Νήσος Πάτμος Free Press - Τεύχος 36ο

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

AYΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • ΤΕΥΧΟΣ 36ο • ΤΙΜΗ 0.01€

48 ΣΕΛΊΔΕΣ www.nissosgr.com

15 Aύγουστος στην Πάτμο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Κινηματογράφου Διασκέδαση και πανηγύρια Ταξίδι στις «Μαλδίβες» του Αιγαίου

Eίμαστε όλοι εδώ

και αυτό το Καλοκαίρι!!

2

Ν

FREE PRESS editorial/περιεχόμενα

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 02. Editorial

34. Άρθρο

04. Γεγονότα

36. Ταξιδεύοντας

06. Αφιέρωμα

38. Περιήγηση

08. Παράδοση

40. Φωτορεπορτάζ

10. Έθιμο

42. Γεύση

12. Φωτορεπορτάζ

46. Αθλητισμός

14. Φεστιβάλ 18. Celebrities 20. Τουριστικό/Travelling 22. Διασκέδαση/Entertainment 27. Ταξιδεύοντας/Sailing 28. Περιήγηση/Τour 30. Τουριστικό/Travelling 32. Τάση/Trend

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΝΗΣΟΣ ΠΑΤΜΟΣ ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ FREE PRESS NISSOSGR MON. IKE ΣΚΑΛΑ, 85500, ΠΑΤΜΟΣ Tηλ.: 215 5259685, Fax: 210 2724696 Χορηγίες - δωρεές - εμβάσματα:

Κάποιος κοιτάει την ώρα Καλοκαίρι στο καταφύγιο μας, την Πάτμο μας κάποιος στον δρόμο τρέχει Ίσως το πιο ιδιαίτερο από όλα τα καλοκαίρια που έχουμε είμαι ακόμα εδώ περάσει μαζί, επανερχόμαστε άλλη μια χρονιά με θετική διάθεση και αισιοδοξία για το μέλλον μας, δίνοντας ένα Έχει αδειάσει η πόλη δυναμικό παρόν σε όλους όσους και φέτος θα αποφασίγυρνάω στη παραλία σουν να επισκεφτούν το νησί της Πάτμου.

έχουνε φύγει όλοι Σε μια περίοδο όπου ο υπαρξιακός φόβος εξαπλώθηκε η ώρα πήγε μια ταχύτατα σε όλη την υφήλιο είμαστε ευγνώμονες για το Και μένα τι με νοιάζει εδώ έχει πάντα ήλιο μόνο…

Κι όμως είμαι ακόμα εδώ κι αυτό το καλοκαίρι λιωμένο παγωτό Φέτος με γλυκόπικρη διάθεση αφιερώνουμε το ένα και κολλάει στο χέρι μοναδικό Best off τεύχος μας σε όλους τους πιστούς

συνοδοιπόρους πελάτες και συνεργάτες μας , που έξι Ξύλινα Σπαθιά χρόνια τώρα χτίζουμε μαζί γνήσιες σχέσεις αμοιβαίας εκτίμησης και εμπιστοσύνης, με την ευχή της σύντομης ομαλοποίησης της γενικότερης δύσκολης κατάστασης και την υπόσχεση της ανανέωσης του ραντεβού μας δυναμικότερα του χρόνου.

ALPHA BANK IBAN: GR8901407500750002002002633

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Hλίας Κουτουμάνος ART DIRECTOR: Λιάνα Τσινόγλου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Έφη Σπυροπούλου INTERNET/FACEBOOK: Ελισάβετ Τσάμη Μail: info@nissosgr.com www.nissosgr.com, facebook: Νήσος Πάτμος Free Press info@nissosgr.com ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. Τα ενυπόγραφα άρθρα και οι συνεντεύξεις εκφράζουν προσωπικές απόψεις και όχι απαραίτητα θέσεις του εντύπου. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Μετά την ανάγνωση του εντύπου μας σκεφτείτε το περιβάλλον. ΦΩΤ. ΕΞΩΦΎΛΛΟΥ: Axel Douchin

μεγαλύτερο αγαθό, αυτό της Ζωής . Ένα αγαθό που η Πάτμος μας απλόχερα προσφέρει, ξεκουράζοντας στα μαγικά νερά της και στην μακρά ιστορία της, τόσο το σώμα όσο και του νου. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι στα σωθικά του νησιού μας εκεί στην καρδία του λιμανιού, σε σχήμα βράχου (του Κύνωπα), βρίσκεται καλά κρυμμένη μια ακόμη πηγή ελπίδας απόδειξη της σωτηρίας και της Νίκης.

Στις σελίδες μας φιλοξενούμε άρθρα, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και πρόγραμμα των σπουδαίων πολιτιστικών Φεστιβάλ της Πάτμου που κόντρα στους καιρούς και τηρώντας όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα, θα προσφέρουν πνευματική αφύπνιση , αγαθό σημαντικό όσο ποτέ, το οποίο κατευνάζει την διάθεση αγωνίας και αναζωογονεί τον ταλαιπωρημένο νου. Μια βουτιά μέσα από τις σελίδες μας προσκαλεί όλους σας σε ένα τόπο που ακτινοβολεί φως και ελπίδα. Στην Πάτμο μας!

Hλίας Κουτουμάνος elias@nissosgr.com

Καλό καλοκαίρι σε όλους σας.

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΣΤΗ ΠΑΤΜΟ: Πρακτορείο διανομής εφημερίδων, Σούπερ Μάρκετ Βασιλόπουλος, Σούπερ Μάρκετ Δαλαρή, ΚΕΠ Πάτμου, Alpha Bank, Ξενοδοχείο Chris, Δημαρχείο Πάτμου, Katerina Mourati Studio & Gallery, Astoria Travel, TAXI station, Petrino Cafe, Tarsanas restautant. ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ: Εστιατόριο καφετέρια «Παλιά αγορά» στο Ψυχικό.

4

Ν

FREE PRESS γεγονότα

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

e-Government Portal Ο Δήμος Πάτμου προχώρησε στην υλοποίηση πύλης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-Government Portal) η οποία λειτουργεί στη διεύθυνση www.patmos.gr. Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα δημιουργήθηκε έχοντας ως βασικό άξονα την ολοκληρωμένη πληροφόρηση και τη σύγχρονη αναβάθμιση ως προς την παροχή υπηρεσιών και την εξυπηρέτηση για τους δημότες, τις επιχειρήσεις και τους επισκέπτες της Πάτμου.

Η κρουαζιέρα στην Πάτμο

H ιστοσελίδα συνοδεύεται από τα κάτωθι χαρακτηριστικά γνωρίσματα: 1) Κ έντρο υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για απομακρυσμένη ψηφιακή διεκπεραίωση αιτημάτων και επικοινωνία με τον Δήμο.

2) Π λατφόρμα ηλεκτρονικής διαβούλευσης για υποβολή ιδεών ή σχολίων και προτάσεων προς τον Δήμο.

3) Έ ξυπνο Ψηφιακός Βοηθό, για άμεση ενημέρωση των πολιτών και των επισκεπτών, εύκολα και απλά μέσω του facebook messenger.

4) Π αροχή πληροφοριών για τον Δήμο, το Νησί, την ιστορία του, τα σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος σε ελληνικά και αγγλικά.

5) Π αροχή πληροφοριών για τις υπηρεσίες και διαδικασίες του Δήμου καθώς και πλήρη στοιχεία επικοινωνίας.

6) Π αροχή πληροφοριών για τις υπηρεσίες προς τους Δημότες καθώς και γενικών πληροφοριών για τους επισκέπτες.

7) Ροή νέων για δελτία τύπου, ανακοινώσεις, συνεδριάσεις και προκηρύξεις.

8) Η μερολόγιο εκδηλώσεων ώστε να συγκεντρώνονται όλες οι δραστηριότητες σε ένα σημείο.

9) Σύγχρονο περιβάλλον ειδικά υλοποιημένο για άτομα με αναπηρία.

Η κρουαζιέρα αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας του νησιού μας, αλλά και αναπόσπαστο κομμάτι της τουριστικής μας ανάπτυξης. Η Πάτμος έμαθε να συμπορεύεται και να αναπτύσσεται με αυτή. Για αυτό και η δημοτική αρχή δεν πρέπει να χάνει χρόνο. Πρέπει να δουλέψει για την επόμενη μέρα, σχεδιάζοντας με τις υπηρεσίες του Λιμενικού Ταμείου και τους ειδικούς συνεργάτες της, τις νέες και σύγχρονες υποδομές Schengen και ISPS, με σκοπό να βρισκόμαστε στους πρώτους δημοφιλείς προορισμούς κρουαζιέρας που θα καλύπτουν τις προδιαγραφές ασφαλείας που θα προβλέπονται από τις κοινοτικές οδηγίες. Δυστυχώς, φέτος βιώνουμε στο πετσί μας τι σημαίνει Πάτμος χωρίς κρουαζιέρα λόγω της υγειονομικής κρίσης που διανύουμε και όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι αποτελεί πλήγμα για την τοπική μας οικονομία. Ευχόμαστε να είναι η τελευταία φορά που αισθανόμαστε αυτό.

Η προώθηση της Πάτμου, είναι υπόθεση όλων μας!

Επίσκεψη του Δημάρχου Πάτμου στο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών

Με πρωτοβουλία του Δ.Σ. του Συλλόγου Επιτηδευματιών Πάτμου, έναν ολόκληρο μήνα ένα διαφημιστικό μήνυμα «κυκλοφόρησε» στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας προσκαλώντας όλους να επισκεφτούν και να γνωρίσουν το νησί μας. Το μήνυμα έφτασε από το κέντρο της Αθήνας μέχρι τα βόρεια προάστια και κατά μήκος όλου του παραλιακού μετώπου από το Φάληρο και την Γλυφάδα μέχρι την Βούλα την Βάρκιζα και την Σαρωνίδα. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους επιχειρηματίες του νησιού που συνέβαλαν σε αυτή την κίνηση , χάρη στην στήριξη των οποίων γίνεται ένα μικρό πρώτο βήμα από τα πολλά που θα πρέπει να ακολουθήσουν στην στοχευμένη διαφήμιση της Πάτμου ειδικά φέτος που έχει ανάγκη τον εσωτερικό τουρισμό. Στόχος της δράσης ήταν να πλαισιώσουν και να συμπληρώσουν τον Δήμο Πάτμου στις δράσεις προώθησης του νησιού τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ευχόμαστε σε όλους καλή δύναμη και ελπίζουμε να καταφέρουμε όλοι μαζί να μεταφέρουμε ένα μήνυμα αισιοδοξίας σε αυτό το δύσκολο φετινό καλοκαίρι.

Παραγωγική ήταν η επίσκεψη στο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών. Ο υπουργός και φίλος της Πάτμου, κ. Καραμανλής άκουσε με προσοχή τα αιτήματα, αφουγκράστηκε τις ανάγκες δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το νησί της Πάτμου, ενώ δεσμεύτηκε να υλοποιήσει τα αιτήματα που τέθηκαν. Ένα από τα σημαντικότερα είναι η σύναψη προγραμματικής σύμβασης για την δημοπράτηση μελέτης έργων που αφορούν το Master Plan του λιμένα της Πάτμου, προϋπολογισμού ύψους 500.000 ευρώ. Μια χρηματοδότηση που προέρχεται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, η οποία είχε διεκδικηθεί και επιτευχθεί μαζί με τον τέως πρόεδρο του Λιμενικού Ταμείου κ. Γρύλλη Μανώλη. Πρώτο βήμα του σταδίου της αξιοποίησης της χρηματοδότησης, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης. Στη συνάντηση αυτή παραβρέθηκαν ο αντιπρόεδρος και ο μηχανικός του Λιμενικού Ταμείου κ. Νίκος Μελανιός και κ. Γιώργος Καρακατσάνης.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

5

FREE PRESS

FREE PRESS γεγονότα

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

YOLO... Ελλάδα Νέες Δεξαμενές Ύδρευσης

Κοιτάμε μπροστά με αισιοδοξία! Οι δύσκολες συγκυρίες δεν αποτελούν εμπόδιο για εμάς. Δεν χάνουμε χρόνο για τα έργα πνοής, όπως αυτό της Ύδρευσης, ξεκινώντας από την δημιουργία των δεξαμενών. Έχοντας στο πλάι μας δυνατούς συνεργάτες, όπως τις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, την τεχνική υπηρεσία του Δήμου μας αλλά και τον ίδιο τον Περιφερειάρχη Γιώργος Χατζημάρκο προχωράμε δυναμικά μπροστά με σκληρή και καθημερινή δουλειά.

«Νομίζω ότι σχεδίαζα αυτό το τεύχος για την Ελλάδα από πάντα», λέει η Yolanda Edwards. Μετά τη μακρόχρονη καριέρα της ως Creative Director του Condé Nast Traveller, αποφάσισε να χαράξει τη δική της πορεία μέσα από το περιοδικό της YOLO Journal. «Έχω προσωπική σύνδεση με τη χώρα. Από την πρώτη φορά που επισκέφθηκα τα ελληνικά νησιά, το 1985, ερωτεύτηκα τη ζωή και ένιωσα ότι ανακάλυψα τον Παράδεισο». Η Yolanda μιλάει με πάθος, προσπαθώντας να περιγράψει τι σημαίνει για εκείνη το καλοκαίρι στην Ελλάδα. «Μία από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή μου ήταν σε ένα τραπέζι στην Πάτμο – να τρώμε, να πίνουμε και να γελάμε με την οικογένεια της φίλης μου, Μαρίας. Το αλάτι στο δέρμα μας, ο ήλιος στα πρόσωπά μας, το ούζο στο ποτήρι μας, ξυπόλυτοι και με την αίσθηση ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στον κόσμο. Θέλω οι αναγνώστες μας όχι μόνο να ονειρεύονται την Ελλάδα, αλλά και να νιώσουν ότι πρέπει να είναι ο επόμενος προορισμός τους. Και ήδη έχω προ-παραγγελίες για το Greek summer issue, λαμβάνω ενθουσιώδη μηνύματα». Η Yolanda συνεργάστηκε με Έλληνες, αλλά και διεθνείς προσωπικότητες που αφηγούνται το δικό τους ελληνικό καλοκαίρι, όπως ο διάσημος ηθοποιός Aziz Ansari, που συλλαμβάνει με τον φακό του τη γοητεία των πανέμορφων τοπίων στα νησιά και την ηρεμία που προσφέρουν σε όσους αφήνονται στη θέα τους. Μια ψυχική κατάσταση και αίσθηση που για εκείνον είναι στόχος ζωής. «Καθένας έχει ξεχωριστή αντίληψη για το ποια είναι η Ελλάδα, αλλά συνήθως επικρατούν κάποιες κλισέ εικόνες, όπως το ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη.

Συνάντηση αυτοδιοικητικών Δεν ήταν μια τυχαία συνάντηση αυτοδιοικητικών. Ήταν μια εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων και πρακτικών με σκοπό την αρχή μιας ουσιαστικής συνεργασίας, στα πλαίσια της εφαρμογής καλών πρακτικών βελτίωσης και αναβάθμισης του τόπου μας. Όταν νέοι άνθρωποι αναζητούν την ευθύνη, την εντοπίζουν στην προσφορά για τον τόπο τους μέσα από την αυτοδιοίκηση. Ο Δήμος Τρικάλων είναι ένα φωτεινό παράδειγμα για όλους εμάς, έχοντας έναν άξιο συνάδελφο δήμαρχο, φίλο και πρόεδρο, πλέον, της ΚΕΔΕ κον Δημήτρη Παπαστεργίου και εξίσου αξιόλογους συνεργάτες όπως οι αντιδήμαρχοι του Άκης Αναστασίου και η κά Σοφία Αλεστά οι οποίοι επισκέπτονται τα τελευταία χρόνια συνέχεια το νησί μας εκπροσωπώντας τα Τρίκαλα στον αθλητικό θεσμό Τουρνουά 3 on 3 και δηλώνουν ότι πλέον αισθάνονται την Πάτμο δεύτερο σπίτι τους.

Με αυτό το εξώφυλλο που επιλέξαμε, μια drone φωτογραφία από μια παραλία της Κρήτης, ήθελα να σπάσω όλα τα κλισέ. Να προκαλέσω όποιον το αντικρίζει να αναρωτηθεί ποιο είναι αυτό το μέρος και να νιώσει ότι θέλει να βρεθεί εκεί τώρα. Συνεργάστηκα με φωτογράφους που αντιλαμβάνονται την αξία των αρχιτεκτονικών τοπίων στα ελληνικά νησιά και βλέπουν με μια διαφορετική ματιά το παιχνίδι με το φως. Η αντίληψη της Tessa Kiros για το φαγητό και την ψυχή που του δίνει ένας τόπος είναι μια εξαιρετική προσθήκη στο τεύχος και αισθάνομαι τυχερή που μας έδωσε μερικές χαρακτηριστικές τοπικές συνταγές και φωτογραφίες από τα μέρη που αγαπά στα νησιά. Νιώθεις ότι μπορείς να γευτείς τις εικόνες της» «Η ζωή στην Ελλάδα σε κάνει να επιστρέφεις στα ουσιώδη», μου λέει η Yolanda στο τέλος της συζήτησής μας. Και στόχος της είναι μετά από αυτό το timeless Greek Summer τεύχος του YOLO Journal να θέλουν όλοι να επιστρέφουν εκεί κάθε καλοκαίρι. Κι εκείνη να επιστρέψει για να ζήσει μόνιμα εδώ.

Ο Αντώνης Ρέμος στην Πάτμο Η ΠΆΤΜΟΣ ΑΠΈΚΤΗΣΕ ΑΚΌΜΗ ΈΝΑΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ ΦΊΛΟ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΣΤΉ. Έναν αγαπημένο καλλιτέχνη, έναν προσιτό και θετικό άνθρωπο, τον Αντώνη Ρέμο, που για πρώτη φορά μας επισκέφθηκε. Τον καλωσορίσαμε με ντόπια προϊόντα και γλυκά της Πάτμου, ώστε να γευτεί την παράδοση και την φιλοξενία του νησιού μας. Δήλωσε ενθουσιασμένος με την ποιότητα τόπου μας, αλλά και την άψογη εξυπηρέτηση από το Astoria Travel Patmos. Τον περιμένουμε το επόμενο καλοκαίρι, ελπίζοντας να μας χαρίσει μια μουσική βραδιά, με την μοναδική φωνή του.

6

Ν

FREE PRESS αφιέρωμα

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

5 COVID-FREE ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΝΗΣΙΆ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ ΠΕΡΙΖΉΤΗΤΑ ΤΟ ΦΕΤΙΝΌ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ ΝΑ ΚΑΙ ΚΆΤΙ ΕΥΧΆΡΙΣΤΟ

Bλέποντας με αισιοδοξία τη ζωή στη μετά τη καραντίνα εποχή και με πολλή προσοχή, ίσως ήρθε η ώρα να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι. Μια από τις σκέψεις που μπορούν να μας κάνουν χαρούμενους είναι σίγουρα οι καλοκαιρινές διακοπές. Δεν γνωρίζουμε με ποιον ακριβώς τρόπο θα καταφέρουμε τελικά να ταξιδέψουμε το καλοκαίρι, αυτό που γνωρίζουμε

όμως είναι πως υπάρχουν 5 νησιά στα οποία ο κορωνοϊός -ευτυχώς- δεν έχει κάνει την εμφάνιση του και έτσι ίσως να είναι οι 5 πιο περιζήτητες επιλογές του φετινού καλοκαιριού. Τηρὠντας όλα τα απαραίτητα μέτρα παρουσιάζουμε τα COVID FREE νησιά.

