
មាគ៌ាានៃ�ឈើ�ើឆ្កាាង
មាគ៌ាានៃ�ឈើ�ើឆ្កាាង
Herb Keistman
by Herb Keistman
Copyright © 2013 by Lutheran Heritage Foundation 2nd edition, printed 1,000 copies, October 2023. Published by Lutheran Heritage Foundation
Lutheran Heritage Foundation
51474 Romeo Plank Road Macomb, Michigan 48042 USA www.LHFmissions.org info@LHFmissions.org
Originally published in Thailand under the title
TheWayoftheCross by Herb Keistman
Copyright © 2008 Lutheran Heritage Foundation 51474 Romeo Plank Road, Macomb, Michigan 48042 USA www.LHFmissions.org
The translation and publication of this book has been made by Lutheran Heritage Foundation. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written permission of Lutheran Heritage Foundation.
All Khmer Bible Texts are from Khmer Bible with permission from the Bible Society in Cambodia.
Funding for the publication of this volume has been provided in loving memory of William Bartels. Soli Deo Gloria!
Distributed by Lutheran Heritage Foundation – Cambodia.
Address: #76, St. Betong, Sangkat Krang Thnong, Khan Sen Sok, Phnom Penh, Cambodia. Telephone: (855) 17-477-799, 15 999 277
ISBN-13: 978-9924-9519-9-5
Printed by: T&S Printing House, Phnom Penh, Cambodia Not for commercial use.
2007-1982
សេែចំកតសុខសានតរបស់គាត្តកុ�ងទៀែវសាស្រ្តនៃឈើើឆ្កាាងនឿែ�។
អត្ថថបទមេេរៀៀននេះ�
សាលានៅប្រទេេសក្នុម្ពុុ�ជា
បានចងក្រងឡើើង
សម្រាេេប់បង្រៀេៀនក្នុុ�ងវគ្គគសិក្ខាា
(Ted Na Thalang)
ម្ពុក្នុពីីអងក្ខារម្ពុូលនិធិិម្ពុរត្ថក្នុលូធើើរ (LHF) បានបញ្ជាាេក្នុប្រាំេេប់ខ្ញុំំ��ថា
ក្នុ�ពី�ងស្វែែងរក្នុឯក្នុសារបង្រៀេៀនទេេវសាស្រ្តលូធើើរិនបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ
សម្រាេេបក្ខារសក្នុេសារបសពីក្នុគ្នេេ។ ក្ខារសង្វាាេត្ថរក្នុច�ណេះ
ទេេវសាស្រ្ត�របស់បងបូ�នគ្រូេីសទបរស័ទទាំងនេះ�
ម្ពុូលនិធិិម្ពុរត្ថក្នុលូធើើរ
បណាប្រទេេសផ្េសេងៗនៅអាស�ីអាគ្នេុេយ៍។
លោក្នុគ្រូ ថេេដូ
បានសហក្ខារគា
បង្កើើើត្ថវទេយាសានលូធើើរអាស�ីអាគ្នេុេយ (LISA) ដែលតាម្ពុរយៈ LISA នេះ� សិក្ខាាសាលានានាក្នុ៏បានចាបផ្�ើម្ពុបើើក្នុបង្រៀេៀនជាលើើក្នុដូ�បូង។
ម៉ានច�ណ្ឌិងជើើងថា
ក្នុុ�ងនាម្ពុជាអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
ពីីក្ខារក្ខារពារនិក្ចេេបបទរបស់លោក្នុលូធើើរនៅក្រេ�ងហៃេដើេលប
គ្គួរតែយក្នុម្ពុក្នុបក្នុប្រែសម្រាេេបក្នុម្ពុវធិសិក្ខាាសាលា
បនាេប់ពីីបានពីិចារណាបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ
ហេេត្ថ�នេះ�បានជាលោក្នុគ្រូ
និងសម្រូេ�លឯក្នុសារមេេរៀៀនរបស់លោក្នុ
សិក្ខាាសាលា ដែលជាក្ខារជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�ម្ពុួយសម្រាេេប់ខ្ញុំំ�� ឱ្យទទួលយក្នុដោយ
ចត្ថ�រក្នុរាយ។
ម៉ានក្ខារដូក្នុស្រ្តេង់សម្ពុ�ីពីីបណាេគ្គត្ថិនានា
មេេរៀៀនជាច្រើនចេេញពីីសៀៀវភៅរបស់លោក្នុ ហែដូ និងឯក្នុសារក្ខារក្ខារពារនិក្ចេេប
បទរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរនៅក្រេ�ងហៃេដើេលបគ្គ នៅក្នុុ�ងក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស
ដែលបោះ�ពី�ម្ពុុរដោយជំនជាត្ថិអាមេេរក្នុ
(Luther’s WorksAmerican Edition, 1975)។
ទទួលក្ខារណែេនា�ដូម៉ានត្ថម្លៃពីីសាស្ត្រាាចារេយ
(Prof. John Pless) នៃសាក្នុលវទេយាល័យទេេវសាស្រ្ត�េ
(Concordia Theological Seminary at Fort Wayne, IN)។
ជាអុក្នុណែេនា�សៀៀវភៅរបស់លោក្នុហែដូដូ�បូងគ្នេេបងូសដូល់ខ្ញុំំ��
សាដៃេនពីនធនេះ�ក្នុ៏បានក្ខាយជាពីនឹឺដូធិ�ម្ពុួយក្នុុ�ងដូ�ណេះើរពីនក្នុចេរបស់ខ្ញុំំ��។
ក្នុចេបន្ថែថេម្ពុលើើច�ណ្ឌិុចនោះ�
ខ្ញុំំ��ក្នុ៏បានជំពាក្នុគ្គ�ណ្ឌិដូលម្ពុត្ថ�ភក្នុ�ិជាច្រើនទេៀត្ថ
ដែរ ជាពីសៀេសលោក្នុគ្រូគ្គង្វាាល
ក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយប�ភឹឺជាច្រើនទេៀត្ថដូល់ខ្ញុំំ��។
តាម្ពុរយៈក្ខារសក្នុេសារៀៀបច� ដើើម្ពុេបីីនពីនក្នុូនសៀៀវភៅរបស់ខ្ញុំំ��នេះ�
ហេើយគ្គឺដែលទ្រេង់ត្រូ�វជាប
ដោយទទួលបានច�ណាប់អារម្ពុណ្ឌិរំភើើបរក្នុរាយ ពីីស�ណាក្នុសិក្ខាាេក្ខាម្ពុ
ដែលបានចូលរម្ពុក្នុម្ពុវធិសិក្ខាាសាលាទាំងបីលើើក្នុនៅអាស�ីអាគ្នេុេយ៍ដែលទទួល
ទេេវសាស្រ្ត�េរបសលូធើើរ និងសៀេចក្នុ�ីស�ខ្ញុំសាន�ដូធិ�ម្ពុហម៉ា
បោះ�ពី�ម្ពុុជាភាសាអងគ្នេឹេស សម្រាេេបគ្រូេីសទបរស័ទទូទៅផ្ងដែរ
ព្រះ�រាជំសារដូ៏សាម្ពុញ្ញញ
នាសម្ពុ័យទ�នេះើបជាច្រើន។ សម្ពុឱ្យព្រះ�អម៉ាំេស់ទ្រេង់ប្រេទាំនពីរដូលក្ខារសក្នុេសា
របសអុក្នុរាលគា។
រំ�បព�យលឹរំច្ចនាក្រកិបឈើ�ៀវឈើ�
រូបពីនេយល់លើើក្របសៀៀវភៅដូគ្គួរឱ្យចាប់អារម្ពុណ្ឌិ៍នេះ�
ដោយវចត្រូេក្នុរ
គោលប�ណ្ឌិងនៃេក្ខាររចនារូបភាពី គ្គឺដើើម្ពុេបីីណែេនា�អុក្នុអានឱ្ យចាប់អារម្ពុ
ធានបទចម្ពុេបីងនៃ សៀៀវភៅម្ពុួយក្នុេបាលនេះ
ដូលនក្ចេបបទទី២១
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់តាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេ
ព្រះ�យេេសវបានម៉ានព្រះ�បនទ�លនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរលក្ខា
ធានបទម្ពុួយសម្រាេេប់សៀៀវភៅនេះ
នោះ�ន�ងបានជំីវិត្ថវិញ”។
ពីណ្ឌិ៌ខ្មៅាេត្ថូចៗនៅខាងម្ពុ�ខ្ញុំក្របសៀៀវភៅ ត្ថ�ណាង
ឱ្យហែ�ងអុក្នុជើឿព្រះ�ដូ៏ច្រើនសនធក្នុ ដែលបានទ�ក្នុចត្ថ�លើើព្រះ�យេេសវគ្រូេីស និង ក្ខារស�គ្គត្ថលើើឈើើ�ាង
អុក្នុជើឿព្រះ�ទាំងអស់នេះ�
ក្នុុ�ងលោក្នុិយនេះ�
ដើើម្ពុេបីីទទួលក្ខារអត្ថ់ទោសបាបរបសពីក្នុគ្នេេ។
ហាក្នុ់ដូូចជាបានចេេញពីីទីងង�ត្ថរបសអ�ពេើបាបនៅ
ហេើយនា�គាេម្ពុក្នុឯទពីនឹឺដូត្រូេចេេ�ត្រូេចង់របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ទៅរក្នុជំវត្ថដូ៏អសក្នុលេបីជានចេនៅសានសគ្គ៌ជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ត្រៃឯក្នុ ដែល
េសចក្តីេផ្តើមៃនេ�លលទ្ធិ
អំំដោពើបាបពី�ំដោណើត់
និិស្ទស័យទាំំងពីររបស្ទ់ស្រាគឺីស្ទទបរិស្ទ័ទ
�រ�រ�រនិេក្ខបបទរបស់លូេធើរេ�្រកុងៃហេដលបឺគ
ដោស្ទ��ីីដោ�ីើ�អំំពីការស្ទិ�្សោនិិដោ�េបបទទាំំង២៨របស្ទ់បណ្ឌិត់ល់ូដោធ្ងើរ
េសចក្តីេផ្តើមៃនេ�លលទ្ធិ
អំំដោពើបាបពី�ំដោណើត់
�រ�រ�រនិេក្ខបបទរបស់លូេធើរេ�្រកុងៃហេដលបឺគ
ការដោរៀប�ំការការ�រនិិដោ�េបបទដោ�ស្រា�ុងនៃហឺដោដល់បឺគឺ
ដោស្ទ��ីីដោ�ីើ�អំំពីការស្ទិ�្សោនិិដោ�េបបទទាំំង២៨របស្ទ់បណ្ឌិត់ល់ូដោធ្ងើរ
ក្រេ�ត្ថេយវិន័យរបស់ព្រះេ�ដែេលជាគោលលទធិ សម្រាេេប់ជំីវិត្ថដូ៏ម៉ានប្រេសិទធភាពី
ទៅរក្នុសៀេចក្នុ�ីស�ចរិត្ថតាម្ពុបែេប
ផ្ឹ�វរបស់ពីួក្នុគ្នេេបានទេេ
(ក្នុម្រូេងសាាេដៃេនិពីនធរបស់លោក្នុលូធើើរ
(ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ទៅហាក្នុ់ដូូចជាគ្គួរឱ្យចាប់អាម្ពុណ្ឌិ
ហាក្នុ់ដូូចជាអាក្រេក្នុក្នុ�ី
ជាសគ្គ�ណ្ឌិដូ៏អសក្នុលេបីជានចេដូដែល (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
�ំណត់់ស្ទមាាល់់អំំពីអំំដោពើបាបស្រា�ល់
និិដោ�េបបទទី៥៖ ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសម្ពុិនមែនជា អ�ពេើបាបធិៃន់ទេេ (យេើងនយ៉ាយអ�ពីី
ក្នុចេក្ខារទាំងឡាយដែលឃើើញថាលូ) បើើទោ�បីវាជាបទឧក្រេិដូក្នុ៏ដោយ (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ក្នុចេក្ខារដែលទ្រេងធើែើតាម្ពុរយៈម្ពុន�សេស) គ្គម្ពុិនមែន
(ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសស�ចរត្ថន�ងក្ខាយជាអ�ពេើបាបធិៃន ប្រេសិនបើើពីក្នុគ្នេម្ពុិនម៉ានក្ខារខាចញញើើត្ថ ច�ពោះ�អ�ពេើបាបនោះ�ចេេញពីីភាពីស�ចរត្ថរបសខ្ញុំឹ�ន (កម្រ�ងស្នាាដៃ�និពនិធរបស់់បណ្ឌិិ
ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសន�ងក្ខាយជាអ�ពេើបាបធិៃន នៅពេេលគ្នេធើែើដោយគានក្ខារកោត្ថខាច គានចត្ថ�
និងធើែើដើើម្ពុេបីីតែេស�វត្ថថិភាពីផ្តាេលខ្ញុំឹ�នបណោ� (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
តែេម្ពុិនមែនជាអ�ពេើបាបធិៃន់ទេេ នោះ�វាហាក្នុបីដូូចជាបង្កើើើត្ថក្ខារច��ចូលដូ៏គ្រោះ�ថាេក្នុ ម្ពុួយច�ពោះ�ក្ខារកោត្ថខាចដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
វាម្ពុិនមែនជាក្នុចេក្ខារគ្រោះ�ថាេក្នុ
ជាអ�ពេើបាបធិៃនធិៃរនោះ�ទេេ
(ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ល��ត្រាតែេម៉ានក្ខារកោត្ថខាចពីីក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ� ទោសដែលម៉ានក្នុុ�ងគ្រូេបក្នុចេក្ខារទាំងអស (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
នៅក្នុុ�ងព្រះ�នេះត្រូេរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
អ�ពេើបាបទាំងឡាយគ្គឺជាអ�ពេើបាបស្ត្រាេេលៗ ក្ខាលណាម្ពុន�សេសចេេ�ខាចវាថាជាអ�ពេើបាបធិៃន (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ហេើយដូរាបណាវាធើែើក្នុចេក្ខារអែីដែលអាចធើែើ ទៅបាននោះ� វាជាក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�អ�ពេើបាបធិៃន (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ហេើយក្នុធើែើក្ខារលូបានត្ថិចត្ថួច ប�ផ្�ត្ថនៅក្នុុ�ងត្ថួនាទីសក្នុម្ពុមរបស់វា គ្គធើែើបានតែនៅក្នុុ�ងត្ថួនាទីអក្នុម្ពុមរបសខ្ញុំឹ�នបណោ� (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
អុក្នុនោះ�ក្នុ�ពី�ងបន្ថែថេម្ពុអ�ពេើបាបលើើអ�ពេើបាប ដូូចេុេ�គាត្ថន�ងម៉ានទោសទេែេរដូង (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ឱ្យប�គ្គគលម៉ាេក្នុចេេ�បនាបខ្ញុំឹ�ន
ស្វែែងរក្នុព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីស (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
វាជាក្ខារពីត្ថដែលម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ់ត្រូ�វម៉ាន ភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុទៅលើើសម្ពុត្ថថភាពីរបសខ្ញុំឹ�ន ម្ពុ�នពេេលដែលគាត្ថ់ត្រៀេៀម្ពុលក្នុេណ្ឌិៈ ដើើម្ពុេបីីទទួលយក្នុព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីស (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ដែលរំពៃេមេើលទៅលើើក្នុចេក្ខារដែលមេើល
ម្ពុិនឃើើញរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទេេ
បើើទោ�បីជាគាត្ថ់បានដូ�ងយ៉ាាងចេបាស់ថា
របស់ទាំងនោះ�បានក្ចេត្ថឡើើង យ៉ាាងពីត្ថប្រាំេេក្នុដូក្នុ៏ដោយ
(ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
តាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេ
ប្រាំេេជាេម្ពុន�សេសក្នុុ�ងក្ខារយលដូ�ងពីីក្នុចេក្ខារមេើល ម្ពុិនឃើើញរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស គ្គពីត្ថជាម៉ានអ�នត្ថ ម៉ានសៀេចក្នុ�ីងង�ត្ថ និងម៉ានចត្ថ�រឹងទទ�ង
ក្ខារផ្�នាទោសគ្រូេបក្នុចេក្ខារដែលម្ពុិនមែន
(ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ប្រាំេេជានោះ�ក្នុម្ពុិនមែនអាក្រេក្នុ់ដោយខ្ញុំឹ�នឯង ហេើយក្នុម្ពុិនគ្នេេចវ៉េេសពីីក្រេត្ថេយវន័យដែរ
បើើគានទេេវសាស្រ្ត�េនៃឈើើ
ម្ពុន�សេសន�ងប្រើេើខ្ញុំ�សពីីលក្នុេណ្ឌិៈលូរបស់វា
ម្ពុន�សេសម្ពុិនបានរាប់ជាស�ចរត្ថ
ដោយសារបានប្រេព្រះេត្ថ�ក្ខារលូទេេ បន្ថែ�េពីក្នុគ្នេេបានរាប់ជាស�ចរត្ថ
ដោយសារបានជើឿលើើព្រះ�គ្រូេីសវិញ (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ដែលក្នុ�ពី�ងប�ពេេញឱ្យសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់នោះ�។ រីឯសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របសម្ពុន�សេស
ក្ចេត្ថឡើើងតាម្ពុរយៈក្ខារចាបផ្�ើម្ពុ ដើើម្ពុេបីីប�ពេេញសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់នោះ�វិញ (ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
Introdution
បាប ដើើម្ពុេបីីឱ្យយេើងម៉ានសៀេចក្នុ�ីក្ខាហានចូលទៅក្ខាន់ព្រះ�អាទក្នុរដូ៏បរស�ទធនៃ
របស់សពីែសារពេើបាន។
ជំវត្ថអសក្នុលេបីនៅសានសគ្គ
តាម្ពុរយៈឈើើ
ប្រេសិនបើើព្រះ�យេេសវគ្គឺជាម៉ាគាា នោះ�ជាក្ខារដូម៉ានន័យម្ពុួយដែលយេើង
ដូូចជាទ្រេង់ហៅយេើងឱ្យបានធើែើដូូចោាេ�នៅក្នុុ�ងដូ�ណ្ឌិ�ង
ព្រះ�បនទ�លរបស់ទ្រេង់បណាលឱ្យ ម្ពុន�សេសជាច្រើនម៉ានក្ខារភាន់ច្រេឡ�
តែបនាេប់ពីីផ្�លក្ខារពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយម្ពុក្នុវាបានក្ខាយជា
ថ្លែងខាងលើើរបស់ព្រះ�យេេសវ។
ក្ខារបាត្ថ់បង់វាបានយ៉ាាងដូូចមេ�េច?
តឿយេើងអាចសង្រ្គោះ��ជំវត្ថរបសយេើងដោយ
ប្រេសិនបើើយេើងបាត្ថ់បងជំវ ត្ថទៅ
ម្ពុិនមែ នត្រូ �វបានបាត្ថ់បង់ទៅដែ រទេេឬអី?
ម្ពុិនខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�សង្រ្គោះ��ជំវត្ថរបសយេើង?
ទាំងស្រ្តេ�ងទេេឬអី?
នៅក្នុុ�ងឧទាំហរណ្ឌិម្ពុួយទេៀត្ថ
ព្រះ�បនទ�លនៅលើើភុ�ក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរម៉ាាថាយ៥
ហេើយតឿើហេេត្ថ�អែីបានជាយេើង
តឿើវាម្ពុិនមែននៅសល់ពីីក្ខារបាត្ថ់បង់វា
ព្រះ�យេេសវបានចាបផ្�ើម្ពុអធិិបេបាយ
ទៅន�ងក្ខារប្រេទាំនពីរទេេ។ ទោ�ជាយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ នេះ�គ្គឺគ្រាេេន់តែជាផ្នែុេក្នុ
ម្ពុួយនៃបរម្ពុត្ថស�ីអ�ពីី
តឿើហេេត្ថ�អែីបានជាសៀេចក្នុ�ីបង្រៀេៀនរបស់ព្រះ�គ្រូេីស ម៉ានអត្ថថន័យបែបជា
បរម្ពុត្ថច�ពោះ�យេើងខាាេ�ងមេុឹេ�?
ប្រហែលជាទ្រេងម៉ានចេេត្ថនាបែបនោះ�
ប្រហែលវាជាក្ខាររំឭក្នុដូលយេើងថា យេើងម្ពុិនមែនជាសុ�លនៃេប្រាំេេជា
ហេេត្ថ�ផ្លនោះ�ទេេ។
នយ៉ាយថា
ច�ណ្ឌិុចណាដែលខ្ញុំំ��ម្ពុិនបានយល់?
ឈឺប
ហេើយគ្គត្ថសារជាថូមីអ�ពីីគោលជំហររបសយេើង។ បរម្ពុត្ថធើែើឱ្យយេើង
បនាបខ្ញុំឹ�ន
ពាក្នុេយដែលសាវក្នុបុ�លបានសរសៀេរនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរ១ក្នុរិនថូូស
លោក្នុិយនេះ�ទៅជាសៀេចក្នុ�ីលៃង
ក្ខារប្រេក្ខាសដូ�ណ្ឌិ�ងលូ ពីីព្រោះ�សាសន៍យូដា គ្នេេចង់ឃើើញភស��តាង
ហេើយសាសន៍ក្រេេេក្នុ គ្នេេស្វែែងរក្នុប្រាំេេជា តែេយេើងខ្ញុំំ��ប្រេក្ខាសប្រាំេេប់ពីី
ព្រះ�គ្រូេីសទដែលទ្រេង់ត្រូ�វឆ្នាំាង
ជាហេេត្ថ�នា�ឱ្យរវាត្ថចត្ថ�ដូល់សាសន៍យូដា
និងជាសៀេចក្នុ�ីលៃង ់ លើៃើដូល់សាសន៍ក្រេេេក្នុ
ហេើយជាប្រាំេេជារបស់ព្រះ�វិញ ដូល់អស់អុក្នុដែលទ្រេង់ហៅ ទាំ
យូដា ហេើយនិងសាសន៍ក្រេេេក្នុផ្ង
ក្នុ�ឡា�ងលើើសជាងម្ពុន�សេសដែរ។
សាវក្នុបុ�លបក្នុស្ត្រាេេយថា ព្រះ�ជាម៉ាំេសធើែើក្ខារជាម្ពុួយន�ងម្ពុន�សេសតាម្ពុរបើៀប ដែល
ក្ខាលពីីជាង៧០០ឆ្នាំំ� ម្ពុ�នពេេលសាវក្នុបុ�លសរសៀេរសារព្រះ�បនទ�លខាងលើើនេះ�
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានម៉ានបនទ�លរួចជាស្រេេចហេើយតាម្ពុរយៈហោរាអេេសាយថា៖
ព្រះ�យេេហវាទ្រេងម៉ានបនទ�លថា
ដែលបរិភោគ្គជាយ៉ាាងណា នេះ�ជាពាក្នុេយអញដែលចេេញពីីម៉ាត្ថ់អញទៅ ក្នុ ៏
ម្ពុិនដែលវិលម្ពុក្នុឯអញវិញ ដោយឥត្ថក្ចេត្ថផ្លយ៉ាាងដូូចោាេ�ដែរ គ្គ
ធើែើស�រៀេចតាម្ពុសៀេចក្នុ�ីបុងប្រាំេេថា
ក្នុុ�ងក្ខារអែីដែលអញចាត្ថ់ទៅធើែើនោះ�” (អេេសាយ៥៥:៨-១១)។
ព្រះ
ហេើយយេើងក្នុ៏ត្រូ�វក្ខារម្ពុន�សេសណាម៉ាេក្នុ
នេះ�ដូលយេើង
យលអ�ពីីត្ថម្រូ�វក្ខារនេះ�ដែរ។ នៅពេេលសាវក្នុភលពីសម៉ាេល់ឃើើញថា ម្ពុន�សេស
ក្នុ�រៀៀវនេះ�ក្នុ�ពី�ងង្កើឿង
ដើើម្ពុេបីីឱ្យដូ�ងថាតឿើគាត្ថ់យល់អត្ថថបទ ដែលគាត្ថក្នុ�ពី�ងអាននោះ�ទេេ។ ម្ពុន�សេស
លោក្នុភលពីឱ្យឡើើងជំិ�រទេេ�សៀេ�ជាម្ពុួយន�ងគាត្ថ់។
ទោ�ជាយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ ជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទគ្គម្ពុិនអាស្រ្តេ័យលើើ ក្នុម្រូេិត្ថច�ណេះ�ដូ�ងទេេ
ហៅយេើងឱ្យបានដើើរតាម្ពុទ្រេង់ក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរលក្ខា
ដូក្នុស្រ្តេង់នៅខាងដើើម្ពុនៃមេេរៀៀននេះ�វិញ។
បានបង្រៀេៀនពីក្នុសសេសដែលបានចាបផ្�ើម្ពុដើើរតាម្ពុទ្រេង
លើើក្នុទ�ក្នុចត្ថ�ដូលពីក្នុគ្នេេដោយម៉ានបនទ�លថា៖
អុក្នុរាល
អុក្នុរាល
ទ្រេង់សនេយាន�ងពីក្នុអុក្នុជើឿទាំងនេះ�ថា
នៅជាបន�ងសៀេចក្នុ�ីបង្រៀេៀនរបស់ទ្រេង
”) គ្នេន�ងយលក្ខាន់តែេចេបាសនូវបរម្ពុត្ថិរបស
សម្ពុអុក្នុអានរក្នុេសាស�ណ្ឌិួរនេះ
ក្នុ�ពី�ងសក្នុេសាបន�ទេៀត្ថ។ សម្រាេេប់ពេេលឥឡ�វនេះ�
ខ្ញុំណ្ឌិៈពេេលយេើង
សម្ពុឱ្យយេើងពីនត្ថេយមេើល
ភាពីបនាេនចា�បាច និងសៀេចក្នុ�ីល�បាក្នុនៃេក្ខាររក្នុេសាព្រះ�បនទ�លរបស់ទ្រេងទ�ក្នុ ជា
ព្រះ�បនទ�លរបស់ព្រះ�ជាម្ពុ�នសិន។
បញ្ជាជាច្រើននៅក្នុុ�ងពីិភពីលោក្នុនេះ�តែងលេបី�ងម្ពុន�សេសឱ្យឃ្លាាេត្ថចេេញពីី ក្ខារដើើរតាម្ពុព្រះ�គ្រូេីស ដែលបញ្ជាទាំងនោះ�ម៉ានដូូចជា ក្ខារបើៀត្ថបើៀន និងក្ខារវាយប្រហារពីីស�ណាក្នុពីក្នុអុក្នុម្ពុិនជើឿ ក្ខារបង្រៀេៀនខ្ញុំ�ស
និងក្ខារសបេបាយស្រេេើបស្ត្រាេេលនៃលោក្នុិយ ក្នុ�ីបារម្ពុភពីីបញ្ជាេជំវត្ថនេះ� និងសៀេចក្នុ�ីភ័យខាចច�ពោះ�ទ�ក្នុេល�បាក្នុជាដើើម្ពុ។
នាម្ពុជាគ្រូេីសទបរស័ទថ្មោងថូមី
ម៉ានរៀឿងរាវជាច្រើនក្ចេត្ថឡើើងទាំសន�ងយេើង
ព្រះ�យេេសវបានរពី�ងគ្គត្ថទ�ក្នុជាម្ពុ�ននូវបញ្ជានេះ�
ពាក្នុេយប្រើេៀបប្រដូូចអ�ពីីអុក្នុព្រោះ�ពីជំ ដែលបានដូក្នុស្រ្តេង់ដូូចខាងក្រោេេម្ពុនេះ�។
ហេេត្ថ�ដូូចេុេ�
ទេើបទ្រេង់ជំ�រ�ញលើើក្នុទ�ក្នុចត្ថ�យេើង
ខ្ញុំ�ៈពេេលយេើងក្នុ�ពី�ងដើើរតាម្ពុទ្រេង់ក្នុុ�ងជំវត្ថលើើផ្នែេនដូីនេះ�។ ព្រះ�គ្គម្ពុុីរ
យេើងដើើរដោយជំ�នេះឿម្ពុិនមែនដោយសាច់ឈាម្ពុទេេ។
ក្ខាលម៉ានម្ពុន�សេសម្ពុក្នុពីីគ្រូេបស្រ្តេ
សៀេចក្នុ�ីទាំ�ងនោះ�ស្រេេចហេើយ
ត្រូេចេៀក្នុសម្រាេេប់សា
គ្គឺអស់អុក្នុដែលក្ខាលណាឮព្រះ�បនទ�លហេើយ នោះ�ក្នុ៏ទទួលដោយអ�ណ្ឌិរ
តែេគា ានចាក្នុ់ឫសស្មោះ�
គ្នេជើឿនៅតែ១ស្រ្តេបក្នុ់បុ�ណោ
អសអុក្នុដែលបានឮរួចចេេញទៅ
ហេើយន�ងសៀេចក្នុ�ីស្រេេើបស្ត្រាេេលនៅជំីវត្ថនេះ�
បង្កើើើត្ថផ្លផ្នែឹេដូ៏ពេេញលើេញបានឡើើយ
ដែលម៉ានចត្ថ�ទេៀងត្រូេងលូ ក្នុ៏ឮព្រះ�បនទ�លហេើយយក្នុចិត្ថ�ទ�ក្នុដាក្នុ់
បង្កើើើត្ថផ្លដោយសៀេចក្នុ�ីអត្ថ់ធិនវិញ” (លក្ខា
តាម្ពុរយៈពាក្នុេយប្រើេៀបប្រដូូចនេះ� យេើងអាចន�ងយល់បានថា
ឬជាម្ពុហាវថូង្វាយស្រ្តេួលធើែើដូ�ណេះើរទេេ
បន្ថែ�េជាផ្ឹ�វត្ថូចចង្កើូ�ត្ថ
ព្រះ�យេេសវបានបញ្ជាាេក្នុ់ក្នុុ�ងម៉ាាថាយ
និងក្ខារស��ជាច្រើនផ្ង។
ពាក្នុេយនេះ�បង្កើើើត្ថស�ណ្ឌិួរជាច្រើន ដូលអុក្នុចង់ដើើរតាម្ពុទ្រេងនិងរិ�រក្នុ
ម្ពុធើេយាបាយដូភត្ថភ័យ
ដូូចជាសួរស�ណ្ឌិួរថា៖
ទាំងអសឃើញ
ដូចក្ខាលហោរាអេសាយបានស្រែក្នុលនត្ថបាបនៅក្នុងជំពីក្នុ ៦៤:១ដូចេ�?
