροφορία. Όταν όμως πήρα το θάρρος να πάω να τον χαιρετήσω, αντελήφθην ότι πράγματι ήταν ο περί ου ο λόγος. Εδιάβαζε το βιβλίο του βυζαντινολόγου Sir Steven Runciman “Τhe Rise and Fall of the Byzantine Empire” και είχε την καλοσύνη να ανταλλάξει δύο-τρεις κουβέντες μαζί μου, κυρίως για τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο».

Στη Μονή και στο Σπήλαιο της Αποκαλύψεως Έχουμε φθάσει στην Πλατεία του Δημαρχείου, όπου σταθμεύουμε προσωρινώς. Ο φιλοξενούμενός μου κατευθύνεται ασυναίσθητα προς το άγαλμα του Εμμανουήλ Ξάνθου. «Εφέτος εορτάζουμε τα 200 έτη από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ο εν λόγω κύριος ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της, ως μέλος της Φιλικής Εταιρείας, με καταγωγή από εδώ», τον ενημερώνω. Κοντοστέκεται για λίγο και προχωρά λίγα μέτρα. «Καταπληκτική θέα. Ποια είναι τα νησιά γύρω;» «Δυτικά είναι η Ικαρία. Βόρεια, στο βάθος, η Σάμος. Ανατολικά το σύμπλεγμα των Αρκιών και οι Λειψοί». Η είσοδος στο Μοναστήρι είναι ελεύθερη για τους Έλληνες, οι αλλοδαποί καλούνται να πληρώσουν το ποσό των 6 ευρώ. Τύχη αγαθή μάς έχει προφυλάξει από τα γκρουπ που συνήθως συνωστίζονται έμπροσθεν του εκδοτηρίου. Τύχη αγαθή, επίσης, φέρνει τον πατέρα Θεοδόσιο πλησίον μας στην αυλή της Μονής. Ήταν μοναχός στο Άγιον Όρος και ήλθε «μετεγγραφή» για να ενισχύσει τους ελάχιστους εναπομείναντας συναδέλφους του στην Πάτμο. Παρότι μιας σχετικής ηλικίας, διαθέτει έντονη ενέργεια, ενώ η ματιά του είναι καθαρή, γεμάτη καλοσύνη. Η Μονή του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου ανακηρύχθηκε το 1999 από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Εκκινούμε από τον έξω νάρθηκα του Ναού. Ο Θεοδόσιος, σαν να διαβάζει τη σκέψη του Άγγλου, που έχει επικεντρώσει το βλέμμα του στις αρχαίες κολόνες, του αποκαλύπτει την προέλευσή τους. Είναι οι ίδιες που κοσμούσαν τον Ναό της Αρτέμιδος, επί του οποίου εκτίσθη η Μονή. Μια σκηνή ακραίας βίας, με νεαρούς στρατιώτες να εμπήγουν εγχειρίδια στον λαιμό παιδιών και τις μητέρες τους ολοφυρόμενες να παλεύουν να τα σώσουν, η οποία αναπαριστά τη σφαγή 14.000 νηπίων από τον Ηρώδη, μας καθηλώνει. Οι υπόλοιπες τοιχογραφίες έχουν πιο ήρεμη θεματολογία, όπως η προσφιλής παραβολή των Δέκα Παρθένων. Στο καθολικό, ζητώ από τον γέροντα να μας δείξει την «Ψηλάφηση του Θωμά». Παίρνει ευγενικά το κινητό μου και ανάβει τον φακό, δείχνοντάς μας την κόγχη μιας καμάρας. Δίπλα είναι η σκηνή του «Μη μου άπτου». Είναι η φράσις που είπε ο Ιησούς Χριστός στη Μαρία Μαγδαληνή μετά την Ανάστασή Του, όταν τον αναγνώρισαν. «Don’t touch me», «Μη με αγγίζεις», μεταφράζω. Στο παρεκκλήσιο της Παναγίας το φως είναι πιο έντονο και η τέχνη πιο στιβαρή. Είναι φυσικό. Οι τοιχογραφίες είναι του 12ου αιώνος, βυζαντινές. Ο μοναχός ανοίγει ένα κουρτινάκι και μας δείχνει μια πανέμορφη εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας.

