دیاریکردنی ڕۆژێک بۆ پێشمەرگە
www.jamawarnews.com
ل2
ده‌روازه‌یه‌ک بۆ زانین هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات
سێشەممة /17به‌فرانبار 2713/کوردی
لە هەرێمى کوردستان پیسبونى ئاوى پێکردووە ژماره - 778 دەستى - 32 سەر زەوى ساڵی
2014/01/07زایینی
ساڵی 32
1
چانسەکانى گەشەکردنى کوردستان
سێشەممە 2014/01/07
ل4 8الپەڕە
ژماره778 :
ل5 www.jamawarnews.com
بڕیار درا بوودجەى تایبەت بۆ قەزاى سەیدسادق تەرخان بکرێت تایبەت بە ~
ل��ه ک��ۆب��وون��ەوەی ش��ان��دی حکومەتی هەرێمی کوردستان و ن��وێ��ن��ەری دان��ی��ش��ت��ووان��ی ق���ەزای س��ەی��دس��ادق ب��ڕی��اردرا ئ���ەو پ���رۆژان���ەی ل��ە ق��ەزاک��ە وەس��ت��اون بخرێنەوە سەرکار و بودجەیەکی تایبەتیش بۆ قەزاکە تەرخانبکرێ. ن��ێ��چ��ی��رڤ��ان ب����ارزان����ی، س��ەرۆک��ی حکومەتی هەرێمی کوردستان ،وەزیرانی شارەوانی و ئ��اوەدان��ک��ردن��ەوەی راسپارد ل��ەگ��ەڵ پ��ارێ��زگ��اری سلێمانی ل��ە داواک���اری���ی ه��اوواڵت��ی��ان و پرۆژەکانی ق��ەزای سەیدسادق بکۆڵنەوە. ل�����ە ک���ۆن���گ���رەی���ەک���ی رۆژنامەوانیدا دڵشاد شەهاب، وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار و ک��ام��ەران ئەحمەد ،وەزی��ری ئاوەدانکردنەوەو نیشتەجێکردن و ب���ەه���رۆز ح��ەم��ە س��اڵ��ح،
پارێزگاری سلێمانی و نوێنەرانی دان��ی��ش��ت��ووان��ی س��ەی��دس��ادق سازکرابوو. پ���ارێ���زگ���اری سلێمانی ج��ەخ��ت��ی��ک��ردەوە ،ک��ە ئ���ەوان رێککەوتوون لەسەر دابینکردنی ئ��ەو بودجە تایبەتەی پێشتر بڕیاری لەسەردرا تەرخانبکرێت بۆ جێبەجێکردنی پرۆژەکانی قەزاکە. کامەران ئەحمەد ،وەزی��ری ئاوەدانکردنەوەو نیشتەجێکردن ڕای���گ���ەی���ان���د ،ک���ە ئ����ەوان لەالیەن سەرۆکی حکومەتەوە سەرپشککرابوون ب��ۆ ئ��ەوەی بڕیار لەسەر هەرشتێک بدەن لە بەرژەوەندی قەزاکە «بۆیە ئەمڕۆ بڕیارماندا بە جێبەکردنی سەرجەم پرۆژە تەواونەکراوەکان و کێشەی زەویش لە سەیدسادق چارەسەر دەکەین». دڵ��ش��اد ش���ەه���اب ،وەزی����ری ش��ارەوان��ی و گەشتوگوزار گوتی « 17ملیار دینار بۆ پرۆژەکانی
لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق لۆبى دروست دەکرێت بۆ بە پارێزگا بونى هەڵەبجە تایبەت بە ~
س���ن���وورەک���ە ت���ەرخ���ان���ک���راوە، بودجەیەکی دیکەی تایبەتیش بۆ ق��ەرەب��ووک��ردن��ەوە تەرخانکراوەو ب�����ەردەوام�����ی�����ش دەب����ێ����ت». س��ەالم عەبدولکەریم ،نوێنەرى خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران��ى س��ەی��دس��ادق ب���ە ~ ڕاگ���ەی���ان���د بۆ بینى سەرۆکى حکومەت هەموو دامودەزگاکانمان ئاگادر کردۆتەوە پێداویستى و پ��رۆژەی��ان چییە
بیگەیەننە دەستمان ئێمە لەسەر بنەماو داواکاریەکانى ئەوان پۆلینى دەکەین و دەیبەین لەگەل خۆماندا. لەبارەى قەرەبووکردنەوەى ک��ەس��وک��ارى شەهید (ب��ری��ار حەسەن) ناوبراو وتى مەعنەوێن الى هەمومان شەهیدە لە هاتنى وەڤدى بااڵى حکومەت بڕیاریاندا وەک شەهید بیناسێنن و لیژنەى لێکۆڵینەوە پێکبهێنن.
وتەبێژى وەزارەتى کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوەکان:
بەدواداچون بۆ کەیسى 18کچە پاکیزەکان بەردەوامە
تایبەت بە ~
وتەبێژى وەزارەت���ى کاروبارى شەهیدان و ئەنفالکراوەکان لە دی��دارێ��ک��ى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەک��ات « لەگەڵ ب��ن��ی��ادى ش��ەه��ی��دى ئ���ێ���ران لە پ��ەی��وەن��دی��دای��ن ب��ۆ دۆزی��ن��ەوەى م��ن��دااڵن��ى ون��ب��وى کیمیابارانى هەڵەبجە». ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات « ئێستا تێچووى ت��ەواوى خوێندنى ک��وڕ و کچى شەهیدان لە زانکۆ
ئەهلیەکان لە ئەستۆى وەزارەت��ى شەهیدانە». فواد عوسمان ،وتەبێژى وەزارەتى کاروبارى شەهیدان و ئەنفالکراوەکان بە ~ ڕاگەیاند ئێمە بۆ دۆزی��ن��ەوەى مندااڵنى هەڵەبجە لە چەند الیەکەوە کارى لەسەر دەکەین یەکێک لەو کارانەمان لەگەڵ بنیادى شەهیدى ئێران لە پەیوەندیداین بۆ ئەوەى هەر منداڵێکى ونبوو لە ئێران ماوەتەوە بەردەستبکەوێ ئاگادارمان بکەنەوە تا بەدواداچونى بۆ بکەین. لەالیەکى ترەوە لە ڕێگەى لیژنەى
تایبەتەوە کار لەسەر سەرجەم ئەو کەیسانە دەکەین. س���ەب���ارەت ب��ە ک��ەی��س��ى 18 کچەپاکیزەکان وت��ى حکومەتى هەرێمى کوردستان لیژنەیەکى بااڵى پێکهێنا بۆ ئەو ( )18پاکیزیە بە سەرۆکایەتى کاک مەال یاسین کە نوێنەرایەتى حکومەت دەک��ات لە قاهیرە لەگەڵ ئەندامێکى کاروبارى شەهیدان و بە پلەى بەڕێوەبەرى گشتى کەسێکى یاساى ه��ەر لە وەزارەت���ى شەهیدان و سەربارى ئ���ەوەش ن��وێ��ن��ەرى ئ��ەو کچانەو
توندوتیژى دژ بە پیاوان ڕووى لە زیادبوو کردووە نوێنەرى ڕێکخراوەکانى کۆمەڵى مەدەنى ئەو لیژنەیە لە بەدواداچونى ئەو ئەو کەیسە بەردەوامە.