ΠΆΤΜΟΣ Το «νησί της Αποκάλυψης» όσοι δεν το έχουν επισκεφτεί ακόμα, ίσως περιζήτητα και πιο ασφαλή. Απολαύστε τις ήρεμες παραλίες και την μοναπρέπει να το σκεφτούν φέτος ξανά. Αποτελεί επιλογή που μένει αξέχαστη δική κατάνυξη που απλόχερα προσφέρει το Ιερό νησί του Αγ. Ιωάννη του για όσους την επισκέπτονται και κάτι μας λέει πως το νησί θα είναι από τα Θεολόγου. ΦΟΛΈΓΑΝΔΡΟΣ Το πανέμορφο κυκλαδονήσι, αν τα προηγούμενα χρόνια το άφηνες για αργότερα, ήρθε η ώρα να το κοιτάξεις σοβαρότερα φέτος. Η ομορφιά και η ηρεμία του θα σε αποζημιώσει και θα σε ενθουσιάσει τόσο που θα γίνει ο αγαπημένος σου προορισμός. ΙΚΑΡΊΑ Η άγρια και εναλλακτική Ικαρία των φανατικών «οπαδών» και των ατελείωτων πανηγυριών αποτελεί ιδανικό προορισμό κάθε θερινή σεζόν για χιλιάδες επισκέπτες. Δεν ξέρουμε με ποιο τρόπο και αν θα διεξαχθούν τα επικά πανηγύρια φέτος, όμως σίγουρα θα «βουλιάξει» και αυτή την χρονιά.

ΆΝΔΡΟΣ Ξέρουμε πως τα νησιά που δεν έχουν παρουσιάσει κρούσματα μαζί με εκείνα που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση στην Αθήνα φέτος θα είναι τα πιο δημοφιλή. Κάπως έτσι το κοσμοπολίτικο νησί, σίγουρα θα προτιμηθεί από πολλούς Αθηναίους. ΣΊΦΝΟΣ Μια ακόμα επιλογή πανέμορφου νησιού που σίγουρα θα προτιμηθεί από πολλούς επισκέπτες. Η Σίφνος ήταν, είναι και θα είναι ιδανικός και top προορισμό και το φετινό καλοκαίρι.

8

Ν

FREE PRESS παράδοση

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

15Αύγουστος από το Πένθος στην Ανάληψη!

Με τρεις ιερές µονές, ισάριθμά καθίσματα και 32(!) ναούς αφιερωμένους στη Θεομήτωρ, είναι αναμενόμενο ότι η Πάτμος βιώνει στο έπακρο την πιο κατανυκτική ατμόσφαιρα

Μεγαλόπρεπη γιορτή για την Πάτμο ο Δεκαπενταύγουστος, καθώς πρόκειται για το νησί στο οποίο μόνασε ο μαθητής του Ιησού Ιωάννης και έγραψε την Αποκάλυψη. Οι μοναχοί του ιστορικού μοναστηριού της Πάτμου τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, ένα έθιμο με βυζαντινές καταβολές.

O χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται από αρχιερείς και ιερείς στα λευκά σοκάκια του νησιού σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των

άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα. Σύμφωνα με την παράδοση, επειδή την ημέρα της Κοίμησής Της δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της... Έτσι λοιπόν και οι πιστοί, επισκέπτονται όλοι το 15αύγουστο την Πάτμο, για να τιμήσουν την Παναγία και να ζήσουν το λεγόμενο “καλοκαιρινό Πάσχα”!

Aπό τις σημαντικότερες γιορτές της Ορθοδοξίας και η μεγα- παράδοση, η Παναγία η Διασώζουσα έσωσε έναν Πάτµιο λύτερη Θεομητορική, η Κοίμηση της Θεοτόκου τιμάται στην ονόµατι Ευστράτιο Γλυκονικήτα από τους πειρατές. Ο αγαΠάτμο με έναν ξεχωριστό, απόλυτα κατανυκτικό τρόπο: Στις θός Πάτµιος, παρακαλούσε νύχτα και µέρα την επέµβαση 14 Αυγούστου στην Χώρα, γίνεται η περιφορά του Επιτα- του Θεού δια µέσου της Παναγίας της Διασώζουσας, ο ιεφίου της Μεγάλης Μητέρας, µε προεξάρχοντα τον Αγιο ρός ναός της οποίας βρισκόταν πολύ κοντά στο σπίτι του, Καθηγούµενο της Ιεράς Μονής Αγ. Ι. Θεολόγου γέροντα Κύ- στη Χώρα. Μετά από παρέλευση αρκετού χρόνου, παρουριλλο και Αρχιµανδρίτη του Οικουµενικού Θρόνου μαζί με σιάστηκε µπροστά του, µέσα στη φυλακή, µια µεγαλόσωµη, πολύ σεµνή γυναίκα, η οποία του ζήτησε να την ακολουτην συνοδεία όλου του ιερού κλήρου και των πιστών. Συγκεκριμένα, η περιφορά ξεκινά πρωί από την εκκλησία θήσει, «ανοίγοντάς» του παράλληλα το δρόµο. Έκπληκτος της Μεγάλης Παναγίας, κατευθύνεται στην πλατεία της ο Γλυκονικήτας, τη ρώτησε ποια ήταν και τότε Εκείνη του αποκρίθηκε: «Διασώζουσα µε ονοµάζουν Αγίας Λεσβιάς, από εκεί στη µικρή πλατεία και είµαι γνωστή σου.» Και πριν εκείνος της Διασώζουσας και στην πλατεία της Λόπρολάβει να συνειδητοποιήσει τα λόγια ζας, για να καταλήξει και πάλι στη Μεγάλη της, βρέθηκε ελεύθερος και µάλιστα, στην Παναγία, διασχίζοντας φυσικά και όλα τα περιοχή του µικρού λιµανιού απ’ όπου είσοκάκια. Κι όπως τη Μεγάλη Παρασκευή, χαν ξεκινήσει όλα! κατά την περιφορά του Επιτάφιου του Αργότερα ο Γλυκονικήτας ζήτησε από την Εσταυρωµένου, γυναίκες ραίνουν το χρυγυναίκα του να µαζέψει όλα τα αργυρά σοποίκιλτο Επιτάφιο και τον κόσμο µε ροσκεύη τους, τα οποία και παρέδωσε σε ειδοπέταλα και ροδόνερο, ενώ σε κάθε πλαδικό τεχνίτη προκειμένου να επενδύσει την τεία γίνεται στάση, ψάλλοντας τα Εγκώμια. εικόνα της Παναγίας (έργο του ΕυαγγελιΤο βράδυ της ίδιας µέρας, γίνεται µεγάλη στή Λουκά, κατά τη χριστιανική παράδοση) αγρυπνία στην εκκλησία της Παναγίας της µε ασήµι. Έτσι διακοσμήθηκε ο ασημένιος Διασώζουσας, η οποία βρίσκεται στο νότιο επενδυτής της Παναγίας της Διασώζουσας, µέρος της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου όπως και παραμένει µέχρι σήµερα. του. Θεολόγου, χρονολογείται πριν από Εκατοντάδες είναι οι πιστοί, Έλληνες και ξέτο 1500 και το 1911, περιήλθε στη δικαιΗ εικόνα της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από το 1500 μ. Χ. νοι, που συµµετέχουν, κάθε χρόνο, στην πεοδοσία του µοναστηριού. Σύµφωνα µε την

Πριν ξεκινήσει η περιφορά του Επιταφίου της Παναγίας της «Διασωζούσας», στην Ιερά Μονή. Εικόνα βαθιάς κατάνυξης.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

9

FREE PRESS

FREE PRESS παράδοση

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

Οι Αρχές του νησιού μαζί με τους επισκέπτες περπατούν από την εκκλησία στο λιμάνι προς το εκκλησάκι της Παναγιάς του Χάρου, στους Λειψούς, στη γιορτή της ανήμερα.

ριφορά του Επιταφίου της Παναγίας και στη συνέχεια, ξενυχτούν µπροστά στην εικόνα της Διασώζουσας, παρακαλώντας την (τα αφιερώµατα που την καλύπτουν, κάθε είδους και αξίας, καθένα τους αντιπροσωπεύει και ένα θαύµα!)

Eκατοντάδες πιστοί συρρέουν επίσης , ανήµερα του 15Αύγουστου, στο πανηγύρι της Παναγιάς του Γερανού και στην εκκλησία της Παναγίας του Πάνω Κάµπου. Το ξωκλήσι της Παναγιάς του Γερανού, που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου της οµώνυµης περιοχής, είναι από τα αρχαιότερα µνηµεία και από τα ωραιότερα τοπία του νησιού, όπου υπήρχε προχριστιανική συνοικία µε τείχη και πιθανόν παλιός ειδωλολατρικός ναός, στα ερείπια του οποίου χτίστηκε χριστιανικός ναός που κι αυτός έπεσε και «πάνω» του ανεγέρθηκε, πριν 160 χρόνια, ο σηµερινός, δίκλιτος ναός, από ψαράδες και κατοίκους της περιοχής Κονσολάτο Σκάλας Πάτµου. Αποτελείται από δύο µικρότερους ναούς (της Κοίµησης της Θεοτόκου και της Αγίας Ιουλιανής), µε κοινό πρόναο, και γιορτάζει, όπως προαναφέραµε στις 15 Αυγούστου. Εκεί οργανώνεται κάθε χρόνο εκτός ίσως από φέτος λόγω των υγειονομικών μέτρων , ένα από τα μεγαλύτερα παραδοσιακά, νησιώτικα πανηγύρια το οποίο κορυφώνεται µε φαγοπότι, µουσική, τραγούδια και γλέντι µέχρι πρωίας. Το ίδιο ισχύει και γινόταν και για το πανηγύρι στην εκκλησία της Παναγίας, στην πλατεία του Πάνω Κάµπου, όπου ντόπιοι οργανοπαίκτες «κρατούν» το ρυθµό σχεδόν για δύο µερόνυχτα. Λίγες µέρες µετά, στις 23 Αυγούστου, πλήθος προσκυνητών περνά µε ειδικά ναυλωµένο για την περίσταση καραβάκι µε προορισµό τους Λειψούς, προκειµένου να επισκεφθεί, µετά από µια κατανυκτική πορεία ένα εκκλησάκι λίγα χιλιόµετρα µακριά από το λιµάνι, την Παναγία του Χάρου και να προσκυνήσει την χάρη της. Χτισµένος στα 1600, από µοναχούς της Ιεράς Μονής Αγ. Ι. Θεολόγου της Πάτµου, ο ναός είναι τρισυπόστατος, βυζαντινού ρυθµού, και διακρίνεται από το χαµηλό τρούλο του, τα ακανόνιστα τόξα του και τα λιγοστά, στενόµακρα παράθυρά του. Αυτό, όµως, που τον κάνει ξεχωριστό είναι η -µοναδική στον κόσµο!- εικόνα της Παναγίας που κρατά το Χριστό όχι ως βρέφος, αλλά κρεµάµενο νεκρό στο Σταυρό του µαρτυρίου. Την εικόνα αυτή, τον Απρίλιο του 1943, µια ευσεβής κοπέλα στόλισε µε άσπρους κρίνους οι οποίοι, φυσικά, ξεράθηκαν µετά από λίγες µέρες αλλά τον Ιούλιο, ως εκ θαύµατος, άρχισαν να ξαναπρασινίζουν! Το θαύµα αυτό επαναλαµβάνεται δε µέχρι σήµερα, µε αποκορύφωµα τα «εννιάµερα της Παναγίας», την 23η Αυγούστου που τα κρινάκια είναι πλέον µοσχοµυριστά και ολάνθιστα, προκαλώντας τον απόλυτο σεβασµό των πιστών και προβληµατίζοντας τους άπιστους!

15/8 ΠΑΝΗΓΎΡΙΑ 1. ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΕΞΩΣΚΑΛΑΣ: Κατανυκτική ατμόσφαιρα με λειτουργό τον Πατέρα Σεραφείμ και πλήθος πιστούς που προτιμούν να παρακολουθούν την εορταστική λειτουργία της Παναγίας σε αυτή τη συγκεκριμένη εκκλησία.

3. ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΟ ΚΑΘΙΣΜΑ ΤΟΥ ΓΡΑΒΑ: Σε ένα καταπράσινο και πολύ περιποιημένο περιβάλλον με προεξάρχοντα και λειτουργό τον Ηγούμενο Πάτμου Γέροντα Κύριλλο, θα γίνει και φέτος η πανηγυρική λειτουργία με θέα το απέραντο γαλάζιο. Ένα μυστήριο πραγματικά απόλαυση.

2. ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΙΑΣΩΖΟΥΣΑΣ: Με την πομπή να ξεκινά από το μοναστήρι, να κάνει στάση στη Αγία Λεβιά, στα σοκκάκια της Χώρας με τελική κατάληξη την πλατεία Δημαρχείου.

3

1

3 3

2

10 έθιμο

Ν

FREE PRESS

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Η θαυματουργή εικόνα με τη σπάνια αναπαράσταση της

Παναγίας της Διασώζουσας στην Πάτμο

Μία ιστορική εικόνα με μία από τις σπάνιες αναπαραστάσεις της Παναγίας βρίσκεται στην Πάτμο και πρόκειται για τη Θεοτόκο τη Διασώζουσα. Μία εικόνα με μεγάλη ιστορία, πολλά θαύματα και, σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, μία από τις 70 εικόνες του Ευαγγελιστή Λουκά. Η εικόνα βρίσκεται στην ομώνυμη εκκλησία, η οποία είναι αφιερωμένη στην Παναγία, στον Άγιο Ιγνάτιο και στον προφήτη Ζαχαρία και βρίσκεται νότια της μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Η ακριβής ημερομηνία κατασκευής της εκκλησίας δεν είναι γνωστή, ωστόσο πιθανολογείται πως κατασκευάστηκε πριν το 1500 και ανακαινίστηκε κατά το 1599. Μάλιστα ήταν ιδιωτική έως το 1907, όταν και παραχωρήθηκε στη Μεγάλη Μονή. Η θαυματουργή εικόνα Στις 14 Αυγούστου, την παραμονή της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τελείται η περιφορά του επιταφίου της Θεοτόκου στον οικισμό της Χώρας, που συνοδεύεται από τα Εγκώμια προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το φωτοστέφανο της Παναγίας της Διασώζουσας, το οποίο φέρει τέσσερις ανάγλυφες παραστάσεις. Από αυτές οι δύο αναφέρονται στην Παναγία, μία στον Άγιο Γεώργιο ή στον Άγιο Θεόδωρο και άλλη μία στον Ευαγγελιστή Λουκά. Μάλιστα, η εικόνα καλύπτεται με ασήμι και έντεκα πολύτιμους λίθους, ενώ είναι σχεδόν καλυμμένη από τάματα πιστών. Η διάσωση από τους πειρατές Κατά τη διάρκεια των ετών έχουν καταγραφεί πολλά θαύματα μεταξύ αυτών και σύμφωνα πάντα με την παράδοση, η διάσωση το 1732 του Πάτμιου Ευστράτιου Γλυκονικήτα από τα χέρια των Πειρατών. Συγκεκριμένα, το 1732, εποχή κατά την οποία Αλγερινοί πειρατές λυμαίνονταν τη Μεσόγειο και κυρίως τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, ο Πάτμιος Ευστράτιος Γλυκονικήτας, ενώ ψάρευε στην παραλιακή θέση Κουβάρι όπου υπάρχει το κάθισμα του αγίου Ιωσήφ του Μνήστορος αιχμαλωτίστηκε και μεταφέρθηκε στην Τρίπολη της Βόρειας Αφρικής.

Εκεί φυλακίστηκε από Αλγερινούς πειρατές, ενώ η οικογένεια του, που δεν ήξερε τι είχε συμβεί τον θεωρούσε νεκρό είτε από πνιγμό είτε από τα χέρια πειρατών. Μία παρηγοριά είχε ο αιχμάλωτος Γλυκονικήτας, τις προσευχές του στην Παναγία τη Διασώζουσα, που την παρακαλούσε μέρα και νύχτα να τον γλυτώσει από τη φυλακή. Μετά από τρία χρόνια, ενώ προσευχόταν παρακαλώντας την για την σωτηρία του, παρουσιάζεται μπροστά του μέσα στη φυλακή μια μεγαλόσωμη, σεμνοπρεπής γυναίκα, η οποία του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Όταν τη ρώτησε ποια ήταν και πως βρέθηκε εκεί, η Παναγία απάντησε: «Διασώζουσα με ονομάζουν και είμαι γνωστή σου». Πριν καλά – καλά συνειδητοποιήσει την απάντηση, ο Γλυκονικήτας βρέθηκε ξαφνικά ελεύθερος στην παραλία της περιοχής Κουβάρι, όπου είχε προ τριετίας συλληφθεί από τους πειρατές όταν ψάρευε. Πως έγινε η ασημένια επένδυση Ο Γλυκονικήτας επέστρεψε στο σπίτι του στη Χώρα, όπου η γυναίκα του δεν τον αναγνώρισε , γιατί οι κακουχίες της φυλακής και τα βασανιστήρια τον είχαν κάνει αγνώριστο. Για να του ανοίξει και να τον δεχτεί και πάλι στο σπίτι, άρχισε να εξιστορεί γεγονότα και περιστατικά, που αφορούσαν την οικογένεια τους. Μάλιστα, προκειμένου να ευχαριστήσει την Παναγία την Διασώζουσα που τον έσωσε δημιούργησε την αργυρή επένδυση της εικόνας της με όλα τα ασημικά σκεύη του σπιτιού του. Επιστρέφοντας μάλιστα από τον τεχνίτη με την επένδυση στα χέρια του, προκειμένου να καλυφθεί η θαυματουργή εικόνα, βρίσκει στο δρόμο μερικά χρυσά φλουριά, με τα οποία και επιχρύσωσε τον ασημένιο επενδυτή της Παναγίας της Διασώζουσας όπως φαίνεται ακόμη και σήμερα. Από τότε κάθε χρόνο εκατοντάδες πιστοί, συρρέουν στην Αγρυπνία της και στην περιφορά της εικόνας της.

