DUURZAME SCHEEPVAART MAGAZINE by Maritiem Media

Een speciale uitgave van

Het duurzame succes van De Waal

Jan en Anita Drenth

‘Het gaat om onze toekomst als ondernemers’ Oceanium in Blijdorp

Lekker duurzaam naar de haaien EEN SPECIALE UITGAVE VAN

In gesprek met havenmeester René de Vries

Henk Schipper van ELV

‘Wrang om te horen dat wij conservatief zijn!’

Services Air Export Import Traffic Ocean Export Automation Services Cargo Insurance Customs Brokerage

Rotterdam Office Nijverheidsweg 62 3341 LJ Hendrik Ido Ambacht

î?&#x2039;

www.clearfreight.com

VOORWOORD

‘Boordevol optimisme’

Samen met minister Cora van Nieuwenhuizen kijkt de maritieme sector naar een duurzame toekomst

FOTO MINISTERIE I&W/ROBIN UTRECHT

Voor u ligt een magazine vol optimisme. Een magazine met prachtige, interessante verhalen over verduurzaming van de Nederlandse maritieme sector en de binnenvaart in het bijzonder. Van eenvoudige maatregelen tot boeiende innovaties om schoner en zuiniger te kunnen varen. Onze minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat wacht nog op meer concrete input vanuit de brede maritieme wereld om tot een Green Deal en steun van de overheid te kunnen komen. Vanuit het veld - of beter vanaf het water - laten we haar al vele voorbeelden en plannen van vergroening zien.

Natuurlijk, we zijn nuchter. In de sector wordt ook gewezen op een gebrek aan visie: waar willen we naar toe met de binnenvaart? Ook klinkt er best gemor over miljoenensubsidies die beter kunnen worden besteed aan de transitie van de gehele vloot van de 8279 Nederlandse binnenschepen. Wij spraken met ondernemers die willen innoveren, wat nodig is om stappen te kunnen zetten richting een nog schonere en zuiniger binnenvaart. Om te kunnen blijven concurreren met weg en spoor en om een alternatief te bieden voor die ellenlange files. Ondernemers die bereid zijn diep in de buidel te tasten voor investeringen die niet per definitie worden terugverdiend, maar wel bijdragen aan een leefbare wereld voor de volgende generaties. Een hoopvol begin van het nieuwe jaar 2019! Kent u ook innovatieve projecten, goede verhalen over verduurzaming? Laat het ons vooral weten voor de volgende editie van dit Duurzame Scheepvaart magazine. Namens uitgever Maritiem Media wensen wij u veel leesplezier!

2,1 MEGATON 2,1 megaton CO₂ stoot de binnenvaart jaarlijks uit. In 2030 moet dat zijn teruggebracht tot maximaal 1,7 megaton. Deze besparing van 20 procent staat gelijk aan de uitstoot van bijna 50.000 huishoudens. In 2050 moet ook de binnenvaartsector klimaatneutraal zijn. Ellen Lengkeek & Conny Taheij

DUURZAME SCHEEPVAART

Colofon

UITGEVERIJ MARITIEM MEDIA

www.duurzamescheepvaart.nl

 078 64 54 286  info@maritiemmedia.nl  www.maritiemmedia.nl Jan Valsterweg 104 3315 LG Dordrecht

Coverfoto met dank aan De Waal BV Machinefabriek en Scheepstechniek

Redactie

Studio

Advertentieverkoop Jan van Laar  06 5132 0758

Disclaimer

Ellen Lengkeek Conny Taheij Leo van Teeffelen

 jan@maritiemmedia.nl

Tom Snoek  06 3634 7172  tom@maritiemmedia.nl

Vanessa Lingsveld  06 1283 1949  vanessa@maritiemmedia.nl

Traffic

Jolanda Rijsdijk  06 5254 9450  jolanda@maritiemmedia.nl

Kees van der Wilt  kees@maritiemmedia.nl

De redactie is niet aansprakelijk voor gegevens door derden verstrekt. Druk- en zetfouten voorbehouden. Het Duurzame Scheepvaart magazine is een gratis uitgave van Maritiem Media. Niets van deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Duurzame Scheepvaart MGZN is een uitgave van Maritiem Media. Maritiem Media is de uitgever van Maritiem Courant, het maandelijkse vakblad voor de scheepvaart, haven en maritieme sector. Heeft u interesse om een uiting te plaatsen in dit vakblad? Neem dan contact met ons op.

FUNCTIONEEL ONTWERP ONTWIKKELEN EN VERVAARDIGEN VAN DUURZAME LNG-OPLOSSINGEN VOOR SCHEPEN EN HAVENACTIVITEITEN

WWW.KOOIMANMARINEGROUP.NL

KOOIMAN MARINE GROUP | LINDTSEDIJK 84 | 3336LE ZWIJNDRECHT | (T) +31 (0)78 61 00 477

Inhoudsopgave

Groene hubs in oceanen 6

BIOBRANDSTOFFEN:

LAAGHANGEND FRUIT BOVEN DE SECTOR

6 Biobrandstoffen: Laaghangend fruit boven de sector

Bewijs schoon schip op papier

10 In gesprek met havenmeester René de Vries

14 Arie Koedood is klaar voor the battle 18 Project ERP Trimergo T2 20 Easyflow: Het duurzame succes

SCHEEPSWERF POPPEN

PIONIER IN REDUCTIE CO₂-UITSTOOT

‘Bewijs schoon schip op papier’

Dankzij nabehandelingssysteem Xeamos MPAT:

van De Waal 26 Motor vrachtwagen maakt belofte waar 28 Verhoef EMC specialist in maritieme elektrische systemen 31 Laat de zon maar schijnen 32 Hybrid Ship propulsion: De omslag naar emissieloos en zuinig elektrisch varen 34 Gelijke rechten voor schone oude en nieuwe schepen

Groen naar de overkant met veerpont Blankenburg

37 Met Oechies naar duurzame toekomst 38 Reinplus Fiwado Bunker levert steeds meer biobrandstof van GoodFuels Marine

31 55

Laat de zon maar schijnen

41 Henk Schipper van ELV is trots op pionierende leden 4 3 Scheepswerf Poppen: Pionier in reductie CO2 uitstoot

45 Comfortsaver bespaart 50 procent water

47 Zulu's ook goed bij lage waterstanden 49 Discom ziet sterke groei emissieprojecten

51 Njord power zet dieselmotor op een gezonder dieet 53 Pure Water is duurzaamheid in alle facetten

55 Groen naar de overkant met veerpont Blankenburg

57 Pon Power: hergebruik onderdelen Toekomstbestendige Sendo Liner;

Een bijzonder slim en toekomstbestendig schip 62 DUURZAME SCHEEPVAART

bij motorrevisie 58 Werken vanuit een veilige cloud met Logic Vision

62 65

Toekomstbestendige Sendo Liner Portliner vaart dit jaar

Het gebruik van alternatieve- en biobrandstoffen is een hot item in de scheepvaartsector. LNG, GTL, methanol, biodiesel en met name HVO’s zoals van de merken GoodFuels en Future Fuels gebruikt als drop-in, zijn inzet van schoner en goedkoper varen door besparing op gasolie.

BIOBRANDSTOFFEN:

‘LAAGHANGEND FRUIT BOVEN DE SECTOR’ Het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart volgt de ontwikkelingen op de voet. Hoewel we steeds verder komen met het vinden van alternatieven voor fossiele brandstoffen, is er immers nog een wereld te onderzoeken en te winnen. En wat is nu precies de norm waar schippers en ondernemer zich aan moeten houden? Wie moet? Wie mag? En wie kan? En is er onderscheid tussen bestaande schepen, schepen die hermotoriseren, nieuwe schepen en schepen die ook nog eens de haven Rotterdam aandoen. ,,Bestaande schepen hoeven in principe ‘niets’, er is geen wetgeving die ze verplicht te verschonen’’, benadrukt EICBdirecteur Khalid Tachi nog maar eens. ,,Maar de maatschappelijke druk neemt toe en het concurrentievoordeel ten opzichte van andere vervoersmodaliteiten kan afnemen. Bestaande schepen die na 2025 het Rotterdame havengebied willen binnenvaren, moeten voldoen aan CCR2 emissie-eisen. Schepen die na de overgangstermijn hermotoriseren of nieuw gebouwd worden, moeten al direct aan de nieuwe emissie-eisen voldoen zoals in de NRMM Stage V is vastgelegd.’’

Portemonnee Biobrandstoffen worden gezien als laaghangend fruit; vooral HVO of andere synthetische diesel uit hernieuwbare energiebronnen of biomassa. Schipper Johnny Scholten kan er over mee praten met zijn motorschip Mokum. ,,Ik geloofde het eerst niet, maar ik vaar al jaren een vaste route vanuit Nederland naar België en weet dat ik dan 2000 liter gasolie verbruik. Ik ben begonnen met het bijmengen van een adjectief en bespaar op de vaartocht nu 100 liter gasolie. Dat scheelt echt in de portemonnee en de motor is schoner.’’

Combinaties HVO is feitelijk een simpele en snelle drop-in-oplossing, ook omschreven in het recente E4tech-rapport dat geëvalueerd is door het Platform Duurzame Biobrandstoffen; een academische studie waarbij gekeken is naar beschikbaarheid van biobrandstoffen en toepasbaarheid in de scheepvaart. Het vraagt geen aanpassingen aan de huidige aandrijflijn en ook geen extra infrastructuur.

Shell’s GTL-fabriek in Quatar.

Khalid Tachi: ,,De sector mikt op een bijmenging van 30 tot 50 procent met fossiele diesel. Bij massale overstap op bijvoorbeeld een mengsel van 30 procent HVO met gasolie (B30) reduceert de gehele vloot de CO2 prestaties met 30 procent. De kosten van een dergelijk mengsel zullen duurder zijn, maar kunnen ook worden beperkt als de sector er Europees op inzet. Wel is het zo dat biodiesel (HVO) maar in een beperkte mate een verbetering van de luchtkwaliteit met zich meebrengt. Denken in slimme combinaties is nog altijd vereist.‘’

Alternatieven De zoektocht naar alternatieven is al jaren aan de gang en begon onder meer met het ontdekken van het relatief goedkopere LNG (vloeibaar gemaakt aardgas) ten opzichte van gasolie, dat bovendien schoner verbrandt. Een infrastructuur met LNGbunkerstations komt langzaam op gang. Bijzonder is de bouw van de FlexFueler door Titan LNG waarvan het Zwijndrechtse bedrijf AMS de operator is. FlexFueler is de naam van het eerste vaartuig dat LNG via het water levert aan binnen- én zeeschepen. Zij zijn daardoor niet langer afhankelijk van LNG-bunkering op locaties aan wal door vrachtwagens. De FlexFueler levert tot 560Cbm LNG per uur. ,,Het schip is gebouwd en ligt klaar in Tsjechië, maar kon door het lage water niet eerder naar Nederland komen’’, aldus directeur Ton van der Molen van AMS, dat de bemanning levert. ,,We gaan volgens planning dit

DUURZAME SCHEEPVAART

EUROPESE EIS Tegen 2030 moet zeker 14 procent van de brandstof voor de transportsector in Europa uit hernieuwbare bronnen komen. Er komt een verbod op biobrandstoffen van de eerste generatie, bijvoorbeeld geproduceerd van voedingsgewassen zoals maïs, suikerriet en hout, waarvoor weiden of bossen moesten wijken.

‘Denken in slimme combinaties is nog altijd vereist’

Onderzoek naar schonere brandstoffen.

FOTO’S SHELL INTERNATIONAL LTD

WAT IS HET?

Khalid Tachi van het EICB. - HVO: Hydrotreated Vegetable Oil. - GTL: Gas to Liquid, geproduceerd door Shell. Een synthetische diesel vervaardigd uit aardgas. voorjaar in de vaart, nadat de FlexFueler verder is geassembleerd bij scheepswerf Kooiman in Zwijndrecht.’’ Behalve de inzet van alternatieve brandstoffen, waaronder ook bio-methanol en waterstof, zijn er veel belovende oplossingen mogelijk om schoner en duurzaam te varen. Tachi: ,,Er wordt uiteraard ook ingezet op elektrisch varen. Belangrijk is dat we alternatieven verder ontwikkelen, ook op gebieden als businesscases, veiligheid, infrastructuur en wetgeving. Voor de komende tien jaar hebben we nog alle alternatieven nodig om op termijn tot een trechtering te komen.”

DUURZAME SCHEEPVAART

- Methanol: Verbrandt bijna even schoon als LNG. De energiedichtheid is veel lager dan die van gasolie. Er is ongeveer twee keer zoveel volume nodig om hetzelfde vaartraject af te leggen. Momenteel varen er nog geen binnenvaartschepen op methanol. LNG: Vloeibaar gemaakt aardgas, is schoner maar vraagt nu nog een grote investering aan boord.

Green Award

Quality • Safety • The environment

Een certiﬁcerings- en stimuleringsprogramma voor de scheepvaart Samen dragen we wereldwijd bij aan duurzaam transport over water

Het eerste Platinum label

HAVE A LOOK HERE 

www.greenaward.org

Anita en Jan Drenth-Meinen van ms Mejana

‘Bewijs schoon schip op papier’

Jan en Anita Drenth-Meinen hebben drie jaar apparatuur aan boord die continu zaken als snelheid, verbruik en uitstoot meet. ,,Er wordt veel gepraat over duurzamer varen en we zien het effect met eigen ogen, maar nu komt echt eens op papier hoe schoon de verschillende systemen werkelijk zijn.”

Anita en Jan Drenth-Meinen willen met hun vergroende schepen bijdragen aan het leefbaar houden van de aardbol.

35 SCHEPEN ONDER DE LOEP Vijfendertig schepen met verschillende voorstuwing- en nabehandelingssystemen en brandstoftoepassingen doen mee aan het programma Clean Inland Shipping (CLINSH). Drie jaar worden deze schepen gemonitord en deze toepassingen gedemonstreerd op verbruik en uitstoot. Zodat gegevens van proefstanden worden afgezet tegen informatie uit de praktijk. Ook de mogelijkheden voor het breder introduceren van walstroom wordt onderzocht, zodat er minder generatoren hoeven te draaien. De resultaten worden gebruikt voor lokale, regionale, landelijke en Europese overheden om nieuw beleid te kunnen maken voor het vergroenen van de waterwegen en om schippers meer informatie te bieden over de meeste effectieve maatregelen voor het vergroenen van hun schip. In 2021 moeten de gegevens beschikbaar komen.

DUURZAME SCHEEPVAART

Dat is voor het echtpaar reden om sinds juli 2018 met hun ms Mejana (135m x 15m) mee te doen aan het programma Clean Inland Shipping (CLINSH). Net als op hun andere, grotere containerschip ms Marajo – beiden in de vaart sinds 2003 - hebben Anita en Jan op de Mejana een compleet nabehandelingssysteem met katalysator en roetfilters van Solfic laten installeren. ,,Daar hadden we al drie jaar goede ervaringen mee. We zijn ervan overtuigd dat het schoner is, want onze woning en boeing blijven wit”, vertelt Jan, die geladen met containers vaart tussen Rotterdam en Antwerpen en ZuidDuitsland. ,,Wij vinden dat we moeten vergroenen. Er komen steeds meer mensen op deze aardbol, die we leefbaar moeten houden voor de volgende generaties. En als Stage V van kracht is, mag je niet eens meer overal varen als je niet schoon bent. Het gaat dus ook om onze toekomst als ondernemers.”

Belasting Dat het CLINSH-programma een derde van de aanschaf bekostigde, hielp wel mee bij de beslissing om het nabehandelingssysteem op hun tweede schip te installeren, erkent Drenth. ,,Behalve de aanschaf en het installeren à 280.000 euro ben je jaarlijks nog eens zo’n 30.000 euro kwijt aan ureum en onderhoud. Naar mijn mening zouden schippers op belastingniveau een tegemoetkoming moeten krijgen, net als bij groene auto’s. Verladers en bevrachters dragen over het algemeen weinig bij”, stelt Jan. ,,Gelukkig zijn er voor schone schepen wel tegemoetkomingen in het havengeld, zoals in de Rotterdamse haven. Dan pak je 7000 tot 8000 euro per jaar mee. Dat is super en zou veel meer, ook in België en Duitsland, moeten gelden. Dat maakt het vergroenen haalbaar voor meer collega’s.”

Havenmeester René de Vries: ,,Rotterdam participeert in innovaties om de haven vooral toekomstbestendig te houden.’’ FOTO’S EN ILLUSTRATIES HAVENBEDRIJF ROTTERDAM

DUURZAME SCHEEPVAART

In gesprek met havenmeester René de Vries

NOG SLIMMER AANMEREN IN ROTTERDAMSE HAVEN Voordat we autonoom varen en de koelkast aan boord zelfstandig stroom koopt van een collega-schipper met zonnepanelen aan dek, is er nog een wereld te gaan voor de binnenvaartsector. Ondenkbaar is het trouwens niet met de komst van het 5G-netwerk.

Ook havenmeester René de Vries van de Port of Rotterdam is nuchter waar het complexe duurzame innovaties betreft en snelle maritieme toepassingen in zijn haven. Dát de havens Rotterdam en Dordrecht mee veranderen, leidt voor De Vries geen twijfel. De eerste noviteiten zijn immers daar en de Rotterdamse haven wordt met het jaar slimmer. Als we op de nieuwe aanlegplaatsen staan bij het Calandkanaal is verduurzaming en modernisering van de binnenvaart letterlijk tastbaar. Er is een veilige ‘luie’ trap, de langere loopbrug is gemaakt van ‘biobased hars’ en er zijn paalhula’s voor het onderwaterleven. Op een dynamisch scheepvaartverkeer informatiepaneel lezen we wanneer plaatsen beschikbaar zijn. Terwijl een binnenvaartschip aanmeert en de trossen om de slijtvaste kunststof kop van de meerpalen slaat, stapt René de Vries een paar kilometer verderop zijn werkkamer binnen in het World Port Center aan de Wilhelminakade. Uiteraard met geweldig uitzicht op de haven. Hij komt zojuist terug van een overleg met de Werkgroep Binnenvaartbelangen Rotterdam dat twee keer per jaar plaatsvindt. ,,Dat ging uiteraard over de lage waterstanden’’, vertelt hij. ,,En over de nieuwe ligplekken voor duwbakken in de Maas, drinkwatervoorzieningen op de Tweede Maasvlakte en infrastructuur, zoals ligplaatsen in de Maashaven en het Botlekgebied. Belangrijk daarbij is de vraag vanuit deze werkgroep of we meer reserveringen kunnen maken voor de binnenvaart in de haven van Rotterdam.’’ LEES VERDER OP VOLGENDE PAGINA 

DUURZAME SCHEEPVAART

Autonoom varen

‘We hebben goede

infrastructuur en goede binnenvaartschippers’ Reserveringen Het Binnenvaart Ligplaats Informatie Systeem (BLIS) voor de Rotterdamse haven wordt mogelijk uitgebreid met nog meer praktische informatie. Studenten van de Hogeschool Rotterdam doen onderzoek hiernaar. BLIS is sinds 2014 in gebruik. Op een digitale kaart is de actuele bezetting van ligplaatsen voor de binnenvaart zichtbaar. De Vries: ,,Het gaat soms om het verdelen van de schaarste. In de drukke Merwehaven en zeker het Botlekgebied is niet altijd plek. Dan is het zonde van de brandstof als je daar voor niets naar toe bent gevaren. Met een groep gamechangers is nu gesproken over het maken van meer reserveringen van ligplaatsen. Als je in Dordrecht bent, is het handig om te weten wanneer een schip plaatsmaakt in de Botlek. Nog mooier zou het zijn als je ook weet wanneer je potentiële buurman weer vertrekt. Wanneer je weet dat iemand ’s nachts moet gaan varen, dan kun je er voor kiezen om er wel of niet naast te gaan liggen en scheelt je dat een onderbreking van je nachtrust.”