31

άρθρο

Η Μονή του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου. Πρόκειται για το σημαντικότερο μοναστηριακό συγκρότημα του Αιγαίου Πελάγους. © VISUALHELLAS.GR Ο Τζων –είναι καιρός να αναφέρω το όνομά του– παραμένει εκστατικός, αρνούμενος να μετακινηθεί. Η ξενάγησης συνεχίζεται στο Μουσείο, με την ανεκτίμητη συλλογή χειρόγραφων, εκκλησιαστικών σκευών και αμφίων, βυζαντινών εικόνων –μία από τις οποίες αποδίδεται στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (Ελ Γκρέκο)– και αρχαιοτήτων, στον άνω όροφο. Στο πέρας της, ο Τζων ζητά πληροφορίες για τον «Πλάτωνα του Κλαρκ». Ευγενικά ο γέροντας του διηγείται την ιστορία του Άγγλου περιηγητή, ο οποίος, σύμφωνα με μια εκδοχή, δωροδόκησε τον τότε ηγούμενο και απέσπασε το παλαιότερο σωζόμενο χειρόγραφο με διαλόγους του Πλάτωνος. Σήμερα, κοσμεί τη βιβλιοθήκη Bodleian του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Επόμενός μας σταθμός είναι το Σπήλαιο της Αποκαλύψεως. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση αλλά και τη γραπτή καταγραφή του ιδίου του Ιωάννου του Θεολόγου –«εγενόμην εν τη νήσω τη καλουμένη Πάτμω»–, εδώ ο Ευαγγελιστής ήκουσε τη φωνή του Θεού και υπαγόρευσε στον μαθητή του Πρόχορο το Ιερό Βιβλίο της Αποκαλύψεως. Οικοδεσπότης μας στο τοπόσημο παγκόσμιας αναφοράς του χριστιανισμού είναι ο πατήρ Ισίδωρος. Εδώ και πολλά χρόνια αποτελεί τον θεματοφύλακα του Σπηλαίου και ως άλλος Κέρβερος το προστατεύει από τις φωνασκίες και τις απρέπειες ενίων τουριστών. Η Μονή του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου ιδρύθηκε το 1088, στη θέση του ναού της Αρτέμιδος και μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Την προσοχή του Τζων ελκύουν μια εικόνα που απεικονίζει το Όραμα της Αποκαλύψεως στο τέμπλο του Ναού του 16ου αιώνος, αλλά και οι τρεις σχισμές στον βράχο. «Ενημέρωσε τον φίλο μας ότι η ομιλία του Θεού έγινε στην ελληνική γλώσσα και εγράφη επίσης στην ελληνική γλώσσα», ήταν τα τελευταία λόγια του γέροντα πριν αναχωρήσουμε. «Νομίζω ότι υπάρχει και ένα ενδιαφέρον γυναικείο μοναστήρι, μήπως να πηγαίναμε;» συνεχίζει ακάθεκτος ο σύγχρονος περιηγητής. «Χμ, οι ώρες επισκέψεων είναι από τις 9 έως τις 11 το πρωί, οπότε τώρα είναι κλειστά. Θα τηλεφωνήσω, όμως, στην ηγουμένη, τη Χριστονύμφη, για να τη γνωρίσεις. Είναι μια ισχυρή προσωπικότητα που αναβίωσε τον γυναικείο μοναχισμό στην Πάτμο, με συνέπεια η Μονή Ευαγγελισμού να είναι ένα από τα πιο δυναμικά και νοικοκυρεμένα μοναστήρια της Ελλάδος». Έχοντας τροφοδοτηθεί πνευματικώς, επανήλθαμε στην υλική πραγματικότητα. «Σου αρέσουν τα ρεβίθια;» ερωτώ τον Τζων. «Πολύ», απάντησε. «Θαύμα! Θα γευματίσουμε σε ένα παραλιακό ταβερνάκι στον Όρμο του Γροίκου, όπου θα γλείφεις τα δάκτυλά σου από το συγκεκριμένο πιάτο». «Χμ, ενδιαφέρον, it sounds good». * Ο Χρήστος Ζαμπούνης είναι συγγραφέας του βιβλίου «Τάμα στην Πάτμο».