ل3 ل3
بڕیار لەسەر زیادکردنى دەرماڵەى زۆر جار چەند ناوچەیەک لە ناو شارى موسڵ دەکەوێتە دەست چەکدارەکانى داعش خوێندکارانى زانکۆ و پەیمانگا دراوە تایبەت بە ~
مەجد ئەمین ،ئەندامێکى ئەنجومەنى پارێزگاى موسڵ لە دیدارێکى تایبەتى ~ ئ���ام���اژە ب��ۆ ئ���ەوە دەک����ات « ب���ارودۆخ���ى ن���اوش���ارى موسڵ بەشێوەیەکى گشتى ناجێگیرە زۆر جار چەند ناوچەیەک لە ناو شارى موسڵ دەکەوێتە دەست کۆنترۆڵى چەکدارەکانى داعش، بەاڵم ناوچەکانى دەرەوەى شارى موسڵ و بەتایبەتى ئەو ناوچانەى
ک��ە دەک��ەون��ە ژێ��ر کۆنترۆڵى هێزى پێشمەرگەى کوردستان بارۆدۆخى ئەمنى جێگیرە». م��ەج��د ئ��ەم��ی��ن وت���ی 16 ی��ەک��ەى ئ��ی��دارەى دەرەوەى پ���ارێ���زگ���اى م��وس��ڵ ل���ە ژێ��ر کۆنترۆڵى هێزى پێشمەرگەى کوردستاندایە و بە دڵسۆزانە کارەکانى خۆیان ڕادەپەڕێنن، هەمیشە لە ئامادەباشیدان بۆ ڕووبەڕوبنەوەى هێزەکانى داعش و قاعیدە و میلشیاکان لەو ناوچانەدا.
ل ه ژماره‌ی داهاتوو ده‌قی ئه‌م دیدار‌ه باڵو ده‌کرێته‌وه
تایبەت بە ~
ب��وره��ان م��ح��ەم��ەد ،ئەندامى ئەنجومەنى ن��وێ��ن��ەران��ى عێراق لە هاوپەیمانى کوردستانى لە دی��دارێ��ک��ى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەک��ات « زمانى ک��وردى لە باشوور و ناوەڕاستى ع��ێ��راق ت��ەن��ه��ا ل��ە ی���ەک پ��ۆل��دا دەخوێنرێ ئێمە داوامان کردووە لە هەموو قۆناغەکانى خوێندن زمانى کوردى بخوێنرێ». ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات « ل��ە ب����وارى دام����ەزران����دن و
لەئێستادا پرسی بەپارێزگابونی ق���ەزای هەڵەبجە ک���اردان���ەوەى ناوخۆی و دەرەوەی بەدوای خۆیدا هێناوەو ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لەفراکسیۆنی ه��اوپ��ەی��م��ان��ی ک��وردس��ت��ان��ی ڕایدگەیەنێت ئەنجومەنى وەزیرانى عێراق ڕەزامەندی لەسەر بەپارێزگا بونی هەڵەبجەدا لۆبى دروس��ت دەک��ەی��ن ب��ۆ ب��ون ب��ە پارێزگاى هەڵەبجە د.ئ��ەش��واق ج���اف ،ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بە ~ ووت ئەنجومەنى وەزی���ران���ی ع��ێ��راق ڕەزام���ەن���دی ب��ە پ��ارێ��زگ��اب��ون��ی هەڵەبجەیدا لەسەرەتای ئ��ەم مانگەوە لۆبی ب��ۆئ��ەو بابەتە دروس���ت دەکەین دوای گەڕانەوەى لەحکومەتەوە بۆ پەرلەمان. ن��اوب��راوت��ی��ش��ی :ئەندامانی
ل��ی��س��ت��ی ع��ێ��راق��ی��ی��ە ب��ای��ک��ۆت��ی دانیشتنەکانیان ک���ردووە ،بەاڵم بۆچوونی هاوپەیمانی نیشتیمانیمان وەرگرتووە ،بۆچوونیان باش بوو». ئەوەشى خستەروو کە لەگەڵ سەرۆکی هاوپەیمانی کوردستانی باسیان ل��ەوە ک���ردووە ک��ە ئەو لیژنەیەی ل��ەالی��ەن فراکسیۆنە کوردستانییەکان بۆ بەپارێزگابوونی هەڵەبجە دروستدەکرێ ،پێویستە ل��ەه��ەم��وو لیستە کوردییەکان پێکبهێنرێ. ئ���ەو ک��ات��ەی پ���رۆژەک���ە لە حکومەتی ناوەندییەوە دەگاتە پ��ەرل��ەم��ان��ی ع��ێ��راق لیژنەیەک پێکبهێنرێ ل��ە ه��ەم��وو لیستە کوردییەکان ،هەموومان کاری تێدا دەکەین بۆ ئەوەی سەردانی الی��ەن��ە سیاسییەکان بکەین تا بتوانین هەماهەنگی (تەوافوق) ی الیەنە سیاسییەکانی لەسەر ب��ەپ��ارێ��زگ��اب��وون��ی ه��ەڵ��ەب��ج��ە دروستبکەین. ل3
پەروەردەکانى تاقیکردنەوەکان ناوچە کوردستانیەکانى دەرەوەى س��ن��ورى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان ک��ێ��ش��ەی��ان ه���ەب���ووە ب��ۆم��ان چارەسەرکردووەن». بورهان محەمەد وتی دەرماڵەى خوێندکارانى زانکۆ و پەیمانگا بڕیارى زیادکردنى دراوە ،بەاڵم لیژنەى خوێندنى ب��ااڵ هەیە لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق ئەوان بەرپرسن لە خوێندکارانى زانکۆ و پەیمانگاکان ،بەاڵم بۆ ئەوەش یاسا دەرچووە بڕیارماندا و دەبێت جێبەجێبکرێ.