Digitalisering van de haven en autonoom varen neemt nu weliswaar een vlucht, maar schipper en bemanning aan boord blijven de komende jaren een vertrouwd beeld in de haven. Taken zullen wel worden overgenomen, voorspelt De Vries. Rotterdam participeert in innovaties om de haven vooral toekomstbestendig te houden. Zo worden experimenten met autonoom varen - de binnenvaart voorop gevolgd en heeft het Havenbedrijf een floatinglab ingezet. De Vries: ,,We hadden onlangs minister Cora van Nieuwenhuizen op bezoek tijdens de Innovation Expo 2018 waarbij ze meevoer met de op afstand bestuurbare sleepboot van Kotug. De kapitein van het schip bestuurde het vaartuig vanaf de wal en demonstreerde hoe het onbemande schip een brand bluste. Daar waren overigens nog wel zeven simkaarten bij nodig. Er gaat ontzettend veel data heen en weer. Om onze haven voor te bereiden op de komst van autonoom varen, hebben we een patrouillevaartuig omgebouwd tot een bemand drijvend laboratorium. Daar wordt data verzameld over bijvoorbeeld de bediening en het vermogen van het vaartuig. Als haven willen we straks wel klaar zijn als de eerste autonome schepen worden ingezet en kunnen ‘communiceren’ met kademuren, via laadpalen of laad- en loskranen. De data van ons floatinglab stellen we beschikbaar aan het bedrijfsleven en het onderwijs, zodat zij verder onderzoek kunnen doen. Al diverse bedrijven hebben er gebruik van gemaakt.’’

BIOBRANDSTOF Een op de drie patrouillevaartuigen van het havenbedrijf vaart op 100 procent biobrandstof.

Het Havenbedrijf heeft een patrouillevaartuig omgebouwd tot een bemand drijvend laboratorium om data te verzamelen.

DUURZAME SCHEEPVAART

Drones Ook drone-technieken voor boven en onder water zijn gedemonstreerd op Innovation Expo 2018. ,,Drones kunnen ons helpen in de haven. Neem bijvoorbeeld het recente olielek uit de bulktanker Bow Jubail in onze haven, waarbij de olie ook de Maas en Nieuwe Waterweg in stroomde en waarvan de binnenvaart veel last had. Een drone van de brandweer kun je dan goed gebruiken bij het snel in kaart brengen van de omvang van de vervuiling. Daar willen we als haven graag aan meewerken. We zetten de haven ook vol met sensoren voor het combineren van datastromen, zodat we de haven slimmer kunnen maken.’’

Swipen vervangt marifoon Ook in het drukke marifoonverkeer krijgt digitalisering een grotere rol. Schippers die nu in het Botlekgebied varen merken regelmatig dat het marifoonverkeer overbelast is. ,,Ze komen er niet tussen”, erkent havenmeester René de Vries. Daarom is het Havenbedrijf gestart met pilots waarbij schippers kunnen aangeven welke kant ze op willen door te swipen op een computerscherm. En de verkeersbegeleiding deelt radarbeelden met loodsen, zodat ze de marifoon minder hoeven te benutten. Binnenvaartschippers weten via het AIS (Automatic Identification System) ook steeds meer van elkaar. ,,We hebben loodsen met laptops voor precisienavigatie naar de zeeschepen met daarin ook informatie uit ons radarsysteem. De binnenvaart digitaliseert ook meer. Er komt meer gedeeld beeld. De communicatie wordt zeker anders de komende jaren, maar nog niet alle systemen zijn zover. Wel moeten we voorop blijven lopen om dit soort systemen te ontwikkelen en te stimuleren.”

Criminelen Digitalisering van de haven en maritieme sector vraagt een andere manier van beveiligen. ,,Fysiek is al veel met elkaar verbonden in de haven, maar we werken natuurlijk steeds meer digitaal. Onze afhankelijkheid van ict wordt steeds groter. En met z’n allen zijn we nog te naïef als het gaat om beveiliging. Denk maar eens aan je eigen wachtwoorden. Hoe vaak vervang jij die? Dat was voor ons reden om twee jaar geleden te starten met een bewustwordingscampagne FERM. Met cybercafés, een actuele website, cyberoefeningen. Belangrijk is dat ondernemers weten wat ze zelf kunnen doen om te voorkomen dat ze worden gehackt”, waarschuwt De Vries. ,,Vorig jaar hebben we gezien hoe dramatisch dit uitpakte voor Maersk, waar de computersystemen werden getroffen door een wereldwijde cyberaanval en twee terminals enkele dagen niet konden draaien. Het was natuurlijk niet zo dat daardoor de hele haven plat lag. Maar we weten dat criminelen nu zelfs

‘Als verladers vergroenen,

beweegt de binnenvaart mee’ DUURZAME SCHEEPVAART

usb-sticks klaarleggen bij ingangen van bedrijven in de hoop dat personeel deze intern gebruiken. Als Havenbedrijf zijn wij ons bewust van de gevaren. Uiteraard zijn ook de nieuwe apps die voor binnenvaart worden ontwikkeld gescheiden van onze operationele diensten. Je kunt zelf een eerste dijkje opwerpen door zorgvuldig te zijn.’’

Havengeld Behalve slimmer wil het Havenbedrijf ook schoner zijn en minder uitstoot van motoren stimuleren. De Vries: ,,We stimuleren de zeevaart om schonere brandstof te gebruiken en voor de binnenvaart willen we zelfs gaan naar nul euro havengeld als deze schepen helemaal schoon varen.’’

SCHONE HAVEN Schone binnenvaart wordt gestimuleerd met korting op het havengeld. Afhankelijk van het bezit van een Green Award-certificaat en de prestaties van de voortstuwingsmotoren ten opzichte van de CCR2 emissie-eisen, kan de korting oplopen tot 30 procent. In 2016 ontvingen bijna 600 binnenvaartondernemers een korting. Omgekeerd geldt dat binnenvaartschepen die niet aan de CCR2-emissienormen voldoen 10 procent opslag op het havengeld afrekenen. De opbrengsten daarvan worden afgedragen aan het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) om via die route bij te dragen aan de vergroening van de binnenvaart.

1250 Van de RiverGuide-app maken nu 1250 schippers gebruik en negen overheidsorganisaties delen hun gegevens. Recent zijn ook de provincie Overijssel en de haven van Moerdijk aangesloten op de app. Ook zo’n 3000 recreanten hebben de app geïnstalleerd.

ARIE KOEDOOD IS KLAAR VOOR THE BATTLE

‘HET ZIT NIET IN MIJ OM AF TE WACHTEN’

,,Met het containerschip Ivernia van de HTS Group, dat wij voor de familie Heuvelman hebben uitgerust met twee Mitsubishimotoren met een nabehandelings- en monitoringsysteem, willen we aantonen hoe schoon een modern binnenvaartschip is ten opzichte van de schoonste vrachtwagen. Er zijn ontzettend veel berekeningen op papier. Maar nu moeten we eens toe naar een praktijkvoorbeeld. Ik weet het antwoord al, maar we moeten het nu eens bewijzen. Het zit niet in mij om af te wachten. Als niemand het doet, doen wij het”, zegt Arie Koedood van Koedood Dieselservice, mede-eigenaar van Emigreen. ,,De dieselmotor staat bij de gemiddelde mens inmiddels in een negatief daglicht. Maar ik kan je dit vertellen: er is geen zuiniger motor dan een dieselmotor. En met een behandelingssysteem van roetfilter en katalysator reduceer je roet en fijnstof tot wel 97 procent. Dat is vooruitgang, want van roet en NOx hebben wij mensen zelf echt last. In combinatie met een accupakket kun je bovendien zero-emissie varen als dat nodig is in bijvoorbeeld de

COMPUTER PROGRAMMA: UITSTOOT PER CONTAINER

Hoe schoon en zuinig is een binnenvaartschip echt ten opzichte van een vrachtwagen? Koedood Dieselservice en Emigreen durven de battle wel aan. In 2019 staat de praktijktest op de planning. 14

Koedood ontwikkelt samen met andere partijen een computerprogramma waarbij per container berekend kan worden hoeveel CO₂ ( brandstof)en NOx uitstoot het vervoer kost van A naar B. Arie Koedood: ,,Het doel is aan te tonen aan grote bedrijven, zoals IKEA, Red Bull en Audi, dat de binnenvaart de meest zuinige (CO₂-uitstoot) en schone (NOx) modaliteit is. Dit computerprogramma hopen we begin 2019 operationeel te hebben.’’

DUURZAME SCHEEPVAART

Arie Koedood: ,, Steeds meer partijen weten dat wij bezig zijn met duurzame projecten en daarom worden we bij interessante projecten betrokken.”

‘Ik weet het antwoord al, maar we moeten het nu eens bewijzen’

Rotterdamse haven. Goedkoop is het niet, maar de techniek is er wel.”

Waterstofcel Koedood voorziet een groei van elektrische voortstuwing via een combinatie van een dieselmotor met generatorsets. ,,Of met een accupakket ertussen, waardoor je de generatoren een paar uur kunt uitzetten. Met het koppelverband Indus hebben we al laten zien dat een volledig elektrische aandrijving mogelijk is.”

CERTIFICERING STAGE V: HOE VERDER? Het certificeren van een motor vraagt momenteel om 2500 uur ofwel 1 jaar en 3 maanden proefdraaien in een normale 40-urige werkweek. Denk aan brandstofkosten, proefstandkosten en meetkosten door een geaccrediteerde meetinstantie. Alleen dan kunnen de gevolgen van de veroudering van de motor, roetfilter en katalysator voldoende worden aangetoond. ,,Dit kost voor een gemiddelde motor minimaal 1 miljoen euro”, licht Arie Koedood toe. In samenwerking de VIV, het EICB en TNO is er een voorstel in de maak aan de RDW, de certificerende instantie in Nederland. ,,Het is niet zozeer de techniek, want we hebben met Emigreen lange ervaring met roefilters en katalysatoren, maar het is de procedure om het effect aan te tonen.’’ Koedood moet garanderen dat de installatie 10.000 draaiuren probleemloos kan functioneren.

DUURZAME SCHEEPVAART

De nieuwste ontwikkeling is de inzet van een waterstofcel in plaats van generatoren. HPS (Hybrid Ship Propulsion), waarin Koedood participeert, ontwikkelt momenteel voor twee chemicaliëntankers een voortstuwingsinstallatie op 400Kw waterstofcellen. Planning in de vaart: september 2019. ,,Schepen kunnen daarmee emissievrij door havens varen. Er is nog een lange weg te gaan, maar we staan niet stil.”

Onduidelijk Komende jaren staat op het gebied van vergroening enorm veel te gebeuren. ,,En wij willen met ons neus vooraan staan”, verzekert Koedood grijnzend. ,,Jaren geleden heb ik al gezegd dat we ons moeten profileren op het gebied van duurzaamheid en het zoeken van oplossingen. Er is niet één oplossing. Elke aanpassing is maatwerk. Stel jezelf de vraag: wat ben ik van plan? Vaar ik nog lang of verkoop ik mijn schip over een paar jaar. Wat is mijn vaarprofiel en mijn toekomstbeeld? Wij kunnen meedenken over opties, effecten, terugverdientijden en kunnen alle oplossingen aanbieden.” De Ambachtse ondernemer merkt dat schippers wel willen investeren in ‘groen’, maar dat er nog altijd veel onduidelijkheid is over de Europese emissie-eisen: Stage IV, Stage V of is een CCR2motor nog voldoende om nog overal te mogen varen? ,,De meeste schippers kiezen nu toch voor een CCR2-motor. Daarmee maak je al een klapper qua uitstoot. De combinatie met een complete nabehandelingsinstallatie is helaas voor veel schippers financieel nog een brug te ver.“ Wat heeft de focus op duurzaamheid het bedrijf tot nu toe gebracht? ,,Innovatieve projecten kosten vooral geld. Toch heb ik er geen spijt van. We hebben heel veel kennis opgebouwd en doen dat nog dagelijks. Steeds meer partijen weten dat wij hiermee bezig zijn en daarom worden we bij interessante projecten betrokken. We krijgen gelegenheid advies uit te brengen en kennis te delen. Of je nu je huis isoleert, een nieuw pand of je binnenvaartschip. Vergroening kost natuurlijk geld, je bent in eerste instantie natuurlijk duurder uit.’’

BALLAST WATER MANAGEMENT TREATMENT As of 8 September 2017, when the BWM treatment entered into force, exciting vessels need to meet the ballast water treatment standard by the date of a specified renewal survey. Ship owners and –operators looking for the most optimal “approved” system, which cover and fulfil requirements for their charters. Wolfard & Wessels guides, advises and supports their clients in this matter. After choosing the most optimal system, a planning for budget, design, production and installation is determined. Wolfard & Wessels delivers this refit as a turnkey installation, in close cooperation with the client.

Zwedenweg 6, 9601 ME Hoogezand | P.O. Box 200, 9600 AE Hoogezand P +31 (0)598 361 777 | W www.wolfard.nl

KOEDOOD DIESELSERVICE:

CREATIEF EN SOLIDE

In het nieuwe pand waarin ook Emigreen is gevestigd, staan de motoren opgesteld in de showroom.

Met het leveren van een nieuw type elektromotor is Koedood Dieselservice een van de partijen die is betrokken bij de Sendo Liner, het schip van de toekomst dat begin dit jaar zijn eerste proefvaart heeft. ,,We zijn trots als een pauw dat we kunnen meewerken aan zo’n toekomstgericht schip.”

JUBILEUM Koedood Dieselservice is distributeur van de brede range van betrouwbare Mitsubishi scheepsmotoren en generatoren. Eind 2018 werd feestelijk stilgestaan bij de 40-jarige samenwerking tussen beide bedrijven. Voor Wärtsila is het Ambachtse bedrijf sinds 2011 Europees dealer binnenvaart. Ook biedt Koedood (gebruikte) onderdelen en gereviseerde motoren. De meeste onderdelen kunnen binnen twaalf uur worden bezorgd of afgehaald. De motoren van beide merken worden al dan niet geplaatst in combinatie met elektromotoren en nabehandelingsinstallaties van Emigreen. In het nieuwe pand waarin ook Emigreen is gevestigd, staan diverse motoren opgesteld in de showroom.

Het is een van de vele schepen waarin het Ambachtse bedrijf meedenkt over de vergroening van de scheepvaart. Salesmanager Gertjan de Gelder vertelt over de eerste compleet dieselelektrisch aangedreven sleephopperzuiger Orisant van Den Herder en Group De Cloedt, die vaart sinds 2018. Over schepen waarin dit jaar een waterstofcel kan worden gebouwd in combinatie met dieselelektrische voortstuwing. ,,Als de wetgeving het toestaat.”

Oplossingen Koedood Dieselservice bestaat 40 jaar en blijft zich ontwikkelen. ,,Voor het ms Nadorias van Dominic en Sebastiaan van der Meer, eigenaar Sendo Shipping, hebben wij zo’n vijf jaar geleden al de refit gedaan naar hybride voortstuwing met een elektromotor en twee generatorsets. Dat schip vaart naar volle tevredenheid 80 procent van de tijd elektrisch. Nu hebben we weer mogen meedenken over technische en milieuvriendelijke oplossingen voor hun nieuwe schip”, vertelt De Gelder. De Sendo Liner krijgt een voortstuwingspakket van ons zusje Hybrid Ship Propulsion met twee kleinere Volvo generatorsets van 424 kWe stuk en een accupakket van 500 Kw. ,,Wij hebben samen met HSP de software ontwikkeld, waardoor de generatoren nauw samenwerken met het accupakket.’’

Stuwdruklager ,,Daarnaast is de stuwdruklager verwerkt in de elektromotoren, waardoor er een kortere inbouwlengte is gerealiseerd. Dat scheelt ruimte en doordat het één pakket is, is de motor makkelijker in te bouwen”, licht De Gelder toe. ,,Dit is het eerste schip dat hiermee gaat varen op een vermogen van twee maal 350 kW, waar een schip normaal minstens twee maal 500 of 600 kW nodig heeft. En bovendien gaat de Sendo Liner meer lading vervoeren. De familie Van der Meer heeft samen met Concordia Damen het hele schip onder de loep genomen wat moet leiden tot een veel beter rendement. Het is echt een topper.’’ www.koedood.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

TB Shipyards over Project ERP Trimergo T2

‘WE KUNNEN DE BOUW VAN EEN SCHIP OPTIMAAL PLANNEN’ „Trimergo helpt om onze projecten efficiënter te plannen en te realiseren.” Enrico Goosen van de Thecla Bodewes Shipyards werkt al vele jaren naar volle tevredenheid met de software van deze automatiseringspartner. Op de nieuwbouwwerven in Harlingen en Kampen is de bouw van een catamaran en twee duwboten in volle gang. De catamaran gaat varen als passagiersschip tussen de Duitse Waddeneilanden en is op deze manier gebouwd om brandstof te besparen en om op een meer efficiënte manier te kunnen aanmeren. Naast de nieuwbouw van deze drie schepen is TB Shipyards bezig een binnenvaart-beunschip door te ontwikkelen naar een oplossing voor schonere brandstof. ,,Op al onze bestaande producten moeten we een variant maken, gericht op de toekomst. Het is nu nog niet zover dat we op waterstof kunnen varen, maar we willen schepen wel kunnen voorbereiden op de aanpassingen die zeker gaan komen”, vertelt Enrico Goosen, controller en verantwoordelijke voor de interne automatisering van de werf met vestigingen in Harlingen, Meppel en Kampen. Op alle drie de locaties gebruiken zo’n 25 medewerkers het systeem van Trimergo T2.

Goed sturingsmiddel ,,Voorheen hield iedereen in zijn eigen Excel sheets een planning bij en maakte eigen rapportages. Als je deze gegevens allemaal in één systeem stopt, beschik je allemaal over dezelfde informatie en kun je voor het project dezelfde rapportages maken. Of we kunnen de rapportages benutten voor de planning van een volgend schip. Daardoor kunnen we klanten heel snel laten weten wanneer we een schip kunnen bouwen, hoeveel tijd we daarvoor nodig hebben en wat de kosten zullen zijn. Met Trimergo T2 heb je een heel goed sturingsmiddel en dat is echt een verrijking ten opzichte van vroeger”, vertelt Goosen. ,,Ook kun je per project eenvoudig plannen wat je nodig hebt aan menskracht, ruimte, machines, materiaal en voorraad. Voor menskracht geldt dat je eerst je eigen medewerkers inzet, daarna personeel inhuurt en als laatste een beroep doet op een andere werf. Met Trimergo T2 kunnen we de bouw van een schip optimaal plannen, waardoor je heel efficiënt werkt en uiteindelijk dus sneller kunt bouwen en deadlines kunt halen. Als je niet alle puzzelstukjes in een overzicht hebt, neemt iedereen toch zijn eigen marge qua tijd. Dat ondervangen we nu met dit automatiseringssysteem.”

In één oogopslag Kortom, managers krijgen de volledige bedrijfsplanning in beeld, met offertes, budgetten, leveren bestelmomenten en financiële kerncijfers. Ook wijzigingen kunnen eenvoudig worden doorgevoerd en zijn helder voor iedereen die bij een project is betrokken. Budgetten kunnen eenvoudig worden

DUURZAME SCHEEPVAART

beoordeeld, periodiek worden bijgesteld en, eventueel via een goedkeurprocedure, definitief worden gemaakt. Met kleursignaleringen voor onder- en overschrijdingen ontstaat direct inzicht welke budgetten gevaar lopen. Zo ziet een projectleider in één oogopslag wat de mutaties in uren en materialen zijn ten opzichte van de vorige budgetbespreking, zodat een verantwoorde bijstelling kan plaatsvinden. Vanzelfsprekend blijft het initiële budget altijd bewaard ter vergelijking.

