9/10/11 FEBRUARI LUNA NIGHTS 3 T/M 19 FEBRUARI YOUNG MASTERS WWW.LUNAFESTIVAL.NL LEEUWARDEN 2023
Honored audience,
For well-known reasons we have had interesting and challenging years, in which we have realised numerous other light and media art projects instead of the LUNA festival. Think of ‘11 Other Places’ in December 2020 - high-profile light art installations in eleven surprising, partly unknown places in Friesland - seen by hundreds of thousands of viewers on Omrop Fryslân and social media. Or ‘Spring!’, poetic visual stories by a young Frisian artist on the windows of the Doopsgezinde Kerk in Balk in March 2021. Or ‘In Fiber’ in early 2022: media art projects in seven villages in the Dutch region of Drenthe, during the hopefully very last corona lockdown ever. And there was a lot more to experience - despite ‘it all’. Because art goes on. We didn’t let the pandemic stop us from working with young and international artists and dragging a broad audience through the dark months of restrictions.
There was also a rapid series of LUNAs: catch-up and postponed editions in 2021 and 2022 in Leeuwarden and the new LUNA Waterstad in Sneek in October 2022. And now it’s time for LUNA Leeuwarden 2023. We have finally landed where we wanted to be for years: in February, the culturally most quiet period of the year. Ever since 2019, it was our goal to bring a warm light to the city precisely in this calm,
beautiful and cold month. At our indoor venue Stationskwartier we present our Young Masters for no less than 17 days from early till late and with the LUNA Nights we warm up the cold nights of wintry Leeuwarden with light, sound, and media art in public space.
Besides that, there will be extra programs at the main locations: the LUNA Currents, which includes the theme program ‘Nothing Changes’. Together with artists, scientists, and other people with a special approach to things, we open the discussion whether it is really true that we live in completely new times. Or is everything, after all, of all times - war, climate change, inflation - and should we better get used to it? What role do art and artists, media, and technology play in this? Of course, we will not find answers to everything, but perhaps we can bring some things into sharper focus together, shed new light on things.
One thing is certain: we will provide moments of wonder, fascination, and of calm and warmth in the cold. We look forward to meeting you at our festival! Team LUNA 2023
Please note that for the most part this booklet is in Dutch. Only English spoken activities will be described in English. You can find all translations on www.mediaartfriesland.nl and in the 2Discover multimedia tour for LUNA Nights at luna.2discover.nl.
PREFACE 2 LUNA 2023
Hooggeëerd publiek,
We hebben interessante en uitdagende jaren achter de rug, waarin we - om welbekende redenen - tal van andere licht- en mediakunst projecten realiseerden in plaats van het LUNA festival. Denk aan ‘11 Andere Oorden’, spraakmakende lichtkunstinstallaties op elf verrassende, deels onbekende plekken in Friesland in december 2020, gezien op Omrop Fryslân en social media door honderdduizenden kijkers. Of ‘Spring!’, poëtische beeldverhalen van een jonge Friese kunstenaar op de ramen van de Doopsgezinde Kerk in Balk in maart 2021. Of ‘In de Vezels’, begin 2022, mediakunst projecten in zeven dorpen in Drenthe, tijdens de hopelijk laatste lockdown. En zo was er nog veel meer te beleven - ondanks ‘alles’. Want kunst gaat door. We lieten ons niet tegenhouden om te werken met jonge én internationale kunstenaars en sleepten een breed publiek mee, door de donkere maanden van restricties heen.
Er was ook een rappe serie van LUNA’s: inhaal- en uitgestelde edities in 2021 en 2022 in Leeuwarden en het nieuwe LUNA Waterstad in Sneek in oktober 202. En nu is het alweer tijd voor LUNA Leeuwarden 2023. En we zijn eindelijk beland waar we al jaren zijn wilden: in februari, de cultureel rustigste tijd van het jaar. Al sinds 2019 was het
ons doel om juist in deze kalme, mooie en koude periode een warm licht naar de stad te brengen. Op onze prachtige indoor locatie het Stationskwartier presenteren we maar liefst 17 dagen lang van vroeg tot laat onze Young Masters en met de LUNA Nights gaan we de koude nachten van winters Leeuwarden opwarmen met licht, geluid en mediakunst in de openbare ruimte.
Naast deze activiteiten is er op de hoofdlocaties op veel dagen extra programmering: de LUNA Currents, met onder andere het themaprogramma ‘Nothing Changes’. Samen met kunstenaars, wetenschappers en andere mensen die de zaken op een bijzondere manier benaderen, openen we de discussie of het echt zo is dat we in compleet nieuwe tijden leven. Of is uiteindelijk toch alles van alle tijden - oorlog, klimaatverandering, inflatie - en kunnen we er maar beter aan wennen? Welke rol spelen kunst en kunstenaars, media en technologie hierin? We zullen niet op alle vragen een definitief antwoord vinden, maar samen kunnen we wellicht sommige dingen scherper in beeld krijgen en een nieuw licht op alles werpen.
Hoe dan ook: we gaan zorgen voor momenten van verwondering, fascinatie, rust en warmte in de kou. We zien ernaar uit om je op ons festival te ontmoeten!
Team LUNA 2023
VOORWOORD 3 LUNA 2023
INHOUD 2-3 PREFACE | VOORWOORD 5 Praktische informatie 6 Agenda 7 LUNA YOUNG MASTERS 8 Young Masters expositie 9-21 Young Masters 22 LUNA CURRENTS 23 Introductie LUNA Currents 24 Introduction Theme Nights 2023: Nothing Changes 25 Night 1: Everything is changing 26 Night 2: Why change? 27 Night 3: What changed? 28 Openingsprogramma LUNA 29 Te gast: KOMPOST/New Noardic Wave 30 Young Masters meet international partners 31 Industry Meeting 32-33 TEXT ME 34 Keunstwurk 35 Educatie, rondleidingen en workshops 36-37 Turbine Plays 38 Slotprogramma 39 LUNA NIGHTS 40 Praktische informatie LUNA Nights 41 Introductie LUNA Nights and Friends 42-54 LUNA Nights kunstenaars 55 LUNA & FRIENDS 56-60 LUNA & Friends 61 MEDIA ART FRIESLAND 62 Over Media Art Friesland 63 Sponsors, fondsen en partners 64 Colofon 65 Restaurantsponsoren 66-67 Plattegrond 4 LUNA 2023
LUNA YOUNG MASTERS 2023 | 3 t/m 19 februari
Open dagelijks van 10.00 tot 22.00 uur
Locatie Stationskwartier, Snekertrekweg 1, 8912 AA Leeuwarden
Contact mediaartfriesland@gmail.com | www.mediaartfriesland.nl
Entree € 9,00 | Voor studenten € 6,00 | tot en met 16 jaar gratis
Passe-partout € 17,00 | Passe-partout studenten € 11,00
Voor minder dan twee keer de prijs van een dagticket heb je met een passe-partout de hele festivalperiode toegang tot de expositie en alle programmaonderdelen!
RONDLEIDINGEN EN WORKSHOPS
Prijzen voor rondleidingen en workshops zijn op aanvraag, zie pagina 35 voor meer informatie. Heb je vragen of wil je boeken?
Mail dan naar mediaartfriesland@gmail.com.
TOEGANKELIJKHEID LOCATIE
LUNA Young Masters vindt plaats in het Stationskwartier in Leeuwarden, Snekertrekweg 1. De locatie is rolstoeltoegankelijk. Er is wel een kleine trap bij de hoofdingang, maar het is mogelijk om via een andere ingang het gebouw binnen te komen. Wil je daar gebruik van maken? Aarzel dan niet om dat van tevoren te melden via mediaartfriesland@gmail.com.
Media Art Friesland | LUNA Friesland
@mediaart_frl I @LUNAleeuwarden
mediaartfriesland | luna_friesland
Media Art Friesland
www.mediaartfriesland.nl
Alle foto's: eigendom kunstenaars/Media Art Friesland. Cover: Chor_Bahzad SULAIMAN_VG Bild-Kunst, Bonn ©Daniel Hausig.
Achterkant: Arne Hellwege.
PRAKTISCHE INFO
5 LUNA 2023
Nog meer beleven?
Kijk voor rondleidingen en workshops tijdens LUNA Young Masters op pagina 35. Info over rondleidingen tijdens LUNA Nights is te vinden in het Nights-gedeelte op pagina 40.
AGENDA Datum Tijd Activiteit Pagina Vrijdag 03.02. 17.00 uur Opening Young Masters Expositie 28 Dinsdag 07.02. 20.00 - 22.00 uur KOMPOST/New Noardic Wave talks 29 Donderdag 09.02. zonsondergang tot 23.00 uur LUNA Nights 39-60 Vrijdag 10.02. 10.30 uur Young Masters meet International Partners 30 13.00-14.00 uur Industry Meeting 31 17.00 - 18.00 uur Workshop: kemetic Techno Initiation by Alyson Sillon 20 zonsondergang tot 23.00 uur LUNA Nights 39-60 Zaterdag 11.02. zonsondergang tot 23.00 uur LUNA Nights 39-60 Zondag 12.02. 13.00 - 22.00 uur aangepaste openingstijd Young Masters expositie Maandag 13.02. 19.30 uur Theme Night 1 'Everything's Changing' 25 Dinsdag 14.02. 15.00 uur LIMA Wikipedia Writing Workshop 26 19.30 uur Theme Night 2 'Why Change?' 26 Woensdag 15.02. 19.30 uur Theme Night 3 'What Changed?' 27 Vrijdag 17.02. 11.00 -18.00 uur Keunstwurk Studieen netwerkmiddag 34 Zaterdag 18.02. 15.00 - 16.30 Turbine Plays 36-37 20.00 uur Slotfeest 38 Zondag 19.02. open van 10.00 tot 17:00 Aangepaste eindtijd
6 LUNA 2023
YOUNG MASTERS
LEEUWARDEN
YOUNG MASTERS EXPOSITIE
Stel je voor dat iemand op de pauzeknop van een magische afstandsbediening drukt en de wereld ineens stil zou staan. Dan bevinden we ons ineens op een plek waar alles hetzelfde blijft: ‘Nothing Changes’. Maar de ‘pauze’ betekent ook automatisch dat hij voorafgegaan en gevolgd wordt een bewegende werkelijkheid.
