Vishwasta

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petve 2008  ©.40/-

efJeMJemle J³eJemLee DeeefCe mebmLeeb®³ee efJekeÀemeemeeþer Jeeefnuesues ceeefmekeÀ

He´LeceebkeÀ DeeÐe efJeMJemle ceneceeveJe iee[iesyeeyeeb®³ee ueeskeÀesllej keÀe³ee&me meceefHe&le

cebefojs, osJeUs, ceþ, pewveeue³es, yeewOoefJenej, ceefmpeo, oiee&n, Foieen, Fceeceyee[e, meje³e, keÀye´mleeve, JekeÌHeÀ, ®e®e&, Dei³eejer, ìe@Jej Dee@HeÀ mee³euesvme, efmevesiee@ie, iegªÜeje, Oecee&oe³e mebmLee-efMe#eCe mebmLee, Oece&MeeUe, Jemeefleie=ns, Deved veesoCeerke=Àle Devveí$esp³eekeÀejCes efJeMJeemetefve meesHeefJeueer ceeuecellee l³eeef®e keÀejCes efveuexHe-efvemJeeLeea efveJe&nve keÀjer leesef®e efJeMJemle !

GodYeJeuesu³ee JesieJesieȳee HeefjefmLeleer efve Ie[l³ee JeeoefJeJeeoer, keÀe³eÐeeb®eer meeÐeble ceeefnleer, meuuee HegjJeer, peveepeeiejCe keÀjer lesef®e ceeefmekeÀ efJeMJemle !

ceveesiele `efJeMJemle' ³ee ceeefmekeÀe®³ee veeceeefYeOeeveemebyebOeele efJeMJemle J³eJemLes®³ee He´oerIe& ceveve ef®ebleveeletve Je ³ee J³eeHekeÀ #es$eeleu³ee He´l³e#e He´oerIe& ue{e Je JesUesJeUer ³eMe mebHeeove keÀjerle DeveskeÀ oeJ³eeleerue Deece®³ee meuueeieeje®³ee YetefcekesÀle SkeÀ yeeye ue#eele Deeueer keÀer, ceneje<ì^eleerue cegbyeF& efJeMJemle J³eJemLee DeefOeefve³ece, 1950 Je meesmee³eìer DeefOeefve³ece 1860 Je JekeÌHeÀ keÀe³eoe 1995 mebyebOeele pevelesle pevepeeie=leer nesCes iejpes®es Deens. Je l³eemeeþer SkeÀ efJe®eej He´ieuYe Je ceeefnleer HetCe& ceeefmekeÀ keÀe{tve ceeefnleer®³ee GHeke´Àcee®es meelel³e þsJeeJes Demes Jeeìues. ceveele ³eespeuesu³ee ³ee GHeke´Àcee®³ee megcegnglee&me keÀenermee GMeerj nesle iesuee Keje, HeCe Deepe Deece®ee ceveeso³e He´l³e#eele ³esC³ee®ee MegYe³eesie Deeuee Deens. DeepeHe³e¥le ueeskeÀebkeÀ[tve nesCeeN³ee efJe®eejC³eele keÀe³e Peeues, lej yeeU j[le nesle, Demeb meebiele JesU ceeªve vesueer. HeCe Kejb lej, ³ee mebkeÀuHeves®ee He´l³e#e pevce efve³eesefpele ceeefmekeÀe®³ee veJ³ee efJeMJemle ³ee veeJee®³ee ceev³elesves Peeuee Deens. Je Deelee ceeefmekeÀe®es HeoeHe&Ce Ie[le Deens. ceeefnleer yejesyej leer DeefOekeÀ jes®ekeÀ Je pevelesuee v³ee³e efceUJetve osCeejer meeOeve keÀmes nesF&ue ne efJe®eej ceveer ceevemeer Deens. Yeejle ³ee Keb[He´e³e osMeele keÀesìîeJeOeeR®³ee peveefnlee®eer keÀeces kesÀJeU Meemeve He´Meemeve ³eeb®³ee Üejs nesCes DeMeke̳eHe´e³e Deens. ne peievveeLee®ee keÀu³eeCe jLe Dees{C³eemeeþer meceepeeleerue meJe& mLejeJejerue efyeiej MeemekeÀer³e mebmLee Je HejesHekeÀejer J³eefkeÌle ³eeb®³ee meefke´À³e menYeeiee®eer iejpe Demeu³eeves l³eebvee megefJeefnleHeCes veeWoCeerke=Àle keÀªve efJeefYevve mesJee mebmLee cnCetve l³eeb®³ee mesJeeYeeJeeme He´eslmeenve osle. keÀe³ee&meeþer MeemekeÀer³e ceole, DeeefLe&keÀ Devegoeves osC³eele ³esleele. meceepe keÀu³eeCeemeeþer®eer 60 ìkeÌkesÀJej Devegoeves DeMee efyeiej MeemekeÀer³e mebmLeebvee efoueer peeleele. Oeeefce&keÀ efJeMJemle mebmLee, cebefoj, ceþ, cempeero, ®e®e&, Deeoerveyejesyej efMe#eCe mebmLee, mesJeeYeeJeer mebmLee, DeeÞeceMeeUe, Jemeefleie=ns, ceefnuee Je yeeueefJekeÀemee®³ee ³eespevee F. meejKee J³eeHe meceepeele ceesþîee He´ceeCeele Deens. meenefpekeÀ®e l³eeleerue J³eJemLeeHeve efJeMJemle J³eJemLee DeefOeefve³ece 1950 Je ceneje<ì^ mebmLee veeWoCeer DeefOeefve³ece 1860 ³ee Keeueer l³eeb®eer veeWoCeer keÀªve l³ee DeefOeefve³ece Je efve³eceevJe³es l³eeb®³ee keÀeceeJej Je Heg{s keÀeces ®eeuet þsJeC³eeJej efve³eb$eCe þsJeCes Deiel³ee®es Deens. l³eele Yej cnCetve keÀer keÀe³e osMeYejeletve meJe& Oecee&leerue meeOetmebleeb®esner He´mLe Jee{ues Deens. l³eelemegOoe efvejbkegÀMe ceesþceesþîee meeOevemebHelleer®ee meceeJesMe Deens. efleLesner GllejeefOekeÀeN³eeb®³eele efJeJeeo Ie[le Demeleele. ³ee meJe& mebmLeeb®es efve³eespeve Je J³eJemLeeHeve keÀe³eÐee®³ee lejletoervegmeej DemeCes Deiel³ee®es Je meceepeefnlee®es Deens. keÀe³eÐee®³ee Dee%eeveecegUs keÀener efþkeÀeCeer iewjkeÀejYeeje®eer Je Ye´<ìe®eeje®eer yepeyepeHegjer efvecee&Ce nesT Heenle Deens. mebOeermeeOet J³eJemLeeHeve, efve³ece Je keÀe³eoe Pegieeªve yeeskeÀeUle ®eeueues Deens. l³eeuee keÀe³eÐeeves®e He´efleyebOe nesCes cenlJee®es Deens. Je l³eemeeþer ceeefnleer, meuuee Je ceeie&oMe&ve iejpes®es Peeues Deens. Deelee ojcene `efJeMJemle' efve³eefceleHeCes DeeHeu³ee Yesìeruee ³esle DeeHeu³ee iejpee HetCe& keÀje³euee efmeOo Peeues Deens, ³eele mebyebefOele kesÀme uee@, meceepeeleu³ee efJeefJeOe #es$eeleerue ceev³eJejeb®es uesKe, jes®ekeÀ meeefnl³e Fl³eeoer®ee meceeJesMe DemeCeej Deens. þeCes 25 petve 2008

- ceveesnj FbieUs

Devegke´ÀceefCekeÀe

JULY 2008 VOL. 1 ISSUE 1

petve 2008 Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1 

efJeMJemle J³eJemLee DeeefCe

mebmLeeb®³ee efJekeÀemeemeeþer

Jeeefnuesues ceeefmekeÀ

He´LeceebkeÀ DeeÐe efJeMJemle ceneceeveJe iee[iesyeeyeeb®³ee ueeskeÀesllej keÀe³ee&me meceefHe&le

cegK³e mebHeeokeÀ, He´keÀeMekeÀ

Oecee&oe³ee®es mJeªHe Je efJeefJeef#ele meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLeeb®eer efJeefOe ie´e¿elee ë De@[. je. Þeer. iegjJe.....................1 mebmLee Je Oece&oe³e v³eemeeb®³ee veeWoCeer®es cenllJeë De@[.efvelee MeW[s..............3 ceeefnleer®ee DeefOekeÀej ë ceveesnj FbieUs......................................6 meieȳee®e iees<ìeRmeeþer meJeex®®e v³ee³eeue³eekeÀ[s OeeJeCeej keÀeb? ë He$e met®evee keÀe³ee&ue³e efJe%eHleer.. ................................. 8

ceveesnj efMe. FbieUs

JekeÀerueer J³eJemee³e Dee®eejmebefnlee ë mebke´ÀceCe efHeÀ®eme&........................10

men³eesieer mebHeeokeÀ

mJe³ebmesJee efJeYeeieöje<ì^er³e OeesjCe -2007 ë ceeveJe mebmeeOeve ceb$eeue³e........ 16

pes. yeer. þeketÀj

mJe³ebmesJeer mebmLeebyeeyele®eer veJeer YetefcekeÀe ë meew. mvesnebefkeÀlee meesveJeCes.......... 22

J³eJemLeeHeefkeÀ³e mebHeeokeÀ

`JekeÌHeÀ' cnCepes keÀe³e ? ë pes.yeer.þeketÀj................................. 24

jepeWê meesveJeCes cegêCeleb$ekeÀuee mebHeeokeÀ

jIegveeLe efvekeÀce He$eJ³eJeneje®ee Hellee mebke´ÀceCe HeefyuekesÀMevme De@v[ keÀvmeuìbìmed, 40, oeoespeer keÀeW[osJe mìsef[³ece, Keejìve jes[, þeCes -400 601.

HeÀesve: 022-22963986 He@ÀkeÌme 022-25398080 ceesyeeF&ue ë 9869342980 F&cesue ë msisankraman@gmail.com keÀesCel³eener ceefnv³eebHeemetve Jeie&Ceeroej neslee ³esF&ue Jeeef<e&keÀ Jeie&Ceer efJeMes<e DebkeÀemen ©.400/efkeÀjkeÀesU DebkeÀ ©.40/ns ceeefmekeÀ mebke´ÀceCe HeefyuekesÀMevme De@v[ keÀvmebuìbìmed®³ee Jeleerves He´keÀeMekeÀ Je ceeuekeÀ ceveesnj efMe. FbieUs ³eebveer ces.meer-ìskeÀ Dee@HeÀmesì efHe´vìmed, 21, p³eesleer Fb[mì^er³eue Fmìsì, vetjer yeeyee oiee&, ceKeceueer leueeJe, þeCes ³esLes íeHetve 40, oeoespeer keÀeW[osJe mìsef[³ece,Keejìve jes[, þeCes - 400 601 ³esLes He´keÀeefMele kesÀues. meoj®es ceeefmekeÀ ns mJe³ebmesJeer mebmLee Je Oecee&oe³e v³eemeeb®³ee mebyebOeele ceeefnleer Jee®ekeÀebme JneJeer ³ee GÎsM³eeves He´keÀeefMele kesÀuesues Deens. ³ee ceeefmekeÀeleerue $eg=ìer mebyebOeele He´keÀeMekeÀ Je ceeuekeÀ ns peJeeyeoej jenCeej veenerle, l³ee®e He´ceeCes ³ee ceeefmekeÀeleerue meeefnl³eele He´keÀeefMele Peeuesu³ee uesKekeÀeb®³ee celeeMeer cegK³e mebHeeokeÀ mencele Demeleerue®e Demes veener. meJe& v³ee³eeue³eerve keÀecekeÀepeemeeþer þeCes Menj ner keÀ#ee jeefnue.

mebmLee Je He@ve (Hece&vebì DekeÀeTbì vebyej) ë yeer.pes.Dej@keÌkeÀve.................. 27 meeJe&peefvekeÀ keÀe³ee&le peveHe´eflemeeo SkeÀ ³eMemJeer He´³eesie ë Sce.Deej.yeeUtjkeÀj........................................29 ceefnuee ceb[Uebvee mene³³ekeÀ Devegoeve - meew.De©Cee ceesjs.........................32 The Ministry of Social Justice & Empowerment, Government of India, New Delhi ...................................................35 Circular No. F-1-31/2006-Cdn..

Govt. of India Ministry of Social Justice & Empowerment........ 38 De[®eCeerleu³ee ceefnueebmeeþer®eer `mJeeOeej' ³eespevee ë keWÀêer³e meceepe keÀu³eeCe yees[& efJe%eHleer........................44 DeeÐe efJeMJemle - iee[iesyeeyeeb®es mcejCe ë Delegue kegÀuekeÀCeea..................48 mebmLee DeeefCe Dee³ekeÀj lejletoer ë He´e.megefveue iee³ekeÀJee[.......................... 51 v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee - Judicial Activism ë ceveesnj FbieUs..................55 efJeMJemle ceeefmekeÀe®es YeefJe<³eeleerue Deblejbie ë pes.yeer.þeketÀj.................. 59

1

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Oecee&oe³ee®es mJeªHe Je efJeefJeef#ele meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLeeb®eer efJeefOe ie´e¿elee cegbyeF& meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLee DeefOeefve³ece 1950 DevJe³es ³ee DeefOeefve³ecee®³ee mebyebefOele Oecee&oe³ee®³ee mJeªHeeceO³es Heg{erue iees<ìeR®ee meceeJesMe neslees ö 1) oeefjê³e efJecees®eve efkebÀJee ogëKe efJecees®eve, 2) efMe#eCe, 3) JewÐekeÀer³e mene³³e- De) pej meceepekeÀu³eeCe DeeefCe meeJe&peefvekeÀ efnle ³eeb®³ee ¢<ìerves mees³eer®eer lejlego keÀjC³eele Deeuesueer Demesue lej, ceveesjbpeveemeeþer efkebÀJee Flej HegÀjmeoer®³ee JesUeleerue J³eJemee³eemeeþer mees³eeR®eer lejlego (DeMee lejlegoeR®es mene³³e Oeªve) DeeefCe, 4) meJe& meeOeejCeHeCes meeJe&peefvekeÀ GHe³egkeÌleles®³ee Flej keÀesCel³eener nslet®eer DeefYeJe=Ooer Hejbleg l³eele Keeueerue iees<ìeRmebyebOeeleerue He´³eespevee®ee meceeJesMe nesCeej veener. kesÀJeU Oeeefce&keÀ efMe#eCe efkebÀJee GHeemevee ³eemebyeOeer ö mees³eer cegK³eleë p³ee J³ekeÌleeRmeeþer DemeeJ³eele Demee nslet Demesue l³ee J³ekeÌleeR®³ee peerJeveceeveele megOeejCee keÀjC³ee®³ee GÎsMeeves ³ee mees³eer keÀjC³eele Deeu³ee Kesefjpe - DeeefCeSkeÀ lej DeMee J³ekeÌleeRvee l³eeb®es DeuHe Je³e efkebÀJee JeeOe&ke̳e efkebÀJee efJekeÀuelee efkebÀJee efJekeÀueebielee, iejeryeer efkebÀJee meeceeefpekeÀ DeeefLe&keÀ HeefjefmLeleer ³ee keÀejCeemleJe GHejeskeÌle mees³eer Demeu³eeKesefjpe, meceepe keÀu³eeCee®³ee efnlee®³ee ¢<ìerves ³ee mees³eer HegjefJeC³eele Deeu³ee Heeefnpesle. ner ³ee keÀueceevJe³es Ieeuetve efouesueer DeeJeM³ekeÀlee HetCe& Peeueer Demeu³ee®es ceeveC³eele ³esCeej veener.

GkeÌle DeeJeM³ekeÀles®³ee DeeOeerve jentve ³ee keÀuecee®es HeesìkeÀuece (1) efJeMes<eleë ie´eceerCe meYeeie=ns, meecegefnkeÀ keWÀês DeeefCe efðe³eebmeeþer Demeuesu³ee mebmLee ³ee efþkeÀeCeer mees³eer®eer lejlego keÀjC³eemebyebOeer DeeefCe ceveesjbpeve Je HegÀjmeoer®³ee JesUsleerue GÐeesie ³eemeeþer JeeHejC³eele ³esCeeN³ee cewoeveeb®eer Je FceejleeR®eer lejlego keÀjCes Je l³eeb®eer osKeYeeue

keÀjCes ³eeme ueeiet nesF&ue. DeeefCe lemes®e Demes keÀesCelesner keÀe³e& mebIeefìle keÀªve l³ee He´³eespeveeLe& mees³eer HegjefJeC³eemener les ueeiet Demesue. mebyebefOele DeefOeefve³ecee®³ee Jejerue He´³eespeveeletve Oecee&oe³ee®es mJeªHe Je efJeefOe ie´e¿elee megmHe<ì nesles. cetUele Yeejleeuee pevemesJes®eer He´e®eerve Je mece=Oo HejbHeje Deens. p³ee efJeefJeOe peeleer Oecee&®³ee YekeÌleerHebLee®³ee Je l³eeb®eer meceepeeHe´leer menmebJesovee He´Kej Deens. l³ee J³ekeÌleermecegne®³ee ef®ebleve, ceveve Je meceepeeHe´leer®³ee oeef³elJee®eer YeeJevee, oerve oefuele ogëKeer Je DeveeLeebyeÎue®ee keÀUJeUe l³eeb®³ee ke=ÀleerMeeruelesme He´sjkeÀ yeveuee. ceie Deelc³ee®³ee mJeªHeele Hejceelcee peeieu³ee®eer DevegYetleer meceepeeuee He´eflele nesJet ueeieueer. `yeg[leer ns peve osKeJes vee [esUe' DeMeer keÀe³ece leUceU meble legkeÀesyeebvee ueeieueer. `Keje lees SkeÀef®e Oece&, peieeuee He´sce DeHee&Jes, peieer pes oerve Heodoefuele le³ee peeJetefve GþJeeJes' ner meceepeeleerue ogye&ueebmebyebOeele Ëo³eeuee HeerU Hee[Ceejer DemJemLelee Het. meeves iegªpeeRvee peerJeveYej meleeJele jeefnueer. meceepeeuee meeOetmebleebcegUs, meËo³e cenelc³eebcegUs meceepeeleu³ee OeefvekeÀ, HejesHekeÀejer efJeoiOe peveebmeeþer He´sjkeÀ jeefnueer. l³eecegUs DeveskeÀebveer DeeHeu³ee HetJe&peeb®³ee mce=leerefHel³eLe& DeeHeueer ceeuecellee, mebHelleer®es oeve kesÀues. l³eeletve Devveí$es, iejerye efJeÐeeL³ee¥meeþer Jemeefleie=ns, DeveeLeeue³es, ªiCemesJesmeeþer ne@mHeerìue Fl³eeoer®eer GYeejCeer kesÀueer. ³ee l³eeb®³ee HejesHekeÀeje®³ee Je l³eeiee®³ee cegUeletve efvecee&Ce Peeuesu³ee mebmLeeb®³ee ceeuecelles®³ee J³eJemLeeHevee®ee, J³eJemLeeHekeÀer³e meb®eeuekeÀ Je ³eb$eCes®ee efJe®eej Deeuee. Leesj cevee®³ee HejesHekeÀejer Je=lleerves YeejeJeuesu³ee mecemebJesoveMeerue menkeÀeN³eebveer ner Oegje efvemJeeLe&HeCes efveuexHe HeOoleerves Jeeefnueer. HeCe Heg{s Jee{l³ee J³eeHeeletve Je Deblece&veeleu³ee mJeeLee&letve keÀeneRveer DeMee mebmLeele iewjJ³eJenejeyejesyej Ye´<ìe®eej megª kesÀuee. DeMee mebmLeebJej efve³eb$eCe Je ®eebieu³ee keÀe³eÐee®eer iejpe ue#eele IesJetve p³eeb®³ee efnleemeeþer ne J³eeHe GYeejuee Deens, l³eeb®³ee vesceke̳ee keÀejCeer ueeieC³eemeeþer

A kind heart is a fountain of gladness, making everything in its surrounding freshen into smiles

2

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Meemeveeves Oecee&oe³e mebmLeebmeeþer cegbyeF& meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLee DeefOeefve³ece 1950 ne keÀe³eoe keÀªve ³ee keÀe³eÐee®³ee lejlegoerletve Oecee&oe³e cnCepes meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLesKeeueerue mebmLeeb®³ee meb®eeueveeJej efve³eb$eCe DeeCeues.

Oeeefce&keÀ osCei³eeletve (Relegious Endowment) osJee®³ee (cetleea®³ee) osJeeue³eeb®eer, Oece&mLeUeb®eer GYeejCeer, osKeYeeue Je YeieJeblee®eer / Deuueen®eer l³ee l³ee Oecee&leerue pevelee Je ceeveJeles®³ee efnleemeeþer Hetpee-De®ee&-He´eLe&vee ³eeb®es He´³eespeve meekeÀejues iesues. Oeeefce&keÀ osCei³eeletve GYeejuesueer cebefojs,GHeemeveeie=ns Keepeieer Je meeJe&peefvekeÀ oesvner mJeªHee®eer jenerueerle. DeeHeeHeu³ee osJeles®³ee IejeC³eeleerue efJeefMe<ì osJeles®³ee HetpeeDe®exefveefcelle kesÀJeU DeeHeu³ee IejeC³eeHegjles®e p³ee®es #es$e jeefnues, l³ee Keepeieer osJeeue³eeb®eer, lemes®e meJe&meeceev³eeb®³ee Deece GHeemevesmeeþer®eer Je efnleemeeþer®eer He´eLe&veemLeUs, osJeUs Je ceefMeoer, iegªÜeje ner meeJe&peefvekeÀ mJeªHee®eer ceeuecellee jeefnueer. Keepeieer ceeuecelles®³ee meceHe&Ceeletve IejeC³ee®³ee osJeles®eer HetpeeDe®ee& Je IejeC³eeleu³ee®e ueeskeÀeb®ee efJe®eej jeefnuee. l³ee®es J³eJemLeeHevener IejeC³eeleerue®e ueeskeÀebkeÀ[s jeefnu³eeves meeJe&peefvekeÀ efnleeefveefcelle l³ee®ee efJe®eej keÀjC³ee®es keÀejCe veener. Hejbleg meeJe&peefvekeÀ efnlee®eer yetpe jeKeC³eemeeþer efve³ebef$ele J³eJemLeeHevee®eer efvekeÀ[ mJeeYeeefJekeÀ nesleer. cnCetve cebefoj, ceefMeo, ®e®e& lemes®e Mew#eefCekeÀ mebmLee, ªiCeeue³es, Jemeefleie=ns, DeveeLeeue³es, DebOe-DeHebie DeveeLeeb®³ee DeeOeejemeeþer DemeCeeN³ee mebmLeeb®es cenlJe efveef½ele®e Devev³e Deens. l³eeletve SkeÀe efJeefMe<þ®e peeleer Oecee&®³ee efkebÀJee HebLeeb®³ee ueeYeeLeeA®ee efJe®eej vemelees lej ceeveJeleeJeeoer ¢<ìerkeÀesveeletve l³eebvee peieC³eeme DeeOeej efceUeJee. peerJeveele Deevebo, meoe®eeje®eer megKeo PegUtkeÀ l³eeb®³eemeeþer ³eeJeer ner KejesKej®e cebieue He´sjCee Deens. l³eeb®³eemeeþer®³ee meeOevemegefJeOesletve keÀesCee ogje®eeN³eeves ogªHe³eesie keÀjle, Ye´<ìe®eej keÀª ve³es, cnCetve mJe³ebmesJeer J³eJemLeeHevee®eer efveleeble iejpe jeefnueer Je l³eeb®³ee keÀejYeeje®³ee meb®eeueveele keÀe³eÐee®es efve³eb$eCe jeneJes, cnCetve ³ee keÀe³eÐee®es He´³eespeve Deens. keÀe³eÐee®³ee %eeveecegUs efJeMJemle mJe³ebefve³eb$eCe Ieeuetve IesT MekeÀlees. ®eebieu³ee iees<ìeRmeeþer yebOeves ner Ieeuetve®e I³eeJeer ueeieleele.

cnCetve DeMee meJe& HejesHekeÀejer Oecee&oe³e mebmLeeb®eer MeemeveekeÀ[s veeWoCeer Deiel³ee®eer þjueer. cegbyeF& meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLee DeefOeefve³ece 1950 keÀe³eÐeeKeeueer jep³eemeeþer Oecee&oe³e Dee³egkeÌle, mene³³ekeÀ Dee³egkeÌle Je GHee³egkeÌle ³eeb®³ee ³eb$eCesletve meJe& mebmLeeb®eer veeWoCeer keÀªve IesCes yebOevekeÀejkeÀ þjues. {esyeUHeCes DeMee efJeéemle J³eJemLee mebmLes®es veebJe, Hellee, efJeéemleeb®eer veeJes, l³eeb®ee J³eJemee³e, ngÎe Hellee Je efJeéemle J³eJemLes®ee GÎsMe, ceeuecellee Je leHeMeerue, ³eeb®ee veeWoCeerle meceeJesMe Demelees. `meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLee' cnCepes meeJe&peefvekeÀ mJeªHee®³ee Oeeefce&keÀ efkebÀJee Oece&oe³e nsletmeeþer efkebÀJee ³ee oesvner nsletbmeeþer mHe<ì efkebÀJee ieefYe&le DeLee&ves Demeuesueer meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLee, l³eeble cebefoj, ceþ, JekeÌHeÀ,®e®e&, efmevesieeie, Dei³eejer efkebÀJee Flej meeJe&peefvekeÀ mJeªHee®³ee Oeeefce&keÀ Hetpes®es mLeeve, Oecee&oe³e mJeªHee®ee oeveefveOeer Je Oeeefce&keÀ efkebÀJee Oece&oe³e keÀe³ee&meeþer yeveefJeuesueer mebmLee ³eeb®ee meceeJesMe Demelees. `J³eJemLeeHekeÀ' cnCepes, peer J³ekeÌleer SkeÀlej SkeÀìer®e, efkebÀJee Flej keÀesCeener J³ekeÌleer®³ee efkebÀJee J³ekeÌleeR®ee mecegn, l³ee l³ee JesUer meeJe&peefvekeÀ efJeéemle J³eJemLesKeeueer efJeéemle ceeuecelles®ee keÀejYeej Henele Demesue, DeMee J³ekeÌleer Je leerve Heg{erue J³ekeÌleeR®ee Je ceb[Ue®ee meceeJesMe neslees.

De) ceþe®³ee yeeyeleerle öDeMee ceþe®ee He´cegKeöcenble ye) JekeÌHeÀ®³ee yeeyeleerleöDeMee JekeÌHeÀ®ee He´cegKeöcegleJeuueer keÀ) mebmLee veeWoCeer DeefOeefve³ece 1860 DevJe³es veeWouesu³ee

mebmLes®³ee yeeyeleerle, mebmLes®eer ceeuecellee efJeéemleebkeÀ[s

efveefnle keÀjC³eele Deeuesueer Demees Jee vemees, efle®es

efve³eecekeÀ ceb[U (Governing Body). efJeéemle J³eJemLee mebmLesleerue cenllJee®es Heo cnCepes efJeéemle. `efJeéemle' cnCepes p³ee J³ekeÌleerkeÀ[s kesÀJeU efle®³eekeÀ[s®e efkebÀJee Flej J³ekeÌleeR®³ee meceJesle efJeéemle ceeuecellee efveefnle Demesue leer J³ekeÌleer DeeefCe l³eele J³eJemLeeHekeÀe®ee meceeJesMe neslees.  - De@[. Deej. Sme. iegjJe, HegCes

This is a miracle that men can love God., yet fail to love humanity. With whom are they in love then?

3

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mebmLee Je Oece&oe³e v³eemeeb®³ee veeWoCeer®es cenlJeë Oece&oe³e mebmLeebvee veeWoCeer kesÀu³ee®es DeveskeÀ ueeYe nesleele. mebmLeebvee meJe&meeOeejCe efJeéemeveer³eslesyejesyej®e mebIeefìle DeesUKener efceUles. Oece&oe³e mebmLeebvee efJeefJeOe keÀe³eÐeeb®e Je l³eeb®³ee DeefOekeÀeN³eeb®es mebmLeebJejerue meb®eeuevee®es o[HeCe iegocejC³eemeejKes Jeeìles. GoenCeeLe&, jep³e HeeleUerJej, mebmLee efveyebOekeÀ], Oece&oe³e Dee³egkeÌle, Demelees. keWÀêer³e mlejeJej Dee³ekeÀj keÀe³eoe, pej mebmLesuee efJeosMeer ceole efceUle Demesue, lej ie=n ceb$eeue³e, mebmLeebJej DeefOekeÀej ieepeJee³euee ueeieles. keÀoeef®ele Oecee&oe³eeJejerue, keWÀêer³e keÀe³eoe, ie=n ceb$eeue³ener DeefOekeÀej ieepeJeles. keÀoeef®ele Oecee&oe³e keWÀêer³e keÀe³eoe SkeÀ efKe[keÀer efkebÀJee SkeÀ$e mLeeefvekeÀ mesJee, o[HeCeeKeeueerue efJeéemle mebmLeeb®³ee Depee&Jej Gleeje DemeeJee. lemes®e, efJeefJeOe Oecee&oe³e efJeéemle keÀe³eoe Je mebmLee veeWoCeer keÀe³eoe Yeejleer³e je<ì^er³e keÀeBie´smeHes#ee petvee DemeeJee. DeeefCe lees SsefleneefmekeÀ 1857 ®³ee yeb[e®eer GlHelleer DemeeJeer. oesvner keÀe³eos kesÀJeU DeeOegefvekeÀ efJekeÀeme mebmLeeb®³ee efJemle=le Je efJeefJeOe ®eUJeUeRmeeþer DemeeJesle. mebmLeeb®es J³eJemLeeHeve Oecee&oe³e mebmLeeb®³ee J³eJemLeeHevee®es keÀece eflelekesÀmes meesHes veJns. l³eeuee Oecee&oe³e mebmLeebJej HeefjCeece keÀjCeeN³ee efveoeve keÀener cenllJee®³ee keÀe³eÐeeb®eer keÀeceeHegjleer ceeefnleer, meceHe&keÀlee Je yeebefOeuekeÀer®eer iejpe Demeles. `efJeéemle' Meyo HetCe& Hejbleg mebef#eHle Deens. l³ee®ee mebyebOe JesieJesieȳee keÀecee®³ee DeveskeÀ mebyebOee®³ee meceeJesMeeMeer Deens. Demesner cnìues peeJet MekeÀles keÀer, p³eeJej Flejeb®³ee ceeuecelles®³ee J³eJemLeeHeve Je efve³eb$eCee®eer peyeeyeoejer meesHeJeuesueer Deens, Demee He´l³eskeÀ ceeCetme, pejer l³ee ceeuecelles®eer ceeuekeÀer l³ee®³eekeÀ[s Deeueer vemesue lejer, lees efJeéemle Deens. efJeéemle mebmLeeb®es efJeéemle vesnceer Keeueerue efJeMeeue Jeie&Jeejerle cees[leele.

De) pes meeceeefpekeÀ keÀle&J³e Heej Hee[C³ee®es meceepeeHe´leer®es keÀece, He´sceeves ÞeefcekeÀ cnCetve DebefiekeÀejleele, ye) p³eeb®³eeJej DeMeer peyeeyeoejer He´Ieeleeves efkebÀJee JebMeHejbHejsves efkebÀJee efce$eeb®³ee efJevebleerJeªve mJeerkeÀejeJeer ueeieueer Deens.

keÀ) p³eebveer ner Heos mellee ueeìC³eemeeþer efkebÀJee He´efmeOoer Je mJeleë®es celeueye meeOeC³eemeeþer yeUkeÀeJeueer Deensle Demes. efveef½ele®e Heefnu³ee Jeie&Jeejerle ³esCeejs efJeéemle meJee&le peemle nJesmes JeeìCeejs Deensle. ogmeN³ee Jeie&Jeejerleues keÀeueeblejeves #ecelee DemeCeejs Deensle keÀer, les ®eeUCeerletve Heefnu³ee Jeiee&le peeJesle. l³eebvee ³eesi³e HeOoleerves mecepeeJeues Heeefnpes Je JesieUe ueeYe efceUeJee. leLeeefHe, eflemeN³ee Jeie&Jeejerleues ns efJeéemle Heoe®³ee SketÀCe®e efJejesOeeleues Deensle. ¿ee efþkeÀeCeer, cegK³elJes Jeie&Jeejer `De' Je `ye' leu³ee efJeéemleeb®³ee efnleemeeþer, ne ®e®ex®ee efJe<e³e Deens. `De' Jeie&Jeejerleerue efJeéemle meJeexllece meceepemesJekeÀ Demet MekeÀlees.

DeHebieeb®³ee G×eje®³ee Je DebOeeb®³ee keÀu³eeCee®ee oMekeÀeb®ee DevegYeJe Je vewHetC³ee®³ee yeUeJej Demes cnCelee ³esles. l³ee®eer DebOeeb®³ee ceoleerle HetCe& yeebefOeuekeÀer efkebÀJee kegÀþu³ee Flej keÀeceele yeebefOeuekeÀer Demet MekeÀles. HeCe SKeeÐee keÀe³ee&lener vewHetC³elee Je efJeefMe<þ keÀeceeleueer yeebefOeuekeÀer HegjsMeer veJns. efJeéemle Heoele menpe vesle=lJe, YekeÌkeÀce He´Meemeve, lemes®e keÀle&J³e, veweflekeÀ Je keÀe³eosMeerj peyeeyeoejer®es Yeeve, ³eeb®ee meceeJesMe Deens. mebmLesmebyebOeele peeCe efJeéemlee®³ee keÀle&J³eebleues Meke̳elees ueJekeÀjele ueJekeÀj Heefnues keÀle&J³e cnCepes, efJeéemle J³eJemLeeHevee®eer GefÎ<ìîes Je nsletb®es mJeªHe Je leHeMeerue, ceeefnleer keÀªve IesCes nes³e. l³eeves efJeéemle keÀjeje®³ee %eeHeve Je efJeOeeveHe$es, efve³ece Je efve³eb$eCes, peMeer Demeleerue l³ee®ee meKeesue DeY³eeme keÀjeJee. efJeéemle J³eJemLeeHeveeleu³ee meeOeveeme efJeéemleekeÀ[tve keÀe³e DeHesef#ele ke=Àleer keÀje³e®eer Deens, les mecepetve I³eeJes. les, l³ee efJeéemleeme efJeéemle J³eJemLeeHevee®³ee Deìer Je MeLeea keÀeìskeÀesjHeCes Heej Hee[eJe³eeme Heeefnpes. pej efJeéemle Deìer Je MeLeea Heej Hee[C³eeme ®egkeÀle Demesue, efkebÀJee ogue&#e keÀjerle Demesue, lej efJeéemleHeoe®³ee keÀle&J³eele keÀmetj kesÀu³ee®es ceeveues peeles. efJeéemleeb®ee Demeener SkeÀ iewjmecepe Demelees keÀer, pesJneb les mJeleëmeeþer efJeéemle ceeuecelles®ee DeHenej keÀjleele, lesJne®e les efJeéeemeIeele keÀjleele. les

The inner voice speaks when the mind is calm, when the thought is stilled

4

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

lemes veener. efJeéemle J³eJemLes®eer GefÎ<ìîes efkeÀleerner Oecee&oe³e mJeªHe DeeefCe efJeéemle J³eJemLeeHevee®ee HeÀe³eoe Demeuee lejer, lees nslebt®³ee meeO³eemeeþer He´³elve ve keÀjCes Je Flej GÐeesieele iegbleCes efJeéeeIeele mecepeuee peelees. efpeLes efJeéemle J³eJemLee efvecee&Ce keÀjCeeN³eeb®³ee nsletuee Heej Hee[Ces Deens, efleLes keÀesCeener efJeéemle efkebÀJee v³ee³eeue³eeme megOoe, nsletle yeoue keÀjC³ee®eer ceev³elee osC³ee®ee, DeefOekeÀej veener. efkebÀJee l³ee®³ee uesKeer nsletle ³egkeÌleles®³ee keÀejCeeves pes efJeéemle efvecee&l³eebveer (Settlers) met®eefJeues Deens l³eeHes#ee, kesÀJeU l³eeb®³ee l³ee DeefOekeÀ ³egkeÌleles®es Je HeÀe³eÐee®es Jeeìu³eeJeªve, v³ee³eeue³e efJeéemle ceeuecellee Je efle®es GlHevve Flej He´³eespeveemeeþer, DeefOekeÀej JeeHeª MekeÀle veener.

Jew³eefkeÌlekeÀ mJeeLe& vemeCes

’efJeéemleeves keÀesCel³eener HeefjefmLeleerle efJeéemle ceeuecelles®ee JeeHej, efkebÀJee efJeéemle cnCetve ³ee Heoe®ee JeeHej, mJele뮳ee HeÀe³eÐeemeeþer, efkebÀJee Keepeieer celeueyeemeeþer keÀª ve³es. efkebÀJee p³eele l³ee®ee Keepeieer mJeeLe& o[uee Deens, efkebÀJee Demet MekesÀue, DeMee keÀe³e&Jeenerle He[t ve³es. pes efJejesOeele efkebÀJee efJejesOee®³ee Meke̳elesle Demetve efJeéemle mebmLes®³ee mebj#eCeemeeþer yeebefOeue Deensle, l³eebveer efJeMJemle mebmLes®³ee efnlee®³ee efJejesOeele iegblet ve³es.“ pejer ns mecepetve IesC³eemeeþer JesUs®ee Je Jew³eefkeÌlekeÀ iewjmees³eer®ee Yeeie Demeuee, lejer v³ee³eyegOoer®³ee efve³eceeves, efJeéemleeves efJeéemle J³eJemLes®es Heeueve efvemJeeLe&HeCes keÀjeJes, ne meJe&meeOeejCe efve³ece Deens. mJele뮳ee Ke®ee& Kesefjpe Deìer MeLeea®es keÀjej keÀjCeeN³ee JekeÀerue efJeéemleemener Jeeoeleerle J³eJeneje®³ee yeoueeme DeefOekeÀej veener. mJe³ebmesJee meJe& efJeéemle J³eJemLes®³ee cegUe®ee Hee³ee Deens. keÀe³eoe efJeéemleeme efJeéemle HeoeJeªve iewjHeÀe³eoe IesC³eeme JeieUlees. ceêeme G®®e v³ee³eeue³ee®³ee S. Veeraraghura Achariar V/s Parthsarathy Iyengar (AIR 1925 Mad. 1970) meboYee&le, ’ns Del³eble ogëKeo Deens keÀer, cebefoje®eer efkebÀJee l³eemeejK³ee mebmLeeb®eer efJeéemle J³eJemLee, ner He´efle<þe Je HeÀe³eÐee®eer mLeeves mecepeueer peeleele. DeeefCe l³ee efþkeÀeCeer efveJe[tve ³esC³eemeeþer ef®ebleeletj Je efvejeMe ueeskeÀ Dee{Utve ³eeJesle

efkebÀJee l³ee efþkeÀeCeer Heg{s keÀe³ece ef®eìketÀve jenleebvee Dee{UeJesle, DeeefCe lesner DeJeIe[ Je iebYeerj peyeeyeoeN³eeb®eer peeiee Demeleebvee.

KeN³ee DeLee&ves DeMeer Heos, ueeskeÀeb®³ee Je mebmLeeb®³ee efnleemeeþer®³ee mesJee, Je l³eeiee®³ee YeeJevesves mJeerkeÀejueer Je þsJeueer peeJeerle.“ ’efpeLes peesHe³e¥le DeMeer Heos (keÀe³ee&ue³es) keÀle&J³e Je peyeeyeoejer®eer ve ceevelee Jew³eefkeÌlekeÀ Deesjyee[C³ee®eer mebOeer ceeveueer peeles, leesHe³e¥le DeMee mebmLeeb®eer keÀeces DemeceeOeevekeÀejkeÀ®e nesCeej.

SkeÀoe J³ekeÌleerves efJeéemleHeo mJeerkeÀejues keÀer, l³ee®³ee ceveele efve³ebef$ele efJe®eej, meJe& keÀeceemeeþer®ee efve³eb$ekeÀ nslet, l³ee®³ee SkeÀe lelJee®³ee meboYee&ves meJe& ke=Àleer þjeJ³eele, lees nslet cnCepes mebmLes®es efnle DeeefCe les SkeÀ®e. ogmeN³ee®e kegÀþu³ee efJe®eejeves He´YeeefJele ke=Àleer, nslet Je lelJes DemeCeeN³ee, HeÀe³eÐee®eer Heos þsJeCeeN³ee J³ekeÌleer efJeéemle ceeuecellesmebyebOeele DeHenjCee®es®e iegvnsieej Deensle.“ meebefIekeÀ peyeeyeoejer DeveskeÀeb®³eeletve SkeÀ efJeéemle p³eeuee `J³eJemLeeHekeÀer³e efJeéemle' mecepeues peeles, cnCepes efJeéemle pees meefke´À³eHeCes mJeleëuee efJeéemle J³eJemLeeHeveeleu³ee keÀeceele Jeentve Ieslees, Je p³ee®es efveCe&³e menefJeéemleebkeÀ[tve kesÀJeU ceev³e kesÀues peeleele Demee, menpeHeCes Dee{Ulees. leLeeefHe, keÀe³eÐeele J³eJemLeeHekeÀer³e efJeéemle DeMeer mebkeÀuHevee®e veener. SkeÀe mebmLesleues DeveskeÀ efJeéemle `meecegefnkeÀ Je J³eefkeÌleiele' (Jointly and Severlly) peyeeyeoej Demeleele. les lelJe ®eebieu³ee He´keÀejs Underhills Law of Trust and Trustees (11th Edition Pg 557) efJe<eo kesÀues Deens. He´l³eskeÀ efJeéemle meJe&meeOeejCeHeCes meJe& vegkeÀmeeveermeeþer peyeeyeoej þjlees, pejer meJe&®e SkeÀmeejKes oes<eer vemeleerue lejer, meJe& efJeéemleeb®³ee ®egkeÀerves vegkeÀmeeve Ie[les. v³ee³eeue³ee®ee ngkegÀceveecee SkeÀe efJeéemleefJejesOeele, efkebÀJee DeefOekeÀ efJeéemleebefJejesOeele, yepeeJeuee peelees. ns meJe&ceev³e lelJe Deens keÀer, pemee meJe&meeOeejCe JeketÀyee®ee ceeCetme mJele뮳ee ceeuecellesyeeyeele keÀeUpeer Ieslees, leMeer Oeeefce&keÀ efkebÀJee Oece&oe³e efJeéemle J³eJemLesleerue efJeéemleeves, ³eesi³e keÀeUpeer efJeéemle ceeuecellesmebyebOeele I³eeJeer. mebmLee keÀMeerner mebjef®ele Demees, efkebÀJee DeefOekeÀej keÀener He´ceeCeele He´MeemeefvekeÀJeie& efkebÀJee meefceleerkeÀ[s

A good thought makes your day a beautiful flower

5

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

megHeto& Demees, mejles MesJeìer p³eeb®³eeJej peyeeyeoejer Deens, l³eebvee®e peyeeyeoej þjefJeues peeles. keÀe³e&Yeej megHeto& keÀjCeslelJeleë efJeéemle l³ee®³ee keÀe³e&Yeejeleues keÀesCelesner keÀle&J³e, keÀe³ex Je DeefOekeÀej menefJeéemleekeÀ[s efkebÀJee Flej J³ekeÌleeRkeÀ[s megHeto& keÀª MekeÀle veener. (efJeéemle meeOeveele lemes He´eJeOeeve Demeu³eeme efkebÀJee lemes meesHeefJeCes iejpes®es Demesue, efkebÀJee lemes megHeto& keÀjCes GHeke´Àceeleuee efve³eefcele Yeeie Demesue Kesefjpe) leLeeefHe, JekeÀeruee®eer vesceCetkeÀ keÀjCes, kesÀJeU keÀener He´MeemeefvekeÀ mJeªHee®eer keÀeces keÀjC³eemeeþer He´eefleefveefOekeÀ HeOoleerves megHeto& keÀjCes, keÀe³e&Yeej megHeto& keÀjCes þjle veener. meJe&meeOeejCeHeCes He´MeemeefvekeÀ keÀeces megHeto& keÀjlee ³esleerue, Hejbleg efpeLes efJeéemlee®³ee cevee®³ee efveCe&³ee®ee He´Mve Demesue, lej lees efveCe&³e efJeéemleeves®e Iesleue Heeefnpes. lees ogmeN³eeme megHeto& keÀjlee ³esCeej veener.

He´MeemeefvekeÀ keÀeUpeer DeeefCe osKejsKe 1) efJeéemleeves efve³eefceleHeCes efnMeesyee®³ee Je¿ee, efJeMes<eleë yeBkeÀ DeeefCe ke@ÀMeyegkeÌme, uespej, Hesìerke@ÀMeyegkeÀ, efjmeerìyegkeÀ, JneG®ejHeÀeF&ume Je Flej jefpemìj Je jskeÀe@[& Fl³eeoer leHeemeeJ³eele.

2) pej efJeéemleJ³eJemLesme efJeosMeer ceole efceUle Demesue lej efnMeesyee®³ee mJeleb$e Je¿ee DemeeJ³eele.

3) He´l³eskeÀ mJeleb$e Ke®ee&meeþer JneG®eme& þsJeeefJele, DeeefCe osCeieer, Yee[s, GlHeeoveeb®eer efJeke´Àer DeMee GlHevveemeeþer HeeJel³ee efou³ee peeJ³eele.

4) Meke̳e lees ®etkeÀ leHeemeC³eemeeþer oj ceefnv³eele yeBkeÀ leeȳee®eer mìsìceWìme le³eej keÀjeJeerle.

