Landleven
november 2013
M A G A Z I N E
V O O R
B U I T E N W O N E N
E N
B U I T E N L E V E N
www.landleven.nl
Landleven
18e jaargang nr. 9 prijs: NL/B â‚Ź 5,65
13LAL009z000_cover.indd 1
10-10-13 12:37
ke e i n UDLEVEN LAN NAK! ALMpAagina 35 Zie
Zie pagina
Bronzen
88
SCHOONHEID
6 13LAL009z004-005_inhoud.indd 4
44
66 10-10-13 13:56
InHOUD
NOVEMBER
LEKKER ETEN Hollandse pot van Tante Mies Culinaire kadootjes
ERF & TUIN 6 28
Stoer yn Hout Alie’s keukenrek Brons van Jeanette Jansen Br Melkbuskachel M Ontwerper Alex den Braver On
Planten van nieuwe haag Zaadmuseum Saet & Cruyt De Houtstek in herfsttooi
60 70 82 88 120 128
Rond het erf: eekhoorntjesbrood Praktische tuin- en erftips Tussen de lakens
BUITEN WONEN Oldambtster graanschuur als thuis Landleven van Piet en Nicole in Rottum
DIEREN D Praktische Pra a dierentips Mergellandhoen Me Nanouk Na anouk schilder schild ilder der Fries paard
12 56 76 98 105 107 114
Herfstanemoon stekken
CREATIEF & STOER BEZIG Miniwereld van Theo van Hout
2013
37 66 127
44 116
PLATTELAND 22 87 94
Antieke lokvogels Streektaal: in ’t Brabants Limburgse buxusvogels Plattelanders: klompenmaker Lute van de Bult
142
Kunstige Kunstige g lokvogels lo okvog Zie pagina 22
■
IN ELK NUMMER
Tuincolumn Marjan Sorgdrager 36 ■
Column dierenarts Brenda 39
■
Column Herman van Veen 139
LEZERSSERVICE
Te hooi & te gras 17 ■
76 13LAL009z004-005_inhoud.indd 5
120
Agenda 40
Postbus Landleven 51
aanbod 142 ■
■
■
■
Vraag &
Volgende maand 153
Colofon 154
10-10-13 12:49
VAN HUMKESSOEP TOT JANHAGEL
MENU VAN TANTE MIES TANTE MIES KOOKT GRAAG TRADITIONEEL. KANT-EN-KLAAR VERTROUWT ZE NIET EN DAAROM IS ‘EEN EENVOUDIGE DOCH VOEDZAME MAALTIJD’ HAAR DEVIES.
DEZE TANTE IS EEN VAN DE INSPIRATIEBRONNEN VAN KOOKBOEKENSCHRIJFSTER EN KEUKENPRINSES
SASKIA SCHEPERS. ZIJ VERZAMELDE DEZE HEERLIJK OUDERWETSE RECEPTEN.
TEKST: KLASKE BAKKER. RECEPTUUR: SASKIA SCHEPERS. FOTOGRAFIE: OTTO KALKHOVEN
6 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z006-011_menu van tante Mies.indd 6
07-10-13 09:35
WORTELSTEK VOOR NAJAARSBLOEIER
HERFSTANEMOON VERMEERDEREN NOVEMBER EN DECEMBER ZIJN VOOR DE MEESTE TUINIERS RUSTIGE MAANDEN.
EEN MOOIE TIJD DUS OM PLANTEN TE VERMEERDEREN VIA EEN
WORTELSTEK.
HERFSTANEMOON IS MET DEZE METHODE GOED TE STEKKEN
EN IS MET ZIJN LANGE BLOEI EEN WAARDEVOLLE TOEVOEGING AAN UW HERFSTBORDERS.
DE ROZE EN WITTE BLOEMEN VERSCHIJNEN AL IN DE
ZOMER EN BLIJVEN TOT DE EERSTE VORST. TEKST: ANGELA GROENBOS. FOTOGRAFIE: OTTO KALKHOVEN
Anemoon hybriba ‘Serenade’ 12 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z012-015_herfstanemoon.indd 12
07-10-13 10:08
STEVEN STERK IS AANGETROKKEN DOOR LOKVOGELS
HOGERE VORM VAN VOLKSKUNST
HET
AANTAL SOORTEN LOKVOGELS IS BEPERKT TOT,
VROEGER ALTHANS, BEJAAGBAAR GEVOGELTE.