សៀៀវភៅនេះ�សរសៀេរ
ហេើយដូូចជាម្ពុន�សេសក្នុ�រៀៀវត្រូ�វក្ខារជំ�នួយពីីសាវក្នុភលពីនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរ
តាម្ពុរយៈក្ខារពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយពីីវធិីដែលព្រះ�បនទ�ល
តាម្ពុរយៈសាដៃេនពីនធទាំងនោះ� យេើងទទួលបានមេេរៀៀនដូម៉ានត្ថម្លៃសម្រាេេប ដូ�ណេះើរជំវត្ថដូធិ�នេះ�ផ្ងដែរ។
នៅក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីបន្ថែថេម្ពុលើើក្ខារនពីនធសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទបែប ស�ណ្ឌិួរនិងចមេឹើយ
អសាំេរេយជាច្រើនទេៀត្ថដែរ។
នក្ចេបបទក្ខារពារជំ�នេះឿនៅក្រេ�ងហៃេដើេលបគ្គ (Heidelberg Disputation
ក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនដូស�ខានម្ពុួយក្នុុ�ងបណាេសាដៃេនពីនធឯទេៀត្ថៗ
ពីនត្ថេយមេើលសាដៃនេះ�នាពេេលក្រោយ។
ចាត្ថទ�ក្នុថាជាគ្គម្រោងម្ពុូលដានគ្រូេ��លម្ពុូិត្ថសម្រាេេប់ទេេវសាស្រ្ត�េ
ដែលជំួយសសេសឱ្យចេេ�ក្នុត្ថសម៉ាេលដូងផ្ឹ�វ
វាម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈសាម្ពុញ្ញញប�ផ្�ត្ថ ហេើយម្ពុុេយាងវិញទេៀត្ថ វាក្នុ៏ចមែឹេក្នុ
ព្រោះ�ថាវាហាក្នុ់ដូូចជាបរម្ពុត្ថដូពីិបាក្នុយលម្ពុួយ ម៉ានតែ
ម្ពុូលដានគ្រូេ��នេះ�ម្ពុ�ងហេើយម្ពុ�ងទេៀត្ថ។ ខ្ញុំណ្ឌិៈពេេលយេើងត្រៀេៀម្ពុ
នក្ចេ បបទនៅក្រេ�ងហៃេដើេលបគ្គរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
គោលលទធិព្រះ�គ្គម្ពុុីរដែលជាម្ពុូលដានខ្ញុំឹ�ៗ
ក្ខារយលដូ�ងអ�ពីីទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
ដើើម្ពុេបីីធើែើជាគ្រូេ��ឱ្យរឹងម៉ា�េសម្រាេេប
ក្រោយពីីរំឭក្នុត្រូេ�សៗអ�ពីីប្រវត្ថ�ិសាស្រ្ត�េនៃេក្ខារក្ខារពារន
ដើេលបគ្គរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើររួចហេើយ
យេើងន�ងបន�សក្នុេសាលម្ពុូិត្ថទៅលើើ នក្ចេបបទផ្នែុេក្នុទេេវសាស្រ្ត�េទាំង២៨របស់គាត្ថ់តែេម្ពុ�ង។ អំំឈើពើបាបព�កិឈើ�ើ
Original Sin
លើើសជាងអែីៗទាំងអស់បានទេេ
សណាននៃេអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថរបសគ្នេេថា គ្រាេេន់តែជាភាពីម្ពុិនបរស�ទ ឬម្ពុិន គ្រូេប់លក្នុេណ្ឌិៈ
ដែលគ្នេេអាចយក្នុជំ័យជំ�ន�បាន
ប្រេសិនបើើយេើងគ្នេេគ្រាេេន់តែ
ច�ណាយពេេល និងក្នុម៉ាាេ�ងដើើម្ពុេបីីជំម្ពុុ�លើើវានោះ�។ វាអាក្រេក្នុ់ជាងក្ខារគ្គត្ថបែប
នោះ�ខាាេ�ងណាស់! ពីីព្រោះ�បើើយេើងអានក្នុុ�ងលោក្នុ�បេបីត្ថ�ិ ៣:១-៥
ឯពីស់ជាសត្ថែចេេ�ឧបាយក្នុលលើើសជាងអស់ទាំ
យេេហ ូ វា ា េដូ៏ជាព្រះ�ទ្រេង់បានបង្កើើើត្ថ
បនទ�លហាម្ពុម្ពុិនឱ្យអុក្នុបរិភោគ្គផ្នែឹេឈើើណានៅក្នុុ�ងសួនចេបារមែនឬ?”
ត្រូេង់ដើើម្ពុឈើើម្ពុួយដែលនៅក្នុណា
ក្នុ��ឱ្យបរិភោគ្គផ្នែឹេនោះ�ឡើើយថ្លែេម្ពុទាំ�ងក្នុ��ឱ្យពាលបុ�ផ្ងក្រែងលោសា ា េប”។
ណាដែលអុក្នុបរិភោគ្គ
នោះ�ភ្នែុេក្នុអុក្នុន�ងបានភឹឺឡើើង ហេើយអុក្នុន�ងបានដូូចជាព្រះ�ដែរព្រះេម្ពុទាំងដូ�ងក្ខារខ្ញុំ�សត្រូ�វផ្ង”
អារក្នុេសសាតា�ងបានវាយប្រហារលោក្នុ
គ្គឺជាក្ខារប្រាំេេថាចង់សម៉ាេប់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ដើើម្ពុេបីីឱ្យខ្ញុំឹ�នឯងក្ខាយជាព្រះ�ផ្តាេល់។
អ�ពីីអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ។
ក្រេត្ថេយវន័យជាក្នុ់លាក្នុ់ណាម្ពុួយរបស់ព្រះ� គ្គឺគ្រាេេន់តែជាក្ខារសមែ�េង
ម្ពុិនថាយបងគ�ទ្រេង់ជាងអែីៗផ្េសេងទេៀត្ថបណោ�។ ដូូចេុេ�
ច�ណ្ឌិុចនេះ�ជំួយឱ្យយេើងពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយពីីម្ពុូលហេេត្ថ�ដែល
ជំម្រៅេេចត្ថ�របសយេើងវិញ ម្ពុិនដែលជើឿថាខ្ញុំឹ�នឯងបានធើែើខ្ញុំ�សឡើើយ។
ចង់រក្នុេសាត្ថ�ណែងជាចៅក្រេម្ពុលើើអែីៗទាំងអស
នៅរក្នុេសាជាបរម្ពុត្ថច�ពោះ�ម្ពុន�សេសខាង
ផ្នែុេក្នុសាច់ឈាម្ពុ។ វាគ្គឺជាអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថនេះ�ហេើយ ដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
លើើក្នុយក្នុបើើក្នុសមែ�េងប្រាំេេបដូលយេើង តាម្ពុរយៈក្ខារក្ខារពារនក្ចេបបទរបស
គាត្ថ
ហេើយអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថនេះ�ក្នុ៏ជាក្នុម៉ាាេ�ងជំ�រ�ញពីីខាងក្រោយ ដែល បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរហៅវាថាជា
The Two Natures of the
លោក្នុអាបុូឡ�សជាអាទិទេេពីជំនជាត្ថក្រេិក្នុនៅសត្ថវត្ថេយទី៦
ដូូចយេើងបានឃើើញនៅក្នុុ�ងជំ�ពីក្នុរងខាងលើើរួចហេើយថា
គ្គស�ទធតែបានក្ចេត្ថម្ពុក្នុជាម្ពុួយន�ងអ�ពេើបាប
នោះ�នា�យេើងឱ្យបម្រេេើតែេខ្ញុំឹ�នឯងបណោ�។
គ្រូេីសទបរស័ទក្នុម៉ាននសេស័យម្ពុួយបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ
(ជំ�ងឺសរសៃប្រសាទដែលម្ពុិនអាចគ្គត្ថបាន) នេះ�ជាពាក្នុេយបនេស�ពីីភាសាក្រេិក្នុដែ
លើម៉ានន័យថា
ស�ដៅទៅលោក្នុអ័ដាម្ពុ
នៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទ
ពីក្នុគ្នេម៉ានតែេនសេស័យបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថម្ពុួយបណោ�
អេេវា ក្ខាលពីីដើើម្ពុដូ�បូងដែលម៉ានក្នុុ�ងលោក្នុ�បេបីត្ថ�ិ
ធាេក្នុ់ក្នុុ�ងអ�ពេើបាបក្នុុ�ងលោក្នុ�បេបីត្ថ�ិជំ�ពីក្នុ៣ផ្ងដែរ។
បុ�លប្រាំេេប់ថា
ពីីព្រោះ�នសេស័យថូមីនៅក្នុុ�ងយេើង
យេើង។ តាម្ពុបែបទេេវសាស្រ្ត�េក្ខារសណ្ឌិាិត្ថនៅ
ដែលជាផ្លវិបាក្នុនៃេនសេស័យបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថរបសខ្ញុំឹ�ន ឱ្យ
បានពេេញលើេញនោះ�ទេេ។
តាម្ពុរយៈគោលលទធិនៃេអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ បាន
នសេស័យបាបបានប�ពី�លដូលជំវត្ថខាងផ្នែុេក្នុព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិ និងទ�នាក្នុទ�នងរបសយេើងជាម្ពុួយព្រះ�ជាម៉ាំេសខាាេ�ងបណាះេនោះ�ទេេ។ ពីត្ថណាស ហោរាយេេរៀម៉ាបានពីនេយល់ក្នុុ�ងជំ�ពីក្នុ
លើើសជាងទាំងអស់
ដោយវធិីជាច្រើនដែលយេើងពី�ធាេប់បានក្នុត្ថ់សម៉ាេល់!
លើេសដោ�សាររហត្ថ។ អ័ដាម្ពុជានសេស័យចាស់តែងទទួលក្ខារជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�
តាម្ពុរយៈក្ខារបម្រេេើតែេខ្ញុំឹ�នឯង។
បើើទោ�បីជាតាម្ពុសភាវៈខាងក្រៅេេខ្ញុំឹ�នជា
ម្ពុន�សេសសបេបី�រស និងសនោះាេសប្រេណ្ឌិី។
សម្រេេចតាម្ពុប�ណ្ឌិងចត្ថ�របសខ្ញុំឹ�ន
ដោយក្ខារសនោះាេសប្រេណ្ឌិ និងយោគ្គយលច�ពោះ�អុក្នុដូទៃ។
វាធើែើឱ្យម្ពុន�សេសជាច្រើនភាេក្នុផ្ូើលថា
គ្គឺជាចូលចត្ថ�គោរពីសាសនាខាាេ�ងណាស់!
ប្រេ�ងប្រេយត្ថុ
ចេេញពីីក្ខារគ្គ�នត្ថ
ម្ពុួយដែលខ្ញុំឹ�នយល់ថាលូ។ បើើតាម្ពុនសេស័យរបសអ័ដាម្ពុចាស់តែងតែេពីេយាយ៉ាម្ពុ រាបខ្ញុំឹ�នឯងថា
ន�ងសមែ�េងបែបម៉ានមោទនភាពី និងក្ខារធានាផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន ឬដោយលក្នុេណ្ឌិៈ
ភ័យខាច
និងវិលវល់ក្នុុ�ងភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
ហេើយទ�ក្នុចត្ថ�តែលើើខ្ញុំឹ�នឯង
បណោ�។ តាម្ពុនសេស័យចាស់របសម្ពុន�សេសម៉ានបាប គ្នេម្ពុិនអាចដើើរដោយ
សៀចក្នុ�ីជំ�នេះឿដែលត្ថម្រូ�វឱ្យទ�ក្នុចត្ថ�លើើព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានទេេ
ចាស់បន�ពីីអ័ដាម្ពុគ្គន�ងនៅជាសត្រូ�វរបស់ព្រះ�ជានចេ។ ជាឧទាំហរណ្ឌិ
សាវក្នុបុ�លបានសរសៀេរក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ ៦:៣-៧ (ជំ�ពីក្នុទាំងម្ពុូល
នេះ�ពីត្ថជាអសាំេរេយប�ផ្�ត្ថ)៖
ជ្រុះេម្ពុ�ជំក្នុុ�ងព្រះ�យេេស
នោះ�គ្គឺបានទទួលជ្រុះេម្ពុ�ជំក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីស�គ្គត្ថ
នៃទ្រេង់ដែរ ដូូចេុេ� យេើងបានត្រូ�វក្នុប់ជាម្ពុួយន�ងទ្រេងហេើយ ដោយ
ទទួលជ្រុះេម្ពុ�ជំសៀេចក្នុ�ីសា ា េប់ដើើម្ពុេបីីឱ្យយេើងបានដើើរក្នុុ�ងជំីវត្ថបែបថូមីដូូចជា
ព្រះ�គ្រូេីសទបានរស់ពីីសា
ដូេបីត្ថបើើយេើងបានជាបន�ងទ្រេង់ ក្នុុ�ងក្ខារដែលជាគ្គ�រូពីីសៀេចក្នុ�ីស�គ្គត្ថរបស់
នោះ�ក្នុ៏ន�ងបានជាប់ក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីរស់ឡើើងវិញរបស់ទ្រេង់ដែរ ដោយ
ក្ខារនេះ�បណាលឱ្យនសេស័យចាស់របសយេើងត្រូ�វប្រេ�ងរស
អែីក្ចេត្ថឡើើងក្នុ៏ដោយ! តឿើលទផ្លទៅយ៉ាាងណា? មា�ានៃនិសេ�ឆ្កាាង
ដូ�ក្នុនា�យេើង
បានសរសៀេរនៅក្នុុ�ងជំ�ពីក្នុបនាេបទេៀត្ថថា៖
គ្គឺជាបាបទេេតឿើដែលនៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នខ្ញុំំ��វិញដូេបីិត្ថខ្ញុំំ��ដូ�ងថានៅក្នុុ�ង
បុ�ន្ថែ�េរក្នុធើែើម្ពុិនក្ចេើត្ថស្មោះ�
ខ្ញុំំ��ម្ពុិនប្រេព្រះេត្ថ�ក្ខារលូដែលខ្ញុំំ��ចងធើែើនោះ�ទេេ តែ
ក្ខារអាក្រេក្នុ់ដែលខ្ញុំំ��ម្ពុិនចង់ធើែើ
ក្ខារដែលខ្ញុំំ��ម្ពុិនចង់ធើែើ នោះ�ម្ពុិនមែនខ្ញុំំ��ដែលធើែើក្ខារនោះ�ទេៀត្ថទេេ
ទេេតឿើ ដែលនៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នខ្ញុំំ��វិញ យ៉ាាងនោះ�ខ្ញុំំ��ឃើើញចេបាប់ម្ពុួយនេះ�ថា ឯខ្ញុំំ�� ដែលចង់ប្រេព្រះេ�ត្ថ�តែេសៀេចក្នុ�ីលូ នោះ�ចេេ�តែេម៉ានសៀេចក្នុ�ីអាក្រេក្នុ់ជាប់នៅ
ដូល់ព្រះ�អងគ្គឺដោយសារព្រះ�យេេស
ខ្ញុំឹ�នខ្ញុំំ��គោរពីប្រេត្ថិបត្ថ�ិតាម្ពុក្រេ�ត្ថេយវិន័យរបស់ព្រះ�ដោយគ្គ�នត្ថខ្ញុំំ��តែខាង
សាច់ឈាម្ពុខ្ញុំំ��នោះ�
ពេេលនេះ�
តាម្ពុចេបាប់របសអ�ពេើបាបវិញ។(រេូម្ពុ ៧:១៤-២៥)
នសេស័យថូមី គ្គខ្ញុំ�សស្រ្តេឡ�ពីីនសេស័យចាស់។ គ្នេេឥត្ថដែល
ស្វែែងរក្នុផ្ឹ�វផ្តាេលខ្ញុំឹ�នទេេ បន្ថែ�េស្វែែងរក្នុផ្ឹ�វរបស់ព្រះ�ដូូចជាគ្គ�រូដែលព្រះ�យេេសវ អធិិសានទៅព្រះ�វរបិតាទ្រេង់ក្នុុ�ងលក្ខា
ន�ងរស់នៅដោយអាងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
លើើព្រះ�អម៉ាំេស ដើើម្ពុេបីីទទួលក្ខារអត្ថ់ទោសបាប។
លើើក្នុចេក្ខារផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន
ដូូចទៅន�ងគ្គម្ពុុីរស�ភាសត្ថ ៣:៥
ត្ថ�ក្នុ��ឱ្យពី�ងផ្នែូេក្នុលើើយោបល់របសខ្ញុំឹ�នឡើើយ”។
ជំ�នួសឱ្យគ្គ�នត្ថដែលចងរស់នៅបែបអាតាេនិយម្ពុរបសអ័ដាម្ពុ ដែលជា
នោះ�ជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ�គ្រូេីសទជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�ម្ពុន�សេស
តាម្ពុរយៈក្ខារសាេប និងក្ខារសញ្ញើ�ងគ្គត្ថពីីព្រះ�បនទ�លរបស់ទ្រេង់។
នសេស័យផ្ទ�យគាទាំងពីីរសថិត្ថនៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នយេើង
នោះ�យេើងន�ងចាបផ្�ើម្ពុយលអ�ពីីម្ពុូលហេេត្ថ�
ជាម្ពុួយន�ងយេើងតាម្ពុគោលលទធិពីីរយ៉ាាង
នេះ �គ្គឺជាគោលលទធិទាំងពីីរនៃ
ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេសន�ងដោ�ស្ត្រាេេយ
ដែលមេើលទៅដូូចជាផ្ទ�យគា។
នៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទ
ដែលទ្រងត្ថម្រូវឱ្យយេងម្ពុនត្រូវធើ
នៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទរួចហេើយថា
ប្រេក្ខារគ្គឺជាខាេត្ថគ្គ�រូនៃេក្រេត្ថេយវន័យដូ៏បរស�ទធ។
ផ្ម្ពុចេញពីក្ខារអត្ថទោសបាប ជាក្នុចេក្ខារចម្ពុេបីងលើើសជាងអែីៗទាំងអស់ដែល
ព្រះ�ហឫទ័យដែលទ្រេង់ចង់បានពីីយេើង
យេើងគានលទធភាពីន�ងគោរពី តាម្ពុ
ក្នុ៏ព្រោះ�តែេនសេស័យដែលពេេញដោយ
អ�ពេើបាបរបសយេើង។ ច�ណ្ឌិុចនេះ� នា�យេើងឱ្យចូលម្ពុក្នុក្នុុ�ងភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ។
បន្ថែ�េនៅពេេលយេើងគ្គត្ថថា អែីៗទាំងអស់បានបាត្ថ់បង
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានអត្ថ់ទោសច�ពោះ�ភាពីខ្ញុំែ�ខាត្ថរបសយេើង
យញ្ញញបូជានៅលើើឈើើ
សៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបស់ទ្រេង់ដូលយេើង។ តឿើហេេត្ថ�អែីបានជាព្រះ�ថ្មោាេលទោសយេើង ដោយសារសៀេចក្នុ�ីបង្វាេប
អត្ថ់ទោសច�ពោះ�ភាពីបរាជំ័យរបសយេើងទៅវិញ? បើើយេើងពីនត្ថេយឱ្យម្ពុុត្ថ់ចត្ថ
នម្ពុួយៗ បង្រៀេៀននូវច�ណ្ឌិុចរៀៀងៗខ្ញុំឹ�នទៅដូលនសេស័យនម្ពុួយៗរបសយេើង។ ក្រេត្ថេយវន័យបង្រៀេៀនពីីនសេស័យចាស់របសយេើង រីឯដូ�ណ្ឌិ�ងលូវិញបង្រៀេៀនអ�ពីី
នសេស័យថូមីរបសយេើង។
នសេស័យចាស់របសយេើង
បង្កើើើត្ថបណ្ឌិះ�� និងទ្រទ្រេងនសេស័យថូមីក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នយេើង។
គោលបណ្ឌិងដូចម្ពុបីងរបសក្រត្ថយវនយ
ច�ណែេក្នុឯដូ�ណ្ឌិ�ងលូវិញ គ្គឺប្រេសៀើរជាងក្រេត្ថេយវន័យ
និងទ្រទ្រេង ហេើយបណ្ឌិះ��នសេស័យថូមីខាងក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នយេើង តាម្ពុរយៈពីធិជ្រុះេម្ពុ�ជំទ�ក្នុ
ពីធិលើៀងព្រះ�អម៉ាំេស
និងតាម្ពុរយៈក្ខារអធិិបេបាយ
ឬក្ខារអានព្រះ�បនទ�លរបស
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។ យេើងឃើើញក្ខារពីិភាក្នុេសាទាំងពីីរនេះ� អន�វត្ថ�លើើនសេស័យអ័ដាម្ពុ
ចាស់របសយេើង
ជ្រុះេម្ពុ�ជំក្នុុ�ងទ�ក្នុឱ្យក្នុបសាេបរម្ពុជាម្ពុួយន�ងគ្រូេបអ�ពេើបាប
អាក្រេក្នុ់ទាំងអស់របសយេើងទៅជាម្ពុួយផ្ង ហេើយនសេស័យម្ពុន�សេសថូមីរបស
យេើងក្នុក្ចេត្ថចេេញឡើើង ដើើម្ពុេបីីរស់នៅដោយស�ចរត្ថ និងដោយបរស�ទធនៅ
ច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជារៀៀងរាលថៃរហត្ថត្ថទៅ។
សាវក្នុបុ�លបានសរសៀេរទ�ក្នុនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុជំ�ពីក្នុ៦ ថា៖ “ដូូចេុេ�យេើងត្រូ�វ
បានក្នុប់ជាម្ពុួយន�ងទ្រេងហេើយ ដោយទទួលជ្រុះេម្ពុ�ជំក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីសា ា
ឱ្យយេើងបានដើើរក្នុុ�ងជំីវិត្ថបែបថូមី ដូូចជាព្រះ�គ្រូេីសទបានរស់ពីីសា ាេប់ឡើើងវិញ ដោយស
នសេស័យថូមីមេើលឃើើញក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ថា
និងបានពីនេយលក្នុុ�ងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទស�ណ្ឌិួរទី៧៧
អុក្នុសរសៀេរគ្គម្ពុុីរទ�ន�ក្នុដូ�ក្ចេើង
ដោយចត្ថ�អរព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិដូល់ទ្រេង់សម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីសង្គ្រោះ�
ប្រេទាំនដូល់គាត្ថ ទ�ក្នុជាអ�ណោយទាំនដូ៏ឥត្ថគ្គត្ថថៃឹេ
ព្រះ�បនទ�លរបស់ព្រះ�គ្រូេីស ឥឡ�វនេះ�សម្ពុយេើងត្រៀេៀម្ពុលក្នុេណ្ឌិៈជាស្រេេច
សក្នុេសាអត្ថថបទខ្ញុំគ្គម្ពុុីរដូស�ខានម្ពុួយទេៀត្ថនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរក្ខាឡាទ
បុ�លសង្កើបពីីរបើៀបដែល
ការំឈើរំៀបច្ចំការំការំពារំ�ឈើកិេបប
The Setting for the Heidelberg Disputation
សក្នុម្ពុមភាពីចលនាក្នុ�ណែទម្រូេងពីក្នុជំ�ន�ដូធិ�ម្ពុហម៉ាដោយអចេេត្ថនា។ នក្ចេប
បទទាំង៩៥របស់លោក្នុលូធើើរ
អញ្ញញម្ពុត្ថិនៃេក្ខារលក្នុស�ប�ត្រូេលោ�បាបក្នុុ�ងគោលប�ណ្ឌិងដើើម្ពុេបីីប្រេម្ពុូលថូវ
វាអាចជាក្ខារអ�អាងដូត្រូេម្ពុត្រូ
ទ�នាក្នុទ�នងខាងផ្នែុេក្នុនយោបាយ
សម្រាេេបពីេយ��ភើឹើងនយោបាយ ដែលន�ងត្រូ�វក្ចេត្ថឡើើងនៅពេេលក្រោយម្ពុក្នុទេៀត្ថ
(Kittelson, 1986, 106-110)។
បានទទួលបនទក្នុក្នុម្ពុវធិបិទវគ្គគសក្នុេសាទេេវសាស្រ្ត�េរយៈពេេលប
ជាងបញ្ជានយោបាយពីក្នុជំ�ន�
ដែលគាត្ថ់បានធើែើបទបង្វាញ និងក្ខារពារ
នក្ចេបបទបែបទេេវសាស្រ្ត�ទាំង២៨របស់គាត្ថ
ទាំង១២
និងនក្ចេបបទនៃទសេសនវទេយា
ដែលនៅច�ពោះ�វត្ថ�ម៉ានម្ពុត្ថ�ភក្នុ�ិរបស់គាត្ថ់។ គាត្ថ់បានពីេយាយ៉ាម្ពុ
បង្វាញថា ព្រះ�វិហាររេូម៉ាុេ�ងបានប្រាំេេសចាក្នុឆ្នាំាយពីីទេេវសាស្រ្ត�េដូត្រូេម្ពុត្រូ�វរបស
ប�ពីែជំត្ថអហាេសទីនដែលជាឈ្មោះ�គ្គណ្ឌិៈសងេឃឹ ក្នុ៏ដូូចជាទ�នេះៀម្ពុទ�លាប់របស
ពីក្នុជំ�ន��សម្ពុ័យដើើម្ពុផ្ងដែរ។ ដូូចដែលបានសរសៀេរខាងលើើរួចម្ពុក្នុ
នក្ចេបបទរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរន�ងផ្�លនិយម្ពុន័យអ�ពីីវធិីសាស្រ្ត�េសក្នុេសា ទេេវសាស្រ្តសក្នុេសាព្រះ�គ្គម្ពុុីររបស់គាត្ថ
គាត្ថ់បានអន�វត្ថ�រហត្ថពេេញម្ពុួយជំវត្ថរបស់គាត្ថ់។
បានធើែើបទបង្វាញនៅក្រេ�ងហៃេដើេលបគ្គ
សម្រាេេបធើែើក្ខារបង្វាញនូវ
ត្រូ�វបានជ្រើសជាយ៉ាន�ណ្ឌិបេបីក្នុរណ្ឌិ
ឬដូូចដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរដាក្នុ
ឈ្មោះ�ក្នុុ�ងក្ខារក្ខារពារនក្ចេបបទរបស់គាត្ថ់ថា
ជាយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ គាត្ថន�ងក្នុ�ណ្ឌិត្ថក្ខារសក្នុេសារបសយេើងត្រូេម្ពុតែ២៨ នក្ចេបបទផ្នែុេក្នុទេេវសាស្រ្ត�េបណោ�។
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរក្នុ៏បានសរសៀេរ១២នក្ចេបបទ បែបទសេសនវទេយាផ្ងដែរ
ជាទេេវវទូដែល បានសក្នុេសាទសេសនៈវទេយាយ៉ាាងខ្ញុំុងខ្ញុំុស ដែលជាគ្រូេ��ទេេវសាស្រ្ត�េរបសពីក្នុគ្នេេ។
នៃេក្នុម្រូេងសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរនេះ� ផ្�លនក្ចេបបទ២៨
គាត្ថ់សម្រាេេប់បក្នុប្រែជាភាសាអងគ្នេឹេស និងក្ខារពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយពីីនក្ចេបបទ
សៀៀវភៅជាសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថហែដូ (Forde) ផ្�លក្នុម្រូេង
អតាធិិបេបាយ
លើើសាដៃេនពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរយ៉ាាងលូប្រពៃ។
វាម៉ានក្ខារល�បាក្នុសម្រាេេបអុក្នុអានក្នុម្រូេិត្ថម្ពុធិេយម្ពុ
ក្នុ៏វានៅតែរក្នុេសាត្ថម្លៃឹេច�ពោះ�
ក្ខារខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�ពីេយាយ៉ាម្ពុពីីស�ណាក្នុអុក្នុដែលបានអត្ថធិត្ថ់អានវា។
ជាម្ពុូលហេេត្ថ�ដែលក្នុូនសៀៀវភៅត្ថូចបចេបេបីនុនេះ�ត្រូ�វបាននពីនធឡើើង។
សងេឃឹ�ម្ពុរបស់ខ្ញុំំ��ក្នុុ�ងផ្�លក្ខារសក្នុេសាដូ៏លម្ពុូិត្ថអ�ពីីទេេវសាស្រ្ត�របស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ តាម្ពុរយៈក្នុម្រូេងអតាធិិបេបាយរបស់បណ្ឌិិិត្ថហែដូ។ ទោ�បីជាយេើងពី�ងផ្នែូេក្នុទាំង ស្រ្តេ�ងលើើក្ខារស្ត្រាេេយប�ភឹឺជាច្រើនរបស់បណ្ឌិិិត្ថហែដូ ត្ថួយ៉ាាងដូូចជាតាម្ពុក្ខារបែង ចែេក្នុក្រេម្ពុនក្ចេបបទ២៨របស់គាត្ថ់នៅក្នុុ�ងបួនជំ�ពីក្នុបន�បនាេបទេៀត្ថ
ក្ខារគ្គូសបញ្ជាាេក្នុខ្ញុំឹ�ៗ
យេើងន�ងធើែើឱ្យខ្ញុំ�សពីីសាដៃរបស់គាត្ថវិញ។
យេើងន�ងពីេយាយ៉ាម្ពុសងើត្ថ់ធិៃន់ទៅលើើត្ថួនាទីនៃន
គ្គូសបញ្ជាាេក្នុ់ទៅលើើទសេសនវិស័យនៃប្រេក្ខាសជំ�នេះឿច�ពោះ�ក្ខារអន�វត្ថ�ន
នៅក្នុុ�ងវបេបីធិម្ពុសក្នុេសាអបរំនៅសម្ពុ័យបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ប្រ ពៃេណ្ឌិីទៅហេើយក្នុុ�ងក្ខារធើែើបទបង្វា
ពោះលគ្គគ្គ�នត្ថនម្ពុួយៗ ក្នុុ�ងទម្រូេង់ថ្លែងក្ខារណ្ឌិ៍ជាសង្កើបខ្ញុំឹីៗ។
ម៉ានភាពីចេបាស់លាស ទោ�បគ្គ�នត្ថផ្ទ�យក្នុ៏ត្រូ�វបានផ្�ល់បទបង្វាញជាទម្រូេង
ជាក្ខារដើើរតាម្ពុព្រះ�គ្រូេីស
សាសនាក្នុុ�ងប�ណ្ឌិងគ្នេេចវ៉េេស ពីីឈើើ
ហេើយ ទេើបបណ្ឌិិិត្ថហែដូ (Forde) ផ្�ើម្ពុសរសៀេរសៀៀវភៅរបស់គាត្ថ
ពោះលពាក្នុេយថា៖
គ្គឺជាគ្គ�រូនៃេក្ខារវាយប្រហារទី១របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ច�ពោះ�អ�ពេើបាបរបស
ជាក្ខារពីត្ថ
គ្គឺជាសៀេចក្នុ�ីសង្គ្រោះ�ពីីអ�ពេើបាប។
យេើងន�ងបាត្ថ់បងឱ្ក្ខាសនៃេសៀេចក្នុ�ី
ប្រេសិនបើើយេើងម្ពុិនយល់ពីីក្នុចេក្ខារដូ�បូង ថាជាក្ខារវាយប្រហារ
ក្ខារវាយប្រហារដូ៏ចមែឹេក្នុដោយក្ខាររងទ�ក្នុេល�បាក្នុ និង
ម្ពុិនមែនសថិត្ថក្នុុ�ងសាច់ឈាម្ពុនោះ�ទេេ
ផ្ុត្ថគ្គ�នត្ថទូទៅរបស់សាសនារបសយេើង (Forde.1997. 1-2)។
ដោយពី��បាច់សងេស័យនៅត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
ឃើើញនូវទេេវសាស្រ្ត�េនៃឈើើ
បណ្ឌិិិត្ថហែដូបានបង្វាញឱ្យ
ថាជាក្នុន្ថែឹេងដែលព្រះ�យេេសវរងក្នុ�ីឈឺឺចាប
និងស�គ្គត្ថជំ�នួសអ�ពេើបាបយេើង
បាប។ យេើងន�ងម្ពុិនអាចក្ខាយជាគ្រូេីសានបានទេេ
ក្ខារអត្ថ់ទោសបាប។ តែដោយព្រោះ�សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថ
នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់របសយេើង
ឈើើ�ាងប�ផ្�ត្ថ។ យេើងបដូសៀធិម្ពុិនព្រះេម្ពុទទួលគ្គ�នត្ថដែលបង្រៀេៀនថា យេើង ជាម្ពុន�សេសអាក្រេក្នុដូលមេុឹេ� រហត្ថបណាលឱ្យព្រះ�យេេសវ ត្រូ�វតែស�គ្គត្ថនៅលើើ
ឈើើ�ាង ជាក្នុន្ថែឹេងដែលអ�ពេើបាប
បង្វាញឱ្យឃើើញពីីទោសក្នុ�ហ�សរបសយេើង គ្គឺថាព្រះ�គ្រូេីសទបានសម័គ្រូេព្រះ�ទ័យ យ៉ាងទៅម្ពុ�នយេើង
ម្ពុន�សេសលោក្នុបណោ�ទេេ
តែេក្នុ៏ជាក្ខារវាយប្រហារទៅលើើអ�នត្ថរបសយេើងផ្ង
ពីីព្រោះ�ដូូចដែលយេើងបានដូ�ងរួចម្ពុក្នុហេើយថា
របសយេើងត្រូ�វបានជាប�ាងជាម្ពុួយន�ងព្រះ�គ្រូេីសទនៅលើើឈើើ�ាង
បានសម៉ាេបនសេស័យចាស់របសយេើង
ត្រាេេស់ហៅយេើងឱ្យល�ក្ខាត្ថចត្ថ�របសខ្ញុំឹ�នយេើង
ទាំងឡាយរបសយេើង និងសម័គ្រូេចត្ថ�ល�បងជំវត្ថខ្ញុំឹ�នថាយដូល់ទ្រេង់។
នយ៉ាយបែបជាបរម្ពុត្ថ
ត្រូេឡប់ជាម៉ានជំវត្ថរស់រវ៉េីក្នុ ដោយសារអ�ណាចនៃេដូ�ណ្ឌិ�ងលូនេះ� ទេើបហៅថា
ច�ពោះ�នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
វាបន�ជាធិនធានទ្រទ្រេងជំវត្ថដូផ្នែូេម្ពុល្ហែែេម្ពុ និងជាប្រាំេេជាសម្រាេេបនសេស័យថូមីដែលនៅខាងក្នុុ�ងយេើង។ នោះ�ពី��មែនម៉ានន័យថា
នោះ�ទេេ។
ដោយសារតែេនសេស័យចាស ពី�ម៉ានសាសនា
បើើទោ�បីជាគាត្ថ់បន�ទាំស់ទទ�ងជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជាដូរាប ក្នុ៏ដោយ
ក្នុ៏គាត្ថ់នៅតែេម៉ាននសេស័យពីីក្នុ�ណេះត្ថដែលជាច�ណេះ�ដូ�ងខាងក្រេត្ថេយ វន័យខ្ញុំឹ�ផ្ងដែរ
ទេើបគាត្ថម៉ានក្ខារភ័យខាចច�ពោះ�សៀេចក្នុ�ីសាេប និងក្ខារចង់យល់ផ្នែុេក្នុព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិ។
បក្នុស្ត្រាេេយពីីម្ពុូលហេេត្ថ�នៃេខ្ញុំ ម្ពុសាររបស់ទង្កើែើលូ និងសគ្គ�ណ្ឌិផ្នែុេក្នុសីលធិម្ពុ
ដែ
លសាយភាយសៀទើរគ្រូេប់សាសនានៅក្នុុ�ងពីិភពីលោក្នុ។
អ�ពេលូ
គ្គឺដើើម្ពុេបីីទ�ក្នុសម្រាេេបក្ខារពាររាលអ�ណាចខាងព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិដែលក្ចេត្ថ
អ�ណាចពីីខាងលើើទេេ
គ្រូេប់សាសនាទាំងអសក្នុ៏ដោយ
សម្រាេេបអុក្នុដែលបង្កើើើត្ថសាសនា។
ថា
ម្ពុន�សេសជាអុក្នុបងើបញ្ជា?