32

Ν

FREE PRESS εγκαίνια

‘‘

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Και το όνομα αυτού

SOLAR EΛΠΙΣ

’’

Φυσικά μιλάμε για το πρώτο ηλιακό παραδοσιακό σκάφος την κατασκευή του οποίου επιμελήθηκαν ο γνωστός για την συμβολή του στην τουριστική προώθηση της Πάτμου Ιωσήφ Ζησιάδης (υπεύθυνος του Πάτοινος project, του αγρο-οικολογικού κτήματος που τα τελευταία χρόνια αναβιώνει με επιτυχία την ελληνική αμπελουργία) και o Φυσικός μηχανικός του EPFL (Πολυτεχνείο Λωζάννης) και επιχειρηματικό Στέλεχος Morges της Ελβετίας Sauro Nicli. Τόσο η οικονομική ενίσχυση του ελβετικού ιδρύματος Fondation «Planet Solar» (δημιουργό εταιρίας του πρώτου ηλιακού αεροπλάνου), που δραστηριοποιείται στην προώθηση και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που στόχο έχουν την χρήση ηλιακής ενέργειας, παρέχοντας βιώσιμες λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όσο και τα έμπειρα χέρια της οικογένειας του Ελευθερίου Καμίτση όπου εδώ και μια 20ετία περίπου εξασκούν με μεράκι την ιδιαίτερη τέχνη της κατασκευής και επισκευής παραδοσιακών ξύλινων σκαφών στην υπερσύγχρονη ναυπηγό-επισκευαστική μονάδα “Patmos Marine”, έδωσαν σάρκα και οστά σε ένα όραμα ετών.

«Μας άρεσε πολύ και το στυλ του καθώς το ηλιακό πρέπει να είναι λίγο στενό», εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Ζησιάδης, ο οποίος πρωτοπήγε στην Πάτμο το 1985 για τουρισμό κι έκτοτε, γοητευμένος από το νησί πρωτοπορεί με την υλοποίηση ιδεών που συμβάλουν στην τουριστική έλξη της Πάτμου. Οι εισηγητές της ιδέας μας κάνουν περήφανους και για την περιβαλλοντική τους ευσυνειδησία και υπευθυνότητα αφού η κατασκευή του ενεργειακά αυτόνομου, ηλεκτρικού κινητήρα σκάφους, έγινε με την χρήση ηλιακών πάνελ, φιλικών ως προς το περιβάλλον, τεχνογνωσία που το Fondation «Planet Solar» διασφάλισε και η εξειδίκευση της ομάδας του Patmos Marine υλοποίησε. Η χωρητικότητα του σκάφους ανέρχεται σε 12 άτομα ενώ μια ακόμα έκπληξη αποτελεί η δυνατότητα

Το εμπνευσμένο από παραδοσιακό μηχανοκίνητο, με τη χρήση πετρελαίου, πλοίο της δεκαετίας του 1930 αναβίωσε στα χέρια των εμπνευστών και η ολοκλήρωση της σύμπραξης τους έλαβε χώρα το Σάββατο 17 Ιουλίου στο Σταυρό Διακόφτι Πάτμου στο “Patmos Marine” με την καθέλκυσή του.

Οι συντελεστές της επιτυχίας Σύμφωνα με τους εμπνευστές του μεγαλόΟ νονός του σκάφους κ. Σώζων Καμίτσης πνοου και επιτυχημένου έργου «εγκαινιάζεται για το νησί ένα νέο κεφάλαιο που αφορά τη διάσωση παραδοσιακών τεχνών με χρήση νέας τεχνολογίας σε συνδυασμό με την πράσινη ενέργεια. Πήραμε ένα παλιό σκάφος του 1930 και το ανακαινίσαμε». Οι ανά- να δοκιμής τοπικών προϊόντων και βιοδυναμικών τοπικών κρασιών γκες κατασκευής του Solar Ελπίς επέβαλαν την μεταφορά των ναυ- από το Κτήμα της Αποκάλυψης. «Θέλουμε να συνδέσουμε τη γαστρονοπηγικών γραμμών του ξύλινου μηχανοκίνητου παραδοσιακού σκάφους μία με την πράσινη ενέργεια», εξηγεί ο κ. Ζησιάδης και φυσικά ευχότης δεκαετίας του 30 ΕΛΠΙΣ, που είχε σαν καύσιμο το πετρέλαιο. «Ήταν μαστε και εμείς με τη σειρά μας πάντα η κοινή αγάπη για έναν τόπο να ένα μοντέλο που έκανε ταξίδια στη γραμμή Πάτμος-Αρκιοί και το όνομά ενώνει όλους όσους έχουν όραμα, διάθεση και μεράκι. του ήταν γνωστό σε όλο το νησί.

