Interview minor in het buitenland

Simone Liesveld

Allereerst, waar ben je nu? Momenteel ben ik in Stockholm, de hoofdstad van Zweden. Hier heb ik een halfjaar parallelle tweedejaarsvakken van het Biomedicine programma aan het Karolinska Institutet gevolgd. Wanneer bedacht je dat je naar het buitenland wilde en waarom? Ik wilde eigenlijk altijd al een keertje ervaren hoe het is om nu echt op mijzelf te zijn en in het buitenland te wonen. Het idee om voor het eerst naar het buitenland te gaan ontstond op de middelbare school, toen mijn Chinees docent mij informeerde over een studiebeurs waar ik in aanmerking voor kwam, dit gaf mij de mogelijkheid om een halfjaar in China te studeren. Op dat moment zag ik het alleen niet zitten om in mijn eentje als 18-jarige in het buitenland te wonen. Dat idee veranderde tijdens mijn eerste jaar van de bachelor, toen de mogelijkheid zich voordeed om in het tweede jaar naar Zweden toe te gaan (deze uitwisseling dus). In het begin stond ik hier nogal sceptisch tegenover (immers, wat valt er in Zweden te beleven? Waarop ik nu zou antwoorden: “heel veel!”, maar goed dat wist ik toen natuurlijk nog niet). Ook dacht ik dat ik zo’n uitwisseling nooit aan zou durven. Echter, toen ik de verhalen hoorde van de ouderejaars en iemand van het Karolinska over Zweden kwam vertellen, wist ik het zeker: ik wil – nee herstel – ik moet naar Zweden toe. En toen was het een kwestie van een goed verhaal op papier neerzetten en natuurlijk het geluk hebben om gekozen te worden. Heb je nog tips voor dingen die goed staan op je cv? Om eerlijk te zijn ben ik eigenlijk nooit zoveel bezig met mijn cv. Zeker nu ik hier ben vind ik het belangrijk om de tijd en energie te besteden aan dingen die ik op dit moment belangrijk en leuk vind en niet alleen te focussen op het einddoel. Als je je alleen maar focust op een einddoel, dan bevind je je eigenlijk in een sneltrein met een geweldig uitzicht, maar dan vergeet je te genieten en naar buiten te kijken. Mijn tip is om je niet zoveel zorgen te maken over je cv, maar vooral dingen te doen waar je blij van wordt. Want als je over 20 jaar terugkijkt, realiseer je je dat het niet de momenten zijn dat je streed om een mooi CV die je blij maakten, maar alle momenten die je daarbuiten deed. Althans, dat is mijn mening. Alhoewel ik moet toegeven dat een exchange naar het buitenland zeker niet slecht staat op je cv . Wat was je grootste ‘culture shock’? Lastige vraag! Enerzijds komt de Zweedse cultuur erg overeen met Nederland (zeker omdat het allebei Westerse landen zijn), maar anderzijds zijn er veel verschillen te vinden tussen de Zweedse en Nederlandse cultuur, met name wat betreft de werkmentaliteit. Iets wat mij namelijk al gauw opviel is hoe relaxt iedereen hier is. • De werkdruk is veel hoger in NL. In Zweden is echt letterlijk iedereen relaxt. o Je hebt hier geen zelfstudie, wat echt top is. • De focus op persoonlijke ontwikkeling. Dat staat hier echt centraal. o Ik hoorde dat mensen hier promoten om een tussenjaar te nemen zodat je de tijd hebt voor jezelf. o Vroege mogelijkheid tot stages, zodat je ook kunt ontdekken wat jij leuk vindt en wat jij bij jezelf vindt passen. • Zweden kunnen echt niet organiseren. Ze kijken wel wanneer dingen gebeuren. o Soms heel frustrerend, maar ook wel erg grappig . o Het is in ieder geval wel een mooie mentaliteit, want als je al ver van tevoren met iets bezig bent maak je je eigenlijk 2x zoveel zorgen of heb je 2x zoveel