2
Badania diagnostyczne Ryc. 2.4-94. Uproszczone równanie Bernoul liego (A) i jego przykładowe wykorzystanie do obliczenia gradientu ciśnienia przez zwę żoną zastawkę aortalną (B). Pomiar prędko ści maksymalnej (6,1 m/s) pozwala ustalić, że zwężenie jest bardzo ciasne (gradient mak symalny wynosi 148 mm Hg).
B
A
v1 ΔP ≈ 4v22 v2
Ryc. 2.4-95. Pomiar objętości wyrzutowej lewej komory techniką doplerowską. A – w projekcji przymostkowej w osi długiej można zmierzyć średnicę drogi odpływu DLVOT. B – zdjęcie preparatu anatomicznego – widocz na droga odpływu lewej komory (LVOT) oraz w głębi – płatki zastawki aortalnej. Przy zało żeniu, że ujście LVOT ma kształt koła, można wyliczyć pole jej powierzchni SLVOT. C – w pro jekcji koniuszkowej pięciojamowej rejestruje się prędkość krwi w drodze odpływu komory. Wyliczenie całki przepływu w czasie poprzez obrysowanie pola spektrum doplerowskiego (D) i przemnożenie wyniku przez pole przekro ju drogi odpływu lewej komory pozwala obli czyć objętość wyrzutową (SV). Ao asc – aorta wstępująca, LA – lewy przedsionek, LV – lewa komora, RV – prawa komora, VTILVOT – całka przepływu w LVOT
B
A RV
SLVOT
Ao asc LV
DLVOT
SLVOT = Π × DLVOT2/4 C
D
LV VTILVOT
RV Ao asc
LA SV = SLVOT × VTILVOT
Gradienty ciśnień (maksymalne i średnie) określa się na podstawie uproszczonej postaci równania Bernoulliego (ryc. 2.4-94): ∆P ≈ 4v22 – 4v12 ∆P – gradient przezzastawkowy (mm Hg), v1, v2 – prędkość liniowa przepływu krwi (m/s) w punktach, dla których liczymy gradient (różnicę) ciśnień.
W praktyce, ze względu na niskie wartości, v1 jest pomijana i równanie przyjmuje postać: ∆P ≈ 4v2 v – prędkość (odpowiednio maksymalna lub średnia).
Ocena objętości przepływającej krwi (na przykład rzutu lewej komory) wymaga pomiaru całki prędko-
160
ści przepływu w czasie i pola powierzchni przepływu (ryc. 2.4-95): V = S × VTI V – objętość przepływającej krwi (cm3), S – pole przepływu (cm2), VTI (velocity time integral) – całka prędkości przepływu w czasie (odpowiada drodze przepływu ze średnią prędkością – cm).
Z technicznego punktu widzenia echokardiograficzna ocena złożonych parametrów doplerowskich wymaga jedynie odpowiedniego wprowadzenia wyjściowych danych. Współczesna aparatura przeprowadza dalsze obliczenia automatycznie. Wspólnym ograniczeniem wszystkich metod doplerowskich (także echokardiografii tkankowej) jest zależność od kąta między kierunkiem ocenianego przepływu/ruchu i osi wysyłanej wiązki ultradźwiękowej – mierzona jest jedynie składowa prędkości równoległa do osi.