Landleven maart 2024

INSPIRATIE VOOR BUITENWONEN & BUITENLEVEN

maart 2024

MAAK EEN slim leghok

SYMPATHIEKE

vogelverschrikkers

Verliefd op jerseys

CREATIEF MET paaseieren

www.landleven.nl

Delicate smaak & geur VAN MAGNOLIAS

LAL03_cover_marketing.indd 1

1/11/2024 12:15:01 PM

***/**** Landleven Puzzels

EEN JAAR LANG LANDLEVENPUZZELS

| januari 2024

, sudoku sdse raadsels zwee raadsels rd, kruiswooto cryp s es filippindz rs woor oeke meer nog veel

voor maar

€ 17,50

MAART 2024 x

www.landleven.nl

3 kans

Voor abonnees slechts €15,-

HISTORISCH OVERNACHTEN

in Zutphen T.W.V.

€ 333 11-12-2023 16:36

50490 Omslag

LL Puzzels 1 januari

2024.indd 2

Pagina 70

lekker eten Magnoliasiroop Kokosmakrooncake Gemarmerde tulband Advocaatslof Paasstol Stroopwafels Regula’s wafels Oubliewafels Lukken

Hoeders van 88 het land

6 45 45 47 49 116 117 118 119

6

DIEREN Jersey melkveehouderij Dierentips

12 37

12 4 Landleven | maart 2024

LAL03_00_004_Inhoud.indd 4

1/18/2024 1:02:45 PM

Platteland

88 100

Vogelverschrikkers

Zadelmaker Ingrid Sanders

100 20 ERF& tuin

CREATIEF

Boom met een verhaal:

Versier paaseieren

Tuin vol woorden

in Sprang-Capelle Groene tips

20

78 108

BEZIG

Kunstschilder Gerard Hendriks Tuinkeramiek van Schilder Maak een legkast

28 50 66 94

28 In elk nummer

Te hooi & te gras 11, 19, 27 Postbus Landleven 35 Column dierenarts Erw in de With 39 Agenda maart 40 Rond het Erf: voorjaarsb ollen 57 Column Margreet 87 Vraag & aanbod 128 Volgende maand 137

Lezersservice

Jaarabonnement Landle ven Puzzelabonnement Landleven webshop Volgende maand

124 Buitenwonen Verbouwing voor-na, in Holten Wonen op de Olga Hoeve Interieur in Vlagtwedde Landleven van Frans en Monique

58 72 80 122

Landleven almanak Colofon Foto voorpagina:

8 70 107 137 138 138

Theo Tangelder

Landleven | maart 2024 5

LAL03_00_004_Inhoud.indd 5

1/18/2024 1:03:14 PM

6 Landleven | maart 2024

LAL03_00_006_magnolia culi.indd 6

1/18/2024 3:46:17 PM

Siroop van MAGNOLIA BLAADJES

Ingrediënten magnoliablaadjes 1 citroen

suiker

Wanneer de magnolia in het voorjaar bloeit, kunt u van de blaadjes een siroop trekken. Die is prachtig roze van kleur en smaakt heel bloemig.

Tekst KLASKE BAKKER | Fotografie OTTO KALKHOVEN

Landleven | maart 2024 7

LAL03_00_006_magnolia culi.indd 7

1/18/2024 3:46:34 PM

Jerseys geven melkveebedrijf een toekomst

IEDERE DAG EEN KOEIENDANS

12 Landleven | maart 2024

LAL03_00_012_jersey.indd 12

1/23/2024 4:49:14 PM

In een gehuurde stal en met veel liefde voor de grootogige jerseys zijn Sander en Cynthia gestart met hun melkveehouderij. Het is een avontuur met veel onzekerheden.

“Zoiets opzetten is niet van: je pakt het uit de lucht en kunt boeren”, legt Sander nuchter uit. De jerseykoeien geven melk met een hoog eiwit- en vetgehalte, zijn voordelig klein en bovenal levendig. Zodra het weer dit toelaat lopen ze buiten en dan is het feest. Cynthia: “In het voorjaar kijk ik iedere dag naar een koeiendans.”

Tekst MARIO BROEKHUIS | Fotografie THEO TANGELDER

S

ander Stapelbroek (35) en Cynthia van Holst (36) wonen overdag in de melkveestal. Ze wonen in een gewoon burgerhuis elders, de stal in Halle is gehuurd. “De beste man die de eigenaar is, kwam bij ons monsters nemen van het kuilvoer en tijdens het koffiedrinken vertelde

hij dat de stal leegstond. Nadat ik het er met Cynthia over had gehad, belden we hem of hij de stal wilde verhuren en zodoende.