In deze LUNA Young Masters tentoonstelling wordt het spannende werk van dertien jonge, opvallende en talentvolle mediakunstenaars uit binnen- en buitenland getoond. Zij werden geselecteerd door deskundige scouts, middels een open oproep en via ons internationale netwerk. Met hun werk laten ze hun licht schijnen op hedendaagse vraagstukken rond technologie, geluid, licht, wetenschap, biologie en meer. Sommige kunstwerken geven ons een blik op de stilstaande tijd, terwijl andere ons tonen wat er in het leven van alledag verborgen zit. Dan zien we ineens dat het dagelijkse leven het meest onveranderlijke van allemaal lijkt. ‘Niets verandert’ en ‘alles verandert’ lijken tegenovergestelden, maar in deze tentoonstelling komen we erachter dat het best twee kanten van dezelfde medaille kunnen zijn.
YOUNG MASTERS PROGRAM
Aan de tentoonstelling is een ontwikkelingsprogramma gekoppeld dat is bedoeld om de LUNA Young Masters-kunstenaars te koesteren en in de spotlights te zetten. We bespreken met de kunstenaars hoe we de werken het beste tot hun recht kunnen laten komen en nodigen lokale en internationale partners uit om de kunstwerken te bekijken en de kunstenaars te ontmoeten. De Young Masters krijgen de kans om hun werk te bespreken met professionals en zo de deur te openen naar toekomstige uitnodigingen of samenwerkingen.
Professionele partners die geïnteresseerd zijn in deze ontmoeting kunnen een e-mail sturen naar mediaartfriesland@gmail.com. Meer informatie hierover op pagina 31.
LUNA YOUNG MASTERS
8 LUNA 2023
Lorenzo Anelli/Carlo Cozzolongo (Morph Studio) | Room 2
Een kamer is een afgesloten ruimte. Mensen bouwen kamers zodra ze een plek vinden waar ze willen blijven. We geven ze namen, nummers en betekenissen, soms poëtisch, soms praktisch. In ‘Room 2’, een interactieve installatie van gloeilampen, kunnen bezoekers een eigen soundscape creëren door de van sensoren voorziene lampen een swing te geven. Zo ontstaat een kamer waarin het lastig is om je thuis te voelen, waar je je misschien een vreemdeling voelt, maar die ook moeilijk is om te verlaten, door de betoverende synthese van licht, schaduw, geluid en beweging.
Morph Studio bestaat uit de multidisciplinaire kunstenaars Lorenzo Anelli en Carlo Cozzolongo. Beiden volgen de master Music Technology aan het conservatorium van Matera (Italië). Morph Studio onderzoekt op speelse wijze technologie, geluid en interactiviteit. Het duo nam recent deel aan enkele Italiaanse festivals, zoals Invisible Cities en MAGMA Fest.
LUNA YOUNG MASTERS
9 LUNA 2023
Marieke van der Burg | Self Spot
Iedereen heeft wel eens moeilijke momenten. Niet leuk, maar ze horen erbij; ze maken ons sterker, wijzer en ja, misschien ook wel een beetje ouder. Toch rust er nog steeds een taboe op het uiten van emoties en gevoelens als het tegenzit. Om dat te doorbreken, brengt mediakunstenaar Marieke van der Burg met haar interactieve installatie ‘Self Spot’ een schaduwwereld tot leven die menselijke en herkenbare, maar vaak onuitgesproken emoties letterlijk en figuurlijk in het spotlicht zet. Bezoekers kunnen met een zaklamp op een keuken schijnen en zo de schaduwen van de objecten tevoorschijn brengen. Elk voorwerp heeft zijn eigen karaktertrekken, emoties en gevoelens, net als wij.
Marieke van der Burg
gebruikt haar eigen ervaringen en het leerproces dat daarbij hoort als inspiratie voor haar werk. Met animaties, projectietechnieken en interactieve elementen maakt ze unieke creaties die op een speelse manier de aandacht vestigen op beladen onderwerpen.
Ze studeerde met
‘Self Spot’ af aan de opleiding Image & Media Technology
bij de HKU en won er namens de gemeente
Utrecht meteen de HKU Awards 2022 mee.
YOUNG
LUNA
MASTERS
10 LUNA 2023
Siryne Eloued | Today I found my friends
In de groene en lichtgevende installatie ‘Today I found my friends’ licht Eloued de gezichten van haar vroegere vrienden en klasgenoten uit, die ze inmiddels al meer dan tien jaar niet heeft gezien. Ze nam oude foto’s van haar vrienden en drukte ze af op bladeren van planten, in het licht van de zon, via een experimenteel en natuurlijk proces: chlorofyldruk. De fragiele afdrukken vormen de boom van haar persoonlijke herinnering, die vluchtig zijn. De sporen van het drukproces zijn slechts enkele dagen zichtbaar, waarna de herinnering vervaagt en de gezichten vergaan met het drogen en ontbinden van de bladeren. Het spaarzame licht in het donker onthult wat overblijft van de silhouetten en gelaatstrekken. De portretten herinneren Eloued aan haar tijd als leerling op de middelbare school van Sadiki en de bezoeken aan Dar Ben Achour, de bibliotheek van Tunis.
Siryne Eloued (Tunis, 1994) studeerde af in schrijven en regisseren aan het Higher Institute of Arts & Multimedia in Manouba, Tunesië. Haar praktijk omspant alles van cinema tot fotografie en ze is voortdurend op zoek naar alternatieve processen binnen deze genres.
LUNA YOUNG MASTERS
11 LUNA 2023
Karen Fritz | Survive
Langzaam druppelt er stof uit een transparante container die aan het plafond hangt. De deeltjes worden zichtbaar door een vaag licht dat schijnt. Langzaam vult de ruimte zich met stof. De hele ruimte? Nee, een kleine kas op de grond wordt zorgvuldig afgeschermd van zijn omgeving. Het in deze kas ingesloten landschap vormt een onafhankelijke biotoop, een microkosmos. De planten zullen overleven, maar hoe ontwikkelen ze zich in deze totale isolatie?
De installatie ‘Survive’ gaat over concepten als technologie, beschaving, milieuvervuiling, kunstmatige landschappen en overleven in isolatie. Karen Fritz behandelt in haar werk het samenspel tussen contingentie en toeval en de machtsverhoudingen tussen mens, technologie, wetenschap en milieu, die elkaar allemaal beïnvloeden. Fritz studeerde in 2018 af aan de Hogeschool voor Beeldende Kunst Saar in Saarbrücken (Duitsland), waar ze onderdeel uitmaakt van het lectoraat ‘Light as an artistic material’.
LUNA YOUNG
MASTERS
12 LUNA 2023
Martijn de Geele | Is repetition real?
Eeuwigheid wordt gezien als de eindeloze herhaling van patronen. Dit maakt dat we verandering kunnen voorspellen: iets dat was, zal altijd weer gebeuren. In zijn werk ‘Is repetition real?’ brengt componist Martijn de Geele de charme van herhaling tot leven. In zijn elektronische compositie brengt hij orde en chaos met elkaar in evenwicht en verkent hij hoe ze met elkaar verbonden zijn. Want wat op het eerste gezicht willekeur lijkt, blijkt bij nadere bestudering een geordende structuur. Zijn die wellicht onderdeel van oneindige cycli, die misschien te groot zijn om waar te nemen?
Martijn de Geele behaalde in 2022 de Master MADtech aan het Frank Mohr Instituut te Groningen. Elektronische muziek staat aan de basis van zijn makerschap. Vanuit zijn fascinatie voor repetitieve patronen onderzoekt hij de effecten van polyritmiek. Hij componeert zowel met digitale software als met analoge synthesizers. In zijn eclectische aanpak neemt hij tracks op via verschillende platforms en media, met een grote rol voor magnetische tape.
LUNA YOUNG MASTERS
13 LUNA 2023
Arne Hellwege | Commoveo
Tijdens de pandemie zag kunstenaar Arne Hellwege dat mensen afhankelijk zijn van echte interactie, in plaats van digitale communicatie. De installatie ‘Commoveo’ (‘com’ is samen, ‘moveo’ is ik beweeg) fungeert als een analoge verbinding tussen bezoekers om ze samen resonantie te laten ervaren. Het werk is geïnspireerd op religieuze rituelen, die worden vermengd met hedendaagse media. Bezoekers worden uitgenodigd om samen de orgel-installatie te bespelen. Een digitale live-render visualiseert het geluid vervolgens.