ل ه ژماره‌ی داهاتوو ده‌قی ئه‌م دیدار‌ه باڵو ده‌کرێته‌وه
تایبەت بە ~
س��ک��رت��ێ��رى ڕێ���ک���خ���راوى یەکێتى پیاوانى کوردستان بە ~ ڕاگەیاند لە ساڵى 2013دا 251کەیسى جۆرەکانى توندوتیژى دژ بە پیاوان تۆمار کراوە. ن��اوب��راو وتیشى زۆرب���ەى ئ��ەوان��ەى توندوتیژى ئەنجام دەدەن لە ڕەگ��ەزى نێر و مێ توێژى الوانن». بورهان عەلى ،سکرتێرى ڕێ��ک��خ��راوى یەکێتى پیاوانى ک���وردس���ت���ان ب���ە ~ ڕاگەیاند بە پێى تۆمارکردنى کەیسەکان لە ڕێکخراوى یەکێتى پ��ی��اوان��ى ک��وردس��ت��ان ئ��ام��ارى توندوتیژى دژ بە پ��ی��اوان لە ساڵى 2013دا لە چ��او ساڵى 2012دا زی��اد ک���ردووە ،ئەمە ئەوە ناگەیەنێ کۆمەڵگەکەمان بەرەو توندوتیژى دەچێ ڕەنگە ه��ۆش��ی��ارى ڕەگ����ەزى نێرینە گەشتۆتە ئەو ئاستە و هەوڵ
نەدات لە ڕێگەى توندوتیژییەوە کێشەکانى لە خێزاندا چارەسەر نەکات ،بەڵکو پەنا بباتە بەر ڕێکخراوەکان بۆ چارەسەرکردنى گرفتەکانیان. ب��ەپ��ێ��ى ئ���ەو ئ��ام��اران��ەى ک��ە الم��ان��ە ل��ە ساڵى 2013دا 251ک���ەی���س���ى ج���ۆرەک���ان���ى توندوتیژى دژ بە پیاوان تۆمار کراوە. ن����اوب����راو وت��ی��ش��ى ئ��ەو ئامارەى الى ئێمە تۆمار کراوە زۆربەیان لەالیەن ئافرەتانەوە ی��ان کەسوکارى ئافرەتانەوە توندوتیژیان ئەنجامداوە دژ بە پیاوان. ئ����ەوەش����ى خ��س��ت��ە ڕوو وەک ڕێ���ک���خ���راوەک���ان���ى ئ��اف��رەت��ان پ��رۆژەم��ان هەبووە ل��ە س��اڵ��ى 2008وە پ���رۆژە ی��اس��اى ب��ەرەن��گ��ارب��ون��ەوەى ن��ەه��ێ��ش��ت��ن��ى ت��ون��دوت��ی��ژى خێزانیمان هەبوو،خۆشبەختانە ئ��ەم پ��رۆژەی��ەم��ان ل��ە ب��وارى جێبەجێکردندایە.
2
هه‌واڵ و ڕاپۆرت
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
www.jamawarnews.com
دیاریکردنی ڕۆژێک بۆ پێشمەرگەی کوردستان نەک ڕۆژی سوپای عێراق محەمەد حاجی مەحمود
1921/1/6ه��ەم��ووس��اڵ��ێ��ک بە ئیستاشەوە یادی دامەزراندنی سوپای عیراق ده‌کریته‌و‌ه و ئەورۆژە لە الیەن به‌ریتانیاوە یەکەم فەوجی سوپای عیراقی بە پشتیوانی به‌ریتانیای گ���ەورەو عیراقی ت���ازەدام���ەزراوی دوای س��ەرک��ەوت��ن��ی هاوپیمانیە سەرکەوتوەکانی بەریتانیا و فرنسا و ئەمریکا و روسیا و هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی ناسراو بەپیاوەنەخۆشەکە ل��ە جەنگی یەکەمی جیهانیدا ئەو سوپایە بە هاوکاری هەندێ ئەفسەری کورد لە ده‌وڵ �ه‌ت��ی عوسمانیدا ب��ون بۆ پادشایەکی هاوردەکراو لە ئوردنەوە لە به‌نی هاشمی بۆ عیراقی تازە دروستکراو لە سێ واڵیەتی به‌سره‌و و بەغداد و والیەتی موسل کە مەبەست لە کوردستانی عیراق ئەکات لە دەوڵەتی عوسمانی دابرا ،لە سەر ئ��ەودا بەشکردنەی نێوان واڵتانی سەرکەوتوو بە تایبەتی فه‌رنساو به‌ریتانیا لەنیوان خەتی شین و
چەند ڕەنگیکی تر کە نیشانەی دەوڵەتە سەرکەوتوەکان بوو سوپای عیراقی دامەزرا بۆ پاراستنی عیراق، به‌اڵم زۆری پینەچوو ئەم سوپایەی عیراق کەوتە گیانی عیراقییەکان و لەسەرکوتکردنی شۆڕشی شیخ محمودی حەفید و راپەرینەکانی ب���ارزان و ک��ف��ری و گ��اورب��اغ��ی و چەندینی ک��ەش ،دژی ڕاپەرینی دەربەندیخان ودەرب��ن��دی بازیان، لەکاتێکدا سوپای عیراقی لە بەرەی شەڕی فه‌له‌ستین هەڵده‌هات ،به‌اڵم لە کوردستان قارەمانی مه‌یدانی دژی شۆرشی ئەیلول و جەماوەری ه��ەژاری کوردستان بون بەدرێژای 14س��اڵ ئ��ەو سوپای ه لەسوتاندن وبۆمبی ناپاڵم بۆ هەڵه‌بجە و قه‌الدزە و ت��ەواوی کوردستان و گولەباران کردنی دانیشتوانی خورماڵ و گوندی سیارە و حامیەی سلیمانی بەردەوام بوو کەئەمانە نمونەیەکی تاوانەکانی سوپای عیراقە و لەدوای هەرەسی شۆڕش و دەسپیکردنەوەی شۆڕشی 1976سوپای عیراقی کەوتەوە گ��ی��ان��ی ج���ەم���اوەری ک��وردس��ت��ان
سوتاندن و زیندەبە چال و ویران کردنی 4500گ��ون��د و شارۆچکەی کوردستان وتەخت کردنی ماڵ و حالی جەماوەری کوردستان ته‌قاندنه‌وەی ئەشکەوت و کانیاوەکان و مزگەوت و نه‌خۆشخانە و قوتابخانەکان کە بە گەورەترین تاوانی سوپای عیراق ئ��ەژم��اردەک��رێ��ت ،کیمیاوی شاری هەڵه‌بجە و دوڵی بالیسان و شیخ وەسانان و ئاالنە و دوڵی جافایه‌تی و سیوسینان و تاوانی ئەنفال و زۆری کەش بە شیکی تاوانە کانی سوپای عیراقییە بەرامبەر بە میللەتێک کە سوپاکەی پارێزەری بوە ئەم سوپایە کە دەستی بە خۆینی خەڵکی هه‌ژار و پیرو منداڵ و ئافرەت و کوڕ و کچ و گەنجی کورد و عیراق سوربوبێت بۆ ده‌بێت لە دوای ڕوخاندی ڕژیمی سه‌دامه‌و‌ه لە 2003-4-9یادی ئەم سوپا تاوان بارە ترسنوکەی بەرەی شەری ئیسرائیل و شەری ئەمریکا و شەری عیراق ئیران بکرێتەوە؟ ک��ە پیشه‌ی هه‌ڵهاتن ب��ووه و یا دیلی ده‌ستی به‌رامبه‌ره‌که‌ی بووه، به‌اڵم لە ئەهواڕەکان و کوردستان
لەڕاپەرین سەنتەری گورچیلە کرایه‌وه
د.رێکەوت حەمە ڕەشید وەزیری ت��ەن��دروس��ت��ی حکومەتى هەرێمى کوردستان لە راپ��ەڕی��ن سەنتەری گورچیلەی دەستکردی کردەوە. ب���ۆدەزگ���اک���ان���ی راگ��ەی��ان��دن د.رێ��ک��ەوت حەمە ڕەشید وەزی��ری تەندروستی باسی لەگرنگی کردنەوەی سەنتەرەکەکرد بۆزیاتر خزمەت کردنی دانیشتوانی سنورەکە بەتایبەت چ��ارەس��ەرک��ردن��ی ئ��ەوک��ەس��ان��ەی پێویستیان بە شوشتنەوەی گورچیلە هەیە ،کەبەیەکەم سەنتەر دادەنرێت بەشێوەیەکی پێشکەوتوو خزمەت س��ۆران و زاخ��ۆ و کفری و ک��ەالر و بەهاواڵتیان بکات. هەڵەبجە و سەیدسادق و چۆمان و لەبەشێکی تری وتەیکەیدا وەزیری کۆیە و ئەو شوێنەی پێویست بکات تەندروستی ئاماژەی بە کردنەوەی دەکرێنەوە. ژمارەیەک سەنتەری تری گورچیلەی ل���ەب���ارەی رەوش����ی دەرم����ان دەستکرتدا کەبریارە لە هەریەک لە لەکوردستان وەزی���ری تەندروستی
رای گەیاند لەئێستادا نزیکەی %50ی دەرمان لەهەرێم پشکنینی بۆدەکرێت لەگەڵ چاپکردنی زیاتر لە یەک ملیۆن و 500ه��ەزار م��ۆر و واژوو لەسەر دەرم��ان و کارکردن بۆ رێکخستن و یەکخستنی نرخەکەی.