Er moest wel wat aan gebeuren, maar dat was niet het grootste probleem, we hadden in ieder geval een stal en konden ergens onder dak zitten.”

Sander werkte tot dan toe op het melkgeitenbedrijf van zijn ouders.

Een overname zat er niet in. “Het was in principe wel de bedoeling, maar we lagen elkaar niet lekker meer. Er was te veel spanning, helaas.” Ook Cynthia komt van een melkgeitenbedrijf en het liefst was het stel met geiten verdergegaan, maar dit is een onmogelijkheid vanwege de ‘geitenstop’. De overheid staat geen nieuwe geitenbedrijven toe. “De liefhebberij voor vee is zo groot, dat we naar een alternatief zochten. Sander zei tegen mij: ‘Als ik koeien ga houden, dan wil ik graag jerseys melken’, en eigenlijk is het een beetje impulsief begonnen, want Sander had uit het loonwerk wat resten kuilvoer over en wilde het niet voor niets weggeven. Om die resten op te maken konden er een paar koetjes komen.”

Op Marktplaats vonden ze twee jersey-vaarsjes. Cynthia kan er om lachen hoe ‘spontaan’ zo’n advertentie tevoorschijn komt: “Je denkt aan jerseys en daar zijn ze, het is alsof ze van MarktLandleven | maart 2024 13

LAL03_00_012_jersey.indd 13

1/23/2024 4:49:22 PM

20 Landleven | maart 2024

LAL03_00_020_tuinfeest.indd 20

1/18/2024 1:26:32 PM

Vroege voorjaarsbloei in Koekange

Levenslessen uit de tuin Haar ziekte liep gelijk op met de bloei van de sneeuwklokjes. Toen de puntjes van het bolgewasje net door de aarde staken hoorde Marjan Sorgdrager dat ze kanker had, tegen de tijd dat de voorjaarsbloeiers vergingen, was ze geopereerd. “Toen kon ik de toekomst weer in kijken. De sneeuwklokjes leerden me relativeren.”

Tekst ANGELA GROENBOS | Fotografie SIETSKE DE VRIES

H

et voorjaar begint vroeg in de Tuinerij van Marjan in Koekange. “Rond 1 januari zie ik vaak de eerste knopjes van de sneeuwklokjes. Dan begint de lente voor mij”, vertelt eigenaresse Marjan Sorgdrager. “Ik leef dan op, het lente-

gevoel is voor mij een gevoel van nieuwe ronde, nieuwe kansen.

De natuur begint elk jaar gewoon weer opnieuw en ik mag daar een onderdeel van zijn. Voor mensen uit de stad begint de lente vaak pas in mei, met rokjesdag. Ik ben dan al bijna een half jaar buiten. Bij het eerste straaltje zon drink ik mijn koffie op een beschut plekje in het groen. Weliswaar met een bodywarmer en een lange onderbroek aan, maar ik zit buiten.”

Reddingsboei

Marjan heeft een bijzondere relatie met haar tuin. Meer dan een lapje grond met wat planten is het voor haar een houvast, een Marjan met een van haar bloeifavorieten: forsythia.

reddingsboei. Vanaf het moment dat ze als stadsmeisje neerstreek

Landleven | maart 2024 21

LAL03_00_020_tuinfeest.indd 21

1/18/2024 1:26:42 PM

Tekst MARIO BROEKHUIS | Fotografie THEO TANGELDER

Gerard Hendriks houdt van lekker kliederen

Kleurrijk spetterwerk

28 Landleven | maart 2024

LAL03_00_028_gerard hendriks.indd 28

1/18/2024 1:18:46 PM

Landleven | maart 2024 29

LAL03_00_028_gerard hendriks.indd 29

1/18/2024 1:18:51 PM

Paastraditie van generatie op generatie

Schilderei-tjes De eitjes uitpakken en zien welke er precies zo mooi zijn geworden als vooraf bedacht. Dat vindt de 9-jarige Anna het allerleukst aan paaseieren schilderen met haar moeder Maria.

Met uienschillen, bloemen van eigen erf en pantykousjes maken ze de mooiste bloemschilderijtjes voor het paasontbijt.

Maria leerde de techniek van haar moeder en geeft de traditie nu door, ook aan de lezers van Landleven.

Fragiele afdrukken van tuinbloemen maken van elk ei een kunstwerkje.