TB Shipyards gebruikt de Enterprise resource planning software van Trimergo voor het optimaal plannen en uitvoeren van projecten.

Oplossing Goosen: ,,Naast deze software gebruiken we sinds kort een schil erboven waardoor we een heel makkelijk te lezen data-overzicht krijgen, ook heel goed geschikt voor managementrapportages. Alle informatie uit Trimergo ERP wordt grafisch in beeld gebracht. Zo zie je bijvoorbeeld alle las-uren in een oogopslag. Dat helpt ons bij het analyseren van de bedrijfsprocessen.’’ Een volgende stap is dat TB Shipyards wil dat haar engineeringspakket 'praat' met Trimergo, geeft Goosen aan. ,,Dan hoeft je die gegevens niet meer zelf in te voeren. De grote kunst is dat je alles maar één keer doet. En dat de informatie dan voor iedereen beschikbaar is die is betrokken bij het project. Ook voor deze oplossing denkt Trimergo met ons mee.” Gebruiksvriendelijk ERP De software en de achterliggende structuren zijn heel gebruiksvriendelijk, aldus Goosen. ,,In het standaard Trimergo ERP-pakket kun je je bedrijfsproces heel goed inrichten. De medewerkers leren het spelenderwijs toepassen. De technologie en de gebruiksvriendelijkheid zijn voor ons redenen geweest om te kiezen voor Trimergo. En als wij aangeven dat een onderdeel voor ons niet goed werkt, gaan we samen aan de slag om het aan te passen. Het is een fijn bedrijf om mee samen te werken. En wij delen onze kennis weer met andere bedrijven om het pakket te kunnen doorontwikkelen. Ook dat is duurzaam.’’

TRIMERGO: INNOVATIEVE ERP SOFTWARE Trimergo, gevestigd in Apeldoorn en Atlanta (VS) ontwikkelt en implementeert sinds begin deze eeuw ERP software voor projectmatige productiebedrijven. Tientallen nationale en internationale werven en toeleveranciers voor de maritieme industrie maken gebruik van deze ERP-software. Daarnaast is Trimergo actief in de on- en offshore, defensie en luchtvaartindustrie, apparatenbouw en staalconstructie industrie, speciaal machinebouwindustrie en andere project gedreven industrieën zoals in de bouw. Trimergo ERP optimaliseert de materiaal en capaciteitsplanning per project, gecoördineerd door de overkoepelende portfolioplanning. Het resultaat: kortere doorlooptijden, betere projectmarges en hoge bezettingsgraden. Trimergo ERP wordt wereldwijd toegepast bij project gestuurde bedrijven, van mkb tot multinationals.

www.trimergo.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

VERBRUIK MINDER met Easyflow® van De Waal Ingenieurs van De Waal informeren u graag over ons succesvolle, meest duurzame roersysteem. Praat met een van de ruim 100 tevreden schippers/eigenaren die hun schip sinds de introductie in 2013 hebben laten ombouwen naar Easyflow. Of laat u overtuigen door nieuwbouweigenaren, die dankzij dit innovatieve roersysteem verder varen met minder brandstof.

Soms lijkt het echter alsof het varende leven alleen maar draait om duurzaamheid en brandstofbesparing. De Waal weet: veilig en op tijd aankomen op uw bestemming met een betrouwbaar stuurwerk is net zo belangrijk. Manoeuvreren gaat om de juiste techniek én duurzame innovaties. Beide aspecten hebben De Waal sinds de oprichting in 1938 veel gebracht maar zijn geen doel op zich. Ons uitgangspunt is altijd de mens.

Onze verantwoordelijkheid gaat verder dan brandstof besparen. Het draait ook om veiligheid en het kunnen vertrouwen op je stuurmachine, in binnenwateren of op volle zee. Onze stuurmachines brengen de klant naar zijn bestemming, altijd. Daarom kiezen ook bouwers van superjachten voor een Stuwa roersysteem. Wij maken scheepsbesturingen voor iedereen; ondernemers, gezinnen, mensen die geven om anderen en om elkaar. Zij vertrouwen op het merk Stuwa®; dat staat voor betrouwbaarheid, goede service en alles wat de klant nog meer van ons verwacht.

Bel De Waal voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak: 0183-501811

VAAR VERDER

Easyflow ; Het duurzame ®

succes van De Waal

Het Easyflow® roersysteem is misschien wel één van de bekendste innovaties van De Waal. Vele schepen varen tevreden rond met deze brandstof besparende roeren, die hun bijzonder duurzame kwaliteit al jarenlang bewijzen. Dat is dan ook de reden waarom Sendo Shipping voor de derde keer koos voor De Waal waar het gaat om de inbouw van een compleet stuurwerk, inclusief Easyflow-roeren. Dit keer voor het schip van de toekomst: de Sendo Liner. Het Werkendamse De Waal is trots op het feit dat een vooruitstrevend bedrijf als Sendo Shipping voor hen heeft gekozen. Easyflow staat bekend als het meest groene en duurzame roersysteem dat er bestaat en daar heeft Sendo Shipping al goede ervaringen mee. Directeur Sebastiaan van der Meer: ,,We zijn altijd blij met het materiaal van De Waal. Ze leveren goede producten voor een prima prijs. Het is een betrouwbaar bedrijf met een goed roerontwerp. De Waal kijkt naar de kenmerken van het schip en er is een goede afstemming over de werkzaamheden in de scheepslift. In dit geval liep de inbouw zelfs iets voor op de planning, in minder dan een week waren ze klaar.”

Groen De Easyflow-roeren zijn bij de Sendo Liner niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk groen, ze zijn geverfd in de opvallende Sendo groene kleur. ,,Het leek ons een leuk accent de roeren van deze groene kleur te voorzien. Het is natuurlijk de vraag hoelang ze zo mooi groen blijven, al varende zal de kleur snel veranderen”, verwacht Van der Meer.

Voordelen Door het unieke ontwerp van de Easyflow-roeren, blijft de manoeuvreerbaarheid uitstekend. De voordelen op een rij: • • • • • • • • •

Optimale- en beste rendement Uitstekend manoeuvreren Aantoonbaar brandstof besparen Robuust uitgevoerde lagering Langdurig onderhoudsvrij Voorzien van unieke krimpring Glad roerprofiel met vlak geslepen lassen Inbouw en service in eigen scheepsliften Leverbaar onder ieder gewenste klasse

Schroefasinstallaties De Waal is gespecialiseerd in alles op het gebied van aandrijven en manoeuvreren. Zo levert het bedrijf ook schroefasinstallaties compleet met seals en unieke hydraulische schroefasmoer. De Waal heeft een eigen gesloten afdichtingssysteem met binnen- en buitenseals. Ze zijn kostenbesparend en dragen bij aan een duurzaam milieu, omdat ze gegarandeerd lekvrij zijn. De laatste jaren is er steeds meer vraag naar buitenseals. Schepen moeten immers schoon zijn op schroefas-gebied. Met de buitenseals van De Waal wordt een gesloten systeem gecreëerd, dat het buitenwater tegenhoudt, waardoor vet of olie niet meer in het watermilieu terechtkomt. Alle De Waal-seals zijn gecertificeerd door Green Award. www.dewaalbv.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

mkpompen

Eigen productielijn van hoogwaardige pompen

pomprevisie en -coating

Pompen uit voorraad leverbaar

pomponderdelen

reparatie en coating van pompen met belzona coatings

Bestellen via MKpompen.nl OUR PORTFOLIO

W e i h o e k 1 , 4 4 1 6 P X K r u i n i n g e n | Te l . 0 6 - 5 0 2 8 7 5 9 9 | i n f o @ m k p o m p e n . n l

Vooral innovaties op gebied van CO₂-reductie Ruim dertig projecten hebben een beroep gedaan op de laatste subsidieregeling Innovatie Duurzame Binnenvaart. Meer dan voorheen zijn de innovaties gericht op het terugbrengen van CO -uitstoot, waar eerder vooral het verbeteren van de luchtkwaliteit doel was van de meeste projecten.

₂

methanol en toepassing van EURO-VI-motoren bij vrachtschepen en duurzame oplossingen op een passagiersschip. ,,Het is de bedoeling dat onze sector ervan kan leren, ook als projecten niet goed aflopen. Door het hogere budget kunnen meer innovaties worden getest en met de uitkomsten kunnen we stappen zetten in de richtingen die we willen bereiken met de Green Deal en het Klimaatakkoord. We hebben dit als collectief nodig.”

Concreet Als voorbeeld geeft hij de Euro VI vrachtwagenmotor in het ms Wantij. ,,De subsidie heeft geholpen om de eerste stappen te zetten in een project. We kunnen nu praten over iets concreets en niet iets hypothetisch. En dat heeft er zelfs op Europees niveau toe geleid dat gemariniseerde vrachtwagenmotoren zijn toegelaten in de binnenvaart.’’ De Innovatieraad Binnenvaart, een college van deskundigen uit de binnenvaartsector, beoordeelt de aanvragen. Er is gekeken in hoeverre de innovatie de uitstoot van CO₂, NOX, PM of methaanslip vermindert en of de innovatie generiek toepasbaar is voor binnenvaartschepen van een vergelijkbaar scheepstype of vaarprofiel. Ook de terugverdientijd speelt een rol in de beoordeling.

Khalid Tachi van de EICB constateert twee trends: er is een ruime verdubbeling van het aantal aanvragen ten opzichte van de vorige regelingen en de projectomvang is toegenomen, wat betekent dat het bedrijfsleven zelf ook meer investeert. Er was dit keer ook een aanmerkelijk groter bedrag te verdelen dan voorgaande jaren; 1,25 miljoen met een maximum van 250.000 euro subsidie per project. ,,Er wordt veel ingezet op hele schone motoren, zowel de doorontwikkeling van vrachtwagen- als elektrische motoren als op toepassingen van brandstoffen zoals methanol en waterstof, en alternatieve aandrijflijnen.” Van de ruim dertig aanvragen zijn er acht toegekend, gericht op onder meer accu- en brandstofcel-elektrisch varen, het gebruik van

TREKSCHUIT 2.0:

Nieuwe stadslogistiek Vervoer over water tot in de kleinste haarvaten: de grachten van de stad. In Delft begint dit jaar een pilot met een bestaand schip om allereerst afval de stad uit te voeren. Bouwmaterialen en goederen voor retail en horeca zijn andere ladingstromen, die ook prima passen binnen het plaatje van de provincie Zuid-Holland om de Schie en stadsvaarwegen meer in gebruik te nemen. Doel: files in de binnenstad en CO₂ uitstoot beperken. ,,We onderzoeken de businesscases en financiering, en gaan dit jaar echt van start. Eerst met bestaande schepen, later kunnen schepen op maat worden gemaakt”, vertelt Peter de Bruijn van SSR Mainports. The TEC Factory in Delft ontwikkelt dit jaar een werkend prototype schip (modulair en zero emissie) voor deze nieuwe stedelijke logistiek: de Trekschuit 2.0. Een team van zeven jonge engineers krijgt hierbij ondersteuning van Ampelmann Operations, zepp. solutions (waterstofsystemen) en scheepswerf Bocxe. Nokia en Dell EMC zijn betrokken als technologiepartners. ,,Door de mogelijkheden van de ‘last

DUURZAME SCHEEPVAART

mile’ over water te bespreken, komen er voor Delft ook afspraken over een scheepshalte in de Schie en een waterstoflaadpunt in de gemeente. In en rond andere steden varen al bier- en afvalboten en er zijn losse experimenten. Hoe mooi en duurzaam zou het zijn als je dit logistieke concept echt breed in steden kunt toepassen, te beginnen in Delft.”

ILLUSTRATIE SSR MAINPORTS

Groene hubs in oceanen

In 2025 op LNG Ook cruiseschepen moeten verduurzamen. Volgens plan varen over zes jaar meer dan 20 cruiseschepen op vloeibaar aardgas LNG. Koploper is de AIDAnova: met 17 restaurants, 9 bars, zwembaden en slaapplek voor 6000 passagiers. LNG is een schonere brandstof met 20 procent minder CO₂-uitstoot. ‘Hard nodig’, stellen milieuorganisaties, aangezien cruiseschepen grote vervuilers zijn. Het mag ook wat kosten. Voor de bouw van AIDAnova rekende de Duitse rederij AIDA een miljard Amerikaanse dollars af.

Drijvende eilanden langs vaarroutes op zee waarop energie wordt opgewekt en opgeslagen. Straks vinden we dat heel gewoon. Emissievrije schepen kunnen bij deze hubs energie laden, er kan overslag plaatsvinden van grote naar kleine vrachtschepen. Er zouden zelfs mensen kunnen wonen in deze drijvende steden. Marin zet zijn kennis in om innovaties te stimuleren, zoals dit toekomstbeeld van duurzame energie op zee en schone scheepvaart. ILLUSTRATIE MARIN

FOTO AIDA

Vliegeren maar Een vlieger die een schip voorttrekt en met een druk op de knop vanaf de brug wordt opgelaten en binnengehaald. Airbus heeft vorig najaar deze SeaWings besteld bij AirSeas, onderdeel van het luchtvaartbedrijf. Airbus neemt de vliegers als eerste in gebruik, voor zijn eigen schepen: vier RO-RO schepen die grote vliegtuigonderdelen verschepen van en naar fabrieken in Europa en de VS. De SeaWing zal naar verwachting het brandstofverbruik per schip met 20 procent verlagen en de uitstoot reduceren met 8.000 ton CO₂. www.airseas.com

Bubbeltjes tegen plastic

ILLUSTRATIE AIRBUS

Het probleem kennen we allemaal: plastic vervuilt rivieren en de zee. De oplossing bestaat volgens drie Nederlandse onderneemsters uit The Great Bubble Barrier: door lucht te pompen door een buis met gaatjes op de waterbodem ontstaat een scherm van luchtbelletjes. Schepen en vissen varen en zwemmen er gewoon doorheen, maar plastic afval wordt naar de oevers geleid waar het kan worden verwijderd. Volgens testen bij Deltares en bij Kampen in de IJssel werkt het systeem. Met geld van de Postcodeloterij, via crowdfunding en ondersteuning van Europa werken de onderneemster verder aan hun plannen. De eerste bubbeltjeslijn wordt in 2019 geplaatst.

www.thegreatbubblebarrier.com

FOTO TGBB

Machinekamer van de toekomst Varen op waterstof of volledig elektrisch op zeeschepen ligt nog in de toekomst. In het nieuwe Zero Emissions Lab van Marin staan sinds kort alle systemen die nodig zijn om een emissieloos schip van energie te voorzien en voort te stuwen. Het is de eerste testfaciliteit in de wereld die zich hierop richt. MARIN noemt het niet voor niets de machinekamer van de toekomst. ILLUSTRATIE MARIN

DUURZAME SCHEEPVAART

Meten is besparen Een kleine 200 binnenvaartschepen kunnen nog meedoen aan het bouwen van het slimste en grootste netwerk van metende schepen van CoVadem (coöperatieve vaardieptemetingen). Door meetgegevens om te rekenen naar een kaart met de meest actuele vaardieptes en vaarroutes kunnen schepen efficiënter worden beladen en brandstof besparen. Circa vijftig schepen verzamelen al enkele jaren data met een speciale box. Rijkswaterstaat en Havenbedrijf Rotterdam sluiten aan met 27 patrouilleschepen. www.covadem.org

Stekker voor Heerema schepen Offshorebedrijf Heerma onderzoekt de mogelijkheden voor walstroom in het Calandkanaal voor zijn werkschepen op zee. Dit najaar worden de resultaten verwacht. Voor het opwekken van stroom moeten windmolens bij Rozenburg worden geplaatst. Heerema werkt hierbij samen met het Havenbedrijf Rotterdam en Eneco.

ILLUSTRATIE WÄRTSIL Ä

‘Het is tijd voor de wereld om het werkelijke potentieel van de maritieme sector in te zien.’ Kari Hietanen (Wärtsilä) bij de oprichting internationaal forum SEA20 voor de wereldwijde transformatie van de maritieme en energie sectoren. Rotterdam heeft zich samen met Hamburg en Helsinki aangesloten bij de nieuwe wereldwijde beweging An Oceanic Awakening.

DUURZAME SCHEEPVAART

Het 86 meter lange ms Wantij vaart probleemloos op de aangepaste vrachtwagenmotor.

Jan Fernhout van ms Wantij over EURO VI motoren

‘Motor vrachtwagen maakt belofte waar’ Eerst zien en dan geloven, dachten Jan en Paula Fernhout bij de aanschaf van de twee gemariniseerde vrachtwagenmotoren voor hun ms Wantij Zwartsluis. Ruim een half jaar later is hij dik tevreden. ,,De enige storing die we hebben gehad is een melding ‘u heeft een lekke band’.’’ Fernhout kent de verhalen van sceptische collega’s en dacht zelf ook ‘het waait wel over’ als er weer een nieuwe milieumaatregel werd afgekondigd. ,,Maar het milieu wordt een steeds belangrijker issue. We kunnen als sector onze kop niet meer in het zand steken. Je moet gewoon meedoen en dan denk ik ook aan de toekomst van onze kinderen”, vertelt Fernhout, die met zijn vrouw Paula drie kinderen heeft. ,,Wij hoeven niet per se koploper te zijn in vergroening, maar hebben nog heel wat jaren voor de boeg.’’

Waarom gekozen voor een aangepaste vrachtwagenmotor? ,,Een van onze motoren was aan vervanging toe en onze vaste leverancier Vink Diesel was met iets bijzonders bezig; een Euro VI-motor met bijpassend nabehandelingssysteem met katalysator en roetfilter. In dieselelektrisch zagen wij geen voordelen. Dan heb je nog steeds vieze uitstoot. Met dit systeem van DAF horen motor en nabehandelingsunit bij elkaar, én er is al veel ervaring mee op de weg. Natuurlijk bracht het een risico met zich mee en hadden we onze twijfels, want het vroeg een flinke investering. Maar de motoren leveren aan boord geen problemen

op. Het managementsysteem gaf alleen de eerste weken aan dat we een lekke band hadden of te zwaar waren beladen. Dat is snel verholpen.”

Wat levert het jullie op? ,,We hebben geen roet meer op het dek en geen rookpluim aan de kont. Zo tonen we ook aan de buitenwereld dat we als binnenvaartschip milieuvriendelijk zijn. Verder is ons gasolieverbruik drastisch gedaald. Ons werd een percentage voorspeld waarvan we dachten: als het de helft is, zijn we spekkoper. Het levert ons daadwerkelijk een besparing op van 15 tot 20 procent gasolie. Dat kunnen we duidelijk vaststellen, omdat we al jaren dezelfde route varen. En op elke motor zit een extra hydraulische pomp, die een hydraulische generator aanstuurt. Daarom draait de dieselgenerator nu alleen als we wat langer stil liggen en dat bespaart gasolie. Bovendien hebben we minder onderhoudskosten aan motoren en generatoren. Ook daardoor kunnen we uiteindelijk de investeringen ten opzichte van een conventionele motor terugverdienen.”

Sander Langenberg over toelaten EURO VI vrachtwagenmotor

‘Vergroening is nodig om concurrerend te blijven’ Sander Langenberg, directeur van Vink Diesel, is een blij man. Drie jaar lang maakte hij zich sterk om EURO VI-vrachtwagenmotoren toegelaten te krijgen in de binnenvaart. Nu is er groen licht van de Europese Commissie. ,,Bedenk dat vrachtwagenmotoren massaal worden geproduceerd

DUURZAME SCHEEPVAART

Sander Langenberg (l) gaf afgelopen najaar in de machinekamer van ms Wantij een toelichting aan een delegatie van experts van de Europese Commissie, nationale inspectiediensten, kennisinstellingen, het ministerie en EICB. FOTO ERWIN VAN DER LINDEN/EICB

en er alles aan is gedaan om ze zuiniger, schoner en stiller te maken. Terwijl de technische ontwikkeling bij scheepsmotoren veel minder hard gaat. Qua CO2 wint de binnenvaart het altijd van het wegverkeer. Maar nu tellen emissies ook mee. Slechts 25 procent van de schepen voldoet aan de CCRII-eisen. En de nieuwe eisen komen eraan. De binnenvaart moet én kan schoner als we concurrerend willen blijven. Het zou zonde zijn als onze bedrijfstak ten onder gaat aan veroudering.”