5) efJeéemle J³eJemLes®³ee keÀe³eÐeeKeeueer Je Dee³ekeÀj keÀe³eÐee®³ee Oeeje 11 (5) ®³ee He´eJeOeeveele efJeéemleefveOeer iegbleJeeJee. 6) efJeéemle ceeuecellesletve Oece&oe³e Dee³egkeÌle ³eeb®³ee HetJe& mecceleerves®e keÀpe& Je DeeieeJet jkeÀcee GYeejeJ³eele lemes®e mJeleëmeeþer keÀpe& I³eeJes. 7) SkeÀeHes#ee DeefOekeÀ Yeeieele efve³eefcele MeeKee keÀe³ee&ue³es Demeleerue

lej, DeMee MeeKeeb®es meJe& efnMeesye SkeÀlej SkeÀef$ele keÀjeJesle, efkebÀJee mJeleb$e efnMeesye þsJeeJesle.

8) meJe& cegK³e OeesjCeelcekeÀ efveCe&³eeb®³ee Heg<ìîeLe& HeefjHe$ekeÀevJe³es Heeme Peeuesues þjeJe efkebÀJee mebmLeeb®³ee meYesleues þjeJe oHlejer DemeeJesle.

9) efJeéemleebveer iejpesHe´ceeCes vesnceer efkebÀJee efJeéemle keÀjeje®³ee met®evesvegmeej SkeÀ$e ³eeJes. lemes®e meYes®es Je=lleeble Jenerle veeWoJeeJesle.

10) OeesjCeelcekeÀ yeeyeerle pej celeYeso Peeuesle, lej yengcelee®ee efveCe&³e keÀe³ece þjeJee. efJejesOe keÀjCeeN³ee efJeéemleebveer efJejesOe veeWoJetve yengcelee®³ee efveCe&³eeme meewpev³eeves mJeerkeÀejeJes efkebÀJee jepeerveecee ÐeeJee. 11) mebmLeskeÀ[tve nesCeejs ®eebieues keÀece ns efveefcelle efnMeesye meeojerkeÀjCeele oes<ee®es keÀejCe nesJet ve³es. lemes®e efJeéemle J³eJemLeeHeve keÀe³eÐee®³ee Je Dee³ekeÀj keÀe³eÐee®³ee efJeefJeOe Hetle&les®³ee Dee[ ³esJet ve³es.

12) efJeéemleeme meJe&meeOeejCeHeCes efveCe&³ee®³ee ®egkeÀer®³ee peyeeyeoejer yeeyeleerle mebj#eCe efoues peeles. les peesHe³e¥le lees efkebÀJee leer peyeeyeoejerves Je efJeéeemeeves keÀece keÀjlees/keÀjles.lemes®e cetU efJeéemlemebmLes®³ee efnleele meJe& He´Lece nsletmeeþer keÀece keÀjlees/ keÀjles.

13) He´MeemeefvekeÀ Ke®e& ³eesi³e ce³ee&osle®e DemeeJee pej efJeéemleJ³eJemLeeHele efJeéemle nsletmeeþer 50,000/- ªHe³es Ke®e& keÀjerle Demesue Je He´MeemeefvekeÀ Ke®ee&Jej 100,000/- ªHe³es Ke®e& keÀjerle Demesue lej SkeÀoe yemetve l³ee®eer ogªmleer JneJeer.

14) pej mebmLee®es keÀu³eeCekeÀejer mJeªHe Demesue, Je veeJe efceUJee³e®es Demesue lej, l³ee mebmLesves DeveweflekeÀ He´efmeOoer Je HegjmkeÀejeceeies ueeiet ve³es, efJeMes<eleë DeeflejskeÀer oeJes efkebÀJee iewjmecepe Jee{Jet ve³esle.  - De@[. efvelee. Me. MeW[s, HegCes

Nothing of real value in the world is accomplished without enthusiasm and self sacrifice

6

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

ceeefnleer®ee DeefOekeÀej

Yeejleele Del³eble cenlJee®ee mecepeuee peeCeeje Je DeeJeM³ekeÀ DemeCeeje ceeefnleer®ee DeefOekeÀej vegkeÀlee®e osMeYejeletve ueeiet keÀjC³eele Deeuee. l³eeHegueeskeÀebvee yengleskeÀ meJe& mejkeÀejer efJeYeeiee®eer ceeefnleer efceUefJeC³ee®ee DeefOekeÀej He´eHle Peeuee. ³ee keÀe³eÐeecegUs mebyebefOele ueeskeÀebvee DeeHeu³ee keÀecekeÀepeemebyebOeele Je les kegÀþs keÀesþu³ee keÀe³ee&ue³eele Depetve Deens les keÀUC³eeme Jeeì efceUeueer. keÀecekeÀepeelener ³eecegUs HeejoMe&keÀlee ³esle Ye´<ìe®eej keÀceer nesC³ee®eer keÀenerMeer DeeMee Jeeìt ueeieueer. ³ee keÀe³eÐeevJe³es keÀesCeleerner J³eefkeÌle efkebÀJee mebmLee keÀesCel³eener mejkeÀejer efJeYeeieeletve ceeefnleer efceUefJeC³eemeeþer Depe& keÀª MekeÀleele. oeefjê³e js<esKeeueerue J³ekeÌleeRvee ³eemeeþer MegukeÀ YejeJes ueeiele veener lej Flej meJe&meeOeejCe J³ekeÌleeRvee Depee&meesyele Depee&Jej ª. 10/- ®es cegêebkeÀ MegukeÀe®es eflekeÀerì ueeJeeJes ueeieles. mebyebefOeleebveer Depe& mJeerkeÀejC³eeme vekeÀej efou³eeme efkebÀJee 30 efoJemeeb®³ee Deele ceeefnleer GHeueyOe ve kesÀu³eeme mebyebefOele DeefOekeÀeN³eeme He´efle efoJeMeer ª. 250/- efkebÀJee peemleerle peemle ª. 25,000/- ob[ nesT MekeÀlees. ³eeHetJeea ceeefnleer®³ee DeefOekeÀejeb®eer DebceueyepeeJeCeer ve Peeu³eeves efþkeÀefþkeÀeCeer efpeuneHeeleUerJej vesceuesu³ee mejkeÀejer DeefOekeÀeN³eebvee ob[ YejeJee ueeieuee. ceeefnleer®³ee DeefOekeÀejeKeeueer ceeefnleer ceeieCeeN³ee J³ekeÌleerme MeemekeÀer³e DeefOekeÀejer [eskesÀogëKeer mecepeleele Demee meeJe&ef$ekeÀ DevegYeJe Deens. ³ee DeefOekeÀejeKeeueer meeceeefpekeÀ keÀe³e&keÀles& DeCCee npeejs

³eebveer Meemeveeyejesyej He´efoIe& ueosle pebiepebie Heíe[ues. MeemekeÀer³e keÀejYeej HeejoMeea nesC³eemeeþer Je Ye´<ìe®eejeme DeeUe IeeueC³eemeeþer DeCCeebveer ceeefnleer®ee DeefOekeÀej ns Del³eeJeM³ekeÀ Deðe ceeveues.

He´l³eskeÀ meeJe&peefvekeÀ He´eefOekeÀjCee®³ee keÀeceekeÀepeele DeefOekeÀeefOekeÀ HeejoMe&keÀlee DeeefCe Gllejoeef³elJe efvecee&Ce keÀjC³ee®³ee ¢<ìerves meeJe&peefvekeÀ He´eefOekeÀjCeeb®³ee efve³eb$eCeeKeeueerue ceeefnleer veeiejerkeÀebvee efceUefJelee ³eeJeer cnCetve veeiejerkeÀeb®³ee ceeefnleer efceUefJeC³ee®³ee DeefOekeÀeje®eer J³eJene³e& Meemeve HeOole DeeKetve osC³eemeeþer keWÀêer³e ceeefnleer Dee³eesie DeeefCe jep³e ceeefnleer Dee³eesie Ieefìle keÀjC³eekeÀjerlee DeeefCe leodveg<ebefiekeÀ lelmebyebefOele yeebyeerkeÀjerlee lejleto keÀjC³eemeeþer ceeefnleer DeefOekeÀej DeefOeefve³ece-2005 ®ee ke´ÀceebkeÀ 12 Heeme keÀjC³eele Deeuee. ne DeefOeefve³ece peccet DeeefCe keÀeMceerj jep³eebKesefjpe mebHetCe& Yeejleele ueeiet Deens. keWÀê mejkeÀej efkebÀJee mebIejep³e #es$eele He´MeemeveekeÀ[tve mLeeHeve keÀjC³eele Deeuesu³ee, Ieefìle keÀjC³eele Deeuesu³ee, l³eeb®³eekeÀ[s ceeefnle Demeuesu³ee, l³eeb®³ee efve³eb$eCeeKeeueer Demeuesu³ee DeLeJee l³eeb®³eekeÀ[tve He´l³e#e efkebÀJee DeHe´l³e#eHeCes efveOeerÜejs p³eebvee ceesþîeeHe´ceeCeele efJelle HegjJeþe keÀjC³eele ³eslees, DeMee meeJe&peefvekeÀ He´eefOekeÀejeb®³ee yeeyeleerle `keWÀê mejkeÀej', lej jep³e MeemeveekeÀ[tve mLeeHeve keÀjC³eele Deeuesu³ee,

Weak men wait for the opportunities: while strong men create them

7

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Ieefìle keÀjC³eele Deeuesu³ee, l³eeb®³eekeÀ[s ceeuekeÀer Demeuesu³ee, l³eeb®³ee efve³eb$eCeeKeeueer DemeCeeN³ee DeLeJee l³eeb®³eekeÀ[tve He´l³e#eHeCes efkebÀJee DeHe´l³e#eHeCes efveOeerÜejs p³eebvee ceesþîee He´ceeCeele efJelle HegjJeþe keÀjC³eele ³eslees, DeMee meeJe&peefvekeÀ He´eefOekeÀjCeeb®³ee yeeyeleerle `jep³e mejkeÀej' DeMeer J³eeK³ee keÀjC³eele Deeuesueer Deens. mebefJeOeevee®³ee Deveg®íso 241 DevJe³es efve³egkeÌle keÀjC³eele Deeuesuee He´MeemekeÀ Demee DeLe& Deens. `ceeefnlee' ³ee®ee DeLe& keÀesCel³eener mJeªHeeleerue keÀesCelesner meeefnl³e Demee Demetve l³eeceO³es DeefYeuesKe, omleSsJepe, v³eeHeves, F&-cesue, DeefYeHe´e³e, met®evee, He´efmeOoerHe$ekesÀ, HeefjHe$ekesÀ, DeeosMe, jespeJe¿ee, mebefJeoe, DenJeeue, keÀeieoHe$es vecegves, He´efleceeves (cee@[sue), keÀesCel³eener FueskeÌì^e@efvekeÀ mJeªHeeleerue DeeOeej meeceie´er DeeefCe l³ee l³ee JesUer Deceueele Demeuesu³ee Dev³e keÀesCel³eener keÀe³eÐeevJe³es meeJe&peefvekeÀ He´eefOekeÀjCeeme efceUefJelee ³esF&ue, DeMeer keÀesCel³eener Keepeieer efvekeÀe³eeMeer mebyebefOele ceeefnleer ³eeb®ee meceeJesMe neslees. keWÀêer³e peveceeefnleer DeefOekeÀejer efkebÀJee jep³e peveceeefnleer DeefOekeÀejer keÀuece 6 DevJe³es ceeefnleer efceUC³ee®eer efJevebleer Depe& efceUeu³eeJej Meke̳e efleleke̳ee efMeIe´lesves DeeefCe keÀesCel³eener HeefjefmLeleerle efJevebleer kesÀu³eeHeemetve 30 efoJemeeb®³ee Deele SkeÀlej, efJeefnle keÀjC³eele ³esF&ue DeMee HeÀer®es He´oeve kesÀu³eeJej ceeefnleer osF&ue efkebÀJee keÀuece 8 Je 9 ceO³es efJeefveefo&<þ kesÀuesu³ee keÀejCeebHewkeÀer keÀesCel³eener keÀejCeemeeþer Depe& HesÀìeUerue; Hejbleg, ceeefieleuesueer ceeefnleer, SKeeÐee J³eefkeÌleer®eer peerefJele Jee mJeeleb$³e ³eemebyebOeeleerue Demesue lej efJevebleer®ee Depe& efceUeu³eeHeemetve 48 leemeeb®³ee Deele leer osC³eele ³esF&ue. efJeefveefo&<þ kesÀuesu³ee keÀeueeJeOeerle ceeefnleer efceUC³ee®³ee efJevebleerJej efveCe&³e osC³eele keÀmetve kesÀueer. lej DeMee keWÀêer³e peveceeefnleer DeefOekeÀeN³eeves efkebÀJee ³eLeeefmLeleer jep³e peveceeefnleer DeefOekeÀeN³eeves efJevebleer veekeÀeju³ee®es ceeveC³eele ³esF&ue.

DeefOeefve³eceevJe³es pesJne DeefYeuesKee®eer efkebÀJee l³ee®³ee Yeeiee®eer ceeefnleer efceUJetve ÐeeJe³ee®eer Demesue DeeefCe efpeuee leer ceeefnleer efceUJetve ÐeeJe³ee®eer Deens DeMeer J³ekeÌleer %eeveWbêer³eeb®³ee ¢<ìerves efJekeÀueebie Demesue l³eeyeeyeleerle, ³eLeeefmLeleer keWÀêer³e peveceeefnleer DeefOekeÀejer efkebÀJee jep³e peveceeefnleer DeefOekeÀejer ceeefnleer efceUefJeCes p³ee ³eesies Meke̳e nesF&ue

Demes mene³³e osF&ue. lemes®e HeneCeer keÀjC³eemeeþer Gef®ele Demesue Demesner mene³³e osF&ue. keÀuece 8 (1) vegmeej ³ee DeefOeefve³eceele keÀenerner DebleYe&tle Demeues lejer keÀesCel³eener veeiejerkeÀeuee HegGHekeÀuece keÀ les pe ³ee keÀueceebleie&le ceeefnleer HegjefJeC³ee®es DeeyebOeve DemeCeej veener. Hejbleg peer ceeefnleer mebmebosuee efkebÀJee jep³e efJeOeeveceb[Ueuee osC³eeme vekeÀej oslee ³esCeej veener, leer ceeefnleer keÀesCel³eener J³ekeÌleeruee osC³eemener vekeÀej oslee ³esCeej veener.

He´keÀjCe 5 ®³ee keÀuece 18 GHekeÀuece (1) (3) ³ee keÀueceevJe³es keÀesCel³eener yeebyeeR®eer ®eeskeÀMeer keÀjleevee ³eLeeefmLeleer, keWÀêer³e ceeefnleer Dee³eesieeuee, efkebÀJee jep³e ceeefnleer Dee³eesieeuee Hegyeeyeleerle efoJeeCeer He´efke´À³ee mebefnlee 1908 (1978 ®ee 5) DevJe³es oeJ³ee®eer v³ee³e ®eewkeÀMeer keÀjleevee efoJeeCeer v³ee³eeue³eekeÀ[s pes DeefOekeÀej efveefnle keÀjC³eele Deeuesues Deensle, les®e DeefOekeÀej Demeleerue. keÀ) J³ekeÌleerbvee npej jenC³eeyeeyele mecevme HeeþJetve l³eebvee npej keÀjefJeCes DeeefCe l³eebvee MeHeLesJej leeW[er efkebÀJee uesKeer mee#eerHegjeJee osC³eeme Je omleSsJepe efkebÀJee Jemlet meeoj keÀjC³eeme Yeeie Hee[Ces; Ke) omleSsJepeeb®ee MeesOe IesC³eeme efkebÀJee HeenCeer keÀjC³eeme HeÀcee&JeCes; ie) MeHeLe He$eeJej mee#eerHegjeJee IesCes; Ie) keÀesCel³eener v³ee³eeue³eekeÀ[tve efkebÀJee keÀe³ee&ue³eekeÀ[tve keÀesCeleener MeemekeÀer³e DeefYeuesKe efkebÀJee l³ee®³ee He´leer ³eeb®eer ceeieCeer keÀjCes; [) mee#eeroeje®eer efkebÀJee omleSsJepeeb®eer leHeemeCeer keÀjC³eekeÀjerlee mecevme keÀeDeeefCe; ®e) efJeefnle keÀjlee ³esF&ue DeMeer Dev³e keÀesCeleerner yeeye. ³ee keÀe³eÐee®³ee lejlegoeRveer pevemeeceev³eebvee v³ee³ee®³ee veJ³ee DeeMee HegÀueefJeuesu³ee Demetve l³eeb®³ee peerJeveeletve efvejeMes®es ceUYe neìefJeC³ee®eer efkeÀce³ee meeOeueer Deens. osjmes Dee³es, ogªmle Dee³es~ DeMeer®e pevelee ³ee keÀe³eÐee®eer YeueeJeCe keÀjerue ³eele MebkeÀe veener.  - ceveesnj FbieUs, meuueeieej mebke´ÀceCe HeefyuekesÀMevme De@v[ keÀvmeuìbìmed,

We have just enough religions to make us hate, but not enough to make us love one another

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

8

me

meieȳee®e iees<ìeRmeeþer meJeex®®e v³ee³eeue³eekeÀ[s OeeJeCeej keÀeb ?

Jeex®®e v³ee³eeue³eeves cnìues®e Deens keÀer, Meemevee®³ee DebceueyepeeJeCeerle veejepe ueeskeÀebveer osMeeleu³ee mecem³ee efveJeejC³eemeeþer v³ee³eeue³eebkeÀ[s OeeJe IesC³eeHes#ee, efveJe[CetkeÀerletve l³eebvee IeeueJeeJes. ueeskeÀMeenerle efveJe[CetkeÀe Iesleu³ee peeleele. pej Jele&ceeve Meemeveeves legce®es meceeOeeve nesle vemesue lej, legcner ®eebieu³ee Meemeveemeeþer celeoeve keÀje.

HegjsMee jmlee megj#ee GHee³eebmeeþer ceeieCeer keÀjCeeN³ee ³eeef®ekesÀ®eer megveeJeCeer HeerþeHeg{s megª nesleer. ³eemebyebOeele v³ee. S®e. kesÀ. mescee Je v³ee. ceeke¥À[s³e keÀìpet cnCeleele, meJees&®®e v³ee³eeue³eeves osMeeuee meleeJeCeeN³ee meJe&®e mecem³eebJej ceele keÀje³euee v³ee³eeue³es®e keÀe jeceyeeCe GHee³e Deensle ? meJeex®®e v³ee³eue³eeves ne Ye´ce IeeueJeuee. keÀener Keesìîee keÀuHevee Deensle. DeveskeÀ mebkeÀìb v³ee³eeue³eeb®³eeÜejs efveJeejCe veener nesle. meJe&®e mebkeÀìebJej v³ee³eeue³es ne GHee³e veener. veenerlej, ueeskeÀ v³ee³eeue³eeJej nmeleerue. v³ee³eeOeerMeebveer l³eeb®eer ce³ee&oe DeesUKeC³ee®es cnìu³eeme, Heerþeves cnìues keÀer, v³ee³eeue³es keÀe³eoe ceb[Ue®ee keÀe³eos yeveefJeC³ee®ee DeefOekeÀej keÀe{tve Iesle, keÀe³eoe keÀª MekeÀle veener. v³ee. keÀìpet HeerþeJeªve cnCeeues, v³ee³eeue³es efMeHeÀejmeer keÀª MekeÀleele, HeCe SKeeoe keÀe³eoe keÀª MekeÀle veener. JekeÀerue He´Meeble Yet<eCeves efyeveMeemekeÀer³e mebIeìves®eer yeepet ceeb[u³eeJej osMeeleerue ceesþîee He´ceeCeele Jee{le ®eeueuesu³ee ceesìejJeenves-DeHeIeeleebvee DeeUe IeeueC³eemeeþer, osMeYejeletve DeeéeemekeÀ JeenletkeÀ megj#esmeeþer, GHee³e³eespevee keÀjC³eemeeþer keWÀê Je jep³e Meemeveebvee meeceev³e nsletmeeþer, DeeosefMele kesÀues iesues. pej keÀe³e&keÀejer mebmLee ueeskeÀeb®³ee megjef#eles®eer Kee$eer osC³eele efve<ke´Àer³e þju³ee lej, keÀesìe&uee DeeosMe osC³ee®es DeefOekeÀej Deensle, ns JekeÀerue Yet<eCe®es cnCeCes veekeÀejues. v³ee³eHeerþeves ie=efnle He´ces³e cnCetve He´Mve kesÀuee keÀer, osMeele Jee{le Demeuesu³ee Ketveebvee DeeUe IeeueC³eemeeþerner ueeskeÀebveer keÀesìe&keÀ[s®e ³ee³euee megªJeele keÀjeJeer keÀe³e? ceie keÀesCeer lejer ³eeef®ekeÀe IesJetve Ketve keÀjC³ee®es LeebyeJee, cnCetve Deece®³ee Heg{s ³eeJes keÀe³e ? JekeÀerue Yet<eCe®³ee, v³ee³eeue³eeme keÀe³e&keÀejeRvee l³eeb®es

keÀle&J³e Heej Hee[C³eemeeþer DeeosMe osC³ee®ee DeefOekeÀej Deens®e, ³ee meelel³eHetCe& ³egefkeÌleJeeoeJej v³ee³e Heerþeves ³eeef®ekesÀJejerue DeeosMe jeKetve þsJeu³ee®es cnìues. meJeex®®e v³ee³eeue³eevegmeej, v³ee³emebmLee ³eeef®ekesÀÜejs meJe&®e He´Mve mees[Jet MekeÀle veener. jmlee megj#esJejerue ³eeef®ekesÀmeboYee&le meJeex®®e v³ee³eeue³eeves DeeosefMele kesÀues keÀer, peveles®es meJe&®e He´Mve v³eeef³ekeÀ mebmLee, ³eeef®ekesÀves mees[Jet MekeÀle veenerle. SkeÀe mJeleb$e efvekeÀeueele v³ee. ceeke¥À[s³e keÀìpet cnCeeues keÀer, v³ee³emebmLee Meemeve ®eeueJet MekeÀles, DeeefCe peveles®es meJe&®e He´Mve mees[Jet MekeÀles, ns kesÀJeU Ieìvee yee¿e®e veJns lej ®egkeÀer®es Ye´ecekeÀ Deens. l³eecegUs v³ee³eeue³e meceepeeleu³ee mebkeÀìebJej jeceyeeCe GHee³e Demeu³ee®ee iewj mecepe efvecee&Ce neslees. He´l³e#eele DeeHeues He´Mve mJeleë®e ve mees[Jelee, FlejebkeÀ[tve metìt MekeÀleele, Demee mecepe efvecee&Ce nesle ueeskeÀeb®es vegkeÀmeeve nesles. l³eecegUs ueeskeÀeb®eer F®íeMekeÌleer keÀcepeesj nesles Je les l³eeb®es He´Mve, l³eeb®³ee HeefjefmLeleerle megOeejCee, l³eeb®³ee mJele뮳ee Oe[He[erletve veJns lej, v³ee³eeue³eele ³eeef®ekeÀe meeoj kesÀu³eeves Ie[les Demes mecepeleele.

HeerþeJejerue pes<þ v³ee. S®e. kesÀ. mescee v³ee. keÀìpetb®³ee

Purity, patience, and perseverance are the three essentials to success and above all love

9

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

meeceev³e efve<keÀ<ee&Heemetve ³ee efvekeÀeuee®³ee Heefj®íso 36 les 39, 43 les 53 DeeefCe 55 ³eele peveefnle ³eeef®ekeÀe mJeªHeeleu³ee Depee&Jej megveeJeCeer®³ee DeefOekeÀejeyeeyele meeMebkeÀlee J³ekeÌle keÀªve DeefueHle jeefnuesle. lemes®e v³ee. mesceebveer efÜmeom³e Heerþe®³ee keÀener efvejer#eCeebmebyebOeele Demenceleer J³ekeÌle kesÀueer, les ef[Jnerpeveue ce@vespej DeejJeueer ieesuHeÀ keÀesme& efJe©Oo ®ebojneme ³ee Keìu³eeletve, v³ee. keÀìpetbkeÀ[tve l³eeb®³ee 35 Heeveer efvekeÀeue meboYee&le J³ekeÌle Peeues. v³ee. keÀìpetbveer ¿eeJesUer lemes®e Hejle l³eeb®es cele ceeb[ues keÀer v³ee³ecetleeAveer l³eeb®³ee efvekeÀeueeletve keÀe³eoe keÀjC³ee®ee He´³elve keÀª ve³es. lees HetCe& DeefOekeÀej keÀe³eos ceb[Ue®ee Demetve l³ee®³ee DebceueyepeeJeCeer®es keÀece keÀe³e&keÀejer®es Deens. mebyebefOele efvekeÀeueele, v³ee. keÀìpetbveer ns mHe<ì kesÀues keÀer, les v³ee³eeue³eerve peveefnle ³eeef®ekeÀe mJeªHeeleu³ee JewOe keÀecee®³ee efJejesOeele veenerle. Hejbleg DeJewOe v³eeef³ekeÀ keÀecee efJejesOeele Deensle, lemes®e l³eebveer mHe<ì kesÀues keÀer, peveefnle ³eeef®ekeÀe ns meeOeve meceepeeleerue iejerye, keÀcepeesj Je oyeuesues Jeie&, pes l³eeb®³ee iejeryeercegUs v³ee³eeue³eele peeJet MekeÀle veenerle, l³eeb®³ee ceoleermeeþer v³ee³eeue³eebveer l³eeb®³ee mebkeÀuHevesletve le³eej kesÀuesues Deens. Hejbleg DeefuekeÀ[s les DeveweflekeÀ J³ekeÌleeR®es neleeleerue meeOeve Peeues Deens.

HeerþeJeªve oesvner v³ee³ecetleeAveer meeceev³e nslet®³ee efyeveMeemekeÀer³e mebmLeskeÀ[tve Meemeveemeeþer jmlee megj#ee meefceleer vesceC³ee®³ee, Je Jee{l³ee jmlee DeHeIeeleeuee osMeele efmeefcele keÀjC³ee®³ee GÎsMee®eer, ³eeef®ekeÀe jÎyeelleue kesÀueer.

Jejerue kesÀme uee@ meboYee&le cnCelee ³esF&ue keÀer, Jee{le peeCeeN³ee He´Mveeb®³ee mees[JeCetkeÀermeeþer v³ee³eeue³eele efkebÀJee Flej$e Gllejs MeesOeC³eeHes#ee mecem³ee cegUele®e keÀMee keÀceer nesleerue, DeMee GHee³e ³eespeves®eer iejpe DeefOekeÀ Deens. mJeleëuee DeefueHle jeKele celeoeve ve keÀjlee, ®eebieu³ee Meemevee®³ee efveJe[erHeemetve otj jeefnu³eeves, efveJe[tve Deeuesu³ee De³eesi³e Je Ye´<ìebceOetve efvecee&Ce nesCeeN³ee MeemeveecegUs, meg³eesi³e keÀe³eoe keÀjC³eele Je DebceueyepeeJeCeer®³ee keÀeìskeÀesjHeCeemeeþer DeJeuebyetve jenCes efvejLe&keÀ þ© MekeÀles, Je ogue&#e Dev³ee³e Del³ee®eeje®esner cetU þª MekeÀles. meoJele&veer, otjoMeea, megmebmke=Àle Je efMeef#ele He´efMeef#eleebveer ueeskeÀMeener He´efke´À³esle ceveëHetlee menYeeieer nesle ®eebieues me#ece Je ueeskeÀefnleJeeoer peyeeyeoej Meemeve efveefce&leerme

keÀejCe nesCes, cenlJee®es Deens. l³eecegUs®e DebceueyepeeJeCeerJejerue efMeefLeuelee Je Ye´<ìe®eejeme DeeUe yemesue. Meemeve ieefleMeerue Je HeefjCeece#ece nesC³eele neleYeej ueeiet MekesÀue.

HeÀewpeoejer Keìu³eele He´l³e#e oefMe¥veer iegv¿ee®³ee meboYee&le mee#e osC³eecegUs Keìuee ceeieea ueeielees. peueo efveHeìeN³eecegUs iegvnsieejebvee efMe#ee, lej p³eeb®³ee efJejesOeele iegvne Ie[uee l³eebvee, v³ee³e efceUC³ee®eer DeeMee Jee{les. Deepe He´l³e#eoMeea mee#eermeeþer Heg{s ve Deeu³eeves leHeeme jWieeUlees, Je iegvnsieej efve{e&Jelees. l³eecegUs meceepe DeefOekeÀ®e Demegjef#ele neslees. l³ee®eer Oeie DeefueHle jenCeeN³eebveener ueeiet MekeÀles. `ceuee keÀe³e l³ee®eb' cnCetve Deblece&tKe jenCeeN³eebcegUs, mecem³eele Jee{ nesle jenles. leHeemeele iegvnsieej meeHe[uee, lej®e iegvnsieej þjlees.SjJner, GpeUceeL³eeves l³ee®³ee iegvnsieejer®es neleKeb[s efveJexOeHeCes megª jenleele. Del³euHe DeejesefHele, iegvnsieejeletve Ye´<ìe®eejeves l³eeleeruener keÀener megìleele. lej l³eentve pescelesce ueeskeÀebvee efMe#ee nesles. megjef#ele Je meg¢{ meceepeemeeþer, DeeHeCe peeieCeej Deenesle keÀer veener ? keÀer DeeHeCener, Deepe vee GÐee ³ee ®ejkeÀeletve Yej[ues peeCeej Deenesle ? ne Yeejleer³e mebJesoveMeerue veeieefjkeÀebvee He´Mve Deens. DeeHeCe Ye´<ì ceeiee&ves DeeHeues keÀece keÀjJetve IesCeej veenerle, uee®e osCeej veener, uee®e IesCeej veener.

He´l³e#eoMeea cnCetve meceepekebÀìkeÀeb®³ee iegv¿eekeÀ[s [esUsPeebkeÀ keÀªve ogue&#e keÀjCeej veenerle. Je=Oo DeHebie, ðeer³ee, cegues Je keÀcekegÀJele ueeskeÀebvee menevegYetleer oeKeJele ceoleer®ee Je mebj#eCee®ee nele osCeej Demeuee lej, lemes®e meceepeele meoe®eej ªpeJee³euee GlMeb=KeueHeCee efveHeìtve keÀe{C³eele mepeie nesCeej Demeeue lej, efveef½ele®e DeeHeues Je meceepee®es veweflekeÀ yeU Jee{tve, meceepe Oew³e&Meerue Je lespemJeer nesF&ue. jefJebêveeLeeb®³ee He´eLe&vesvegmeej, Gvvele cemlekeÀ DeefYeceeveeves efveYe&³eHeCes ieewjJeeefvJele nesF&ue. ceie iegvnsieejer YeeJeves®eener, efoJeeYeerleemeejKee DebOeejele Demle nesF&ue. ns mJeHvejbpeve cnCelee ³esCeej veener. ceie DeeHeu³ee He´Mveeb®³ee mees[JeCetkeÀermeeþer DeeHeCe mJe³ebefmeOo nesle Flej$e efYejefYejCeej veenerle.  meewpev³eë He$e met®evee keÀe³ee&ue³e, Yeejle mejkeÀej, veJeer efouueer

A man should first direct himself in the way he should go, Only then should he instruct others

10

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

JekeÀerueer J³eJemee³eë Dee®eejmebefnlee JekeÀerueebmeeþer yeej keÀeQefmeue ªumeKeeueer keÀ[keÀ Dee®eej mebefnlee ie´Leerle kesÀueer Deens. leer KeeueerueHe´ceeCes keÀecee®eer peeefnjele efkebÀJee efJeveJeCeer ve keÀjCes keÀeceemeeþer efJeveJeCeer efkebÀJee peeefnjele keÀjCes ns JekeÀeruee®³ee veweflekeÀ mebefnles efJeªOo Demetve lees JekeÀerueekeÀ[tve ogje®eej mecepeuee peelees. oesvner, He´l³e#e Je DeHe´l³e#e peeefnjele keÀjC³eeme ceveeF& Deens.

JekeÀerueeves l³ee®³ee keÀecee®es HeefjHe$ekeÀ, peeefnjele, oueeuee ceeHe&Àle, J³eefkeÌleiele mebHekeÀe&letve, DeJeebefíle J³eefkeÌleiele mebyebOeeletve peeefnjele keÀª ve³es. lemes®e Keeueerue mJeªHee®³ee DeHe´l³e#e peeefnjeleerme ceveeF& Deens.

1) JekeÀerueekeÀ[tve l³ee®es veebJe, J³eJemee³e Je Hellee íeHeuesu³ee He$ekeÀeÜejs J³eJemee³e keÀjCeeN³ee Keeue®³ee v³ee³eeue³eeleerue meom³eebvee, pes G®®ev³ee³eeue³eele J³eJemee³e keÀjerle DeefMeueebvee meuu³eemeeþer efMeHeÀejme keÀª MekeÀleele, DeMeebvee HeefjHe$ekeÀ efkebÀJee efveJe[CetkeÀ peeefnjveecee HeeþefJeCes. 2) celeebmeeþer oueeueebkeÀ[tve efJeYeeieele He´®eej keÀjCes efkebÀJee l³eeb®³ee efueHeerkeÀeme efkebÀJee He´efleefveOeeRvee JesieJesieȳee efpeu¿eele HeeþefJeCes, Keeueerue v³ee³eeue³eele J³eJemee³e keÀjCeeN³ee JekeÀerueebvee efveef½eleHeCes Lesì mebHeke&À meeOeCes ceeveues peeF&ue.

yees[& efkebÀJee veece HeefÆkeÀe JeefkeÀueeves He´oefMe&le keÀjleebvee leer ³eesi³e DeekeÀeje®eer DemeeJeer. l³ee®ee meboYe& JekeÀerueekeÀ[tve Demee pees[uee peeJet ve³es keÀer, lees yeej keÀeQefmeue®ee DeO³e#e efkebÀJee meom³e Deens, efkebÀJee kegÀþu³ee mebIeìves®ee], efkebÀJee v³ee³eeOeerMe DeLeJee De@[JneskesÀì pevejue Deens, efkebÀJee efJeefMe<þ He´keÀej®³ee keÀeceele l³ee®eer JewefMe<ìîes Deensle, efkebÀJee lees kegÀCee J³ekeÌleer Je mebmLesMeer mebyebefOele Deens, efkebÀJee keÀesCee efJeefMe<þ GÎsMe efkebÀJee iees<ìerMeer mebyebefOele Deens.

He´efMe#eCeebmeeþer MegukeÀe®eer ceeieCeer ve keÀjCes. kegÀþu³eener J³ekeÌleerme l³ee®³ee J³eeJemeeef³ekeÀ veeWoCeermeeþer me#ece keÀjleebvee He´efMe#eCe osC³eemeeþer, MegukeÀe®³ee ceeieCeerme He´efleyebOe Deens.

DeveefOeke=Àle J³eJemee³eemeeþer veeJee®ee efkebÀJee mesJes®ee GHe³eesie ve keÀjCes. kegÀþu³eener De#ece He´efleefveOeer keÀ[tve DeveefOeke=Àle keÀe³eÐee®³ee J³eJemee³eemeeþer JeeHej keÀjCes, l³ee®³ee J³eemeeef³ekeÀ mesJes®ee Je veeJee®³ee mebyebOeeme JekeÀerueeves HejJeeveieer osJet ve³es.

DeeOeer®e efve³egkeÌle JekeÀeruee®³ee mecceleer Kesefjpe, megveeJeCeerme npej ve jenCes. efpeLes DeeOeer®e JesieUe JekeÀerue efve³egkeÌle Deens, l³ee DeefMeueemeeþer l³ee JekeÀeruee®³ee. mecceleer Kesefjpe, l³ee kesÀmemeeþer npesjer ueeJeC³eeme

Good health and good sense are two of life’s greatest blessings

11

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

JekeÀerueeme He´efleyebOe Deens. leLeeefHe, pej DeMeer uesKeer mecceleer npej ve kesÀu³eeme JekeÀerueeme lemes ve keÀjC³ee®eer keÀejCes osCes mekeÌleer®es Deens. kesÀJeU v³ee³eeue³ee®³ee HejJeeveieerves®e l³eeveblej l³eeme megveeJeCeerle menYeeieer neslee ³esF&ue. efJe©OoHe#eeHe´leer JekeÀeruee®es keÀle&J³e kesÀme ®eeueefJeleebvee JekeÀerueeme kesÀJeU l³ee®³ee DeefMeueeyejesyej®e veJns lej v³ee³eeue³eeyejesyej Je efJe©Oo He#eeMeerner, ®eebieueer JeeieCetkeÀ þsJeeJeer ueeieles. DeefMeuee®³ee JekeÀerueeves Flej He#eebyejesyejner mebHeke&À efkebÀJee JeeìeIeeìer efJeJeeoeleerue yeeyeer mebyebOeele kesÀJeU efJe©Oo He#ee®³ee JekeÀerueeceeHeÀ&le®e keÀjeJ³eele. pej JekeÀerueeves efJeªOo He#eeme SKeeos JewOe Deeéeemeve efoues Demesue lej, pejer les uesKeer mJe©Heele Je v³ee³eeue³ee®³ee efve³eceevegmeej Debceueele DeeCeC³ee peesies vemesue lejer les Hetjs keÀjeJes. JekeÀeruee®³ee v³ee³eeue³eeleerue Dee®ejCeeleerue efve³eceyeej keÀewefvmeue Dee@HeÀ Fbef[³ee ªumeveer JekeÀerueeves v³ee³eeue³eele keÀmes JeeieeJes, ns efJeefnle kesÀues Deens. les ³esCesHe´ceeCes meb#esHeele ³eesi³eleeHetJe& Dee®eej ö

cnCeC³ee®eer Kee$eer keÀjC³ee®ee He´³elve keÀjeJee. ngkegÀce Peeu³eeme, kesÀme efJejesOeele peeCeejs mebyebefOele keÀeieo He$eeb®eerner, Keelejpecee keÀjeJeer. keÀesìe&®ee DeJeceeve keÀª ve³es v³ee³eeue³ee®³ee v³ee³eOeerMeeb®³ee veeuemleer®es DeejesHe keÀªve keÀesìe&®eer DeJe%ee keÀª ve³es. v³ee³eeue³ee®³ee mevceeveeme þs®e ueeJeC³ee®³ee mJeªHee®es DemebyeOo He´Mve efJe®eeª ve³esle. JekeÀerueeves DeeHeueer yeepet ceeb[C³eele DeeflejskeÀer Yee<es®ee JeeHej keÀª ve³es.Flej efMe#ee HeÀcee&Jeleebvee keÀesìe&®eer DeJe%ee Peeu³eeme, JekeÀeruee®ee v³ee³eeue³e J³eeJemeeef³ekeÀ HejJeevee efMe#esyejesyej mLeefiele keÀª MekeÀles. yeskeÀe³eosMeerj ceeiee&ves keÀesìe&Jej o[HeCe DeeCet ve³es JekeÀerue Je v³ee³eeOeerMeeceOeerue keÀesCeleerner DeefveefCe&le Keìu³eemebyebOeeleueer yeesueCeer efveef<eOo Deensle. JekeÀerueeves yeskeÀe³eosMeerj efkebÀJee De³eesi³e ceeiee&ves v³ee³eeue³ee®³ee efvekeÀeueeJej o[HeCe DeeCet ve³es. pej l³eeves v³ee³eOeerMeeme uee®e osC³ee®ee He´³elve kesÀu³eeme lees nerve ogJ³e&Jeneje®ee iegvnsieej þjlees. veeleueiee®³ee Keìu³eele yeepet ve ceeb[Ces

HeesMeeKe mebefnleeö

keÀesCeener JekeÀerueeves keÀesì& ueJeeo, efkebÀJee He´eefOekeÀeN³eeHeg{s pej Keìu³eeleerue meJe& efkebÀJee SkeÀ meom³e, JekeÀeruee®ee veeleueie Demesue, lej Keìu³eele Yeeie IesCes, GYes jenCes, ue{Ces efkebÀJee yeepet IesCes, efkebÀJee keÀece keÀjCes, ìeUues®e Heeefnpes `veeleueie’ ³ee meboYee&le cnCepes Je[erue, Deepeesyee, cegueiee, veelet, keÀekeÀe, YeeGÀ, HegleC³ee, ®eguele/ceeJeme YeeGÀ, veJeje, yee³ekeÀes, DeeF&, cegueieer, yeefnCe, Deel³ee, HegleCeer, meemeje, meemet, peeJeF&, efoj, metve, veCebo.

JekeÀerueeves efJeefMe<þ HeesMeeKe mebefnles®es Heeueve keÀjeJes.

DeefMeueemeeþer peeceerve ve jenCes-

JekeÀerueeves kesÀJeU DeMeeruee®es cegKeHe$e Demet ve³es.

JekeÀerueeves peeceerve jent ve³es efkebÀJee DeeHeu³ee DeMeerueemeeþer peeceerveoeje®³ee Oe[HeCee®eer Kee$eer osT ve³es, efpeLes keÀe³eosMeerj He´efke´À³esmeeþer peeceerveoeje®eer iejpe Demeles.

v³ee³eeue³eekeÀ[s HeenC³eele JekeÀeruee®ee keÀue DeeojHetJe& DemeeJee. Je l³eeves mJeleë mevceev³e Je meY³eHeCes JeeieeJes. JekeÀerueemeeþer ns peªjer veener keÀer, l³eeves iegueeceemeejKes JeeieeJes, DeeefCe pesJne iebYeerj leke´Àejer®es keÀejCe Demesue lesJne, JekeÀeruee®ee nkeÌkeÀ Je keÀle&J³e Deens keÀer, l³eeves ³eesi³e DeefOekeÀeN³eekeÀ[s ieeNneCes ceeb[eJes.

JekeÀerueeves kesÀJeU DeMeeruee®es cegKeHe$e Demet ve³es keÀesìe&®³ee keÀle&J³eeme yeeOee DeeCeCeejs Demeu³eeme, l³ee Keeme efJeefMe<þ met®eveeb®ee Deveeoj keÀjeJee. mel³e DeeefCe v³ee³ee®³ee G®®e keÀejCeemeeþer JekeÀerueeb®eer peyeeyeoejer Deens. l³eeves peeCeerJeHetJe&keÀ JemlegefmLeleer®ee efJeHe³ee&me Je ceeefnleer Demetve mel³e o[Jet ve³es. JekeÀerueeves DeMeeruee®³ee

DeefMeueeHe´leer JekeÀeruee®eer keÀle&J³es ö JekeÀerue Je DeMeerue ³eeb®³eeleues mebyebOe KetHe efJeéeemee®es Demeleele. ner JekeÀeruee®eer peyeeyeoejer Demeles keÀer l³eeves ®eebieu³ee Je Deeoje®³ee

You must abstain from thinking about someone, when you cannot think well of him

12

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

ceeiee&ves Je mJeleëmeeþer efkebÀJee SKeeÐee Flej J³eefkeÌlemeeþer JeeF&ì HeefjCeeceeb®eer Meke̳elee Demeueer lejer, efveYe&³eHeCes DeMeeruee®³ee efnlee®eer yeepet G®euetve OejeJeer. ³eesi³e MegukeÀ DeekeÀejC³ee®es keÀle&J³e Keìu³ee®es mJeªHe Je JekeÀeruemebIeeleues mLeeve, ³ee®³eeMeer megmebiele MegukeÀ DeekeÀejCeer, JekeÀerueeves keÀjeJeer. Yeejleer³e jep³e Ieìvesves G®®e v³ee³eeue³eemeeþer l³eeb®³eeHeg{s JekeÀerueer keÀjCeeN³ee JekeÀerueebvee os³e MegukeÀ efveef½eleer®eer J³eJemLee kesÀueer Deens. JekeÀerueeves Keìu³ee®³ee mebYeeJ³e HeefjCeeceeJej MegukeÀ DeekeÀe© ve³es. efkebÀJee Keìu³eeleerue efceUkeÀleerle Yeeieeroej nesC³eeme, mencele nesJet ve³es. keÀejCe Keìu³eeleerue efJe<e³e meboYee&leueer efceUkeÀle JekeÀerueeme osCes, J³eeJemeeef³ekeÀ veweflekeÀles efJeªOo Je meeJe&peefvekeÀ OeesjCeeme yeeOekeÀ Deens. pej JekeÀerueeves Keìu³eeletve ceeIeej Iesleueer, lej l³eeves MegukeÀeleuee keÀener Yeeie, pees keÀceeJeuee®e veener Hejle kesÀuee®e Heeefnpes. leLeeefHe SkeÀoe JekeÀerueeves oeJee mJeerkeÀejuee®e lej l³eeves keÀesCel³eener HeefjefmLeleerle HetCe& keÀejCeeefMeJee³e, Je ³eesi³e Je HetjsMeer met®evee DeMeerueeme efou³eeKesjerpe mees[t ve³es. meJe& ceeefnleer HetCe& Je ceeskeÀUsHeCeer GIe[ keÀjC³ee®es keÀle&J³e JekeÀerueeves oeJee mJeerkeÀeju³eeJej Je Keìu³eeojc³eeve, l³ee®³ee DeMeerueeme He#ekeÀejeb®³ee mebyebOeele DeeefCe l³ee®³ee (JekeÀeruee®³ee) Keìu³eeleerue mJeejm³ee®es, efkebÀJee JeeoemebyebOeele, pej l³ee®³ee DeMeeruee®³ee efvekeÀeueeJej efJeHeefjle HeefjCeece nesle Demeu³eeme, JekeÀerue efve³egkeÌle kesÀu³eeJej Je efve³egkeÌleer ojc³eeve, meJe& ceeefnleer HetCe& Je ceeskeÀUsHeCeer GIe[er keÀje³euee®e nJeer. efJeªOo mJeejm³e vemeu³ee®eer Kee$eer osC³ee®es keÀle&J³e p³ee Keìu³eele efve³egkeÌle Demeuesu³ee JekeÀerueeme HegjeJee osC³eemebyebOeele DeHee$e þjefJeC³ee®ee HegjeJ³ee®ee efve³ece vemeuee, lejer p³ee Keìu³eele l³eeuee mee#e ÐeeJeer ueeiesue, DeMee Keìu³eeleueer efve³egkeÌleer®e ve mJeerkeÀejCes, JekeÀeruee®es keÀle&J³e Deens. JekeÀerueeme J³eeJemeeef³ekeÀ OeejCeeMekeÌleer lemes®e He#ee®ee efve³egkeÌle JekeÀerue cnCetve, l³ee®e mebyebOeele efkebÀJee keÀejCeele (JekeÀerueeme) DeefOekeÀej veener.pej kegÀþueer J³ekeÌleer

JekeÀerueeb®eer ìerce l³ee®e nsletmebyebOeele cegKel³eejHe$eevJe³es l³ee®es JekeÀerue cnCetve efve³egkeÌle keÀjles, l³ee JekeÀerueeb®³eeceOeerue keÀesCeerner Yeeieeroejer mJeerke=Àle He´efleefveOeer cnCetve, keÀece keÀª MekeÀle veener. pesJne SKeeoe JekeÀerue Keìuee oeKeue keÀjC³eemebyebOeele He#ekeÀejeme meuuee oslees, l³ee Keìu³eele, DeHeerueele efkebÀJee Flej yeeyeerle, efkebÀJee kesÀme ceeb[lees Je He#eemeeþer keÀece keÀjlees l³eeves efJeªOo He#ekeÀejemeeþer GYes jent ve³es, kesÀme ceeb[t ve³es, Hejbleg meJe& mebyebefOeleebkeÀ[tve uesKeer mecceleer efceUJetve Je l³eemeeþer HetCe& JemlegefmLeleer l³eeb®³eeHeg{s GIe[ keÀªve l³eeme kesÀme ceeb[lee ³esF&ue. pej DeeHeu³ee DeMeerueemeeþer Keìuee oeKeue keÀjC³eele efJeªOo efnle Demeu³ee®es JekeÀerueeme Jeeìsue, lesJne DeMeerueeme keÀesCeer Flej JekeÀerue vesceC³ee®ee meuuee osCes JekeÀeruee®es keÀle&J³e Deens.