WATERWILD
VOORAL.
GOUDPLEVIER,
WILDE EEND,
SLOB- EN KUIFEEND, SMIENT, GANS EN DERGELIJKE.
MAAR
HET AANTAL VARIATIES IS ONGEKEND. IN DE
PRACHTIGSTE KLEUREN EN VORMEN, PRECIES TOT IN DE KLEINSTE DETAILS OF GROF ALS EEN STUK MODERNE KUNST.
STEVEN STERK
KAN DAARVAN GENIETEN.
TEKST: MARIO BROEKHUIS. FOTOGRAFIE: LODE GREVEN EN LISA KLAASSEN
22 LANDLEVEN D LEVE LE E VE VEN -
NUMMER NU NUM UMM ME MER E ER 9 2013 2 013 201 20 013 13
13LAL009z022-027lokvogels.indd 22
07-10-13 10:13
N u ma k en, s tra ks ka d o g e v en
In de cembe feest r heb elijk heden ben veel m prese . Toc ensen ntje h is te ge het d Maak het l ven a ruk m daaro e an vr uk om et al m een ze pr iende le e e ima e n v a n zelfg n dez , fam nkele e e cul ilie maakt weken inair of ge bewar e li kadoo en to tjes: efden. t het u kun TEKST: K ‘mome LASKE t BAKKER n t . FOTOG s u p RAFIE: r ême’. OTTO K ALKHO VEN
28 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z028-031_culinaire cadeautjes.indd 28
07-10-13 10:40
De beste raadgeve r voor tuinder, m oestuinde r, dierenhou der, natuu rliefhebbe r en eigen lijk iedereen die van het landle ven houdt.
Appels
Recept
roop notensi ppel in ap Notarisa
nten Ingredië ets ikeerr uik tsu g rieer U 200 ter w neden ml wa od, je, opengesn U 250 ok leesttok nilles js je U 1 va anitok e Appels neels ei U 1 ka erlijs Goudrei delen, an ran net eld aman ls U 1 ste isa peels (‘Schon pp voorbe tar taarisap e van Bo te , bij U 4 No gezouten noten skoop’) Herkoms on o t: Bosko n oten pecann U 75 g nt op en Plu pu ten kri de no jp: ln met hazelno hetvoe vanaf oktober Schraap t merg, Ge lig ter op. Voeg he at de voor: Stip, bru 0 ml wa van swijze in worde ur in 25 t vanillestokje. n de siroop. La schil, bu diinggsw n laaag vu Bereidin he t de aa hek laa senbezem ikrot, glazighei suiker op ess het merg uit ranijs toe het vuur en d, ziekte. Los deem- erp en de ste p me Bestuivi van e n je pa sch tok n ng: geen de eker k neels van eeen or . zelfbestu . Neem .okje, het ka Sm en en lbo kk aa pe ok k ap tre iver ink leesttok een vanilles e en kleur: groeng minuten n kwart led er met kle ee en ds ijd ur, fti tot aa eel rw vij p fris op van oo n br zuu Ge jen ldeVe den. de sirro rlandap ls in ee speceri Ge noten r van smaak peluw 200 gra met de eind .sep t de . Ve ep en voeg debruik: alles beh voor tot siroop els Zetem alve han ber in de de oven de siroo tarisapp dappel appels schuit Verwarm en van de No urft,pe Bak de ecerijen Els worden ls.ker uiz ap kan em de sp nen tetar de klokh rond de aal. Ne ete Hege cht begin on en sch zo rko za in en p ms ze ov , t: slecht of lage tene, tot tensiroo zelfbestu geklopte Universi Gelderland (W s.. Schep de no en 20-25 minu me ls. ageningen iver Appels teit) t lobbig appels i de ov erindien liig Plukrijp: evallarm n jaren etoe rijp dan n. Serve deen zee to nd oktober verwen eneds stevig zij al duize vruchten di voor Gevoelig ek nste n kw n eten voor: we lde seen ar nogenden men nsse n Meen inig ziekteBestuiving: geen zzelfbestuiver Bestuivi ize. en ze wi gi n ze bo nma ten duom kt ge uk e er lu in ng: pl p gin gevoel le zelfbestu st Nederland (Lunteren) Eerrrst Ee , later dag zij slagro Smaak err enke tuivend, en kleur: ggevlamd rood, iver Smaak ig en kleur: wamen Vandaaag de ld. Hier ie onde kw es nk nk teg teggeen roodgeel sappig, fris, geurt re n zelfb Gebruik: jn sen. val is rrt licht naar anij anijs , zoetzu h hele we mige zij s. In dat ge en krui seen dappel ur handappel weinighan raasssse ziektegevoeli g Gebruik: over