10 minute read
Joyce ter Weele
Spacemaker 2018
De masterclass Spacemakers heb ik ervaren als een intensieve periode met een 100% focus op het maken, maar ook een periode van reflectie. Ik voelde mij serieus genomen als kunstenaar door Galerie Pouloeuff. Alles was mogelijk, van overnachten boven de galerie tot het werken rechtstreeks op de muren.
In de vele gesprekken met coach Tanja Smeets (beeldend kunstenaar) heb ik geleerd om terug te gaan naar de kern. Waarom maak ik wat ik maak? En ook vragen als ‘waar komt mijn inspiratie vandaan’ en ‘op wat voor manier heb ik me na het afstuderen in 2015 beeldend ontwikkeld’ en ‘is dit goed geweest’. Midden in het traject zag ik het, net als een paar andere deelnemers, niet meer zitten. Niet weten hoe je verder moet en alles in twijfel trekken is op dat moment niet fijn, maar als je hieruit komt heb je nieuwe energie, antwoord op kernvragen als waarom je maakt wat je maakt, en stel je nieuwe doelen en werk je ideeën uit. Juist omdat we dit traject met z’n allen aangingen, open naar elkaar waren en de andere deelnemers vaak in waren voor een gesprek of een korte evaluatie door naar het gemaakte werk te kijken, had ik gevoel dat ik verder kwam.
Ik heb geleerd dat ik meer mensen om mij heen moet verzamelen om mee te sparren. Samen reflecteren op inhoud en op het werk door ernaar te kijken. Na de kunstacademie vallen je docenten en medestudenten weg. Door het Spacemaker-traject heb ik ervaren hoe fijn het is om op een geheel nieuwe plek werk te maken in alle vrijheid, weg van de vertrouwde omgeving. Ook de inspiratie die zo’n nieuwe plek geeft, is verfrissend. Dit is de reden dat ik toen besloten heb om artist-in-residences te gaan doen. Afgelopen jaar ben ik naar Leipzig vertrokken voor een halfjaar artist-in-residence in ‘Die Spinnerei’. De Duitse kunstwereld leren kennen en om daar werk te maken was een geweldige ervaring! Ik heb geleerd hoe anders de mentaliteit is ten opzichte van Nederland. Ik ga een aantal keren per jaar terug om te exposeren en te verkopen aan verzamelaars die ik in korte tijd heb leren kennen. Na Leipzig heb ik in Hoofddorp bij de stichting GINDS in de bunker aan den Sloterweg een residence mogen doen van vijf maanden. Ook deze geweldige plek heeft tot veel nieuwe inspiratie geleid. Zo ben ik gefascineerd geraakt door de scheuren in de muren van deze bunker. Naar aanleiding hiervan heb ik heel ander werk gemaakt dan daarvoor.
Joyce ter Weele, Industriebaustelle, 2020
Keep an Eye concerten, podium voor jong talent in Singer Laren
Keep an Eye biedt met een aantal concertreeksen een podium aan jong talent. Wij vinden het belangrijk om jong muziektalent de kans te geven om te spelen op intieme podia. Dit helpt bij het opbouwen van speelervaring en vergroot de bekendheid van jong talent. Daarnaast worden de gages van de musici bepaald aan de hand van de fair practice code. Jonge vakmensen met talent moeten netjes worden betaald. In 2020 stonden drie klassieke concerten gepland in de prachtige tuin van Singer Laren. Ondanks de coronamaatregelen konden deze gelukkig gewoon doorgaan. Het publiek en de musici konden veilige afstand van elkaar houden in de prachtige tuin. De ensembles Xsightduo, Animato Trio en Adam Quartet speelden voor een enthousiast publiek. De programmering voor deze klassieke concerten wordt verzorgd door Georges Mutsaerts van Festival Wonderfeel.
Elke eerste zondag van de maand in het herfst- en winterseizoen kan het publiek genieten van de Keep an Eye Jazz Concertjes in de oude villa van Singer Laren. De jazzconcerten worden geprogrammeerd door het Conservatorium van Amsterdam met studenten van de opleiding. Onze dank aan het team van Singer Laren, dat dit idee vol enthousiasme omarmd heeft, en aan Wonderfeel en het Conservatorium van Amsterdam.