ήφανοι

Οι ιδιοκτήτες ποζάρουν περ

34

FREE PRESS εμπειρία

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

Πέντε εμπειρίες που πρέπει να ζήσετε στην Πάτμο ΑΝΑΚΑΛΎΨΤΕ ΤΟ ΝΗΣΊ ΤΗΣ ΑΠΟΚΆΛΥΨΗΣ ΕΚ ΤΩΝ ΈΣΩ Η Πάτμος, το νησί της Αποκάλυψης και ο πιο ελκυστικός προορισμός της Ευρώπης, σύμφωνα με το αμερικάνικο περιοδικό Forbes, βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Αιγαίου πελάγους και διακρίνεται για τη μεγάλη ιστορική και θρησκευτική σημασία της. Το νησί στο οποίο έγραψε την Αποκάλυψη το 95 μ.Χ. ο εξόριστος από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Δομιτιανό, Άγιος Ιωάννης, αποτελεί τον κορυφαίο προορισμό στη χώρα, τόσο για τους θιασώτες του θρησκευτικού τουρισμού όσο και για τους φανατικούς της χαλαρής και αβίαστα κοσμοπολίτικης ατμόσφαιρας. Μάθετε, λοιπόν, ποιες εμπειρίες πρέπει να ζήσετε όσο βρίσκεστε στο πανέμορφο αυτό νησί. ΒΌΛΤΑ ΣΤΗ ΧΏΡΑ Η Πάτμος, το νησί της Αποκάλυψης και ο πιο ελκυστικός προορισμός της Ευρώπης, σύμφωνα με το αμερικάνικο περιοδικό Forbes, βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Αιγαίου πελάγους και διακρίνεται για τη μεγάλη ιστορική και θρησκευτική σημασία της. Το νησί στο οποίο έγραψε την Αποκάλυψη το 95 μ.Χ. ο εξόριστος από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Δομιτιανό, Άγιος Ιωάννης, αποτελεί τον κορυφαίο προορισμό στη χώρα, τόσο για τους θιασώτες του θρησκευτικού τουρισμού όσο και για τους φανατικούς της χαλαρής και αβίαστα κοσμοπολίτικης ατμόσφαιρας. Μάθετε, λοιπόν, ποιες εμπειρίες πρέπει να ζήσετε όσο βρίσκεστε στο πανέμορφο αυτό νησί. Η πρωτεύουσα, το διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο του νησιού, ο πιο όμορφος οικισμός με την πιο μυστηριακή και θρησκευτική ατμόσφαιρα που έχετε συναντήσει ποτέ σε προορισμό, η Χώρα της Πάτμου, είναι χτισμένη σε λόφο σε απόσταση 3 χλμ. από το λιμάνι του νησιού, τη Σκάλα. Η Χώρα της Πάτμου μαζί με την Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης έχει ανακηρυχθεί από την UNESCO το 1999 ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας κι αν την επισκεφτείτε, σε οποιοδήποτε σημείο της κι αν βρεθείτε, σίγουρα θα νιώσετε δέος. Από πού πηγάζει αυτό το συναίσθημα; Αρχικά, από την απαράμιλλη αισθητική των μοναδικής ομορφιάς και αρχιτεκτονικής πάλλευκων κτηρίων και των μεγαλοπρεπών αρχοντικών του 15ου αιώνα κι έπειτα, από τον ανεπιτήδευτα κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της που μόνο σαγήνη μπορεί να προκαλέσει, σε συνδυασμό με την έκπληξη που προκαλεί η συνειδητοποίηση της σημαίνουσας ιστορίας της, που βρίσκεται πίσω από την απόλυτη συμμετρία μεταξύ της σύγχρονης ζωής και της θρησκευτικής σημασίας της Ιεράς Μονής του Αγίου του Θεολόγου. Ίσως η ομορφότερη Χώρα όλου του Αιγαίου πελάγους και μία από τις ακριβότερες περιοχές όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης, οικοδομήθηκε γύρω από το τείχος της Μονής μέσα σε μια περίοδο 1.000 ετών. Τα ολόλευκα σπίτια και τα εντυπωσιακά αρχοντικά της έχουν κοινά αρχιτεκτονικά στοιχεία που βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με την ιερότητα του παραπλήσιου χώρου. Αυτό θα το καταλάβετε από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα βρεθείτε να περιδιαβαίνετε τα δαιδαλώδη, πάλλευκα και πεντακάθαρα σοκάκια της. Το σίγουρο είναι ότι θα σας μείνουν αξέχαστες οι πανέμορφες

