Media Art Festival Friesland 2015

INLEIDING

Waarde bezoeker van het Media Art Festival, Van harte welkom op MAF2015! Gedurende drie weken delen wij graag het volgende met je: - de beste nieuwe mediakunst van Nederlandse Young Masters; - spannende acties van internationale Old Talents; - heel veel techno FOOD; - performance, eye-candy, herrie, discussie en poĂŤzie.

2 | Media Art Festival 2015

Wij tonen soms speelse, soms bloedserieuze kunstwerken en installaties waarbij technologie ingezet wordt om voedsel te produceren, en wij bieden verschillende perspectieven op de verhouding tussen mens, machine en voedsel.

Ervaar de performances en doe mee aan de workshops van internationale kunstenaars die de toekomst van eten en voedselproductie, en de rol die kunst hierin kan spelen, onderzoeken.

Graag verzorgen wij een kleine rondleiding door het programma:

SOUND Na spannende werken en optredens rondom geluidskunst tijdens MAF2014 hebben wij besloten om voor deze discipline een vaste programmasectie in te richten. Je maakt grensverleggende geluidservaringen mee, soms in combinatie met beelden of eten. Laat je door onze kunstenaars meeslepen naar nieuwe sonische werelden!

YOUNG MASTERS expositie Wij nodigen je uit om door onze festivallocatie de Westerkerk te dwalen en je te verwonderen over alle werken van de beste jonge Nederlandse mediakunstenaars. Onze scouts zijn weer alle eindexamententoonstellingen van de kunstacademies langs geweest en hebben voor je meegenomen wat prikkelend en vernieuwend is.

SPECIALS Elke week bestormen kunstenaars uit Leeuwarden en wijdere omgeving het podium van MAF om met het publiek te delen waar zij aan werken en wat hen inspireert: audiovisuele experimenten, sociale interacties, cross-overs met andere culturen, en ook hier weer: het thema eten als terugkerend onderwerp.

FOOD Eten en mediakunst? Jazeker! Wij denken dat hier interessante verbanden liggen, en tal van kunstenaars, denkers, media- en kunstinstellingen en koks, die zich bezighouden met voedsel, kunst en technologie, bevestigen deze gedachte.

In de allermeest brede zin is voedsel zelf het medium – het brengt bij elkaar en het verbindt.

Wij zoeken de verbinding tussen eten en media echter specifieker op.

MAF duurt maar liefst 3 weken, en er is steeds weer iets nieuws en spannends te beleven. Met het polsbandje dat je bij je eerste bezoek koopt, heb je gedurende de gehele festivalperiode toegang tot de Westerkerk. We hopen dat je vaak de weg vindt naar MAF! Het team van Media Art Friesland

A warm welcome to MAF2015! During the 3 weeks of our festival we are happy to share with you: - the best of new media arts by Dutch Young Masters; - exciting projects by international Old Talents; - a whole lot of techno FOOD; - performances, eyecandy, noise, discussion and poetry.

Please follow us for a quick tour of our programme: YOUNG MASTERS exhibition We cordially invite you to explore our festival venue the Westerkerk and to be seduced by all the works of the best of young Dutch media art you will encounter. Our scouts have again visited the exam shows of all arts academies in the Netherlands, and they picked what they found innovative, beautiful and provocative.

FOOD Food and media art? Of course! We are convinced that there are interesting links between the two, and many artists, scientists, cultural and media institutes, and certainly cooks, who professionally deal with food, art and technology, confirm this thought.

In the broadest definition we can consider food itself is a medium – it brings people together and it unites. However, we want to find out more

about the specific connection between food and media.

We show it all: playful and dead serious artworks and installations that make use of technology for food production and we offer diverging perspectives on the relationship between humans, machines and food.

Please join the performances and workshops through which international artists explore the future of food and food production and the role arts may play in it.

INTRODUCTION

Dear visitor of Media Art Festival,

SOUND After exciting experiences with sound art at MAF2014 we have decided to dedicate a lasting programme section to this art form. You will have ground-breaking sound experiences, in some cases in combination with visuals or food.

Let our artists take you to new sonic worlds!

SPECIALS Every week, artists from Leeuwarden and wider surroundings enter the MAF stage and share with the audience what they work on and what inspires them: audio-visual experiments, social interaction, cross-overs with other cultures, and also in this programme section: food as a repetitive theme.

MAF lasts as long as 3 weeks, and again and again there will be new and challenging things to experience. The wristlet you purchase at your first visit, gives access to the Westerkerk during the entire period of the festival. We hope that you will find the way back to MAF many times!

Team Media Art Friesland

Media Art Festival 2015 | 3

OPENINGSWEEKEND | ZATERDAG 31 OKTOBER

OPENINGSWEEKEND ZATERDAG 31 OKTOBER Op zaterdag 31 oktober en zondag 1 november gaat het Media Art Festival feestelijk van start met de opening van de Young Masters expositie en heel veel extra’s: 12.00 uur OPENING EXPOSITIE Doorlopend van 12.00 tot 17.00 uur WAFELSTOELEN – Kunstenaar Lambert Kamps is aanwezig met wafelstoelen die eten en kussens produceren. Je kunt er wafels mee bakken en van polyetherschuim wafelvormige kussens maken

PES ANIMATIEFILMS – 4 pakkende eet-animaties, waaronder ‘Fresh Guacamole’, de kortste film die ooit voor een Oscar genomineerd is; van de meester animatiemakers PES uit Californië

18.30 tot 20.00 uur BITTERBUFFET VAN MARKUS BINNER

J. HORST SUPERWORST - Het succesnummer van UIT Leeuwarden! Herkansing voor iedereen die toen achter het net viste omdat de geëlektrocuteerde hotdogs te snel op waren!