50 Landleven | maart 2024

LAL03_00_050_paaseieren.indd 50

1/18/2024 1:38:34 PM

Tekst ANGELA GROENBOS | Fotografie OTTO KALKHOVEN

Anna zoekt vol enthousiasme naar mooie bloemen en blad op hun erf.

V

Maria en Anna kijken kritisch van welke bloemen ze het mooiste effect verwachten.

rolijk rent Anna het erf op van het huis in het buitengebied van Oosterwolde. Ze begint een klein rieten mandje te vullen met voorjaarsbloeiers. Pinksterbloemen, net ontrolde varenbladeren, klaverblad en dovenetel.

Te weinig voor een boeketje, maar daar zijn de bloempjes niet voor bedoeld. “Ze zijn voor de paaseitjes”, legt Anna uit, voor ze verder rent om nog meer moois te verzamelen. “Met de bloemen maken we mooie afbeeldingen op de paaseieren voor het paasontbijt”, vult haar moeder Maria aan. “Het is onze paastraditie om ze samen te maken.” Als Anna even later genoeg bloemen heeft, vertelt ze dat ze het samenzijn in de tuin met haar moeder een van de leukste momenten van het paasweekend vindt.

Duitse traditie De kunst van het natuurlijk paaseieren schilderen leerde Maria op de boerderij in Beieren waar ze opgroeide. “Mijn moeder probeerde altijd van de simpele dingen iets leuks te maken omdat wij het niet heel breed hadden. Ze bakte altijd de heerlijkste taarten en cake. Met Pasen bakte ze mooie lammetjes van cakebeslag die ze versierde met chocolade en kokos, prachtig en lekker. Natuurlijk verfden we ook ieder Landleven | maart 2024 51

LAL03_00_050_paaseieren.indd 51

1/18/2024 1:39:01 PM

Tekst en fotografie ANNA GROENTJES

Erik en Yvonne Molenaar:

‘Gunst dat we hier mogen wonen’

Verhaal van de Olga Hoeve gaat verder

72 Landleven | maart 2024

LAL03_00_072_olga hoeve.indd 72

1/18/2024 1:48:40 PM

Het voorjaar is misschien wel het beste jaargetijde om het West-Friese Twisk te bezoeken. Fluitenkruid bloeit er dan hoog in de berm en daslook weelderig op de walkant. De witte bloemen onderstrepen de grandeur van de stolpboerderijen aan de Dorpsweg. Een opvallende stolp in deze lintbebouwing is de eeuwenoude Olga Hoeve, waar Erik en Yvonne Molenaar hun eigen hoofdstuk aan de geschiedenis toevoegen.

Landleven | maart 2024 73

LAL03_00_072_olga hoeve.indd 73

1/18/2024 1:48:54 PM

Woonboerderij vol eclectische vondsten

KRINGLOOPPARELS en MARKTPLAATSGELUK 80 Landleven | maart 2024

LAL03_00_080_interieur.indd 80

1/18/2024 1:55:40 PM

Tekst ESTHER VAN MIDDENDORP | Fotografie SIETSKE DE VRIES

Landleven | maart 2024 81

LAL03_00_080_interieur.indd 81

1/18/2024 1:55:50 PM

Het zijn de bewakers van het land. Ze staan star en onbeweeglijk in het veld. Eenzaam en verlaten, maar toch sterk en moedig in hun missie om de gewassen te beschermen tegen de schade die vogels kunnen aanrichten.

Vogelverschrikkers zijn nuttig, sieren het landschap en geven een lach op het gezicht: “Als je een vogelverschrikker ziet, word je toch altijd een beetje blij. Of je denkt: wat een raar ding. Er gebeurt in ieder geval iets met je!”

Tekst LINDE PETERS | Fotografie KEES MUIZELA AR

Vogelverschrikker waakt over de velden

Held

op stokken 88 Landleven | maart 2024

LAL03_00_088_vogelverschrikkers.indd 88

1/18/2024 2:05:33 PM

De favoriet van de fotograaf is deze vogelverschrikker uit Sint Maarten. Die houdt zich vast aan het stuur van de fiets en daaronder zit een veer. Daardoor zweeft ie echt in de lucht.

‘Zonde dat ze verdwijnen’

De verschrikker van Esther Molenaar in Hollandscheveld: “De vogels zijn helemaal niet bang voor Tanja. Dat vind ik niet zo erg.”