γωνιές που θα συναντήσετε στα στενά σοκάκια με τις ζωγραφισμένες ντάμες και τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά, όπως του Σημαντήρη και του Νικολαΐδη, από την πλατεία Δημαρχείου, όπου δεσπόζει η προτομή του Εμμανουήλ Ξάνθου, μέχρι την κεντρική πλατεία Αγίας Λεβίας, με τις παραδοσιακές ταβέρνες, τα ατμοσφαιρικά μπαράκια και τις καλόγουστες boutiques. ΕΠΊΣΚΕΨΗ ΣΤΗ ΜΟΝΉ ΑΓΊΟΥ ΙΩΆΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΌΓΟΥ Σημείο αναφοράς, όχι μόνο για την Πάτμο, αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα και τον ορθόδοξο χριστιανισμό, η Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στέκει επιβλητική στην είσοδο της Χώρας. Το σημαντικότερο προσκύνημα για ολόκληρο το χριστιανισμό μαζί με το Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης και τη Χώρα της Πάτμου ανακηρύχθηκαν από την UNESCO ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1999. Η ίδρυσή της αποδίδεται στον όσιο Χριστόδουλο, στον οποίο παραχωρήθηκε η Πάτμος το 1088 από τον Αλέξιο Α› τον Κομνηνό προκειμένου να ιδρύσει ένα μοναστήρι προς τιμήν του Ευαγγελιστή. Χτισμένη σε μορφή μεσαιωνικού κάστρου με επάλξεις, η μονή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία και την ανάπτυξη του νησιού. Σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, η μονή οικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού της Αρτέμιδος και μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Το μοναστήρι περιβάλλεται από ακανόνιστο, ορθογώνιο αμυντικό περίβολο που ανεγέρθηκε σταδιακά από τα τέλη του 11ου έως τις αρχές του 17ου αιώνα. Από τη βυζαντινή περίοδο σώζονται μέχρι και σήμερα το καθολικό, η τράπεζα, η εστία και τα κελιά των μοναχών. Στο καθολικό ξεχωρίζει το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι εξαιρετικές τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, ενώ στην τράπεζα την προσοχή σας θα τραβήξουν τόσο οι τοιχογραφίες όσο και τα μαρμάρινα τραπέζια φαγητού των μοναχών. Αν ανεβείτε μέχρι το επίπεδο των κελιών, θα απολαύσετε από κοντά τις χαρακτηριστικές καμάρες της μονής και θα έχετε θέα στην πλακοστρωμένη αυλή της. ΜΑΚΡΟΒΟΎΤΙΑ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΛΊΕΣ ΤΗΣ Μπορεί η Πάτμος να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το θρησκευτικό τουρισμό, ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να την επισκεφτείτε και για τις καλοκαιρινές διακοπές σας. Αυτό το μικρό σε έκταση νησί αποτελεί ιδανική επιλογή για εσάς που θέλετε να έχετε τη δυνατότητα να επισκεφτείτε περισσότερες από μία παραλίες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στο νησί της Αποκάλυψης, λοιπόν, θα βρείτε παραλίες για όλα τα γούστα, οργανωμένες, οικογενειακές, απομακρυσμένες, με άμμο ή βότσαλο, προσεγγίσιμες με σκάφος, αυτοκίνητο ή και με τα πόδια. Συνεχόμενοι κόλποι, μικροί όρμοι και μικρές ή μεγαλύτερες ακρογιαλιές συνθέτουν την ακτογραμμή της Πάτμου, η οποία θα σας χαρίσει εικόνες απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς. Κάποιες από τις πιο δημοφιλείς είναι ο Κάμπος, η Πέτρα, η Ψιλή Άμμος, το Αγριολίβαδο, η Λάμπη, ο Γερανός και η Βαγιά. Οι μικρές σχετικά αποστάσεις στο νησί ευνοούν το συνδυασμό δύο ή και περισσότερων παραλιών ανά ημέρα, σε περίπτωση που οι διακοπές σας είναι ολιγοήμερες και θέλετε να επισκεφτείτε όλες τις ακτές της Πάτμου. Πηγή: greekguide.com