de kende. Som ppel en in allerle p der ra allerlei b lrassen inder be elra kelijk. pel pe te eten, een an n pp ap m gerechten, drogen noodza uit de hand g van gen lukt niet. ge en n di p. en e no sa nd o om p lp en lb ke ke geelgroen, sappig, beek b r om zo bak, moes, r appe bben hu o k ke ee he m lek e re of s, ls, de deer stip, fru or ge nd n an n twee n handappels Groninger Kroon itmot, roo ro oo hikt vo aappelzaagwesp on scch ant va pllan z np ls zij ook ge a n aa Bestuivi Herkomst: Noord ord Nederland o ste ste appe maal zijn ze 4 ng: geen em zelfbestu De mee De aSmaak Plukrijp: eind september. nd s ijwel all rlakle Santan ur ur: scharl iver Present van Holland Nedeen maaaarr vr st:cht Gevoelig voor: ake rkomvru r:
Slechts 95 € ,
Appells
9
, nie nrode He er t heel Herkomst: Nederland tegen, sap bij: oktob istent pigge zacelig Plukrijp zonder geu or: eres r, r ziekte vo htzuu Plukrijp: december(!) Geg voik: Gevoeli brurd weinig er Gevoelig voor: beetje voor schurft uiv ssierap ve ervoorallfb ook als pel me s, ze est schurft, sap blo en t ker en de ge : ro moes (w t ord enst,kanker bruin)ng Bestuivi : geel me t wel sne ur kle Bestuiving: l en geen zelfbestuiver Smaak krle pe Smaak en kleur: groengele appel, su friszuur appel én ergisch is : hand sappig en friszuur. Wie all Gebruik er ltaart. l zond Gebruik: handappel appelt aak we ker in n vaaa ka ls, n. pe ten naa ete an voor ap de Sant Zoete Campagner pag p pa aagggne t th ner miith Sm klachten nyy S nn ë raan Grra G Herkomst: waarschijnlij aaarschijnlijk A strali k Noord st: Au ligg Herkom krro oeeli Nederland beerr eggeevvo : ok ob Topaz aag g ziekte Pr ini Plukrijp oo st: we : Plukrijp: o ber be eer uivveerr b beerr g voorr: Herkom voelig oktober mb tem ge sep kte Gevoeli : geen zelfbest : zie Gevoelig voor: schurft s schil, ngg: Plukrijp weinig er or: w vo uiv Bestuivi kleur: groene es g geen lfbest Bestuiving: n zelfbestuiver voeli zelfbest n en vle zalmin Ge iving: geen ze je tot Smaak vrucht Smaak schikt en kleur: roodpaarse, rroodpaa nt , sappig Bestu : oran ook ge n varia witzurig en kleur is ook eezoete niet appel, appel : hand Smaak htvlees szuur appel (er paz), fri Gebruik dat het vruc Gebruik: stoofappel eel om o kleurige de To rod en etc. de salades t. pp rd kt: sa ontde u wo uin appel, 1 snel br : hand Syden Hempje Gebruik Herkomst: Engeland (Syd (Syden) Plukrijp: oktober Plukrij Gevoelig voor: weinig ziektegevoeli ziek g
urr e fleeu efl lefl ellle Beell Drenth se B nttse ngen, in ing Drren D st st:: Gron tember ep Herkom H sep se w jp:: begin tijp kti luk P Plu m eldau : me estuiver g voor lfb eli ze vo e Ge G hiiil, htte ch ch aarse sch ng: sle Bestuivi kleurr:: groenp en Smaak aroma el peel ur, fijn ukenap zachtzu d-- en ke : hand uik br Ge
van alles, zoals bloedluis, fruitspint, uitspint, heksenbezemui ziekte, meeldauw, dauw, schurft en kanker. d kan Bestuiving: zelfbestuiver z Smaak en kleur: klleur: zachtzuur, aromatisch Gebruik: handappel, aandappel, ook keukengebru ngebruik n ik 3
2
De Landleven Almanak is een bron van inspiratie voor de buitenmens! Een handzaam boekje boordevol met informatie over zaaien, oogsten,
maanstanden, wecken, broedperiodes en het herkennen van
Een ple E l zier i om doorheen te bladeren en te lezen. Leuk om weg te geven.
onkruiden, schimmels en andere plagen. Verder is de almanak doorspekt met spreekwoorden, molentaal en duizend-en-één andere nuttige weetjes over het landleven. Formaat 10,5 x 14 cm, 224 pagina’s in kleur, paperback.