Arne Hellwege studeerde af bij Minerva Groningen in de studierichting Design. Momenteel houdt hij zich bezig met zogenoemde sociale installaties, die niet bedoeld zijn om ons consumentengedrag te voeden, maar juist individuele groei stimuleert door ervaringen te bieden die niet gebonden zijn aan materiaal of producten.
YOUNG
LUNA
MASTERS
14 LUNA 2023
Rabee Kanafani | Lunacy
Rabee Kanafani onderzoekt in zijn intense en ontroerende composities de symboliek achter licht, duisternis, spiritualiteit en de betekenis van het leven. Met de de interdisciplinaire audiovisuele ervaring ‘Lunacy’ kijkt hij naar de relatie tussen de volle maan en onze geestelijke gezondheid. De volle maan riep altijd al verhalen op over magische rituelen en weerwolven. Wat vertellen deze verhalen over ons? De installatie zal diepe en intense gevoelens oproepen. De soundscapes en visuals trekken van de lichtste zijde naar de donkerste randen van de maan en voeren zo van de gekte die de volle maan oproept naar de waanzin in onszelf.
Rabee Kanafani studeerde aan de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden. De eerste keer dat hij naar de bioscoop ging, was een fundamentele ervaring. Hij nam de soundscapes, de muziek en de emoties die film oproept in zich op en nam ze mee naar zijn kunstenaarschap. Rabee creëert intuïtieve muziek en visuals, introspectieve en cathartische verkenningen die staan voor zijn innerlijke zoektocht.
LUNA YOUNG MASTERS
15 LUNA 2023
Ana Lipps | You Brake it, You Taste it
We nemen de wereld waar via onze zintuigen, maar worden daarbij dwarsgezeten door allerlei vooroordelen over wat echt of mogelijk is. Met de installatie ‘You Brake it, You Taste it’, die meer is dan het in eerste instantie lijkt, ontrafelt Ana deze vooroordelen. Je ziet een auto met brandende remlichten. Uit de autoradio klinkt een vervreemdend deuntje. Vervolgens word je uitgenodigd om een stukje autoruit af te breken en in je mond te laten smelten. Dan blijkt dat als onze zintuiglijke waarneming verandert, daarmee ook de bouwstenen van onze werkelijkheid veranderen. Dat maakt het mogelijk een alternatieve weg in te slaan, naar een andere realiteit.
Ana Lipps combineert objecten, foto’s en interactieve elementen in grootschalige installaties. Hiermee traint hen het oog van de kijkers, die ze aanmoedigt om zwevende realiteiten te accepteren en om symbolisch in ‘tussenruimtes’ te verblijven. Zo opent zich de mogelijkheid tot verandering. In 2022 behaalde Ana een master aan het Dirty Art Department van het Sandberg Instituut Amsterdam.
LUNA YOUNG
MASTERS
16 LUNA 2023
Maaike Meindertsma | De kennis van het lichaam
Weet jij hoe ver je tenen van de grond zijn als je een stap zet? De enige manier waarop we deze vraag kunnen beantwoorden is door de afstand van onze teen tot de grond te meten in centimeters, maar dan nog weten we minder dan ons lichaam al wist. Onze voeten weten namelijk op elk moment de positie van de vloer ten opzichte van ons lichaam. Ze hebben geen metingen en cijfers nodig, alleen ervaring en lichaamsgeheugen. Deze intrigerende gedachten inspireerden Maaike Meindertsma bij het maken van de video-installatie ‘De kennis van het lichaam’.
Maaike Meindertsma studeerde in 2022 af in Fine Art aan kunstacademie Minerva Groningen. Haar artistieke werk en onderzoek gaan over de relatie tussen beweging en het lichaam en de geest. Maaike presenteert het lichaam als bron van kennis en daagt daarmee de dominante status van het brein uit.
LUNA YOUNG MASTERS
17 LUNA 2023
Sytske Nijp | SHIFT-BOX
‘SHIFT-BOX’ is gebouwd voor het nachtleven, waar we oude identiteiten kunnen afwerpen en nieuwe kunnen uitproberen. De installatie laat zien hoe een identiteit voortdurend verandert en nodigt uit om ‘out-of-the-box’ te denken. De wanden van de installatie verschuiven en herschikken voortdurend en reflecteren naar buiten. Het ene moment zit je in de ene doos, het volgende moment schuif je naar een andere. Tegelijk moedigt Sytske Nijp ons met haar werk aan om ‘inside the box’ te denken. Hokjesdenken kan ons beperken in wie we zijn, maar kan ook veiligheid bieden. Het geeft ons een vlag om onder te varen en helpt ons gelijkgestemden te vinden.
Sytske Nijp maakt kunstinstallaties en digitale 3D animaties, waarin ze haar fascinatie voor de werking van het brein combineert met haar passie voor de nacht. Zelf is ze ook actief in de nacht, hetzij verloren in het maken van nieuw werk, hetzij in clubs waarin ze actief is als VJ. Sytske Nijp studeerde in 2022 af in de studierichting Animatie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.
LUNA YOUNG MASTERS
18 LUNA 2023
Joshua Serafin | Void
De belangrijkste inspiratiebronnen voor het werk van Joshua Serafin zijn de spirituele achtergronden van de Filipijnse samenleving en diens pre-koloniale geloofssysteem. De kunstenaar legt de focus op genderidentiteit, die voor Joshua fluïde is, iets dat vaker gezien wordt in oude pre-koloniale religies. Dat betekent dat er geen strakke verdeling is tussen man en vrouw. ‘Void’ is een videowerk van tien minuten waarin we de geboorte zien van een toekomstige god. Hij moet leven in een sterfelijke wereld om te kunnen begrijpen wat het betekent om god te zijn. Het werk doet een poging de koloniale geschiedenis te herschrijven en speculeert over een mogelijke toekomst, door te fantaseren over onze lichamelijke transformatie tot goden en godinnen.
Multidisciplinair kunstenaar Joshua Serafin combineert dans, performance, beeldende kunst en choreografie. Zij studeerden in 2022 af aan P.A.R.T.S School for contemporary dance in Brussel.
LUNA YOUNG MASTERS
19 LUNA 2023
Alyson Sillon | before/after
Alyson Sillon onderzoekt de hedendaagse wereld van de techno en dompelt je met haar installatie ‘before/after’ onder in een rave-tempel, die is vormgegeven op basis van twaalf overgangsmomenten. Deze zijn onder meer te zien in de vorm van een symbolische klok, waarvan de cijfers de verschuivende energieën symboliseren die een nacht vol rave met zich meebrengt: van rust en meditatie tot symbiose, woede en ego-dood. De gebruikte symboliek is ontleend aan de kemetische yoga, een spirituele en meditatieve praktijk, afgeleid van Egyptische hiërogliefen. Alysons techno-tempel laat niet alleen een cyclus van individuele transformatie zien, ze legt er ook de oorsprong van techno mee bloot en laat zien dat die zwart én queer is.
Alyson Sillons multidisciplinaire praktijk is geïnspireerd op het mythologische vermogen dat ze ziet in tegenculturen. Ze maakt meeslepende installaties waarin bezoekers onderdeel worden van rituelen waarbij ze al hun zintuigen moeten gebruiken. Alyson Sillon studeerde in 2022 in Graphic Design af aan de Rietveld Academie.
Workshop: kemetic Techno Initiation
Vrijdag 10 februari, 17:00-18:00 uur
Alyson Sillon nodigt bezoekers uit voor een ‘kemetic Techno Initiation’ in haar installatie ‘before/after’. Deze workshop is geïnspireerd op de Kemetische yogapraktijk. Breng je sportkleren mee want de workshop is vrij actief. Deelname is gratis. Meld je aan door een e-mail te sturen naar ym.mediaartfriesland@gmail.com.
LUNA YOUNG MASTERS
20 LUNA 2023
Zhao Zhou | Black Tempest
‘Black Tempest’ is onderdeel van de ‘Forced Switch’-serie. Zhao Zhou doorsnijdt hierin overgangsruimten, in dit geval een gang. Meestal loop je door een gang met een doel voor ogen en erken je de tussenruimte niet. De gang is ondergeschikt aan de kamer waar je naartoe wilt of waar je vandaan komt. De installatie maakt gebruik van luchtwervelingen om het zicht te laten vervangen door tastzin. Met deze voelbare ervaring creëert Zhao Zhou een tijdelijke identiteit voor de gang, stelt hij een andere hiërarchie van de zintuigen voor en schudt hij de huid van de onoplettende voorbijganger weer wakker. De huid, ons grootste orgaan, wordt vaak over het hoofd gezien in de architectuur.
Zhao Zhou studeerde in 2022 af bij Interior Architecture and Furniture Design aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. Hij houdt zich bezig met het ontwerp van stedelijke ruimtes door installaties te maken die tegen de normen van de openbare ruimte in gaan. Zo roept hij afwijkende zintuiglijke ervaringen bij de bezoeker op en biedt hen zo een alternatieve interpretatie van de ruimte.
LUNA YOUNG MASTERS
21 LUNA 2023
CURRENTS
LUNA CURRENTS
Met het LUNA Currents programma zorgen we voor verdieping en verbinden we tal van culturele en maatschappelijke partners. Veel van onze kunstenaars stippen met hun werken actuele onderwerpen aan. Wij aanvaarden hun uitnodiging om hierover na te denken en betrekken in veel gevallen interessante maatschappelijke partners bij de discussie.
