2
Badania diagnostyczne Tabela 2.14-10. Protokół Cornell Stopień
Czas etapu (min)
Prędkość V (mph)a
Prędkość V (km/h)
Nachylenie I (%)
METb
1
2
1,7
2,7
0
2,3
2
2
1,7
2,7
5
3,5
3
2
1,7
2,7
10,0
4,6
4
2
2,1
3,4
11,0
5,8
5
2
2,5
4,0
12,0
7,1
6
2
3,0
4,8
13,0
8,7
7
2
3,4
5,5
14,0
10,2
8
2
3,8
6,1
15,0
11,8
9
2
4,2
6,8
16,0
13,5
10
2
4,6
7,4
17,0
15,3
11
2
5,0
8,0
18,0
17,2
a prędkość
wyrażona w milach na godzinę wartość MET oszacowana wg ACSM Uwaga: wyróżniono parametry testu w pożądanym przedziale czasu trwania wysiłku (6–12 min).
b
Tabela 2.14-11. Protokół Naughtona zmodyfikowany Stopień
Czas etapu (min)
Prędkość V (mph)a
Prędkość V (km/h)
Nachylenie I (%)
METb
1
1
1,0
1,6
0,0
1,8
2
2
2,0
3,2
0,0
2,5
3
2
2,0
3,2
3,5
3,5
4
2
2,0
3,2
7,0
4,5
5
2
2,0
3,2
10,5
5,4
6
2
2,0
3,2
14,0
6,4
7
2
2,0
3,2
17,5
7,4
a prędkość
wyrażona w milach na godzinę b wartość MET oszacowana wg ACSM Uwaga: wyróżniono parametry testu w pożądanym przedziale czasu trwania wysiłku (6–12 min).
ryzykiem zdarzeń sercowo‑naczyniowych lub we wczesnym okresie po ostrym epizodzie choroby. Wysiłek w testach ergometrycznych, w warunkach klinicznych, jest zadawany za pomocą skalibrowanych ergometrów: bieżni mechanicznej lub ergometru rowerowego. Ze względu na różnice w wielkości zaangażowanych mięśni w czasie chodu na bieżni oraz jazdy na ergometrze rowerowym, wartość peakVO2 jest w przypadku drugiego testu niższa o 5–20%. Cechy bieżni i ergometru rowerowego zestawiono w tab. 2.14-9^DVD. U chorych z dysfunkcją kończyn dolnych test można wykonać na ergometrze ręcznym ze wzrostem obciążenia o 10 W co 2 min. Wybór rodzaju próby i protokołu obciążania, bezpiecznie zwiększającego zapotrzebowanie tlenowe mięśni i serca, zależy od wskazań do badania, stanu klinicznego i wydolności badanego oraz dostępności odpowiedniego ergometru. Zgodnie z wytycznymi ACC i AHA dotyczącymi prób wysiłkowych zaleca się dobranie takiego protokołu testu wysiłkowego (na podstawie oszacowanego poziomu wydolności badanego wg kwestionariusza
264
aktywności [VSAQ, DASI lub podobnego]), aby czas trwania testu stopniowanego wynosił 6–12 min. 1. Protokoły testów na bieżni Aby precyzyjnie określić wydolność oraz uzyskać w populacji osób chorych liniową zależność między odpowiedzią hemodynamiczną serca (częstotliwością rytmu serca i ciśnieniem tętniczym krwi) a obciążeniem oraz między wielkością VO2 a obciążeniem, protokół testu stopniowanego na bieżni powinien spełniać następujące warunki: 1) pierwszy stopień obciążenia powinien mieć charakter krótkiej rozgrzewki, w czasie której chory zapozna się z procedurą badania 2) kolejne stopnie powinny mieć równe przyrosty obciążenia o 1–2 MET na stopień w zależności od przewidywanej wydolności i ryzyka zdarzeń sercowych 3) kolejne stopnie powinny trwać 2–3 min, co umożliwia uzyskanie stanu równowagi czynnościowej. Najpopularniejszym, standardowym sposobem zadawania wysiłku na bieżni jest protokół Bruce’a (tab. 2.5-11), którego atutem jest rozpowszechnienie i duża liczba publikacji dotyczących rokowania i oceny ryzyka na podstawie tego testu. Test ten należy do „agresywnych” protokołów z dużymi, nierównymi przyrostami obciążenia pomiędzy kolejnymi etapami, nadającym się raczej do oceny wydolności osób o dobrej tolerancji wysiłku (7–13 MET). Wersja zmodyfikowana protokołu Bruce’a rozszerzona została o 2 początkowe etapy o małym obciążeniu, odpowiednio 2,3 MET (przesuw bieżni 2,7 km/h, nachylenie 0%) oraz 3,5 MET (odpowiednio 2,7 km/h i 5%), pozostawiając kolejne etapy niezmienione. W teście Cornell (tab. 2.14-10), stanowiącym dalszą modyfikację protokołu Bruce’a, skrócone zostały czasy trwania etapów obciążenia do 2 min oraz wprowadzone obciążenia pośrednie pomiędzy standardowymi stopniami. Zmiana ta dała łagodniejsze, równomierne przyrosty obciążenia w zakresie 4,6–8,7 MET w pożądanym czasie 6–12 min. Zmodyfikowany protokół Naughtona po 1‑minutowej rozgrzewce łagodnie zwiększa obciążenia o ~1 MET na etap trwający 2 min (tab. 2.14-11) i jest zalecany w ocenie chorych z małą wydolnością (<7 MET). W testach typu ramp obciążenie wzrasta w sposób ciągły lub umownie w krótkich interwałach 10–60 s do momentu osiągnięcia wskazań do jego przerwania. Czas trwania testu powinien wynosić 8–12 min. Ten protokół pozbawiony jest dużych, nierównych przyrostów mocy, ułatwia dokładne określenie wydolności fizycznej oraz umożliwia indywidualizację obciążenia. W porównaniu z testami stopniowanymi wykazuje wyższą wartość współczynnika VO2/WR oraz lepszą korelację wartości zmierzonej i oszacowanej VO2, zwłaszcza w porównaniu z testami o dużych przyrostach obciążenia. Ze względu na wymóg indywidualizacji obciążenia, niewiele doniesień proponuje tego typu protokoły na bieżni. The BSU/ Bruce Ramp protocol to podzielony na 20‑sekundowe interwały protokół Bruce’a. W ocenie chorych po incydentach sercowych, American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation (AACVPR) zaleca protokół typu ramp o spodziewanym obciążeniu 7,0–10,6 MET w ciągu 8–12 min testu (tab. 2.14-12).