Trots De aanvraag voor het toelaten van vrachtwagenmotoren op binnenschepen om daarmee te voldoen aan de strengere Europese milieueisen per 1 januari 2019, gebeurde op initiatief van Langenberg. ,,We hebben iets voor elkaar gekregen voor heel Europa. Drie jaar lang hebben we hier als bedrijf voor gevochten en geïnvesteerd”, zegt hij trots. De Sliedrechtse ondernemer begon in 2016 met het geschikt maken van de DAF Paccar-truckmotor voor de binnenvaart. ,,Anderhalf jaar zijn we bezig geweest de vertaalslag te maken. Van de koeling tot het vervangen van kunststof voor metalen onderdelen, het elektrische systeem en de monitoring. Alles is afgestemd op toepassing in een binnenschip.” De eerste zogenoemde MX 11 Vink Marine Motor werd in 2017 tien maanden getest op ms Noord. Inmiddels heeft Vink zijn aangepaste truckmotoren met een vermogen van 220 tot 390 kW ingebouwd in bagger- en binnenvaartschepen, en is de orderportefeuille gevuld, ook met opdrachten uit Vlaanderen.

Verdienen ,,De motor is 30.000 tot 40.000 euro duurder dan een conventionele dieselmotor. En ook voor de installatie ben je een extra bedrag kwijt”, erkent Langenberg. ,,Maar de motor is veel zuiniger en je hebt veel minder onderhoudskosten, waardoor je dit bedrag in 10.000 draaiuren terugverdient. En daarna ga je er zelfs op verdienen. Het is een goede return on investment. Ik weet ook dat er twijfels zijn over de levensduur, toch zijn wij ervan overtuigd dat 25.000 uur haalbaar is.” De uitstoot wordt aan de pijp gemeten. ,,Het nabehandelingssysteem past – net als in een vrachtwagen - naadloos op de motor. Onafhankelijk onderzoek toont aan dat onze motoren zelfs schoner zijn dan Stage V. Voor een groene binnenvaart kan dit een van de oplossingen zijn”, stelt de Vink Diesel-directeur. ,,Onze motorrange is beperkt, hiermee dekken wij zeker niet de behoefte in de binnenvaartvloot. Ook voor grotere vermogens zal een oplossing komen.”

DUURZAME SCHEEPVAART

STIMULERINGSREGELING De installatie van de EURO VI-motoren van Vink Diesel is een van de vier projecten die worden ondersteund door de Stimuleringsregeling Schone Binnenvaart en Duurzame Logistiek 2018. Het geld hiervoor komt uit de opcenten van het binnenhavengeld. Jan Fernhout: ,,Wij hadden onze hermotorisering financieel al rond en konden na installatie alsnog subsidie krijgen. Daarvoor delen we onze bevindingen met het EICB.”

Verhoef EMC specialist in maritieme elektrische systemen Directeur Stephan Kempen: ,,Aan boord leveren we alles wat te maken heeft met elektriciteit, voor de gehele maritieme industrie. We beschikken in Sliedrecht over een eigen engineeringafdeling en werkplaats voor de productie van schakelkasten en diverse soorten panelen.” Begin 2018 zijn Verhoef en EMC, beiden onderdeel van PON, samengevoegd in het pand aan de Industrieweg. Waar EMC zich vooral richtte op complexe elektrische installaties voor aandrijfen besturingssystemen in de offshore, is Verhoef expert in elektrotechniek in veelal bagger-, werkschepen en binnenvaart en beschikt over een kwalitatief hoogstaande productie van schakelkasten. Door de samenvoeging van beide bedrijven is er een dynamisch bedrijf ontstaan dat het beste van beide samengebracht heeft. Door een eerdere overname kwamen ook klanten uit de utiliteit en industrie in huis, waardoor er een hechte band is met de private sector en gemeenten in de directe omgeving. Nu bevindt alle kennis zich onder een dak en bepaalt de scheepvaart voor 90 procent de werkzaamheden.

Diepere kennis

In Verhoef EMC zijn de krachten gebundeld van twee bedrijven met veel ervaring in het ontwerpen en installeren van elektrische systemen in schepen en de productie van schakelborden. ,,We zijn een regionaal georiënteerd bedrijf met klanten waaraan we wereldwijd service verlenen.”

,,Groot voordeel voor het vroegere EMC is nu dat we de productie van schakelkasten en panelen in eigen huis hebben terwijl de ervaring in projectmanagement van complexe offshore projecten waarde toevoegt voor het vroegere Verhoef. Hierdoor kunnen we projecten volledig in eigen beheer uitvoeren en de klant daarmee ontzorgen. Wij richten ons op het middensegment in de complexiteit van elektrische installaties van schepen”, zegt Kempen. ,,Als onderdeel van onze groep hebben we bovendien het voordeel, dat we ook snel toegang hebben tot diepere kennis van onze zusterbedrijven Bakker Sliedrecht en RH Marine.

Vertrouwd en flexibel Voor 50 procent werken we aan projecten, de andere helft aan

Sleepboot krijgt hybride voortstuwing van Verhoef EMC

Voor een van zijn klanten wordt momenteel een DP2 hybride sleper gebouwd. Verhoef EMC verzorgt voor dit schip de complete elektrische systeemintegratie, inclusief het hybride voortstuwingssysteem. 28

DUURZAME SCHEEPVAART

service en ad hoc opdrachten. De kracht van ons bedrijf is dat als klanten ’s ochtends bellen we ’s middags vaak al op de stoep kunnen staan. We zijn heel flexibel en leveren hoge kwaliteit. Onze schakelborden bijvoorbeeld zijn kwalitatief dusdanig goed, dat ze ook geaccepteerd worden in het allerhoogste segment offshore-schepen.” Mark Heppe, manager sales vult aan: ,,We luisteren goed naar onze klanten om hen optimaal te bedienen en samen te werken

om uiteindelijk tot het beste resultaat te komen. We zetten in op een lange termijn relatie met onze klanten met termen als vertrouwen, kennis en kwaliteit als kernbegrip. We trachten een vertrouwde installateur te zijn en weten complexe projecten zoals een hybride aandrijving van een sleepboot als onderstaand beschreven naar tevredenheid van de klant te ontwerpen en te realiseren.” www.verhoefemc.com

,,We leveren de Caterpillar hoofdmotoren en de generatorsets van ons zusterbedrijf Pon Power. Het complete elektrische systeem en de besturingen worden door ons ontworpen, uitgetekend en geïnstalleerd. Inclusief de permanent magneet motoren/ generatoren (PM machines) voor het hybride systeem. Het DPsysteem komt weer van ons zusterbedrijf RH Marine”, vertelt directeur Stephan Kempen. Voor deze werf is Verhoef EMC al jaren een vertrouwde partner voor complexe, technische elektrische installaties. Met Verhoef EMC heeft de werf één aanspreekpunt welke een volledig pakket kan bieden, iets wat veel voordelen heeft en een belangrijk argument was bij de aanbesteding van het contract.

soortgelijke sleepboot met drie hoofdmotoren. In de sleper vervangen we één van de hoofdmotoren door twee elektrische PM machines. Deze kunnen zelfstandig worden ingezet of worden bijgezet als de omstandigheden dat vragen, bijvoorbeeld als er extra trekkracht nodig is of om het schip ondanks wind, stroming en golfslag op positie te houden met inzet van het DP-systeem. Of men kan de hoofdmotoren laten draaien en de PM machines benutten als generator. Dat bespaart brandstof.”

Twee schakelkasten De sleepboot meet 36 bij 15 meter en heeft een zeer beperkte diepgang van 1,70mtr. Verhoef EMC installeert een voortstuwingspakket van twee 970 kW dieselmotoren, twee PM machines van 200 kW en vier 436 kW generatorsets. En daarnaast nog een generator set van 150 kW. Elke PM machine en twee generatorsets zijn gekoppeld aan een eigen schakelkast. De 150kW generator kan aan elk van de twee schakelborden worden gekoppeld, waar het nodig is. We installeren twee compleet gescheiden schakelborden, wat vooral belangrijk is om te zorgen dat het Dynamic Positioningssysteem te allen tijde kan functioneren,’’ vertelt Pascal van der Es, lead engineer van Verhoef EMC. ,,Eerder hebben we het elektrische systeem verzorgd voor een

DUURZAME SCHEEPVAART

Minder brandstof Een groot voordeel van voorstuwing door elektromotoren is bovendien dat ze veel rustiger starten, daar waar een dieselmotor al direct op toeren is, licht van der Es toe. Het schip kan 100% elektrisch varen of 100% diesel gedreven waarbij de PM machines als generator kunnen worden gebruikt en er dus geen aparte generatorset opgestart hoeft te worden. In het voorkomende geval dat vol vermogen nodig is, kunnen de schroeven tegelijkertijd door de diesel en de PM machines worden aangedreven (Hybride modus). De sleepboot krijgt zowel aan de voorkant als aan de achterkant van het stuurhuis een lessenaar van waaruit het schip kan worden bediend. ,,We hebben veel ervaring op het gebied van elektrische systeem integratie aan boord. Maar elke keer is het weer maatwerk. Op de sleper is de ruimte in de machinekamer met een hoogte van 1.80 meter heel beperkt. Het is een puzzel om alle apparatuur daar in te krijgen. Een mooie uitdaging die we graag aangaan.”

50.000 TON SCHEEPSBOUWSTAAL OP VOORRAAD Steeds slimmer, energie vriendelijker en bovenal emissie zuinig bouwen is waar we ons als scheepsbouwend Nederland mee kunnen en willen onderscheiden. Als leidinggevende staalleverancier voor de maritieme industrie denkt Stigterstaal hier in mee door meer (dun) DH36 en EH36 en ‘halve’ diktes op voorraad te nemen. Lichter bouwen helpt tenslotte mee om o.a. emissie zuiniger te kunnen varen.

• Hoog sterkte plaatstaal in DH36 met 3.2 certiﬁcatie vanaf 4mm dikte. • Plaatstaal in halve millimeters uit voorraad beschikbaar (5,5mm/6,5mm/7,5, etc.). • Plaatstaal in EH42 met 3.2 certiﬁcatie. • Grootste vrije voorraad in DH36 en EH36 van Europa.

Laat de zon maar schijnen

De zonnepanelen op de stuurhut van ms Mokum.

SNEL TERUGVERDIENEN

Het loopt nog geen storm, maar wie goed oplet, ziet ze steeds vaker: binnenvaartschepen met zonnepanelen aan boord. Zoals het motorschip Mokum van Johnny en Anneke Scholten, die sinds twee jaar gebruikmaken van zonne-energie. ,,Ze liggen op het dak van de stuurhut en zijn flinterdun.’’ Scholten, afstammeling van een oerschippersfamilie, wijst automatisch boven zijn hoofd terwijl hij met een lading staal zijn vaste route richting het Belgische dorp Chlin vaart. Op het dak van de stuurhut zijn zeven zonnepanelen vastgeplakt van 1.20 meter lang, 1 meter breed, met een Johnny Scholten. dikte van 1 centimeter. Alleen op het aansluitpunt van de bekabeling is het paneel 5 centimeter dik. Door de geringe dikte, kunnen de panelen met een lichte kromming worden gelegd. Eronder stroomt lucht voor de koeling.

De panelen zijn op de Mokum geïnstalleerd door Navimar, dat de vraag ziet toenemen, en geleverd door groothandel Hoenderop. ,,De energieopbrengst is afhankelijk van het aantal panelen en de zonneschijn natuurlijk. Per schip is het maatwerk. Gekeken naar de Mokum zijn zonnepanelen gekocht en geïnstalleerd voor z’n 5000 euro. De prijs zit hem voornamelijk in de ultradunne panelen. Kies je voor conventionele, dikkere panelen dan wordt de installatie een stuk goedkoper. Dat kan zich al aardig snel terugverdienen’’, weet Martien van Os van Navimar.

Economisch slimmer

Besparing

Johnny Scholten is een nuchtere schipper en wil best graag zijn steentje bijdrage aan een beter milieu, als dat haalbaar is. De Dortmunder waarmee hij vaart is in de loop der tijd verlengd tot 85 meter waarmee het vrachtschip rendabeler is geworden. Scholten: ,,Vroeger noemden we dat economisch slimmer, terwijl er nu wordt gesproken over een milieutechnisch goede zet. De zonnepanelen hebben wij gekozen vanwege meer comfort. Walbewoners wezen ons op de herrie van de generator die steeds aanslaat, ook als we er niet zijn. Ik begrijp dat dit vervelend is. Daarbij kwam ook dat ik geen zin heb om met zware kabels te sjouwen voor walstroom. Los van het kookgedeelte leveren de panelen ons voldoende energie op om een weekend van boord te gaan zonder dat de generator hoeft te draaien.’’

,,Stel dat je een weekend weg bent en de generator kan uitblijven door opgeladen accu’s middels zonnepanelen. Dan bespaar je al zo’n 100 liter brandstof per weekend. Bij ideale omstandigheden leveren de panelen een vermogen van 1120 wp, omgerekend 46 ampère aan laadstroom. Dit vermogen is op de Mokum gekozen om ook in de winter voldoende oplaadcapaciteit te hebben om de accu’s op peil te houden.’’ Alleen gebruik maken van zonnepanelen, zonder tussenkomst van een generator, is nog een stap te ver. ,,Dit zou in de zomer mogelijk zijn, maar in de winter niet. Wel is het mogelijk om dan een windgenerator erbij te plaatsen.’’

Meer effect op het water Er wordt volop geëxperimenteerd met het opwekken van zonne-energie op het water, in buiten- en binnenland zoals op de Rotterdamse Slufter. Uit pilots blijkt dat ze – zeker met de zon meedraaiend - veel meer stroom opwekken dan aan land. De missie van het Nationaal Consortium Zon op Water: over vijf jaar 2000 hectare drijvende zonneparken.

FOTO HAVENBEDRIJF ROTTERDAM/RIES VAN WENDEL DE JOODE

DUURZAME SCHEEPVAART

Hybrid Ship Propulsion

De omslag naar emissieloos en zuinig elektrisch varen

Hybrid Ship Propulsion ontwerpt, levert en installeert elektrische aandrijvingen. Het bedrijf is trendsetter op de weg naar een compleet elektrische, emissieloze voortstuwing van de grote binnenvaartvloot.

DUURZAME SCHEEPVAART

Ze zijn inventief, realistisch en geduldig bij HSP. Immers: wie dacht dat een sterk paard ooit zou worden vervangen door een ronkende dieselmotor, werd toentertijd ook weggelachen of tenminste argwanend gevolgd. Dat 100 procent varen op batterijen voor een grote groep nu nog financieel onhaalbaar is, erkent het bedrijf. En waar worden accu’s opgeladen? Stil liggen en uren wachten op een volle container met stroom is geen optie. Feit is dat ook in Nederland de energieopslag groeit. En sneller dan we denken. Zo plaatste een groene energieleverancier onlangs nog een opslagbatterij van 10 megawattuur bij een windpark in het Rotterdamse havengebied, om beter te kunnen reageren op de energiemarkt. En energiehubs komen eraan.

BRANDSTOFCELLEN HSP ziet tevens toekomst voor brandstofcellen en de inzet van waterstof. Bij de Sendo Liner zijn al voorzieningen getroffen die anticiperen op waterstof als schone energiedrager. Brandstofcellen kunnen in de toekomst eenvoudig in het schip worden geïnstalleerd in combinatie met een HSP-elektrische voortstuwing.

Modulair Voor HSP-projectmanager André Brand en collega’s is het buitengewoon interessante gespreksstof. Het bedrijf speelde zich onlangs opnieuw in de kijker bij veel partijen door mee te bouwen aan het geavanceerde, slimme binnenvaartschip Sendo Liner. HSP bouwde de elektrische voortstuwingsinstallatie van dit modulair opgebouwde containerschip, dat zich vlot kan aanpassen aan nieuwe technische ontwikkelingen. Het is voortschrijdend inzicht waarmee HSP al jaren is behept. Het modulaire aspect is in de bedrijfsvoering van HSP een visie op de toekomst waar schoner varen Europees vereist zal zijn. Het bedrijf innoveert zijn technieken al jaren naar maximaal rendement door een modulair voortstuwingssysteem. Snel gezegd: de onderdelen zijn uitwisselbaar en worden steeds duurzamer. De voortstuwingsinstallatie kan bestaan uit een generatorset en elektromotor, waarbij de hoofdmotor en keerkoppeling buiten bedrijf zijn. Ook varen op alleen de dieselmotor waarbij de elektromotor dienst doet als generator voor stroom aan boord is mogelijk, evenals dieselelektrisch voor vol vermogen. Uiteindelijk staan we voor de uitdaging van een compleet elektrische modus en daarin speelt HSP een belangrijke rol.

schip kan dus zonder accu’s niet meer varen. Een opmaat zou daarna kunnen zijn dat de dieselmotor verdwijnt aan boord en we helemaal op accu’s of op waterstof kunnen gaan varen. Dat is nog toekomst, zeker omdat voor veel eigenaren een accupakket nog een serieuze investering is, maar wij geloven dat het gaat gebeuren. Het is een kwestie van tijd.’’

Optimaal

,,Zolang we dieselolie verbranden, komt er CO₂ vrij. We gaan steeds meer naar dieselelektrisch varen, waarbij enkele generatorsets het vermogen opwekken voor voortstuwing en boordnet. Er staat geen dieselmotor meer aan de schroefas. Inmiddels varen al heel wat schepen met onze elektrische voortstuwingssystemen succesvol rond. Bij Sendo Shipping zijn we al een stap verder gegaan en hebben we voor de voortstuwing nog twee generatoren en een grote accu ingebouwd’’, legt André Brand uit, vanuit het kantoor aan de Rotterdamse Waalhaven. ,,De Sendo Liner zal 90 procent van de vaartijd varen op één generator. Door onze nieuwe regeltechniek op de generatoren, gecombineerd met het elektrische pakket bereiken we al een optimale verbranding met lage uitstoot. Eén generator zal door meer draaiuren over enkele jaren uiteraard ook zijn afgeschreven, maar we verwachten de sets tegen die tijd alweer uit te kunnen wisselen naar iets nog groener waar geen CO₂ meer aan te pas komt. En dat betekent milieuwinst.’’

Accupakket HSP maakt zich alweer klaar voor die volgende stap. Met de bouw van het slimme binnenvaartschip Gouwenaar 3 gaat er weer een generator af van het voortstuwingssysteem. Brand: ,,Dit

DUURZAME SCHEEPVAART

André Brand met een brandstofcel: een ‘inventief’ kastje waarbij waterstof en zuurstof in de brandstofcel worden gevoerd en schone energie wordt opgewekt.

www.hybridshippropulsion.com

DUURZAME PROJECTEN Hybrid Ship Propulsion heeft inmiddels tientallen bijzondere duurzame projecten op zijn naam staan in samenwerking met andere bedrijven. Het leverde een hybride voortstuwingssysteem aan het Havenbedrijf Rotterdam voor verduurzaming van havenpatrouillevaartuig RPA8. De RPA10 ligt nu bij de werf voor het inbouwen van een hybride systeem. Ook de Telstar, Invotis, Bacchus, Matthinge, veerboten in Amsterdam en een schip van de Nederlandse marine varen met hybride en elektrische voortstuwing van HSP.