De LUNA Currents themabijeenkomsten, workshops, rondleidingen, performances en ontmoetingen maken op veel festivaldagen een bezoek aan het Stationskwartier nog eens extra de moeite waard. De Theme Nights vormen het hart voor het programma, dit jaar rondom het thema ‘Nothing Changes’, waarover meer informatie op de volgende pagina’s.
We nodigen iedereen van harte uit om zich te mengen in de gesprekken en om kunstenaars, wetenschappers en andere internationale makers te ontmoeten. Voor een aantal activiteiten is het wenselijk om je van tevoren op te geven. Als dat het geval is, dan staat dat in de tekst van de activiteit vermeld. Een passepartout geeft toegang tot alle onderdelen, sommigen zijn ook zonder entreekaartje gratis toegankelijk.
Sommige activiteiten zijn Engelstalig vanwege de aard van het onderwerp en/of de deelnemende makers. Als dat het geval is, dan is ook de beschrijving van het onderdeel in dit boekje Engelstalig. Spreek je geen Engels? Laat het ons dan weten, want wellicht is het met een beetje hulp toch mogelijk om mee te doen.
LUNA CURRENTS
23 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
Theme Nights 2023: Nothing Changes
‘Nothing Changes’ is the theme of the 2023 edition of the LUNA festival. The past few years have been characterized by an eventful chain of changes. As the world came to a halt, the 2022 edition of the LUNA festival focused on those quiet voices - barely audible - that were humming in the background: voices of technology, murmurs of science and whispers of conspiracy. Yet, with the slow and agonized return to a sense of normalcy and the aftermath of a period of unrelenting changes, it paradoxically seems as if nothing truly changed. The condition of change is denoted by an awareness of difference and similarity, a knowledge of what has been and a yearning for what it will be. What truly is change? How does it happen and why is it so crucial? What kind of emotions and reactions does change elicit in us? It is through these questions that our theme nights will interrogate and analyse the changes relating to digital media and technology.
Our theme nights bring together experts, scientists, academics, aficionados, and artists to expand the conversation around the theme. When the world was put on pause, the virtual became the main place to find solace and community. How is change affecting our social media presence and virtual existence, and what does the future of these meeting points look like? As technology develops at an increasingly and exponentially fast pace, digital products quickly wilt and become obsolete; how does art and digital media withstand this modern velocity? How do we look at what changed? Even if things change, we accumulate everything that has been. How does this repertoire of realities influence how we face newness? Through interdisciplinary discussions, workshops, and presentations, the three nights will each attempt to better understand these queries.
All theme nights are held in English.
24 LUNA 2023
Night 1: EVERYTHING IS CHANGING
Monday 13th February, 19:30 hrs
The network versus the platform
In the haze of this bombastically abundant information era, it is inevitable to realize that the internet is the shifting motor that orchestrates all aspects of our lives. The internet became way more than a mere tool of information diffusion and communication. It metamorphosed into a dimension that folds reality and is constantly changing our ideologies. Especially after the pandemic, our dependency on it became inescapable. As we are more overwhelmed by the possibilities of existing virtually, some would reminisce over the old selves and the sub-clusters that platforms like Tumblr or Blogs created, they feel warm, cosy, simple and less stressful.
In this theme night, we try to reflect on the dynamics of radical changes that occurred in the network cultures. We delve into this topic with Geert Lovink (NL), net-critic and founder of the Institute of Network Cultures (INC). We discuss Platform blues, web nostalgia and possible futures for our Internet-dependent existence through a talk with Geert and an interactive instant meme production workshop.
Partner: Institute of Network Cultures
LUNA
CURRENTS
25 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
Night 2: WHY CHANGE?
Tuesday 14th February, 19:30 hrs
Conserving media art
Tech is so breakable, art made from tech even more so. How can we keep things stable when our art is under constant attack of cosmic rays, mishandling and obsolescence of our materials? What strategies are used to ensure the endurance of technology-based artworks? Who is forgotten, and why? Who made it into the collections, and who made it into history? When thinking about conservation, you might think about keeping objects from changing. Preventing decay. But when conserving media art, change can be a beneficial thing. Materials change, contexts change, and the public does. The challenge is to find out which parts of the artwork should be conserved, and which elements can be replaced.
For this night we partner with LIMA. Sanneke Huisman, the curator at LIMA, will present the complete conservation process of an artwork as it is done at LIMA. LIMA is a centre of expertise in the fields of preservation, research, and distribution of media art and is based in Amsterdam.
Partner: LIMA Workshop: Writing for Wikipedia
Tuesday 14th February, 15:00 hrs
By participating in the LIMA Writing for Wikipedia workshop, you can make a valuable contribution to the visibility of media artists and their works. LIMA’s goal is to have five hundred media artists added to Wikipedia by the end of 2023. The workshop is both for beginners and experienced writers. You choose a media artist who inspires you and then work on an existing article or write your own wikipedia entry. The workshop is held in English, but you can choose your preferred language to write in. You can sign up for free via mediaartfriesland@ gmail.com
26 LUNA 2023
Night 3: WHAT CHANGED?
Wednesday 15th February, 19:30 hrs
Video games and nostalgia
Our past and lived experiences constitute an integral part of our identities, representing a lens through which we interpret the world that surrounds us. For this reason, we are drawn to hold dearly onto our past and cherish our memories. However, there is a wider plethora of feelings that our past can elicit in us, such as anger, denial, sadness, and nostalgia. Nostalgia in particular represents one of the persisting feelings that ties us to the past, reminding us of our connection to shared cultural values. In this theme night, we explore how video games and nostalgia interact and influence each other. How are video games used today to bring forth change, to look back, and to reflect on current feelings. Which role does nostalgia play in this relationship? How does nostalgia influence our cultural appreciation? What does nostalgia mean?
The theme night will begin with a workshop realised by students of dr. Theo Lap of the University of Groningen, followed by a panel discussion with Tim Laning from Grendel Games and prof. dr. Barendt van Heusden from the University of Groningen.
Partners: University of Groningen, Grendel Games.
LUNA
CURRENTS
27 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
OPENINGSPROGRAMMA LUNA
Vrijdag 3 februari vanaf 17.00 uur
Op vrijdagmiddag 3 februari is de feestelijke opening van LUNA door cultuurwethouder Hein Kuiken en natuurlijk in het bijzijn van alle kunstenaars. Speciaal voor de gelegenheid zijn er live performances van Young Masters. Rabee Kanafani houd een intens ritueel eerbetoon aan de maan, Arne Hellwege zal samen met een pianist de orgelpijpen van zijn kunstwerk bespelen en Sytske Nijp maakt live visuals met haar installatie ‘SHIFT-BOX’. Je bent van harte welkom in het Stationskwartier aan de Snekertrekweg 1 om samen met ons het glas te heffen!
28 LUNA 2023
Te gast: KOMPOST/New Noardic Wave talks
Dinsdag 7 februari, 20.00 uur
Op dinsdagavond 7 februari gaan de geluids- en beeldmakers van KOMPOST aan de hand van korte fragmenten met elkaar en het publiek in gesprek.
KOMPOST is een tijdelijke, experimentele vrijplaats voor beeldmakers en geluidskunstenaars in of uit Friesland. Vanuit de disciplines beeld en geluid worden voor elke editie twee makers uitgenodigd om een week lang samen te werken aan een korte audiovisuele compositie. De setting voor elke residentie is een unieke locatie in Friesland. Tijdens LUNA laten we het resultaat zien van deze gelegenheidsduo’s. Voorafgaand spreken we met de makers over hun ervaringen tijdens de totstandkoming van hun productie. Het gesprek met en tussen de makers vindt plaats op dinsdagavond 7 februari van 20:0022:00 uur in het café van LUNA.
KOMPOST is een gezamenlijke productie van Popfabryk & New Noardic Wave. https://popfabryk.nl/project/kompost
LUNA
CURRENTS
29 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
YOUNG MASTERS MEET INTERNATIONAL PARTNERS
Vrijdag 10 februari 10.30 uur
Als onderdeel van het LUNA Young Masters-programma nodigen we programmamakers en curatoren van instellingen uit de regio en internationale partners uit om de kunstwerken en kunstenaars in onze Young Masters-tentoonstelling te ontdekken. Deze bijeenkomst biedt professionals de gelegenheid om het werk van de Young Masters van dichtbij bekijken en met hen te praten over hun proces en achtergrond. Ook worden ze aangemoedigd om kunstenaars te selecteren voor hun programma’s en activiteiten in binnen- en buitenland.
Ben je als professional geïnteresseerd in het scouten van Young Masters voor je evenement of project, neem dan contact op via mediaartfriesland@gmail.com!
If you are a professional interested in scouting Young Masters artists for your event or project, please get in touch via mediaartfriesland@gmail.com!
30 LUNA 2023
INDUSTRY MEETING
Friday 10th February, 13:00 hrs
All professionals, artists, curators, and festival directors, based locally or abroad, external or involved in the current edition of LUNA, are invited to meet up with our international community of guests for a nice opportunity to network, share thoughts and ideas and engage in interesting discussions on current issues. Moreover, the meeting will also be an occasion to enjoy a sandwich and a nice cup of soup together!
For whom?
All curious and professional people are welcome. The participation fee is € 25,00 and includes lunch and entry to the LUNA Young Masters exhibition. Reservation is required. Please register via mediaartfriesland@gmail.com.
This meeting is held in English.