ជាច្រើនយល់ថា
តឿើហេេត្ថ�អែីសាសនាជាច្រើនទទួលសាេល
តឿើហេេត្ថ�អែីបានជាផ្ុត្ថគ្គ�នត្ថនៃេអុក្នុក្ខាន់សាសនា
តឿើហេេត្ថ�អែីសាសនាជាច្រើ នសងើត្ថធិៃន់លើើក្នុចេក្ខារម្ពុួយច�នួនដូូចជា
បខ្ញុំឹ�នទ�ក្នុជាសគ្គ�ណ្ឌិដូ ស�ខាន់? តឿើហេេត្ថ�អែីបានជាម៉ានក្រេម្ពុសងេឃឹច្រើនមេុឹេ�?
ទោ�បម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈប្រហាក្នុ់ប្រហែលគាេក្នុ៏ដោយ ក្នុ៏សាសនាទាំងអស ម្ពុិនដូូចគាទេេ។ សាសនានម្ពុួយៗក្នុម្ពុិនមែនដូ�ក្នុនា�ម្ពុន�សេស
(Forde, 1997, 2-3
បានតាម្ពុរយៈក្នុចេក្ខារដែ លហូរចេេញពីីក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុរបសម្ពុន�សេស ពោះលគ្គឺជា
ក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុរបសនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
ច�ពោះ�វត្ថ�ម៉ាននៃបណាេអ�ណាច
ដើើម្ពុេបីីរាបខ្ញុំឹ�នឯងជាម្ពុន�សេសស�ចរត្ថ
ទេ
គ្គជាសាសនារបសម្ពុនសស។ ដូូចេុេ�ទេើបបណ្ឌិិិត្ថហែដូនយ៉ាយថា៖ “ទេេវសាស្រ្ត
គ្គឺជាប្រអប់សម្រាេេបផ្ទក្នុបណាសគ្គ�ណ្ឌិនៃទេេវសាស្រ្ត�េ និងសាសនា
(Forde, 1997, 2)
ជាទង្កើែើរបសយេើង ដើើម្ពុេបីីធើែើឱ្យព្រះ�សពីែព្រះ�ហឫទ័យទេេ។ គ្រូេីសទបរស័ទទទួល បានក្ខារសង្គ្រោះ�ដោយសារព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិតែេម្ពុួយ តាម្ពុរយៈជំ�នេះឿតែេម្ពុួយគ្គត្ថ
សាវក្នុបុ�លសរសៀេរក្នុុ�ងស�ប�ត្រូេ
ដូេបីត្ថគ្គឺដោយព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ
ហេើយសៀេចក្នុ�ីនោះ�ក្នុ៏ម្ពុិនមែនក្ចេើត្ថពីីអុក្នុរាល់គា ា ដែរ គ្គឺជាអ�ណោយ
ទាំនរបស់ព្រះ�វិញ ក្នុ ៏ ម្ពុិនមែនដោយក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ដែរ ក្រែងអុក្នុណាអួត្ថខ្ញុំឹ�ន ដូេបីត្ថយេើងរាលគាជាសា ា ដៃដែលទ្រេង់បង្កើើើត្ថក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីសទយេេសូវសម្រាេេប
ក្ខារលូ ដែលព្រះ�បានរៀៀបច�ជាម្ពុ�នឱ្យយេើងរាល់គា
ប្រាំេេក្នុដូរបសយេើងគ្គ
ដូូចជាក្នុូនទម្ពុួយ ដែលដូណេះះើម្ពុសទធិជាក្នុូនចេបីងពីីក្នុូនទីពីីរ
របសយេើងចាបផ្�ើម្ពុធើែើសង្រ្គោះេគ�ម្ពុប្រេក្នុបដោយលេបីិចក្នុល
បាត្ថ់បង់ភាពីជាម៉ាំេសក្ខារលើើខ្ញុំឹ�នឯង
ពេេលប្រេឈឺម្ពុម្ពុ�ខ្ញុំន�ងក្ខារទទួលទោស
ប្រហារជំវត្ថ។ ម្ពុេយាងវិញទេៀត្ថ នសេស័យចាស់របសយេើងខ្ញុំ�ពីេយាយ៉ាម្ពុ
ជំវត្ថរបសខ្ញុំឹ�ន
តាម្ពុរយៈក្ខាររាបខ្ញុំឹ�នឯងថា
ក្នុុ�ងពេេលក្ខារពារខ្ញុំឹ�នឯង គ្គឺបានឈានទៅក្នុុ�ងក្ខារប្រេក្ខាសយក្នុស
ត្រូ�វថាយដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុក្នុជារបសខ្ញុំឹ�ន។
លោក្នុិយបណោ�ទេេ
ក្នុបន្ថែ�េក្នុសថិត្ថនៅក្នុុ�ងរងែង់នៃបណាេពីក្នុជំ�ន�គ្រូេីសទបរស័ទ ផ្តាេលខ្ញុំឹ�នផ្ងដែ
គ្គឺដោយព្រោះ�វាចាបផ្�ើម្ពុចេេញពីីក្នុុ�ងជំវត្ថរបសយេើង។
ក្នុចេពីិភាក្នុេសារបស់គាត្ថ គ្គឺបង្វាញឱ្យឃើើញនូវលេបីិចក្នុលរបសអ័ដាម្ពុជានសេស័យ ចាស និងទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿងរបសខ្ញុំឹ�ន
(Forde, 1997, 23)
នាងអេេវាេលើេប! បន្ថែ�េយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ
ក្ខារអន�វត្ថ�ន៍នៃចលនាក្នុ�ណែទម្រូេង់របស់លោក្នុលូធើើរ
ជំហានដូ�បូងនៅក្នុុ�ងក្ខារវាយប្រហារលើើទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿង។ ស�ណ្ឌិួរ ជាម្ពុូលដាននៃេក្នុចេពីិភាក្នុេសា គ្គឺត្រូ�វបានចែងនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ� និងនក្ចេបបទ
ជាបន�បនាេបទេៀត្ថ
រក្នុសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថនៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់?
(Forde, 1997, 23)?
គ្គឺជាគ្រាេេបរសៀេវប�បែេក្នុច�ណ្ឌិុចដូស�ខាន់របស់ទេេវសាស្រ្ត�នៃ
វាធើែើក្ខារវាយប្រហារម្ពុូលដានគ្រូេ��គ្គម្រោងស�វត្ថថិភាពីរបសនសេស័យ
ដែលបានសងសៀេចក្នុ�ីដែលប្រាំេេបអ�ពីីអត្ថ�សញ្ជាេណ្ឌិរបសយេើង និងពីីវធិក្ខារពារខ្ញុំឹ�នឯងនៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។ វាម្ពុិនមែនម៉ានន័យថា យេើង
ពី�ធាេប់បានធើែើបាបនោះ�ទេេ។
ដោយក្ខារឈឺឺចាប់។ អែីដែលជាបញ្ជានោះ�
ភាពីបរាជំ័យរបសយេើង
គ្គក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុបញ្ជាាេក្នុ់ជានចេអ�ពីី
ភស��តាងម្ពុួយច�នួននៃេសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថ ដែលយ៉ាាងហោចណាស ក្នុ៏អាចបញ្ជាាេក្នុ ថា
ជំវត្ថរបសយេើងម្ពុិនមែនសនេយ
តាម្ពុរយៈក្ខារប្រេត្ថិបត្ថ�ិតាម្ពុក្រេត្ថេយវន័យ
គ្គឺដើើម្ពុេបីីទ�ក្នុជាស�ណ្ឌិងច�ពោះ�ភាពីបរាជំ័យរបសយេើង។
សថិត្ថក្នុុ�ងក្ខារដាក្នុ់ទោសទៅលើើនសេស័យអ័ដាម្ពុចាសក្នុ៏ដោយ
ជាម្ពុួយក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសទ�ក្នុជាជាខាេត្ថគ្គ�រ
ដើើម្ពុេបីីបញ្ជាាេក្នុ់ពីីសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបសខ្ញុំឹ�ននៅច�ពោះ�ព្រះ�ដែរ។ លោក្នុលូធើើរបានព្រះេម៉ាននៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�ថា
ជាឧបសគ្គគនៅក្នុុ�ងដូ�ណេះើររបសយេើង
នៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់តែេបណោ�។
ថា៖ “
ក្រេត្ថេយវន័យគ្គឺគ្រាេេន់តែ
ដើើម្ពុេបីីបង្កើើើត្ថសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបសយេើង
ក្រេត្ថេយវន័យម្ពុិនត្រូេម្ពុតែេគានអ�ណាច
តាម្ពុពីត្ថទៅ
វាបងើជាបញ្ជាេក្ខាន់អាក្រេក្នុផ្ងដែរ” (Forde, 1997, 24)។ គ្គ�នត្ថបែបនេះ�ក្ចេត្ថឡើើងជារៀឿយៗក្នុុ�ងសៀៀវភៅរបស់លោក្នុ និងនក្ចេបបទ
នោះ�បានលើេចចេេញម្ពុក្នុហេើយ
គោលប�ណ្ឌិងនៃេក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសគ្គឺសម្រាេេប់សមែ�េងឱ្យ
ឃើើញអ�ពេើបាបរបសម្ពុន�សេសជាជាងរាបម្ពុន�សេសទ�ក្នុជាស�ចរត្ថ
សក្នុេីភាពីបញ្ជាាេក្នុ់លើើក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយនេះ�
ត្ថេយវន័យបានចូលម្ពុក្នុថ្លែេម្ពុទេៀត្ថ ដើើម្ពុេបីីឱ្យសៀេចក្នុ�ីរំលងនោះ�បានរ
វាយប្រហារនសេស័យចាស់របសយេើង។
វាពី�សូវជាម៉ានអត្ថថប្រេយ៉ាជំន
ទេេ ច�ពោះ�នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ក្នុុ�ងក្ខាររាបខ្ញុំឹ�នយេើង ជាម្ពុន�សេសស�ចរត្ថច�ពោះ�
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ឡើើយ។
ប្រហែលជាដោយសារ
គោលប�ណ្ឌិងនៃេក្រេត្ថេយវន័យ
ដែលវាម្ពុិនបានតា�ងជាខាេត្ថគ្គ�រូសម្រាេេបយេើង
អាចយក្នុធើែើជារង្វាាេស និងអាចយក្នុម្ពុក្នុបញ្ជាាេក្នុ់ពីី
គ្គឺដូូចដែលព្រះ�យេេសវបានពីនេយលប្រាំេេបដូលពីក្នុផ្តារស�ីម៉ាេក្នុ់ក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរម៉ាាថាយ ២២:៣៦-៤០
គ្គម៉ាននៅ ក្នុុ�ងបញ្ញញត្ថ�ិទី១
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់លើើសជាងអែីៗទាំ
បង្វាេប់ឱ្យយេើង
(សៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទ
ដូ�ណាក្នុក្ខាល នៃេក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុបញ្ជាាេក្នុនូវសៀេចក្នុ�ីស�ចរ ត្ថរបសយេើងច�ពោះ�
តាម្ពុរយៈក្ខារសាេប់បង្វាេប យេើងបងេ�ឱ្យទ្រេង់បន�នៅជាបចាំេម្ពុត្ថ� របសយេើង
ជាជាងយក្នុទ្រេង់ជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របសយេើង។
តាម្ពុរយៈក្ខារខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�បញ្ជាាេក្នុខ្ញុំឹ�នឯង និងតាម្ពុរយៈក្ខារប្រេត្ថិបត្ថ�ិតាម្ពុក្រេត្ថេយវន័យ ជាជាងក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�នច��ចូលន�ងទ្រេង
ដែលក្ខារដូ�ងក្ខារលូចេេញពីីក្ខារអាក្រេក្នុ់នេះ� បានរាបទ�ក្នុថាជា ក្ខាររំឭក្នុយេើងពីីអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ។ នេះ�ជាបរម្ពុត្ថិដែលបានលើេចឡើើងជាថូមីម្ពុ�ងទេៀត្ថ
យេើងទ�ក្នុចត្ថ�បណាេក្ខារលូទាំងនេះ�
ខ្ញុំឹ�ននៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។
ថាជាក្ខារបញ្ជាាេក្នុនូវសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបស
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញថាយដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ក្ខារពីង្រ្គោះេ�ងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿរបសយេើង។
អាចក្ខាយជាក្ខារលេបីងល
ក្នុចេក្ខារនេះ�ក្ចេត្ថឡើើងដោយព្រោះ�តែ យេើងទទួលសៀេចក្នុ�ីលេបី�ងឱ្យចាបផ្�ើម្ពុទ�ក្នុចត្ថ�លើើក្ខារលូទាំងនោះ�
ជាជាងក្ខារអត្ថ់ទោសបាបដែលព្រះ�យេេសវបានសម្រេេច
ដោយជោគ្គជំ័យសម្រាេេបយេើងលើើឈើើ
យក្នុក្ខារលូទាំងនេះ� សម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថ
ថាយសរលូដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
សម្រាេេបក្ខារអត្ថ់ទោសបាបដែលទទួលបានពីី
នេះ�គ្គឺជាសុ�លនៃបរម្ពុត្ថដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរលើើយក្នុម្ពុក្នុពីិភាក្នុេសា ក្នុុ�ងបណាេនក្ចេបបទទាំង១២ដូ�បូង។
ប្រេត្ថក្នុម្ពុមពីីនក្ចេបបទទី១របស់គាត្ថ់។ បើើក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�គ្រាេេន់តែបង្កើើនជា
ដោយព្រោះ�តែេក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បរស�ទ
និងគានក្នុ�ហ�សពីត្ថត្រូេង
យ�ត្ថ�ិធិម្ពុ៌។ល។.. បានប្រេទាំនដូលម្ពុន�សេស ទ�ក្នុជាជំ�នួយហួសពីីដែនអ�ណាច
ពីីក្នុ�ណេះត្ថរបសពីក្នុគ្នេ
បើើប�គ្គគលម៉ាេក្នុម្ពុិនធើែើក្ខារលូ ដោយម៉ានជំ�នួយពីីខាងក្រៅ
នោះ�ដោយសារក្នុម៉ាាេ�ងរបស់គាត្ថក្ខាន់តែេត្ថិចប�ផ្�ត្ថ។
ដូូចជាគាត្ថ់បានម៉ានប្រសាសន៍ថា
(Luther’s Works, 1957, 31:43)។
សម្ពុចងចា�ពីីក្ខារដែលលោក្នុ
គោលលទធិនៃេជំវត្ថដូម៉ានប្រេសទធភាពីប�ផ្�ត្ថ”
ប្រេសិនបើើក្រេត្ថេយវន័យដូ៏បរស�ទធរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ដែលប្រេទាំនម្ពុក្នុពីីខាងក្រៅ ដើើម្ពុេបីីប�ភឹឺគ្គ�នត្ថឱ្យយល ម៉ានក្ខារបណាល
ម្ពុន�សេសជាត្ថក្ខាន់តែអាក្រេក្នុ់ទៅៗ តឿក្ខារវិលត្រូេឡប់ក្រោយដែលក្ចេត្ថចេេញពីី ខាងក្នុុ�ងយេើងអាចជំួយបានយ៉ាាងដូូចមេ�េច?
ប្រាំេេប់យ៉ាាងចេបាស់ថា ក្រេត្ថេយវន័យ ម្ពុិនថាវាម្ពុក្នុពីីខាងក្រៅឬខាងក្នុុ�ងនោះ�ទេេ
ក្នុ៏វានៅតែជាច្រេក្នុផ្ឹ�វទាំលដូដែល
នៅពេេលចោទសួរអ�ពីីសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថនៅ
ច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស ដោយព្រោះ�ក្រេត្ថេយវន័យត្ថម្រូ�វឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
បាននោះ�ឡើើយ (Forde, 1997, 29)។
វាគ្គឺជាគ្រាេេប់បែេក្នុ ដែលនៅក្នុុ�ងនាវាទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿងម្ពុួយទេៀត្ថ។ ពីីព្រោះ�នៅក្នុុ�ងជំម្រៅេេចត្ថ�ម្ពុន�សេសគ្រូេបរូប
សៀេចក្នុ�ីភ័យខាចរបសយេើង នោះ�ក្នុចេក្ខារជាច្រើនដែលយេើងដាក្នុ់ឈ្មោះ�ថា
ជាអ�ពេើបាបអាចន�ងពីនេយលដោ�សារដោយស្រ្តេួល។
ជំម្រៅេេចត្ថ�របសយេើង
ម៉ាេក្នុ់ៗពីត្ថជាម៉ានបាបនោះ�ទេេហេើយ
បន្ថែ�េលោក្នុលូធើើរនៅតែប្រេក្ខាន់ជំហរថា ប្រេសិនបើើក្រេត្ថេយវន័យដូ
បរស�ទធរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនអាចជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�យេើងដោយក្នុ�ីស្រ្តេឡាញច�ពោះ�
ហេើយដែលក្ខារពីត្ថទៅ
ក្រេត្ថេយវន័យធើែើឱ្យសានភាពី របសយេើងក្ខាន់តែអាក្រេក្នុ់ទៅៗ តឿធើែើដូូចមេ�េចអាចរក្នុឃើើញក្ខារលូបន�ិចបន��ច
ដែ
លម៉ាននៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នម្ពុន�សេស
�បាន? ម្ពុេយាងវិញទេៀត្ថ
អ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថន�ងម៉ានជំ័យជំ�ន� ប្រេសិនបើើដាច់ចេេញពីី
គ្គឺដូូចអែីដែលលោក្នុហែដូអ�អាងពីីជំហរ
ក្នុុ�ងសៀៀវភៅរបស់គាត្ថ វាបានក្ខាយជាភាពីង្វាយស្រ្តេួលសម្រាេេបក្ខារបែងចែេក្នុ
សាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿងដែលត្រូ�វបានបង្កើើើត្ថឡើើង ដោយគោលលទធិនៃេអ�ពេើបាប
ពីីក្នុ�ណេះត្ថរបសនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់។
នក្ចេបបទទី៣និងទី៤ ដើើម្ពុេបីីពីនេយល់លើើម្ពុូលដានសនត្ថ់របសនក្ចេបបទទី២ ដោយពីនេយល់បានថា
ក្នុចេក្ខារទាំងនោះ�ហូរចេេញពីី
ចត្ថ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់លើើសអែីៗទាំងអស”
ប្រាំេេក្នុដូ ទទួលបានម្ពុក្នុតាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។ សាវក្នុបុ�លបានសរសៀេរ
ដែលបានធើែើក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។
ថ្មោាេលទោសលើើក្ខារដែលយេើងហៅថា
នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ប្រេម្ពុូលផ្�ទ�ក្នុសម្រាេេប់ជាសគ្គ�ណ្ឌិផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន។
ជាច�ណ្ឌិុចស�ខានច�ងក្រោយនៃេនក្ចេបបទទី៣។
ដែលយេើងចាត្ថទ�ក្នុជា
ពេេលយេើងធើែើក្ខារលូ យេើងតែងម៉ានទ�នោះរចង់ទទួលយក្នុសគ្គ�ណ្ឌិពីីក្នុចេក្ខារ
ទាំងនោះ�
ហេើយយក្នុទ�ក្នុចត្ថ�ន�ងក្ខារនោះ�
សម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថ។ អាក្នុបេបីក្នុរយ៉ាបែបនេះ�
ហេើយលូធើើរចាត្ថទ�ក្នុក្ខារគានជំ�នេះឿនេះ�
លោក្នុហែដូបានបង្វាញដែរថា “នក្ចេបបទទាំងនេះ�
ម្ពុូលដានគ្រូេ��សម្រាេេប់ទេេវសាស្រ្ត�ទាំងម្ពុូលរបស់លោក្នុ លូធើើរ
�ាង
ទ�ក្នុជាស្រេេចក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១៩-២២ ជាពីសៀេសនក្ចេបបទទី២១ ដែល
បញ្ជាាេក្នុអ�អាងថា អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងហៅក្ខារអាក្រេក្នុ់ថាលូ និងក្ខារលូ
Forde, 1997, 31)។ តាម្ពុរយៈក្ខារបង្វាញពីីច�ណ្ឌិុចស�ខាន់ៗ នៃភាពីខ្ញុំ�សគារនេះ�
បន្ថែ�េបើើផ្�ើម្ពុចេេញពីីទសេសនៈរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសវិញ
ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសបង្កើើនឱ្យម៉ានអ�នត្ថផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន។
លយេើងឃើើញថា ម្ពុន�សេសណាចេេ�បនា
ព្រះ�ជាម៉ាំេសន�ងទទួលគ្នេេដោយសៀេចក្នុ�ីសបេបី�រស។
ត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
ក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរម៉ាាថាយ
ទត្ថឃើើញច�ពោះ�ក្នុចេក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ខាងក្រៅ
បានដូក្នុស្រ្តេង់ព្រះ�បនទ�លព្រះ�យេេសវ
តែខាងក្នុុ�ងម៉ានពេេញដោយឆ្គូ�ងខ្ចោះាេច
ន�ងសៀេចក្នុ�ីស្មោះាេក្នុគ្រោះេេក្នុគ្រូេបម្ពុ�ខ្ញុំវិញ។
ខាងក្រៅេេមេើលទៅដូូចជាស�ចរត្ថដូល់ម្ពុន�សេសលោក្នុ
មែនតែខាងក្រៅេេម៉ានស�ទធតែេសៀេចក្នុ�ីក្នុ�ពី�ត្ថនិងសៀេចក្នុ�ីទទ�ងចេបាប់ទទេេ។
តឿយេើងត្រូ�វដោ�ស្ត្រាេេយជាម្ពុួយន�ងនក្ចេបបទទី៤ដោយរបើៀប
ណា ដែលក្នុចេក្ខាររបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជាទូទៅ ម្ពុិនគ្គួរឱ្យចាប់អារម្ពុណ្ឌិ
ហាក្នុ់ដូូចជាអាក្រេក្នុ់នោះ�?
យេើងអាចដូក្នុស្រ្តេងនូវក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយរបស
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរនៅត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ� ដែលគាត្ថ់បាននយ៉ាយថា៖
ក្ខារនយ៉ាយថា ក្នុចេក្ខាររបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនគ្គួរឱ្យចាប់អាម្ពុណ្ឌិ បានបង្វាញ ចេបាស់ពីីអែីដែលបានចែងក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរអេេសាយ
និងក្ខារមេើលឃើើញពីីអ�ពេើបាបរបសយេើងប្រយោជំន
ដើើម្ពុេបីីឱ្យយេើងដូ�ងពីីអត្ថ�សញ្ជាេណ្ឌិខ្ញុំឹ�នឯងដូូចអុក្នុដូទៃេសាេលយេើងដែរថា
គានអែីៗទាំងអស
ជាម្ពុន�សេសបែបនោះ�ពីត្ថមែន។ ដូូចេុេ� ល��ត្រាតែេយេើងទទួលសាេល និងសារភាពី
នូវក្ខារពីត្ថនេះ�
ន�ងគានទ្រេងទ្រាំេេយឬសម្រូេស់នៅក្នុុ�ងយេើងឡើើយ
ជំវត្ថរបសយេើងបានលាក្នុក្នុបទ�ក្នុក្នុុ�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស (ពោះលគ្គម៉ានទ�ន�ក្នុចត្ថ�
ក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណារបស់ទ្រេង់)
ដោយមេើលឃើើញខ្ញុំឹ�នឯងគានអែីក្រៅពីី
បុ�លសរសៀេរក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរ២ក្នុរិនថូូស
២១] បានចែងពីីក្នុចេក្ខារដូ៏ចមែឹេក្នុរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ដែល
ព្រះ�អងន�ងធើែើក្ខាររបស់ទ្រេង (ព្រះ�អងធើែើឱ្យយេើងចេេ�បនាបខ្ញុំឹ�ន ដោយភាពីអស
ដើើម្ពុេបីីឱ្យទ្រេង់អាចន�ងលើើក្នុយេើងឡើើង នៅក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណារបស ផ្ងទ្រេង ដោយក្ខារប្រេទាំននូវក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុដូលយេើងវិញ) ដូូចដែលគ្គម្ពុុីរហាបាគ្គ�ក្នុ
៣:[២] ថា៖
ម្ពុន�សេសបែបនេះ� គ្គម្ពុិនចូលចត្ថ�ន�ងក្នុចេក្ខារទាំងឡាយរបសខ្ញុំឹ�នទេេ គាត្ថមេើល ម្ពុិនឃើើញពីីភាពីស្រ្តេសសា
ពីីព្រោះ�ព្រះ�យេេហវាាទ្រេង់ន�ងក្ខាត្ថសៀេចក្នុ�ីឱ្យរាស្រ្ត�េទ្រេង់បានរួច ព្រះេម្ពុទាំង
ដែលព្រះ�ទ្រេង់សមែ�េងក្នុុ�ងជំវត្ថយេើងច�ពោះ�អុក្នុដែលចេេ�បនាបខ្ញុំឹ�ន
និងម៉ានភក្នុ�ីភាពីច�ពោះ�ទ្រេង គ្គពីត្ថជាក្នុចេក្ខារដូសថិត្ថសៀេថរ
និងក្ខារកោត្ថខាចដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស គ្គឺជាសគ្គ�ណ្ឌិទាំងអស់របសយេើង។
ប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់អាចយលក្ខាន់តែេចេបាស ប្រេសិនបើើបានអានពាក្នុេយរបស
បានជាមេើលទៅម្ពុិនគ្គួរឱ្
ប�ផ្តាញសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសយេើង
ទៅន�ងឈើើ�ាង
បានបង្វា ញពីីសគ្គ�ណ្ឌិនៃេក្ខារបនា
ចេេញពីីខាងក្នុុ�ងជំវត្ថរបសយេើង។
តាម្ពុរយៈនក្ចេបបទទាំងនេះ�
ចចេេសរបសយេើង
និងក្ខារប្រេឈឺម្ពុម្ពុ�ខ្ញុំ
ពីីព្រោះ�វា
យេើងអាចចាបផ្�ើម្ពុយល់ពីីជំម្រៅភាពីរឹង
គ្គនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់របសយេើង
ចាត្ថទ�ក្នុក្ខារអាក្រេក្នុ់ថាជាក្ខារលូ
ចាត្ថទ�ក្នុក្នុចេក្ខារទាំងឡាយទៅតាម្ពុក្ខារពីត្ថរបសពីក្នុវាវិញ (នក្ចេ
បាប ដែលម៉ានតែេពី�ងលើើសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណារបស់ព្រះ�បណោ�។
ម្ពុ�នន�ងបន�ទៅច�ណ្ឌិុចផ្េសេងទេៀត្ថ យេើងគ្គួរពីនត្ថេយមេើលពាក្នុេយខ្ញុំឹ�ៗដែល
ទាំក្នុ់ទងន�ងអ�ពេើបាបធិៃន់ និងអ�ពេើបាបស្ត្រាេេល។ ពីក្នុជំ�ន�នក្ខាយប្រេុូតឿស�ង
ជាច្រើនបង្រៀេៀនថា អ�ពេើបាបគ្គឺដូូចគាទាំងអស ពីីព្រោះ�វាស�ទធតែទទួលនូវ
ក្ខារដាក្នុ់ទោសទាំងអស់។
អាចជំ�ឥទធិពីលខ្ញុំ�សគា
ប្រេព្រះេត្ថ�ជាច្រើនរយដូងក្នុុ�ងពេេលម្ពុួយថៃ
ប�ផ្�ត្ថសម្រាេេបប�ផ្តាញសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿរបសប�គ្គគលម៉ាេក្នុ ហេេត្ថ�នេះ�ទេើបគ្នេេចាត្ថទ�ក្នុ
ម៉ា េក្នុ់អាចន�ងស្មោះក្នុសា
នៃេអ�ពេើបាបស្ត្រាេេលដែរ
ធិៃន់ទៅលើើបញ្ជាេចត្ថ�នៃេម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ
អ�ពេើទាំងនោះ�បានដាក្នុ់បនទក្នុដូ
និងប�ផ្តាញដូល់ភាពីអ�នត្ថរបសម្ពុន�សេស
ហេើយជាលទផ្លនោះ�នា�ម្ពុក្នុនូវវបេបីដូិសារី។ នោះ�សៀេ�ចដាវីឌអធិិសានក្នុុ�ង ទ�ន�ក្នុដូ�ក្ចេើង
ទោ�បីជាយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ
អ�ពេើបាបដែលបញ្ញើ�នម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ់ទៅក្ខានសាននរក្នុ។ វាគ្គឺជាបាបធិៃនធិៃរ
(លាម្ពុក្នុអាក្រេក្នុ់)
ព្រោះ�វាបានប�ផ្តាញសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។ អ�ពេើបាបទាំងឡាយ
លម្ពុន�សេសបដូសៀ
អាចជាក្ខារដែលម្ពុន�សេសភាគ្គច្រើន
បើើវាប្រេព្រះេត្ថ�ដោយក្ខារប្រេម៉ាថូព្រះ
លក្នុេណ្ឌិៈបើើក្នុច�ហរ។
បានទេេ ហេើយវាន�ងអាចក្ខា
ទៅក្នុុ�ងក្ខារដាក្នុដូ៏អសក្នុលេបី។
ថាេក្នុ់ថាជាអ�ពេើបាបស្ត្រាេេល
ទ�នាក្នុទ�នងរវាងម្ពុន�សេសម៉ានបាប និងព្រះ�ជាម៉ាំេសវិញ។ ក្ខារគានវបេបីដូិសារ
គ្គឺជាក្ខារគានជំ�នេះឿ ហេើយលទផ្លច�ងក្រោយរបសក្ខារគានជំ�នេះឿ
បាបដែលជាបម៉ានទោស។
សៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��របសយេើង
ក្រៅពីីក្ខារទ�ក្នុចត្ថ�លើើព្រះ�យេេសវគ្រូេីស និងក្ខារស�គ្គត្ថ
ក្នុន�ងផ្�លនូវបទបង្វាញដែលម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈជា ច�ងចួនស្រ្តេបគាេម្ពុួយផ្េសេងទេៀត្ថផ្ងដែរ។
ដោយម៉ានក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយពីីក្ខារពីិភាក្នុេសាខាងដើើម្ពុ។ នៅក្នុុ�ងក្ខារស្ត្រាេេយរបស
នក្ចេ
របសម្ពុន�សេស
គ្គឺវាជាអ�ពេើបាបធិៃនធិៃរដូដែល
នសេស័យចាស់របសអ័ដាម្ពុ ជាអុក្នុដែលន�ងម្ពុិនចេេ�
និងទ�ក្នុចត្ថ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់លើើសជាងអែីៗទាំងអស
អាក្រេក្នុ់ទៅវិញទេេ ដោយព្រោះ�ក្នុចេក្ខារដែលម្ពុន�សេសចាត្ថទ�ក្នុថាជា “ក្ខារលូ”
គ្គម្ពុិនមែ
នចេេញម្ពុក្នុពីីច�ណ្ឌិុចអាក្រេក្នុ់របសខ្ញុំឹ�ន
ប្រេព្រះេត្ថ�បទលើមើសនោះ�ទេេ គ្គឺវាចេេញម្ពុក្នុពីីក្ខារខ្ញុំ�ប្រេ�ងបែេ�ងដូលូឥត្ថ� �របស នសេស័យចាសវិញទេេតឿើ!