ADAM quartet
PIETER KUNNEN
In deze editie van Magjezien een korte terugblik op een bijzonder project. In november 2019 verzorgde internationaal toonaangevend industrieel ontwerper Hella Jongerius een interdisciplinaire masterclass aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK), op uitnodiging van de afdeling Textiel & Mode. Tijdens de vierjarige bachelor Textiel & Mode worden studenten getraind in het herkennen en ontwikkelen van hun authentieke talent en kritische visie op textiel, mode en de tijdsgeest.
Textielkwesties
Hella Jongerius heeft onlangs de Weavers Werkstatt opgericht, een weefcollectief waarin zij ervaren ontwerpers uit haar netwerk met verschillende achtergronden laat samenwerken vanuit de basisprincipes van het weven. Uitgangspunt van de Werkstatt is om bewustwording en herwaardering te genereren voor het onderzoek en het experiment die ten grondslag liggen aan de totstandkoming van textiel. De wevers/ontwerpers stellen zichzelf daarbij vragen als ‘Wat zijn de huidige culturele, sociale en economische implicaties van de productie en consumptie van textiel?’ en ‘Wat voeg ik daar als ontwerper aan toe?’ Vanuit diezelfde vragen werd het
masterclassprogramma met Hella Jongerius en Jongeriuslab in najaar van 2019 georganiseerd. het
De masterclass bestond uit een lezing voor studenten en docenten van de KABK, waarna Jongerius de studenten een ontwerpopdracht meegaf. Hierna werkten de studenten individueel en onder begeleiding van Jongerius aan deze opdracht. Vervolgens werd de uitkomst van de Masterclass in Museum Voorlinden gepresenteerd. Het programma onder leiding van Lucas Verweij had een activistisch happeningachtig karakter in de vorm van studentenpresentaties en paneldiscussies met onder anderen Suzanne Swarts, directeur Voorlinden, Mark van Vorstenbos, hoofd Textiel en Mode, en Maaike Roozenburg, hoofd Master Industrial Design van de KABK.
KATARINA JURICIC
MODE
KABK FASHIONSHOW POWERED BY KEEP AN EYE
Sterkkunstenaarschap
Elk jaar vindt de modeshow plaats van de afdeling Textiel en Mode van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag (KABK). Studenten tonen hun vernieuwende visie op modeontwerpen.
De afdeling Textiel & Mode van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag presenteerde de ontwerpers van de lichting 2020 live in de patio van het monumentale modernistische academiegebouw, getransformeerd tot een arena waar de collecties getoond werden. Afgestudeerde ontwerpers Hannakin Henriksson (Zweden), Hailey Kim (Zuid-Korea), Hee Eun Kim (Zuid-Korea), Inge Vaandering (Nederland) en Eva Dimopoulou (Griekenkand) presenteerden ieder een up-close inkijk in hun collectie.
Keep an Eye Textiel- & Modeprijs
Tijdens de KABK Fashionshow 2020 is voor de derde keer de Keep an Eye Textiel- & Modeprijs van 10.000 euro uitgereikt. Een vakjury selecteerde een vierdejaars student Textiel & Mode van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, die voornemens is een vervolgopleiding te volgen aan een erkend (internationaal) instituut om zich te specialiseren of juist een nieuwe techniek te leren. Hierbij valt te denken aan een master of een summer course op het vakgebied, in binnen- of buitenland. Het prijzengeld wordt besteed aan cursus-/collegegeld, reis en verblijf.
Inge Vaandering heeft een sterke visie op materiaal en ontwerp. Daarin schuilt een sterk kunstenaarschap, een belangrijke eigenschap voor deze tijd.
Inge Vaandering wint Keep An Eye Textiel- & Modeprijs 2020
De jury, bestaand uit modeprofessionals Patrick van Ommeslaeghe en Branko Popovic, koos Inge Vaandering als winnaar. Volgens hen verdient Inge de award: ‘In haar sterke visie op materiaal en ontwerp schuilt een sterk kunstenaarschap, een belangrijke eigenschap voor deze tijd. Dankzij de Keep an Eye Textiel- & Modeprijs kan zij investeren in de verdere artistieke en inhoudelijke ontwikkeling van haar praktijk. Inge Vaandering presenteert een overtuigende en zintuiglijke afstudeercollectie. De gelaagdheid van haar werk combineert meerdere disciplines en biedt interessante veelbelovende mogelijkheden voor verdere exploratie van haar praktijk als modevormgever.’