DISCOVER THE ONLY WINE PRODUCED ON THE ISLAND OF PATMOS !

ΕΑΡΙΝΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΌΙΝΌΓΝΩΣΙΑΣ

DISCOVERY OF THE VINEYARD & WINE TASTING

Σας καλωσορίζουμε στο Κτήμα «Πάτοινος»

We welcome you to the Property

• Ξενάγηση του αγροοικολογικού Κτήματος • Η αμπελουργική εργασία • Η βιοδυναμική καλλιέργεια • Όι δραστηριότητες του Kτήματος • Η αμπελουργική παράδοση της Πάτμου και των Δωδεκανήσων • Όινογνωσία ελληνικών κρασιών

Κρατήσεις στο: info@patoinos.gr + 30 694 581 43 98 + 30 697 917 69 89 Η ξενάγηση διατίθεται στα αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά. Ό αμπελώνας βρίσκεται στον κόλπο της Πέτρας. Μπροστά από τον βράχο του Καλικάτσου (Πάτμος).

Come and discover: • Tour of the agro-ecological domain • The work of the vine • The biodynamic process • The activities of the « Domaine » • The wine tradition of Patmos and the Dodecanese • Tasting of wines from the « Domaine»

Booking on: info@patoinos.gr + 30 694 581 43 98 + 30 697 917 69 89 Tour available in English, French and Greek.

The vineyard is located in the bay of Petra.

In front of the rock of Kalikatsou (Patmos).

Βαγιά • 85 500 Πάτμος • Τηλ. +30 694 581 43 98 • info@patoinos.gr • www.patoinos.gr

36

Ν

FREE PRESS αφιέρωμα

ΠΆΤΜΟΣ Το νησί της Αποκάλυψης Πηγή/Source: LIFO

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com

που αποθεώνει ο διεθνής Τύπος «Ασφαλείς διακοπές σε έναν παράδεισο!»

Μαγεύουν τα σοκάκια της Χώρας, η «φωτογενής» παραλία Λιβάδι Γερανού, η Ψιλή Άμμος, το επιβλητικό Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και ο ειδυλλιακός Κόλπος του Σταυρού. Στο επίκεντρο της διεθνούς τουριστικής επικαιρότητας βρέθηκε ένα ακόμη ελληνικό νησί. Συγκεκριμένα, επτά εικόνες από την Πάτμο διανθίζουν το «πάνθεον» με τις ομορφότερες περιοχές της Ελλάδας που δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες το Conde Nast Traveller. Τα σοκάκια της Χώρας, η «φωτογενής» παραλία Λιβάδι Γερανού, η Ψιλή Άμμος, το επιβλητικό Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και ο ειδυλλιακός Κόλπος του Σταυρού «ξεναγούν» τους ταξιδιώτες του περιοδικού στο νησί της «Αποκάλυψης». Στο ίδιο πνεύμα, η εφημερίδα Evening Standard κατατάσσει την Πάτμο στην τρίτη θέση ανάμεσα στα 20 καλύτερα νησιά της Ελλάδας, για την ηλιόλουστη γοητεία της, τη σπιτική κουζίνα και τις θρησκευτικές παραδόσεις. Ιδανική για τους λάτρεις της φύσης, χάρη στις όμορφες ακτές και την εντυπωσιακή μορφολογία της θεωρεί την Πάτμο, το ταξιδιωτικό website της Δανίας Gotraveling. Στο μεταξύ, η ιστοσελίδα του Guardian προβάλλει τις προσπάθειες για υγειονομική ετοιμότητα του προορισμού και τις συντονισμένες ενέργειες για την επίσπευση των εμβολιασμών σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. «Η Πάτμος είναι το νησί που ο επισκέπτης ανέκαθεν ένοιωθε σαν το δεύτερο σπίτι του. Ενεργοποιώντας φορείς του τουρισμού και διεθνείς συντάκτες μιλάμε στην ''καρδιά'' του επισκέπτη και προσφέρουμε ασφαλείς διακοπές σε ένα παραδεισένιο περιβάλλον με ιστορικά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco», δηλώνει ο αντιδήμαρχος Τουρισμού του δήμου Πάτμου, Νίκος Κουτούζος, σε σχετική ανακοίνωση.