Bestel de almanak via www.landleven.nl/winkel of bel 0314 - 358 358
Landleven NUMMER 9 2013
13LAL009z035_marielle.indd 35
-
LANDLEVEN 35
07-10-13 10:56
GROTE FOTO:Theo in het midden van zijn eerste miniatuurmeesterwerk: een realistisch nagebouwde stal in een verhouding van 1:2. Hier wonen, naast een plastic hondje, kip en koe, ook enkele levende dieren zoals een bejaarde diamantduif, enkele muisjes en een duo cavia’s. ONDER: “Dit kijkkastje vind ik zelf het allermooiste. Het straalt precies de sfeer uit die ik zo graag wil.”
NOSTALGISCHE KIJKKASTJES VAN THEO VAN HOUT
BOERENWERELD IN MINIATUUR WIE HET SCHUURTJE VAN THEO VAN HOUT IN HET NOORDBRABANTSE RAVENSTEIN BINNENSTAPT VOELT ZICH EEN BEETJE ZOALS ALICE ZICH GEVOELD MOET HEBBEN IN WONDERLAND. DE WERELD LIJKT GEKROMPEN EN ZELF BEN JE OPEENS EEN REUS IN DE REALISTISCH NAGEBOUWDE MINIATUURSTALLETJES.
DE GEUR VAN
STRO EN HET GESCHARREL VAN ECHTE DIEREN IS INBEGREPEN. TEKST: KLASKE BAKKER. FOTOGRAFIE: LODE GREVEN
60 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z060-065_kijkkastjes.indd 60
07-10-13 11:59
NUMMER 9 2013
13LAL009z060-065_kijkkastjes.indd 61
-
LANDLEVEN 61
07-10-13 12:02
EN VERTELT VERLED N E O H D N A L L E MERG OR TOEKOMST O V T R E E IR P S IN EN
’ G ‘ E T H C A Z KIP MET
ARTE KIPPEN REN. VAN ZW EU KL T AR ZW ZAL HET MERGELLAND ITTER VAN HET DERS, VOORZ AN W N O T IS AN. DAAR WELTEVERSTA , VAN OVERTUIGD. ELLAND HOEN G ER /M VE ER N HET H GENOOTSCHAP VA TELOORGANG VE EEUW VAN AL H N EE NA AAN N ZIJN HOENDERS ST NNEN NIET AA LING. “WE KU EL ST NG LA BE E VOLLE OPNIEUW IN D LDOEN.” DE VRAAG VO RAFIE: EKHUIS. FOTOG
TEKST: MARIO BRO
66 LANDLEVEN -
NELE SIEBEL
NUMMER 9 2013
13LAL009z066-069_mergellandhoen.indd 66
10-10-13 10:47
76 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z076-081_Saet en Cruyt.indd 76
07-10-13 12:48
‘REST VAN DE WERELD DOET ER QUA ZAAD NIET TOE’
VRIJWILLIGERS VAN SAET & CRUYT EET EEN TOMAAT IN BRAZILIË EN DE KANS IS GROOT DAT DEZE UIT WEST-FRIES ZAAD IS GEGROEID. BIJ MUSEUM SAET & CRUYT WORDT DE ZAADGESCHIEDENIS VAN HET GEBIED BEWAARD. VIJF VRIJWILLIGERS VAN HET MUSEUM DRAGEN HUN TROTS OP DE NEDERLANDSE ZAADINDUSTRIE UIT. TEKST: ANGELA GROENBOS. FOTOGRAFIE: OTTO KALKHOVEN
‘Deze tuinbonen waren lekkerder dan moderne’ Vrijwilliger sinds: “2009. In de jaren negentig heb ik ook al twee jaar in het museum gewerkt.”
Waarom hier vrijwilliger? “Ik heb zelf als zaadveredelaar van bloemen gewerkt. Op deze manier houd ik nog contact met de zaadwereld. Het is geen praktische voortzetting van mijn werk, maar wel een vertrouwde wereld.”