Brancheverenigingen BLN en CBRB dubbel zo ambitieus: 40 procent minder CO₂-uitstoot

‘Gelijke rechten voor schone oude en nieuwe schepen’

Branchevereniging BLN Schuttevaer gaat dit jaar sterk inzetten op steun bij vergroening van de binnenvaart. De ambities zijn hoog. De sector wil uiteindelijk de CO₂-uitstoot zelfs verlagen met 40 procent in 2030. Dat is dubbel zoveel als de minister wil, die dit jaar een maritieme Green Deal moet sluiten. BLN zet zich in 2019 vooral in voor steun aan haar leden bij het vergroenen van de bestaande binnenvaartschepen. ,,Het is ongewenst en onbetaalbaar voor veel schippers om

GREEN DEAL MET MINISTER Wat willen BLN en CBRB? BLN en het CBRB zijn als gesprekspartners voor de branche nauw betrokken bij de opzet van een Green Deal met minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. De insteek voor BLN en het CBRB is daarbij: - Zowel milieubelasting terugbrengen als CO₂-uitstoot verminderen - Tot 2030 vooral ook met bestaande motoren - Bijmengen hernieuwbare biobrandstoffen stapsgewijs verhogen - 2030 40 procent minder CO₂ - Eén norm voor milieu-uitstoot en geen lappendeken - Gelijkwaardigheid bestaande en nieuwe motoren - Certificering door een (E3)meting aan de pijp - Financiële stimuleringsmaatregelen

bestaande motoren op korte termijn allemaal te vervangen. Nabehandelingstechnieken, roetfilters en alternatieve biobrandstoffen als bijmenging of GTL zijn serieuze opties voor de sector’’, zegt algemeen directeur Co Abercrombie. ,,Daarnaast moet zeker meewegen dat oudere (nog goed functionerende) motoren op zichzelf al als duurzaam kunnen worden genoemd.’’

Gelijke rechten BLN Schuttevaer grijpt daarmee terug naar een eerder gehouden enquête onder leden door haar commissie ‘vergroening en duurzaamheid’. Op deze enquête reageerden ruim 300 binnenvaartondernemer; 95 procent was voor vergroening en 54 procent noemde de brandstof GTL als mogelijkheid om schoner te varen. Voor hermotoriseren koos 34 procent en voor nabehandeling 38 procent. ,,We gaan ons dit jaar meer inzetten voor het gelijkwaardigheidsprincipe, zodat ook schepen met bestaande

‘Vervoer over water kost substantieel minder energie dan vervoer over de weg. Afhankelijk van het soort schip stoot de binnenvaart gemiddeld 50 procent minder CO₂ per ton kilometer uit’

DUURZAME SCHEEPVAART

Het Oceanium in Blijdorp ‘leeft’ van zeewater uit de Atlantische oceaan. FOTO’S BLIJDORP

OCEANIUM BLIJDORP BLIJFT LEKKER VERS De containerschepen van Maersk brengen sinds jaar en dag vanuit de Westelijke Atlantische Oceaan schoon zeewater in hun ballasttanks mee dat wordt hergebruikt door diergaarde Blijdorp in Rotterdam.

motoren aan een hogere normering kunnen voldoen. De binnenvaart weet sinds de aanleg van Maasvlakte 2 dat in 2025 voor het Rotterdamse havengebied CCR2 de minimale eis is’’, zegt Willy Kreusch van de BLN-groencommissie. ,,Als ook een bestaande motor aantoonbaar schoner blijkt, moeten daar dezelfde voorwaarden en voordelen voor gelden als bij nieuwe schepen. Een kwestie van gelijke rechten.’’

Metingen BLN maakt zich daarom sterk voor certificering op basis van praktijkmetingen (meten aan de pijp) en de mogelijkheid om deze metingen voor haar leden collectief in te kopen, wat een kostenreductie voor de scheepseigenaar moet opleveren. De metingen moeten Co Abercrombie voldoen aan de bestaande E3-cyclusnormering volgens EU protocol. Kreusch is al bij verschillende meetbureaus langs geweest om hierover informatie te verzamelen. Kreusch: ,,We gaan nu kijken hoeveel schippers hier aan willen meedoen. Er wordt volgens plan gemeten aan de pijp. Er komt een container met apparatuur aan boord en er volgen diverse metingen, zodat de individuele schipper weet waar hij aan toe is. Willy Kreusch Conclusie kan zijn dat een dure nabehandelingsinstallatie nodig is of alleen een dropin. Belangrijk is dat ook schepen met bestaande motoren, die bewezen schoon genoeg zijn, na 1 januari 2025 verder kunnen varen en welkom zijn in de grote havens.’’

DUURZAME SCHEEPVAART

Het zeewater wordt door schipper Willem Ladder vanaf de Europoort via de Schie met de bekende HaaiBaai naar de dierentuin gevaren. Het Havenbedrijf Rotterdam schonk voor dit doel in 2001 de oude melassetanker Gymnura, die na een verbouwing werd omgedoopt tot de HaaiBaai en opvalt met een decor van ijsschotsen en pinguïns op het dek. Jaren verder is de dierentuin, of beter nog de vissen en ijsberen, geholpen met miljoenen liters vers zeewater. Wekelijks wordt op deze manier en dankzij de HaaiBaai 600.000 liter water ververst in het Oceanium, waar (ook voor de ijsberen) zo’n 8,4 miljoen liter water circuleert. Het schoonste zeewater wordt meegenomen nabij Newfoundland en ook met de Azoren worden goede zaken gedaan. De ballasttanks van de zeeschepen zijn daarvoor aan de binnenzijde behandeld met anti-fouling. Eenmaal in de Rotterdamse haven nemen schipper Willem en zijn collega Piet de Bruin ook nog monsters van het zeewater voordat de waterslangen worden aangekoppeld. Daarna gaat de verse waterlading naar de interactieve overdekte waterwereld van Blijdorp waar je een reis maakt over de zeebodem en langs kustgebieden.

Het schip de HaaiBaai vaart twee keer in de week onder de boeg van een Maersk-containerschip om ballastwater weg te pompen voor de dierentuin.

CLEANTECH SOLUTIONS QUA-VAC IS YOUR TURNKEY SOLUTIONS SUPPIER FOR: WASTE, WASTEWATER AND WATER MANAGEMENT SYSTEMS, FOR EACH TYPE OF VESSEL IN CLOSE COOPERATION WITH THE EVAC GROUP.

• Qua-vac marine waste systems are designed to fulfil the requirements marine wastewater systems are designed to fulfil the latets requirements of the IMO MEPC 227(64) • Qua-vac • Custom design and engineering tor new build and refit projects EVAC ROSR type approval certification number: R1*II*0003*01 Televisieweg 157 / NL-1322 BH Almere / The Netherlands Tel. +31 (0)36 546 1999 / WWW.QUAVAC.COM

Qua-Vac Editie ShipBuils Industry Issue 1

print 14-02-2018

Met Oechies naar duurzame toekomst

Impressies van de Sendo Liner.

Het technische installatiebedrijf Oechies is gespecialiseerd in de binnenscheepvaart. Opnieuw is het betrokken bij een bijzonder project: de Sendo Liner, een modulaire en duurzaam schip dat klaar is voor de toekomst. Oechies Elektrotechniek is in de binnenvaartbranche sinds 1963 een begrip en te vinden in een groot pand aan de Waalhaven z.z. 42 in Rotterdam met uitzicht op de schepen. Bij het bedrijf komen alle aspecten van het ontwikkelen en onderhouden van technische installaties in de binnenvaart aan bod. De werkzaamheden van het technische installatiebureau Oechies bestaan uit het engineeren en installeren van complete elektrische installaties op zowel nieuwbouw- als schepen die een refit ondergaan. Zo’n bijzonder nieuw schip is de Sendo Liner van Sendo shipping in Harderwijk. Oechies is nauw betrokken bij de ontwikkeling hiervan. De basis van dit binnenvaartschip ligt in de vraag naar meer zuinige en betere schepen. Ook het Wageningse onderzoeksinstituut Marin werkte mee aan dit schip.

Modulair Bijzonder aan de Sendo Liner is dat het modulair is ontworpen met het oog op de huidige ontwikkeling van alternatieve energiebronnen en snelheid. Het geïnstalleerd vermogen kan eenvoudig worden aangepast van diesel, dieselelektrisch en zelfs, deels, emissieloos. Componenten zijn eenvoudig te vervangen of te repareren. Oechies heeft daarvoor een 24-uurs serviceteam klaar staan.

Footprint De Sendo Liner meet 110 bij 11.45 meter en vaart dieselelektrisch. Met behulp van Oechies Elektrotechniek zijn op het achterschip twee hoog rendement elektromotoren van 350 kW per stuk geïnstalleerd voor de voortstuwing. Op het voorschip staan twee generatoren van 600 kW per stuk. Om het boordnet tijdens het stilleggen bij een terminal of voor overnachten ook van energie te voorzien, is er een accupakket geïnstalleerd. Hiermee kan het schip acht uren voort zonder bijladen van de generatoren. Het schip heeft een bijzonder gunstige footprint. Het vaart zo'n 90 procent met maar één van de twee generatoren. Nieuwe regeltechniek op de generatoren in combinatie met het elektrische pakket resulteert in een optimale verbranding met laag brandstofverbruik en lage uitstoot. Door hergebruik van restwarmte en frequentie geregelde apparatuur is het ‘normale’ boordverbruik van het schip (boordnet) gereduceerd met zo’n 35 procent.

24-UUR SERVICE EN MATERIALEN Oechies Elektrotechniek heeft 24 uur per dag zeven dagen per week een team klaar staan voor het verlenen van service en verhelpen van storingen. ,,Afstanden zijn voor ons geen probleem. Onze medewerkers zijn bij een storing overal langs de Rijn binnen 24 uur ter plaatse met een auto en materiaal. Serviceonderdelen kunnen veelal binnen 24 uur worden geleverd.’’ Oechies heeft een ruim assortiment verlichting, acculaders, omvormers, voedingen en converters, (schotel-) antennes, schakelmateriaal, kachels en dompelpompen op voorraad leverbaar. www.oechies.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

REINPLUS FIWADO Bunker

levert steeds meer biobrandstof van GoodFuels Marine REINPLUS FIWADO bunker FACTS REINPLUS FIWADO BUNKER, onderdeel van VARO Energy, is het grootste onafhankelijke bunkerbedrijf voor de Rijn- en Binnenvaart en actief sinds 1925. Sinds 2015 is het onderdeel van VARO Energy. VARO Energy is actief in de raffinage, opslag en distributie van olieproducten voor de markt in Noordwest-Europa. GOODFUELS MARINE ontwikkelt en levert duurzame biobrandstoffen en is actief op het gebied van zeevaart, zwaar wegtransport, spoorvervoer, binnenvaart en industriële machines. De hernieuwbare brandstoffen van GoodFuels zijn direct inzetbaar als vervanger voor fossiele brandstoffen zonder aanpassingen aan motoren (drop-in). Bekijk de film over de samenwerking via youtube r3rQtV3eXT0 MEER INFO? REINPLUS FIWADO: www.reinplusfiwado.com VARO Energy: www.varoenergy.com GoodFuels: nl.goodfuels.com/

In de verduurzaming van de binnenvaartsector en het voldoen aan verscherpte emissie-eisen speelt het bunkerbedrijf REINPLUS FIWADO Bunker samen met duurzame brandstofleverancier GoodFuels een belangrijke rol. De onderneming levert steeds meer geavanceerde biobrandstoffen aan de binnenvaart. De samenwerking met GoodFuels Marine verloopt goed, evalueert het bunkerbedrijf een jaar na aanvang. Er is een sterk partnership opgebouwd en het klantenportfolio breidt zich verder uit doordat er gemakkelijk kan worden geleverd. Ook bij GoodFuels zijn ze positief over de samenwerking: de ambitie om de Europese binnenvaart duurzamer te maken, is hiermee versneld in het grootste inland bunkernetwerk. REINPLUS FIWADO Bunker levert in Noordwest-Europa brandstof aan binnenvaartschepen. Dankzij de samenwerking met GoodFuels Marine, die januari vorig jaar officieel werd, zijn de geavanceerde biobrandstoffen nu eenvoudig beschikbaar, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan een meer duurzame Europese binnenvaart. Steeds meer binnenvaartondernemers, zo blijkt uit enquêtes van brancheorganisaties, zoeken naar alternatieve brandstoffen, drop-in, om CO2- en lokale uitstoot te verminderen zonder hoge investering voor ombouw van de

DUURZAME SCHEEPVAART

Met als slogan Always on your side, zet het bunkerbedrijf hoog in op dienstverlening en ligt uiteraard letterlijk langszij bij het aanbieden van producten aan de scheepvaart. aandrijflijn. Het aan de Rotterdamse Waalhaven gevestigde bedrijf beschikt over 31 bunkerboten (herkenbaar aan de kleuren rood, wit, blauw) en negen bunkerstations langs de belangrijkste vaarwegen in Noordwest-Europa.

Breed bereik

,,Dankzij de grote verscheidenheid aan stations en schepen kunnen we onze klanten een breed pakket bieden’’, zegt salesmanager Robert de Jong. ,,Dat maakt ons een aantrekkelijke partij voor binnenvaartondernemingen. En onze openingstijden sluiten aan op de vraag, geënt op de lokale markt. Aan de grens bijvoorbeeld zijn we 24/7 open. In Zeeland respecteren we de gewenste zondagsrust.” Behalve diesel en gasolie levert het bunkerbedrijf steeds meer GTL en fossielvrije brandstoffen (HVO) in diverse blends. Ben van Kol, managing director van REINPLUS FIWADO Bunker: ,,Door klimaatdoelstellingen en toenemende emissieeisen neemt de vraag naar alternatieve brandstoffen voor de scheepvaart verder toe. Wij zijn er trots op dat we door de samenwerking met GoodFuels Marine en ons moederbedrijf VARO Energy nu ook onze binnenvaartklanten kunnen voorzien van duurzame biobrandstoffen.’’

de scheepvaart en besparen tot 90 procent CO2 en 100 procent zwavel in vergelijking met fossiele brandstoffen. Daarnaast zorgen ze voor een verbetering van de luchtkwaliteit. De biobrandstoffen zijn geschikt voor elk type scheepsmotor, zonder enige aanpassing.

Meer vraag ,,De vraag naar duurzame geavanceerde biobrandstoffen neemt toe’’, zegt ook Isabel Welten namens GoodFuels. ,,Steeds meer binnenvaartklanten kiezen ervoor om een blend in te zetten. Enkele klanten, zoals het Havenbedrijf Rotterdam, varen zelfs al op 100 procent biobrandstof. De klanten in de binnenvaart varen op het product hydrotreated vegetable oil (HVO), een tweede generatie, geavanceerde biobrandstof, gemaakt uit rest- en afvalstromen.’’ De biobrandstoffen van GoodFuels Marine zijn ontwikkeld voor

DUURZAME SCHEEPVAART

GoodFuels Marine ontwikkelt duurzame geavanceerde biobrandstoffen.

ALWAYS ON YOUR SIDE

GoodFuels hoogwaardige duurzame brandstof: Exclusief via REINPLUS FIWADO Bunker verkrijgbaar. · Gemaakt van 100% gecertificeerde afval- en reststromen · Fossielvrij · Max. 90% CO2-reductie · Verbetert de luchtkwaliteit · Topkwaliteit synthetische diesel, geen FAME · Direct inzetbaar zonder enige aanpassing · Exclusief beschikbaar via het netwerk van REINPLUS FIWADO Bunker

WILT U MEER WETEN? Kijk op onze website www.reinplusfiwado.com of neem contact op via info@reinplusfiwado.com

Henk Schipper van ELV is trots op pionierende leden

Het nieuw te bouwen compacte containerschip is geschikt voor vervoer van ladingen FOTO’S ELV tussen de Scheldebekken en de Seinebekken.

‘Wrang te horen dat we conservatief zijn!’ Veel leden van de ELV zijn volop bezig met vergroenen. De bouw van een serie van zes duurzame schepen ligt in het verschiet. ,,We willen de vloot naar de standaard van vandaag krijgen.” De Europese Logistieke Vervoerders Coöperatie ELV telt honderd individuele varende leden. Met hun schepen, circa 65 spitsen en 35 Canal du Nord-schepen en verlengde spitsen met een laadvermogen van 350 tot 950 ton, varen ze vooral van en naar Frankrijk. ,,Onze vloot blijkt bestaansrecht te hebben, gezien de alsmaar groeiende files. Er is veel vraag naar onze schepen, daarom durven we te investeren in nieuwbouw. We zijn daarover ook in gesprek met het verladend bedrijfsleven, zodat het kan meesturen op zijn vervoerswensen en -eisen”, vertelt Henk Schipper van de ELV.

Modulair Dit voorjaar volgt een definitief besluit over de bouw van zes compacte containerschepen van 800 ton geschikt voor de Parijs/ Seine-Nord verbinding. ,,De schepen worden modulair gebouwd: met een voortstuwing die past binnen de huidige normen, maar rekening houdend met de toekomst. Daardoor kunnen dieselgeneratoren eenvoudig vervangen worden door andere voortstuwing, bijvoorbeeld op waterstof of zonnepanelen.” Volgens Schipper is er commitment van de verladers. Het is aan de varende ondernemers om de stap te zetten en de begroting sluitend te maken.

Kennis delen De afgelopen jaren is al de nodige kennis vergaard die zal worden toegepast bij de bouw van de nieuwe schepen. Er varen spitsen rond met een gemariniseerde vrachtwagenmotor, met dekken vol zonnepanelen, dieselelektrisch, diesel in combinatie met accu’s en op alternatieve brandstoffen of additieven. Waterstofgasinjectie is een verwacht alternatief. Schipper: ,,Onze leden delen informatie onderling en ook buiten de ELV, zodat er meer geld gericht kan worden geïnvesteerd in verduurzaming. De familie Renning heeft met ms Liane bijvoorbeeld goede ervaring met de gemariniseerde vrachtwagenmotor. Het enige probleem is dat het niet meevalt om deze gecertificeerd te krijgen.” Ook het MKB Katalysatorfonds Drechtsteden ondersteunt het verzamelen van informatie voor de bouw van de nieuwe schepen.

Investeringskapitaal Initiatief en investeringskapitaal is er volgens Schipper binnen de ELV voldoende. ,,Eind vorig jaar hebben we alle innovaties bij elkaar gebracht. Als je dat dan ziet, denk ik: niks conservatief of verouderd; onze sector is eerder onderzoekend. Ik was echt trots. Alleen vertellen onze leden nog onvoldoende waar ze mee bezig zijn, zodat hun inzet ook gekend wordt. Als je de volledige waarde van je schip – tussen de 60 en 120 duizend euro - investeert in vergroening is het nogal wrang om te lezen dat je conservatief bent.”

DUURZAME SCHEEPVAART

Zo is Poppen in 2013 de eerste scheepswerf die is gecertificeerd op niveau 3 van de CO₂prestatieladder, het duurzaamheidsinstrument van Nederland. Directeur Martin Poppen: ,,Het begon jaren geleden met de vraag van enkele opdrachtgevers naar de footprint van ons bedrijf. Ik merkte al gauw dat het een heel werk was. Toen dacht ik: ik stop ermee of ik maak het helemaal af. Dat laatste is het geworden. Niet alleen de footprint, maar ook een ranking op de CO₂-prestatieladder. Ik moet zeggen, door die prestatieladder ga je met andere ogen kijken naar je eigen onderneming. Je komt achter dingen waar je anders niet bij stilstaat. Zo hadden we hier een gigantische compressor staan die 95 procent van de tijd zwaar onder zijn vermogen werkte. Nu hebben we twee kleinere. Alleen bij volbelasting springt de andere bij.’’

SCHEEPSWERF POPPEN

PIONIER IN REDUCTIE CO₂-UITSTOOT ‘Vooruitgang door aanpakken’ is de slogan van Scheepswerf Poppen in Zwartsluis. Die slogan is ook van toepassing op de wijze waar het de CO₂-reductie aanpakt.