ហេើយថ្លែេម្ពុទាំងអាក្រេក្នុ់ជាងបទលើមើសទៅទេៀត្ថនោះ� គ្គឺព្រោះ�តែ យេើងបានទទួលក្ខារលេបី�ងឱ្យទ�ក្នុចត្ថ�លើើក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ទាំងនេះ� សម្រាេេប់ជាសៀេចក្នុ�ី
ព្រះ�ជាម៉ាំេសធើែើក្ខារដោយសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿតាម្ពុរយៈយេើង
ក្នុចេក្ខាររបសយេើងជាក្នុចេក្ខារដែលគានបាបនោះ�ដែរ។
គានម្ពុន�សេសណាម៉ាេក្នុ (លើើក្នុល្ហែេងតែព្រះ�គ្រូេីសទ)
នសេស័យចាស់បានត្រៀេៀម្ពុខ្ញុំឹ�នជាស្រេេច ដើើម្ពុេបីីប�ផ្តាញក្ខារង្វារ
អាចធើែើក្នុចេក្ខារអែីម្ពុួយដោយគ្គ�នត្ថសាេត្ថសូ�បាន ស្មោះ�ឡើើយ។
លទ្រេងធើែើក្ខារតាម្ពុរយៈយេើងក្នុុ�ងគោលប�ណ្ឌិងដើើម្ពុេបីី
ប្រយោជំន៍ណាម្ពុួយ
ក្នុ៏វានៅតែជាអ�ពេដូ៏លាម្ពុក្នុដូដែល
យេើងឱ្យបែរចេេញពីីក្ខារទ�ក្នុចត្ថ�ដូ៏សាម្ពុញ្ញញទៅលើើសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណារបស់ព្រះ�
(Forde, 1997, 37)។
ប្រហាក្នុ់ប្រហែលគាេដូលយេើងជាគ្រូេីសទបរស័ទ ដូូចជាផ្នែុេក្នុម្ពុួយនៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
សៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរ ស័ទ
(ទ�ពី័រ១០៨) ក្នុ៏បានផ្�លនិយម្ពុន័យអ�ពីីអ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ (បាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ)
នេះ�ជាអន�ញ្ជាេត្ថម្ពុួយ
និងក្នុ៏ជាបរម្ពុត្ថម្ពុួយផ្េសេងទេៀត្ថផ្ងដែរ។
ព្រះ�គ្គម្ពុុីរបានបង្វាញថា ម្ពុន�សេសម៉ានក្ខារកោត្ថខាចព្រះ�ជាម៉ាំេសផ្ង និងម្ពុិន
កោត្ថខាចផ្ង។
អញជាព្រះ�នៃឯង
ខាចដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ប្រហាក្នុ់ប្រហែលគា ដូូចជាក្រេត្ថេយវន័យដែលអន�វត្ថ�ច�ពោះ�អ័ដាម្ពុជានសេស័យ ចាស
និងដូ�ណ្ឌិ�ងលូអន�វត្ថ�ច�ពោះ�នសេស័យថូមី នោះ�អុក្នុប្រហែលជាក្នុ�ពី�ងសថិត្ថ
នៅលើើវថូដូត្រូេម្ពុត្រូ�វម្ពុួយជាក្នុ់ជាម្ពុិនខាន!
ត្រូ�វយល់ថាក្ខារជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�ដូស�ខានប�ផ្�ត្ថរបសអ័ដាម្ពុដែល ជានសេស័យចាសគ្គឺជាក្ខារភ័យខាច
ន នសសយចាសដែលនៅក្នុងជំវត្ថរបសអក្នុម្ពុនជើឿ
ខាចព្រះ�ជាម៉ាសដោយភាពីសម្ពុរម្ពុយនោះ�ទេ
ហេើយជារៀឿយៗរស់នៅក្នុុ�ងស�វត្ថថិភាពីម្ពុួយដែលម៉ានទ�ន�ក្នុចត្ថ�លើើខ្ញុំឹ�ន
ឯង និងម៉ានអ�នត្ថច�ពោះ�អែីដែលខ្ញុំឹ�នសម្រេេចបាន ទាំងគ្គត្ថថា
ម៉ាំេសក្ខារលើើបញ្ជា
របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសចូលម្ពុក្នុគ្គ�រាម្ពុក្នុ�ហែងដូលនសេស័យចាស់របសគ្នេ
ចច�ពោះ�វត្ថ�ម៉ានពីត្ថរបស់ព្រះ�
និងភ័យខាចច�ពោះ�សៀេចក្នុ�ីសាេប
ក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ� និងសាននរក្នុ។ នេះ�គ្គឺជាក្ខារកោត្ថខាចដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈលូប្រេសៀើរ
ជាពីត្ថម៉ានដូលូតែេម្ពុួយគ្គត្ថ ដែលអាចតា�ងនសេស័យថូមីនៅក្នុុ�ងជំវត្ថរបសប�គ្គគល
ដើើម្ពុេបីីឱ្យចត្ថ�របសយេើងអាចទទួលយក្នុដូ�ណ្ឌិ�ងលូ
សបេបាយនៅក្នុុ�ងក្ខារធានាពីីសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណាដូ៏អសាំេរេយរបស់ទ្រេង
របស់ព្រះ�យេេសវគ្រូេីសទ។
ណាម៉ាេក្នុ់បានប្រែេេចត្ថ�
នោះ�ទេេវតានៅនគ្គរសានសគ្គន�ងច្រើេៀងដោយក្នុ�ីអ�ណ្ឌិរ
��វាជាពេេលដែលម្ពុន�សេសថាយសរលូដូ៏អសាំេរេយដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។ សរលូរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
គ្គឺជាច�ណ្ឌិុចដូស�ខាន់នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�។
ក្ខារកោត្ថខាចទ្រេង់ដែលត្រូេម្ពុត្រូ�វ គ្គឺជាក្ខារស�ខាន់ដើើម្ពុេបីីក្ខារពារអនសេស័យចាស ក្នុ��ឱ្យទទួលយក្នុសគ្គ�ណ្ឌិចេេញពីីក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�លូ
ដែលព្រះ�គ្រូេីសបានធើែើតាម្ពុរយៈ
ក្ខារទទួលយក្នុគ្គ�ណ្ឌិសម្ពុេបីត្ថ�ិពីីក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�លូដែលទ្រេងធើែើតាម្ពុរយៈ
ច�ណ្ឌិុចនេះ�បានបញ្ជាាេក្នុចេបាស់ក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី៤។ ក្ខារទ�ក្នុចត្ថ�លើើក្នុចេក្ខារ (លូ)
ដែលត្ថម្រូ�វឱ្យម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុធើែើ ដោយក្ខារកោត្ថខាច គ្គសៀមើន�ងក្ខារល�បងក្នុត្ថ�ិយស
ហេើយទេើបទទួលវាពីីព្រះ�ជាម៉ាំេស សម្រាេេបអុក្នុដែលម៉ាន ក្ខារកោត្ថខាច
ដោយព្រោះ�បានភាេបទ�នាក្នុទ�នងន�ងក្ខារលូនោះ�។ បន្ថែ�េ
យ៉ាាងចេបាសម្ពុួយ ពោះលគ្គឺបានប�ពេេញតែេប�ណ្ឌិងចត្ថ� និង
ក្នុចេក្ខារផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន ហេើយដើើម្ពុេបីីលើើក្នុដូ�ក្ចេើងខ្ញុំឹ�នឯងទ�ក្នុដូូចជាព្រះ�។ ជាម្ពុន�សេស
ដែលទ�ក្នុចត្ថ�លើើតែេខ្ញុំឹ�នឯង គានសៀេចក្នុ�ីកោត្ថខាចដូល ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ប្រេព្រះេត្ថ�ម្ពុួយដោយចេេត្ថនា។
ន�ងម្ពុិនទ�ក្នុចត្ថ�លើើខ្ញុំឹ�នឯងឡើើយ ហេើយវាក្នុ៏ជាម្ពុូលហេេត្ថ�ដែ លគាត្ថន�ងម្ពុិន
ប�ពេេញតាម្ពុប�ណ្ឌិងចត្ថ�ខ្ញុំឹ�នឯងដែ រ
(Luther’sWorks, 1957, 31:46)។
បន្ថែ�េម៉ានភាពីរក្នុរាយន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេសវិញ
សម្ពុក្នុត្ថ់សម៉ាេលនូវសៀក្នុ�ីបង្រៀេៀនដែលបណ្ឌិិិត្ថ
ប្រយោគ្គដូ�បូង។ ប�គ្គគលម៉ាេក្នុគ្គួរប្រេ�ងប្រែេេធើែើក្នុចេក្ខារទាំងអស់ដោយក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ី
កោត្ថខាចដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់!
រីឯក្នុចេក្ខារផ្េសេងទេៀត្ថ
ហេើយង្វាយស្រ្តេួលដូ�ក្នុនា�យេើងទៅរក្នុនក្ចេបបទទី៨បនាេបទេៀត្ថផ្ង។
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�
ក្ខារថូយច��ដែលម្ពុិនអាចជើៀសរួចពីីនក្ចេបបទម្ពុ�ន គ្គឺបានឃើើញយ៉ាាងចេបាស
ពីីព្រោះ�ទីណាដែលគានសៀេចក្នុ�ីកោត្ថខាច ទីនោះ�ក្នុន�ងគានក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�ន
ហេើយក្នុន្ថែឹេងណាដែលម៉ានសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថ
ក្នុន្ថែឹេងនោះ�ន�ងម៉ានសៀេចក្នុ�ីក្រោេេធិ
និងក្ខារជំ�ន��ជំ�ន�រ�របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ពីីព្រោះ�ទ្រេងទាំសន�ងភាពីក្រេអត្ថក្រទម្ពុ
របសពីក្នុគ្នេេ។ ជាក្ខារពីត្ថណាស បើើអ�នត្ថន�ងបាត្ថ់បង់ទៅ នោះ�ន�ងគាន
អ�ពេើបាបនៅគ្រូេបទក្នុន្ថែឹេងទាំងអស (Luther’sWorks, 1957, 31:47)។
នយ៉ាយដោយសាម្ពុញ្ញញ
ម្ពុួយម្ពុ�នពេេលក្ខារប្រេក្នុត្ថឬក្ខារប្រេយ�ទធ។
អ�នត្ថក្នុនា�ឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីក្រោេេធិ
របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ដែរ ពីីព្រោះ�សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថតែងតែេនយ៉ាយថា៖ “អញអាច ធើែើក្ខារនេះ�ដោយគានព្រះ�”។ តាម្ពុរយៈពាក្នុេយដូក្នុស្រ្តេង់ខាងលើើនេះ�
សគ្គ�ណ្ឌិនៅក្នុុ�ងក្ខារបនា បខ្ញុំឹ�ន
និងសៀេចក្នុ�ីអាក្រេក្នុ់នៅក្នុុ�ងភាពីក្រេអត្ថក្រ
ក្នុបន្ថែ�េម្ពុិនបានដូ�ងពីីម្ពុូលហេេត្ថ�ពីត្ថប្រាំេេក្នុដូឡើើយ។
ការ�ុះ�ល់ដឈើស្រាគ៌ាះថាែ��ួយ
សម្រាលក្ខារផ្�នាទោសច�ពោះ�ក្នុចេក្ខាររបសអុក្នុម្ពុិនជើឿ
ទ�ក្នុក្ខារទាំងនោះ�ថាជាក្នុចេក្ខារ
ពីក្នុអុក្នុម្ពុិនជើឿម្ពុិនអាចធើែើក្ខារលូបានទេេនៅក្នុុ�ងព្រះ�នេះត្រូេរបស
ហេេត្ថ�នេះ�ក្ខារង្វាររបសពីក្នុគ្នេេត្រូ�វតែជាទង្កើែើ
ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង ដែលតែងតែេម៉ានសារជាត្ថពីេយាយ៉ាម្ពុស្វែែងរក្នុ ក្ខារអន��� (Leniency)
ព្រះេម៉ានយ៉ាាងម្ពុ��ងម៉ាាេត្ថទាំសន�ងអ�ពេើបាបនៃេក្ខារក្ចេេងយក្នុ
ដែលសក្នុ�ិសម្ពុន�ងទទួលសរលូ
ទ្រេង់ថាជាព្រះ�ជាម៉ាំេស់ឡើើយ។ ដូូចេុេ�ហេើយបានជាលោក្នុ
បានធើែើនៅក្នុុ�ងលោក្នុិយនេះ� (Forde, 1997,46)។ ព្រះ�គ្គម្ពុុីរក្នុ៏បញ្ជាាេក្នុ់ដែរថា
ព្រះ�ជាម៉ាំេសដូ�ក្នុនា�ក្ខារង្វាររបសអុក្នុម្ពុិនជើឿ
ឡាយរបស់ទ្រេង
សម្រាេេប់គោលប�ណ្ឌិងទាំង
ទោ�បីជាក្នុចេក្ខារទាំងអស់នោះ�ម្ពុិនបានធើែើឡើើង ដោយ
សៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ ឥត្ថផ្�ល់អត្ថថប្រយោជំន៍សម្រាេេបពីក្នុគ្នេ ហេើយដែលក្ខារពីត្ថវានា� ម្ពុក្នុនូវក្ខារដាក្នុ់ទោសដូលខ្ញុំឹ�នគ្នេវិញ។ ក្នុុ�ងក្ខារពីនេយលនក្ចេបបទទី១០របស
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរគ្រាេេន់តែវែេក្នុញែេក្នុពីីភាពីលៃងខ្មៅាេនៃេក្ខារចាត្ថទ�ក្នុអែីម្ពុួយថា “សាេប” និងជាក្នុចេក្ខារម្ពុិនសូវធិៃនធិៃរជាងសៀេចក្នុ�ីផ្េសេងទេៀត្ថ
ល់ុះស្រាតាមែត់មា�ការឈើកាត់ខ្លាូ�ពីការជំំ
ពីេយាយ៉ាម្ពុស្វែែងរក្នុក្ខារក្នុម្ពុេសាន�ចត្ថ�
បើើទោ�បីជារាលក្ខារប្រេ�ងប្រែ
ក្នុចេក្ខារទាំងនោះ�នៅតែជាក្ខារអាក្រេក្នុច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេសដូដែល។
លើើក្នុយក្នុពីីសារៈស�ខាននៃេក្ខារកោត្ថខាច
ក្នុុ�ងក្ខាររស់នៅរបសគ្រូេីសទបរស័ទ ជាពីសៀេសសៀេចក្នុ�ីកោត្ថខាចច�ពោះ�ក្ខារដាក្នុ
ទោសគ្រូេបក្នុចេក្ខារទាំងអស
ចាស
ដែលពីត្ថជាភាពីចា�បាច់សម្រាេេប ឆ្នាំាង
និងជាក្ខារត្រូេត្ថពីនត្ថេយមេើលលើើទង្កើែើរបសខ្ញុំឹ�នផ្ង។ លោក្នុហែដូបង្វាញពីី
ជាច្រើនច�ណ្ឌិុចថា ក្នុចេក្ខារទាំងនេះ� គ្គម្ពុិនមែនជាអ�ពេើបាប ដោយចេេត្ថនាដែល
ប្រហារម្ពុួយផ្េសេងទេៀត្ថលើើនសេស័យចាស់សម្រាេេប់ទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿង។
បង្វាញពីីបរម្ពុត្ថិដែលយេើងបានសក្នុេសាក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី៧
ណាស វាជាក្ខារត្ថយ�ទធនៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿដែលក្ខាន់តែេល�បាក្នុ
ទាំងនោះ�តែងតែេលេបី�ងយេើងឱ្យទ�ក្នុចត្ថ�លើើវា!
ទាំងនេះ�
ធើែើឡើើងដោយម៉ានក្ខារកោត្ថខាច ច�ពោះ�ក្ខារដាក្នុ់ទោសអសក្នុលេបី
នោះ�ភាពីបរ ស�ទ ន�ងក្ចេ
សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថនៃេអ�ពេើបាប គ្គឺត្រូ�វរលាយបាត្ថ់ដោយសារសៀេចក្នុ�ីកោត្ថខាច ដូល
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់។
សរសៀេរទាំក្នុទិនន�ងនក្ចេបបទទី១១ថា៖
អាចម៉ានសៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុក្នុុ�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានទេេ ល��ត្រាតែេម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ
ម៉ានភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុន�ងបណារបស
ដោយព្រោះ�តែេគានអុក្នុណាម៉ាេក្នុម៉ានសៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុដូពីត្ថនេះ�
ដូូចដែលយេើងបានលើើក្នុឡើើងខាងលើើ
សៀេចក្នុ�ីទ�ក្នុចត្ថ�ទៅលើើរបស់ដែ
ហេើយដោយព្រោះ�តែេយេើងដាក្នុ
យេើងត្រូ�វតែេចេេ�កោត្ថខាចច�ពោះ�ក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ�របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ដោយព្រោះ�ភាពីសៅហមងច�ពោះ�ក្នុចេក្ខារទាំងឡាយដែលយេើងប្រេព្រះេត្ថ�។ ដូូចេុេ�
យេើងត្រូ�វចេៀសវាងនូវភាពីអ�នត្ថ ម្ពុិនមែនត្រូេម្ពុតែក្នុុ�ងក្ខារង្វារ
បណោ�ទេេ បន្ថែ�េគ្គគ្រូេប់ទាំងទ�នោះរ ដែលទន់ទោរទៅរក្នុក្នុចេក្ខារទាំងនោះ�
ហេើយគ្គឺជាអែីដែលយេើងត្រូ�វតែេសូបខ្ុើម្ពុ និងម្ពុិនត្រូ�វដាក្នុក្ខារ
សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថជាទូទៅរងចា�ភាពីជោគ្គជំ័យដូស��ចសៀ�ើងប�ផ្�ត្ថ។ ដូូចេុេ�ដើើម្ពុេបីី
ចេៀសវាងពីីក្ខារនេះ�
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
វាម្ពុិនត្រូេម្ពុតែក្នុុ�ងក្ខារង្វារបណោ�ទេេ
ក្នុយេើងត្រូ�វកោត្ថខាចក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ�របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសគ្រូេប
ក្នុចេក្ខារទាំងអសផ្ងដែរ។
ខ្ញុំឹ�ៗ អ�ពីីរូបភាពីនៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�ន�ជំម្រូេ�របស់ទ្រេង់។ តឿើនៅពេេលណាដែល
អ�ពេើបាបទាំងឡាយ
ទោស)? ពេេលណាអ�ពេើបាបទាំងនោះ�ត្រូ�វកោត្ថខាចថាជាអ�ពេើបាបធិៃន់!
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរលើើក្នុឡើើងពីីភាពីខ្ញុំ�សបែឹេក្នុគារវាងបាប
ខា ចច�ពោះ�ក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ�។
ទាំងអស់របសយេើង
ខ្ញុំ�សបែឹេក្នុគា
ស�ពាធិម្ពុួយក្នុុ�ងក្ខារតាម្ពុដានអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿង។
ម្ពុិនគ្គួរបាត្ថ់បងនូវក្នុ�ណ្ឌិត្ថ់សម៉ា
ក្ខារបដូសៀធិនក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសឡើើយហេើយវាគ្គឺជាក្នុ�ណ្ឌិត្ថ់សម៉ាេល់នៃ ក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុ។
ក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុពីត្ថអាចម៉ានវត្ថ�ម៉ាន
ទោសគ្រូេប់ទាំងក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�។ ក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុទាំងឡាយដែលសាងឡើើងនៅលើើ ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេស
ម្ពុន�សេសជាច្រើនចាត្ថទ�ក្នុក្នុចេពីិភាក្នុេសាក្រេ�ងហៃេដើេលបគ្គ
ស�ីអ�ពីីទេេវសាស្រ្ត�េនៃឈើើ
ថាជាក្នុចេពីិភាក្នុេសាដូពីិបាក្នុយល
ទសេសនៈទាំងនោះ�បានផ្សារភាេប់អត្ថថន័យដូ៏ជ្រាលជ្រៅ
យេើងក្នុ៏អាចយល់ពីីម្ពុូលដានគ្រូេ��របស នក្ចេបបទនម្ពុួយៗបាន
បរាជំ័យក្នុុ�ងក្ខារយល់ពីីអែីដែលជាអត្ថថន័យ
យេើងអ�ពីីព្រះ�ជាម៉ាំេស និងក្ខារប្រោសលោ�របស់ទ្រេង់សម្រាេេបម្ពុន�សេសជាត្ថិ។ លោក្នុ
យល់យ៉ាាងចេបាស់ទៅលើើច�ណ្ឌិុចនេះ�
ច�ណ្ឌិយពេេលច្រើ
ចាបផ្�ើម្ពុជាម្ពុួយន�ងពាក្នុេយដូូចខាងក្រោេេម្ពុ៖
នក្ចេបបទទី១៣ ផ្�ើម្ពុឡើើងដោយក្ខារពីិភាក្នុេសាពីីភាពីខ្ញុំ�សគានៃបញ្ជា។ ស�ណ្ឌិួរចោទសួរនាពេេលចាបផ្�ើម្ពុ ដែលម្ពុត្ថ�អុក្នុអានន�ងន�ក្នុឃើើញឡើើង
គ្គឺពីីវធិីដែលម្ពុន�សេសអាចបង្កើើនម៉ាគានៃេសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថ។
ទាំងនោះ�
ដើើម្ពុេបីីស្វែែងរក្នុក្នុន្ថែឹេងបង្វែូេក្នុសម្រាេេបក្នុចេក្ខារ
ក្នុុ�ងប�ពីែហេេត្ថ�នៃេសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបសយេើងនៅច�ពោះ�ព្រះ�។
គ្គ�នត្ថដែលយល់ទៅលើើទង្កើែើបែបនោះ� ម្ពុិនថាវាលូបណាះេ ហេើយ
ទោ�ជាម៉ានជំ�នួយ ឬឥត្ថជំ�នួយពីីព្រះ�គ្រូេីស
ទៅរក្នុម៉ាគានៃេសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថនោះ�ទេេ គ្គស�ទធតែត្រូ�វបានបដូសៀធិគ្រូេប
ច�ណ្ឌិុចទាំងអស់។ នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១៣-១៨
រក្នុច�ណ្ឌិុចដែលជាប្រធានបទរបសច�ណោទសួរវិញ
ម៉ាននៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ឬទេេ (Forde, 1997, 49)?
ស�ណ្ឌិួរច�ងក្រោយ ដែលម៉ាននៅក្នុុ�ងក្ខារដូក្នុស្រ្តេង់ខាងលើើ គ្គម៉ានភាេប
ទ�នាក្នុទ�នងគា។
នេះ�
ទេេវសាស្រ្ត�ដែលនក្ចេបបទទាំងនេះ�
គ្គឺផ្តោាេត្ថលើើយោបលបោះក្នុ
បានប្រេក្ខាសរហត្ថម្ពុក្នុដូលច�ណ្ឌិុច
នៅពេេលណាម៉ានភាពីចា�បាច
ដើើម្ពុេបីីចេៀសវាងឱ្យអស់ពីីលទធភាពី ច�ពោះ�ក្ខារច��ចូលទាំងស្រ្តេ�ងតាម្ពុប�ណ្ឌិង ព្រះ�ហឫទ័យរបស់ទ្រេង់។
យេើងពីីភាពីអសម្ពុត្ថថភាពីរបសយេើង
ទ�ក្នុព្រះ�ជាម៉ាំេស់ថាជាព្រះ�
ហេើយវាក្នុម្ពុិនមែននៅពេេលដែលទ្រេង់ប្រេទាំន ក្ខារអត្ថ់ទោសបាបដូលយេើង
លោក្នុ
និងសង្រ្គោះ��យេើងពីីភាពីអាតាេនិយម្ពុដែរ!
ក្នុ៏បានបង្វាញពីីទសេសនៈដូត្រូេម្ពុត្រូ�វពីីក្ខារត្ថយ�ទ
ចាក្នុ់ឫសទៅក្នុុ�ងគោលលទធិនៃេក្ខារជ្រើសតា�ង
បរម្ពុត្ថ និងស�ណ្ឌិួរម្ពុួយដែលគានចមេឹើយ
ម្ពុន�សេសខ្ញុំឹ�បានសង្គ្រោះ
ដែលត្រូេឡប់ជាក្ខារបង្កើើើត្ថនូវ
យេើងម្ពុិនអាចល�បង់ចោលទាំងស្រ្តេ�ងនូវគ្គ�នត្ថដែលអ�អាងថា
រៀៀបច�ទ�ក្នុជាម្ពុ�នសម្រាេេប់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជាជាងអុក្នុដូទៃដែលម្ពុិនបាន
ក្នុបន្ថែ�េក្ខារពី�ងផ្នែូេក្នុបែបនេះ�
គ្គឺជាក្ខារពី�ងផ្នែូេក្នុលើើសៀេចក្នុ�ីសាេបដូ
ម៉ានអត្ថថន័យយ៉ាាងទល�ទូលាយ
ហួសពីីអែីដែលគ្រាេេន់តែជាក្ខារយលដូ�ងពីី
គោលក្ខារអភិវឌេឍន៍បឋម្ពុ តាម្ពុរយៈនក្ចេបបទទម្ពុួយៗទៅទេៀត្ថ។ គាត្ថសួរ
ស�ណ្ឌិួរពីីគោលជំ�នេះឿ
ដោយសារវាម៉ានទ�នោះរបែបនោះ� វាក្នុប្រាំេេក្នុដូជាធើែើដូូចោាេ�ដែរ។
ក្ខារដាក្នុពីន័យច�ពោះ�នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ទៅទេៀត្ថ។ ជាក្ខារពីត្ថ ដែ
ឡើើងវិញជានសេស័យថូមី!
ម្ពុ�នន�ងយេើងបន�នក្ចេបបទទី១៣
និងម៉ាាេក្នុរថូយន�ដែលយេើងបើើក្នុបរ
តាម្ពុបែបបទក្រេម្ពុសីលធិម្ពុផ្ងដែរ។
ជំ�នួយពីីប្រភពីណាម្ពុួយ ដើើម្ពុេបីីធើែើក្ខារនោះ�សម្រាេេបសរលូរបសព្រះ�ឡើើយ។ នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ដែ
ក្នុចេក្ខារម្ពុួយដោយខ្ញុំឹ�នឯងបានដោយឥត្ថស្វែែងរក្នុប្រយោជំនផ្តាេលខ្ញុំឹ�នបានទេេ។
អ�ពីីរបើៀបដែលយេើងម៉ានប្រេត្ថក្នុម្ពុមទៅន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស ហេើយបញ្ជាេគ្គយេើង
ម្ពុិនអាចទទួលយក្នុគ្គ�នត្ថរបសអុក្នុដូទៃេទេៀត្ថ
ហេើយយេើងក្នុន�ងម្ពុិនម៉ានស�ច្ឆន្ទៈៈ�សម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីនោះ�ដែរ។
នេះ �ហេើយជាម្ពុូលហេេត្ថ�ដែ
ក្ខារបដូសៀធិនច�ពោះ�ក្ខារធើែើអត្ថ�ឃ្លាត្ថ ម្ពុិនអន�ញ្ជាេត្ថឱ្យព្រះ�ជាម៉ាំេសធើែើជាម៉ាំេស លើើ
របសយេើងទាំងស្រ្តេ�ង
គ្គឺជាសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថយ៉ាាងខាាេ�ង និងជាភាពីម៉ានៈ
ចង់បានគ្គ�ណ្ឌិសម្ពុេបីត្ថ�ិ យ៉ាាងហោចណាសសម្ពុេបីីតែ
ទាំងស្រ្តេ�ងដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់សម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
រម្ពុទាំងសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់សម្រាេេប់ទ្រេង់បានទេេ! ក្នុបន្ថែ�េ
ដែលព្រះ�គ្គម្ពុុីរ និងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទបានចែងម្ពុក្នុថា
បានក្ចេត្ថម្ពុក្នុក្នុុ�ង “សៀេចក្នុ�ីងង�ត្ថបានសាេប
ម៉ាំេស់ខាងផ្នែុេក្នុព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិ”
និងជាសត្រូ�វជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ជា
ជាម្ពុន�សេសគានលទធភាពីចូលទៅច�ពោះ�ទ្រេង
ដោយពី�ងអាងលើើក្នុម៉ាាេ�ងផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន (សៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទតាម្ពុ
បែបស�ណ្ឌិួរចមេឹើយ
ដូក្នុស្រ្តេងដូ�ណ្ឌិ�ងលូយុូហាន
ដែលយេើងត្រូ�វបានដោ�ឱ្យរួច?