LUNA CURRENTS
31 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
TEXT ME
11 februari tot 19 februari
TEXT ME Leeuwarden keert in zijn derde editie terug op het LUNA Festival 2023. Het project bestaat uit een intensief programma van een week waarin vijf geselecteerde jonge curatoren uit verschillende landen in Europa en Afrika de kans krijgen om zich te verdiepen in het festivalprogramma en er kritisch op te reageren. Daarnaast nodigt TEXT ME de curatoren uit om hun veelzijdige en interculturele achtergronden te verkennen en kennis te maken met kunstenaars en presentatieplekken voor beeldende kunst in Noord-Nederland.
TEXT ME, gericht op curatorisch schrijven, is een unieke ervaring die opkomende curatoren in staat stelt te netwerken met professionals, zinvolle uitwisselingen aan te gaan met kunstenaars en hun werk en te interageren met onze lokale en internationale partners.
Door middel van workshops, artist talks, co-writing en peer review sessies zullen de jonge curatoren elk een tekst produceren die voortdurend in dialoog gaat met en reflecteert op een kunstwerk van onze Young Masters tentoonstelling. De teksten worden vervolgens gepubliceerd op de platforms van Media Art Friesland en onze partners.
32 LUNA 2023
De deelnemers aan onze derde editie van TEXT ME: Zrinka Grula, Gabriella Encheva, Viktória Razina, Janet Sabri en Cyrine Ghrissi.
Zrinka Grula (Kroatië/Groningen) is derdejaars student Kunstgeschiedenis met een bijzondere belangstelling voor performance en intermediale kunst.
Gabriella Encheva (Bulgarije/Groningen) is derdejaars student Kunstgeschiedenis en gefascineerd door hedendaagse kunst, film en architectuur.
Viktória Razina (Slowakije/Groningen) is een derdejaars student Kunstgeschiedenis met een passie voor schrijven over beeldende kunst.
Janet Sebri (Tunesië) is ingenieur kunstmatige intelligentie en curator. Ze vond haar creatieve muze in het maken van tentoonstellingen en omarmt sinds kort curatorisch schrijven als haar creatieve uitlaatklep.
Cyrine Ghrissi (Tunesië) is een jonge curator, geïnteresseerd in het onderzoek naar gender en de menselijke band met de natuur.
LUNA CURRENTS
33 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
KEUNSTWURK: Studie- en netwerkmiddag
Vrijdag 17 Februari
Op vrijdag 17 februari organiseert het Steunpunt Beeldende Kunst van Keunstwurk tijdens LUNA twee leerzame workshops voor kunstenaars, met aansluitend een netwerkborrel. Daal is iedereen uit het (semi)professionele Friese kunstklimaat welkom, van kunstenaar tot museumdirecteur tot curator. De workshops worden gegeven door professionals in het veld en zijn bedoeld voor kunstenaars die willen leren hoe je een goed artist statement schrijft en hoe je jouw artistieke praktijk kunt pitchen tijdens het ‘netwerken’ in de kunstsector.
Tijdens de aansluitende netwerkborrel wordt kort de voortgang van het plan voor het komende jaar besproken, zoals dat samen met de netwerkpartners van het Steunpunt is opgezet. Daarna is er ruim de tijd om elkaar te leren kennen en ideeën uit te wisselen voor de toekomst.
Wil je meer informatie ontvangen over de bijeenkomst of je opgeven voor de workshops en/of netwerkborrel? Stuur dan een mailtje naar beeldendekunst@keunstwurk.nl of houd de website van Keunstwurk in de gaten.
34 LUNA 2023
EDUCATIE, RONDLEIDINGEN EN WORKSHOPS
Tijdens LUNA kunnen jongeren van alles ontdekken op het gebied van kunst, media en technologie. Er zijn veel verschillende toepassingen van techniek te zien, zoals geluid, licht, kinetiek, (bewegend) beeld en digitale aansturing van werken. We gaan graag samen met schoolklassen op avontuur door deze expositie vol met boeiende kunstwerken. Tijdens de festivalperiode bieden we een rondleiding aan op onze locatie op de Snekertrekweg 1, gecombineerd met een workshop, waarin leerlingen zelf experimenteren met nieuwe media en technologie. In overleg stemmen we de rondleiding graag af op de interesses van uw leerlingen en de onderwerpen van uw programma. Er is veel mogelijk.
Meer informatie over de rondleidingen, workshops en aanbod op maat vind je op onze website. Ook kun je contact opnemen met onze educatie coördinator, Jan Herman de Boer: educatie.mediaartfriesland@gmail.com
LICHTHOEDEN COMENIUS MARIËNBURG
Speciaal voor LUNA hebben de leerlingen van Comenius Mariënburg in Leeuwarden lichthoeden gemaakt, waardoor de rondleiders tijdens de LUNA Nights opvallen en hun groep niet kwijtraken. Deze prachtige hoeden zijn niet alleen te zien tijdens de LUNA Nights, maar worden tijdens de hele festivalperiode tentoongesteld op onze hoofdlocatie.
LUNA CURRENTS
35 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
TURBINE PLAYS
An Afternoon with Air
Saturday 18th February
The Turbine Plays, a transdisciplinary, artistically driven project, imaginatively connects energy professionals, citizens, heritage professionals, artists, and musicians. They will work together to contribute to landscape transition and climate adaptation in innovative ways. The project reaches into our past and integrates the future. We focus on climate, weather and especially wind as a key player in our cultural heritage. Wind is a co-player in shaping our country, our identity, and cultural expressions.
Even though the universe is expanding, and vacuum space is increasing, the air around us in our atmosphere is very material. Hard to grasp, ephemeral, escaping our propensity to categorise our world in discrete tangible objects, air is incredibly dynamic, full of life and non-life, inspiring our world. Inspire, a word conventionally used to refer to a mental quality, the objective of this afternoon is to discuss a different kind of understanding, to confront the dichotomous nature of the way in which modern societies classify our world, mind-body; hardware-software; art-science. Air defies this kind of objectification and is the perfect place to put our bodies in to explore such issues.
The discussion is an open platform, and several guests will be present to provide thoughtful insights on the topic. Our guest of honour is Simon Penny, professor in Electronic Art and Design (Dept of Art) at University of California, Irvine. This is a hybrid event. The Turbine Plays is organised by Knowledge Centre Arts & Society and Centre of Expertise Energy.
Saturday Feb 18
15:00 – 16:00 seminar/discussion
16:00 – 16:30 performances
36 LUNA 2023
LUNA CURRENTS
37 LUNA 2023
Etienne-Jules Marey, Inclined plane, 30-degree angle, fourth and last version of the smoke machine, equipped with 57 channels, Parsi, 1901 Paris, © Cinémathèque française
LUNA CURRENTS
SLOTPROGRAMMA
Zaterdag 18 februari, 20:00 uur
Op zaterdag 18 februari zijn alle bezoekers en vrienden van het festival uitgenodigd om op een feestelijke manier het festival met ons af te sluiten! Vanaf 20:00 uur ben je van harte welkom om met ons het glas nog een keer te heffen, een praatje te maken en een dansje te wagen. Meer weten over het slotprogramma? Houd dan onze sociale media in de gaten.
38 LUNA 2023
NIGHTS
PRAKTISCHE INFO EN TOURS LUNA NIGHTS 2023
Open van 9 t/m 11 februari van zonsondergang tot 23.00 uur
Locaties alle locaties vind je op de plattegrond en tevens in de LUNA-app via luna.2discover.nl. Deze kun je openen in de browser van je telefoon met alle locaties en omschrijvingen. Voor een fysieke plattegrond, zie pagina’s 66-67.
Entree De LUNA Nights zijn gratis toegankelijk.
LUNA NIGHTS TOURS | A GUIDE TO LEEUWARDEN
Voor de LUNA Nights is er geen vaste route, maar als je echt niets wilt missen kun je met een rondleiding door A Guide to Leeuwarden mee. We lopen in groepen van max. 15 personen en onze gidsen vertellen je over de achtergronden van de projecten.
Wil jij mee met zo’n exclusieve tour? Koop dan een kaartje via www.aguidetoleeuwarden.nl.
Vertrekpunt: Stationskwartier, Snekertrekweg 1 in Leeuwarden
Tijden: Tussen 19.30 en 21.00 uur vertrekken er tours
Duur rondleiding: ca. 90 minuten
Tickets: zijn te koop via aguidetoleeuwarden.nl
Kosten: 12,50 euro p.p.
Extra: English speaking tour on Friday at 21:00 hrs
Privétours: Het is ook mogelijk een privétour te boeken met een van onze curatoren, voor veel extra informatie over de kunstenaars en werken. Voor degenen die niet naar Leeuwarden kunnen komen om LUNA in het echt te beleven, is het mogelijk om deel te nemen aan een Zoom-tour. Voor meer informatie en boekingen van een privétour kun je mailen naar mediaartfriesland@gmail.com.
PRAKTISCHE
INFO
40 LUNA 2023
LUNA Nights & Friends
Sinds de eerste voorzichtige en experimentele editie in 2016 met - ook toen al - fascinerende licht- en mediakunstprojecten op diverse plekken in het centrum van Leeuwarden, zijn de LUNA Nights uitgegroeid tot een heus publieksevenement dat jaarlijks tienduizenden mensen naar de stad trekt voor een gemoedelijke wandeling en een andere, bijzondere kijk op onze stad en kunst. Tegenwoordig werken meer dan twintig kunstenaars, vormgevers en collectieven, ruim honderd vrijwilligers en tientallen technici mee aan deze bijzondere beleving. Er zijn makers te gast uit tal van Europese landen en ook Japan is weer van de partij. Met dat land en de bijzondere kunstenaars die het voortbrengt, hebben we intussen een fijne en hechte relatie, dankzij het EU-Japan Fest, een organisatie die zich inzet voor duurzame culturele samenwerking tussen Japan en Europa. Voor de zesde keer steunt EU-Japan Fest de presentatie van een Japanse kunstenaar in Friesland. Ga vooral kijken naar het project van Tatsuru
Arai in de Blokhuispoort!