12

Ν

FREE PRESS φωτορεπορτάζ

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Το «Πάσχα του Καλοκαιριού» στην Πάτμο και οι Επιτάφιοι της Παναγιάς Ο Δεκαπενταύγουστος στην Πάτμο δεν είναι απλά μία έκφανση θρησκευτικού συναισθήματος αλλά μία πραγματική εμπειρία ζωής για κάθε επισκέπτη!!! Τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για τον COVID-19 ελπίζουμε ότι θα δοθεί και φέτος η ευκαιρία σε πιστούς και όλους τους παρευρισκόμενους να βιώσουν την κατανυκτική ατμόσφαιρα των εορτών του καλοκαιριού στη Πάτμο. Πάντα με ασφάλεια και ατομική ευθύνη. Παρευρισκόμενοι και προσκυνητές στο νησί της Αποκάλυψης είχαν και φέτος τη σπάνια ευκαιρία να παρευρεθούν στην τέλεση ενός εθίμου που έλκει τις καταβολές του από την Βυζαντινή εποχή. Στο Ιερό Σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη, οι μοναχοί τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, στολίζοντας τον και περιφέροντάς τον στα σοκάκια του νησιού σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα. Πλήθος πιστών ακολούθησαν κατανυκτικά τον Επιτάφιο της Παναγιάς, με την δυσερμήνευτη αίσθηση πως μετείχαν στην ιστορική συνέχεια μίας πανανθρώπινης δέησης, που αναζητά μέσα από την Κοίμηση, την ελπίδα για ζωή κι αναγέννηση. Ο σπάνιος - ως έθιμο που άντεξε στο χρόνο - Επιτάφιος της Παναγιάς περιφερόταν και φέτος στα σοκάκια της Πάτμου ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού της Αποκάλυψης και των άλλων εκκλησιών ηχούσαν πένθιμα. Ξοπίσω του ένα “μωσαϊκό” πλήθος, από κάθε γωνιά της γης, που συγκεντρώθηκε για να ζήσει την μοναδική εμπειρία: τη στιγμή

Η

που το Ιερό νησί θρηνεί το χαμό της αιώνιας Μάνας και συνάμα συλλογιέται την ανίκητη ελπίδα της Ανάστασης, που τρέφει αιώνες την ανθρώπινη φύση. Εννέα μέρες μετά, λίγο μακρύτερα, στους Λειψούς μία σπάνια εικόνα της Ορθοδοξίας ξεκινούσε την δική της περιφορά και επιβεβαίωνε με τον δικό της τρόπο το θαύμα της πίστης. Η «Παναγιά του Χάρου», που βρίσκεται στους Λειψούς, είναι η μοναδική φιλοτεχνημένη εικόνα της Παναγίας στον Ορθόδοξο κόσμο, που φέρει στην αγκαλιά της όχι τον Χριστό ως βρέφος, αλλά ως σταυρωμένο ενήλικα. Το όνομά της το πήρε από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός και η πρόσκαιρη (έστω) επικράτηση του Χάρου, σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά. Όμως η ζωή και η Ανάσταση νικούν το θρήνο κι η εικόνα των Λειψών κάθε χρόνο έχει τον δικό της ιδιότυπο τρόπο να το επιβεβαιώνει: ένα ματσάκι κρινάκια μπαίνουν -ως στεφάνι στην εικόνα- από την Άνοιξη κι αφήνονται να μαραθούν και να «πεθάνουν» όλο το καλοκαίρι πάνω στο εικόνισμα. Και -ω του θαύματος-στις αρχές Αυγούστου κάθε χρόνο αναγεννώνται και ανθίζουν, ευωδιάζοντας κάθε Δεκαπενταύγουστο ή στην Απόδοση της Κοιμήσεως στις 23 του μήνα. Τα κρινάκια της Παναγίας του Χάρου (όπως πιστοποιούν και οι φωτογραφίες μας) άνθισαν και φέτος για να θυμίσουν σε όλους πως ο κύκλος της ζωής δεν σταματά με τον θάνατο αλλά με την Ανάσταση.

EΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΒΟΤΡΥΣ / RESTAURANT VOTRIS

Αδιαπραγμάτευτη ποιότητα! Αυθεντικότητα και παράδοση! Κοσμοπολιτισμός με ουσία!

Unquestionable quality.

Authenticity and tradition.

Cosmopolitanism with essence.

Για κρατήσεις Κανιάρος Θεολόγος / Reservation Theologos Kaniaros: +30 22 470 34232 • Mob: +30 6988 807376 Marina/Skala www.patmosweb.gr/votrysgr • theologoskaniaros@gmail.com • f: Votris ΤΟ ΠΡΩΤΟ “SLOW FOOD” ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ! THE FIRST “SLOW FOOLD” RESTAURANT IN GREECE!

14

Ν

FREE PRESS φεστιβάλ

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ & ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ ΠΆΤΜΟΥ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΌΣ ΤΟΥ

Κ. ΘΕΌΔΩΡΟΥ ΟΡΦΑΝΊΔΗ

ΝΈΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΎ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΉΣ ΜΟΥΣΙΚΉΣ ΠΆΤΜΟΥ

Καλωσορίζουμε τον Αρχιμουσικό κ. Θεόδωρο Ορφανίδη στην οικογένεια του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Πάτμου, ως Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου. Ο Κιλκισιώτης διευθυντής ορχήστρας (μαέστρος) Θεόδωρος Ορφανίδης είναι ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ θρησκευτικής μουσικής Πάτμου. «… Ο Θεόδωρος Ορφανίδης, με σταδιοδρομία που μετρά 22 έτη, αναλαμβάνει το 19ο φεστιβάλ θρησκευτικής μουσικής Πάτμου, σε μία δύσκολη συγκυρία λόγω του νέου Κορωνοϊού, δήλωσε ότι ο δήμαρχος Πάτμου Ελευθέριος Πέντες και ο πρόεδρος του πνευματικού κέντρου της Πάτμου Νικόλαος Κουτούζος οι οποίοι από κοινού προχώρησαν στην υλοποίηση και φέτος του φεστιβάλ, όταν τα περισσότερα φεστιβάλ, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, αναβλήθηκαν μέχρι νεωτέρας.

Το 19o Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου και η πραγματοποίηση του φέτος, αποτελούν μίαν πράξη πολιτιστικής, πολιτισμικής και πνευματικής αντίστασης. Και αυτό, διότι σχεδόν όλα τα Φεστιβάλ στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη τελούν υπό ματαίωση μέχρι νεωτέρας, ενώ εμείς δηλώνουμε δυναμικά παρόν!

Θεόδωρος Ορφανίδης

Με τον πιο καταφατικό τρόπο ο Δήμαρχος Ελευθέριος Πέντες, μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο και τον Πρόεδρο του Πάτμιου Πνευματικού Κέντρου - κ. Νικόλαο Κουτούζο, προχώρησαν στην υλοποίηση του Φεστιβάλ και τους ευχαριστώ θερμώς για αυτό. Διότι πριν την καλλιτεχνική διεύθυνση και το καλλιτεχνικό όραμα, έρχεται πρώτα η πολιτική / πολιτειακή βούληση και κατάφαση.

« … Σε μία στιγμή δύσκολη και στενάχωρη, όπου ο πολιτισμός βάλλεται και, δυστυχώς, απαξιώνεται, η Πάτμος και το φεστιβάλ θρησκευτικής Μουσικής, Εφέτος έχουμε ένα πολυποίκιλο Φεστιβάλ για όλους τους φίλους μας, με παραμένουν μία καταφυγή στην πολιτιστική και πνευματική ανυδρία των πολλά και αξιόλογα έργα, με πολλούς και εκλεκτούς συναδέλφους που καιρών μας … », δήλωσε χαρακτηριστικώς ο μαέστρος. χρόνια περιμέναν πρόσκληση, προκειμένου να έρθουν στο ευλογημένο και O ηθοποιός Θάνος Τοκάκης θα είναι ο αφηγητής στο έργο «Ύμνοι Αγ- γεμάτο ωραιότητα νησί της Πάτμου. γέλων σε Ρυθμούς Ανθρώπων» του Σταύρου Κουγιουμτζή, που θα Από τον Σταύρο Κουγιουμτζή και τον Σάββα Καρατζιά, μέχρι τον Άλπαρουσιαστεί την Παρασκευή 28.8.2020 στο ξεκίνημα του 19ου Φεστιβάλ φρεντ Σνίτκε και τον συνθέτη Ντέιβιντ Γιάννη - που έρχεται από το ΛουΘρησκευτικής Μουσικής Πάτμου. Καθώς και στο έργο «Θεοφάνης ο Έλληνας» του Σάββα Καρατζιά, που θα παρουσιαστεί την επόμενη ημέρα το ξεμβούργο και με συντελεστές όπως η διεθνούς φήμης σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, η άλτο Μαρίτα Παπαρίζου, η Μεικτή Χορωδία ΘεσσαλοΣάββατο 29.8.2020. νίκης - σε Μουσική Διεύθυνση Μαίρης Κωνσταντινίδου και η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, κοινωνούμε μουσικές που φέρουν την πνευματικότητα, την θρησκευτικότητα και την αλήθεια, σε μίαν εποχή και σε μίαν κοινωνία χωρίς καταφυγή και πυξίδα, όπου θριαμβεύει το επίπλαστο, το εικονικό, το ευτελές και το πρόχειρο. Σε μίαν κοινωνία όπου απολείπει το βάθος, η θεία αποκάλυψη της μουσικής είναι η μόνη αντίστιξη. Σταύρος Κουγιουμτζής

Ευχαριστούμε θερμώς για την στήριξη σας, καλώς ορίσατε στο νησί μας, καλή σας ψυχαγωγία.

Σόνια Θεοδωρίδου

Πρόγραμμα εκδηλώσεων ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ 28.8 Σταύρος Κουγιουμτζής - Ύμνοι Αγγέλων σε Ρυθμούς Ανθρώπων Σόνια Θεοδωρίδου - Σοπράνο Θάνος Τοκάκης - Αφηγητής Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης (Μουσική Διδασκαλία - Μαίρη Κωνσταντινίδου) Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ Μουσική Διεύθυνση - Θεόδωρος Ορφανίδης ΣΆΒΒΑΤΟ 29.8 Σάββας Καρατζιάς - Θεοφάνης ο Έλληνας Σόνια Θεοδωρίδου - Σοπράνο

Θάνος Τοκάκης - Αφηγητής Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης (Μουσική Διδασκαλία - Μαίρη Κωνσταντινίδου) Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ Μουσική Διεύθυνση - Θεόδωρος Ορφανίδης ΚΥΡΙΑΚΉ 30.8 Άλφρεντ Σνίτκε - Ρέκβιεμ Σόνια Θεοδωρίδου - Σοπράνο Μαρίτα Παπαρίζου - Άλτο Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης (Μουσική Διδασκαλία - Μαίρη Κωνσταντινίδου) Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ Μουσική Διεύθυνση - Θεόδωρος Ορφανίδης

ΔΕΥΤΈΡΑ 31.8 Ανθολογία Θρησκευτικής Μουσικής για Χορωδία και Πιάνο. Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης Πιάνο - Κωνσταντίνος Τερζάκης Μουσική Διεύθυνση - Μαίρη Κωνσταντινίδου ΤΡΊΤΗ 1.9 David Yani - Πιάνο Άγιος ο Θεός (Επιλογή από την εργογραφία του Συνθέτη από το Λουξεμβούργο / Σε πρώτη εκτέλεση η μελοποίηση του ύμνου Άγιος ο Θεός που ο συνθέτης έγραψε πριν χρόνια στην Πάτμο!)

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

15

FREE PRESS φεστιβάλ

Με την υλοποίηση των παραπάνω στόχων, το φεστιβάλ θα συνδεθεί με τις τοπικές προτεραιότητες και τις τοπικές αναπτυξιακές ανάγκες. Η ενεργός συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας αποτελεί, συνεπώς, βασικό προαπαιτούμενο για την επίτευξη των στόχων.

Ο Δήμος Πάτμου και η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία “Κοινωνία Των Δέντρων” συνδιοργανώνουν από τις 2 έως τις 7 Σεπτεμβρίου το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Πάτμου με τίτλο “Patmos Cinema Festival” με το όραμα να τεθούν οι βάσεις για την καθιέρωση ενός φεστιβάλ διεθνούς εμβέλειας με ταυτότητα προσανατολισμένη στην προβολή αξιόλογων ταινιών από τον σύγχρονο παγκόσμιο κινηματογράφο. Στους στόχους των διοργανωτών είναι η ενεργοποίηση και η άμεση συμμετοχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους του τοπικού πληθυσμού στον προγραμματισμό της πολιτιστικής δράσης, η διεύρυνση των δράσεων του Φεστιβάλ καθ όλη την διάρκεια του χρόνου καθώς και η ελεύθερη πρόσβαση για όλους σε όλες τις δράσεις και προβολές. Η επίτευξη αυτών των στόχων θα είναι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Patmos Cinema Festival. Το Patmos Cinema Festival 2020 στηρίζεται στην βούληση της δημοτικής αρχής να πραγματοποιηθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις (με όλα τα μέτρα προφύλαξης) ως αντίσταση στον φόβο και την αδράνεια που δημιουργεί η πανδημία. Στόχοι: • Προώθηση της πολιτιστικής κουλτούρας των κατοίκων του νησιού μέσα από διαδικασίες συμμετοχής, ενημέρωσης και πληροφόρησης, • Ενασχόληση των κατοίκων του νησιού με δημιουργικές δραστηριότητες από όλο το κινηματογραφικό φάσμα. μέσα από την οργάνωση επιμορφωτικών, workshops, σεμιναρίων με ουσιαστική συμμετοχή, δημιουργία ντοκιμαντέρ συμμετοχικής παραγωγής.

• Ψυχαγωγία μέσα από την προώθηση συμμετοχής σε ομάδες εργασίας που θα οργανώνονται από επαγγελματίες του χώρου • η ενίσχυση της καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας • η ανάπτυξη όρων λαϊκής συμμετοχής όσον αφορά την απόλαυση και τη δημιουργία των πολιτιστικών αγαθών

Κατευθύνσεις: • Σε όλες τις δράσεις του Φεστιβάλ (προβολές και παράλληλες εκδηλώσεις) θα υπάρχει ελεύθερη είσοδος.

• Όλες οι παράλληλες δράσεις, workshops, σεμινάρια κλπ θα λαμβάνουν χώρα στην Πάτμο (κατά την διάρκεια της Φεστιβαλικής Εβδομάδας ή και καθόλη την διάρκεια του έτους).

• Θα πρέπει πάντα να υπάρχει ο στόχος παράλληλα με την επιτυχή υλοποίηση του Φεστιβάλ να ενισχύονται δομές του νησιού.

• Θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο εθελοντών που θα έχει και ουσιαστική συμμετοχή στο φεστιβάλ. Η δημιουργική συμμετοχή είναι ένα κίνητρο. Η ομάδα εργασίας θα είναι ανοιχτή στις προτάσεις των εθελοντών για την πιο “δελεαστική” για αυτούς (ή δημιουργική) συμμετοχή τους.

Tο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Πάτμου (patmos Cinema Festival) φιλοδοξεί να μετατρέψει την Πάτμο σε έναν τόπο συνάντησης δυνατών ιστοριών. Ιστοριών σύγχρονων που αφορούν στον τόπο και τους ανθρώπους της, σε μία νέα αφήγηση του περιβάλλοντος και της παράδοσης. Φιλοδοξεί να ανοίξει ένα διάλογο ανάμεσα στους κατοίκους και επισκέπτες του νησιού με σημαντικές φωνές του σύγχρονου κινηματογράφου. Το φεστιβάλ θα υλοποιηθεί φέτος, λόγω των έκτακτων μέτρων για την πανδημία του κορονοϊού από τις 2 έως τις 7 Σεπτέμβρη. Θα προβληθούν ταινίες μεγάλου μήκους μυθοπλασίας, μικρού μήκους μυθοπλασίας, παιδικές ταινίες και ντοκιμαντέρ. Οι προβολές θα γίνουν στον Θερινό Κινηματογράφο του Πνευματικού Κέντρου & στο Παλαιό Δημοτικό Σχολείο της Χώρας). Στην επιλογή των ταινιών θα δοθεί έμφαση σε αυτές που έχουν δημιουργικές “αιχμές” χωρίς όμως να αποκλείονται και ταινίες που έχουν μία πιο συμβατική, “εμπορική” πλευρά. Σημαντικά κριτήρια επιλογής θα είναι οι δυνατές ιστορίες και η συναρπαστική κινηματογραφική τους διάσταση. Ανάλογα με την ημέρα και την διάρκεια των ταινιών θα προβάλλονται μία ή δύο κάθε ημέρα. Η σύνθεση του κυρίως προγράμματος θα έχει ολοκληρωθεί στα μέσα Αυγούστου. Υπάρχει ήδη μεγάλη προσφορά ταινιών από το κινηματογραφικό “φεστιβαλικό” κύκλωμα. Σε συνεργασία με διανομείς θα προβληθούν ταινίες πρώτης προβολής. Διαμορφώνονται ποικίλες θεματικές ενότητες όπως: Gaia: Μία ταινία για το σπίτι μας. Ιστορίες που αντλούν την θεματική τους καταγράφοντας την ποικιλομορφία της Γης. Κινηματογράφος και θάλασσα: Η θάλασσα ώς σύνορο, ως δρόμος, ώς εμπόδιο ή ως γέφυρα. Ταινίες που εξερευνούν την ιδιαίτερη έννοια της νησιωτικότητας. Ειδικά η τελευταία ενότητα αφορά άμεσα την Πάτμο, το “σπίτι” του φεστιβάλ. Θα αποτελέσει και την θεματική του documentary workshop του χειμώνα.

16

Ν

FREE PRESS φεστιβάλ

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Διεθνές Φεστιβάλ Φωτογραφίας Εξωτερικού Χώρου. Το 4o Photosphere αναβάλλεται για το καλοκαίρι του 2021. Οι ακριβείς ημερομηνίες θα ανακοινωθούν εν καιρώ. Μέσα στα πλαίσια της διεύρυνσης των δράσεων του φεστιβάλ και της προσπάθειας για ενίσχυση της καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας των κατοίκων, κυρίως των νέων, και της ευαισθητοποίησης τους σε περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν προγραμματιστεί δύο παράλληλες εκδηλώσεις για τον Σεπτέμβρη. Στην Σκιά Των Δέντρων: Θα εκτεθούν οι φωτογραφίες από τον διαγωνισμό / workshop που οργάνωσε Η “Κοινωνία των Δέντρων” σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Ομάδα του γυμνασίου της Πάτμου. Σκοπός του διαγωνισμού ήταν η ενεργή συμμετοχή των μαθητών μέσω της τέχνης της φωτογραφίας σε μία δράση για την προβολή της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων & των δασών και την προώθηση εναλλακτικών τρόπων ζωής στο νησί μας, όπως και σε παγκόσμιο επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι στην αειφόρο ανάπτυξη.

Patmos as a Film: μια ατομική έκθεση του νέου φωτογράφου Φοίβου Πέντε. H έκθεση που θα είναι φωτογραφημένη με Fujifilm Instant Wide, η οποία θα παρουσιαστεί κατά την περίοδο του Patmos Cinema Festival. Θα εκτεθούν κινηματογραφικά “κλικ” με θέμα το νησί της Πάτμου, με την ιδιαίτερη αισθητική της Fujifilm Instax Camera και του Fujifilm Instant Color Film. H δράση πραγματοποιείται στο πλαίσιο συνεργασίας με το φεστιβάλ φωτογραφίας εξωτερικού χώρου «Photosphere».