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានភាេប់បញ្ជាជាក្នុស្វែ�េងនេះ�
នៃេនក្ចេបបទរបស់គាត្ថ់។
នៅក្នុុ�ងបណាបទអតាធិិបេបាយ
នៅផ្នែុេក្នុទម្ពុួយបានបង្វាញយ៉ាាងចេបាស់ថា �ន្ទៈៈ�គ្គឺជាបច�ណ្ឌិង
អ�ណាចនៃេអ�ពេើបាប និងម្ពុិនត្រូេម្ពុតែេគានអ�ណាចទេេ បន្ថែ�េក្នុគានសៀរីភាពីអែី ក្រៅពីីក្ខារប្រេពី�ត្ថ�អ�ពេដូ៏លាម្ពុក្នុអាក្រេក្នុ់ដែរ។ យោងលើើយុូហាន ៨:៣៤,៣៦
បានបង្វាញថា៖
(St. Augustine) ថ្លែងនៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅរបស់គាត្ថ
The Spirit and The Letter
Against Julian
Luther’sWorks, 1957, 31: 48-49
តា�ងខ្ញុំឹ�នទាំសន�ងព្រះ�អងគដែលជាអុក្នុសង្រ្គោះ��
និងបញ្ញេប់ដោយក្ខារដាក្នុ់ទោស
ពេេលនោះ�យេើងលើេងសៀើចន�ងខ្ញុំឹ�នឯងទៅក្នុុ�ងក្ខារគ្គត្ថពីីអែីដែល
នៅក្នុុ�ងក្ខារដូក្នុស្រ្តេង់ខាងលើើទេៀត្ថថា៖
ពីីអែីដែលបានលើើក្នុឡើើងខាងលើើ
អេើយសៀេចក្នុ�ីដែលនា�ឱ្យឯងត្រូ�វវិនាសនោះ�គ្គឺជាដូ�ណេះើរដែលទាំស់ទទ�ងន�ង
បានធើែើក្ខារក្នុត្ថ់សម៉ាេលច�ណ្ឌិុចស�ខាន់ៗផ្េសេងទេៀត្ថថា៖ ក្នុុ�ងផ្នែុេក្នុទម្ពុួយនៃេនក្ចេបបទ
ក្រៅតែពីីក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�អ�ពេើអាក្រេក្នុ់តែេបណោ�”
មែនម្ពុិនស�ខាន់នោះ�ឡើើយ។
ក្រោយពេេលធាេក្នុច��ក្នុុ�ងអ�ពេើបាប
នោះ�បានជាបច�ណ្ឌិងនៃេអ�ពេើបាប
Forde, 1997, 53-54)។
សម្ពុពីិចារណាអ�ពីីស�ណ្ឌិួរនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�
“ធើត ើ
ឃ្លាួធើនិះមានិនិ�យ�ូចធើ� ត ច?”។
ពីត្ថជាជាបច�ណ្ឌិងដូូចអែីដែ ល បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបង្រៀេៀនមែន នោះ�សៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុនៃេក្ខាររាបខ្ញុំឹ�នជាស�ចរត្ថតាម្ពុរយៈ ក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�នោះ�ន�ងត្រូ�វដូក្នុចេេញហេើយ បើើទោ�ជាក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�នោះ�អាចសង្រ្គោះ�� របសយេើងក្នុ៏ដោយ។ ច�ណ្ឌិុចនេះ�ន�ងធើែើឱ្យនក្ចេបបទនេះ� និងនក្ចេបបទ
ផ្េសេងទេៀត្ថ ដែលម៉ានទ�នាក្នុទ�នងគាទទួលទោសយ៉ាាងខាាេ�ងជាក្នុ់ជាម្ពុិនខាន។
ដោហឺើយកដោធ្ងវើការល់ាបា�ត់�ត់�ប�ត់ដោ�ក�ង
(ក្នុម្រូេងសា
ម្ពុក្នុសក្នុេសារម្ពុគា។
លោក្នុហែដូបានច�ណាយពេេលបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថទៅលើើនក្ចេបបទ
ដោយបានបក្នុស្ត្រាេេយយ៉ាាងក្ចេេបា�ក្នុេបាយបន្ថែថេម្ពុលើើ
ផ្នែុេក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៅពេេលនោះ�
និងលើើក្នុយក្នុច�ណ្ឌិុចគោលដៅដែលបណ្ឌិិិត្ថ
លូធើើរចង់បាននៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទទាំងនេះ�ផ្ង។
ហេើយវាគ្គសៀទើរតែជាក្ខារថ្លែងប្រាំេេប់ឡើើងវិញទេៀត្ថផ្ង។
នៅក្នុុ�ងលទធភាពីអក្នុម្ពុមរបសខ្ញុំឹ�ន និងដោយសារក្ខារជំ�រ�ញរបស់ព្រះ �ជាម៉ាំេស
សក្នុម្ពុ ម (Active) និងអក្នុម្ពុ ម (Passive) នៅក្នុុ�ងអត្ថថន័យនៃេក្ខារម៉ានលទធភាពីធើែើក្ខារលូ
ន�ងពីក្នុភលើហេគ�ស (Pelagians) ផ្ងដែរ (Luther’sWorks, 1957, 31:49)។
ក្ខារច្នៃប្រេឌត្ថពីីអែីដែលបណ្ឌិិិត្ថ
ជាទូទៅ ម្ពុន�សេសតាម្ពុរយៈនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់របសពីក្នុគ្នេ
ដែលម្ពុន�សេសធើែើក្នុុ�ងលទធភាពីសក្នុម្ពុ តាម្ពុរយៈក្ខារផ្��ចផ្�ើម្ពុរបសខ្ញុំឹ�ន
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១៥
នៅសម្ពុ័យក្ខាលរបស់គាត្ថ តាម្ពុរយៈក្ខារចាត្ថទ�ក្នុ
និងអេេវាេធាេក្នុ់ក្នុុ�ងអ�ពេើបាប។
នៅម្ពុ�នពេេលធាេក្នុ់ក្នុុ�ងអ�ពេើបាប
បានត្រូេម្ពុតែក្នុុ�ងលទធភាពីអក្នុម្ពុបណោ� ពោះលគ្គម៉ានតែ ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទេេ ដែលបន�ដូ�ក្នុនា�ពីក្នុគ្នេេក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថ។
ដូ�បូងដូូចជាម៉ានភាពីស្រ្តេពីិចស្រ្តេពីិលលើើនក្ចេបបទនេះ�
ដូចេបាស់លាស់របស់បណ្ឌិិិត្ថ
គាត្ថ់ចងម៉ានន័យថា
នៅក្នុុ�ងលទធភាពីសក្នុម្ពុ
អ�ពេើបាបពីីក្នុ�ណេះត្ថ
យកនិូវបំណ្ឌិងម្រពះ�ឫ��យរបស់់ម្រពះជាមាច
គ្គឺជាប�ណ្ឌិងប្រាំេេថាចង់បានឯក្នុរាជំេយភាពីរបសម្ពុន�សេសពីី
ភាពីបរាជំ័យបានបង្វាញយ៉ាាងថាជាក្ខារជាបឃ�
លទធភាពីសក្នុម្ពុមរបស
ពីីព្រះ�ជាម៉ាំេស
និងជាអ�ពេើបាបនៃភាពីម្ពុិនស្មោះ�ត្រូេង ដែលធើែើដូ�ណេះើរម្ពុក្នុ
ហាក្នុ់ដូូចជាម៉ានភាពីបរស�ទ (Forde, 1997, 58)។
នេះ�គ្គឺជាម្ពុូលហេេត្ថ�ជាច្រើនរបសម្ពុន�សេស ដែលបានក្ចេត្ថឡើើង
ពីនេយល់បន្ថែថេម្ពុយ៉ាាងចេបាស់ថា សៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��ក្ចេត្ថដូលយេើង
ព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់តែេម្ពុួយគ្គត្ថ
គ្គឺត្រូ�វសថិត្ថក្នុុ�ងសានភាពីគានទោស
ម្ពុិនមែនដោយសារអ�ណាច
ផ្តាេលខ្ញុំឹ�នរបសពីក្នុគ្នេេទេេ បន្ថែ�េដោយសារអ�ណាចពីីខាងក្រៅេេវិញ។
ពីក្នុគ្នេនៅតែរក្នុេសាខ្ញុំឹ�នជាសាព្រះ�ហស�ដែលព្រះ�បានបង្កើើើត្ថ
និងទ�ក្នុចត្ថ�លើើព្រះ �អាទក្នុរ
ខ្ញុំឹ�នរបសពីក្នុគ្នេេឡើើយ” (Forde, 1997, 57)។
ផ្ុត្ថគ្គ�នត្ថម្ពុួយនេះ� នៅតែត្រូ�វក្ខារជំ�នួយដោយត្រូេង ពីីនក្ចេបបទបនាេប ទេៀត្ថគ្គឺ៖
យលព្រះេម្ពុនៅក្នុុ�ងថា
ន�ងក្នុចេក្ខាររបសយេើង
សម្រាេេបគ្រូេីសទបរស័ទក្នុុ�ងក្ខារងក្នុក្នុេបាល
ហេើយក្រោយពេេលចេេញពីីថាេក្នុ់រៀៀនវិញ
ច�ណាប់អារម្ពុណ្ឌិដូលគាទៅវិញទៅម្ពុក្នុថា អែីដែលទ្រេង់ចង់បាន
ធើែើអែីអសអ�ពីីចត្ថ�របសយេើង “
ត្រូ�វតែេធើែើក្ខារលូចេេញក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នអុក្នុ”។ ច�ណាប អារម្ពុណ្ឌិ៍បែបនេះ�
គ្គឺបង្វាញតែេអ�ណាចរបស់ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងដែល ម៉ាននៅខាងក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នរបសយេើងបណោ�។ យេើងជើឿលើើទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
គ្គ�នត្ថដូ�ក្នុនា�របស់គាត្ថ រហត្ថដូលទីបញ្ញេប់នៃេនក្ចេបបទនេះ�។ គាត្ថ់យល់ថា
នក្ចេបបទនេះ�គ្គឺ៖ “
អន�វត្ថ�តាម្ពុយ៉ាាងរលូនច�ពោះ�អែីដែលបានលើើក្នុឡើើងរួច
ម្ពុក្នុហេើយនោះ�។ ពាក្នុេយសម្ពុ�ីរបស់បណ្ឌិិិត្ថ
សម្រាេេបនក្ចេបបទនេះ� គ្គម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈត្រូេង់ៗ ជាក្ខារសង្កើបខ្ញុំឹីៗនៃេក្នុចេពីិភាក្នុេសា
នៅត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�” (Forde, 1997, 59)។
ក្នុថាខ្ញុំណ្ឌិិដូ�បូងរបស់បណ្ឌិិិត្ថ
គាត្ថ់បន�ដូក្នុស្រ្តេងក្ខារពីនេយល់នៅ
បនាេបទេៀត្ថបានបង្វាញយ៉ាាងចេបាស់ថា៖ ខ្ញុំណ្ឌិៈពេេលដែលប�គ្គគលម៉ាេក្នុក្នុ�ពី�ង
ធើែើអែីដែលម៉ាននៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នគាត្ថ
គាត្ថន�ងក្ខាយជាម្ពុន�សេសម៉ានត្ថម្លៃ
នោះ�គាត្ថប្រាំេេក្នុដូជាបង្កើើននូវភាពីក្រេអត្ថក្រទម្ពុទៅលើើអ�ពេ
បោះ�បង់ចោលអញ ដែលជាក្នុេបាលទ�ក្នុរស់
ជាអាង ប្រើេេ�បែេក្នុដែលទ�ក្នុទ�ក្នុម្ពុិនបានផ្ង
ពីីខាងក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នយេើងយ៉ាាងអសអ�ពីីចត្ថ� ម្ពុិនទាំនគ្រូេប់គ្រាេេនទេៀត្ថនោះ�
តឿើវាម៉ានប្រយោជំនអែី?
យេើងឃើើញក្ខារចោទសួរនេះ�
បានក្ចេត្ថឡើើងញ�ក្នុញាប់នៅក្នុុ�ងពីក្នុជំ�ន��។ នៅពេេលប្រេឈឺម្ពុម្ពុ�ខ្ញុំន�ងក្ខារដាក្នុ់ទោសពីីក្រេត្ថេយវន័យ ម្ពុន�សេសន�ងតោងជាប តាម្ពុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង ដោយម៉ានប្រេត្ថក្នុម្ពុត្ថបម្ពុក្នុវិញ តាម្ពុវធិម្ពុួយក្នុុ�ង ច�ណោម្ពុវ
ន�ងបដូសៀធិក្រេត្ថេយវន័យថា ជាសៀេចក្នុ�ីម្ពុិនសម្ពុហេេត្ថ�ផ្ល
ក្នុុ�ងក្ខារប្រាំេេសចាក្នុពីីជំ�នេះឿ (Apostasy)។ សៀេចក្នុ�ីថ្លែងក្ខារណ្ឌិ៍ទាំងឡាយ
ដែលម៉ានដូូចជាថា “
ក្នុ៏អាចបន�ប្រេព្រះេត្ថ�នូវទង្កើែើដែ
ព្រះ�យេេសវបានស�គ្គត្ថលើើឈើើ
សម្រាេេបអ�ពេើបាបរបស់ខ្ញុំំ��ទាំងអស
តឿក្ខារស�គ្គត្ថនេះ�ម៉ានអែីខ្ញុំ�សបែឹេក្នុគា?”
ធិម្ពុមតាឡើើយ។
ទាំងនេះ�ម្ពុិនមែនជាស�ណ្ឌិួរ
ក្ខារចោទសួរបែបនេះ�សាេប់ទៅហាក្នុ់ដូូចជា ម៉ានពេេញដោយ
បន្ថែ�េតាម្ពុក្ខារពីត្ថ
សៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿដែលពីត្ថ នោះ�ដូូចអែីដែលបានឃើើញហេើយ គ្គឺតែងតែស្វែែងរក្នុ
ក្ខារប្រែេេចត្ថ�ពីីអ�ពេើបាប និងធើែើតាម្ពុប�ណ្ឌិងព្រះ �ហឫទ័យរបស់ព្រះ
ជាជាងម៉ានភាពីរឹងម៉ានៈទាំសន�ងប�ណ្ឌិងផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន។
នា�អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងទៅក្នុុ�ង
គ្គឺចង់ឱ្យអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ�ាង បនថយក្ខារគ្គ�រាម្ពុក្នុ�ហែង
ប្រេត្ថិបត្ថ�ិក្ខារនោះ�ម៉ាន “លក្នុេណ្ឌិៈង្វាយស្រ្តេួល
ដែលម៉ានក្នុុ�ងជំវត្ថប�គ្គគលណាម៉ាេក្នុ” (Forde, 1997, 60)។
ក្ខារធើែើសៀេចក្នុ�ីសង្កើបម្ពុួយ ដែលវែងជាងសៀេចក្នុ�ីសង្កើបទូទៅ បានធើែើ
ឱ្េយសៀេចក្នុ�ីសង្កើ
ក្ខារអធិិបេបាយ និងក្ខារបង្រៀេៀនរហត្ថម្ពុក្នុដូល់បចេបេបីនុនេះ� ដែលយេើងចា�បាច ត្រូ �វអធិិបេបាយពីីសៀេចក្នុ�ីសង្កើ បនេះ
ដែលគ្នេម្ពុិនទ្រាំ�ទ្រេន�ងសៀេចក្នុ�ីបង្រៀេៀនដូ៏ត្រូេ�ម្ពុត្រូ�វទេេ
ក្ខាន់តែច្រើេើនឡើើងម្ពុក្នុបង្រៀេៀនឱ្យត្រូ�វចិត្ថ�
ន�ងង្វាក្នុត្រូេចេៀក្នុចេេញពីីសៀេចក្នុ�ីពី
ចូរឱ្យម៉ានគ្គ�ន
ត្ថន�ងធិ�ងក្នុុ�ងគ្រូេបក្ខារទាំងអស់វិញ ចរទ្រាំ�ទ្រេន�ងសៀេចក្នុ�ី
ល�បាក្នុ ចូរឱ្យអុក្នុធើែើក្ខារជាគ្រូ�ផ្សាយដូ�ណ្ឌិ�ងលូច�� ព្រះេម្ពុទាំ � ងប�ពេេញ
ក្ខារង្វាររបស
ពីក្នុអុក្នុជើឿម្ពុិនគ្គួរអាក្នុ់អនចត្ថ�នោះ�ទេេ គ្គគ្គួរអន�ញ្ជាេត្ថឱ្យ
ព្រះ�វញ្ជាេណ្ឌិបរស�ទធសម្រេេចក្នុចេក្ខាររបស់ទ្រេង់ក្នុុ�ងភាពីបនាបខ្ញុំឹ�នរបសយេើង
ពីីព្រោះ�ព្រះ�អងន�ងម្ពុិនធើែើក្ខារក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសយេើងឡើើយ។
ក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយរបស់គាត្ថ ដោយព្រោះ�គាត្ថ់បានសរសៀេរថា៖
ឥឡ�វអុក្នុប្រហែលជាសួរថា៖
បន�ធើែើតាម្ពុរបើៀបរស់នៅដោយភាពីព្រះេង្កើើយក្នុនេះ�ើយ
ហេេត្ថ�ផ្លនេះ�
យេើងទទួលបាននូវក្ខារណែេនា�ពីត្ថប្រាំេេក្នុដូ
ទេើបធើែើឱ្យក្រេត្ថេយវន័យរម្ពុក្នុយេើងឱ្យដូ�ងពីីអ�ពេើបាប
សាេលអ�ពីីបាបនេះ�
ប្រយោជំន៍ឱ្យយេើងខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�ស្វែែងរក្នុ និងទទួលព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ។
ព្រះ�ជាម៉ាំេស “ផ្�ល់ព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិដូលពី
៥:៥] ហេើយ “អុក្នុណាដែលបនាបខ្ញុំឹ�ន
” [ម៉ាាថាយ២៣:១២]។ ក្រេត្ថេយវន័យបាននា�ម្ពុក្នុនូវក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�ន
ហេើយព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិន�ងនា�ម្ពុក្នុនូវក្ខារលើើក្នុ ត្ថមេង។
ក្រេត្ថេយវន័យបណាលឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីភ័យខាច និងសៀេចក្នុ�ីក្រោេេធិ
ច�ណែេក្នុឯព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិបណាលឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុ និងសៀេចក្នុ�ីមេេតាក្នុរ�ណា។
របស់គាត្ថ ដោយទ្រេង់បណាលឱ្យម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុដូ�ងថា
ប្រយោជំន៍ដើើម្ពុេបីីទ្រេងធើែើឱ្យគែទៅជាម្ពុន�សេសស�ចរត្ថវិញ (Luther’s Works, 1957, 31:50-51)។
លោក្នុ
នក្ចេបបទទី៩) គ្គឺព្រះ�គ្រូេីសទត្រូ�វបានលើើក្នុម្ពុក្នុនយ៉ាយក្នុុ�ងក្នុចេពីិភាក្នុេសា។ ចេេញ
ពីីនក្ចេបបទទាំង២៨នៃេក្ខារសក្នុេសាស�ីអ�ពីីទេេវសាស្រ្តម្ពុួយ
ម្ពុន�សេសត្រូ�វតែេម៉ានភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុច�ពោះ�លទធភាពីផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន
ត្រៀេៀម្ពុខ្ញុំឹ�នទទួលយក្នុព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីស” (Luther’s Works, 1997,
31:51)។ នេះ� ជាច�ណ្ឌិុចដែលយេើងចាបផ្�ើម្ពុធើែើដូ�ណេះើរចេេញទៅដូ�បូងគ្នេ
ដើើម្ពុេបីីឱ្យខ្ញុំឹ�នច��ចូលន�ងសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ដែល ម៉ាននៅក្នុុ�ងអងគព្រះ�គ្រូេីសទ!
ឥឡ�វនេះ �
ម្ពុ�នពេេលយេើងលើើក្នុនូវនក្ចេ បបទទី១៨
បក្នុស្ត្រាេេយយ៉ាាងខ្ញុំឹីនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថថា ភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុម្ពុិនមែន
ជាគោលប�ណ្ឌិងនោះ�ឡើើយ។ បន្ថែ�េអែីដែលជាគោលប�ណ្ឌិងនោះ� គ្គ ក្ខារបនា ា ប
ដែលជាភាពីចា�បាច់សម្រាេេប់ទទួលនូវព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ
ទេ ទេវសាស្រ្តនៃសររងរៀឿងតែងតែដូក្នុនាទៅរក្នុភាពីអសសងឃឹម្ពុ
តែងតែជំ�រ�ញឱ្យប�គ្គគលម៉ាេក្នុពី�ងផ្នែូេក្នុលើើ
ដូក្នុចេេញនូវសៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុកែឹេងក្ខាយ
យេើងទៅក្នុុ�ងក្ខារយលដូ�ងនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�។
ពីីច�ណ្ឌិុចនៃេក្ខារក្ចេត្ថជាថូមីរបសព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិថា៖
បានបង្វាញយ៉ាាងចេបាសច�ពោះ�អែីដែលបានលើើក្នុម្ពុក្នុពីិភាក្នុេសា
យោងតាម្ពុដូ�ណ្ឌិ�ងលូ នគ្គរសានសគ្គគ្គឺបានប្រេទាំនដូលក្ចេមេងៗ និងអុក្នុដែល ចេេ�បនាបខ្ញុំឹ�ន (ម៉ាាេក្នុ�ស
ក្ខារប្រេក្ខាសដូ�ណ្ឌិ�ងនេះ�ផ្ងដែរ។ ក្ខារចង់បាននូវព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិម៉ានពេេញក្នុុ�ងចត្ថ�
នៅពេេលម៉ានក្ខារទទួលសា
ម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុម្ពុិនអាចផ្�ល់ភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
អ�ពីីភាពី��ថាេក្នុ់នៃជំ�ងឺរបស់គាត្ថ់បានទេេ
គាត្ថន�ងបា�បអុក្នុជំ�ងឺនោះ�
ឱ្យទៅរក្នុឱ្សថូពីេយាបាលជាពី��ខានឡើើយ។
បន្ថែ�េក្ខារដែលនយ៉ាយថា យេើងជាម្ពុន�សេសដែលគានអែីស្មោះ�
ប្រេព្រះេត្ថ�អ�ពេើបាប នៅពេេលយេើងខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�ធិែីអែីម្ពុួយយ៉ាា ងលូអសអ�ពីីចត្ថ�នោះ�។
នេះ�ពី��មែនបានសៀេចក្នុ�ីថា យេើងធើែើឱ្យម្ពុន�សេសអស់សងេឃឹ�ម្ពុទេេ
ព្រះ�អម៉ាំេស់យេេសវគ្រូេីសវិញ
Luther’sWork, 1957, 31:51)។ សម្ពុក្នុត្ថច�ណា�ថា
ប្រសាសន៍ថា៖ “ដើើម្ពុេបីីបង្កើើើត្ថឱ្យម៉ានប�ណ្ឌិងចង់បនាបខ្ញុំឹ�នរបសប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់ៗ”
ម៉ានហេេត្ថ�ផ្លត្រូេម្ពុត្រូ
ប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់បនាបខ្ញុំឹ�នបានទេេ។
ក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុបនាបខ្ញុំឹ�នរបសម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ
គ្គនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់តែងដូណេះះើម្ពុ
ដើើម្ពុេបីីក្ខាយខ្ញុំឹ�នជាម្ពុន�សេសដែលម៉ានអ�នត្ថអ�ពីី “ក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�នថូមី”
របស់គាត្ថ់ជាម្ពុិនខាន។
ជាក្ខារពីត្ថ ក្ខារអ�អាងនោះ�ធើែើឱ្យខ្ញុំូចក្ខារទាំងអស់!
គ្រូេបព្រះ�ចេេសា ហេើយយេើងជាម្ពុន�សេសដែលទ្រេង់សពីែព្រះ�ទ័យ
ក្ខារអត្ថ់ទោសបាបរបស់ព្រះ �យេេសវ
ច��ហេេត្ថ�អែីបានជាទ្រេង់បន�ទ�ក្នុឱ្
ដើើម្ពុេបីីពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយនូវបរម្ពុត្ថិនេះ �!
ស�ីអ�ពីីក្ខាររងទ�ក្នុេឈឺឺចាប់របស់ព្រះ
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទពីីរបីបនាេបទេៀត្ថ។
ចមេឹើយដែលបង្វាញពីីភាពីរក្នុចម្រេេើន គ្គឺថាក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�នក្ចេត្ថឡើើង
បើើយេើងម៉ានអ�ណាចវិញ យេើងន�ងគ្នេេចចេេញពីីទ�ក្នុេល�បាក្នុរបសយេើង។
ទ�ក្នុេល�បាក្នុបណាលឱ្យយេើងបនាបខ្ញុំឹ�ន
ដោយបង្វាញឱ្យយេើងឃើើញនូវភាពី ក្នុ�ស្មោះយ និងភាពីអសម្ពុត្ថថភាពីរបសយេើង។
ម្ពុជំេឈដានខាងក្រៅេេខ្ញុំឹ�នរបសយេើង ហេេត្ថ�នេះ�ទេើបលោក្នុហែដូបានសរសៀេរថា៖
ក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�នដែលបណ្ឌិិិត្ថ
យល់ឃើើញក្នុុ�ងគ្គ�នត្ថគាត្ថ គ្គម្ពុិនមែនជា
ក្នុចេក្ខាររបសម្ពុន�សេសទេេ។ នេះ�បង្វាញយ៉ាាងចេបាស់នៅក្នុុ�ងក្នុថាខ្ញុំណ្ឌិិដែលបាន
គ្គម៉ានតែលទធភាពីអក្នុម្ពុបណោ�។
ហេើយឧបក្នុរណ្ឌិ៍នៃទង្កើែើនេះ�
ម្ពុិនមែនជាឥរយ៉ាបថូបរស�ទធរបសយេើងនោះ�
ទេេ។ ក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�នក្នុុ�ងបរិបទនេះ�
គោលជំហរម្ពុួយដែលយេើងអ�អាងថា
ហេេត្ថ�នេះ�ហេើយ
ម៉ានន័យយ៉ាាងចេបាស់លាស់ដើើម្ពុេបីីបនថយនូវ
Forde, 1997, 61-62)។
ម្ពុក្នុក្ខាន់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានតាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេ
បណោ�។
នៅក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីផ្�ើម្ពុនៃេក្ខារសក្នុេសារបសយេើងថា “
ត្រូ�វឱ្យអុក្នុនោះ�ល�ក្ខាត្ថ
ដែលពីក្នុគ្នេេយលម្ពុេយាងទេៀត្ថថា វាបើើក្នុឱ្យព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិរបសពីក្នុគ្នេ
ដែលសាវក្នុបុ�លបានបង្វាញនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ
ស្មោះត្ថ
ត្ថក្នុុ�ងក្ខាលដែលម៉ានទ�ក្នុេល�បាក្នុដែរដោយដូ�ងថា
ទ�ក្នុេល�បាក្នុបង្កើើើត្ថឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ី��ទ្រ សៀេចក្នុ�ី��ទ្របង្កើើើត្ថឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ី
ពេេលដែលយេើងឈានដូលនក្ចេបបទនេះ�
ច�ពោះ�យេើងទេៀត្ថហេើយ។
គ្គ�នត្ថល្ហែេងជាក្ខារភាេក្នុផ្ូើល
បើើក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�ននៅក្នុុ�ងម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ គ្គពីត្ថជាលូ
នោះ�ភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុនៃលទធភាពីផ្តាេលខ្ញុំឹ�នរបស់គាត្ថក្នុ៏ត្រូ�វតែេម៉ាន លក្នុេណ្ឌិៈលូប្រេសៀើរជាងម្ពុ�នដែរ! បណាេនក្ចេបបទនានាតា�ងពីីដូ�បូង
យេើងអាម៉ាាេស
អ័ដាម្ពុជានសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ជាម្ពុួយន�ង
ចាសម្ពុិនអាចម៉ានម្ពុធើេយាបាយណាទេៀត្ថឡើើយ បើើទោ�បីជាម្ពុន�សេសពីេយាយ៉ាម្ពុ
ក្នុម្ពុិនអាចជំួយដូលសៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��សម្រាេេបខ្ញុំឹ�នឡើើយ
សម្ពុេបីីតែបន�ិចក្នុម្ពុិនអាចដែរ។
ពីក្នុគ្នេេប្រេព្រះេត្ថ�អែីដែលចេេញពីីខាងក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នពីក្នុគ្នេេ។
ក្រេត្ថេយវន័យនយ៉ាយថា
ព្រះេម្ពុទាំងបង្វាញថា គាត្ថ់ជាអុក្នុម៉ានបាបក្នុុ�ងគ្រូេបក្នុចេក្ខាររបស់គាត្ថ
ដែលសាវក្នុបានបង្វាញនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុជំ�ពីក្នុទី២ និងជំ�ពីក្នុ
ខ្ញុំគ្គម្ពុុីរដែលគាត្ថនយ៉ាយថា៖
ខ្ញុំឹ�នក្នុ�ពី�ងខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�ស្វែែងរក្នុព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិចេេញពីីក្នុម៉ាាេ�ងផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន
នោះ�ឡើើយ (Luther’sWorks, 1957,31:51-52)។
នេះ�ជាព្រះ�បនទ�លរបស់ព្រះ�គ្រូេីសទដែលម៉ានបនទ�លថា៖ “ព្រោះ� អុក្នុណាដែលចង់ឱ្យរួចជំីវិត្ថ
ន�ងក្ខារផ្តាេសប��រខាងទសេសនវស័យនេះ�
ក្នុ៏ជាក្ខារចាបផ្�ើម្ពុយល់ពីីទសេសនវស័យរបស អុក្នុទេេវសាស្រ្តនៃេសររ�ងរៀឿង ដែលម៉ានភាពីខ្ញុំ�សគាពីីទសេសនវស័យរបសអុក្នុ ទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
របសយេើងទៅលើើទសេសនៈនៃភាពីខ្ញុំ�សគានេះ�វិញម្ពុ�ង។
(Forde, 1997, 69)
គ្គឺជាទសេសនៈម្ពុួយដូល�បាក្នុ
ទៅន�ងទេេវសាស្រ្តនៃេសររ�ងរៀឿងដែរ។
ជាក្ខារបង្វាញឱ្យឃើើញពីីទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង មេើលទៅ
ជំវត្ថចេេញពីីចត្ថ�ដែលម៉ានអ�នត្ថ ដែលថា
ច��ចូលច�ពោះ�ទ្រេង់។ បើើទោ�បីជាទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
អែីនៅខាងក្នុុ�ងយេើងដែលអាចផ្�ល់លទធភាពី ដើើម្ពុេបីីធើែើឱ្យបានប្រេសៀើរឡើើងនូវ
ទ�នាក្នុទ�នងរវាងយេើងជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស
ក្នុ៏ដោយ
នោះ�ដែរ។
ឬសម្ពុេបីីតែស្វែែងយល់ពីីទ្រេង
ក្នុនសេស័យដែលពេេញដោយអ�ពេើបាបរបសយេើងបានដើើរនៅលើើផ្ឹ�វ
សៀេចក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុតែេម្ពុួយគ្គត្ថ់របសយេើង គ្គពី�ងទៅលើើព្រះ�ជាម៉ាំេស
ដែលដោយសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណារបស់ទ្រេង នោះ�ន�ងបើើក្នុសមែ�េងអងគទ្រេងដូល
យេើងតាម្ពុរយៈឈើើ
ម្ពុួយដែលអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
សង្គ្រោះ�ភាពីអ�នត្ថរបសខ្ញុំឹ�ន
តាម្ពុរយៈនសេស័យអ័ដាម្ពុចាសពីេយាយ៉ាម្ពុ
ហេើយច�ណែេក្នុឯអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
តាម្ពុរយៈនសេស័យថូមីបានច��ចូលន�ងទ្រេង
គ្គឺបានដើើរតាម្ពុម៉ាគាេដូធិ�ទូលាយពីីរផ្េសេងគា
ចាបផ្�ើម្ពុជំ�ពីក្នុនេះ� ដោយបញ្ជាាេក្នុ់ថាបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានចាក្នុចេេញពីីអែី
ច�ពោះ�បរម្ពុត្ថិនៃេទ�ក្នុេល�បាក្នុរបសគ្រូេីសទបរស័ទ។
នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ក្នុុ�ងទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
ខ្ញុំឹ�នអាចធើែើឱ្យទ្រេង់ចាប់អារម្ពុណ្ឌិ
ទ្រេងទេៀត្ថផ្ង។
ទោ�បីជាយ៉ាា
ពាក្នុេយប្រើេៀបប្រ ដូូចដូលូ សម្រាេេប់រាជំដូ�ណាក្នុ់នៃ
សៀ�េចអ័ហាសូរ�ស ទ្រេងម៉ានគោលនយោបាយម្ពុួយ
៤:១១ បានប្រាំេេប់ថា៖
ដែលន�ងចូលទៅឯសៀ�េចក្នុុ�ងព្រះ�រាជំរោងខាងក្នុុ�ងនោះ�ម៉ានចេបាប់
តែ១ច�ពោះ�អុក្នុនោះ�
ហ�ចព្រះ�ដូ�បងម៉ាសម្ពុក្នុប្រោសឱ្យបានរស់បុ�ណោ ះ �។
បើើក្ខារប្រើេៀបធើៀបទៅ
សាបបង្វាបព្រះ�ជាម៉ាស
ម្ពុនសសម៉ានបាប
សក្នុសម្ពុនងទទលសៀចក្នុសាបភាម្ពុ
ព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ។
ទៅក្ខាន់ព្រះ�ម៉ាំេស
ជាម្ពុួយន�ងសៀេចក្នុ�ីណែេនា�នេះ�
យេើងន�ងភាេប់ទៅនក្ចេបបទបទេៀត្ថ
អ�ពីីភាពីផ្ទ�យគារវាងម៉ាគារបសអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
របសអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើឆ្នាំាង
និិដោក��ទីទីី១៩៖ �គឺាល់ដោនាំះ�និស្ទ�និឹង
នេះ �បង្វា ញយ៉ាា
ហេើយក្នុ៏នៅតែត្រូ�វបានហៅថាជាពីក្នុឆោតលៃង់ដោយពីក្នុសាវក្នុ ដែលម៉ានចែង នៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ ១:២២។ ម្ពុេយាងវិញទេៀត្ថ វត្ថថ�ដែលមេើលន�ងភ្នែុេក្នុម្ពុិនឃើើញរបស ព្រះ�ជាម៉ាំេសគ្គឺជាសគ្គ�ណ្ឌិ
និងក្ខារជាច្រើនទេៀត្ថ។
(Luther’s Works, 1957, 31:52)។
និងធើែើពីស្មោះធិន៍ពីីរៀឿងនេះ�រៀឿងនោះ�។
ដែលវទេយាសាស្រ្ត�បានក្ខាយជាសក្នុម្ពុមភាពី ក្នុម្ពុេសាន�ដូស�ខាន
ជាច្រើនពីីក្ខារស្វែែងរក្នុក្ខារទាំងនោះ�។ បើើទោ�ជាយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ
ទៅ “
ក្ខារសក្នុេសានៅក្នុុ�ងអ�ទេបី�ង
ចាបផ្�ើម្ពុដោយក្ខារសនត្ថ់ថា សារធាត្ថ�ទាំងអស់នៃចក្រវាល
ច�ណ្ឌិុចដូត្ថូចជាងម្ពុួយកោដូដូងនៃសញ្ជាេខ្ញុំណ្ឌិិ(.)