Een menu van bitternoten: - fruitige fluweelsoep - wintersalades - knapperbrood - steenpaddestoelen risotto - cacaotarte

MCJEZUS’ - Performance Casper Braat (zie pagina 6) BIETBOX - Workshop voor grote en kleine kinderen MUTANT ME – Maak collages met je eigen lichaam als basismateriaal, van Nou&Herkauw, makers van interactieve installaties en games 18.30 tot 20.00 uur BITTERBUFFET VAN MARKUS BINNER 13.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur PERFORMANCE ANNA FRIJSTEIN (ca. 20 minunten, zie pagina 7) 20.00 uur ALLICHT VERTEERBAAR – audiovisuele performance voor na het eten van AV MARIA, met o.a. Jos Blomsma, Michel Pitstra en Dirk Bouke van der Staal

4 | Media Art Festival 2015

Bitter, de smaak die balancering vergt; de smaak die smeekt om het samenspel van aroma’s. Bitter is de streep door de overeenkomst dat eten gewoon lekker moet smaken. Beeldend kunstenaar Markus Binner werkt al jaren met het thema ‘Bitter’. Hij belicht de politieke, economische, esthetische, culinaire en gezondheidsaspecten van eten.

Mee-eten?

Voor slechts € 10,- (exclusief drankjes) kun je deelgenoot worden van deze ervaring.

Reserveren is wel noodzakelijk. Dat kan tot uiterlijk vrijdag 30 oktober via mediaartfriesland@gmail.com

12.30 tot 16.00 uur FOOD futures discussie Op de zondagmiddag van ons openingsfestival zoeken we de diepte op. Samen met kunstenaars en andere experts en activisten gaan we in discussie over de toekomst van voeding en voedselproductie en welke rol kunstenaars kunnen spelen in de ontwikkeling van nieuwe patronen en technologieën.

Onderwerpen die aan bod komen zijn: Natuur vs. Cultuur Waar ligt de scheidslijn tussen natuur (die uit zichzelf groeit) en gecultiveerde natuur (dat de mens gecontroleerd laat groeien)?

Natuur vs. Technologie Hoe komt de mens (en zijn 6 miljard soortgenoten) aan zijn voedingsstoffen?

Technologie vs. Cultuur Is de mens bereid zijn eetcultuur aan te passen aan slimme technologische oplossingen voor de voedselproblematiek? Of zijn traditie en gewoonte sterker?

Industrie vs. Individu Wie bepaalt wat je eet? De voedingsindustrie of jij zelf? Massaproductie of individuele kweek?

Deelnemers: Mac van Dinther, eetschrijver Van Dinther is restaurantrecensent van de Volkskrant. In 2011 verscheen van hem ‘Ons Eten’, een

boek over de herkomst van een Nederlandse maaltijd. Momenteel schrijft hij in de Volkskrant de serie ‘10 Geboden van Goed Eten’. Dat wordt volgend jaar in boekvorm uitgegeven.

Casper Braat, kunstenaar Braat neemt als Young Master deel aan MAF; van zijn hand is het spraakmakende werk ‘McJezus’.

Jan Klug, geluidskunstenaar Klug is musicus, videokunstenaar en media programmeur. Voor de gelegenheid zoekt hij de verbinding tussen zijn kunst en voedsel en brengt die tijdens een performance met geluidskunstenaar toktek ten tonele.

Marinthe de Hek, Youth Food Movement (YFM) Het YFM is een nationale jongerenbeweging die inzet voor een gezonder en eerlijker voedselsysteem. De Hek is een van de drijvende krachten van de Friese afdeling van het YFM. Markus Binner, kunstenaar Binner doet onderzoek op het gebied van kunst en eten. Eerder heeft hij o.a. ‘Das mag ich nicht - Dat lust ik niet’ uitgebracht, een project over smaak en hekel aan de weerskanten van de Duits-Nederlandse grens.

Goed om te weten: De gespreksleiding is in handen van mediakunstenaar Adri Schokker, voertaal is Engels, het publiek is van harte uitgenodigd om zich in de discussie te mengen. De toegang is gratis.

14.15 uur JAN KLUG EN TOKTEK Op zondagmiddag nodigen Jan Klug en toktek je tevens uit voor een safari in hun wonderland van elektronische geluiden en vrije improvisatie. toktek heeft over de jaren heen de kunst van het samplen van alles wat geluid maakt verfijnd.

Hij gebruikt speelgoed, keukenvoorwerpen, platenspelers en werktuigen om zijn sound-palette op te bouwen, wat ook visueel een bijzondere belevenis is. www.toktek.org Performer en multi-instrumentalist Jan Klug heeft een systeem van sensoren en software ontwikkeld, waarin hij samen met zijn theremin, saxofoon en het zelfgebouwde patafoon één hybrid instrument vormt. Dit resulteert in experimentele ambient soundscapes, die door diepe digitale kloven zijn doortrokken. www.janklug.com

Arne Hendriks, kunstenaar Hendriks heeft een aantal jaren geleden het project ‘The Incredible Shrinking Man’ opgezet.

Via speculatief design onderzoekt Hendriks de gevolgen van het krimpen van de mens tot 50 centimeter, waardoor wij minder energie, eten en ruimte nodig zouden hebben en veel problemen in de wereld verholpen zouden kunnen worden.

Media Art Festival 2015 | 5

OPENINGSWEEKEND | ZONDAG 1 NOVEMBER

OPENINGSWEEKEND ZONDAG 1 NOVEMBER

YOUNG MASTERS EXPOSITIE

Het Media Art Festival richt zich als enige festival in Noord-Nederland op jong talent in de hedendaagse mediakunst. Dit jaar presenteren veertien pas afgestudeerde mediakunstenaars hun eindexamenwerk.

Allemaal zijn zij afkomstig van diverse kunstacademies in Nederland en dingen zij mee naar de Young Masters Award en de publieksprijs.

KRISTINA TEN BOSCH Modernist Film Het beweegt! De lang vergeten perfectie en abstractie van oude modernistische fotografie houdt Kristina ten Bosch bezig. Modernistische fotografie maakt gebruik van abstractie. Verrassende standpunten en contrastrijke verhalen zorgen voor een hele nieuwe perceptie.

Hoe zou modernistische fotografie eruitzien als het beweegt?