stress dan wanneer je hier gewoon pas last minute mee bezig bent. • In Zweden vertrouwen ze je heel erg. o Als je dingen leent (bijvoorbeeld schaatsen huren) verwachten ze dat je het wel ooit een keer komt terugbrengen. Geen borg, niets gecheckt etc. (bijv. ik hoorde van de medische exchangestudenten dat ze bij coschappen vaak 1-op-1 begeleid werden door een arts en dat ze regelmatig pauze mochten nemen) Een ander ding is hoeveel vertrouwen de Zweden hier in elkaar hebben! Waar in Nederland meer een prestatiecultuur heerst en dingen soms á-la-minute moeten gebeuren, staat in Zweden persoonlijke ontwikkeling centraal. In Zweden plannen ze de zaken niet zoveel vooruit (ik geef toe, soms wel onhandig, bijvoorbeeld als je over 2 dagen een optreden hebt en dan pas het repertoire

bekend wordt gemaakt, maar het is ook wel erg fijn om met het nu bezig te zijn en niet zoveel met het later). Ook hebben ze hier geen brood! Althans alleen vies fabrieksbrood. Als Nederlander die iedere dag met brood lunchte en ontbeet was dit wel wennen. In Zweden eten ze vaak Knäckebröd bij het ontbijt. In de supermarkten kun je ook gigantische ´knäckebrödwielen´ vinden. Het knäckebröd is hier ook echt veel beter dan de crackers die we in Nederland hebben. Zijn er dingen die je wil meenemen naar Nederland? Gebruiken of eten etc. Nu ik er zo over nadenk zijn dat best wel wat dingetjes. Allereerst hebben ze in Zweden de gewoonte om ´fika´ te houden. Dat is een Zweedse benaming voor je bezigheden opzij leggen en in plaats daarvan pauze te houden met koffie of thee met gebak (kladkakka, kannelbullar). Het is zelfs zo populair dat ze er zelfs een werkwoord voor hebben, namelijk fikar. Die Zweedse cultuur, van even het werk opzij leggen en even de tijd voor jezelf nemen, is echt iets dat wij in Nederland ook meer over zouden moeten nemen. Daarnaast is fika ook echt gewoon heel erg lekker en vind ik dat we hier ook wel iedere dag fika verdienen. In Zweden is het erg belangrijk om in beweging te blijven en om buiten te zijn. In de stad Stockholm zijn er heel veel parken en natuurgebieden, die soms om de hoek te vinden zijn. Hier lopen herten, konijnen en eekhoorns. In Nederland zouden ze ook echt meer van dit soort parkjes moeten hebben en beweging en buiten zijn veel meer moeten promoten. Ook hebben leerlingen vaak buiten les. Dit zou ook wel tof zijn. Ook de universiteit geeft zo zijn eigen draai aan het bewegen promoten: zo hebben ze twee keer per jaar een gratis sportdag waarop je onder andere kunt klimmen, ijshockeyen of skiën. Ze hebben ook een gratis sportschool, waar je ook gratis sportlessen kunt volgen of personal trainers kunt inhuren. Dit zou ook wel in Nederland zo moeten zijn. Toegankelijkheid en inclusiviteit: Zweden is echt super toegankelijk voor mensen met een handicap (bijvoorbeeld voor mensen in een rolstoel, iedere deur zo een beetje kan automatisch open en de stoep kom je makkelijk op en af met een rolstoel) en ook erg inclusief: er zijn bijvoorbeeld equal treatment committees. Ook is er gratis speciale hulp als je bijvoorbeeld een beperking hebt. Ordningsvakt die in de metro checkt of iedereen oke is en een dergelijke groep checkt soms ook in clubs of het met iedereen goed gaat. De cultuur van dat je eigen ontwikkeling centraal staat, dat je de tijd mag nemen voor dingen, dat je niet alleen bezig hoeft te zijn met studie etc. maar vooral andere dingen moet doen en de relaxte houding (dus niet ‘alles moet nu gebeuren’, maar