We zijn ook bijzonder blij met een jonge Friese kunstenaar, die jaren geleden op ons festival haar entree maakte als deelnemer van de Young Masters expositie en uiteindelijk ook de Young Masters Award won: Anne Fie Salverda. Voor LUNA 2023 is zij uitgenodigd om een nieuw werk te maken voor de Doopsgezinde Kerk aan de
Wirdumerdijk. Tussen nu en toen liggen tal van andere projecten in binnen- en buitenland waarbij wij Anne Fie hebben begeleid en zij haar Friese licht en talent liet schitteren. Nu pakt zij groots uit met zeer persoonlijk beeld en geluid, dat tegelijkertijd heel erg gaat over Leeuwarden. Mis dit zeker niet! Ook zijn we heel erg te spreken over de programmasectie LUNA & Friends: vijf projecten van en met Friese instellingen en bedrijven die graag op eigen gelegenheid deel uitmaken van ons programma en daarmee zeer welkome gasten zijn. De opleiding Communicatieen Multimediadesign van NHL Stenden Hogeschool presenteert werken met twee studentengroepen; Swapfiets komt met vrolijk belichte fietsen; RAAMH als mogelijk-makers van presentaties van onze internationale projecten laat zich zien in een ruimte van Neushoorn in de Haniasteeg, en de Popfabryk presenteert i.s.m. New Noardic Wave de resultaten van residenties van film- en beeldmakers. Wie zulke vrienden heeft, hoeft niets te vrezen.
Dit is slechts een kleine greep uit wat de LUNA Nights te bieden hebben. Al zeggen we het zelf: alle achttien projecten zijn op zichzelf staand al een belevenis: samen vormen ze een groots nachtelijk avontuur. Neem de tijd, trek wat warms aan en geniet van alles.
Veel plezier op de LUNA Nights in Leeuwarden!
41 LUNA 2023
‘James’ is een visueel gedicht, geprojecteerd op de karakteristieke betontoren in het Zakenhart. Met het LUNA 2023 thema ‘Nothing Changes’ als uitgangspunt, bedacht Clemens Rudolph de figuur James, die maar blijft rennen. Soms lijkt het alsof we alleen maar aan het rennen zijn in het leven, zelfs al weten we dat we beter even stil zouden kunnen staan. Tegelijkertijd is rennen ook een aangename mindset, als leven in een constante flow. Voor de kunstenaar zijn de wederkerende bewegingen van het rennen zelf symbolisch voor ‘Nothing Changes’ - alles keert terug, niets verandert werkelijk.
Vanuit een achtergrond in street art ontwikkelde Clemens Rudolph zich tot producent en kunstenaar van film, computeranimatie en computer graphics. Hij is gespecialiseerd in projecties op gevels, kamers en objecten.
LUNA NIGHTS
Antrilope / Clemens Rudolph | James Tesselschadestraat 3
42 LUNA 2023
Tatsuru Arai | Quantum Blokhuispoort
Het geluid dat de mens kan waarnemen is slechts een heel klein deel van wat het universum voortbrengt. Kunstenaar Tatsuru Arai zoekt in zijn werk de grens op van de audio-input die een mens kan hebben om het nog steeds als interessant of zelfs als plezierig te ervaren. Zijn serie ‘Hyper Serial Music’, waarvan ‘Quantum’ het derde deel is, is gebaseerd op het serialisme, de belangrijke twintigste-eeuwse compositietechniek van componisten als Arnold Schönberg, Karlheinz Stockhausen en Pierre Boulez. De geluiden in de installatie van Arai bevinden zich op de grenzen van wat het menselijk oor kan horen.
Tatsuru Arai studeerde af in 2009 aan de Tokyo College of Music en haalde vervolgens een Master in Composition, Computer programming & Multimedia Art aan de Academy of Music in Berlijn.
LUNA NIGHTS
43 LUNA 2023
LUNA NIGHTS
Gudrun Barenbrock | Infinite shift Winkelcentrum Zaailand
Gudrun Barenbrock manipuleert en animeert foto's en video's, maakt collages en componeert visuele systemen. Zo ontstaan walk-in picturale ruimtes, vaak in samenwerking met geluidskunstenaars en muzikanten, met werk dat laveert tussen representatie en abstractie. Dit samenspel van elementen levert buitengewone audiovisuele composities op; krachtige zintuiglijke ervaringen van steden, architectuur en landschappen. Tijdens LUNA Nights glijd je via de roltrap van winkelcentrum Zaailand zo de intrigerende wereld van Gudrun Barenbrock binnen.
Gudrun Barenbrock voltooide haar studie aan de Kunstakademie Münster, Duitsland en presenteert haar werk in musea en op festivals over de hele wereld. Zij hadf solotentoonstellingen bij onder andere Kunstfestspiele Herrenhausen Hannover, Kunstverein Marburg, Museo de Arte Contemporáneo Bogotá, en Schlossmediale Werdenberg Zwitserland. Haar werk was te zien in groepstentoonstellingen bij onder andere Polderlicht Amsterdam, Glow Eindhoven, Lichtstrom Festival Ingolstadt, Panorama Punjab India, Athens Biennial.
44 LUNA 2023
Marko Bolković (Visualia Group) | Light-Dark Oldehoofsterkerkplein
De installatie ‘Light-Dark’ bestaat uit 33 verschillende verlichte objecten van plexiglas die vanaf een bepaald punt bekeken het woord ‘LIGHT’ vormen. Maar bij het wandelen om de installatie veranderen de objecten in abstracte beelden, om op twee posities het tegenovergestelde te beweren. OP die plekken ontstaat betekenis in de chaos en worden we eraan herinnerd dat flexibiliteit en beweging nieuwe perspectieven en inzichten op kunnen leveren.
Marko Bolković begon zijn loopbaan als elektrotechnicus, studeerde vervolgens geluidstechniek aan het SAE Institute in Ljubljana en verzorgde belichting en geluid voor meer dan honderden theaterproducties, concerten, muziekvideo’s en films. Samen met het door hem opgerichte collectief Visualia ontwikkelt hij autonome licht- en mediakunstprojecten. Marko richtte ook ‘Sonitus’, op een non-profit organisatie die audiovisuele kunstenaars steunt.
LUNA NIGHTS
45 LUNA 2023
Martina dal Brollo | Con-Temporary Studio Space
Gouverneursplein
De installatie ‘Con-Temporary Studio Space’ is een mobiele projectie waarvoor bezoekers door te fietsen zelf de stroom en de beelden opwekken. Tijdens de twee jaar van haar Master in Groningen richtte Martina dal Brollo zich in haar werk op het probleem van milieuvervuiling, veroorzaakt door zwerfafval. Zij ziet alle achteloos in de omgeving achtergelaten materialen als data. Zij geven onze gewoontes weer en fungeren als het geheugen van wat we tijdens ons verblijf op aarde achterlaten. Martina combineert verschillende talen in haar installaties en ze experimenteert met performance, vluchtige acties en lichtinstallaties.
Martina dal Brollo studeerde in 2020 af aan het Frank Mohr Instituut met een Master in Media, Kunst, Design en Technologie. In 2020/21 was zij genomineerd voor de MAF/LUNA Young Masters Award. Eerder voltooide ze haar studie aan de Academie voor Schone Kunsten van Barcelona.
LUNA NIGHTS
46 LUNA 2023
Stefano Cagol | Global Warning Zuiderplein
Met ‘Global Warning’ geeft Stefano Cagol een onverbiddelijk en niets en niemand ontziend signaal af. Het neon- en geluidskunstwerk laat ons nadenken over de oorzaken en gevolgen die het nu én de toekomst beïnvloeden. Het werk uit 2019, met een bittere woordspeling als titel, wordt steeds actueler door de instortende gletsjers, de oorlog en de energiecrisis. Met deze bijzondere installatie wil Cagol ons wakker schudden.
Stefano Cagol studeerde aan de Brera Academy in Milaan en aan de Ryerson University in Toronto, met een beurs van de Canadese regering. Hij werkt op het gebied van conceptuele, omgevings-, ecoen landkunst.
LUNA NIGHTS
47 LUNA 2023
Peter William Holden | The Carousel Smoel Oosterstraat
Peter William Holden creëert kinetische sculpturen door het combineren van digitale en mechanische elementen. ‘The Carousel’ maakt gebruik van acht diaprojectors. Op de achtergrond klinkt ritmisch getik: het geluid van metronomen. De diaraampjes bevatten geen film, maar knipsels, als eerbetoon aan de oorsprong van de cinematografie in het schaduwtheater. De snelheid van twaalf beelden per minuut geeft je alle tijd om te luisteren én te kijken - in de werkplaats van Smoel of door het raam in de Oosterstraat.
Het vluchtige en vergankelijke van kinetische sculpturen, zoals het licht dat een foto doet ontstaan en uiteindelijk weer doet vervagen, fascineert Peter William Holden. Hij richt zich met zijn werk op manieren om de grenzen tussen cinematografie en beeldhouwkunst te doen vervagen.