DeMeeruee®eer keÀeUpeer IesC³ee®es keÀle&J³eö JekeÀerueeves Kee$eer keÀjeJeer keÀer, DeMeeruee®es efnle l³ee®³ee ke=Àleerves efkebÀJee GCeerJeebveer keÀesCel³eener He´keÀejs ogKeeJeCeej veener. iegv¿ee®ee DeejesHeer DemeCeeN³ee J³ekeÌleer®esner, JekeÀerueeves mebj#eCe keÀjeJe³eeme Heeefnpes. DeejesHeer®³ee iegv¿eemebyebOeele J³eefkeÌleiele cele keÀenerner Demeues lejer JekeÀerueeves ogªHe³eesie ve keÀjlee, DeMeerueeves JekeÀerueeJej ìekeÀuesuee YejJeMee®ee HeÀe³eoe IesJet ve³es. pesJne JekeÀerue DeMeerueeme Keìu³ee®³ee Heg{erue keÀejJeeF&®eer ceeefnleer osle vemesue, lej l³eeves keÀle&J³eele keÀmetj kesÀueer Deens, l³eemeeþer JekeÀerue J³eeJemeeef³ekeÀ n³eie³eeruee peyeeyeoej þjlees. ieesHeefve³elee þsJeC³ee®es keÀle&J³eö JekeÀerue Je DeMeerue ³eeb®³ee mebyebOeele ceesþîee He´ceeCeele J³eefkeÌleiele YejJemee Je efJeéeeme Demelees. DeMeeruee®eer uesKeer HejJeeveieer vemeu³eeme, efo Fbef[³eve SJner[vme De@keÌìceOeerue Keeme lejletoervegmeej, JekeÀerue Je DeMeerue ³eeceOeerue efve³egkeÌleer ojc³eeve®eer kegÀþueerner yeesueCeer keÀOeerner GIe[ keÀjC³eeme ceveeF& Deens.

DeMeeruee®³ee met®eveebJej®e keÀece keÀjC³ee®es JekeÀeruee®es keÀle&J³e Deens. ceeveefmekeÀ DeepeejecegUs efkebÀJee Flej keÀejCeecegUs DeMeerue

All happy families resemble one another: every unhappy family is unhappy in its own way

13

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

JekeÀerueeme met®evee keÀjC³eeme De#ece Peeu³eeme JekeÀeruee®eer efve³egkeÌleer jÎ nesles. DeMeeruee®³ee meg®eveebKesjerpe efve³egkeÌle JekeÀerue He´efleefveOeeR®³ee met®eveeJej keÀece keÀjlees, lesJne lees J³eeJemeeef³ekeÀ iewjke=Àl³e keÀjlees. keÀe³eÐeeHe´leer keÀle&J³e ö DeeHeu³ee Gllece #ecelesvegmeej DeMeeruee®es He´efleefveOeerlJe keÀjCes ns JekeÀeruee®es keÀle&J³e Demeues lejer l³eeves l³ee®eer efve<þe keÀe³eÐeeMeer Deens ns ogue&#et ve³es. keÀpp³eeuee nJee osCeeje He#eoej JekeÀerueeves nesJet ve³es. l³eeves JemlegefmLeleer o[Jet ve³es, p³eecegUs efve<HeeHe J³ekeÌleerme kewÀo nesF&ue Demee Keìuee ®eeueJet ve³es. ³esJetve efceUeuesu³ee SkeÀe efkebÀJee meJee¥®es He´efleefveOeerlJeeme JekeÀerue yeebefOeue Deens keÀe³e ? yeej keÀQefmeue Dee@HeÀ Fbef[³ee ªumevegmeej JekeÀerue ne meeJe&peefvekeÀ J³eJemee³ee®ee meom³e Demeu³eeves keÀesì&, ueJeeo efkebÀJee SKeeÐee Flej He´eefOekeÀeN³eeHeg{s GY³ee jenCeeN³ee JekeÀerueeme oeJee mJeerkeÀejCes ns yeeO³e keÀle&J³e Deens. pej DeMeerue JekeÀerueekeÀ[s ³eesi³e met®eveebmen Je Hegjsmes Je ³eesi³e MegukeÀ osC³eeme le³eej Deens, Je p³eeHe´keÀej®es Keìues ®eeueefJeC³eele JekeÀeruee®ee HeefjHeeþ Deens, DeMeeJesUer oeJee veekeÀejCes ne J³eeJemeeef³ekeÀ ogJ³e&Jenej ceeveuee peelees.

Keeueerue keÀener HeefjefmLeleerle JekeÀerue oeJee veekeÀeª MekeÀleesö pesJne JekeÀerue MeejerefjkeÀ ogye&uelescegUs DeMeeruee®es He´efleefveOeerlJe keÀª MekeÀle veener. pesJne l³ee®es efJeMes<e MeeKesleues He´efMe#eCe Peeuesues Deens Je Flej MeeKesleu³ee He´efMe#eCee®³ee ce³ee&oe Deensle. pesJne DeMeeruee®es ³eesi³e MegukeÀ osC³ee®eer le³eejer Je HeefjefmLeleer vemesue. pesJne JekeÀeruee®es keÀener efþkeÀeCeer Je keÀener keÀesìe&le®e J³eJemee³e keÀjCes ce³ee&oerle Demesue. pesJne JekeÀerueeme l³ee®e Keìu³eele mee#eermeeþer yeesueefJeC³ee®eer Meke̳elee Demesue.

pesJne ogmeN³ee yeepetkeÀ[tve DeeOeer®e JekeÀeruee®ee meuuee IesC³eele Deeuee Demesue.

DeeHeu³ee DeMeerueeyejesyej DeeefLe&keÀ osJeeCe IesJeeCeele JekeÀerueeme DeeJeM³ekeÀ megj#ee GHee³e ³eespeves®ee He³ee&³e Deens keÀe³e?

JekeÀerueeves Keeueerue megj#ee GHee³e³eespeveeb®ee DeMeerueeyejesyejerue DeeefLe&keÀ J³eJenejele GHe³eesie keÀje³euee®e nJee. DeMeeruee®³ee Jeleerves Hewmes mJeerkeÀejCes. DeefMeuee®³ee Jeleerves Hewmes mJeerkeÀeju³eeJej, Hewmes efceUeu³ee®es Meke̳elees ueJekeÀjele ueJekeÀj, DeMeerueeme les efJeefole keÀjeJes. DeeHeu³ee Je efve³egkeÌleer ojc³eeve DeMeeruee®³ee Jeleerves Hewmes Iesleu³eeme efJeéemle cnCetve les Hejle keÀjC³eeme lees yeebefOeue Deens. uesKeer He´eJeOeeve Demeu³ee efMeJee³e, JekeÀerue l³ee HewMeeJej nkeÌkeÀ meebiet MekeÀle veener.

DeMeeruee®³ee Jeleerves ceeuecellee Kejsoer keÀjCes peer ceeuecellee v³ee³eeue³ee®³ee ngkegÀceveec³ee®³ee efkeÀbJee DeeosMee®³ee DebceueyepeeJeCeerle efJekeÀueer peele Demesue Je l³eele keÀesCel³eener He´keÀejs JekeÀeruee®eer J³eeJemeeef³ekeÀ efve³egkeÌleer Demesue, DeMee ceeuecelles®³ee He´l³e#e Jee DeHe´l³e#e efkeÀbJee mJele뮳ee veeJes, mJele뮳ee HeÀe³eÐeemeeþer efkebÀJee keÀesCee Flej J³ekeÌleer®³ee HeÀe³eÐeemeeþer, yeesueer ueeJeC³eeme efkebÀJee Kejsoer keÀjC³eeme, JekeÀerueeme He´efleyebOe Deens. leLeeefHe, pej l³ee®³ee DeMeerueemeeþer pej JekeÀerueeme uesKeer DeefOeke=Àle kesÀues Demeu³eeme He´efleyebOe ueeiet veener. efHeÀ³ee&o keÀjlee ³esC³eemeejK³ee nkeÌkeÀe®³ee J³eJenejele Yeeie IesCes ö JekeÀerueeves efHeÀ³ee&o keÀjlee ³esC³eemeejK³ee nkeÌkeÀemebyebOeele, l³ee®³ee keÀesCel³eener YeeieemebyebOeele, Kejsoer keÀª ve³es, efkebÀJee J³eJenej efkebÀJee l³eemeeþer mecceleer osJet ve³es. Hejbleg ne He´efleyebOe mìe@keÌme, MesDeme& Je ef[yes®ebme& efkebÀJee ieJnve&ceWì meerke̳egefjìerpe efkebÀJee keÀe³eÐeeves, efjJeepeeves meÐeefmLeleerle JeìefJeC³eepeesieer Demesue, l³eeyeeyele®³ee meeOeveebvee ueeiet vemesue. lemes®e SKeeÐee JeeefCeefppekeÀ Jemlet®³ee ceeuekeÀer®³ee omleeJespeeme ueeiet veener.

No bees, no honey: No work no money

14

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

³eesi³e efnMeesye þsJeC³ee®es keÀle&J³eö

jenC³eeme JekeÀerue veekeÀeª MekeÀlees keÀe ?

JekeÀerueeves DeMeerueeves metHeto& kesÀuesu³ee jkeÀces®ee ®eesKe efnMeesye þsJeuee Heeefnpes. Je DeMee efnMeesyeele Keeueerue yeeyeer Dee{Utve Deeu³ee Heeefnpesle.

kesÀJeU JekeÀeruee®³ee ®egkeÀercegUs, efkebÀJee l³ee®³ee iewj Dee®eeje®³ee iegv¿eecegUs JekeÀerueeme os³e DemeCeejs MegukeÀ DeMeerue veekeÀeª MekeÀlees. leLeeefHe, JekeÀerueeves mHe<ìHeCes JesUer®e DeMeerueeme HeÀer osC³eemebyebOeele Je l³ee®³ee keÀueebmebyebOeele met®evee efoueer vemeu³eeme, JekeÀerueeves HeÀer ve osCeeN³ee DeMeeruee®³ee Keìu³eele GYes jenCes veekeÀeª ve³es.

DeMeerueekeÀ[tve efkebÀJee DeMeeruee®³ee Jeleerves mJeerkeÀejuesu³ee jkeÀcee (efnMeesyeeleu³ee veesboerle ¿ee jkeÀcee MegukeÀ cnCetve efkebÀJee Ke®e& cnCetve) mJeerkeÀeju³ee®es efomeues Heeefnpes.

DeMeerueemeeþer kesÀuesuee Ke®e& ö MegukeÀ mebyebOeele DeeJeM³ekeÀ leejKee Je leHeMeerue veeJes He[uee Heeefnpes. DeMeerueeves ceeefieleu³eeJej DeMeeruee®³ee efnMeesyee®eer DeMeerueeme He´le Ðee³euee Heeefnpes. keÀpee&®eer osJeeCe IesJeeCe ö DeeHeu³ee neleeleerue jkeÌkeÀce keÀpe&Keeleer IeeueC³ee®³ee keÀjejeme JekeÀerueeme He´efleyebOe Deens.

DeMeerueeves efve³egkeÌle kesÀu³eeme DeMee DeMeerueeme JekeÀerueeves efHeÀ³ee&o oeKeue keÀjC³eemeeþer efkebÀJee keÀe³eosMeerj He´efke´À³esmeeþer Hewmes keÀpee&GÀ osJet ve³esle efkebÀJee Keeme efJeefMe<þ HeefjefmLeleer Kesefjpe DeMeerueekeÀ[tve keÀpe& IesJet ve³es.

MegukeÀ jkeÌkeÀce JeUleer keÀjCes ö JekeÀerue cnCetve®³ee efve³egkeÌleerkeÀeUele pej oeef³elJe efvecee&Ce Peeues vemesue, DeMeeJesUer DeMeerueekeÀ[tve os³e DemeCeejs MegukeÀ DeMeerueeHe´leer DemeCeeN³ee Jew³eefkeÌlekeÀ oeef³elJeeefveefcelle JeUles keÀª ve³es.

Keìuee megª DemeCeeN³ee keÀeUele megOoe JekeÀerueeves DeMeeruee®³ee mecceleerKesefjpe, Ke®ee&leuee kegÀþueener Yeeie MegukeÀ cnCetve JeUlee keÀª ve³es. leLeeefHe, SkeÀoe®e Keìuee HetCe& Peeuee Demesue lesJne JekeÀerueeme efouesu³ee efkebÀJee HeeþefJeuesu³ee Ke®ee&meeþer®³ee efMeuuekeÀ jkeÀcesletve efkebÀJee Keìu³ee ojc³eeve neleer Deeuesu³ee jkeÀcesletve JekeÀerueeme þjuesues MegukeÀ JekeÀerueeme JeUles keÀjC³ee®ee DeefOekeÀej Deens. Je efMeuuekeÀ jkeÌkeÀce DeMeerueeme Hejle keÀje³euee®e nJeer. pej MegukeÀ efoues veener lej DeMeeruee®³ee Keìu³eele GYes

JekeÀerueeme mJeejm³e DemeCeeN³ee Keìu³eele GYes jenlee ³esF&ue keÀe³e ? yeej keÀewefvmeue ªumeveer Ieeuetve efoues Deens keÀer, p³eeble JekeÀerueeme DeeefLe&keÀ mJeejm³e Deens, l³ee Keìu³eele l³eeves GYes jent ve³es, keÀejCe DeefueHlelee Je Jemlegefve<þlee ns JekeÀerue ceb[Ue®³ee MekeÌleer®es DeeOeej nesle. ¿ee meboYee&le efve³eceeves®e JekeÀerue Je DeMeeruee®³ee Keìu³ee®³ee ³eMemJeerlesJej MegukeÀ osC³ee®³ee Deìer DemeCeeje keÀjej Deceev³e Deens. J³eeJemeeef³ekeÀ cetU veerleer®³ee veweflekeÀlesefJejesOeele keÀe³eoe J³eJemee³eemeeþer vesnceer®e De³eesi³e þjJele DeMee keÀjeje®eer efveYe&lmevee kesÀueer Deens. leLeeefHe, yeej keÀewefvmeue, meb³egkeÌle keÀe³eoe, meceepe Je JekeÀerue ceb[UeJej og<HeefjCeece keÀjC³eeN³ee Keìu³eele efveëMegukeÀ, keÀesìe&uee ceole keÀjCeeje cnCetve Keìu³eele GYes jenCeeN³ee meom³eeme ns yebOeve ueeiet veener. ogmejer efve³egkeÌleer mJeerkeÀejC³eeme JekeÀerueeJej yebOeve Deens keÀeb? ³ee efve³eceeuee keÀener DeHeJeeo Deensle keÀe³e?

G®®e v³ee³eeue³ee®³ee ³eeoerJej peesHe³e&ble keÀe³eoe J³eeJemeeef³ekeÀe®eer veeWo Deens, leesHe³e¥le JekeÀerueeme keÀesCel³eener J³eJemee³eele DeLeJee mesJesle v³ee³eeue³ee®³ee HejJeeveieer efMeJee³e peelee ³esCeej veener. pej lemes kesÀues®e lej, DeMee J³ekeÌleer efJejesOeele efMemleYebieee®eer keÀjJeeF& kesÀueer peeJet MekeÀles. efve³eceeuee keÀener DeHeJeeo Deensle ö efJeÐeeHeerþeuee mebueive Mew#eefCekeÀ mebmLesle keÀe³eoe efMekeÀefJeC³eeme JekeÀerueer keÀjCeeN³ee JekeÀerueeme HejJeeveieer Deens. leLeeefHe, pesJe{îee leemeeb®eer keÀe³eoe efMe#eCee®eer efve³egkeÌleer mJeerkeÀejueer Demesue, leer efoJemeeletve leerve leemeeJej vemeeJeer. keÀe³e&keÀejer mJeªHee®eer keÀle&J³e

Make the best use of what is in your power and take the rest as it happens

15

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

vemeu³eeme, JekeÀerueeme kebÀHeveer®³ee meb®eeuekeÀ ceb[UeJejerue meb®eeuekeÀ efkebÀJee ®esDejceve meJe&meeOeejCe GHeefmLeleer MegukeÀemen, efkebÀJee Kesefjpe, neslee ³esF&ue. leLeeefHe JekeÀerueeme J³eJemLeeHekeÀ meb®eeuekeÀ efkebÀJee kebÀHeveer meske´sÀìjer neslee ³esCeej veener. jep³e JekeÀerue ceb[Ue®es meceeOeeve Peeu³eeme J³eJemee³ee®es mJeªHe JekeÀerueer J³eJemee³ee®³ee mevceevee®³ee efJemebiele veener DeMee J³eJemeeef³ekeÀ HeÀce&®ee megHle Yeeieeroej neslee ³esF&ue.

JekeÀerue MegukeÀemebyebOeele mebmeos®³ee þjeJeeJej HegveefJe&ueeskeÀve keÀª MekeÀlees. keÀe³eoe HegmlekeÀ mebHeeovee®es Heieejer keÀece, yeeleceer He$eeb®es Je=lle Heefj#eCe, keÀe³eoe Hejer#esmeeþer efJeÐeeL³ee¥®eer efMekeÀJeCeer IesCes, He´MveHeef$ekeÀe le³eej keÀjCes, Je GllejHeef$ekeÀe leHeemeCes, peeefnjele efJejesOeer efve³eceevegmeej Je HetCe& keÀeueerkeÀ efve³egkeÌleer Kesefjpe, veYeesJeeCeerJej efveJesove keÀjCes lemes®e He$ekeÀeefjlee keÀjCes. p³eebvee keÀewìbgefyekeÀ J³eJemee³ee®ee Jeejmee efceUeuee Deens, l³ee JekeÀerueeme l³ee®³ee efnMM³eeJej Flejebyejesyej menYeeieer neslee ³esF&ue Hejbleg J³eefkeÌleMeë J³eJemLeeHeveele menYeeieer neslee ³esCeej veener.

HetCe& keÀeefuekeÀ Jesleveer efve³egkeÌleerJej Demetve megOoe, De@[JneskesÀì De@keÌì 1961 Keeueer Demeuesu³ee efve³eceevJe³es, keWÀê Je jep³ee®es keÀe³eoe DeefOekeÀejer, efkebÀJee meeJe&peefvekeÀ efveiecee®es efkebÀJee keÀe³eÐeeves ieþerle mebmLesleerue DeefOekeÀejer, jep³e JekeÀerue ceb[Ue®³ee efve³eceevJe³es veeWoCeer keÀjC³eeme Hee$e DeefOekeÀej Deensle. pej SKeeÐee JekeÀerueeves HetCe& keÀeefuekeÀ efve³egkeÌleer mJeerkeÀejueer lej l³eeves p³ee JekeÀerueceb[UeJej Deens l³ee JekeÀerue ceb[Ueme, lemes keÀUJeeJes Je veeskeÀjer DemesHe³e¥le JekeÀerueer keÀjCes LeebyeJeeJes. DeOe&keÀeefuekeÀ efve³egkeÌleer JekeÀerueeves mJeerkeÀeju³eeme l³eemeeþer l³eeves leMeer JekeÀerue ceb[Ue®eer mecceleer efceUJeeJeer. DeMee He´keÀej®³ee efve³egkeÌleer®ee J³eeJemeeef³ekeÀ efve³egkeÌleerMeer mebIe<e& nesCeej veener, ³ee®eer JekeÀerue ceb[Ue®eer Kee$eer JneJeer. lemes®e J³eeJemeeef³ekeÀ mevceeveeMeer efJemebiele vemeeJeer.

JekeÀerueemeeþer®eer HeesMeeKe mebefnlee yeej keÀewefvmeue ªumevegmeej HeesMeeKe mebefnlee DeMeerö v³ee³eeue³eele GYes jenleevee JekeÀerueeme HeesMeeKeeyeeyeleerle

efveJe[er®ee DeefOekeÀej veener. De³eesi³e HeesMeeKe Demeu³eeme l³eebvee v³ee³eeue³eele GYes jenC³eeme HejJeeveieer veener. meJeex®®e v³ee³eeue³e, G®®e v³ee³eeue³e, og³³ece v³ee³eeue³e, ueJeeo efkebÀJee He´eefOekeÀejer ³eeb®³eeHeg{s JekeÀerueeme DeefOeke=Àle, meY³e Je mevceev³e HeesMeeKe JeeHejC³ee®es yebOeve Deens. Hegª<e JekeÀerueemeeþer keÀeUe keÀesì (JejHe³e&ble yeìCe Demeuesuee) ®e@HekeÀve, De®ekeÀve efkebÀJee keÀeUer MesjJeeveer DeeefCe MJesle Heìîeebmen JekeÀeruee®ee Peiee efkebÀJee GIe[îee íeleer®ee keÀeUe keÀesì, Heeb{js Meì&, Heeb{je ieUs HeÆe-keÀ[keÀ efkebÀJee vejce DeeefCe MJesle HeÆerkeÀemen Peiee. oesvner yeeyeleerle HetCe& ueebye efJepeejer (Heeb{N³ee keÀeȳee HeƳee®³ee efkebÀJee keÀj[îee jbieele) efkebÀJee Oeesleer ne DeeJeM³ekeÀ HeesMeeKe Deens. ceefnuee JekeÀerueebmeeþer keÀeUs efkebÀJee HetCe& efkebÀJee DeO³ee& yee¿eeb®es pe@kesÀì efkeÀbJee yueeGÀpe, MJesle ieUsHeÆerkeÀ[keÀ efkebÀJee vejce, JekeÀerueer Pei³eeyejesyej MJesle Heìîee. ceefnuee JekeÀerue mee[er efkebÀJee ueebye Peies (Heeb{js efkebÀJee keÀeUs, meY³e DeeefCe Meeble jbiee®³ee keÀesCel³eener íHeeF& efkebÀJee ve#eerefMeJee³e) efkebÀJee Heeb{je efkebÀJee keÀeUe Hebpeeyeer [s^me JeeHeª MekeÀleele. meJeex®®e v³ee³eeue³e, G®®e v³ee³eue³eeKesefjpe ieeTve (Peiee) JeeHejCes He³ee&³eer Deens. efpeune v³ee³eeue³e, ob[eefOekeÀejer v³ee³eeue³e Je Menjer efoJeeCeer v³ee³eeue³eele keÀeUer ieUsHeÆer (ìe³e) HeìîeeSsJepeer JeeHejeJeer. efouueer meejKeer G®®ee v³ee³eeue³es Gvneȳeele Peies ve JeeHejC³eeme HejJeeveieer osleele. JekeÀerueeves keÀesìe&le Keìu³eemeeþer GYes jenleevee vesnceer þjJetve efouesu³ee HeesMeeKeele®e DemeeJes Je les meY³eHeCee®es DemeeJes JekeÀerueeves v³ee³eeue³eeKesefjpe meeJe&peefvekeÀ efþkeÀeCeer Heìîee Je Pei³ee®ee JeeHej keÀª ve³es. HeCe yeej keÀewefvmeue Dee@ HeÀ Fbef[³eeves efJeefnle kesÀuesu³ee peeieer meceejbYe He´mebieer JeeHej keÀjeJee. JekeÀerueeefJeªOo efMemleYebie keÀejJeeF&meeþer DeefOeke=Àle mebmLee keÀesCeleer ?

De@[JneskesÀì De@keÌì Keeueer JekeÀerueebJejerue efMemleer®es efve³eb$eCe jep³e yeej keÀewefvmeuekeÀ[s DeefOekeÀej efJeefnle Deensle. l³ee®e mebmLee JekeÀerueeefJejesOeele efMemleYebie keÀejJeeF&meeþer DeefOeke=Àle Deensle.  - mebke´ÀceCe efHeÀ®eme&

Only failures can bring out the inner reserve of strength in us just as heat brings out the metal in the ore

16

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mJe³ebmesJee efJeYeeieöje<ì^er³e OeesjCe -2007 1 GÎsefMekeÀe - (Preamble) mJeleb$e ke=Àleerµeer} Je keÀe³e&#ece efJeefJeOe mJeªHeeleu³ee Je keÀecee®³ee mJe³ebmesJee efJeYeeieeme He´eslmeenve osCes. l³eeb®eer kegÀJele Jee{Jele me#ece keÀjle Yeejleer³e peveles®³ee meeceeefpekeÀ, meebmke=ÀeflekeÀ Je DeeefLe&keÀ ³eesieoeveele keÀe³e&jle keÀjC³ee®eer peyeeyeoejer ³ee OeesjCeele Deens.

Jee{l³ee peeCeerJee, meeceeefpekeÀ SkeÀef$ekeÀjCe, mesJeeoeve, He´efµe#eCe,mebµeesOeve Je Heeefþby³ee®³ee ceeO³eceeves iejeryeer, vee[JeCetkeÀ, YesoYeeJe Je De}ieerkeÀjCeeme veeefJeC³eHetCe& Gllej µeesOeC³eele mJe³ebmesJee efJeYeeieeves cees}e®eer Yej Ieele}er Deens. mJe³ebmesJee efJeYeeie DejepekeÀer³e keÀ[er cnCetve pevelee Je µeemeveeojc³eeve HeefjCeecekeÀejkeÀ keÀece keÀjerle Deens. ³ee OeesjCeele mJe³ebmesJee efJeYeeieekeÀ[tve efJeefJeOe #es$eeleu³ee keÀeceeleu³ee YetefcekesÀ®eer oKe} IesC³eele Dee}s}er Demetve mLeeefvekeÀ HeeleUerJej, efJeYeeieer³e HeeleUerJej Je je<ì^er³e HeeleUerJej µeemeve lemes®e Keepeieer #es$eeves SkeÀef$ele ³esJetve keÀece keÀjC³ee®eer Jee{leer iejpe ceev³e kesÀ}er Deens.

OeesjCee®eer J³eeHleer³ee OeesjCeele mJe³ebmesJee mebIeìvee (Vos) cnCetve meeJe&peefvekeÀ mesJesle keÀe³e&jle mebIeìvee®ee meceeJesµe Deens, p³ee veweflekeÀ, meebmke=ÀeflekeÀ Je leb$eµeeðeer³e efJe®eejeJej DeeOeejerle Deensle. l³eele meceepeHee³eeJej DeeOeeefjle mebIeìvee (CBOS), DeµeemekeÀer³e efJekeÀeme mebIeìvee (NGDOS), Oece&oe³e mebmLee, mene³³ekeÀ mebIeìvee, J³eeJemeeef³ekeÀ meom³elee mebIeìvee meejK³ee mebIe Je peeUs Deµee DeewHe®eeefjkeÀ Je DeveewHe®eeefjkeÀ mecegneb®ee meceeJesµe Deens.

keÀ) mJe³ebmesefJekeÀeefmele cnCepes®e µeemekeÀer³e DeefOekeÀejeyeensj, [) efveef½ele O³es³e, OeesjCe DemeCeejs DeveewHe®eeefjkeÀ veeWoCeer Pee}s}s mecegn efkebÀJee mebIeìvee.

OeesjCee®eer GefÎ<ìîes OeesjCee®eer efJeefµe<ì GefÎ<ìîes Kee}er}He´ceeCes 1) mJe³ebmesJee mebIeìveemeeþer #ecelee JeOe&keÀ JeeleeJejCe efvecee&Ce keÀjCes pesCeskeÀ©ve l³eeb®³ee GÐeceµeer}lesme He´eslmeenve Je HeefjCeecekeÀejkeÀlee }eYetve mJee³elleles®es mebj#eCe nesF&}.

2) mJe³ebmesJee mebIeìveebvee JewOeHeCes Yeejleeletve lemes®e Hejosµeeletve DeeJeµ³ekeÀ DeeefLe&keÀ ceole GYeejCeerle me#ece keÀjCes. 3) SkeÀceskeÀele}e efJeéeeme Je Deeoj DeeOeeefjle Je efJeYeeieer³e peyeeyeoejerJej µeemeveeves mJe³ebmesJeer mebIeìvee yejesyej SkeÀ$e keÀece keÀjC³eemeeþer HeOole µeesOetve keÀe{Ces. 4) mJe³ebmesJeer mebIeìveebvee Heejoµeea Je peyeeyeos³eer J³eJemLeeHevesle Je meb®ee}veele DeeCeC³eeme He´eslmeeefnle keÀjCes. mJe³ebmesJeer efJeYeeieemeeþer me#ece JeeleeJejCee®eer mLeeHevee keÀjCesö

De) Keepeieer-cnCepes®e µeemeveeHeemetve Jesieȳee,

1) mJe³ebmesJee mebIeìvee®es mJeleb$e meeceeefpekeÀ, DeeefLe&keÀ Je jepekeÀer³e MekeÌleer p³ee meeJe&peefvekeÀ efnlee®³ee efJejesOeele keÀece keÀjleele l³eebvee DeeJneve osCeeN³ee efJekeÀemee®³ee He³ee&³eer mebOeer efvecee&Ce keÀjC³eele JeeJe osles. DeeefCe iejeryeer, vee[JeCetkeÀ Je Flej meeceeefpekeÀ He´Mveeb®³ee mees[JeCetkeÀermeeþer veJeerve ceeie& MeesOeC³eele ceole keÀjles. lemes®e mJe³ebmesJeer mebIeìvee mebyebOeeleerue meJe& keÀe³eos, OeesjCes, efve³ece Je efve³eb$eCes mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee mJee³elles®es j#eCe keÀjleevee®e l³ee®e JesUer l³eeb®³ee peyeeyeoejer®eer Kee$eer efvecee&Ce keÀjleele ns cenllJee®es Deens.

ye) p³ee l³eeb®³ee cee}keÀebvee efkebÀJee cegK³eeefOekeÀeN³eebvee efceUe}s}e veHeÀe osle veenerle,

2) mJe³ebmesJee mebIeìveeb®eer meesmee³eìerpe, Oece&oe³e efJeéemle efkebÀJee jep³e efkebÀJee keWÀê keÀe³eÐeeKee}er} vee.veHeÀe kebÀHeveer cnCetve

je<ì^er³e OeesjCeele ³esCeeN³ee mJe³ebmesJee mebIeìveeb®eer cegK³e Jewefµe<ìîes-

The most important single ingredient in the formula for success is knowing how to get along with others

17

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

veeWoCeer nesles. keÀener jep³eebveer meesmee³eìerpe jefpemì^sµeve De@keÌì 1860 (keÀener megOeejCeemen) mJeerkeÀej}e. keÀenerbvee mJeleb$e keÀe³eos Deensle. lemes®e Oece&oe³e efJeéemle mebmLeeb®es keÀe³eos jep³eeieefCekeÀ JesieJesieUs Deensle. keÀe}eblejeves ³eeleer} yejs®e keÀe³eos Je mebyebefOele efve³ece iegbleeiebgleer®es Je De[®eCeer®es Peeu³eeves l³eeletve efojbieeF&, íUCetkeÀ Je Ye´<ìe®eejeme Jeeì efceUe}er Deens. µeemeve Je mJe³ebmesJee efJeYeeieeceOeer} cegK³e He´efleefveOeer cnCetve ³eespevee Dee³eesie (H}@efvebie keÀefceµeve) jep³e µeemeveeme efJeÐeceeve keÀe³eos Je efve³ece ³eeb®ee HegveefJe&®eej keÀjC³eeme Je meesHes keÀjC³eeme, GoejJeeoer Je µeke̳e lees lekeÀe&efOe<þerle keÀjC³eemeeþer He´eslmeeefnle keÀjer}. veeWoCeer He´efke´À³ee megueYe keÀjC³eemeeþer, efJeµes<eleë vee. veHeÀe kebÀHeveer, kebÀHeveer keÀe³eoe 1956 ®³ee meske̵eve 25 Kee}er} He´efke´À³ee meesHeer keÀjC³ee®³ee yeeyeleerle HejJeevei³ee, veeWoCeer Je veeskeÀj meom³eeb®³ee cesnveleev³ee mebyebOeele µeemeve leHeemeCeer keÀjer}.

3) mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee veeWoCeermeeþer l³eebvee Keeme Yeejleele JesieJesieȳee efJeYeeieele Je Hejosµeer megOoe keÀece keÀjC³ee®eer F®íe Deens, Deµeebmeeþer µeemeve He³ee&³eer Dee@} Fbef[³ee keÀe³eÐee®³ee meeO³ee Je meesH³ee keWÀêerle keÀe³eÐee®³ee efveefce&leer®³ee µeke̳eles®eer He[leeUCeer keÀjs}, Demee keÀe³eoe efJeÐeceeve jep³e Je keWÀê keÀe³eÐeemen jenle, mJe³ebmesJee mebIeìveebvee SkeÀ efkebÀJee DeveskeÀ keÀe³eÐeeKee}er l³eeb®³ee mJe©He Je keÀecee®³ee #es$eeJej DeJe}byetve DemeCeeN³ee He³ee&³eevegmeej veeWoCeer keÀªve Ieslee ³esF&}.

4) mJe³ebmesJee efJeYeeieemebyebOeele yejer®e meeJe&peefvekeÀ ®e®ee& Pee}s}er Demetve efJeµes<eleë keÀejYeej, peyeeyeoejer Je Heejoµe&keÀlee Oeªve mJe³ebmesJee efJeYeeieeves mJeleë®e ³eesi³e Deµee mJe³ebefve³eb$eCeeKee}er Jejer} Jewefµe<ìîes DebefiekeÀejeJeerle Deµeer meJe&$e OeejCee Deens. Deµee He³ee&³eeme µeemeve He´eslmeenve osF&} Je lelHe½eele mJeleb$e, je<ì^mleefj³e mJe³ebefve³eb$eCe mJe³ebmesJee He´efleefveefOelJeeme ceev³elee osF&}.

5) l³ee®eJesUer DeefOekeÀej meeJe&peefvekeÀ ef®eefkeÀlmesmeeþer mJe³ebmesJee efJeYeeiee}e meeJe&peefvekeÀ mJe³ebmesJee efJeYeeiee®³ee

efJeéemeveer³elesmeeþer GIe[ þsJeCes iejpes®es Deens. µeemeve jep³e Je keWÀêmleefj³e He´efleefveOeeRvee mJe³ebmesJee efJeYeeieemebyebOeele cet} Yetle keÀeieoHe$es meeoj keÀjC³eemebyebOeele He´ceeefCele vecegves le³eej keÀjC³eeme He´eslmeenve osF&}. p³ee mJe³ebmesJee mebIeìvee µeemekeÀer³e He´efleefveOeeRkeÀ[tve DeLe& mene³³e Iesleele l³eebvee Fbìjves쮳ee menpe mebHekeÀe&Kee}er }eskeÀmeeHes#e þsJele meeJe&peefvekeÀ oeef³elJe efyebyeJelee ³esF&ue.

6) mJe³ebmesJeer efJeYeeieemeeþer }eskeÀ Jeie&Ceer ne, cenllJee®ee DeLe& HegjJeþe Demelees. lees Jee{lee Je DeefOeke̳eeves Jee{Je}e Heeefnpes ³ee He´efke´À³esle ì@keÌme FvmesvìerJn®eer cenllJee®eer YetceerkeÀe Deens. mìe@keÀ DeeefCe µesDeme& ne osµeele mebHelleer®ee cenllJee®ee Yeeie Deepe Pee}e Deens. mJe³ebmesJeer mebIeìveebkeÀ[s mìe@keÀ DeeefCe µesDeme& JeUefJeCes Je l³eele µeemeve ³eesi³e mJeªHeeleu³ee }eskeÀ Jeie&Ceermeeþer ì@keÌme efjyesì (keÀj meJe}leer) ®ee efJe®eej keÀjs}.

Dee³ekeÀj keÀe³eÐee®³ee DeeOeerve µeemeve Dee³ekeÀj meJe}le Oece&oe³e ³eespeveebvee osC³eekeÀeceer meesHeer Je mejU HeOoleer efvecee&Ce keÀjer}. l³ee®eJesUer µeemeve, He´µeemekeÀer³e Je ob[elcekeÀ He´efke´À³ee yeUkeÀìer keÀjC³ee®ee efJe®eej keÀjer}, pesCeskeÀªve keÀeieoesHe$eer Oece&oe³e mebmLeekeÀ[tve Keepeieer DeeefLe&keÀ He´eHleermeeþer ogªHe³eesie Ie[Ceej veener.

7) Deeblejje<ì^er³e mJe³ebmesJee mebIeìvee®eer ceole íesìer HeCe cenllJee®eer Demetve osMeeleu³ee Deµee mebIeìveeb®³ee Je l³eeb®³ee keÀe³ee&meeþer Demeles. efJeosµeer osCei³ee IesCeeN³ee mebmLeebvee HeÀe@jsve keÀe@vì^ery³etµeve (jsi³eg}sµeve) De@keÌì Kee}er veeWoCeer keÀjCes yebOevekeÀejkeÀ Deens. ³ee keÀe³eÐee®³ee keÀ[keÀ leHeemeCeer mJeªHeele yengOee mJe³ebmesJeer mebmLeeb®³ee efJeosµeer Hewmee efceUefJeC³eele}er #ecelee ce³ee&efole nesles. pejer ceev³elee efceUe}er®e lejer jkeÀcee SkeÀe®e yeBkeÀ Keel³eele þsJeCes ³eemeejK³ee De[®eCeer Demeleele. Deµee He´keÀejs kewÀkeÀ De[®eCeer mJe³ebmesJee mebIeìveebvee efJeefJeOe efþkeÀeCeer keÀece keÀjleevee ³esleele. µeemeve FCRA ®ee JesUesJeUer mJe³ebmesJee mebIeìveebvee }eiet DemeCeeN³ee He´eJeOeebveevee mebyebefOele Keel³ee®³ee pee@Fbì keÀvmeuìsefìJn ie´gHe®³ee efJe®eej efJeefvece³eeves HegveefJe&®eej

A miserly man is like a fattened ox, he will give off his fat only after he has been deprived of his life

18

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

keÀjs}.

8) meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ cenllJee®³ee ³eespeveebmeeþer mJe³ebmesJee mebIeìveebvee Lesì ceole osC³eemebyebOeele ognsjer He´efleefveOeeRmeeþer keWÀêµeemeveeves ceeie&oµe&keÀ lelJes efJeefnle kesÀ}er Deensle. FCRA Je ef[Heeì&cesvì Dee@HeÀ FkeÀvee@efcekeÀ DeHesÀDeme&®³ee efve³eb$eCeeletve jkeÀceeb®³ee DeeefOeke̳ee®es Je l³eeb®³ee JeeHeje®es efve³eb$eCe kesÀ}s peeles. ¿ee HeOoleerle mebyebefOele Keel³ee®³ee pee@Fbì keÀvmeuìsefìJn ie´gHe®³ee meuueeceme}leerves meg}YeerkeÀjCe keÀjC³ee®eer iejpe Deens.

9) µeemeve meJe& mebyebefOele keWÀo´ Je jep³e µeemeve He´efleefveOeer mebmLeebvee mJe³ebmesJee efJeYeeiee®³ee YejerJe mebyebOeemeeþer mesJee HetJe& Je mesJeebleie&le He´efµe#eCe ³eespevesmeeþer He´eslmeeefnle keÀjs}. Deµee He´efleefveOeeRveer mJe³ebmesJee mebIeìveeµeer J³eJenej keÀjC³eemeeþer keÀe}yeOo keÀe³e&HeOoleer®ee DeJe}bye keÀjeJee. l³eele veeWoCeer, Dee³ekeÀj (efkeÌ}Dejvmesme), DeeefLe&keÀ mene³³e F.®ee meceeJesµe Demes}. mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee leke´Àejer veeWoefJeC³ee®eer Je leke´Àejer otj keÀjC³ee®eer DeewHe®eeefjkeÀ HeOole Demes}. efJekeÀemeele}er Yeeieeroejer1) mJe³ebmesJee efJeYeeiee®eer efJekeÀeme He´efke´À³esle cenllJee®eer YetefcekeÀe Demeles. efJeµes<eleë meceepee®³ee menYeeieeÜeje. mJe³ebmesJee mebIeìvee He³ee&³eer ¢<ìerkeÀesve osT µekeÀleele. meceefHe&le vewHetC³e, mLeeefvekeÀ mebOeer Je De[®eCeer, DeeefCe keÀoeef®ele meJee&le cenllJee®es cnCepes meceepeeµeer DeLe&HetCe& mebJeeo meeOeCes, efJeµes<eleë GHesef#eleebµeer mebJeeo meeOeC³ee®eer #ecelee. cnCetve®e Del³eeJeµ³ekeÀ Deens keÀer µeemeve Je mJe³ebmesJee efJeYeeieeves SkeÀ$e keÀece keÀjeJes. efpeLes µeke̳e Deens efleLes Yeeieeroejerle Flej Heb®ee³ele jepe meejK³ee mebmLee, veiejHeeef}keÀe, µew#eefCekeÀ mebmLee Je Keepeieer #es$eeleu³ee mebmLee meceeefJe<þ DemeeJ³eele.

2) Meemeve Je mJe³ebmesJee mebIeìveeb®eer Yeeieeroejer vescekeÀer Fef®íle JeeìCeer metef®ele keÀjles. Je HetjkeÀ YetefcekeÀe efveef½ele keÀjles. DeeHemeer efJeéeeme, Deeoj Je DeebefMekeÀ peyeeyeoejer®³ee lelJeeJej DeeOeeefjle

Demeles. ner lelJes Yeeieeroejer Deìer MeLeeale efveëmebMe³e DemeeJeerle.

SkeÀef$ele keÀece keÀjC³ee®³ee DeewHe®eeefjkeÀ Je DeveewHe®eeefjkeÀ HeOoleerle leer megmHe<ì DemeeJeerle.

3) mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee OeesjCeele Yeeieeroejer®es leerve cegÎs ceeveues peeleele.

1) DeewHe®eeefjkeÀ HeOoleer®³ee keWÀê, jep³e Je efpeune mlejer³e HejmHej efke´À³esleuee meuuee.

2) He´oerIe& keÀeUeHeemetve efpeLes efmLejeJeuesueer meeceeefpekeÀ ieefleMeeruelee DeJe©Oo Peeueer, efleLes SkeÀef$ele keÀeceeves iegbleeiegbleer®³ee De[Leȳeeb®ee kegÀMeuelesves meecevee keÀjCes. 3) He´ceeefCele ³eespevesletve He´keÀuHe efveOeerö 3 jep³es Je cebef$eceb[UekeÀ[tve Jeeef<e&keÀ ³eespevee le³eej keÀjC³eele leerve Yeeieeroejer meeOeveebkeÀ[s ³eesi³e ue#e osC³ee mebyebOeele Meemeve Kee$eer osF&ue. ³ee leerve meeOeveeleu³ee He´l³eskeÀ meeOevemebyebOeeleueer ke=Àleer KeeueerueHe´ceeCesö 4) Meemeve pee@F¥ì keÀvmeuìsefìJn ie´gHme/HeÀe@ce&med efkebÀJee meb³egkeÌle MeemekeÀer³e Je mJe³ebmesJee efJeYeeie He´efleefveOeer mebyebefOele keWÀêer³e Keeles Je jep³e mejkeÀejÜejs mLeeHeC³eele He´eslmeenve osF&ue. lemes®e efpeune He´Meemeves, efpeune ³eespevee, efpeune ie´eceerCe efJekeÀeme He´efleefveOeer, efpeune Heefj<eoe Je mLeeefvekeÀ mejkeÀej ³eebvee lemes keÀjC³eeme GÐegkeÌle keÀjsue. ns mecegn keÀe³ece Forum cnCetve SkeÀef$ele keÀece keÀjC³ee®³ee ³eb$eCee megmHe<ì DeefOekeÀeje®³ee efJe®eej, celes, ceeefnleer Je mebOeer MeesOeCeejs Deensle. Meemeve ³eesi³e ³eb$eCee efJemle=le mJe³ebmesJee efJeYeeiee®³ee leerve mecegnele efkebÀJee J³eJemLesle megª keÀjsue.