Staat op de foto met: “Dit is een gipsmodel van tuinbonen. Van 1945 tot in de jaren zestig werden deze gipsmodellen gemaakt voor het Instituut voor Veredeling van Tuinbouwgewassen. De modellen werden gebruikt om te zien of nieuwe of verbeterde rassen echt anders waren dan de originele. Pas als een introductie voldoende afweek van het origineel, maakte die kans toegelaten te worden. Als kweker kon je dan kwekersrecht krijgen: een soort patent voor de zaadwereld. Omdat de modellen qua uiterlijke kenmerken precies op de groente moesten lijken, zijn ze geweldig gedetailleerd en levensecht. Het instituut voor veredeling is opgeheven toen dit museum net werd opgericht. De modellen zijn toen hierheen gekomen. Ik vind ze prachtig. Tuinbonen kan ik wel waarderen, al zijn ze niet meer zo lekker als vroeger. Toen hadden ze een heel kruidige, sterke smaak, waar kinderen altijd een hekel aan hadden. Ik vond ze juist erg smakelijk, maar de huidige rassen hebben een flauwere smaak.
Naam: Carla Moonen Leeftijd: 69
De tuinbonen van dit gipsmodel zou ik waarschijnlijk lekkerder vinden.”
NUMMER 9 2013
13LAL009z076-081_Saet en Cruyt.indd 77
-
LANDLEVEN 77
07-10-13 12:49
VOORRAADPOTTENPLANKJE
VERDRAAID HANDIG DE SLIMMIGHEID VAN DIT PLANKJE ZIT HEM IN DE GLAZEN POTTEN. HIERMEE BERGT U UW RONDSLINGERENDE SPULLETJES NETJES OP ÉN ZIET U IN ÉÉN OOGOPSLAG HOEVEEL VOORRAAD U NOG HEBT.
ALIE VAN VELDHUIZEN GEBRUIKTE EEN OUDE BOEKENPLANK,
GLAZEN JAMPOTTEN EN SFEERVOLLE DECORATIES OM DIT HANDIGE HULPJE TE MAKEN. TEKST: ESTHER VAN MIDDENDORP. FOTOGRAFIE: LODE GREVEN
82 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z082-85_Keukenrek.indd 82
07-10-13 13:53
t ‘Qui vive’.
Jeanette Jansen me
88 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z088-093_Brons Jeanette.indd 88
07-10-13 14:01
JEANETTE JANSEN MAAKT ALLEEN
WEGLATEN VOEGT TOE HET BEELD HEET ‘CHARMEUR’ EN ZO ZIET DE BRONZEN EN K KEMPHAAN KE EMP PH HA AA AN N ER OOK UIT.
TROTS KIJKT HIJ UIT ZIJN OGEN. EN DAT AT T TERWIJL TE ERW WIJ IJL LH HIJ HI IJ
HET GROOTSTE DEEL VAN ZIJN LICHAAM MIST.
““D DAATT HEB HE EB IK IK
BEWUST WEGGELATEN”, VERTELT JEANETTE JAN ANSEN NSEN SE EN UI UIT U T HE HET H ET S WE ST WER WER RK K. “JJE HE HEBT EBT BT UTRECHTSE RHENEN, MAAKSTER VAN HET KUNSTWERK HET LICHAAM NIET NODIG OM TE ZIEN WAT VOOR OOR S SOORT OORT OO ORT TH HET ET IIS S..” ” TEKST: JUDITH WEETELING. FOTOGRAFIE: THEO TAN ANGELDER GELDER GEL D
H
hebben van die prachtige kragen en maken
uitsluitend dieren die in Nederland voorkomen;
Maar er zijn mannetjes die zich ‘verkleden’
wilde en huisdieren. “Mensen lopen aan de
als vrouw. Dan zijn twee mannetjes om een
schoonheid van Nederland voorbij”, stelt de
vrouwtje aan het vechten, maar gaat dat
kunstenares. “Het is jammer dat mensen niet
als vrouw verklede mannetje er met haar
meer zien hoe bijzonder deze dieren zijn. Ik
vandoor. Dat is toch onvoorstelbaar?”
aas, roodborstje, stier, fazant, uilen, ze staan allemaal in brons gegoten
daarmee indruk op de vrouwtjes. Daarom
bij Jeanette Jansen in huis. Het zijn
heb ik het beeld ook ‘Charmeur’ genoemd.
