HERINRICHTING EILAND VAN BRIENENOORD

NATUURLIJKER EN AANTREKKELIJKER

Een groene oase met getijdennatuur

Het Eiland van Brienenoord is een groene oase in Rotterdam, aan de voet van de gelijknamige brug in de A16. Het is een bijzonder eiland vol ontdekkingen met bos, grasvlakten, open water en een poel. “We leggen hier natuurvriendelijke oevers aan en maken ruimte voor getijdennatuur”, vertelt hoofduitvoerder Bert van Wijlen. “Zo wordt dit eiland nog aantrekkelijker voor bijzondere dieren en planten. Door de aanleg van twee nieuwe bruggen verbeteren we ook de toegankelijkheid.”

Het verwerken van vrijkomende grond voor de natuurvriendelijke oevers op de westpunt.

In opdracht van gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat vormen we het Eiland van Brienenoord om tot een getijdenpark waar eb en vloed meer invloed krijgen. Daardoor neemt de natuurlijke dynamiek toe en wordt het eiland een veilige thuishaven voor bijzondere planten en dieren. Daarnaast verbeteren we de toegankelijkheid, waardoor het eiland ook voor mensen een aantrekkelijke plaats wordt voor recreatie.

Toegankelijkheid

“Al voordat we aan de slag konden, stonden we voor onze eerste uitdaging: hoe krijgen we ons zware materieel ter plaatse? Het eiland is met het vasteland verbonden via een smalle, stokoude brug. Daar konden we met onze zware machines echt niet overheen. De oplossing: een robuust aanlandingsvaartuig dat we als een enorme veerpont inzetten. Een mooi voorbeeld van onze creativiteit.”

Eb en vloed

“In dit deel van de Nieuwe Maas merk je duidelijk de invloed van de Noordzee; er is een groot verschil tussen eb en vloed, wat zorgt voor een fors wisselende, sterke stroming. Met dit project geven we het tij meer invloed op de oost-, zuid- en westzijde van het eiland. De lagere delen van dit getijdenpark vallen straks droog bij eb en komen bij vloed weer onder water te staan. Hierdoor ontwikkelt het eiland zich tot een waardevol gebied voor deltanatuur.”

“Het is een bijzonder eiland midden in Rotterdam vol ontdekkingen met bos, grasvlakten, open water en een poel.”

Wegen en bruggen

“Ook de bereikbaarheid van het eiland wordt onder handen genomen. We leggen onder meer nieuwe wegen, wandelpaden, een vlonderpad en een uitkijkpunt aan. Daarnaast krijgt het eiland twee nieuwe toegangsbruggen. In de buurt van de Kreeksehaven leggen we landhoofden en toegangswegen aan voor de nieuwe brug. Die heeft een beweegbaar deel met een lengte van 16,50 meter en een totale lengte van 63 meter. Zodra deze brug klaar is, wordt de oude toegangsbrug gesloopt en vervangen door een vaste brug van zo’n 70 meter lang.”

Ecologie

“Dat het Eiland van Brienenoord een bijzonder natuurgebied is, merk je meteen. We hebben hier zelfs al een bever gespot. Daarom heeft gemeente Rotterdam in het bestek bijzondere eisen opgenomen op het gebied van ecologie. We hebben wekelijks overleg met een ecoloog, die de werkgebieden vrijgeeft voordat we aan de slag gaan. Zo zorgen we ervoor dat onze werkzaamheden de natuur zo min mogelijk verstoren. Bij het rooien van bomen en het verwijderen van de stobben (boomwortels) letten we er bijvoorbeeld op dat we geen nestelende vogels verstoren. Ook zijn er speciale schermen geplaatst, zodat vleermuizen het eiland kunnen blijven gebruiken als foerageergebied. Het voormalige bouwdok voor de Rotterdamse metro, dat op het eiland ligt, is inmiddels een waardevolle zoetwaterplas in het brakke water van de Maas. Daarom gaan we zeer voorzichtig te werk. Deze aandacht voor ecologie vraagt veel flexibiliteit. Soms moeten we onze planning bijstellen als bepaalde werkzaamheden nog niet mogelijk blijken te zijn.”