5) mJe³ebmesJee efJeYeeiee®es vewHetC³e, mJe³ebmesJee mebIeìvee meefceleerleues lep%e, ìemkeÀ HeÀesme&, meuuee HeLekeÀ Meemeve efve³egkeÌle Je JesUesJesUer cenlJee®³ee efJe<e³eeJej Yee<³e keÀjCeeN³eeb®ee meceeJesMe jenerue. efpeLes efmLejeJeuesueer meeceeefpekeÀ ieefleMeeruelee Keeme keÀªve cenllJee®eer Deens. osMeeHeg{s DeveskeÀ peìerue mecem³ee Demetve l³eele

The world is my country. All mankind are my breathern. To do good is my religion. I believe in one God and no more

19

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

yeoue keÀªve mJeerkeÀejCes, yentefJeYeeieer³e meceeOeevee®eer iejpe Deens. l³eele iejeryeer G®®eeìve, keÀewMeu³e Jee{, GÐeespekeÀlee efJekeÀeme, ceefnuee me#ecelee, ueeskeÀmebK³ee efmLeefjkeÀjCe, HIV/AIDS ®ee meecevee keÀjCes, HeeC³ee®³ee megefJeOee J³eJemLeeHeve, He´eLeefcekeÀ efMe#eCe DeeefCe pebieue J³eJemLeeHeve ³ee meejK³ee. ³ee efJeYeeieeceO³es lJejerle Meemeve Je mJe³ebmesJee efJeYeeieele SkeÀef$ele keÀece keÀjC³ee®es keÀewMeu³e, pes oerIe&keÀeefuekeÀ DeJeOeer®es, yentefJeOe kegÀMeuelee, HeOoleeR®es Meeðe Je nslet meeO³e ®eUJeU DemeCeeN³ee je<ì^er³e mlejeJejerue keÀe³e&ke´Àceeb®³ee ceeO³eceeletve iejpes®es Deens. Meemeve SkeÀef$ele keÀece keÀjCeeN³ee je<ì^er³e keÀe³e&ke´Àceeb®³ee mJe³ebmesJee efJeYeeiee®³ee Yeeieeroejerle DebceueyepeeJeCeermeeþer MeesOe IesF&ue. He´l³eskeÀ SkeÀef$ele keÀece keÀjCeeN³ee je<ì^er³e keÀe³e&ke´Àceele ceespeke̳ee megHeefjef®ele ceO³ece efkebÀJee ceesþîee mJe³ebmesJee mebIeìvee p³eeb®es mJe³ebefmeOo YetlekeÀeU Je meeOeejCeleë ceesþîee He´ceeCeele keÀece keÀjC³ee®eer kegÀJele Deens l³eeb®ee meceeJesMe jenerue. ³eespevee cemegÐeele SkeÀef$ele je<ì^er³e keÀe³e&ke´Àceebvee ³eesi³e les mLeeve osC³ee®eer Meemeve Kee$eer osF&ue.

Meemeve Je mJe³ebmesJee efJeYeeieeleu³ee Yeeieeroejerle eflemejs meeOeve cnCepes ö He´keÀuHeefveOeer. mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee ceoleermeeþer ceesþîee He´ceeCeele MeemekeÀer³e He´efleefveOeer ³eespevee jeyeefJele Deensle. ³ee ³eespeveele meJnx, mebMeesOeve, Jeke&ÀMee@He, [e@ke̳egceWìsMeve, pevepeeie=leer, He´efMe#eCe, efveefce&leer Je ueeskeÀkeÀu³eeCe megefJeOee Fl³eeoeR®ee meceeJesMe Demelees. He´keÀuHeefveOeer Lesì meceeJesMeeefMeJee³e Meemevee®³ee keÀe³e&ke´Àcee®es cenllJee®es meeOeve Demetve He´eslmeenve Deens. íesìîee DeeefCe ceO³ece mJeªHee®³ee mJe³ebmesJee mebIeìveebvee l³ee®ee cenllJee®ee Heeefþby³ee®ee DeeOeej (Source) Deens. leLeeefHe, Devegoeefvele ³eespeveeb®³ee HeefjCeecekeÀejkeÀles mebyebOeele keÀenerMeer keÀe³eosMeerj ef®eblee Deens efveOeer ³eespevee®³ee Heggjeleve keÀuHevee, ceveceeveer keÀe³e&HeOoleer, mJe³ebmesJee mebIeìveeb®eer Dee³eesi³e efveJe[, DebceueyepeeJeCeer®eer efveke=À<þ leNne,efveOeer®ee iewjJeeHej Deeoer He´³eespeve HeÀmeu³ee®eer keÀejCes Deensle. mJe³ebmesJee mebIeìveebvee Jeeìuesu³ee meeJe&peefvekeÀ efveOeer®³ee ³eesi³e l³ee peyeeyeoejer Je efve³eb$eCeemeeþer MeemekeÀer³e He´eefleefveefOekeÀ mebmLeevee He´eslmeeefnle kesÀues peeF&ue.

³eespevee efveOeer®³ee efJekeWÀêerkeÀjCee®³ee HeOoleerves keÀener keWÀoer³e He´eefleefveOeerkeÀ mebmLeebvee ®eebieues ³eMe ueeYeues Deens. Lesì JesieJesieȳee ³eespevee jeyeefJeC³eeSsJepeer He´eosefMekeÀ efkebÀJee jep³e mleefj³e ceeO³ece mebmLee vescetve l³eeb®³eeÜejs Je ceeHe&Àle keÀece keÀjlee ³esles. l³eecegUs mJe³ebmesJee mebIeìveebJejerue efve³eb$eCe Je ®eebieu³ee efveJe[erves peJeUtve efke´À³ee-He´efke´À³ee Ie[C³ee®eer mebOeer efceUles. DeMee ceeO³eceele Debcye´suee mJe³ebmesJee mebIeìvee, J³eeJemeeef³ekeÀ Je Mew#eefCekeÀ mebmLee jep³eMeemekeÀer³e He´efleefveOeer efkebÀJee yentKeebyeer DeeOeeefjle keÀe³ece meefceleer ³eeb®ee meceeJesMe neslees. Meemeve DeMee efJekeWÀo´erle efveOeer®³ee DevegYeJee®eer meceer#ee keÀjsue Je keWÀêer³e He´efleefveOeeRvee efMeHeÀejme keÀjsue. mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee DeefOeke=ÀlelescegUs efveefOemebyebOeele ®eebieues efveCe&³e IesCes Je efveOeer JeeHejele DeefOekeÀ HeejoMeealee DemeC³ee®³ee efJeéeemeeuee keÀejCe Deens. mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee keÀe³ee&le, J³eJemLeeHeveele Je DebceueyepeeJeCeerle DeefOeke=ÀlelescegUs He´eslmeenve-Yel³eeme JeeJe Deens. meO³eelejer ³ee efþkeÀeCeer efJeéeemeen DeefOeke=Àlelee veener. Meemeve efJeefJeOe He´eefleefveOeerkeÀ mebmLeebvee, mJe³ebmesJee mebIeìvee Oeªve, He³ee&³eer DeefOeke=Àle HeOoleerMeeðe efJekeÀeme keÀjC³eeme He´eslmeenve osF&ue. l³eecegUs HeOoleerMeeðeeb®³ee ®e®exmeeþer JesU Je mJe³ebmesJee efJeYeeieele l³ee®ee mJeerkeÀej keÀje³euee Je MeemekeÀer³e efveefOe DeeOeeefjle mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee l³ee®³ee JeeHejeHetJeea mebOeer efceUsue.

6) mJe³ebmesJee efJeYeeie yeUkeÀì keÀjCesYeejleer³e meceepeele oeveOecee&®³ee HejbHejs®eer cetUs KeesueJej ªpeuesueer Deensle. keÀj-meJeueleer®³ee megefJeOee #es$eele Oecee&oe³e mebIeìveebvee osCei³ee osC³ee®eer megefJeOee Deens. l³eeefþkeÀeCeer pevekeÀu³eeCeemeeþer, pevemesJesmeeþer, Keepeieer mebHelleeruee DeeJneve osC³ee FleHele keÀOeerner ve efìHeuesu³ee KegHeMee Meke̳elee Deensle.

Meemeve, efJeÐeceeve lemes®e veJeerve mJeleb$e Oecee&oe³e mebmLee Je Keepeieer HeÀewb[sMevevee ³eesi³e l³ee mJe³ebmesJee mebIeìveebvee DeeefLe&keÀ ceole HegjJeC³eemeeþer Heeefþbyee Je He´eslmeenve osF&ue.lemes®e meeJe&peefvekeÀ Je Keepeieer Devegoeve osCeeN³eeleerue megmebJeeoeme He´eslmeenve osF&ue. pesCeskeÀªve l³eebvee oevee®³ee Gllece J³eJeneje®ee Je efveefOe GYeejC³ee®³ee kegÀMeueles®ee ueeYe nesF&ue.

Work without faith and prayer is like an artificial flower without fragrance

20

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mego={ Meemevee®³ee DebceueyepeeJeCeerle meJe&mebyebOeerle DeeOeejYetle mebmLeeb®es oeef³elJe Je HeejoMeealJe cenllJee®es cegÎs nesle. mJe³ebmesJeer efJeYeeieeves ³ee #es$eele DeeHeues mJeleë®es ceeveob[ le³eej keÀjC³ee®eer DeHes#ee Deens. mJe³ebmesJee mebIeìvee l³eeb®³ee GefÎ<ìeble Je ®eUJeUerle HeÀjkeÀ Demeu³eeves, oeef³elJeemeeþer Je HeejoMeealesyeeyele meejKes efvekeÀ<e DeeHesef#eCes DeJ³eJene³e& Deens. ³ee efJe<e³eele Meemeve, Heebefþyee osCeeN³ee mJe³ebmesJeer mebIeìveeb®es peeUs, lemes®e mebIejep³es ³eebvee ®e®ee& Je SkeÀceleemeeþer He´eslmeenve osF&ue. mJe³ebmesJee mebIeìveebvee mJeerkeÀejen& Je GHe³eesieer DeMee efvekeÀ<eebvee DebefiekeÀejC³eemeeþer DeMee He´efleefveOeer mebmLeebvee meuuee Je ceoleermeeþer He´eslmeenve efoues peeF&ue.

meJeexllece Dee®ejCeeb®³ee He´efmeOoerves Meemeve mJe³ebmesJee mebIeìveeb®³ee DebceueyepeeJeCeerleu³ee vewHegC³eeme ceev³elee osF&ue. mJe³ebmesJee efJeYeeieele keÀece keÀjCeeN³ee ueeskeÀeb®eer He´efMe#eCe ner cenllJee®eer iejpe Deens. leLeeefHe, mJemle Je ®eebieu³ee He´efle®³ee DeY³eemeke´Àcee®eer GHeueyOeer ce³ee&efole Demeu³eeves, yengOee les ogue&ef#ele nesles. Meemeve mJe³ebmesJee efJeYeeieele efMejC³eeN³ee cenllJeekeÀeb#eer mebmLeebvee lemes®e DeeOeer®e ³ee #es$eele keÀe³e&jle DemeCeeN³eebveener, Heebefþyee Je He´eslmeenve osF&ue. DeMee He´efMe#eCe mebmLeebvee YeeweflekeÀ megefJeOee, Heebefþy³ee®³ee GHee³e³eespevee, cnCetve lJeefjle GHeueyOe kesÀu³ee peeleerue.  - meewpev³e ë ceeveJe mebmeeOeve Je efJekeÀeme ceb$eeue³e,

Yeejle mejkeÀej, veJeer efouueer

With Best Complements from : Utkarsh Co.op Selfemployed Information Technologists Soc. Ltd.

OUR SPECIALITY FIELDS Maintenance and repairing computer systems Installation of new system (Assembled, Branded) Networking, Training (Hardware, Software) Data Entry , Designing Work call : 9224231687 Means are more important than ends

21

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

efJeMJemle ³ee ceeefmekeÀe®³ee MegYeejbYee®³ee DebkeÀeme

[e@.yeeHeì efJeÐeeLeea Jemeleerie=n, meebieueer ³ee mebmLes®³ee Jeleerves neefo&keÀ MegYes®íe!

DeO³e#e Þeer.yeepeerjeJe je.ieebsOeUs

meef®eJe kegÀ.efmcelee eflejceejs

l³ee®e He´ceeCes mebmLes®³ee keÀe³e&keÀejerCeer®es meJe& meom³e. ke=À<Cepeer eflejceejs ce.ve.Hee.cejeþer MeeUs®³ee peJeU, Jemeleerie=n DeeJeej, ieebJeYeeie, njerHetj jes[, meebieueer - 416 416.

The dictionary is the only place where success comes before work

22

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mJe³ebmesJeer mebmLeebyeeyele®eer veJeer YetefcekeÀe (jeceYeeT cneUieer He´yeesefOeveer mJew®íerkeÀ keÀe³e&mebiece 2 les 3 petve 2008) DeepeHe³e&le ª{ Peeuesueer NGO cnCepes vee@ve ieJnve&cesvì Dee@ie&vee³ePesMeve ner SkeÀ vekeÀejeLeea mebkeÀuHevee ceeveueer iesueer. l³ee®ee ª{ DeLe&®e Demee keÀer MeemeveekeÀ[tve ieþerle ve Peeuesu³ee HeCe Meemevee®³ee®e DevegoeveeJej ue#e þsJele leie OejCeeN³ee, ce³ee&efole He´ceeCeele meeceeefpekeÀ keÀe³e& meeOeCeeN³ee mebmLee, Demee®e mecepeuee peelees. DeHeJeeoelcekeÀ keÀener meeceeefpekeÀ keÀe³e& Je peveefnleemeeþer Jeentve Iesleuesu³ee mJe³ebmesJeer mebmLee leUeieeUeleerue pevelesletve efJeMJeemeen&lee Je Heeefþbyee efceUJele leeþ GY³ee Deensle. l³eeb®³ee keÀe³ee&®³ee efmeOoles®³ee Je HeefjCeeceMeeruelesJeªve Meemeveeme l³eeb®eer oKeue IesCes Yeeie He[les. Je Devegoeveemeeþer, ceoleermeeþer, nele ve Hemejlee Meemeve®e DeMee mebmLeebvee ³eesi³e les Je efve³ele Devegoeve osCes keÀle&J³e mecepeles. DeMee mebmLeeb®es mLeeve efveefM®ele®e Jej®es Je DevegkeÀjCeer³e Deens.

DeMee otj¢<ìer Je Hee³eeYetle nsletb®³ee Je les nslet efvekeÀjeves efveYeeJeC³ee®³ee He´³elveele efveceive DemeCeeN³ee mebmLeebKesefjpe keÀener MeemekeÀer³e mebkeÀuHeveeletve efve³elekeÀe³ee&®³ee nsletves keÀener mebmLee Devegoevee®ee®e ceveele He´yeU efJe®eej þsJele cetU nslet®³ee He´l³e#e jeyeJeCegkeÀer®ee DeeYeeme efvecee&Ce keÀjerle Devegoeves ueeìleele. nslegbmeeþer efve<þe Je He´sce ³eeb®³ee DeYeeJeeletve Ye´<ìe®eej Je DeHenej ³ee mebmLeebletve Ie[le, mJe³ebmesJeer mebmLee NGO cnCetve yeoveece þjleele. cnCetve osMeYejeleerue mJe³ebmesJeer mebmLeeb®³ee peeie=leermeeþer Je ®e®ee&me$eeletve efJeÐeceeve mJe³ebmesJeer mebmLeeb®³ee GHe³eesieer J³eJene³e&lesle veJeer efoMee osC³eemeeþer jeceYeeT cneUieer He´yeesefOeveerves 2 petve les 3 petve 2008 jespeer osMeYejeleu³ee mebmLeeb®ee He´yeesOeveelcekeÀ HeefjmebJeeo Je ®e®ee&me$e þsJeues nesles l³eeletve ³ee mebmLeebmebyebOeer®³ee DeHes#ee veJ³ee Jemletefve<þ YetefcekeÀe Je De[®eCeer ³ee mebyebOeele meeÐeble ®e®ee& Peeueer, efoMee oMe&ve Ie[ues. ueeskeÀefnlee®³ee ³eespeveeb®eer ®eebieueer HeÀueÞetleer meeO³e JneJeer

cnCetve, DeMee mebmLee mJele뮳ee He´eceeefCekeÀ nsletves mJe³ebefmeOo Peeu³ee Heeefnpesle.

MeemeveekeÀ[s ³ee®ekeÀe®³ee uee®eej YetefcekesÀletve l³eebveer ceole ve ceeielee, DeeHeu³ee meceepeeleerue efJeefJeOe #es$eeleu³ee ves$eoerHekeÀ keÀecee®³ee Je ueeYeeL³ee¥®³ee efJeMJeemeeJej Je Heebefþy³eeJej MeemeveekeÀ[tvener oKeue IesC³ee®eer Hee$elee Debieer yeeUieeJeer. ner mebkeÀuHevee ¢{ keÀjC³ee®ee He´³elve Peeuee. DeMee mebmLee kesÀJeU Devegoevee®³ee nsletves yeoveece ve neslee, l³eebveer DeeHeuee mesJee YeeJee®ee MegOo nslet peHele ueeYeeL³ee¥®³ee efJeMJeemeeves Je menYeeieeves Je HejmHej HetjkeÀ ceoleerves, DeeHeu³ee mebmLes®es HeefjJele&ve Ie[efJeues lej, l³eeb®³ee nsletb®eer oKeue Meemeve®e keÀe³e lej keÀeHee&sjsì Jeu[& osKeerue IesF&ue. DeMee mebmLeebmeeþer men³eesiener osF&ue. ³eeHeg{s NGO ner HeefjkeÀer³e vekeÀejeLe&keÀ mebkeÀuHevee cees[erle keÀe{tve mJe³ebmesJeer mebmLee ner mekeÀejelcekeÀ YetefcekeÀe þjeJeer. mJe³ebmesJeer mebmLee®e DeeHeu³ee meceepeeleerue iejpe, nslet Je keÀe³e&ke´Àce þjJeleerue. leUeieeUeletve pevemebHekeÀe&letve l³eeb®³ee SJe{er peeCe kegÀþu³eener MeemekeÀer³e ³eb$eCesuee DemeCes kesÀJeU DeMeke̳e Deens. efJeosMeeletve Deeuesu³ee mebkeÀuHevee Jeªve Keeueer jeyeefJeC³ee®eer Meemevee®eer DeHes#ee cnCepes DeeOeer keÀUme ceie Hee³ee, DeMeer®e jenC³ee®eer mebYeeJevee DeefOekeÀ. cnCetve Jeªve Keeueer veJns, lej Keeuetve Jej meceepeeleu³ee leUeieeUeletve iejpee MeesOele, l³ee HetCe& keÀjC³ee®ee nslet DemeeJee. p³eeb®³eemeeþer ns keÀje³e®es l³eebvee®e meeceeJetve l³eeb®³ee menYeeieeves efJeMJeeme Je mJe³ebceole GYeejC³ee®es He´³elve keÀjCes, meceLe& He³ee&³e MeesOeCes ns, DeefOekeÀ GHekeÀejkeÀ þjCeej Deens. efJeosMeer ceoleermeeþer Je HewMeebmeeþer l³eebveer ueeouesu³ee Deìer Je keÀeuHeefvekeÀ iejpeeb®³ee efveefcelleeves l³ee HewMeeb®ee ogªHe³eesie, Ye´<ìe®eej Je DeKesj yeoveeceer ³ee ®eke´ÀJ³etneletve yeensj He[Ces iejpes®es Deens. [e@. cegkebgÀojeJe Ieejs ³eeb®³eevegmeej DeeleeHe³e¥le pesJe{e Hewmee Heb®eJeeef<e&keÀ ³eespevesle Ke®eea He[uee lees iejpet ueeYeeL³ee¥®³ee Keeleer pecee kesÀuee Demelee, lej l³eebvee kesÀJeU l³ee HewMee®³ee J³eepeeJej®e, oeefjê³ejs<es®³ee

Education is not something one acquires in the class room. It begins the moment one is born and ends when one dies

23

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Jejleer DeeCelee Deeues Demeles. meceepeeleerue JeemleJe iejpee DeeHeCe®e MeesOetve keÀe{tve, l³eeb®³ee Hetleeameeþer®ee nslet Je leUeieeUeletve GlmHetÀle& Heeefþbyee Demeu³eeme, MeemekeÀer³e Je GÐeespekeÀebkeÀ[tve ³eesi³e oKeue Iesle ceoleer®ee DeesIe keÀceer He[Ceej veener. Debefleceleë DeeHeu³ee iejpee, l³eeb®eer Hetleea Je l³eemeeþer®eer DeeJeM³ekeÀ GHeueyOe ceole, ³eele DeeHeu³ee mJeeefYeceevee®³ee Je osMee®³ee mJe³ebefmeOoles®ee mee#eelkeÀej ve Ie[u³eeme veJeue jenCeej veener. ³ee efMeefyejele efJeMes<e cnCetve mJe³ebmesJeer mebIeìvee Je keÀe@Heexjsì meesMeue efjmHee@efvmeyeerueerìer meboYee&le megHe´efmeOo GÐeespekeÀeb®³ee ceeie&oMe&vee®ee meceeJesMe neslee. pej mJe³ebmesJeer mebIeìveebveer DeeHeu³ee ueeYeeLeer¥®³ee iejpeemeboYee&le nslet Je Hetleea®³ee efoMesves DeeHeueer þece efve<þe Je efJeMJeemeen&lee Jee{efJeueer, ³eesi³eefjl³ee DeefYeuesKeerkeÀjCe (Documentation) kesÀues lej HejesHekeÀeje®³ee nsletves GÐeespekeÀ DeeHeu³ee veHe̳eeleerue keÀener efnmmee nsletleë meceepeemeeþer keÀe{tve þsJeleerue. DeMeer meeOeve mebHelleer GYeer jent MekeÀles.

DeMee mebmLeebceeHe&Àle mJeeeefYeceevee®ee ³eesi³e efJeefve³eesiee®ee He³ee&³e GHeueyOe nesT MekeÀlees. cnCetve GÐeespekeÀebveerner DeMee mJe³ebmesJeer mebmLeeb®eer GHe³eesieerlee peeCetve mebmLeebvee DeeJeenve kesÀues. efMeefyejele cenveer³e JekeÌles Je ceeie&oMe&keÀ cnCetve Jeu[& ye@bkesÀJejerue, HeeCeueesì #es$e Je HeeCeer efJe<e³eeJejerue, lep%e, [e@. cegkegbÀojeJe Ieejs, He´yeesefOeveer®es cenemeb®eeuekeÀ efJeve³e menðeyegOos, meb®eeuekeÀ jefJebê meeþs, ke=ÀHeeHe´meeo efmebie, [e@. efJeJeskeÀevebo meeJeble, `®eslevee' ceeveefmekeÀ efJekeÀueebielee

mesJee mebmLes®³ee [e@. ceuueerkeÀe (efncee®eue He´osMe), ceepeer keWÀêer³e meceepekeÀu³eeCe meom³ee Je mebHeeefokeÀe `HeeB®eJee mlebYe' ce=oguee efmevne, `He´ieleer' mJes®íemesJee mebmLee, S®e.Dee³e.Jner/S[med YeepeHe, je<ì^er³e ceefnuee cees®ee&®³ee ueefuelee kegÀceej cebieuece (leeceerUvee[t), lemes®e censbê De@C[ cenWê (ceeefnleer leb$e%eeve) GÐeesieHeleer mebpe³e yeeHeì, `vebyej Jeve' Hue@efmìkeÀ ìîegymed®es (mebMeesOeve Je efJekeÀeme) DeMeeskeÀ iees³eue, efncee®eue He´osMe Jeve, leb$e%eeve Je efJe%eeve ceb$eer peieleHe´leeHe, meer.F&.Dees. (met®evee Je He´ewÐeesefiekeÀer) efoHekeÀ Iewmeeme, pesìkeÀerbie®es (keÀe@cHegìj ne[&JesDej) GÐeesieHeleer megjsMe YeejJeeveer, ke@Àcueerve GÐeesiee®es Je megÞet<ee ne@mHeerìue mebyebefOele oeb[skeÀj, efyeu[me& megjsMe neJejs, ³eebveer DeveskeÀ He´keÀuHeeletve keÀece keÀjCeeN³ee efJeefJeOe Yeeieeleerue cepegjeb®³ee cegueebmeeþer keÀecee®³ee meeF&ìJej MeeUe megª kesÀueer, kesÀJeU He´l³eskeÀer MebYej ªHe³eele KeejIej ³esLes ÞeefcekeÀ YeJeve yeebOetve keÀeceieejebvee Iejs efoueerle. l³eeleu³ee l³eeb®³ee keÀesCel³eener keÀeceieejeves nHeÌl³eeb®eer jkeÌkeÀce ®egkeÀefJeueer veener. SkeÌmeue Fb[efmì^pe (jmee³eve efvecee&Ce) He´efleefveOeer G<eeyesve Þee@HeÀ GHeefmLele nesl³ee l³ee meceepekeÀu³eeCeele He´efleefveefOelJe keÀjleele. `osMeemeeþer mJe³ebmesJeer mebmLeeb®eer YetefcekeÀe ceneYeejleeleerue mebpe³e®³ee YetefcekesÀle DemeeJeer, He´l³e#e leUeieeUeletve ³ee mebmLee keÀece keÀjerle JemletefmLeleer peeCele Demeu³eeves l³eeb®³ee vepejsletve keÀewjJe Je Heeb[Je þjeJesle' Demes [e@. cegkebgÀojeJe Iewmeeme cnCeeues. ³ee meJee¥®³ee menYeeieeves Je ceeie&oMe&veeves Jejerue YetefcekeÀe efveefM®ele Peeueer. 

- meew. mvesnebefkeÀlee meesveJeCes

efJeMJemle ³ee ceeefmekeÀe®³ee MegYeejbYee®³ee DebkeÀeme neefo&keÀ MegYes®íe!

Þeer. ceOegefmebie peeOeJe He´e®ee³e& meceLe& [er. S[. keÀe@uespe

He´. ue. keÀeUs iegjÀpeer ceeie&, oeoj (He), cegbyeF& 400 028 keÀe³ee&ue³e ë 022 - 24229129 ceesyeeF&ue ë 9869547672 It does not take much strength to do things, but it requires great strength to decide on what to do

24

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

`JekeÌHeÀ' cnCepes keÀe³e ? `JekeÌHeÀ' cnCepes keÀe³e ?

1995 ®³ee JekeÌHeÀ keÀe³eÐee®ee GÎsMeö

meeceev³e ueeskeÀeb®³ee ceeefnleermeeþer, cegmeueceevee®³ee mebyebOeele cegmeueceeveebvee ceeefnle DemeCeeN³ee, `JekeÌHeÀ' ®eer ceeefnleer DemeCes iejpes®es Deens. pesJne SKeeoe cegmeueceeve l³eeb®eer mLeeJej efkebÀJee pebiece ceeuecellee Deuueen®³ee veeJeeves HeefJe$e, oeveOece& Je Oecee&®³ee keÀejCeeves keÀe³ece®eer meceefHe&le keÀjlees l³eeuee JekeÌHeÀ cnCeleele Je DeMee ceeuecellesme JekeÌHeÀ ceeuecellee cnCeleele. JekeÌHeÀ®³ee J³eeK³esle JekeÌHeÀ®³ee GHeYeesie IesCeeN³ee ceefMeo, oiee&n efkebÀJee keÀyejmleeve ³eeb®eener meceeJesMe Deens. mesJee Fveece peefceveer®es oeve ceMeªletue efKeocele lemes®e JekeÌHeÀ-Deue-Deue Deewueeo efoueer peeles.

JekeÌHeÀ keÀe³eoe 1995 ®eer JekeÌHeÀ mebmLeeJej Meemeve DebceueyepeeJeCeer nesleer. l³eele JekeÌHeÀ ceeuecellesmebyebOeer®³ee lejletoer, l³eeb®es mebj#eCe, J³eJemLeeHeve, yeskeÀe³eosMeerj efJeke´Àerme He´efleyebOe Je Deefleke´ÀceCes nìefJeCes meceeefJe<þ nesles. lemes®e J³eJemLeeHeveemeeþer®³ee, vesceCetkeÀer, efkebÀJee efJeéemleeme keÀe{Ces ceglleJeueerme keÀe{C³eemebyebOeeleu³ee efve³eceeb®eer ³eespevee keÀjCes ³ee®eener meceeJesMe neslee. veJeerve keÀe³eoe 1 peevesJeejer 1996 Heemetve ueeiet PeeueeDemetve lees peccet DeeefCe keÀeMceerj Kesefjpe mebyebOe YeejleYej ueeiet Deens.

JekeÌHeÀ®³ee J³eeK³esle meceeefJe<þ Demeuesu³ee mebmLeeö

1995®³ee JekeÌHeÀ yees[ee®³ee Oeeje 36 Keeueer He´l³eskeÀ Je meJe& mebyebefOele mebmLeeb®eer veeWoCeer keÀjCes keÀe³eÐeeves yebOevekeÀejkeÀ Deens.

DeMeer veeWoCeer mebyebefOele mebmLeebveer kesÀu³eeme JekeÌHeÀ yees[& efJeéemleebvee Je ceglleJeueeRvee DeHee$e þjJetve J³eJemLeeHeve meefceleer®es efJemepe&ve keÀjerue.

meeceev³eleë meJe& ceefMeoer, oiee&n, keÀye´mleeve DeMegjKeveepe, Fleieen KeeveKeme, ef®euueeme, Fceeceyee[s F. p³eeb®ee meJe&meeceev³e cegmueerce pevelee JeeHej keÀjles DeMee mLee³eer mebmLeeb®ee meceeJesMe `JekeÌHeÀ' ®³ee J³eeK³esle Demelees lemee®e JekeÌHeÀ®³ee HewMeeletve efkebÀJee ceeuecellesletve efvecee&Ce Peeuesu³ee ceojmee, ne@mHeerìuemed, DeveeLeeue³es (DeYe&keÀeue³es) Je MeeUe ³eeb®eener meceeJesMe Demelees. cegmueerce efJeéemle J³eJemLesJej Oece&oe³e Dee³egkeÌlee®³ee DeefOekeÀejeyeeyeleö SkesÀkeÀeUer DemeCeeje Oece&oe³e Dee³egkeÌlee®ee DeefOekeÀej efoveebkeÀ 1 peevesJeejer 1996 Heemetve cegmueerce JekeÌHeÀJej jeefnuesuee vemetve Dee³egkeÌle cegmueerce JekeÌHeÀ®eer veeWoCeer, JekeÌHeÀ mebyebOeeleu³ee yeeyeerle efveCe&³e osCes, efkebÀJee jkeÌkeÀce ieesUe keÀjCes efkebÀJee keÀj DeekeÀejCeer keÀª MekeÀle veener. Deelee kegÀþu³eener cegmueerce JekeÌHeÀuee Oece&oe³e Dee³egkeÌleeb®³ee keÀe³ee&ue³eeJej peeC³ee®eer efkebÀJee kegÀþueener keÀj YejC³ee®eer l³eeb®³eeJej peyeeyeoejer veener. JekeÌHeÀmebyeOeeleerue meJe&®e yeeyeeR®ee Deelee JekeÌHeÀ yees[& efveCe&³e IesCeej Deens.

JekeÌHeÀ yees[e&le mebmLes®eer veeWoCeer DeeJeM³ekeÀ Deens keÀe ?

p³ee mebmLeeb®eer veeWoCeer Oecee&oe³e Dee³egkeÌleebkeÀ[s DeeOeer®e kesÀuesueer Deens, l³eebvee JekeÌHeÀ keÀe³eoe 1995 Keeueer veesboCeer keÀjCes DeeJeM³ekeÀ Deens keÀe³e ? p³ee mebmLeeb®eer DeeOeer®e Oecee&oe³e Dee³egkeÌleebkeÀ[s veeWoCeer Peeuesueer Deens l³eeb®eer veeWoCeer JekeÌHeÀkeÀ[s veeWoCeer kesÀu³ee®es ceeveC³eele ³esF&ue. keÀe³eÐee®³ee¢<ìerves l³eeb®eer veeWoCeer Peeuesueer Demeueer lejer DeMee mebmLeebveer veJ³eeves JekeÌHeÀ keÀe³eoe 1995 Oeeje 36 Keeueer veJ³ee veeWoCeer®³ee ke´ÀceebkeÀemeeþer veeWoCeer keÀjeJeer Je ceeuecellee Je J³eJemLeeHeve DeÐe³eeJele keÀjeJes. veeWoCeer®ee GHe³eesie Je ueeYeveesboCeercegUs mebmLesuee keÀe³eosMeerj mLeeve efceUles; pemes, veeWoCeer kesÀuesues JekeÌHeÀ l³eeb®³ee nkeÌkeÀeb®³ee Je ceeuecelles®³ee mebj#eCeemeeþer, Keìuee oeKeue keÀª MekeÀles. l³eebvee l³eeb®³ee ceeuecellesHeemetve

Half of the ills of mankind are due to ignorance, the other half arise from egotism

25

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

keÀesCeerner keÀe{t (yesoKeue keÀª) MekeÀle veener. efkebÀJee keÀesCeer l³eeb®³ee keÀle&J³ee®³ee keÀeceele ceveeF& keÀª MekeÀle veener. lemes®e JekeÌHeÀ®³ee efkebÀJee efJeéemle mebmLes®³ee GÎsMee®³ee efJeOeerHeemetve jesKet MekeÀle veener. veeWoCeer kesÀuesu³ee mebmLeebvee JekeÌHeÀ yees[&, keWÀêer³e JekeÌHeÀ Heefj<eo efkebÀJee Meemevee®³ee ³eespeves®es meJe& keÀe³eosMeerj mebj#eCe Je ueeYeeb®ee nkeÌkeÀ Demelees. JekeÌHeÀ yees[e&®³ee ceoleerves yeskeÀe³eosMeerj IegmeKeesjebvee lJejerle nekeÀuelee ³esles JekeÌHeÀ®³ee veeWoCeer kesÀuesu³ee efJeéemleebvee keÀe³eÐeele ueeskeÀmesJekeÀ cnCetve opee& efceUt MekeÀlees. veeWoCeermeeþer®eer He´efke´À³eeö veeWoCeermeeþer Depe&oejeme efJeefnle Depe& YejeJee ueeielees.

JesyemeeF&ìJej Depe& Je l³eeuee pees[eJes ueeieCeejs DeeJeM³ekeÀ mebyebefOele omleeJespe GHeueyOe Deens. ceev³elee veeWoCeermeeþer MegukeÀ ª.400/meeceev³e veeWoCeermeeþer ª.500/- Je peueo veeWoCeermeeþer ª.1000/- Depee&®³ee He´Mveeb®³ee Hetleeayejesyej®e YejeJes ueeieles. meeceev³eleë veeWoCeermeeþer 3 efoJemeeHeemetve 30 efoJemeeb®ee keÀeueeJeOeer ueeielees. les He´Mveeb®³ee Hetle&lee Je omleeJespeeb®³ee meeojerkeÀjCeeJej DeJeuebyetve Demeles. veeWoCeermeeþer DeeJeM³ekeÀ omleeJespesmeö 1) ueeiet He[sue l³ee ie´eceHeb®ee³ele, veiejHeeefuekesÀkeÀ[tve ceeuecellee He$ekeÀ/meerìer Sme keÀe[& efkebÀJee 7/12 ®ee Gleeje, vecetvee veb.8 eEkebÀJee ie´eceHeb®ee³ele efkebÀJee veiejHeeefuekesÀ®ee oeKeuee.

2) ceeuecelles®es efJeke´Àer/ueerpe efkebÀJee DeMee He´keÀej®es keÀjejHe$e.

3) JekeÌHeÀ keÀjej / JekeÌHeÀ®eer ³eespevee.

4) JekeÌHeÀ mebmLes®es ceeuecelles®es #es$e, Je nÎer®³ee meercee.

5) Fveece peceerve Demeu³eeme 7/12 Gleeje, Fveece He$ekeÀ, cevleeKeebye efkebÀJee meveo 6) ceeuecellesmebyebOeele omleeJespe p³eele Iejs, Keesu³ee Je ogkeÀeveeb®ee GuuesKe F. Deens. veeWoCeerveblej JekeÌHeÀ mebmLeeb®eer ceeuekeÀer ieceeJeueer peeJetve leer JekeÌHeÀ yees[e&keÀ[s peeles ?

veener. les Kejs veener ceeuecelles®ee ceeuekeÀer nkeÌkeÀ vesnceer®e efJeéemle mebmLesuee jenlees. JekeÌHeÀ yees[& kesÀJeU JekeÌHeÀ mebmLeeb®³ee keÀecekeÀepee®es keÀe³eÐeevegmeej efve³eb$eCe DeeefCe ceglleJeueer efkebÀJee efJeéemleebvee Hewmee Je ceeuecelles®³ee ogªHe³eesieeHeemetve, yeskeÀe³eosMeerj JekeÌHeÀ ceeuecelles®³ee efJeke´Àer Heemetve jesKeles. ceglleJeueer efkebÀJee efJeéemleeb®³ee DeefOekeÀejeb®ee ogªHe³eesie efkebÀJee efJeéemle êJ³eefveOeer®³ee ogªHe³eesieeJej GHee³eJekeÌHeÀ yees[e&me ceglleJeueerme efkebÀJee efJeéemleebvee efkebÀJee J³eJemLeeHekeÀer³e meefceleerme yejKeemle keÀjC³ee®ee DeefOekeÀej Deens. pej ceglleJeueer efkebÀJee J³eJemLeekeÀer³e meefceleerves êJ³eefveOeer®ee efkebÀJee DeefOekeÀeje®ee ogªHe³eesie kesÀu³ee®es Dee{Uues lej keÀesCeer lejer JekeÌHeÀ yees[e&me Depee&Üejs leHeMeerueJeej DeejesHeeb®eer ceeefnleer efou³eeme l³eebvee yejKeemle keÀjlee ³esles.

JekeÌHeÀ yees[e&me JekeÌHeÀuee keÀesCeles keÀj YejeJes ueeieleeleö JekeÌHeÀ mebmLesme 2 les 7 … l³eeb®³ee Jeeef<e&keÀ GlHevveeJej, JekeÌHeÀ yees[e&me efveJJeU veHeÀe cnCetve Gjuesu³ee GlHevveeJej mesJee HegjefJeC³eemeboYee&le keÀj YejeJee ueeielees. JekeÌHeÀ®³ee DeeefLe&keÀ De[®eCeer efkebÀJee iejpee ue#eele IesJetve leer jkeÌkeÀce yees[e&me keÀceerner keÀjlee ³esles. ³ee mesJee keÀjeme `JekeÌHeÀ HebÀ[' cnìues peeles l³ee®ee GHe³eesie JekeÌHeÀ yees[& JekeÌHeÀ mebmLeebvee Je mecetneme mesJee HegjefJeC³eele keÀjles.

JekeÌHeÀmebmLeebveer JekeÌHeÀ yees[e&me DeboepeHe$ekeÀ Je efnMeesye meeoj keÀjC³ee®ee keÀeueeJeOeerö meJe& JekeÌHeÀmebmLeebvee Jeeef<e&keÀ DeboepeHe$ekeÀ Je peceeKe®ee&®ee efnMeesye 1 ces HetJeea®e efJeefnle He´He$eele JekeÌHeÀ yees[e&me meeoj keÀjeJee ueeielees.

JekeÌHeÀ efveOeer JekeÌHeÀ yees[e&me YejC³ee®es He´³eespeveö DeepeefceleerHe³e¥le JekeÌHeÀ yees[e&me MeemeveekeÀ[tve Devegoeve ve efceUeu³eeves yees[e&me keÀeceieejeb®ee Heieej, Fceece, cegDeeefPeve, keÀesì& kesÀmesme efkeÀjkeÀesU Ke®ee&meeþer mJeleë®eW GlHevve GYeejeJes ueeieles. yees[e&me J³eJemLeeHeveeJej ue#e þsJeeJes ueeieles, l³eeb®³ee keÀecekeÀepee®es

Without starting you can arrive nowhere

26

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

efve³eb$eCe, ®eWpe efjHeesì& ceev³e keÀjCes, JesieJesieȳee He´keÀej®eer vee njkeÀle He´ceeCe He$es osCes, keÀpee&meeþer nceer osCes, Deefleke´ÀceCe Je yeskeÀe³eosMeerj jefnJeeMeebvee ceeuecelles Jeªve IeeueefJeCes F. keÀjeJes ueeieles. ³ee mesJes®³ee ceesyeou³eele yees[& JekeÌHeÀ HebÀ[ IesCes. yees[e&leerue efMeuuekeÀ HebÀ[ , Ke®ee&veblej cegmueerce meceepee®³ee keÀu³eeCeemeeþer pemes efJeÐeeL³ee¥vee mkeÀe@uejMeerHe, efJeYekeÌle Heefjl³eeleebvee ceole, ceeuecelles®³ee efJekeÀemeekeÀeceer JeeHej neslees. efJeéemleebveer veeWoCeermeeþer Depe& ve kesÀu³eeme efkebÀJee DeboepeHe$ekeÀ Je efnMeesye meeoj ve kesÀu³eeme Je JekeÌHeÀ HebÀ[ ve efou³eemeö Jejerue keÀle&J³eele keÀmetve kesÀu³eeme keÀjejeleerue efJeéemleebvee De[®eCeerle meeHe[eJes ueeiesue. l³eebvee 6 ceefnv³ee®eer kewÀo efkebÀJee ob[ YejeJe ueeiesue. yees[& l³eeb®³ee peeieer Adhot Committee vescesue.

JekeÌHeÀ®³ee ceeuecellesJeªve yees[& yeskeÀe³eosMeerj jefnJeeMeer Yee[skeÀª efkebÀJee Deefleke´Àefceleebvee ³eebvee keÀe{t MekeÀles keÀe³e?

JekeÌHeÀ yees[e&®eer keÀe³ee&ue³esö JekeÌHeÀ yees[e&®es cegK³eeue³e Deewjbieeyeeouee Deens. meO³ee He´eosefMekeÀ Je efpeune keÀe³ee&ue³es, megefJeOee keWÀês vemegve leer cegbyeF&, veeieHetj, HetCes ³esLes GIe[C³eele ³esleerue. meO³ee efve³eefcele efMeyeerj HetCes DeeefCe veeieHetj ³esLes Dee³eespeueer peeleele.

JekeÌHeÀ yees[e&HetJeea®³ee Oece&oe³e Dee³egkeÌleeb®³ee ®eWpe efjHeesì&®³ee Dee@[j®es mLeeveö peesHe³e&ble kegÀþuee Jeeo GÓJele veener, mebyebefOele efJe<e³eeb®eer megveeJeCeer Je iegCeJellesJej efveCe&³e nesle veener, meJe&meeOeejCeHeCes Oece&oe³e Dee³egkeÌleeveer efouesuee efveCe&³e ceeveuee peelees.  - pes.yeer.þeketÀj

ceefnueebmeeþer keÀe³e&jle Demeuesueer Deie´ieC³e meeceeefpekeÀ mebmLee

DeeOeej ðeerMekeÌleer ceefnuee ceb[U, þeCes

vekeÌkeÀer®e. JekeÌHeÀ yees[e&®ee cegK³e keÀe³e&keÀejer DeefOekeÀejer yeskeÀe³eosMeerj jefnJeeMeer, Yee[skeÀª pes ³eesi³e osCes osle veenerle l³eebvee JekeÌHeÀ keÀe³eÐee®³ee Oeeje 54 Keeueer keÀe{lees. ns v³ee³eeue³eeleu³ee Keìu³eeHes#ee peueo Ie[les. l³eeefJejesOeele kesÀJeU SkeÀ®e DeHeerue Deens. 6 ceefnv³eeb®³ee Deele Deefleke´ÀceCes keÀe{ueer peeleele DeMee kesÀmesme Deensle. JekeÌHeÀmeeþer efueefceìsMeve uee@ ueeiet veener. efJeéemle ceeuecellee efJeketÀ, yeouet efkebÀJee ueerpe keÀª MekeÀleele? veener. JekeÌHeÀ yees[e&®³ee HetJe& HejJeeveieerefMeJee³e efJeéemle JekeÌHeÀ meJe&meeOeejCeHesCe ceeuecelles®eer efJeke´Àer, oeve , Deoueeyeoue, ueerpe efkebÀJee ieneCe þsJet MekeÀle veenerle. JekeÌHeÀ ceeuecellee Je<e&Yejele efJeéemle ueerpe keÀª MekeÀleele HeCe 3 Je<ee¥Hes#ee DeefOekeÀ keÀeUemeeþer keÀª MekeÀle veener.