probeer hen er bewust van te maken door er beelden van te maken.” Haar schapenbeelden
KARIKATUUR
hebben vaak het gewenste effect. “Als ik bij een
De veranderlijkheid van dieren intrigeert
weiland sta te kijken, staan die schapen altijd bij
de kunstenares. “Ze kunnen net als mensen
elkaar. Ze houden je constant in de gaten en de
verschillende emoties tonen. Ze zijn verdrie-
een schuilt achter de ander. Zo positioneer ik ze
tig, bang of juist vrolijk en stoer. Je kunt er
ook in mijn beelden. Vaak hoor ik dan: ‘Ja, zo
alle kanten mee op.” In haar collectie zijn die
doen die schapen. Wat een leuke dieren eigenlijk.’
wisselende karaktertrekken terug te vinden.
Dan weet ik dat mijn beeld goed gemaakt is.”
“Van een haas kan ik al drie verschillende
De natuur is Jeanettes inspiratiebron. “Ik
beelden maken. Ik heb een zittende, alerte
wandel veel en ben dan altijd op dieren aan
haas. Maar ook twee rennende hazen en een-
het letten. Zie ik een witte reiger, dan is mijn
tje die in het gras aan het schuilen is met zijn
dag weer goed, want ik heb een mooie vogel
oren plat tegen zijn hoofd.” De stier is voor
gezien.” Het verbaast de kunstenares keer op
Jeanette een bijzonder dier. “Het was het eer-
keer hoe de natuur in elkaar zit. “Zoals die
ste dier waar ik een beeld van maakte. Ik was
kemphaan die ik gemaakt heb. De mannetjes
heel boos. Ik bedacht me dat ik dat goed kon
NUMMER 9 2013
13LAL009z088-093_Brons Jeanette.indd 89
-
LANDLEVEN 89
07-10-13 14:01
LAAT U VERRASSEN DOOR DIT UNIEKE BOEK
In dit boek over ons agrarisch erfgoed laat Arjan Wijnstra u met sprankelende woorden en prachtige beelden kennismaken met de details van boerderijen: bijzondere deuren, tekens in de top van gevels, gekke bijgebouwtjes en opvallende kozijnen. U wordt meegenomen langs onder meer vaatschuren in de Achterhoek, dakpankapbergen in Noord-Holland en eikengaarden in Twente. Het boek is een bundeling van de unieke serie Kijk op Boerderijen uit Landleven met frisse beelden en nog niet eerder verschenen artikelen. 144 pagina’s, harde kaft, ISBN 9789491172496
96 LANDLEVEN -
13LAL009z096_KOB boek.indd 96
NUMMER 9 2013
10-10-13 10:44
98 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z098-103_houtstek.indd 98
07-10-13 14:35
TUIN DE HOUTSTEK IN HERFSTTOOI
WACHTEN TOT DE HAAG VERKLEURT DE MEESTE TUINIERS VINDEN HUN TUIN IN MEI EN JUNI OP ZIJN ALLERMOOIST. THEA VAN DER HOUT GENIET OOK VAN DIE MAANDEN, MAAR HET KAN VOLGENS HAAR NOG UITBUNDIGER.
“ALS HET BLAD BEGIN NOVEMBER GOUDGEEL KLEURT EN DE TUIN
EEN EXPLOSIE VAN KLEUR WORDT, IS HET HIER ONGEKEND PRACHTIG!” TEKST: ANGELA GROENBOS. FOTOGRAFIE: SIETSKE DE VRIES
‘I
k zit in het najaar echt het moment af
andere kant van de weg ligt een klein bos.
te wachten dat de beukenhaag verkleurt’,
Die eiken verkleuren ook prachtig in het
vertelt Thea van der Hout in tuin De
najaar. Bovendien geven ze de tuin een heel
Houtstek in Blijham. “Begin november ver-
volwassen uitstraling. We zitten hier nu twaalf
schijnen voorzichtig de eerste gele blaadjes
jaar, maar na vijf jaar hadden we al open tuin.”
en dan gaat het heel snel. In een mum van tijd
Thea: “Toen we hier kwamen wonen was de
zijn alle beukenhagen in de tuin geel en zitten
tuin zwaar verwaarloosd en moesten we met
we hier in een explosie van warme herfsttinten.