Moet de camera bewegen, of moeten de vormen veranderen en bewegen? De grootste uitdaging van modernistische fotografie is het perfecte moment vangen. “Ik ben in mijn installaties op zoek naar een nieuw niveau van perceptie. Ik heb drie reeksen modernistische foto’s gecreëerd architectuur, lichaam en stilleven. Voor elk van die groepen heb ik een installatie gebouwd. Het belangrijkste aan mijn afstudeerproject is het specifieke gezichtspunt, gecombineerd met een object dat abstract weergegeven wordt. Met die gedachte in mijn achterhoofd heb ik drie presentatievormen gecreëerd die allemaal veranderen als je gezichtspunt verandert.” www.kristinatenbosch.de AKI ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, Enschede

CASPER BRAAT McJezus’ McJezus’ is massacultuur. Het project biedt een kritisch antwoord op trends zoals individualisme en lokalisme. Het onthult de schoonheid van massaproductie en massacultuur, die in hun meest extreme vorm soms goddelijke proporties aannemen, inclusief de rituelen en de symbolen die bij het aanbidden van religieuze iconen horen. Grote bedrijven zoals McJezus’ nemen weloverwogen beslissingen en laten niets aan het toeval over. Als je het puur visueel bekijkt, lijkt alles perfect en waar te zijn, maar daaronder ligt een oppervlakkige, perverse realiteit die zich voedt met primitieve behoeften.

Performance: zaterdag 31 oktober, doorlopend, Westerkerk www.CasperBraat.com | www.McJezus.com Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

6 | Media Art Festival 2015

KIMIKO GOODINGS Sleepover

SJORS HOOGERDIJK 3.08.2

“Mijn werk pendelt heen en weer tussen performance en andere media. Je zou mijn kunstwerken metaverwijzingen kunnen noemen; vragen over kunst die gerelateerd zijn aan andere kunstwerken, kunstgeschiedenis of de rol van de kunstenaar. Dat laatste is ironisch gezien ik zelf kunstenaar ben.

Voor ‘Many Money Millions’ heeft een onderzoek naar de duurste schilderijen van dit moment, mij 315 tekeningen opgeleverd. Die tekeningen zijn mijn interpretaties van deze schilderijen en hebben niet per se betrekking op de kunstenaar die ter sprake komt, maar meer op mijn eigen leven. De kloof tussen woord en beeld, in combinatie met het rollenspel van een gescripte versie van mijzelf, en het gebruik van onstabiele analoge media creëert een totaal ervaring. Volg een sessie, stop met staren naar mijn lippen en steek nu je hand op voor doos A, B of C.”

Kimiko Goodings (1990) is een Nederlandse filmmaker. In haar films probeert ze de dagelijkse routine en mechanische aspecten van lineaire tijd te ontleden en verkennen. Haar frustratie en tegelijkertijd de fascinatie met het repetitieve karakter van het begrip van ‘dagelijksheid’ leidden tot haar afstudeerfilm ‘Sleepover’, waarin zich een dag zonder eigenschappen ontvouwt.

De acteurs in haar films dienen slechts als rekwisieten of zijn bezoekers die zich langzaam aanpassen aan hun omgeving op een semi-kunstmatige set. ‘Sleepover’ heeft een licht melancholische en poëtische ondertoon. Goodings neemt al haar voice-overs zelf op en is ook zelf verantwoordelijk voor de muziek in haar films.

Audiovisuele perceptie is slechts het ontvangen en registreren van vibraties. Geluid vibreert tussen 20 Hz tot 20 KHz, sonar tussen 10 KHz tot 50 KHz, radiogolven op ± 1 MHz, licht op ± 100 THz. Door de vibraties te versnellen of te vertragen is de ene informatiebron verwisselbaar met de andere. Door dit proces gaat er informatie verloren en wordt er informatie gewonnen. Hetzelfde geldt voor elke uitwisseling van informatie of elke vorm van vertaling.

Performance: za. 31 okt., 13.00, 14.00, 15.00, 16.00 uur en vr. 20 nov., 14.00 uur, Westerkerk www.anna-eleanora.com Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

www.sjorshoogerdijk.nl Academie Minerva, Groningen

Op dit moment werkt ze aan een nieuwe film: ‘Dull Man’, waarmee ze in februari 2016 in de C&H art space exposeert in Amsterdam. www.kimikogoodings.com Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam Media Art Festival 2015 | 7

YOUNG MASTERS EXPOSITIE

ANNA FRIJSTEIN Many Money Millions

YOUNG MASTERS EXPOSITIE

FLORIAN JOAHN The Wave

ZSOFIA DE LUIE Zonder titel

Je hoort het niet alleen gelijk aan zijn Duitse accent, maar je ziet de Oost-Duitse roots ook meteen in Florians werk. Hij is opgegroeid in een klein dorp vlak bij de grens van Polen, ver van de bloeiende Duitse metropolen.

“De naam die ik bij mijn geboorte gekregen heb is ‘Anne-Marie Huisman’. Het is deze naam die mogelijk nog het meest onveranderlijk is aan mij.

Zowel mijn lichaam als mijn innerlijke wereld – en de wereld om mij heen – zijn veranderlijk en constant in een staat van reflectie. Dit verkeer is terug te zien in mijn installaties. Er is geen sprake van een doel dat ik nastreef; dingen ontstaan, hebben een bepaalde levensduur en verdwijnen dan weer, soms zelfs zonder enig spoor na te laten…, dit terwijl niets is wat het lijkt.”

Toen hij in een labyrint woonde van identieke flats van vijftien verdiepingen hoog, leek een carrière als kunstenaar ver weg, maar na een stage in Londen zag hij de mogelijkheden.

Daarna verhuisde hij al gauw voor 6 maanden naar Ghana om een andere omgeving te ervaren.