To teach is to learn twice

mvesnebefkeÀlee meesveJeCes DeO³e#ee mJeHveeueer ieebieg[x meef®eJe keÀceue efYeª[ keÀes<eeO³e#ee yeer-5 `ÞeerkegbÀpe' KeejerieeJe, keÀUJee, þeCes - 400 605 . otjOJeveer: 25656847 Ye´ceCeOJeveer - 9969711406

27

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mebmLee Je He@ve

(Hece&vebì DekeÀeTbì vebyej) He@ve keÀe[&®eer iejpe Dee³ekeÀj oelee ner J³eefkeÌle efkebÀJee J³eefkeÌlemecegn (mebmLee Deiej efJeéemle J³eJemLee) Demees, He´®eefuele Dee³ekeÀje efJe<e³ekeÀ efve³eceevegmeej Keeueerue keÀeieoHe$eebJej He@ve vebyej ®ee GuuesKe ne keÀe³eÐeeves Del³eeJeM³ekeÀ þjefJeuesuee Deens ëDe) mebmLesves efkebÀJee J³eefkeÌleefJeMes<eeves l³ee®es Dee³ekeÀje®es efjìve& oeKeue keÀjleebvee Je Dee³ekeÀj efJeYeeieeMeer He$eJ³eJenej keÀjleebvee, ye) Dee³ekeÀj, Dee³ekeÀje®es J³eepe, ob[ Je Flej jkeÌkeÀcee Dee³ekeÀj Keel³eele pecee keÀjleebvee, jkeÌkeÀcee pecee keÀjleebvee pes ®eueve le³eej keÀjC³eele ³esles l³eeJej, keÀ) Keeueerue He´ceeCes DeeefLe&keÀ J³eJenej keÀjleebvee l³ee J³eJeneje®³ee omleeJespeebJej 1) ªHe³es 5,00,000 (ªHe³es Hee®e ueeKe) efkebÀJee l³ee Hes#ee peemle jkeÌkeÀces®³ee mLeeJej ceeuecelleeb®³ee KejsoerJej, 2) efJeke´Àer®³ee mLeeveeblejCee®es omle le³eej keÀjleebvee l³eeJej, 3) og®eekeÀer Hes#ee peemle ®eekesÀ DemeCeeN³ee Jeenvee®eer Kejsoer-efJeke´Àer keÀjleebvee keÀjC³eele ³esCeeN³ee omleeJespeebJej, 4) yeBkesÀle SkeÀ jkeÌkeÀceer ªHe³es 50,000 efkebÀJee peemle YejCee keÀjleebvee, 5) ªHe³es 50,000 efkebÀJee l³eeHes#ee peemle jkeÌkeÀce Heesmì Dee@HeÀermeeleerue ye®ele Keel³eele pecee keÀjleebvee, 6) ªHe³es 10,00,000 efkebÀJee peemle jkeÌkeÀces®³ee MesDej, mìe@keÀ Je Flej He´efleYetleeR®eer Kejsoer-efJeke´Àer keÀjleebvee, 7) yeBkesÀ®es Keeles GIe[leebvee, 8) otjOJeveer ®eer pees[Ceer Iesleebvee lemes®e ceesyeeF&ue®eer pees[Ceer Iesleebvee kesÀu³ee peeCeeN³ee Depee&Jej, 9) ne@ìsue efkebÀJee jsmìe@jbì®es ªHe³es 25,000 efkebÀJee l³eeHes#ee peemle jkeÌkeÀces®es os³ekeÀ Deoe keÀjleebvee, 10) Keeme keÀªve mebmLee Je efJeéemle J³eJemLeeb®³ee Dee³ekeÀj DeefOeefve³ece, 1961 ®³ee keÀuece 12De DevJe³es l³ee®e He´ceeCes 80peer DevJe³es veeWoCeer keÀjleebvee, l³ee®e He´ceeCes Dee³ekeÀjoel³ee®³ee GlHevveeJej®³ee Dee³ekeÀj me´esleeb®eer JepeeJeì keÀjleebvee, peer J³eefkeÌle efkebÀJee mebmLee Demee Dee³ekeÀj me´esle JepeeJeìerle keÀjlees, DeMee mebmLesuee p³ee®³ee GlHevveeletve DeMeer JepeeJeì nesles, l³eeJesUer JepeeJeì nesCeeN³ee Fmecee®ee He@ve ke´ÀceebkeÀ osCes yebOevekeÀejkeÀ þjles.

Meemleer ob[e®es He´eJeOeeve efJelle DeefOeefve³ece, 2002 ceO³es meceeefJe<þ kesÀuesu³ee lejletoervegmeej p³ee mebmLee Je efJeéemle J³eJemLee Dee³ekeÀj DeefOeefve³ece, 1961 ®³ee keÀuece 130 S ®³ee lejlegoeR®e Yebie keÀjleerue, cnCepes He@ve keÀe[&meeþer Depe& ve keÀjCes ne Dee³ekeÀj DeefOeefve³ecee®³ee keÀuece 272yeer DevJe³es DeHejeOe The thinner your waist-line, the longer your life-line

28

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

þjefJeC³eele Deeuesuee Deens. Je l³ee keÀueceevJe³es Meemleer ueeoC³ee®ee DeefOekeÀej Dee³ekeÀj DeefOekeÀeN³eebvee Deens. Demee ob[ ueeoC³ee HetJeea mebyebOeerle mebmLee Je efJeéemle J³eJemLes®³ee HeoeefOekeÀeN³eebvee ³eesi³e leer ye®eeJee®eer mebOeer osGÀve ªHe³es 10,000/- ®ee êJ³eob[ nesT MekeÀlees. meoj®ee ob[ ne HeÀkeÌle He@ve keÀe[& meeþer Depe& keÀjC³eemeeþer®e vemetve l³eele Keeueerue yeeyeeR®ee osefKeue meceeJesMe neslees. pemes1) Dee³ekeÀj efJeYeeieeMeer He$eJ³eJenej keÀjleebvee Demeuesuee He@ve ke´ÀceebkeÀ veceto ve keÀjCes, 2) lemes®e p³eeJesUer ne He@ve ke´ÀceebkeÀ Dee³ekeÀj efJeYeeieeuee Heeefnpes Demeleebvee lees ve HegjJeCes, 3) DepeeCelesHeCeeves Deiej ueyee[erves ®egkeÀer®ee He@ve ke´ÀceebkeÀ SKeeÐee omleeJespeele veceto keÀjCes. DeMeeJesUer ye®eeJee®eer mebOeer osleebvee, Dee³ekeÀjoel³eeves meoj®³ee ®egkeÀe ¿ee l³ee®³ee neleeyeensjerue HeefjefmLeleercegUs Ie[u³eele, Je l³ee yeeyele®es HegjeJes l³eebveer Dee³ekeÀj DeefOekeÀejer ³eebvee efouesle, Je l³ee HeefjefmLeleeruee Dee³ekeÀjoelee peJeeyeoej veener, Demes mecepetve Deeu³eeme DeMee ob[ Je Meemleer Heemetve Dee³ekeÀjoel³eeme megì efceUt MekeÀles. mebmLesves He@vekeÀe[& efceUefJeC³ee®eer HeOoleëmebmLesuee He@vekeÀe[& efceUefJeC³eekeÀjerlee He@vekeÀe[&meeþer keÀjeJe³ee®ee megOeeefjle efJenerle Depe& ke´ÀceebkeÀ 49De Yeªve efou³ee veblej Dee³ekeÀj Keel³eekeÀ[tve He@vekeÀe[& GHeueyOe nesT MekesÀue. ne Depe& meesyele®³ee ceeefnleervegmeej HegCe&HeCes Yeju³eeveblej Je p³eeuee ³eesi³e les HegjeJ³ee®³ee omleeJespeeb®³ee He´leer pees[u³ee veblej lees Depe& mJeerkeÀejCeejer DeefYekeÀlee& mebmLee l³ee Depee&meesyele Demeuesueer Hees®e HeeJeleer, mener efMeke̳eeefveMeer mebmLesuee Hejle osF&ue. meoj®ee efJeefnve vecegv³eeleerue megOeejerle Depe& ke´ÀceebkeÀ 49De meesyele mebmLes®³ee veeWoCeer He$ee®eer He´ceeefCele íe³eebefkeÀle He´le, Ieìves®eer He´le, p³eeceO³es mebmLes®ee veeWoCeerke=Àle Hellee efouesuee Deens lees Hellee, He$eJ³eJenej Je He@vekeÀe[& IejHees®e osC³ee keÀjerlee Dee³ekeÀj efJeYeeie JeeHejsue. meoj®es He@vekeÀe[& He´eHle keÀªve IesC³ee®es Depe& mJeerkeÀejC³eekeÀjerlee DeveskeÀ Keemeieer kebÀHev³eebvee Dee³ekeÀj efJeYeeieeves vesceuesues Deens. meoj®ee Depe& Dee³ekeÀj DeefOekeÀejer ³eeb®es veebJes efmJekeÀejuee peelees, l³ee meeþer Dee³ekeÀj efJeYeeieeves Keeme DeefOekeÀeN³eeb®eer vesceCetkeÀ kesÀuesueer Deens. - Þeer. yeer. pes. Dej@keÌkeÀve, meveoer uesKeeHeeue

neefo&keÀ DeefYevebove efJeMJemle ceeefmekeÀe®es DeeÞe³eoeles, DeeOeejmlebYe DeeefCe mebHeeoefkeÀ³e ceb[Ue®es meom³e [e@. Þeer. yeUerjece vee. JeeIeceejs ³eebvee cegbyeF& efJeÐeeHeerþeves DeefuekeÀ[s®e HeerS®e.[er.(uee@) ®eer [e@keÌìjsì®eer meJeex®®e HeoJeer osTve Mew#eefCekeÀ Je meeceeefpekeÀ ¢<ì³ee mebHevve kesÀues Deens. les keWÀêer³e ueeskeÀ mesJee Dee³eesieeleHexÀ meveoer DeefOekeÀejer cnCetve (Dee³e.Deej.ìer.Sme) ³ee Üejs Yeejleer³e jsuJesle meÐee ceO³e jsuJes®es cegK³e He´MeemeefkeÀ³e He´cegKe cegK³e oeJee DeefOekeÀejer (®eerHeÀ keÌuescme Dee@HeÀermej) cnCetve ceO³ejsuJes®³ee cegbyeF& cegK³eeue³eele keÀe³e&jle Deensle. keÀe³eoe ne efJe<e³e l³eeb®ee DeefleMe³e DeeJe[er®ee efJe<e³e Demetve l³eebveer l³ee efJe<e³eele meJeex®®e HeoJeer He´eHle kesÀu³ee cegUs efJeMJemle HejerJeeje leHexÀ l³eeb®es neefo&keÀ DeefYevebove keÀjerle Deenesle. l³eeb®³ee HeerS®e.[er®³ee He´yebOee®ee efJe<e³e (Human Rights in Indian Constitutions and Role of Supreme Court) ne neslee. l³eeb®eer DeMeer®e Mew#eefCekeÀ He´ieleer nesJees ner Deece®³ee leHexÀ MegYes®íe!

[e@.Þeer.yeer.Sve.JeeIeceejs

Even a pot is filled gradually by little drops of water. So should one acquire knowledge and wealth

29

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mee

meeJe&peefvekeÀ keÀe³ee&le peveHe´eflemeeo - SkeÀ ³eMemJeer He´³eesie

Je&peefvekeÀ ie´eefceCe Deejesi³e DeeefCe ie´ece mJe®ílee DeefYe³eevee Debleie&le DeveskeÀ keÀe³e&ke´Àce osMeHeeleUerJej MeemekeÀer³e efJeYeeieebceeHe&Àle, mLeeefvekeÀ mJejep³e mebmLee l³ee®e He´ceeCes mJe³ebmesJeer mebIeìveebceeHe&Àle ceeieerue oesve oMekeÀebHeemetve jeyeefJeC³eele ³esle Deensle. Hejbleg ³ee keÀeceer ie´eefceCe Je ceeieeme #es$eeleerue ueeskeÀeb®ee He´eflemeeo efceUJeCes Del³eble keÀþerCe keÀece Deens. Demee®e DevegYeJe meJe&$e efometve ³eslees. DeMee keÀe³ee&ceO³es meeJe&peefvekeÀ efnlee®eer yeeye Demeueer, lejer ueeskeÀebkeÀ[tve keÀener He´ceeCeele lejer, DeeefLe&keÀ Yeeefieoejer JneJeer DeMeer DeHes#ee keÀjCes cnCepes, oie[eJej [eskesÀ DeeHeìtve IesC³ee®ee He´keÀej nes³e.

Hejbleg iegpejele ceOeerue SkeÀe mJe³ebmesJeer mebmLesves ³ee yeeyele kesÀuesueer keÀe³e&Jeener meJe& mJe³ebmesJeer mebmLeebHe³e&le Heesn®eeJeer ³ee nsletves ne uesKe ³ee ceeefmekeÀe®es cegK³e mebHeeokeÀ Þeer. ceveesnj FbieUs ³eebveer Heefnu³ee DebkeÀele meceeefJe<þ keÀjC³eemeeþer efuentve osC³ee®ee Deeie´n Oejuee cnCetve ner DeefleMe³e jes®ekeÀ Je LejejkeÀ Ieìvee DeeHeCee He³e¥le Heesn®eefJeC³ee®ee ceePee He´³elve Deens. meeceeefpekeÀ keÀe³ee&Üejs meceepe efJekeÀemee®³ee keÀesCel³eener He´keÀuHeele ueeskeÀ menYeeie, menkeÀe³e& Je DeeefLe&keÀ Yeeefieoejer Demeu³ee efMeJee³e He´keÀuHe keÀOeerner cetle& mJe©He OeejCe keÀjerle veenerle. pevemen³eesieemen l³eeb®eer DeeefLe&keÀ Yeeefieoejer mebmLeeb®es keÀe³e&keÀlex pesJe{³ee peemle He´ceeCeele efceUJeleerue lesJe{s les keÀece DeefOekeÀ He´YeeJeMeeueer, HeefjCeecekeÀejkeÀ þjle Demeles. DeMee He´keÀej®³ee He´keÀuHe DebceueyepeeJeCeercegUs DeHesef#ele GefÎ<þs ieeþlee ³esleele. DeMee ef®ekeÀeìerves keÀe³e& keÀjCeeN³ee mJe³ebmesJeer mebmLee peveceevemeele Deeoje®es mLeeve efceUJeleele. iees<ì 1990-91 meeuee®eer mel³e Ieìvee Deens. iegpejele ceOeerue SkeÀe veeceebefkeÀle mebmLesves ie´ecemegOeej Je ie´ecemJe®ílee ³eespeves Keeueer SkeÀ ueneve ieeJeele Iejìer SkeÀ meb[eme Demes 200 meb[eme yeebOetve osC³ee®eer ³eespevee le³eej kesÀueer. ³ee He´keÀuHeemeeþer HejosMemLe Devegoeve osCeeN³ee mebmLes keÀ[tve ©He³es 20 ueeKee®es Devegoeve

efceUefJeues.Devegoeve osCeeN³ee mebmLes®eer DeMeer Deì nesleer keÀer, p³eeb®³ee Iejer meb[eme yeebOetve osC³eele ³esCeej l³ee kegÀìgbyee keÀ[tve He´l³eskeÀer 20ìkeÌkesÀ jkeÌkeÀce ueeskeÀJeie&Ceer cnCetve meoj®³ee mebmLeskeÀ[s pecee keÀjeJeer. GJe&jerle 80 ìkeÌkesÀ Ke®e& ©He³es Deeþ npeeje®eer jkeÌkeÀce Ke®e& keÀ©ve, He´l³eskeÀe®³ee Iejer meb[eme yeebOetve osC³eele ³esF&ue. mebmLes®³ee DeO³e#ee HeoeefOekeÀejer DeeefCe keÀe³e&keÀl³eeb&veer l³ee ieeJeeleerue ie´ecemeYesle ner ³eespevee mecepeeJetve meebefieleueer. lemes®e ueeskeÀJeie&Ceer He´l³eskeÀer ©He³es 2 npeeje®eer jkeÌkeÀce SkeÀ ceefnv³ee®es Deele mebmLeskeÀ[s pecee keÀjC³eeme meebefieleues. ie´ecemeYesle meJe& ie´ecemLeebveer ³ee ³eespeves®eer mlegleer kesÀueer Je mebmLesuee mebHetCe& menkeÀe³e& keÀjC³ee®es Je®eve efoues. meieU³eebveer SkeÀ ceefnv³eele uesekeÀJeie&Ceer pecee keÀjC³ee®es DeeMJeemeve efoues. leLeeefHe, oesve ceefnv³eeb®ee keÀeueeJeOeer Gueìtve iesu³eeJej osefKeue ie´ecemLeebkeÀ[tve keÀmeuee®e He´eflemeeo efceUle veener, Demes efometve Deeu³eecegUs DeO³e#eebveer ieeJee®³ee mejHeb®e DeeefCe ie´eceHeb®ee³eleer®³ee meom³eebvee ³ee keÀeceer He´eLec³eeves ue#e Ieeuetve ueeskeÀ Jeie&Ceer leele[erves pecee nseF&ue Demes DeeJeenve keÀ©ve ³ee keÀeceer menkeÀe³e& osC³ee®eer efJevebleer kesÀueer. Hebjleg l³ee®ee keÀenerner GHe³eesie Peeuee veener. ie´ecemeYesle keÀyetue keÀ©ve osefKeue ³ee ³eespeves®³ee DebceueyepeeJeCeer meeþer Iejìer ©He³es oesve npeej mebmLeskeÀ[s pecee keÀjC³eele ie´ecemLe DemeceLe& Deensle, Demee efvejesHe efceUle jeefnuee. Je meebieC³eele ³esT ueeieues keÀer, (meoj®ee cepeketÀj cegÎece iegpejeleer Yee<esle osTve l³ee®es cejeþer Yee<eeblej osC³eele ³esle Deens.)`` Deceeje ieeceveeb ueeskeÀesves

yenej Keslejesceeb meb[eme ceeìs peJeeveer ìsJe ís. Deves keÀesF&ves HeCe Iejceeb meb[eme yeebOeJeeveer F®íe veLeer, ceeìs leceejer mebmLeeÜeje Dee ³eespeveeves He[lee cegkeÀeJees “ (Deece®³ee ieeJeeleerue ueeskeÀebvee ieebJeefMeJeejele nieCeoejerle peeTve meb[eme keÀjC³ee®eer mebJe³e Deens, DeeefCe keÀesCeeueener mJele뮳ee Iejele meb[eme yeebOeC³ee®eer F®íe veener cnCetve, legcner ner ³eespevee jÎ keÀje.)

An old man shines by detachment, a great man by wisdom, a cultured man by character and a ruler by truth

30

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

HeCe mebmLes®³ee DeO³e#ee n³ee keÀmeuesu³ee, DeeefCe ne[e®³ee meeceeefpekeÀ keÀe³e&keÀl³ee& Demeu³eecegUs ie´ecemleeb®³ee n³ee He´efleketÀue He´eflemeeoe uee petceeveCeeN³eeleerue l³ee veJnl³ee. l³eeb®³ee vesle=lJeeKeeueer ³ee mebmLesves DeveskeÀ ³eespevee ³eMemJeerefjl³ee jeyeefJeu³ee nesl³ee. cnCetve ie´ecemLeeb®³ee ceveeble mebmLes®³ee DeO³e#³ee, HeoeefOekeÀejer DeeefCe keÀe³e&keÀl³ee¥yeÎue DeefleMe³e Deeoje®eer YeeJevee nesleer. ³ee He´keÀuHeemeeþer mebmLesves HejosMemLe mebmLeskeÀ[tve Devegoeve efceUefJeuesues nesles, l³eemeeþer l³eebveer YekeÌkeÀce HeeþHetjeJee kesÀuee neslee. pej Demes efceUeuesues Devegoeve les p³ee keÀeceemeeþer efceUeues Deens, l³ee meeþer JeeHejlee Deeues veener, Je ³eespeves®eer DebceueyepeeJeCeer mebmLee keÀ© MekeÀueer veener, lej mebmLes®³ee veeJeueewkeÀerkeÀeme yeÆe ueeieuee Demelee. cnCetve ³ee De[®eCeerletve ceeie& keÀe{tve mebmLesHe´leer peveceevemeele Demeuesu³ee Deeoje®ee, mebmLes®³ee keÀe³ee&yeÎue JeeìCeeN³ee efJeMJeemee®ee GHe³eesie keÀ©ve I³eeJe³ee®es þjues DeeefCe þjuesueer 20 ìkeÌkesÀ ueeskeÀJeie&Ceer Jemetue keÀjC³eemeeþer He´YeeJeer GHee³e³eespevee keÀjC³ee®es þjues. ueeskeÀJeie&Ceer®eer Jemetueer keÀjC³eemeeþer Lees[emee DeeieUeJesieUe, veeefJeC³eHetCe& Je OekeÌkeÀeleb$eeb®ee HeefjCeecekeÀejkeÀ GHe³eesie keÀ©ve He´³elve keÀjC³ee®es þjues. Demes þjues keÀer, p³ee ie´ecemLeebvee ieeJee®³ee efMeJeejele neieCeoejerle®e meb[emeekeÀjerlee yemeC³ee®eer mebJe³e Deens DeMee efþkeÀeCeer Yeu³ee Heneìs mebmLes®³ee DeO³e#ee, meJe&HeoeefOekeÀejer Je ceesþ³ee mebK³esves keÀe³e&keÀlex [sjsoeKeue nesleerue, l³eeb®eer mebK³ee efkeÀceeve efo[Mes Demesue l³eebveer He´l³eskeÀ [yee IesTve ³esCeeN³ee ðeer/HegjÀ<eeme GHeefmLele mebmLes®³ee keÀe³e&keÀl³ee¥meceesj®e meb[eme keÀjC³eemeeþer Deecebef$ele keÀjeJe³ee®es. ³ee meYesceO³es keÀener Heg©<e keÀe³e&keÀl³ee¥veer mebYeeJ³e Oeeske̳ee®eer keÀuHevee DeO³e#eebvee ÐeeJeer cnCetve meebefieleues keÀer, ’ yesve meJeejs meJeejs ie´ecepevees lejHeÀLeer

Deceesves ceej KeeJee ceeìs leces keÀner jn³ee íes ! lees ke̳eejskeÀ cee HeCe KeeJet pe©jer ís. mee®ee keÀe³e&keÀlee& Desvespe keÀnJee³e.“ ( KeN³ee meeceeefpekeÀ keÀe³e&keÀl³ee&uee keÀOeer keÀOeer ceej osefKeue KeeJee ueeielees. lees®e Keje meeceeefpekeÀ keÀe³e&keÀlee& Demelees.) þju³ee He´ceeCes mebmLes®es HeoeefOekeÀejer DeeefCe keÀe³e&keÀlex SkeÀe Yeu³ee Heneìs l³ee ieeJee®³ee ieeJeefMeJeejele Demeuesu³ee neieCeoejerle npej Peeuesle. [yee IesTve meb[emeeuee ³esCeeN³ee He´l³eskeÀ ðeer Heg©<eeme

He´eleefJe&Oeer keÀjC³eeme ceppeeJe keÀjC³ee DewJespeer Deeceb$eCe osC³eele ³esT ueeieues. l³eecegUs [yee IesTve ³esCeeN³ee He´l³eskeÀ m$eer/Heg©<ee®eer ®eebieueer®e Heb®eeF&le Peeueer. [yee IesTve ³esCeejer J³eefkeÌle pemepeMeer Heg{s peele Demes lemes ieìe-ieìeleerue keÀe³e&keÀlex osefKeue l³eeb®ee Heeþueeie keÀ© ueeieues. l³eecegUs Yeu³ee Heneìs ieeJeele nuekeÀuueesU ceepeuee.

MesJeìer SkeÀe DeìerJej HeÀkeÌle l³ee®e efoJemeemeeþer meb[eme keÀjC³ee keÀjerlee ieeJeefMeJeeje®ee GHe³eesie keÀ© osC³ee®eer HejJeeveieer osC³eele Deeueer. He´eleefJe&Oeer DeeìesHetve [y³eemen meJe& ueeskeÀebvee ieeJe®eeJe[erJej efceìeRiemeeþer pecee nesC³eeme meebieC³eele Deeues. Heenlee Heenlee ieeJeeleerue meJe& ðeer/Heg©<e [y³eemen meYesuee npej Peeues.

Fleke̳ee mekeÀeUer mebmLes®³ee DeO³e#ee, HeoeefOekeÀejer efceìeRieuee npej Demeuesues Heentve ie´ecemLeeb®³ee DeeM®e³ee&uee HeejeJeej Gjuee veener. pecee Peeuesu³ee mecegoe³eele He´eleefJe&Oeerme iesu³eeJej Deeuesu³ee DevegYeJee®eer DeeHemeele kegÀpeyetpe meg© Peeueer. kegÀCeer Mejcesves, kegÀCeer veejepeer®³ee mJejele lej kegÀCeer efJeveesoeves SkeÀceskeÀebvee DeeHeeHeues DevegYeJe keÀLeve keÀjerle nesles.

Lees[³ee JesUeves meJe& ðeer/Heg©<e ie´ecemLe meYesmeeþer Deeu³ee veblej meYes®es keÀecekeÀepe meg© Peeues. meJe& ðeer/Heg©<e ie´ecemLe mebmLee DeO³e#eebkeÀ[s l³eeb®³ee mebmLes®³ee HeoeefOekeÀejer/keÀe³e&keÀlex ³eeb®³ee Dee®ejCee efJe©Oo veejepeer J³ekeÌle keÀ© ueeieues. DeMee leNnsves Yeu³ee Heneìs efceìeRie IesC³ee®es He´³eespeve efJe®ee© ueeieues. oJeb[er efHeìleele l³ee He´ceeCes He´eleefJe&Oeermeeþer vesuesu³eeb®es [yes JeepeJetve ie´eceHeb®ee³ele meom³e Je mejHeb®ee®³ee GHeefmLeleerle meYesuee meg©Jeele Peeueer. mebmLes®³ee DeO³e#eebveer DeeHeues DeeJeenveelcekeÀ Yee<eCe meg© kesÀues Je cnCeeu³ee ’efHe´³e

ie´eceJemeerDees, leceejs ueesieesves Deepes meJeejs meJeejs Deeceeje keÀe³e&keÀlee&Dees lejHeÀLeer Desceveer npesjer cee meb[eme keÀjJee ceeìs Deeceb$eCe DeeHeJee³ee Deev³egb Deves yeOeepe YeeF&-yenveesves Mejceveer ueeieCeer LeF& nMes. HeCe Lees[tkeÀ efJe®eej keÀjMees lee, leceves Ke³eeue DeeJeMes kesÀ, Deces DeeJet Hebieueg kesÀ³e efueOee nMes. lecee© ieeceveg JeeleeJejCe Deeveboce³eer jns, Deves jesie®eeUe Leer leece© j#eCe Lee³e Des ceeìs Deceejer mebmLee ojskeÀvee Oejceeb meb[eme yeeOeJeeveer ³eespeveeveg keÀece efueOeeue ís. HeCe Deceeje He´³elveesves leces keÀesF&ves Heve keÀoj

I do no that no human being will be truly happy unless he serves his less fortunate, fellow beings

31

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

keÀjer veLeer. HejosMe cee jnslee ueesieeveeb mebmLee Jeleer veeCeekeÀer³e mene³³e pes keÀece ceeìs cesUJesue ís ³es keÀece vener Lee³e lees Deceejer mebmLeeves Deves DeeHeCe ieeceveeb ueesiees veer yepeyeeyeoej Deves ieeb[e veeiejerkeÀ leoer kesÀ DeesUKeeCe Lejes. Deves YeefJe<³eceeb keÀesF&HeCe meeceeefpekeÀ keÀe³e& ceeìs DeeefLe&keÀ ceole keÀesF&veer Heemes Leer ceUMes vener.“ ( Deepe Heneìs Heemetve legce®³ee

ieeJeeleerue ðeer Heg©<eebvee ieeJeefMeJeejele He´eleefJe&Oeermeeþer iesu³eeJej p³ee iees<ìer cegUs ueppeemHeo $eeme menve keÀjeJee ueeieuee l³ee yeeyele ceer efoueieerj Deens. Hejbleg Lees[e efJe®eej keÀje, keÀer legce®³ee ueeskeÀeb®e Deejesi³e ®eebieue jneJe cnCetve He´l³eskeÀe®³ee Iejer meb[eme yeebOetve osC³ee®eer ³eespevee Deece®³ee mebmLesceeHe&Àle jeyeefJeC³ee®ee Deecner pees efJeOee³ekeÀ keÀe³e&ke´Àce jeyeefJeC³ee®ee He´³elve keÀjerle Deenesle, l³eeuee legcner ueeskeÀ keÀmeueer®e efkeÀcele osC³eeme le³eej veenerle. pej ³ee keÀe³e&ke´Àcee®eer DebceueyepeeJeCeer mebmLesves kesÀueer veener, lej p³ee HejosMeer mebmLesves legce®³ee ieeJeeleerue ueeskeÀeb®es Deejesi³e ®eebieues jeneJes DeeefCe jesiejeF& Heemetve legcne meJee¥®es j#eCe JneJes cnCetve DeeefLe&keÀ ceole efoueer l³eebvee DeeHeCe meJe& peCe yespeJeeyeoej DeeefCe cegKe& veeiejerkeÀ Deenesle Demes®e efometve ³esF&ue. cnCetve DeeHeCe ceuee meebiee keÀer DeeHeueer yespeJeeyeoej Je cetKe& cnCetve DeesUKe keÀ©ve ÐeeJe³ee®eer Deens keÀe³e ? DeeefCe lemes Peeues lej YeefJe<³eele kegÀþu³eener meeceeefpekeÀ keÀe³ee&meeþer keÀesCeleerner ceole efceUCeej veener ns ue#eele þsJee.) l³ee Heg{s Demesner cnCeeu³eele keÀer, ``Deves yeerpeer Jeele O³eeve jeKees yes-$eCe efoJemeceeb ojskeÀveer Heemes Leer 20 ìkeÌkeÀe veer jkeÌkeÀce ©.2000/- vener DeeHeJeeceeb DeeJes lees leceeje ieecevee ojskeÀ pei³eecee npeejes ueesieesves Yesiee keÀjer LeesF& ves.

HeCe yeenj meb[eme keÀjJee ceeìs He´efleyebOe keÀjJeeceeb DeeJeMes. Deepepe ojskeÀ kegÀìgbye He´cegKe Heemes Leer © 2000/- pecee LeJegb peesF&³es. Ke³eeue jeKees DeeHeCee ieececeeb ðeer³eesves cees[t {ekeÀerves `ueepe' Jee{Jet He[s ís, HeCe p³eejs meb[eme keÀjJee yeenj ³ee³e ís, l³eejs mebg nes³e ís ! leceejer `ueepeves'? leceeje Iejvees ðeer³ees Deves pegJeeve efokeÀjerDeesves [yee ueF&ves meb[eme ceeìs yenej ceeskeÀueMees, Descee veceves Mejce veLeer DeeJeleer? “ ( oesve leerve efoJemeele®e ceuee He´l³eskeÀekeÀ[tve 20 … jkeÌkeÀce ©.2000/pecee Peeuesues Heeefnpesle veenerlej legce®³ee ieeJeefMeJeejeleerue nieCeoejerle npeejes ueeskeÀebvee SkeÀef$ele keÀ©ve kegÀCeeueener yeensj meb[eme keÀjC³eeme

He´efleyebOe keÀjC³eele ³esF&ue ns ue#eele þsJee. DeeefCe ceuee meebiee DeeHeu³ee ieeJeele ðeer³eebvee DeeefCe cegueerbvee leeW[eJej Heoj IesTve ®esnje PeeketÀve efHeÀjeJeb ueeieleb veener lej IejeC³ee®eer Fppele peeles DeMeer DeeHeueer OeejCee Deens. HejbHeje Deens. HeCe pesJne legce®³ee ðeer³ee Je cegueer [yee IesTve meb[emeuee peeleele lesJne kegÀþs peeles legce®eer IejeC³ee®eer Fppele? DeMee yesie[³ee Fppeleer®³ee HejbHejeb®ee keÀe³e GHe³eesie? mJeleë®eer veener lej efkeÀceeve yee³ekeÀe cegueeR®eer lejer Fppele þsJee! ceuee ceeefnleer Deens He´l³eskeÀekeÀ[s ©.2000/- YejC³ee®eer #ecelee Deens DeeefCe cnCetve ceuee Deepe®³ee Deepe meieU³eebveer mJeleë®eer ueeskeÀJeie&Ceer pecee kesÀu³ee®es Heene³e®es Deens. l³ee efMeJee³e ³ee ieeJeeletve ceer ceePee cegkeÌkeÀece nueJeCeej veener. ) mebmLes®³ee DeO³e#ee Je l³eeleerue HeoeefOekeÀejer Je keÀe³e&keÀlex ns ieYe&Þeerceble Demetve l³eebvee mebmLes®es keÀe³e& ®eebieues Deens ns oMe&efJeC³ee keÀjerlee ueeskeÀJeie&Ceer®eer jkeÌkeÀce mJeleë Jeie&Ceer keÀe{tve He´keÀuHe HetCe& keÀjlee Deeuee Demelee. l³ee ¢<ìerves efJe®eejner Peeuee neslee. Hejbleg mebmLes®³ee DeO³e#ee n³ee He´eceeefCekeÀ Je me®®³ee meceepemesefJekeÀe Deensle l³eecegUs l³eebveer DeeHemeele Jeie&Ceer keÀe{tve He´keÀuHe HetCe& keÀjC³eeme þece vekeÀej efouee neslee. ueeskeÀJeie&CeercegUs ueeskeÀeb®³ee Dee®eej efJe®eejele HeÀjkeÀ He[lees, l³eebvee l³eeb®ee keÀener Hewmee l³eele Deens cnCetve, les efìkeÀJetve þsJeC³eele mJeejm³e Demeles, peJeeyeoejer®eer YeeJevee Je=OoeRiele nesles.

SKeeoer mebmLee DeO³e#³ee Demeener efJe®eej keÀ© MekeÀueer Demeleer keÀer, 80 … Devegoevee®³ee jkeÌkeÀces®ee ueyee[erves efJeefve³eesie keÀ©ve l³ee®e HewMeele ne meb[emee®ee He´keÀuHe HetCe& keÀ©ve mebmLesmeebsyele mJeleë®eer osefKeue Heeþ LeesHeìtve Iesleueer Demeleer. Hejbleg efJeMJemle mebkeÀuHeves®ee O³eeme Iesleuesuee me®®ee efJeMJemle Demes ke=Àl³e keÀOeerner keÀjCeej veener. meoj®³ee mebmLee DeO³e#³eebveer DeeHeu³ee efpeÎerletve, efJeOee³ekeÀ meeceeefpekeÀ YeeJevesletve, mJeleë Je DeeHeu³ee keÀe³e&keÀl³eeb&keÀ[tve pes keÀece keÀ©ve Iesleues. l³eecegUs l³eeb®³ee mebmLes®es, veeJe ceesþs Peeues. ns l³eeb®es He´³elve DevegkeÀjCeer³e Demes®e Deensle. ö Sce. Deej. yeeuetjkeÀj, HeCepeer, ieesJee

A good leader takes a little more than his share of the blame, a little less than his share of credit

32

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

ceefnuee ceb[Uebvee mene³³ekeÀ Devegoeve

³ees

pevesDebleie&le efceUCeejs HeÀe³eos - ceefnueebvee J³eeJemeeef³ekeÀ He´efMe#eCe osTve l³eebvee mJeeJeuebyeer yeveefJeC³eemeeþer Je mJeleë®ee J³eJemee³e megª keÀjC³eemeeþer mene³³ekeÀ Devegoeveele efoues peeles. keÀesCeleerner veeWoCeerke=Àle DevegYeJeer ceefnuee ceb[Us efkebÀJee mJe³ebmesJeer mebmLeeb He´efMe#eCe keWÀês ®eeueJet MekeÀleele. He´efMe#eCe keWÀê megª keÀjC³eemeeþer mebmLesuee ªHe³es 28,500 DeveeJeleea Ke®ee&meeþer Devegoeve efoues peeles Je meoj jkeÌkeÀce ³eb$emeecegie´er Kejsoermeeþer lemes®e KesUles Yeeb[Jeueemeeþer efoueer peeles. megceejs 30 ceefnueebvee 6 ceefnv³eebmeeþer J³eeJemeeef³ekeÀ He´efMe#eCe efoues peeles Je ³eemeeþer l³eebvee ª. 75 ceeefmekeÀ efJeÐeeJesleve efoues peeles. He´l³eskeÀ mene ceefnv³ee®es He´efMe#eCe me$e J³eJeefmLeleHeCes jeyeefJeC³eemeeþer mebmLesuee ª. 21,500 DeeJeleea Ke®e& cnCetve Devegoeve efoues peeles Je ³eele efveoxMekeÀeb®es Heieej, He´efMe#eCeeL³ee¥®es ceeveOeve, keÀ®®ee ceeue Kejsoer Je Flej Ke®ee&®ee meceeJesMe Demelees. DeMeer DeHes#ee Demeles keÀer, He´l³eskeÀ He´efMe#eCe me$eele HekeÌke̳ee ceeuee®³ee efJeke´ÀerHeemetve GlHevve efceUefJeues peeJes Je l³eeletve Heg{erue keÀ®®ee ceeue KejsoerJejerue Ke®e& YeeieefJeuee peeJee. meoj ³eespevesKeeueer mJe³ebmesJeer mebmLee JesieJesieȳee J³eJemee³eele He´efMe#eCe keWÀês megª keÀª MekeÀleele. Goe. HeÀueeslHeeove, jsMeerce GÐeesie, YeepeerHeeuee GlHeeove Je ke=Àef<emebyebOeer J³eJemee³e, yeentueer Je KesUCeer le³eej keÀjCes, yeeìerkeÀ He´efMe#eCe, YejlekeÀece, efHekeÀes Je HeÀe@ue ueeJeCes, yeskeÀjer GlHeeove, HeeHe[-cemeeuee le³eej keÀjCes, jsef[Dees Je ìer.Jner. ogªmleer, efJepes®³ee GHekeÀjCeeb®eer ogªmleer, mkegÀìj Je mee³ekeÀue ogªmleer, ueIeguesKeve Je ìbkeÀuesKeve He´efMe#eCe Fl³eeoer. ³eespeves®es ueeYeOeejkeÀ keÀesCe Demeleerue 1) DeeefLe&keÀ¢<ìîee keÀcekegÀJele kegÀìgbyeeleerue ceefnuee ³ee ³eespevesleerue He´cegKe ueeYeeLeea Deensle.

2) veeWoCeerke=Àle mJe³ebmesJeer mebmLeebmeeþer Keeueerue Deìer Deensle.

1. Yeejleer³e mebmLee veeWoCeer DeefOeefve³ece 1860 DevJe³es Je meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle keÀe³eoe 1950 vegmeej veeWoCeer Peeuesueer DemeeJeer.

2. mene³³ekeÀ Devegoevee®eer ceeieCeer keÀjC³eeHetJeea meeOeejCeleë efkeÀceeve oesve Je<e& ns ceb[U efm$e³eeb®³ee keÀu³eeCee®³ee #es$eele keÀe³e& keÀjerle Demeues Heeefnpes.

3) mebmLee DeeefLe&keÀ megefmLeleerle Demeueer Heeefnpes.

4) He´efMe#eCe keWÀê DeLeJee meecegefnkeÀ mJe³ebHeekeÀ ie=n ®eeuet keÀjC³eemeeþer megefJeOee meeOeve meecegie´er Demeueer Heeefnpes Je DevegYeJeer keÀce&®eejer Demeues Heeefnpesle.

5) HeÀe³eÐeemeeþer ceb[U ®eeueefJeues peele vemeeJes. He´efMe#eCeeLeea ceefnues®³ee kegÀìgbyee®es GlHevve DeeefLe&keÀ ¢<ìîee ceeieemeJeieea³eeb®³ee GlHevvee®eer peer jkeÌkeÀce Meemeveeves þjJetve efouesueer Deens l³ee jkeÀcesMeer peemle Demet ve³es. ³eespeves®es HeÀe³eos keÀmes efceUJeeJesle ³eeyeeyele®eer keÀe³e&HeOoleer - DeeefLe&keÀ o=<ìîee keÀcekegÀJele Je ogye&ue IeìkeÀeleerue ceefnueebvee J³eeJemeeef³ekeÀ He´efMe#eCe I³eeJe³ee®es Demesue DeMee ceefnueebvee ³ee ³eespevesDebleie&le ceev³elee efceUeuesu³ee ceefnuee ceb[UekeÀ[s Depe& keÀjCes iejpes®es Deens. efveJe[ meefceleerceeHe&Àle J³eJemee³e He´efMe#eCeemeeþer He´JesMe efouee peelees. p³ee veeWoCeerke=Àle mJe³ebmesJeer mebmLeebvee J³eeJemee³eerkeÀ He´efMe#eCe keWÀê megª keÀjeJe³ee®es Self-reverence, self-knowledge, and self-control are the three things that lead life to sovereign power

33

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Demesue DeMee mebmLesves efJenerle vecegv³eeleerue Depe& efpeune ceefnuee Je yeeue keÀu³eeCe DeefOekeÀejer ³eeb®eskeÀ[s keÀjCes iejpes®es Deens. keÀesCeekeÀ[s Je keÀMeeHe´keÀejs Depe& keÀjeJee - efpeune ceefnuee Je yeeue keÀu³eeCe DeefOekeÀejer ³eeb®eskeÀ[s efJenerle vecegv³eele leerve He´leerle veeWoCeerke=Àle mJe³ebmesJeer mebmLesves Depe& keÀjCes DeeJeM³ekeÀ Deens.

Depe& kesÀu³eeveblej efkeÀleer efoJemeeble Gllej efceUsue - 30 efoJemee®es Deele. cebpetj Devegoevee®eer SketÀCe jkeÌkeÀce - He´efMe#eCe keWÀê megª keÀjleevee ceev³elee He´eHle mebmLesuee ªHe³es 28,500 DeveeJeleea Ke®ee&meeþer Devegoeve efoues peeles Je meoj jkeÌkeÀce ³eb$emeecegie´er Kejsoermeeþer lemes®e KesUles Yeeb[Jeueemeeþer efoueer peeles. megceejs 30 ceefnueebvee 6 ceefnv³eebmeeþer J³eeJemeeef³ekeÀ He´efMe#eCe efoues peeles Je ³eemeeþer l³eebvee ª. 75 ceeefmekeÀ efJeÐeeJesleve efoues peeles. He´l³eskeÀ mene ceefnv³ee®es He´efMe#eCe me$e J³eJeefmLeleHeCes jeyeefJeC³eemeeþer mebmLesuee ª. 21,500 DeeJeleer& Ke®e& cnCetve Devegoeve efoues peeles. 

ceefnuee ceb[Uebvee mene³³ekeÀ Devegoeve ³eespevee Depee&®ee vecegvee (Depe&oejeves YejeJee) ceefnuee ceb[Ue®es veeJe ceb[Ue®es mebef#eHle HegJe&Je=lle, efle®eer GefÎ<ìîes Je keÀe³e& ³ee®es JeCe&ve jep³e mejkeÀejkeÀ[tve ceev³elee efceUeueer Deens keÀe ? ceb[Ue®eer Yeejleer³e mebmLee veeWoCeerDeefOeefve³ece 1860 DevJe³es veeWoCeer keÀjC³eele Deeueer Deens keÀe ? ceb[Ue®es J³eJemLeeHeve jep³e Meemeve efkebÀJee mLeeefvekeÀ ceb[U ³ee®es keÀ[tve kesÀues peeles keÀe ? ¿ee He´keÀuHeeuee Flej keÀesCel³eener MeemekeÀer³e efkebÀJee DeMeemekeÀer³e mebmLeskeÀ[tve ceole efceUC³ee®eer Meke̳elee Deens keÀe ? Demeu³eeme l³eeb®eer veeJes DeeefCe He´l³eskeÀ mebmLesves osC³eemeeþer He´mleeefJele kesÀuesu³ee mene³³ee®eer jkeÌkeÀce veceto keÀje.

De. He´keÀuHee®ee SketÀCe Deboeefpele Ke®e& ye. GJe&efjle Ke®e& p³eeceOetve YeeieefJeC³ee®es ³eespeues Deens lees meesme& keÀ. jep³e Meemeveeves ÐeeJe³ee®eer Devegoevee®eer jkeÌkeÀce He´mleeefJele keWÀêemeeþer peeiee GHeueyOe Deens keÀe ? Demeu³eeme leHeMeerue ÐeeJee. keWÀê ®eeueefJeC³eemeeþer keÀce&®eejer Jeie& Je Flej ³eesi³e l³ee megefJeOee GHeueyOe Deensle keÀe ? Demeu³eeme leHeMeerue ÐeeJee. pees[eJe³ee®eer keÀeieoHe$es / efJeJejCeHe$es ³ee®eer ³eeoer De) ceb[Ue®eer GefÎ<ìîes Je keÀe³e& ³eeb®es mebef#eHle JeCe&ve ye) ceb[Ue®eer Ieìvee keÀ) meom³ee®³ee veeJeemen J³eJemLeeHeve ceb[Ue®eer Ieìvee Deieoer DeueerkeÀ[®³ee GHeueyOe Jeeef<e&keÀ DenJeeuee®eer He´le F) ueeYeeLeea efm$e³eeb®eer ³eeoer GYeejC³eele ³eeJe³ee®³ee He´mleeefJele keWÀêe®ee HetCe& leHeMeerue, ÐeeJe³ee®es He´efMe#eCe, l³ee®ee keÀeueeJeOeer, mLeeefvekeÀ The poor man seeks food, the rich man, appetite

34

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

GÐeesie OebÐeeyejesyej kesÀuesueer J³eJemLee, efveJe[ meefceleer®³ee meom³ee®eer veeJes F. HeÀ) ceb[Ue®³ee iesu³ee oesve Je<ee&leerue pecee Je Ke®ee&®es mebHetCe& efJeJejCe He$e DeeefCe meveoer uesKeeHeeueeves He´ceeefCele kesÀuesu³ee leeUsyeboe®eer He´le. mener /(þUkeÀ De#ejeleerue veeJeemen) Heoveece keÀe³ee&ue³eerve efMekeÌkeÀe Depee&®³ee meesyele pees[eJe³ee®eer keÀeieoHe$es 1. ³eespeves®ee efJeefnle vecegv³eeleerue Depe& 2. mebmLee veeWoCeer 1860 Je 1950 ®eer He´ceeCeHe$es 3. uesKeeHeefj#eCe DenJeeue (oesve Je<ee&®ee) 4. Jee<eeakeÀ DenJeeue oesve Je<ee&®ee 5. keÀe³e&keÀejCee®eer ³eeoer 6. ueeYeeLeea®eer ³eeoer (Je³e, efMe#eCe, peele, GlHevve Je Hellee) 7. keÀe³e&keÀejCeer®ee þjeJe 8. peeies®ee leHeMeerue (vekeÀeMee, Yee[sJeepeJeer He´ceeCeHe$e, keÀjejveecee, meeleyeeje®ee Gleeje) 9. keÀce&®eejer ³eeoer Je l³eeb®eer Hee$eHe´ceeCeHe$es 10. yeBkeÀ ye@uesvme meefì&efHeÀkesÀì (oesve ceefnv³ee®³ee Deeleerue) 11. He´efMe#eCe yebo Peeu³eeJej pe[ mebie´n Meemeveeme Hejle keÀjC³ee®es keÀe³e&keÀejCeer®es nceerHe$e 12. He´efMe#eCeemeeþer peer ³eb$e meecegie´er keÀe³ee&ue³eerue HeÀefve&®ej Kejsoer keÀjCeej Deensle l³ee®eer ojHe$ekesÀ 13. He´efMe#eCeemeeþer nesCeeje Deboepes Ke®ee&®ee leHeMeerue.

