4
MIDZOMERFESTIVAL VOOR CREATIE EN MUZIKAAL ERFGOED
i n t e r v i e w m e t Ko b e Va n C au w e n b e r g h e
Van Dowland tot Jim Jarmusch:
Zwerm en het
Kobe Van Cauwenberghe
Electric Consort
AlbaNova wil dwarsverbindingen smeden tussen oude partituren en hedendaagse klanken. In Electric Consort gaan de vier jonge gitaristen van Zwerm total loss op de bloedmooie consortmuziek van onder andere Tallis en Byrd. Ook composities van Dowland – de bluesy god van de 17deeeuwse melancholie – en folkdeuntjes van Thomas Ravenscroft zoeken krakend, zacht ruisend, of frivool fluitend hun weg door de gitaarversterkers. Uit bijna niets een nieuwe klankwereld creëren: dat is zowat het handelsmerk van het eigenzinnige Zwerm. Wie hen al eens bezig zag, weet dat ze moeilijk onder één noemer thuis te brengen zijn: stoere gitaarhelden, computernerds met een voorliefde voor knoppen, of doodgewone klassieke-muziek-seuten? Kobe Van Cauwenberghe maakt ons wegwijs in de wereld van Zwerm.
Wat is Zwerm en wat doen jullie? Zwerm begon in de geest van een klassiek kwartet - we hebben ook alle vier eerst klassieke gitaar gestudeerd - maar tegelijk wilden we allesbehalve een klassiek kwartet zijn. De elektrische gitaar was daar ons antwoord op. Voor die bezetting bestaat natuurlijk nauwelijks repertoire en dus zijn we van in het begin op zoek gegaan naar hoe we zelf repertoire konden creëren. Je zou kunnen zeggen dat we van de nood een deugd gemaakt hebben: er bestaan zo weinig partituren voor onze bezetting, dat het weinig zin heeft om alleen maar vanuit partituren te werken. In plaats van telkens een componist aan te spreken voor een grote compositieopdracht, zijn we meer en meer zelf muziek gaan maken. Onze laatste cd Underwater Princess vertrekt bijvoorbeeld vanuit ‘OnePage Pieces’, dat zijn een korte composities van maximum één bladzijde lang met alleen maar summiere aanwijzingen. Al de rest creëren we er zelf rond.
Vier elektrische gitaren, dat ruikt naar rock en pop, maar dat klopt in jullie geval niet. Vallen jullie buiten alle hokjes? Ik vind het goed dat je op Zwerm geen label kan plakken. Langs de ene kant zijn we nog vaak op een klassieke manier met muziek bezig. Anderzijds willen we die muziek graag op een nieuwe manier presenteren: we spelen even graag in een rock-club als in een klassieke zaal. We meanderen tussen verschillende werelden en dat op zich is erg boeiend, want dan ontmoet je ook telkens een ander publiek. Hoe ben je zelf bij de hedendaagse muziek beland? Tijdens mijn conservatoriumtijd had ik moeite met de mentaliteit die daar heerste: erg gesloten en conservatief, het woord conservatorium op zich zegt al genoeg. Nu denk ik daar veel genuanceerder over: er moeten voldoende klassiek geschoolde muzikanten zijn om de
orkesten te bevolken en om het klassieke repertoire, de canon, te kunnen blijven uitvoeren. En er zitten in die canon natuurlijk ook heel wat stukken waar ik erg van houd en vaak naar luister. Daar is dit project misschien wel het beste voorbeeld van. Maar toen voelde ik sterk de nood om te ontsnappen aan die toch wat enge kijk op muziek. Toen ik voor de eerste keer ChampdAction aan het werk hoorde met een creatie van Serge Verstockt was voor mij de trein vertrokken.
Wat sprak je precies aan in die scene? Het gevoel dat die muzikanten op een heel brede, open manier met kunst bezig waren. De gesprekken gingen zeker niet alleen over muziek, maar ook over andere kunstvormen. Een klassieke opleiding focust zo sterk op het métier, op het perfect reproduceren, dat al de rest onderbelicht blijft. Als artiest moet je werken ook historisch kunnen plaatsen, je moet iets van de context kunnen begrijpen, je moet
verder kunnen kijken dan alleen maar ‘een stuk spelen’.
Met Electric Consort boren jullie oude muziek aan. Waarom? Met Popcorn creëerden we onze eigen muziek vertrekkende vanuit popsongs en ineens bedacht ik: zouden we hetzelfde procedé niet eens proberen toe te passen op oude muziek? Ik liep al een tijdje rond met het idee en we waren heel blij verrast dat zowel AlbaNova als het MAfestival onmiddellijk enthousiast waren. Het verbaasde ons dat er vanuit de wereld van de oude muziek direct zoveel interesse was voor onze manier van werken. Wist je direct vanuit welk repertoire jullie wilden vertrekken? Neen, eigenlijk niet. AlbaNova bracht ons in contact met luitist Jurgen De bruyn. Hij introduceerde ons in het repertoire van de consortmuziek en dat sloeg meteen aan. Inderdaad, dachten