Hij meldde zich aan voor de Gerrit Rietveld Academie met een portfolio dat beïnvloed was door de West-Afrikaanse cultuur. In 2015 is hij daar afgestudeerd. www.florianjoahn.com Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

8 | Media Art Festival 2015

www.anne-mariehuisman.weebly.com Academie Minerva, Groningen

KARINA PÁLOSI URL/IRL Karina Pálosi heeft een achtergrond in Communicatiewetenschappen en Engels en is afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie in juli 2015. Haar werk richt zich op vragen over technologie. De wereld is ontzettend veranderd in de afgelopen decennia door de verspreiding van het internet en de brede aanwezigheid van technologie. In haar werk verkent ze wat deze veranderingen betekenen, hoe het digitale iets tastbaars is geworden, en creëert ze metaforen voor hoe we ons verhouden tot al het nieuwe. www.karinapalosi.com Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

Michele Rizzo (1984) is gastdocent choreografie en bewegingsonderzoek aan de School for New Dance Development in Amsterdam. Zijn artistieke uiting omvat verschillende disciplines zoals het maken van performances, muziek en beeldende kunst. Zijn choreografieën, installaties en beeldende kunst gaan vaak over existentiële of ontologische onderwerpen, zoals zelfdefinitie, de cultureel-sociologische context ervan, de begrippen oorsprong en goddelijkheid en de invloed daarvan op creatieve ontplooiing. www.michelerizzo.wordpress.com Sandberg Instituut, Amsterdam

GHISLAINE SCHLECHTA Installatie 1 “Van jongs af aan heb ik me altijd verwonderd en verbaasd over de wereld om ons heen. Een wereld die schommelt tussen fictie en realiteit.

Door langer en anders te kijken wordt het aannemelijke voor mij steeds absurder. In mijn werk probeer ik ‘het aannemelijke’ uit de context te plaatsen en uit te vergroten. Ik wil niet kritisch zijn richting de elementen die ik gebruik in mijn werk. De essentie is om een ander perspectief te bieden en de fijne lijnen tussen privaat en openbaarheid te tonen.”

“In het werk ‘Installatie 1’ toon ik een leefruimte die zweeft tussen realiteit en virtualiteit, ook de personen bevinden zich hiertussen. De personen in het werk lijken zich niet bewust te zijn van onze kijk-lust.” www.schlechta.com ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, Arnhem

KARLIJN SIBBEL Industry by nature / Building bio-inspired micro production “Als onderzoekend ontwerper onderzoek ik hoe ik de potentie van materiaaleigenschappen kan benutten om nieuwe materialen en productieprocessen te ontwikkelen. In mijn project ‘Industry by Nature’ onderzoek ik hoe ik de groei van de natuurlijke grondstoffen, algen en zout, kan sturen om ze een vorm aan te laten nemen en hoe ik zoutkristallen in een 3-dimensionale vorm kan laten groeien door middel van gereguleerde groei. Deze kristalvorming stuur ik door data zoals tijd en temperatuur om daarmee verdamping te reguleren. Zo laat ik kristallen in een schaalvorm groeien, waarna ik deze vorm, als een kristalzaad, in een oplossing plant waardoor de groei van meerdere kristallagen de vorm verstevigt. Ook gebruik ik zout als textielverharder door kristallen op flexibele vormen te laten groeien.” www.karlijnsibbel.wordpress.com ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, Arnhem Media Art Festival 2015 | 9

YOUNG MASTERS EXPOSITIE

MICHELE RIZZO Male fa Male, objects of self-forgetfulness made by themselves

YOUNG MASTERS EXPOSITIE

NATHAN UPHOFF A Tribute to the Sun

TONNY YANG I want this feeling to last

IMKE ZEINSTRA For I am a Dinosaur Gazelle

Nathan Uphoff is een ontwerper, ontwikkelaar en kunstenaar die lichtinstallaties maakt. Hij is geboren in Utrecht, maar opgegroeid op meerdere plekken in Nederland door het vele verhuizen in zijn jeugd. Alle verschillende ontmoetingen die dat opleverde gaven hem de kans om de effecten van zijn handelen op de mensen om hem heen te analyseren. Deze studie naar oorzaak en gevolg is een integraal onderdeel van zijn werk geworden.

Zittend in de trein, starend naar buiten. Het moment voor een ongeluk. Wakker worden na een rare droom. Dagdromen.

Zover ik het me kan herinneren heb ik altijd problemen gehad met tijd. Misschien onderschat ik het, begrijp ik het niet goed of kan ik gewoon niet goed inschatten hoe lang iets echt duurt.

In mijn beleving duurt de ene minuut langer dan de andere.

“In mijn performances onthul ik mijn verlangen om geliefd te worden. Mijn verliefdheid inspireert me om te doen wat ik doe. Ik ben altijd verliefd en dat heeft gevolgen voor mijn privéleven en mijn werk. Ik kan de liefde niet vinden, ze blijft vaak onbeantwoord of hij woont aan de andere kant van de wereld. Ik verlang ernaar om begeerd te worden door mannen.”

Wat is tijd? En wat is het voor mij?

‘A Tribute to the Sun’ is het licht waar gedurende de donkere Nederlandse winter zo naar gesmacht wordt. www.n8n.nl Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag

Ontdekken en herontdekken. Misschien is alles wel raar als je er te lang over nadenkt. Begrippen, gevoelens en fenomenen kun je zien als een concept met een definitie. Maar wat als je dat woord ontneemt van zijn definitie. Wat blijft er over en wat ontstaat er. www.tonnyyang.nl Hogeschool voor de Kunsten, Utrecht

10 | Media Art Festival 2015

“In ‘For I am a Dinosaur Gazelle’ verken ik mijn eigen vrouwelijkheid en speel ik met symbolen die seksueel geïnterpreteerd kunnen worden (meestal door mannen). Verleiding is een krachtig middel, de sierlijke gazelle. Maar er is ook de lelijke kant van de dinosaurus. Ik balanceer tussen die twee in.”

Performance: vrijdag 20 november, 15.00 uur, Westerkerk www.imke-zeinstra.nl Akademie voor Kunst en Vormgeving St. Joost, Breda

De jury bestaat dit jaar uit: Lotte Middendorp (Leeuwarden) Lotte is in 2013 afgestudeerd van Academie Minerva (BA Fine Arts) en werkt tegenwoordig als zelfstandig videokunstenaar in Leeuwarden.

Jerome Daly (Keulen) Jerome is visueel kunstenaar. Als afgestudeerde van de ABK Maastricht nam hij in 2014 deel aan MAF en kreeg van de internationale jury een eervolle vermelding.