14. ³ee HetJeea ³ee mebmLes®³ee ogmeN³ee He´efMe#eCeeme ceev³elee efoueer Deens keÀe³e 15. ³ee®e mebmLes®es oesve efkebÀJee l³eeHes#ee peemle He´mleeJe Deensle keÀe³e 16. ³ee®e ieeJeele ogmejs ceev³elee He´eHle He´efMe#eCe keWÀê Deens keÀe³e 17. He´efMe#eCe efkeÀleer me$e ®eeuesue 18. mebieCekeÀ He´efMe#eCe osCeeN³ee mebmLesme ª.28,500 Hes#ee peemle DeveeJeleea Devegoeve efceUCeej veener, mebieCekeÀ Kejsoermeeþer ueeieCeeje peeoe Ke®e& keÀjC³eeme le³eej Demeu³ee®es mebmLes®es nceerHe$e.

19. mebieCekeÀ He´efMe#eCe IesCeejer ceefnuee F³ellee oneJeer Heeme efkebÀJee l³eeHes#ee peemle efMe#eCe Peeues Demeu³eeyeeyele®es He´ceeCeHe$e.

- meew. De©Cee ceesjs, cegbyeF& A contended man even though poor is happy: a discontended man though rich is unhappy

35

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

The Ministry of Social Justice & Empowerment, Government of India, New Delhi The Ministry of Social Justice & Empowerment is entrusted with the welfare, social justice & empowerment of disadvantaged and marginalised section of the society viz, Scheduled Caste, Backward Classes, Persons with Disabilities, Aged Persons, and victims of Drug Abuse etc.

Basic objective of the policies, programmes, law and institution of the Indian welfare system is to bring the target groups into the main stream of development by making them self-reliant Brief History In the year 1985-86, the erstwhile Ministry of Welfare was bifurcated into the Department of Women and Child Development and the Department of Welfare. Simultaneously, the Scheduled Castes Development Division, Tribal Development Division and the Minorities and Backward Classes Welfare Division were moved from the Ministry of Home Affairs and also the Wakf Division from the Ministry of Law to form the then Ministry of Welfare.

Subsequently, the name of the Ministry was changed to the Ministry of Social Justice & Empowerment in May, 1998. Further, in October, 1999, the Tribal Development Division had moved out to form a separate Ministry of Tribal Affairs. In January, 2007, the Minorities Division along with Wakf Unit have been moved out of the Ministry and formed as a separate Ministry and the Child Development Division has gone to the Ministry of Women & Child Development.

The Ministry is under the Charge of Hon’ble Minister Smt. Meira Kumar since 24th May 2004. Smt. Subbulakshmi Jagadeesan joined this Ministry as Hon’ble Minister of State on 26th May 2004.

Mandate The mandate of the Ministry is to empower the persons belonging to Scheduled Castes, Backward Classes, Persons with Disabilities and other target groups who have been historically on the fringes of the society or in the danger of being marginalized due to various socio-economic forces.

Subjects allocated to the Ministry The wise approve anything after scrutiny, whereas fools are led by others’ opinions

36

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

 Social Welfare: Social Welfare Planning, Project formulation, research, evaluation, statistics and training.  Conventions with other countries in matters relating to social defence and references from United Nations Organisation relating to prevention of crime and treatment of offenders.  Institutional and non-institutional services for the care and development of children in need including orphans and orphanages.  Education, training, rehabilitation and welfare of the physically and mentally handicapped.  National Institute for the Physically Handicapped and Mentally Retarded  Rehabilitation of the persons with disabilities and rehabilitation of the mentally ill.  National Centre for the Blind including the Central Braille Press, Dehra Dun, Training Centre for the Adult Deaf, and School for the partially deaf children, Hyderabad; Model School for Mentally Retarded Children, New Delhi and other national institutes.  Social and Moral Hygiene Programme  Beggary  Research, evaluation, training, exchange of information and technical guidance on all social defence matters.  All matters relating to alcoholism and substance (drug) abuse and rehabilitation of addicts/families.  Promotion of efforts including voluntary efforts to ensure the well being of the older persons.  All matters relating to prohibition.  Educational and social welfare aspects of drug addiction  Charitable and religious endowments pertaining to subjects allocated to this Ministry.  Promotion and development of voluntary effort on subjects allocated to this Department.  National Institute of Social Defense  National Institute for the Physically Handicapped, New Delhi  National Institute for the Orthopaedically Handicapped, Kolkata  National Institute of Rehabilitation, Training and Research, Cuttack  National Institute for the Mentally Handicapped, Secunderabad  Ali Yavar Jung National Institute for the Hearing Handicapped, Mumbai  National Institute for the Visually Handicapped, Dehradun  National Handicapped Finance and Development Corporation, Faridabad The fruit of prayer is faith. The fruit of faith is love. The fruit of love is service. The fruit of service is peace

37

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

 Artificial Limbs Manufacturing Corporation of India, Kanpur  The Rehabilitation Council of India Act, 1992 (34 of 1992) and Rehabilitation Council constituted thereunder.  The Persons with Disabilities (Equal Opportunities, Protection of Rights and Full Participation) Act, 1995 (01 of 1996).  The National Trust for Welfare of Persons with Autism, Cerebral Palsy.  Mental Retardation and Multiple Disabilities Act, 1999 (44 of 1999).  Chief Commissioner for Disabilities.  Scheduled Castes and other Backward Classes including scholarships to students belonging to such Castes and Classes.  National Commission for Scheduled Castes.  Development of Scheduled Castes and other Backward Classes.

Note:The Ministry of Social Justice and Empowerment will be the nodal Ministry for overall policy, planning and coordination of programmes of development of Scheduled Castes and Other Backward Classes. In regard to sectoral programmes and schemes of development pertaining to these communities, policy, planning, monitoring, evaluation etc as also their coordination will be the responsibility of the concerned Central Ministries, State Governments and Union Territory Administrations. Each Central Ministry and Department will be the nodal Ministry or Department concerning its sector.  Reports of the Commission to Investigate into the conditions of Backward Classes  National Commission for Safai Karamcharis and all matters pertaining thereto 

Implementation of the Protection of Civil Rights Act, 1995, and the Scheduled Castes and the Scheduled Tribes (Prevention of Atrocities) Act, 1989, excluding the administration of criminal justice in r gard to offences in so far as they relate to Scheduled Castes. 

Courtusy The Ministry of Social Justice & Empowerment, Government of India, New Delhi

Only those who have the patience to do simple things perfectly will acquire the skill to do difficult things easily

38

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008 Circular No. F-1-31/2006-Cdn..

Government of India Ministry of Social Justice & Empowerment

Shastri Bhawan, New Delhi Dated : 21.3.07 All the Secretaries in charge of welfare of Scheduled Castes / Other Backward Classes / Persons with Disabilities and Social Defence (Welfare of Elderly Persons and Victims of Drug Addiction)

Sub.: Streamlining the procedures for grant in aid to NGOs under various schemes/ programmes of the Ministry

1.

I am directed to say that the Ministry of Social Justice & Empowerment is implementing various schemes/programmes through non-governmental organizations and releases grant in aid to them based upon the inspection reports/recommendations from the States/UTs. (See format of recommendations) The details of such schemes are as follows :-

i.

Scheme of Grant in Aid to Voluntary Organisations Working for Scheduled Castes

ii.

Scheme of Assistance to Voluntary Organisations for the Welfare of Other Backward Classes

iii.

Deendayal Disabled Rehabilitation Scheme

iv.

An Integrated Programme for Older Persons

v.

Scheme for Prevention of Alcoholism and Substance (Drugs) Abuse

vi.

Assistance to Voluntary Organisations for General Grant in Aid in the field of Social Defence

2.

The need for streamlining the procedures for implementation of these schemes has been under consideration of the Ministry. At present recommendations of the State Governments are received separately in individual cases. In several cases they tend to get delayed resulting in late release of funds to the implementing agencies.

Instances of non-release of funds due to non-receipt of such recommendations or receipt of recommendations at the fag end of the financial year have also been He who has injured thee was either stronger or weaker. If weaker, spare him. If stronger, spare yourself

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

39

noticed. Besides disrupting the smooth implementation of programmes, these stand in the way of sound utilization of budgetary allocations. It is also found to be needlessly time-consuming and cumbersome for the Ministry to follow individual proposals with the State Governments. Another aspect has been concentration of NGOs in some areas resulting in several others remaining neglected and unserved.

Possibilities of duplication of services also remain. All these suggest a need for greater decentralization and streamlining of the existing systems and procedures.

3.

The Ministry has decided that the process of allocation of funds and sanction would be decentralized with greater involvement of States so that better linkage between the NGOs and their projects with the ground situation may be ensured. Besides, this should also help in addressing the problem of regional imbalance in terms of funding to the NGOs for supporting the voluntary efforts in service deficient areas.

4.

After due consideration the following decisions have been taken:

4.1 In the beginning of the financial year, the Ministry would indicate the notional allocation of funds to the States and UTs; they in turn would submit their consolidated recommendations within those allocations and within a stipulated timeframe i.e. by 30th June of every year.

4.2 While formulating recommendations, the States/UTs would prioritize their recommendations considering the needs of different areas and balancing both the on-going as well as the new cases. While priority would need to be given to continuing projects, their gradual tapering/phasing out may be necessary in some cases to consider fresh needs.

4.3 To facilitate timely decisions at their level, the State/UT is requested to constitute multi-disciplinary “Grant in Aid Committees for supporting the Voluntary Organisations” with the following suggested composition:

i

Principal Secretary/Secretary of the State

Departments looking after the welfare of

SC/OBC/SD/Disabilities Chairperson

Two other Secretaries from the State Government

ii

considering their relevance for the subject Member

Three experts/reputed NGOs from the State/UT

iii

to be nominated by the Chairperson Member

Additional Secretary/Joint Secretary/Director

iv

Success is the child of two very plain parents - punctuality and accuracy

40

Je<e& 1 ues ď ł DebkeĂ&#x20AC; 1 ď ł petuew 2008 Welfare/Social Welfare of the State Govt Member Secretary

In States where the welfare of SC/OBC/Persons with Disabilities and subjects relating to Social Defence are dealt with by different Departments, separate Committees may be constituted.

4.4 The Committee would examine ground functioning and suitability of the NGOs for continuation of grants through its field officers. Various schematic guidelines and norms as well as the standardized formats for inspection for field functionaries would continue to remain valid as before. Their proposals would be submitted with all supportive documents as at present. However, all the proposals should be submitted in one lot and indicating the inter-se priority. In case of non indication of such priority this would be taken as per the seriatim number of the recommendation.

The recommendation for arrear grants of ongoing projects shall not be considered unless there is a specific recommendation of the State Government for release of grants in aid for the current financial year.

4.5 While forwarding new cases the State/UT should ensure that proposals from service deficient areas are accorded priority, as the Screening Committee of the Ministry for screening of the new cases would take this into consideration along with the other prescribed guidelines.

4.6 Based on the recommendation received from the States the Ministry would process State-wise releases as per the approved norms. Wherever felt necessary the Ministry would get field inspection conducted by its own agencies. However, this would be done only in cases of necessity. The releases to the NGOs for the whole financial year shall now be made in one instalment.

4.7 All the transactions for Rs.10,000/- and above and payments relating to manpower would have to be made only by cheque/bank draft by the grantee institution.

5.

It is requested that the Grant in Aid Committee be constituted immediately and proposals be submitted to the Ministry in the enclosed format for release of funds within the entitlement of the State by 30th June, 2007 for further processing releases to the NGOs at the level of the Ministry for the year 2007-08. Lists of the NGOs from your State/UT with the amount of the grant released in the years 2005-06 and 2006-07 are enclosed for facilitating reference.

Yours sincerely, (Arbind Prasad) Joint Secretary to the Govt. of India A word and a stone once launched cannot be recalled

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

41

Copy to :1.

All State/UTs Chief Secretaries

2.

All Joint Secretaries/Joint Secretary & Financial Advisor/DDG/CCA Ministry of Social Justice & Empowerment

3.

All Directors/Deputy Secretaries/Under Secretaries/Section Officers in the Ministry

4.

PS to Hon’ble Minister for Social Justice & Empowerment

5.

PS to Hon. Minister of State for Social Justice & Empowerment

6.

PPS to the Secretary/PS to the Additional Secretary

7.

Guard File FORMAT FOR RECOMMENDATION

1.

Total notional allocation in 2007-08

:

A.

Amount recommended in continuing cases

: (No. of cases). Detailed list enclosed

Amount recommended in new cases

: (No. of cases). Detailed list enclosed :

B.

The cases recommended in the enclosed lists have been considered by the Grant in aid Committee of the State/UT Detailed List ‘A’ Continuing Cases Sr. No. Name of the Organisation Amount recommended

(Rs. in lakhs) 1.

2.

3.

Detailed List ‘B’ New Cases Sr. No. Name of the Organisation Amount recommended

(Rs. in lakhs) 1.

2.

3.

Total “A” + “B” Failure is instructive. The person who really thinks learns quite as much from his failures as from his successes

42

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

List of documents to be attached : 1.

Application in prescribed format

2.

Audited Accounts, Annual Report and Utilisation Certificate for the previous year

3.

Memorandum of Association (only in new cases & event of change)

4.

Certificate of Registration under the Societies Registration Act, 1860 (only in new cases)

5.

Certificate of Registration under Section 52 of PWD Act, 1995 in case of proposal relating to welfare of disabled.

F. No. 1-31/2006-Cdn. Government of India Ministry of Social Justice & Empowerment Shastri Bhawan, New Delhi Dated : 22.3.07 To The Non-Governmental Organisations

Sub.: Streamlining the procedure for grant in aid schemes under the Ministry

Sir/Madam, 1.

As you are aware that the Ministry sanctions Grant in Aid to large number of NGOs all over the country working in schemes relating to the welfare of the Scheduled Castes, Other Backward Classes, Disabled, Elderly and Victims of Substance Abuse.

2.

The Ministry has experienced that the proposals from the States/UTs are received in piecemeal manner and in many cases there is delay in receipt of States recommendations and inspection reports causing consequent delay in processing of cases and release of funds to the NGOs.

3.

To overcome the above difficulties it has now been decided that there is a need for streamlining the procedure of sanction of grant in aid to the NGOs by making some procedural changes. Accordingly, a decision has been taken in the Ministry that from the next financial year i.e. 2007-08, the Ministry would communicate Power is like alcohol; the faster it is consumed, the more quickly it affects the brain

43

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008 State-wise notional allocation under all its NGO schemes to the States/UTs.

4.

The States and UTs would consider the cases of NGOs (both ongoing and new ones) in the Grant-in-aid Committee to be constituted in their States/UTs, for which necessary directions have already been issued to the all the States/UT Government.

The State Government would thereafter submit their recommendations within the notional allocation as per the priority.

5.

Once the proposals along with the recommendations of the State Government are received in the Ministry, the same shall be processed as was being done earlier.

6.

It is, therefore, requested that the above decision of the Ministry may be noted for future and no proposal should be sent directly to the Ministry. In case any proposal of the NGOs are received directly, the same shall not be entertained and returned to the State Government for processing as per the norms.

Yours faithfully,

With best compliments from

Sampat Pote Mobile: 9867418188

SAI TOURS & TRAVELS

Innova, Tavera, Qualis, Sumo, Indica, Indigo, Bus & Mini Bus (A/c. & Non. A/c. Service on Hire Basis) Behind Hanuman Mandir, Ghodbunder Road, Patlipada, Thane.

Tel.: 022 - 2586 1283 Anger is momentary madness, so control your passion or it will control you

44

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

De[®eCeerleu³ee ceefnueebmeeþer®eer

`mJeeOeej' ³eespevee

Yee

jleer³e kegÀìgbye meeceeefpekeÀ mebmLee ceeveues peeles. l³eeletve efceUCeeN³ee YeeJeefvekeÀ Je He´l³e#e ceoleer kegÀìgbyeeleerue yeensj®³ee meom³eebveener efou³ee®es keÀUles. kewÀkeÀoe, DeJeIe[ efmLeleerleu³ee ceefnues®³ee iejpeeb®ee efJe®eej keÀjC³eele ogue&#e nesles. Keeme keÀªve, DeMee ðeer³ee p³ee efJeOeJee, Heefjl³ekeÌlee, ìeketÀve efouesu³ee, HetJe& kewÀoer, ueQefiekeÀles®³ee ogªHe³eesieeleu³ee Je iegv¿eeleu³ee yeUer, JesM³eeJeml³eeletve JesM³ee J³eJemee³e keÀjCeeN³ee Je l³eeletve cegkeÌle kesÀuesu³ee, yeensj He[uesu³ee, efvejeefÞele, vewmeefie&keÀ DeeHelleercegUs - Hetj, ®eke´Àer³e JeeoU, YetkebÀHe, ceeveefmekeÀ ªiCe, Deeflejske̳eeb®³ee efnbmes®³ee yeUer F. yengoe, peJeU®³ee efkebÀJee ogjeJeuesu³ee kegÀìgbyeekeÀ[tve ceole vemeuesu³ee, p³eeb®³ee kegÀìgbyeebvee®e ceole keÀje³e®es DeeefLe&keÀ mLew³e& veener, SkeÀ$e meb³egkeÌle kegÀìgbyee®³ee cees[keÀ[erves, keÀcekegÀJele m$eer³eebyeeyele meeceeefpekeÀ De[er, keÀue Je cegu³eefnvelee ner keÀejCes. keÀener JesUe meceepe®e DeMee m$eer³eebvee l³eebvee DeceeveJeer³e peieC³eemeeþer Yeeie Hee[lees. yengoe, $eemeeleu³ee Demegjef#ele m$eer³ee, efYekeÀejer efkebÀJee JesM³eJ³eJemee³ee®ee l³eeb®³ee Je l³eeb®³ee DeJeuebefyele cegueebmeeþer DeeOeej Iesleele. Je=OoeHekeÀeueie=ns, DeuHekeÀeefuekeÀ ie=ns, veejer efvekesÀleve F. jep³ee®³ee mebmLeeb®ee DeMee m$eer³eebvee efkeÀjkeÀesU De[®eCeerle Deieoer®e ce³ee&efole DeeOeej efceUlees. cnCetve `mJeeOeej' ³eespevee DeeKeC³eele Deeueer Demetve, leer DeefOekeÀ ueJeef®ekeÀ Je veeefJeC³eHetCe& He´keÀejs, JesieJesieȳee He´keÀej®³ee ceefnueeb®³ee iejpee YeeieefJeles. mJeeOeej ³eespevee DeJeIe[ HeefjefmLeleerleu³ee efJeMes<e Demegjef#ele m$eer³eeb®³ee mebyebOeele Iejiegleer HeeefJe$³eele Je me®eesìer®³ee ceeiee&ves keÀe³e&jle Deens.

GefÎ<ìîes ö 1) De[®eCeerleu³ee HeefjefmLeleerle Demeuesu³ee, Je meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ DeeOeej vemeuesu³ee, keÀcekegÀJele m$eer³ee Je cegueeR®³ee [eske̳eeJejerue íle, Devve Je Jeðes ³ee He´eLeefcekeÀ iejpee HegjefJeCes. 2) DeMee m$eer³eebvee YeeJeefvekeÀ DeeOeej Je meuuee osCes. 3) JeeieCetkeÀer®³ee He´efMe#eCeeÜejs l³eeb®es efMe#eCe, ceeefnleer, keÀewMeu³e, J³eefkeÌlecellJeele Jee{ Je efJekeÀemeeves l³eeb®es meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ HegveJe&meve keÀjCes. 4) MeemekeÀer³e Je efyeiej MeemekeÀer³e efJeYeeiee®³ee Flej mebmLeeb®³ee vesì mebHekeÀe&letve iejpet m$eer³ee Je cegueeRmeeþer J³eefkeÌle J³eefkeÌle DeeOeejerle efJeefMe<þ JewÐekeÀer³e, keÀe³eosefJe<e³ekeÀ Je Flej ceole Je Heeefþby³ee®eer J³eJemLee keÀjCes. 5) mebkeÀìkeÀeueerve ðeer³eebmeeþer nsuHeueeF&ve HegjefJeCes efkebÀJee Flej megefJeOee HegjefJeCes. DeMee mebkeÀìkeÀeueerve m$eer³eeb®³ee ceole Je HegveJe&meveemeeþer DeeJeM³ekeÀ l³ee mesJee HegjefJeCes. ueeYeeLeea J³ekeÌleer ö 1) kegÀìgbyeeves Je veeleueieeves ogue&ef#ele kesÀuesu³ee Je leMee®e efvejeOeej Oeeefce&keÀ efþkeÀeCeer mees[tve efouesu³ee vee[JeCetkeÀer®³ee yeUer þjuesu³ee m$eer³ee, 2) legªbieeletve cegkeÌle Peeuesu³ee HeCe kegÀìgbyee®ee DeeOeej vemeuesu³ee

Failures are divided into two classes - those who thought and never did, and those who did and never thought

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

45

m$eer³ee, 3) vewmeefie&keÀ DeeHelleerletve Jee®euesu³ee, ie=nefnve, meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ ceole vemeuesu³ee m$eer³ee, 4) JesM³eJ³eJemee³eeletve cegkeÌle m$eer³ee, efkebÀJee efleLetve HeU keÀe{uesu³ee efkebÀJee Flej efþkeÀeCeeletve ueQefiekeÀ iegv¿ee®³ee yeUer, kegÀìbgyeekeÀ[tve veeles lees[uesu³ee efkebÀJee p³eebvee Flej DeveskeÀ keÀejCeeves Hegvne mebyebefOele kegÀìgbyeele peeJesmes Jeeìle veener DeMee m$eer³ee efkebÀJee cegueer, 5) DeeflejskeÀer efkebÀJee onMeleJeeoeR®³ee efnbmes®³ee yeUer, p³eebvee GHepeerefJekesÀ®es meeOeve efkebÀJee DeeOeej veener, DeMee m$eer³ee,

6) ceeveefmekeÀ Deejesi³e mebmLeebletve Keeme keÀeUpeer®eer DeeJeM³ekeÀlee vemeCeeN³ee, HeCe p³eebvee kegÀìbgye Je veeleueieeb®eer ceole veener DeMee, ceeveefmekeÀ ªiCe m$eer³ee, 7) S®e. Dee³e. Jner/S[med ³eecegUs kegÀìbgye cegkeÀuesu³ee m$eer³ee, efkebÀJee p³eeb®es Heleer S®e. Dee³e. Jner/S[medcegUs efveJele&ues, DeMee efJeOeJee, meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ mene³³e vemeCeeN³ee ðeer³ee, 8) DeMee®e He´keÀej®³ee JesieJesieȳee ogjJemLesleu³ee ðeer³ee, ³eespeves®³ee DebceueyepeeJeCeer mebmLee ö meceepekeÀu³eeCe, jep³ee®es m$eer³ee Je cegueeb®es keÀu³eeCekeÀejer Keeles, ðeer efJekeÀeme efveiece, veeiejer mLeeefvekeÀ mebmLee, megHe´efmeOo meeJe&peefvekeÀ/

One of the weaknesses of our age is our apparent inability to distinguish our needs from our greeds

46

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Keepeieer efJeMJemle J³eJemLee, DeMee m$eer³eeb®³ee HegveJe&mevee®eer peyeeyeoejer IesC³eeme F®ígkeÀ DemeCeeN³ee mJe³ebmesJeer mebmLee. DeMee mebmLeebvee Hegjsmee DevegYeJe Je HegveJe&mevee®es keÀece keÀjC³eemeeþer vewHetC³e Del³eeJeM³ekeÀ Deens. mebmLeeb®³ee Hee$eles®³ee Deìer De) DeMeer mebmLee keÀe³eÐeeves ³eesi³ejerl³ee Ie[efJeuesueer, DeefOekeÀej, keÀle&J³e Je peyeeyeoejerves megmHe<ìHeCes efveOee&jerle Peeuesueer, veeWoCeerke=Àle Je Ieìvesves þjefJeuesueer J³eJemLeeHeve mebIeìvee, ye) DeMee mebmLesves SKeeÐee®³ee Jew³eefkeÌlekeÀ efkebÀJee J³eefkeÌlemecetne®³ee HeÀe³eÐeemeeþer keÀece keÀª ve³es, keÀ) veeWoCeer kesÀu³ee Heemetve DeMee mebmLesle keÀceerle keÀceer DeMee HegveJe&mevee®³ee keÀecee®ee leerve Je<ee¥®ee meJe&meeOeejCe DevegYeJe DemeeJee, [) DeMee mebmLes®eer DeeefLe&keÀ efmLeleer YekeÌkeÀce DemeeJeer, F&) DeMee mebmLes®³ee ceoleerme ³eespevee megª keÀjC³eemeeþer mees³eermegefJeOee, meeOeve mebHelleer, DevegYeJe Je Hegjsmes DeeJeM³ekeÀ ceveg<³eyeU DemeeJes. ³eespeves®es IeìkeÀ ö ³ee ³eespeves®es Keeueerue cegK³e IeìkeÀ Deensle.

De) keWÀêe®eer Fceejle yeebOeC³eele ceole. ye) Mes[meeþer (Shelters) Yee[s. keÀ) keWÀêe®³ee J³eJemLeeHeveemeeþer ceole. [) ðeer³ee Je l³eeb®³ee 18 Je<ee¥Keeueerue cegueeb®³ee Devve, efveJeeme Je Jem$eeb®eer J³eJemLee. F) De[®eCeerleu³ee m$eer³eeb®³ee meuu³eemeeþer J³eJemLee. F&) De[®eCeerleu³ee HeefjefmLeleerleu³ee m$eer³eebmeeþer JewÐekeÀer³e, keÀe³eoeefJe<e³ekeÀ Je Flej Heebefþyee.

G) p³eebvee ceO³eefmLe®eer iejpe Deens, DeMee ðeer³eeb®³ee DeeefLe&keÀ HegveJe&meveemeeþer He´efMe#eCeö T) nsuHeueeF&ve megefJeOee ö DebceueyepeeJeCeer mebmLeebvee Jejerue meJe& IeìkeÀebmeeþer ceole ³ee ³eespevesKeeueer efceUt MekeÀles. leLeeefHe, De[®eCeerleu³ee ðeer³eebmeeþer pej Flej megefJeOee GHeueyOe Demetve ®eeefj$³eelcekeÀ peyeeyeoejer Je keÀeUpeer Iesleueer peeles. l³eeleerue keÀener IeìkeÀebmeeþer megOoe ceole efceUt MekeÀles. efpeLes efpeLes DeeJeM³ekeÀ Je keÀjlee ³esC³eemeejKes Demesue efleLes He´l³eskeÀ keWÀêekeÀ[tve DWCD ®es Je Flej ceb$eeue³e Je Keel³eeb®³ee JesieJesieȳee ³eespeveeb®es efMe#eCe, He´efMe#eCe, Deejesi³e, peeie=leerpeeCeerJe, mJe³ebjespeieej F. mebyebOeele HeÀe³eos SkeÀef$ele keWÀêerle keÀjC³ee®es ue#³e DemeeJes. les ³ee ³eespevesle efJeMes<elJeeves GHeueyOe veenerle. ceoleer®es mJeªHe keWÀêe®³ee efJekeÀemeemeeþer Meemeve Keeueerue He´keÀej®eer ceole DebceueyepeeJeCeer mebmLeebvee osF&ue.

1) peceerve efJekeÀle IesC³eemeeþer ceole - DebceueyepeeJeCeer mebmLesves ceesHeÀle peceerve GHeueyOe keÀjeJeer.

2) Fceejle yeebOeC³eemeeþer ceole - Meemeve jenCeeN³eebmeeþer mJe³ebHeekeÀ Iej, veevnerIej, He´efMe#eCe oeueve, mJeeiele keÀ#e keÀe³ee&ue³e F. megefJeOeebmen cegueYetle megefJeOee HeeCeer, efJepe, Deeleerue jmles, kegbÀHeCee®³ee efYebleer ³eemen yeebOekeÀeceeme mene³³e osF&ue. ns mene³³e yeebOekeÀece Ke®ee&®³ee 75 ìkeÌkesÀ Je peemleerle peemle He´eflejefnJeeMeer ª. 25,000/- cnCepes 100 efðe³eeb®³ee keWÀêemeeþer ªHe³es 25,00000/- HejJeebieerle Deensle. yeebOekeÀecee®eer yeekeÀer®eer jkeÌkeÀce DebceueyepeeJeCeer mebmLee keÀjerue.

3) Yee[îeeves jenC³eemeeþer mene³³e - He´keÀuHee®³ee Heefnu³eeJe<eea ©. 50,000/- ®³ee ceeefmekeÀ ce³ee&osHe³e¥le 200 ceefnueeb®³ee keWÀêe®³ee Yee[îeemeeþer 100 ìkeÌkesÀ mene³³e. l³ee®eHe´ceeCeele Flej keWÀêemeeþer DebceueyepeeJeCeer mebmLes®³ee ³eespeves®³ee peueo

Character is essential for inner happiness and outer success

47

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

DebceueyepeeJeCeermeeþer yeebOekeÀece jkeÌkeÀce GYeejCeermeeþer. efkebÀJee Yee[îeeves Heg{s jenC³eemeeþer, l³eeb®³ee me#ecelesmeeþer, ceole efceUt MekesÀue. leLeeefHe, ogmejs Je<e& Je l³eeHeg{s 75 ìkeÌkesÀ mene³³e 200 m$eer³eeb®³ee kesÀbêemeeþer ªHe³es 37,500 ®³ee ce³ee&osHe³e¥le, Je l³ee®eHe´ceeCeele Flej keWÀêebmeeþer mene³³e GHeueyOe nesF&ue.

Yee[smebyebOeele JeepeJeerHeCee®eer efMeHeÀejme efpeune ob[eefOekeÀejer/ jep³e yeebOekeÀece Keel³eeme ÐeeJeer ueeiesue.

He´Meemeve Je J³eJemLeeHeve He´l³e#e mLeeefvekeÀ HeefjefmLeleervegmeej mesJekeÀ Jeiee¥®eer mebK³ee He´l³eskeÀ He´keÀuHeemeeþer cebpetj kesÀueer peeF&ue. HeefjefMe<þ VI3 efveos&MeevJe³es He´ceeCeYetle vecegC³eele cebpetj mesJekeÀ Jeiee&®eer mebK³ee vecego Deens.

Keeueerue He´keÀej®es mesJekeÀ Jeiee&®es Jesleve ³eeHe´ceeCes ö(one Je<ee&le Hegve&jef®ele nesCeejs) Heieej efveJeemeer efvejer#ekeÀ GHeefvejer#ekeÀ JewÐekeÀer³e [e@keÌìj (DeOe&JesU) meuueeieej (HetCe&JesU) meuueeieej (DeOe&JesU) He´efMeef#ele veme& (HetCe&JesU) efueefHekeÀ (ìe³eefHemì, DebkeÀeTbì, mìesDeme&) ®eeskeÀeroej/H³egve

Devegoeves He´efle Hee®e Je<ee&le GHeueyOe. mebHeke&ÀmegefJeOee - De[®eCeerleu³ee ðeer³eebmeeþer mebHeke&ÀmegefJeOee (Helpline) ueerpe ®eepexme Je efyeue ceesHeÀle HeÀesvemeeþer ðeer³ee Je cegueeb®³ee efJekeÀeme Keel³eekeÀ[tve (DWCD) Peeuesu³ee Ke®ee&®ee HejleeJee, Flej mene³³e vecegvee VII Keeueer Ke®ee&®ee 100 … HejleeJee efouee peelees. ³eespeveeb®eer DebceueyepeeJeCeer Je efve³eb$eCe ö efveJeemeer megefJeOee DemeCeeN³ee mJeeOeej keWÀêeb®³ee keÀeceeJej efpeune mleefj³e meefceleer®eer efve³eb$eCes Je osKeYeeue jenerue. DeMeer meefceleer Keeueerue He´ceeCes jenerue ö efpeune ob[eefOekeÀejer (®esDejHeme&ve), efpeune Heesefueme DeOeer#ekeÀ, DeO³e#e/meef®eJe/keÀe³e&keÀejer He´cegKe-DebceueyepeeJeCeer mebmLee, ceneefJeÐeeue³eerve ceefnuee He´e®ee³ee& efkebÀJee cegueeR®³ee MeeUs®³ee cegK³eeO³eeefHekeÀe, cegK³e JewÐeefkeÀ³e DeefOekeÀeN³eekeÀ[tve veeefcele ceefnuee JewÐeefkeÀ³e [e@keÌìj, efpeune GÐeesie keWÀêe®es meeceev³e J³eJemLeeHekeÀ, efpeune ob[eefOekeÀejer veeefcele meke´Àer³e meceepemesefJekeÀe, Heb®ee³ele/ mLeeefvekeÀ mJejep³e mebmLee-ðeer He´efleefveOeer Je efpeune keÀu³eeCe DeefOekeÀejer (efveceb$ekeÀ)

ojcene 6000/5000/-

Jeeef<e&keÀ 72000/60000/-

3000/-

36000/-

6000/2000/-

72000/24000/-

meefceleer Je<ee&letve 2 yewþkeÀe IesF&ue, meefceleer leer®ee ke=Àleer DenJeeue meceepeefJekeÀeme meef®eJe efkebÀJee ceefnuee Je yeeuekeÀu³eeCe Keeles ³eebvee yewþkeÀerveblej HebOeje efoJemeele meeoj keÀjerue.

4000/-

48000/-

4000/-

48000/-

3000/-

36000/-

³ee Kesefjpe JekeÀeruee®³ee mesJee kebÀ$eeì HeodOeleerves Iesleu³ee peeleerue.

jep³e mlejeJej meceepekeÀu³eeCe/ceefnuee yeeueefJekeÀeme Keelesmeef®eJe ®esDejHeme&ve cnCetve jenerue. Je jep³e mJeeOeej ³eespevee Jejerue meefceleer lees veeefcele keÀjerue. Je<ee&letve SkeÀoe lejer yewþkeÀ nesF&ue Je He´keÀuHe efve³eb$eCe kesÀues peeF&ue. osMeHeeleUerJej (DWCD) mJeeOeej keWÀêeb®³ee keÀecee®ee Dee{eJee Je<ee&letve SkeÀoe IesF&ue. Flej mJeeOeej keWÀês, p³eele efveJeemeer megefJeOee veenerle, l³eeb®³ee Dee{eJ³ee®es Je efve³eb$eCee®es ³eesi³e Jeeìsue l³ee HeOoleerves keÀece kesÀues peeF&ue. 

Flej mLeeef³e Ke®e& - HeÀefve&®ej yes[med, yesef[bie, Yeeb[er, ³eb$es Je Flej Jemlet ³eeb®³ee keÀe³ece JeeHejekeÀjerlee oj[esF& ªHe³es 2000/-, keÀjceCetkeÀ Je efJekeÀeme keÀe³e&ke´Àce ³eemeeþer oj[esF& ª.200/- ner

- meewpev³e kebsÀêer³e meceepekeÀu³eeve yees[&, veJeer efouueer

He that wrestles with us, strengthens our nevers, and sharpens our skill, Our opponent is our helper

48

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

DeeÐe efJeMJemle iee[iesyeeyeeb®es mcejCe

cee

Cemee®eb peerJeve DeeUJeeJej®eb HeeCeer mecepeueb peele.

DeeHeu³eeleerue megHle iegCeebvee ®eeuevee osJetve, He[sue les keÀ<ì keÀjC³ee®eer efpeÎ DeeefCe ve LekeÀCeejs oesve meMekeÌle yeeng ³ee Yeeb[JeueeJej ceeCemee®eb peerJeve cnCepes, keÀ<ìHetCe& peieC³ee®ee DeLe& nesTve peeles. Demes®e SkeÀ peerJeve Ie[tve iesues, les cnCepes meble iee[iesyeeyeeb®eb. l³eebveer ie=n l³eeieeveblej pes HeefjÞece kesÀues leer ieesjiejeryeeb®³ee keÀUJeȳee®eer DeO³eelce meeOevee nesleer. DeeHeu³ee MejerjekeÀ[s DeeHeCeeuee keÀceeueer®³ee DeefueHle YeeJevesves yeIelee ³eeJes ³eemeeþer, l³eebveer Þeceeb®eer®e peerJeve ³ee$ee GYeejueer. l³eeletve les mebv³emle yeveues. Je ieesjiejerye DeveeLeebmeeþer SkeÀ `efJeMJemle' yeveues. yeeyeeb®ee pevce oeefjê³ee®eer Þeercebleer Demeuesu³ee DecejeJeleer efpeu¿eeleu³ee MesJeieeJe FLes 1876 meeueer, ceneefMeJeje$eer®³ee efoJeMeer efPebiejepeer peeveesjkeÀj ³ee Hejerìe®³ee Iejer Peeuee. ueneveHeCeer l³eebvee [syet veeJeeves mebyeesOeues pee³e®es. les®e l³eeb®³ee GllejDee³eg<³eelener keÀe³ece jeefnues. [syetpeer®³ee ueneveHeCeer®e l³eeb®es Je[erue efPebiejepeer peeveesjkeÀj ns Jeejues. les keÀ<ìeUt Je DebOeÞeOoeUt nesles. l³ee®eyejesyej les oeª®³ee J³emeveelener Heej yeg[eues nesles. ve mebHeCeejs oeefjê³e Je efceìCeejer uee®eejer, ³eele®e l³eeb®e ueneveHeCe iesueb. JeefnJeeìervegmeej efvej#ejeb®³ee ieeJeele [syetpeer HeCe efvej#ej®e jeefnues. Hejbleg l³eeb®eer mcejCeMekeÌleer leuueKe nesleer. DeewHe®eeefjkeÀ MeeUsle les efMekeÀues vemeues, lejer peieYejeleu³ee efJemle=le MeeUsle GIe[îee [esȳeebveer l³eebveer DevegYeJe Iesleues. Mesleer efnjeJetve IesCeeN³ee meeJekeÀejeefJeªOo ob[ LeesHeìtve meeJekeÀeje®ee He´eflekeÀej keÀªve, l³eebveer DeeHeu³eeyejesyej DeveskeÀ

uee®eejebvee meeJekeÀejeb®³ee Hebpeeletve mees[efJeues. ³ee®ee®e DeLe& mel³ee®ee pe³e nesle Demelees. MeeMJele mel³eeuee SkeÀ DebieYetle lespe Demeles. l³eele Dece³ee&o meeceL³e& Demeles. vesYeUì ceeCemee®³ee HeeefþMeer mel³e GYes jeefnues lej, ye[îeeye[îeeb®ee HejeYeJe þjuesuee.

SkeÀ Ieìvee [syetpeeR®³ee peerJeveele Ie[ueer. Mesleele HeerkeÀe®eb HeeKejebHeemetve j#eCe keÀjerle Demeleevee SkeÀ DeJeefue³ee efleLes Deeuee. oesIeeb®eer vepejYesì Peeueer. SkeÀ DeeieUer®e DevegYetleer [syetpeeRvee Deeueer. keÀesCeeyejesyej ve pesJeuesu³ee [syetbveer DeJeefue³eeyejesyej Yeespeve Iesleues. ³ee efJeue#eCe DeJeefue³ee®³ee He´YeeJeeves [syetpeer, l³eeb®es vekeÀUle, l³eeb®³ee peerJeveele DeejHeej yeoueuesle. J³eefkeÌle®ee mebmeej Heg{s meceef<þ®ee Peeuee. yeeyeebveer ie=nl³eeie kesÀuee. DeeHeu³ee He´sceU DeeF&me Je Helveerme l³eebveer lemes®e mees[ues, Je SkeÀe ceesþîee He´³eespeveemeeþer l³eebveer He´mLeeve kesÀues. keÀener Je<ee¥veer osMeYejeletve leerLe&³ee$ee keÀjle [syetpeer SkeÀe mebv³eeMee®³ee Jes<eele les ceneje<ì^ele Deeues. Heg{erue meJe& Dee³eg<³e Jew³eefkeÌlekeÀ peerJeveele efvejer®ís®es lej DeveeLe, DeHebie Je ieesjiejerye peveeb®³ee keÀ<ìlej peerJeveele keÀener megKee®es #eCe DeeCeC³eeefveefcelle meceepeeleerue Leesjeceesþîeebvee Je Þeercebleebvee l³eebveer DeeJeenve keÀjle meeOeve mebHeeflle SkeÀ$e kesÀueer. leerLe&³ee$eer JeejeJeeoU Je HeeJemeele ÞeOosves ieesUe nesCeeN³eebmeeþer, l³eebvee DeeOeeje®es í$e GYeejC³ee®ee He´³eeme les keÀjle jeefnues. DeeHeu³ee n³eeleerle ceneje<ì^ele 29 Oece&MeeUe yeebOeu³ee. Flej Devveí$es, efJeÐeeL³ee¥vee Jemeefleie=ns GYeejueerle. HeCe ³ee JeemletbceOetve l³eebveer keÀOeer®e efveJeeme kesÀuee veener.

Truth is often eclipsed but never extinguised

49

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

les l³eeHeemetve DeefueHle PeesHe[erle, Hee³eN³eebJej jenle Deeuesle. ceeveJeer peerJeve mecepetve IesC³eemeeþer Je ceeveJeer Dee³eg<³e meeLe&keÀer ueeJeC³eemeeþer DeeHeues HeeMe lees[tve kesÀJeU keÀcejsuee pegvesjs iegb[eUues. DebieCeeleues iee[ies Iesleues. JesUesJeUer pesJeCeemeeþer l³ee®ee JeeHej keÀje³e®ee, Je GvneHeeJemeeHeemetve ye®eeJe keÀje³e®ee, cnCetve ³ee iee[i³ee®ee GHe³eesie Dee³eg<³eYej l³eebveer kesÀuee. Debieele SkeÀ HeÀeìkesÀ ef®ebO³eeef®eO³ee Peeuesues peerCe&Jeðe Je neleele keÀeþer ns l³eeb®es SsMJe³e& jeefnues. mJeleëmeeþer®³ee iejpee veieC³e þsJele, keÀesìîeJeOeer ªHe³eeb®³ee osCei³ee peceJeu³ee. lesJe{s®e Hewmes iejeryeeb®³ee YeespeveeJej Ke®e& kesÀues. lejer l³eebveer SkeÀe ªHe³eelemegOoe Jew³eefkeÌlekeÀ mJeejm³e oeKeefJeues veener. l³eeJesU®es cegK³eceb$eer yeeUemeensye Kesj, ceeueespeer jepes efvebyeeUkeÀj, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keÀj, He´YeesOevekeÀej þekeÀjs ³eeb®³eemeejKeer ceb[Uer MeemekeÀer³e DeefOekeÀejer, OeefvekeÀ, keÀejKeeveoej, [e@keÌìj, J³eeHeejer, uesKekeÀ, He$ekeÀej ³eeb®³ee mece=Oo menJeemeele ³esJetvener yeeyee keÀe³ece GHeYeesie Metv³e jeefnuesle. DeeHeu³ee He´Je®eveele Dee[eC³eeb®³ee Je efvej#ejeb®³ee peceeJeeme les keÀerle&veeletve meeieeb³e®esle, `DeeHeuee osn cnCepes osJeekeÀ[tve Yee[îeeves Iesleuesueb Iees[b Deens, les ner Lees[îee®e efoJemeebmeeþer. les Iees[b keÀeceemeeþer GHe³eesieer He[sue SJe{e®e ®eeje l³eeuee Ieeuee. l³ee®es HeÀepeerue uee[ keÀª vekeÀe. veener lej les keÀece®eb keÀjCeej veener, Gueì les legcneuee®e keÀeceeuee pegbHesue l³eeuee veeskeÀjemeejKes JeeieJee, l³ee®es veeskeÀj nesT vekeÀe.' yeeyeebkeÀ[s ceveesefveie´n DeeefCe G®®e keÀesìer®eer meesefMekeÀleener nesleer. l³eebveer pevemesJes®es Je´le Iesleues. meceepeeleues otue&ef#ele, efvejeÞeerle ueeskeÀeb®³ee cetU iejpee DebOeÞeOoe ³eeb®es l³eebvee oMe&ve Ie[ues. les l³eeletve®e peiele Deeues nesles. l³eecegUs DeMee pevelesuee kegÀþs Je keÀmee efoueemee ÐeeJee ³ee®es GHepele %eeve yeeyeebvee nesles®e. 1905 les 1917 He³e¥le®³ee Ye´cebleerle yeeyeebceO³es Decegueeie´ yeoue Peeuee. ieesjiejeryeeb®eer iejpe DeesUKetve l³eebveer keÀecee®ee Hemeeje Jee{Jeuee. kegÀþs Ieeì yeebOe, kegÀþs ceboerj, kegÀþs Oece&MeeUe yeebOe, jmlee ogªmle keÀj, leueeJe efvecee&Ce keÀj, DeMeer keÀeces yeeyeebveer PebPeeJeleeHe´ceeCes Heej Hee[ueer DeeefCe l³eele mJele뮳ee oesve meg¢{ yeenbt®esner ³eesieoeve efoues.