នៅច�ងប្រយោគ្គនេះ�ទៅទេៀត្ថ។ ជាក្ខារពីត្ថ
ទ្រេស�ីទាំងពីីរនេះ�ម្ពុិនអាចត្រូេម្ពុត្រូ�វ ទាំល់តែេស្មោះ�
ហេើយម៉ានក្ខារសក្នុេសាស្ត្រាេេវជ្រាវម្ពុួយនាពេេលថូមីៗនេះ�ទៅលើើ
បានបរយ៉ាយខាងលើើថាជា៖
អារម្ពុណ្ឌិស�វត្ថថិភាពីប្រេសៀើរជាម្ពុ�ន នៅពេេលគាត្ថ់រក្នុពីិភពីដែលនៅជំ�វិញខ្ញុំឹ�ន
អុក្នុម្ពុិនជើឿពីេយាយ៉ាម្ពុរ�ក្នុរក្នុសណានរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់តាម្ពុ រយៈគ្គ�នត្ថពី�ក្នុរលួយរបសខ្ញុំឹ�ន ដោយម៉ានក្នុ�ីសងេឃឹ�ម្ពុច�ពោះ�អែីដែលខ្ញុំឹ�ន
អត្ថ�ចរត្ថរបសម្ពុន�សេស
ប�គ្គគលម៉ាេក្នុគ្គួរអន�ញ្ជាេត្ថឱ្យព្រះ�បនទ�លទ្រេងម៉ានបនទ�លម្ពុក្នុក្ខាន យេើងវិញ ទេើបប្រេសៀើរជាង។ ដោយសារព្រះ�គ្រូេីសគ្គឺជាព្រះ�បនទ�ល ដែលបាន
ត្រូេឡប់ជាសាច់ឈាម្ពុ (យុូហាន ១:១៤) នោះ�យេើងគា
នៃេសររ�ងរៀឿងសម្ពុឹ�ងទៅក្ខាន់ព្រះ�គ្រូេីស
គ្គគ្នេពីេយាយ៉ាម្ពុវិភាគ្គពីីទ្រេង
។ គ្នេក្នុ�ពី�ងពីេយាយ៉ាម្ពុយល់បន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ
និងពីីហេេត្ថ�ក្ខារណ្ឌិ៍ជាម្រេេើននៅក្នុុ�ងជំវត្ថនេះ�
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទ្រេង់បានធើែើ
ពេេលដែលអុក្នុទេេវសាស្រ្ត
ដើើម្ពុេបីីស្វែែងរក្នុព្រះ�ជាម៉ាំេស
តឿ ហេេត្ថ�អែីបានជាម៉ានក្ខារវិភាគ្គ និងក្ខារតាម្ពុដានឥត្ថឈឺបឈឺរពីីស�ណាក្នុអ័ដាម្ពុ
ដែលជានសេស័យចាស់ដូូចេុេ�?
តាម្ពុរយៈពាក្នុេយពេេចនដូក្នុស្រ្តេង
អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង តែងតែេម៉ានទ�នោះរចង់ស្វែែងរក្នុអត្ថថន័យអាថូក្នុ�បា�ង
និងដើើម្ពុេបីីឱ្យបានចូលទៅក្នុុ�ងក្ខារស្វែែងយល់ពីីត្ថថូភាពីពីត្ថរបស់ទ្រេង់។
សម្ពុឹ�ងមេើលទៅក្ខាន់ឈើើ�ាង បនា
ដូូចមេ�េច?
ពីត្ថជាន�ងម៉ានហេេត្ថ�ផ្លម្ពុួយសម្រាេេប់ចម្ពុៃល់នេះ�ម្ពុិនខាន។
ដើើម្ពុេបីីចេៀសវាងពីីក្ខារមេើលច�ទៅក្ខាន់ព្រះ�គ្រូេីស ហេើយនិងក្ខាររងទ�ក្នុេរបសទ្រេង ជំ�នួសយេើងនៅលើើឈើើ
នេះ�ហេើយជារបើៀបដែលអុក្នុទេេវសាស្រ្ត
នសេស័យអ័ដាម្ពុចាសរបសយេើង!
ជាអែីដែលលោក្នុលូធើើរ ចងូ�លបង្វាញនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថផ្ងដែរ។
និិដោក��ទីទីី២០៖ ដោទាំះជាយាុងណ្តាក៏ដោ�យ
និងក្នុចេក្ខារដែលមេើលឃើើញរបស់ព្រះ�បានសថិត្ថ
នៅផ្ទ�យគាេន�ងក្ខារដែលមេើលម្ពុិនឃើើញវិញ ពោះលគ្គឺជាម្ពុន�សេសជាត្ថ
ភាពីក្នុ�ស្មោះយ ភាពីលៃងខ្មៅាេជាដើើម្ពុ។
ម្ពុន�សេសគ្រូេបគានៅឡើើយទេេ
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់នៅក្នុុ�ងសរលូ
ហេើយវាក្នុម្ពុិនផ្�លក្ខារលូសម្រាេេបក្ខារទទួលសាេល
និងព្រះ�ចេេសារបស់ទ្រេង់ដែរ ល��ត្រាតែេម្ពុន�សេសលោក្នុ
ទទួលសាេល់ទ្រេង់ដោយក្ខារបនាបខ្ញុំឹ�ន និងដោយក្នុ�ីអាម៉ាាេស់នៃឈើើ�ាង
ព្រះ�បានប�ផ្តាញប្រាំេេជារបសពីក្នុអុក្នុប្រាំេេជំំ
នៃេសររ�ងរៀឿងថា៖
ព្រះ�យេេសវក្នុ៏បានដូក្នុក្ខារដែលគ្គិត្ថចង់ស្វែែងរក្នុព្រះ�ជាម៉ាំេស់
ហេើយនា�គាត្ថ់ម្ពុក្នុឯទ្រេង់វិញ
តាម្ពុរយៈអ�ណ្ឌិ�អ�ណាងនេះ�បង្វាញថា
សាេល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស គ្គសថិត្ថនៅក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីសទដែលជាប�ាង ដូូចបានចែងនៅក្នុុ�ង
គ្គម្ពុុីរយុូហាន១០
ឯព្រះ�វរបិតាបានឡើើយ
...បើើម្ពុិនម្ពុក្នុតាម្ពុខ្ញុំំ��នោះ�គា ានអុក្នុណាទៅ
ទៅលើើនៅគ្រាដែលលោក្នុម្ពុុូសៀទូលសម្ពុឱ្យបានសាេល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
យក្នុក្ខារបើើក្នុសមែ�េងអងគទ្រេងដូលយេើង គ្គឺព្រះ�អងគសមែ�េងអងគទ្រេង់តែតាម្ពុរយៈ
សាេល់ព្រះ�ជាម៉ាំេសបានតាម្ពុរយៈក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�
ក្រេត្ថេយវន័យតា�ងពីីក្នុ�ណេះត្ថ ហេើយពីេយាយ៉ាម្ពុរាបខ្ញុំឹ�នឯងជាស�ចរត្ថនៅច�ពោះ�
ទ្រេង់តាម្ពុរយៈក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�របសខ្ញុំឹ�ន នោះ�ជាក្ខារខ្ញុំត្ថខ្ញុំ�ឱ្យបានសាេល់ទ្រេងត្រូេម្ពុ
ក្នុម្រូេិត្ថសៀមើគាេម្ពុួយបណោ�។
នេះ�ជាខ្ញុំម្ពុសារដូដែលៗនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�។ សារៈស�ខាន់នៃេក្ខារបនាប
ដែលជាក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុផ្�លសរលូឱ្យខ្ញុំឹ�នឯងទាំសន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស់។ អារក្នុេសសាតា�ងបាន
។ នេះ�ម្ពុិនមែនចងម៉ានន័យថា ព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនបានបម្រូេ�ងយេើងទ�ក្នុឱ្យ
ឃើើញព្រះ�អងគនៅក្នុុ�ងសរដូរ�ងរៀឿងរបស់ទ្រេង់នោះ�ទេេ បន្ថែ�េគ្គឺដូូចអែីដែលបណ្ឌិិិត្ថ
លូធើើរសរសៀេរខាងលើើថា៖ “
នៅក្នុុ�ងសរលូ
ហេើយវាក្នុម្ពុិនផ្�លក្ខារលូ ដើើម្ពុេបីីទទួលសាេល់ព្រះ�
និងព្រះ�ចេេសារបស់ទ្រេង់ដែរ ល��ត្រាតែេម្ពុន�សេសលោក្នុទទួល សាេល់ទ្រេង
និងជាម៉ាំេស់លើើគ្រូេប់របស់សារពេ
ទ�នាក្នុទ�នងរបសយេើងន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស
យេើងជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស់អាចបន�នៅបាន តាម្ពុរយៈក្ខារលាងស�អាត្ថខាង
ផ្នែុេក្នុព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីសទដែលជាប
ដើើម្ពុេបីីចូលទៅក្ខាន់ព្រះ�ជាម៉ាំេស វាគ្គឺជាក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុដូព្រះេហេើន របស់ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង។
ទេើបព្រះ�គ្រូេីសទប្រេក្ខាសថា
ជាផ្ឹ�វតែេម្ពុួយទៅឯព្រះ�វរបិតា នេះ�ជាខ្ញុំគ្គម្ពុុីរដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានដូក្នុស្រ្តេង នៅខាងច�ងនៃេក្ខារពីនេយល់បក្នុស្ត្រាេេយរបស់គាត្ថ់។
នៅពេេលដែលអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងខ្ញុំ�ស្វែែងរក្នុព្រះ�ជាម៉ាំេស
វធិីជាច្រើនដែលទ្រេងម្ពុិនបានជ្រើសរៀីស
ទ�ក្នុដូូចជាក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ�ដូូចោាេ�ដែរ
ល្ហែេងយក្នុព្រះ�ទ័យទ�ក្នុដាក្នុន�ងពីក្នុគ្នេ
ដោយទ�ក្នុឱ្យអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�ទាំងនោះ�
ធាេក្នុ់ក្នុុ�ងភាពីវង្កើែេងដែលគានទពី�ងក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសពីក្នុគ្នេេ។
ដែ
លលោក្នុបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានថ្លែ
ប្រាំេេជារបសពីក្នុអុក្នុប្រាំេេជំំ ដូូចដែលម៉ានក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរអេេសាយ ៤៥:១៥
ប្រាំេេក្នុដូជាទ្រេង់ជាព្រះ�ដែលពីួនអង
ស្រាពះជាមាស្ទផ្នែដ៏ល់ដោ�កស្ទផ្នែ�ងអំងាស្រាទីង់ផ្ទាល់់ក�ងភាពលា
ក្ខារលើើក្នុឡើើងរបស់បណ្ឌិិិត្ថ
ដែលជាទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
Dr. Hermann Sasse,
យេើងន�ងផ្�លជំូននូវសៀេចក្នុ�ីសង្កើប
(Sasse, 1984, 46-51)។
(Sasse)
ពីេយាយ៉ាម្ពុចង់ឃើើញព្រះ�ជាម៉ាំេស
ដូក្នុស្រ្តេង់ក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរនក្នុេម្ពុន�
លោក្នុម្ពុុូសៀទូលស��ឱ្យព្រះ�ជាម៉ាំេស់បង្វាញសរលូទ្រេងដូល់គាត្ថ
ទ្រេង់អន�ញ្ជាេត្ថឱ្យគាត្ថ់ឃើើញនោះ� គ្គឺជា “
បណ្ឌិិិត្ថសាស�ីបន�ទេៀត្ថថា៖ “ក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុសាេល់ពីីភាពីជាព្រះ�របស់ទ្រេង ម្ពុិន
ថា តាម្ពុរយៈក្ខារសញ្ញើ�ងគ្គត្ថពីីពីិភពីលោក្នុ
វាប្រហាក្នុ់ប្រហែលទៅន�ងក្ខារពីនេយល់នៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរនាងអេេសធើើរនៅដើើម្ពុ ដូ�បូងនៃផ្នែុេក្នុទី៣នេះ�ដែរ។
ក្នុុ�ងនាម្ពុជាម្ពុន�សេសម៉ានបាប យេើងគានសទធិន�ង
ចូលទៅឯព្រះ�ជាម៉ាំេស់ឡើើយ។
តែងតែេពីេយាយ៉ាម្ពុស្វែែងរក្នុទ្រេង់ជានចេ ហេើយពេេលដែលគ្នេធើែើដូូចោាេ�
ចូលទៅក្ខាន់ព្រះ�អងគក្នុុ�ងនាម្ពុទ្រេង់ជា
នៃបរសាន ដែលពីក្នុគ្នេេចងសក្នុេសាស្វែែងយល់តែេបណោ�។
“ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានក្ខាយជាបញ្ជាេស�ខាន់ជាប្រធានបទដែលយេើង លើើក្នុយក្នុម្ពុក្នុនយ៉ាយ ហេើយអសអុក្នុណាដែលពីិភាក្នុេសាអ�ពីីប្រធានបទនេះ� ចា�េបាច់ត្រូ�វម៉ានច�ណេះ�ដូ�ងខ្ញុំុស
គ្គឺតែងសថិត្ថក្នុុ�ងគ្រោះ�ថាេក្នុ់នៃេក្ខារបាត្ថ់បង
ទ�នាក្នុទ�នងលូជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ជាម៉ាំេស” (Sasse, 1984, 46)។
គាត្ថក្នុ៏បានដូក្នុស្រ្តេងនក្ចេបបទទី១៩
និងទី២០របស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរដែល
យេើងទេើបបានសក្នុេសា និងក្នុត្ថ់សម៉ាេល់ដូូចខាងក្រោេេម្ពុនេះ�ថា៖
ជាដើើម្ពុ។ល។”
ដែលបានបង្វាញក្នុុ�ងក្ខារបង្កើើើត្ថរបស់ទ្រេង ដូូចបានបញ្ជាាេក្នុ
នៅក្នុុ�ងក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយនៃេនក្ចេបបទទី១៩របស់គាត្ថ់នោះ�ទេេ។ អែីដែលគាត្ថ បានបដូសៀធិនោះ�
គ្គឺថាសារៈប្រយោជំន៍នៃេច�ណេះ�ដូ�ងទាំងនោះ�...ម្ពុិនបាន ផ្តាេសប��រទ�នាក្នុទ�នងរបសយេើងជាម្ពុួយន�ងទ្រេង់បានទេេ។
បានត្រូេម្ពុត្រូ�វ
ហេេត្ថ�នេះ�ពីក្នុគ្នេក្នុត្រូេឡប់ជាម្ពុន�សេសលៃីលើៃើ។
ព្រះ�តាម្ពុរយៈក្នុចេក្ខាររបស់ទ្រេង ម្ពុិនអាចរក្នុេសាម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ់ឱ្យនៅជាប់ជាម្ពុួយ ន�ង
និងម្ពុិនអាចឱ្យគ្នេក្ខាយជាអុក្នុថាយបងគរូបព្រះ�បានដែរ។
បានជាព្រះ�ជាម៉ាំេស់សពីែព្រះ�ហឫទ័យន�ងសង្រ្គោះ��ដូល់អសអុក្នុដែលជើឿតាម្ពុរយៈ
ពីេយាយ៉ាម្ពុស្វែែងរក្នុព្រះ�តាម្ពុរយៈក្នុចេក្ខារដូម្ពុហម៉ារបស់ទ្រេង
ភ្នែុេក្នុទទេេបានឡើើយ។
បានខ្ញុំត្ថយ៉ាាងជំត្ថទៅរក្នុឈើើ�ាង
ដើើម្ពុេបីីទទួលបានក្ខារអត្ថ់ទោសបាបដែលអាច
និងក្ខាររងទ�ក្នុេនៃេសៀេចក្នុ�ីសាេប” ដែលម៉ាននៅក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីស នោះ� ពីត្ថជាបាន
ឃើើញព្រះ�ជាម៉ាំេស តាម្ពុរបើៀបម្ពុួយដែលទ្រេង
ភ្នែុេក្នុទទេេដូូចទ្រេង់បានសមែ�េងអងគទ្រេងដូលម្ពុន�សេសដែរ គ្គឺដូូចគ្រាដែលទ្រេង់បើើក្នុ
សមែ�េងដូល់លោក្នុម្ពុុូសៀ នៅពេេលព្រះ�អងគឱ្យគាត្ថមេើលឃើើញផ្នែុេក្នុខាងខ្ញុំុងរបស
គ្គឺជាក្ខារបើើក្នុសមែ�េងរបស់ព្រះ�
ដែលសក្នុ�ិសម្ពុន�ងហៅថាជា
ម៉ាននៅក្នុុ�ងអងគព្រះ�គ្រូេីសទដែលទ្រេង់ជាប�ាង” (WA 1, 362 [AmericanEdition
31, 53])។ គ្គ�នត្ថច�ងក្រោយនេះ�
ត្រូ�វបានលើើក្នុយក្នុម្ពុក្នុបក្នុស្ត្រាេេយឡើើងវិញ នៅក្នុុ�ងក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថ
ឃើើញតាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេ
ប្រេក្ខាសដូស�ខាន់នៃទេេវសាស្រ្ត�របសលូធើើរ និងជាសៀេចក្នុ�ីប្រេក្ខាសគោលជំ�នេះឿ
ឈើើឆ្កាាង
បានបង្វាញពីីបរម្ពុត្ថដូ៏អសាំេរេយម្ពុួយ។
ព្រះះ�ជាម្ចាាស់់បានបើើកស់ម្តែែងអងគទ្រះង
តាមរយៈៈព្រះះ�គ្រីស់ទនៅលើើ
គឺឺព្រះះ�យេះស់ូ�វដ៏៏ជាព្រះះ�ម្ចានគ្រីះប់់ព្រះះ�ចេស្តាា ដែលបានយៈកនស់ះស័័យៈជា
មនស់ះស័! លើើសពីីនេះ�ទេៀត្ថ នៅក្នុុ�ងព្រះ�គ្គម្ពុុីរក្នុ៏បានសមែ�េងថា (១យុូហាន ១:១៣,១៨)
ផ្នែេនដូ
ព្រះ�យេេសវជាព្រះ�បនទ�លនៃព្រះ� ដែលព្រះ�វរបិតាបង្កើើើត្ថសានសគ្គ និង
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បើើក្នុសមែ�េងអងគទ្រេង់តាម្ពុរយៈក្ខារជាប�ាងរបស់ព្រះ�គ្រូេីសទនៅលើើ
នោះ�ហេើយ ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេស់លាក្នុ់អងគទ្រេង គ្គឺព្រះ�អងគលាក្នុ់អងគទ្រេង
ក្នុុ�ងភាពីជាម្ពុន�សេស។
ប្រេសិនបើើព្រះ�ជាម៉ាំេស់សពីែព្រះ�ហឫទ័យបើើក្នុសមែ�េងអងគទ្រេង
ដោយគានក្ខារលាក្នុក្នុ�បា�ងបានទេេ
សមែ�េងនៃេសរលូទ្រេង់បានឡើើយ
របសម្ពុន�សេសសម្រាេេបបិទបា�ង
ភាពីអសក្នុលេបីជានចេនៃេយេើង ទ្រេង់ជាព្រះ�ដែលម្ពុិនអាចមេើលឃើើញន�ងភ្នែុេក្នុទទេេ
បានត្រូេឡប់ជាព្រះ� ដែលបានបើើក្នុសមែ�េង
ក្ខារបង្វាញឱ្យឃើើញ ។ គានក្នុន្ថែឹេងណាទេៀត្ថដែលព្រះ�ជាម៉ាំេសបិទបា�ង និង លាក្នុក្នុ�បា�ងជាងនៅក្នុុ�ងព្រះ�ហឫទ័យស្រ្តេឡាញ់នេះ�ឡើើយ (Sasse, 1984, 49)។
របស់បណ្ឌិិិត្ថ
ហេើយន�ងក្ខារប្រេក្ខាសគោលជំ�នេះឿលូធើើរិនថា៖
ក្ខារលាក្នុបា�ងនៅក្រោេេម្ពុឈើើ�ាង
ជាភាពីអសាំេរេយធិ�ប�ផ្�ត្ថក្នុុ�ងភាពីជាព្រះ�របស ព្រះ�គ្រូេីស
ម្ពុ�នពេេលទ្រេងម៉ានព្រះ�ជំនមរស់ឡើើងវិញ
ហេើយនិងក្ខារលើើក្នុត្ថមេង
ទៅក្នុុ�ងសរលូរបស់ទ្រេង់ទៅទេៀត្ថ។ ក្ខារលាក្នុក្នុ�បា�ងនៅក្រោេេម្ពុឈើើ
“ពីក្នុជំ�ន�គ្គឺជាក្ខារលាក្នុក្នុ�បា�ងពីក្នុបរស�ទម្ពុិនត្រូ�វបានសាេល់នោះ�ទេេ” (WA 18, 652)។ វាម្ពុិនម៉ានអែីខ្ញុំ�សបែឹេក្នុឡើើយគ្គឺថា៖ “វាពីត្ថជាពីសៀេសណាស
សម្រាេេបអែីទាំងអស់ដែលជើឿបានលាក្នុក្នុ�បា�ងទៅ” (WA 18, 633 American
Edition 33, 62)។ ឈើើ
និងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿដែលជាក្នុម្ពុសទធិរម្ពុទេេវសាស្រ្ត�នៃ
�ាង តែងតែជាទេេវសាស្រ្ត�នៃសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។ ឈើើ�ាងទាំម្ពុទាំរសៀេចក្នុី�ជំ�នេះឿ
ផ្ទ�យពីីអែីដែលភ្នែុេក្នុរបសយេើងមេើលឃើើញ(Sasse, 1984, 50)។
នៅត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
បានផ្�លពីនឹឺព្រាលៗដូលអុក្នុអានថា៖
យេើងគ្រាេេន់តែអាច “ឃើើញ”
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ក្នុុ�ងអងគព្រះ�គ្រូេីសទនៅលើើឈើើ�ាង តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿពីត្ថមែន ពីីព្រោះ�ព្រះ�គ្គម្ពុុីរបានចែងថា សៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ គ្គឺជាក្ខារជើឿនូវសៀេចក្នុ�ីដែលយេើងមេើលម្ពុិនឃើើញ (ហេេព្រេេើរ
តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿនេះ�
បាបទេេ ទេើបទេេវសាស្រ្ត�េនៃេសររ�ងរៀឿងនៃេយេើងត្រូ�វបានអត្ថ់ទោស
ព្រះ�យេសវគ្រូស
របស់ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
ជាម៉ាំេស
ដែលបានត្រាេេស់ហៅយេើងឱ្យចូលម្ពុក្នុរក្នុឈើើឆ្នាំាងតាម្ពុរយៈក្ខារច��ចូល នៅក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។
សាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
ហេេត្ថ�អែីបានជាលោក្នុបណ្ឌិិិត្ថសាស�ីសរសៀេរថា៖
ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេស់បើើក្នុសមែ�េងពីីក្ខារលាក្នុក្នុ�បា�ងរបសទ្រេង
Sasse,
ដោ�ការល់ាថាជាអាស្រាកក �ផ្នែនិីអំែកដោទីវ�ស្ត្រស្ទីនៃនិដោ�ើឆ្កាាងដោ�ការទាំំងពីរ ដោនិះ ដោ�តា�ការពត់រ�ស្ទ់វា។ (ក្នុម្រូេងសា
អុក្នុនោះ�ពេេញចត្ថ�ក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ជាជាងក្ខាររងទ�ក្នុេ
ភាពីខាាេ�ងជាជាងភាពីទន់ខ្េយាយ និងប្រាំេេជាជាជាងភាពីលៃងខ្មៅាេ
នយ៉ាយរម្ពុទៅ គាត្ថ់ពេេញចត្ថ�ក្ខារលូជាជាងក្ខារអាក្រេក្នុ់។ អុក្នុទាំងនេះ�ជាម្ពុន�សេស
ដែលសាវក្នុបុ�លបានហៅថា “
�ាង
និងផ្�លសររ�ងរៀឿងដូលក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ទាំងនោះ�។ ពីក្នុគ្នេេហៅក្ខារលូ
ហេើយក្ខារអាក្រេក្នុ់នៃេក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ថាជាក្ខារលូទៅវិញ។ ដូូចបានបញ្ជាាេក្នុរួចហេើយថា ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ត្រូ�វបានរក្នុឃើើញតែក្នុុ�ងក្ខាររងទ�ក្នុេ និង
ចោល
ហេើយនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
ម៉ានអ�នត្ថច�ពោះ�ក្ខារលូរបសខ្ញុំឹ�ន
ជាអុក្នុទទួលក្ខារលើើក្នុទ�ក្នុចត្ថ�ពីីក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�
សម្រាេេបប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់ដែលម្ពុិន
ល��ត្រាតែេប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់នោះ�ទទួលភាពីបរាជំ័យ
ហេើយត្រូ�វវិនាសដោយសារទ�ក្នុេល�បាក្នុ និងក្ខារអាក្រេក្នុ់ជាម្ពុ�ន រហត្ថទាំល់តែបាន ដូ�ងថា ខ្ញុំឹ�នជាម្ពុន�សេសគានត្ថម្លៃ ហេើយក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�របសគ្នេ វាម្ពុិនមែនជារបសខ្ញុំឹ�ន
គ្គឺជារបស់ព្រះ�វិញ (Luther’sWorks, 1957, 31:53)។
ពីត្ថណាស បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរម៉ានប្រសាសនច�ច�ណ្ឌិុចស�ខាន់នៃបរម្ពុត្ថអ�ពីី ក្ខាររងទ�ក្នុេរបសគ្រូេីសទបរស័ទ។
អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងផ្�លក្ខារវនច្ឆោ�យ ច�ពោះ�ក្នុចេក្ខារទាំងឡាយទៅតាម្ពុស�ង់ដារបសខ្ញុំឹ�ន
អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងបានខាេក្នុ់ងង�ត្ថទាំងស្រ្តេ�ង
ឱ្យក្ចេត្ថឡើើង សម្រាេេប់ភាពីលូប្រេសៀើរប�ផ្�ត្ថថាជាក្ខារអាក្រេក្នុ ជាក្នុចេក្ខារដែល
ប�បោះាេងសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសខ្ញុំឹ�ន
ហៅថាជាក្ខារលូទៅវិញ!
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទ្រេង់ប្រេទាំនសៀេចក្នុ�ីសនេយាដូលគ្រូេីសទបរស័ទទាំងអស
ដោយសារព្រះ�បនទ�ល
ទទួលព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីសទ។
នក្ចេបបទទី១៨។
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានលើើក្នុបញ្ជានេះ�ឡើើយក្នុុ�ង
នេះ�ជាពាក្នុេយដែលសាវក្នុបុ�លបានម៉ានប្រសាសន៍នៅក្នុុ�ងក្ខារប្រេក្ខាសជំ�នេះឿ
បុ�ន្ថែ�េខ្ញុំំ��រស់នៅម្ពុិនមែនជាខ្ញុំំ��ទេៀត្ថ គ្គឺជាព្រះ�គ្រូេីសទទ្រេង់រស់នៅក្នុុ�ង
ហេើយដែលខ្ញុំំ��រស់ក្នុុ�ងសាច់ឈាម្ពុឥឡ�វនេះ� នោះ�គ្គឺរស់ដោយសៀេចក្នុ�ី
ជើឿដូល់ព្រះ�រាជំប�ត្រានៃព្រះ�ដែលទ្រេង់ស្រ្តេឡាញ់ខ្ញុំំ�� ក្នុ៏បានប្រេគ្គល
ព្រះ�អងគទ្រេង់ជំ�នួសខ្ញុំំ��ហេើយ”។
នយ៉ាយថា ម៉ានតែនៅពេេលដែលនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ត្រូ�វជាប
យេើងតាម្ពុរយៈ
បានក្ខាររដោ�នសេស័យអ័ដាម្ពុចាស និងពីីព្រះ�កែឹេងក្ខាយនោះ� ដើើម្ពុេបីីឱ្យយេើងអាច
ម៉ានលទធភាពីជំួបជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ដូពីត្ថ ដែលពេេញដោយព្រះ�ចេេសានៅក្នុុ�ង
អងគព្រះ�យេេសវគ្រូេីស (ជាព្រះ�ដែលបានជាប
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទ្រេងធើែើក្ខារក្នុុ�ងជំវត្ថរបសយេើង
ម្ពុក្នុធើែើជាយ៉ាន�នៃព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ សម្រាេេបនា�យេើងម្ពុក្នុឯទ្រេងក្នុ៏ដោយ ក្នុយេើងនៅតែ
ជើឿទ�ក្នុចត្ថ�ដោយសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ ថា
ក្នុចេក្ខារទាំងនេះ�គ្គស�ទធតែជាក្ខារលូដែរ។
នោះ�ហេើយជាអត្ថថន័យដែលសាវក្នុបុ�លចងម៉ានន័យពេេលគាត្ថ់សរសៀេរនៅក្នុុ�ង
២ក្នុរិនថូូស៥:៧ “ដូេបីត្ថយេើងខ្ញុំំ��ដើើរដោយជំ�នេះឿម្ពុិនមែនមេើលឃើើញទេេ”។
តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
ព្រះ�ជាម៉ាំេសដោយផ្នែូេក្នុលើើព្រះ�បនទ�ល
របស់ទ្រេង់ថា គ្រូេប់យ៉ាាងនៅក្នុុ�ងជំវត្ថរបសយេើងទប�ផ្�ត្ថន�ងក្ចេត្ថឡើើង សម្រាេេប
ជាក្ខារលូប្រេសៀើររបសយេើង។
ម៉ានបញ្ជាេក្ចេត្ថឡើើង ដែលម្ពុិនគ្គួរឱ្យជើឿសម្រាេេបគ្រូេីសទបរស័ទ ពីីព្រោះ�
ក្ខារត្ថូ�ញតែូេរដូធិ�ប�ផ្�ត្ថរបសម្ពុន�សេស គ្គឺភាពីអយ�ត្ថ�ិធិម្ពុ៌ក្នុុ�ងជំវត្ថរស់នៅ។
តាម្ពុរយៈព្រះ�បនទ�លរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
នោះ�សៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណាគ្គឺជាសគ្គ�ណ្ឌិដូធិ�”។ បរម្ពុត្ថិនៃេប�ពីែហេេត្ថ�
ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទ្រេង់អន�ញ្ជាេត្ថឱ្យគ្រូេីសទបរស័ទរងទ�ក្នុេល�បាក្នុ ដោយភាពីអស
ដែលជាប្រយោជំននា�យេើងឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីអ�ណ្ឌិរក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីមេេតាេក្នុរ�ណា
តាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេរបស់ទ្រេង់នៅលើើឈើើ
តាម្ពុរយៈក្ខារយលដូ�ងពីីសៀេចក្នុ�ីនេះ
ទូលបងគ�ត្រូ�វក្ខារសៀេចក្នុ�ីនោះ�!