je kijkt maar wanneer jou dat allemaal uitkomt of het is niet erg dat het wat later is) En ook weer het vertrouwen in elkaar dat de mensen hier hebben. Dit varieert van een sneeuwscooter met de sleutel erin onbeheerd achterlaten bij een drukke plek tot het feit dat hier eigenlijk niks gecheckt wordt, zoals inschrijvingen voor evenementen. Ook hoef je geen studieruimtes bijvoorbeeld te boeken, maar kijk je gewoon of die leeg is of niet. Kortom, alles is hier gewoon heel relaxt en open en dat is erg fijn! In Zweden zijn ook veel sociale voorzieningen, zoals gratis schaatsbanen in de stad gedurende de hele winter, de ordningsvakt dus, activiteiten zoals een cultuurnacht waarin alle musea en ook vasamuseum en abbamuseum gratis entree hebben. Tips om nieuwe vrienden te maken als je de taal niet spreekt? Durf erop uit te gaan! Probeer zoveel mogelijk te participeren in evenementen en activiteiten, of organiseer ze zelf. Alleen zo leer je nieuwe mensen kennen. Mij hielp het ook erg om mij aan te sluiten bij kleine clubjes. Zo ben ik bij een strijkersensemble gegaan en heb ik mij bij het floorballteam van de universiteit aangesloten. Daarnaast moet je ook niet bang zijn om nummers uit te wisselen en mensen om hun insta te vragen, want alleen zo leg je contact en kun je dat ook verder uitbreiden. Ik had wel het geluk dat er eigenlijk alleen maar internationale studenten in mijn jaar zaten. Zweeds werd daarom toch niet zo vaak gesproken. Ook spreekt iedere persoon in Zweden Engels, zeker de studenten. En mocht er dan toch een keer wat Zweeds inglippen, Zweeds is basically de ‘stonks-meme’ versie van het Nederlands, dus ook zonder Zweeds te kunnen spreken kun je er nog aardig wat van begrijpen. Hoe regel je accommodatie? Ik zat in een luxepositie dat ik mijn accommodatie vanuit de universiteit via ‘KI housing’ kon regelen. Deze organisatie van de universiteit reserveert, als je je op tijd inschrijft, een kamer voor je bij een Zweedse huisvester. Ook hebben ze hun eigen accommodatie. Ik hoefde dus helemaal niet lang te zoeken en kreeg al een paar maanden voor mijn vertrek een kamer aangewezen op een toplocatie.

Ik was met 7 minuten midden in Stockholm en kon konijnen, herten en eekhoorns vanuit mijn raam zien. Ook had ik een bos en een meer naast mijn huis en zat er een sauna in mijn studentenhuis. Ik had mijn eigen badkamer, maar deelde de keuken met andere internationale studenten. Kan je al een beetje Zweeds? Jag talar pytelite Svenska. Aan het begin van mijn verblijf heb ik een 10-weekse taalcursus op kosten van de universiteit kunnen volgen. Helaas leerde je niet zo heel veel tijdens deze cursus, waardoor mijn Zweeds vrij beperkt is gebleven. En zelf was ik net iets te druk bezig met andere dingen waardoor ik niet meer de tijd heb gehad om mij verder te verdiepen in die taal. Ook spreekt iedereen in Zweden prima Engels en is Stockholm een erg internationale stad. In mijn gebouw woonden ook alleen maar internationale studenten. Hierdoor heb ik ook eigenlijk nooit echt de behoefte of noodzaak gevoeld om Zweeds te leren spreken. Is het leven op de universiteit anders? Manier van lesgeven/toetsen/aanwezigheid plicht etc? En zo ja, zijn er dingen die wij anders zouden moeten doen? Er zijn zeker verschillen te vinden tussen de Nederlandse universiteit en de Zweedse universiteit. Ten eerste heerst er een veel informelere sfeer tussen student en docent. Veel studenten spreken de docent met de voornaam aan of maken een klein