Loes Heebink (Kolderveen) Loes is beeldend kunstenaar en curator van kunstprojecten. Zij is geïnteresseerd in mentale samenhangen, relaties tussen mensen en locatie-specifieke situaties. Dit drukt zij uit met behulp van video, water, licht, geluid en fotografie.

Winnaar Young Masters Award 2014 GOOF KLOOSTERMAN Plausibly Different Equal Events 002 De installatie ‘Plausibly Different Equal Events 002’ die Goof Kloosterman in deze tentoonstelling toont, bestaat uit lampen, camera’s, stappenmotors, een draaiende plaat en twee televisieschermen. Geprogrammeerde computers sturen de diverse componenten aan. De mogelijke uitkomsten van de verschillende algoritmes

zijn door het menselijke brein niet meer uit te denken; het is de schijnbare toevalligheid die het uiteindelijke beeld bepaalt. Daarnaast stapt de toeschouwer na het zien van de video’s over in een andere realiteit. Hij is toeschouwer en onderdeel van de installatie tegelijk en moet zijn eerdere realiteit bijstellen.

Goof Kloosterman (1989) behaalde in 2014 de Bachelor Fine Art aan de HKU in Utrecht en won vorig jaar de Young Masters Award met zijn installatie Quintizer.

Media Art Festival 2015 | 11

YOUNG MASTERS AWARD EN PUBLIEKSPRIJS

Alle deelnemers aan de Young Masters expositie maken kans op de publieksprijs en de Young Masters Award. Deze laatste prijs wordt ieder jaar door een vakkundige jury toegekend en uitgereikt op de laatste dag van het festival. De winnaar ontvangt een bedrag ter waarde van € 1.000,00 en is verzekerd van een expositieplek op het eerstvolgende Media Art Festival.

OLD TALENTS

Old Talents zijn gerenommeerde kunstenaars die hun sporen in de mediakunst al lang en breed verdiend hebben. Wij nodigen ze graag uit om hun kennis, ervaring en spannende werken te delen met onze Young Masters en het publiek. Tijdens het Media Art Festival verzorgen zij workshops en performances die aansluiten bij het thema FOOD en de programmasectie SOUND. Sommigen slaan een brug tussen eten en geluid.

Vooral op de openingsdag, maar ook tijdens veel acties later in het festival, kan men zich makkelijk op een gezellig FOOD festival wanen. Bij nader bekijks zie je echter dat ieder product dat wij serveren - hoe smakelijk en verteerbaar dan ook – een kunstwerk is dat er zonder de artistieke inzet van technologie niet zou zijn. Onze Old Talents laten ons op een andere manier naar eten kijken, ze nemen ons mee bij een bewuste, creatieve omgang ermee en ze stellen ons voedingspatroon ter discussie.

De internationale SOUND kunstenaars bieden grensverleggende ervaringen en de gelegenheid om zelf actief te experimenteren met geluid. Zij nodigen uit om geluid binnen te laten en door merg en been te laten gaan.

12 | Media Art Festival 2015

ARNE HENDRIKS Evacuate Een evacuatie kantoor in een lege ruimte in Leeuwarden. Gedurende twee weken wordt onderzoek gedaan en aan een evacuatieplan gewerkt om heel Friesland voor te bereiden voor de grote uittocht. Niet noodgedwongen, maar een vrijwillige evacuatie naar waar de mensheid naartoe trekt – de grote stedelijke ballingsgebieden.

Sinds het ontstaan van steden heeft de mens de neiging ernaar toe te trekken en de periferie te verruilen voor een knooppunt waar vele mensen samen komen om te werken en te leven. De wereldbevolking groeit, de metropolen groeien, en de rest van de aarde wordt steeds leger. Een langzame ontwikkeling die veelal als een probleem wordt geïnterpreteerd.

Hoe voorkomen we een onvermijdelijke leegloop van Friesland? Wat als we dit probleem omdraaien en erop vooruit lopen? Laten we gaan! Met z’n allen in één keer!

2 weken wordt informatie en advies verzameld bij o.a. brandweer, politie, leger en gemeente, zodat er uiteindelijk een gedegen plan ligt voor de grote uittocht.

Het plan wordt gepresenteerd op 21 november tijdens de laatste dag van het Media Art Festival, en hiermee wordt tevens de eerste stap in het ontwikkeltraject afgesloten.

Maandag 9 november t/m zaterdag 14 november De Snackbar, Grote Hoogstraat 12

Hoeveel bussen heb je nodig om alle mensen te vervoeren, wat nemen we mee en wat laten we achter, wat gaat een dergelijke uittocht ons kosten? En wat gebeurt er met de lege stad die achterblijft? Vraagstukken die goed uitgezocht moeten worden en vertaald naar een concreet uitvoerbaar plan.

Maandag 16 november t/m 21 november Westerkerk, Bagijnestraat 59 Dagelijks van 12.00 tot 17.00 uur

Van 9 november t/m 21 november werkt een groep studenten onder leiding van kantoor­ manager Arne Hendriks aan de ontwikkeling van een evacuatieplan voor Friesland. Gedurende

Dit project wordt georganiseerd in samenwerking met de Academie voor Popcultuur en de Popfabryk, die de Snackbar als werkplek beschikbaar stelt.

Houd vooral de social media in de gaten voor oproepen om mee te werken en afwijkende openingstijden!

DATA CUISINE | WORKSHOP Moritz Stefaner en Susanne Jaschko i.s.m. Klaas Kasma, Kookatelier de Kleyne Sint Jacob, Leeuwarden Hoe smaakt data? Kun je je voorstellen hoe een vissoep smaakt, gemaakt van een recept dat gebaseerd is op visserijgegevens van de regio?

Of hoe het zou zijn als een pizza de populatiemix van Friesland uitbeeldt?

Data Cuisine onderzoekt hoe je data uitdrukt in voedsel. Na Helsinki, Barcelona, Berlijn en Basel komt de tweedaagse workshop nu naar MAF. Ontdek nieuwe manieren om de verhalen achter zelfgekozen lokale data te vertellen aan de hand van zelf bereid voedsel met lokale ingrediënten.