អាចយ�ខ្ញុំេស�ក្នុខ្ញុំេស�លក្នុុ�ងភាពីភាន់ច្រេឡ�
ក្ខារនេះ�ន�ងនា�ទៅរក្នុក្ខារចែងផ្ឹ�វគា រវាងទេេវសាស្រ្ត នៃេសររ�ងរៀឿង និងទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
សររ�ងរៀឿងតែងតែេដូ�ក្នុនា�ទៅរក្នុភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ ពីីព្រោះ�គ្នេេតែងពីេយាយ៉ាម្ពុ
ដោ�ស្ត្រាេេយជាម្ពុួយន�ងទ�ក្នុេល�បាក្នុចេេញពីីទសេសនៈ និងក្នុម៉ាាេ�ងផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន។
ច�ពោះ�អុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ�ាងវញ គ្គម៉ានក្ខារស�ន�ងទ�ក្នុេល�បាក្នុ ដោយ ភាពីអត្ថធិត្ថ់ពីីព្រោះ�គ្នេជើឿថា
ដោយព្រោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេសធើែើក្ខារតាម្ពុរយៈ
យេើងបានមេេត្រូេីន�ងព្រះ�
ដែលយេើងក្នុ�ពី�ងឈឺរនៅ
សៀេចក្នុ�ីទ្រាំ�ទ្របង្កើើើត្ថឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីសូ��ថូុ�ក្នុ សៀេចក្នុ�ីសូ��ថូុ�ក្នុបង្កើើើត្ថឱ្យម៉ាន
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ� បានផ្សាយម្ពុក្នុសពីែក្នុុ�ងចត្ថ�យេើងរាល់គា
ដែលព្រះ�បានប្រេទាំនម្ពុក្នុយេើងហេើយ។
បានស�ដែងម្ពុក្នុក្នុុ�ងដូ�ណ្ឌិ�ងលូនោះ� ដោយសារសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
សៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿច�រៀីនច្រើេើនឡើើងផ្ង
ត្ថន�ងរស់នៅអាងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
ដូូចម៉ានសៀេចក្នុ�ីចែងម្ពុក្នុថា ម្ពុន�សេស
ឈានម្ពុក្នុដូលក្ខារយលដូ�ងសៀេចក្នុ�ីបង្រៀេៀនរបស់លោក្នុបុ�ល
ម្ពុន�សេសស�ចរ ត្ថន�ងរស់នៅដោយសារសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿលើើព្រះ �គ្រូេីស
មែនតាម្ពុរយៈក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�
ឬលទធភាពីផ្តាេលខ្ញុំឹ�នរបសយេើង
នៃទេេវសាស្រ្ត�របសលូធើើរិនទាំងម្ពុូល ន�ងឈានម្ពុក្នុដូលច�ណ្ឌិុចម្ពុួយដែល ម៉ានទ្រេងទ្រាំេេយចេបាស់។
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរម្ពុិនបានបញ្ញេបក្ខារដូក្នុស្រ្តេងត្រូេម្ពុ ក្ខារវាយប្រហាររបស់គាត្ថ់ទៅលើើទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿងនោះ�ទេេ
បញ្ជាាេក្នុ់បន្ថែថេម្ពុនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថផ្ងដែរ។
ដូូចដែលបណ្ឌិិិត្ថ
គ្គក្ចេ ត្ថចេេញពីីសៀេចក្នុ�ីសនុិដា នរម្ពុជាក្រេម្ពុក្នុុ�ងផ្នែុេក្នុនេះ
ទៅន�ងស�ណ្ឌិួរស�ីអ�ពីីច�ណេះ
ពីីក្ខារបែងចែេក្នុដូធិ�រវាងអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង និងអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃ
ម៉ានក្ខារលួងលោម្ពុផ្�លទ�ន�ក្នុចត្ថ�កែឹេងក្ខា
ន�យថ្លែេម្ពុទេៀត្ថផ្ង។
ម៉ានអារម្ពុណ្ឌិលូ និងសថិត្ថក្នុុ�ងភាពីជាម៉ាំេសក្ខារ នៅពេេលយេើងធើែើក្នុចេក្ខារ
អែីម្ពុួយសម្រាេេប់សន�ិស�ខ្ញុំផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន ជាពីសៀេសសម្រាេេបសៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��ផ្តាេលខ្ញុំឹ�នតែ
ទេើបយេើងចូលចត្ថ�ធើែើក្នុចេក្ខារណាដែលនា�ម្ពុក្នុនូវសររ�ងរៀឿង និងក្នុត្ថ�ិយសនៅច�ពោះ�ម្ពុ�ខ្ញុំអុក្នុដូទៃ ហេើយក្នុ៏ជាម្ពុូលហេេត្ថ�ដែលនា�ឱ្យបណ្ឌិិិត្ថ
ដាក្នុច�ណ្ឌិងជើើងក្នុុ�ងក្ខារពីិភាក្នុេសារបស់គាត្ថ់ខាងក្រោេេម្ពុថា ជានចេក្ខាល យេើងបន�ទទូចចង់បាន
ម៉ានបញ្ជាេម្ពុួយច�នួនក្ចេើងឡើើងជំ�វិញរៀឿងនេះ�គ្គឺ៖
សៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��ក្ចេត្ថឡើើងតាម្ពុរយៈក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�។ បនាេបម្ពុក្នុ
ប្រេព្រះេត្ថ�ទេៀត្ថជាច្រើនដូង
បានផ្�ល់ឱ្យយេើងនូវស�វត្ថថិភាពីកែឹេងក្ខាយ។ ច�ង
ក្រោយ ដូូចអុក្នុញើ�នថាាេម៉ាេក្នុ ក្ខាលណាយេើងប្រេព្រះេត្ថ�ក្ខាន់តែច្រើន នោះ�
យេើងក្ខាន់តែេម៉ានអារម្ពុណ្ឌិលូ ហេើយយេើងក្ខាន់តែចង់ប្រេព្រះេត្ថ�បន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ។
លោក្នុ
ច�ពោះ�អុក្នុដែលទន់ទោរទៅរក្នុក្ខារគោរពីបូជាខាង
សាសនា គ្គង្វាយស្រ្តេួលទន់ទោរន�ងច�ណ្ឌិង់បែបនេះ�ណាស (Forde, 1997, 92)។
អុក្នុទាំងនោះ�ក្ខាយជាអុក្នុក្ខាន់សាសនាខាាេ�ង
សាសនាណាក្នុ៏ដោយ ជាពីក្នុអុក្នុដែលប្រេ�ងប្រេយត្ថុ
ត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
សាេល់ឈើើ
គ្គឺបានលើើក្នុយក្នុម្ពុក្នុពីិភាក្នុេសារួចហេើយ ពីីព្រោះ�ម្ពុន�សេសម្ពុិន
ម្ពុន�សេសខាេក្នុ និងម៉ានចត្ថ�រឹងម៉ានៈ
ក្ខារបុងប្រាំេេថា េម្ពុិនបានធើែើឱ្
ពីីព្រោះ�
សៀេចក្នុ�ីប្រាំេេថាទាំងនោះ�ឡើើយ។ ដូូចជាចត្ថ�ដែលស្រ្តេឡាញម៉ាសប្រាំេេក្នុ គ្គចត្ថ�
នោះ�ចេេ�តែេរក្នុធិ�ឡើើងៗដោយខ្ញុំឹ�នឯង
ហេេត្ថ�នេះ�
ដើើម្ពុេបីីឱ្យខ្ញុំឹ�នម៉ានប្រាំេេក្នុក្ខាន់តែច្រើន។
ដូ�ណ្ឌិក្នុទ�ក្នុនៃេព្រះេល�ងក្ខាន់តែស្រេេេក្នុខាាេ�ង ក្ខាលណាវាផ្�ក្នុក្ខាន់តែច្រើន
ច�ណេះ�ដែលខ្ញុំឹ�នទទួលបានឡើើយ
គ្គម្ពុិនចេេ�សើបចត្ថ�ច�ពោះ�
គ្គឺបានជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�ឱ្យចង់បាន ប្រាំេេជានោះ�ក្ខាន់តែច្រើនថ្លែេម្ពុទេៀត្ថ។ ហេេត្ថនេះ�
ក្ខារប្រាំេេថាចង់បានសររ�ងរៀឿងគ្គ
ពី��ដែលម៉ានភាពីសើបចត្ថ�តាម្ពុរយៈសររ�ងរៀឿងដែលខ្ញុំឹ�នទទួលឡើើយ។
បុងប្រាំេេថាេក្នុម្ពុិនអាចគ្រូេបគ្រូេងលើើភាពីសើបចត្ថ�
អ�ណាចបានដែរ វាតែងចង់ទទួលក្ខារសរសៀើរ ហេើយក្នុម្ពុិនអាចធើែើឱ្យសើបចត្ថ�
ដោយសារសៀេចក្នុ�ីសរសៀើរទាំងនោះ�ដែ
ភាពីសើបសើល់ក្នុុ�ងក្នុចេក្ខារគ្រូេប់យ៉ាា ង ត្រូ
។
ពីក្នុគ្នេចា�បាច់ត្រូ�វទទួលក្ខារធើែើអន�រាគ្គម្ពុន
ធើើែឡើើងពីីម្ពុជំេឈដានខាងក្រៅ។ ក្នុុងក្ខារពីេយាបាលអុក្នុញើ�នស្ត្រាេេ គ្គត្ថម្រូ�វឱ្យអុក្នុ
នោះ�ត្រូ�វនយ៉ាយលាត្ថត្រូេដាងពីី
យល់ពីីបញ្ជាេពីត្ថប្រាំេេក្នុដូរបសអុក្នុនោះ�
ម្ពុិនអាចន�ងផ្�លនូវភាពីសើបចត្ថ�បានទេេ
ច�ពោះ�បញ្ជានៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿវិញ
ខាងក្រៅេេស�ទធសាធិ
ប្រយោជំនក្នុ�គ្នេេរត្ថគ្នេេចពីីក្ខារជំួយ
ហេើយត្រូ�វតែេល�បប�បាត្ថ់វាចោលទៅ។
(កម្រ�ងស្នាាដៃ�និិពនិធរបស់់បណ្ឌិិតលូូធើ�
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបញ្ជាាេក្នុអ�អាងនូវបាវចនាដើើម្ពុយ៉ាាង
ម្ពុុត្ថ់ចត្ថតា�េងពីីដូ�បូង។
ពីេយាយ៉ាម្ពុរាបខ្ញុំឹ�នឯងជាស�ចរត្ថ
ក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុដើើម្ពុេបីីចូលទៅក្ខាន់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ដោយក្ខារក្ខានក្រេត្ថេយវន័យក្នុុ�ង
ពេេលជាម្ពុួយគា ជំ�នួសឱ្យក្ខារចូលទៅរក្នុទ្រេង់តាម្ពុរយៈឈើើ
ដូក្នុស្រ្តេងក្ខារពីនេយល់ទាំងស្រ្តេ�ងរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរដូូចខាងក្រោេេម្ពុ៖
និងជំ�ពីក្នុ៧:១០
ក្នុុ�ងក្ខារផ្�នាទោសរបសខ្ញុំឹ�ន
ក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីក្រោេេធិរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស និងក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីសាេប់។
ឯនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ
នក្ចេបបទទី១៨ដែលចែងថា៖ ជាដូ�បូង
យេើងត្រូ�វតែេម៉ានភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
មេេតា ា េក្នុរ�ណាតាម្ពុរយៈក្ខារអត្ថ់ទោសបាបម្ពុិនមែនតាម្ពុរយៈក្ខារប្រេព្រះេ
បើើនយ៉ាយអ�ពីីភាពីខ្ញុំ�សបែឹេក្នុគា
ពីក្នុជំ�ន�លូធើើរិន
នៅត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
លោក្នុបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានបញ្ជាាេក្នុ់ពីីបញ្ជាជាក្នុស្វែ�េងនេះ�
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថ។
សម្ពុក្នុ��បនោះាេសប្រាំេេជាឬក្រេត្ថេយវន័យឡើើយ!
យ៉ាាងចេបាស់ពីីក្នុន្ថែឹេង ដែលសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសម្ពុន�សេសទន់ទោរទៅរក្នុពេេលសថិត្ថ
ក្នុុ�ងភាពីទាំល់ច្រេក្នុ។ វាន�ងស្វែែងរក្នុអុក្នុណាម៉ាេក្នុ់ឬរបសអែីផ្េសេងដើើម្ពុេបីីបនោះាេស!
ក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១។
គ្គលូគ្រូេប់លក្នុេណ្ឌិ៍ទេេ គ្គឺដូូចអែីដែលបានចែង
គោលលទធិនៃេជំវត្ថដូគ្គួរគោរពីប្រេត្ថិបត្ថិ
យក្នុអ�ណោយទាំនដូ៏អសាំេរេយរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទាំងនេះ� ដែលទ្រេង់បានសពីែ
ព្រះ�ហឫទ័យចង់ឱ្យក្ខាយទៅជាអត្ថថប្រយោជំនដូ៏អសាំេរេយរបសម្ពុន�សេស
ជាសររ�ងរៀឿងផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន និងជាសៀេចក្នុ�ីវិនាសអសក្នុលេបីរបសពីក្នុគ្នេេទៅវិញ។ ច�ណែេក្នុឯអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃឈើើ
ហេើយក្នុ៏បានរក្នុឃើើញនូវប្រាំេេជាេដូពីត្ថ
និងក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស ថាម៉ានភាពីង្វាយស្រ្តេួលក្នុុ�ងក្ខារ
គ្គឺដូូចអែីដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរបានពីនេយល់ខាងក្រោេេម្ពុនេះ�ថា៖
ពីត្ថប្រាំេេក្នុដូណាស
អ�ណោយទាំននៃព្រះ�គ្គស�ទធតែេលូ
សារពេើដែលបានបង្កើើើត្ថឡើើងម្ពុក្នុ
នា�ឱ្យគ្នេឈឺបពី�ងលើើក្ខារប្រេព្រះេត្ថ� បន្ថែ�េត្រូ�វដូ�ងថា
ហេើយបានធើែើគ្រូេប់យ៉ាាងនៅក្នុុ�ងទ្រេង់។
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជាអុក្នុប្រេព្រះេត្ថ�
ផ្នែូេក្នុលើើហេេត្ថ�ផ្លនេះ�
ម្ពុន�សេសប្រេព្រះេត្ថ�ឬម្ពុិនប្រេព្រះេត្ថ� ពីក្នុគ្នេេដូូចគាទាំងអស់នៅច�ពោះ�ទ្រេង់។
ម្ពុិនអត្ថខ្ញុំឹ�នឡើើយ
ទោ�បីជា
នៅពេេលដែលខ្ញុំឹ�នធើែើក្ខារលូ ហេើយក្នុម្ពុិនត្រូ�វរំខានដែរ
នៅពេេលព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនបានធើែើក្ខារលូតាម្ពុរយៈពីក្នុគ្នេេ។ ពីក្នុគ្នេដូ�ងថា
ឱ្យរស់ឡើើងវិញជាម្ពុួយន�ងក្នុូនម្ពុន�សេស។
អាក្រេក្នុ់នៃេក្ខារប្រើេើប្រាំេេស់ក្នុុ�ងភាពីខ្ញុំ�ស�គង” ជាលទផ្លដែលទទួលបានពីី
ក្ខារបោះក្នុ
របស់ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង ហេើយអុក្នុទេេវសាស្រ្ត
នៃេសររ�ងរៀឿងទាំងនោះ� គានអ�ណាចអែីដើើម្ពុេបីីគ្នេេចចេេញឡើើយ (Forde, 1957, 98)។ ពីត្ថណាស់នៅទប�ផ្�ត្ថ
គ្គឺអារក្នុេសសាតា�ងដែលជាអុក្នុធើែើក្នុចេក្ខារពីីក្រោយ
និងដាក្នុ់អនាេក្នុអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
និងសៀេចក្នុ�ីបុងប្រាំេេថាចង់បានសររ�ងផ្តាេលខ្ញុំឹ�នរបសពីក្នុគ្នេេ។ នៅក្នុុ�ងសានភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុខាាេ�ងបែបនេះ�
គ្គពីត្ថជាត្រូ�វក្ខារនូវដូ�ណោ�
ស្ត្រាេេយដូចា�បាចម្ពុួយ
ច�ងក្រោយនៃេក្ខារពីនេយល់របស់គាត្ថ់។
ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
ក្នុុ�ងយេើងឱ្យខាងតែបាន។
គ្គឺត្រូ�វតែសម៉ាេបនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ដែលនៅខាង
ឈឺបគ្រូេបគ្រូេងពីីវាត្ថទៅទេៀត្ថ។
ប�គ្គគលម៉ាេក្នុ”
“ក្ខារល�បងជំវត្ថរបស
ដែលនៅក្នុុ�ងព្រះ�បនទ�លររបស់ព្រះ�គ្រូេីស ជាព្រះ�បនទ�លដែលយេើង
បានផ្�ើម្ពុដូ�ណេះើរនេះ�ពីីដូ�បូងថា៖ “
បើើអុក្នុណាចង់ម្ពុក្នុតាម្ពុខ្ញុំំ��ត្រូ�វឱ្យអុក្នុនោះ�
អុក្នុណាដែលចង់ឱ្យរួចជំីវិត្ថ
តាម្ពុរយៈក្ខាររងទ�ក្នុេ (រម្ពុទាំងក្ខារផ្�នាទោសរបសក្រេត្ថេយវន័យ) និងឈើើ
ដែ លភាពីពេេញទៅដោយអ�ពេើបាប
ដើើម្ពុេបីីឱ្យយេើងអាច “
និងសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសយេើងត្រូ �វបាន
ស្វែែងរក្នុព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីស”
សររ�ងរៀឿងផ្តាេលខ្ញុំឹ�នរបសយេើង។ សម្រាេេបយេើងជាគ្រូេីសទបរស័ទ
យលច�ណ្ឌិុចនេះ
ក្ខារទ�ក្នុចត្ថ�ទៅលើើសៀេចក្នុ�ីសនេយារបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
តែទ្រេងម្ពុួយគ្គត្ថ ដែលអាចឱ្យក្ខារទាំងនេះ�ក្ចេត្ថម៉ានឡើើង
យេើងត្រូ�វតែេសាេប់នោះ�?
ដោយសារនេះ�ជាបរម្ពុត្ថម្ពុួយនៅក្នុុ�ងច�ណោម្ពុបរម្ពុត្ថធិ�ៗដូទៃេទេៀត្ថនៃជំ�នេះឿ
គ្រូេីសទបរស័ទ
ជាបរម្ពុត្ថិដែលគ្រូេីសទបរស័ទពេេញវ័យខាងសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿនៅតែ
ត្ថយ�ទធជាម្ពុួយ។ ហេេត្ថ�នេះ�សម្ពុពីិចារណាទៅលើើខ្ញុំគ្គម្ពុុីរខាងក្រោេេម្ពុនេះ�៖
ហេើយបាននៅរស់ក្នុុ�ងអ�ពេើបាបទេៀត្ថបាន?
ឈាម្ពុឥឡ�វនេះ�
នោះ�គ្គឺរស់ដោយសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ ជើឿដូល់ព្រះ�រាជំប�ត្រានៃព្រះ�
ដែលទ្រេង់ស្រ្តេឡាញ់ខ្ញុំំ��ក្នុ៏បានប្រេគ្គល់ព្រះ�អងគទ្រេង់ជំ�នួសខ្ញុំំ��ហេើយ”។
បានសាបខាងឯបាប តឿហេត្ថអបានជាយេងបនធើបាបទេៀត្ថ? ច�ណោទសួរនេះ�
បានចោទជាស�ណ្ឌិួរជាច្រើនទេៀត្ថ
តឿើបណ្ឌិិិត្ថ
ចងម៉ានន័យដូូចមេ�េច នៅពេេលគាត្ថនយ៉ាយថា៖ “យេើងត្រូ�វសាេប់ជាម្ពុ�ន
សិន” ឬតឿើគាត្ថ់ចងម៉ានន័យដូូចមេ�េច នៅពេេលគាត្ថ់សរសៀេរនៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅ
នងង្កើបឡើងម៉ានជំវត្ថរសនៅចពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាសក្នុងសៀចក្នុសចរត្ថ នងភាពី បរសទជាដូរាបត្ថទៅ
ត្រូ�វសួររម្ពុគាេន�ងស�ណ្ឌិួរទាំងនេះ�ផ្ងដែរ។ ប្រាំេេក្នុដូណាស
ចងម៉ានន័យដូូចមេ�េច នៅក្នុុ�ងក្ខារពីនេយល់នៃេនក្ចេបបទរបស់គាត្ថ់នេះ� នៅពេេល
គាត្ថនយ៉ាយថា៖ “
សៀេចក្នុ�ីសាេប់ដែលន�ងម្ពុក្នុដូល”?
ដើើម្ពុេបីីជាក្ខារចាបផ្�ើម្ពុជាម្ពុួយស�ណ្ឌិួរទី១ វាពីត្ថជាម៉ានសារៈស�ខាន ណាស់សម្រាេេបក្ខារយលដូ�ងសៀេចក្នុ�ីទាំងនេះ � នៅក្នុុ�ងពីនឹឺនៃេនសេស័យទាំង២
បាបក្នុុ�ងពេេលតែេម្ពុួយ។ ដោយសារក្ខារយលស្រ្តេបគា ត្រូេងច�ណ្ឌិុចនេះ�
ម៉ានទសេសនៈដូូចលោក្នុ ហែដូ
ពីីសារៈស�ខាន់នេះ�។
យេើងគ្គឺជាក្នុចេក្ខាររបស់ព្រះ�ក្នុ�ពី�ងដូ�ណេះើរក្ខារផ្ង និង
េប់បានលើើក្នុម្ពុក្នុពីិភាក្នុេសាពីីម្ពុ�នដែ រ
គ្គឺវាបង្កើើើត្ថជាជំមោាេ�ពីីខាងក្នុុ�ង យេើង
ដូូចដែលសាវក្នុបុ�លបរយ៉ាយនៅខាងច�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ
ច�ណ្ឌិុចនេះ �បានក្ខា យជាផ្នែុេក្នុដូស�ខាន
ជាបរម្ពុត្ថិពីីរបើៀបដែ លយេើង
េប់ក្នុុ�ង អ�ពេើបាប បន្ថែ�េនៅតែ
ជំ�លោ�នេះ �បន�រហត្ថដូល់ពេេល យេើងយល់ទាំងស្រ្តេ�ង ពីីជំ័យជំ�ន�ដូ៏អសាំេរេយរបសយេើងក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីស និង
សៀេចក្នុ�ីសាេប ដែលរដោ�យេើងពីីរូបក្ខាយចាស់ខាងផ្នែុេក្នុសាច់ឈាម្ពុ។
សាដៃេនពីនធផ្នែុេក្នុទេេវសាស្រ្ត�របសពីក្នុគ្នេ ប្រើឃ្លាាភាសាឡាតា�ងជាទម្រូេងក្ខាត្ថ សម្រាេេប់បង្វាញឱ្យដូ�ងពីីគ្គ�នត្ថខាងទេេវសាស្រ្ត�។
ឃ្លាាជាភាសាឡាតា�ងម្ពុួយ
នៃបណាឃ្លាាជាច្រើនសរសៀេរថា៖ “Terrors Conscientia”
ភាពភ័
ម៉ានតែពេេលម្ពុន�សេសម៉ាេក្នុ់ឈានដូលច�ណ្ឌិុចភ័យខាចពីី ក្ខារជំ�ន�ជំម្រូេ�ដូ៏អសក្នុលេបីនៅឋាននរក្នុទេេ
ទេើបធើែើឱ្យគ្នេេអាចបនាបខ្ញុំឹ�នដូល
ច�ណ្ឌិុចទាំបដែលអាចទទួល និងទ�ក្នុចត្ថ�លើើព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិរបស់ព្រះ�គ្រូេីសទបាន។
ក្ខារឃ្លាាេត្ថចេេញពីីព្រះ�ដូ៏អសក្នុលេបីជានចេ។
ដូក្នុស្រ្តេង់សម្ពុ�ីរបស់បណ្ឌិិិត្ថ លូធើើរពីីក្នុម្រូេង អតាធិិបេបាយក្នុុ�ងព្រះ�គ្គម្ពុុីរលោក្នុ�បេបីត្ថ�ិ
ក្ខារសាេប់ទៅតាម្ពុធិម្ពុមជាត្ថ ដែលជាក្ខាររឃ្លាាេត្ថចេេញនៃេព្រះេល�ងពីីរូបក្ខាយ គ្គឺជា សៀេចក្នុ�ីសាេបធិម្ពុមតា។
សៀេចក្នុ�ីសាេប់នៃេព្រះេល�ងក្នុ៏ត្រូ�វបានដូក្នុចេេញដែរ (Forde,1997, 100-101)។
ដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ សរសៀេរសម្រាេេប់អភជំនសាក្នុហេស�ន (Duke of Saxony)
ពេេលរងទ�ក្នុេល�បាក្នុយ៉ាាងធិៃនធិៃរ ដោយព្រោះ�ក្ខារពារសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។
ជាក្ខារយល់ពីីសៀេចក្នុ�ីសាេប់នោះ�បែបក្នុូនក្ចេមេង
រេូម្ពុជំ�ពីក្នុទី៦របស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ ជាអត្ថថបទព្រះ�គ្គម្ពុុីរ២ខ្ញុំ
ដូក្នុស្រ្តេង់ក្នុុ�ងខ្ញុំគ្គម្ពុុីរខាងលើើ។
អ�ពីីប្រេភើេទនៃេសៀេចក្នុ�ីសាេប ដែលគ្រូេីសទបរស័ទជ្រុះេម្ពុ�ជំក្នុុ�ងបទពីស្មោះធិនជំវត្ថ ជាម្ពុួយន�ងព្រះ�គ្រូេីសទ។
ហេេត្ថ�នេះ�
តាម្ពុធិម្ពុជាត្ថ
ធើៀបជាម្ពុួយន�ងសៀេចក្នុ�ីសាេបដូ៏អសក្នុលេបី
គ្គឺគ្រាេេន់តែេរូបភាពីជានម្ពុមិត្ថរូបម្ពុួយនិង
ឯរូបក្ខាយត្រូ�វបានញែេក្នុចេេញពីីសៀេចក្នុ�ីពី�ក្នុរលួយហេើយដោយសារព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ និងសិរលូដែលត្រូ�វបានផ្សាភា ា
េប់ជាម្ពុួយន�ងព្រះ�ដូ៏ម៉ានព្រះ�ជំនមរស់។ នេះ�គ្គឺជា ក្ខារសាេបម្ពុួយ
តាម្ពុន័យនៃពាក្នុេយដូត្រូេម្ពុត្រូ�វពីីព្រោះ�គ្រូេបរូបភាពីនៃេក្ខារសាេប់ផ្េសេង ទេៀត្ថនៅលាយឡ�គាេន�ងជំវត្ថ
ម្ពុិនមែនសថិត្ថនៅក្នុុ�ងប្រេភើេទនៃេសៀេចក្នុ�ី
ព្រោះ�ម៉ានតែេសៀេចក្នុ�ីសាេប់ប្រេភើេទនេះ�ម្ពុួយគ្គត្ថ់ដែលពីត្ថជាត្រូេម្ពុត្រូ�វ
ជាលក្នុេខ្ញុំណ្ឌិិលូគ្រូេប់លក្នុេណ្ឌិ៍។ ហេើយម៉ានតែេសៀេចក្នុ�ីសាេប់នេះ�តែេម្ពុួយគ្គត្ថ់ដែល អែីៗដែលបានសាេប់ទៅហេើយត្រូ�វហិនវិនាសទាំងស្រ្តេ�ង
ហេើយគានអែីត្រូេឡបម្ពុក្នុវិញពីីសៀេចក្នុ�ីសាេប់បែបនេះ�ឡើើយ
ព្រោះ�វាពីត្ថជាបានសាេប់អសក្នុលេបីជានចេមែន។ នេះ�គ្គឺជារបើៀបដែលអ�ពេើបាប
បានសាេប
ច�ណែេក្នុអុក្នុម៉ានបាបក្នុសាេប់យ៉ាាងដូូចោាេ�ដែរ
គ្នេេត្រូ�វបានរាប់ជាស�ចេរត្ថ
ពីីព្រោះ�នៅពេេលដែល
អ�ពេើបាបន�ងម្ពុិនវិលត្រូេឡបម្ពុក្នុម៉ានជំវត្ថដូ៏អសក្នុលេបី
ដូូចដែលពីក្នុសាវក្នុបាននយ៉ាយទាំក្នុ់ទងន�ងច�ណ្ឌិុចម្ពុួយនេះ�
ដែរថា៖ “ទ្រេង់(ព្រះ�គ្រូេីសទ) ន�ងម្ពុិនចេេ�ស�គ្គត្ថទេៀត្ថឡើើយ” (ខ្ញុំ៩) (Luther’s Works, 1972, 25:310)។
នៅក្នុុ�ងក្ខារដូក្នុស្រ្តេង់នេះ�
ក្នុ៏បានពីនេយល់ពីីបរម្ពុត្ថិដែរ។ តាម្ពុរយៈពីធិជ្រុះេម្ពុ�ជំទ�ក្នុ
ពីីអ�ពេើបាបអសក្នុលេបីជានចេ (បើើទោ�បីជានសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់របសយេើង
នៅបន�ធើែើបាបក្នុ៏ដោយ)
សាេប់បណោាេ�អាសនុ
នោះ�
ជាអែីដែលគ្រូេីសទបរស័ទទនទ�ងរងចា�
គ្គក្ខាររដោ�ច�ងក្រោយចេេញពីីសៀេចក្នុ�ីលេបី�ង
ភាពីភ័យខាចនៃសត្ថិសម្ពុេបីជំញ្ញញៈ ហេើយជាក្នុ�ីអ�ណ្ឌិរពីីក្ខាររស់ឡើើងវិញទៅរក្នុ
ជំវ ត្ថដូ៏នៅអសក្នុលេបីជាម្ពុួយព្រះ
ឡាយរបសយេើង
ចម៉ាយពីីទិសខាងក្ចេត្ថ
របសនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស់ត្រូ�វបានសាេប់បាត្ថ់ទៅហេើយ។ លោក្នុ
គ្គសថិត្ថនៅក្នុុ�ងក្ខារពីត្ថម្ពុួយថា ច�ងបញ្ញេប់នៃេអ�ពេើបាបបាន
ឈានម្ពុក្នុដូល ហេើយនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
ល្ហែេងម៉ានជំវត្ថរស់នៅត្ថទៅទេៀត្ថ ហេើយ។
នេះ�ហេើយគ្គឺជាម្ពុធើេយាបាយដើើម្ពុេបីីដែលត្រូ�វសៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ�� តាម្ពុរយៈក្ខារបង្កើើើត្ថ
ឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស (Forde, 1997, 102)។ ឥឡ�វនេះ�
យេើងន�ងបន�ទៅក្ខារពីិភាក្នុេសាអ�ពីីទសេសនៈនៃេក្ខារក្ចេត្ថជាថូមី។
កិិច្ចចការំរំប�ក្រពះជាមាច�មែដលឹមា�កិំងឈើយ៉ូើង៖
(Forde, 103 ,1997)
ម្ពុក្នុដូលក្ខារលើើក្នុទ�ក្នុចត្ថ�ពីីដូ�ណ្ឌិ�ងលូដូផ្នែូេម្ពុ
របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ដែលនោះ�ជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
និងជាចមេឹើយទៅគ្រូេប់ទាំងក្នុ�ីបារម្ពុ និងទ�ក្នុេល�បាក្នុរបស
នៅរំពេេចនោះ�ស្ត្រាេេប់តែេលើេចម្ពុក្នុដូលយេើង!