Als documentair fotograaf reist Kees Muizelaar door heel Nederland. “Ik ben graag op het platteland, veel van mijn series hebben daarmee te maken. Je komt daar nog veel verrassingen tegen. Vanuit het niets zie je iets.” Zo ook vier jaar geleden. “Toen zag ik een vogelverschrikker en dacht ik: wat een raar gezicht eigenlijk. In het landschap duiken ze ineens op. Vooral als er een beetje harde wind is, bewegen ze ook. Dat ‘gekkige’ spreekt mij als fotograaf aan. Ik kwam op het idee om ze te gaan verzamelen en ging mij er een beetje in verdiepen. In totaal heb ik er nu zo’n dertig gefotografeerd, kriskras door Nederland.

Soms krijg ik een tip van mensen. Dan kijk ik vooraf op Google Streetview en rijd ik er speciaal naartoe. Dat was bijvoorbeeld zo met de vogelverschrikkers in Sint Maarten en Moddergat. Dat zijn hoeken waar ik normaal nooit kom, maar die wilde ik echt in de serie hebben. Veel heb ik er ook onderweg gespot. Ik heb al een paar keer gehad dat ik uit de verte dacht: ja, ik zie er eentje! Maar toen ik dichterbij kwam, was het gewoon een boer op het land. Het lijken echt mensfiguren. Ze zijn fascinerend, ook hoe ze zijn gemaakt.

Daar zit best veel verschil in. De een is erg mooi, de ander wat kneuterig. De ene boer gebruikt een overall, de ander een hesje of iets wat hij thuis nog heeft liggen. Sommige vogelverschrikkers krijgen ieder seizoen een ander tenue aan. Iedereen doet het op zijn manier, dat is zo leuk. Ik kom de gekste dingen tegen. Mijn persoonlijke favoriet uit de fotoserie is de vogelverschrikker uit Sint Maarten. Die houdt zich vast aan het stuur van de fiets en daaronder zit een veer. Daardoor zweeft ie echt in de lucht.”

Kees kwam er onderweg achter dat de meningen nogal verschillen of de vogelverschrikker helpt of niet. “De een zweert erbij, maar er zijn ook mensen die vertelden dat sommige vogels er echt lak aan hebben en letterlijk op de vogelverschrikkers gaan zitten. Zo’n shot hoop ik ooit nog eens te maken. Ik blijf ze verzamelen, wellicht komt er ooit een boek uit.”

Het valt nog niet mee om vogelverschrikkers te vinden. “Vroeger werden ze veel meer gebruikt, ze sterven een beetje uit. Ik vind het zonde dat de echte vogelverschrikker uit het landschap verdwijnt. Het heeft toch iets traditioneels en nostalgisch, van het vroegere boerenland.”

Landleven | maart 2024 89

LAL03_00_088_vogelverschrikkers.indd 89

1/18/2024 2:05:49 PM

Recepten en fotografie REGULA YSEWIJN | Bewerking KLASKE BAKKER

Belgische Van wafel tot koek wafels

om thuis te maken “Op alle feestdagen, van Sint-Maarten tot Pasen, worden wafels geserveerd.

Op schilderijen met vrolijke wintertaferelen staan wafels als een symbool voor plezier”, vertelt de Belgische Regula Ysewijn.

Ze is culinair journaliste en jurylid van Bake Off Vlaanderen. Ze deelt vier van haar wafelrecepten met Landleven.

p oo r t S wafels 116 Landleven | maart 2024

LAL03_00_116_van wafel tot koek.indd 116

1/18/2024 2:27:10 PM

l u a ’s g e R

wafels

‘Mijn moeder hielp me wafels te bakken volgens recept en van daaruit experimenteerde ik verder’

Landleven | maart 2024 117

LAL03_00_116_van wafel tot koek.indd 117

1/18/2024 2:27:32 PM

De nieuwe Landleven ligt vanaf 22 maart in de winkels.

Volgende maand

Ga mee met Tim en Leah om eetbare

wilde planten te herkennen en respectvol te oogsten. Zij geven recepten waarin het lastige zevenblad en de zo gewone paardenbloem onverwachts onze . Timmerman Nick bij het maken van een vogelspa om de vogels in uw tuin een verkwikkend bad te geven.

strelen

tong helpt u op weg

WILTSHIRE HORN,

ideale schaap

Verfrissende vogelspa

Schepen van Visserman

GEPLUKT OP EIGEN ERF

LANDLEVEN

oude Porsche

SLEUTELEN AAN

LAL03_00_137_Volgende maand.indd 137

uis ontvangen?

Gebruik de antwoordkaart achter in dit magazine of ga naar www.landleven.nl/abonneren

137

1/23/2024 12:17:13 PM