Vr. 6 november, 15.00-20.00 uur, Westerkerk Za. 7 november, 10.30-16.00 uur Locatie: Kookatelier De Kleyne Sint Jacob Presentatie: 16.30-18.00 uur, Westerkerk Prijs: € 45,00 (incl. avondeten en lunch, excl. boodschappen voor speciale ingrediënten) Meedoen? Aanmelden kan via: mediaartfriesland@gmail.com.

NICOLAJ EN LARS KYNDE Tasteful Turntable Hoe heeft geluid invloed op de smaak van eten en hoe heeft smaak invloed op hoe je geluid ervaart?

‘Tasteful Turntable’ is een zintuiglijke performance die verkent hoe muziek en smaak elkaar beïnvloeden. Een langzaam draaiende eettafel is zo ontworpen dat de gasten tegelijk stimuli via deze twee zintuigen krijgen. Verschillende gerechten bestaande uit één hap worden zorgvuldig op de tafel geplaatst waar vier gasten met koptelefoons op omheen zitten. Terwijl de tafel langzaam draait, proeven de gasten de smaken en luisteren ze naar een muziekcompositie die gesynchroniseerd is met de positie van het eten en de smaken.

Donderdag 12 t/m zaterdag 14 november Begintijden: 15.00, 16.00, 17.00, 19.00, 20.00, 21.00, 22.00 uur. Iedere sessie duurt ongeveer 30 minuten. Wees ruim op tijd aanwezig, de performances beginnen stipt.

Locatie: Neushoorn, Ruiterskwartier 41. Prijs: € 7,50 Reserveren via: mediaartfriesland@gmail.com

‘Patafysica is de wetenschap van denkbeeldige oplossingen die zoekt naar de wetmatigheid van de uitzondering, met bijzondere belangstelling voor het epifenomeen en de afwijking. De ‘Patafysica exploreert het universum dat parallel loopt met de officieel erkende wereld.

Tijdens de workshop werk je met Jan Klug en Kasper van Hoek aan een gezamenlijke performance volgens een ‘Patafysische methode. De instrumenten die je hiervoor nodig hebt maak je tijdens de workshop, maar kun je ook van huis meenemen om ter plaatse aan te passen of te verbouwen. Hierbij ligt de nadruk op het gebruik van verschillende soorten sensoren.Vervolgens ontwikkel je een ‘Patafysisch systeem voor de performance, die antwoord geeft op vragen als: wie speelt wanneer? wat speelt wie? hoe speelt wie wat? en wie of wat bepaalt dat eigenlijk?

Je hoeft niet muzikaal te zijn om mee te doen en ook als je geen muziek wilt maken ben je welkom!

‘PATAFYSISCHE PERFORMANCE | PRESENTATIE Het audiovisuele resultaat wordt aan het eind van de workshop gepresenteerd. Verder zal Jan Klug zijn zelf ontwikkeld performancesysteem toepassen (zie ook het concert met toktek op 1 november), en zal Kasper van Hoek zijn zelfgebouwde instrumenten uit snaren en elektronica bespelen.

Maandag 16 november, 10.00 tot 17.00 uur Dinsdag 17 november, 10.00 tot 17.00 uur Presentatie: 16.00 uur Locatie: Academie voor Popcultuur, Achter de Hoven 23. Prijs: € 25,00 Aanmelden: mediaartfriesland@gmail.com Media Art Festival 2015 | 13

OLD TALENTS

JAN KLUG EN KASPER VAN HOEK ‘PATAFYSISCHE PERFORMANCE | WORKSHOP

MAF EDUCATIEF

FOOD in de mediakunst i.s.m. Nou&Herkauw Basisonderwijs Kijken, luisteren en doen staat centraal in het educatief programma voor het basisonderwijs.

Tijdens een voorbereidende les wordt kennis gemaakt met het begrip ‘mediakunst’ en worden er een aantal kunstwerken uit de tentoonstelling getoond en uitgelegd. Vervolgens komt het thema FOOD aan de orde en wordt er een zelfportret van voedsel gemaakt. Deze worden later gebruikt tijdens het bezoek aan het festival.

MAAK JOUW EIGEN MEDIAKUNSTWERK! Workshop voor grote en kleine kids Tijdens het Media Art Festival ontdek je allemaal leuke dingen over mediakunst. En je kunt het niet alleen bekijken, maar ook zelf maken!

Heb je ooit energie opgewekt uit een citroen, appel of aardappel? Of piano gespeeld op bananen? Of misschien een bietbox gemaakt van echte bieten? Of heel iets anders: een collage gemaakt met je eigen lichaam als basismateriaal?

Het kan allemaal op de openingsdag van dit coole festival. Dus kom langs en word de Willie Wortel van het festival!

Zaterdag 31 oktober, 12.00 tot 16.00 uur, Westerkerk

14 | Media Art Festival 2015

Het bezoek aan het festival bestaat uit een rondleiding door de tentoonstelling. Daarna worden leerlingen, in groepjes, aan de hand van drie installaties wegwijs gemaakt in de wereld van de mediakunst. In ‘Dansen met poppetjes’ komen de meegebrachte zelfportretten tot leven en in het onderdeel ‘Giga Robo’ wordt een film gemaakt. Met ‘Mutant Me’ wordt opnieuw een zelfportret gemaakt, maar dan anders en met attributen in de vorm van etenswaren.

Voortgezet onderwijs en alle andere groepen Voor het voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs zijn er rondleidingen door de tentoonstelling. Deze worden gegeven door ervaren rondleiders met een docentenachtergrond.

Interesse? Neem dan contact op met mediaartfriesland@gmail.com.

VOLKSUNIVERSITEIT FRYSLÂN Wat is mediakunst?

Docente Renske Bakker geeft in een lezing achtergrondkennis over het begrip mediakunst en leidt je rond door de tentoonstelling van het Media Art Festival. Aan het eind van de rondleiding kun je kennismaken met mediakunstenaar Casper Braat, waarna je om 16.30 uur kunt genieten van de speciale live-perfomance ‘Klanklân­ skippen’ van de broers Jan en Romke Kleefstra in samenwerking met Japanse filmmakers.