Φωτογραφίες: Φοίβος Πέντες

PHOTOSPHERE

Απολαύστε θάλασσα, ήλιο και χαλάρωση Στον ολοκαίνουριο χώρο μας, με την παραδοσιακή διακόσμηση θα βρείτε: • άριστο σέρβις και γνήσια φιλοξενία • επιλογές για κάθε ώρα της μέρας • ξαπλώστρες σε μία πανέμορφη παραλία • πρωινό, καφέ και snacks • μεγάλη ποικιλία σε κάβα ποτών

Enjoy sea, sun and relaxation In our new space, with the traditional decoration you will find: • Excellent service and genuine hospitality • Options for every hour of the day • Sun loungers on a beautiful beach • Breakfast, coffee and snacks • A wide variety of wine cellars

Kampos, Patmos T: 22470 32263, M: 698 31 85 354

18

Ν

FREE PRESS celebrities

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Η ΠΆΤΜΟΣ ΤΗΣ SHANDY DANAE ΠΑΠΑΚΏΣΤΑ*

«Ένα νησί που σου μιλάει η ησυχία του» Το μοντέλο, φοιτήτρια και αθλήτρια Shandy Danae Papakosta γράφει για τη δικιά της Πάτμο. «Το πρώτο πράγμα που λέω όταν με ρωτάει κάποιος για την Πάτμο είναι ότι, ακόμη κι αν με αποβίβαζαν τυφλά στο λιμάνι της, θα την αναγνώριζα. Όχι μόνο από τους ήχους και τις οσμές της, αλλά από τη γενικότερη αίσθηση που αποπνέει. Η Πάτμος κρύβει μέσα στα ήρεμα νερά της, στον δροσερό αέρα, στην άγρια, ξερή φύση και στο απέραντο μπλε του ουρανού της όλα όσα μας λείπουν από την αστική ζωή. Σε αποσπά από την καθημερινότητα και τις υλιστικές επιδιώξεις και σε φέρνει σε επαφή τόσο με την φύση όσο και με τον εαυτό σου. Αποκαλύπτεται σε ανθρώπους ελεύθερους στην ψυχή και στο μυαλό που επιδιώκουν να ξεφύγουν και επιτρέπουν στον εαυτό τους να αφεθούν. Με την Πάτμο αποκτάς μία σχέση που σε καλεί να επιστρέφεις σε αυτή ξανά και ξανά. Ο έναστρος ουρανός της εμπνέει σκέψεις και σου μιλάει η ησυχία του. Ίσως και για αυτό τον λόγο θα έλεγα ότι η Πάτμος είναι ένα νησί που το γνωρίζεις την ημέρα και σε γνωρίζει εκείνο το βράδυ.» *Η Shandy Danae Papakosta είναι 18 χρονών. Είναι μοντέλο, φοιτήτρια και αθλήτρια.

Η ΠΆΤΜΟΣ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΊΑΣ ΧΟΨΟΝΊΔΟΥ*

Σε αυτό το ταξίδι της ζωής μου, ευλογήθηκα να αποκτήσω όχι μόνο ένα, αλλά έξι θησαυρούς, τα παιδιά μας! Η Ολυμπία Χοψονίδου, μοντέλο και σύζυγος του Έλληνα καλαθοσφαιριστή Βασίλη Σπανούλη, γράφει για τη δικιά της Πάτμο. Αγαπημένη μου Πάτμο, σου γράφω για να σου εκφράσω την απεριόριστη εκτίμηση, αγάπη και υποχρέωση που σου έχω. Άφιξη περίπου 8.00 το πρωί, το καράβι είναι έτοιμο να ρίξει την άγκυρα στο ιερό νησί. Η πρώτη μας επιθυμία είναι να προσκυνήσουμε στο σπήλαιο της Αποκάλυψης του Ιωάννη του Ευαγγελιστή, να πάρουμε δύναμη και να τον ευχαριστήσω που άκουσε τις προσευχές μου να μείνω έγκυος. Η αλήθεια, όμως, σε αυτό το ταξίδι της ζωής μου, είναι ότι ευλογήθηκα να αποκτήσω όχι μόνο ένα, αλλά έξι θησαυρούς, τα παιδιά μας! Έπειτα οι βόλτες στη Χώρα, το φανταστικό φαγητό, οι φιλόξενοι άνθρωποι του νησιού, η αύρα, η γαλήνη, η ομορφιά και η ενέργεια που έχει αυτός ο τόπος, είναι τόσο μοναδικά που σε κάνουν να θέλεις να μείνεις για μια ζωή. Ο Αριστοτέλης είχε πει ότι σε όλα τα πράγματα στη φύση υπάρχει κάτι άξιο θαυμασμού. Σίγουρα ανάμεσα σε αυτά είναι και η Πάτμος! Καλή αντάμωση. * Η Ολυμπία Χοψονίδου είναι Ελληνίδα μοντέλο, γνωστή για τον τίτλο της ως Star Hellas το 2006. Είναι, επίσης η σύζυγος του Έλληνα καλαθοσφαιριστή, Βασίλη Σπανούλη.

2020

PATMOS GREECE

Ο Λ Α Γ Ι Α Τ Η Ν Π ΑΤ Μ Ο EVERYTHING ABOUT PATMOS

20

Ν

FREE PRESS τουριστικό/travelling

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Πέντε ονειρικά ήσυχοι προορισμοί της Ελλάδας Five dream trips to quieter corners of Greece Telegraph Travel

Πράσινο φως για τους Βρετανούς τουρίστες και τις διακοπές τους στην Ελλάδα. ‘Όμως που μπορεί κανείς να αποφύγει τα πλήθη; Britons are about to get the green light for trips to Greece. But where can you escape the crowds? ΤΙ ΤΗΝ ΚΆΝΕΙ ΤΌΣΟ ΙΔΙΑΊΤΕΡΗ Η Ικαρία δεν τα πάει καλά με το στρες, την βιασύνη και τα αεροπλάνα. Για την ακρίβεια δεν τα πάει καλά με τίποτα από τις προεκτάσεις της μοντέρνας ζωής. Ίσως για αυτό το λόγο το έκτασης 40 χιλιομέτρων νησί με τα δυσπρόσιτα βουνά έχει γίνει γνωστό ως η Μπλε Ζώνη: ένα από 5 μέρη στη Γή όπου Η αινιγματική Πάτμος με το μαγνητικό της πεδίο, προσελκύει Ορθόδοξους οι άνθρωποι ζουν παραπάνω και κατά όπως φαίνεται, πιο ευτυχισμένοι. καλογέρους, ασκητικούς καλλιτέχνες και διεθνείς αστέρες. Πάνω από δυόμισι φορές περισσότεροι Ικαριώτες φτάνουν στην ηλικία των ΤΙ ΤΗΝ ΚΆΝΕΙ ΤΌΣΟ ΙΔΙΑΊΤΕΡΗ 90 όπως και οι Αμερικανοί, ενώ κατά μέσο όρο οι Ικαριώτες ζουν 10 χρόνια Υπάρχουν εκατοντάδες Ελληνικά νησιά, μερικά έχουν μια ενέργεια που τα περισσότερο από άλλους Ευρωπαίους. κάνει ακόμα πιο ξεχωριστά. Το Ιερό Νησί της Πάτμου είναι ένα από αυτά. Το μοναστήρι του Αγ. Ιωάννη (χτισμένο κατά τον 11ο αιώνα) επιπλέει σαν ένα στρογγυλό φωτοστέφανο πάνω από τη Χώρα (μνημείο παγκόσμιας κληρο- Ανακαλύψτε την ήσυχη ζωή στο γοητευτικό ζευγάρι αυτών των κυκλαδίτινομιάς της UNESCO). κων νησιών χωρίς τα πλήθη του κόσμου. Το μοναστήρι ευημερούσε λόγω της συνεχούς ανάπτυξης , όπως ακριβώς ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΙΔΙΑΊΤΕΡΑ πρόσταζαν οι λαμπεροί ακόλουθοι του. Το Βιβλίο των Αποκάλυψης, που Άσπρα σαν κύβοι ζάχαρης τα σπίτια τους, οι Εκκλησίες τους και τα Μοναπροφητεύει το τέλος του κόσμου, γράφτηκε σε ένα σπήλαιο υπό το φως των στήρια τους. Οι κρυφές τους παραλίες περικυκλώνονται από το νερά του κεριών, ακριβώς κάτω από το μοναστήρι. Αυτή η καταγραφή της επικείμε- Αιγαίου και σε προσκαλούν. Οι Κυκλάδες αποτελούν το βασικό ελληνικό νης καταστροφής ίσως τελικά να ευθύνεται για την φιλοσοφία του να ζεις ειδυλλιακό σύμπλεγμα νήσων. Μπορεί κάποια να είναι πιο πολυσύχναστα την κάθε στιγμή και για την ζωντανή ατμόσφαιρα που προσελκύει μερικούς από άλλα, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, αλλά αυτό επιτρέπει σε σχεδόν από τους πλουσιότερους, ομορφότερους και πιο καλαίσθητους κατοίκους 220 άλλα νησιά να αποκαλυφθούν μακριά από τις ορδές κόσμου. Θέλοντας του κόσμου, φιλοξενώντας τους για υπέροχα δείπνα σε αρχοντικά στολίδια να τις κρατήσουν για τον εαυτό τους οι Έλληνες διατηρούν μυστικές την του 18ου αιώνα. Σέριφο και την Σίφνο και τα ήρεμα τοπία τους. Αν λαχταράτε τη μοναξιά, η Υπό το φως της ημέρας, οι fashionistas, οι αριστοκράτες και οι ναυτικοί γό- Σέριφος την έχει στα σωθικά της. Με λίγο τουρισμό το νησί εξακολουθεί να νοι περιφέρουν τα σκάφη τους μέχρι τελικής πτώσης, σε κολπίσκους όπως βρίσκεται ελαφρώς χαμένο στο χρόνο, με τη γραφική πρωτεύουσα Χώρα, το Λιβάδι της Γεράνου και η Ψιλή Άμμος ή στριμώχνονται στα γιοτ τους για τα εγκαταλελειμμένα μεταλλεία σιδήρου και περισσότερες από 40 ερημικές να ταξιδέψουν στα μικρά νησάκια των Αρκιών και του Μαραθιού, με όρ- παραλίες άγριου και άγονου τοπίου. Η γειτονική Σίφνος έχει κάποια αδιαμμους χρώματος μπλε της Καραϊβικής και απομακρυσμένες ταβέρνες όπου φισβήτητα gourmet διαπιστευτήρια –όπως τον Νικόλα Τσελεμεντέ, τον συγσβήνει η φρενίτιδα της σύγχρονης ζωής στον ορίζοντα. γραφέα του βασικού οδηγού ελληνικής κουζίνας, ο οποίος γεννήθηκε εδώ.

Στο τεύχος μας φιλοξενούμε άρθρο της Telegraph Travel για τους 5 πιο ήσυχους προορισμούς της Ελλάδας.

ΠΆΤΜΟΣ: ΤΟ ΥΠΈΡΟΧΑ ΑΝΈΓΓΙΧΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΝΗΣΊ

ΚΡΥΦΈΣ ΚΥΚΛΆΔΕΣ: ΣΈΡΙΦΟΣ ΚΑΙ ΣΊΦΝΟΣ

ΙΚΑΡΊΑ: ΤΟ ΠΙΟ ΧΑΡΟΎΜΕΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΝΗΣΊ

Φυσικά τα νησιά που αξίζει κανείς να επισκεφτεί, ειδικά αν αναζητά ησυχία Ονομασμένο από τον έκπτωτο Θεό το παραδεισένιο αυτό νησί είναι ο από- είναι πολύ περισσότερα.. λυτος προορισμός των ήσυχων τουριστών. Εκεί όπου οι ντόπιοι ζουν πολλά χρόνια και χαρούμενα –όπως και εσύ μπορείς άλλωστε.

Σέριφος / Serifos

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

21

FREE PRESS

FREE PRESS τουριστικό/travelling

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

Ικαρία / Ikaria

Πάτμος / Patmos

Σίφνος /Sifnos

PATMOS: THE PERFECTLY UNTOUCHED GREEK ISLAND

do modern life in any normal sense. That’s why this 40-kilometre-long ruggedly mountainous island has become famous as a so-called Blue Enigmatic Patmos has a magnetic pull that lures Orthodox monks, ascetic Zone: one of only five places on earth where people live longer, and better, artists, and star-studded society alike. and, ostensibly, happier. More than two-and-a-half times as many Ikarians WHY IT’S SPECIAL reach the age of 90 as Americans and, on average, Ikarians live 10 years There are hundreds of Greek islands, but some have an indefinable energy longer than other Europeans. that sets them apart. Patmos, the Aegean’s holy island, is one of them.

The 11th-century Monastery of St John floats like a crenelated halo above the Hora (a Unesco World Heritage site). The powerful and prosperous Discover life in the slow lane on this pair of Cycladic island charmers monastery has kept development in check, which is just the way the island’s without the crowds. glamorous acolytes like it. The Book of Revelations, prophesying the end WHY IT’S SPECIAL of the world, was written in a candlelit grotto just below the monastery.

This impending doom gives license to a live-for-the-moment vibe that With their sugar cube white villages, churches, monasteries and hidden attracts some of the world’s richest, prettiest, and most stylish denizens, beaches surrounded by the inviting waters of the Aegean, The Cyclades who host fabulous dinner parties in their 18th-century mansions. By day, are the quintessential Greek island idyll. Some, like megastars Mykonos the fashionistas, aristocrats, and shipping scions whizz round the hairpin and Santorini, are busier than others, but that still leaves almost 220 other bends to flop onto sleepy bays like Livadi Geranou and Psili Ammos, or pile islands to discover away from the hordes. Serifos and Sifnos, with their onto their yachts and cruise to the tiny isles of Arki and Marathi, with coves more sedate scenes, are two islands which well-heeled Greeks like to of Caribbean blue and castaway tavernas where the frenzy of modern life keep to themselves. If you yearn for solitude, Serifos has it in spades. Only a trickle of tourism has reached this island that still feels slightly lost in melts into the horizon. time with its picturesque capital Hora, abandoned iron mines, more than 40 mostly deserted beaches and wild, barren landscape. Neighboring Sifnos Named after the fallen god, this heavenly island is the ultimate in go-slow has some serious gourmet credentials – Nicholas Tselementes, the author of the definitive guide to Greek cuisine, “Greek Cooking”, was born here. serene tourism, where the locals live long and happy – and so can you.

WHY IT’S SPECIAL Ikaria just doesn’t do stress. Or haste. Or airplanes. In fact it doesn’t really And many more islands…..

SECRET CYCLADES: SERIFOS AND SIFNOS

IKARIA: THE HAPPIEST GREEK ISLAND

Πάτμος / Patmos

22

Ν

FREE PRESS διασκέδαση / entertainment

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

ΔΙΑΣΚΈΔΑΣΗ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΎΡΙΑ

τον Αύγουστο στην Πάτμο Ελπίζοντας ότι θα τηρηθούν όλα τα αυστηρά μέτρα προφύλαξης ενάντια στον Covid-19 και πως αυτά θα εφαρμοστούν από όλους (διοργανωτές και επισκέπτες), απολαύστε φωτορεπορτάζ από τα παλαιότερα πανηγύρια της Πάτμου. Ακόμα και αν δεν λάβουν χώρα όμως, ας γίνει η φετινή χρονιά μια ευκαιρία να τα αναπολήσουμε και όσο είναι εφικτό, να τα βιώσουμε με ασφάλεια και με τις απαραίτητες αποστάσεις.

In the hope of all necessary precautions measures against COVID-19 will be applied by everyone (organizers and visitors), we present the feasts of Patmos, taking place during August. Sadly, we are all witnessing the repercussions of the coronavirus pandemic which might include postponing the traditional feasts. May we experience the celebrating atmosphere with safety and keeping our bodies in distance ...but our hearts close.

13 & 15/8 Beach Parties

13 & 15/8 Beach Parties

1. Α γριολιβάδι: Τα λόγια είναι περιττά για το πάρτι στις 13 Αυγούστου στο Skipper’s Bar. Ειδυλλιακή ατμόσφαιρα και τρελό κέφι μέχρι πρωίας!

2. Κ άμπος: Μια ακόμα χρονιά για το θρυλικό πάρτι στο George’s place. Χορός πάνω στην παραλία και φυσικά να γίνεται το αδιαχώρητο, αλλά ειδικά φέτος όλο αυτό πρέπει να γίνει με τη δέουσα προσοχή.

1. A griolivadi: Words cannot begin to describe the party of 13th of August at Skipper’s Bar. Ideal atmosphere and lots of fun until the morning hours!

2. Kampos: Again this year the legendary party at George’s Place. This year we dance on the crowded beach, with all the precautious measures.

2

1

3

3

2

4

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

23

FREE PRESS

FREE PRESS διασκέδαση / entertainment

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

LET THE MUSIC PLAY AND...

do not miss out in August….

5

15/8 Πανηγύρια 3. ΠΑΝΑΓΙΑ ΓΕΡΑΝΟΥ: Πάνω σε ένα λόφο με πανοραμική θέα, το βράδυ της γιορτής της Παναγίας, συνήθως, οργανώνεται ένα από τα πιο μεγάλα παραδοσιακά νησιωτικά γλέντια. Με πλούσιο φαγητό, εκλεκτό κρασί, μουσική και τραγούδια.

4. ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΚΑΒΟΥΡΑΚΙΑ»: Γιορτινή ατμόσφαιρα στην παραλία του Κάμπου, με γεύσεις από την Κυρία Μαρία και διασκέδαση με νότες και… αρκετό οίνο.

5

15/8 Fairs 3. Virgin Mary of Geranos: On a hill with a panoramic overview, the night of the Virgin Mary’s celebration, one of the biggest traditional fairs is being organized, so far... With rich food, fine wine, music and singing.

4. Kavourakia Restaurant: Festive atmosphere on the beach of Kampos, with food home made by Mrs. Maria and entertainment with fun and…. plenty of wine.

7

7

6

23/8 Παραδοσιακά Γλέντια.

5. Λιμάνι Λειψών: Ένα ακόμα μεγάλο γλέντι με αφορμή το δεκαπενταύγουστο, στο λιμάνι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο χορός δεν έχει ηλικία και οι μεγαλύτεροι μαθαίνουν στους μικρότερους αλλά και στους ξένους τα βήματα. Οι ήχοι των τραγουδιών γεμίζουν με μουσική τη νύχτα όλο το Αιγαίο.

6. Πλατεία Λειψών: Μετά το προσκύνημα στην Παναγιά του Χάρου, οι κάτοικοι των Λειψών και οι επισκέπτες διασκεδάζουν, τρώνε ντόπιες λιχουδιές και πίνουν κρασί στην κεντρική πλατεία, ενώ οι παραδοσιακοί οργανοπαίχτες δίνουν τον τόνο.

23/8 Traditional Feasts 5. Lispsos Port: Another traditional big fair for the 15th of August celebration, is taking place at the port. In this case, age does not matter in dancing and the eldest teach the youngest as well as the tourists.

The steps of music the fill the night with music all through the Aegean.

Everyone will be there until the morning.