FOTO’S: PETER STIGTER
kunstenaarschap
MODE
Mark van Vorstenbos vertelt over de Keep an Eye Masterclass die Hella Jongerius gaf op de KABK. De allesontwerper, kleurkoningin en voorvechtster van duurzaam vakmanschap ging samen met studenten van de KABK op zoek naar duurzame manieren om textiel te ontwerpen.
Duurzaamheid mag dan een modewoord zijn, de mode is verre van duurzaam. De snelle textielindustrie moet op de schop. Het is de op een na vervuilendste industrie ter wereld. De productie van een kilo katoen kost tienduizend liter water. En de helft van alle kleding wordt ook nog eens binnen een jaar weggegooid.
‘Er is veel mis met de textielindustrie. De voortdurende race naar nog goedkopere kleding en nog snellere levenscycli levert een grote berg afval op die alsmaar groter wordt. Dan hebben we het nog niet eens over de erbarmelijke werkomstandigheden waaronder de kleding wordt geproduceerd. De modewereld staat voor een enorme uitdaging. Tijdens de masterclass dacht Hella met de studenten kritisch na over manieren van textiel produceren die wel toekomstbestendig zijn.’
Hoe gaan we ervoor zorgen dat die kledingafvalberg niet alsmaar groter wordt? ‘Dat is de vraag die Hella aan de studenten stelde: ‘What to design in a world of plenty?’ Wat moeten we maken in deze wereld waarin we alles al hebben? Betere producten die langer meegaan? Meer circulair produceren? Er wordt veel geroepen over duurzaamheid, maar we moeten waken voor greenwashing: bedrijven die zich groener en duurzamer voordoen dan ze zijn. Als ‘influential designer’ was het Hella’s missie bij de studenten een gevoel van activisme aan te jagen om echt duurzame oplossingen te bedenken. Vanuit die vraag hebben we de masterclass opgezet.’
Studenten willen misschien wel een duurzame toekomst, maar uiteindelijk is het de industrie die bepaalt. ‘We zitten nu nog in de experimenteerfase. Het is gigantisch wat er op het gebied van materiaalontwikkeling gebeurt. Daarna volgt, zoals dat vaak gaat, de industrie. In het najaar van 2019 was ik op een textielcongres in Finland. Daar hebben studenten een techniek ontwikkeld om van bomen (en daar hebben ze er veel van in Finland) een nieuw soort cellulosevezel te maken – een van ’s werelds duurzaamste natuurlijke vezels en volledig afbreekbaar. Vervolgens wordt gekeken of een groot Fins bedrijf als Marimekko een deel van zijn katoenen producten om kan zetten in dit nieuwe materiaal. Dat zou grote impact hebben.’ Onze studenten kunnen een eerste verandering teweegbrengen.
Wat valt er nog te ontwerpen in een wereld van overvloed? In Finland hebben studenten een nieuwe cellulosevezel ontwikkeld.
De studenten gaan tijdens de masterclass onder andere experimenteren met weeftechnieken. We kennen Hella vooral als productdesigner, van haar polderbank en haar vele kleuren, maar niet iedereen zal bij haar gelijk aan weven denken. ‘Weven is een hot topic op dit moment. Niet alleen bij de studenten mode en textiel. Voor de masterclass zijn er zo’n zestig studenten uit alle disciplines binnen de KABK geselecteerd. Van textiel tot fotografie en architectuur. Hella heeft veel ervaring met het ontwerpen van textiel. Onlangs heeft ze de Weavers Werkstatt opgericht, een weefcollectief van industrieel ontwerpers die teruggaan naar de basisprincipes van weven. We hebben geen idee meer hoe stoffen gemaakt worden. Ze wil juist laten zien wat voor de consument onzichtbaar blijft.’
Het ontwikkelen van nieuwe materialen is iets technisch, kun je zo instappen als student? ‘Op de KABK ligt de focus op artistieke expressie en experimenteel onderzoek. Dat willen we koppelen aan de industrie. Naast de masterclass werken studenten samen met ‘masterwevers’ uit het Jongeriuslab in Berlijn om hun ideeën verder te ontwikkelen. Hella heeft veel ervaring op dat gebied, ze onderzoekt voortdurend wat wel en niet kan. Bovendien werkt ze met belangrijke opdrachtgevers in de industrie die een groot bereik hebben. Het referentiekader van studenten op de academie is nu misschien nog bescheiden. Wij willen ze laten zien dat ze met hun oplossingen het begin van verandering in de wereld teweeg kunnen brengen.’
Mark van Vorstenbos