Zondag 8 november, 13.30 tot 17.30 uur, Westerkerk. Max. aantal deelnemers: 15. Prijs: € 25,00.

Aanmelden via: www.volksuniversiteitfryslan.nl

SPECIALS

POETIC POTATOES in première op MAF! Maandblad ‘de Moanne’ gaf vijf Friese dichters de opdracht om voor het uitwisselingsproject ‘Poetic Potatoes’ met Valetta 2018 een ode aan de aardappel te schrijven. Vijf filmmakers lieten zich vervolgens inspireren door de gedichten tot het maken van vijf bijzondere films. Op donderdagavond 5 november gaan de films van Heleen Haijtema, Elmar Kuiper, Piter Hettinga, Sytse Jansma en Richard van der Laan samen met een voordracht van de dichters Albertina Soepboer, Sannemaj Betten, Bartle Laverman, Arjan Hut en Wilco Berga in première op het Media Art Festival.

‘Poetic Potatoes’ is een project van ‘de Moanne’ in samenwerking met Stichting Bildtse Aardappel­ weken waarbij in aanloop naar Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018 een poëtische uitwisseling met de Maltese hoofdstad Valetta, dat tegelijk met Leeuwarden Europese cultuurhoofdstad is, centraal staat. Info: www.demoanne.nl of www.bildtseaardappelweken.nl.

Donderdag 5 november, 20.30 uur, Westerkerk i.s.m. Maandblad ‘de Moanne’

KLANKLÂNSKIPPEN Jan Kleefstra in samenwerking met Japans filmcollectief en anderen Klanklânskippen is een multidisciplinaire broedplaats en een podium voor experiment, met het Friese landschap als inspiratiebron.

Improviserend worden disciplines bij elkaar en tot een nooit eerder bestaan gebracht. Er wordt gestreefd naar verstilling, versobering en eenvoud, een tegengeluid met intensiteit, bezinning en concentratie. Ieder optreden is een avontuur, zowel voor de makers als voor het publiek.

Tijdens deze editie werken de broers Jan en Romke Kleefstra samen met Japanse filmmakers die zich tijdens hun korte verblijf in Nederland laten inspireren door het Friese landschap. De filmmakers worden gekoppeld aan Tsjinlûd, een samenwerking tussen Friese dichters en muzikanten die al improviserend de beelden voorzien van woorden en muziek. Met Elmar Kuiper, Remco Kuiper en Sytse Jansma.

CMD PRESENTEERT… Studenten en docenten van de opleiding Communicatie en Multimedia Design (NHL) hebben samen gewerkt aan een nieuwe installatie voor het Media Art Festival. Met hun multimedia piano worden de grenzen van ons vermogen om verhalen te destilleren uit een serie fragmenten verkend. Een bibliotheek aan momenten, met een toon als geluidsspoor, kunnen worden getriggerd door het aanraken van fruit en groente dat voor de gelegenheid de functie van pianotoetsen inneemt als interface.

Een tv zal vervolgens aan de hand van de input van de gebruiker de corresponderende beelden achterelkaar afspelen en zo bij elke serie noten een nieuw verhaal vertellen.

Zaterdag 31 november tot en met 21 november, Westerkerk

Zondag 8 november, 16.30 uur, Westerkerk i.s.m. Popfabryk, Leeuwarden Media Art Festival 2015 | 15

BLAUHAUS

BLAUHAUS COLLECTIEF Hashtag Genieten Het collectief BLAUHAUS maakt de collaboratieve onderzoeksdocumentaire ‘Hashtag Genieten’.

Van een jonge ambitieuze boer tot een blutte werkloze afgestudeerde, stuurden mensen videoblogs in voor de docu. De bezoeker monteert daaruit zelf een eigen tijdsbeeld.

Tijdens het Media Art Festival schotelt BLAUHAUS jou een menu vol FOOD-activiteiten voor. Zo krijg je, met de spatel in de hand, een rol in de keuken van het productiehuis. #jong #ambitieus #blut Op het BLAUHAUS menu: Soepsteensoep Ga met elkaar in gesprek terwijl je samen een soep maakt en eet Donderdag 12 november, 12:00 tot 18:00 uur

EXPOSITIE Schepperdeschep live Grote en kleine mensen exposeren hun kunstwerk Zondag 15 november, 12:00 tot 17:00 uur Doe je ook mee?

Neem dan op donderdag 12 november je favoriete ingrediënt voor de ‘Soepsteensoep’ mee naar het festival (bijvoorbeeld een zoete puntpaprika uit de supermarkt, wijnbladeren uit Syrië, verse bieten uit het groentetuintje of een boerenkool van het land van Boer Piet) of meld je aan voor ‘Schepperdeschep live’ door een e-mail te sturen naar blauhausproducties@gmail.com Deze MAF-Special wordt gehost door Aletta Top en Johanneke Dijkstra. Neem alvast een voorproefje op blauhausproducties.nl of like de pagina op Facebook.com/HashtagGenieten.

Schepperdeschep live Grote en kleine mensen scheppen ter plekke een kunstwerk Vrijdag 13 november, 12:00 tot 16:00 uur Vrijdagmiddagborrel v.s. Reizende Discussie Een discussiemiddag over FOOD binnen de kaders van Hashtag Genieten #jong #ambitieus #blut Vrijdag 13 november, 16:00 tot 19:00 uur Schepperdeschep live Grote en kleine mensen scheppen ter plekke een kunstwerk Zaterdag 14 november, 12:00 tot 17:00 uur 16 | Media Art Festival 2015

HET FRED KROKET EN GOOITSKE GOJIBES FEEST Kom verkleed als een voedselproduct in ruil voor fijne dansmuziek en blauwe hapjes Donderdag 19 november, vanaf 20:00 uur, Westerkerk

14.00 uur PRESENTATIE EVACUATE Deelnemers aan het project van Arne Hendriks presenteren de resultaten van hun onderzoek naar een geordende evacuatie van Friesland 15.00 uur UITREIKING MAF YOUNG MASTERS AWARD 16.00 uur SLOTPERFORMANCE Het van de opening bekende collectief AV Maria heeft gedurende het festival indrukken, beelden en geluiden verzameld en bewerkt en brengt deze bij elkaar in een krachtige slotact

MAF is dagelijks open van 12.00 tot 17.00 uur en op de donderdagen van 12.00 tot 21.00 uur. In verband met speciale activiteiten zijn er allerlei dagen waarop de expositie op ruimere tijdstippen te zien is.