DebOeÞeOoe Demeuesu³ee DeeefoJeemeer meceepeele yeeuece=l³et®es He´ceeCe peemle nesles. cnCetve l³eebveer He´metleerie=ne®eer mLeeHevee kesÀueer. Heb{jHetj

peJeU MesleerHeÀecme& mLeeHetve keÀesj[Jeent MeslekeÀN³eeb®³ee He´ieleermeeþer mebMeesOevee®e keÀe³e& GYeejueb. keÀce&Jeerj YeeTjeJe Heeìueeb®es Mew#eefCekeÀ keÀe³e& l³eebvee ceesuee®es Jeeìs. yeeyeebveer ceneje<ì^e®³ee meJe& efoMeebvee DeeÞeceMeeUe, Jemeefleie=ns Je efJeÐeeue³es GYeejueerle. veeefMekeÀ, HetCes, DeeUboer, osnt, DecejeJeleer, efHebpej, ceentj, cegleeapeeHetj, cegbyeF&, efcejpe, YegmeeJeU ³ee efþkeÀeCeer meJe& mees³eeRveer³egkeÌle 26-27 Oece&MeeUe yeebOeu³ee. lemes®e ieesMeeUener efvecee&Ce kesÀu³ee. Jee®eveeue³es megª kesÀueerle. meJe& mebmLee meJee¥meeþer cegkeÌleÜej kesÀu³ee. peele, Heele, Oece&, HebLe ³eeb®ee efJe®eej ve keÀjlee meJee&bvee HeÀe³eoe nesF&ue ³ee®eer keÀeUpeer Iesleueer. yeeyeeb®es ke=ÀleerMeerue meblelJe ceneje<ì^euee SkeÀe veJ³ee efoMesuee IesJetve peeCeejs nesles. ceneje<ì^e®ee meceepeJeeoer meble Demes [e@.

Deebyes[keÀjebveer l³eebvee mebyeesOeues nesles. Dee®ee³e& Dee$³eebveerner l³eebvee meceepeke´Àebleer®es Deie´otle ³ee Meyoele ieewjefJeues nesles.ceneje<ì^eleerue Kes[esHee[er Je Menjeleerue PeesHe[HeÆer efvejueme YeeJeeves meeHeÀ keÀjCeeje DeJeefue³ee cnCetve yeeyeeb®eer He´eflecee nesleer. iesu³ee leerve ®eej Je<ee&le ceneje<ì^ Meemeveeves yeeyeeb®³ee keÀe³ee&®ee ceeieesJee Iesle pes ie´ecemJe®ílee DeefYe³eeve jeyeefJeues l³eele ueeskeÀeb®eener He´eflemeeo ueeYelees ³ee®es cetU keÀejCe iee[ies yeeyee ³eebveer kesÀuesues ceveHeefjJele&ve nes³e. SkeÀJesU ceeCetme HegÀueuesuee Deiveer neleer IesF&ue HeCe ogmeN³ee®eer efJe<ìe neleer IesCeej veener. l³eemeeþer efkeÀleer efveie´ner ceve ueeiele Demesue, ³ee®eer keÀuHevee keÀjlee ³esCeej veener. efveëmebie ceeCemeeuee SkeÀ Kejeìe peiee®³ee DeblekeÀjCeele mesJes®eer p³eesle HesìJet MekeÀlees ns®e iee[iesyeeyeeb®³ee ke=Àleerletve efomeues.

DeeHeu³ee keÀecee®ee l³eebveer [ebieesje efHeìuee veener, oesve YeekeÀN³ee DeeefCe ®eìCeer®eer YetkeÀìer. l³eeleerue SkeÀ YeekeÀjer mJeleë Kee³e®es, Je ogmejer YeekeÀjer ogmeN³ee®³ee cegKeele Ieeuee³e®es. kesÀuesu³ee keÀecee®ee ceesyeouee osJet kesÀuee, lejer l³eebveer Iesleuee veener. Oece&MeeUeb®³ee J³eJemLeeHevesle keÀesCeer ®eerjerceerjer KeeT ueeieuee. l³eeuee yeeyeebveer DeeHeu³ee keÀjejer vepejsves JeþCeerJej DeeCeues. kegÀþu³eener ®ecelkeÀeje®eer keÀeme ve Oejlee l³eebveer DeeHeu³ee keÀcee&®eer keÀmeesìer ueeJeueer. DeveskeÀ meble cenbleeb®³ee HejbHejsle meJeexHejer keÀece keÀªvener yeeyeebveer mJe®íles®ee Jemee Iesleuee.

SjJeer keÀesCeer neleer Kejeìe IesGÀve Pee[ueesì kesÀueer veener, HeCe yeeyeebmeeþer lees SkeÀ me×ce& neslee. meeves iegªpeeRvee yeeyeeb®ee Kejeìe meeefnl³eeHes#eener Leesj Jeeìuee. iee[iesyeeyee cnCele, `legce®es YeefJe<³e

A man decides his own fate through the types of thoughts he entertains

50

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

legce®³ee kegbÀ[ueerle veener lej, legce®³ee ceveieìele Deens.' peveceevemeele yeeyeeb®eb JeeieCeb cnCepes, Hee³eYeepet ve³esle ³eemeeþer Sjb[ DeLeJee HeUmee®eer Heeveb Hee³eeuee yeebOeuesueer. neleele Jeeì keÀe{C³eemeeþer keÀeþer, Je [esF&Jej iee[ies. kegÀþsner jeneJes, kegÀþsner PeesHeeJes, kegÀCeer efoues lej KeeJes veener lej GHeeMeer PeesHeeJes. DeeHeu³eeuee meble cnCetve keÀesCeer Hee³ee He[t ueeieuee, lej yeeyee ceeies Jne³e®es veener lej, l³eeuee otj meeje³e®es. Oece&MeeUeb®³ee efJeMJemle ceb[Uele He´cegKe mejkeÀejer JekeÀerue mepexjeJe peeOeJe ³eebveer meom³e cnCetve keÀece keÀjeJes, ³eemeeþer®³ee Deeie´nele, yeeyeebvee keÀe{tve efoues Demelee, l³eeb®³ee oejele mJele뮳ee Mejerje®eer cegìkegÀUer keÀªve Hee³ejerJej je$e IeeueJeueer. Je ì^mìceO³es ®eebieu³ee ceeCemee®ee meceeJesMe cnCetve DeKesj l³eebvee jepeer kesÀues. legcner®e efvecee&Ce kesÀuesuee ne J³eeHe l³eele Deece®eer ueg[yet[ keÀMeeuee? Demeb cnCeCeeN³ee mepexjeJeebvee yeeyee cnCeeues, `ns mebceos ceer veener efvecee&Ce kesÀueb, ieesjiejerye pevelesveb ceuee ceole kesÀueer. DeeefCe ceeP³eekeÀ[tve les keÀªve Iesleueb. cnCetve ner ceeP³ee ceeuekeÀer®eer Fmìsì veener, ceer ceeuekeÀ veener, mesJekeÀ Deens l³eeb®ee. GÐee ³eeJej ceeP³ee veelesJeeF&keÀebveer nkeÌkeÀ meebiet ve³es, cnCetve ceer l³eeb®ee ì^mì keÀjlees³e. meceepee®³ee ceeuekeÀer®es ns meejs Deens.' Deepe meceepeele HewMeemeeþer ceejeceejer, Ketve nesleele ns l³eebveer Heeefnues nesles. cnCetve iee[iesyeeyeebveer l³eekeÀeUer®e Heg{®ee JesOe Iesleuee. mebmLeeb®eer ceeuekeÀer mJeleëkeÀ[s ve þsJelee l³eeb®es ì^mì kesÀues. efve³eecekeÀ ceb[U le³eej kesÀues. mebmLeeb®eer efve³eceeJeueer le³eej kesÀueer.

DeMee DeLeea yeeyee DeeÐe efJeMJemle®e nesTve iesues. mJeleëmeeþer mJele뮳ee Dee³eg<³eele yeeyeeb®eer efvejer®íe HejekeÀesìer®eer nesleer.

DeeHeu³ee ceguee®³ee ce=l³et®eer yeeleceer keÀUu³eeJej les lemes®e DeefueHle jeefnues. Ssmes cejleer Deveble! SkeÀe®eer keÀe keÀª Keble~~ Demes Godieej l³eebveer keÀe{ues. meeJe&peefvekeÀ peerJeveele DeveerleerkeÀejkeÀ iees<ì kegÀCeekeÀ[tve Ie[ueer lej les l³eeuee ie³e keÀjle vemele. ogmejer iees<ì DeeHeu³ee kegÀìgbyeeR³ee®³ee yeeyeleerle efve<þtjHeCes Jeeiele. Je eflemejer iees<ì cnCepes mJele뮳ee MejerjeMeer les efve<þtj Demele. 20 ef[meWyej 1956 jespeer ns JeeoU Meeble Peeues. DeekeÀeMeeleerue met³e& Demleeme peeleebvee, YetceerJej®ee ne met³e&ner Demleeme iesuee. He=LJeeruee ef®ebye keÀªve

mece=Ooer®es Jejoeve osCeeje HeeTme, DeeJeepe ve keÀjlee efveIetve iesuee. ³ee GHesef#ele Hejerì meceepeeleerue efvej#ej oefjo´er ceeCemeeves 50 Je<e& efoJemeeb®³ee Yee<esle 17-18 npeej efoJeme, iejeryeerle jentve iejeryeeb®³ee Dee³eg<³eeme DeeOeej osle He´keÀeMe HewÀueeJeuee. npeejeWvee DeeOeej efouee.

DeeHeu³ee DebleeHe³e&ble efoJemee®eer DeKesj YeesȳeeYeeye[îee pevelesle les keÀerle&veeletve ieesHeeuee,ieesHeuee, osJekeÀervebove ieesHeeuee~~ cnCetve efJeMJeelc³ee®ee O³eeme keÀjerle. J³ekeÌleer®³ee DeJemeeveebves les meceepeªHeer osJekeÀervebovee®³ee mece<þerle ueerve Peeuesle. Kejeìîee®³ee Dee³egOeeves les ef®ejmcejCeer³e jeefnuesle!!

MeyoebkeÀve ë Delegue kegÀuekeÀCeea DeeOeej ë He´e. o.lee.Yeesmeues, Heb{jHetj, meeYeej.

Deeie´ne®es DeeJeenve He´l³eskeÀ efJeMJemle, mebmLee®eeuekeÀ, mesJeeYeeJeer keÀe³e&keÀlex ³eebveer He´eO³eeHekeÀ o. lee. Yeesmeues ³eebveer efueneruesu³ee ` ueeskeÀesllej ` ne iee[iesyeeyeeb®³ee peerJeve Je keÀe³ee&Jejerue ie´bLee®es Jee®eve, ceveve Je ef®elebve keÀjCes DeeJeM³ekeÀ Deens Demes Deece®es cele Deens. meoj®ee ie´Le He´efmeOo He´keÀeMeve mebmLee ie´bLeeueer leHexÀ DeefuekeÀ[s®e He´keÀeefMele Peeuee Deens.

cegK³e mebHeeokeÀ Je mebHeeoefkeÀ³e ceb[U ` efJeMJemle `

A barkimg dog is often more useful than a sleeping lion.

51

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

mebmLee DeeefCe

Dee

Dee³ekeÀj lejletoer

³ekeÀj keÀe³eoe 1961 mJe³ebmesJeer mebmLee, meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle mebmLee, Oecee&oe³e Je Oeeefce&keÀ keÀe³ee&le keÀe³e&jle mebmLee, l³eebvee ueeiet Deens. cnCetve meceepeefJekeÀeme keÀe³e&ke´Àceeleu³ee osMeYejeleu³ee Oecee&oe³e mJeªHee®³ee, peveles®³ee efnlee®³ee mebmLeebvee, Dee³ekeÀjeletve megìer®ee HeÀe³eoe efceUlees. ne keÀe³eoe p³ee efyeiej MeemekeÀer³e mebmLee Dee³ekeÀj Keel³eele Oeeje 12 (De) Keeueer veeWoefJeuesu³ee Deensle l³eebvee, pej l³ee®es SketÀCe Jeeef<e&keÀ GlHevve keÀesCel³eener JepeeJeeìer efMeJee³e 200304 ®³ee DeekeÀejCeer JesUerme 50,000/- Jej Demesue lej, l³eebvee efJeJejCe He$e YejCes DeefveJee³e& Deens. Oeeje 12 (De) Je efve³eceeJeueer Keeueer efyeiej MeemekeÀer³e mebmLeeb®³ee veeWoCeer He´efke´À³esmeeþer vecetvee veb.

10 De (DeveskeÌ®ej 27 He´ceeCes) oesve He´leerle Depe& keÀjeJee ueeielees. ne Depe& l³ee #es$eeleu³ee Dee³egkeÌleekeÀ[s, efJeMJemle mebmLee mLeeHeC³ee®³ee Je<e&Yejele efJeefnle pees[He$eebmen, meeoj keÀjeJee ueeielees. Oeeje 12 (De) Je efve³ecee®es He=LekeÌkeÀjCe oMe&efJeles keÀer, efJeMJemle mebmLee Ieìvee Je HegjeJ³eeb®³ee omleSsJepeebveer efmeOo keÀjeJeer ueeieles. efpeLes efJeMJemle mebmLee kegÀþu³ee omleSsJepeeves efvecee&Ce Peeueer vemesue lej, efve³eceeves HegjeJ³ee®eer meeOeves meeoj keÀjeJeer ueeieleele. l³eele, meJe& omleSsJepe peer efJeMJemle mebmLee efveefce&leer®³ee efveoxMee®eer leeefke&ÀkeÀ DeeOeej þjleele leer, Oeeje 17De(De). cnCetve ue#ceerveeje³eCe cenejepe efJe. CIT (1984) 150 ITR 465 (M.P.) ³eele meJe& omleeSsJepe pejer efJeMJemle mebmLee efveefce&leer He´l³e#e oeKeefJeCeejer vemeueer. (Goe. (De) efJeMJemle mebmLesves Oeeefjle peceerve p³ee mebyebefOele cenmetue oHlejele ³esles les omle `efJeMJemle' mebmLee efveefce&leer®ee HegjeJee omleeJespe Oejues iesues. (ye) ceeuecellee keÀj efveOee&jCe DeeosMe.) omle efkebÀJee HegjeJ³ee®eer meeOeves efJeMJemle mebmLes®³ee efveefce&leer®³ee leeefke&ÀkeÀ Hee³ee®es efveoMe&keÀ Demeu³ee®es Devegceeve þjles. cnCetve efyeiej MeemekeÀer³e mebmLeebvee Dee³ekeÀj Oeeje 12De (De) Keeueer veeWoCeermeeþer, mebmLee veeWoCeer keÀe³eÐeeKeeueer veeWoCeer Je meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle mebmLes®³ee keÀe³eoe veeWoCeer efkebÀJee meeJe&peefvekeÀ Oece&oe³e efJeMJemle mebmLee Keeueer

veesboCeer®eer, DeeJeM³ekeÀlee veener.

meJe& He´keÀej®³ee Yeeb[Jeueer efkebÀJee cenmetueer mJeªHee®³ee jkeÀcee meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle mebmLes®³ee neleeleerue GlHevve mecepeu³ee peeleele. ³eeuee DeHeJeeo cnCepes osCeieeroeje®eer osCeieer keÀeHe&me®ee Yeeie mecepeuee peeJee, Demes uesKeer metef®ele Demeu³eeme. DeMeer osCeieer efceUeueer lejer efJeMJemle mebmLes®³ee SketÀCe GlHevveele meceeefJe<þ kesÀueer peeJet ve³es. leLeeefHe, leer osCeieer mJeleb$eHeCes DeveskeÌ®ej 25 He´ceeCes vecetvee 3De Dee³ekeÀj DeekeÀejCeer Yeeie IV ceO³es oeKeefJeueer peeJeer. ³ee Yeeieele efJeMJemle mebmLeebkeÀ[tve megì efouesu³ee jkeÀcee oeKeefJeu³ee peeleele. keÀeHe&me HeÀb[ ceOeerue iegbleJeCetkeÀer®es efceUefJeuesues J³eepe efJeMJemle mebmLes®es efkebÀJee mebmLes®es GlHevve meceepeeJes. DeMeer GlHevves Oecee&oe³e keÀejCeemeeþer Dee³ekeÀjeletve cetkeÌle Demeleele. osCeieeroej keÀeHe&me HebÀ[emeeþer osCeieer osleevee keÀener þjJetve efouesu³ee Deìer Je Meleea, pemes-efveOeer®ee GÎsMe Je JeeHej F. DeMee Deìer Je Meleea keÀesCel³eener He´keÀejs keÀeHe&me HebÀ[e®es mJeªHe yeouet MekeÀle veenerle. l³eeuee Dee³ekeÀjeletve JeieUC³eele ³esles®e. oeve l³ee®³ee mJeªHeeves®e HetCe&oeve Demeles, DeeefCe SkeÀoe®es oeve mJeerkeÀejues iesues keÀer, oel³eeuee les Hejle ceeiee³e®ee DeefOekeÀej vemelees. Oecee&oe³e Je Oeeefce&keÀ GefÎ<ìeb®es GlHevve þjefJeleebvee ieCeleer®eer HeOole HeÀej meesHeer Demeles. efJeMJemle mebmLes®ee Je mebmLes®ee meJe& Yeeb[Jeueer Ke®e& pecee Ke®ee&®³ee Ke®ee&le pees[uee peelees. Je lees l³eeveblej efJeMJemle mebmLee, efkebÀJee mebmLes®³ee SketÀCe GlHevveeletve Jepee kesÀuee peelees. Dee³ekeÀje®³ee Oeeje 11 He´ceeCes efJeMJemle mebmLee 85 … GlHevve Oecee&oe³e efkebÀJee Oeeefce&keÀ GefÎ<ìebmeeþer JeeHeª MekeÀleele, Je efMeuuekeÀ GlHevve Heg{s mebef®ele þsJeC³ee®eer HejJeeveieer Deens. pej DeMeer HeefjefmLeleer GodYeJeueer keÀer 85 … GlHevve Ke®e& keÀjCes l³ee®e Je<eea Meke̳e Peeues veener, lej efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLesves efveOee&jCe DeefOekeÀeN³eekeÀ[s vecetvee 10 (DeveskeÌ®ej 26 He´ceeCes) Heg{erue Oecee&oe³e efkebÀJee Oeeefce&keÀ nsletmeeþer GHe³eesieele DeeCeC³eemeeþer meb®eef³ele keÀjC³eekeÀjerlee HejJeeveieer®ee Depe& keÀjeJee. ne Depe& Dee³ekeÀj efJeJejCe YejC³ee®³ee MesJe쮳ee leejKesme,

Democracy is based on the conviction that there are extraordinary possibilities in ordinary people

52

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

efkebÀJee lelHetJeea mebyebefOele 31 Dee@keÌìesyej jespeer, p³ee mebmLeeb®es Jeeef<e&keÀ GlHevve ª. 50,000/- Jej Deens l³eebveer, lej Flej yeeyeleerle 10 leejKesHeemetve 30 petve He³e¥le mebyebefOele efveOee&jCe Je<ee&le meeoj keÀjeJee. Jejerue DeewHe®eeefjkeÀlee HetCe& kesÀu³eeJej GlHevvee®ee JeeHej Heg{erue Hee®e Je<ee&le vecetvee 10 ceOeerue GefÎ<ìevegmeej keÀjeJee. leLeeefHe, pej ³ee keÀeUelener Ke®e& Peeuee veener, lej les 11J³ee Je<ee&leues GlHevve mecepeues peeF&ue. pej Yeeb[Jeueer Ke®e&, p³eeJej Iemeeje ueeJeuee iesuee veener, Oecee&oe³e efkebÀJee Oeeefce&keÀ GefÎ<ìebJej JeeHeju³ee®ee oeJee vemesue, lej Oecee&oe³eemeeþer®ee JeeHej cnCetve cegoleye× jkeÀceebJejerue IemeeN³ee®ee oeJee keÀjlee ³esF&ue. pejer efJeefJeOe Dee³ekeÀj ueJeeo Je G®®e v³ee³eue³eeves (CIT efJe©Oo meesmee³eìer Dee@HeÀ efmemìj Dee@HeÀ mesvìDe@veer-146 ITR28) Oecee&oe³e efkebÀJee Oeeefce&keÀ keÀejCeemeeþer JeeHejuesues GlHevve cnCetve Yeeb[Jeueer Ke®ee&yejesyej Iemeeje cebpetj kesÀuee. Deelee Demes Meke̳e veener. keÀejCe meJeex®®e v³ee³eeue³eeves (Escorts Ltd v/s Union Of India in 199 ITR43) SkeÀe®e JesU®³ee Ke®ee&Jej ognsjer JepeeJeì (Iemeeje Je Yeeb[Jeueer Ke®e&) cebpetj keÀjlee ³esCeej vemeu³ee®ee efvekeÀeue efouee. ³ee®ee®e Dee³ekeÀj ueJeeoevesner Heg{s HeeþHegjeJee kesÀuee. [IAC v/s Mahila Sidh Nirman Yojna (ITR No.1880 and 2020 DEL/1989 dated 6/7/1984)]. Oecee&oe³eeKeeueer JeeHejuesues GlHevve, efve³ele jkeÀceeb®³ee Kejsoer®es cenmetueer GlHevve Oejues peeJet MekeÀles. efve³ele jkeÀceeb®³ee efJeke´ÀerJej, pej Yeeb[Jeueer veHeÀe Demesue lej, lees Oeeje 11 (1De) ®³ee lejlegoervegmeej þjJeuee peeleesDe) efpeLes ceeuecelles®³ee efJeke´Àer®eer meJe& jkeÌkeÀce veJeerve Yeeb[Jeueer ceeuecellee IesC³eemeeþer JeeHejueer peeles, lej meJe& efceUeuesuee veHeÀe ceeHeÀ Oejuee peelees. ye) efpeLes efJeke´Àer®³ee jkeÀcesleerue keÀener Yeeie veJeerve Yeeb[Jeueer ceeuecellee IesC³eemeeþer JeeHejuee peelees lesJne lesJe{e Yeeb[Jeueer veHeÀe l³ee jkeÀcesSJe{e Demeu³eeme, JeeHejuesueer jkeÌkeÀce pej efJekeÀuesu³ee ceeuecelles®³ee efkebÀceleerHes#ee DeefOekeÀ Demesue lej metì efceUsue. FLes ue#eele þsJee³euee nJes keÀer veJeerve ceeuecellee IesCes Yeeb[Jeueer veHe̳eeJejerue Dee³ekeÀjele metì efceUeJeer cnCetve DeefveJee³e& veener. l³ee SsJepeer, Yeeb[Jeueer veHeÀe pej JejerueHe´ceeCes Peeuee®e lej, efJeMJemle mebmLesle lejlego Demeu³eeme, efJeMJemle

mebmLesmeeþer JeeHejuee peeJee, pesCeskeÀªve JeeHejuesu³ee jkeÀcesJej Dee³ekeÀj HeÀe³eoe l³eeHe´ceeCeele efceUeJee. cenmetueer mJeªHee®³ee J³eJenejele pecee Ke®ee&®ee efnMeesye mHe<ì neslees. pemes-cenmetueer jkeÀcee Je Jesleves Je meJe& Yeeb[Jeueer jkeÀcee Je Jesleves leeUeHe$ekeÀele meJe&meeOeejCeHeCes efomeleele. ogmejerkeÀ[s jkeÀcee Je Jesleves ³eeb®ee efnMeesye meJe& J³eJenej oMe&Jeleele. (Iemeeje, mesJeevegoeve efveefcelle efnMeesyeele lejlego kesÀuesu³ee, KeelesJenerKesefjpe þsJeuesu³ee jkeÀcee) cnCetve pecee Ke®ee&®ee JeeHej Dee³ekeÀj efJeJejCeHe$es le³eej keÀjC³eemeeþer DeefOekeÀ mees³eermkeÀj þjsue. keÀejCe meJe&He´keÀej®³ee jkeÀcee l³eeletve keÀUleele. pecee Ke®ee&®³ee efnMeesyeeleerue DeekeÀ[îeeb®ee JeeHej Dee³ekeÀj efJeJejCeemeeþer keÀjCes mees³eer®es þjsue. Oeeje 11(5) vegmeej Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLesle kegÀþu³eener He´keÀej®eer iegbleJeCetkeÀ Je þsJeeRvee HejJeeveieer Deens. Flej mebmLeebleu³ee iegbleJeCetkeÀerme Je þsJeerme leMeer HejJeeveieer veener. meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle mebmLee, efkebÀJee mebmLee p³eeb®es SketÀCe GlHevve ª.50,000/-Jej SkeÀe Jeeef<e&keÀ ieCeCesle Demesue l³eeb®³eemeeþer l³eeb®es efnMeesye ®eeì&[& DekeÀeGÀìbìkeÀ[tve leHeemetve IesCes DeeJeM³ekeÀ Deens. l³eeveblej efJeJejCe meeoj keÀjC³ee®ee efoveebkeÀ mebyebefOele Je<ee&le 31 Dee@ keÌìesyej Deens. efpeLes SketÀCe GlHevve ª.50,000/- efkebÀJee l³eeKeeueer Deens l³eeb®³eemeeþer efJeJejCe He$es meeoj keÀjC³ee®ee efoveebkeÀ mebyebefOele Je<ee&le 30 petve Deens. DeMeer efJeJejCe He$es vecetvee 3De ceO³es meeoj keÀjeJeerle. efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLes®ee PAN/GIR No. efJeJejCeHe$ee®³ee Heeve 1 Jej veeWoJeeJee lemes®e mJeerke=Àleervecetv³ee®³ee 2 He´leeRJej megOoe veeWoJeeJee. GlHevvee®³ee efJeJejCeeyejesyej Keeueerue He´He$es pees[eJeerle.

1) efnMeesye He[leeUCeer®ee DenJeeue, 2) vecetvee 10ye (DeveskeÌ®ej 28vetmeej) efpeLes DeeJeM³ekeÀ, He[leeUCeer DenJeeue, 3) pej metì efoueer Demeu³eeme Dee³ekeÀj metì oeKeues Dee³ekeÀje®³ee HejleeJ³eemeeþer, 4) GlHevvee®³ee DeekeÀejCeer®es He$ekeÀ, 5) efJeMJemleeb®eer ³eeoer.

Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLee, peer mebmLes®³ee nsletb®³ee Hetleeameeþer He´emebefiekeÀ Demesue, l³ee®ee efnMeesye Heg{s ceeb[lee ³esF&ue. leLeeefHe, mJeleb$e efnMeesyee®³ee Je¿ee l³eemeeþer þsJee³euee®e

Be openly happy in the joy of others; Be sincerely sympathetic in others’s sorrow

53

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

nJ³eele. Goe. p³ee efJeMJemle mebmLes®³ee efkebÀJee mebmLes®ee GÎsMe efJeOeJee Je efJeHevve m$eer³eeb®³ee efMeJeCekeÀece, nmlekeÀewMeu³e He´efMe#eCe lemes®e l³eeb®³ee Jemletb®eer efJeke´Àer Demesue lej, l³eeletve nesCeeje Jej®ee veHeÀe keÀjjefnle Demesue. keÀejCe efJeMJemle mebmLes®ee nslet®e efJeHevve efmLeleerleu³ee ðeer³ee Je ogue&ef#ele m$eer³ee, ³eebvee meceepeeleu³ee GHe³eesieer meom³ee yeveefJeC³eemeeþer, ceole keÀjC³ee®ee Deens. lemes®e efJeMJemle mebmLes®ee GÎsMe veHeÀe keÀceeefJeCes veJns. Oeeje 11 (4De) vegmeej Keeueerue keÀj meJeueleermeeþer efnMeesyee®³ee mJeleb$e Je¿ee GHeke´Àceemeeþer þsJeCes iejpess®es Deens.

keWÀê Meemeveeme, keÀeHetve IesC³ee®³ee meele efoJemeele, ®eueve 8®ee JeeHej keÀªve YejeJee. ®eueve 9®ee JeeHej Flej keÀHeeleeRmeeþer keÀjeJee. DeMee keÀejCeebmeeþer efJeMJemle Oecee&oe³e mebmLesves keÀj meJeueleermeeþer vecetvee49yeer ceO³es (DeveskeÌ®ej 36He´ceeCes) Depe& keÀjeJee. ¿ee DeeefLe&keÀ Je<ee&®³ee MesJeìer vecegvee-16 ceO³es keÀeceieejebvee, p³eeb®³ee Heieejeletve keÀHeele kesÀueer, l³eebvee oeKeues osC³eele ³eeJesle. ns oeKeues Je<ee&DeKesj 1 ceefnv³ee®³ee Deele ÐeeJesle. Heieeje®eer iele Je<ee&mebyeefOele Jeeef<e&keÀ efJeJejCes efJeMJemle mebmLesves vecetvee-24 ceO³es He´efleJe<eea 31 ces jespeer meeoj keÀjeJeerle.

Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLee, ogmeN³ee meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle mebmLesme efkebÀJee mebmLesme, meejKeer GefÎ<ìs Demeu³eeme l³ee GefÎ<ì Hetleeameeþer, DeeefLe&keÀ G®eue osT MekeÀles.

mJe³ebmesJeer HeoOeejkeÀ efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLes®³ee GlHevveeletve Heieej Je Yelles IesJet MekeÀlees. HeCe les Dee³ekeÀj Oeeje 13(3) ceO³es ³esle Demeleerue lej, DeMee J³eefkeÌlebvee efouesuee Heieej l³eebveer kesÀuesu³ee mesJes®³ee He´ceeCeele DeefOekeÀ efkebÀJee De³eesi³e vemeeJee. Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLeebvee, (Oeeefce&keÀ mebmLee veJns) mJes®íe mene³³e osCeeN³ee osCeieeroejeme osCeieer®³ee 50… metì l³eeb®³ee GlHevveeletve efceUles. leLeeefHe, DeMee efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLeebkeÀ[s Dee³ekeÀj Oeeje 80peer ®³ee Debleie&le metìer®ee oeKeuee (Certificate of Exemption) DemeeJee. pej osCeieeroejeves Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLesme osCeieer efoueer leer l³eeb®³ee GefÎ<ìemeeþer®e Demesue, lej l³ee mebmLesme, leer osCeieer, Oecee&oe³eemeeþer JeeHejuesues GlHevve mecepeues peeles.

mJe³ebmesJeer mebmLeebveer keÀe³e keÀjeJes ö 1) DeeHeu³ee efnMeesyee®eer He[leeUCeer keÀjCes, 2) DeveskeÌ®ejmen ³eesi³e JesUsle Dee³ekeÀj efJeJejCe He$es meeoj keÀjCes, 3) keÀeceieejeb®³ee Heieejeletve, keÀb$eeìoejeb®³ee osC³eeletve, Je He´eO³eeHekeÀeb®³ee MegukeÀeletve, Gieceeletve®e Dee³ekeÀj keÀeHetve IesCes, 4) DeMeeHe´keÀejs keÀeHetve Iesleuesuee Dee³ekeÀj, efouesu³ee keÀeueeJeefOele YejCes, 5) Jeeef<e&keÀ Heieeje®ee vecetvee -24, kebÀ$eeìoejeb®³ee osC³ee®ee vecettvee -26, efouesu³ee JesUsle meeoj keÀjeJee. mJe³ebmesJee mebmLeebveer keÀe³e keÀª ve³es 1) DeHetCe& Dee³ekeÀj efJeJejCe He$es, Heieej Je kebÀ$eeìe®eer osCeer He$ekesÀ meeoj keÀª ve³esle.

2) Jejerue keÀjC³eemeejK³ee iees<ìer DeKesj®³ee leejKesHe³e¥le mLeefiele þsJet ve³esle.

Oecee&oe³e efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLee, p³eele keÀjHee$e Heieej Deensle, l³eebveer Gieceeletve®e Dee³ekeÀj Heieejeletve keÀeHetve I³eeJee.(pees oj, keÀeceeieejebmeeþer Demesue) DeeefCe Demee keÀeHetve Iesleuesuee Dee³ekeÀj,

Dee³ekeÀj keÀe³eoe 1961 ceO³es keÀeHe&me HebÀ[ ³ee meb%es®eer J³eeK³ee kesÀuesueer veener. osCeieeroejeves ner jkeÌkeÀce efJeefMe<ì met®eveebmen keÀer, leer efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLes®³ee keÀeHe&me HebÀ[e®ee Yeeie Demesue cnCetve efoueer Je efJeefMe<ì nsletves efoueer lej leer keÀeHe&me þjles. keÀeHe&me cnCepes, efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLes®es Yeeb[Jeue Demetve les lemes®e Meeyetle þsJeeJes. l³ee®ee GHe³eesie peceerve, efyeefu[eRie, HeÀefve&®ej, efHeÀefìbipe, meeOevesmeejK³ee mLee³eer mJeªHee®³ee yeeyeeR®³ee Kejsoermeeþer JneJee. Dee³ekeÀj Oeeje 11(5) ®³ee vegmeej l³ee®eer iegbleJeCetkeÀ efkebÀJee þsJe þsJeeJeer Je l³eeletve ³esCeejs GlHevve keÀeHe&me HebÀ[e®³ee osCeieeroeje®³ee efveefo&<þ GefÎ<ìebmeeþer JeeHejues peeJes. keÀeHe&me HebÀ[ [y³eeletve ieesUe kesÀuee peele veener. keÀejCe osCeieeroejeme uesKeer efveoxMe osle, osCeieer keÀeHe&me cnCetve JeeHejC³ee®eer met®evee ÐeeJeer ueeieles.

Dee³ekeÀj keÀe³eoe 1961 ceO³es `GlHevve' cnCepes Oecee&oe³e

If you are afraid of difficulties, they will chase you but if you face them boldly they will vanish

54

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

efkebÀJee Oeeefce&keÀ He´³eespeveemeeþer efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLee, ³eebvee efceUeuesueer mJesef®íkeÀ osCeieer. HeefjCeeceer pej efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLee, Dee³ekeÀje®³ee Oeeje 12De vegmeej veeWoCeer Peeuesueer vemesue, lej l³eebvee ne HeÀe³eoe Oeeje 11(1) vegmeej efceUCeej veener. veeWoCeerke=Àle efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLeebvee, Dee³ekeÀjeletve metì 75… GlHevve Je Heg{erue JeeHejemeeþer meb®eef³ele GlHevveeJej efceUles. cnCetve pej SketÀCe GlHevve v³etvelece keÀjos³e ce³ee&os®³eeJej Demesue, lej l³eeJej l³ee®³ee Jej®³ee YeeieeJej keÀj ueeiet nesF&ue. keÀeHe&me HeÀb[ osCeieeruee Dee³ekeÀj Oeeje 11(1)([) vegmeej metì efceUles. Oeeje 11 vegmeej efJeveeveeWoCeer mebmLeebvee, DeMee osCei³ee pej v³etvelece keÀjos³e ce³ee&oe Deesueeb[CeeN³ee Demeleerue, lej keÀj ÐeeJee ueeiesue. keÀpee&mebyebOeeleö efJeMJemle mebmLee Keeueerue He´ceeCes keÀpe& osT MekeÀleele keÀe³e ?

1) keÀeceieej-keÀce&®eejer, 2) efMe#eCeemeeþer efJeÐeeL³ee¥vee, 3) ceeveJe mebmeeOeve efJe<e³eele meeceev³e efkebÀJee efJeMes<e keÀe³e&ke´Àce

IesC³eemeeþer 4) ogmeN³ee efJeMJemle mebmLesme1)keÀeceieej keÀce&®eejer Jeiee&me efouesues keÀpe&, Oecee&oe³e He´³eespeveemeeþer®ee GlHevvee®ee GHe³eesie, mecepeues peele veener. 2)pej efJeMJemle mebmLes®ee GÎsMe efMe#eCe osC³ee®ee Demesue, Je GefÎ<ìeb®³ee Hetleeameeþer efMe<³eJe=lleer meejKee GHeke´Àce Iesleuee peele Demesue, lej Demes keÀpe& Oecee&oe³eemeeþer JeeHejuesues GlHevve þjsue. 3) efJeMJemle mebmLee efkebÀJee mebmLeeb®ee GÎsMe mebMeesOeve Je efJekeÀemee®ee Demesue, 4) pej keÀpe& osCeeN³ee efJeMJemle mebmLes®eer GefÎ<ìîes, keÀpe& IesCeeN³ee mebmLesmeejKeer®e Demeleerue, lej Jejerue keÀpex keÀesCel³eener He´keÀejs Oeeje 11(5) Keeueerue JeCe&ve kesÀuesu³ee iegbleJeCetkeÀ efkebÀJee þsJeer, Oecee&oe³e keÀejCeemeeþer JeeHejuesues GlHevve þjleerue. keÀejCe keÀer, ner iegbleJeCetkeÀner veener DeeefCe þsJener veener. Hejbleg efMe<³eJe=lleer efkebÀJee keÀpee&®ee HejleeJee ogmeN³ee efJeMJemle mebmLesme keÀjleevee, keÀpe& HejleeJee GlHevve mecepeues peeF&ue. meneefpekeÀ®e keÀeceieej keÀce&®eeN³eebmeeþer®es keÀpe& Oecee&oe³e keÀejCeebmeeþer JeeHejuesues GlHevve þjCeej veener. l³ee keÀpee&®³ee HejleeJ³ee®es efveOee&jCe GlHevve cnCetve DemeCeej veener.  - He´e. megefveue iee³ekeÀJee[, keÀu³eeCe FCA

With best compliments from

Family Garden Restaurant We undertake outdoor catering orders also...

Bhaindar Pada, P.O. Kasar Vadavli, Ghodbunder Road, Dist. THANE. Tel.: 022 - 2597 1583 In any action the means is as important as the result

55

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee - Judicial Activism

Dee

pe®³ee meboYee&le yeN³ee®e keÀeUeHeemetve v³ee³eeue³ee®³ee YetefcekesÀmebyebOeele KeUyeUpevekeÀ ®e®ee& nesle Deeueer Deens. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ner Demee keWÀêefyebot þjueer efpe®³ee YeesJeleer ®e®ex®es iegNneU megª Deens. Hejbleg SkeÀ Jee DeveskeÀ keÀejCeebveer, ³ee ke=ÀleerMeerueles®³ee J³eeK³esmebyebOeeleuee Jeeo mebHeuee veener. l³eeceeies keÀoeef®ele oesve cegK³e keÀejCes DemeeJeerle. Heefnues cnCepes, pees l³ee®ee JeeHej keÀjlees] l³eeJej v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ceesþîee He´ceeCeele Jesieȳee DeLee&®eer þjles. keÀener jepekeÀejCeebveer l³eeme lej `v³eeef³ekeÀ DejepekeÀ', `v³eeef³ekeÀ DeeflejskeÀer ke=Àleer' DeeefCe `v³eeef³ekeÀ peguetceMeener' mebyeesOeues Deens.

DeueyesF&ì Je keÀener ìerkeÀekeÀejb®³ee vepejsletve Yeejleer³e v³ee³eJ³eJemLee `eflemejs oeueve' DeeefCe `Þes<þ keÀe³e&keÀejer' cnCetve keÀece keÀjerle Deens. ogmejs keÀejCe cnCepes, keÀener keÀener efJeÜeve lej lemes efle®es Keeme DeefmlelJe®e veekeÀejleele. v³ee³eeue³es l³eeb®eer meeOeer keÀle&J³es yepeeefJele Demetve l³eeHeefuekeÀ[s keÀener®e veJns, Demee l³eeb®ee o=<ìerkeÀesve Deens. kegÀueoerHe efmebie, ceepeer meJeex®®e v³ee³eeue³ee®es v³ee³eeOeerMe, ¿eebveer ns veJ³ee keÀueeves Iesleuee Deens. keÀener ogmeN³ee v³eeef³ekeÀ efJeÜeveebveer, lej v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelesuee oblekeÀLee efkebÀJee nem³eemHeo Meyo He´³eesie cnCetve þjJeues Deens. leLeeefHe, v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee, peer JewefMe<ìîeHetCe& DecesefjkeÀve efJemleej Demeu³eeves DeveskeÀDeLeea efle®eer J³eeK³ee kesÀueer Deens.

DeueyesF&쮳ee keÀener J³eeK³ee veeWoefJeC³eemeejK³ee Deensle. met³e&osJeeb®³ee Meyoele, v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®ee meboYe& cnCepes, HejbHejsves v³ee³eeue³eebveer mHeMe& kesÀuesuee veener DeMee, efkebÀJee pes Hee³eeYetle Þes<þeR®³ee efJe®eejele®e veJnles, DeMee mJeªHeele DemeCeeN³ee efJe<e³eele v³ee³eeue³eebveer efvekeÀeue osCes nes³e. Meemevee®³ee Flej oesve efJeYeeieeb®³ee DekeÀe³e&#ecelesle p³ee®es cetU Deens DeMeer ceeveefmekeÀ DeJemLee. met³e&osJeebveer keÀe³eoe ceb[U Je keÀe³e&keÀejer ceb[Ue®³ee `DekeÀe³e&#eceles' Jej peesj efouee Deens. peveles®³ee nkeÌkeÀeb®³ee Hee³eceuueercegUs v³ee³eeue³es ceoleeruee OeeJeueer.

SkeÀeyeepetme keÀe³eosceb[UekeÀ[tve kesÀuesuee keÀe³eoe Ieìvesleu³ee lejletoeR®³ee megmebiele Deensle ³ee®eer Kee$eer Ðee³e®eer, lej ogmeN³ee yeepetme

veeieefjkeÀebvee ³ee keÀe³eÐee®eer HeefjCeecekeÀejkeÀ keÀe³e&keÀejerb®³ee l³eeb®³ee DeefOekeÀejeyeensjerue DebceueyepeeJeCeer®eer Kee$eer keÀªve osCes nes³e. ¿eemebyebOeele DeMeeskeÀ kegÀceej peesnjerb®³eeceles, v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee, Kejs lej, vesnceer®³ee v³ee³eeue³eerve keÀecekeÀepeentve KetHe®e JesieUer veener. ke=ÀleerMeeruelee Meyomebie´evetmeej Je meJe&meeOeejCe yeesueC³eele ns cnCeCes cnCepes efveCe&³eelcekeÀ HeefJe$ee IesCes, ke=ÀleerMeerue nesCes. DeeefCe `®eUJeȳee' cnCepes pees leerJe´ ke=Àleer®³ee yeepetves Deens. ¿ee DeLee&ves He´l³eskeÀ v³ee³eeOeerMe ®eUJeȳee Deens, efkebÀJee keÀceerle keÀceer lemee DemeeJee. He´l³eskeÀ v³ee³eeOeerMe SkeÀlej Heg{s Jesie IesCeeje efkebÀJee ceeies ³esCeeje Demelees.

DeeHeu³ee menpe ue#eele ³esF&ue keÀer ke=ÀleerMeeruelee Flej v³ee³eeOeerMeeb®³ee Jew³eefkeÌlekeÀ keÀuHekeÀlesJej DeJeuebyetve Deens. v³ee. iegueeye®ebo iegHleebveer v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®³ee mebyebOeele - keÀe³eoe ceb[U, keÀe³eos keÀjleebvee keÀe³eÐee®³ee Heeefþby³eemeeþer iejpe cnCetve efkebÀJee YeefJe<³eele GÓJeCeejer HeefjefmLeleer Heent MekeÀle veener cnCetve. veJeerve HeefjefmLeleer meJe& meeOeejCeHeCes Je vesnceer efJekeÀefmele nesles Je keÀe³eoe DeMee He´keÀejs mecepeuee peeJee efkebÀJee JeeHejeJee keÀer l³eeves DeMee HeefjefmLeleerleues GÓJeuesues He´Mve mees[Jeues peeJesle. ¿ee He´efke´À³esle v³eeef³ekeÀ mepe&velee Je keÀejeieerjer®ee keÀe³eoe, pemee Deens lemee Je pemee DemeeJee lemee ¿eeleerue Deblej Yeªve efveIeeJes. ³eesi³e meeceeefpekeÀ iegCeJellesmeeþer yeebefOeuekeÀer Je ³eesi³e ¢<ìerkeÀesCee®eer #ecelee ieþerle He´efke´À³esle DemeeJeer.

DeMee v³eeef³ekeÀ mepe&veeme v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee cnCeleele. ¿ee He´keÀejs v³ee. HeUMeerkeÀjeb®³ee celee®eer Heg<ìer kesÀueer. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee cnCepes, HeUMeerkeÀjeb®³ee o=<ìerkeÀesCeeletve v³ee³eeOeerMeeves efJeÐeceeve keÀe³eÐee®es efke´À³eeMeerue DeLe& ueeJeCes, keÀe³eÐee®eer Jee{leer GHe³egkeÌlelee meeceeefpekeÀ megOeejCesmeeþer keÀjCes nes³e. v³ee. pes. Sme. Jecee¥veer HegjsMee efke´À³eeMeerue efvekeÀ<ee®es vescekesÀ He´ceeefCele vecetves þjefJeleebvee DeefOekeÀ Yej efouee Deens. efJeÜeve v³ee³ecetleea cnCeleele, v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee lesJne®e iejpes®eer Deens, peWJne Flejeble ceeveefmekeÀ MewefLeu³e, megmleer Demeles. ³eesi³e v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee cnCepes, peer Flej meJe& efJeYeeieeb®³ee keÀe³ee&®eer Kee$eer osles, Je Gllece v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee

Endurance is one of the most difficult disciplines, but it is to the one who endures that the final victory comes

56

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

He´keÀej cnCepes, pees keÌJeef®ele v³eeef³ekeÀ De[Leȳeemen ®eebieues efveCe&³e Ieslees. pesJne meJe&peCe keÀece keÀjerle Deensle, lesJne DeeHeu³ee v³ee³eeue³eerve ke=ÀleerMeerueles®eer iejpe veener.

DeMee jerleerves, keÀe³eÐee®es De#ej DeefOekeÀ leeCeues DeeefCe l³eeceeieerue lelJeevegmeej keÀece keÀjC³eele v³ee³eeue³eebveer keÀe³e&keÀejer DeefOekeÀeN³eeb®³ee GIe[ og©He³eesieeb®³ee Keìu³eele ceO³emLeer keÀªve, efkebÀJee meceepeeleerue meceepe kebÀìkeÀ Je Ye´<ìebvee HekeÀ[C³eele Goemeerve keÀue þsJeuee. DeeOeer®³ee®e efvejer#eCeeves v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®eer DeveskeÀ He´keÀejs J³eeK³ee kesÀuesueer Deens. keÀener efJeÜeveebveer meeJe&peefvekeÀ efnlee®³ee Keìu³ee®³ee (PIL) meboYee&le l³ee®eer J³eeK³ee kesÀueer Deens. lemes®e meeceeefpekeÀ ke=Àleer Keìues (SAL) efkebÀJee Keepeieer JekeÀerueeb®³ee Keìu³eele (PAL) kesÀ. Sue. Yeeìer³ee ³eebveer DeJeceevelee ³esCeej veener DeMee v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®ee efJemleejkeÀ ¢<ìerkeÀesve ceeb[uee Deens.