Combinatie

“Voor dit project zijn we een combinatie aangegaan met G. van der Ven B.V. Aannemingsbedrijf. We werken prettig met elkaar samen binnen een gemengd projectteam dat alle taken onderling verdeelt. We zijn begin dit jaar van start gegaan en zijn naar verwachting in de zomer van 2021 klaar. Dan hebben we een bijzonder natuurgebied gerealiseerd dat voor veel Rotterdammers een natuurlijke uitvlucht zal worden te midden van een drukke wereldstad.”

Foto: Paul Martens

“De natuur is in ontwikkeling terwijl we aan het werk zijn; er is zelfs al een bever gespot.”

Projectkenmerken

- Aanleg van een getijdenpark met meer invloed van eb en vloed. - Baggeren, droog grondverzet en kust- en oeverwerk. - Aanleg van een beweegbare en een vaste brug. - Werken in een groene parel in het centrum van een metropool. - Bouwrijp maken, bodemsanering, aanbrengen van asfalt en bestrating.

Opdrachtgever

Gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat

Locatie

Eiland van Brienenoord, Rotterdam

Het beste van beiden

“Dankzij wederzijds begrip en vertrouwen komen we samen tot de best mogelijke oplossing.”

Projectleider Tom Gerrits (links) en hoofduitvoerder Bert van Wijlen (rechts).

Voor dit project hebben Martens en Van Oord en G. van der Ven B.V. Aannemingsbedrijf hun krachten gebundeld in een combinatie. “We voeren alle taken gezamenlijk uit”, vertelt projectleider Tom Gerrits, zelf werkzaam voor Van der Ven. “Daardoor krijgt de opdrachtgever het beste van beiden.”

“Op het Eiland van Brienenoord werken we als één projectorganisatie samen. Daarbij overleggen we steeds wat de meest efficiënte manier van werken is. En dan kan het zomaar gebeuren dat een kraan van Van der Ven een wagen van Martens en Van Oord staat vol te laden en dat onze uitvoerder de mensen en machines van Martens en Van Oord aanstuurt.”

“Omdat we allemaal in dezelfde branche werken, hadden we elkaar zo gevonden. Toch zijn er subtiele verschillen in aanpak. Martens en Van Oord is gewend om in grotere stappen te denken, bijvoorbeeld bij het zetten van schroefinjectiepalen. Zij laten die taak in z’n geheel over aan een onderaannemer, terwijl wij in zo’n geval kijken of we bepaalde onderdelen toch zelf kunnen doen. Daar leren we van.” “Voor mij als projectleider is dit een uitdagende klus vanwege de verschillende disciplines en de zaken waarmee je te dealen hebt bij een werk in uitvoering. Zo hebben we te maken gehad met een wijziging in onze eigen werkwijze bij het overzetten van materiaal, een nieuw tijdelijk handelingskader voor PFAS en een brug met een zeer strakke planning. Ook het terrein biedt allerlei hindernissen. Zo blijkt de grond meer puin te bevatten dan gedacht en moeten we inspelen op diverse uitdagingen op het gebied van ecologie.”

“Gelukkig is de relatie met gemeente Rotterdam goed. Dankzij wederzijds begrip en vertrouwen kunnen we de uitdagingen op ons pad open en eerlijk bespreken en samen nadenken over de best mogelijke oplossing.”

Benieuwd naar de bouw? Volg het live via de webcam.

Kijk je mee?

De stalen hulpconstructie tijdens de bouw van de nieuwe oostelijke brug.

Het graven van natuurvriendelijke oevers.

bekijk Gemeente Rotterdam hem hier

heeft een prachtige impressie gemaakt van het herinrichtingsontwerp.