veel dingen echt helemaal vanuit niets begin-
Als de zon daar nog eens op schijnt, is het
nen. Maar de vorige bewoner had wel een
helemaal adembenemend: net goud! Bladgoud
mooie structuur neergezet met mooie hagen.
noem ik het wel eens, dat de tuin in vuur en
De ronde haag in de zijtuin geeft dat deel van
vlam zet. Bij het verkleuren van het blad loop
de tuin duidelijk zijn karakter en is een flinke
ik dagen rond in de tuin met mijn camera.
blikvanger in de herfst. De amberboom hebben
Het is een schitterend tuinmoment.”
we zelf gekozen vanwege zijn spectaculaire verkleuring. En met heesters als de wilde roos
KLEURRIJKE OMLIJSTING
wordt november ook extra bijzonder. Rosa vir-
In de Groningse tuin van Ed en Thea van der
giniana heeft echt goudgeel blad en veel kleine,
Hout is er dan ook alles aan gedaan om ervoor
rode bottels. Het is een dichte heester van ruim
te zorgen dat er ook in het najaar veel te genie-
anderhalve meter hoog, die zich flink uitbreidt.
ten valt. Ed: “We hebben al veel geluk met de
Een goede bodembedekker, maar niet geschikt
omlijsting van de tuin. Langs de weg voor de
voor een kleine ‘nette’ tuin. Bij ons past hij
tuin staan een paar flinke eiken en aan de
prima. Hij heeft de ruimte, vlak voor het NUMMER 9 2013
13LAL009z098-103_houtstek.indd 99
-
LANDLEVEN 99
07-10-13 14:35
HANDIGE KNUTSELAAR MAAKT BUITENKACHELTJE
TWEEDE LEVEN VOOR MELKBUS DE MELKBUS IS VOOR VELEN HET SYMBOOL VAN DE TIJD WAARIN DE LANDBOUW NOG MENSENWERK WAS.
DE TIJD WAARIN DE KOEIEN NOG NAMEN HADDEN EN HET VELE
HANDWERK MET ELKÁÁR GEDAAN WERD. H
DE MELKBUS IS HET WAARD OM EEN TWEEDE
LEVEN TE KRIJGEN, BIJVOORBEELD ALS HOUTKACHEL. L
U MAAKT ZO’N KACHELTJE ZELF.
TEKST EN FOTOGRAFIE: ARJAN WIJNSTRA, MET DANK AAN ERIK OLDENHAVE VAN SMEDERIJ OLDENHAVE IN VORDEN EN JAN GOTINK
120 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z120-125_melkbuskachel.indd 120
07-10-13 15:46
VOLGENDE LANDLEVEN Nostalgie ten top in de kerstuitgave. herinneringen schuiven gezellig aan zelf aan de slag kerstkaartenboom We halen
op in een oude Urker bakkerij en
bij een groep
Grolse wantenbreisters. U kunt bovendien volop
.
Met sjablonen om zelf voor de Kerst te versieren, recepten om de lekkerste
Twentse eikengaarden
kersthapjes te maken, het ontwerp voor een eenvoudige
en de tekeningen voor een kinderkapschuurtje.
TRADITIONEEL
Kerstlekkers
Koeienschilder Ruud Spil
Gezellige breisters
Winter
PUZZEL
Alie’ss vogeltaartt
Kinderkapschuur
De nieuwe Landleven L ligt van vanaf naf 2 28 8 nove november ember in n de winkel NUMMER 9 2013
13LAL009z153_volgende maand.indd 153
-
LANDLEVEN 153
08-10-13 08:18
SPECIAAL VOOR LANDLEVENLEZERS
Landleven COLOFON ISSN 1386 2464 www.landleven.nl Landleven is een uitgave van Reed Business Media Tel. 0314 - 35 83 58, klantenservice@reedbusiness.nl Hoofdredacteur Mario Broekhuis Redacteuren Klaske Bakker, Angela Groenbos, Christel Labee (internet) Esther van Middendorp Eindredactie Henk van den Brink, Ali Magnin Vormgeving Verheul Media Supporters, Alphen aan den Rijn
bloW embIoN pakkellen t ME
30
Landleven verloot
T REM BRA TULP NDTEN!
bloembollenpakketten Landleven verloot onder haar lezers 30 keer het Rembrandt Tulpen gemengd bloembollenpakket van Present Garden. Ieder pakket bestaat uit een combinatie van 120 Rembrandt tulpen, de moderne varianten van de bekende virustulpen uit de tijd van de Tulpomanie. Alle bloemblaadjes van deze tulpen hebben een prachtige tweekleurige markering. Leuk voor in de (moes)tuin, maar ook geschikt als snijtulpen! De bloembollen kunt u tot eind december planten, om in het voorjaar te genieten van een bloemenzee. Bij het bloembollenpakket ontvangt u een tulpenvaas met Delfts Blauwe print, perfect om in het voorjaar te vullen met uw tulpen uit eigen tuin!