ژماره‌یه‌ک له پێشمه‌رگه‌کانی حزبی سۆسیالیست
قارەمانی ئەنفال وکیمیاوی و زیندە بە چاڵ و کوشتن ورلە ناوبردن زیاتر شتیکی نەکردوە بۆ ئەبیت یادی ئەو سوپا ت��اوان ب��ارە بکریەتەوە ئەوەی زیاترجەماوەری کوردستانی نیگەران کردوە بۆ یادی ئەو رۆژە پ��ڕ ت��اوان��ەی 1-6ل��ە کوردستان ئەکرێەتەوە ،بۆیە دەبوایە لەبری ئەویادە سوپای عێراق رۆژێ��ک بۆ پێشمەرگەی کوردستان دابنرایە
ئەو رۆژە پیرۆزبکرایە هەمووساڵێک یادی بکرایەتەوە نەک یادی سوپای پرتاوانی عیراق بکریەتەوە من کە گوێم لەوەیە 6ی کانون پشوە بۆ خۆم لە جیاتی خ��اوەن بریارەکان شه‌رم ئەکەم هیوادارم ئەم ساڵیش وامان لێنەکەن کە لەرۆژی -6کانونی دووه���ه‌م پشووی سوپای دەست بە خۆین س��ورەک��ەی ج��ەم��اوەری کوردستان بێت.
ئاسایشی گەرمیان دەستی بە سەر کۆمەڵێک چەک و تەقەمەنیدا گرت گه‌رمیان~ :
لە ڕاگەیاندروێکدا کە وێنەیەکی دەست ~ ک��ەت��ووە ک��ە تێداهاتووە ئاسایشی گەرمیان ل ه «چوارچێوەی ئ���ەو ه��ەڵ��م��ەت��ان��ەی ک��ە ه��ێ��زەک��ان��ی بەرێوەبەرایەتی ئاسایشی گەرمیان گرتوویانەتە بەر لە پێناویی بنەبڕکردنی قاچاخچێتی بەچەک وتەقەمەنییەکان ، شەوی 2014/1/1لە الیەن مەفرەزەیەکی بنکەی ئاسایشی(بەمۆ)ی س��ەر بە بەرێوەبەرایەتی ئاسایشی گەرمیان توانرا لە نزیک گوندی(بەڕوێنی)ی سەر بە ق��ەزای دەربەندیخان دەستبگیرێت بە سەر کۆمەڵێک چەک و تەقەمەنیدا کە بریتیبوون ل��ە( 45دەمانچەی گ��ەورە و بچوکی تورکی و ()3تاپڕی تورکی و()3 گوللە هاوەنی()60ملم)»
لە درێژەی ڕاگەیەندراوەکەی ئاسایشدا هاتووە « بە گومانی تێوەگالنیان لە سەر بڕیاری بەرێز دادوەری لێکۆڵینەوەوە دوو تۆمەتبار بەناوەکانی(ع ,م ,ع و هو ,ع ,ک )دەستگیرکران و هەروەها لە سەر بڕیاری بەرێز دادوەری لێکۆڵینەوە ماڵ و دووکانی هەردوو تۆمەتباری ناوبراو پشکێنراو توانرا لە ماڵی تۆمەتباری یەکەم دەستبگیرێت بە سەر( 35فیشەکی تاپڕ و 90فیشەکی دەمانچەو 4مەخزەنی کاڵشنکۆف و دوو مەخزەنی()75ی و یەک دەمانچە قەلەپاچکە و حەوت القی کاڵشنکۆف و دوو جیهازی مۆترال». ل��ە س��ەر ب��ڕی��اری ب��ەرێ��ز دادوەری لێکۆڵینەوەی دەربەندیخان ه��ەردوو تۆمەتباری ناوبراو بە پێی ماددەی ()21 ی یاسای چەک ڕاگیراون و لێکۆڵینەوەش بەردەوامە.
بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى:
لــــه %80ی مــــــوچـــــه‌ی مــــامـــۆســــتــــایــــان دراوه
ئا~ :
ج��ێ��گ��رى س��ک��رت��ێ��رى یەکێتى م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ى ک��وردس��ت��ان بە ~ ڕاگەیاند پێشخستنى موچەى مامۆستایان باسى لێوە کراوە». بەرێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى بە ~ ڕاگەیاند ڕوو نەمانى پارە هیچ پەیوەندێکى بە منەوە نییە نە دەسەاڵتى منە پارە پەیدا بکەم ئەوەندەم لەسەرە بەدواداچونم بۆ کێشەکان کردووە لە سەرۆکى حکومەتەوە تا دەگاتە بەرێوەبەرى بانکەکان». عەتا ئەحمەد ،سکرتێرى یەکێتى
مامۆستایانى کوردستان ڕایگەیاند وەک ی��ەک��ێ��ت��ى م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ى کوردستان لێکۆڵینەوەمان نەکردووە بۆ دواکەوتنى موچەى مامۆستایانى پارێزگاى سلێمانى ،بەاڵم هەوڵدانێکى جدیمان بۆ کردووە هەفتەى پێشوو لەگەڵ جێگرى سەرۆکى حکومەت و وەزارى دارایى و وەزیرى پەروەردە بە جدى قسەمان کردووە بەڵێنیاندا ب��ە زوت��ری��ن ک���ات ئ���ەو کێشەیە چارەسەر بکەن. ئەوەشى خستەڕوو نیگەرانین و دەستمان بەستراوە هەرچەندە بەڵێنمانداوە هەڵوێست وەربگرین، بەاڵم کاتەکەى کەمێک ناوەختە بۆ هەڵوێست وەرگرتنى جدى لەبەر
تاقیکردنەوەکان ئەگینا دەبوایە ئێستا هەڵوێستى جدى وەربگیرایە لە دەوامنەکردن و ڕاگرتنى خوێندن شتێکى نائاساییە چەند ڕۆژێکە موچەى مامۆستایان دواکەتووە. جێگرى سکرتێرى یەکێتى مامۆستایان ئاماژەى بۆ ئەوە کرد پێشخستنى موچەى مامۆستایان ب��اس لێوە ک���راوە ،ب��ەاڵم بڕیارى لەسەر ن��ەدراوە دەبێت دەستکارى خشتەى م��وچ��ەى وەزارەت���ەک���ان بکرێ. بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى بە ~ ڕاگەیاند پێش وادەى موچى مامۆستایان ل��ەگ��ەڵ پ��ارێ��زگ��ارى سلێمانى و
بانکەکان و وەزارەتى دارایى قسەمان کردووە کێشەى پێنەدانى موچە بە مامۆستایان پ��ارە لە بانکەکاندا ن��ەب��ووە ل��ە %80ى کێشەکانمان چارەسەر کردووە. نەجمەدین عەلى ،بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى وتیشى ل��ەگ��ەڵ ب��ەرێ��وەب��ەرى بانکەکاندا ملیارێک و دووس��ەد ملیۆن دینار نێردراوە بۆ سەید سادق ئەوانیش گرفتیان ه��ەب��ووە ل��ە ن��او ش��ارى سلێمانى لە %20ى مامۆستایان ماوە کە موچە وەرنەگرن بۆ ئەو مەبەستە لەگەڵ بانکەکاندا قسەمان کردووە هەوڵ دەدەین لە ئایندەیەکى زۆر نزیکدا چارەسەرى بکەین.
بەرێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمانى ئەوەى خستە ڕوو نەمانى پ��ارە هیچ پەیوەندێکى بە منەوە نییە نە دەسەاڵتى منە پارە پەیدا بکەم ئەوەندەم لەسەرە بەدواداچونم بۆ کێشەکان ک��ردووە لە سەرۆکى حکومەتەوە تا دەگاتە بەرێوەبەرى بانکەکان. ڕەنگە بتوانین ئەمڕۆ چارەسەرى ئەو کێشەیە بکەین،ئەو لە %80ى پ��ارەى مامۆستیانەى کە داومانە دامودەزگاى واهەبووە 16ى مانگ سەرەى بووە و پەروەردە 25ى مانگ سەرەى بووە پارەى دامەدەزگکانى ترمان وەستاندووە لەبەر خاترى پەروەردە.
کورت ه هه‌واڵ
کۆمیسیۆنى بااڵى سەربەخۆى هەڵبژاردنەکان لیستى هاوپه‌یمانى نیشتیمانى کوردستان پە سەند دەکات
لیستى هاوپه‌یمانى نیشتیمانى کوردستان ک ه له‌الیه‌ن کۆمیسۆنى ب��ااڵى سه‌ربه‌خۆى هه‌ڵبژاردنه‌کان په‌سه‌ند کرا ،له‌دواى هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى لیستى که‌رکوکى کوردستان هه‌رسێ حزبى ( سۆسیالیست و شیوعى و زه‌حمه‌تکێشان) لیستى هاوپه‌یمانى نیشتیمانى کوردستان هه‌وڵه‌کانى خستۆت ه ک��ار ت��اک��و س�ه‌رل�ه‌ن��وێ هێز‌ه کوردییه‌کانى شارى که‌رکوک یه‌کبخاته‌وه. سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان دەستخۆشی لە ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراقی فیدراڵ دەکات
دوای ئەوەی حکوومەتی هەرێمی کوردستان ڕۆژی ،٢٠١٣/١٢/٢٥ پ���ڕۆژە ی��اس��اى به‌پارێزگاکردنى هه‌ڵه‌بجه‌ى شەهیدی ب� ه فه‌رمى ڕاده‌س��ت��ى س�ه‌رۆک��ی ئەنجوومەنی وه‌زیرانى عێراقى فیدرال کرد ،ڕۆژی ٣١ـ��ى کانوونی یەکەمی ،٢٠١٣ ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق پڕۆژە یاسای بە پارێزگابوونی هەڵەبجەی شەهیدی پەسند کرد. ل ه ساڵی 2014دا داهاتی تاکی عێراق به‌رزده‌بێته‌وه
عه‌بدولزه‌هر‌ه هه‌نداوی وته‌بێژی وه‌زاره‌تی پالن دانانی عێراق رایگه‌یاند به‌هۆی داهاته‌کانی که‌رتی نه‌وته‌وه ئ��اب��وری ع��ێ��راق له‌ساڵی 2014دا گه‌شه‌سه‌ندنی به‌رچاو به‌خۆیه‌وه ده‌بینێت ،چ��اوه‌ڕوان��ی��ش ده‌کرێت داهاتی تاکه‌که‌س به‌رزبێته‌و‌ه بۆ 6 هه‌زار دۆالر ل ه ساڵێکدا. زیاتر لە 130هەزار کەس لە سووریا کوژراون
ل������ەس������ەرەت������ای ش�����ەڕو پێکدادانەکانەوە زیاتر لە ١٣٠هەزار کەس لە سووریا کوژراون .بەگوێرەی بەیاننامەیەکی روان��گ��ەی س��ووری بۆ مافەکانی م��رۆڤ لەسەرەتای شەڕو پێکدادانەکان لە سووریا لە ناوەڕاستی مانگی ئازاری ٢٠١١ەوە تاوەکو ئێستا ١٣٠ه��ەزار و ٤٣٣ کەس کوژراون.