6. Lipsos square: After visiting the Virgin Mary of Charos, the resident of Lipsi have fun, eat local dishes and drink a lot of wine in the main square, while the traditional music floats in the air.

24/8 Πανηγύρια 7. Α ΡΚΙΟΙ: Το νησάκι έχει την τιμητική του, ακριβώς μια μέρα μετά την ανάληψη της Παναγίας. Σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, όλοι γινόντουσαν μια παρέα και απολαμβάναν μαζί ένα μεγάλο φαγοπότι, αποδεικνύοντας ότι έναν τόπο δεν τον κάνει σπάνιο μόνο η φύση του, αλλά πάνω από όλα οι κάτοικοί του. Μια καλοκαιρινή βραδιά κάθε χρόνο, κάτω από το αυγουστιάτικο φεγγάρι οι Αρκιοί, γεμίζουν ασφυκτικά από επισκέπτες και θετική ενέργεια, που θα βοηθήσει να περάσει ευκολότερα ο χρόνος μέχρι το επόμενο καλοκαίρι.

24/8 Fairs 7. A RKI: The small island glamorously celebrates, one day after the Ascension of Virgin Mary. In an ideal environment, everybody come together and enjoy a large feast, confirming that what makes a place uniqe is not only because of its nature but also the heart of its’ residents.

For one night, the island of Arki is filled with visitors filled with positive energies which under the August moon vibes help time pass quicker until the next summer.

ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΠΑΤΜ

ΟΥ | PATMOS

BUS Οι ώρες των δρομολογ ίων του λεωφορείου είναι αναρτημένες στι ς στάσεις & τις αφετη ρίες Timetable of the bus itinerarie at bus stops and startin s available g points.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ | IN

FORMATION: w w w .p at m os bu s. gr

•

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤH ΣΚΑΛΑ EVERYTHING ABOUT SKALA

12

13

14

20

11

19

9 10 21 8 7 6

14 Chora Χώρα

16 3 1

22 17 5

4 2

ΧΑΡΤΗΣ ΣΚΑΛΑΣ

Grikos Γροίκος 1. Λιμεναρχείο / Port Authority 2. Προβλήτα / Jetty 3. Στάθμευση Λεωφορείου / Bus Stop 4. Χώρος αναμονής λιμανιού / Waiting area in the port 5. Δημοτικό Πάρκινγκ / Pulic Parking 6. Σταθμός ταξί / Taxi station

15

MAP OF SKALA

7. Τελωνείο / Customs 8. Αστυνομικό Τμήμα / Police Station 9. Δημοτικό Γραφείο εξυπηρέτησης επισκεπτών / Local office of citizen service 10. Ταχυδρομείο / Post office 11. Εθνική Τράπεζα / National Bank of Greece 12. Γήπεδο / Stadium

Αεροπορικές συνδέσεις για την επίσκεψη σας στην Πάτμο

Airline connections for your visit in Patmos

13. Δημοτικό σχολείο / Elementary School 14. Φαρμακείο / Pharmacy 15. Πνευματικό κέντρο Πάτμιoν / Cultural Center 16. Αlpha Τράπεζα / Αlpha Bank 17. Δημοτικό Πάρκινγκ / Pulic Parking 18. Βαπτιστήριο Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου /

18

Baptistery of Saint John 19. Υ ποθηκοφυλακείο-Κτηματολογικο Γραφείο / Land Register 20. Κέντρο Υγείας / Health Center 21. Κ.Ε.Π. / Citizen’s Assistance Center 22. Τουριστικό Γραφείο / Τourist Office

Χρήσιμα Τηλέφωνα / Useful Telephones Κέντρο Υγείας / Health Center.....................................................................22473 60000 Αστυνομικό Τμήμα / Police Station...............................................................22470 31303 Λιμεναρχείο / Port Authority........................................................................22470 31231 Ταχυδρομείο / Post Office.............................................................................22470 31316 Κ.Ε.Π. / Citizen’s Assistance Center ...........................................................22470 31158 Σταθμός Ταξί / Taxi Station...........................................................................22470 31225 Δημ. Γραφ. Εξυπ. Επισκεπτών / Municipal Info Center................................22470 31666 Αlpha Τράπεζα / Αlpha Bank........................................................................22470 35003 Εθνική Τράπεζα / National Bank of Greece.................................................22470 35012 Υποθηκοφυλακείο-Κτηματολογικό Γραφείο / Land Register......................22470 29301 Δημαρχείο Πάτμου / Patmos Town Hall......................................................22473 60300 Δημοτικό Γραφ. Εξυπ. Επισκεπτών / Municipal Info Center........................22470 31666 Ι.Μ. Ιωάννου Του Θεολόγου / Monastery Of St. John..................................22470 20800 Ιερό Σπήλαιο Αποκαλύψεως / Holy Apokalypse Cave ...............................22470 31234 Σωματείο Ενοικιαζόμενων Δωματίων / Association of Tourist Accommodation....................................................22470 32583 Ένωση Ξενοδόχων Πάτμου / Patmo‘s Hoteliers Association.....................22470 31529 Τελωνείο / Customs Office...........................................................................22470 31312

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

27

FREE PRESS

FREE PRESS ταξιδεύοντας/sailing

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

Ταξιδεύοντας…

Sailing...

Μόλις φτάσετε στη Σκάλα της Πάτμου έχετε τη δυνατότητα να κάνετε μικρές ή και μεγαλύτερες εκδρομές στα κοντινά νησιά. Το μόνο που χρειάζεστε είναι να κλείσετε θέση σε μια από τις καθημερινές εκδρομές που κάνουν τα καραβάκια, μπροστά από το καφέ Αρίων.

ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ Σ Τ Ι - ΚΟ

After reaching “Skala” of Patmos, you can go on short or longer trip’s to the nearby island’s. All you need to buy a ticket and get on board!

ΑΡΚΙΟΙ  ARKI

Βρίσκεται ανατολικά της Πάτμου. Είναι από τα λίγα ελληνικά νησιά όπου το 3/4 της επιφάνειάς του δεν κατοικείται. Εκτός τουριστικής περιόδου, μόνο 50 άνθρωποι κατοικούν το νησί, οι οποίοι ζουν από την αλιεία και την εκτροφή ζώων ΠΑΡΑΛΙΕΣ: Η καλύτερη λέγεται Τηγανάκια, ξακουστή για τα καταγάλανα, κρυστάλλινα νερά της. Άλλες παραλιές είναι το Λιμνάρι, η Πατελιά, ο Καψαλιασμένος και πολλοί ακόμη μικροί κόλποι... ΑΠΕΧΕΙ: 7 ναυτ. μίλια.

Located in the east of Patmos. It is one of the few Greek island’s where three quarters of the island is uninhabited. Off season, only 50 people inhabit the island, living off fishing and farming animal’s, mainly goat’s.

BEACHES: The best is called ’‘Tiganakia” {little frying pan’s}, famous for its crystal clear water’s. Other beaches include Limnaria, Patelia, Kapsaliasmenos and many more...

DISTANCE: 7 n.m.

ΛΕΙΨΟΙ LIPSI

Βρίσκεται βόρεια της Λέρου και ανατολικά της Πάτμου. Έχει συνολική έκταση 16 τετρ. χλμ. και 36 χλμ. δαντελωτής ακτής. Πληθυσμό 600 κατοίκων περίπου. Γύρω του, 24 βραχονησίδες και 6 βράχοι σχηματίζουν ένα εντυπωσιακό πολύνησο. Είναι ήσυχο νησί, γ’ αυτό και είναι ιδεώδης τόπος για κάποιον που θέλει να περάσει ήρεμες διακοπές. ΠΑΡΑΛΙΕΣ: Λιεντού και Κάμπος (κοντά στο λιμάνι). Πιο μακριά, θα συναντήσετε την παραλία της Κυρά Βασίλαινας, Χοχλακούρα, Κατσαδιά, Πλατύς Γιαλός και Μονοδένδρι. ΑΠΕΧΕΙ: 10 ναυτ. μίλια.

It is situated north of Leros and east of Patmos. It has a total area of ​​16 sq. km. and 36 km of curving coastline. The population is about 600 inhabitants. Around 24 islets and 6 large rocks form a striking group of island’s. It is a quiet island, so it is an ideal place for someone who wants to have a relaxing holiday.

BEACHES: Lientou and Campos (near the harbor). Further away, you will find the beaches Kyra Vasilena, Chochlakoura, Katsadia, Platis Gialos and Monodendri.

DISTANCE: 10 n.m.

ΜΑΡΑΘΙ  ΜΑRATHΙ

Ελάχιστη απόσταση χωρίζει τους Αρκιούς από το Μαράθι. Κάτοικοι; Τρεις. Στην υπέροχη παραλία του θα βρειτε δύο ταβέρνες: του Μιχάλη, όπως βλέπειτε από τη θάλασσα τον κολπίσκο αριστερά, και στη δεξιά άκρη του Παντελή. ΑΠΕΧΕΙ: 11 ναυτ. μίλια.

A very short distance separates Arkioi from Marathi. Total amount of inhabitants... Three.

On the lovely beach you will find two restaurants.

One, “Michaels”, as you look from the sea to the left, and to the right is “Pantelis”.

DISTANCE: 11 n.m.

ΠΛΑΜΑΚΡΟΝΗΣΙ  MAKRONISI Μέρος της συστάδας των μικρών νησιών στους Λειψούς. Κάντε το γύρο του και ανακαλύψτε καλά κρυμμένες, μικρές παραλίες και πολλές σπηλιές που σας περιμένουν να τις εξερευνήσετε. Εντάσσεται στην προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000, ως πολύτιμο καταφύγιο σπάνιων πουλιών. ΠΑΡΑΛΙΕΣ: Είναι κρυμμένες πίσω από τα βράχια του νησιού. ΑΠΕΧΕΙ:10 ναυτ. μίλια.

Part of a cluster of small islands in Leipsous. Take a tour around this small island and discover small, well-hidden beaches and many caves just waiting to be explored. It comes under the NATURA 2000 protected area as a valuable refuge for rare birds.

BEACHES: Hidden behind the cliffs and rocks of the island.

DISTANCE: 10 n.m.

ΨΙΛΗ ΑΜΜΟΣ PSILI AMMOS

Πρόκειται για μία αμμώδη παραλία που απέχει 20 με 30 λεπτά περπάτημα από το Διακόφτη ή 40 με 60 λεπτά με καΐκι από τη Σκάλα. Λόγω της δυσκολίας που έχει, στην πρόσβαση της δεν κατακλύζεται συχνά από κόσμο και για αυτό την πολλοί την προτιμούν. Πολύ κόσμο έχει τις Κυριακές του Αυγούστου,που οι ντόπιοι κάνουν εκδρομές και οι τουρίστες είναι περισσότεροι λόγω εποχής. Λάβε τα μέτρα σου! Όταν φυσάει η άμμος πηγαίνει παντού ενώ κύματα μισού μέχρι ενάμιση μέτρου σε προκαλούν να παίξεις μαζί τους.

It is a sandy beach which can be approached by 20 to 30 minutes walk from Diakofti or 40 to 60 minutes sail from Skala. Due to the difficulty it has to be reached, it’s not usually crowded. That is the reason why many choose Psili Ammos for their dives.

A lot of people, mostly tourists, go there on August’s Sundays, also locals, make daily excursions at that period of time.

Take your measures! When the sand blows, it can be quite aggressive as it goes everywhere. You can have fun with the tall waves inviting you to play with.

28

Ν

FREE PRESS περιήγηση/tour

8}

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

τρόποι να αγαπήσεις την Πάτμο ways to love Patmos

Μια από τις ωραιότερες Χώρες του Αιγαίου. Πολλές καταπληκτικές παραλίες. Και άλλοι τόσοι λόγοι να αγαπήσεις ένα νησί… Αποκάλυψη. Πανέμορφη, μυστηριακή, με έναν ολόδικό της χαρακτήρα, η Πάτμος δε μοιάζει με κανένα άλλο νησί –ούτε με κανένα από τα στερεότυπα που μπορεί να έχεις ακούσει ότι είναι εστέτ, ακριβή, μονοδιάστατη, θρησκευτικά προσανατολισμένη. Θα το καταλάβεις, με το που πατήσεις το πόδι σου στο νησί. Με 8 διαφορετικούς τρόπους.

One of the Best “Choras” (has the meaning of capital) of the Aegean with many extraordinary beaches and more reasons to love the “Apocalyptic ” island .

Beautiful, mysterious, with a character of her own, Patmos does not look like any other island nor has the stereotypic characteristics she is usually blamed for , like being expensive, one-sided, religious oriented. You will understand that once you step your foot on the island in below 8 reasons

Να βολτάρεις στην υπέροχη Χώρα

Walk at wonderful Chora

Να σκαρφαλώσεις στο Κάστρο

Climb to the castle

Μια από τις ομορφότερες -και πιο ατμοσφαιρικές- Χώρες του Αιγαίου αγκαλιάζει το κάστρο που στεφανώνει την κορυφή της. Οι βόλτες εδώ οδηγούν τα βήματά μας σε έναν λαβύρινθο καλντεριμιών, που όλο καταλήγουν σε πλατειάκια και ξέφωτα, ελίσσονται ανάμεσα σε υποβλητικά αρχοντικά και ολόλευκα παρεκκλήσια, περνούν κάτω από καμάρες και στοές, για να καταλήξουν στην άκρη του βράχου απ’ όπου η θέα στην γαλάζια απεραντοσύνη του Αιγαίου από κάτω είναι ονειρική.

Το Καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη, που τα βράδια φωτίζεται μαγικά, συγκαταλέγεται στα «οπωσδήποτε» μιας επίσκεψης στην Πάτμο ακόμα και αν οι λέξεις «θρησκευτικός τουρισμός» σου προκαλούν ρίγη ανατριχίλας. Το βυζαντινό μοναστήρι του 11ου αιώνα, χτισμένο επάνω στα ερείπια αρχαίου ναού της Αρτέμιδας και παλαιοχριστιανικής βασιλικής, είναι εκτός από υποβλητικό και ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον, άριστα διατηρημένο κάστρο.

Atmospheric and beautiful Chora gently surrounds the castle at the top.

Our steps follow the small narrow streets which lead to open spaces and great mansions or white chapels. Through the cobbled roads and arches we reach the top of the hill and admire the dreamy blue of the Aegean and it’s greatness.

The castle-monastery of Saint John looks so magical as during night it gets illuminated. It is considered a major must see in Patmos even if the term “religious tourism” gives you chills. The Byzantine monastery of the 11th century is constructed over the ancient ruins of the temple of Artemida and first Christian era. Not only it is well preserved it is also very interesting.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

29

FREE PRESS περιήγηση/tour

Να κάνεις μια βουτιά στην Ψιλή Άμμο

Φιγουράρει σταθερά σε όλες σχεδόν τις λίστες με τις ωραιότερες παραλίες του Αιγαίου, και όχι άδικα: Έχει υπέροχη, χρυσαφένια και ψιλή σαν πούδρα άμμο, κρυστάλλινα νερά και μια… άλφα δυσκολία προσέγγισης, που χαρίζει πάντα έξτρα πόντους ροβινσωνικής γοητείας –καλά, όχι ακριβώς, μαζεύει κάμποσο κόσμο, αλλά η ιδέα είναι που μετράει. Εδώ θα φτάσεις είτε με το καΐκι από το λιμάνι είτε ακολουθώντας το μονοπάτι που ξεκινάει από το Διακόφτι.

Dive from Psilli Ammos

Always included in the most beautiful beaches of the Aegean, the marvelous golden velvet sand of the beach and the crystal waters have a certain difficulty to approach. However the idea of having a Robinsons’ experience worth’s a visit. You can reach by small boats or by foot following the path from Diakofti.

Να ανακαλύψεις την αγαπημένη σου ανάμεσα στις υπόλοιπες παραλίες του νησιού

Θα είναι η Λάμπη με τα πολύχρωμα βότσαλα που λαμπυρίζουν και αντανακλούν το μεγαλείο τους στα νερά της; Το Αγριολίβαδο με την εντυπωσιακή αμμουδιά και τα κεφάτα beach bar του (που έχει όμως και ελεύθερο κομμάτι για να στρώσετε πετσέτα στη σκιά των αρμυρικιών); Ο αγαπημένος των ερημιτών Γερανός, με το εντυπωσιακό νησάκι του Αγίου Γεωργίου απέναντί του; Η αμμουδιά του Μελογιού (ονομαστική Μελόι, ναι, είναι περίεργο) ή η εξωτική Πέτρα με το αγαπημένο των γυμνιστών Πλακί δίπλα της;

Να περπατήσεις ένα μονοπάτι

Επτά άψογα σηματοδοτημένα μονοπάτια συνδέουν τους οικισμούς του νησιού με την Μονή αλλά και τα «καθίσματα» και ερημητήρια, για να μας… περπατήσουν (είδες τι κάναμε εκεί) στην Ιστορία και τη λαογραφία της Πάτμου. Περισσότερες πληροφορίες και αναλυτικό χάρτη των διαδρομών θα βρεις εδώ.

Να πάρεις το καΐκι για την… “Πολυνησία” του Αιγαίου

Οι Αρκιοί, οι Λειψοί, το Μαράθι και το Αγαθονήσι έχουν φανταστικές παραλίες (τα Τηγανάκια στους Αρκιούς είναι ίσως η κορυφαία), έξτρα αίσθηση απομόνωσης απ’ όλους και απ’ όλα -δεν υπάρχει, ας πούμε, σύνδεση με τα λιμάνια της Αττικής -και ατμόσφαιρα Αιγαίου-σαν-άλλοτε.

Να δοκιμάσεις ολόφρεσκο ψάρι

Σε ψαροταβέρνες όπως η Λάμπη, επάνω στην ομώνυμη παραλία, που ψήνει μαστόρικα ολόφρεσκα ψαράκια και θαλασσινά, και στο Τσιπουράδικό Μας, στη Σκάλα, που ψήνει την ψαριά της ημέρας στα κάρβουνα, και σερβίρει και λοιπές θαλασσινές σπεσιαλιτέ σαν το μυδοπίλαφο, τη φάβα με το καραμελωμένο χταπόδι και το βραστό σαλάχι με σκορδαλιά.

...και άλλες τοπικές νοστιμιές

Στον Ταρσανά στον Διακόφτη θα πιάσετε τραπεζάκι στην φανταστική βεράντα για σπιτικά μαγειρευτά, φρέσκο ψάρι και κοκκινιστό κατσικάκι στον φούρνο που κλέβει καρδιές.

Discover your favorite among the beaches surrounding the island

Lampi with its colorful pebbles reflecting the greatness of its crystal waters. The Agriolivadi with the magical coast and the fun beach bars (there is space for your towel beneath the shadow of the trees). Geranos is considered to be Hermitages’’ best with the impressive chapel of Saint John. Melogiou’s sandy coast or exotic Petra and near Plaki beach one of the nudists favorite.

Walks to the path

Seven paths connect the island with the Holy Monastery and the Holy seats and Hermitages to walk. It’s like walking through the history and folklore Patmos.