Kans maken? Doe mee en maak kans op één van de
Managing director a.i. Casper Niesink Publishing director Aart Freriks Marketing Carola Maassen van den Brink (manager), Mariëlle Fiene, Martijn Lensink Druk Senefelder Misset BV Distributie Nederland Betapress BV België Imapress NV Redactieadres Landleven Postbus 4, 7000 BA Doetinchem, tel. 0314 - 34 91 20 e-mail redactie@redactielandleven.nl Adverteren Voor advertenties kunt u contact opnemen met Danielle Dubbelman, tel. 0314 - 34 98 55, Tonny Beerten, tel. 0314 - 34 97 00, Cécile Lijding, tel. 06 - 10 40 10 50 e-mail: verkoop.landleven@reedbusiness.nl Verkoop Landleven, Postbus 4, 7000 BA Doetinchem Vraag en aanbod www.landleven.nl/vraagaanbod Abonnementen Voor vragen over abonnementen op Landleven kunt u contact opnemen met de klantenservice van Reed Business Media, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem, tel. 0314 - 35 83 58 (08.30-17.00 uur), fax 0314 - 34 90 48, e-mail klantenservice@reedbusiness.nl www.landleven.nl/klantenservice Een jaarabonnement op Landleven kost € 55,50 (incl. 6% btw) voor 10 edities. Bij betaling via acceptgirokaart wordt € 2,50 extra in rekening gebracht. Abonnementsprijzen België en overig buitenland op aanvraag. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via de website www.landleven.nl/abonneren, antwoordkaarten of klantenservice (tel. 0314 - 35 83 58). Abonnementen zijn tot wederopzegging. Beëindiging van abonnementen uiterlijk 30 dagen voor vervaldatum. Opzegging kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Cadeau-abonnement Een cadeau-abonnement eindigt automatisch; opzeggen is niet nodig. Op één adres kan slechts één keer een cadeau-abonnement tegen het gereduceerde tarief gegeven worden. Bij verlenging van een cadeauabonnement geldt de normale abonnementsprijs (prijswijzigingen voorbehouden). Abonnementsprijzen België en overig buitenland op aanvraag. Cadeau-abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via de website www.landleven.nl/abonneren, antwoordkaart of klantenservice (tel. 0314 - 35 83 58). Uw opgegeven gegevens kunnen worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/of speciale aanbiedingen door Reed Business Media en speciaal geselecteerde bedrijven. Als u hiertegen bezwaar heeft, dan kunt u een briefje sturen naar: Reed Business Media, t.a.v. Adresregistratie, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem.
30 bloembollenpakketten t.w.v. € 48,50. Een pakket bevat 5 soorten Rembrandt Tulpen met in totaal 120 bloembollen. Ga naar www.landleven.nl/bloembollen en laat uw gegevens achter of SMS Landleven bloembollen naar 2211 (eenmalig € 0,40 exclusief normale telefoonkosten). Deelnemen kan tot 26 november 2013.
Ga voor de laatste kleurrijke creaties van Present Garden naar:
www.historischebloembollen.nl
154 LANDLEVEN -
NUMMER 9 2013
13LAL009z154_service-colofon.indd 154
Leveringsvoorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Reed Business zijn van toepassing de voorwaarden welke zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Amsterdam. De algemene voorwaarden die van toepassing zijn op uw abonnement zijn per 1 december 2011 op enkele onderdelen gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen zijn dat de tekst in lijn is gebracht met de relevante huidige wettelijke bepalingen en dat voor consumenten de nieuwe wettelijke regeling met betrekking tot het opzeggen van abonnementen is verwerkt. De algemene voorwaarden zijn in te zien op www.reedbusiness.nl/contact/voorwaarden, waar u deze kunt printen en opslaan. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/ of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
08-10-13 08:16