CO₂ reductie

Voor de certificering was een energiemanagement actieplan nodig met als doel om in de periode 2015-2018 een CO₂-reductie te realiseren van 3 procent. Dit percentage heeft Poppen ruimschoots gehaald. Stroomverbruik is de grootste boosdoener als het om CO₂-uitstoot gaat; door het lassen en snijden van plaatstaal en het gebruik van de scheepslift. Er blijkt veel winst te boeken door verandering van gedrag; licht uit waar het niet nodig is, lasapparatuur uitzetten als deze niet wordt gebruikt. Een niet te onderschatten voordeel levert de aanschaf van ledbouwlampen en terreinverlichting op, net als halogeen-loopverlichting voor werkzaamheden binnen het schip. Een scherpe controle op lekkages van leidingen en koppelingen van de compressoren en propaanbranders leverde ook al efficiencyvoordelen op. En passant werden zaken als de aanschaf van een hybride auto en het invoeren van digitale facturatie gerealiseerd.

Prins 6

VIERDE GENERATIE Scheepswerf Poppen is opgericht in 1946 en sinds 1963 gevestigd in Zwartsluis. Directeur Martin Poppen behoort tot de vierde generatie scheepsbouwers. Verlengen, nieuwbouw en reparatie zijn de hoofdactiviteiten. Innovatie is kenmerkend voor het bedrijf, de enige scheepswerf gecertificeerd op niveau 3 van de CO₂-prestatieladder.

Behalve intern heeft het onderwerp ook extern de aandacht. Poppen: ,,We hebben in 2017 samen met opdrachtgever Van den Herik in Sliedrecht een dieselelektrisch kraanschip ontwikkeld en gebouwd waarin geen vijf dieselmotoren staan, maar een grote en kleine generator. Die leveren energie voor de elektrische voortstuwing en kopschroeven, maar ook voor de volledig elektrische PLM-kraan. Dat scheelt enorm in de CO₂uitstoot en in het onderhoud. Inmiddels zijn we weer met nieuwe projecten bezig, waaronder een beunschip en een kraanschip, allebei met SCRuitlaatgasnabehandeling. Duurzaamheid is voor ons een proces dat niet meer is te keren en waar we tegelijkertijd helemaal achter staan.” www.scheepswerfpoppen.nl

Het dieselelektrische kraanschip Prins 6 van Van den Herik, met een elektrische PLM kraan. Twee generatoren zijn genoeg om alles aan te drijven.

DUURZAME SCHEEPVAART

Besparen was nog nooit zo makkelijk

SAVE WATER, SAVE MONEY, ENJOY COMFORT Douchen kost water en aardgas en daarmee ook geld. Een gemiddeld gezin besteedt ongeveer 328 euro per jaar aan water en energie onder de douche. Een spaardouche kan hier een kwart op besparen. Naast de energie die je onder de douche gebruikt wordt er ook energie gebruikt voor het maken van schoon drinkwater en het af voeren en reinigen van rioolwater. De Comfortsaver heeft een blokkerende werking maar levert door haar toegepaste Ventura techniek niet aan kracht en beleving in. De Comfortsaver is in een ongeblokte situatie 50% waterbesparend en 30% energie besparend per douche beurt. Bijkomend groot voordeel is dat de Comfortsaver de slang laat leeglopen, en daarmee Legionella bacterie werend is.

www.comfortsaver.nl

Jan Valsterweg 72 â&#x20AC;˘ 3315 LG Dordrecht â&#x20AC;˘ Tel.: 088 166 17 30

Uitgebreid douchen aan boord

ComfortSaver bespaart 50 procent water

Uitgebreid douchen aan boord met een comfortabele waterstraal en maar liefst 50 procent water besparen. Dat kan met de ComfortSaver. De adapters van Marcel van den Enden zijn eenvoudig te installeren én goed voor het milieu. Op menig binnenvaartschip en in woningen is de vinding van Dordtenaar Marcel van den Enden inmiddels geïnstalleerd. Tot volle tevredenheid, weet de ondernemer van de kokendwatersite.nl. ,,Het is immers ideaal voor in huis, maar zeker aan boord waar je langer kunt douchen en je niet eerst hoeft in te zepen om

daarna pas onder de douche te kruipen.” Van den Enden weet waarover hij spreekt. Als voormalig baggeraar bracht hij weken aan boord door. Bijkomend voordeel is dat de ComfortSaver de slang laat leeglopen, en daarmee legionella werend is.

Kosten Een gemiddelde douchebeurt kost 51,17 liter water per persoon. ,,Een gezin van vier personen verbruikt jaarlijks dus zo’n 70.000 liter water en 375 kuub gas om dit op te warmen”, rekent Van den Enden voor. Uit een doos haalt hij twee koperen adapters en een douchekop. De ene adapter plaats je voor de watertoevoer naar de boiler, de ander tussen kraan en doucheslang. Marcel van den Enden heeft er jaren denkwerk en geld in geïnvesteerd. ,,Geisers moeten verdwijnen vanwege de kans op vergiftiging met koolmonoxide. Maar wanneer je overgaat van een geiser met een miezerig straaltje warm water op een boiler, die grote hoeveelheden water opwarmt, verbruik je ineens veel meer water. Daarmee worden de kosten van de bewoner hoger, zowel qua waterverbruik als energie.”

Lucht

‘WATERBESPARING IS EEN UITKOMST’ Harrie Wagt installeerde het systeem op zestien douches van zijn Hotelboot Fiep. ,,We verbruikten wekelijks 15 kuub water, maar besparen nu maar liefst 40 procent. Eerst geloofde ik het niet, maar met de adapter tussen wateraanvoer en doucheslang bespaar je echt zoveel. Ik heb het gemeten. Ik merk het ook aan de vuilwatertanks die minder snel vollopen.’’

Twee jaar geleden ontdekte hij een eenvoudige adapter voor de douchekraan die door aanzuiging van lucht een fikse waterbesparing én een stevige waterstraal opleverde. Daarnaast ontwikkelde hij een begrenzer voor de wateraanvoer voor de boiler. In plaats van 12 liter per minuut stroomt er 5 liter water door de leiding. Dankzij een stimuleringssubsidie van Smart City Dordrecht kon hij grote stappen maken in de ontwikkeling. De adapters worden gefabriceerd in een sociale werkvoorziening en een deel van de opbrengst van de verkoop gaat naar Water for life, dat zich inzet voor schoon drinkwater en goede sanitatie voor iedereen. ,,Ik vind het belangrijk om anderen te helpen en een steentje bij te dragen aan een betere planeet.” www.comfortsaver.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

Samen kunnen we uw stikstof behoefte volgens gewenste specificaties, onsite en kosten efficiënt produceren. Parker domnick hunter introduceert een nieuwe lijn stiktof generatoren. De NITROSource kenmerkt zich door een nog lager perslucht verbruik en nog lagere onderhoudskosten. De NITROSource kan dankzij diverse accreditaties probleemloos worden ingezet in industriële omgevingen maar ook in food & beverage, elektronica, medische en farmaceutische industrie. De voordelen: • Extreem veilig t.o.v. opslag van grote hoeveelheden stikstof • Geen verborgen kosten als transport en cilinder huur • Extreem korte terugverdientijd; lage kosten voor stikstof • Niet afhankelijk van derden

VIG OO MM MM UN BO ER NN AA V GA A TT IIOONN && C C U INCIACTAI O T IN O W N I TWHI OT UHTO U T R BD O R SD E R S

KIES OOK VOOR

GRENZELOZE MOGELIJKHEDEN

VOOR NAVIGATIE, COMMUNICATIE KIES OOK VOOR EN INTERNET VIA DE SATELLIET

GRENZELOZE MOGELIJKHEDEN VOOR NAVIGATIE, COMMUNICATIE EN INTERNET VIA DE SATELLIET Dutch Marine Technology B.V. Industriestraat 6-G • 3371 XD Hardinxveld-Giessendam Tel: 010-890 00 41 •info@dmtbv.nl • www.dmtbv.nl 0191578.pdf 1

www.parker.nl

29-5-2017 16:25:02

Dutch Marine Technology B.V. Industriestraat 6-G • 3371 XD Hardinxveld-Giessendam Tel: 010-890 00 41 •info@dmtbv.nl • www.dmtbv.nl 0191578.pdf 1

29-5-2017 16:25:02

ZULU’S OOK GOED BIJ LAGE WATERSTANDEN

FOTO’S BLUE LINE LOGISTICS

Pallets met bouwmateriaal varen sinds begin dit jaar op een nieuwe Zulu tussen Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Nog niet autonoom, maar het testen begint binnenkort. Antoon van Coillie, eigenaar van de pallet shuttle barges van rederij Blue Line Logistics, vermoedt dat de wetgeving voor autonoom varen binnen nu en twee jaar is aangepast. ,,Mensen die denken dat het niet zal gebeuren, steken hun kop in het zand. Ik heb veel respect voor schippers. Maar vooral op de kleine schepen is de bemanning al wat ouder en wie gaat straks het werk en de schepen overnemen? Met de mogelijkheid om pallets en big bags te vervoeren, bemand of onbemand, voegen wij iets toe aan de modal shift”, stelt de Vlaamse ondernemer Van Coillie. ,,Kijk maar eens op de weg. Zie jij veel vrachtwagens met containers rijden? Nee, het gaat vooral om pallets en big bags. Die kunnen we met de Pallet Shuttle Barges ook over water goed vervoeren. We kunnen overal komen tot diep in een stad en we staan niet in de file.”

Diepgang Sinds vier jaar vervoeren de Zulu’s 1 en 2 in Vlaanderen onder meer bouwmaterialen en huishoudelijk afval, met één bemanningslid, die met de kraan aan dek lading kan laden en lossen. ,,Daarmee hebben we in 2017 alleen al rond de Antwerpse ring 65.000 ton van de weg gehaald. Voor Van Keulen brachten we vorig jaar al eens per maand bouwmaterialen, zoals gipsplaten, van Antwerpen naar Amsterdam. En nu de nieuwe schepen beschikbaar zijn, gaan we meer varen in Nederland. Dit zal groeien als ondernemers zien wat we te bieden hebben. We kunnen nu beginnen om nieuwe markten aan te boren.’’ Eind 2018 zijn de twee nieuwe barges opgeleverd, gebouwd bij Groeneveldt in Hendrik-Ido-Ambacht. Zij meten 50 bij 6,6 meter en kunnen tot 350 ton vervoeren, gelijk aan de capaciteit van veertien trucks. Anders dan de Zulu 1 en 2 zijn het geen catamarans. Die bleken voor kleine kanalen een te grote diepgang te hebben: 2.20 meter bij volledige belading. Zulu 3 en 4 hebben bij volledige belading een diepgang van 1.90 meter en zijn dus ook goed inzetbaar bij de lage waterstanden van de afgelopen maanden.

DUURZAME SCHEEPVAART

TESTEN Antoon van Coillie verwacht dat op termijn dertig tot vijftig pallet shuttle barges zullen varen, nu nog met bemanning. ,,De kans is groot dat we begin dit jaar nog twee schepen bijbestellen. We gaan dit jaar in elk geval sensoren testen voor autonoom varen en de mogelijkheid onderzoeken om op een autonome manier af te meren, bijvoorbeeld magnetisch of met vacuümzuigers. Bij de testen krijgen we ondersteuning van het Mobilitylab in Rotterdam. Deze organisatie kan voor ons deuren openen.”

Behalve het bouwen van werkschepen en zeewaardige jachten als Korvets, bouwen wij ook de cilinders van ShoreTension® en plegen wij groot onderhoud voor o.a het Havenbedrijf, Loodswezen Rotterdam en de KRVE. Merwelands Shipyard Rotterdam, snel en vakkundig. Kijk snel op www.merwelands.com

De zekerheid van continuïteit De zekerheid De zekerheid van van continit continit een voorspoedig een voorspoedig en en succesvol succesvol nieuwjaar nieuwjaar 1974 staat bij Breko Sindseen 1974 gemotiveerd staat bij Breko een STEVENDOKKEN gemotiveerd CENTRALE LIGGING STEVENDOKKEN STEVENDOKKEN PSI is is sinds sinds 1998 PSI op op de is sinds markt 1998 van actief de markt van de PSI 1998actief actief de markt van op dedescheepvaart, Sinds 1974 staat bij BrekoSinds een gemotiveerd team van gedreven TOTAALPAKKET ABCen DEALER ABC DEALER scheepvaart, offshore en scheepvaart, ABC DEALER team van gedreven vakmensen team van dag gedreven en nacht, vakmensen dag nacht, offshore het le- en met het leoffshore en industrieindustrie met hetmet leveren enindustrie installeren van vakmensen dag en nacht, zeven dagen per week, voor u klaar BETROUWBAAR STUURMACHINES ROEREN STUURMACHINES EN ROEREN STUURMACHINES ROEREN zeven dagen per week, zeven voor udagen klaar per om week, uw voor u klaar om uw EN EN veren en installeren van veren pijpleidingsystemen. installeren van pijpleidingsystemen. pijpleidingsystemen. Onzeenkracht ligt in de verregaande om uw continuïteit te waarborgen. onzecontinuïteit werf of te op elke RUIME ERVARING IVR KEURINGSSTATION IVR KEURINGSSTATION IVR KEURINGSSTATION continuïteit te Op waarborgen. Op onze werf waarborgen. of Op onze werf of Onze kracht specialiligt in de verregaande specialiVCA GECERTIFICEERD IJZERWERK wij IJZERWERK Onze kracht ligt in de verregaande IJZERWERK op elke andere locatie elke andere verrichten gewenste wij locatie verrichten specialisatie die wij ons op dit terrein eigen hebben andere gewenste locatie verrichten wijgewenste tal vanop werkzaamheden satie die wij ons op dit terrein satie die eigen wij ons hebben op dit terrein eigen hebben TOTAAL ONDERHOUD TOTAAL ONDERHOUD TOTAAL ONDERHOUD tal van werkzaamhedental zoals van onderhoud werkzaamheden en zoals onderhoud en gemaakt. Die specialisatie vertaalt zich in het leveren van zoals onderhoud en reparatie van alle merken dieselmotoren, gemaakt. Die specialisatie gemaakt. vertaaltDie zichspecialisatie in het vertaalt zich in het reparatie van alle merkenreparatie dieselmotoren, van allestuurmerken dieselmotoren, stuurklantgerichte engineering en klantgerichte kwalitatief hoogwaardige stuur-werken, hydraulische systemen, keerkoppelingen, (lading)systemen, keerkoppelinleveren van klantgerichte leveren engineering van en kwaengineering en kwawerken, hydraulische systemen, werken, keerkoppelinhydraulische gen, (lading)pompen, gen, installaties elektrische installaties oplossingen. Met gekwaliﬁ medewerkers realiseren pompen, elektrische installaties of ander elektrische soort(lading)pompen, onderhoud. litatief hoogwaardige oplossingen. litatiefceerde hoogwaardige Met ge- oplossingen. Met geof ander soort of Breko ander beschikt soort onderhoud. over Breko beschikt over kwalificeerde medewerkers kwalificeerde realiseren medewerkers we een projecten realiseren we de een we een grote verscheidenheid aan voor Breko beschikt over alle faciliteiten dieonderhoud. bij onderhoud, reparatie alle faciliteiten die bij onderhoud, alle faciliteiten reparatie die bij en onderhoud, reparatie en grote verscheidenheid aan grote projecten verscheidenheid aan projecten de scheepvaart, de offshore en voor de de industrie. PSI voor biedt en nieuwbouw van moderne schepen behoren. Snelheid, nieuwbouw van moderne nieuwbouw schepen van behoren. moderne schepen behoren. Scheepvaartweg 9 scheepvaart, de offshorescheepvaart, en de industrie. de offshore PSI en de industrie. PSI9 Scheepvaartweg 9 Scheepvaartweg 9 Scheepvaartweg vakmanschap en een totaalpakket aan diensten vanuit vakmanschap, kostenbesparing motivatie Snelheid, zijn kernwaarden Snelheid,envakmanschap, kostenbesparing vakmanschap, en kostenbesparing en 3356 LL LL Papendrecht 3356 Papendrecht 3356 LL Papendrecht 3356 LL Papendrecht biedt vakmanschap en een biedt totaalpakket vakmanschap aanen een totaalpakket aan kernwaarden motivatie die erzijn borg kernwaarden voor die borg voor T +31 (0)78 641 6868 6868 een open, klantgerichte organisatie met korte directe die er borg voor staan motivatie dat u zijn effectief en efﬁciënt wordt Ter +31 (0)78 641 T +31 (0)78 641 68 68 T +31 (0)78 641 68 88 diensten vanuit een open, diensten klantgerichte vanuit orgaeen open, klantgerichte orgaE info@breko.com staan dat u effectief en efficiënt staan datwordt u effectief gehol-en efficiënt wordt geholE info@breko.com E info@breko.com E info@psipiping.com lijnen. geholpen, 24 uur per dag, pen, 7 dagen per week! www.breko.com nisatie met korte directe nisatie lijnen met korte directe lijnen 24 uur per dag, 7 dagen pen,per 24 uur week! per dag, 7 dagen per week! www.breko.com

www.breko.com

www.psipiping.com

CENTRALE CENTRALELIGGING LIGGING TOTAALPAKKET TOTAALPAKKET BETROUWBAAR BETROUWBAAR RUIMEERVARING ERVARING RUIME VCAGECERTIFICEERD GECERTIFICEERD VCA

Scheepvaartweg 9 9 Scheepvaartweg 3356 LL LL Papendrecht 3356 Papendrecht T +31 (0)78 641 6868 88888 T +31 (0)78 641 E info@psipiping.com E info@psipiping.com www.psipiping.com www.psipiping.com

Discom ziet sterke groei emissieprojecten In de maritieme sector geldt Discom als toonaangevende partij in Europa als het om geluidsdempers gaat. In 2018 heeft echter ook de tak van de emissiebeperkende systemen een grote groei doorgemaakt. Het bedrijf uit Alblasserdam ontwikkelt zich steeds meer tot specialist op het gebied van de integratie van verschillende technieken en technologieën als het gaat om uitlaatsystemen. Of het nu gaat om geluidsbeperking, emissievoorkoming of het terugwinnen van warmte uit uitlaatgassen.

Werner van Well, accountmanager Maritiem bij Discom, kan terugkijken op een zeer succesvol 2018. ,,Zeker op het vlak van emissiebeperking van verontreinigende gassen hebben we een paar fraaie trajecten achter de rug.” Van Well refereert dan bijvoorbeeld aan het koppelverband Vera Pax, waarvan de Caterpillar 3512 motoren dankzij een nabehandelingsunit van Discom aan de Stage V-emissienormen voldoen. Hetzelfde geldt voor de 95 meter lange Milano uit Hendrik-Ido-Ambacht.

Kostenefficiënt ,,Tijdens een hermotorisering of motorrevisie zijn dit soort operaties kostenefficiënt uit te voeren”, aldus Van Well. ,,Elke gewenste normering is mogelijk. We onderscheiden ons door binnenvaartondernemers volledig te ontzorgen: van planning en oplevering tot aan al het onderhoud er omheen.”

Kop in ’t zand Vera Pax-eigenaar Fabian De Wachter: ,,Je moet op de toekomst voorbereid zijn. Het is natuurlijk zonde als je nu iets nieuws laat bouwen of je hermotoriseert een schip dat het dan over een paar jaar alweer verouderd is. En daarbij: als iedereen z’n kop in ’t zand steekt, gebeurt er niets. Terwijl we nu toch echt wel zeker weten dat de klimaatontwikkeling een majeur probleem gaat worden.”

Plug and play Maar ook voor andere maritieme toepassingen ziet Van Well steeds meer interesse ontstaan. ,,Voor Petrogas mochten we twee SCR-systemen (Selectieve Catalytische Reductie) leveren voor op de offshoreplatforms Helder en Horizon. De generatoren werden turn key geleverd; compleet in frames, die we eveneens in house kunnen bouwen. Plug and play… mooie oplossingen!”