Ride the Boat towards “Aegean’s Polynesia” Arkioi, Lipsoi, Marathi, and Agathonisi, have magnificent beaches (Tiganakia at Arkious are maybe the best) where you can feel an extra sense of isolation from everything and everyone, as there is no connection from Piraeus port and the atmosphere of Aegean overwhelms.

Taste delicious fish

Fish taverns as Lambi on the homonymous beach prepares fresh fish and seafood and at Tsipoyradiko at Skala which grills many delicious and fresh sea dishes as pilaf with mussels, split peas carameled octopus and boiled skate with garlic.

...more local dishes

At Tarsanas at Diakofti you can catch a coffee table on the fantastic terrace serving homemade cooked, fresh fish and browned goat meat in the oven that will get in your heart.

30

Ν

FREE PRESS τουριστικό/travelling

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Λειψοί: Ταξίδι στις Μαλδίβες του Αιγαίου Εκεί που η ομορφιά συναντά την παράδοση

Το Αιγαίο έχει τα μεγάλα και φημισμένα νησιά του αλλά και τους μικρότερους θησαυρούς του. Αυτούς που άπαξ και τους επισκεφθείς μία φορά, το σίγουρο είναι ότι θα επιστρέψεις. Σε μιάμιση ώρα μακριά από τη Λέρο βρίσκεται ένας τέτοιος επίγειος παράδεισος που θα ακούσεις να τον αποκαλούν και Μαλδίβες του Αιγαίου. Είναι οι Λειψοί. Το άλλο όνομα που του προσδίδουν είναι και μικρή Ιταλία του Αιγαίου καθώς στο νησί υπάρχει η λεγόμενη ιταλική συνοικία. Όταν βρεθήκαμε εκεί είδαμε όλες αυτές τις ομορφιές και το σίγουρο είναι ότι πολύ σύντομα θα ξαναπάμε για εξερεύνηση και χαλάρωση στις πανέμορφες παραλίες. Το νησί της παράδοσης στο Αιγαίο Βρεθήκαμε στους Λειψούς την περίοδο που γιορταζόταν η Παναγία του Χάρου τον Αύγουστο. Πραγματικά μια μοναδική εμπειρία για το πώς περίπου 700 κάτοικοι δίνουν την ψυχή τους για να οργανώσουν όλα όσα γίνονται στο νησί. Κρατούν τις παραδόσεις και εσύ γίνεσαι ένα με αυτές και περνάς μερικές από τις ωραιότερες διακοπές της ζωής σου. Γιατί αυτό είναι οι Λειψοί. Το νησί που θα ζήσεις μια καλοκαιρινή απόδραση σε πιο χαλαρούς ρυθμούς και όχι με την βαβούρα των κοσμοπολίτικων νησιών του Αιγαίου. Ο τρόπος ζωής στο νησί είναι μοναδικός και τον λατρεύουν οι Ιταλοί. Εκεί θα περπατήσεις σε γραφικά στενά θαυμάζοντας την αρχιτεκτονική, θα κάνεις μπάνιο σε παρ-

θένες παραλίες με κρυστάλλινα νερά και θα δοκιμάσεις απολαυστικές γεύσεις που δεν έχεις συναντήσεις αλλού. Λειψοί, οι Μαλδίβες του Αιγαίου Κάτι ακόμη που ξεχωρίζει στους Λειψούς είναι οι παραλίες τους. Εμείς πήγαμε πρώτα Κατσαδιά, μετά Χοχλακούρα και αφήσαμε την καλύτερη, τον Πλατύ Γυαλό για το τέλος! Εκεί ζεις τη μοναδική εμπειρία του να κολυμπάς παρέα με πάπιες και χήνες. Όλες, όμως, έχουν τη δική τους ομορφιά που σε μαγεύει. Οι πιο κοντινές παραλίες στη Χώρα των Λειψών είναι η Λιεντού και ο Κάμπος που συγκεντρώνουν τον περισσότερο κόσμο. Κάνε μια βόλτα και βρες αυτή που σου ταιριάζει. Σε όλες εξάλλου θα συναντήσεις πεντακάθαρα γαλάζια νερά που θα σου θυμίσουν κάτι από εξωτικό προορισμό. Μια ακόμη έκπληξη, δηλαδή, που κρύβεται σε αυτή την άγνωστη για πολλούς γωνιά των Δωδεκανήσων. Μην χάσεις: Στους Λειψούς, υπάρχει ένας και μοναδικός οργανωμένος οικισμός του νησιού. Εκεί έχει φτιαχτεί η λεγόμενη ιταλική συνοικία όπου οι Ιταλοί αγόρασαν παραδοσιακά σπίτια, που αγναντεύουν το Αιγαίο, τα ανακαίνισαν και έγιναν μέρος του τόπου. Δεν είναι τυχαίο ότι γενικώς οι Ιταλοί λατρεύουν το νησί. Πάμε στοίχημα ότι θα το λατρέψεις και εσύ…

32

FREE PRESS τάση/trend

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Η ΝΈΑ ΜΌΔΑ ΠΟΥ ΚΕΡΔΊΖΕΙ ΤΟΝ ΠΛΑΝΉΤΗ ΣΕ ΈΝΑ ΌΜΟΡΦΟ ΦΩΤΟΑΦΙΈΡΩΜΑ

THE NEW TREND THAT HAS TAKEN OVER THE PLANET IN A BEAUTIFUL PHOTOALBUM.

ΓΆΜΟΣ ... ΑΛΆ ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΣΤΗΝ ΠΆΤΜΟ

A… GREEK WEDDING IN PATMOS

Όσοι έχουν παραστεί σε γάμο σε ελληνικό νησί, γνωρίζουν πως τα έθιμα εκτός από αμέτρητα, είναι συχνά και περίεργα, απρόβλεπτα αλλά και γεμάτα νοήματα που αντλούν τη ρίζα τους από αρχαίες παραδόσεις. Κι αυτή η εθιμοτυπία της πρωτοτυπίας δεν θα μπορούσε παρά να κεντρίσει αργά ή γρήγορα το βλέμμα και το ενδιαφέρον όλου του πλανήτη. Το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερα ζευγάρια από την Αμερική, την Ευρώπη, την Ωκεανία κι άλλους μακρινούς τόπους φτάνουν στην Ελλάδα για να ενώσουν τις ζωές τους με τα δεσμά του γάμου, σε ένα τελετουργικό που θα τους μείνει αξέχαστο για την υπόλοιπη ζωή τους. Και μαζί τους δεν ταξιδεύει απλά στα πέρατα της γης η ελληνική κουλτούρα και η λαογραφία της γαμήλιας τελετής αλλά κινείται συνάμα ολόκληρη η... βιομηχανία του τουρισμού και της διαφήμισης της χώρας. Μελλόνυμφοι και καλεσμένοι σε γαμήλιες τελετές έφτασαν και φέτος στην Πάτμο, επιλέγοντας το νησί για την πιο όμορφη μέρα της ζωής τους: τον γάμο τους. Πρόθυμοι να βάλουν ως φόντο στο γαμήλιο άλμπουμ τις ακρογιαλιές της Πάτμου, τα σοκάκια της χώρας και την ιερότητα του Σπηλαίου, δημιουργούν την τάση ενός νέου είδους τουρισμού που μεταφέρει φαμίλιες ολόκληρες και προσκεκλημένους για λίγες μέρες διακοπών, που κορυφώνονται στη στιγμή του “Yes, i do”. Σταχυολογήσαμε εικόνες και στιγμιότυπα από ορισμένους πολιτικούς κυρίως γάμους που τελέστηκαν φέτος στην Πάτμο κι αποδεικνύουν πόσο ευοίωνο μέλλον έχει η νέα... τάση.

If you’ve ever attended a wedding in a Greek island, you know that the customs – besides being countless – they are also bizarre, unexpected and filled with a meaning that is rooted back to ancient traditions.

And this originality in customs has attracted the attention and interest of the whole planet. Lately, more couples from the US, Europe and Oceania, come in Greece to be joined with the holy bonds of matrimony in a ritual that they will remember for the rest of their lives.

The Greek culture and the folklore of the wedding rituals are not the only things that travel to the far corners of the world, but also our country is advertised and the whole tourist industry is boosted.

Future brides and grooms and guests in wedding ceremonies arrived again this year, choosing this island for the most beautiful day of their lives: their wedding. Willing to have as a background in their wedding albums the coasts of Patmos, the streets of Chora and the holiness of the Cave, they create a trend for a new type of tourism that brings whole families and guests for a few days vacation that reach their peak the moment they say “Yes, I do”.

We compiled images and snap shots from some – mostly civil – weddings that were performed this year in Patmos that prove that the future of this new trend will be auspicious.

34

άρθρο

Ν

FREE PRESS

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Η απαξίωση

των ελληνικών νησιών Στις σελίδες μας φιλοξενούμε άρθρο αφύπνισης του Θοδωρή Τσιμπίδη Επίτιμος ερευνητής Θαλάσσιας Προστασίας, διευθυντής του «Αρχιπέλαγος» Φωτογραφίες: Αρχιπέλαγος Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας

Τα εύφορα βοσκοτόπια των Αρκιών

Η ιστορία μιας καταστροφής - Από την αυτονομία στην απόλυτη εξάρτηση. Αναρωτηθήκαμε ποτέ πώς τα νησιά μας μέσα σε λίγα χρόνια μετατράπηκαν από πρότυπα διαχείρισης και αυτάρκειας σε απόλυτα εξαρτημένους τόπους, χωρίς πρωτογενή παραγωγή, αλλά και χωρίς πόσιμο νερό τα περισσότερα από αυτά; Αξιοσημείωτο είναι ότι τότε, πολλές φορές τα καράβια μπορεί να μην προσέγγιζαν τα νησιά ακόμα και για πολλές εβδομάδες, γεγονός που δεν επηρέαζε την επάρκεια σε αγαθά και την καθημερινότητα των νησιωτών. Όσοι ζήσαμε στα νησιά τις δεκαετίες του 1960-1970 ή και νωρίτερα, έστω και σε νεαρή ηλικία, προλάβαμε να βιώσουμε το τέλος της περιόδου της πρότυπης αυτονομίας που για χιλιάδες χρόνια χαρακτήριζε το Αιγαίο. Στο χωριό μου, στις Ράχες της Ικαρίας, θυμάμαι ότι σε όλα τα σπίτια φρόντιζαν κάθε εποχή να αποθηκεύουν ό,τι παρήγαγαν για να βιοπορίζονται οι άνθρωποι τους επόμενους μήνες, έχοντας έτσι μια μορφή επάρκειας και αυτονομίας. Τα λίγα πράγματα που δεν παρήγαν οι νησιώτες, όπως η ζάχαρη, το ρύζι, ο καφές και η απαραίτητη κηροζίνη για τις λάμπες, τα προμηθεύονταν από τα λίγα καταστήματα που υπήρχαν με τα λίγα χρήματα που διέθεταν ή μέσω ανταλλαγής προϊόντων. Το πλοίο από τον Πειραιά ερχόταν στο νησί σποραδικά, όποτε το επέτρεπαν οι καιρικές συνθήκες, και όπως είχε ελάχιστους επιβάτες, αντίστοιχα ελάχιστα ήταν και τα προϊόντα που εκφορτώνονταν στο νησί, γιατί αντίστοιχα μικρές ήταν και οι ανάγκες των ντόπιων για καταναλωτικά προϊόντα.

Η Τήνος σήμερα

Αντίστροφα, όταν το καράβι ταξίδευε προς τον Πειραιά, ήταν σύνηθες να αποστέλλονται πολλά διαφορετικά παραγόμενα προϊόντα είτε προς πώληση, είτε προς συγγενείς που ζούσαν στην Αθήνα και στον Πειραιά. Για αιώνες, όλα τα νησιά βιοπορίζονταν από την παραγωγή προϊόντων, όχι μόνο για τοπική κατανάλωση αλλά και για εξαγωγή. Τα μεγαλύτερα νησιά, όπως η Λέσβος, η Χίος και η Σάμος, ήταν για αιώνες σημαντικοί τόποι παραγωγής και εξαγωγής για κάθε λογής αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, με σημαντικές μικρές βιομηχανικές μονάδες (π.χ. βυρσοδεψία, σαπωνοποιία). Τις προηγούμενες δεκαετίες ακόμα και τα μικρά νησιά είχαν πλήρη επάρκεια νερού. Αξιοποιούσαν τις πηγές και τον υδροφόρο ορίζοντα, ενώ υπήρχε και συστηματική συλλογή των όμβριων υδάτων. Αξιοσημείωτο είναι ότι τότε, πολλές φορές τα καράβια, είτε λόγω καιρικών συνθηκών είτε για άλλους λόγους, μπορεί να μην προσέγγιζαν τα νησιά ακόμα και για πολλές εβδομάδες, γεγονός που δεν επηρέαζε την επάρκεια σε αγαθά και την καθημερινότητα των νησιωτών. Σήμερα όταν τα πλοία δεν προσεγγίζουν τα νησιά λόγω παρατεταμένης κακοκαιρίας ή απεργίας, χρειάζονται μόνο 3 μέρες για να αδειάσουν τα ράφια όλων των καταστημάτων, με πρώτα βέβαια αυτά των πολυεθνικών αλυσίδων σουπερμάρκετ που έχουν εγκατασταθεί σχεδόν σε όλα τα νησιά. Έπειτα από 5-6 ημέρες τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα, καθώς υπάρχει παντελής έλλειψη σε λαχανικά, φρούτα και σχεδόν σε όλα τα είδη τροφίμων,

ενώ πλέον δεν υπάρχει ούτε πόσιμο νερό, καθώς στα περισσότερα νησιά οι κάτοικοι καταναλώνουν σχεδόν αποκλειστικά νερό σε πλαστικά μπουκάλια μιας χρήσης, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την υγεία τους αλλά και το περιβάλλον. Αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση. Στις 10-12 ημέρες λοιπόν που δεν προσεγγίζουν τα πλοία, η επιβίωση στα νησιά γίνεται πάρα πολύ δύσκολη. Οι νησιώτες στερούνται ακόμη και το αλάτι, που παλιότερα το φέρναμε τα παιδιά στο σπίτι με τα κουβαδάκια μας. ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΥΤΆΡΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΞΆΡΤΗΣΗ Το ερώτημα λοιπόν είναι: Πώς μέσα σε 40-50 χρόνια καταφέραμε να περάσουμε από την απόλυτη αυτάρκεια στην απόλυτη εξάρτηση, απαξιώνοντας ένα σοφό σύστημα διαχείρισης που θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο διδασκαλίας σε όλες τις περιβαλλοντικές σχολές του πλανήτη; Πώς περάσαμε από την εποχή που ανταλλάσσαμε προϊόντα και πολιτισμό στο Αιγαίο, στο σήμερα, που τα νησιά κατέληξαν να ανταλλάσσουν μόνο απορρίμματα από τις ανοιχτές χωματερές; Πολλές φορές αναζητούμε τις αιτίες σε συμφέροντα, όμως πολύ φοβάμαι ότι σε αυτή την περίπτωση η αιτία αυτής της απαξίωσης δεν είναι μόνο τα συμφέροντα. Η κατάσταση των νησιών σήμερα αντανακλά όχι μόνο τις πολιτικές των προηγούμενων χρόνων αλλά και το εκτόπισμα των πολιτικών προσώπων που επιλέχθηκαν να διαχειριστούν αυτόν τον μοναδικό τόπο. Και το έπραξαν απαξιώνοντας αυτόν τον πολιτισμό διαχείρισης. Το μόνο που είχαν να προτείνουν κι εφάρμοσαν ήταν να μετατρέψουν τα νησιά σε μια τουριστική «μονοκαλλιέργεια», η οποία έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στην κουλτούρα αυτάρκειας και σοφής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Ερήμωσαν οι περισσότερες καλλιέργειες και τη θέση τους πήραν μικρές και μεγάλες τουριστικές μονάδες. Τα συστήματα αποτροπής της διάβρωσης των νησιών εγκαταλείφθηκαν, εντείνοντας τα φαινόμενα διάβρωσης στα περισσότερα νησιά. Έτσι, μαζί με το γόνιμο χώμα των νησιών, χάνεται και ο υδροφόρος ορίζοντας. Καταστράφηκε επίσης και το παραδοσιακό σύστημα κτηνοτροφίας, το οποίο είχε ενσωματωμένη εμπειρικά την κατανόηση και γνώση του πόσα κτηνοτροφικά ζώα μπορούσαν να εκτραφούν σε μια περιοχή, ποιες εποχές και πότε έπρεπε να μεταφερθούν τα ζώα αλλού για να μην προκαλέσουν τα αρνητικά αποτελέσματα της υπερβόσκησης. Αυτές δεν ήταν οικολογικές πρακτικές, αλλά βασίζονταν στην κοινή λογική, τη γνώση και την εμπειρία πολλών χρόνων (την οποία σήμερα απαξιώνουμε) και φυσικά στην ανάγκη επιβίωσης. Δεν εξαντλούσαν τη φύση γιατί ήξεραν ότι αυτοί θα πληγώνονταν στο τέλος. Τα απομεινάρια αυτού του παραδοσιακού συστήματος κτηνοτροφίας τα βλέπουμε και σήμερα σε όλα τα νησιά, με τις ξερολιθιές και τα καλντερίμια που χρησιμοποιούνταν για να κατατμηθούν οι περιοχές βόσκησης. Η αντίστροφη πορεία για την αυτάρκεια των νησιών ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980, όταν οι κρατικές αρχές ακολουθώντας μια ευρωπαϊκή πολιτική -που αποδείχθηκε καταστροφική για τα νησιά- απαξίωσαν αυτό το αρχαίο και δοκιμασμένο σύστημα διαχείρισης και ενθάρρυναν τους νησιώτες -κτηνοτρόφους και μη- να λάβουν ετήσια επιδότηση για όσα περισσότερα αιγοπρόβατα θα αποφάσιζαν να εκθρέψουν, χωρίς να τηρούνται η φέρουσα ικανότητα, η μέριμνα διαχείρισης ή να υπάρχει προϋπόθεση παραγωγής προϊόντων. Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή του κτηνοτροφικού κλάδου. Τα λίγες εκατοντάδες ζώα έγιναν πολλές χιλιάδες, για παράδειγμα 35.000 αιγοπρόβατα στην Ικαρία των 9.000 κατοίκων, 3.000 αιγοπρόβατα στους Αρκιούς των 40 κατοίκων κ.ο.κ.