praatje met de docent als ze die tegenkomen. Ten tweede zijn de toets tijden veel langer. Waar ik in Nederland vrijwel altijd wel de volledige toetstijd nodig had, ben ik samen met eigenlijk alle studenten, hier vaak al na 1 tot 1,5 uur klaar. Verschil zit ‘m in dat ze hier in Scandinavië vaak extreem lange toets tijden geven, om iedereen de kans te geven om rustig het examen af te maken. Terwijl in Nederland de tijdsdruk vaak ook deel uitmaakt van de toetsing. Een derde verschil in Nederland zit ‘m in de zelfstudie. Hier hebben ze alleen colleges en een eventuele werkgroep voorbereiden staat ingeroosterd en doe je met een groepje, wat betekent dat je na je colleges of werkgroep helemaal klaar bent met de studie. Hierdoor had je enorm veel tijd om ook dingen naast je studie te doen. Ten vierde kon je hier best wel makkelijk onder je verplichtingen uitkomen. Als je je verslapen had en daardoor een hele bijeenkomst had gemist of toevallig een vakantie had gepland tijdens verplichte bijeenkomsten (aan beide heb ik mij schuldig gemaakt), maakten ze er eigenlijk totaal geen probleem van. Ten vijfde waren de practica hier extreem klinisch, zo moesten we elkaar injecteren met lokale verdovingen of moesten wij naar elkaars hartgeluiden luisteren. Ten zesde was Zweden veel meer stampen. Colleges bestonden eigenlijk uit losse feitjes (overigens spraken mensen echt sloom) en inzicht speelde niet echt een rol. Je moest gewoon voor het tentamen de feitjes kennen, waar in het tentamen dan letterlijk naar werd gevraagd. Persoonlijk vind ik dat wij die cultuur van rust nemen en een leven dat niet alleen om de studie draait wel over mogen nemen. Ik merkte dat ik door mij te distantiëren van de studie, eigenlijk een veel gelukkiger mens werd. Ben je al eerder naar het buitenland geweest voor je studie/middelbare school? Tijdens mijn middelbareschooltijd ben ik in de vierde klas voor het vak ‘Chinese taal en cultuur’ op een uitwisseling geweest naar China. Hier verbleef ik een deel van de reis in een gastgezin. Het jaar daarna verbleef een Chinese leerling een paar dagen bij mij. Hoewel de cultuurverschillen natuurlijk soms even wennen waren, heb ik enorm veel van deze ervaring geleerd. En het is natuurlijk altijd leuk om nieuwe mensen over de wereld te leren kennen en om van elkaars cultuur te leren. Daarnaast ben ik in de vijfde klas voor 24 dagen op rondreis geweest door Griekenland. Deze reis bestond niet alleen uit oude archeologische sites bezoeken, maar ook uit vele wandelingen door de Griekse landschappen. Ook ben ik voor school naar CERN, Taizé, Ieper en Parijs geweest, dus al veel internationale ervaring! Wil je verder studeren in het buitenland? Absoluut! Deze paar maanden heb ik echt de beste tijd van mijn leven gehad en heb ik mij op persoonlijk vlak erg kunnen ontwikkelen. Ook heb ik veel nieuwe vriendschappen gesloten en heb ik veel over verschillende culturen geleerd. Het lijkt mij erg gaaf om nog een keertje in Schotland of in Frankrijk een stage te doen. Ook zou ik graag nog een keertje terug willen komen naar Zweden. Gelukkig kan ik voor mijn minor ook weer naar het buitenland toe, al is dat maar voor twee weken. En heb je nog een leuke anekdote? • In het buitenland staan de Nederlanders bekend als het volk dat bij de lunch een simpele boterham nemen, iets wat door de internationale studenten hier maar als karig wordt beschouwd • Op deze universiteit hebben ze letterlijk in iedere ruimte iets van 8+ magnetrons