: : T h e B u s i n e s s M a g a z i n e F o r R u r a l M a r k e t i n g . /-
2 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 2 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
S>¥“DБpv$BqfN¡i““p A¡V$g¡ Akg dpg A“¡ r“f„sfr“[íQsspL$pe®ndsp“u kp^_p¡tkQpC_psdpdb_phsuA¡L$R>ssm¡ rhð_u A¡L$dpÓA“¡ cpfs_u _„.1L„$`_u
v$f¡L$ qV$‘¡ hÝpy ‘pL$ _p_p kp¡`p_, kf L$f¡ Akdp_.
S>¥“ BqfN¡i“ rkõV$çk rg. buÅ¡ dpm, Adu“ Q¡çbk®, 85-bu, k„‘sfph L$p¡gp¡“u, âp¡X$¼V$uhuV$u fp¡X$ ‘pk¡, hX$p¡v$fp - 390005, Bd¡Bg:loh.girdhar@jains.com, h¡bkpBV$: www.jains.com
���� �� ������ ����� ����� ��� ������
���
����� ���������� ��� ���� � ��ે� ��ે �ે�� ���� ����� � ���... જ� ��� ���� � ��ે� ��ે ����� ��ે��� ������� ��... �ીપ પ��ત પૂરી પાડતા ક�લાક ��ાદકાે મા� અમ�ક ભાગ જ બના�ે છ, અને બાકીના ભાગ બહારથી ખરીદી કરી પૂરા પાડ છ �ણી�ાર તાે મા� અેક જ નબળા ભાગને કારણે �મ� ���મ �ન�ળ �� તેમ પણ બને છ અામ પહલી નજર ��તી લાગતી �ાત લા�બા ગાળે મા��ી �ા�બત થા� છ જન �પક પ��તમા� અા���નક ખેતી મા� જ�રી ત���ાનન�� અને �ાર���ભાળન�� માગ�દ��ન પણ અાપ�ામા� અા�ે છ. જથી ખેડતન જન ��પ પ��તમા� કરલા મૂડી રાેકાણનાે પૂરાેપૂરાે લાભ મળી રહ છ બોટાદ-૯૪૦૯૧૦૪૯૭૬, �મનગર,દવભ��મ �ારકા,પોરબંદર-૯૪૨૭૩૧૩૦૬૬, જનાગઢ,ગીર સોમનાથ- ૯૪૨૭૩૧૩૦૬૬, ૯૪૦૮૭૦૭૪૯૪, ક�છ- ૯૪૦૮૭૦૭૪૫૪, ૯૪૦૯૩૦૩૭૭૩, ભાવનગર- ૯૪૦૯૩૦૩૬૨૭, અમદાવાદ,ગાંધીનગર ,સાબરકાંઠા,અરવલી- ૯૪૦૯૧૦૪૫૨૬, અમરલી- ૯૪૨૯૮૯૬ ૩૧૧, બનાસકાંઠા,પાટણ- ૯૪૨૭૩૦૧૫૮૯, મહસાણા- ૯૪૦૮૭૦૭૨૪૧, રાજકોટ,મોરબી,સુર��નગર- ૯૪૦૯૧૦૪૯૭૭, નવસારી,વલસાડ,સુરત,તાપી- ૯૪૦૯૧૦૪૮૨૧, ખેડા,આણંદ,બરોડા,પંચમહાલ,મહીસાગર ,છોટા ઉદપુર ,દાહોદ,નમ�દા,ભ�ચ-૯૪૨૮૮૨૦૪૦૬ ��ીસ� મ�� અને દ��ણ ગજરાત માટ-૯૪૨૮૮૨૦૪૦૬, સ�રા� અને ક�છ માટ-૯૪૨૬૭૨૪૫૩૨, ઉ�ર ગજરાત માટ-૯૪૨૬૫૧૧૪૦૪ ������� ������ � ૯૪૨૮૮૨૦૪૦૬, ૯૪૨૬૭૨૪૫૩૨, ૯૪૨૬૫૧૧૪૦૪ 3 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 3 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
���������� જ�
������ે
www. krushivigyan.com
www.facebook.com/krushivigyan kvrajkot@gmail.com
Advertisement Size : Full Page : 16x22 cm
Half Page ( Horizontal) : 16 x 10 cm
Half Page (Vertical) : 7.5 x 22 cm
Quarter Page : 7.5 x 10 cm
All rights reserved Reproduction without prior permission of the publisher is expressly prohibited. The Publisher makes every efforts to ensure that the magazine's contents are correct. However, we accept no effect thereof. The opinions expressed by experts are their own and in no way reflect that of the publisher.
Printed Published and owned by : Smt. M. P.
Published from
મવાર્ચ- ૨૦૨૩ | ્ર-૪૯ | અંક -૨ સળંગ અંક -૫૫૫, છટક નકલ -૨૦૦ લ્વાજમની રકમ મનીઓરર, રીમવાર રવાફટ અથ્વા એટપવારનવા રેક દ્વારવા કષર વ્જ્વાન નવા નવામે મોકલ્ો. સંપાદક : પ્રવીણકુમાર બી. પટેલ સંપક : કૃષિષવજ્ાન અપર લે્લ, રોયલ કોમ્પલેક્ષ, ભુતખવાનવા રોક, ઢબર રોર, રવાજકોટ - ૩૬૦૦૦૨ ફોન : ૦૨૮૧-૨૨૨૯૯૬૬ ફ્કસ : ૦૨૮૧-૨૨૨૯૮૬૬ ઈમેઈલ : kvrajkot@gmail.com સ્્ચ હક્ક પ્રકવાશકને સ્વાધીન * નયવાયક્ષેત્ર, રવાજકોટ નોંધ : કષર વ્જ્વાનમવા છપવાતવા લેખ, જાહેરવાત અને મવાહહતી જ તે લેખક ક કપનીનવા છ તેની સવાથે અમે સહમત છીએ તેમ મવાન્ નહહ તંત્રી/ પ્રકવાશક : એમ.પી. પટલ લવાજમ ્વાર્રક ષત્ર્વાર્રક પવાર્રષીય
ખેડૂતો માટે ૩૯૯/૧૦૯૯/૧૮૯૯/સંસ્ા માટે ૭૯૯/૨૧૯૯/૩૭૯૮/-
Rajkot, Editor : Smt. M. P. Patel મરચી બીજ પસંદગી વિશેષાંક વિધિ સીડ્સ ૦૬ મરચી મંત્ર : ચાઈિા કરતા ભારતિી ઉત પાદકતા ઓછી કેમ ? ૦૮ વિશ્ાસ સીડ્સ ૧૦ મરચી મંત્ર : મરચીિ કે િી જમીિ જોઈએ ? ૧૨ િામિારી સીડ્સ ૧૪ મરચી મંત્ર : મરચીિ ટેકો આપિાિા ફાયદા ૧૬ એક્ેિ હાઈિેજ ૧૮ મરચી મંત્ર : રોપ બિાિિાિી કાળજી વિષે જણાિો. ૨૦ એડિાનટા સીડ્સ ૨૨ મરચી મંત્ર : મરચીિાં પાકિ આઘાત (સટસ)થી બચાિો. ૨૪ કળશ સીડ્સ ૨૬ મરચી મંત્ર : આપિાિો િહી જો હે સહી ૨૮ કત્તવય સીડ્સ ૩૦ મરચીિા પ્રખયાત બબયારણિ સંપક્ત સૂત્ર ૩૨ સાગા સીડ્સ ૩૪ આઇકોવિક સીડ્સ : આિતા િષ અમેઝ મરચી િાિશે ૩૬ સીનટીલા સીડ્સ : આ િષ્તિી સફળ જાત સેફાયર ૯૩૬ ૩૮ કૃ વષ જ્ાિ : ૪૦ કુદરતિી કેડીએ : આપણું મિમોહક રમકડું ખિસકોલી ૪૧ ઓટલે બેઠા ૪૫ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 4 કૃષિ ષિજ્ઞાન
Patel,
47-B, Panchvati society, Rajkot-1 and Printed at Gujarat Printers,
5 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 5 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
2023 94269 42254 વ્શેરતવા વનધી -૬૦૫ વિિી- ૫૦૫ પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ ગ્ીન મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર ઘેરો લવાલ રગ ઘેરો લવાલ મરરવાની તીખવાશ મધયમ તીખું ્ધુ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી રોમવાસું વશયવાળુ/ઉનવાળુ /રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ પોપટીયો લીલો રગ રમકતો લીલો રગ ફળની સપવાટી કરરલી કરરલી રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, LCV, LCV, 6 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 6 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
વનલેશભવાઈ દે્જીભવાઈ સવાકરીયવા મોં. ૯૯૭૯૪ ૪૩૦૯૫ મુ. ્વાછરવા તવાલુકવા. ગોંરલ , જી. રવાજકોટ મને વનવધ ૫૦૫ જાતમવાંથી ઉતપવાદન સવાર મળ, અને ખવાસ કરીને ભવા્ ્ધવાર સવારવા મળવા કવારણ ક મરરવાની સવાઈઝ અને કલર ગમી જાઈ એ્વા છ, લીલવા તેમજ લવાલ બંને મવાટ અનુકળ છ, છલ્ સુધી લીલી રહે છ. ્વાયરસ સવામે પ્રષતકવારક જાત છ. ફોર્ર ઓછ અને રુસીયવા સવામે પ્રષતકવારક છ દીપકભવાઈ મનસુખભવાઇ બવારીયવા મોં. ૬૩૫૫૯ ૦૦૮૭૦ ગવામ: ઢબુરવા તવાલુકવા: લીમખેરવા જી. દવાહોદ મેં વનવધ સીડસનવા મરરવા વનવધ ૫૦૫નું ્વા્ેતર કયુ હતું જમવા ફલવા્રીંગ ્હેલું લવાગે છ અને એક સવાથે લવાગે, રોગ સવામે પ્રષતકવારક, ફળમવા બગવાર નહહ્ત, તીખવાશ સવારી, બજારભવા્ સવારવા મળે છ, ્વા્્વા જ્ી જાત છ. રસસકભવાઈ રૂરવાભવાઈ ભંરરી મોં. ૯૯૨૫૮ ૩૧૮૪૬ ગવામ: ગુંદવાસરી તવાલુકવા: જામ કરોરણવા જી. રવાજકોટ મેં વનવધ સીડસનવા મરરવા વનવધ ૫૦૫નું ્વા્ેતર કયુ હતું, ્વાયરસનું પ્રમવાણ ખુબ ઓછ, સુકવારવા સવામે પ્રષતકવારક, ્ધવાર ઉતપવાદન અને સવારવા બજારભવા્ મળવા ્લ્ભ ભવાઈ પીપળીયવા ગવામ કોલીથર, તવાલુકવા ગોંરલ, વજલ્ો રવાજકોટ મોં ૯૬૨૪૩૯૬૨૫૭ મેં વનવધ સીડસનવા મરરવા વનવધ ૫૦૫નું ્વા્ેતર કયુ તું, તેમવા ફલ ્ેલવા આવયવા, એકી સવાથે ફલવા્રીંગ આવયું, અને ખવાસ કરી ને ્વાયરસ સવામે પ્રષતકવારક હો્વાથી ઉતપવાદન ્ધવાર મળ અને મરરવાંની ્ક્ોવલટી સવારી હો્વાથી ્ધવાર બજારભવા્ મળો અરવ્દભવાઈ બોઘરવા મોં ૯૪૨૬૫૪૨૩૯૩ ગવામ: મેટોરવા, તવા. લોધીકવા જી. રવાજકોટ મેં વનવધ સીડસનવા મરરવા વનવધ ૫૦૫નું ્વા્ેતર કયુ તું, જમવા મરરવાંનું ઉતપવાદન સવાર મળ, અને લીલવા તેમજ લવાલ બંને મરરવા ્ર્વા મવાટ અનુકળ છ અને બજારભવા્ ખુબ સવારવા મળવા કલર ગમી જાઈ એ્વા બગવાર નહહ્ત ્વાયરસ ઓછો બજારભવા્ સવારવા બજારભવા્ સવારો મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ ્પલોટ -૫૩૧/બી, રોર-જી, વકશવાન ગેઇટ, લોવધકવા જી.આઈ.રી. સી. મેટોરવા - ૩૬૦૦૨૧ મો. 94269 42254 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 7 કૃષિ ષિજ્ઞાન
QpC_p L$fsp cpfs_u DÐ`pv$L$sp Ap¡R>u L$¡d?
A¡L$d rhõspf v$uW$ DÐ`pv$__u
Ö[ôA¡ rhð L$fsp cpfs `pR>m
R>¡. lS>y A¡L$d rhõspf v$uW$
dfQudp„ DÐ`pv$_ OÏ„ h^u
iL$¡ s¡d R>¡. FAOSTAT
iy„ L$l¡ R>¡ s¡ Å¡CA¡. v$p.s .
cpfs 9,40,000 l¡¼V$f dp„\u
4,400,000 V$__y„ DÐ`pv$_ L$f¡
R>¡ S>¡ l¡L$V$f¡ 4.68 V$_ DÐ`pv$_
\pe R>¡ , Äepf¡ QpC_p 25.56
V$_/l¡¼V$f `¡v$p L$f¡ R>¡
Ap`Zp L$fsp `prL$õsp_
h^pf¡ DÐ`pv$_ d¡mh¡ R>¡
s¡ 7.90 V$_/l¡¼V$f dfQp
`¡v$p L$f¡ R>¡. Ap`Ï„ hph¡sf
ApMp rhð L$fsp cg¡ h^pf¡ R>¡
`f„sy DÐ`pv$L$sp ârs l¡¼V$f Ap¡R>u
R>¡. cpfs_p 92 V$L$p M¡X$|sp¡ lpCb°uX$
buS> hp`f¡ R>¡ `f„sy a¼s 23 V$L$p
M¡X$|sp¡ S> S>du__u S>ê$fu V$²uV$d¡ÞV$
L$f¡ R>¡. a¼s 17 V$L$p M¡X$|sp¡S> buS>
dphS>s Ap`¡ R>¡. a¼s 73 V$L$p
M¡X$|sp¡ KX$u M¡X$ L$f¡ R>¡, a¼s 47
V$L$p M¡X$|sp¡ S> f¡CT b¡X$ L$f¡ R>¡, Äepf¡
QpC_pdp„ 100 V$L$p M¡X$|sp¡ f¡CT
b¡X$-`pmp D`f dfQu_u M¡su L$f¡
R>¡ S>¡ NyS>fps_p M¡X$|sp¡ A¡ afÆeps
A`_phhp S>¡hu R>¡. L$©rj V$¡¼_p¡gp¡Ædp„
kp¥\u dlÐh_u hps A¡V$g¡ çgQ]N, cpfsdp„ a¼s 7% S> M¡X$|sp¡ dëQ]
N_p¡ âep¡N L$f¡ R>¡. Aphy„ L$¡d?
dëQ]N_p ANrZs gpc
Ap`Z_¡ L$¡d v$¡Mpsp _rl lp¡e??
s¡ A¡L$ L$p¡eX$p¡ R>¡. kpQu a|N_piL$
A_¡ kpQu S>„sy_piL$_p¡ kdekf
âep¡N L$fhp_y„ NyS>fps¡ iuMhy„ `X$i¡.
L$pfZ L$¡ Ap`Z¡ 3 huZu dfQp
DspfuA¡ R>uA¡ Ðepf¡ QpC_p 18
huZu Dspfu_¡ l¡L$V$f¡ 25.56 V$_
DÐ`pv$_ A¡V$g¡ L$¡ huO¡ 204 dZ
kyL$p dfQp `L$h¡ R>¡ bp¡gp¡. sd_¡
gpN¡ R¡ L¡ dfQudp„ _hu V$¡L$_p¡gp¡Æ
A`_phhp_p¡ kde Aphu Nep¡ R>¡.
ApV$gy„ DÐ`pv$_ g¡hy„ iL$é R>¡ `Z
h¥opr_L$ ArcNd A`_phhp¡ `X$i¡
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 8 કૃષિ ષિજ્ઞાન
9 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 9 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
2023 rhi¡jsp Å¡Nu ep¡Nu rhðpk `Ë$p¡ `phX$f/N°u_ dpV$¡ `phX$f dpV$¡ `phX$f dpV$¡ `phX$f dpV$¡ k|L$p dfQp_p¡ L$gf OpV$p¡ gpg f„N gpg f„N gpg f„N dfQp_u suMpi dÂed suMy„ h^y suMy„ h^y suMy„ am gpNhp_u fus kss am Ap`¡ kss am Ap`¡ kss am hphZu D_pmy„/ Qp¡dpky„ D_pmy/Qp¡dpky„ Qp¡dpky„ gugp am_p¡ f„N OpV$p¡ gugp¡ f„N `p¡`V$uep¡ gugp¡ f„N gugp¡ f„N am_u k`pV$u LX$Qgu hpmy„ guky„ guky„ fp¡N ârsfp¡^L$sp CMV, LCV, CMV, LCV CMV, LCV 8320622539 10 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 10 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ રંદુભવાઈ છગનભવાઇ પોકળ ગવામ : મોટવા મવાર્વા તવા.: કોટરવા સવાંગવાણી વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9723691708 છલ્વા ઘણવા ્રષોથી મરરીની ખેતી કર છ. મેં આ ્રમવા વ્શ્વાસ કપનીની યોગી મરરીનું ્વા્ેતર 5 ્ીઘવામવા કરલ છ. જમવા મને બીજી અનય કપનીની જાતો કરતવા ઉતપવાદન સવાર મળ છ અને આ જાત રોગ પ્રષતકવારક શવ્કત ખુબ સવારી છ. અને મરરવાની લંબવાઈ છલ્ી ્ીણી સુધી જળ્વાઈ રહે છ અને મરરવામવા કલર પણ સવારો આ્ છ. તેથી ્ેપવારીઓ આકર્ . હ પંકજભવાઈ પ્રેમજીભવાઈ દોંગવા ગવામ : બવાલવાપર તવા.: જામકરોરણવા વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9265093930 મવારવા ગવામમવા મરરીનું ઘણ ખર ્વા્ેતર થવાય છ. હ છલ્વા ઘણવા ્રથી મરરી ્વા્ છ જમવા મેં આ ્રમવા વ્શ્વાસ કપનીનું યોગી ્ેરવાઈટી નું ્વા્ેતર કરલ છ. તે ્ેરવાઈટી જો્વા ગવામનવા ઘણવા ખેરત આ્તવા આ ્ેરવાઈટીમવા ઉતપવાદન ખુબ સવાર મળ છ ્ેરવાઈટી ્રસવાદ ગરમી સવામે સહનશીલ હો્વાથી મરરવાની લંબવાઈ સવારી . હ જનતીભવાઇ કરશનભવાઇ રોકર ગવામ: નવાનવા ્વરયવા તવા. કોટરવા સવાંગવાણી વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9905337685 મેં યોગી ્ેરવાઈટી ્વા્ી હતી આ જાત લવાંબવા સમય સુધી થવાકતી નથી અને ્ેરવાઈટીમવા મરરવાની જ લંબવાઈ છ તે છલ્ સુધી જળ્વાઈ રહે છ. અને તેમવા ઉપરની જ ફટ છ તે કટીનયુ રવાલુ રહે છ અને આ ્ેરવાઈટીમવા જની રવાળીઓમવા ર્વાંટી હો્વાથી તેમવા વરિ્પસ, કથીરીનવા એટક પણ ખુબજ ઓછવા આ્ છ અને આ ્ેરવાઈટીનું મેં આ ્રમવા 5 ્ીઘવાનું ્વા્ેતર કરલ છ. જમવા મેં ્ીઘે 50 મણથી પણ ્ધુ ઉતપવાદન મળ છ. હ શૈલેરભવાઇ વ્ઠ્ઠલભવાઈ ગુજરવાતી ગવામ : તવારકસર તવા.: જામકરોરણવા વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 95129 39918 મેં વ્શ્વાસ સીડસનું યોગી મરરીની જાતનું ્વા્ેતર કરલ છ મરરવાની આટલી લંબવાઈ મેં અતયવાર સુધી ્કયવારય જોઈ નથી. 7 થી 8 ઇંરનું મરર કલર એકદમ લવાલ રટવાકદવાર મવારવા ગવામનવા ખેરતો જોતવા જ રહી ગયવા. આ્ી ્ેરવાઈટી ્કયવારય જો્વા જ ન મળી. યોગીમવા રવાળીમવા ર્વાંટી હો્વાથી તેમવા રુસીયવા, વરિ્પસ અને ્વાઇરસ તો આવયો જ નહહ હ રમેશભવાઈ લવાલજીભવાઈ સુ્વાગીયવા ગવામ પવાર પીપળવા તવા. જતપુર વજલ્ો રવાજકોટ મોં. 9429098702 મેં આ ્ર મરરીનો અનુભ્ કરલ છ મેં આ ્રમવા વ્શ્વાસ પટ્ો અને યોગી મરરી ્વા્ેલ હતી તેમવા આ યોગી ્ેરવાઈટી એ તો મવાલવા મવાલ કરી દીઘવા તેમવા મને ઓછવા ખર્ચમવા ્ધુ નફો મળો છ. આ ્ેરવાઈટીની મરરવાની લંબવાઈ અને ્જન ખુબ સવારો જો્વા મળો છ અને વ્શ્વાસ પટ્ો તો પટ્ો હો. આ ્ેરવાઈટી ગવામનવા તથવા આજ બવાજનવા ગવામનવા ખેરતો જો્વા આવયવાને એ બધવાને ખુબ સવારી લવાગી. મરરવાની લંબવાઈ સવારી મરરવાની લંબવાઈ સવારી મરરવાની લંબવાઈ સવારી ્જન ખુબ સવારો લવાલ રટવાકદવાર મરર મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ rhðpk kuX$¹k ૯૦૪, આલવાપ - બી, શવાસત્રી મેદવાન,રવાજકોટ - ૩૬૦૦૦૧ lpqv®$L$ લાલકીયા -8320622539 L$¡s_ `fdpf-9925381640 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 11 કૃષિ ષિજ્ઞાન
dfQu_¡ L$¡hu S>du_ Å¡CA¡ ?
dfQu_p kpfp `rfZpd
dpV$¡ lmhu S>du_, k¡ÞX$ugp¡d, gp¡d A_¡
`|fsp _uspfhpmu S>du_
dpaL$ Aph¡ R>¡ S>¡dp„ k¡[ÞÖe
sÐhp¡ gbgb cf¡gp lp¡e
Ðep„ dfQu_u M¡su kpfu
\pe R>¡ dfQu dpV$¡ 6.5
\u 7.5 `uA¡Q hpmu
S>du_ `k„v$ L$fhu Å¡CA¡.
D_pmpdp„ KX$u M¡X$ L$fu
fp¡V$ph¡V$f Qgphu Y¡ap„
hNf_u b_phu f¡CTb¡X$
b_phhp (`pmp)
b_phhp dpV$¡ kpfp
r_spfhpmu amv$³` S>du_
`k„v$ L$fhu, A¡L$_¡ A¡L$
M¡sfdp„ dfQu_p¡ `pL$ g¡hp¡
_rl, `pL$ a¡fbv$gu L$fhu.
ÓuÅ hj£ afu s¡ S>du_
dfQu dpV$¡ hp`fhu.
Ap^yr_L$ dfQu_u M¡su
f¡CT b¡X$ D`f L$fhu
afÆeps R>¡, b¡X$dp„ A¡Tp¡õ`ufugCd, A¡T¡V$p¡b¡¼V$f, õeyX$p¡dp¡_pk b¡¼V$¡rfep A_¡ S>du_S>Þe
ayN_p r_e„ÓZ dpV$¡
V$²pBL$p¡X$fdp rhrfX$udp¡_uV$f bpep¡ ayN_piL$ bpep¡ aV$}$gpBTf hp`fhy„
afÆeps R>¡ S>¡ g]bp¡mu_p
dfQu_p rhrh^ âL$pf L$¡V$gp?
dfQu dfudkpgp_p¡ `pL$ R>¡. dfQu A¡V$g¡ Qugu, dfQu A¡V$g¡ `u`f, dfQu_y„ h¥opr_L$ _pd
Capsicum Annum R>¡. dfQp rhrh^ âL$pf_p
A_¡ rhrh^ ApL$pf, L$gf, õhpv$_p lp¡e R>¡. Mpk
L$fu_¡ gugp \u i{ L$fu gpg A_¡ Ap¡f¡ÞS> A_¡ L$pmp
L$gf_p lp¡e R>¡ A_¡ rhrh^ ApL$pf A_¡ âL$pf_p
dfQp lp¡e R>¡. AdyL$ A¡L$Tp¡V$uL$ Åsp¡_p¡ L$gf
Å„byrX$ep¡, ka¡v$, g¡d_ N°u_ `Z lp¡e R>¡. Apd
S>yAp¡ sp¡ dfQu_y„ hs_ d¡¼iuL$p¡ R>¡, dfQu_¡ `u`f
`Z L$l¡hpdp„ Aph¡ R>¡. `u`f (Pepper) iåv$
õ`¡_ui cpjpdp„\u Apìep¡ R>¡. hpõL$p¡X$uNpdp
dfQp_¡ cpfsdp„ gpìep¡ lsp¡ s¡hy„ `Z L$l¡hpe R>¡. Apd dfQp_p¡ Crslpk OZp¡ S>y_p¡ R>¡.
cpfsdp„ dp¡V$p cpN_p b^p fpÄep¡dp„ dfQu_u M¡su \pe R>¡. s¡dp„ dy¿e Ap„^° âv$¡i_y„ N„V$yf, hpf„Ng, r_Tpdpbpv$, L$Zp®V$L$_y„ ^pfhpX$, dlpfpô², srdg_pX$y, Ap¡rfõkp dy¿e R>¡. kyL$p dfQp `¡v$p L$fhpdp„ Ap„^°âv$¡i `l¡gp _„bf¡ Aph¡ R>¡. Ðepfbpv$ srdg_pX$y, dlpfpô², L$Zp®V$L$ Aph¡ R>¡. NyS>fps lh¡ kyL$p dfQp_p DÐ`pv$_dp„ ApNm h^u füy„ R>¡ s¡dp„ Np¡„X$g rhõspf AN°¡kf R>¡.
Mp¸m A_¡ Npmsuep Mpsfdp„ c¡mhu_¡ âep¡N L$fhp¡.
`p¡jL$ sÐhp¡ A_¡ `pmp_¡ kd©Ù L$fsp D`ep¡Nu
A¡_ `u L$¡ A_¡ T]L$ kp¡ëeybg b¡¼V$¡rfep, iyÿd sÐhp¡, TpeV$p¡r_¼k, ErS>®s bpep¡ aV$}$gpBTf, A¡rd_p¡ A¡rkX$ A_¡ ayghuL$ kp\¡ `pep_p Mpsfp¡ cfhp_p R>¡ s¡ epv$ fpMp¡,
dfQu_u M¡sudp„ `pmp L$¡ b¡X$dp„ iy„ iy„ Ap`hy„?
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 12 કૃષિ ષિજ્ઞાન
હવે નવા પેક�ગ સાથે
NS - 2549
NS - 2560
દમદાર છોડ, લીલા અને લાલ વેચવા માટ� ઉ�મ �ત. રોગ �િતકારક શ��ત સાર� 13 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 13 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
NS - 2401
૭૦૯૬૨ ૮૬૪૪૭ 2023 વ્શેરતવા NS-2560 NS- 2549 NS- 2401 પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ પવા્રર મવાટ લીલવા/લવાલ પવા્રર સૂકવા મરરવાનો કલર ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ મરરવાની તીખવાશ ્ધુ તીખું ્ધુ તીખું મધયમ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી વશયવાળું/ રોમવાસું ઉનવાળુ/રોમવાસું રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ ઘવાટો લીલો રગ ઘવાટો લીલો રગ પોપટીયો લીલો રગ ફળની સપવાટી લીસું લીસું લીસું રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, TMV, LCV, CMV, TMV, LCV CMV, CMVM, TMV 14 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 14 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ ગોબરભવાઇ ્રભવાઇ ગજરવા ગવામ : ભવાર્વા તવા.: કોટરવા સવાંગવાણી વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 90997 87720 ગોબરભવાઇ ્રભવાઇ ગજરવા પોતવાનવા અનુભ્ જણવા્તવા કહે છ ક મેં નવામધવારી કપનીની NS-૨૫૬૦ જાતનું ્વા્ેતર કરી ખુબ ખુશ છ કવારણ ક આ જાત મવાંથી ખુબ સવાર ઉતપવાદન મળ અને બજારભવા્ પણ સવારવા મળવા. મને આ જાતમવાંથી ્ીઘે 45 મણનો ઉતવારો આ્ેલ છ નવામધવારી ૨૫૬૦નું મરર બજારમવા જોતવા જ પસંદગી પવામે છ અને ઝરપથી સવારવા ભવા્ ્રવાઈ છ. હ મનસુખભવાઇ ્ેલજીભવાઇ ્ઘવાસીયવા ગવામ : રવાજપરવા તવા.: કોટરવા સવાંગવાણી વજલ્ો: રવાજકોટ મોં.63524 63706 મેં નવામધવારી કપનીની NS૨૫૬૦ જાતનું ્વા્ેતર કરલ છ. નવામધવારી ૨૫૬૦ મરરીની જાતની રોગપ્રષતકવારક શવ્કત ખુબ જ સવારી છ ગમે તે્વા વ્પરીત ્વાતવા્રણમવા પણ આ જાત ટકી શક છ અને મને આ જાતમવાંથી ્ીઘે 30 મણનો ઉતવારો આ્ેલ છ. હ મવારવા ખેરત ષમત્રોને નવામધવારી ૨૫૬૦ જાત ્વા્ેતર કર્વા ભલવામણ કર છ. હ ઘેલવાભવાઈ ્શરવામભવાઇ રૌહવાણ ગવામ રીરોરવા તવા. રોટીલવા વજલ્ો સુરનદ્રનગર મોં. 81400 86051 મેં નવામધવારી કપનીની NS-2549 જાતનું ્વા્ેતર કરલ છ. મને આ જાતમવાંથી ્ીઘે 35 મણનો ઉતવારો આ્ેલ છ. નવામધવારી NS-૨૫૪૯ ૨૫૪૯ જાત સવાર ઉતપવાદન આપે છ. અને આ જાતનવા મરરવા લવાંબવા અને ઘવાટવા લીલવા રગનવા થવાય છ જથી ્ેપવારીઓની પહેલી પસંદગી પવામે છ. મરરવાની ્ક્ોલીટી સવારી થતી હો્વાથી બજારભવા્ પણ ઉરવા મળે છ. હ હનીફભવાઇ શેરસીયવા ગવામ કણકોટ તવા ્વાંકવાનેર જી.મોરબી મોં. 9727873230 મેં આ ્ર 2401 મરરીનું ્વા્ેતર કરલું હતું અને ખુબ સવાર ્ળતર મળેલ છ. મને NS-૨૪૦૧ મરરીમવા ્વાઇરસ સવામું ખુબ જ સવારી પ્રષતકવારક શવ્કત છ 2401મવા છલ્ સુધી એક સરખી ફ્ટ ્ક્ોવલટી રહે છ આ મરરીમવા ખુબ જ ઉતપવાદન આપ્વાની ક્ષમતવા છ મેં ૧ ્ીઘવામવાંથી ૨.૫ લવાખની લીલી મરરવાનું ્રવાણ કરલ છ હ વકશોરભવાઈ બવા્ુભવાઇ ્ેકરીયવા ગવામ : ગોંરલ તવા.: ગોંરલ વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 99135 78911 વકશોરભવાઈ બવા્ુભવાઇ ્ેકરીયવા કહે છ ક મેં નવામધવારી કપનીની NS-૨૫૬૦ નવામની મરરવાની જાતનું ્વા્ેતર કરલ છ. મને આ જાત ખુબ સવારી લવાગી આ જાતનવા કવારણે મવાર ્ર સફળ થયું. મવાર નવામધવારી મરરી ૨૫૬૦ મવાંથી ્ીઘે 45 મણનો ઉતવારો આ્ેલ છ. આ જાતનવા ભવા્ સવારવા મળ્વાથી નવામધવારી મરરીની ખેતી નફવાકવારક રહી. બજારભવા્ સવારવા રોગપ્રષતકવારક જાત મરરવાની લંબવાઈ સવારી ખુબ સવારી લવાગી ્વાયરસ સવામે સહનશીલ મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ ઉગ્ચહલી, બીરવારી પોસટ, રવામનગરમ જીલ્ો,બેંગલોર, કનવા્ચટક-૫૬૨૧૦૯ ૮૦૨૮૬૦૨૧૬૭ રવાજ મોર્વાવરયવા- ૭૦૯૬૨ ૮૬૪૪૭ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 15 કૃષિ ષિજ્ઞાન
dfQu_¡ V$¡L$p¡ Ap`hp_p apev$p
�� V$¡L$p¡ Ap`hp\u R>p¡X$ S>du__¡ AX$sp bQ¡ R>¡ s¡\] a|N_p
fp¡Np¡ Aphsp bQphu iL$pe R>¡.
�� h^y am Ap`su _hu lpeb°uX$ Åsp¡ h^y a¡gpsu lp¡hp\u
V$¡L$p¡ Ap`hp\u S>epf¡ apg gpN¡ Ðepf¡ X$pmuAp¡ cp„Nsu
bQphu iL$pe R>¡.
�� V$¡L$p¡ Ap`hp\u h^y hfkpv$ hMs¡ `h_\u R>p¡X$_¡ cpNsp¡
L$¡ _du `X$sp¡ bQphu iL$pe R>¡. �� V$¡L$p¡ Ap`hp\u R>p¡X$ ku^p h^¡ R>¡ A_¡ dS>b|s fus¡ h^¡
R>¡ S>¡\u h^y D`S> dm¡ R>¡.
V$¡L$p¡ Ap`hp\u A_¡ hMsp¡ hMs X$pmuAp¡_¡ bp„^hp\u b¡
lpf hÃQ¡ S>Áep fl¡ R>¡ s¡\u v$hp_p R>„V$L$ph A_¡ huZu
hMs¡ X$pmu cpNsu _\u.
V$¡L$p¡ Ap`hp\u R>p¡X$_¡ lhp DÅk kpfp¡ fl¡ R>¡ s¡\u h^y
a|g A_¡ apg dm¡ R>¡ s¡\u D`S> h^¡ R>¡.
V$¡L$p¡ Ap`hp_p MQ® kpd¡ D`S> h^pfp¡ kpfp¡ dmsp¡
lp¡hp\u MQ® kpd¡ hmsf kp{„ dm¡ R>¡.
õV$¡L$]N-V$¡L$p¡ Ap`u dfQu_y DÐ`pv$_ h^pfp¡
dfQu_u M¡sudp„ _hu _hu V$¡[¼_L$
A`_phhp\u dfQu_u Apv$i® M¡su \B
iL$¡ R>¡ s¡ lh¡ âNrsiug M¡X$|sp¡ ÅZ¡
R>¡. _apL$pfL$ dfQu_u M¡su dpV$¡ M¡X$|sp¡ lh¡ dfQu_p R>p¡X$_¡ `h_ A_¡ hfkpv$
hMs¡ R>p¡X$ X$NX$N \C_¡ lg lg \C_¡
S>du_dp„ S>¡ ApCõ¾$ud_p L$p¡_ S>¡hp¡ MpX$p¡ `X$¡ s¡_p\u bQphhp dfQu_p
R>p¡X$_¡ bp„^hp dpV$¡_u `Ùrs Aphu R>¡
s¡_¡ õV$¡L$]N A\hp sp¡ V$¡L$p¡ Ap`hp¡ L$l¡
R>¡. R>p¡X$_¡ V$¡L$p¡ Ap`hp_u Ap `Ùrs_p
gu^¡ 20\u 25 V$L$p DÐ`pv$_ h^¡ R>¡.
��
��
��
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 16 કૃષિ ષિજ્ઞાન
_p¢^: v$f¡L$ M¡X|$s rdÓp¡_¡ rh_„su L$¡ Mfuv$u L$fsu hMs¡ k¡g B_ NyS>fps gM¡g S> `¡L$¡V$_u Mfuv$u L$fhp_p¡ ApN°l fpMhp¡. 17 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 17 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
૯૮૨૪૦ ૨૨૨૭૧ 2023 વ્શેરતવા ગરૂરવા સવાવનયવા ર્વા પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ પવા્રર મવાટ પવા્રર મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ મરરવાની તીખવાશ મધયમ તીખું મધયમ તીખું મધયમ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી વશયવાળું/રોમવાસું રોમવાસું રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ લીલો રગ પોપટીયો લીલો રગ ઘવાટો લીલો રગ ફળની સપવાટી કરરલી કરરલી લીસું રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, LCV, CMV, CMV 18 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 18 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ બવાદી મોહમમદ સલીમભવાઇ અલવાઉહદન ગવામ : કણકોટ તવા.: ્વાંકવાનેર વજલ્ો: મોરબી મોં. 9925953796 એ્કસેન હવાઇ્ેઝ કપનીની ગરરવા જાતનું મેં ્વા્ેતર કરલ હતું. ગરરવા જાત પક્્વા મવાટ અનુકળ છ અને તેનો ઘવાલો લવાલ રગને લીધે મવાકટમવા ઝરપથી પસંદગી પવામે છ અને સવારવા ભવા્ મળે છ. આ જાત ્વાઇરસ સવામે પણ પ્રષતકવારક જાત છ તેથી છોર પર પુષકળ પ્રમવાણમવા ફળ લવાગે છ. હ જનતીભવાઈ ગોકળભવાઈ વ્રરીયવા ગવામ : નવાગરકવા તવા.: ગોંરલ વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9265250534 મેં એ્કસેન હવાઇ્ેઝ કપનીનું સવાવનયવા જાતનું ્વા્ેતર કરલ હતું આ જાતમવાંથી મને સવારી એ્ી આ્ક થઇ છ અને મેં સૂક મરર 190 મણ ઉતવારલ છ તેમજ આ જાતનવા ફળ ઘવાટવા લીલવા રગનવા આકરક હો્વાથી બજારમવા જલદી ્રવાઈ જાય છ. હ આ્તવા ્ર પણ આજ જાતનું ્વા્ેતર કર્વાનો છ. હ ઇમરવાનભવાઈ અમીભવાઈ બવાદી ગવામ : કણકોટ તવા.: ્વાંકવાનેર વજલ્ો: મોરબી મોં. 9099828628 મેં કવાશી જાતનું ્વા્ેતર કરલ હતું આ જાત ખુબ જ સવારી લવાગી. આ જાતમવાંથી 1100 મણ ઉતપવાદન મળેલ છ. લીલવા રગનવા આકરક ફળ થવાતવા હો્વાથી બજારમવા જલદી ખપે છ અને સવારવાભવા્ મળે છ. હ રમેશભવાઈ છગનભવાઇ ગવામ : બવારવારીયવા તવા.: જામકરોરણવા વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9727003721 મેં ગયવા ્ર સવાવનયવા મરરીનું ્વા્ેતર કરલ છ આ જાત ખુબજ સવારી અને સવાર ઉતપવાદન આપે છ તેમજ ્વાઇરસ સવામે પ્રષતકવારક જાત છ તેથી દ્વાનો ખર્ચ પણ બર છ અને ્ધુ આ્ક મળે છ હ અશોકભવાઈ કશ્ભવાઈ ઢોલરીયવા ગવામ : લીલખવા તવા.: ગોંરલ વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9925424571 મેં ર્વા જાતની મરરીનું ્વા્ેતર કયુ તેમવાંથી ખુબ જ સવાર પહરણવામ મળેલ છ. આ જાતનું મરર સવાર થવાય છ અને છલ્ સુધી એકસરખવા ફળ લવાગે છ ્વાઇરસનું પ્રમવાણ સવા્ નહહ્ત હો્વાથી આ જાત મને ્ધુ પસંદ છ. મવારી બધવા ખેરતોને ભલવામણ છ ક મરરી તો ર્વા જ કર્ી જોઈએ. મરરવાની લંબવાઈ સવારી આકરક ફળ સવારવા બજાર ભવા્ ્જન ખુબ સવારો દ્વાનો ખર્ચ ઓછો મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ નં-૪૭, કો-ઓપરટી્ કોલોની, ઉપલીપલવાયન, કોઇમબતુર-૬૪૧૦૧૫ તષમલનવાર ૦૧૨૪ - ૨૬૪૧૭૦૦ અશોક શમવા્ચ - ૯૮૨૪૦ ૨૨૨૭૧ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 19 કૃષિ ષિજ્ઞાન
A¡L$ A¡L$f_u dfQu
dpV$¡ L$¡V$gy„ buS> A\hp L$¡V$gp àgpÞV$
Å¡CA¡?
80 N°pd A¡a 1 buS> A\hp krV$®apCX$
_k®fudp„\u A„v$pS>¡
12000 fp¡`p ârs
A¡L$f dfQu_p hph¡sf
dpV$¡ Å¡CA¡. _k®fu fp¡` dpV$¡ Ap k|Q_p `Z
A_ykfp¡. dfQu_p¡ fp¡`
Npv$u L$épfpdp„ A\hp âp¡-V$²¡dp„ L$p¡L$p¡`uV$ A_¡ hd}$L$ç`p¡õV$ A_¡ kâdpZ dpV$u _pMu kp\¡ A¡Tp¡õ`ufugCd, A¡T¡V$p¡b¡¼V$f, õeyX$p¡dp¡_pk b¡¼V$¡rfep
A_¡ S>du_ S>Þe ayN_p r_e„ÓZ dpV$¡ V$²pBL$p¡X$fdp rhrfX$u bpep¡ ayN_piL$ _pMu_¡ V$²¡ cfhu A_¡ r_erds c¡S> Åmhu fpMhp¡. D_pmp_p rv$hkp¡dp„ V$²¡dp„ L$f¡g fp¡` c¡S>_p Acph¡ kyL$pe Åe
R>¡. fp¡`_¡ BÞk¡¼V$ _¡V$ A_¡ N°u_ _¡V$_y„ âp¡V$¡L$i_ Ap`hy„, a¡ffp¡`Zu `l¡gp 2 rv$hk
BÞk¡¼V$ _¡V$ kp\¡ lpX$®r_„N L$fhy„,
dfQu_p fp¡`
b_phhp_u L$pmÆ rhi¡ S>Zphp¡?
dfQudp gpNsp¡ kyL$pfp_p¡ fp¡N `u\ued, fpeT¡L$V$p¡r_ep L$¡ aéyT¡fued S>yv$p S>yv$p fp¡NL$pfL$_¡ gu^¡ gpNsp¡ lp¡e R>¡ DNsp S> buS>_¡ gpN¡ sp¡ s¡ DNkyL$ L$l¡hpe R>¡ S>¡dp„ R>p¡X$ DÁep `R>u d|mdp„ kyL$pfp¡ gNsp R>p¡X$ kyL$pe R>¡. fp¡` Äep„ L$fp¡ Ðep„ `l¡gp\u fp¡` _pMsp `l¡gp fp¡`Zu S>Áep A¡ àgp[õV$L$ `p\fu_¡ k|e®_p sp`\u S>du_ k¡r_V$pBT L$fhp dpV$¡ kp¡Bg kp¡gfpCT¡i_ L$fp¡ àgp[õV$L$ `p\fu S>du_ s`php¡, Npv$uL$epfp_u S>Áep kpfu `k„v$ L$fp¡
fp¡`dp„ h^y `X$sy„ `pZu _ Ap`p¡, fp¡` D`f `pZu _ R>p„V$p¡, bphuõV$u_ kp\¡ A¡gue¡V$ 30 N°pd ârs `„`dp„ A\hp fuX$p¡rdg Np¡ëX$ 25 N°pd `„`dp„ _pMu _p¡Tg
L$pYu fp¡`_p \X$¡ \X$¡ X$²¡[ÞQ„N L$fp¡ , Qykuep Æhps\u
bQphhp fp¡` D`f BÞk¡¼V$ _¡V$ _pMp¡ A_¡ ka¡v$dpMu
\u fp¡`_¡ bQphp¡ _l]sf ka¡v$dpMu sdpfp fp¡`dp„
hpBfk_p BÞS>¡L$k_ Ap`u S>k¡ sp¡ a¡ffp¡`Zu `R>u
sdpfp `pL$dp„ L$y¼X$ Aphi¡ , epv$ fpMp¡ L$y¼X$ gphhp dpV$¡ ka¡v$dpMu hplL$ R>¡.
sd¡ `k„v$ L$f¡g buS> _k®fuhpmp_¡ Ap`u_¡ fp¡`
_k®fudp s¥epf L$fphsp lp¡ sp¡ S>¡ _k®fu BÞk¡¼V$ _¡V$_p¡
D`ep¡N L$fu_¡ kpfp¡ A_¡ s„v$yfõs fp¡` b_phsu lp¡C
s¡hu krV$®apCX$ _k®fudp„\u fp¡` s¥epf L$fphp¡ , sdpfp¡ Ap ApN°l sdpfu Aphsp hj®_u dfQu_u M¡sudp„
Æs A`phi¡
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 20 કૃષિ ષિજ્ઞાન
21 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 21 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
૮૫૫૪૮ ૦૫૧૧૧ 2023 વ્શેરતવા પ્રજ્લ્વા ADV 5759 પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ, ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ મરરવાની તીખવાશ મધયમ તીખું મવાધયમ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી રોમવાસું વશયવાળુ/ઉનવાળુ /રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ પોપટીયો લીલો રગ લીલો રગ ફળની સપવાટી કરરલી કરરલી રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, CMVM, TMV, LCV, ToMV LCV, 22 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 22 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ હરસુખભવાઈ ્વાજા ગવામ : ન્દ્રવા તવા.: ્ેરવા્ળ વજલ્ો:ગીર સોમનવાથ મોં. 9327531511 મેં એર્વાનટવા કપનીનું ADV-૫૭૫૯નું ્વા્ેતર કયુ હતું આ જાત મવાંથી મને એક એકરમવાંથી ૧૦૦૦ મણ લીલવા મરરવા નું ઉતપવાદન મળેલ છ. બીજી ્ેરવાઈટી કરતવા ઉતપવાદન સવાર મળે છ, રોગ જી્વાત ઓછવા આ્ છ અને મવાકટમવા ભવા્ પણ સવારવા આ્ છ. હ જશુભવાઈ નવાઘેરવા ગવામ : ભવાલપરવા તવા.: ્ેરવા્ળ વજલ્ો: ગીર સોમનવાથ મોં. 99044 56680 મેં એર્વાનટવા કપનીનું ADV-૫૭૫૯નું ્વા્ેતર કરલ હતું હ બે ્રથી ADV-૫૭૫૯ મરરીનું ્વા્ેતર કર છ ADV-૫૭૫૯મવાંથી ૧૯૦૦૦ વકલો લીલવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ ADV-૫૭૫૯ મરરી મને ખુબ સવારી લવાગી છ. મવારી પહેલી પસંદ ADV-૫૭૫૯ મરરી છ. હ ્જભવાઈ ખૂટર ગવામ : નવાખરવા તવા: ્ેરવા્ળ વજલ્ો: ગીર સોમનવાથ મોં. 97237 13565 મેં એર્વાનટવા કપનીનું ADV-૫૭૫૯નું ્વા્ેતર કયુ હતું ADV-૫૭૫૯ મરરીમવાંથી મને એક એકર ૧૦૦૦ મણ લીલવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ. અને લવાંબવા સમય રવાલે છ મવાટ મવારી પહેલી પસંદ ADV૫૭૫૯ છ. હ બીજા ખેરત ષમત્રો ને પણ આ જાત ્વા્ેતર કર્વા ભલવામણ કર છ. સુખદે્સસહ તખુભવા કવાઠીયવા મુ. ઘોઘવા્દર તવા.ગોંરલ જી. રવાજકોટ મો.૯૬૬૨૫૧૩૩૦૩ હ ઘણવા સમયથી પ્રજ્લ્વા મરરીનું ્વા્ેતર કર છ પ્રજ્લ્વા મરરીનવા છોરની ઊંરવાઈ ૪.૫ ફટ થવાય છ. બીજી ્ેરવાઈટી કરતવા ખુબજ ઊંરવાઈ થવાય છ મને ખવાસ ખૂબી એ લવાગી ક તેમવા સુક્ણી ટવાઈમે સવારો અને રટવાકદવાર થવાય છ. જનવા લીધે મને બજારભવા્ સવારવા મળે છ હ વ્ઠલભવાઈ મોહનભવાઈ ગવામ : નવાની મેંગણી તવા.: કોટરવા સવાંગવાણી વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 81289 09450 મેં એર્વાનટવા કપનીનું પ્રજિલલા મરરવાની જાતનું ્વા્ેતર કરલ હતું. લીલવા મરરવા ્ર્વામવા ભવા્ સવારવા આ્ છ આ જાત પવા્રર મવાટ પણ ઉત્તમ જાત છ પ્રજ્લ્વા મરરી ફવાલ ્ધવાર આપે છ ્વાયરસ ખુબ જ ઓછો આ્ છ મવાટ બધવા ખેરતોને મવારી સલવાહ છ ક તમે પણ આ જાતનું ્વા્ેતર કરો. સવારવા ભવા્ મળે છ ્ધુ ઉતપવાદન લંબવાઈ/કલર સવારો ફવાલ ્ધવાર આપે બજારભવા્ સવારવા મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ યુપીએલ હવાઉસ ૬૧૦, બી/૨, બવાદ્રવા, ્ેસટન્ચ એ્કસપ્રેસ હવાઈ્ે, મુંબઈ રવામ ભગ્વાન - ૭૦૧૬૮ ૯૮૫૯૧ ્સંત પવાટીલ - ૮૫૫૪૮ ૦૫૧૧૧ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 23 કૃષિ ષિજ્ઞાન
dfQu_p `pL$_¡ õV$²¡i\u bQphp¡ sp¡ dfQu h^y D`S> Ap`¡ R>¡.
dfQu_p `pL$ DÐ`pv$_dp„ h^y D`S> g¡hp Mpsf A_¡ `p¡jZ Å¡CA¡
A_¡ `pL$ k„fnZ L$fu R>p¡X$_¡ Æhps fp¡N\u bQphhp Å¡CA¡. s¡V$gy„
Ap`Z_¡ Mbf R>¡ `Z lh¡ L$©rj h¥opr_L$p¡ L$l¡ R>¡ L$¡ R>p¡X$dp„\u dlÑd
DÐ`pv$_ g¡hp dpV$¡ R>p¡X$_¡ õV$²¡i dy¼s fpMhp¡ Å¡CA¡. iy„ R>¡ Ap õV$²¡i,
dfQu_¡ õV$²¡i L$¡hu fus¡ gpN¡ R>¡ ? dfQu_p õV$²¡i_¡ NyS>fpsudp„ iy„ L$l¡hpe ?
dfQudp„ b¡ âL$pf_p õV$²¡i gpN¡ R>¡ A¡L$ S>¥rhL$ ApOps A_¡ buS>y„
AS>¥rhL$ ApOps..
iy„ R>¡ Ap ApOps - õV$²¡i?
R>p¡X$_¡ Apk`pk_u rh`fus `rf[õ\rs_¡ gu^¡ R>p¡X$_¡ ApOps gpN¡ R>¡
s¡_p\u R>p¡X$_p rhL$pk A_¡ D`S> v$¡hp_u ndspdp„ OV$pX$p¡ Aph¡ R>¡. Aphp¡
ApOps hpf„hpf Aph¡ sp¡ R>p¡X$_u D`S> Ap`hp_u Ap_y„h„riL$ ndsp D`f
rh`fus Akf \pe R>¡, R>p¡X$_u v$¡l^prd®L$ r¾$ep _bmu b_sp DÐ`pv$_
OV$¡ R>¡. Ap`Z_¡ A¡d \pe R>¡ L$¡ A¡L$S> buS> buÅ M¡sfdp„ kp{„ L$¡d ?
R>p¡X$_¡ Aphsp Aphp ApOpsp¡ b¡ âL$pf_p lp¡e R>¡
S>¥rhL$ ApOps (Biotic stress)
AS>¥rhL$ ApOps (Abiotic Stress)
S>¥rhL$ ApOps-õV$²¡i
S>¥rhL$ ApOps gpNhp dpV$¡ hpefk, a|N, b¡¼V$¡rfep, _¡d¡V$p¡X$, Æhpsp¡, Aô`Nu Æhpsp¡ A_¡ t_v$pdZ dy¿e R>¡.
AS>¥rhL$ ApOps - õV$²¡i
Äepf¡ R>p¡X$_¡ AS>¥rhL$
v$bpZp¡ Aph¡ v$p.s. v$yóL$pm
A\hp sp¡ `pZu_u hpf„hpf
AR>s, h^y `X$sy„ `pZu
A\hp sp¡ M¡sfdp„ `pZu
cfpe fl¡hy„, h^y `X$su
Nfdu k|e® sp`, h^y `X$su
W$„X$u, npf hpmu S>du_ A\
hp r`es_y„ _bmy„ `pZu, `p¡jZ_u Mpdu, h^y `X$sy„
Mpsf, Mp¡V$u v$hpAp¡_p¡
R>„V$L$ph, M¡su_p kp^_p¡
Üpfp R>p¡X$_¡ _yL$ip_, dS>yfp¡ A_¡ `iy Üpfp R>p¡X$_¡
_yL$ip_ hN¡f¡. sd_¡ ÅZu_¡
Apòe® \i¡ L$¡ Aphp AS>¥rhL$
ApOps_¡ gu^¡ OZuhpf 50
V$L$p S>¡V$gy„ DÐ`pv$_ Ap¡R>y„
dm¡ R>¡. Ap`Z¡ rhop_dp„\u
iu¿ep L$¡ dfQu_u M¡su
X$²u`-dëQ]N A_¡ `pmp
D`f S> L$fhu Å¡CA¡.
ApS>_y„ rhop_ Ap`Z_¡
dfQu_u Ap^yr_L$ M¡su_u
V$¡L$_uL$ iuMh¡ R>¡ A¡V$g¡ S>
h¥opr_L$p¡ L$l¡ R>¡ L$¡ dëQ]NX$²u`- f¡CT b¡X$ (`pmp)
A_¡ S>du__u `pep_u
dphS>s Üpfp dfQu_y„
DÐ`pv$_ Qu_ S>¡V$gy„ L$fhpdp„
dv$v$ dm¡ R>¡.
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 24 કૃષિ ષિજ્ઞાન
25 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 25 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
૯૪૨૨૧ ૭૫૭૫૯ 2023 વ્શેરતવા KSP ૧૩૯૫ સુરભી KSP ૧૩૫૫ આરવાધનવા BSS-919 ગોંરલ ્નરર પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ પવા્રર/ગ્ીન મવાટ પવા્રર/ગ્ીન મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ મરરવાની તીખવાશ ્ધુ તીખું ્ધુ તીખુ મધયમ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી વશયવાળું/ રોમવાસું વશયવાળુ /રોમવાસું રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ લીલો રગ લીલો રગ પોપટીયો લીલો રગ ફળની સપવાટી કરરલી કરરલી લીસું રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, LCV, CMV, LCV CMV 26 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 26 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ કવાષતભવાઈ દવામજીભવાઈ ઘોણીયવા ગવામ : જશવાપર તવા. : જામ કરોરણવા વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 99787 80642 મેં કળશ કપનીનું BSS- 919 ગોંરલ ્નરરનું ્વા્ેતર કયુ હતું આ જાતમવા મરર ્હેલું બંધવાય જાય છ અને કલરમવા ખુબ સવાર હો્વાથી મરરવા પવા્રરમવા ્ેપવારીની પસંદગી સવારી રહે છ. આ જાતનવા મરરવા લીલવા અને સુકવા બંને રીતે બજારમવા ઊંરવા ભવા્ ્રવાય છ. આ જાતમવાંથી મને એકર ૯૫ મણ સુકવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ હ રસસકભવાઈ બવા્નજીભવાઈ ફળદુ ગવામ : નપવાણીયવા ખીજરીયવા તવા.: કવાલવા્ર વજલ્ો: જામનગર મોં. 9724612981 મેં કળશ કપનીનું KSP-1474 પવારલનું ્વા્ેતર કયુ હતું આજ આ જાતમવા સૌથી ્હેલું મરર લવાગી જાય છ અને ્ધવાર ઉતપવાદન સવાથે છલ્ સુધી મરરવાની સવાઈઝ પણ સવારી રહે છ. આ જાત સુકવા મરરવામવા સવારો કલર હો્વાથી બજારભવા્ સવારો મળે છ. આ ્ર મવાર એકરમવા ૧૧૦૧૨૦ મણ સુકવા મરરવાનું ઉતપવાદન આ્ેલ છ. ઓછ પવાણી ધરવા્તવા ખેરતોને આ જાતનું ્વા્ેતર કર્ જોઈએ. હ ભરતભવાઈ શંભુભવાઈ લીલવા ગવામ : રરખરી તવા.: ગોંરલ વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 9979473405 મેં કળશ કપનીનું KSP-1355 આરવાધનવાનું ્વા્ેતર કયુ હતું આ મરરવાની જાતમવા ્વાયરસ આ્તો નથી તેમજ લવાંબવા સમય સુધી ઉતપવાદન આપે છ. આ જાતનવા મરરવાની લંબવાઈ અને કલર સવારો હો્વાથી સવારવા બજારભવા્ મળે છ. આ જાતમવાંથી મને એકર ૧૨૫ મણ સુકવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ. હ હરસુખભવાઈ પરશોતમભવાઈ ભવાલવારવા ગવામ : મેઘવા્ર તવા.: જામકરોરણવા વજલ્ો: રવાજકોટ મોં. 99254 66968 મેં કળશ કપનીનું KSP-1395 સુરભી મરરીની જાતનું ્વા્ેતર કયુ હતું. આ ્ેરવાઈટીનવા મરરવામવા બીજની સંખયવા ્ધવાર હો્વાથી ્જન સવારો મળે છ ્વાયરસ ન આ્તો હો્વાથી લવાંબવા સમય સુધી ઉતપવાદન આપે છ મરર છલ્ સુધી એક જ સવાઈઝનું થવાય છ અને બગર્વાનું પ્રમવાણ રહેતું નથી. આ જાત મવાંથી મને એકર ૧૩૦ મણ સુકવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ હ રવાજશભવાઈ પ્રભુભવાઈ રવાપરવા ગવામ : રોકરી તવા.: રરવા વજલ્ો: સુરનદ્રનગર મોં. 9879252925 મેં કળશ કપનીનું BSS213 સસવધિ મરરવાની જાતનું ્વા્ેતર કરલ હતું. આ જાતનું મરર ્હેલું લવાગતું અને સતત ફવાલ આપે છ. ઉતપવાદન પણ સવાર મળે છ જથી સવારી એ્ી આ્ક થવાય છ આ જાત અથવાણવા મવાટની સપેશીયલ જાત હીર કચરવા મરરવા ્ર્વા મવાટ ઉત્તમ જાત છ. મને આ જાતમવાંથી એકર ૧૬૦૦ મણ હીર કચરવા મરરવાનું ઉતપવાદન મળેલ છ ઊંરવા બજાર ભવા્ ્હેલું મરર લવાગે ્વાયરસ સવામે રોગપ્રષતકવારક અથવાણવા મવાટની જાત ્જન સવારો મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ બેજો શીતલ કોન્ચર, મંથવા રોર, જાલનવા, મહવારવાષ્ - ૪૩૧૨૦૩ ૦૨૪૮૨ - ૨૪૪૦૦૦ સૌરભ પવાંગરકર- ૯૪૨૨૧ ૭૫૭૫૯ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 27 કૃષિ ષિજ્ઞાન
A`_php¡ hlu Å¡ l¡ klu.
Qpgp¡ ApS>¡ ÅZuA¡ L$s®ìe kuX$¹k_p M¡X$|s_p
M¡sf_u kp¡_¡fu kafdp„ ÅdL$„X$p¡fZp spgyL$p_p
kpS>X$uepfu Npd_p d_kyMcpC cuMpcpC
ÓpX$p L$¡ S>¡Ap¡ hjp£\u dfQp_u M¡sudp„ `p¡sp_u
î¡›sp kprbs L$fu Q|L$ép R>¡.
Ap hj£ d_kyMcpC ÓpX$p A¡ L$s®ìe kuX$¹k_y d¡ÆL$ dfQy„ ÓZ
huOpdp„ Apìey„ lsy„ s¡_p ApNgp hj£ a¼s kps Qpkdp„ S>
hph¡sf lsy„ s¡d_y„ M|b S> kp{„ `rfZpd dmsp„ Ap hj£ ÓZ
rh^pdp d¡ÆL$ dfQu_y„ hph¡sf L$ey¯ lsy„
d_kyMcpC `pk¡ L$yg 16 huOp S>du_ R>¡ s¡dp„ s¡ dNamu
s¡dS> v$¡ku dfQp„ s¡dS> d¡ÆL$ dfQy hphu M|b kpfu L$dpZu
L$fu d¡ÆL$ dfQpdp„ ÓZ rh^p dp„\u L$yg 187 dZ gugy„ dfQy„ `l¡gu rhZudp h¡QpZ L$ey®.
Ðepfbpv$ kyL$p dfQpdp„ L$yg R> rhZudp 185 dZ 3 rh^p
dp„\u kyL$y dfQy `L$hsp kf¡fpi A¡L$ huOpdp„ 61dZ Dsey¯
Aphsp hj£ `Z d_kyMcpC b^y d¡ÆL$ dfQy„ S> hphp_p R>¡.
d¡ÆL$ dfQp rhi¡ d_kyMcpC S>Zph¡ R>¡ L$¡ Å¡ b^y„ dfQy„
d¡ÆL$ S> hpìey„ lp¡s sp¡ kp{„ lsy„ d¡ÆL$_p¡ R>p¡X$
KQp¡ My‰p âL$pf_p¡ fp¡Ndy¼s R>p¡X$, R>p¡X$
R>¡‰¡ ky^u \pL$sp¡ _\u. A¡L$^p{ dfQy„
Aphsy„ S> fl¡ R>¡ A¡L$ kfMy„ gp„by am
dfQp_u A„v$f buS>_y„ âdpZ h^y
S>¡\u hS>_ `|f¡ R>¡ ly„ sp¡ A¡d L$ly„
R>y„ L$¡ sd¡ S>¡ `Z dfQy„ hphp¡
s¡_u bpS>ydp„ d¡ÆL$ hphip¡ sp¡
buÆ dfQu sd¡ c|gu S>ip¡
s¡_u d_¡ Mpsfu R>¡.
Ap d¡ÆL$ dfQp\u ly `¥kp sp¡
L$dpZp¡ `Z d¡ÆL$ dfQu\u dp{
dpfp Npddp dp_ `Z hÝey sd¡
`Z hphÅ¡ Aphsp hj£ L$s®ìe kuX$¹k_y
d¡ÆL$ dfQy cygsp _rl.
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 28 કૃષિ ષિજ્ઞાન
29 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 29 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
વ્શેરતવા કત્ચવય ૧૦૧ પદમવા કત્ચવય-મેવજક પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ લીલવા/લવાલ પવા્રર પવા્રર મવાટ પવા્રર મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ ઘવાટો લવાલ રગ મરરવાની તીખવાશ મધયમ તીખું તીખુ મધયમ તીખુ ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે સતત ફળ આપે ્વા્ણી રોમવાસું વશયવાળુ/રોમવાસું રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ લીલો રગ ઘવાટો લીલો રગ પોપટીયો લીલો રગ ફળની સપવાટી લીસી લીસી કરરલી રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, CMVM, TMV CMV, CMVM,TMV CMV, CMVM, TMV ૯૭૨૩૮૩૭૬૬૫ 2023 30 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 30 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
હ મોહનભવાઈ રણછોરભવાઈ ખૂટ ગવામ ખોખરદર તવાલુકો જીલ્ો રવાજકોટ મે કત્ચવય સીડસનુ કત્ચવય ૧૦૧ મરર 30 વ્ધવામવા ્વાવયું હતુ. સુક આજ સુધીમવા વ્ધે 30 મણ પવા્કયુ. સુકવા મરરવામવા ભવા્ પણ સવારો મળો સરરવાશ ૪૫૦૦થી ૮૫૦૦ સુધીનવા ઉંરવા ભવા્ મળવા આ કત્ચવય ૧૦૧ની ખવાસસયત એ ક સુકવા મરરવામવા રવાધીનુ પ્રમવાણ ઓછ રહે છ ્જન ખુબ સવારો મળે છ. હ દે્નદ્રભવાઈ વ્રજીભવાઈ ભવાલવાળવા ગવામ: મોવ્યવા તવાલુકો ગોંરલ જીલ્ો રવાજકોટ મે આ ્ર કત્ચવય સીડસનું મેજીક મરર ૩ વ્ધવામવા ્વા્ેતર કયુ્ચ હતુ આ મરરવામવા મેં લીલું બે ્ીણીમવા 100 મણ ્રી લીધું. તયવાર પછી સુક્કવામવા 5 વ્ણીમવા કલ 171 મણ મરર ્ેચયું. લીલવામવા ્ીઘે 33 અને સૂકવામવા ્ીઘે 57 મણ મરર પકવયુ. કત્ચવય સીડસ મેજીકનવા બીજનો ભવા્ વયવાજબી હતો. આ મેજીક મરરીની ખવાસ ્વાત તો એ ક છોર છલ્ સુધી થવાકતો નથી એકધવાર છલ્ સુધી લવાંબુ મરર આપે છ ્વાયરસ ગોતો ને તો જર પણ નહીં મવાર નવામ મનોજ ભવાઈ વ્ઠ્ઠલભવાઈ ્ેકરીયવા ગવામ રવાજપરવા તવાલુકો જામકરોરણવા જીલ્ો રવાજકોટથી મે આ ્ર કત્ચવયની સીડસની પદમવા મરરીનુ 1 વ્ધવામવા ્વા્ેતર કયુ્ચ હતુ જો મવારી પવાસે પવાણીની સગ્રતવા હોત તો આ મરરીમવા હ ્ધુ ઉતપવાદન લઇ શ્કયો હોત.પદમવા મરરી વ્શે કહ તો છોર મવા એકધવારને ્ધુ મરર લે્વાની ક્ષમતવા છ લંબવાઇ પણ અનય જાતો કરતવા ્ધુ કલરમવા ધવાટ્ો મરન લવાલ ્ેપવારીની નજરમવા બેસે એ્ો લીસો રપટો પટ્વાનુ દેખવા્ર ફળ ્વાયરસ પણ નહહ મવારી પહેલી પસંદ પદમવા છ હ સુરશભવાઈ ભીખવાભવાઈ ્રોદરીયવા ગવામ દળ્ી તવાલુકો જામકરોરણવા જીલ્ો રવાજકોટથી હ છલ્વા બે ્રથી કત્ચવય સીડસ ની મરરીનું જ ્વા્ેતર કરતો રહ્ો છ મને આ ્ર કત્ચવય સીડસની મરરી મેજીક એ ખૂબ જ સવારો નફો કમવા્ી આ્પયો છ ્ીઘે ૭૧ મણ ઉતવાયુ અને સુક મરરવાનો મવાકટ રટ પણ સવારવા મળવા રવાધી બબલકલ ન પરી એકધવાર લંબવાઈ ્વાળું મરર છલ્ સુધી રહ્ું મેજીક મરર એકદમ કરરલી ્વાળું અને એકદમ ઘવાટવા મરન કલરમવા હો્વાથી ્ેપવારીની તે પહેલી પસંદગી બની. હ મનસુખભવાઈ ભીખવાભવાઇ ત્રવારવા ગવામ સવાજરીયવા્ળી તવાલુકો જામકરોરણવા જીલ્ો રવાજકોટ મે આ ્ર કત્ચવય સીડસનુ મેજીકનુ ત્રણ વ્ધવામવા મેજીક મરરીનું ્વા્ેતર કયુ હતું. મેજીક મરરવા મવાંથી કલ 187 મણ લીલું મરર પહેલી વ્ણીમવા ્રવાણ કયુ્ચ. તયવારબવાદ સુકવા મરરવામવા કલ છ વ્ણીમવા 185 મણ 3 વ્ધવામવાંથી સુક મરર પક્તવા સરરવાશ એક ્ીઘવામવા 61મણ ઉતયુ આ્તવા ્ર પણ હ બધુ મેજીક મરર જ ્વા્્વાનો છ મેજીક નો છોર ઊંરો ખુલ્વા પ્રકવારનો રોગમુ્કત છોર, છોર છલ્ સુધી થવાકતો નથી. ઉંરવા ભવા્ મળવા એકધવાર લવાંબુ મરર ધવાટ્ો મરન લવાલ સી/૯૦૪,સસગ્ેરર-૨, સવાબર હોટલ પવાછળ, સરખેજ -સવાણંદ રોર, સરખેજ અમદવા્વાદ-૩૮૨૨૧૦ ૭૦૪૬૭૭૭૨૨૨ ઋષર ઢોલરીયવા - ૯૭૨૩૮૩૭૬૬૫ રોગમુ્કત છોર મવાકટ રટ સવારવા મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 31 કૃષિ ષિજ્ઞાન
વિશ્ાસ સીડ્સ પ્રા. લી. ષિશ્ઞાસ પટ્ટો, યટોગી, જોગી મરચી િી જાત માટે સંપક્ત કરો. ૯૯૨૫૩ ૮૧૬૪૦ એક્િ હાઈિેજ પ્રા. લી. ગરૂડઞા, સઞાષનયઞા અને રે િઞા મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮૨૪૦ ૨૨૨૭૧ કળશ સીડ્સ પ્રા. લી. સુરભી ,આરઞાધનઞા અને ગોંડલ િનડર મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૪૨૨૧ ૭૫૭૫૯ સાગા સીડ્સ પ્રા. લી. મઞાર્શલ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૯૨૫૦ ૩૨૦૧૨ સીનટીલા સીડ્સ પ્રા. લી. સેફઞાયર -૯૩૬ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮ ૨૫ ૨૨ ૯૭ ૬૬ વિએિઆર સીડ્સ લી. VNR ૨૮૫ અને VNR-૩૮ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૭૧૨૮ ૧૨૩૬૨ ઇનડોઅમેરરકિ સીડ્સ ઈ. પ્રા. લી. િિી જાત ઇનડઞામ ૫૫૫૮ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮ ૨૫ ૨૨ ૯૭ ૬૬ સીજેનટા પ્રા. લી. HPH-૨૨ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૪૨૬૮ ૨૫૨૮૮ લક્મી ઈિપુટ સટોનઞા મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૮૦૦૦૭ ૪૮૯૮૨ વિધિ સીડ્સ પ્રા. લી. ષનધી ૫૦૫ અને ષનધી ૬૦૫ મરચી િી જાત માટે સંપક્ત કરો. ૯૪૨૬૯ ૪૨૨૫૪ િામિારી સીડ્સ પ્રા. લી. NS- ૨૫૬૦, NS-૨૫૪૯, NS-૨૪૦૧ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૭૦૯૬૨ ૮૬૪૪૭ અડિનટા સીડ્સ પ્રા. લી. પ્રજવ્લલઞા અને ADV-૫૭૫૯ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૮૫૫૪૮ ૦૫૧૧૧ કત્તવય એગ્ીટેક પ્રા. લી. કરવય ૧૦૧, પદમાં, મેજજક મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૭૨૩૮ ૩૭૬૬૫ આઇકોવિક સીડ્સ ઈ. એલ.એલ.પી. િિી જાત અમેઝ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮૨૫૨૨૯૮૬૬ િુંનહે મસ ઈ. પ્રા. લી. ઓજસ અને યુએસ ૭૦૨ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮૨૫૨૨૯૮૬૬ સીડિક્ત ઈ. પ્રા. લી. SW૪૩૧ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮૭૯૦ ૫૪૩૭૮ અંકુર સીડ્સ અંકુર ૩૬૬ અને અંકુર -૩૮૧ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૭૦૯૬૦ ૩૨૧૦૪ સેમીિીઝ SVHA ૧૦૪૯ મરચીિા બબયારણ મેળિિા માટે સંપક્ત કરો. ૯૮૨૫૩ ૨૪૭૧૭ મરચીનઞા પ્રખયઞાર જિયઞારણનું સંપક્શ સૂત્ર કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 32 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 32
33 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 33 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
2023 વ્શેરતવા મવાશ્ચલ પવા્રર મવાટ/ગ્ીન મવાટ પવા્રર મવાટ, ગ્ીન મવાટ સૂકવા મરરવાનો કલર ઘવાટો લવાલ રગ મરરવાની તીખવાશ મધયમ તીખું ફળ લવાગ્વાની રીત સતત ફળ આપે ્વા્ણી રોમવાસું લીલવા ફળનો રગ આછો લીલો રગ ફળની સપવાટી લીસું રોગ પ્રષતરોધકતવા CMV, CMVM, TMV, LCV, ToMV 99250 32012 34 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 34 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
કવાળુભવાઈ ઈસલવામવાઈલ ભવાઈ કૈઈરવા, ગવામ- કવાળ મેઘરવા, તવા. કવાલવા્ર, જી. જામનગર. મો. ૯૯૨૫૫૮૩૩૨૯. સવાગવા મવાશ્ચલ મરરી બીજનું એક વ્ઘવામવા ્વા્ેતર કરલ. તેમને એક વ્ઘવામવાથી રૂ. ૧,૫૦,૦૦૦/-ન વા સુકવા મરરવાનું ્રવાણ કરલ અને હજ તેમની પવાસે છલ્ી ્ીણી નવા '૪' ભવારી મરરવા ્રવાણ કર્વાનવા બવાકી છ. તેમનો અંદવાજ છ ક ્ીઘવામવા ૫૭ મણની ઉપજ આ્શે. મરરવાનો કલર ઘેરો લવાલ અને લીસવા મરરવા હો્વાથી બજાર ભવા્ સવારો મળેલ. તેમનુ કહે ્ છ ક મરર દળદવાર હો્વાથી ્જનદવાર છ. ભવા્ેશભવાઈ મણીભવાઈ ્ઘવાસીયવા, ગવામ જનવાગઢ તવા. અને જી. જનવાગઢ. મો. ૯૯૭૯૪૩૮૧૪૬. સવાગવા મવાશ્ચલ મરરી બીજનું ત્રણ વ્ઘવામવા ્વા્ેતર કરલ. તેમને એક વ્ઘવામવાથી ૫૩ મણ સુકવા મરરવાનું ્રવાણ કરલ અને હજ તેમની પવાસે છલ્ી ્ીણીનવા ૭ મણ મરરવા ્રવાણ કર્વાનવા બવાકી છ. તેમનવા અંદવાજ પ્રમવાણે ્ીઘવામવા ૫૮ થી ૬૦ મણની ઉપજ આ્શે. સવાગવા મવાશ્ચલ મરરીમવા તેમને ફગ અને ્વાયરસનવા રોગનું પ્રમવાણ ઓછ જો્વા મળેલ. તેમનું કહે ્ છ ક સુકવા મરરવાનો કલર ઘેરો લવાલ અને લીલવા મરરવાનો કલર પોપટીયો ગ્ીન લીસો હો્વાથી બજાર ભવા્ સવારો મળેછ. કતનભવાઈ રતીભવાઈ રીબરીયવા, ગવામ દવાદર, તવા. વ્સવા્દર, જી. જનવાગઢ મોબવાઇલ ન. ૯૬૮૭૬૪૧૦૮૮. સવાગવા સીડસનવા મવાશ્ચલ મરરવા બીજનું ્વા્ેતર ૬ ્ીઘવામવા કરલ. કવાળી જમીનમવા મલરીંગ અને ટપક સસરવાઈનો ઉપયોગ કરી મરરીનુ ્વા્ેતર ૧.૫ × 3 ફટ કરલ. કલ ૪ ્ીણીમવા ૩૭૮ મણ સુકવા મરરવા થયેલ બજારભવા્ પણ સુકવા મરરવા સવારો મળેલ. તેમનુ કહે ્ છ ક મલરીંગ અને રીપ પધિષતમવા સવાગવા મવાશ્ચલ મરરીનું ્વા્ેતર કરલ હો્વાથી અને આ જાતમવા ્વાયરસ કકળ્વાટ ઓછો આ્ છ અને ફળ ઉપર રવાઘ-દવાજ પરતી નથી. રમેશજી કશવાઈજી ઠવાકોર ગવામ રતનપુર, તવા./ જી. ગવાંધીનગર મોબવાઇલ ન. ૯૭૨૪૫૩૦૯૭૫. સવાગવા સીડસ કપનીનવા મવાશ્ચલ મરરવા બીજનું ્વા્ેતર ૨.૫ ્ીઘવામવા કરલ. ગોરવાળુ જમીન હો્વા છતવા કલ ૧૧૦ મણ લીલવા મરરવાની ઉપજ ્રવાણ કરલ અને ૯૬ મણ સુકવા મરરવા થયેલ બજારભવા્ પણ સુકવા મરરવા સવારો મળેલ. તેઓ કહે છ ક 'સવાગવા મવાશ્ચલ મરરીમવા ્વાયરસ કકળ્વાટ ઓછો આ્તો હો્વાથી અને ફળ ઉપર રવાઘ-દવાજ પરતી નથી. તેથી ખર્ચમવા બરત થવાય છ. તેમનો મવાશ્ચલ મરરી ્વા્્વાનો બે ્રનો અનુભ્ છ રવામજીભવાઈ નવાથવાભવાઈ ગોંરલીયવા, ગવામ-દર્ી, તવા. જામકરોરણવા, જી. રવાજકોટ. મો. ૯૯૭૪૫૯૬૮૯૫. સવાગવા સીડસનવા મવાશ્ચલ મરરવા બીજનું ્વા્ેતર કરલ. પવાર વ્ઘવામવા નબળી જમીન હો્વા છતવા કલ ૧૯૯ મણની ઉપજ આ્ેલ. તે કહે છ ક 'મવાશ્ચલ મરરીમવા ્વાયરસ રોગ નહહ્ત પ્રમવાણમવા આ્તો હો્વાથી તેમજ ફળ ઉપર રવાઘ-દવાજ પરતી નથી તેથી મવા્જત ખર્ચમવા બરત થવાય છ. મવાશ્ચલ મરરીનો પ્રથમ અનુભ્મવા સવારવામવા સવારી ઉપજ અને ્ળતર મળેલ છ. આ્તવા ્ર ૨૦ વ્ઘવાનુ આયોજન છ લવાલ-લીસવા મરરવા ઘેરો લવાલ કલર ્વાયરસ ઓછો રોગ નહહ્ત બજારભવા્ સવારો મરરી બીજ પસંદગી વ્શેરવાંક -૨૦૨૩ ્પલોટ -૫૨ , મહવાલક્મી ઇનરસટીયલ એસટટ, સવાણંદ- વ્રમગવામ હવાઈ્ે, ષત્રકોણીય હનુમવાન સવામે, હોટલ જીંજર પવાછળ, મુ. ઇયવા્વા ્વાસણવા, સવાણંદ મો. 99250 32012 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 35 કૃષિ ષિજ્ઞાન
Aphsp hj£ b^p Ad¡T dfQu hphi¡.
_dõL$pf M¡X$|s rdÓp¡,
_hu dfQp_u î¡› Ås lpBb°uX$ Ad¡T dfQu
�� Ad¡T dfQu
✅ d_ujcpC gugp dy. gugukpS>X$uepmu Æ. fpS>L$p¡V$
SZph¡ R>¡ Ad¡T dfQu_u kamhpsp®
�� Ad¡T dfQp gugu h¡Qhu lp¡e sp¡ hl¡gu huZu Qpgy \pe
R>¡, A_¡ gpgdp„ L$gf kpfp¡ R>¡, Ad¡Tdp„ fp¡N Ap¡R>p¡ Aph¡ R>¡,
�� Ad¡T_y„ 1 huOp_y„ hph¡sf L$f¡g lsy„ dpf¡ kyL$y„ 22 dZ
Dsfu Ney„ R>¡ A_¡ V$p¡V$g 40 \u 45 dZ_p¡ Dspfp¡ Aphi¡ A¡hu
^pfZp R>¡. Ad¡T dfQu_¡ gu^¡ dpfy„ hj® ky^fu Ne„y.
�� Ad¡T dfQu_y„ r_v$i®_ Å¡hp Aph¡gp M¡X$|sp¡ A_¡ h¡`pfuAp¡
Ad¡T dfQu `k„v$Nu L$fu, dfQu rhi¡ kpfu QQp®Ap¡ \C L$„`_u
��
ârsr_r^ îu
Ap`u lsu. h^y dprlsu dpV$¡ ap¡_ L$fp¡ k„S>e `V$¡g 9825 229866 A_¡ 9825 229966 Ad¡T A¡V$g¡ Aphsp hj£ Ad¡T Ad¡T \hp_y„ ! dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 36 કૃષિ ષિજ્ઞાન
i¥g¡jcpC A¡ `Z lpS>fu
37 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 37 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
Ap hj®_u kam Ås k¡apef 936
k¡apef - 936
✅ _ug¡icpC Np¡`pgcpC AS>yrX$ep
Npd : h¥ch_Nf, spgyL$p¡ : ÅdL$„X$p¡fZp, dp¡bpCg 97128 11625
�� r_g¡icpC L$l¡ R>¡ L$¡ dfQu_u M¡su L$fhu lp¡e sp¡
Y$p¡gfuep kpl¡b_u _hu Ås k¡apef 936 L$fpe L$pfZ L$¡ s¡_p¡ R>p¡X$
OV$pv$pf A_¡ dS>bys \pe R>¡.
�� dfQp ApL$j®L$ A_¡ ApR>p gugp f„N_p 13-15 k¡du gp„bp am AY$mL$ gpN¡ R>¡.
�� k¡apef 936 dfQu spÅ gugp s¡dS> kyL$p gpg b„_¡ fus¡
h¡Qhp dpV$¡ ep¡Áe Ås
�� vy$f `qfhl_ dpV$¡ DÑd R>¡ L$pfZ L$¡ gp„bp¡ kde gugp kpfp
fl¡ R>¡ A_¡ kyL$p dfQp_p¡ L$gf sp¡ gpg QË$pL$ R>¡.
�� Qp¡dpkpdp„ h^y hfkpv$dp„ `Z Ap Ås gugp dfQp_y„
DÐ`pv$_ Qpgy fp¿ey„ lsy„ s¡_p¡ gpc r_g¡icpCA¡ gu^p¡.
�� b¡L$V$¡fueg huëV$ s\p guaL$g® hpefk S>¡hp¡ fp¡Np¡ kpd¡ k¡apef 936 Ås ârsL$pfL$ i[¼s ^fph¡ R>¡ s¡ Ap`Zp M¡X|$sp¡ dpV$¡ gpc_u hps R>¡.
�� k¡apef 936dp„ Myb S> DÐ`pv$_ Ap`hp_u ndsp R>¡.
�� Vy„$L$dp„ k¡apef Mf¡Mf apef dfQu R>¡ hph¡ s¡_¡ gpc Ap`¡ s¡hu k¡apef 936 rhi¡ d_¡ `|R>u iL$p¡ R>p¡. h^y dprlsu dpV$¡ ap¡_ L$fp¡. 98 25 22 97 66
dfQu d„Ó કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 38 કૃષિ ષિજ્ઞાન
k¡apef 936
lpCb°uX$ dfQp buepfZ
· OV$pv$pf R>p¡X$
· ApL$j®L$ A_¡ ApR>p gugp f„N_p dfQp
· 13-15 k¡du g„bpC
· spÅ gugp A_¡ kyL$p gpg b„Þ_¡ fus¡ h¡QpZ dpV$¡ ep¡Áe
· v|$f `qfhl_ dpV$¡ k¡apef -936 DÑd Ås
· Qp¡dpkpdp„ h^y hfkpv$dp„ `Z gugp dfQp_y„ h^y DÐ`pv$_
· b¡L$V$¡fueg rhëV$ s\p LEX/CARL hpefk kpd¡ ârsL$pfL$
Aphu NC R>¡ _hu
h^y dprlsu s¡dS> byqL„$N dpV$¡ ap¡_ L$fp¡. 98 25 22 98 66 | 98 25 22 99 66 aL$s
L$ey¯ lp¡e s¡hp âNrsiug M¡X|$sp¡ dpV$¡ 39 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 39 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
S> dfQu_u Ås
byqL„$N
L$©rj rhop__p âNrsiug M¡X$|s rdÓp¡ dpV$¡
A¡N°ug¡ÞX$ bpep¡V$¡L$ rgrdV$¡X$ L$„`_u l„d¡ip S>¥rhL$ v$hp
A_¡ Mpsf Üpfp `pL$k„fnZ A_¡ S>¥rhL$ `pL$`p¡jZ
Ap`u_¡ M¡su_¡ h^y kd©Ù A_¡ kgpds b_phhp_p
âeÐ_p¡ L$f¡ R>¡. dfQu_p `pL$ dpV$¡ `Z S>¥rhL$ v$hp
A_¡ S>¥rhL$ Mpsf M|b S> ANÐe_p R>¡.dfQu_p fp¡`
b_phsu hMs¡ S> _k®fudp„ dpeL$p¡Tp¡__p¡ D`ep¡N
L$fhp\u R>p¡X$_p d|mdp„ dpeL$p¡fpeTp_y„ Å¡X$pZ \C
Åe R>¡ S>¡ a¡f fp¡`Zu `R>u M|b S> D`ep¡Nu \pe
R>¡.a¡f fp¡`Zu hMs¡ `pep_p Mpsf kp\¡ 1 A¡L$fdp„
3 rL$gp¡ bpep¡raëX$ L$p¡çbp¡ Mpsf Ap`hp_u cgpdZ
R>¡.bpep¡raëX$ L$p¡çbp¡ `pL$_u `yfu Jdf v$frdep_
_pBV$²p¡S>_, ap¡õafk A_¡ `p¡V$pi R>p¡X$_u S>ê$rfeps
dyS>b `|{„ `pX$sy„ fl¡ R>¡ A_¡ s¡dp„ fl¡gp NPK _p b¡¼V$¡rfep kss rhL$ksp fl¡ R>¡ S>¡ S>du__u
amv$³`sp Åmhu fpM¡ R>¡.Ap D`fp„s kyL$pfp,L$p¡lhpfp
A_¡ L$©rd_p r_e„ÓZ dpV$¡ a¡f fp¡`Zu `R>u sfs 1
rhOpdp„ 250 N°pd dp¡_uV$f,500 N°pd kyX$p¡Tp¡_
A_¡ 250 N°pd ep¡L$®f S>du_dp„ Ap`hp\u D`fp¡¼s fp¡N\u `pL$_¡ fnZ Ap`u iL$pe R>¡.
S>du_ S>Þe fp¡N D`fp„s dfQu_p `pL$dp„ D`f\u
Aphsp fp¡N A_¡ Æhps dpV$¡ `Z S>¥rhL$ v$hp A_¡
Mpsf_u M|b S> ANÐesp fl¡gu R>¡ S>¡d L$¡ dfQu_p
`pL$dp„ v$f ÓuÅ R>„V$L$phdp„ v$hp_p R>„V$L$ph hMs¡
bpep¡raëX$ âhplu 35 rdgu/`ç` A_¡ f_p¡a 5
rdgu_p âdpZ\u hp`fhp cgpdZ R>¡.Ap D`fp„s
a|N A_¡ hpefk L$¡ b¡¼V$¡rfep_p fp¡N\u bQhp dpV$¡
A¡ÞV$uV$u 45 rdgu,gpCagpC_ 45 rdgu A_¡
f_p¡a 5 rdgu/`ç`\u R>„V$L$ph L$fhp\u M|b kpfp
`rfZpd dmu iL$¡ R>¡.dfQu_p aygdp„ Aphsu L$pmu
[\°àk A_¡ `p„v$ D`f Aphsu f¡Áeygf S>|_u [\°àk_p
r_e„ÓZ dpV$¡ bpep¡kp¡ãV$ 20 N°pd,d¡V$pkp¡ãV$ 20
N°pd A_¡ Qu_urfV$_® 20 rdgu/`ç` rd¼k L$fu
OpV$p¡ R>„V$L$ph L$fhp\u M|b kpfp A_¡ kgpds
`rfZpd d¡mhu iL$pe R>¡.Al] M¡X$|s rdÓp¡_¡ ÅZ
L$fsp„ Adp¡ Ap_„v$ A_ychuA¡ R>uA¡ L$¡ hjp£ `l¡gp
Ap`_u `pk¡ S>¡ Qu_u lsy„ A¡ lh¡ arf hMs s¡_p d|m
õhê$`¡ rQr_rfV$_® _p _pd\u bÅfdp„ Aphu Q|L$éy„ R>¡ dpV$¡ dfQu D`fp„s AÞe `pL$dp„ Aphsp guadpe_f, L$\ufu s\p [\°àk_p M|b kpfp r_e„ÓZ dpV$¡ M|b
D`ep¡Nu kprbs \i¡.Qu_u S>¡hp cmsp„ _pd\u
A_¡L$ âp¡X$L$V$ bÅfdp„ R>¡ dpV$¡ Mfuv$su hMs¡ lh¡ dpÓ rQr_rfV$_® _pd A_¡ A¡N°ug¡ÞX$ L$„`_u_p¡ gp¡Np¡ Å¡C_¡ Akg Qu_u Mfuv$hp_p¡ ApN°l fpMhp¡ S>ê$fu R>¡.rQr_rfV$_® lh¡ 20 rdgu,250 rdgu A_¡ 500 rdgu_p `¡tL$Ndp„ D`gå^ R>¡.rQr_rfV$_® 20 rdgu A_¡ bpep¡raëX$ 35 rdgu/`ç`_p rdîZ\u R>„V$L$ph L$fhpdp„ Aph¡ sp¡ L$p¡C`Z `pL$dp„ _hu L$yZ` A_¡ lrfepmu Aphu Åe R>¡.
dfQu D`fp„s h¡gphpmp ipL$cpÆ,c]X$u,Nyhpf, f]NZ L$¡ AÞe `pL$dp„ `Z D`fp¡¼s v$f¡L$ S>¥rhL$ v$hp A_¡ Mpsf_p¡ D`ep¡N L$fu_¡ `pL$_¡ fnZ A_¡
`p¡jZ Ap`u iL$pe R>¡.fkpeZ_p h^sp D`ep¡N
A_¡ ApX$Akf\u bQhp dpV$¡ k„L$rgs L$uV$L$ A_¡
fp¡N ìehõ\p`_ sfa Ap`Z¡ ApNm h^uA¡ sp¡
M|b kp{„ L$pd \C iL$¡ s¡hy„ gpNu füy„ R>¡.Aphp¡
Ap`Z¡ kp¥ S>¥rhL$ M¡su_¡ âp¡Ðkpl_ Ap`uA¡ A_¡
gp¡L$p¡_p Apfp¡Áe A_¡ S>du__u amv$³`sp _¡ Åmhu
fpMhp_p âeÐ_p¡ L$fuA¡. S>¥rhL$ v$hp A_¡ Mpsf_p
h^y dpN®v$i®_ A_¡ dprlsu dpV$¡
L$©rj op_ ગની પટલ -૯૮૭૯૪ ૨૭૭૭૧
Ap _„bf D`f k„`L$® L$fhp¡..9687671558, 9687671555 dfQu A_¡ AÞe ipLcpÆ_p `pLdp„ S¥rhL vhp A_¡ Mpsf_p¡ D`ep¡N. કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 40 કૃષિ ષિજ્ઞાન
kuspÆ_u ip¡^ hMs¡ kpNf `f k¡sy bp„^hp
cX$huf f]R>p¡ A_¡ hp_fp¡ Äepf¡ dp¡V$p dp¡V$p X$y„Nfp
A_¡ dlpL$pe rigpAp¡ gphu gphu v$rfep¡ `|fhp_p
L$pd¡ gpN¡g lsp Ðepf¡ A¡L$ _p_L$X$u rMkL$p¡gu_¡
e¡ k¡syb„^_p L$pddp„ dv$v$Npf \hp_y„ k|Téy„. `p¡s¡
`Z h¡mydp„ Apmp¡V$u, ifuf_u {„hpV$udp„ fS> cfu gphu, kpNfdp„ M„M¡fhp gpNu. s¡ Å¡B fpd cNhp_
A¡hp fpÆ-fpÆ \C Nep L$¡ hlpg\u A¡_p ifuf
`f lp\ a¡fhu_¡ `„`pmu ! âcy_p â¡d-gpNZu_p
âcph¡ fpdÆ_p Ap„Nmp„_u R>p` rMkL$p¡gu_p ifuf
`f "`V$p' ê$`¡ A„L$pC NC ! A¡V$g¡ rMkL$p¡gu A¡ L$p¡B
kpdpÞe ÆhX$y„ _\u, A¡ sp¡ âcy_y„ àep{„-hlpgy„v$ygp{„ Æhsy„ fdL$X$y„ R>¡ cpB !
rMkL$p¡gu_u buÆ sp¡ `R>u hps L${„. `l¡gp
A¡_p ifuf_p rhriô A„N `|„R>X$u_u hps L${„
sp¡...A¡L$^pfu DR>þep L$fsu A¡_u `|„R>X$u L$¡hp L$¡hp
L$pep£ L$fhpdp„ D`ep¡Nu b_¡ R>¡ s¡ _hpB `dpX$¡ s¡hy„
R>¡. rMkL$p¡gu S>_phf sp¡ R>¡ hpX$-hNX$p-S>„Ng-
hpX$uAp¡ S>¡hp âpL$©rsL$ õ\mp¡dp„ hk_pfp¡ Æh!
âL$©rsdp„ L$épf¡ L$¡hp hpsphfZue a¡fapfp¡ Aphu Åe
A¡_y„ \p¡X$y„ _½$u lp¡e ? Aphu rhjd `rf[õ\rs_p¡
kpd_p¡ L$fu V$L$u fl¡hp rMkL$p¡gu_¡ `p¡sp_u `|„R>X$u
L$¡hu dv$v$Npf b_u fl¡ R>¡ s¡ Å¡BA¡.
(1) L$p¡Bhpf L$X$L$X$su W$„X$u, L$p¡Bhpf d|im^pf
hfkpv$ L$¡ L$p¡Bhpf kykhpV$pcep® `h_-hphpTp¡X$p„
S>¡hu rhjd `rf[õ\rs hMs¡ rMkL$p¡gu `p¡sp_u
`|„R>X$u_¡ A¡V$gu TX$`\u A_¡ TV$L$p kp\¡ A¡hu
`V$`V$phhp_u Qpgy L$fu v$¡ L$¡ ifuf_u _kp¡dp„
afsp„ gp¡lu_u Nrs apV$apV$ fus¡ h^u Åe R>¡, A_¡ `rfZpd¡ ifufdp„ Nfdphp¡ DÐ`ß \C Åe A_¡ spL$psdp„ A¡L$ Ås_y„ A¡hy„ Dd¡fZ Aphu Åe L$¡ k„L$V$ kpd¡ S>S>|dhpdp„ rMkL$p¡gu_¡ AO{„ _ `X$¡ !
(2)hmu `p¡s¡ R>¡ sp¡ Æhsp¡ Æh ! Mp¡fpL$_u ip¡^
A\£ A¡L$ TpX$\u buS>¡ TpX$ L$|v$L$p¡ dpfsp„ L$¡ L$épf¡L$
bpS>-O|hX$ L$¡ rbgpX$u S>¡hp riL$pfu Æh `p¡sp_u `pR>m `X$ép lp¡e Ðepf¡ aV$paV$ cpNhp_y„ sp¡ \pe
S> ! Äepf¡ TpX$_u X$pmuAp¡ hÃQ¡ L$|v$hp_y„ b_¡ Ðepf¡
L$ép„L$ A¡_y„ ifuf b¡g¢k Q|L$u S>C, _uQ¡ ^fsu `f _
`V$L$pB `X$¡ s¡ A\£_y„ `|Z® kdsp¡g_y„ L$`{„ L$pe® `Z
rMkL$p¡gu_u `|„R>X$u S> k„cpmu g¡su lp¡e R>¡. S>¡V$gu
S>ê$f `X$¡ A¡V$gu hpf JQu _uQu A_¡ ApX$u Ahmu \C A¡ L$pd ky`¡f¡ `pf `pX$su lp¡e R>¡.
(3)A_¡ `|„R>X$u_y„ ÓuS>y„ L$pd R>¡ kpdprS>L$ kyfnp_y„ !
O|hX$-bpS>-kdmu-rbgpX$u-riepm-L$|sfp S>¡hp riL$pfu âpZu rMkL$p¡gu_¡ `Z R>p¡X$sp _ lp¡hp\u
s¡_¡ L$ped kph^ fl¡hy„ `X$sy„ lp¡e R>¡. dp_p¡L$¡
Ap¡tQsp_y„ L$p¡B riL$pfu âpZu s¡_u _S>f¡ QX$u Ney„
? L$¡ L$p¡B âL$pf_p¡ ce Ecp¡ \C Nep¡ ? sp¡ hps
NC ! sfs S> dp¡Yp_p V$²uL$ ...V$²uL$.. A¡hp Mpk
âL$pf_p suZp AhpS>_u kukp¡V$u kp\¡ `|„R>X$u_p s¡S>
Nrs_p Å¡fv$pf TV$L$p_p lg_ Qg_ Üpfp `p¡sp_p
ÅscpBAp¡_¡ kÅN L$fu Q¡shu v$¡hp_y„ rhfg L$pd
L$fhpdp„ `Z `|„R>X$u S> dv$v$Npf b_su lp¡e R>¡.
A¡_u d_dp¡lL$ hs®Z|L$ : dpÓ A¡_p„ _p_p„ bQgp„ S> _l], `Z dp¡V$u dp¡V$u rMkL$p¡guAp¡ `Z S>¡d _p_p„
bpmL$p¡ ^]Npdõsu-v$p¡X$pv$p¡X$u A_¡ cpN„cpN L$fsp lp¡e Ly$v$fs_u L$¡X$uA¡ Ly$v$fs_u L$¡X$uA¡ Ap`Ï„ A_¡ c|gL$p„Ap¡_y„ d_dp¡lL$ Æhsy„ fdL$X$y„ - "rMkL$p¡gu' કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 41 કૃષિ ષિજ્ઞાન
Ðepf¡
S>¡ Öíe MX$y„ \pe
R>¡, s¡ Öíe_¡ bk Å¡ep S> L$fuA¡, Å¡ep S>
L$fuA¡, Å¡ep L$fhp bpbs¡ d_ L$épf¡e ^fpsy„
_\u A¡hp kph S> ÅZusp-Ap`Zp M¡sf-
hpX$u A_¡ Of Ap„NZp„dp„ Å¡sp„ S> hlpg
DcfpB `X$¡ A¡hp _p_L$X$p âpZu-rMkL$p¡gu
rhi¡ _p¡ îu ^d¤Ö L$_pgp_p¡ A¡_p rhi¡_p¡
Arcâpe A¡_p S> iåv$p¡dp„ fS>y L${„ sp¡..
"gp„bu NyÃR>pv$pf `|„R>X$u, QX$hp dpV$¡ Ap„L$X$u
S>¡hp _lp¡fey¼s gp„bu Ap„NmuAp¡ ^fphsy„
dÝed L$v$_y„ Ap kõs_ âpZu, ip÷ue _pd
"a_pçbygk `¡ßp\u' cg¡ füy„, bpL$u kpQp¡
`rfQe s¡_u sp¡ap_u v$p¡X$, v$pZp¡ Mphp_u
r_v$p£j-fdyÆ A_¡ AÐe„s hlpg D`Åh¡
s¡hu fus, s¡_u `|„R>X$u `V$`V$phhp_u
L$mp, Af¡, A¡_y„ Ars ky„v$f ê$` A_¡
_p_p R>p¡L$fp S>¡hu S> ^dpg-dõsu, s¡_p¡ bpmklS> c|gL$Zp¡ õhcph, A_¡
Ars Q„Qmsp-kss v$p¡X$sp fl¡hy„,
Af¡ ! s¡_p kp¥„v$e®_¡ Qpf Qp„v$ gNphsp
ifuf `f¡_p L$pmp `V$p-s¡_p L$|v$L$p A_¡
A¡_p QX$-Dsf - Ap b^y„ S> d__¡ Myi
L$fu v$¡ R>¡. L$p¡B A¡L$ âpZudp„ ApV$gp b^p
dÅ_p A_¡ bpm kdL$n gnZp¡ Å¡hp„ _\u
dmsp„. Ap b^y„ S> rMkL$p¡gudp„ L$yv$fs¡ R>yV$p
lp\¡ cfu v$u^y„ R>¡ ! A_¡ A¡V$g¡ S> Ap dÅ_y„
âpZu
A_¡ b^p_¡ A¡V$gy„ S> hlpgy„ `Z bÞey„
R>¡!'
Års-âÅrs : Apd sp¡ ApMu v$yr_epdp„ Ap_u 200 \u h^pf¡
âÅrsAp¡ Å¡hp dm¡ R>¡. s¡dp„
f„N¡ bv$pdu, fpMp¡X$u, L$pmu, gpg, L$pbfu, A_¡ d¡O^_yóe
S>¡hp f„Np¡ ifuf¡ ^fphsu lp¡e
s¡hu f„Nu_ âÅrs `Z Å¡hp dmu flu R>¡. `Z A¡ b^pdp„ kp¥\u h^pf¡ k„¿ep Ap`Z¡ Ðep„ Å¡hp dmsu Apif¡ 13-14
k¡.du.ifuf_u g„bpB ^fphsu lp¡e
s¡hu c|Mfp¡ f„N ^fphsu rMkL$p¡gu h^pf¡ âdpZdp„ Å¡hp dm¡ R>¡. lp, A¡L$ AQ„bp¡ `dpX$¡ A¡hu hps L${„ sp¡ S>¡_y„ ifuf A¡L$ duV$f gp„by lp¡e A¡hu âÅrs `Z Ap`Zp v$¡idp„ hkhpV$ L$f¡ R>¡ A_¡ A¡L$ buÆ âÅrs EX$u iL$¡ s¡hu `Z R>¡, S>¡_¡ "ãgpHN õ¼hufg'
L$l¡ R>¡. Å¡ L$¡ s¡_¡ `nu_u S>¡d `p„Mp¡ _\u lp¡su `Z s¡_p ifuf_u fQ_p S> L$yv$fs¡ `p„M
S>¡hp OpV$_u b_phu R>¡ L$¡ s¡ A¡L$ TpX$\u buS>¡ TpX$ S>hp dpV$¡ gp„bp¡ L$|v$L$p¡ gNphu iL$¡ R>¡. Af¡ ! s¡ ^pf¡ sp¡ 40-45 duV$f ky^u_p¡
EX$Z-L$|v$L$p¡ `Z gNphu iL$¡ R>¡, bp¡gp¡ !
S>yv$u S>yv$u cpjpdp„ A¡_u Ap¡mM : NyS>fpsudp„
S>¡_¡ Ap`Z¡ "rMkL$p¡gu' L$luA¡ R>uA¡, s¡_¡ tlv$udp„ "rNglfu', k„õL$©sdp„ "rQ¾$p¡X$', sp¡ dfpW$udp„ "Mpf' A_¡ BV$prge_dp„ 'õL$p¡B V$¡V$p¡gp¡' s\p `p¡V$y®NuTdp„ "BõL$hugp¡' S>¡hp _pd¡ k„bp¡^pe R>¡.
hkhpV$-Mp¡fpL$ A_¡ âS>__ : rMkL$p¡gu_p¡ hkhpV$ dp¡V$¡cpN¡ `p_Mf S>„Ngp¡, lrfepmp S>„Ngp¡, _uQpZhpmp rhõspfp¡ s¡dS> X$y„NfpAp¡ A_¡ il¡f_p bpN bNuQp s\p M¡X$|sp¡_p hpX$u-M¡sfp¡_u hpX$-h©np¡ D`fp„s fl¡ZpL$u Of-dL$p_p¡_p Ap„NZbpNdp„ fl¡sp¡ lp¡hp\u s¡_¡ Mphp dpV$¡ S>ê$fu Opk_u L$|Zu L$|Zu L$y„`mp¡, L$|Zp„ `p„v$X$p„, diê$d, h_õ`rs_p d|rmep„,h¡gu_u i]Np¡, v$pZp, Fsy Fsy_p TpX$h¡ gV$L$sp amp¡ S>¡hp Mp¡fpL$u `v$p\p£ Apkp_u\u s¡ âpá L$fu g¡su lp¡e R>¡.
rMkL$p¡gu "_f' R>¡ L$¡ "dpv$p' s¡ rhi¡ s¡_p f„N
D`f\u _½$u L$fu iL$psy„ _\u. v$¡Mph¡ bß¡ kph S> kfMp lp¡e R>¡. Å¡ L$¡ L$¡V$guL$ âÅrsdp„
_f_y„ hS>_ A_¡ `|„R>X$u_u g„bpB dpv$p L$fsp h^pf¡ lp¡e R>¡. s¡_p d¡V$uN_p¡ kde ÅÞeydpQ® hÃQ¡_p¡, A_¡ A¡ Npmp v$fçep_ dpv$p
D`f 5-6 rMkL$p¡gp (_f) _S>f fpMu füp
lp¡e R>¡. A¡ hMs¡ A¡L$buÅ `f Ap¾$dL$ `Z
b_u iL$sp lp¡e R>¡, `Z ApMf¡ L$p¡B A¡L$
gp¡„W$L$p¡ _f L$pdepb b_u dpv$p kp\¡ rdg_ Np¡W$ìep `R>u _f dpv$p bß¡ dmu S>Þd
g¡_pf bÃQp„ DR>¡f dpV$¡ dpmp¡ b_phhp_p
L$pd¡ gpNu S>sp lp¡e R>¡. Äep„\u dm¡ Ðep„\u
ê$-f¡kp-kysfph L$`X$p_p Npcp L$¡ kysmuL$„sp_ _p spsZp„ A_¡ L$`pk-ê$ A_¡ L$|Zp
Q]\fp„ S>¡hp dygped `v$p\p£_¡ ApNgp `N
A_¡ dp¡Yp_p v$p„s \L$u Np¡mp b_phu b_phu
h©np¡_u bMp¡gdp„ L$¡ S>du_dp„ v$f b_phu_¡
Ðep„ L$ydpihpmp¡ dpmp¡ b_phsp lp¡e R>¡.
A¡_p ÅZL$pfp¡_y„ L$¡l¡hy„ R>¡ L$¡ Ap âpZu
A¡_p kdpNd_p kde v$fçep_ dp„kplpf_¡
â^pÞe Ap`sy„ lp¡e R>¡. A¡V$g¡ TuZp S>„syAp¡, Bemp¡ L$¡ T`V$¡ QX$sp„ a|v$p„-`s„rNep„ A_¡ d¡m `X$u Åe sp¡ `„MuAp¡_p„ HX$p„ kyÝ^p„_p¡ riL$pf L$fu L$fu g¡sy„ lp¡e R>¡.
Adpfp¡ A_ych : Adpfp Of_p Ap„NZp„dp„ OZp b^p a|gR>p¡X$, L$¡V$gpe Ap¥j^ue R>p¡X$-h¡guAp¡ A_¡ amTpX$hp_p¡ L$pedu hkhpV$ lp¡B, rMkL$p¡guAp¡_u hõsu L$ped Mps¡ fl¡su lp¡e R>¡. A_¡ dL$p__p _¡h¡ QL$guAp¡ dpV$¡ sy„bX$u_p b_ph¡g AYpf¡L$ dpmpdp„ L$ped Mps¡ QL$guAp¡ bÃQp„ DR>¡f L$fsu lp¡e R>¡. QL$guAp¡_p Mp¡fpL$-`pZu dpV$¡ dpmpAp¡_u hÃQ¡ QZ-`pZu cf¡gp Qbysfp A_¡ `pZu_p L$y„X$p„ S>¡ d|L$¡gp lp¡e R>¡
A¡dp„\u rMkL$p¡guAp¡ QZ-`pZu Mphp`uhp `lp¡„Qu S>su lp¡e R>¡. A¡ Ad¡ L$ped r_fMsp lp¡BA¡ R>uA¡. `Z L$épf¡L$ L$épf¡L$ QL$guAp¡_u fpX$pfpX$ _¡ v$¡L$pfp¡ kp„cmu
S>CA¡ A_¡ sfs s`pk L$fuA¡ sp¡ MugubpB
QL$gu_p dpmpdp„ O|ku Ne¡gu `L$X$pB
S>su lp¡e R>¡. QL$gu_p dpmpdp„ rMkL$p¡gu iy„L$pd O|ksu li¡ ? A¡hp¡ Ad_¡ \e¡g
âñ_p¡ S>hpb rMkL$p¡gu_p âS>__ kde_u
ApMp rhðdp„ b^¡ S> Å¡hp dm¡ R>¡
Ly$v$fs_u L$¡X$uA¡ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 42 કૃષિ ષિજ્ઞાન
dp„kplpf S>¡hy„ õ`¡íeg MpÏ„ Mphp_u BÃR>p
rhi¡ ÅÎey„ Ðepf¡ dmu Nep¡ lp¡ rdÓp¡ !
s¡_p Ncp®^p_ _p¡ Npmp¡ 35 \u 40 rv$hk_p¡.
3 \u dp„X$u 5 bÃQp„_y„ A¡_y„ S>Zsf. S>Þd
hMs¡ bÃQp„ sp¡ lp¡e kph A„^ ! A¡_u Ap„Mp¡
lp¡e kph S> b„^ ! A¡L$pv$ drl_p `R>u Ap„Mp¡
Myg¡. A¡V$g¡ sp¡ v$p¡Y¡L$ dpk dpv$pA¡ bÃQp„Ap¡_¡
^phZ ^hfphhy„ `X$sy„ lp¡e R>¡.
rMkL$p¡gu `Z \p¡X$uL$ D`pr^dp„ R>¡ : Ap¡ip¡
fS>_ui_p L$l¡hp dyS>b Ap rhðdp„ b¡ S>
âL$pf_p Æh kyMu R>¡.- A¡L$ S>¡Ap¡ lS>y
S>_çep S> _\u. A_¡ buÅ L$¡ S>¡Ap¡ d©Ðey
`pdu Q|L$ép R>¡. bpL$u b^p Æhp¡_¡ L$„BL$ _¡
L$„BL$ Acphp¡- L$p¡B_¡ L$p¡B `uX$p-L$¡ D`pr^
S>mp¡_u S>¡d hmN¡gp„ S> R>¡ bk, A¡d S>. Ap
rMkL$p¡gu Æh_u dp¡V$u spL$ps "Q`msp'
lp¡hp R>sp„ s¡_¡ "epv$i[¼s_u L$du s\p
rv$ipcp_dp„ Np¡V$pmp' S>¡hu _bmpB R>¡.
D`fp„s_y„ A¡_¡ A¡L$ dp¡V$y„ buS>y„ v$y:M A¡ `Z
R>¡ L$¡ s¡_p ApNm_p Qpf¡ v$p„s A¡L$v$d suZp
lp¡e R>¡ A_¡ S>¡ kss h^sp S> fl¡sp lp¡e R>¡,
A¡V$g¡ s¡_¡ `Z Jv$fX$pAp¡_u S>¡d v$p„s_¡ Oku
Oku_¡ _p_p fpMhp_u kss dl¡_s L$fsp
fl¡hy„ `X$¡ R>¡. rMkL$p¡gu_y„ A¡ v$y:M A¡L$ M¡X$|s
sfuL$¡ Ap`Z_¡ e `Z s¡ `uX$¡ R>¡..
M¡X$|s sfuL$¡ rMkL$p¡gu âÐe¡_p¡ AZNdp¡ :
Ap bpbs¡ Adpfu S> hps L${„ sp¡ Adpfu
"`„QhV$ubpN'-100 rhOp_u ApMu
hpX$u afsu Æh„s hpX$ DR>¡f¡g R>¡. s¡dp„
rMkL$p¡gu_p OZp b^p `rfhpfp¡_p¡ L$pedu
hkhpV$ R>¡. Apdsp¡ Ap b^p\u M¡su`pL$p¡_¡ Mphp bpbs¡\u L$p¡B dp¡V$y„ L$lu iL$pe s¡hy„ _yL$ip_ _\u. lp, L$yZp dp¡g_p L$p¡„V$p,
S>du_dp„ hph¡g rbepfZ, L$¡V$gpL$ ipL$cpÆ - i]Np¡ A_¡ amp¡ A¡ ip¡^u ip¡^u_¡ Mp^p L$fsp lp¡e R>¡. A¡_¡ Ad¡ nçe NZuA¡ R>uA¡. `Z A¡_p âÐe¡_p L$„V$pmp_y„ L$pfZ buS>y„ R>¡. rMkgL$p¡gu_u Ap Ap¡gpv$ R>¡ hp„v$fp A_¡ Jv$fX$p L$fsp„A¡ AV$L$Qpmu ! Ap`Z_¡ Ndu Åe s¡hu A¡_u sp¡ap_u v$p¡X$, Mp¡fpL$ Mphp_u fd|Æ fus, `|„R>X$u `V$`V$phhp_u L$mp, A_¡ _p_p R>p¡L$fp S>¡hu ^dpg-dõsu-b^y„ d_ cph_ lp¡hp R>sp„ rMkL$p¡gu Æh Jv$fX$p„_y„ dpkuepC cp„X$fX$y„ lp¡hp\u A¡_p h^sp v$p„s_¡ Oku_¡ _p_p fpMhp hpõs¡ li¡ L$¡ Mpgu Mpgu
Np„X$pB L$fhp li¡- cNhp_ ÅZ¡ ! L$„B kdÅsy„ _\u. `Z hpX$udp„ M¡su`pL$_¡ r`es
Ap`hp dpV$¡ Qpk¡ Qpk¡ `p\f¡g V$`L$ tkQpB
`ÙrÑ_u g¡V$fg gpB_p¡_¡ Æh„s hpX$\u
_pX$php _pX$php ky^u v$p„syrX$ep„ cfphu
cfphu L$pZ¡ L$pZp„ L$fu d¡g¡ R>¡. v$f hfk¡
Æh„shpX$ `pk¡_u L$¡V$gue g¡V$fg gpB_p¡_¡
L$pZ¡ L$pZp L$fu d¡gu `pZu_p¡ h¡X$apV$ A_¡
g¡V$fg gpB__y„ _yL$ip_ hlp¡fphu dp¡V$p
MQp®dp„ Dspf¡ R>¡, A¡ L$pfZ R>¡ rdÓp¡ !.
`Z Ap sp¡ c¥! fpd cNhp__u gpX$gu!
A¡_p âÐe¡ AZNdp¡ gpìe¡ \p¡X$y„ `pgh¡? S>¡
\pe s¡ "cNhp__u dfÆ' li¡ A¡hy„ dp_u
\hp v$BA¡ ! A_¡ îu rÓcp¡h_v$pk_u Ap
bpm-L$rhsp\u rMkL$p¡gu_¡ _hpS>sp fluA¡!
"sy„ L$¡hu lk¡ _¡ fd¡, dÅ_u rMkL$p¡gu.
spfp L$|v$L$p sp¡ bly Nd¡ dÅ_u rMkL$p¡gu !
sy„ Äepf¡ rMg rMg Npe dÅ_u rMkL$p¡gu, spfu `|„R>X$u KQu \pe, dÅ_u rMkL$p¡gu !
spf¡ A„N¡ ky„v$f `V$p dÅ_u rMkL$p¡gu, spfu
Mphp_u iu R>V$p dÅ_u rMkL$p¡gu !
Ly$v$fs_u L$¡X$uA¡ કષિ ષિજ્ઞાનનઞા પઞાનઞામઞા નીચે ઇન્ક્ઞારી નંબર લખેલ છ તે નંબર નીચેનઞા બઞાેક્સમઞા ટીક કરી ફઞાેમ ભરી ફઞાેટઞાે પઞાડી 9825229966 ઉપર િઞાેટ્પ કરી કેટલઞાેગ અને મઞાહિતી મંગઞાિઞાે 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 43 કૃષિ ષિજ્ઞાન
US Agriseeds 44 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 44 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
◼ Nep hMs¡ Ap`Z¡ dfQu_p kpfp cph
füp s¡_u hps L$fsp lsp Ap`Zp rhõspf_¡
dfQu_p `pL$_u kpfu aphV$ Aphu R>¡ Ap`Z¡
`Z kpfu dfQu L$¡d `L$hhu s¡_u ÅZL$pfu
s¡dp„ Mpk _p¡„^u g¡Å¡ . ku^p k`pV$ L$épfpdp„ dfQu_u M¡su L$fhp\u fp¡N Æhps_p¡ D`Öh h^y \pe R>¡. ApV$gy„ Dv$e bp¡gu füp¡ Ðep„ dN_¡ L$u^y„ L$¡ dpf¡ rbepfZ L$¡V$gy„ g¡hy„ s¡_u L$p„CL$ kdS>Z Ap`.
v$uh¡gu_p¡ Mp¡m 1 b¡N, gubp¡mu_p¡ Mp¡m
1 b¡N, kyÿd sÐhp¡ 8 rL$gp¡, üyrdL$ 0.4 rL$gp¡, raâp¡_ug ddfu 2 rL$gp¡, lpBX$²p¡ S>¡g
L$¡ S>¡ hfkpv$_p `pZu_¡ S>du_dp„ k„N°lu iL$¡
R>¡ s¡ 1 rL$gp¡, A¡[¼V$h QpfL$p¡g 2 rL$gp¡ d¢
L$©rj rhop_ d¡N¡Tu__p dpÝed\u d¡mhsp
füp R>uA¡ `f„sy Ap`Z¡ b^p_¡ huO¡ 40\u
50 dZ k|L$p dfQu L$¡d `pL$¡ s¡_u hpsp¡
ÅZhpdp„ fk R>¡ Ðepf¡ ApS>¡ Ap`Z¡ Dv$e_¡
L$lue¡ L$¡ Ap`Z_¡ dfQu_u Ap^yr_L$ M¡su_u
hps L$f¡.
◼ Dv$e L$l¡ kp„cmp¡ dfQu_u _uhX$¡gu
Ås `k„v$ L$fp¡ A_¡ hph¡sf hfkpv$ `R>u S>|_
drl_pdp„ L$fp¡ `Z epv$ fpMÅ¡ L$¡ rbepfZ_u
`kv$„Nu â¿eps L$„`_u_u Åsp¡ dp„\u S>yv$u
S>yv$u b¡ Ås `k„v$ L$fu_¡ hphhu. sd¡ Nep
hj£ S>¡ M¡sfdp„ dfQu L$fu lp¡e Ðep„ dfQu_y„
hph¡sf L$fsp _rl A_¡ S>du__u s¥epfu L$fp¡
Ðepf¡ 10' \u 12' ApX$u - Dcu - KX$u
M¡X$ L$fu fp¡V$ph¡V$f dpfu sdpd Y¡ap cp„Nu
_pMhp. KQp `pmp b_phhp-b¡X$ b_phhp
dpV$¡ dpV$u ^V$hu_p Å¡CA¡. lh¡ dfQu _u
M¡su `pmp D`f L$fhu Mpk S>ê$fu R>¡ s¡ lh¡
Dv$e L$l¡ spfu hps Myb S> dyØp_u R>¡ sd_¡ dfQu hph¡sf `Ý^rs rhj¡ ÅZhy„ sp¡ dfQu_u M¡su `pmp D`f A_¡ çgQ]N `p\fu_¡ L$fhp_u lp¡e Ðepf¡ Å¡rX$ep lpf L$fuA¡ sp¡ huO¡ 5734 àgpÞV$ fp¡`p Å¡CA¡. çgQ]N _p Ap¡X$®f dpV$¡ L$¡d NZsfu L$fhu s¡ kdÆ ëep¡. dëQ]N kpfu L$„`_u_y„ 25 \u 30 dpB¾$p¡_ rkëhf åg¡L$ çgQ]N g¡hy„ Å¡CA¡. dëQ]N_u `lp¡mpC 5 a|V$ lp¡e Ðepf¡ dëQ]N_p L$pZp 50 du.du A„sf¡ lp¡e s¡hy„ dëQ]N g¡hy„. Mpsf_u hps L${„ s¡ `Z sd¡ _p¡„^u ëep¡.
Nep hj£ _p¿ey„ lsy„. sdpfu S>du__y„ sd¡ `©Õ\L$fZ L$fpìey„ lp¡e sp¡ Ap S>Õ\pdp„ S>ê$fu h^OV$ L$fu _¡ sd¡ dfQu _u M¡su dpV$¡ sd¡ `l¡g¡\u àgpt_N L$fu iL$p¡.
◼ Mpsf dpV$¡ Ap`Z¡ 1 huOp v$uW$ A¡V$g¡ L$¡ 16 Ny„W$p âdpZ¡ v$¡iu R>pZuey„ Mpsf 1 V$²¡L$V$f A_¡ X$uA¡`u 20 rL$gp¡ D`fp„s tkNg ky`f ap¡õa¡V$ 15 rL$gp¡ A_¡ `p¡V$pi_u
S>ê$rfeps `yfu L$fhp 15 rL$gp¡ `p¡V$pi kp\¡
◼ ApV$gu hps L$fu Ðep„ kyf¡i¡ L$u^y„ L$¡ lh¡ sp¡ b^p M¡X$|sp¡ S>du_S>Þe fp¡Np¡ AV$L$phhp dpV$¡ L$„CL$ kyX$p¡ A_¡ fpBTp _pM¡ R>¡ A¡ iy„ R>¡? s¡ S>fp kdÅh. Dv$e¡ `p¡sp_p A_ychp¡ _u hps S>Zphsp L$u^y„ L$¡ d¢ Nep hj£ dfQu_u M¡sudp„ kyX$p¡dp¡_k A_¡ dpCL$p¡fpBTp _p¡ âep¡N L$ep£ lsp¡ s¡_p `rfZpd kpfp dþep lsp A_¡ Ap b¡ hõsy_p¡ D`ep¡N L$fsu hMs¡ iy„ L$pmÆ g¡hu s¡ sd¡ _p¡„^u ëep¡ S>¡\u dpfu S>¡ c|g \B lsu s¡dp„\u sd_¡ L$p„CL$ iuMhp dm¡.
◼ Dv$e¡ L$u^y„ L$¡ kyX$p¡dp¡_pk hp`fsu hMs¡ Ap ÓZ hpsp¡_y„ Mpk Ýep_ fpMhy„.
- પ્ર્ીણ પટલ કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 45 કૃષિ ષિજ્ઞાન Ap¡V$g¡ b¡W$p
kyX$p¡dp¡_pk_p¡ `l¡gp¡ X$p¡T hpìep_p A¡L$
AW$hprX$ep `l¡gp„ Ap`hp¡.buÅ¡ X$p¡T
kàV$¡çbfdp„ S>epf¡ sp`dp_ DQy„ \pe
Ðepf¡ Ap`hp¡ A_¡ ÓuÅ¡ X$p¡T rX$k¡çbfdp„
S>epf¡ W$„X$u h^pf¡ `X$¡ Ðepf¡ Ap`hp¡ `f„sy
dpCL$p¡fpBTp_u hps L${„ sp¡ dpCL$p¡ fpBTp
hpìep `R>u A¡V$g¡ L$¡ a¡ffp¡`Zu L$ep® `R>u
syf„s X$²¢tQNdp„ Ap`hy„ Ap D`fp„s kàV$¡çbf
dp„ kyX$p¡dp¡_pk Apàep `R>u 10 rv$hk_p
a¡f¡ Ap`hy„ hl¡gy„ Ap`hy„ _rl. dpCL$p¡fpBTp
X$uk¡çbfdp„ S>epf¡ W$„X$u `X$¡ Ðepf¡ kyX$p¡dp¡_k
Apàep `R>u 10 rv$hk¡ Ap`hy„.
◼ Dv$e¡ L$üy„ L$¡ dN_ spfp¡ khpg Myb kpfp¡ R>¡ Ap b„_¡ bly D`ep¡Nu b¡¼V$¡rfep R>¡ A¡L$ buÅ _¡ MpC _ Åe A_¡ Ap`Zu S>du_dp„ fl¡gp _yL$ip_L$pfL$ a|N A_¡ b¡¼V$¡rfep_p¡ _pi L$f¡ s¡_p dpV$¡ Ap h`fpe R>¡. kyX$p¡dp¡_k S>du_dp„ 1 hMs Apàep `R>u 8 \u 10 rv$hkdp„ `p¡sp_y„ L$pd `|{„ L$f¡ R>¡. s¡ v$frdep_ dpCL$p¡fpCTp _ Ap`hy„. Å¡ dpCL$p¡fpBTp hl¡gy„ Ap`hpdp„ Aph¡ sp¡ kyX$p¡dp¡_pk dp„CL$p¡fpCTp_¡ dpfu _pM¡, s¡\u kyX$p¡dp¡_pk Ðepfbpv$ v$f 15
rv$hk¡ D`f \u A¡L$ hMs õâ¡ dp„ Ap`hy„ kàV$¡çbf drl_pdp„ Nfdu h^¡ Ðepf¡ afu
A¡L$hpf kyX$p¡dp¡_k A_¡ dpCL$p¡fpCTp - 10 rv$hk_p A„sf¡ Ap`hy„ rX$k¡çbf drl_p dp„ S>epf¡ W$„X$u `X$¡ Ðepf¡ afu A¡L$hpf kyX$p¡dp¡_k A_¡ dpCL$p¡fpCTp - 10 rv$hk_p A„sf¡ Ap`hy„ A¡V$g¡ epv$ fpMp¡ L$¡ kyX$p¡dp¡_pk
A¡L$hpf fp¡N Aphu Nep `R>u `p_ Mfu
Åe s¡ Ap`Zp dpV$¡ _yL$ip_L$pfL$ NZpe.
ayN_piL$_p¡ MQ® huOp v$uW$ cg¡ h^y Aph¡
`Z fp¡N_y„ rfõL$ _rl g¡hp_y„. Ap`Z¡ `pL$
DÐ`pv$_ g¡hy„ R>¡ A¡V$g¡ L$¡ v$f¡L$ R>p¡X$ v$uW$ h^y
DÐ`pv$_ g¡hy„ R>¡. A_¡ h^y kpfp k|L$p dfQp
`¡v$p L$fhp R>¡ Ðepf¡ Å¡ _ap¡ d¡mhhp¡ lp¡e sp¡
V$pN£V$ KQp¡ fpMhp¡ huOp v$uW$ Qu__u S>¡d 50 dZ\u D`f DÐ`pv$_ gCA¡ sp¡ kfhpm¡
apev$p¡ \pe. cph Ap`Zp lp\dp„ _\u Ðepf¡ h^y DÐ`pv$_ L$¡d g¡hy„? A_¡ h^y dprZL$
`¡v$p L$fu L$¡d dfQudp„\u kpfu AphL$ \pe s¡ Å¡hy„ Å¡CA¡.
◼ ApV$gu hps L$fu A¡V$g¡ R>N_ L$l¡ A¡V$g¡
Mpsf Ap`hp_y„ _rl A¡d _¡ ? Ðepf¡ Dv$e¡
L$u^y„ L$¡ A¡_.`u.L$¡._u S>ê$rfeps sp¡ v$f¡L$
`pL$ _¡ `pL$_u Ahõ\p dyS>b kde¡ kde¡
fl¡su lp¡e R>¡. A¡_ `u L$¡ Mpk L$fu_¡ hpìep
`R>u 15 dp„ rv$hk¡ A_¡ hpìep `R>u 45
dp„ rv$hk¡ Mpk Ap`hy„ Å¡CA¡. Ap hps `yfu
\pe Ðep„ dN_¡ L$u^y„ L$¡ Ap kyX$p¡dp¡_pk A_¡ dpCL$p¡fpBTp b¡e c¡Np L$¡d _rl _pMhp_p ?
Ap`hp_y„ lp¡e s¡_p 48 L$gpL$ `l¡gp `gpmu v$¡hy„.s¡dp„ v$¡iu Np¡m hp`fhp¡ b_¡ sp¡ v$hp hNf_p¡ hp`fhp¡ Np¡m_¡ DL$pmu _¡ A¡L$ Dcfp¡ Aphhp v$¡hp_p¡ A_¡ W$„X$p¡ \ep `R>u hp`fhp¡.
◼ de„L$ L$l¡ Dv$e hfkpv$ hMs¡ iy„ L$pmÆ g¡hp_u s¡ hps `Z b^p_¡ S>Zphu v$¡. Dv$e¡
L$üy„ L$¡ Å¡ kss hfkpv$ \u `p_ D`f `pZu cey¯ fl¡ sp¡ hpsphfZ_p b¡¼V$¡rfep_p¡ A¡V$¡L$
`Z D`f Aph¡ R>¡ A¡V$g¡ L$¡ Å¡ `p„v$X$y„ hfkpv$
A\hpsp¡ TpL$m \u 12 L$gpL$\u h^pf¡ cu_y„
füp¡ lp¡e sp¡ rkõV$rdL$ A\hp L$p¡ÞV$¡¼V$
ayN_piL$_p¡ õâ¡ L$fp¡. A¡dp„ fpl Å¡hu _rl.
◼ Myb kpfu hpsp¡ kp„cmu_¡ L$fk_L$pL$p L$l¡ Ap b^u dprlsu s¡ cg¡ S>Zphu `f„sy Ap Ap`Zp V$yZV$yZuep dp„ fp¡S>¡fp¡S> hp„Qhp dm¡ A_¡ kde_¡ A_yê$` dfQu_u M¡sudp„ iy„ L$fhy„ s¡_u dprlsu fp¡S> fp¡S> d¡mhhu lp¡e sp¡ iy„ L$fhy„ s¡_u hps L$f. dfQu_u M¡su_y„ As \u Brs ÅZhp dpV$¡ b¡ hpsp¡ epv$ fpMhu. 1-dpQ® drl_p_p¡ L$©rj rhop__p¡ A„L$ L$¡ S>¡ dfQu buS> `k„v$Nu rhi¡jp„L$ R>¡ s¡ 200 ê$r`ep cfu _¡ d„Nphu g¡hp¡ s¡ D`fp„s a¡kbyL$ D`f hp„Qhp dpV$¡ L$©rj rhop_ a¡kbyL$ `¡BT gpCL$ L$fhy„ A_¡ fp¡S>¡fp¡S> dfQu_u M¡su_u lhpdp_ kp\¡_u dprlsu d¡mhhp M¡sf_u hps V$¡guN°pd Q¡_gdp„ Å¡X$pC S>hy„.
કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩ 46 કૃષિ ષિજ્ઞાન Ap¡V$g¡ b¡W$p
47 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 47 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩
"KRUSHI VIGYAN" RNI NO. 46346/86 REGD. RAJKOT/119/2021-2023 VALID UP TO 31-12-2023, PUBLISHED ON 20TH OF EVERY MONTH & PERMITTED TO POST AT RAJKOT RMS ON 27TH OF EVERY MONTH, SUBSCRIPTION FOR ONE YEAR 399/- FOR FARMER
48 કૃષિ ષિજ્ઞાન ઇન્ક્વાયરી નં- 48 કૃષિવિજ્ઞાન | િર્ષ- ૪૯ | અંક-૦૨ | મઞાર-૨૦૨૩