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

www.nissosgr.com • ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

Ο αριθμός των κτηνοτρόφων αυξήθηκε κάθετα, καθώς ο καθένας πλέον μπορούσε να δηλώνει ότι είναι κτηνοτρόφος, χωρίς πρόβλεψη για σφαγεία ή τυροκομεία. Τα νησιά καταστράφηκαν από την υπερβόσκηση και μετέπειτα από τη διάβρωση των εδαφών που προκλήθηκε, ενώ καταστράφηκαν και οι κτηνοτρόφοι, καθώς δεν υπήρχαν πλέον βοσκότοποι και αναγκάζονται να μεταφέρουν στα νησιά ακριβές εισαγόμενες τροφές (συνήθως αμφιβόλου ποιότητας, π.χ. φτηνό μεταλλαγμένο καλαμπόκι). ΚΑΙ ΤΙ ΈΓΙΝΑΝ ΟΙ ΨΑΡΆΔΕΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΏΝ; Η επόμενη εμπνευσμένη παρέμβαση ήταν η απαξίωση και καταστροφή του αλιευτικού κλάδου. Στην Ελλάδα δεν έχει εφαρμοστεί καμία ουσιαστική πρακτική διαχείρισης των ιχθυαποθεμάτων μετά τη δεκαετία του 1970, με τα αποθέματα των ψαριών να μειώνονται ανησυχητικά χρόνο με τον χρόνο. Αντί για διαχείριση της αλιείας, η πολιτεία, ακολουθώντας άλλη μία ευρωπαϊκή πολιτική που υιοθέτησε ως εθνική, αποφάσισε να περιορίσει την υπεραλίευση καταστρέφοντας (δηλαδή σπάζοντας σε κομμάτια) περισσότερα από 13.500 αλιευτικά σκάφη, το 90% των οποίων ήταν ξύλινα, παραδοσιακά κομψοτεχνήματα της ναυπηγικής τέχνης, που σήμερα δεν είμαστε σε θέση να κατασκευάσουμε. Μαζί με αυτή τη μοναδική πολιτιστική κληρονομιά εξαφανίστηκαν και πολλές χιλιάδες θέσεις εργασίας, αν αναλογιστούμε ότι και το πιο μικρό καΐκι απασχολούσε άμεσα ή έμμεσα 3-4 άτομα, σε περιοχές που η πολιτεία αδυνατεί να δημιουργήσει έστω και λίγες σταθερές θέσεις απασχόλησης για τις τοπικές κοινωνίες.

Τα εύφορα βοσκοτόπια της Ικαρίας... το κομμάτι που είναι πράσινο στη μέση είναι περιφραγμένο - το υπόλοιπο έξω από το φράχτη είναι αποτέλεσμα ενεξέλεγκτης και εντατικής βόσκησης αιγοπροβάτων

Με τις 30.000 έως 50.000 ευρώ που ήταν η μέση αποζημίωση για την καταστροφή του κάθε καϊκιού, ο κάθε ψαράς συνήθως έχτιζε λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια ή κάποια αντίστοιχη εποχιακή τουριστική δραστηριότητα, με την οποία προφανώς δεν μπορεί να επιβιώσει όλο τον χρόνο. Παράλληλα, στις ίδιες περιοχές όπου οι ψαράδες χρησιμοποιούσαν ήπια αλιευτικά μέσα (δίχτυα και παραγάδια), τώρα ψαρεύουν κυρίως μεγάλα αλιευτικά σκάφη - που ξεκινάνε από τον Πειραιά ή τη Μηχανιώνα ή ακόμα και από την Ιταλία, όπως βλέπουμε ολοένα και συχνότερα στο νότιο Αιγαίο, εξαντλώντας τα αποθέματα των ψαριών και συχνά καταστρέφοντας παραγωγικά οικοσυστήματα. ΤΏΡΑ ΛΟΥΖΌΜΑΣΤΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΆΞΕΏΝ ΜΑΣ Χρειάστηκε άλλη μια κρίση και μια πανδημία για να συνειδητοποιήσουμε ότι ο τουρισμός, όσο σημαντικός και αν είναι σήμερα, όταν αποτελεί «μονοκαλλιέργεια», είναι ένα απόλυτα έωλο επάγγελμα που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη μόνιμη και σταθερή επιβίωση των νησιωτικών κοινωνιών. Ομως σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, τώρα οι πολιτικοί μας έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζουν άλλη μια λαμπρή ιδέα, που πιθανώς να αποτελέσει και τη χαριστική βολή για τα νησιά. Μετά από όλη αυτή την απαξίωση και καταστροφή των νησιών σε στεριά και θάλασσα, έχοντας αποβιομηχανοποίηση το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας, σκέφτηκαν να εγκαταστήσουν μια νέα ζώνη βιομηχανικής παραγωγής (βλέπε, ενέργεια) στα νησιά και στις νησίδες. Σε νησιά όπου επί αιώνες οι κάτοικοι πρόσεχαν ακόμα και το πώς θα μετακινήσουν μια πέτρα, ώστε να μην επηρεάσουν το αισθητικό τοπίο και να μην προξενήσουν τη διάβρωση, δηλαδή απώλεια γόνιμου χώματος. Οι κάτοικοι των νησιών είχαν διαμορφώσει ένα αισθητικό τοπίο που είναι

FREE PRESS

35 άρθρο

σημαντικό δείγμα του πολιτισμού τους, το οποίο όλοι, Έλληνες και ξένοι, αρεσκόμαστε να θαυμάζουμε στις διακοπές μας. Όλα τα κτίσματα είναι συνυφασμένα με το περιβάλλον και το τοπίο (με εξαίρεση κάποιες βίλες που φύτρωσαν τα τελευταία χρόνια), με μια εξαιρετική ισορροπία συνύπαρξης, καθώς κανένα κτίσμα δεν πρόσβαλε το τοπίο ούτε έκρυβε τη θέα των γειτονικών του κτισμάτων. Αυτή η ισορροπία άλλωστε ήταν προϋπόθεση για να μπορεί να λειτουργεί η γεωγραφικά απομονωμένη κοινωνία, στην οποία ο ένας είχε πραγματική ανάγκη τον άλλον, παρά τις όποιες προσωπικές διαφορές πιθανώς είχαν. Μέρος αυτής της μοναδικής αισθητικής είναι ακόμα και ο ήχος που παράγεται από τον αέρα που περνά μέσα από τα στενά σοκάκια και πάρα πολλά άλλα. Η τελευταία λοιπόν λαμπρή ιδέα που είχαν οι πολιτικοί μας ήταν σε αυτά τα μοναδικά τοπία και οικοσυστήματα να εγκαταστήσουν μια καινούργια μορφή «ανάπτυξης», που προωθούν με τον ειρωνικό τίτλο «πράσινα(!) νησιά». Οπως διαβάζουμε στις περιβαλλοντικές μελέτες των μεγάλων αιολικών πάρκων, δηλώνουν ότι έτσι «θα αναβαθμίσουν την αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής εγκατάστασης» και ότι τα αιολικά πάρκα «θα αποτελέσουν καμάρι της περιοχής και καύχημα των κατοίκων οι οποίοι έτσι θα αποδείξουν το εκσυγχρονιστικό τους πρόσωπο και την περιβαλλοντική τους συνείδηση»! Αυτή η περιγραφή είναι μια ξεκάθαρη προσβολή της ιστορίας αλλά και της νοημοσύνης των νησιωτών! Σε μοναδικά νησιά λοιπόν όπως είναι η Αμοργός, η Πάρος, η Τήνος, η Άνδρος, η Ικαρία, η Σαμοθράκη, κ.ά. αλλά και σε μικρονήσια όπως τα Λέβιθα και η Κίναρος, όπου ζουν λίγοι εναπομείναντες κάτοικοι σε απόλυτη ισορροπία με ιδιαίτερα σημαντικά οικοσυστήματα, προετοιμάζεται η εγκατάσταση μονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας σε βιομηχανική κλίμακα! Ενέργειας που δεν θα καλύπτει απλώς τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά κυρίως θα είναι ενέργεια που θα μεταφέρεται μέσω υποβρύχιων καλωδίων στα αστικά κέντρα και στους μεγάλους καταναλωτές, με έργα τα οποία έπειτα από 15-20 χρόνια θα είναι πεπαλαιωμένα και θα πρέπει να κατεδαφιστούν. Βασικό κίνητρο γι› αυτή τη χωροθέτηση είναι η δωρεάν γη. Θα μπορούσαν να γίνουν αντίστοιχες βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεις κοντά στις πόλεις -όπως γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη-, αλλά αυτό έχει κόστος για τους επενδυτές, ενώ τα βουνά και τα νησιά τούς παραχωρούνται δωρεάν και τα έξοδα που θα κάνουν θα είναι σε μεγάλο βαθμό επιδοτούμενα - ως «πράσινη» επένδυση. ΔΡΑΜΑΤΙΚΈΣ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΚΛΊΜΑ Φυσικά με όλη αυτή την καταστροφή, λίγοι θέλουν να προβληματιστούν ή να κατανοήσουν τις δραματικές επιπτώσεις στην ιδιαίτερα σημαντική ορνιθοπανίδα των νησιών. Κάτι που όμως όλοι μπορούν να καταλάβουν είναι οι δραματικές συνέπειες της μετατροπής του μικροκλίματος. Όπως επιβεβαιώνει η διεθνής εμπειρία, οι στροβιλισμοί που προκαλούνται από τις έλικες των ανεμογεννητριών δημιουργούν έντονη ανάμιξη των αέριων μαζών, μεταβάλλοντας τη θερμοκρασία και την υγρασία κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Στα νησιά ο υδροφόρος ορίζοντας δεν εμπλουτίζεται από τις λίγες βροχές του έτους αλλά σχεδόν όλο τον χρόνο από το λεγόμενο αγιάζι, δηλαδή τους υδρατμούς που προέρχονται από την εξάτμιση του θαλασσινού νερού κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι οποίοι συμπυκνώνονται και κατακάθονται στις κορυφές των βουνών και στις πλαγιές των νησιών. Με τη βοήθεια της βλάστησης και των ριζωμάτων, αυτή η υγρασία καταλήγει στον υδροφόρο ορίζοντα. Τα τεράστια αιολικά πάρκα πρόκειται να εξαφανίσουν το αγιάζι, προκαλώντας έτσι τη μείωση τροφοδοσίας των πηγών και επιδεινώνοντας περαιτέρω το πρόβλημα έλλειψης νερού που ήδη αντιμετωπίζουν τα νησιά. Ταυτόχρονα, καθώς θα ανέβει η θερμοκρασία στις κορυφές των βουνών, θα προκληθεί έντονη ξηρασία, προξενώντας επομένως ολική καταστροφή. Καθώς λοιπόν μας αρέσει να επικαλούμαστε την ιστορία χιλιάδων ετών αυτού του τόπου, του οποίου βρεθήκαμε να είμαστε οι τωρινοί διαχειριστές, πρέπει να αναλογιστούμε πώς καταφέραμε μέσα σε λίγες δεκαετίες να προκαλέσουμε ένα τόσο μεγάλο πολιτισμικό και περιβαλλοντικό πλήγμα στον τόπο μας. Αλλά και να αναλογιστούμε εάν θέλουμε να είμαστε εμείς αυτοί που θα επιφέρουμε και τη χαριστική βολή: τη μη αναστρέψιμη καταστροφή για τις τοπικές κοινωνίες, τον τουρισμό, το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και για πάρα πολλά άλλα.

36

FREE PRESS ταξιδεύοντας

Ν

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Και όμως, θέλουν να έλθουν Ο Ρομπέρτο είναι εργοστασιάρχης με έδρα την Ρώμη. Κάθε χρόνο επιλέγει την χώρα μας για τις διακοπές του. Σε αντίθεση με άλλους ταξιδιώτες που προτιμούν να ανακαλύπτουν νέα μέρη, ο Ιταλός φίλος μας θεωρεί ότι έχει βρει τον παράδεισό του σ’ ένα νησί του Νοτιοανατολικού Αιγαίου. Κάθε Αύγουστο λοιπόν, που είναι ο παραδοσιακός μήνας των διακοπών των Ιταλών, στέλνει το σκάφος του στην Πάτμο και το δένει στον Κόλπο του Γροίκου. Ο ίδιος με την οικογένειά του καταφθάνει αεροπορικώς με δύο πτήσεις: Ρώμη – Αθήνα και Αθήνα – Λέρος.

Το ημερήσιο πρόγραμμά τους είναι σχεδόν πανομοιότυπο. Καιρού επιτρέποντος, λίγο μετά τις 12 πλέουν με το σκάφος στις γύρω νησίδες προς αναζήτηση ερημικών ή, τουλάχιστον, ολιγοσύχναστων παραλιών. Ελαφρύ γεύμα στο σκάφος και επίδοσης στο αγαπημένο τους τάβλι. Επιστροφή στο λιμάνι πριν από το δείλι, συνήθως υπό τους ήχους όπερας. Τα βράδια δεν είναι ποτέ μοναχικά. Το society της Πάτμου είναι παγκοίνως φημισμένο για τα δείπνα και τις βεγγέρες του, χωρίς να λησμονούμε την νυκτερινή ζωή στην Σκάλα, με επίκεντρο την «Kasbah».

Ο Ρομπέρτο με τηλεφώνησε προχθές, και με ερώτησε εάν θα πάω το καλοΕδώ και λίγα χρόνια, έχει βρει ένα αρχοντικό στην Χώρα, το οποίο ενοικιάζει καίρι στο νησί. Απάντησα καταφατικώς. Με την σειρά μου του έθεσα το ίδιο ανελλιπώς, προ κρατώντας το μάλιστα, άμα τη άφιξη του, και για το επόμενο ερώτημα. «Μετράω τις ημέρες», μου απεκρίθη ευκρινώς. Για να προσθέσει: καλοκαίρι. Ο Ρομπέρτο θα έλεγα ότι είναι ένας διαφημιστής του ελληνικού «Δεν γίνεται, κάποια ημέρα θα ανοίξουν τα σύνορα». Τουρισμού, αφού έχει καταφέρει να πείσει σχεδόν όλη του την παρέα να τον ακολουθήσει στην Πάτμο. «Χαρά που δεν την μοιράζεσαι είναι μισή χαρά», λέει η παροιμία, και η χαρούμενη ιταλική παρέα φαίνεται να απολαμβάνει σε υπερθετικό βαθμό την ελληνική φιλοξενία.

Στη σελίδα μας φιλοξενούμε άρθρο ευαισθητοποίησης του Χρήστου Ζαμπούνη από το MANCODE. Η Πάτμος μας αντίδοτο στην πανδημία.

38

Ν

FREE PRESS περιήγηση

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Η δυσπρόσιτη παραλία της Πάτμου που μοιάζει με ψεύτικη Κατά πολλούς η ομορφότερη του νησιού

Η μικροσκοπική Πάτμος χρειάζεται μόλις λίγες ημέρες για να την ανακαλύψει κανείς και να συνειδητοποιήσει ότι το νησί της Αποκάλυψης αποτελεί πραγματική αποκάλυψη για όσους την επισκέπτονται για πρώτη φορά. Ανάμεσα στα όσα θα ξεχωρίσει κανείς στο ήρεμο νησί των Δωδεκανήσων, οι ονειρικές ακρογιαλιές για όλα τα γούστα, όπου οι λουόμενοι δεν συνωστίζονται, αλλά αντιθέτως απολαμβάνουν τις καλοκαιρινές βουτιές τους εν ηρεμία. Μία από αυτές, και κατά κοινή ομολογία η ομορφότερη της Πάτμου, είναι η Ψιλή Άμμος, η οποία όπως δηλώνει και η ονομασία της, ξεχωρίζει για την χρυσαφένια, ψιλή αμμουδιά της. Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού και αποτελεί την πιο απομακρυσμένη ακρογιαλιά, με την πρόσβαση σε αυτή να πραγματοποιείται είτε από θαλάσσης από το λιμάνι της Σκάλας, είτε με πεζοπορία. Στη δεύτερη περίπτωση η διαδρομή στο μονοπάτι σε λόφους που ξεκινάει από το Διακόφτι διαρκεί περίπου 20-25 λεπτά. Ωστόσο ο κόπος και η ταλαιπωρία ανταμείβονται και με το παραπάνω τόσο με την υπέροχη θέα από ψηλά, όσο και με την ονειρική ακρογιαλιά όταν φτάσει κανείς στον προορισμό του. Η Ψιλή Άμμος με τα υπέροχα γαλαζοπράσινα νερά του Αιγαίου που είναι πεντακάθαρα, καλεί σε δροσιστικά μακροβούτια μακριά από όλους και απ’ όλα. Η ακρογιαλιά δεν είναι οργανωμένη, παρά μόνο διαθέτει λίγα αρμυρίκια που προσφέρουν την ανακουφιστική σκιά τους στους λουόμενους, καθώς και μία καντίνα- ταβέρνα με νόστιμα πιάτα. Η παραλία αποτελεί αγαπημένο προορισμό τόσο για γυμνιστές όσο και για ελεύθερους κατασκηνωτές.

40

Ν

FREE PRESS φωτορεπορτάζ

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Οι ομορφιές της Πάτμου, μέσα από εντυπωσιακές φωτογραφίες Και η ιστορία του νησιού Από την Μαρία Σκαμπαρδώνη

Η Πάτμος αποτελεί ένα από τα ωραιότερα νησιά της Ελλάδας που συμβολίζει την πνευματική κατάνυξη και την εσωτερική γαλήνη. Δεν είναι τυχαίο που ονομάζεται «Η Ιερουσαλήμ του Αιγαίου». Ανήκει στο Αιγαίο Πέλαγος, ενώ συνορεύει νότια με τη Σάμο, νοτιοανατολικά της Ικαρίας και βορειοδυτικά της Λέρου, ενώ απέχει 25 μίλια από την Τουρκία. Είναι το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων και σχετικά έχει μικρή έκταση, η οποία υπολογίζεται γύρω στα 34,142 τ.χλμ. Το έδαφός της είναι ηφαιστειογενές, ενώ μοιάζει αρκετά με την Ιθάκη, εκτός της διαφοράς πως εκείνη είναι τριπλάσια σε έκταση. Η Πάτμος είναι ένα μέρος με σπουδαίο ιστορικό ενδιαφέρον. Αναφορές σε αυτή έχουν καταγραφεί από τον ιστορικό Θουκυδίδη, τον γεωγράφο Στράβων, ο οποίος την αναφέρει και ως Πάτνο. Κατά τους πρώτους χρόνους, έχει υπάρξει και καταγραφή για λατρεία της θεάς Άρτεμις. Αναφορά στην Πάτμο γίνεται εξίσου και από τον Πλίνιο. Η Πάτμος υπήρξε ο τόπος καταγωγής του ιδρυτή και μέλους της Φιλικής Εταιρείας, Εμμανουήλ Ξάνθου. Ήταν το δεύτερο νησί μετά τις Σπέτσες το οποίο επαναστάτησε τη 12η Απριλίου του 1821.