Luchtjes en rook

www.discom.eu

DUURZAME SCHEEPVAART

Op dit moment is Discom druk met onder meer de uitvoering van een prestigieuze opdracht voor Ama Waterways. Hun AmaMagna is met 22 meter breedte niet alleen bijna twee keer zo breed als andere riviercruiseschepen; qua luxe wordt het schip ook de absolute top op de Donau. Het 135 meter lange schip wordt uitgerust met OxiCats op alle motoren. Deze filteren de stank en roet uit de uitlaatgassen, zodat gasten aan boord geen last hebben van luchtjes en zwarte rook. Van Well: ,,Weer een geheel andere toepassing, maar in de maritieme sector zijn we van alle markten thuis.”

REINTJES Green Solutions: The Hybrid System Up to 2,650 kW Up to 630 kWe Giving 25%

from diesel or gas engine electric motor power electric drive

We can supply: A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.

Njord Power

zet dieselmotor op een gezonder dieet Njord Power is het zusterbedrijf van Njord Filtration. Daar waar Njord Filtration met filtersystemen al jaren de achteruitgang van de conditie van dieselbrandstof weet te pareren, gaat Njord Power nog een stapje verder met als resultaat minder brandstofverbruik en een lagere uitstoot. Eigenaar en directeur van beide bedrijven in Goirle is Rob Verhoof. Als afgestudeerd bedrijfskundige concentreerde hij zich aanvankelijk op de procesverbeteringen bij bedrijven, totdat hij de gelegenheid kreeg een bedrijf over te nemen met filtersystemen. Hij vertelt: ,,Dat bedrijf is gebaseerd op de terechte angst dat de conditie van diesel verslechtert; er vormt zich altijd water en sediment in de dieseltank. Dat zie je bijvoorbeeld in tanks van noodstroomvoorzieningen. Maar ook bij tanks met een hoge doorstroming worden regelmatig water, sediment en microorganisme aangetroffen.” Vandaar de professionele Filtratie- of ‘fuel polishing’-systemen van Njord Filtration. Deze spoelen de tank en zorgen dat de brandstof de motor ingaat zoals deze was bedoeld: vrij van water, sediment en micro-organisme. Njord heeft systemen geleverd aan onder meer de kerncentrale Petten, IBM, Siemens, Saudi Aramco, Hitachi, Verizon, Vodafone, GDF Suez, Van Oord, Heesen Yachts en Ferretti Group.

Dieselschandaal Geïnspireerd door enerzijds het Volkswagen-dieselschandaal en anderzijds Shell, die synthetische diesel met vooral korte koolwaterstofketens uit gas (GTL Fuel) met gunstige milieueffecten op de markt bracht, vroeg Verhoof zich af of de diesel van het tankstation op de hoek niet schoner te maken is. Met als doel een lager verbruik en minder uitstoot van roet en NOx. Dat werd het begin van Njord Power, en het bedrijf is als dusdanig opgenomen als startup in het PortXL acceleratorprogramma van de Haven van Rotterdam. Njord Power ontwikkelde een diesel-voorbehandelingssysteem

Rob Verhoof bij het Njord Power systeem dat in de binnenvaart wordt getest.

dat 99 procent van de brandstofketens boven 4 micron eruit haalt. ,,We halen dingen uit diesel waardoor de verbranding verbetert en er veel minder roet uitgestoten wordt. Als je het vergelijkt met een mens, dan is gezondheid een optelsom van een goed dieet plus bewegen voor een goede conditie. Dat bewegen doet een motor vanzelf. Wij zorgen voor het gezondere dieet.”

Software ,,Wij zijn nu bezig om het dieet verder te optimaliseren. Om een vergelijking te maken voor de binnenvaart: een nabehandelingssysteem achter de motor kost zo’n 150.000 euro, ons systeem aan de voorkant zo’n 10.000 euro. Met het Njord Power diesel-voorbehandelings-systeem behalen we 3 tot 7 procent brandstof- en CO2 reductie naast een 50 procent vermindering van de roetuitstoot. De terugverdientijd komt daarmee op zes tot achttien maanden, afhankelijk van het jaarlijkse dieselverbruik”, vertelt Rob Verhoof. ,,Toch zijn we er nog niet, want vanuit diezelfde binnenvaart is ons gevraagd met een systeem te komen dat gegarandeerd 10 procent besparing oplevert”, vervolgt hij. Daarom wordt er nu naast het ‘dieet’ ingezet op real-time verbruiksoptimalisatie van de motor via software, met als voordeel dat het resultaat onmiddellijk zichtbaar is op appjes.

TU Delft Opnieuw richt Njord Power zich op de voorkant door een project op te zetten met toevoeging van water aan de diesel. Het is een afstudeerproject van een student van de Technische Universiteit Delft die dat doet voor zowel Njord Power als Van Oord, die op dit gebied nauw samenwerken. Dit omdat Van Oord duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan en de bedrijven al vanuit PortXL samenwerken. www.njordpower.com

TESTTRAJECTEN

Er zijn meerdere testtrajecten opgetuigd rond Nord Power. Op twee schepen van Oord, op vrachtwagenmotoren op de rollenbank en een test met een kleine dieselmotor bij Njord Power zelf. Het gemeenschappelijke doel is besparing realiseren voor de ondernemer en vermindering van schadelijke uitstoot in het kader van duurzaamheid.

DUURZAME SCHEEPVAART

Dit is het Njord Filtration ‘fuel polishing’ systeem dat de tank spoelt en ervoor zorgt dat de brandstof vrij van water sediment en micro-organisme de motor ingaat.

Wij denken in duurzame oplossingen Eén van onze specialismen is het aanleggen en onderhouden van installaties op schepen.

Duurzaam Wij denken in duurzame oplossingen. Zoals uitbreiding van de cv-installatie met een warmtewisselaar op het koelwatersysteem of een elektrische cv-ketel op walstroom of generator. Alles is mogelijk.

Maar ook voor uw Sanitair Voor al uw sanitaire uitdagingen in badkamer en toilet hebben wij de oplossing. Van nieuw ontwerp tot volledige renovatie en van eenvoudig werk aan elektra tot alle tegelen stucadoorswerk. Omdat wij ‘algemeen installatieburo’ zijn, hoeft u maar één partij in te schakelen. Da’s wel zo gemakkelijk.

Scheepmakersstraat 41 3334 KG Zwijndrecht • Telefoon: 078-610 10 99 • Fax: 078-610 50 30 • E-Mail: mail@poley.nl • Internet: www.poley.nl

Centrale verwarming Ventilatie & Airconditioning Sanitair & Badkamers Loodgieterswerk Zonne-energie

Omru Scheepsramen levert: kwaliteitsramen die voldoen aan alle geldende normen; standaard profielen én geïsoleerde profielen; vaste ramen, schuiframen, buitenklap of binnenklap; ● enkel glas, isolatieglas, noise reduction glas. ● ● ●

Het beste zicht op service, kwaliteit en innovatie Bij onze hoogwaardige aluminium scheepsramen krijgt u standaard de allerbeste service. Daar zorgen onze vakspecialisten voor. Zij begeleiden uw opdracht met veel aandacht en zorg. En informeren u van begin tot eind over de voortgang.

OFFERTE AANVRAGEN?

Kijk op www.omruscheepsramen.com/offerte

Kelvinweg 12a 6101 WT Echt (Afstand vanaf Maasbracht 2 km) Telefoon: +31(0) 475 58 04 88 E-mail: info@omruscheepsramen.com Of kijk op www.omruscheepsramen.com

Met Pure Water wordt uw schip groener...

Al deze plekken op het schip hebben rechtstreeks met Pure Water te maken. Ze zijn niet voor niets aangegeven in groen.

IS DUURZAAMHEID IN ALLE FACETTEN Wat heeft een oude waterkoker met duurzaamheid te maken? Marjan Peters van Pure Water uit Tilburg kan dat uitleggen. Zij is samen met Jan Bruntink eigenaar van het bedrijf dat een nieuwe maatstaf in de binnenvaart heeft neergezet als het gaat om een legionellaveilige wateromgeving.

De bedrijfsprocessen en manieren van werken zijn ook zoveel mogelijk duurzaam. Jan Bruntink vertelt: ,,Het gaat om het hele proces. Vanaf ons eigen pand dat bij de laatste verbouwing is voorzien van ledverlichting en ons afvalscheidingsproces tot het kiezen van leveranciers die duurzame systemen leveren. Hierdoor bieden wij een concept dat aansluit bij maatschappelijk verantwoord ondernemen en bijdraagt aan het vergroenen van de onderneming van de binnenvaartschippers. Ik ontmoet steeds meer schippers die er trots op zijn dat ze steeds duurzamer ondernemen. De geitenwollensokkentijd ligt allang achter ons.”

Spoelmiddel Voordat de waterkoker aan bod komt, trapt Jan Bruntink af: ,,Pure Water is doorvlochten van duurzaamheid. Onze hoofdtaak is om waterinstallaties te leveren en te onderhouden die de gezondheid van de gebruikers waarborgt. Dat doen wij voor bedrijven, organisaties, particulieren en zeker ook voor de binnenvaart, omdat de risico’s van legionella op een binnenvaartschip extra hoog zijn.’’ Bij Pure Water staat duurzaamheid dus hoog in het vaandel. De producten dragen dan ook het label allesduurzaam.nl.

De WKU (Water Kwaliteit Unit) van Pure Water wordt inmiddels door vele schippers en rederijen toegepast, naar volle tevredenheid. Het gaat zowel om het consumptieve gebruikswater als het verbruikswater voor apparaten. Marjan Peters: ,,Van het begin af aan werken wij met een milieuvriendelijk spoelmiddel dat veel beter werkt dan het nog vaak toegepaste milieuonvriendelijke chloormiddel. Bovendien heb je er veel minder van nodig.” De waterontharder die wordt toegepast in het systeem heeft bovendien nog een groot voordeel: wasmachines, vaatwassers, boilers en cv-installaties gaan langer mee.

Symbool

BRONWATER Het wordt gezien als een bijeffect, maar feit is dat de gebruikers van Pure Water allemaal zeggen dat het water lekkerder smaakt dan bronwater uit flessen. Dat scheelt weer een hoop plastic flessen, nietwaar?

En zo komen we weer terug bij de waterkoker. Marjan Peters: ,,Ik heb in 1998 een waterkoker gekocht en er sindsdien alleen maar water uit onze eigen installatie in gebruikt. Het apparaat werkt nog perfect. Zonder ons water had ik misschien wel drie of vier keer een nieuwe moeten kopen.” Dit eenvoudige voorbeeld staat symbool voor de insteek van Pure Water. ,,We gaan voor de lange termijn en hebben zelf een hekel aan weggooi-concepten”, vinden beiden. www.purewater.nl

DUURZAME SCHEEPVAART

Gekeurde installaties voor de binnenvaart

Ms Borelli

Elektronische motorbediening EMC Hydronautica motorbedieningen; - Nederlandse productie en ontwikkeling. - Meer dan 12 jaar in de markt en c.a. 1800 geleverde schepen. - Perfecte regeling via hall sensoren, geen slijtage. - Gashendel opgebouwd uit RVS en Delrin. - Richting signalering. - Akoestische en optische alarmsignalen. - Dubbele voeding. - Geschikt voor elk type motor/keerkoppeling.

Voor meer informatie zie www.hydronautica.nl Hydronautica BV – De Kil 34 – 8255 RR – Swifterbant – info@hydronautica.nl – tel 0321 381000

Dankzij nabehandelingssysteem Xeamos MPAT:

Groen naar de overkant met veerpont Blankenburg

Mede dankzij het nieuwe en ook vertrouwde bedrijf Xeamos vaart het veer Blankenburg tegenwoordig schoon en duurzaam tussen Rotterdam en Maassluis. Het ingenieursbureau Xeamos leverde een geavanceerd uitlaatgas-nabehandelingssysteem voor de veerpont. Dit project is tot stand gekomen met hulp van de provincie Zuid-Holland. Het is een concrete actie van gedeputeerde Rik Jansen. Achter het ingenieursbureau Xeamos gaan de gelijknamige verkoopfirma en het bedrijf Solfic schuil, die dit jaar officieel zijn gefuseerd. Solfic is een bekende speler in de binnenvaartbranche als het gaat om emissiereductie en voorbereidingen op de Stage

KENMERKEN MPAT SYSTEEM: • Ontworpen voor maritieme toepassingen • Emissiereductie tot Stage V niveau • Voorzien van roetfilter- en SCR DeNOx systeem • Geluidsdemping tot 45 dB(A) • In diverse uitvoeringen leverbaar • Lage Cost of Ownership

V-normering die volgens plan in 2020 gaat gelden om fijnstof- en stikstofuitstoot te verminderen. Solfic en haar verkoopfirma Xeamos gaan samen verder onder de naam: Xeamos.

Emissiereductie De focus van ingenieursbureau Xeamos ligt op het ontwerpen en leveren van emissiereductie-systemen voor jachtbouw, binnenvaart, offshore en industrie. Xeamos verzorgt ook de supervisie op installatiewerkzaamheden door derden, inbedrijfname, reparatie en tele-monitoring in binnen- en buitenland. In het buitenland is ondersteuning mogelijk via een uitbreid dealer- en servicenetwerk. Het bekende veer Blankenburg vormt een belangrijke en drukke verbinding tussen Rozenburg en Maassluis. Het in 1965 gebouwde veer wordt geëxploiteerd door Ottevanger OV en is uit de vaart geweest voor groot onderhoud. Hierbij zijn de Stork Werkspoor dieselmotoren (tegenwoordig Wärtsila) voorzien van een Xeamos MPAT uitlaatgasnabehandelingssysteem. De uitlaatemissies van deze werkpaarden kunnen hiermee op Stage V-niveau worden gebracht. De Blankenburg is hiermee klaar voor de toekomst. Het Xeamos MPAT systeem is een gecombineerd dempervervangend systeem met oxidatiekatalysator, roetfiltersysteem en SCR DeNOx systeem. Het systeem is gedeeltelijk op maat gemaakt waarbij rekening moest worden gehouden met de toelaatbare tegendruk van deze motoren. Een mooi stukje werk van de engineers van Xeamos.

Samenwerking Van der Hoeven Scheepswerf Het groot onderhoud op de Blankenburg is door Van der Hoeven Scheepswerf in Drimmelen uitgevoerd. Deze ervaren werf heeft tevens het MPAT systeem geïnstalleerd. De oude dempers zijn hierbij vervangen door de MPAT systemen. Uiteraard was dat wat passen en meten, maar met enig maatwerk lukte dit prima.

www.xeamos.com

DUURZAME SCHEEPVAART

ONDERSTEUNING DOOR SPECIALISTEN DIE UW TAAL SPREKEN Als onderdeel van een familiebedrijf geloven wij in de kracht van langdurige relaties. Wij begrijpen uw bedrijfsvoering en uitdagingen. Wij verkopen en onderhouden Cat motoren, wereldwijd geroemd om hun betrouwbaarheid, kwaliteit en lange standtijden. Intensieve samenwerking met onze klanten is daarbij essentieel om het maximale uit onze oplossingen te halen. Met onze landelijke servicedekking en het wereldwijd servicenetwerk van Caterpillar ondersteunen wij u snel, professioneel en met persoonlijke aandacht.

WE TAKE CARE OF IT.

Pon Power hergebruikt goede motoronderdelen bij een revisie.

Nieuwe service Repair Options maakt revisie voordeliger en duurzamer

Pon Power: hergebruik onderdelen bij motorrevisie

Pon Power heeft speciaal voor klanten in de binnenvaart een nieuwe, extra revisieservice ontwikkeld: Repair Options. Deze nieuwe dienst, die per direct beschikbaar is, biedt reders en kapiteins de mogelijkheid bij een revisie van hun Cat motor originele componenten, die nog in goede staat zijn, te hergebruiken.

Met deze mogelijkheid haalt de klant het maximale uit de motor en de daarin werkzame componenten, tegen lagere kosten dan wanneer de onderdelen vervangen zouden worden. Bovendien voorkomt deze optie kosten door stilstand, omdat een revisie die anders wellicht zou worden uitgesteld nu toch gedaan kan worden.

Onzekerheid

OVER PON POWER Pon Power B.V. is een werkmaatschappij van familiebedrijf Pon en is sinds 1926 de officiële dealer van Caterpillar motoren en power systems voor Nederland. Pon Power is marktleider voor energieoplossingen en door zijn uitgebreide kennis per markt levert het bedrijf meer dan een motor of generator alleen. Zoals advies op maat van toegewijde adviseurs die weten wat er bij de klant speelt, snelle service door het wereldwijde servicenetwerk van Caterpillar en een uitgebreid aanbod van servicediensten. Caterpillar is wereldwijd marktleider op het gebied van diesel- en gasmotoren, zwaar bouwen mijnbouwmaterieel, industriële turbines, generatorsets en warmtekrachtinstallaties. Meer informatie over Pon Power is te vinden op pon-cat.com/scheepvaart.

Peter Middelkoop en Dirk Verboom, beiden accountmanager Service Binnenvaart bij Pon Power, leggen uit: ,,In de Nederlandse binnenvaart heerst onzekerheid over de naderende strengere milieu-eisen. Deze onzekerheid heeft schippers in een vervelende houdgreep. Het is lastig om kostbaar onderhoud zoals een revisie te plannen als je niet weet of het de investering wel waard gaat zijn. Je weet nu immers nog niet of de motor straks aan de aangescherpte milieu-eisen zal gaan voldoen. Juist voor deze klanten is Repair Options een mooie oplossing. Het is een voordelig alternatief voor een revisie met nieuwe onderdelen. En omdat Pon Power instaat voor de kwaliteit van de hergebruikte onderdelen, verlenen we daar ook garantie op.’’

Voordelig, efficiënt

Door het hergebruiken van nog goed functionerende componenten en de garantie daarop is Repair Options duurzaam, voordelig en efficiënt. Deze optie is beschikbaar voor waterpompen, cilinderkoppen, turbo’s, oliepompen, brandstofpompen en regulateurs. Kijk voor meer informatie over Repair Options op de website of neem contact op met uw Pon Power service vertegenwoordiger. www.pon-cat.com/repairoptions

DUURZAME SCHEEPVAART

‘Werken vanuit een veilige cloud’ Personeelsplanning, magazijnbeheer, administratie volledig automatiseren. Logic Vision zorgt met zijn Microsoft Dynamics software al twintig jaar dat maritieme bedrijven efficiënt kunnen werken. ,,De ontwikkelingen gaan steeds sneller. Straks werken we allemaal vanuit een veilige cloud.”

Vanuit het kantoorpand in Hardinxveld-Giessendam vertelt General Manager Maarten Speet over hun bedrijfssoftware Microsoft Dynamics 365 Business Central - voorheen bekend als Dynamics NAV - waarmee zijn bedrijf is vergroeid. ,,Onze software ondersteunt alle processen binnen een organisatie. De software van Microsoft hebben wij uitgebreid met eigen applicaties, specifiek gericht op de maritieme wereld. Eerst op de scheepsnieuwbouw en -reparatie en later ook voor rederijen. Wij hebben ons echt gefocust op deze markt en kunnen daardoor goed inspelen op de veranderingen in en de vraag uit de maritieme sector.” De automatiseringssystemen van Logic Vision helpen ondernemers bij projectplanning, in- en verkoopadministratie, magazijnbeheer, service en onderhoud, facturatie en customersupport en voor het inplannen van medewerkers.