www.jamawarnews.com
دیدار
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
3
لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق لۆبى دروست دەکرێت بۆ بە پارێزگا بونى هەڵەبجە ئا~ :
لەئێستادا پرسی بەپارێزگابونی قەزای هەڵەبجە کاردانەوەى ناوخۆی و دەرەوەی بەدوای خۆیدا هێناوەو ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لەفراکسیۆنی هاوپەیمانی کوردستانی ڕایدگەیەنێت ئەنجومەنى وەزیرانى عێراق ڕەزامەندی لەسەر بەپارێزگا بونی هەڵەبجەدا و لە ئەنجومەنى نوێنەران لۆبی دروست دەکرێ». . لۆبى دروست دەکەین بۆ بون بە پارێزگاى هەڵەبجە د.ئ���ەش���واق ج���اف ،ئ��ەن��دام��ی ئەنجومەنی ن��وێ��ن��ەران��ی عێراق ب��ە ~ ووت ئەنجومەنى وەزی��ران��ی ع��ێ��راق ڕەزام��ەن��دی بە پارێزگابونی هەڵەبجەیدا لەسەرەتای ئەم مانگەوە لۆبی بۆئەو بابەتە دروس��ت دەکەین دوای گەڕانەوەى لەحکومەتەوە بۆ پەرلەمان. . ناوبراوتیشی :ئەندامانی لیستی عێراقییە بایکۆتی دانیشتنەکانی ئەنجومەنى نوێنەرانیان ک��ردووە، ب����ەاڵم ب��ۆچ��وون��ی ه��اوپ��ەی��م��ان��ی وەرگ����رت����ووە، نیشتیمانیمان بۆچوونیان باش بوو». ئ���ەوەش���ى خ��س��ت��ەروو کە ل��ەگ��ەڵ س��ەرۆک��ی ه��اوپ��ەی��م��ان��ی
کوردستانی باسیان لەوە کردووە کە ئەو لیژنەیەی لەالیەن فراکسیۆنە کوردستانییەکان بۆ بەپارێزگابوونی هەڵەبجە دروستدەکرێت ،پێویستە ل��ەه��ەم��وو لیستە ک��وردی��ی��ەک��ان پێکبهێنرێت. ئەو کاتەی پرۆژەکە لە حکومەتی ناوەندییەوە دەگ��ات��ە پەرلەمانی ێ ع��ێ��راق ل��ی��ژن��ەی��ەک پێکبهێنر ل��ە ه��ەم��وو لیستە کوردییەکان، هەموومان ک��اری تێدا دەکەین بۆ ئەوەی سەردانی الیەنە سیاسییەکان بکەین ت��ا بتوانین هەماهەنگی (تەوافوق)ی الیەنە سیاسییەکانی لەسەر بەپارێزگابوونی هەڵەبجە دروستبکەین.. پەرلەمانی کوردستان لەساڵی ( )1999ب��ڕی��اری ژم���ارە 14ی تایبەت بە پارێزگابونی هەڵەبجەی دەرک���������ردووە ,ڕۆژی 4ی حوزەیرانی 2013حکومەتی هەرێم ,لەگفتوگۆکردن لەسەر کۆنوسی لیژنەی دیراسەکردنی بابەتی بە پارێزگاکردنی هەڵەبجە بەپێی ئەو کۆنوسە شارۆچکەکانی (هەڵەبجە- سەیدسادق-شارەزوور-پێنجوێن) دەخرێتە سەرپارێزگای هەڵەبجە و ناوەندی پارێزگاکەش لەهەڵەبجە دەبێت و بڕیاری ئەنجومەنی فیدرالی بۆ وەر بگیرێت بۆئەو مەبەستە
هەنگاوی پێویست بنرێت . د.ئ����ەش����واق ج����اف ،ب��اس��ی لەوەشکرد ,لەئێستادا ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق کەیسی کیمیابارانی هەڵەبجەی بە جینۆساید ناساندووە ,کاریان لەسەر ئ��ەوە ک��ردووە بۆ ئەو ئاوارانەی هەڵەبجە کە چونەتە ئ��ۆردوگ��اک��ان��ی ئ��ێ��ران م��اون��ەت��ەوە ک��ە م��ووچ��ەی زی��ن��دان��ی سیاسی
بیانگرێتەوە م��اوەی 25ساڵ ئەو موچەو ئیمتیازانەی زیندانی سیاسی وەر بگرن .ئەمە کەمترین هەقە دەدرێتە ئەو کەسانە لەچاو قەبارەی کارەساتی هەڵەبجە یاسایەک نییە بۆ دروستکردنى پارێزگاى نوێ . ئازاد ئەبوبکر ،ئەندامی لیژنەی یاسایی لە ئەنجومەنی نوێنەرانی
عێراق ڕایگەیاند ،گرفتی سەرەکی ل���ەب���ەردەم ب���وون ب��ە پ��ارێ��زگ��ای هەڵەبجە ئ��ەوەی��ە یاسایەک نییە باسی ئ��ەوە بکات پارێزگای نوێ دروست بکرێت ،بەاڵم بەپێی یاسا هەر بڕیارێک پێشی ساڵی ()2003 لەپەرلەمانی کوردستان دەرچووبن ح��ک��وم��ەت��ی ع��ێ��راق م��ول��ەزەم��ە بەجێبەجێکردنیانەوە .
وتیشی »:لەوانەیە لەکاتی ئەوەى هەڵەبجە بکرێتە پارێزگا هەندێک لەشارەکانی تری عێراق داوای لەو شێوەیە بکەن ،پێدەچێت بەشێک لە سوننە و شیعەکان ڕازی نەبن هەڵەبجە بکرێتە پارێزگا هەربۆیە پێویستە ڕێگا چ��ارەی سیاسی و ڕێکەوتنی سیاسی بکرێت بۆئەوەى ئ��ەم ب��اب��ەت��ە ی��ەک�لای بکرێتەوە هەڵەبجە بکرێتە پارێزگا. نامەیەک ئاراستەى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق دەکەن کامیل عەبدولقادر ،وتەبێژی کۆمەڵەی قوربانیانی کیمیابارانی هەڵەبجە بە ~ ڕایگەیاند وەک کۆمەڵە نامەیەکیان ئاراستەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق دەکەن و لەونامەیەدا هانی ئەنجومەنی وەزی���ران دەدەن بە دەن��گ��دان بە ئەرێنی لەسەر پرۆژە یاسای بون بەپارێزگای هەڵەبجە س��ەروەری و قوربانیەکانی هەڵەبجە و ڕۆڵی ل��ەخ��زم��ەت��ک��ردن��ی ع��ێ��راق��ی��ەک��ان بەتایبەت لەڕاکێشانی ڕای جیهانی بۆالی گەالنی عێراق. لە ساڵى 1889کراوەتە قەزا قەزای هەڵەبجە ،دەکەوێتە ()83 کیلۆمەتری ب��اش��وری ڕۆژه��ەاڵت��ی ش���اری سلێمانی ،ڕووب���ەرەک���ەی ( )1599کیلۆمەتر چوار گۆشەیە.
وتەبێژى وەزارەتى کاروباری شەهیدان و ئەنفالکراوەکان:
بەدواداچون بۆ کەیسى 18کچە پاکیزەکان بەردەوامە
دیمانە~ :
دەرکرد بە بڕینەوەى دەرماڵەیەکى مانگانە بە دوو شێوە سەد هەزار بۆ ئەو کۆڕ و کچە شەهیدانەى کە لە زانکۆکان دەخوێنن و سەد هەزار بۆ ئەو کوڕ و کچانەى لە دەرەوەى شوێنى نیشتە جێبونیان ل��ە زان��ک��ۆک��ان دەخ���وێ���ن وات��ە دووسەد هەزار دینار دەدرێت بەو خوێندکارانەى.