Zie hier alle specials en extra openingstijden: Datum Zaterdag 31.10.

Zondag 01.11.

Maandag 02.11.

Dinsdag 03.11.

Woensdag 04.11.

Donderdag 05.11.

Vrijdag 6.11.

Zaterdag 7.11.

Zondag 8.11.

Maandag 9.11.

Dinsdag 10.11.

Donderdag 12.11.

Vrijdag 13.11.

Zaterdag 14.11.

Zondag 15.11.

Maandag 16.11.

Dinsdag 17.11.

Donderdag 19.11.

Vrijdag 20.11.

Zaterdag 21.11.

Special Opening 12.30 tot 16.00 uur - Discussie FOOD futures ‘s ochtends open ‘s ochtends open ‘s ochtends open 20.30 uur - Poetic Potatoes 15.00 tot 20.00 uur - Datacuisine 16.30 uur - presentatie Datacuisine 16.30 uur - Klanklânskippen ‘s ochtends open 10.00 uur - kickoff Evacuate, locatie Snackbar ‘s ochtends open Blauhaus Tasteful Turntable, locatie Neushoorn 16.00 uur - Discussie Blauhaus Tasteful Turntable, locatie Neushoorn Blauhaus Tasteful Turntable, locatie Neushoorn Blauhaus 10.00 tot 17.00 uur - Jan Klug, locatie AVP 10.00 tot 17.00 uur - Jan Klug, locatie AVP 20.00 uur - Fred Kroket en Gooitske Gojibes Feest 14.00 en 15.00 uur performances Slotdag

Expositie open 12.00 - 22.00 uur 12.00 - 17.00 uur 09.00 - 17.00 uur 09.00 - 17.00 uur 09.00 - 17.00 uur 09.00 - 22.00 uur 12.00 - 20.00 uur 12.00 - 18.00 uur 12.00 - 18.00 uur 09.00 - 17.00 uur 09.00 - 17.00 uur 12.00 - 21.00 uur 14.00 - 22.00 uur 12.00 - 19.00 uur 14.00 - 22.00 uur 12.00 - 17.00 uur 14.00 - 22.00 uur 12.00 - 17.00 uur 12.00 - 17.00 uur 12.00 - 17.00 uur 12.00 - 22.00 uur 12.00 - 17.00 uur 12.00 - 17.00 uur

Media Art Festival 2015 | 17

OVERZICHT

Overzicht specials en extra openingstijden MAF 2015 PROGRAMMA SLOTDAG 21 NOVEMBER

ALGEMENE INFORMATIE

MEDIA ART FESTIVAL 2015 31 oktober tot en met 21 november Hoofdlocatie Westerkerk Bagijnestraat 59 8911 KS Leeuwarden Nevenlocaties MAF 2015 Neushoorn Ruiterskwartier 41 8911 BP Leeuwarden www.neushoorn.nl Kookatelier De Kleyne Sint Jacob Herenwaltje 20 8911 HN Leeuwarden www.dekleynesintjacob.nl Academie voor Popcultuur Achter de Hoven 23 8933 AG Leeuwarden www.pop.academieminerva.nl Openingstijden Westerkerk Dagelijks van 12.00 tot 17.00 uur Donderdagen van 12.00 tot 21.00 uur

Entree: € 5,00 (t/m 16 jaar gratis) Bij betaling van de entree ontvang je een polsbandje waarmee je drie weken lang onbeperkt diverse activiteiten van het MAF kunt bezoeken (tenzij anders vermeld).

Uitzondering: Gratis toegang op zaterdag 31 oktober, zondag 1 november en zaterdag 21 november.

Voor workshops gelden speciale tarieven zoals vermeld op de website.

Vormgeving beeld MAF 2015: Christiaan van der Goot en Jeroen Broersma Opmaak brochure: Richard Bos Vertalingen: Wietske de Vries

Het Media Art Festival 2015 werd mede mogelijk gemaakt door: Gemeente Leeuwarden, Stichting Doen, VSB Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Hanze­ hogeschool Academie Minerva, Academie voor Popcultuur, Het Nieuwe Stadsweeshuis

BESTUUR Albert van der Kooij, Janke Brands en Michiel Koelink

Met dank aan de samenwerkende partijen: Carex, Huisvesting en Beheer, Academie voor Popcultuur, Neushoorn, Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, Kookatelier De Kleyne Sint Jacob, Volkuniversiteit Fryslân, Popfabryk Leeuwarden, Maandblad ‘de Moanne’, Noordelijk Film Festival, Hoofdstad van de Smaak/PS Producties

Stichting Media Art Friesland Postadres: Achter de Hoven 21, 8933 AG Leeuwarden www.mediaartfriesland.nl Facebook: MediaArtFestival Twitter: @MAFestival058

Grote dank ook aan iedereen die heeft meegewerkt aan de totstandkoming van onze speciale projecten, onder andere: BHPFlex, NHL Communication & Multimedia Design, Stenden Hogeschool, Dijkstra Dienst­ verlening, Visie Events, Patrick Kramer en Grytsje Klijnstra En natuurlijk alle vrijwilligers!

18 | Media Art Festival 2015

TEAM MEDIA ART FESTIVAL 2015 Andrea Möller, Adri Schokker, Ruben Boxman, Anja Hertenberger, Jos Blomsma, Michel Pitstra, Desiré Hindriks, Denise Hendriks, Marieke Hofstra, Enno Feenstra, Ilona Vergonet en Suzanne Canninga

Het Media Art Festival wordt jaarlijks georganiseerd door:

7 NOVEMBER 2015

10:00 - 16:00

OPEN DAG ACADEMIE VOOR POPCULTUUR M

I

N

E

R

V

A

ACHTER DE HOVEN 23

LEEUWARDEN

WWW.HANZE.NL/POPCULTUUR

20 | Media Art Festival 2015

share your talent. move the world.