LUNA NIGHTS
48 LUNA 2023
OCUBO | Floating Stars Naauw
Alleen in het donker kun je sterren zien. Het Portugese collectief
OCUBO nodigt je uit om een interactieve installatie te betreden en een drijfkaarsje toe te voegen aan een waterbassin. De reis van de kaarsjes wordt real-time overgezet in een projectie op de muren van de leegstaande winkel en zo kun je in alle rust genieten van de patronen die de reis van de kaarsjes op het water opleveren. Zonder publiek gebeurt er niks. De toeschouwers schouwen niet alleen toe, maar zijn de ‘makers’ van een klein en tijdelijk heelal van analoge en digitale middelen.
OCUBO realiseert over de hele wereld licht- en mediakunst installaties. Drijvende kracht Carole Purnelle heeft Beeldende Kunst, Art & Design en Media Arts gestudeerd in Luik, New York en Portsmouth.
LUNA NIGHTS
49 LUNA 2023
LUNA NIGHTS
Anne Fie Salverda | Fractions
Doopsgezinde Kerk Wirdumerdijk 18
Anne Fie Salverda is een animator en beeldend kunstenaar uit Leeuwarden met een fascinatie voor het vastleggen van de wereld om haar heen. Ze zoekt de grenzen van de verbeelding op door de wereld in haar werk te citeren, te verdraaien en te extraheren. Met haar poëtische animatiekunst vertelt ze non-verbale verhalen die open staan voor eigen interpretatie. In de verstilde Doopsgezinde Kerk nodigt ze je uit in haar gedachtewereld. ‘Fractions’ bestaat uit allerlei visuele impressies die Anne Fie verzamelde en met Artificial Intelligence bewerkt. Met haast onmerkbaar veranderende, poëtische beelden zaait ze twijfel over wat je eigenlijk waarneemt, versterkt door geluiden de Duitse sounddesigner Nora Beyer.
Anne Fie Salverda studeerde aan de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden. In 2018 won zij de MAF/LUNA Young Masters Award. Sindsdien presenteert zij haar werk in binnen- en buitenland.
50 LUNA 2023
Bahzad Sulaiman | Koor Wilhelminaplein
Bahzad Sulaiman nodigt je tijdens de LUNA Nights met een bijzondere installatie uit om licht op een andere manier te bekijken. ‘Koor’ is een sculptuur van witgoed, door Sulaiman beschouwd als een archief voor ervaringen en herinneringen. Koelkasten, wasmachines en magnetrons worden namelijk dagelijks gebruikt en markeren voor ons een tijdperk. De installatie brengt het thema ‘overconsumptie’ op speelse manier onder de aandacht, in tijden waarin houdbaarheidsdata en garantieperiodes vanzelfsprekend zijn.
Bahzad Sulaiman is een Koerdische beeldend kunstenaar en performer. Hij studeerde beeldhouwkunst aan het Intermediate Institute of Applied Arts en de University of Fine Arts in Damascus en vervolgens scenografie aan de Theateracademie in Damascus. In 2019 behaalde hij zijn master in performance en installatie aan de Hogeschool voor Beeldende Kunst Saar in Saarbrücken (Duitsland).
LUNA NIGHTS
51 LUNA 2023
LUNA NIGHTS
tajny_projekt | Spotme
Plein achter Westerkerk
Op de LUNA Nights presenteren voormalige LUNA Young Masters (2019) een interactieve en speelse installatie van moving heads-lampen, die bezoekers kunnen betreden en beïnvloeden door te springen. De technologie wordt normaal voor grote shows gebruikt, nu kan er op straat vrolijk mee gespeeld worden. De boodschap is iets minder luchtig, want de installatie wijst op de niet meer te stoppen surveillancemaatschappij. Burgers staan voortdurend onder toezicht, zowel in de fysieke als in de digitale wereld. ‘Spotme’ gebruikt bewegende koplampen, een IR-camera en aangepaste software om mensen rond en in de installatie te detecteren en te volgen.
Projectstudio en artistiek collectief tajny_projekt werd in 2017 in Polen opgericht door Michal Urbanski en Kacper Mutke. Het duo maakt interactieve multimedia-installaties, geïnspireerd door de complexiteit van hedendaagse menselijke relaties met technologie.
52 LUNA 2023
Laurenz Theinert | Magical Colour Space
Lange Pijp
Wanneer licht op een voorwerp valt, absorbeert het een deel van de lichtgolven en reflecteert het de rest. Het menselijk oog en de hersenen zetten deze informatie om in kleur. ‘Magical Colour Space’ gaat in op de basisprincipes van kleurwaarneming. Je stapt een kamer binnen, waarvan de muren lijken opgebouwd uit gekleurde strepen. Wanneer het licht verandert, denken onze hersenen beweging te detecteren en ontstaat de illusie van bewegende muren.
Kurt Laurenz Theinert is artistiek fotograaf en performatief licht- en mediakunstenaar. In zijn werk focust Theinert op visuele ervaringen die aan niets concreets refereren, maar streven naar abstracte esthetiek.
LUNA NIGHTS
53 LUNA 2023
Simon Weckert | Eternal Dream Stationskwartier
‘Eternal Dream’ is een interactieve kunstinstallatie, geïnspireerd door de eeuwige droom van het vliegen. De imposante gevelplaat van het Stationskwartier fungeert als een blauw, monolithisch doek. Door een specifiek deel direct voor het scherm te betreden, wordt het lichaam van de bezoeker gescand in een real-time puntenwolk en weergegeven op de monoliet. Op het moment dat de bezoekers springen, begint die op te stijgen. Onmiddellijk nadat de puntenwolk van het canvas verdwijnt, worden de gegevens geüpload naar de eternal-dream.digital website en vervolgt het zijn reis met een eindeloze vlucht door het web.
Simon Weckert studeerde Nieuwe
Mediakunst aan de Hochschule der Künste Berlijn. Zijn focus is de digitale wereld, inclusief alles wat te maken heeft met code en elektronica. Dat resulteert in technologische systemen, installaties en hybride objecten die ingewikkelde kwesties toegankelijk willen maken.
LUNA NIGHTS
54 LUNA 2023
&FRIENDS
RAAMH presenteert: Maaike Meindertsma ‘Via Rastello’ Neushoorn, Haniasteeg
‘Via Rastello’ is een reis door de gelijknamige historische straat in Gorizia (Italië), ooit hét commerciële centrum van de stad, maar door de jaren heen in drukte en populariteit afgenomen. In dit werk legt Maaike Meindertsma te voet de route af van een in de late achttiende eeuw rijdende tram. ‘Via Rastello’ wordt hierdoor zowel een performatieve handeling als een film en laat in een reis die duurt van de ochtend tot de avond het contrast zien tussen de overgebleven levendigheid en de verlatenheid van de straat.
Met dit project maakt Maaike haar werk onderdeel van de stille, maar zeker niet verlaten locatie de Haniasteeg. De film krijgt op deze plek een nieuwe betekenis en wordt onderdeel van de stad in het algemeen.
MAF in RAAMH wordt gefaciliteerd door Neushoorn en Keunstwurk dat voor dit project een internationaliseringsbudget voor beeldende kunst beschikbaar stelt. RAAMH is een project van Jan Herman de Boer en Jurre Huitema, waarmee zij laagdrempelig jonge Friese kunstenaars in de kijker spelen. Media Art Friesland zet zich in voor mediakunst en neemt graag de uitnodiging aan om met ‘MAF in RAAMH’ de uitkomsten van internationalisering, die o.a. het LUNA Festival teweegbrengt, te presenteren.
LUNA & FRIENDS 56 LUNA 2023
KOMPOST-presentaties 2021/22
Blokhuispoort
KOMPOST presenteert bij LUNA in de Blokhuispoort zeven audiovisuele producties die de afgelopen twee jaar op verschillende locaties in Friesland gemaakt zijn.
KOMPOST is een tijdelijke, experimentele vrijplaats voor beeldmakers en geluidskunstenaars in of uit Friesland. Vanuit de disciplines beeld en geluid worden voor elke editie twee makers uitgenodigd om een week lang samen te werken aan een korte audiovisuele compositie. De setting voor elke residentie is een unieke locatie in Friesland.
KOMPOST wil aanjager zijn voor Friese geluidskunst en beeldend talent dat zich niet plooit naar popstructuren. De deelnemers opereren in een omgeving waar de termen geluid en muziek, zicht en beeld uitwisselbaar zijn en creëren een compositie die eerder bevraagt dan bevestigt.
Tijdens LUNA laten we het resultaat zien van de duo’s, zijnde: Jurre Bakker & Myrthe Kooijmans, Bas Metz & Vincent Westra, Jochem Knoef & Ivo Kraan, Jonathan Bergsma & Niek de Vries, Esker van de Werken & Drico Ligthart, Abel de Grefte & Jurjen Jellema Gert Boersma & Marc Henri Queré.
Door de organisatie worden van tevoren geen inhoudelijke kaders vastgesteld voor de te maken compositie. De locatie is wat beide disciplines bindt tijdens de residentie. Hoe de locatie verwerkt wordt in de compositie en hoe de disciplines bij elkaar worden gebracht is aan de makers zelf. Vanuit KOMPOST leggen we de nadruk op vernieuwing en het treden buiten je eigen comfortabele kaders.