№
لەگەڵ بنیادى شەهیدى ئێران لە پەیوەندیداین بۆ دۆزینەوەى مندااڵنى ونبوى کیمیابارانى هەڵەبجە * * * تێچووى تەواوى خوێندنى کوڕ و کچى شەهیدان لە زانکۆ ئەهلیەکان لە ئەستۆى وەزارەتى شەهیدانە №
ف����واد ع��وس��م��ان ،وت��ەب��ێ��ژى وەزارەتى شەهیدان و ئەنفالکراوەکان لە دیدارێکى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئ��ەوە دەک��ات « لەگەڵ ب��ن��ی��ادى ش��ەه��ی��دى ئ���ێ���ران لە پەیوەندیداین بۆ دۆزینەوەى مندااڵنى ونبوى کیمیابارانى هەڵەبجە». ن��اوب��راو هێما بۆ ئ��ەوە دەک��ات «ئێستا تێچووى تەواوى خوێندنى ک��وڕ و کچى شەهیدان لە زانکۆ ئەهلیەکان لە ئەستۆى وەزارەت��ى شەهیدانە». *وەک وەزارەت���ى شەهیدان و ئەفالکراوەکان چیتان کردووە بۆ بە پارێزگا بونى هەڵەبجە؟ بۆ پارێزگا بونى هەڵەبجە چەند ڕێوشوێنێکى یاسایى و ئیدارى پێویستە ئێمە لە الیەن خۆمانەوە دواى ئ���ەوەى ئ��ەو بابەتە هاتە گ��ۆڕێ وەک وەزارەت���ى شەهیدان و ئ��ەن��ف��ال��ک��راوەک��ان پیشتگیرى ت���ەواوى ئ��ەم پرسەمان ک��ردووە پێمان کارێکى باش بووە لە ڕووى ناساندنى کەیسى هەڵەبجەوە بۆ بە نێونەتەوەى کردن هەنگاوێکى باش دەبێت بۆ زیاتر خزمەتکردنى خەڵکى ئ��ەو ش��ارە وەک بەشێک لە کارەکانى وەزارەت��ى شەهیدان بریتییە لە خزمەتکردنى کەسوکارى شەهیدان و ئەنفالکراوان ئەوەش بەشێک دەبێت لەو خزمەتەى کە پێشکەش بە خەڵکى ئەو سنورە دەکرێت.
*ئایا هەوڵەکانتان بەردەوامە بۆ دۆزی��ن��ەوەى مندااڵنى ونبووى هەڵەبجە؟ ئ���ەو ب��ەرن��ام��ەى دۆزی���ن���ەوەى مندااڵنى هەڵەبجە لە چەند الیەکەوە ک��ارى لەسەر دەکەین یەکێک لەو کارانەمان لەگەڵ بنیادى شەهیدى ئێران لە پەیوەندیداین بۆ ئەوەى هەر منداڵێکى ونبوو لە ئێران ماوەتەوە بەردەستبکەوێ ئاگادارمان بکەنەوە تا بەدواداچونى بۆ بکەین .لەالیەکى ترەوە لە ڕێگەى لیژنەى تایبەتەوە کار لەسەر سەرجەم ئەو کەیسانە دەکەین کە لەالیەن کەسانێکەوە ئاگادار دەکرێنەوە بە بونى خەڵکى ونبووى کیمیاباران و ئەنفاڵ لە ڕێگەى ئیدارى و یاساییەکان کارى لەسەر دەکەین و نۆرینى تایبەتیان بۆ ئەنجام دەدەین تا وەکو بتوانین هاوشێوەى کەیسى (عەلى هەڵەبجە) ى بە خانەوادەکانیان شاد بکەینەوە. *لە ڕاب��ردوودا داوات��ان کرد لە حکومەت عێراقى کە ق��ەرەب��ووى زیانلێکەوتوانى هەرێمى کوردستان ب��ک��ات��ەوە ئ���ەو ه���ەوڵ���ەت���ان بە کوێگەشتووە؟ هەوڵەکەى ئێمە لە چوارچێوەى داوکارییەکەى حکومەتى هەرێم بوو لە حکومەتى ناوەند بەرمەرجەکانى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەرێ��م ب��ۆ ئاسایى ک���ردن���ەوەى ئ���ەو ب��اب��ەت��ەى کە ماوەیەک پێش ئێستا هاتە پێش دواى ئ���ەوە س��ەرۆک��ى حکومەت سەردانى بەغدادى کرد چەند خاڵێک گفتوگۆ و ڕێکەوتنى لەسەر کرا
یەکێک لە خاڵەکان بریتى بوو لە قەرەبووکردنەوەى زیانلێکەوتوانى دەستى ڕژێم دواى ئەوەى وەڤدەکەى حکومەتى هەرێم گەڕایەوە حکومەتى هەرێم لیژنەیەکى پسپۆڕى پێکهێنا ئەو لیژنەیە کارى لەسەر ئامادەکردنى ڕاپۆرتێککرد ئەم ڕاپۆرتە زەرەر و زیانەکانى هەرێمى کوردستانى دیارى کرد لە الیەن وەزارەتى شەهیدانەوە ئاراستەى حکومەتى هەرێم کراو تا لەو ڕێگەیەوە ئاراستەى حکومەتى بەغداد بکرێت بۆ ئەوەى لە داهاتوودا حکومەتى عێراقى پابەند بکرێت بە قەرەبووکردنەوە زەرەر و زیانەکانى دەستى ڕژێمى پێشوو ئەو بڕەى کە دیارى کراوە لە الیەن وەزیرى شەهیدانەوە ڕاگەیەنرا. *کارەکانتان بە کوێ گەشتووە ب��ۆ دۆزی����ن����ەوەى ئ���ەو ئ��اف��رەت��ە ئەنفالکراوانەى کە دەنگۆى ئەوە باڵو کرایەوە کە لە میسرن؟
وەک هەموو الی��ەک ئ��اگ��ادارن حکومەتى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان لیژنەیەکى ب��ااڵى پێکهێنا بۆ ئەو ( )18پاکیزیە بە سەرۆکایەتى کاک مەال یاسین کە نوێنەرایەتى حکومەت دەکات لە قاهیرە لەگەڵ ئەندامێکى کاروبارى شەهیدان و بە پلەى بەڕێوەبەرى گشتى کەسێکى یاساى هەر لە وەزارەتى شەهیدان و سەربارى ئ��ەوەش نوێنەرى ئەو کچانەو نوێنەرى ڕێکخراوەکانى کۆمەڵى مەدەنى ئەو لیژنەیە لە ب��ەدواداچ��ون��ى ئ��ەو ئ��ەو کەیسە ب���ەردەوام���ە ه��ەرک��ات��ێ��ک گەشتە ئەنجامێک لە ڕێگەى ڕاگەیەنراوێکەوە بەردەوامە. *کەواتە ئەو کەیسە دانه‌خراوە؟ داخ��س��ت��ن��ى ئ���ەو ک��ەی��س��ە لە ئەستۆى ئەو لیژنەیە حکومەتى هەرێمى کوردستان پێکیهێناوە، ئەو لیژنەیە دەتوانێت ئەو کەیسە