Η ομορφιά του νησιού δεν εξαντλείται μόνο στο κλασικό νησιώτικο λευκό χρώμα, στο φυσικό κάλλος και το γνήσιο πράσινο. Αναδεικνύεται από τα παραδοσιακά σοκάκια που υπάρχουν κυρίως στη Χώρα, στους παραδοσιακούς ανεμόμυλους, οι όμορφες παραλίες στις οποίες η επίσκεψη τουριστών το καλοκαίρι βρίσκεται πάντοτε σε άνθιση. Επιπροσθέτως, είναι ένα νησί που δίνει στον επισκέπτη την ευκαιρία για νυχτερινή ζωή, για ποιοτικό φαγητό, για τον εμπλουτισμό γνώσεων και εμπειριών. Η Ιερά μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου πάντοτε εξάπτει τον ενθουσιασμό των ανθρώπων που διακατέχονται από έντονο θρησκευτικό συναίσθημα. Για τη Χριστιανοσύνη όμως, είναι ένα μέρος με ιδιαίτερη αξία και σημασία. Είναι το νησί στο οποίο ο Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε στο σπήλαιο της Αγίας

Άννας το Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο και το προφητικό βιβλίο Αποκάλυψη που αναφέρεται στη συντέλεια του κόσμου και τον ερχομό του Αντίχριστου. Ο Ιωάννης θεωρείται πως κατέγραψε το εσχατολογικό αυτό βιβλίο το 96 μετά Χριστόν όταν εκείνος είχε εξοριστεί στο νησί, κατά το 14ο έτος της βασιλείας του αυτοκράτορα Δομιτιανού. Ο Ιωάννης περιγράφει τα οράματα που είδε, αναλύει τα παρόντα και προμηνύει τα μέλλοντα. Ο ίδιος ο Ιωάννης γράφει περί αυτού: «Εγενόμην εν τη νήσω τη καλουμένη Πάτμω δια τον λόγον του Θεού και δια την μαρτυρίαν του Ιησού Χριστού. Εγενόμην εν πνεύματι εν τη Κυριακή ημέρα και ήκουσα οπίσω μου φωνήν ως σάλπιγγος λεγούσης: ό βλέπεις γράψον εις βιβλίον και πέψον ταις επτά Εκκλησίαις» (Αποκάλυψη α , 9). Στη Σκάλα, σώζονται και δύο εκκλησάκια αφιερωμένα στους δύο μαθητές του, Πρόχορο και Πολύκαρπο.

Δε νομίζω να υπάρχει άλλο νησί που να συνδυάζει τόσο εξαίσια την ανάγκη του ανθρώπου για ανεμελιά μετά από μία ανάγκη ανανέωσης, αλλά και την ευκαιρία να έρθεις πιο κοντά στον εαυτό σου όταν κουραστείς από τη φασαρία και τις υποχρεώσεις. Η Πάτμος ξέρει να σε χαλαρώσει και να σου χαρίσει αξέχαστες στιγμές πνευματικής αναγέννησης και σωματικής ανανέωσης.

. MED I TH

N . PAT EA

RANEAN. AE R G TE

AMPOS. E S. K A R MO

ALL DAY LOUNGE MUSIC FULL MOON BUFFET PARTY î WEDDING PARTIES î 15th AUGUST BEACH PARTY î VARIOUS EVENTS î

georgesplace1@gmail.com 2247031881

42

γεύση

Ν

FREE PRESS

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Τρύγος στο κτήμα «Πάτοινος» Ξεχωριστή θέση έχει στην καρδιά μας η υπέροχη διαδικασία του τρύγου στο κτήμα Πάτοινος. Με την ευχή της ασφαλούς τήρησης των απαραίτητων υγειονομικών προϋποθέσεων δίνουμε ραντεβού στον υπέροχο αµπελώνα των 20 στρεµµάτων με κέφι, ευαισθησία, συγκίνηση, και απεριόριστη αγάπη. Δατηρώντας τις παλαιές ποικιλίες καλλιεργημένες με απεριόριστο σεβασμό απέναντι στην φυσική μας κληρονομιά και εν μέσω γέλιων, τα σταφύλια ένα ένα βρίσκονται από το τσαµπί στο ειδικό καφάσι. Ο αµπελώνας βρίσκεται στo νότιο τµήµα του νησιού, την Πέτρα, µία κοιλάδα πράσινη, καθόλη σχεδόν τη διάρκεια του έτους, που καταλήγει στην άκρη ενός αρκετά ανοιχτού κόλπου, ο οποίος εκτείνεται µέχρι το βράχο της Καλικατσούς. Η παραδοσιακή αγροικία του Κτήµατος αυτού, έκτασης 30 στρεµµάτων, έχει εκµισθωθεί από τη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Διαθέτει έναν χώρο δοκιµασίας, έναν χώρο υποδοχής των επισκεπτών, την έκθεση του παλαιού πατητηριού, µία τράπεζα τοπικών σπόρων καθώς και ένα ελαιοπιεστήριο. Έχοντας ως γνώµονα το όραµα της επαναφοράς και διατήρησης της αµπελοκαλλιέργειας στην Πάτµο ο Κύριος Ζησιάδης αναβιώνει στον Πάτοινο την ελληνική αµπελουργία. Ο πλούτος της εύφορης γης στον αµπελώνα

Η

συνολικής έκτασης 20 στρεµµάτων περιλαµβάνει 2/3 λευκές και 1/3 ερυθρές ποικιλίες αµπέλου. Το βασικό όραµα της αναβίωσης της ελληνικής αµπελουργίας σε συνεργασία µε µια ελβετική αµπελουργική σχολή αποτέλεσε τον πρωταρχικό στόχο του patoinos project. Δίνοντας τη δυνατότητα σε ξένους σπουδαστές να µελετήσουν από κοντά τις ιδιαιτερότητες µιας νησιωτικής αµπελουργίας και να επωφεληθούν από µία συγκεκριµένη τεχνογνωσία στην Πάτµο. Επιπλέον, µια οµάδα τεσσάρων οινοπαραγωγών από το καντόνι Vaud της Ελβετίας έχει αναλάβει την οινολογική και αµπελουργική στήριξη του Σχεδίου. Ο εκσυγχρονισµός της οινοποίησης αλλά και η συµβολή του στην τουριστική έλξη της Πάτµου, είναι σίγουρα ένας µακρύς δρόµος όµως όπως διαπιστώνουμε είναι µια διαδικασία που προσφέρει µεγάλη ανταµοιβή ίσως γιατί αναβιώνοντας την µυσταγωγία του τρύγου ευφραίνονται οι καρδιές..χωρίς απαραίτητα τον οίνο… τουλάχιστον όχι ακόµη! Με σεβασµό στο κάθε τι που προέρχεται από τη καλλιεργηµένη γη, οι παλαιές ποικιλίες αµπέλου διατηρούνται ως µια κληρονοµιά και εν μέσω μια γενικευμένης δύσκολης κατάστασης δεν μπορούμε από το να μην ανυποµονούµε να δοκιμάσουμε το κρασί του κτήµατος Patoinos για ακόμη μια χρονιά.

DISCOVER THE ONLY WINE PRODUCED ON THE ISLAND OF PATMOS !

ΕΑΡΙΝΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΌΙΝΌΓΝΩΣΙΑΣ

DISCOVERY OF THE VINEYARD & WINE TASTING

Σας καλωσορίζουμε στο Κτήμα «Πάτοινος»

We welcome you to the Property

• Ξενάγηση του αγροοικολογικού Κτήματος • Η αμπελουργική εργασία • Η βιοδυναμική καλλιέργεια • Όι δραστηριότητες του Kτήματος • Η αμπελουργική παράδοση της Πάτμου και των Δωδεκανήσων • Όινογνωσία ελληνικών κρασιών

Κρατήσεις στο: info@patoinos.gr + 30 694 58 14 398 Η ξενάγηση πραγματοποιείται στα αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά. O αμπελώνας βρίσκεται στον κόλπο της Πέτρας, μπροστά από το βράχο της Καλικατσούς (Πάτμος).

Come and discover: • Tour of the agro-ecological domain • The work of the vine • The biodynamic process • The activities of the « Domaine » • The wine tradition of Patmos and the Dodecanese • Tasting of wines from the « Domaine»

Booking on: info@patoinos.gr + 30 694 58 14 398 Tour available in English, French and Greek.

The vineyard is located in the bay of Petra.

In front of the rock of Kalikatsou (Patmos).

Βαγιά • 85 500 Πάτμος • Τηλ. +30 694 58 14 398 • info@patoinos.gr • www.patoinos.gr

44 γεύση

Ν

FREE PRESS

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Της παράδοσης… Κάθε φορά, αυτό που ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ ΓΕΜΙΣΤΑ μένει από ένα ταξίδι, αλλά και όσα θυμάσαι από τον τόπο σου, είναι οι μυρωδιές και οι γεύσεις. ΚΟΛΟΚΥΘΟΚΕΦΤΕΔΕΣ Και, από αυτή την πλευρά, η Πάτμος μένει στον επισκέπτη της αξέχαστη… ΚΟΛΟΚΥΘΟΛΟΥΛΟΥΔΑ

Σε αυτό το τεύχος επιστρατέψαμε μια εξαιρετική Πάτμια νοικοκυρά, την κυρία Μαρία Γρυλλάκη (κυρά Μαριώ, για τους φίλους της), η οποία μοιράστηκε μαζί μας τρεις υπέροχες συνταγές για οποιαδήποτε καλοκαιρινή μέρα και, πολύ περισσότερο, για το διάστημα μέχρι το 15αύγουστο, που πολλοί νηστεύουν.

ΥΛΙΚΑ • 6 καλαμάρια • 1 μεγάλο κρεμμύδι • 2-4 ντομάτες (ξύσμα) • 1 φλιτζάνι κρασιού ρύζι • μαϊντανό • λίγο αλάτι, πιπέρι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ (για τη γέμιση) Παίρνετε από τα καλαμάρια τα πλοκάμια τους και τα αλέθετε στο μούλτι. Στη συνέχεια, ρίχνετε σε ένα τηγάνι λίγο λάδι και τα τσιγαρίζετε μαζί με το ψιλοκομμένο κρεμμύδι, τις ντομάτες (περασμένες από τον τρίφτη) και το ρύζι. Αλατοπιπερώνετε και προσθέτετε το μαϊντανό επίσης ψιλοκομμένο.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ (για τα καλαμάρια) Γεμίζετε με το παραπάνω μείγμα τα καλαμάρια και τα κλείνετε με μια οδοντογλυφίδα, πριν τα βάλετε σε μία κατσαρόλα με λίγο λάδι. Μόλις πάρουν χρώμα, τα γυρνάτε προσεκτικά, προσθέτετε λίγη ντομάτα και λίγο νερό και τα αφήνετε να σιγοβράσουν στο ζουμί για 30 λεπτά.

YΛΙΚΑ • 3 κολοκύθια μεγάλα • 1 μεγάλο κρεμμύδι • 1-2 αυγά • τριμμένο τυρί • 2-3 κουταλιές αλεύρι • αλάτι, πιπέρι, δυόσμο

ΕΚΤΕΛΕΣΗ Ξύνετε στον τρίφτη τα κολοκύθια, τα αλατίζετε και τα αφήνετε να στραγγίξουν. Κατόπιν, τα σφίγγετε με τις παλάμες σας, για να φύγουν εντελώς όλα τα υγρά, και προσθέτετε τα υπόλοιπα υλικά. Βάζετε λάδι σε ένα τηγάνι και περιμένετε να κάψει. Στο μεταξύ, πλάθετε τους κολοκυθοκεφτέδες και, με ένα κουτάλι, ρίχνετε στο τηγάνι μία-μία κουταλιά. Μόλις ροδίσουν, τους βγάζετε, τους στραγγίζετε σε απορροφητικό χαρτί και τους σερβίρετε.

(ή φούντες) ΥΛΙΚΑ • 20-30 κολοκυθολούλουδα • 2 μεγάλα κρεμμύδια • 2 τριμμένες ντομάτες • 1 τριμμένο κολοκύθι • 1 φλιτζάνι ρύζι • αλάτι, πιπέρι, δυόσμο • 1 φλιτζάνι λάδι

Μαρία Γρυλλάκη

μα που ετοιμάσατε, τα τοποθετείτε ένα-ένα σε σχετικά ρηχή ΕΚΤΕΛΕΣΗ κατσαρόλα, προσθέτετε λίγο χλιαρό νερό (όπου μπορείτε να Ανακατεύετε όλα τα υλικά σε ένα μπολ, εκτός βέβαια από έχετε λιώσει έναν κύβο ζωμού κρέατος) και τα σιγοβράζετε τα κολοκυθολούλουδα. Τα γεμίζετε προσεκτικά με το μείγ- για 20 λεπτά.

46

Ν

FREE PRESS αθλητισμός

Η

Σ

Ο

Σ

FREE PRESS

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 • www.nissosgr.com

Ο γνωστός κομμωτής Γιώργος Δουδέσης γράφει για την δική του Πάτμο της Αποκάλυψης και της ακατανίκητης δύναμης της να σε φέρνει ξάνα & ξανά πίσω για διακοπές! Λένε ότι είναι το νησί της Αποκάλυψης, γιατί –ως γνωστό– εκεί γράφτηκε το ιερό βιβλίο της Αποκάλυψης και λένε ότι είναι ένας από τους δύο τόπους στη Γη που ακούστηκε η φωνή του Θεού. Λένε...

Toυ Γιώργου Δουδέση - Athensvoice.gr ραλία, πότε στα ήσυχα σοκάκια της Χώρας και πότε… πουθενά. Απλά κάθεσαι σε μια βεράντα, ρεμβάζεις, το μυαλό σου ταξιδεύει, γεννάει ιδέες ή στέκεται ακίνητο και όλα αυτά μέσα από μια κατάσταση τόσο φυσική, σχεδόν αταβιστική. ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ. Αλλά δεν είναι τίποτα μπροστά σ’ αυτό που αισθάνεσαι από το πρώτο λεπτό που πατάς το πόδι σου στο λιμάνι. Σπάνιο αίσθημα. Συνήθως χρειάζεσαι χρόνο για να οσμιστείς, να αφουγκραστείς, να εναρμονιστείς με έναν τόπο. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το ίδιο το νησί και η μοναστηριακή του ενέργεια σε «καταλαμβάνουν», ακαριαία με το που φτάνεις εκεί, και καθόλου εσύ. Σα να χάνεται για λίγο η προσωπική σου βούληση, του τύπου: τώρα θα πάω εκεί, θα κάνω αυτό, θα φάω αυτό... Τίποτα από τα κοσμικά φαντάζει να έχει σημασία.

Θα μπορούσα ίσως να μιλώ για ώρες για τη μοναστηριακή δυναμική αυτού του τόπου – την απόλυτη ιδιαιτερότητα και ταυτόχρονα το μεγάλο του «ατού» που σε καθιστά δέσμιό του. Γιατί είσαι. Γιατί θα ξαναπάς. Αν όχι άμεσα, κάποια στιγμή θα ξαναπάς. Και ίσως ξανά και ξανά... Όμως όλα αυτά μεταφράζονται και σε μια πραγματικότητα. Μια ησυχία και ένας σεβασμός διέπει τους κατοίκους και αυτόματα μεταφέρεται και στους επισκέπτες. Δεν υπάρχει καμία «τουριστική αδηφαγία» παρά μόνο μια ευγενική διάθεση να μοιραστούν έστω και για λίγο την ατμόσφαιρα του νησιού.

1ο camp ποδοσφαίρου Με απόλυτή επιτυχία, ολοκληρώθηκε χθες 5 Ιουλίου το 1ο CAMP ποδοσφαίρου των ακαδημιών του ΞΑΝΘΟΥ. Το CAMP διήρκεσε πέντε μέρες και μέσα από αυτό, οι αθλητές που συμμετείχαν, είχαν την ευκαιρία να εξασκήσουν και να βελτιώσουν τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά. Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Ορφανίδη Στέλιο για την παρουσία του αλλά και για την όρεξη και τη διάθεση που είχε. Επίσης να ευχαριστήσουμε και τον προπονητή των ακαδημιών τον κ. Τσαμπαλάκη Γιάννη για την ευκαιρία που έδωσε στα παιδιά να δοκιμαστούν αλλά και να εισπράξουν νέες εμπειρίες - γνώσεις στο ποδόσφαιρο. Και το μεγαλύτερο ευχαριστώ βέβαια στα παιδιά που δεν τα παράτησαν ούτε μια στιγμή. ΜΠΡΑΒΟ ΣΑΣ και καλό καλοκαίρι σε όλους.

Γιατί αρχίζει ένα «άδειασμα» του μυαλού, μια καταβύθιση στην ψυχή, μια διάθεση να επαναπροσδιορίσεις τον πυρήνα της ύπαρξής σου, που όλα τα της «καθημερινότητας» γίνονται δευτερευούσης σημασίας. Κάτι μεταφυσικό συντελείται. Εντελώς αβίαστα και ερήμην σου.

Οι παραλίες, ακόμα και οι οργανωμένες, είναι ήσυχες, ο καθένας σέβεται το διπλανό του, καμία διαπεραστική μουσική δεν σε τρελαίνει, τίποτα δεν «βιάζει» την προσωπική ησυχία του καθενός. Και οι πιο απόμερες... εκεί είσαι αγκαλιά με όλη την ομορφιά του κόσμου. Γιατί η ομορφιά, ναι, υπάρχει Και σε οδηγεί πότε στο υπέροχο μοναστήρι γύρω μας αλλά μαθαίνεται κιόλας. Και αυτό και στα άδυτά του, πότε σε μια ερημική πα- το νησί έχει τη δύναμη να στην υποβάλλει.

6 Τουρνουά 3on3 ο

Μια μικρή αθλητική διοργάνωση που ωρίμασε, μεγάλωσε και έγινε θεσμος. Πώς μεγάλωσε; Πώς έγινε θεσμός; • Με αγάπη για τον αθλητισμό.

• Με εθελοντισμό.

• Με κόπο. Με όλα αυτά τα παιδιά που μεγαλώνουν και ωριμάζουν κοινωνικά και αθλητικά μαζί με αυτό το Τουρνουά. Είναι εκπληκτικό να βλέπεις μικρά παιδιά να αποκτούν νοοτροπία αθλητική, που θα την ζήλευε ακόμη και ένας επαγγελματίας αθλητής. Ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ σε όλους εσάς που θυσιάζετε χρόνο για να βγει όλο αυτό το αποτέλεσμα. Τέτοιες δράσεις αποτελούν φως και ελπίδα για το μέλλον της κοινωνίας μας!

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ 3 ΑΘΛΗΤΕΣ ΜΑΣ ΣΤΟΥΣ ΤΕΛΙΚΟΥΣ!!!

Με μεγάλη μας χαρά ενημερωθήκαμε για τη συμμετοχή και επιτυχία των 3 αθλητών Γκαρίλα Αχιλλέα στα 80m, Ελισσαίου Θανάση στα 200m εμπόδια και Αγγελακοπούλου Ελευθερία στο έξαθλο. Οι άξιοι αθλητές της ομάδα ΞΑΝΘΟΣ ΠΑΤΜΟΥ συμμετείχαν στους τελικούς του Πανελλήνιους Αγώνες Κ 16 που διοργανώθηκαν στις 11 και 12 Ιουλίου, και παρά τις δυσκολίες των εγκαταστάσεων προσπαθούν για το καλύτερο και τα καταφέρνουν. Συγχαρητήρια αξίζει και ο κ. Μπάμπης Αγγελακόπουλος ο οποίος προσπαθεί να προσφέρει το αγαθό του κλασσικού αθλητισμού σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική για όλους. Αξίζει να σημειωθεί η εξίσου σημαντική προσπάθεια τόσο του Δημάρχου όσο και των Αντιδημάρχων που μέσω της συνεργασίας τους κάνουν σαφή την διάθεσή τους για να δώσουν στον Αθλητισμό της Πάτμου την θέση που του αξίζει στα αθλήματα του ΣΕΓΑΣ αντιμετωπίζοντας με ευαισθησία και ζήλο τις προκλήσεις. Συγχαρητήρια και από εμάς!!