38

γεύση

Ν

FREE PRESS

H πιο όμορφη καντίνα

στην Πάτμο Πηγή: greekgastronomyguide.gr

Η Πάτμος, εκτός από το μοναδικό Καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, τη σπηλιά της Αποκάλυψης και τον παραδοσιακό οικισμό της Χώρας με τα αξεπέραστα αρχοντικά, φημίζεται και για τις πανέμορφες ακτές της. Κόλποι, μεγάλες αγκαλιές, αλλά και μικροσκοπικοί κολπίσκοι με κρύα πεντακάθαρα νερά, παραλίες με άμμο, με βότσαλα, συχνά με αλμυρίκια που δημιουργούν μικρές οάσεις για να ξαποστάσει κανείς και να χαρεί το μπάνιο του. Μια μεγάλη δαντέλα περιγράφει το νησί δίνοντας για όλα τα γούστα μια λύση, καθώς έχει υπολογιστεί ότι το περίγραμμα της ακτής της Πάτμου είναι αναλογικά δέκα φορές μεγαλύτερο απ’ ό,τι της Ελλάδας ως προς την ηπειρωτική της γη. Η πιο γοητευτική παραλία για τα γούστα μου είναι αυτή του Λιβαδιού των Καλογήρων. Και αυτό γιατί βρίσκεται σε απόμερο μέρος και γιατί πριν φτάσεις στην παραλία συναντάς ένα λιβάδι που περιβάλει το έρημο μοναστηράκι της Παναγιάς και όπου υπάρχουν χωράφια με ποτιστικές αυλακιές και με λαχανικά, δηλαδή δείγμα αγροτικής ζωής. Στην άκρη της παραλίας αυτής, σ’ ένα μικρό λοφίσκο, βρίσκεται ίσως η πιο όμορφη καντίνα που έχω δει στη ζωή μου. Στεγασμένη με καλαμένια φυλλώματα και περιτριγυρισμένη με καλάμια δημιουργεί μια μικρή κόγχη με ένα άνοιγμα θέας στη θάλασσα. Το περιεχόμενο της κόγχης είναι ένας κήπος από δεκάδες γλάστρες με βασιλικούς, κουρελούδες πολύχρωμες και μαξιλαράκια για καθίσματα, ζωγραφισμένες κολοκύθες με όμορφους χρωματισμούς και πίνακες ζωγραφικής με περιεχόμενο πανέμορφα τάνκερ. Είναι το δώρο της Κατερίνας στον άντρα της Βαγγέλη Καμίτση που με το ζωγραφικό ταλέντο της, τού δίνει χαρά, θυμίζοντάς του, την προηγούμενή του ζωή όταν ήταν ναυτικός στα καράβια, δέκα χρόνια πριν φτιάξουν στην Πάτμο την καντίνα τους. Από πλευράς μεζέδων, στην καντίνα στο Λιβάδι των Καλογήρων προσφέρονται αναψυκτικά, ουζομεζέδες και ό,τι προκύπτει από τους παρακείμενους κήπους. Ένας απρόσμενος μικρός παράδεισος και ένα ευγενέστατο και φιλόξενο ζευγάρι, σε μια άσημη αλλά πανέμορφη ακρογιαλιά της Πάτμου.

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 • www.nissosgr.com