Personeelsplanning Logic Vision B.V. +31 184 677 588 Info@logicvision.nl www.logicvision.nl www.lv365bc.nl

,,Wij hebben voor Kotug Smit Towage een interface ontwikkeld waarmee een hectische bedrijfstak als de sleepboot-wereld de bemanning veel beter kan inplannen”, vertelt Speet. ,,Tot nu toe gebeurde dat veelal op het gevoel van de planners. En dat was elke keer weer een uitdaging. Nu is er een koppeling met het havensysteem: wanneer wordt een schip verwacht,

DUURZAME SCHEEPVAART

General Manager Maarten Speet: ,,Met abonnementen van Business Central kunnen ondernemers flexibeler gebruikmaken van onze softwarepakketten.’’ FOTO DAPHNE KRIJGSMAN

Dynamics 365 Business Central & Cloud Logic Vison is met zijn 45 specialisten voortdurend in beweging, net als de wereld van de automatisering. En dan komt natuurlijk ook werken in de cloud ter sprake. Voor Maarten Speet is het niet de vraag of het gebeurt maar wanneer. Veel bedrijven in de maritieme sector hechten nu nog aan hun eigen vertrouwde server. ,,Natuurlijk is dat de komende vijf jaar nog prima, maar de cloud is uiteindelijk een stuk veiliger en beter beschermd dan de eigen server op kantoor.’’

‘Voorsprong door automatisering’ De alles-in-één oplossing Microsoft Dynamics 365 Business Central is eenvoudig en snel te implementeren, speciaal ontwikkeld voor kleine tot middelgrote bedrijven. Maarten Speet: ,,Met een paar gebruikers kun je online veilig in the cloud werken voor een relatief laag bedrag. Zo beheers je alle bedrijfsprocessen met ondersteuning door de branche-experts van Logic Vision. Voor de klant betekent dit dat hij via een abonnement veel flexibeler gebruik kan maken van de softwarepakketten en bijvoorbeeld per maand kan betalen, afhankelijk van het aantal mensen dat in een maand de software benut”, geeft hij als voorbeeld. Business Central is volledig geïntegreerd met office 365, Power BI, PowerApps en Flow. ,,Het zorgt ervoor dat je de concurrentie voorblijft en is het fundament voor de bedrijfsvoering, nu en in de toekomst. Met als resultaat een organisatie die mee-innoveert en profiteert van de voorsprong door automatisering.” Business Central betekent ook voor Logic Vison een kans om te groeien in een nieuw marktsegment. ,,Ook richten wij ons nu al meer op bedrijven in het buitenland, die we helpen met onze software. En behalve de maritieme sector bedienen we bedrijven in de productie en de olie- en gasindustrie, ook een bedrijfstak in transitie.” hebben we een contract? Is er contact met het schip? Is de loods geregeld? Wat is de afmeting van het schip? Daardoor kunnen ze precies zien hoeveel tugs er nodig zijn en welk type. De afhandeling gebeurt nu veel efficiënter en er zijn nauwelijks meer wachttijden. Dat bespaart ook nog eens onnodig veel brandstof en energie.”

Inzicht De grootste besparing voor bedrijven zit in het efficiënt plannen, zegt Speet. Of het nu is van personeel of van voorraden, zowel voor aan boord als voor werven en rederijen. ,,Het scheelt tijd, geld en energie als een leverancier maar een keer in plaats van drie keer hoeft voor te rijden. Of dat je van sommige onderdelen die je weinig gebruikt niet standaard te veel op voorraad hebt. Voor scheepswerven hebben we een module ontwikkeld die goed inzicht geeft in de planning van een project, inclusief het automatiseren van het voorraadbeheer. En voor aan boord bieden we een bestel- en QHSE systeem.”

DUURZAME SCHEEPVAART

Intelligentie Logic Vision is als Gold partner van Microsoft geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen van deze wereldwijde softwarespeler. ,,Dit is een erkenning van ons bedrijf en toont aan dat we kwaliteit leveren, ervaren mensen en branchekennis in huis hebben.’’ Microsoft beschikt over zakelijke powerapps om bedrijven te helpen nog efficiënter te werken. Speet vertelt enthousiast: ,,Er komt steeds meer intelligentie in software. Programma’s worden steeds slimmer. Denk aan een mail die je ontvangt met daarin een klantnummer. Het systeem zoekt direct de juiste klantinformatie voor je op. Of je kunt sprekend orders geven aan je computer, net zoals nu met je telefoon. Of denk aan de HoloLens van Microsoft waarmee je op afstand een reparatie aan een scheepsmotor kunt laten uitvoeren, die we uiteindelijk kunnen koppelen aan onze applicaties.” Nog een voordeel van goede automatisering: ,,Er komt geen papier meer aan te pas. Dat scheelt toch heel wat bomen die voor ons niet meer hoeven te worden gekapt.”

Gaat u hermotoriseren, uw schip verlengen of andere brandstof besparende of milieuvriendelijke investeringen uitvoeren?

Neem vrijblijvend contact op om de subsidiemogelijkheden te bespreken! Er is meer mogelijk dan u denkt!

JOCABO BEDRIJVENADVIES / DE WITTE MOL B.V. Wilbert Jansen VoliĂ¨re 1 2935 WV Ouderkerk aan den IJssel Telefoon: (06) 519 235 63 E-mail: jocaboadvies@hotmail.com Internet: www.jocaboadvies.nl

DE TOEKOMST IS ELEKTRISCH Hybride / full electric aandrijfsystemen voor alle scheepstypes

www.werkina.nl

Persoonlijke coaching/counseling

Duurzaam uitzicht door inzicht...

Dordrecht: Meer in balans met jezelf komen door persoonlijke coaching en counseling (m/v).

Zuid-Spanje: Voor mannen ( 1 op 1 exclusieve verdiepingsreis of in groepsverband maximaal 4 man ) die even afstand willen nemen en in een unieke en fascinerende omgeving, antwoorden willen krijgen op individuele levensvraagstukken. Datum in overleg.

Verdiepings- en relaxreizen - Persoonlijke coaching/counseling - Psychosociale Therapie www.bertslurink.nl

PRO-LOG

NEXT GENERATION INLAND VESSEL

DE NIEUWE FENIKS:

voor groener containertransport In samenwerking met Merlin Group, Harlingen Overslag en Veembedrijf (HOV), zetten wij sinds dit jaar het nieuwe motorschip Feniks in op de lijndienst naar Noord Nederland. Dit containerschip is, met een uitgekiende Mitsubishi dieselelektrische aandrijving gebouwd.

Groen transport

Twee elektromotoren

Het Ms Feniks maakt groener containertransport mogelijk en sluit hiermee aan op ons Blue Road Logo, waarmee wij streven naar een verduurzaming van de sector. Het Ms Feniks is 110 meter lang, 11,45 meter breed en heeft een diepgang van 3,47 meter. Dit resulteert in een tonnage van 2947 ton en een capaciteit van 208 TEU.

De schroefas van het schip wordt in beweging gebracht door twee elektromotoren, waarvan één van 385 kW en één van 640 kW. Het boordnet en de 550 kW sterke kopschroef worden bedient door de twee generators in de voor- en achterzijde, Welke beiden van het type Mitsubishi S6R (2 x 660 kW) zijn. De generator in het voorschip draait normaal gesproken van 06.00 tot 18.00 uur. Tijdens de overige uren neemt de – computergestuurde – machinekamergenerator het over.

Dit schip wordt volledig elektrisch aangedreven. Alle elektromotoren worden gevoed door nog geen 65% van het motorvermogen ten opzichten van conventionele schepen.

Op weg naar emissievrij varen Met onze verschillende Green Award schepen zetten we een stap dichterbij emissievrij varen. De huidige hybride systemen zien wij dan ook als een tussenstap op weg naar dit doel. Met de nieuwe Feniks realiseren we opnieuw een grote innovatie in de richting van vaartrajecten met accu-energie.

De stuurhut bevat, naast een V-toets voor varen, ook een M-toets om te manoeuvreren. Deze M-toets maakt het mogelijk om de krachten van de schroefas en de twee elektromotoren te bundelen, waarmee een belasting van 100 procent gerealiseerd kan worden, indien nodig. De boegschroef wordt gevoed door het “reserve” motorvermogen. Hierdoor kan het schip opereren met een maximale vermogensafname van 1200 kW bij vol vermogen, waar conventionele schepen toch al snel 1800 tot 2000 kW nodig hebben voor het complete schip, hoofdmotor(en), boegschroeven en generatorsets.

Ons adres: Ringdijk 466e 3331 LK Zwijndrecht T: 078 619 90 10 E: info@pro-log.nl W: pro-log.nl

DE SENDO LINER;

Een bijzonder slim en toekomstbestendig schip Eén van de meest bijzondere binnenvaartschepen op dit moment is zonder twijfel de Sendo Liner. Bijzonder om meerdere redenen maar bovenal omdat het modulair is opgebouwd in combinatie met een laag opgenomen vermogen.

De Sendo Liner is door Sendo Shipping zelf ontworpen in nauwe samenwerking met Concordia Damen Shipbuilding. Het schip gaat varen voor Multimodaal Container Services (MCS Meppel), waarvoor Sendo Shipping al vijftien jaar containers vervoert tussen Rotterdam en Noord-Nederland.

De Sendo Liner (110 x 11,45 meter) is gebouwd bij Concordia Damen in Werkendam en vaart eerdaags deels emissieloos op een accupakket aan boord, door de havens van Rotterdam, Amsterdam en het Prinses Margrietkanaal. Opdrachtgever voor de bouw van het schip bij Concordia Damen is Sendo Shipping.

De inzet van waterstofcellen (waterstof) in de binnenvaart is op hele korte termijn waarschijnlijk lastig realiseerbaar denkt ook Sebastiaan van der Meer van Sendo Shipping. Daar is branchebreed nog een wereld te winnen. In verduurzaming van de maritieme sector en alternatieve energiebronnen worden nu wezenlijk grote stappen gemaakt getuige onder meer de bouw van dit bijzondere schip. En regeren is vooruitzien. ,,We hebben in de machinekamer nu al ruimte vrijgehouden om straks ook andere energiebronnen te kunnen implementeren. Daarmee zijn we een geheel vernieuwende en innovatieve weg ingeslagen in de binnenvaartsector’’, aldus Van der Meer. De zuinige en schone Sendo Liner is modulair opgebouwd en voor veel innovatieve bedrijven is de bouw ervan een duurzame gemene deler. Er zit veel technisch vernuft en kennis in het schip.

DUURZAME SCHEEPVAART

Minder energie en emissieloos varen ,,Vergeleken met conventionele binnenvaartschepen verbruikt de Sendo Liner 30 procent minder energie’’, verwacht Sebastiaan van der Meer. Het geïnstalleerd vermogen kan eenvoudig worden aangepast aan het gevraagde vermogen. Met gebruik van het accupakket kan zelfs deels emissieloos gevaren worden. ,,Het feit dat wij straks als eerste binnenvaartschip in staat zijn om een paar uur emissieloos te varen, is een grote stap. Vooralsnog is er nog geen binnenvaartschip hiermee uitgerust binnen de eisen die hiervoor gelden. Met het elektrische systeem is de Sendo Liner klaar voor de toekomst. Wanneer een bedrijf straks uitwisselbare accucontainers aanbiedt in een leaseconcept, waarmee je per kWh gebruikte energie betaalt, kan zo’n container direct op het systeem worden aangesloten, zodat we een stuk langer op de accu’s of helemaal emissieloos kunnen varen.’’ Omdat het schip een containerlengte extra meeneemt wordt per TEU ook een reductie van 40 procent CO₂ bereikt. ,,Dat is interessant voor klanten die de footprint voor hun bedrijf willen optimaliseren of daartoe straks door de overheid verplicht worden gesteld. Denk aan CO₂-belasting op producten. De extra laadlengte is gerealiseerd door de machinekamer in het achterschip compacter te maken en geen bemanningsverblijven voorop te bouwen”, licht Van der Meer toe.

Onderwaterschip Van der Meer: ,,We draaien straks zo veel mogelijk op één generator. De andere draait slechts een paar uur per week op het moment dat dit nodig is. Doordat we dit modulaire concept hebben toegepast kunnen we vrij eenvoudig over enkele jaren een generator vervangen door een veel schonere en zuinigere generator.’’ Vanwege de geringe kosten van deze aanpassing blijft

DUURZAME SCHEEPVAART

het schip altijd met de meest moderne techniek varen indien er geen alternatieven voor handen zijn. Het lagere energieverbruik is te danken aan een slim en efficiënt onderwaterschip. Een nieuwe tunnelvorm verbetert de aanstroming van het water naar de straalbuizen, waardoor de schroeven nog beter werken. Van der Meer vertelt: ,,De vierbladsschroeven met een diameter van 1700 mm hangen in straalbuizen die minder weerstand opleveren. Achter de schroeven hangen weerstandsarme roeren. De straalbuizen en schroeven hangen verder naar voren dan gebruikelijk en de bovenkant van de straalbuizen is ingebed in de tunnels. De tunnels die het water aanvoeren waaieren aan de voorkant breed uit en lopen spits toe naar de straalbuizen. Dat zorgt voor een rechtstreekse aanstroming naar de schroeven met weinig turbulentie, zodat geen water over de randen van de tunnels slaat.’’

'Het feit dat wij als eerste in staat zijn om een paar uur emissieloos te varen, is een grote stap' Sendo Shipping monitort de komende maanden de resultaten van het schip en implementeert straks ook een systeem voor real time data ten gunste van de klant. ,,We zijn ervan overtuigd dat modulair bouwen voor de binnenvaart, met een zuinig en schoon verbruik, de toekomst heeft’’, aldus Sebastiaan van der Meer. ,,Daarin zijn nog technische bijzondere stappen te maken. Een mooie uitdaging, waar tenslotte iedereen baat bij heeft. Ook volgende generaties.’’ www.sendo-shipping.nl

EURÉKA!

Mariflex Engineering levert nu powerpacks die voldoen aan de laatste Euro-6 norm. Deze unit is het bewijs dat het mogelijk is om bij calamiteiten materiaal in te zetten dat voldoet aan de laatste milieuregels. MEER WETEN? BEL 010-434 44 45 OF MAIL OPS@MARIFLEX.NET

MariFlex DHP 280 Stage V AD Blue Powerpack

MariFlex nieuwste diesel hydraulisch powerpack volgens de Euro-6 norm.

MAASSLUISSEDIJK 101, 3133 KA VLAARDINGEN. PORT NO.: 738. THE NETHERLANDS. PHONE +31 (0)10-434 44 45 (24 HRS.) WWW.MARIFLEX.NET

Oók MariFlex: het ontwerpen, bouwen, verkopen, verhuren en leveren van Inertgas systemen, Vapor Recovery Units, Powerpacks, Pompen, Slangen en Fire Fighting equipment. MariFlex Engineering is een onderdeel van de MariFlex Group.

You’ve got to feel it to believe it Twin Disc Quickshift de snelst en zachtst schakelende keerkoppeling ter wereld Wat maakt de QuickShift zo anders en zoveel beter? De Quickshift-keerkoppeling schakelt sneller, zachter en comfortabeler dankzij drie unieke componenten: - de Twin Disc-schakeltechnologie - de Twin Disc General Purpose Valve - de Twin Disc geavanceerde elektronische afstandsbediening EC300 De combinatie van deze drie componenten geeft de mogelijkheid de voordelen van de QuickShift keerkoppelingen optimaal te gebruiken. Bedieningsmode Cruise mode Normale, gekende manier van varen, maar met een zeer snelle en zachte inschakeling.

Trolling mode Hierbij wordt ingeschakeld met een laag schroeftoerental van minimaal 50 toeren bij een gelijkblijvend motortoerental om perfect te kunnen aanmeren en met grote precisie en gemak te kunnen varen. Express mode Unieke combinatie van Trolling en Cruise mode waarbij ingeschakeld wordt met een laag schroeftoerental van minimaal 50 toeren en van daaruit, in één hendelbeweging, een gelijkmatige overgang naar vol vermogen bij een variabel motortoerental. Dit geeft vele voordelen tijdens manoeuvreren bij kades, bruggen en sluizen. Op smalle kanalen en rivieren kan

heel langzaam gevaren worden met daardoor continu een betere controle over het schip. Voorbeeld Motor maximaal 1800 omw/min, stationair 650 omw/ min, reductie keerkoppeling 5:1. motortoeren 650 900 1800 schroeftoeren Cruise 130 180 360 schroeftoeren Trolling* 50 variabel tot 180 schroeftoeren Express 50 variabel tot 360 * Bij Trolling bedraagt het maximale motortoerental 900 omw/min. Lage schroeftoeren bij trolling en express zijn instelbaar vanaf 50 omw/min bij het gewenste motortoerental.

2015-03 Esco Advertentie 266x189mm.indd 1

18/03/2015 10:04:10

PORTLINER VAART DIT JAAR Geheel elektrisch varen, dat gaan de PortLiners dit jaar zeker doen, verzekert ondernemer Ton van Meegen. Alles ligt klaar om de eerste twee vrachtschepen, voorzien van E-Powerboxcontainers, te bouwen op de werf in Millingen. ,,De vertraging zit in het feit dat de infrastructuur in de grond nog niet geschikt is om onze batterijen te kunnen opladen. Een schip verbruikt per dag 10 megawatt, evenveel als drie huishoudens in een heel jaar. De laadpunten zijn wel bekend, maar er moet overeenstemming komen met de diverse elektriciteitsleveranciers om tot een futureproof voorziening te komen. Over de oplossing zijn we met energiebedrijven en het ministerie volop in overleg.”

Van Meegen verwacht begin dit jaar uitsluitsel te hebben. ,,Er zit heel veel energie in van ons. Wij hebben de totaaloplossing klaar liggen.” Het gebruik van de batterijcontainers is afhankelijk van het vaartraject. De accu’s hebben een energie-inhoud van minimaal 2000 kWh. ,,Er zijn vaartrajecten waar wij 24 uur kunnen varen op de batterijen. Onze schepen op onze trajecten verbruiken circa 7000 kW per 24 uur. In de gehele binnenvaart is het gemiddelde verbruik plusminus 10000 kW per 24 uur.” In totaal bouwt PortLiner volgens planning vijf kleine (52 x 6.7 m) en zes grote (110 x 11.45 m) binnenvaartschepen. ILLUSTRATIE PORTLINER

PRIMEUR:

SLEEPHOPPERZUIGER OP LNG

In Nederland vaart inmiddels ook de eerste sleephopperzuiger op de schonere brandstof LNG. Het gaat om de Ecodelta. Het schip baggert in de Rotterdamse haven en vervangt daar de 60 jaar oude Rijndelta. Beide schepen zijn eigendom van de Zwolse Bagger- en Aannemingsmaatschappij Van der Kamp. FOTO VAN DER KAMP

DUURZAME SCHEEPVAART

Do you need a chain(ge)? Big stock locations in the Netherlands and China for all sizes anchors & chaincables. Always with 100% approved class certiﬁcates! T +31 (0)10 - 429 22 22 • F +31 (0)10 - 429 64 59 • E info@wortelboer.nl • W www.wortelboer.nl

Veilig, Duurzaam en Milieuverantwoord transport staat bij Vario Shipping hoog in het vaandel

Noordeinde 119 • 3341 LW, Hendrik-Ido-Ambacht • 078 612 26 46 • info@varioshipping.nl

varioshipping.nl

NELF MARINE PAINTS meer dan 100 jaar ervaring

WWW.NELFMARINE.NL

De voordeligste manier om aan de emissie-eisen te voldoen

CCNRII emissie-eis

EIA regeling

Zo is bijvoorbeeld deze zuinige en betrouwbare 1000 pk common-rail motor perfect voor de binnenvaart en ook nog eens aantrekkelijk geprijsd. Onlangs is binnenvaartschip Tycho gehermotoriseerd met deze nieuwe efficiĂŤnte MAN motor.

Tycho

Inbouw, ombouw en installatie:

Benieuwd naar de mogelijkheden en prijzen? De Groot Diesel Marine Services Tel. 078 - 303 97 00 info@degrootmarine.com www.degrootmarine.com

Importeur en service partner: