Kimon2009-2

Colofon Doel van de stichting Hulpverlening en Evangelieverkondiging wereldwijd aan kinderen in nood.

Onze veldwerkers Financiële adoptie Fam. J.W. Lemstra, Tel. 033-2462065 of sponsoreenkind@kimon.nl

Léonie Dieleman

(2 februari 1969)

leoniedieleman@kimon.nl

Marianne van Helden

(25 oktober 1975)

mariannevanhelden@kimon.nl

Gerda Klaver

(27 november 1972)

gerdaklaver@kimon.nl

Secretariaat W.A.J. Jansen Watertuin 276 3772 VE Barneveld tel.0342-442190 E-mail: wajjansen@kimon.nl Grondslag van de stichting De Heilige Schrift vormt het uitgangspunt en is de inspiratiebron voor het werk van de stichting. Hierbij zijn de reformatorische belijdenisgeschriften voor ons een leidraad tot het verstaan van Gods Woord.

Bestuursleden J.K.W. Stout, voorzitter A. Steehouwer RA, penningmeester W.A.J. Jansen, secretaris mevr. G. van Schaik-Boeve mevr. D. van den Belt

2

Directeur C. Moerman Menkemaborg 55 8226 TB Lelystad tel. 06-53 27 89 04 E-mail cmoerman@kimon.nl Eindredactie: C. Moerman Werkvakanties en stages G.H. Fikse, Soest, Tel. 035 - 6981918 E-mail: werkvakantie@kimon.nl

Voorlichting, zangavonden e.d.

Paula Oversluizen Tel. 06-19 05 35 59 E-mail: voorlichting@kimon.nl Of de directie, Tel. 06-53 27 89 04 Lezersadministratie Theodora OtterspeerVastenburg, Prins Hendrikstraat 8 3341 XS Hendrik Ido Ambacht tel. 06-33 80 46 85 E-mail: lezers@kimon.nl

Dineke Stam

(5 december 1982)

dinekestam@kimon.nl

Hans Frinsel Carla Frinsel

(7 maart 1952) (19 mei 1957)

famfrinsel@kimon.nl

Jantina Mastenbroek Lies Mukuna-Adelaar

Comité van aanbeveling Ds. A.A. Egas, Middelharnis; Ds. K. Hoefnagel, Katwijk; Ds. G.C. de Jong, Moordrecht; Mr. J.J. Jacobse, advocaat, Middelburg; Ds. G.D. Kamphuis, Amersfoort; Ds. R. Kattenberg, Lelystad; mr. C.G. van der Staaij, Tweede-Kamerlid voor de SGP; Dr. A.A. Teeuw, Ridderkerk; Mw. J.J. Vreugdenhil-Fieret, Vlissingen Legaten Indien u ons een legaat wilt nalaten, kunt u hierover contact opnemen met het bestuur.

Website www.kimon.nl

Giften ING-bank rek.nr. 6849217 ABN·Amro rek.nr. 4005.98.698 t.n.v. St. Kinderhulp Mondiaal Hendrik-Ido-Ambacht Kimon is door de belastingdienst aangewezen als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI); giften aan de stichting zijn dus fiscaal aftrekbaar.

(6 november 1984)

liesmukuna@kimon.nl

familie Born Erwin Born Ida Born-Meijer Japke Marianne Gerrit

(13 oktober 1970) (12 september 1969) (15 juli 1995) (5 februari 1999) (13 april 2004)

famborn@kimon.nl

Anneke van Asselt

(5 februari 1975)

annekevanasselt@kimon.nl

Jeannette van Oostrum

(12 oktober 1976)

jeannettevanoostrum@kimon.nl

Gonnie Maasse

Webmaster Johan Meijer, Veenendaal

(5 juni 1985)

jantinamastenbroek@kimon.nl

(26 mei 1980)

gonniemaasse@kimon.nl

Kandidaat-veldwerkers Frits van Dijk Jantine van Dijk Matthias Eva

(3 december 1980) (24 november 1983) (25 januari 2007) (14 januari 2009)

fritsenjantine@kimon.nl

Jolanda Vlijm

(2 februari 1974)

jolandavlijm@kimon.nl Zie onze website voor de volledige adressen.

VRIENDELIJK VERZOEK van de LEZERSADMINISTRATIE! Om onnodige kosten zoveel mogelijk te beperken, is het van belang dat de verzending van discipel correct verloopt.

Dit kan alleen met uw medewerking!

• Wilt u adreswijzigingen tijdig° en compleet (naam, adres, postcode en woonplaats) doorgeven, met vermelding van uw oude en nieuwe adresgegevens.

• Daarnaast staan diverse adressen dubbel in het bestand, meestal onder een andere naam. Wilt u als bewoners met elkaar afstemmen of dit nodig / wenselijk is. Als één editie volstaat en er gezamenlijk gelezen kan worden, geniet dit de voorkeur.°° • Aanmeldingen /adreswijzigingen / annuleringen m.b.t. de toezending van het magazine discipel kunnen doorgegeven worden aan Theodora Otterspeer via: E-mail: lezers@kimon.nl Telefonisch: 06 33 80 46 85 Schriftelijk: Prins Hendrikstraat 8, 3341 XS Hendrik Ido Ambacht Online: www.kimon.nl Wilt u misschien ook de huidige adressering op de adresdrager nog eens nazien op onjuistheden en de moeite nemen deze door te geven? Ook wanneer de bezorging daardoor geen hinder ondervindt!

Bij voorbaat hartelijk dank! ° Het adressenbestand kan tot 4 weken voor de verzending van een nieuwe editie van discipel worden aangepast. °° Niet van toepassing als u bijv. als scriba een extra exemplaar voor de kerkenraad ontvangt.

Van de bestuurstafel Kees Moerman, directeur

Een kind als Emanu Dat schieten en schieten twéé is, daar moet Emanu nog duidelijk aan wennen. De schrik is nog in zijn ogen te lezen. Ik wilde alleen maar een pláátje schieten. Emanu woont in Oost-Congo. Misschien wel de meest onveilige plek op aarde.

Als door een wesp gestoken spurtte hij er vandoor. Nog net kon Elie, Lies’ echtgenoot, hem in z’n eigen taal geruststellen dat het alleen maar om een “picture” ging, en niet om een aanslag. Ik kon m’n plaatje alsnog “schieten”, al kreeg dat woord zo bijna letterlijke betekenis (omslagfoto).

Het tekent de sfeer in de streek die wel “de ergste hel op aarde” wordt genoemd: het grensgebied van Congo en Rwanda, dat ik in april aandeed voor een werkvisitatie. Want ook daar willen we als organisatie kinderen opzoeken.

Immers: ga heen in de héle wereld! Het vereist moed en zelfopoffering van hen die juist hier het woord van Jezus willen volgen: Laat de kinderen tot Mij komen! Bijvoorbeeld een kind als Emanu.

Het Vodafonegevoel Onlangs las ik een artikel waarin aan schoolmanagers de vraag werd gesteld waaraan zij hun inspiratie ontleenden.

Vervolgens heb ik mijzelf die vraag gesteld. Ik kwam tot de conclusie dat die voor een belangrijk deel ligt in de gedrevenheid en het geloofsvertrouwen van de mensen die, vaak nog jong, zich geroepen zien om het werk in Gods Koninkrijk ter hand te nemen. Het viel me pas op dat de geschiedenis waarin de Heere Jezus opwekt om de kinderen tot Hem te laten komen, direct wordt gevolgd door de ontmoeting met de “rijke jongeling”. Hij staat model voor wat ik de “Vodafonegeneratie” zou willen noemen. De reclameleus van de telefoonprovider is hen op het lijf geschreven – Make the most of now! Als dat gevoel je leven beheerst, word je niet vrolijk van Jezus’ opdracht om het kruis op te nemen en Hem te volgen. Dat is jezelf wegcijferen, om in de schoenen van de ander te gaan staan. Met de woorden van Paulus uit 1 Korinthe 9: “Ik ben voor de zwakken geworden als een zwakke, om de zwakken te winnen. Voor allen ben ik alles geworden, om in ieder geval enigen te behouden.” Treffend dat juist deze tekst klonk bij een dagopening in het tehuis voor

verstandelijk en lichamelijk gehandicapten, aan de Hongaarse Donau! Hier mocht ik Gonnie Maasse observeren in haar taak die ze sinds februari heeft opgepakt. Met de kennelijke gave “de zwakken te worden als een zwakke”!

Werk aan de winkel De zwakken: gehandicapten, straatkinderen, aidswezen.

Millenniumdoel 4 van de Verenigde Naties richt zich op de vermindering van kindersterfte. Recent meldde de krant dat er goede vorderingen worden gemaakt, maar dat er desondanks jaarlijks nog 9 miljoen (!) kinderen onder de vijf jaar overlijden aan ondervoeding, verwaarlozing en ziekten als malaria, tbc, diarree en aids. “Red degenen, die ter dood gegrepen zijn; want zij wankelen ter doding, zo gij u onthoudt.”

(Spreuken 24:11) Meer dan genoeg werk aan de winkel dus, voor een stichting als de onze, wanneer je beseft dat - er elke drie seconden een kind onder de vijf jaar sterft...

- voor veel kinderen Jezus nog de grote Onbekende is...

- in een land als Guinee-Bissau gehandicapte kinderen aan de rivieroever worden gelegd, of in een termietennest...

- in Hongarije en Roemenië gehandicapten in tehuizen wegkwijnen, omdat ze als last voor de maatschappij worden gezien en ‘eigenlijk’ geaborteerd hadden moeten worden...

- in Zuid-Afrika gemiddeld elke drie minuten een kind wordt verkracht ...

- kinderen (en volwassenen) in de verste hoek van hun hutjes kruipen als de Kankuran (de bosgeest) zich met veel kabaal aandient, verstrikt als ze zijn in animisme en angst...

- een kind als Emanu in panische angst wegrent als er een camera op hem wordt gericht...

3

Vanuit Guinee-Bissau Gerda Klaver

Wederwaardig-heden Weder: Overdag een temperatuur van 46 graden in de zon, en 35 graden in de schaduw. ’s Nacht koelt het af tot ongeveer 28 graden. Gelukkig is er meestal wel een zacht windje dat het geheel iets aangenamer maakt. De eerste regenbui is gevallen en er worden er nog meer verwacht.

Waardig:

4

“Mijn buik is schoon.” Waardig trok Niki van drie zijn T-shirt omhoog om te laten zien dat zijn buik wel schoon was.

Waarom hij dat deed? Wel, ik had een vraag gesteld aan de kinderen van de zondagsschool: “Hoe ziet jouw hart eruit? Is je hart al schoongewassen door het bloed van Jezus Christus?

Of is het nog vuil van zonden? En jij… en jij daar, hoe is het met jouw hart?” “Die van mij is schoon, kijk maar….” En daar ging zijn shirt omhoog. Jullie begrijpen dat iedereen even moest lachen. Ik dacht: ach, wat zouden sommigen er eigenlijk van begrijpen? En toch…

Heden: Heden zo je Mijn stem hoort. Het is belangrijk dat de weg van zaligheid heden duidelijk uitgelegd wordt aan jong en oud.

Diezelfde week moest ik “de groeten doen” (condoleren is hier onbekend) op een begrafenis in dat dorp. Aleket, een meisje van 5 dat die zondag nog op de zondagsschool geweest was, was in de put gevallen... en verdronken. Wat een schok.

Hoe zou het met haar hart gesteld zijn? Zou dat schoon zijn of nog vuil? We weten het niet. We weten alleen dat er heden heel veel werk te doen is om Jezus’ stem te laten horen en Zijn werk bekend te maken. Antoinet van negen bracht het er tot nu toe nog levend af. Zij was in de boom geklommen om mango’s te plukken. Maar ze viel eruit. Ze had veel pijn, maar gelukkig lijkt het allemaal mee te vallen.

Wederwaardigheden En zo wisselen de gebeurtenissen elkaar af. Fijne dingen en verdrietige dingen gebeuren op één dag. Bij dit alles mogen we weten dat God ons door Zijn Hand bestuurt.

Het was heel fijn om even thuis te zijn met verlof. Het was heel fijn dat er vrienden waren die in mijn TFC willen zitten.

Het is hartverwarmend hoe familie, vrienden en kennissen mij zijn gaan steunen met geld en met gebed. Het is fijn om nu weer thuis te zijn in Guinee-Bissau. De hele Guinese familie weer om mij heen. Het was fijn dat er jongeren gedoopt mochten worden. We hopen dat ze staande mogen blijven met de hulp van de Heilige Geest. Verder is het hier op dit moment een fruitrijke tijd: heerlijk mango en cashewfruit eten, wat een weldaad.

Verdrietige dingen zijn er ook. Een jongere die in openbare zonde valt en daardoor zijn werk niet meer mag doen in de kerk en onder de tucht moet worden gesteld. Dat is diep triest en het grijpt ons erg aan. Waarom o God, waarom?

Wij begrijpen het niet, maar de Heere is de wijze God. Dat we dan maar met de Heilige Geest vervuld worden om de Heere te leren gehoorzamen in alle dingen. Dat is de beste weg! Pinksteren - Heilige Geest – Trooster – Gids – Helper – ken je Hem zo al? Woont Hij in je? Het is de enige weg om God te gehoorzamen.

Wat fijn is als je de kleine zegeningen leert zien: een jongen, Disi van 10, heeft in een andere kerk nieuwe liederen geleerd. Toen hij in zijn dorp terugkwam, heeft hij deze liederen aan zijn zusjes geleerd. Hijzelf durft ze niet te zingen voor in de kerk, maar zijn zusjes doen dat wel, zij het met enige schroom.

Hartelijke groeten, Gerda Klaver

Gebedspunten: Willen jullie met ons danken voor: • de fijne doopdienst; • de fijne contacten met Nederlandse en Guinese familie en vrienden; • het volkomen offer van Christus voor onze zaligheid: daar hoeft niets van ons meer bij. Ook geen rituelen, zoals de mensen hier zoveel hebben, en waar ze al hun geld aan uitgeven.

• • • •

Willen jullie met ons bidden: • dat de christenjongeren staande mogen

blijven met de kracht van de Heilige Geest en niet in zonde vallen; dat degenen die in zonden vallen hun zonden zullen belijden en laten; om kracht, wijsheid en geduld om ons werk te mogen doen. voor onze gezondheid. We zijn best infectiegevoelig. Bidt om weerstand hiertegen. om vervulling met de Heilige Geest, steeds weer en meer. Zonder Hem hebben onze woorden geen kracht, en kunnen wij niets doen.

Vanuit Guinee-Bissau Marianne van Helden

Strijd rondom de doop “Marianne, m’n oom zegt dat ik niet meer thuis mag komen…” Seti, één van de meiden van de tienerclub, zit met een zorgelijk gezicht naast me. “Zodra ik me laat dopen moet ik het huis uit.” Wat een strijd voor Seti!

6

Seti is een wat verlegen meisje van ongeveer 17. Zij bezoekt regelmatig de tienerclub. Ze is niet de enige die in de problemen zit. Iedereen die zich opgegeven heeft voor het dopen, heeft wel op een of andere manier met strijd te maken. De jongens worden vooral onder druk gezet om niet te gaan, omdat ze anders niet naar de mannenbesnijdenis kunnen. En zonder besnijdenis tel je als man niet mee in de gemeenschap. De meisjes ervaren ook een grote tegenstand, omdat de familie bang is dat ze zich daarna niet meer zullen schikken in het traditionele huwelijk, bijvoorbeeld door als tweede of derde vrouw van een veel oudere man te trouwen.

Op allerlei manieren ervaren de dopelingen, maar ook wijzelf, een grote strijd. Onze oude auto die in de soep is gereden (gelukkig zonder persoonlijke ongelukken), een inbraak in de kliniek en een matige gezondheid ervaren we als aanvallen om ons moedeloos te maken. De duivel gaat rond als een briesende leeuw… En wat is hij listig! In Brambanda werd een danswedstrijd georganiseerd voor de jongeren, juist in de periode dat er doopcatechisatie gegeven werd. Iedereen moet dan verplicht meedoen met de twee maanden durende voorbereiding. Om de andere avond komen ze bij elkaar om te oefenen. Dit alles gaat gepaard met rituele offers om de gunst van de iran te vragen over het feest. De jongeren uit de gemeente liggen onder vuur. Sommigen zwichten, anderen, zoals Kamnate, blijven standvastig ondanks alle dreigementen.

Soms volgen maar enkele jongeren de Bijbelstudie. Toch geven we de moed niet op!

Uithuwelijken Na twee maanden doopcatechisatie konden er tenslotte 17 jongeren worden gedoopt. Het was een dag waar we met dankbaarheid op terugzien. Jongeren die we als tieners op de kinderclub hadden gehad, beleden voor de gemeente dat ze de Heere Jezus willen volgen en dienen. Meiden als Ana (had botinfectie) en Binamsan (had tuberculose), die ruim anderhalf jaar lang elke dag bij ons aan tafel hebben gegeten, zodat ze sneller konden aansterken. Het zaad dat we meer dan twee jaar in hun harten hebben mogen zaaien, heeft vrucht gedragen! De duivel mag dan alles op alles zetten om het evangelie te weren, de Heere regeert! Hij is het die de wasdom geeft. Ook Seti en Kamnate hebben ondanks alles ervoor gekozen om zich te laten dopen!

Hoewel Seti uiteindelijk toch thuis mag blijven wonen, zijn de dreigingen nog niet voorbij. Haar oom beweert dat Seti de komende regenperiode uitgehuwelijkt zal worden. Strijdt u met ons mee in het gebed voor haar en haar lotgenoten?

Door dit alles zien we ook hoe belangrijk het zondagsschoolen clubwerk is. Met dit werk worden zoveel kinderen bereikt.

Vandaar dat we ons ook steeds meer willen richten op de training van zondagsschoolleiders door het hele land.

We hebben al een groot aantal aanvragen liggen voor de komende drie maanden. Ook daarvoor willen we jullie heel specifiek om gebed vragen, vooral omdat we juist rondom die trainingen zo vaak de tegenstand van de duivel ondervinden.

Vanuit Guinee-Bissau Dineke Stam

Koeien zijn voor de doden “Bonk, bonk, bonk.” Er wordt op de deur geklopt. Benieuwd loop ik naar de deur en doe hem open. Voor mij staat een vrouw uit een naburig dorp. Ik ken haar goed. Ze woont samen met haar kinderen. Ze komt zeggen dat ze naar de hoofdstad gaat om naar het ziekenhuis te gaan. Ze loopt al heel lang te tobben met haar gezondheid en ze komt vaak bij me langs voor medicijnen. Maar, zoals ik al wel verwachtte, komt ze niet alleen gedag zeggen.

Nee, ze heeft nog niet genoeg geld bij elkaar om een goede behandeling te krijgen in het ziekenhuis. Afwachtend kijkt ze me aan…

Snel denk ik na hoe ik hierop zal reageren; “Het is inderdaad een vrouw zónder geld, ze heeft geen man die haar onderhoudt, en een varken of een kip om te verkopen heeft

ze ook niet. Het is wel een goed plan dat ze zich eens goed laat onderzoeken, want ze is vaak ziek.” Ik besluit om de vrouw te helpen met wat geld. Geld voor de overtocht met de kano, voor de onderzoeken en voor het kopen van medicijnen. Vriendelijk bedankend loopt de vrouw weer weg.

Een week later kom ik opeens de vrouw, waarvan ik denk dat ze in Bissau zit, weer tegen. Als ik navraag doe, blijkt dat ze wel met de kano over gevaren is, maar dat ze alweer terug is zonder maar iets te hebben gedaan. Van het geld is al het een en ander op. Wat is de reden dat ze terug is gekomen? Ik vraag het haar. “Mijn broer vond dat ik nog wel even kon wachten en er is een ‘cur pasadu’ afgekondigd door mijn familie.” IK denk aan de ‘cur pasadu’, een groot feest ter ere van een overledene (soms wel 5 of 10 jaar geleden): koeien slachten zodat de ziel van de overledene goed op zijn ‘plaats’ komt, en de geest van de persoon niet terugkomt met verkeerde bedoelingen. De mensen hebben alles over voor dit feest. Het is echt om verdrietig van te worden. Rond de 75 koeien zijn er deze keer met dit feest geslacht! Daar gaat al de rijkdom van de bevolking, er wordt zoveel geslacht dat het vlees vergaat… Door al deze ceremoniën blijft de bevolking arm. Als ze eens zouden stoppen met al deze ceremoniën, dan zouden ze het vee kunnen gebruiken voor

7

de mensen die in leven zijn, om de honger tegen te gaan.

Maar nu gebruiken ze hun rijkdom voor de doden. Zolang ze niet in Jezus Christus geloven, kunnen ze niet van deze ceremoniën afkomen. Want anders komt de ziel van de overledene terug naar de aarde, en zal hen lastig vallen of zelfs vervloeken. Ze hebben er alles voor over om de geesten tevreden te stellen. Ze kúnnen niet anders. De angst heeft hen in de greep, zolang ze Christus nog niet kennen. Als ze Christus kennen en Hém hun leven geven, heeft de satan geen macht meer over hen en kunnen ze in vrijheid leven.

Behalve het dienen van de wáre God zullen ze dan ook hun bezittingen en geld op een betere manier kunnen besteden.

Ik denk aan de christenen, m’n achterban in Nederland; ik dank God dat ze biddend achter me staan, en ik zou dit graag als gebedspunt aan hen doorgeven. Want: ‘Wij hebben een goddelijke artillerie die de vijand het zwijgen oplegt’- het gebed (Corry ten Boom).

Dilemma

8

Deze vrouw was dus voor de ‘cur pasadu’ teruggekomen. Ik ben er helemaal niet blij mee. Ik bedenk dat haar familie zoveel koeien voor de doden over heeft, terwijl zij deze vrouw niet helpen. Als team onderhouden wij deze vrouw al geruime tijd omdat zij werkelijk níets heeft. Frustratie en machteloosheid borrelen in mij omhoog. Eén van de vele dilemma’s. Moet je een kind dat erg ziek is, wel of niet aan geld helpen om naar het hospitaal te gaan, wanneer je weet dat de ouders koeien hebben die ze kunnen verkopen? Ik weet dat ze écht geen koe verkopen voor iemand die nog leeft. Die gebruiken ze pas als het kind overleden is. Dus als ze niet geholpen word, sterft het kind, terwijl de koeien staan te wachten.

Alleen God kan de gedachten van de mensen ombuigen.

Elke keer mag ik weer terugkomen bij de bron: alleen de kracht van het Evangelie, het bloed van Jezus Christus, maakt werkelijk vrij. Ik word stil als ik bedenk dat de Heere mij wil gebruiken om kinderen het Evangelie te brengen, want wie ben ik? Maar dan klinkt ook het Woord: “Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht.” En met een hart vol vertrouwen en biddend om Zijn kracht stap ik weer op de fiets om kinderen de blijde boodschap te verkondigen.

Vanaf 17 september tot 4 november hoop ik met verlof naar Nederland te komen.

Graag vertel ik dan over het leven en werk hier in Guinee-Bissau. Heeft u interesse in een presentatie? Neem dan contact op met stichting Kimon of met mijn TFC! Hartelijke groet, Dineke

Vanuit Bangladesh Jan-Willem en Willemien Lemstra

Bangladesh Actueel Vanuit het Samaritan Children Home in Bangladesh, waar de via Kimon gesponsorde kinderen wonen, ontvingen wij weer vooral positieve berichten.

Directeur David Halder meldde verheugd dat 41 oudere kinderen gedoopt wilden worden. Met Pasen heeft dit inmiddels plaatsgevonden, nadat de kinderen er gedurende een periode van vier weken speciaal op voorbereid zijn.

Ook is er dankbaarheid omdat de kinderen over het algemeen in goede gezondheid verkeren. Wel heeft een van de kinderen vermoedelijk tuberculose, terwijl een ander kind al langere tijd behandeld wordt in verband met leukemie.

Verder komen minder ernstige ziekten net als in Nederland van tijd tot tijd voor, zoals verkoudheid en koorts, en heeft onlangs een jongetje zijn arm gebroken bij een valpartij. De arts die aan het Home verbonden is, kan de eerste medische zorg verlenen.

Het groeiende aantal kinderen brengt uiteraard extra kosten met zich mee. Concreet zijn er volgens de laatste berichten weer 56 kinderen bijgekomen waarvoor een sponsor nodig is.

Vandaar dat we niet nalaten u in overweging te geven om ook een kind te sponsoren!

Kijkt u eens op www.kimon.nl>meehelpen>sponsor_een_kind voor informatie over sponsoring. Ook treft u daarop foto’s aan van kinderen die nog geen sponsor hebben.

Vanuit Zambia Anneke van Asselt

De Kanyandakids kunnen naar school!

Vandaag gaan we met de kinderen van het dorpje Kanyanda op pad. Zes kinderen staan op ons te wachten bij het stroompje. Dan hoeven wij er in iedere geval niet door te waden.

Eén van hen is Benson, een weesjongen.

Hij woont samen met z’n broers in een hutje in het dorp. Hij kijkt zo blij want nu mag hij eindelijk naar school. Hij is 12 jaar.

Ooit is hij begonnen met groep 1 maar na de eerste term moest hij stoppen omdat er niet genoeg geld was om de volgende term te betalen. Hij zal dus weer in groep 1 moeten beginnen, maar dat vindt hij helemaal niet erg. Nee, hij wil graag naar school, dan hoeft hij ook niet meer op de koeien te passen. Hup, allemaal in de auto. Jeannette en Veronica, de medewerkster van Social Welfare, zijn er ook bij en daar gaan we, naar Mulawa School. De jongens wijzen ons de weg. We gaan langs smalle, hobbelige zandweggetjes totdat we niet meer verder kunnen met de auto. Dan maar lopen, al is het nog wel een eind. Eindelijk horen we het gekwetter van schoolkinderen. De kinderen lopen net buiten en natuurlijk trekt ons vreemde gezelschap aandacht. Een grote groep kinderen vergezelt ons naar de ruimte waar het schoolhoofd verblijft. Een hartelijk welkom volgt. We leggen uit wie we zijn en waarvoor we komen. De vrouw is blij dat we willen helpen. Onderwijs komt in het dorp zo’n beetje op de laatste plaats. De mensen hebben er niet veel voor over om hun

kinderen naar school te sturen: laat ze maar thuis blijven, dan kunnen ze werken.

Blanke gezichten Alle kinderen mogen met het nieuwe semester beginnen.

Hoewel de klassen al heel vol zitten, rond de 50 kinderen per klas, zijn ze allemaal bijzonder welkom. De kinderen glunderen. Hun namen worden geregistreerd, waarna we vertrekken. De directrice wijst ons een betere route. Het blijkt dat we makkelijk met de auto bij de school hadden kunnen komen, zonder natte voeten en een lange wandeling in de brandende zon! Nou ja, goed om te weten dat de kinderen niet iedere dag dat hele eind hoeven te lopen. Bij de pomp wordt nog gauw wat gedronken. Uitgezwaaid door leraren en enthousiaste schoolkinderen beginnen we weer aan de terugtocht. De allerkleinsten beginnen moe te worden en hobbelen op onze rug verder. Gelukkig staat de auto nog netjes op de plek waar we hem achtergelaten hebben. We rijden naar het stadje Petauke, om schoolspullen te kopen op de markt. Dat laten we aan Veronica over; als de kooplui onze blanke gezichten zien, vliegen de prijzen van uniformpjes etc. spontaan omhoog. Ondertussen handelen wij andere zaken af: naar de bank, het postkantoor, plaatjes kopiëren voor de kinderclub, er is altijd wat te doen.

Als alle inkopen zijn gedaan, keert Veronica terug met de kinderen. Trots tonen ze allemaal een eigen tas met inhoud.

Ze springen weer in de auto, nog even langs het oliebollenvrouwtje... Als ik even later in de achteruitkijkspiegel kijk, zie ik glinsterende oogjes, glimmende lippen en vette handjes. Wat een dag voor ze. We brengen ze weer terug naar hun dorpje. Reken maar dat ze straks klaar zullen zijn voor de eerste schooldag!

9

Vanuit Hongarije Gonnie Maasse

Steekwoorden en spreekwoorden Regelmatig word ik door de lezers blij gemaakt met post, heerlijk is dat. Zo ook met mijn verjaardag. Dank u wel, hiervoor!

Sinds half april ga ik hier op vrijdagavond naar de jeugdvereniging. Daardoor heb ik ook op zondag meer contacten. In een combinatie van verschillende talen, gaan we steeds meer kleine gesprekjes met elkaar houden.

Als dit niet lukt, is er altijd nog de taal van de handen, maar vooral van de blikken in elkaars ogen. Langzaam beginnen we elkaar beter te leren kennen. Dit contact is heel fijn.

10

Zaterdag 9 mei was er in het huis een diaconale dag (diakóniai nap). Toen ik daarover las, dacht ik: “Dat zou mooi zijn, een dag vanuit de kerken.” Maar ik gooide dit papier gelijk weg, want ik dacht erachter aan: “Ik zal het wel verkeerd begrijpen. Het zal wel een studentendag (diaknap) zijn.” Toch had ik het goed begrepen. Vanuit verschillende gemeentes werd er in en om het huis geholpen. De mannen knapten de tuin en de buitenspeelplaats op, terwijl de vrouwen binnen de jaarlijkse grote schoonmaak hielden. Als afsluiting van deze ochtend was er een gezamenlijke warme maaltijd, die werd begonnen met zingen, Bijbellezen en gebed.

Spraakverwarring Ik heb me nooit zo gerealiseerd wat de zonde van de torenbouw van Babel voor gevolgen had. Ik wist wel met mijn verstand dat er hierdoor veel talen zijn, dat we als

mensen elkaar niet meer automatisch begrijpen. Maar nu ik zelf regelmatig met die spraakverwarring te maken heb, ga ik steeds meer beseffen wat dat betekent.

Mijn nog kleine woordenschat is een deel van het probleem, zoals in het voorbeeld hierboven. Anderzijds lijken sommige Hongaarse woorden op onze Nederlands woorden, maar betekenen ze meestal iets heel anders. Zij worden terecht “valse vrienden” genoemd. Soms zijn er ook heel mooie taalhulpjes. Zoals het woord mond. Dit woord vind je terug in de Hongaarse woorden voor zeggen, praten, spreken.

Elke dag leer ik er nieuwe woorden bij. Het begrijpen gaat veel sneller dan het zelf spreken. Met behulp van steekwoorden, briefjes en collega’s die mij woorden en korte zinnen laten nazeggen, kom ik stapje voor stapje vooruit. De spreekwoorden “Herhaling is de beste leermeester” en “Al doende leert men” gelden voor mij zeker bij het leren van de taal!

Glans Op groep 3, waar ik dinsdag en donderdag werk, ben ik begonnen te vertellen over de schepping. De indeling van de

zorg is heel anders dan in Nederland. Van de 12 uur die ik op die dagen werk ben ik maximaal 6 uur bezig met echte verzorging. De andere uren doe ik activiteiten met deze bewoners, zoals ballen en bellenblazen. Maar ook samen muziek maken, zingen,vertellen over God aan de hand van steekwoorden en voorlezen uit de kinderbijbel. Het is mooi is dat er steeds meer bewoners om mij heen komen zitten. Enkele steekwoorden die ik gebruikt heb: schepping, God, maken.

Bij de 1e dag: 1e dag, God sprak, licht, God zag, goed’. Zo leer ik er zelf ook gelijk woorden bij.

De steekwoorden gebruik ik ook bij de verwerking. Na een eerste stimulans zijn sommige bewoners haast niet meer te stoppen. Vooral op het samen zingen met gebaren vinden ze prachtig. Zoals onze dove Tuba. Met heel zijn grote lichaam zingt hij mee. Met zijn mond maakt hij klanken, met zijn handen klapt hij mee. Andere bewoners worden er door

gestimuleerd. Soms zie ik tijdens dit samen zingen een glans in iemands ogen, daar ben ik dan erg dankbaar voor.

Ik had mijn collega’s verteld dat ik mijn verjaardag met de bewoners van groep 3 wil vieren. Maar helaas hield de griep mij die dag in bed: “Én beteg” (ik ben ziek). De verjaardag hebben de bewoners nog te goed!

Ontvang de hartelijke groeten van Gonnie Maasse

Wilt u meer weten over het werk dat ik mag doen?

Mijn eerste nieuwsbrief kunt u lezen op www.kimon.nl.

Graag stuur ik u ook mijn nieuwsbrief toe, meldt u aan bij mijn TFC: actiehongarije@hotmail.com.

Sani Het is alweer drie maanden geleden dat ik uit Gouda ben vertrokken.

De belangstelling bij mijn afscheidsbijeenkomst deed me goed. Dominee Clements sprak over: “Aanmerk de raven”.

Eén van de bewoners van groep 3, waar ik op dinsdag en donderdag in de zorg werk, doet mij vaak aan deze tekst denken. Het geluid wat Sani (spreek uit: Sjunni) maakt, is niet veel meer dan een indringend 'whe, whe'. Dit leek zijn enige manier om zijn emoties te tonen. Elke keer als ik dit geluid van hem hoor, moet ik denken aan de raven. En dan is mijn gebed of God, Die zelfs naar de raven wil horen, ook Sani wil horen.

Sani kan lopen, ook al is dit met een onzekere pas. Hier krijgt hij helaas weinig kans voor, omdat hij de meeste tijd op bed ligt. Op de dagen dat ik op deze groep werk, ga ik tussen de verzorgmomenten bij hem zitten. Dan zing ik met hem en geef hem persoonlijke aandacht. Na weken van zingen, waarin hij mij soms met grote ogen aankeek, kwam er opeens reactie. Tijdens het zingen kwam er een brede glimlach op zijn gezicht en een ander, veel zachter geluid uit zijn keel. Er was verwondering en blijdschap bij mij. Verwondering over het geluid dat hij maakte. Blijdschap om die lach en om dat geluid.

11

Goeie Hoop, Zuid-Afrika Ida Born

Kinderen… en moeders!

I will pray for you Through every darkness Through every light This road ahead of you I cannot carry you But I can promise I will pray for you

12

Het is één van mijn lievelingsliederen en terwijl ik de was stond te vouwen “galmde” ik het refrein mee. Linda stond ondertussen mijn keukenkasten te soppen. Ze komt uit Zimbabwe en werkt sinds een week voor 4 halve dagen bij ons in het huishouden. Voorheen deed haar zus Emilia dit, maar vanwege haar vergevorderde zwangerschap hebben de zussen gewisseld. Emilia werkt nu hele dagen in het Goeie Hoop huis en Linda alleen de middagen. Ik vertelde Linda dat dit het lievelingslied van Emilia was. Emilia is anderhalf jaar geleden met haar man uit Zimbabwe gevlucht. Hun dochtertje en de rest van de familie was nog daar. Het lied ontroerde haar. Het enige dat zij voor haar familie kon doen was bidden. En dat is

genoeg. Onze God is machtig, dat weet ook zij. Inmiddels is Emilia’s dochter, met hulp vanuit Holland, herenigd met haar ouders in Zuid-Afrika en is ook Linda met haar man overgekomen. Toen ze hoorde dat haar zus altijd aan haar dacht bij het horen van dit lied barstte ze in snikken uit. Geen wonder ook. Een paar dagen voor haar vlucht overleed haar zoontje van 10 maanden nadat hij een pan kokend water over zich heen had getrokken. De enige herinnering aan hem is een wazige foto op haar mobiele telefoon…

De levensverhalen van onze drie Afrikaanse helpsters houden ons dicht bij de realiteit van Zuid-Afrika en omliggende landen. Neem nu Thandeka, die met 5 personen moet overleven in een krotje van 4 bij 3 meter met maar 1 bed!

Twee weken geleden zouden de vrijwilligers samen met de kinderen haar Xhosa kerk bezoeken. Maar verdrietig belde ze die ochtend vroeg op: het had die nacht zo geregend dat het water haar huisje was binnengelopen en ze geen droge kleren meer had voor de kerk! Staan wij daar voor onze goed gevulde kasten… dan voel je je toch wel weer heel kleintjes worden!

Positieve invloed We voelen ons sowieso klein en nederig bij het zien hoe goed de Heere voor ons is. Ons team bestaat uit gedreven, liefdevolle jonge mensen die genieten van hun werk hier en we zien dat dit een positieve invloed heeft op de Goeie Hoop kinderen. Hun sociale vaardigheden staan door hun traumatische verleden op een laag pitje. Ze kunnen erg onredelijk en jaloers zijn en hun uitbarstingen zijn een uitdaging voor ons team. Maar we zien duidelijk vooruitgang.

Ik denk aan Legheto, die “van de brede weg, op pad is naar de smalle weg”. Aan Diane, die accepteert dat ze een “echte moeder” en een zusje heeft, al blijft ze een afkeer houden van de omstandigheden waaronder die leven. Dan zijn daar Veronica en Faith, de zusjes die zich steeds meer op hun gemak voelen, al missen ze hun moeder die op dit moment zonder werk moet zien te overleven in een zeecontainer.

En Finn, wiens ‘verplichte smile’ eindelijk is veranderd in een

spontane lach. Al blijft hij zijn agressieve buien houden - er zit zoveel zeer van binnen bij hem! Tenslotte Ashlyn, die iedere keer trots is als zijn moeder hem bezoekt en iets lekkers voor hem meebrengt. Een half jaar geleden was het ondenkbaar dat hij en zijn moeder achter elkaar aan zouden rennen door de tuin.

Maar daar is ook de moeder van Ahlia en haar broertje Baba.

Gewiekst en onberekenbaar, tot in de rechtbank toe. Op een dag kwam ze buiten bezoektijd om, klom over het hek en ontvoerde haar kinderen. We moesten machteloos toekijken hoe de kleintjes, zonder jasjes, door de regen werden meegenomen op de vlucht voor de politie. Gelukkig werden de kinderen na twee dagen gevonden en overgeplaatst naar een veilig adres. De kans op herhaling van dit drama was te groot en geweld niet uitgesloten.

Dianes moeder

Moeders Enkele dagen geleden sprak ik de maat-schappelijk werker van Ahlia en Baba. Ze vroeg me voor de moeder te bidden.

We vergeten zo gemakkelijk de moeders! Weer dacht ik aan het lied I will pray for you.

Hoe worstel ik ook met Dianes moeder. Wat een pijn in dat leven: met de moordenaar van je man op één kamer moeten slapen terwijl hij je bedreigt en mishandelt! Bidden voor moeders... hoe houden ze het vol? “I cannot carry you, but I can promise I will pray for you.” De Heere is aan het werk, ook met deze vrouw. We hebben haar de Weg gewezen en ze worstelt hiermee. Maar toch… in haar ogen zien we het begin van nieuwe hoop. Nog pril en vertwijfeld, maar toch… hoop, Goeie Hoop!

13

Liefs, Ida

Drie Goeie Hoop- vrijwilligers

Marlies Zandee – “Ik voel me vaak zo machteloos, omdat ik de situatie ook niet kan veranderen.

Wat ik wel kan doen is hoop uitstralen, omdat God almachtig is. Hij kan de levens van deze moeders en kinderen veranderen.

‘Daar ’s niks wat mijn God nie kan doen!’”

Marijke de Boer – “Het is een heel andere wereld waar de Goeie Hoop kinderen vandaan komen, en die wereld leer ik maar stukje bij beetje kennen.”

Marieke Nobel – “De Afrikaanse gezondheidszorg... geduld is een schone zaak!”

Lees hun ervaringen op www.goeiehoop.nl

Liefde…

Ik weet niet wat het is Ik ben beschadigd, gekwetst Ik heb weinig vertrouwen Want ik ben bang Bang om gekwetst te worden Om weer die pijn te voelen.

Hoop…

Ik weet niet wat het is Ik ben er niet mee opgegroeid Ik ben niet gelukkig Want ik heb niets om naar uit te zien Uitzien, naar iets wat beter is Een betere toekomst.

Liefde…

Ik leer nu wat het is.

Hoop…

Ik weet nu wat het is!

Geborgenheid…

Ik weet niet wat het is.

Ik heb een moeder die niet voor me zorgt Ik verlang naar aandacht Want ik kreeg het te weinig Verlangen, om iemand die van me houdt Onvoorwaardelijk.

Marlies Zandee Vrijwilliger ‘Goeie Hoop’

Geborgenheid…

Ik leer nu wat het is.

14

(bon opsturen naar Lezersservice Kimon, p/a Theodora Otterspeer, Prins Hendrikstraat 8, 3341 XS Hendrik Ido Ambacht)

Financieel Arie Steehouwer, penningmeester

Giftenverantwoording -Ontvangen giften van particulieren en bedrijven (algemeen): -Giften en collecten van kerken, scholen en verenigingen:

-Giften en akties voor Bangladesh: 15.223,56 1.423,77

Ned. Herv. Gem. Nijkerk € 17,50; Ned. Herv. Evang. Terneuzen € 177,40; Diak. Ger. Gem. Nisse€ 150; Herv. Gem. Wekerom € 418,57; Diak. Herv. Gem. Andel € 250,50; Diak. Hersteld Herv.

Gem. Zwartebroek-Terschuur € 230,80; Diak. Ger. Gem. Ruurlo € 150; P van Dijkeschool Bruinisse € 29

-Giften en akties:

1.295,46

Zangver. Ger. Kerk Sliedrecht € 1.015,46; Collecte mannenvereniging Ermelo € 210; giften zangavond 13 december € 70;

-Giften en akties voor Zuid-Afrika:

19.246,12

Particulieren € 9.043,50; incasso’s particulieren € 3.485,50; Munter B.V. Ridderkerk € 200; Herv. Gem. Wekerom potgrondaktie € 3.186,60; Evang. Gem. De Pijler Lelystad € 75; Ger. Gem. Lelystad € 50; Herv. Gem. Elspeet € 500; SPCO Groene Hart Linschoten € 472,68; Chr. Mannenkoor Veenendaal € 1.382,84; Vrouwenver.

Rhode Waarde € 300; W. Schuurman Wapenveld € 350; fam. G. Hoogenboezem Waddinxveen € 200

-Giften en akties voor Guinee-Bissau:

5.783,50

Sponsoring € 5.693,50; particulieren € 90

-Giften en akties voor Zambia:

19.311,40

Ger. Gem. in Ned. De Beek-Uddel € 650; particulieren € 3.972,30; incasso’s € 4.235; Calvijn College Goes € 3.168,53; Axxent Groep Uddel € 700; Primabad Veghel € 50; Bosman Agenturen Didam € 30; Stiho Groep Nieuwegein € 50; Rehobothschool Uddel appelbeignetaktie € 225; Ger. Gem. Elspeet € 150; Hollander Techniek Apeldoorn € 2.410; Diak. Hersteld Herv. Gem. Elspeet € 510; Zorgcentrum Oranjehof Elspeet € 77,10; Ned. Herv. Schoolvereniging Elspeet € 3.083,47

-Giften en akties voor Mozambique:

3.076,00

Particulieren € 218,50; incasso’s € 7,50; Stichting Solino € 2.500; Maatschap De Visser-Jans Papinge € 350

-Giften en akties voor Hongarije:

2.870,00

particulieren € 225; incasso’s € 2.145; voorschot akties TFC € 500

-Giften en akties voor Congo:

2.277,50

Stichting Imado € 1.200; particulieren € 870; incasso’s € 207,50

-Giften en akties voor Roemenië: 20.376,68

Giften van particulieren Guinee-Bissau € 2.720; incasso’s van particulieren € 2.390; School met de Bijbel Nieuw-Lekkerland € 762,03; Stichting Philippos Rijssen € 1.500; Freelance Service Support Nieuwkoop € 100; Diak. Hersteld Herv. Gem. Grafhorst € 400; Ger. Gem. Enter € 160; Diak. Herv. Gem. Nieuw-Lekkerland € 200, € 10.000, € 100 en € 801,25; Psalmzangavond Nieuw-Lekkerland € 800; Herv. Jeugdver. 16+ Nieuw-Lekkerland € 443,40

Voor alle giften zeggen wij u hartelijk dank. De inkomsten tot en met maart 2009 zijn uitgekomen op € 103.826,54. Dat is iets meer dan het bedrag dat was begroot (€ 90.000).

De algemene inkomsten zijn in de eerste drie maanden achtergebleven ten opzichte van de begroting (ontvangen € 26.648; begroot € 35.625). Uit de algemene inkomsten worden de Kimon-organisatiekosten betaald en een deel van de projecten. De bestemmingsgiften voor levensonderhoud en projectkosten zijn in de eerste drie maanden iets meer dan begroot (ontvangen € 77.178; begroot € 54.375).

De bedragen die zijn ontvangen voor het project Goeie Hoop in Zuid-Afrika bedroegen € 19.246 (begroot € 18.000). Voor het project Goeie Hoop is tot en met maart 2009 (na aftrek van de kosten voor aankoop van de grond en andere lopende projectkosten) een bedrag van per saldo € 80.400 bijeengebracht.

Dat stemt ons tot dankbaarheid. Giften en bijdragen blijven echter nodig aangezien de totale kosten voor de bouw die inmiddels in

6.188,95

Particulieren € 1.438,75; incasso’s € 735; Diakonie Hersteld Herv.

Gem. Ouddorp € 2.745,20; Optima Woningen € 360; Coas Software Systems Stellendam € 50; Bloembollenaktie Ouddorp e.o. € 860

-Giften en akties voor Aruba:

6.569,30

Particulieren € 2.526,80; incasso’s € 3.427,50; Oliebollenaktie Bodegraven € 615

-Dia-avonden, zangavonden en boekjes:

184,30

Verkoop CD’s € 130,30; verkoop boekjes € 54,00

Totaal

103.826,54

volle gang is op meer dan € 150.000 worden geraamd en daarnaast de reguliere projectkosten inmiddels ook lopen.

Voor het project in Zambia is tot en met maart € 19.311 ontvangen. Dat is meer dan begroot (€ 11.250).

Aan giften voor de overige projecten in Guinee-Bissau, Mozambique, Bangladesh, Hongarije, Roemenië, Kongo en Aruba is tot en met maart € 38.621 ontvangen (begroot € 25.125).

We zijn dankbaar voor de giften van de eerste drie maanden. De groei van de activiteiten (vijf veldwerkers in Guinee Bissau, een gezin in Zuid-Afrika, één veldwerker in Mozambique, Hongarije en Roemenië, twee in Zambia en daarnaast nog enkele beoogde uitzendingen) maken een dergelijke giftenstroom ook zeer wenselijk. Graag bevelen we het werk dat Kimon wereldwijd mag doen in uw milddadigheid aan.

Hartelijke groeten, Arie Steehouwer

15

Goeie Hoop, Zuid-Afrika Erwin Born

Groei aan de Westkaap Sinds mijn vorige schrijven is er veel veranderd binnen het ‘Goeie Hoop’ project.

Naast een enthousiast en gemotiveerd team van vrijwilligers zijn er twee medewerkers die van oorsprong uit Zimbabwe komen.

Met het oog op de komende schaalvergroting is het goed te verschuiven naar meer ‘inlandse’ moeders. Zij vormen een stabiel aanspreekpunt voor de kinderen. Voor de vrijwilligers komt meer tijd vrij voor activiteiten buiten het project, zoals kinder- en evangelisatiewerk. Op dit moment zijn er zes kinderen in het huis, elk met hun eigen achtergrond en opgelopen beschadiging vanuit het verleden.

Bouwvorderingen

16

De kavel is vrij gemaakt van opkomende onkruidachtige bomen, de Port Jackson. De Port Jackson is ooit uit Australië meegenomen naar Zuid-Afrika. Het gewas groeit snel en zaait zich makkelijk uit. Overal in de Westkaapse natuur zie je ze opkomen. Onze kavel is er nu echter vrij van. En nu het herfst is en er regelmatig regen valt, ontkiemt het gras en ontstaat een mooi groen tapijt.

In april is de bouw gestart. De aannemer werkt met een groot en gemotiveerd team. De fundering is compleet, de muren zijn tot de verdieping gemetseld. De trap en verdiepingsvloer zijn inmiddels gestort. Op de units wordt de dakconstructie gemaakt. Kortom, de bouw gaat voorspoedig. De planning is dat de eerste fase, bestaande uit het hoofdgebouw en twee units, in oktober gereed is. Een gebouw van 640 m2.

Het hoofdgebouw biedt algemene voorzieningen, zoals crèches, keuken, waskamer, kantoor en een ziekenboeg.

Op de verdieping komen tien slaapkamers voor vrijwilligers en veldwerkers met de nodige sanitaire voorzieningen.

Een gezamenlijke woonkamer en een groot balkon maken het compleet. Daarnaast worden twee units gebouwd met elk vier slaapkamers. In de tweede fase komen er vier units bij.

Keerzijde De Heere heeft het ‘Goeie Hoop’ project rijk gezegend. Dat de bouw zo voorspoedig gaat heeft ook wel een oorzaak en keerzijde. Net als in Nederland is het hier een stuk rustiger met bouw- en economische activiteiten. De aannemer heeft

daardoor meer tijd om zich op het project te richten.

Dat scheelt veel ‘bouwfouten’ en draagt bij aan een soepeler verloop. De werkloosheid is nog steeds ongekend hoog is en de lonen verschillen onevenredig. In het relatief ‘kleine’ westerse deel zijn de leefomstandigheden, inkomsten en kosten redelijk vergelijkbaar met West-Europa. Dit geldt voor minder dan 10% van de bevolking.

Toch komen ook steeds meer blanken in moeilijkheden.

Op caravanparken wonen steeds meer blanke gezinnen bij elkaar in erbarmelijke omstandigheden.

De meerderheid van de bevolking moet rondkomen van een schamel loon of is werkloos. Acht euro per dag is een normaal loon voor een ‘zwarte’ werker. De ellende wordt nog groter door af te wijken van Gods geboden. Losse samenlevingsvormen (veel moeders hebben kinderen van verschillende mannen) en alcohol- en tikverslaving zijn de normaalste zaak van de wereld.

In Cape Flats, de wijken rond Kaapstad, worden per dag 5 mensen vermoord. In heel Zuid-Afrika 50 per dag. Een touringcar vol dus. De moorden zijn nog in statistieken uit te drukken, maar dat geldt niet voor roofovervallen, vechtpartijen en verkrachtingen. Wat vele kinderen dagelijks overkomt is nauwelijks bekend. Een maatschappelijk werker die problemen signaleert heeft vaak een wijk van meer dan 10.000 mensen onder zich. Voor steeds meer kinderen kan hun geboortehuis geen thuis meer zijn. Bidt ook voor hen!

Te midden van deze ellendige omstandigheden willen we met ons project Goeie Hoop bieden.

De financiële middelen reiken op dit moment niet verder dan de eerste fase met twee units. Voor de andere vier ligt de grond klaar en zijn de vergunningen binnen.

Eén unit met vier slaapkamers (maximaal acht kinderen) kost € 35.000. Helpt u mee het project groter te maken? Ook wanneer u een concrete gift voor de inrichting van het gebouw of het terrein wil geven kan dit. Neemt u hiervoor contact met ons op.

Wilt u meer weten over ons project en de kinderen? Kijk eens op www.goeiehoop.nl en meldt u aan voor de gratis nieuwsbrief.

U mag natuurlijk ook zelf eens ‘kom kuier’. Baie welkom!

Een hartelijke groet uit Zuid-Afrika, Erwin Born

Wie sponsort ons?

Goeie Hoop is een crisisopvang voor aidskinderen en andere kinderen in noodsituaties. Ons project bevindt zich in Gordon’s Bay, een kustdorpje in de Westkaap van Zuid-Afrika. Op korte afstand van ons opvanghuis beginnen de uitgestrekte krottenwijken. Niet alleen de gammele, lekkende houten en golfplaten krotjes zorgen voor problemen. Vooral de ziekte aids zaait dood en verderf om zich heen. Gezinnen vallen uit elkaar. Inkomen valt weg. Kinderen verwezen en voeden elkaar op en vaak lijkt drank de enige oplossing.

Temidden van deze ellende laat Goeie Hoop haar licht schijnen. De kinderen in onze crisisopvang knappen onder de liefdevolle en medische zorg vaak wonder boven wonder weer op en moeders en familie krijgen weer hoop. Ons enthousiaste en kundige team weet zich gedragen door Gods trouwe zorg. Maar ook door gebed en financiële steun vanuit Nederland en hier in Zuid-Afrika. Ook u kunt deel uitmaken van dit Goeie-Hoop-team door een kindje persoonlijk te sponsoren en zo op afstand mee te helpen zorgen. Het verzorgen van deze zieke en kwetsbare kinderen is kostbaar.

Eén sponsor per kind is daarom bijna onmogelijk. Daar komt Kinderen in het Goeie-Hoop-Huis:

Faith, 1 jaar

Ashlyn, 4 jaar

Veronica, 6 jaar

Diane, 7 jaar

Finn, 8 jaar

Legheto, 7 jaar

bij, dat door de soms beperkte levensverwachting, of door plaatsing in pleeggezinnen, vaker zal worden gewisseld dan bij normale financiële adoptie. We hopen dat u daar begrip voor heeft. Door onderstaande bon in te vullen zegt u ja tegen een kind en geeft u het liefde, geborgenheid en hoop op een toekomst. Geef één van deze kleinen een plek in uw hart en gebeden en wij zullen ervoor zorgen dat u op de hoogte bent van wat er in hun leventje gebeurt.

17

Elk kind heeft een min of meer ernstig levensverhaal. Daar willen we discreet mee omgaan. Daarom vermelden we slechts de naam en de leeftijd.

Ik wil meehelpen om Goeie Hoop te bieden! ❏ Ik steun de opvang van kinderen door “Goeie Hoop.” Ik machtig de stichting Kimon om € ____________ per maand / per kwartaal* van mijn rekening af te schrijven. ❏ Ik wil graag persoonlijke sponsor worden, en machtig de stichting Kimon om maandelijks € ____________ van mijn rekening af te schrijven t.b.v. _____________ (naam sponsorkind).

Naam: __________________________________________________ Adres: ___________________________________________________ Postcode: _____________ Woonplaats: _______________________ Emailadres:_______________________________________________

Wanneer een kind in staat is terug te keren naar familie of pleeggezin buiten het ‘Goeie-Hoopproject’, gaat mijn sponsoring over op een ander kind binnen dit project. Ik krijg dan de naam en gegevens van dit nieuwe sponsorkind door.

U ontvangt ieder kwartaal het gratis magazine ‘discipel’, met daarin een ‘Goeie Hoop’-verslag vanuit Zuid-Afrika.

Bank- of gironummer: _____________________________________ Datum: _______________ Handtekening: * Doorhalen wat niet van toepassing is.

Bon opsturen naar: Sponsorprogramma Kimon, Fam. J.W. Lemstra, Van Oldenbarneveltstraat 68, 3862 SG Nijkerk

Als de vogels zwijgen Rwanda: bezinning bij een lijdensgeschiedenis

1

door Kees Moerman Hoofdschedelplaats. Ik ontkom niet aan associaties, wanneer ik daags na Pasen een bezoek breng aan het genocidemuseum in Kigali. (1) Drie maal negen is zevenentwintig. In ordelijke rijen staren de schedels me met holle ogen vanuit iedere vitrine aan.

Weinig zijn ongeschonden. Een kogelgat, een gapende achterkant. Bij een ander heeft een machetehouw het bot boven het rechteroor doorkliefd. Onwillekeurig dwalen mijn gedachten weer af naar die andere lijdensgeschiedenis. En de naam van de dienstknecht was Malchus.

18

Het is exact 15 jaar geleden dat hier, in de hoofdstad van Rwanda, een ongekende slachting plaatsvond, die uiteindelijk resulteerde in zo’n 800.000 doden over het hele land.

Alleen al in de massagraven rondom het museum liggen de overblijfselen van een kwart miljoen Tutsi’s. (2) Een museumbewaker licht een tip van de sluier op. Letterlijk. Onder het dekzeil verleent een afdekraam een blik in het inwendige van de betonnen kelder. (3) Daar staan, drie meter hoog opgestapeld, honderden kisten. In elk ervan de resten van soms wel 50 slachtoffers. De bewaker trekt het oranje zeil weer recht.

Please, do not step on massgraves, waarschuwt een bordje.

Een tropische regenbui plengt dikke tranen. Hier en daar is een enkel boeket neergelegd, in cellofaan met paarse strik. (4) Opvallend weinig voor een herdenkingsweek. De moordpartijen waren grondig en doordacht. Geen nabestaanden, geen bloemen. Een uitbundig bloeiende boom schudt z’n kruin.

Rode bloemen dwarrelen op het kale beton. De natuur rouwt.

Plaatsvervangend.

Het museum is modern en stijlvol ingericht. Niets verhullend ook. Details spreken meer dan grote verhalen. Een roestige ketting met slot, die twee geliefden aan elkaar bond toen ze levend werden begraven. Een kindersandaaltje. Francine Murengezi Ingabire. Leeftijd: 12. Favoriete sport: zwemmen.

Lievelingseten: patat met Fanta tropical. Beste vriendin: haar oudere zusje Claudette. Laatste woorden: Mam, waar moet ik heenrennen? Doodsoorzaak: doodgehakt met de machete.

Panelen doen een poging om het drama toe te lichten. In het Frans, Engels en Swahili. De pre-koloniale tijd. De Belgen.

Schedelmetingen, politiek gestuntel. Dan, plotseling, die krankzinnige april 1994. Wat heb ik gemist op mijn gang langs de panelen? Ik wandel terug om de draad op te pakken. Als bij het terugbladeren in een boek, wanneer je enige tijd kennelijk gedachteloos hebt doorgelezen. Ineens gebeurt er iets ingrijpends, en je zoekt de lijn in het verhaal.

Maar hier ontbreekt elke logica: “Als je mij had gekend, en als je werkelijk jezelf had gekend, dan zou je me niet gedood hebben”, lees ik aan het einde van de route. Een in glas gestolde schreeuw.

Weer buiten, kijk ik met andere ogen naar de mensen op straat. Hutu of Tutsi? Een spitsere neus zou het watermerk

2

3

4

5 moeten zijn. Ik geef het op. Niets in de straten van Kigali herinnert nog aan de schandedagen. Behalve deze weken dan. Kolossale billboards en huizenhoog reclamedoek bezweren in fel paars dat er “Hoop” (Swahili: Icyizere) is. (5) Je kunt niet zeggen dat het land krampachtig met zijn verleden omgaat, zoals het Duitsland na de Holocaust. In het kader van educatie en bewustwording worden gevoelens en gewetens niet gespaard. Als een hernieuwd Nie Wieder. Wat natuurlijk alleen al een taalkundige onmogelijkheid is.

Boven Hotel Des Mille Collines (“Duizend Heuvels”) draaien kraaien krijsend hun rondjes. Hier wist Hutu-eigenaar Paul Rusesabagina meer dan 1000 Tutsis uit handen van de Hutu rebellen te houden (“Hotel Rwanda”). (6) In die dagen verstomden zelfs de kraaien. Want als het oorlog is, zwijgen de vogels. Zwermen vliegen voltrekken gonzend hun taak en benadrukken daarmee slechts de stilte van de dood.

Een hond trekt uit overlevingsdrang zijn baas het vlees van de botten. Een baby sappelt vergeefs aan een dode moederborst. Het zijn de museumbeelden die nog door mijn hoofd spoken. Want de vogels van Kigali zingen weer. En het “land van de duizend heuvels” bouwt duidelijk aan de toekomst. Met inzet van de miljoenen van de internationale gemeenschap. Als een boetedoening van naties, verenigd in het sluiten van de ogen.

6

7

Tussen Gacaca en Gabbatha Op mijn weg naar eindbestemming Congo ontrollen zich de duizenden heuvels van Rwanda. De zes uur durende taxirit voert door een van ’s werelds mooiste landschappen. (7,8) Rijstvelden, theeplantages en ongerept oerwoud, dat in het noorden de beroemde en zeldzame populatie berggorilla’s huisvest. Een reclamefolder van een reisbureau zou dit landschap ongetwijfeld als “paradijselijk” omschrijven.

Wij koersen echter naar het zuidwesten, het grensgebied met de bedenkelijke reputatie “de grootste hel op aarde” te zijn.

Voorlopig oogt alles echter nog vriendelijk. Behalve het land van “the thousand hills”, portretteert Rwanda zich ook als het land van “the million smiles”. Niet geheel ten onrechte.

Maar wat gaat er schuil achter deze ‘smiles’? Je vraagt je af hoe dit volk met het verleden in het reine komt. Een deel van het antwoord vind ik langs de wegen en in de rijstvelden.

Overal kom je ze tegen, groepen in roze en oranje geklede dwangarbeiders die hier hun wandaden tijdens de genocide met 30 jaar werkstraf bekopen. (9) Om de meer dan 100.000 daders te berechten, is een oude vorm van rechtspleging nieuw leven in geblazen: de Gacaca, het “gerechtshof op het gras”. Het systeem richt zich op “waarheid, recht en verzoening”, met een actieve rol voor de plaatselijke bevolking. Citaat van een overlevende: “Geen menselijkheid zonder vergeving, geen vergeving zonder recht, maar recht is onmogelijk zonder menselijkheid.” Het is een edele gedachte. Maar als “recht met menselijkheid” door de Gacaca wordt uitgeoefend, dan is dat ten diepste alleen mogelijk omdat er Een was die recht zónder menselijkheid moest ondergaan - op Gabbatha.

Er loopt een lijn van de hoofdschedelplaats Kigali naar die andere: Golgotha. Daar ligt de werkelijke hoop voor een getraumatiseerde generatie.

“Ik zal nooit meer Tutsi zijn”, beloofde de zesjarige Uwamwezi haar belager, alvorens deze met zijn machete haar woorden in werkelijkheid veranderde.

Rwanda, laat het nooit meer gezegd worden.

19

8

9

Vanuit Congo Lies Mukuna-Adelaar

Tussen Congo en Nederland

20

Ik ben weer “daar waar eens ’t gekrijs der meeuwen / verstierf aan ‘t eenzaam strand…” In ons oude Zeeuws-Vlaanderen dus. Op 29 april zette ik na een veilige reis weer voet op Nederlands kleibodem. Sinds die tijd geniet ik van een heldere lucht en een fris zeebriesje - en wat ziet het er allemaal schoon uit, hier! De overgang is groot, maar toch went het snel: 24 uur per dag elektriciteit, warm water, drinken uit de kraan, lekker snel koken op een gasfornuis, een fiets, en vele dingen meer. Wat ik mis? Mijn man, natuurlijk.

Die moet nog even in Congo blijven omdat zijn visum pas ingaat op 23 juni. Maar dan komt ook hij. En onze baby volgt, als alles goed gaat, weer een maandje later… Spannend!

Over de baby gesproken: het is in dat verband een verademing om hier te zijn. Eindelijk word ik gewoon gefeliciteerd en vragen mensen belangstellend hoe ver ik ben en hoe het gaat.

Dat was in Bukavu wel anders: daar werd angstvallig gezwegen over mijn ‘toestand’. Zwanger zijn is daar toch nog een beetje taboe. Dat stamt waarschijnlijk nog uit de angst dat, wanneer je openlijk over je zwangerschap praat, de heksen jouw kind met dat van een ander kunnen verwisselen. Of het zelfs weg kunnen toveren, wat natuurlijk nog vervelender is. Je ziet dan weer hoe sterk de greep van het bijgeloof nog is op de mensen, ook nu nog, en ook in de stad.

Bezoek Een paar weken voor mijn vertrek naar Nederland kwam Kees Moerman op bezoek in Bukavu. We haalden hem op in Kigali, de hoofdstad van Rwanda. Vanaf daar reisden we met de taxi naar Bukavu. Deze prachtige, maar vermoeiende reis duurt ongeveer 6 uur en leidt dwars door heuvels, groene theevelden en een oerwoud. Bij aankomst in Bukavu waren we, dankzij de slingerwegen, iets misselijker dan bij vertrek uit Kigali. De volgende dagen bezocht Kees het project, praatte met jongens en werkers en bekeek wat van de omgeving.

Omdat hij bij ons in huis verbleef, hadden we ruim de tijd om te praten over de toekomst van het project. Het was een verhelderend bezoek, ik denk zowel voor hem als voor ons.

Project Wat de jongens op het project betreft: we zijn blij dat we u kunnen vertellen dat het goed met ze gaat! We hebben nu een echt vaste groep van 9 jongens. Daar mogen er voorlopig geen bij, en hopelijk valt er ook niemand af! Doordat de groep zo klein is, hebben we de mogelijkheid om ze allemaal heel persoonlijk te begeleiden. We zijn God dankbaar voor het feit dat een aantal onder hen voorzichtig contact begint te leggen met thuis. Onze grootste verrassing tot nu toe is Jean. We zaten echt over hem in de zorgen en vroegen ons af of hij wel ooit weer thuis zou kunnen en willen wonen. Hij wilde ons namelijk niet eens zijn ouderlijk huis laten zien. Op een dag kwam hij helemaal schoon op het project aan. Zelfs zijn haar was geknipt!

Toen we hem vroegen hoe dat nu opeens kwam, zei hij verlegen: ‘Ik heb thuis geslapen vannacht!’ Sinds die dag slaapt

hij thuis. Voordat hij ’s morgens zijn vrienden van de straat weer opzoekt, haalt hij water voor zijn pleegmoeder. We hebben haar en zijn vader al een paar keer bezocht, en die laatste is maar wat trots op zijn zoon die nu al een beetje kan lezen en rekenen…

Het is de bedoeling dat alle jongens eind augustus onderdak zijn, en begin september naar school gaan. Daarop moeten de ouders of ontvangende familieleden worden voorbereid.

We bezoeken ze daarom regelmatig. Bij het laatste bezoek hebben de families allemaal een uitnodiging gehad voor een driedaagse cursus, die plaats zal hebben van 17-19 juni. De ouders leren daar met geld om te gaan, zodat ze hun kinderen niet alleen te eten kunnen geven, maar ook nog eens kunnen sparen voor schoolgeld. Aan het einde van de cursus krijgen ze ieder 50 dollar. Daarmee kunnen ze een klein handeltje opzetten, of een bestaand handeltje uitbreiden. Hoe het daarmee gaat, zal door ons gevolgd worden. Gaat het goed, dan krijgen ze na een poosje nog eens 50 dollar. Gaat het minder goed, dan kijken we of we voor die familie een andere oplossing kunnen vinden.

We hopen dat ieder kind uiteindelijk een plaatsje zal vinden dat het ‘thuis’ kan noemen en waar het zich veilig voelt. We hopen ook dat de kinderen het goed zullen doen op school.

We doen daar echt ons best voor, maar weten ook: alleen God kan ons werk echt laten slagen. En Hij alleen kan de zaadjes van Gods Woord die we strooien, op laten komen in het hart van de jongens. Als dat gebeurt, dan hopen we dat het niet alleen de jongens zelf voor altijd zal veranderen, maar ook hun families. Dat zou het allermooiste zijn!

Wie weet, snel tot ziens!

Groeten van Elie en Lies Mukuna-Adelaar

Bidden Nu Elie en ik binnenkort samen hier kunnen zijn, vragen we u om te bidden voor de werkers die achterblijven op het project. We zijn dankbaar dat ze hart voor de kinderen hebben, en hopen dat alles ook tijdens onze afwezigheid goed zal gaan. Ook de jongens hebben gebed nodig. Ze zijn onzeker door ons vertrek. We willen zo graag dat ze leren om hun vertrouwen niet op ons, maar op God te stellen. Wij zijn tenslotte maar instrumenten in de handen van de Werkmeester! Ook willen we uw gebed vragen voor ons als gezin, nu we wachten op de geboorte van ons eerste kindje.

21

Werkbezoek Congo Kees Moerman

Deuren openen Daar zitten ze dan in het klasje, 8 jongens van de straat. Wie verwacht met halfgetemde leeuwtjes te maken te krijgen, heeft het mis. Met voorbeeldige rust volgen ze de lessen van “Papa Nestor”, een voormalige Islamleraar die nu met “zijn” kinderen Afrikaans-enthousiast Bijbelse lofliederen zingt. Het puntje van de tong verschijnt als de jongens de diverse letters van het bord natekenen. Aandoenlijk onbeholpen voor knullen van deze leeftijd. Voor het eerst van hun leven worden ze serieus genomen. Het alfabet leren op je vijftiende!

22

Papa Nestor

Eten bij mama Bijoux

Op mijn vraag waarom de jongens graag naar het project komen, antwoordt Musa: omdat we hier over God horen, en omdat er schoon water is om ons te wassen. Musa is de jongste van het stel, 13 jaar, en een ondeugende twinkeling in z’n ogen doet me vermoeden dat hij wel een beetje door heeft wat ik graag wil horen. Toch is het meer dan een politiek correct antwoord, en de trouw waarmee de jongens komen is het bewijs dat ze aan hun toekomst willen werken.

De discipline zet zich voort bij het nuttigen van de maaltijd, die ondertussen door “Mama Bijoux” is bereid. Eén van de jongens doet het gebed, waarna ieder in no time een ferm bord rijst met bonen en vlees naar binnen laat verdwijnen. Daarna wacht voor sommigen weer de straat, terwijl anderen de weg ‘naar huis’ weer hebben gevonden dankzij de inspanningen van het team.

Een kleinschalig, maar uiterst waardevol project, in een omgeving die bepaald niet de gemakkelijkste is. Waardevol, vanwege een team van trouwe, toegewijde Congolese medewerkers. Waardevol vooral, omdat hier deuren worden geopend voor jongens van de straat. Een deur die, waar mogelijk, terugleidt naar hun eigen familie. Een deur ook naar de toekomst, wanneer ze een beroep leren. Bij dit alles is het de missie van Kimon om hen te leiden naar Hem, Die van Zichzelf zegt: “Mimi ndimi mulango”- Ik ben de Deur.

We zien als bestuur dan ook reikhalzend uit naar mensen die dit mooie werk willen voortzetten, nu Lies en Elie zich genoodzaakt zien op termijn dit project over te dragen. Wie komt naar Congo?

Ik ben de deur

Straatbeeld Bukavu, Congo

23

Vanuit Zeeland Léonie Dieleman

Herkauwen

24

Ik keek naar hem en hij naar mij… Ik draaide m’n hoofd weg en probeerde me te beheersen maar m’n kaakspieren waren al volop in actie! Een paar minuten later wierp ik hem nòg een blik toe en hij lag daar nog steeds uitnodigend… dat Zeeuwse suikerbroodje. Na bijna een jaar wit brood te hebben gegeten, stond ik me op zaterdagmorgen bij een Zeeuwse bakker te vergapen aan al dat bruin. Ik vond het er haast gezellig tussen al de andere klanten. Van alle kanten klonk ’t op z’n Zeeuws: “môhe” en iemand zei: “Iên heel bruun gesneden graeg”. In een flits vroeg ik me even af of ik nog wel ‘normaal’ was want als je het bij de bakker al gezellig vindt…?! Bijna liet ik mensen voorgaan, zo genoot ik ervan.

Maar op de vraag: “Wie is er aan de beurt?”, keek iedereen naar mij. “Een halfje elfzaden ongesneden graag”, zei ik terwijl m’n ogen wéér toegetrokken werden naar dat suikerbroodje. Ik probeerde mezelf te beheersen en hoorde in gedachten de Mozambikanen straks al hun versie zeggen van: “Je binne goed bekommen”. “Anders nog iets?”, werd me gevraagd. Het water stond inmiddels in m’n mond en ik antwoordde: “Uh ja, doe nog maar een suikerbroodje”.

Lesje Ik zit hier op Walcheren tussen de koeien op de boerderij. In een kaartenwinkel in Middelburg keek ik óók ineens middenin het gezicht van zo’n oer-Hollandse koe. Het opschrift luidde: ‘Herkauw het Woord van God’. M’n verlof schiet inmiddels alweer op en voor het eerst sinds al de jaren dat ik in het buitenland bivakkeer, denk ik dat ik straks terugga met een beetje buikpijn vanwege de inbraak en ook wat andere ‘stress’ daar op het veld. Maar de koeien hier op Gapinge loeien me toe: “Je moet het Woord van God een beetje herkauwen… er staat toch dat je niet bezorgd hoeft te zijn voor morgen”.

En terwijl ik zo een lesje leer van de melkkoeien is het ook tijd om naar de bakker te gaan. Uiteraard om toch óók nog maar een suikerbroodje!

Verlof Ik ben met verlof en het is genieten. Vaak vanuit de caravan zo de zon en het gras in, fietsen op wegen zonder kuilen en putten tussen het fluitekruid en de meidoorns, presentaties verzorgen voor vaak enthousiast publiek, smullen van pittige nasi en overheerlijke frieten en natuurlijk het weerzien met veel dierbare en leuke mensen. Maar ook: zweten tijdens het noodweer op de Zeelandbrug ’s avonds laat, een waas voor m’n ogen krijgen in zo’n afschuwelijke file op de A27 en als klap op de vuurpijl het bericht dat er is ingebroken in m’n appartement in Mozambique.

Groeten uit Z eeland

Vanuit Mozambique Léonie Dieleman

Wie de schoen past...

10 jaar in het buitenland, heel wat ZOLEN versleten Dat ik wat met SCHOEISEL heb, zult u wellicht weten Dat dat vroeger al zo was, daarvan spreken de foto’s klare taal Maar stoute SCHOENEN aantrekken, dat is een ander verhaal..

Voor ‘t werk in Mozambique, is geld nodig om door te gaan Vandaar dit kaartje en u voelt het vast al op uw KLOMPEN aan - ‘k Leef niet op grote VOET en bedelen vind ik echt niet fijn maar SCHOORVOETEND doe ik mijn verzoek:

‘Wilt u mijn sponsor zijn?’

25 Meewandelen en soms een tweede mijl gaan met kinderen en tieners wereldwijd. Soms lopen ze op te grote schoenen zonder veters of juist op knellende, afgedragen slippertjes.

Vaak blootvoets.

Hun levensweg is meestal al jong gemarkeerd door onrecht, armoede en Aids. God vraagt ons Zijn ambassadeur te zijn en onze voeten ‘te schoeien met de bereidheid van het evangelie.’

Ik hoop dat u de ‘schoen past en hem aantrekt’ en het mij zo mogelijk maakt om verder samen op te trekken met jongeren in Mozambique.

Hartelijk dank voor uw toezegging en meeleven!

Léonie Dieleman

Graag help ik Léonie haar werk voortzetten in Mozambique.

Ik machtig de stichting Kimon om elke maand/elk kwartaal € 10 / € 15 / € 25 / € 50 / € 100 / € .......... van mijn rekening af te schrijven, ingaande per ................* ten behoeve van de voortzetting van het werk van Léonie Dieleman in Mozambique. Via het kwartaalblad ‘Discipel’ word ik op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.

Naam:

Telefoonnummer:

Adres:

E-mail:

Postcode:

Rekeningnummer:

Woonplaats:

Handtekening:

* doorhalen wat niet van toepassing is; eventueel zelf bedrag aangeven. ** datum invullen; indien gewenst kunt u het bedrag binnen een maand op uw rekening terug laten storten.

Opsturen naar: Kimon, p/a Arie Steehouwer, Amandelgaarde 50, 3344 RE Hendrik-Ido-Ambacht

(Eenmalige of periodieke) giften voor dit werk zijn welkom op: • Postbank 6849217 t.n.v. Stg. Kinderhulp Mondiaal Hendrik-Ido-Ambacht, of

• ABN-Amro Bank 40.05.98.698 t.n.v. Stg. Kinderhulp Mondiaal Hendrik-Ido-Ambacht.

Vermeld bij giften: ‘Léonie/Mozambique’

Vanuit Roemenië Jantina Mastenbroek

Een klein zigeunermeisje...

“Leontinaaaaa, kom je weer naar ons toe?”

Ik keek eens om me heen, waar die schreeuw vandaan kwam. In de verte zag ik een paard met wagen. “Hé”, dacht ik, “zouden dat de rondtrekkende zigeuners weer zijn?”

26

Ik had ze al eerder verwacht, want vorig jaar waren ze er al in maart. Ondertussen was het al mei en ik had ze nog niet gezien.

En jawel… een stevige zigeunermoeder kwam op me afstuiven om me te begroeten. Ze waren er ‘al’ twee dagen en ze snapten niet dat ik nog niet langs geweest was! Hoe ik kon weten dat ze er ‘al’ waren, wist ze ook niet, maar ik was in ieder geval weer welkom om hun kinderen onderwijs te geven. En, zo dacht ik er stiekem achteraan, om hen meer te leren over God! Deze zigeuners wonen in een zigeunerwijk in Calafat, een stad zo’n 80 kilometer verderop. Van april tot oktober struinen vijf gezinnen de omgeving af voor oud ijzer, dat geruild wordt voor nieuwe pannen. Zo verdienen ze de kost! De kinderen gaan wel in de winterperiode naar school, zeggen ze. Maar dat zal ongetwijfeld niet regelmatig zijn - of de leerkracht op school laat ze links liggen. In ieder geval merkte ik de eerste keer dat ze maar een héél klein beetje wijzer waren geworden...

Ik kon ze weer vinden op dezelfde standplaats als vorig jaar, zo zei de zigeunermoeder. Dus vol goede moed ging ik op pad. Een zanderig pad leidde naar ‘hun’ grasveld. Daar waren wat tentjes opgezet van takken, dekens en zeil. Het leek of ze nooit weg waren geweest. Een oude oma lette op de kinderen, nu de ouders naar de omliggende dorpen waren om oud ijzer in te zamelen.

Ik kreeg een erezetel aangeboden: een wiebelig krukje in het gras.

Negen oude pannen en een leeg limonadekrat volgden, zodat ook de kinderen een plekje hadden. Ze kenden zowaar nog heel wat liedjes van vorig jaar! Uit volle borst werd meegezongen.

Zigeunergewoonten Het zigeunervolk heeft zo zijn eigen tradities, die ik nog lang niet

allemaal ken. Maar ik weet, dat ze een voorliefde hebben voor bijzondere verhalen. Als ik vertel over God Die alles heeft geschapen, dan zijn ze het daar hartroerend mee eens. Maar vervolgens komen ze met hun versie van het scheppingsverhaal, dat op allerlei punten afwijkt.

Als ik daar op reageer, blijven ze er echter bij dat hún verhaal ook klopt. Ofwel: het verhaal uit de Bijbel is waar, maar hun verhaal is zeker ook waar! Dat is ook typisch “des zigeuners”: nooit toegeven dat de ander gelijk heeft, want dan ga je af voor de groepsleden. Moeilijk dus om te peilen wat er in hun hart leeft. Toch maar doorvertellen en doorzingen… God doet Zijn werk op Zijn tijd!

Onlangs besloot ik mijn fototoestel eens mee te nemen,om wat foto’s te maken voor het thuisfront. In voorgaande jaren vonden de kinderen het altijd geweldig dat ze op de foto mochten en dat ze dan ook nog zichzelf konden bekijken op het schermpje.

Aan oma vroeg ik toestemming om foto’s te maken. Natuurlijk mocht dat! Maar één van de jongens zei: “Van mij mag u geen foto maken, dat hebben mijn ouders gezegd. U maakt alleen maar foto’s om die te verkopen en dan krijgt u daar geld voor.”

Ik schoot bijna in de lach. Gelukkig was er een ouder zusje die het allemaal niet zo serieus nam en wel op de foto wilde.

Ik heb nog eens uitgelegd dat ik de foto’s niet verkoop, en heb verder geen foto’s meer gemaakt. Ik hoop dat deze ideeën geen sta-in-de-weg vormen voor de voortgang van het programma. Welke verhalen zouden er nog meer over mij de ronde doen? Ik zou op een avond zo maar eens stiekem tussen hen in willen zitten, rond het vuur. Wie weet hoe verhelderend dat zou zijn!

Klein Als laatste wil ik jullie vertellen over een peuter die er rondloopt. Hij roept altijd “Putina, putina”, want mijn naam is nog moeilijk uit te spreken voor hem. Het lijkt op “putin”, wat weinig betekent. Het ventje herinnert me er zo aan dat ik maar klein ben! Maar daardoor mag ik plaats maken voor Gods grootheid en macht...

Voorlopig heb ik er twee keer in de week weer een flinke uitdaging bij, wat me nederig maakt en wat veel gebed vraagt!

Tenslotte: mijn sponsoring is boven de 80 % gestegen!

Iedereen hartelijk bedankt hiervoor! Bovenal dank en loof ik God voor Zijn trouwe zorg! Mijn officiële uitzending is nu in beeld gekomen. Samen met mijn Thuisfrontcommissie zie ik ernaar uit. De precieze datum is nog onbekend, maar het zal vermoedelijk september worden.

Zonnige groeten uit Roemenië, Jantina

Naar Zuid-Afrika Jolanda Vlijm

AMEN zeggen Op dit moment volg ik nog steeds de cursus van het IKEG: verdieping van kinderevangelisatie. Het rijkste hieraan is dat het met een open Bijbel gebeurt. Wat een rijke beloftes staan daar in, om juist onder kinderen het Evangelie te brengen! Want ook zij hebben het allen nodig, Christus te leren kennen als Zaligmaker en Middelaar.

In de maanden september en oktober zal ik 1 dag per week een tropencursus volgen in Rotterdam. ‘k Zal het zeker kunnen gebruiken bij mijn werk onder de kinderen van Zuid-Afrika.

Afhankelijk Ondertussen is mijn thuisfrontcommissie een feit geworden.

Het is geweldig te merken dat ook zij met enthousiasme aangestoken zijn om mij te helpen het werk daar gestalte te geven. Recent las ik: de TFC is minstens zo belangrijk als degene die weggaat. Ik geloof dat dit absoluut waar is! Want als je alles alleen zou moeten regelen, dan komt er nog veel meer op je af! Ik ben dan ook erg blij en dankbaar voor deze groep mensen om me heen: André, Hanneke, Ellie, Jeanette en Rita. Daarbij ondersteund door Johan, Cor en Ludo.

We zijn gestart met het verspreiden van mijn sponsorbrief.

Stil en verwonderd zie ik het bedrag groeien. Van vele kanten komen de reacties binnen. Ook vanaf deze plaats: heel, heel erg bedankt hiervoor. Voor mezelf was het een heel grote stap om afhankelijk te worden van sponsoren. Niet meer zelf je salaris verdienen. Heel bemoedigend waren de woorden van Ida Born en van een goede vriendin: je doet het niet voor

jezelf maar voor de kinderen van Zuid-Afrika. Ja, dan is het mogelijk om je te laten steunen, om hierin afhankelijk te zijn. Groter dan dit afhankelijk zijn is het steunen op de grote Bron, op Christus alleen. Want geldelijke middelen zonder Gods steun zullen nog niets uitwerken. Ik mag het bemerken in mijn leven: het is God Die me leidt en bestuurt. Mij voorbereidt, vormt en toerust. Wilt u met mij deze God danken voor Zijn trouwe leiding en ook blijvend bidden om Zijn zegen voor alle mensen op het zendingsveld wereldwijd?

Ik wil afsluiten met het volgende gedicht. ‘k Hoop dat u het met mij na kunt zeggen: Nu alleen maar “AMEN” zeggen Al is het met gebroken stem Dan je hand in Gods Hand leggen En op weg gaan, achter Hem. Nu alleen maar blijven lopen In het voetspoor van je Heer, Blijven strijden, blijven hopen, Wachtend op Zijn wederkeer.

Nu alleen Zijn Woord vertrouwen: “ Altijd zal Ik bij je zijn,” Als een kind je handen vouwen, Zijn getuige willen zijn.

Al je twijfel af te leggen En alleen maar “AMEN” zeggen. ( Nel Benschop)

Naar Aruba Frits en Jantine van Dijk

Naar Aruba: tussenstop Zwitserland Na een aantal maanden van voorbereiding is het zover: ons vertrek naar Zwitserland.

kinderwerkers.

We hebben er veel zin in, ook omdat we de laatste maanden erg veel bezig zijn geweest met allerlei regelzaken. We zouden bijna vergeten waarom we naar Aruba gaan! Straks kunnen we ons drie maanden intensief voorbereiden op het werk dat we op Aruba hopen te doen: het Evangelie delen met kinderen en jongeren.

Ter voorbereiding op ons werk op Aruba verwachten we daar veel te leren over kinder-evangelisatie en het bege-leiden van

Hartelijke groeten van Frits en Jantine, Matthias en Eva van Dijk

27

Kimon in actie Op de christelijke basisschool “de Schakel” te Nieuw-Lekkerland is een zendingsproject gehouden, waarbij de opbrengst bestemd is voor Dineke in Afrika. Het unieke van dit project is dat het voorbereid is door een leerling van deze school: Arianne Meerkerk. Zij is de motor geweest van dit project. Zij heeft de hele school van informatie voorzien door middel van een interactief voorleesverhaal en een powerpoint presentatie.

De ouders zijn ingelicht door middel van een bijdrage in de Schakelaar, het mededelingenblad van de school.

kinderen en leerkrachten aan de slag. Ook jullie heel hartelijke dank voor jullie enthousiasme! Op de zaterdagmarkt die aansluitend werd gehouden, was Kimon vertegenwoordigd met een kraam. Nieuwe lezers van discipel meldden zich aan, en twee leerlingen, Joanne en Judith van de Zwan, overhandigden de opbrengst van hun eigen verkoopactie: € 12,60. Dankjewel!

Op 23 mei was er een concert in de Goede Herder Kerk te Oldebroek. Medewerking werd verleend door o.a. Henk van der Maten, Kees Alers, Reformatorisch jongerenkoor Omnia Cum Deo uit Kampen en Chr. Gemengd Koor Viva Vox uit Elspeet. De collecteopbrengst, bestemd voor het werk in Guinee-Bissau, was € 888.

Op dezelfde avond was er in de Hervormde Kerk van Kootwijkerbroek ook een concert t.b.v. Kimon. Medewerking werd hier verleend door het Chr. Mannenkoor Ede, Rehoboth kinderkoor en meisjeskoor, bariton Karel Bogerd en organist R. van Middendorp. Van de avond werd een CD opname gemaakt. De opbrengst van de collecte voor het werk van de stichting bedroeg € 924.

28 In haar eigen groep heeft ze een spreekbeurt gehouden over Dineke in Afrika. De klas heeft daarna voor de hele school collectedoosjes gemaakt; deze handvaardigheidles is verzorgd door Arianne. De actie heeft het mooie bedrag opgebracht van € 763,03.

Op vrijdag 27 maart is op school de cheque overhandigd aan Christa den Ouden, lid van de thuisfrontcommissie. In het bijzonder Arianne, maar ook de andere kinderen en leerkrachten van de Schakel heel hartelijk dank voor deze mooie actie.

De jeugd van de hervormde gemeente te Wekerom heeft in maart een potgrondactie gehouden voor het project “Goeie Hoop”. Met tractoren, auto’s, boerenwagens e.d. werden huis aan huis zakken potgrond verkocht. Deze actie bracht het mooie bedrag op van 3186,60 euro. Jongens en meisjes, namens de kinderen van Zuid-Afrika heel hartelijk dank.

Ook de Rehobothschool in Alphen aan den Rijn voerde actie voor Kimon. Léonie Dieleman, onze veldwerker uit Mozambique, hield een boeiende presentatie. Daarna gingen

Bij het horen dat tante Jolanda naar Zuid-Afrika zou gaan, is er in Elspeet een aantal kinderen heel hard aan het werk gegaan. IJverig worden kaarten geknipt en geplakt en daarna verkocht.

Want ja, zo kunnen ze tante Jolanda ondersteunen en wat nog belangrijker is, de kinderen in Zuid-Afrika.

Het hele gezin schaart zich met regelmaat om de tafel en zo wordt er wat afgeknutseld. Inmiddels geholpen door een schoonzus en tante uit de familie, want de kaartverkoop loopt zo hard dat het moeilijk is om de voorraad op peil te houden!

Mariëlle, Gerbert, Jannick en Martin (en ook Daniëlle en tante Els): heel erg dank je wel dat jullie op deze manier jullie steentje bijdragen voor de kinderen daar! Ik zal jullie bijdrage en steun niet vergeten!

Jolanda Vlijm Op de beurs Naar Buiten (Barneveld, woensdag 5 t/m zaterdag 8 augustus) hopen we als stichting weer vertegenwoordigd te zijn met een stand (D50). Kom eens bij ons langs!

De kinderen kunnen een kleurplaat inleveren, die ze van de website kunnen downloaden. Verder zal er een prijsvraag zijn voor jong en oud. Tot ziens!

Vanuit Guinee-Bissau Hans Frinsel

Een nieuwe fase Op 26 april werd er een speciale doopdienst gehouden waarin 17 mensen gedoopt werden. Op twee volwassen vrouwen na, waren het allemaal jongelui die als kind hun weg vonden naar de kerkjes in Foia, Enxudé, Tite de Bas of Brabanda. Met andere woorden, het zijn vruchten van de kinderevangelisatie van het Kimon team. Drie maanden lang heb ik in die gemeentes dooponderricht gegeven, ter voorbereiding op de doop.

Voor de meeste dopelingen was het geen gemakkelijke stap.

Zij komen niet uit christelijke gezinnen en met de doop geven ze een duidelijk getuigenis naar hun omgeving. Dat dit negatieve gevolgen kan hebben, leest u in de bijdrage van Marianne. Het geeft aan dat er hier een prijs betaald wordt als jongeren Christus willen volgen.

Veel van de jongens zullen in de toekomst onder druk gezet worden om toch mee te doen aan de inwijdingsrites en andere heidense gebruiken. In het dooponderricht heb ik uitgebreid met hen over deze zaken gesproken. Enkelen die zich aanvankelijk hadden opgegeven voor de doop, hebben toen afgehaakt. De anderen gaven duidelijk aan de kosten berekend te hebben. “Terug naar de oude gebruiken?

Dat nooit! Ik ben zo dankbaar dat ik van die ellende verlost ben”, was de reactie van een van hen. Zijn ze bestand tegen de druk of vervolging? Wilt u deze jongeren in uw gebed gedenken?

Het is bemoedigend om te zien hoe de kinderen van gisteren zich nu als jonge mensen actief opstellen in de gemeente en ons helpen in het kinderwerk. Maar dat betekent ook dat het werk in een nieuwe fase komt. Aan allerlei zaken merken we dat het Kimon project op een kruispunt staat. Het accent van ons werk moet verschuiven van zelf kinderwerk doen, naar het trainen van jonge mensen om het te doen. Een zendeling is en blijft nu eenmaal een ‘tijdelijke factor’.

Speerpunten Als team zijn we bezig met het denken aan en bidden voor de toekomst van het werk. Goede systematische en structurele training van zondagsonderwijzers en kinderwerkers ontbreekt

29

geheel in de kerken in Guinee-Bissau, afgezien van de cursussen die het Kimon team geeft. Dit is een groot hiaat en een groeiend aantal predikanten begint dat in te zien.

Ons team krijgt steeds meer uitnodigingen uit het hele land om trainingen te geven. Voor ons als team is dat reden om te overwegen dit tot een van onze speerpunten te maken.

Dat zou het karakter van het werk veranderen. In plaats van lokaal bezig te zijn met kinderevangelisatie, moeten we ons dan in de eerste plaats gaan richten op het trainen van Guineeërs. Op die manier kunnen we de Kimon bediening ‘vermenigvuldigen’.

Ook in het medische werk zoeken we naar nieuwe wegen, waarin niet het voeren van een lokale kliniek, maar training en ambulante hulp aan gehandicapte kinderen speerpunten moeten worden.

De omslag van een lokaal werk naar een landelijk werk is niet makkelijk, omdat er bij de lokale bevolking allerlei verwachtingen leven ten aanzien van Kimon. We bidden de Heere om wijsheid bij het ontwikkelen van deze ideeën. Wilt u in uw voorbede ook deze zaken voor Gods troon brengen?

Hans Frinsel

KimonKidz Mirjam Nagtegaal

´¾œ ¾œ Daar ’s niks wat mijn God nie kan doen‌ Puzzel 4-8 jaar:

Hoi allemaal, Ken je het lied “Mijn God is zo groot, zo sterk en zo machtig, er is niets wat Hij niet kan doen!� Dit liedje vertelt iets over de Heere. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te bedenken van liedjes die over de Heere God gaan. En toch gaat het in al die liedjes over wie God is, hoe God is en vooral hoe groot Hij is!

De Heere wil graag dat iedereen dat weet, overal op heel de wereld. Daarom gaf Hij de Heilige Geest op het Pinksterfeest.

Daarom stuurt Hij ook de mensen van Kimon naar allerlei landen! Soms heel ver weg. In Zuid-Afrika leren de kinderen in de krottenwijken hetzelfde lied: “Mijn God is so groot, so sterk en so machtig, daar ’s niks wat mijn God nie kan doen‌â€?

30

Deze dieren vertellen over de Heere Jezus en de Heilige Geest. Maak jij ze helemaal af? Weet je ook welke dieren het zijn?

Schrijf het er maar bij.

De mobile kan je helpen om het beter te begrijpen. Wie wordt er bedoeld met de leeuw, wie met het lam en wie met de duif? Praat er maar over met je ouders of vriendjes en vriendinnetjes.

Veel succes met de puzzels, ik hoop dat er weer veel kinderen meedoen!

Puzzel 8-12 jaar Hoe is de Heere God?

Deze keer zetten we Erika van ’t Hart (’s Gravenpolder) in het zonnetje.

Fijn dat je regelmatig meedoet met de puzzels van Kimon.

Wil jij de volgende keer ook in de ‘Discipel’ staan? Stuur dan je foto mee met je puzzel.

Erika van ‘t Hart

$ =a % =b & =c * =d @ =e # =f } =g

Š Ž £ _ ¢ ¼ §

=h =i =j =k =l =m =n

_ _ _ _ _

_ =o Å =p Æ =q _ =r _ =s _ =t _ =u

=v =w =x =y =z

Tot de volgende keer! % $ _ ¼ Š $ _ _ Ž } en

¢$§_¼_@*Ž}

Deze 2 dingen over de Heere staan in psalm 103 Weet je ook in welk vers? Zoek het maar eens op, want er staan nog 2 dingen in die tekst.

Schrijf die er ook nog bij.

Antwoorden:

r de Ga voo ar na mobile te: si b de we l, imon.n www.k idz kimonk

Stuur je oplossing naar: Juf Mirjam, Stationsweg 184 3364 AP Sliedrecht

........................................................... ..........................................................

........................................................... ...........................................................

(eerste rebus) (tweede rebus) (uit de psalm) (uit de psalm)

VER

haal

Zambia

door Jeannette van Oostrum

Het gebed

van kleine Shadreck

Het is nacht in Zambia. Een pikdonkere en stille nacht. Alleen het ‘oehoe’ van de uilen is te horen. De zwakke maan verlicht een maïsveld. De maïs is rijp genoeg om geoogst te worden.

De grote kolven hangen zwaar aan de maïsplanten. Veel maïs betekent veel voedsel. Van de glanzende maïskorrels zal straks nshima gekookt worden. Maïspap.

Dat eten de mensen. Dan zal er gelukkig geen honger meer zijn.

Aan de rand van het maïsveld, verborgen in het hoge gras, liggen twee mensen. Een man en een jongen. Ze hebben een grote lege zak bij zich. De man steekt voorzichtig zijn hoofd omhoog en kijkt om zich heen. Dan bukt hij zich weer. ‘Nee, niemand te zien, gelukkig!’ Wie zijn deze mensen en wat doen ze daar? Het zijn Shadreck en zijn vader. Ze komen maïs halen. Maar dit maïsveld is niet hun maïsveld. Daarom komen ze ’s nachts. Maar, dat mag toch niet? Dat is stelen! Ja, dat weet Shadreck ook. Shadreck wílde ook niet mee, maar hij moest van zijn vader!

Shadreck woont met zijn vader en moeder en drie zusjes in een hutje in een dorpje. Shadrecks vader heeft geen werk. Daarom zijn ze thuis heel erg arm. Er is vaak geen eten. Soms huilt Shadrecks zusje van de honger, net zolang tot ze in slaap valt. Shadreck vindt dat heel erg zielig en af en toe geeft hij haar iets van zijn eten. Maar hij heeft zelf ook zo vaak zo’n honger!

En nu had vader opeens gezegd dat hij vannacht mee moest.

Bij de buren hadden ze genoeg maïs. Dat wilde vader halen.

Maar Shadreck wilde niet! Hij wist wel dat dat fout was. Op de kinderclub hadden ze verteld dat Mulungu in de hemel woont. En dat Hij alles ziet, ook als wij denken dat niemand het ziet. En dat Mulungu er verdrietig en boos van wordt als

mensen verkeerde dingen doen. Nee, Shadreck wilde niet mee. Maar hij moest!

En nu ligt hij hier, verborgen in het gras. Vader fluistert: ‘Ik geloof niet dat er iemand is, we wachten nog eventjes en dan gaan we’. Shadreck antwoordt niet. Zijn ogen zijn dicht en zijn handen gevouwen. Hij bidt.

‘Mulungu’, zegt hij: ‘U bent toch de God die alles kan? Wilt U er dan alstublieft voor zorgen dat mijn vader niet zal stelen?’ En dat eenvoudige gebedje, van die kleine jongen in dat grote maïsveld, wordt gehoord door de almachtige God in de hemel.

Opeens!

Stemmen!

Uit de duisternis komen twee mannen te voorschijn. Ze praten zachtjes.

Vlakbij Shadreck en zijn vader blijven ze staan. ‘Laten we hier gaan zitten’, zegt één van de mannen. ‘Als ze weer van mijn maïs willen stelen, dan zal ik ze!’

‘Die smerige dieven’, bromt hij verder, ‘van mijn mooie maïs gestolen vorige nacht, maar ’t zal niet opnieuw gebeuren!’

Precies voor Shadreck en zijn vader laten de twee mannen zich op de grond zakken. Shadrecks vader knarsetandt van boosheid.

Zijn kansen zijn verkeken, geen maïs vannacht!

Op handen en voeten kruipen Shadreck en zijn vader zachtjes achteruit. Weg van de twee mannen. Als ze ver genoeg weg zijn, staan ze op en lopen naar huis. Shadrecks vader moppert en scheldt, maar Shadreck antwoordt niet. Zijn maag knort nog steeds van de honger, maar hij merkt het niet. Vanuit zijn kleine jongenshart stijgt een stil gebed omhoog. ‘Dank U wel Mulungu. Ja, nu weet ik echt dat U naar mij wilt luisteren. Wilt U alstublieft verder voor ons zorgen?’

31