ខាងច�ងនក្ចេបបទទី២៣រួចម្ពុក្នុហេើយថា ក្នុចេពីិភាក្នុេសានេះ�ទាំងម្ពុូល ជាទូទៅ
និងសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសយេើងត្រូ�វតែេខ្ញុំូចបង
ម្ពុ�នពេេលយេើងត្រៀេៀម្ពុលក្នុេណ្ឌិៈដើើម្ពុេបីីទទួលយក្នុ
សម្ពុមេើលនៅដើើម្ពុនក្ចេបបទទី១៨ជាច�ណ្ឌិុចដូស�ខាន ដែល
ម្ពុ�នពេេលយេើងបន�ស្វែែងយល់ផ្នែុេក្នុនេះ�ត្ថទៅទេៀត្ថ
ពីីអែីដែលជាបរម្ពុត្ថម្ពុួយបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ។ ដូូចអែីដែលបានពីិភាក្នុេសាក្នុនឹងម្ពុក្នុអ�ពីី
ម្ពុូលដានគ្រូេ��ម្ពុួយក្នុុ�ងបណាេម្ពុូលដានគ្រូេ��ដូទៃេទេៀត្ថ
សាស្រ្ត�របសពីក្នុជំ�ន�លូធើើរិនបង្រៀេៀនថា
ថ្មោលទោស
ម្ពុយគ្គត្ថដែលលើក្នុទក្នុចត្ថ
ក្រេត្ថេយវន័យគានអ�ណាចអែី
តែងតែចោទប្រេក្ខាន
នៅក្នុុ�ងក្ខារយលដូ�ងពីីទេេវ
ក្រត្ថយវនយរបសព្រះ�ជាម៉ាសតែងតែ
ដូ�ណ្ឌិ�ងលូតែងម៉ានជំ័យជំ�ន�ដោយព្រោះ�វាជាដូ�ណ្ឌិ�ងលូ។
ក្រេត្ថេយវន័យពី��មែនជាគោលប�ណ្ឌិងក្នុុ�ងក្ខារអធិិបេបាយ
របសយេើងទេេ
គ្គឺដូូចអែីដែលបានចែងក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរ១ក្នុរិនថូូស ២:២
បើើពីត្ថជាដូូចោាេ�មែន
តឿើហេេត្ថ�អែីបានជាបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរនិយ៉ាយអ�ពីីក្រេ
ផ្�លក្ខារបក្នុស្ត្រាេេយដូលយេើង
ដែលម៉ាននៅក្នុុ�ង២៤នក្ចេបបទដូ�បូង គ្គឺជាភាពីចា�បាចម្ពុួយ
សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថពីីក្នុ�ណេះត្ថ និងសៀេចក្នុ�ីស្រេេេក្នុឃ្លាានដូខាាេ�ងក្ខា ដើើម្ពុេបីីអ�ណាច
សររ�ងរៀឿងរបសយេើង។
យេើងត្រូ�វតែចាញ ជាប្រយោជំន៍ដើើម្ពុេបីីទទួលបានសៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ�� ហេើយ ត្រូ�វតែបនាបខ្ញុំឹ�ន ជាប្រយោជំន៍ដើើម្ពុេបីីទទួលបាន
ត្រូ�វក្ខារពេេលវ៉េេលាច្រើន ដើើម្ពុេបីីឱ្យភាពីរឹងម៉ានៈពីីក្នុ�ណេះត្ថរបសយេើង
ម្ពុិនព្រះេម្ពុទទួលក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ�ជាម៉ាំេសត្រូ�វប�ផ្តាញចោល។
យេើងតាម្ពុរយៈដូ�ណ្ឌិ�ងលូ ព្រោះ�សាវក្នុបុ�លបាននយ៉ាយក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីររេូម្ពុ ១:១៦
នៅពេេលណាគានក្ខាររារា�ងន�ងធើែើក្ខារយ៉ាាង
ព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនអាចធើែើក្ខារយ៉ាាង
រហ័ស
នៅពេេលណាទ្រេងសពីែព្រះ�ទ័យនោះ�ទេេ បន្ថែ�េគ្គម្ពុក្នុពីីទ្រេងម្ពុិនដែល បងេិត្ថបងេ�ឱ្យនរណាម៉ាេក្នុ់ទទួលសៀេចក្នុ�ីសង្រ្គោះ��បណោ�។ ច�ពោះ�ក្ខារយលដូ�ងនេះ �
ម៉ានក្ខារអន�វត្ថ�ន៍យ៉ាា ងខាាេ�ងសម្រាេេបម្ពុន�សេស
ទាំងអស់ដែ លបម្រេេើក្នុុ�ងពីន
យោជំន៍ដើើម្ពុេបីីដូ�ក្នុនា�ចត្ថ�ទៅរក្នុភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
ក្ខារប�បែេក្នុសៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសក្រេត្ថេយវ
នៅពេេលប�គ្គគលម៉ាេក្នុ់ត្រូ�វបាននា�ដូល់ភាពីអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
នៅពេេលដែលសៀេចក្នុ�ីណែេនា�នេះ�ម៉ាននៅក្នុុ�ងចត្ថ�
ន�ងនា�យេើងចូលទៅក្នុុ�ងដែនដូីនៃព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ៖
�កយើគឺបានរាប់ជាស់ច្ចរត់ជាយើ���របានយើជំឿយើលព្រះ�ះព្រះគឺស់វិញ។ (កម្រ�ងស្នាាដៃ�និិពនិធរបស់់បណ្ឌិិតលូូធើ�
ព្រោះ�សៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ម្ពុិនមែនបានម្ពុក្នុដោយសារក្ខារខ្ញុំត្ថខ្ញុំ� សនេស�ធើែើម្ពុ�ងហេើយម្ពុ�ងទេៀត្ថដូូចជា
ម្ពុិនមែនម្ពុន�សេសស�ចរត្ថ
យល់នៅក្នុុ�ងឥរយ៉ាបថូដូូចត្ថទៅនេះ�៖
ដោយឥត្ថបានប្រេព្រះេត្ថ�អែីស្មោះ�នោះ�ទេេ បន្ថែ�េទង្កើែើ ប្រេព្រះេត្ថ�របសគ្នេម្ពុិនបានធើែើឱ្យខ្ញុំឹ�នទៅជាស�ចរត្ថឡើើយ
គ្គសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថរបស គាត្ថ់ទៅវិញទេេតឿើដែលបង្កើើើត្ថឱ្យម៉ានក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�លូទាំងនោះ�។ ដូេបីត្ថព្រះ�គ្គ�ណ្ឌិ
និងជំ�នេះឿបានប្រេទាំនម្ពុក្នុ ពី��អាងលើើក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�របសយេើងឡើើយ។ បនាេប់ពីី
ពីក្នុគ្នេេបានទទួលសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថហេើយ នោះ�ក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ក្នុម្ពុក្នុតាម្ពុក្រោយដែរ។
ម្ពុិនមែនជារបសខ្ញុំឹ�នទេេ បន្ថែ�េជារបស់ព្រះ�វិញ។
ជាម្ពុន�សេសស�ចរត្ថ
ព្រះ�វិញ។
ក្ខាររាប់ជាស�ចរត្ថរបសគ្នេេដោយសារជំ�នេះឿលើើព្រះ�គ្រូេីស គ្គគ្រូេប់គ្រាេេន
សម្រាេេបគ្នេេ។ ដូូចជាស�ប�ត្រូេ
ឧបក្នុរណ្ឌិ៍របស់ព្រះ�គ្រូេីស (Luther’sWorks, 1957, 31:55-56)។
ពាក្នុេយរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរគ្គម៉ានភាពីសាម្ពុញ្ញញ
ចែងនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ� និងនក្ចេបបទបនាេបទេៀត្ថថា៖
អុក្នុម៉ានបាបឱ្យបានស�ចរត្ថនៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់?
បានឆ្លើ�ើយន�ងស�ណ្ឌិួរនោះ�ម្ពុ�ងទេៀត្ថ។
ដោយសារជំ�នេះឿ ម្ពុិនដោយសារក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�ទេេ!
ច�ពោះ�សៀេចក្នុ�ីអ�នត្ថរបសយេើង
ត្ថ
ដូ�ណ្ឌិ�ងលូនេះ�ស�ីបនោះាេស
ហេើយវាក្នុក្នុ�ឡាព្រះេល�ងរបសយេើងផ្ងដែរ។
ពីីព្រោះ�យេើងដូ�ងថា ទោ�បយេើងត្រូ�វច�ណាយញើើសឈាម្ពុ
បណាះេក្នុ៏ដោយ
ក្នុក្នុចេក្ខារទាំងអស់របសយេើងន�ងម្ពុិនផ្�ល់សគ្គ�ណ្ឌិអែីដូលយេើង
ហេើយបើើទោ�បីជាយេើងធើែើក្នុចេក្ខារលូអែីក្នុ៏ដោយក្នុ៏វាគ្រាេេន់តែជាក្នុចេក្ខារ ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេស់ទ្រេងធើែើតាម្ពុរយៈយេើងបណោ�។ ហេេត្ថ�នេះ�
របស់ទ្រេង់តែេម្ពុួយគ្គត្ថ់។
ថា ពេេលណាយេើងបានធើែើក្នុចេក្ខារនោះ�បានគ្រូេប់គ្រាេេន់ឬអត្ថ ព្រោះ�ដោយសារ
យើនាំះព្រះគឺបយាុងព្រះត់ូវបា
(ក្នុម្រូេងសា ា ដៃេនិពីនធរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
ច�ពោះ�នក្ចេបបទទី១៨ គ្គួរតែត្រូ�វបានចាត្ថទ�ក្នុជាច�ណ្ឌិុចសុ�លសម្រាេេប
នក្ចេ
ព្រោះ�ម៉ានតែេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿទេេ
ក្រេត្ថេយវន័យបង្វាេបនូវសៀេចក្នុ�ីដែលជំ�នេះឿទទួលបាន។ ពីីព្រោះ� តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ី
ព្រះ�គ្រូេីសទបានគ្គង់នៅក្នុុ�ងយេើង ពីត្ថណាសគ្គឺទ្រេង់នៅជាម្ពុួយយេើង។ ទ្រេង
យេើងក្នុ៏បានប�ពេេញគ្រូេបអែីៗទាំងអស់តាម្ពុរយៈទ្រេង ដោយព្រោះ�ព្រះ�អងគបង្កើើើត្ថ យេើង ដោយសារសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ (Luther’sWorks,1957, 31:56)។
និងអាចចាត្ថទ�ក្នុជាសៀេចក្នុ�ីសង្កើ បរបស
នក្ចេបបទទី១-២៤
ធើែើឱ្យយេើងចេេ�បនាបខ្ញុំឹ�ន
ម្ពុួយដែលនា�ឱ្យយេើងម៉ានក្ខារអស់សងេឃឹ�ម្ពុន�ងលទធភាពីផ្តាេលខ្ញុំឹ�ន
បានចែងក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១៨ដែរ។ សៀេចក្នុ�ីនោះ�បក្នុស្ត្រាេេយពីីម្ពុូលហេេត្ថ�ដែល ព្រះ�ជាម៉ាំេសន�ងបង្វាេប់ឱ្យយេើងធើែើក្នុចេក្ខារ
តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿតែេម្ពុួយ
ខាងព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិរបស់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ព្រះ�ពីរដែលព្រះ�ជាម៉ាំេស់ប្រេក្ខាសតាម្ពុរយៈព្រះ�បនទ�លរបស់ទ្រេងហេើយ នេះ�ជា
ម្ពុូលហេេត្ថ�ដែលនា�ឱ្យបណ្ឌិិិត្ថ
បាននយ៉ាយនៅក្នុុ�ងនក្ចេ
និងក្ខាររស់ឡើើងវិញតែេម្ពុួយគ្គត្ថ
ព្រះ�ជាម៉ាំេស វាម្ពុិនមែនក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�របសយេើងឡើើយ។ ព្រះ�គ្រូេីសទបានធើែើឱ្យក្ខារនេះ�ក្ចេត្ថឡើើង បានសម្រាេេបម្ពុន�សេសទាំងអស
ដូូចដែលទ្រេង់បានម៉ានបនទ�លទៅលោក្នុនក្នុដើម្ពុក្នុុ�ងយុូហាន
ហេើយបានប្រេទាំនក្ខារង្វារផ្េស�ផ្សា នោះ�ម្ពុក្នុយេើងខ្ញុំំ��ដែរ គ្គឺពីីដូ�ណេះើរដែលព្រះ�ទ្រេង់គ្គង់ក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីស
ផ្េស�ផ្សាលោក្នុិយន�ងព្រះ�អងគទ្រេង់ ឥត្ថប្រេក្ខាន់ទោសគ្នេទេៀត្ថ ហេើយទ្រេង់
ប្រេគ្គល់ព្រះ�បនទ�លពីីក្ខារផ្េស�ផ្សានោះ�ម្ពុក្នុយេើងខ្ញុំំ��”។
សាវក្នុយុូហានបាននយ៉ាយពីីដូ�ណ្ឌិ�ងលូដូ៏អសាំេរេយនេះ�ឡើើងវិញជាថូមីម្ពុ�ង ទេៀត្ថនៅក្នុុ�ងគ្គម្ពុុីរ១យុូហាន ២:២ ថា៖
គ្គឺជាក្នុចេក្ខារដែលបានធើែើសម្រេេចជាក្នុស្វែ�េងម្ពុួយ។
ដោយព្រោះ�តែេយេើងទទួលព្រះ�ពីរទាំងនេះ� តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿនោះ�
យេើងហានអ�អាង
នៅខ្ញុំណ្ឌិៈពេេលដែលយេើងជើឿលើើសៀេចក្នុ�ីនេះ�ថា
ជាបានសម្រេេចពីត្ថមែន!
នេះ�ជាសៀេចក្នុ�ីដែលអុក្នុទេេវសាស្រ្ត�ហៅថាក្ខាររាប
បញ្ជាាេក្នុអ�ពីីសៀេចក្នុ�ីស�ចរ ត្ថរបសយេើងនៅច�ពោះ�ព្រះ �ជាម៉ាំេស
បដូសៀធិក្ខារអត្ថ់ទោសរបស់ឈើើ
បន្ថែ�េយ៉ាាងណាក្នុ៏ដោយ ក្ខាររាប់ជាស�ចរត្ថផ្តាេលខ្ញុំឹ�នក្ចេត្ថឡើើងនៅពេេល
យេើងម៉ានក្ខារអស់សងេឃឹ�ម្ពុ
យេើងទៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស
យេើងម៉ានក្ខារអត្ថ់ទោសបាបក្នុុ�ងព្រះ�គ្រូេីសទតាម្ពុរយៈឈើើ
ម្ពុិនចា�បាចធើែើក្នុចេក្ខារអែីស្មោះ�។
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានសង្រ្គោះ��យេើង
បាបរបសយេើង
ធើែើក្ខារយ៉ាាង�ើង
ដោយនៅក្នុុ�ងព្រះ�នាម្ពុព្រះ�យេេសវគ្រូេីសទ! អ�ពេ
ត្រូ�វបានអត្ថ់ទោសឱ្យរួចស្រេេចដែរ។ ហេេត្ថ�នេះ�ទេើបដូ�ណ្ឌិ�ងលូ
រួចក្នុ៏បានបញ្ញេប់យ៉ាាងបរបូរណ្ឌិ៍! ដូូចគ្គម្ពុុីរហេេព្រេេើរ
១០:១០ ចែងថា៖ “
ហេើយអ�ពេើបាបរបសយេើងរាលគាេក្នុ៏ត្រូ�វបានអត្ថ់ទោសធើ�យស្នារដែត
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជំ�នួសយេើង
ដូូចមេ�េចទៅន�ងស�ណ្ឌិួររបស់លោក្នុហែដូដែលសួរថា៖
ម៉ានបាបឱ្យទទួលបានសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថនៅច�ពោះ�ព្រះ�ជាម៉ាំេស់?
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ�
យេើងបានលើើក្នុឡើើង
យេើងត្រូេឡប់ទៅបញ្ញេប់ចមេឹើយនៃបរម្ពុត្ថ ដែល
នៅខាងច�ងក្ខារពីនេយល់ក្នុុ�ងនក្ចេបបទទី១។
ក្ខារត្ថសូរៀីប�រ�នៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទទី១ ជាក្ខារយលដូ�ងថា ក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�
ម្ពុិនអាចនា�ឱ្យយេើងចូលទៅក្នុុ�ងសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថនៃព្រះ�ជាម៉ាំេស់បាន
នោះ�បញ្ជាដែលបណ្ឌិិិត្ថលូធើើរលើើក្នុឡើើងនៅទីនេះ�អាចន�ងក្ខាយទៅជា ក្ខារត្ថសូរៀីប�រ�ដូ៏ចម្ពុេបីងទីពីីរ។
របសយេើងទទួលបានពីីព្រះ�គ្រូេីសទដោយឥត្ថគ្គត្ថថៃឹេតាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។
តឿអែីជាទ�នាក្នុទ�នងរបសគ្រូេីសទបរស័ទទៅន�ងក្ខារប្រេព្រះេត្ថ�លូ?
ហេេត្ថ�អែីបានជាគ្រូេីសទបរស័ទគ្គួរតែរវលន�ងធើែើក្នុចេក្ខារអស់ទាំងនោះ�?
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ហៅគ្រូេីសទបរស័ទឱ្យរស់នៅស្រ្តេបតាម្ពុខាេត្ថគ្គ�រ
សីលធិម្ពុដូទល�ទូលាយ ក្នុុ�ងគោលប�ណ្ឌិងដូស�ខានប�ផ្�ត្ថគ្គ “ចូរឱ្យឯងរាល
ប្រហែលគាផ្េសេងទេៀត្ថ លើេចឡើើងជាច្រើនក្នុន្ថែឹេងនៅក្នុុ�ងព្រះ�គ្គម្ពុុីរ
ទ្រេង់បង្វាេបយេើងឱ្យបរស�ទធ។
អសអ�ពីីចត្ថ�ដើើម្ពុេបីីតា�ប់តាម្ពុក្រេត្ថេយវន័យរបស់ទ្រេង
ធាេក្នុ់ទៅក្នុុ�ងក្ខារទទួលសគ្គ�ណ្ឌិសម្រាេេបក្ខារសាេប់បង្វាេប
សងេឃឹ�ម្ពុនៅពេេលយេើងបរាជំ័យ ដែលបានក្ខាយជាច�ណ្ឌិុចសុ�លរបសនក្ចេបបទ ទាំ�េង២៥ច�ណ្ឌិុចដូ�បូង។ លើើសពីីនោះ�ទេៀត្ថ
សម្ពុេបីត្ថ�ិអែីតាម្ពុរយៈក្ខារពីេយាយ៉ាម្ពុប�ពេេញតាម្ពុក្រេត្ថេយវន័យនោះ�ទេេ
ជាក្ខារបងើបញ្ជានៃេសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿក្ខាន់តែេធិៃនធិៃរទៅវិញទេេ!
ក្ខារនេះ�បានដូ�ក្នុនា�គ្រូេីសទបរស័ទជាច្រើននាក្នុ់ឱ្យបដូសៀធិ
ហេើយទទួលសៀេចក្នុ�ីសនេយារបស់ឈើើ�ាង ដោយនយ៉ាយថា៖
ប្រេសិនបើើព្រះ�យេេសវបានស�គ្គត្ថនៅលើើឈើើ�ាង
ពីនឹឺរបសអ�ពេើបាបហេើយក្នុ�ពី�ងចាត្ថទ�ក្នុព្រះ�គ្រូេីស
ជាក្ខារប្រេម៉ាថូម្ពុិនខាន។
គ្គនឹ��សម្រាេេប់យល់ពីីបរម្ពុត្ថិនេះ�
ត្រូ�វស�ីអ�ពីីក្រេត្ថេយវន័យ
បរស�ទ
អាចរក្នុឃើើញនៅក្នុុ�ងច�ណេះ�ដូ�ងដូត្រូេម្ពុ
ដែលជាទ�នាក្នុទ�នងអ�ពីីភាពីជាអុក្នុ
និងជាអុក្នុម៉ានបាបរបសគ្រូេីសទបរស័ទផ្ង។ ជាក្ខារសង្កើបនូវសៀេចក្នុ�ី
ដែលយេើងបានពីិភាក្នុេសាក្នុនឹងម្ពុក្នុក្នុុ�ងជំ�ពីក្នុនេះ�
តែងតែចោទប្រេក្ខាន
�ណ្ឌិៈពេេលដែលក្រេត្ថេយវន័យ
នោះ�ម៉ានតែេដូ�ណ្ឌិ�ងលូទេេ ដែលប�ផ្តាេស់ប្រែេេចត្ថ�របស
ម្ពុន�សេស។ យេើងក្នុ៏បានលើើក្នុឡើើងផ្ងដែរថា
ថ្មោាេលទោសនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
បរយ៉ាយអ�ពីីអាក្នុបេបីក្នុរយ៉ា ដែលក្រេត្ថេយវន័យបង្រៀេៀនគ្រូេីសទបរស័ទឱ្យប្រេព្រះេត្ថ�
លូពីត្ថមែន។
ផ្�សចេេញពីីសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
គ្នេន�ងពីេយាយ៉ាម្ពុធើែើក្ខារលូដែល
និងក្ខារអរគ្គ�ណ្ឌិដូល់ព្រះ�ជាម៉ាំេស
ក្ខារអត្ថ់ទោសបាប និងសៀេចក្នុ�ីសនេយាពីីជំវត្ថអសក្នុលេបី។ ក្ខារបង្រៀេៀននេះ�
អាចរក្នុឃើើញនៅក្នុុ�ងសៀៀវភៅគោលជំ�នេះឿគ្រូេីសទបរស័ទ នៅក្នុុ�ងស�ណ្ឌិួរទី៧៧គ្គ
ទ�ពី័រ១០៦។
បើើទោ�បីជាយេើងយល់ថា ក្ខារប្រេត្ថិបត្ថ�ិតាម្ពុក្រេត្ថេយវ
ក្ខារជំ�រ�ញទ�ក្នុចត្ថ�ដោយសារដូ�ណ្ឌិ�ងលូ
បង្វាេប់របសយេើង គ្គម្ពុក្នុពីីព្រះ�គ្រូេីសទ-ក្នុុ�ង-យេើងទាំងស្រ្តេ�ង។ ម្ពុន�សេសថូមីម្ពុិនត្រូ�វ
ក្ខារថ្មោាេលទោសនោះ�ទេេ
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញវិញ ហេើយដោយព្រោះ�តែព្រះ�គ្រូេីសទ-ក្នុុ�ង-យេើង ជាអុក្នុសម្រេេច
ក្នុចេក្ខារនេះ�
ក្ខារនោះ�ទេេ។
ច�ពោះ�ក្ខារអានបន្ថែថេម្ពុទេៀត្ថ
យេើងខ្ញុំំ��សម្ពុណែេនា�ក្ខារសក្នុេសាអ�ពីី ក្ខារប្រើេើប្រាំេេសទបីរបសក្រេត្ថេយវន័យនពីនធដោយលោក្នុ
R. Murray
ដោយព្រោះ�តែព្រះ�គ្រូេីសគ្គង់នៅក្នុុ�ងយេើង តាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ
ទ្រេង់ដាស់តឿឿនឱ្យយេើងធើែើក្ខារលូដោយសារជំ�នេះឿដូ៏រស
ទ្រេង
ពីីព្រោះ�ក្ខារង្វារដែលទ្រេង់បានធើែើជាក្នុចេក្ខារ សម្រេេចតាម្ពុបង្វាេប់របស
យយេើងតាម្ពុរយៈសៀេចក្នុ�ីជំ�នេះឿ។
ពីនត្ថេយមេើលក្នុចេក្ខារទាំងនោះ� ន�ងម៉ានក្ខារបុ�ពាលដូលចត្ថ�ឱ្ យធើែើត្រាេេប់តាម្ពុវា
ជាម្ពុិនខាន។
ដោយសារហេេត្ថ�ផ្លនេះ�ហេើយ ទេើបពីក្នុសាវក្នុនយ៉ាយថា៖
ជំ�នេះឿ គ្គឺដោយសារតែវាជាក្ខារទាំក្នុទាំញចត្ថ�ដូខាាេ�ងក្ខា ដូូចអែីដែលនៅក្នុុ�ងខ្ញុំគ្គម្ពុុីរ នេះ�ថា៖ “
” (Luther’s Work, 1957, 31:56-57)។
ប្រាំេេជានៃឯក្នុសារយោងរបស់បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
និងពីក្នុជំ�ន��របស់ទ្រេង់។ ក្ខារផ្�លនូវប�ណ្ឌិក្នុស្ត្រាេេយបែបនេះ�
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់ជាក្នុិចេស�រៀេចតាម្ពុក្រេ
ព្រះ�យេេសវក្នុម៉ានបនទ�លនៅក្នុុ�ងយុូហាន
ស្រ្តេឡាញ់ខ្ញុំំ��ចូរក្ខាន់តាម្ពុបញ្ញញត្ថ�ិរបស់ខ្ញុំំ��ច��
ក្រេត្ថេយវន័យម៉ានលក្នុេណ្ឌិៈសាម្ពុញ្ញញ គ្គឺព្រះ�គ្រូេីសទ-ក្នុុ�ង-ខ្ញុំំ��
ដូ�ក្ចេើងក្រេត្ថេយវន័យ និងប�ណ្ឌិងព្រះ�ហឫទ័យរបស់ព្រះ�ផ្ងដែរ។ អុក្នុសរសៀេរ
បានប្រេក្ខាសពីីសៀេចក្នុ�ីបង្រៀេៀនេះ�ម្ពុ�ងហេើយម្ពុ�ងទេៀត្ថ។
ឡាញ់របស្ទ��ស្ទសឈើ�ើត់ឈើ�ើងតា�រយ�ការចាបឈើ�ីើ�
ឈើដ�បីបឈើពញឈើស្ទ��ីស្រុស្ទ
(កម្រ�ងស្នាាដៃ�និិពនិធរបស់់បណ្ឌិិតលូូធើ�
ទាំញចត្ថ�ដោយព្រោះ �ពីក្នុគ្នេេបានទទួលក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់ដោយព្រោះ�តែេពីក្នុគ្នេេជាម្ពុន�សេសម៉ានក្ខារទាំក្នុទាំញចត្ថ�នោះ�ទេេ។
ដោយព្រោះ�ម្ពុូលហេេត្ថ�នេះ�ហេើយ បានជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របសម្ពុន�សេសគ្នេេច
ចេេញពីីម្ពុន�សេសម៉ានបាប
នា�ទៅឱ្យម៉ានសៀេចក្នុ�ីអ�ណ្ឌិរ
អាក្រេក្នុនិងម្ពុន�សេសទាំល់ក្រេវិញ។
ជាក្នុន្ថែឹេងវាអាចផ្�លសៀេចក្នុ�ីលូដូលម្ពុន�សេស
ួ
ពីីព្រោះ�ច�ណេះ�ដូ�ង (បើើតាម្ពុនសេស័យផ្តាេល់របសខ្ញុំឹ�ន) ម្ពុិនអាចយល់ពីីរបស
ដែលម្ពុិនឋត្ថថេេរ គ្គឺជាម្ពុន�សេសក្រេីក្រេនិងខ្ញុំែ�ខាត្ថទេេ គ្នេេយល់តែរបសម៉ានជំវត្ថ
ដែលជាក្ខារពីត្ថ និងជាសៀេចក្នុ�ីលូបណោ�។
ទៅតាម្ពុសភាវៈខាងក្រៅ ជាក្ខារកោត្ថខាចរបសប�គ្គគលម៉ាេក្នុ និងទៅតាម្ពុអែីដែល
វាអាចមេើលឃើើញជាដើើម្ពុ។ល។ (Luther’sWorks, 1957, 31:57-58)។
នៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទនេះ� បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរនយ៉ាយត្រូេង់ៗអ�ពីីនសេស័យរបស
ឯង”។ បើើដាច់ចេេញពីីព្រះ�ន�ងគានសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញពីត្ថនោះ�ឡើើយ។ ពីត្ថ
ណាស
យេើងនយ៉ាយអ�ពីីសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
ព្រះ�ជាម៉ាំេស់ជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
ដែលគានភាពីអតាេនិយម្ពុរបស
ដែលទ្រេង់បានស្រ្តេឡាញដូលអុក្នុម៉ានបាប
ទោ�បក្ខារម្ពុិនសាេប់បង្វាេប និងក្នុ�ីស�អប់របសពីក្នុគ្នេម៉ានច�ពោះ�ទ្រេងក្នុ៏ដោយ។
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញដូ៏អសាំេរេយរបស់ទ្រេង
បណ្ឌិិិត្ថលូធើើរ
គ្គឺដូូចគាេន�ងសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ ដែល
លើើក្នុឡើើងនៅក្នុុ�ងនក្ចេបបទម្ពុ�ន
និងជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់ដែល
សថិត្ថនៅក្នុុ�ងគ្រូេីសទបរស័ទ
ហេើយពីេយាយ៉ាម្ពុប្រេត្ថិបត្ថ�ិតាម្ពុក្រេត្ថេយវន័យរបស់ព្រះ�។ អែីដែលស�ខាន់ជាងនេះ�ទេៀត្ថ
ល�បង់អងគទ្រេង់នៅលើើឈើើ
យ៉ាាងខាាេ�ងទៅលើើក្ខារក្ចេត្ថជាថូមីខាងផ្នែុេក្នុព្រះេល�ងវញ្ជាេណ្ឌិរបសម្ពុន�សេស។ លើើសពីីនេះ�ទេៀត្ថ នក្ចេបបទនេះ�ក្នុ៏ត្រូ�វត្ថតា�ងទាំសន�ងក្នុ�ហ�ស
ទេេវសាស្រ្ត�នៃេសររ�ងរៀឿង
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របស់ព្រះ�ម្ពុិនមែនជាក្ខារស្វែែងរក្នុ
ដែលក្នុ�ពី�ងប�ពេេញឱ្យក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់នោះ�វិញ
ពេេលវ៉េេលាសម្រាេេប់កែប្រែេេក្នុ�ហ�សរបសខ្ញុំឹ�ន។
ស�ណ្ឌិួរបនាេបគ្គឺ៖ “
ប្រេសិនបើើនសេស័យអ័ដាម្ពុចាសម្ពុិនអាចផ្តាេស់ប្រែបាន
តឿើព្រះ�បង្កើើើត្ថនសេស័យថូមីខាងក្នុុ�ងយេើងដោយសារអែី?”។
ដោយសារអែីទាំងអស់!
ក្នុចេក្ខារបង្កើើើត្ថរបស់ព្រះ�ចេេញជាផ្ទៃមេេឃ និងផ្នែេនដូ
របស់ព្រះ�នៅក្នុុ�ងចត្ថ�របសម្ពុន�សេស។
ចមេឹើយគ្គម្ពុិនមែន
គ្គម្ពុុីរលោក្នុ�បេបីត្ថ�ិចែងថា ព្រះ�ជាម៉ាំេស់បានបង្កើើើត្ថសាក្នុលលោក្នុចេេញពីី
ម៉ានឡើើងដោយសារព្រះ�បនទ�លនោះ�ឡើើងម្ពុួយរំពេេច។
ចត្ថ�ថូមីរបសម្ពុន�សេសក្នុក្ចេត្ថឡើើងដូូចគាដែរ។
នៅក្នុងចត្ថម្ពុនសសចេញពី
ដូូចជាក្ខារអសាំេរេយនៃេក្ខារបង្កើើើត្ថផ្ទៃមេេឃ
នេះ�ជាឧបក្នុរណ្ឌិ៍ដែលព្រះ�បង្កើើើត្ថជំ�នេះឿជានសេស័យថូមីនៅក្នុុ�ងយេើង
នៃេក្ខារអត្ថ់ទោសបាប
(ព្រះ�បនទ�លត្រូេឡប់ជាសាច់ឈាម្ពុ) បាន
ទទួលយក្នុសម្រាេេបយេើងរាលគានៅលើើឈើើ�ាង!
នេះ�ជាហេេត្ថ�ផ្លដែលយេើងបានលើើក្នុឡើើងពីីខាងដើើម្ពុ
ប្រើសម្រាេេបនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស ច�ណែេក្នុឯដូ�ណ្ឌិ�ងលូគ្គឺសម្រាេេបនសេស័យថូមី។
ដែលព្រះ�ជាម៉ាំេសម្ពុិនស្វែែងរក្នុ
ចេបាស់នៅពេេលនេះ�។
“
បន្ថែ�េបានបង្កើើើត្ថឡើើងវិញគ្គួរតែបានយល់ឱ្យ
ដោយព្រោះ�គានអែីនៅក្នុុ�ងខ្ញុំឹ�នយេើងដែលព្រះ�អាចបង្កើើើត្ថ
ដើើម្ពុេបីីឱ្យគាបដូល់ព្រះ�ហទ័យទ្រេង់បានឡើើយ”!
ព្រះ�ទ្រេង់ជាសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ ហេើយសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់នោះ� គ្គឺជាសៀេចក្នុ�ី
ស្រ្តេឡាញ់ដែលម៉ានក្ខារល�បងខ្ញុំុស ក្នុុ�ងខ្ញុំណ្ឌិៈពេេលដែលនសេស័យអ័ដាម្ពុចាស
ជាម្ពុន�សេសអតាេនិយម្ពុនៅក្នុុ�ងយេើង ស្វែែងរក្នុតែេជំវត្ថរសម៉ាេក្នុ់ឯង។ ហេេត្ថ�នេះ�
យេើងម្ពុិនអាចយល់ពីីយញ្ញញបូជានៃឈើើ�ាង
ព្រះ�គ្រូេីសទនៅលើើឈើើ
សៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ់របសម្ពុន�សេសគ្រាេេន់តែអាចក្ចេត្ថជារូបរាង
តាម្ពុរយៈអែីដែលស្រ្តេបតាម្ពុប�ណ្ឌិងរបស់វាបណោ�
ទាំក្នុ់ទងន�ងសៀេចក្នុ�ីស្រ្តេឡាញ
ប្រក្នុបដោយក្ខារល�បងខ្ញុំសបានឡើយ។
បានអែីផ្េសេងៗ
គ្នេេគ្រាេេន់តែេម៉ានចត្ថ�បុងប្រាំេេថាចង
សម្រាេេបប�ពេេញសររ�ងរៀឿងផ្តាេលខ្ញុំឹ�នបណោ�
ព្រះ�គ្រូសនៅក្នុងយេង នោះ�យេងអាចស្រ្តឡាញម្ពុនសស
យេង ដោយសៀេចក្នុ�ីស�ចរត្ថជាទីគាប់ព្រះ�ហឫទ័យដូល់ទ្រេង់បាន។
រក្នុសៀេចក្នុ�ីស�ខ្ញុំសាន�ជានិរន�ន
នាពេេលអនាគ្គត្ថ។
នៅពេេលដែលទ្រេងម៉ានព្រះ�បនទ�លថា៖
ឱ្យអុក្នុនោះ�ល�ក្ខាត្ថច
ច��។ដូេបីត្ថអុក្នុណាដែលចង់ឱ្យរួចជំីវិត្ថ