KOMPOST is een gezamenlijke productie van Popfabryk & New Noardic Wave. https://popfabryk.nl/project/kompost
LUNA & FRIENDS 57 LUNA 2023
TENAM: Feeling of Loneliness
Natuurmuseum
Tijdens de pandemie kampten veel jongeren met gevoelens van eenzaamheid. Nu we de periode gezamenlijk hebben doorstaan, zou je verwachten dat deze gevoelens langzamerhand verdwijnen. Maar het tegendeel lijkt waar. ‘Feeling of Loneliness’ visualiseert gedachten en gevoelens die achter gesloten deuren plaatsvinden. Aan de hand van silhouetten, lichaamstaal en videoprojecties worden er verschillende verhalen over eenzaamheid onder jongeren zichtbaar gemaakt. De makers hebben hun eigen ervaringen meegenomen in het werk.
Gemaakt door studenten van de minor visual storytelling van Communicatie en Multimedia
Design aan NHL Stenden Hogeschool: Marrit Timmerman, Johan Rahtjen, Maarten Aleman, Mathilda Veenstra, Peter van Kraaij.
LUNA
FRIENDS 58 LUNA 2023
&
De Wanderaars: Hypnagogie
Plein achter Neushoorn
Op bijna elke kinderkamer brandt wel een lichtje, een symbool van veiligheid. Maar dit kleine lichtpunt creëert ook ruimte voor duistere verbeeldingen. 'Hypnagogie' brengt je terug naar je kindertijd en laat fantasie en verwondering clashen met de realiteit. Een zee van herinneringen flitst dagelijks aan ons voorbij, sommige recent, sommige uit diverse stadia van onze jeugd. Over deze laatste herinneringen gaat ‘Hypnagogie’. Geïnspireerd door hun eigen kinderkamers en herinneringen aan vroeger maakten vijf studenten deze multidisciplinaire installatie. Een schemerlamp vult de vloer voor de ruimte waarin vervreemde animaties, ambient soundscapes en filmcollages zich als projecties van het brein manifesteren.
Gemaakt door studenten van de minor Art ‘N Sounds van CMD aan de NHL Stenden Hogeschool: Lena ten Have, Jeroen Akkerman, Bertho Molenkamp, Daan Princen en Jasmine Wouwenaar.
LUNA & FRIENDS 59 LUNA 2023
Swapfiets: Lichtfietsen mobiel
We zijn ontzettend blij dat we ook dit jaar weer kunnen samenwerken met Swapfiets. Ze voorzien hun fietsen van kleurrijke LED-verlichting en als de wielen draaien zie je prachtige kunstwerken, gemaakt door Ruben van Zijst (NHL Stenden Hogeschool). Kijk in de aanloop naar en tijdens LUNA goed om je heen en je ziet de fietsen voorbijrijden in de stad. Er zijn verschillende motieven, die inspelen op het LUNA-programma van toen en nu - vind ze allemaal!
Je kunt ook zelf met een lichtfiets door de stad vliegen. Kom langs op het Media Art Festival op de Snekertrekweg en vraag naar de voorwaarden.
Over Swapfiets
Swapfiets is het eerste fietsabonnement: voor een vast bedrag per maand krijg je een fiets en Swapfiets zorgt ervoor dat die te allen tijde naar behoren werkt. Mocht je Swapfiets kapot zijn, dan zorgen zij ervoor dat je binnen een dag weer een nieuwe fiets hebt en repareren ze je fiets.
60 LUNA 2023
LUNA & FRIENDS
OVER MEDIA ART FRIESLAND
Stichting Media Art Friesland presenteert actuele kunst aan een breed en divers publiek in Friesland en op andere locaties in binnenen buitenland. Hoofdactiviteit van Media Art Friesland is het jaarlijkse LUNA festival. Onze voornaamste focus ligt op talentontwikkeling en het presenteren van aanstormend (inter)nationaal talent en het verbinden van makers, programmeurs en publiek. We bieden graag experimenteerruimte en exposure aan kunstenaars en zoeken nieuwe organisatorische samenwerkingsvormen met partnerinstellingen.
Sinds 2016 gaan wij ook massief naar de openbare ruimte met de LUNA Nights. We presenteren licht-, geluids- en performancekunst van makers uit de regio en van vooraanstaande internationale kunstenaars op tal van plekken in de mooie binnenstad van Leeuwarden en bereiken daarmee een zeer groot en divers publiek.
Naast deze grotere activiteiten zijn wij het hele jaar door present met kleinere acties, workshops en samenwerkingsprojecten, ook op internationale locaties. Door culturele instellingen, bedrijven en kunstenaars wordt regelmatig een beroep op onze expertise gedaan voor advisering en conceptontwikkeling. Wij helpen regionale kunstenaars graag bij het vinden van internationale partners en worden door initiatieven uit heel Europa, en soms van daarbuiten, gevonden als samenwerkingspartner.
OVER MEDIA ART FRIESLAND 62 LUNA 2023
SPONSORS, FONDSEN EN PARTNERS 63 LUNA 2023
NEUSHOORN
LUNA worden georganiseerd door Stichting Media Art Friesland
ORGANISATIE
Andrea Möller - directeur
Jan Herman de Boer - curator LUNA Young Masters en coördinator educatie
Marinus Groen - artistiek-technisch producent
Stefan Jovanovski - productieleider LUNA Young Masters
Hielke Mous - productieleider LUNA Nights
Baukje Huizenga - vrijwilligerscoördinator en locatie producent
Iulia Udescu - assistent vrijwilligerscoördinatie en gastvrijheid
Desiré Hindriks/Magda Daniels a.i. - administratie
Alice Conforti, Dhia Dhibi en Jan Herman de Boer - programmeurs
Nothing Changes
Annemarie Seunnenga - marketing/communicatie
Marrit Timmerman, Jasmine Wouwenaar - social media
Aymen Gharbi - coördinator Text Me
Richard Bos - vormgever
Urte Ußling - webmaster
Age Dijkstra, Rob Hogenkamp - technisch producenten
Tom Meixner - fotograaf
SCOUTING, SELECTION YOUNG MASTERS
Jan Herman de Boer, Alice Conforti, Marinus Groen, Stefan Jovanovski, Michiel Koelink, Folkert Kusters, Andrea Möller, Anne Fie Salverda, Adri Schokker, T.S. Anna, Lan Hsin Tu en Elke Verwoerd
BESTUUR
Marie-Jeanne Ameln, Magda Daniels, Michiel Koelink en Folkert Kusters
GROTE DANK AAN
Faber Audiovisuals, Jaap Hoekstra en het team van Stationskwartier
Leeuwarden, Gabe Kamphuis, Marc Knip, Henk Leutscher/A Guide to Leeuwarden, AADK Spain, Nicó Dardano, Bettina Pelz, NHL Stenden
Hogeschool / afdeling Communicatie en Multimediadesign, Judith
van der Elst, Froukje Wiarda, onze educatoren pool, alle vrijwilligers, Paul Giesen/Popfabryk, Goederenland, partners, fondsen en sponsoren, en vele anderen.
64 LUNA 2023
COLOFON
DANK AAN HORECA
Deze horecabedrijven maken LUNA mede mogelijk in de vorm van maaltijden voor de makers van de kunstwerken. Smakelijke dank!
RESTAURANTSPONSOREN
65 LUNA 2023
1 LUNA YOUNG MASTERS expositie
Stationskwartier, Snekertrekweg 1
2 Anne Fie Salverda | Fractions
Doopsgezinde Kerk, Wirdumerdijk 18
3 Simon Weckert | Eternal Dream
Stationskwartier, Snekertrekweg 1
4 Stefano Cagol | Global Warning
Zuiderplein
5 Marko Bolković (Visualia Group) - LIGHT/ DARK
Oldehoofsterkerkhof
6 OCUBO | Floating Stars
Naauw 18
7 Antrilope / Clemens Rudolph | James Tesselschadestraat 3
8 Tatsuru Arai | Quantum Blokhuispoort
9 Bahzad Sulaiman | Koor Wilhelminaplein
10 tajny_projekt | Spotme
plein achter Westerkerk
11 Gudrun Barenbrock | Infinite shift
Winkelcentrum Zaailand
12 Martina dal Brollo | Con-Temporary
Studio Space
Gouverneursplein
13 Peter William Holden | The carousel
Smoel, Oosterstraat
14 Laurenz Theinert | Magical Colour Space
Lange Pijp
15 TENAM | Feeling of Loneliness
Natuurmuseum
16 De Wanderaars | Hypnagogie
plein achter Neushoorn
17 Popfabryk | KOMPOST
Blokhuispoort
18 Maaike Meindertsma | Via Rastello
RAAMH, Haniasteeg
19 Swapfiets lichtfietsen (mobiel)
SNEKERTREKWEG
3 1
19
7
PLATTEGROND LUNA 2023 66
LUNA CURRENTS WILHELMINAPLEIN OOSTERSTR. ZAAILAND WIRDUMERDIJK RUITERSKWARTIER STATION WILLEMSKADE GROTE HOOGSTR. NAAUW EEWAL MAKERSPERKSCHOENNIEUWESTAD GROTE KERKSTR. BAGIJNESTR. OLDEHOOFSTER KERKHOF VOORSTREEK GROENEWEG HOFPLEIN 14 15 17 4 6 5 8 11 10 9 13 12 67 LUNA 2023
YOUNG MASTERS
YOUNG MASTERS
NIGHTS
CURRENTS
NIGHTS CURRENTS
LEEUWARDEN LEEUWARDEN