Yeejleele v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ner J³eefkeÌleiele neveer les meeJe&peefvekeÀ ef®eblee cnCetve v³ee³ee®³ee nkeÌkeÀe®eer mebkeÀuHevee ueJeef®ekeÀlee, efJemleej Je Jee{erves v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee J³eefkeÌleiele neveer les meeJe&peefvekeÀ ef®eblee meboYee&le meeJe&peefvekeÀ v³ee³ee®³ee YetefcekesÀMeer (Pro Bono Publico) cnCepes®e meeJe&peefvekeÀ efJe®eeje®³ee J³eefkeÌle,mecegn Je mebmLee leUeieeUeleerue Keeue®³ee ogue&ef#ele Kegpeer DeeefCe veieC³e DemeCeeN³ee, p³eebvee HewMee®ee DeYeeJe, De%eeve, efvej#ejlee ³eecegUs v³ee³e efceUleevee l³eebvee ogëKee®es Oeveer JneJes ueeieles. l³eeb®³ee v³ee³eele neleYeej ueeJeleerue. Deelee JesU Deeueer Deens keÀer, v³ee³eeue³eebveer iejerye Je Oe[He[CeeN³eebmeeþer DeeOeej JneJes. l³eebveer He´mLeeefHele Je pewmesLes ®eer yeepet Oeªve ®eeueC³ee®es mJeªHe yeoueeJes. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee cnCepes v³ee³eeue³eebveer Keeue®³ee Je efKepeieCeleerle vemeuesu³eeb®³ee oejebMeer Heesn®eC³ee®ee Je v³ee³e osC³ee®ee He´³eeme keÀjCes nes³e. uee@[& efnJeeì& ³ee cegK³e v³ee³ecetleeAveer `ns Hee³eeYetle cenllJee®es Deens keÀer v³ee³e kesÀJeU efouee peeJet ve³es, lej peesjkeÀmeHeCes Je efveëMekeÀHeCes efouee peeleebvee efomee³eueener nJee.' v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueele cnCepes v³ee³ecetleer¥®³ee cnCeC³eeuee Het<ìer Deens. `DeeHeu³ee keÀesìîeJeOeer ie´eceerCeebHe³e¥le v³ee³e Heesn®eefJeC³ee®ee He´Mve efveoeve efJe®eejele lejer Iesleuee iesuee. ne KetHe ceesþe peìerue He´Mve Deens, lemee lees leele[er®ee ner Deens. DeepeejHeCe DeeHeCe oeKeJet lejer MekeÀlees HeCe Dev³ee³e GCeerJeebcegUs peceerveoesmle®e keÀjlee' ns Meyo DeeHeu³ee osMeele KetHe cenllJee®es Deensle. Dev³ee³ee®³ee efJemle=le peeCeerJesHes#ee ceeveJeer Ëo³eele

DeefOekeÀ yesHeJee& Demes keÀener®e vemeeJes. p³eeves Jee{l³ee Dev³ee³ee®eer peeCe JneJeer. keÀe³eÐee®ee DeLe& ueeJeCes Je keÀe³eoe keÀjCes ³eeleerue Hegmeì meerceejs<ee nUtnUt keÀUeJeer Je leer Yetefceleer®³ee mebkeÀuHevesves keÀeìskeÀesjHeCes DeeKeueer peeJeer. v³ee³eeue³ee®es keÀece kesÀJeU keÀe³eÐee®ee DeLe& ueeJeCes®e veener lej Ieìves®³ee meeceeefpekeÀ v³ee³ee®³ee YeeJevesle keÀeuHeefvekeÀ menYeeie IesCes, Demeener v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®ee DeLe& Deens. ¢<ìer#esHeeleuee ke´ÀebleerJeeo ö ueeskeÀMeener meceepeele v³ee³ee®³ee YetefcekesÀkeÀ[s HeenC³ee®es oesve ceeie& Deensle. SkeÀ ke=Àleer keÀjCes, lej ogmeje otj¢<ìer þsJeCes. v³ee³eeue³es meke´Àer³eles®eer yeepet IesJet MekeÀleele. efkebÀJee leer DeeHeu³ee ce³ee&osle mJeleëuee yebOeves Ieeuet MekeÀleele. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®ee meboYe& Heefnu³ee He³ee&³eeMeer Deens. oesve efJe®eejOeeje Deensle. SkeÀ cnCepes HeeskeÀUer Yeªve keÀe{Ces, (Vaccum filling) Je ogmejer cnCepes meeceeefpekeÀ GCeerJeeb®ee efJe®eej. HeeskeÀUer Yeªve keÀe{C³eemeboYee&le ke=Àleernervelee efkebÀJee SkeÀe MeemekeÀer³e MeeKes®ee DeeUme ³eecegUs efvecee&Ce nesCeejer HeeskeÀUer. Meemevee®eer Flej ogmejer MeeKee l³eeb®³ee #es$³ee®³ee efJemleejeves Yeªve keÀe{les, keÀejCe DeMeer HeeskeÀUer ueeskeÀMeener®eer efJeCe #eerCe keÀjC³ee®³ee Oeeske̳eeme efkebÀJee keÀe³eÐee®es jep³e efKeUefKeUs nesC³eeme keÀejCeerYetle nesles. DeMee He´keÀejs v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ne Meemevee®³ee Flej oesve keÀe³eosceb[U Je keÀe³e&keÀejer ceb[U ³ee efJeYeeieebkeÀ[tve jenCeeN³ee HeeskeÀUer®ee HeefjCeece Deens. ³ee efmeOoebleevegmeej efvemeiee&me DeMeer HeeskeÀUer ceev³e veener. v³ee³eeue³eerve leerJe´ meke´Àer³eles®es cetU efJeÐeceeve keÀe³eos ceb[UekeÀ[tve meceepee®³ee He´Mveeb®³ee mees[JeCetkeÀer®es keÀe³eos keÀjC³eeleues DeHe³eMe ns Deens. ke=Àleernervelee, De#ecelee, keÀe³eÐee®ee Deeoj vemeCes, Je Ieìves®ee Deeoj vemeCes, iegvnsieej nsUmeeb[, Ye´<ìe®eej, DeeefLe&keÀ Je melles®ee ueesYe, yesnoyesefMemle, vesl³eeb®ee, ceb$³eeb®ee Je He´MeemekeÀeb®³ee ®eeefj$³e Je efve<þs®ee DeYeeJe ³eeletve DeMee meke´Àer³elesuee yeU, mebyebOe Je DeeOeej efceUlees. meeceeefpekeÀ GCeerJeeb®³ee efmeOoebleevegmeej v³ee³eeue³eerve leerJe´ meke´Àer³eles®es cetU efJeÐeceeve keÀe³eos ceb[UekeÀ[tve meceepee®³ee mecem³eeb®³ee mees[JeCetkeÀer®es keÀe³eos keÀjC³eeleues DeHe³eMe ns Deens.

MesJeìer v³ee³emebmLesves oyeuesu³ee Je iejeryeeb®³ee v³ee³eemeeþer nekesÀuee Dees efouee Deens. ³ee efmeOoebleeb®³ee HeeþerjeK³ee®³ee celes, v³eeef³ekeÀ

Prayer is the key of the morning and the bolt in the evening

57

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

ke=ÀleerMeerueles®eer YetefcekeÀe cenllJee®eer Demetve l³eecegUs meeceeefpekeÀ yeoue Ie[tve ³esleele. Meemevee®eer ner v³eeef³ekeÀ mebmLee®e keÀe³eÐeele He´eCelelJe Yeªve GCeerJeele Yej Ieeuele. keÀe³eoe meceLe& keÀjles. keÀeUpeerHetJe&keÀ efmebneueeskeÀvee®³ee DeefOekeÀejecegUs v³ee³emebmLesme yeouee®³ee GlHe´sjkeÀe®ee opee& efceUlees. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®ee Giece DeeHeu³ee meceepee®³ee meceeefpekeÀ HeefjefmLeleer®³ee DeJeveleerletve neslees. `Fbie´peer meceevelee' Je `vewmeefie&keÀ v³ee³e' ³ee mebkeÀuHeveeletve DecesefjkesÀle v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®eer efyepes jesJeueer iesueerle, Je v³eeef³ekeÀ efmebneueeskeÀve®³ee mebkeÀuHevesletve leer HeÀUHeÀUueer. (Murbury V/s Madison) ³ee Landmark Judgment ves keÀe³eos ceb[Ue®³ee meJexmeJee& efmLeleer efJeªOoele Jeeì keÀªve efoueer. v³eeef³ekeÀ efmebneueeskeÀvee®³ee DeefOekeÀeje®³ee JeejMeeves DecesefjkeÀve v³ee³emebmLesves ³ee veJ³ee v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeerueles®³ee mebkeÀuHevesuee pevce efouee. 1954 ceO³es Brown V/s Board of Education ³ee Keìu³eeves ner veJeer mebkeÀuHevee efvecee&Ce kesÀueer. meeJe&peefvekeÀ efMe#eCee®³ee #es$eeletve Keeme keÀªve efveie´esbvee JesieUs keÀjC³ee®³ee keÀe³eÐeeme DecesefjkesÀ®³ee meJeex®®e v³ee³eeue³eeves efvejemle kesÀues. owvebefove peerJeveeleu³ee yengleskeÀ #es$eeletve efveie´eWvee JesieUs keÀjCeebN³ee keÀe³eÐeebvee Brown V/s Board of Education ®³ee Keìu³eeveblej v³ee³eeue³eebveer HesÀìeUues. v³ee³eeue³eebveer ³ee Ieìves®³ee DeHesef#ele efvekeÀ<eebMeer megmebiele vemeCeeN³ee keÀe³eÐeeb®es kesÀJeU efvecet&ueve®e kesÀues veener lej p³ee nkeÌkeÀeb®es Ieìvesle megmHe<ì Demes mLeeve veJnles l³eebvee Ieìvesle mLeeve efoues.

Yeejleele 1993 ceO³es v³ee. cesnceto ³eebveer SkeÀe megveeJeCeerleu³ee kewÀÐee®³ee Keìu³eele efveCe&³e efouee .³eeleuee kewÀoer JekeÀerue ueeJeC³ee®³ee HeefjefmLeleerle veJnlee. DeMee HeefjmLeerleerle v³ee³eeue³eeves Keìu³ee®ee kesÀJeU l³ee®³ee keÀeieoHe$eeJej®e efvekeÀeue ÐeeJee keÀe³e? cnCetve He´Mve GYee jeefnuee. v³ee. cesnceto ³eebveer `kesÀme SskeÀCes ner HetJe& Deì Demelee, leer peWJne keÀesCeer SkeÀe®³ee yeesueC³eeves®e HetCe& JneJeer, leer kesÀJeU Jee®etve veJns' Demee efveCe&³e efouee. Yeejleele `meeceeefpekeÀ GCeerJe' efmeOoeble KeN³ee DeLee&ves J³eJenejele Glejuee. keÀe³e&keÀejeR®³ee ogªHe³eesieeefveefcelle v³ee³eeue³eeves ceO³emLeer keÀjeJeer efleLes keÀe³eosMeerj He´efke´À³esle Dee³eesi³e He´keÀejs {JeUe{JeU keÀjC³eeves ne efmeOoeble keÀeceer Deeuee. He´Meemeve, v³etvelece keÀle&J³e Je peyeeyeoeN³ee Heej Hee[C³eeSsJepeer les meeJe&peefvekeÀ efnleeSsJepeer J³eefkeÌleiele efnlee®es meeOeve Peeues. mebmeoer³e HeOoleer®³ee Hee³eeuee®e OecekeÀer þjle DeLe&yeU, ob[eF& Je ceeO³ece MekeÌleer Je He´MeemeefvekeÀ DeMeer Jeie&Jeejer þjueer. vee[JeCetkeÀ Je Dev³ee³e Jele&ceeve

jepekeÀer³e HeOoleerle yeebOeues iesuesle. ojjespe yengpeveeb®³ee menve keÀjeJ³ee ueeieuesu³ee Dev³ee³eeuee keÀe³e&keÀebjerkeÀ[tve efkebÀJee efve³eceebveer DeeUe IeeueC³eemeeþer DeeMee keÀª MekeÀle veener. DeeHeu³ee ueeskeÀMeener HeOoleer®³ee Hee³eeuee®e OeeskeÀe þjCeeN³ee og<ì vesceCetkeÀeb®³ee Jeie&Jeejerle DeeefLe&keÀ MeefkeÌle, yeueMekeÌleer, ceeO³ece MeefkeÌle Je He´MeemeefvekeÀ MeefkeÌle Demes JeieeakeÀjCe Deens. meJe&meeceev³eebvee®e ¿ee ®eej MekeÌleeR®³ee DeeIeelee®es yeUer JneJes ueeieles. vee[JeCetkeÀer®³ee Je oyeeJee®³ee efveefcelleeves keÀener leele[er®³ee iejpee efvecee&Ce Peeu³ee Deensle. mebmeosves ue#e IeeueC³eeHe³e¥le l³ee LeebyeefJelee ³esCeej veenerle. cnCetve v³ee³ecetleea mebmeoskeÀ[tve keÀe³eoe megOeejC³eemeeþer JesU keÀe{t MekeÀle veener. meJeex®®e Je G®®e v³ee³eeue³eebveer MeemeveeefJejesOeer efouesues efvekeÀeue v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee cnCetve cnìues peeleele. Hejbleg J³eefkeÌleefJejesOeeleuee efveCe&³e v³ee³³e mecepeuee peelees. lemes vemetve v³ee³eeue³es kesÀJeU keÀe³eÐee®³ee ®eewkeÀìerle DeeHeu³ee keÀueeves v³ee³e osleele `megefveue yee$ee efJeªOo efouueer He´Meemeve' ceO³es v³ee. ke=À<Cee De³³ej ³eebveer mHe<ì kesÀues keÀer, pejer keÀe³eosceb[U Gllece GHee³e Demeuee lejer, keÀe³eos keÀjCeejs KetHe®e meeceeefpekeÀ menveMeeruelee leeCeleele. v³ee³eeue³eebvee oerIe& He´efle#esleu³ee ceeye&uemeeþer ve Leebyelee, ueekeÀ[eJej Je oie[eJej®e keÀesjerJe ve#eerkeÀece keÀjerle keÀe³eÐee®ee DeLe& ueeJeeJee®e ueeielees. DeMeeefjleerves MesJeì®ee He³ee&³e cnCetve v³ee³eeue³eeves `cegbyeF& keÀeceieej meYee efJeªOo Deyogue YeeF&' ³ee SsefleneefmekeÀ Keìu³eele meeblJeveHej efvekeÀeue efouee.l³eele v³ee³eeue³eeves veeceeefYeOeeve ve keÀjlee v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ³ee lelJee®ee meceeJesMe kesÀuee. Þeerceleer ceveskeÀe ieebOeeR®³ee Keìu³eele meJeex®®e v³ee³eeue³eeves IeìveekeÀejeb®³ee nslet®³ee keÀenerMee efJejesOeele peeJetve Ieìves®³ee Oeeje 21 ceOeerue `Procedure established by Law' SsJepeer `Due process clauses' yeoueues. v³ee. YeieJeleer ³eebveer J³ekeÌleer mJeeleb$³eele {JeUe{JeU keÀjCeeN³ee keÀe³e&keÀejeR®³ee efvejbkegÀMelesJej veeHemebleer J³ekeÌle keÀjerle cegÎecentve Jeeke̳eele yeoue Ie[efJeuee. l³ee®eHe´ceeCes Flej keÀener Keìu³eele v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee efkebÀJee l³ee®³ee yeouel³ee cebo mJeªHeeletve peveefnle ³eeef®ekeÀe (PIL) DeveskeÀ Ieesìeȳeebvee GkeÀªve keÀe{le l³eeb®eer me#ecelee efmeOo keÀjerle jeefnu³ee. veeiejerkeÀebb®³ee nkeÌkeÀele Yej Je l³eebvee GHe®eejkeÀ v³ee³e osC³ee®es keÀece keÀjerle jeefnuee. ueeYeeLe& HeefjCeeceeb®³ee efoMesves ö ieesuekeÀveeLe Keìu³ee®³ee efJeJeeoe®³ee keÀeUele, 1970

He is the happiest person who values the merits of others and derives joy in their achievements

58

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

HetJeea v³ee³eeue³eebvee ceesþîee De[®eCeerle lelkeÀeueerve DeefmlelJeele DemeCeeN³ee ¢<ìerkeÀesveeme cegkeÀeìîeeves neskeÀej ÐeeJee ueeiet ueeieuee.

Ieìves®³ee mJeerkeÀejeHeemetve mebmeo ner meeJe&Yeewce Demetve leer IeìveemegOoe yeouet MekeÀles efkebÀJee keÀe³e&keÀejeR®eer meJeex®®elee Demee HejmHej Jeeo, v³ee³eeue³es leLeekeÀefLele yeebefOeuekeÀer®eer v³ee³e³eb$eCee leWJne DeefmlelJeele nesleer. leLeeefHe, ceveskeÀe Je kesÀMeJeevebo Yeejleer Keìu³eele SkeÀ$eerle meJeex®®e v³ee³eeue³eeves veJeerve v³ee³elelJe efJeMeo kesÀues. Yeejleeleu³ee efJeefJeOe meeceeefpekeÀ Je jepekeÀer³e HeefjefmLeleerle cegkeÀeìîeeves meesmelee ³esF&ue Je DebefiekeÀejlee ³esF&ue DeMeer keÀener Hee³eeYetle Je keÀe³eÐee®eer G®®e lellJes DeefmlelJeele nesleer. v³eeef³ekeÀ DeefOeke=Àle ceev³elee Je HegveefJe&®eej DeefOekeÀejeÜeje v³ee³eeue³eebveer keÀe³eÐee®es lelJe%eeve Je jepekeÀer³e efmeOoeble, leke&ÀMeefkeÌle, mJeªHe, veweflekeÀlee, mJeeleb$³e, v³ee³e Je Ieìves®³ee cetu³eebMeer megmebiele efve³eb$eCe Je ueeskeÀHejbHeje ³ee ve mees[Jelee ³esCeeN³ee cetu³eeb®³ee DeeOeejs le³eej kesÀues. ’kesÀMeJeevebo Yeejleer efJe. kesÀjU jep³e“ Keìu³eele v³ee³eeue³eeves meeJe&Yeewce MekeÌleer mebmeosle DemeC³ee®ee neskeÀejeLeer& Deeie´n Deceev³e kesÀuee.

Demee oeJee HesÀìeUle v³ee³eue³eeves He´l³eskeÀ peguecee®es ie=nerle efkebÀJee keÀe³eos ceb[U Je keÀe³e&keÀejer ceb[Ue®³ee DeefOekeÀeje®ee IeìveeefJejesOeer JeeHeje®³ee efJejesOeele JeCe&ve kesÀuesues `The basic features doctrine' peCet yeMee yewuee®es keÀece cnCetve ie=nerle Oejues. ner KejesKej®e DeeHeu³ee Yeejleer³e v³ee³eMeeðeele, ueeskeÀMeener Je efveOeceea jep³eeefJejesOeeleerue yeeyeer Je $eemeoe³ekeÀ keÀeueeJeOeerleerue DeeJneves mJeerkeÀejCeeN³ee Yeejleer³e v³ee³eMeeðeemebyebOeele ogjieeceer megOeejCee Deens. HeeMJe&Yetceerleu³ee ³ee megOeejCeeefveMeer ¿ee osMeeleu³ee iejeryeeb®³ee HeeþerMeer G®®e v³ee³eeue³eeb®es mebj#eCe jeefnues. keÀe³eoe J³eJemee³e, meeceeefpekeÀ megOeejCee mebmLee DeeefCe ueeskeÀefnlew<eer J³eefkeÌle p³ee `Pro bono Publico' Deensle, l³ee meJe& efvejeÞeerle Je iejeryeeb®³ee ceoleermeeþer yeensj He[u³ee Deensle. pejer ner v³eeef³ekeÀ keÀejeieerjer Demeueer, lejer v³ee³eeue³es iejeryeeb®³ee HeÀe³eÐeemeeþer Hee³eeYetle ceeveJeer nkeÌkeÀeb®ee®e Yeeie cnCetve veJeervelej nkeÌkeÀ efJekeÀefmele keÀjerle Deensle. pemes He³ee&JejCeeuee Hee³eeYetle cegueYetle DeefOekeÀej efkebÀJee ceeveJeer nkeÌkeÀ peenerj keÀjCes, v³ee³eeue³eebveer efkeÀl³eskeÀ kebÀHev³eebvee meJe& DeeJeM³ekeÀ megj#ee GHee³e³eespevee DeJeuebyeC³ee®es DeeosMe efoues Deensle. keÀener Flej yeeyeleerle meJeex®®e v³ee³eeue³eeves veÐee, meeJe&peefvekeÀ efþkeÀeCes, je<ì^er³e mceejkesÀ He´ot<eCeeves ie´mle Demeu³eeves iebYeerj ef®eblee J³ekeÌle kesÀueer Deens. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelesves uewefiebkeÀ v³ee³eMeeðe, m$eer³eebvee vee[JeCetkeÀer Je DeHeceeveeHeemetve Jee®eefJeC³eemeeþer le³eej Peeues Deens.

Yeejleele Ieìvee Je keÀe³eÐee®³ee efJeefJeOe GHee³e³eespevesletve Demeceevelee Je ðeer³eebefJejesOeer peguetce veenermes nesle Deensle. lejerner m$eer³ee Depetve Dev³ee³eie´mle Deensle®e. meJeex®®e v³ee³eeue³eeves keÀe³eÐeeleerue HeÀìer yegpeefJeC³eemeeþer HeefjHetCe& ceeie&oMe&keÀ met®evee efveie&efcele kesÀu³ee Deensle l³eecegUs keÀecekeÀjer efðe³eeb®³ee uewefiebkeÀ Del³ee®eejeme DeeUe yemesue, JesM³eeJ³eJemee³eeletve m$eer³eebvee mebj#eCe Je l³eeb®es Je l³eeb®³ee cegueeb®es HegveJe&meve nesC³eeme ceole nesF&ue. efJeefJeOe keÀe³eos keÀjC³eeceeies peeleeryeefn<ke=Àle Je Metêeb®³ee meceeefpekeÀ DeeefLe&keÀ peguetceeves oyeuesu³eeb®eer cegkeÌleer ns ue#e nesles.

Hejbleg keÀe³e&keÀejeR®³ee DeeUMeerHeCee Je mebLeHeCeecegUs DeceueyepeeJeCeer pescelesce Peeueer. njerpeve ieerjerrpeve Je DeefoJeemeer ³eeb®es oefuele cnCetve l³eeb®³ee PeeWyeCeeN³ee oeefjê³ee®³ee MesJeìemeeþer oefuele v³ee³eeMeem$eemen v³ee³eeue³es Heg{s Deeueer. meceepeele oefueleeb®³ee megOeejCesmeeþer Je l³eeb®³ee meceepeeleu³ee yejesyejer®³ee Hee³eemeeþer meJeex®®e v³ee³eeue³eeves efkeÀl³eskeÀ efveJee[s efouesle. cetU ceeveJeer nkeÌkeÀeb®³ee #es$eele megOoe v³ee³eeue³es meelel³eeves YesoYeeJe ve ceeveCeeN³ee meceeveleeJeeoer, ueeskeÀleebef$ekeÀ Je cegkeÌle meceepee®³ee pees[C³ee pees[le Deensle. l³ee veJeerve JewefMJekeÀ, jepekeÀer³e, meeceeefpekeÀ Je DeeefLe&keÀ j®eves®³ee megmebJeeoele keÀener nkeÌkeÀebvee Ieìvesleerue Part III Keeueerue cetueYetle nkeÌkeÀebyejesyej DeeCele Deensle. l³eeleues keÀener lej veeWoefJeC³eepeesies Deensle. pemes ceeefnleer®ee DeefOekeÀej, ceeveJeer nkeÌkeÀ 1948 ®³ee JeweféekeÀ peenerjveec³eeleerue Oeeje 23 Keeueerue keÀecee®ee DeefOekeÀej, Heg{s v³egvelece jespeieej®ee DeefOekeÀej, peueo megveeJeCeer®ee DeefOekeÀej (Jejerue peenerjveec³eeleerue Oeeje 8), ieesHeveer³eles®ee DeefOekeÀej (Oeeje 12), DeceeveJeer³elesefJejesOeele DeefOekeÀej (Oeeje 5) F. ³ee meJeexHejer v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelee ner®e Hee³eeYetle ’ceeveJeer nkeÌkeÀeb®eer j#eCe keÀjleer Deens. ceeveJeer nkeÌkeÀele He´Lece nkeÌkeÀ cnCepes v³ee³eemeeþer Jeeì efceUCes“ Demes v³ee. ke=À<Ce De³³ej cnCeleele. v³eeef³ekeÀ ke=ÀleerMeeruelesves meeJe&peefvekeÀ v³ee³e Je v³ee³eeue³es ³eeleerue efkeÀ®ekeÀì keÀe³e&HeOoleer®ee Heesueeoer He[oe®e keÀe{uee iesuee Deens. cegefveefmeHeue keÀewefvmeue jleueece efJe. JeefOe&®ebo AIR 1980 SC 1922 , Sce.meer. cesnlee efJe. ³egefve³eve Dee@HeÀ Fbef[³ee AIR 1987 SC 1086 DeeefCe Jesuueesj efmeìerPevme JesueHesÀDej HeÀesjce efJe. ³egefve³eve Dee@HeÀ Fbef[³ee AIR 1996 SC 2715. 

Prosperity makes friends and adversity tries them

MeyoebkeÀve ë ceveesnj FbieUs

59

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

`efJeMJemle' ceeefmekeÀe®es YeefJe<³eeleerue Deblejbie mebmLeeHekeÀ, cegK³emebHeeokeÀ, Þeer.ceveesnj FbieUs ³eeb®es efJeMJemle J³eJemLee Je mebmLeeb®³ee efJekeÀemeeJejerue GHeke´Àceeb®eer He´efmeOoer ns l³eebveer yeje®e keÀeUeHetJeea®es Heeefnuessues ceveesnejer mJeHve nesles. l³eeb®es ns mJeHve oerIe&keÀeUeveblej Deepe He´l³e#eele GlejC³ee®es ef®e$e l³eebveer megª kesÀuesu³ee `efJeMJemle' ³ee ceeefmekeÀe®³ee He´Lece DebkeÀeves meekeÀejle Deens. DeeHeu³ee He´oerIe& DeY³eeme, ef®ebleve Je DevegYeJee®ee ueeskeÀeb®³ee ceeefnleermeeþer GHe³eesie JneJee, ne l³eeb®ee nslet Deens. ceneje<ì^ele mee[s Hee®e ueeKeeJej mebmLee, efJeMJemle J³eJemLes®eer DeeefCe JekeÌHeÀ ³eeb®eerner Yej Deens. meoj mebmLeeb®³ee ceeO³eceeletve jep³eele 15 npeejeHes#ee peemle ceeO³eefcekeÀ MeeUe, keÀefve<þ Je G®®e efMe#eCe ceneefJeÐeeue³es, npeejes DeeÞece MeeUe, Jemeefleie=ns, meceepe keÀu³eeCe, DeeefoJeemeer efJekeÀeme, ceefnuee Je yeeuekeÀu³eeCe lemes®e mJe³ebjespeieej Je GÐeespekeÀlee efJekeÀemee®³ee efJeefJeOe ³eespevee Je He´keÀuHe jeyeefJeues peeleele. ³eemebyebOeele mebyebefOeleebKesefjpe, yentleebMe pevelee DeveefYe%e Deens. l³eecegUs ³ee He´®eb[ J³eeHeele ®eeueCeejs IeesìeUs, Ye´<ìe®eej lemes®e ceeefnleer®³eeDeYeeJeer keÀe³eoe Je efve³eceeb®eer Hee³eceuueer keÀjerle meje&me megª Deensle. efJekeÀemee®³ee ³eespeveebmebyebOeelener mebyebefOele ceb$eeue³es Je ³eb$eCeskeÀ[tve $eesìkeÀ ceeefnleer®e GHeueyOe nesles. js[ ìsefHePececegUs ceeefnleer®eer megueYelee De[ketÀve He[ueer Deens. vescekeÀe ne®e cegÎe ceveele IesJetve DeecepevelesHe³e¥le JemlegefmLeleer keÀUeJeer. meceepekeÀe³e&keÀl³ee&me l³eeuee keÀUtve ®egkeÀuesu³ee iewjJ³eJenejebyeÎue, mebyebefOeleebkeÀ[s ceeefnleer HegjJetve, %eele keÀe³eÐeevetmeej l³eebvee DeeUe IeeueC³ee®³ee meeceeefpekeÀ keÀe³ee&meeþer, ceeefnleer®ee DeeOeej GYee keÀjC³ee®ee, ne He´eceeefCekeÀ He´³elve Deens. lemee®e efJeefJeOe ³eespevee keÀesCeemeeþer, kesÀJneHeemetve Je keÀMee HeOoleerves DebceueyepeeJeCeerle ³esCeej, l³ee®³ee Deìer Je efvekeÀ<e nsner ueeskeÀeb®³ee DeeJeM³ekeÀ menYeeieemeeþer iejpes®es Deensle.

³ee `efJeMJemle' ceeefmekeÀele DeY³eemeHetCe& uesKeeble cebgyeF& meeJe&peefvekeÀ efJeMJemle J³eJemLee DeefOeefve³ece 1950 Je mebmLee veeWoCeer DeefOeefve³ece, 1860 lemes®e Yeejleer³e JekeÌHeÀ DeefOeefve³ece, 1995 Je Flej mebyebefOele keÀe³eÐeeb®³ee lejletoermebyebOeele, ojcene uesKe He´efmeOo nesCeej Deensle. Heefnuee®e He´LeceebkeÀ, DeeÐe efJeMJemle meble iee[iesyeeyee ³eebvee meceefHe&le keÀªve Deecner l³eeb®³ee cenelc³ee®ee ieewjJe keÀjerle Deenesle. keÀe³eos, Flej mebyebefOele keÀe³eÐeeb®³ee mebmLee Je efJeMJemle

J³eJemLeebyeeyele pes v³ee³e efveJee[s osMee®³ee G®®e v³ee³eeue³eele Je meJeex®®e v³ee³eeue³eele ueeieleele. l³ee®eer Lees[ke̳eele ceeefnleer meoj He´keÀjCee®es veeJe, nkeÀerkeÀle Je efveJee[e Je efveJee[îeemeeþer®eer keÀejCes ³eeHeOoleerves osC³eele ³esF&ue. mebHetCe& efveJee[ener Fbie´peerletve GHeueyOe kesÀuee peeF&ue. meJeex®®e v³ee³eeue³eeves efouesues mebyebefOele He´keÀjCeeleerue efveJee[s ns keÀe³eÐee®es®e Decegueeie´ Yeeie nesleele. kegÀþsner menmee GHeueyOe ve Peeuesues Je ceeefnleer vemeuesues keÀe³eÐeeleerue met#ce, Hejbleg DeefleMe³e cenlJee®es yeoue, `efveJee[e' meojeletve osC³ee®ee He´³elve nesCeej Deens.

meeceeefpekeÀ mebmLeeb®³ee keÀe³e&keÀl³ee¥veer keÀe³e keÀjeJes, keÀe³e keÀª ve³es, ³eemebyebOeeleues ceeie&oMe&ve He´eefleeefveOeerkeÀ mJeªHee®³ee He´Mveeb®es GoenjCe osJetve l³ee®eer mees[JeCetkeÀ keÀjC³ee®ee He´³elve jeefnue. GHeueyOe %eeve, ceeefnleer Je keÀewMeu³e He´efmeOo keÀªve mebyebefOeleebvee Jeeì®eeueerme efoMee efceUsue. ³eeyejesyej®e Dee³ekeÀj DeefOeefve³ece, 1961, keWÀêer³e ceeefnleer®ee DeefOeefve³ece,2005, keÀeceieej efJe<e³ekeÀ keÀe³eos, ceeuecelles®³ee mLeeveebleje®ee keÀe³eoe, efJeosMeer cegêe efJeefvece³e keÀe³eos, ceneje<ì^eleerue Keepeieer MeeUeleerue keÀce&®eejer (mesJee Je mesJeeMeleea), Debleie&le efve³ece, keÀe³eÐee®es GHeefJeOeer, efve³ece, keÀe³eosceb[Ueves Heeme kesÀuesues Flej mebefkeÀCe& keÀe³eos, ³eeb®eener meceeJesMe Demesue.

mebmLee Je efJeMJemle J³eJemLee ³eeb®es DeLe&keÀejCe Je DeLe&J³eJemLee keÀMeer DemeeJeer. efnMeesye, DeboepeHe$ekesÀ, Dee³e J³e³e J³eJenejeb®es efnMeesyeuesKeve, DebkesÀ#eCe (Dee@[erì), efJeJejCe He$ekesÀ (efjì&vme) ³ee mebyebOeele Meke̳e nesF&ue lemelemes ceeie&oMe&ve keÀjC³eele ³esF&ue. IeìveekeÀejebveer keÀu³eeCekeÀejer jep³ee®eer mebkeÀuHevee ie=nerle Oejueer Deens. cnCetve keWÀê Je jep³e Meemeveeves peveles®³ee keÀu³eeCee®³ee DeveskeÀ ³eespevee jeyeefJeC³eemeeþer mJesef®íkeÀ #es$eebvee (NGOs) osC³ee®ee efveCe&³e Iesleuee Deens. efMe#eCe, meceepe, ceefnuee Je yeeuekeÀu³eeCee®³ee DeveskeÀ ³eespevee ³ee keÀe³e&#ecelesves Je peemle ueeskeÀeefYecegKelesves keÀe³ee&vJeerle JneJ³ee cnCetve, DeMee mebmLeebJej peyeeyeoejer Deens. DeMee mebmLeebyeeyeele keÀe³e&keÀl³ee¥vee l³ee jeyeefJeC³eeefJe<e³eele ceeefnleer Je ceeie&oMe&ve uesKeeletve osC³eele ³esF&ue. p³eebvee ceeefnleer Deens, lesJe{s®e cegþYej ueeskeÀ ³ee ³eespeveeb®ee HeÀe³eoe

It is better to starve than beg.

60

Je<e& 1 ues  DebkeÀ 1  petuew 2008

Iesleele. keÀenerlej, ceeefnleer DeYeeJeer Je<ee&Kesj DebceueyepeeJeCeer ve keÀjlee, cebpetj Peeuesuee Je efJeveeJeeHej efveOeer Hejle keÀjleele. keWÀê mejkeÀej®³ee yengleskeÀ ceb$eeue³eekeÀ[s DeMee ³eespevee mJe³ebmesJeer mebmLeebvee osC³eemeeþer GHeueyOe Deensle. He´ecegK³eeves, keÀu³eeCe ceb$eeue³e, ceveg<³eyeU efJekeÀeme ceb$eeue³e, ke=Àef<e Je menkeÀej ceb$eeue³e F. ceb$eeue³es DeeIee[erJej Deensle. mebmLee mebIeìvee, efJekeÀeme ceb[Us, keWÀêer³e meceepekeÀu³eeCe yees[& Je keÀHeeì& DeMee DeveskeÀ mebmLeebkeÀ[s ³eespevee Deensle. ³eebvee meg³eesi³e ceeie&oMe&vee®eer Je ceeefnleer®eer efveefM®ele®e iejpe Deens. DeMeer Deece®eer YeeJevee Deens. l³ee efoMesves Deece®ee He´³elve jenerue.

Oecee&oe³e Dee³egkeÌleebHeemetve 2006 ceO³es Fmueeceer Oeeefce&keÀ mebmLee Jesieȳee Peeu³eele. ceneje<ì^ jep³e JekeÌHeÀ yees[&, Deewjbieeyeeo ³ee veeJeeves mJeleb$e keÀe³eosMeerj mebmLee keÀe³e&jle Deens. meJe& Oecee&oe³e mebIeìves®es He´cegKe cnCepes ceneje<ì^ jep³ee®es Oecee&oe³e Dee³egkeÌle/ mebmLee efveyebOekeÀ cegbyeF& ns Deensle. JekeÌHeÀmeeþer cegK³e keÀe³e&keÀejer DeefOekeÀejer, ceneje<ì^ jep³e JekeÌHeÀ yees[& Deewjbieeyeeo ns Deensle. mebmLee, JekeÌHeÀ Je efJeMJemle J³eJemLeeb®es keÀe³e& keÀjerle Demeleebvee ueeskeÀMeener ceeiee&ves meYee IesTve meoj meYeeb®es meb®eeueve keÀjerle keÀe³e&Je=lleeble efuentve keÀe{Ces Del³eble iejpes®es Deens. mebmLeeb®es keÀece megJ³eJeefmLele nesC³eemeeþer, efve³eceeHe´ceeCes oHlej þsJeCes F. yeeyele ceeie&oMe&ve osC³eele ³esF&ue. l³ee®ee efJeMes<e GHe³eesie veJ³eeves Hebefpeke=Àle nesCeeN³ee mebmLee, JekeÌHeÀ Je efJeMJemle J³eJemLee, ³eeb®esmeeþer nesF&ue. ³ee mebmLeebveer DeeHeues efnMeesye Je meYeeie=neleerue meYeeJe=lleeble ³eesi³eefjl³ee þsJeu³eeme mebmLesle Jeeo, nsJesoeJes nesCeej veenerle. mebmLeeleerue keÀe³e&keÀl³ee¥®³ee keÀecekeÀepeemebyebOeele keÀener leke´Àejer Demeleele, l³ee mebyebefOele DeefOekeÀeN³eekeÀ[s uesKeeÜejs efveie&efcele keÀªve meveoMeerj Je ueeskeÀMeener ceeiee&ves l³eeb®³ee efveJeejCeele ceole keÀjC³ee®ee Deece®ee nslet Deens. He´eefleefveefOekeÀ leke´Àejer DeMeeHe´keÀejs mJeerkeÀeju³ee peeleerue, Jew³eefkeÌlekeÀ leke´Àejer veJns. uesKekeÀebkeÀ[tve meYeeMeeðe, efJeOeeveHe$e Je efve³ece/efve³eceeJeueer Deeoebryeeyele HeefjHetCe& ceeie&oMe&ve ³ee ceeefmekeÀeletve Ie[sue. meceepe peerJevee®³ee meJe&mHeMeea Debieeves ns ceeefmekeÀ meceepeesHe³eesieer JneJes ³eele MebkeÀe veener. cnCetve menkeÀej lelJeeHe´ceeCes SkeÀceskeÀe mene³³e keÀª~ DeJeIes Oeª megHebLe~~ -pes. yeer. þeketÀj

mebHeeokeÀer³e meuueeieej ceb[U v³ee³ecetleea Þeer. Deveble ceeves : ceepeer v³ee³ecetleea, cegyb eF& G®®e v³ee³eeue³e DeeefCe ceepeer DeO³e#e jep³e ceeveJeeefOekeÀej Dee³eesie ceneje<ì^ jep³e, cegyb eF&.

He´e.[e@.efJepe³e ef®eìCeerme : ceepeer efJeOeer efJeYeeie He´cegKe, cegyb eF& efJeÐeeHeerþ DeeefCe ceepeer meom³e, jep³e ceeveJeeefOekeÀej Dee³eesie ce.jep³e, cegyb eF&. Þeer.yeer.Sve.JeeIeceejs

: meveoer DeefOekeÀejer, (Dee³e.Deej.ìer.

Sme.) meWvì^ue jsuJes, cegyb eF&.

Þeer.Meb. ue. leeboUskeÀj

: ceepeer efpeune efveyebOekeÀ, menkeÀejer mebmLee, þeCes.

Þeer.He´keÀeMe Deej.kegÀuekeÀCeea : efMe#eCe GHemeb®eeuekeÀ (mesJee efveJe=lle), HegCes. Þeer. S®e. Sve. meeiejs

: meceepemesJekeÀ, cegyb eF&.

He´e.Þeer.Sme.Sce.iee³ekeÀJee[ : meveoer uesKeeHeeue Je He´eO³eeHekeÀ.

He´e.Þeer. ieesHeeue ogKeb[ s

: ceepeer He´eO³eeHekeÀ Je efJe®eejJeble, meceepemesJekeÀ.

De@[.Þeer. Deej.Sve.peeOeJe : De@[JneskesÀì, ne³ekeÀesì,& Deewjib eeyeeo.

De@[.Þeer.Deej.Sme.iegjJe : ceepeer mene³ekeÀ Oecee&oe³e Dee³egkeÌle Je JekeÀerue, HegCes. Þeer. Jner. yeer. meeleJeer

: ceepeer GHeefpeuneefOekeÀejer Je ceepeer GHee³egkeÌle, keÀu³eeCe-[esyb eerJeueer. ceneveiej HeeefuekeÀe, keÀu³eeCe, þeCes.

De@[.efcevee#eer meb.pee³emeJeeue : De@[JneskesÀì, ne³ekeÀesì,& cegyb eF&.

He´e.YeeT oe³eoej

: He´eO³eeHekeÀ, meceepeMeeðe efJeYeeie, veeieHetjceneefJeÐeeue³e,veeieHetj]

[e@.Sme.Sue.JeeIeceejs

: Ëo³ejesie lep%e, þeCes.

Make a name for yourself greater than that made by your father for himself

efJeMJemle ceeefmekeÀe®es Jeie&Ceeroej nesC³eemeeþer Devegmeje³e®eer HeOole.

efJeMJemle ³ee ceeefmekeÀe®eer Jeeef<e&keÀ Jeie&Ceer ©He³es 400/- De#ejer (©He³es ®eejMes HeÀkeÌle) Deens. l³ee keÀjerlee DeeHeu³ee veefpekeÀ®³ee mìsì yeBkeÀ Dee@HeÀ Fb[er³ee®³ee MeeKesle meesyele Ye©ve efou³eevegmeej Jeie&Ceer®³ee jkeÌkeÀces®eer Hes-Fve-mueerHe le³eej keÀ©ve leer keÀesCel³eener MeeKesle jkeÌkeÀcesmen efkebÀJee ®eskeÀmen efou³eeme leer MeeKee leer jkeÌkeÀce mJeerkeÀe©ve Deece®³ee keÀjbì DekeÀeGbÀì vebyej 30400472748 Jej pecee keÀjsue. pej jesKe jkeÌkeÀce YejeJe³ee®eer Demeu³eeme veesìeb®es efJeJejCe mueerHe ceI³es osCes DeeJeM³ekeÀ Demetve, pej DeeHeCe Jeie&Ceer ®eskeÀves Ye© Fef®íle Demeeue lej ®eskeÀ ®es mueerHe ceOeerue jkeÀeves YejCes iejpes®es Deens. ®eskeÀ `` mebke´ÀceCe HeefyuekesÀMevme DeBv[ keÀvmeueìbìme d`` ³ee veeJeeves le³eej keÀjeJee ueeiesue.

meoj®eer jkeÌkeÀce jesKeerves Deiej ®eskeÀves Deece®³ee Keel³eele Yeju³ee yejesyej SkeÀ HeesmìkeÀe[& Keeueerue ceeefnleer osTve Deecneme HeeþefJeu³eeme l³eeleerue ceeefnleervegmeej Deecner DeeHeu³ee Jeie&Ceer®es jskeÀe@[& Deece®³ee mebieCekeÀeJej le³eej keÀ©ve DeeHeCeeme ojcene®ee DebkeÀ Heesmìeves HeeþefJeC³ee®eer lepeefJepe keÀ©. pej DeeHeCeeme DebkeÀ efceUeuee®e veener lej lemes Deecneme HeesmìkeÀe[& HeeþJetve Deiej HeÀesveÜejs keÀUefJeu³eeme, DebkeÀ HeeþefJeC³ee®eer J³eJemLee keÀjC³eele ³esF&ue.

He´efle, J³eJemLeeHekeÀer³e mebHeeokeÀ, efJeMJemle, ceeefmekeÀ, þeCes ³eebmeer me.ve.efJe.efJe. Deecner efJeMJemle ceeefmekeÀe®eer Jeeef<e&keÀ Jeie&Ceer efoveebkeÀ / /200 jespeer mìsì yeBkeÀ Dee@HeÀ Fbef[³ee®³ee .......................MeeKesle jesKeerve/®eskeÀves pecee kesÀueer Demetve DebkeÀ ceeefieue Hel³eeJej HeeþefJeC³ee®eer efJevebleer Deens, keÀUeJes.

DeeHeuee efJeMJeemet,

DebkeÀ Keeueer veceto Hel³eeJej HeeþJeeJee ë Þeer............................................. mebmLes®es veeJe..................................... ceg................. Heesmì....................... leeuegkeÀe .............. efpeune ...................

Heerve 400 000.

(Meke̳elees Hellee meefJemlej DemeeJee DeMeer DeHes#ee Deens.)

He´efle, cee.J³eJemLeeHekeÀer³e mebHeeokeÀ, `efJeMJemle ` ceeefmekeÀ, mebke´ÀceCe HeefyuekesÀMevme DeB[ keÀvmeuìbìmed, ieeUe ke´À.40,oeoespeer keÀeW[osJe mìsef[³ece, Keejìve jes[, þeCes. 400 601.

Specimen Pay-in-Slip vecetvee Hes-Fve-efmueHe

With Best Compliments from:

W 222, TTC, MIDC, Khairne, Navi Mumbai - 400 710. INDIA. Ph.: +91-22-2778 2397 Telefax: +91-22-27782396 Email: info@biocare.co.in kjokhi@biocare.co.in