Ook revalidatie is topsport: Het verhaal van Stig Broeckx

In 2016 veranderde het leven van profwielrenner Stig Broeckx voorgoed na een zwaar ongeval tijdens een wedstrijd. Hij liep ernstig hersenletsel op en belandde in een coma. Tegen alle verwachtingen in vocht hij langzaam maar zeker terug. Na zijn getuigenis op het congres rond neurorevalidatie in AZ Delta blikt hij samen met sportcoach Paul Van Den Bosch en Dr. Charlotte Schepens, gespecialiseerd in neurologische revalidatie, terug op zijn intensieve revalidatie die soms meer weg had van topsport dan van herstel.

Stig, is revalidatie echt te vergelijken met topsport?

“Zeer zeker! Tijdens mijn revalidatie moest ik heel hard werken, zelfs nog harder dan ik als profwielrenner gewend was. Tussen de oefeningen door moest ik vaak een powernap doen, gewoon omdat mijn lichaam en geest dat nodig hadden. Net zoals in de sportwereld was er competitie, nu niet tegen andere atleten, wel tegen mezelf en andere revalidanten. We daagden elkaar uit en motiveerden elkaar om door te gaan, zelfs op de moeilijkste momenten.”

Paul, hoe ervaarde jij het proces als coach van Stig tijdens zijn revalidatie?

“In veel opzichten was het coachen van Stig tijdens zijn herstel vergelijkbaar met het coachen van hem als atleet voordien. Zijn ongelooflijke door zettings vermogen en posi- tieve instelling bleken onveranderd. Ondanks de fysieke beperkingen na zijn ongeval bleef Stig vastberaden om door te gaan. Hij had nog altijd die topsportmentaliteit. Het verschil was dat we nu trainden voor kleine maar belangrijke overwinningen in het dagelijks leven. Zo hielden we bij hoe snel hij een bepaalde oefening kon doen en dat probeerden we elke keer te verbeteren.”

Stig, je hebt een ongelooflijk positieve instelling. Had je nooit twijfels tijdens je revalidatie?

“Natuurlijk had ik mijn dipjes. Het is niet gemakkelijk om altijd positief te blijven, zeker als het herstel traag gaat. Maar ik heb mezelf beloofd dat ik nooit zou stoppen met vechten. In moeilijke momenten keek ik hoever ik al was gekomen in mijn revalidatie. Waar stond ik toen? En waar sta ik nu? Dat gaf me telkens weer de kracht om door te gaan. Door veel te rusten kon ik mezelf opladen voor de volgende uitdaging.”

Paul, wat betekende het voor jou persoonlijk om Stig door dit proces te begeleiden?

“Voor mij was het heel bijzonder omdat mijn relatie met Stig verder gaat dan alleen maar die van coach en atleet. We hadden al jarenlang een goede band, en na zijn ongeval voelde ik een nog grotere verantwoordelijkheid om hem te steunen. Het was emotioneel zwaar om hem zo te zien, vooral in het begin toen hij in coma lag. Maar die klik die we altijd hebben gehad, bleef bestaan. Uiteindelijk evolueerde ik van coach tot mentor en vriend.”

Stig, kun je vertellen over je dromen en hoe die veranderd zijn na het ongeval?

“Tijdens mijn revalidatie hield ik vast aan een aantal dromen: ik wilde een kind, en opnieuw een zo normaal mogelijk leven leiden. Die dromen zijn uitgekomen. Ik heb mijn vrouw Marlies leren kennen na het ongeval toen ik nog volop aan het revalideren was. We hebben nu een dochtertje,

Isa, en die betekent werkelijk alles voor me. Het idee dat ik Isa binnenkort op de fiets naar school kan brengen, en kan helpen met haar huiswerk, maakt me enorm gelukkig.”

Paul, je zei eerder dat niet iedereen een topsporter zoals Stig is. Hoe beïnvloedt dat de revalidatie van mensen met hersenletsel?

“Dat maakt het inderdaad soms moeilijk. Stig was al een zeer gedreven en gemotiveerde atleet voordat het ongeval gebeurde. Die mentaliteit heeft hem enorm geholpen in zijn revalidatie, maar niet iedereen is in staat dezelfde intensiteit en discipline op te brengen. Ik heb hetzelfde meegemaakt met Marc Herremans. Toen hij verlamd raakte na een ongeval bleef hij trainen als een topsporter, maar dat is geen norm waaraan anderen zich kunnen spiegelen. Elk hersteltraject is uniek.”

Dr. Schepens, hoe belangrijk is persoonlijkheid in het herstelproces van iemand met hersenletsel?

“Persoonlijkheid speelt een rol, maar het is zeker niet de enige factor. Neuroplasticiteit, het vermogen van de hersenen om nieuwe verbindingen te maken, is ook heel belangrijk. Mensen die fysiek actief zijn geweest, zoals Stig, lijken een voordeel te hebben in dat herstelproces. Hun hersenen zijn gewend om bewegingen te coördineren en nieuwe verbindingen te maken. Ook doorzettingsvermogen is cruciaal, maar we moeten voorzichtig zijn dat we niet iedereen met Stig vergelijken. Zijn herstel is buitengewoon, maar niet elke patiënt heeft dezelfde mogelijkheden.”

Stig, hoe kijk je nu naar de toekomst?

“Mijn doelen zijn heel eenvoudig geworden. Ik wil een leefbaar leven hebben, en daar ben ik al aardig in geslaagd. Ik kan weer fietsen en ik mag autorijden binnen een straal van 15 kilometer. Dat is genoeg om zelfstandig naar het ziekenhuis te rijden voor mijn afspraken. Elke keer als ik een doel bereik, kijk ik vooruit naar het volgende. Het zijn geen grote doelen zoals vroeger in mijn sportcarrière, maar ze zijn voor mij net zo belangrijk.”

Dr. Schepens, hoe belangrijk is steun van familie en vrienden tijdens het revalidatieproces?

“Steun van familie en vrienden is van onschatbare waarde. Ook lotgenoten contact is heel belang rijk, omdat mensen die hetzelfde doormaken elkaar kunnen begrijpen op een manier die voor buitenstaanders soms lastig is. Als artsen en therapeuten kunnen we veel doen, maar de echte kracht komt vaak van de omgeving van de patiënt. Die steun is essentieel om gemotiveerd te blijven, vooral tijdens de moeilijke momenten.”

Paul, wat kunnen we leren van Stigs herstel?

“Het belangrijkste is dat we mensen nooit mogen opgeven, hoe slecht de vooruitzichten ook lijken. Stigs herstel was voor veel mensen een verrassing, inclusief de artsen. Maar hij heeft bewezen dat doorzettingsvermogen, steun en geloof in verbetering enorme resultaten kunnen opleveren.”