داخ���راوە ی��ان دان��ەخ��راوە ،ئەو لیژنەیە هەرکاتێک گەشتە باوەڕێک کە پێویست بەوە دەکات ڕایدەگەیەنێت. *سااڵنە هاوکار کوڕ و کچى شەهید دەک��ەن کە لە زانکۆ ئەهلیەکاندا دەخ���وێ���ن���ن ب����ڕى ئ��ەو هاوکاریە چۆن دەیدەن بە کوڕ و کچى شەهید؟ س���ااڵن���ە ه���اوک���ارى ئ��ەو خوێندکارانە دەکەین کە کوڕ و کچى شەهیدن لە زانکۆ ئەهلیەکان دەخوێنن خۆشبەختانە پار ساڵ لە هەوڵێکى وەزارەت��ى شەهیدان ئەو هاوکاریە کرایە لەسەدا سەد ئێستا تێچووى تەواوى خوێندنى کوڕ و کچى شەهیدان لە زانکۆ ئەهلیەکان لە ئەستۆى وەزارەتى شەهیدانە ،حکومەتى هەرێمى کوردستان لەم دوایەدا بڕیارێکى
4
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
چیمان بینى لە سەرى ساڵدا؟ سەنا کەمال
ئەگەر چى سەرى ساڵى نوێ بوەتە بۆنەیەکى جیهانى و هەر واڵت و نەتەوەیەک بە شێوازى تایبەتى خۆى پێشوازى لەو ڕۆژە دەک���ات ،ب��ەاڵم ئ���ەوەى سەیرە لە هەرێمى کوردستان ئ��ەوەى چاوەڕوان نەدەکرا بیبینین بینیمان لە پایتەختى هەرێمى کوردستان بە هونەرمەندى بیانى پێشوازى لە جەژنى سەرى ساڵ کرا ،لەگەڵ ئەوەشدا هونەرمەندى کورد گۆرانى بە زمانى بیانى گوت ،لە کاتێکدا ژمارەیەکى زۆر لە گەشتیاری بیانى بۆ بەسەر بردنى کاتێکى خۆش هاتبونە هەرێمى کوردستان بۆ بەڕێکردنى جەژنى سەرى ساڵ ل��ە هەرێمى ک��وردس��ت��ان ،ئ��ەوە جێگەى خۆیەتى کە ئەو بۆنانە بکەینە دەرفەتێک بۆ ناساندنى ک��ەل��ت��ورەک��ەم��ان و ب��ە شێوەى کوردەواریانە پێشوازى لەو بونە نەتەوەییە بکەین لە ڕێگەى هونەر و داب و نەرێتى کوردەوارییەوە خزمەت بە نەتەوەکەمان بکەین. گەشتیارى بیانى کاتێک ڕوو لە هەرێمى کوردستان دەکەن بۆ ئ��ەوەى کەلتور و داب و نەرێتى میللەتەکەمان بناسن ،چونکە ئەو کەلتورەى کورد هەیەتى تایبەتە بە خۆی کە سانى بیانى ئارەزووى ئ��ەوە دەک��ەن بزانن کەلتورمان چییە؟ ل��ەالی��ەک��ى ت����رەوە گرنگە بەرپرسانى گەشتوگوزارى هەرێمى کوردستان کار لەسەر ئەوە بکەن ل��ەو ن��اوچ��ان��ەى ک��ە گەشتیارى بیانى ڕووى تێدەکەن بە شێوەی کوردەواریانە بڕازێنرێتەوە ،ناکرێ بیناو خواردن و پێداویستیەکانى ن��اوچ��ە گ��ەش��ت��ی��اری��ەک��ان وەک بیانیەکان بێ. لەالیەکى ت���رەوە لە شەوى سەرساڵ هاواڵتیان بۆیە دێنە دەرەوە بۆ ئەوەى بە شێوەیەکى خۆش ئەو کاتە بەرنەسەر ،بەاڵم بەداخەوە ژمارەیەکى زۆر بوق بە کار دەهێنرا کە دەنگێکى بەرزى هەبوو ببوە مایەى بێزارکردن ئ��ەم��ەش ی��ەک��ێ��ک ب���وو بابەتە جیاوازەکانى ترى بۆنەکانى سااڵنى ڕابردوو. ب��ۆی��ە گ��رن��گ��ە ل��ە ئێستادا کار لەسەر ناساندنى کەلتورى واڵت��ەک��ەم��ان بکەین بە دونیاى دەرەوە ،ئ���ەم ئ��ەرک��ە گرنگە دەک��ەوێ��ت��ە ئەستۆى وەزارەت���ى پەروەردە و دەزگاکانى ڕاگەیاندن. وەزارەت������ى پ�����ەروەرە الى خۆیە ک��ار ل��ەس��ەر ئ��ەوە بکات کە نەوەیەکى نیشتمان پ��ەروەر بەرهەم بهێنێ بۆ ئەوەى هەستى نیشتمانى الى هەموو تاکێکى کۆمەڵگەکەمان دروست ببێت بۆ پارێزگاریکردن لە نیشتمان. لەالیەکى تریشەوە دەزگاکانى ڕاگەیاندن کار لەسەر ئەوە بکەن کەلتور و مێژووى میللەتەکەنان بە دوونیاى دەرەوە بناسێنن و هۆشیارى نەتەوەى باڵو بکەنەوە.
ڕاپۆرت
www.jamawarnews.com
ئەندامێکى خولى پێشوو پەرلەمانى کوردستان:
پێویستە حکومەت لەگەڵ زانکۆکاندا دابنیشێت بۆ چارەسەر کردنى گرفتى کار الى دەرچووان
ئا :مەریوان کامەران
ئ��ەن��دام��ێ��ک��ى خ��ول��ى پێشوو پ��ەرل��ەم��ان��ى ک���وردس���ت���ان بە ~ ڕاگ��ەی��ان��د پێویستە حکومەت گرنگى ب��ەو زانکۆیانە بدات کە دەرفەتى کار دەڕەخسێنن بۆ دەرچوانى». مامۆستایەکى زانکۆش هێما بۆ ئەوە دەکات « زانکۆ که‌رتێکی ت��ای��ب �ه‌ت ن��ی��ی�ه و ئ���هو ئ �ه‌رک �ه وه‌زیفییه‌ی له‌سه‌ر نییه تا بتوانێت ببیته هه‌لی ک��ار و ده‌رف���ه‌ت بۆ خوێندکار بره‌خسینیت» زانکۆکانی کوردستان خاوه‌ن ئه‌و تایبه‌تمه‌ندییه‌ی خۆیان نین بتوانن ده‌رفه‌تی کار بۆ خوێندکاران بڕه‌خسینن س��ەروەت نیعمەت ،مامۆستاى زانکۆ بە ~ ڕاگەیاند زانکۆ وێناکردنی زانست و ڕۆشنبیرییه « دروستکردنی جیلیکه جیاواز له هه‌موو جیله‌کانی تر « هه‌رێمی کوردستانییش وه‌ک هه‌ر هه‌ریمیکی تر به‌هێمنی و له‌سه‌رخۆیی ڕوو له‌گه‌شه ئه‌کات به‌تایبه‌ت له‌ڕووی بوژانه‌وه‌ی ئابووری که پاڵپشتێکی باشه بۆ ئ��ه‌وه‌ی گۆڕانکاریی له هه‌موو بواره‌کانی ژیاندا بخوڵقینیت « زانکۆ له ئێستادا به‌و پێیه‌ی ڕۆژ به ڕۆژ مامۆستای گه‌نج و به ئه‌زمون و نه‌فه‌س درێژ و تێگه‌یشتووی زۆر له‌خۆ ئه‌گرێت ئه‌مه‌ش وایکردووه ئه‌و هه‌له بڕه‌خسێنن که ئازادییه‌کی ت��اراده‌ی��ه‌ک ب��اش ب�ه خوێندکار ببه‌خشن که ئه‌دای کاری خۆیان
بکه‌ن و بتوانن ب�ه ئ���ازادی ڕاو بیروبۆچوونی خۆیان ده‌ربڕین ئ���ه‌م���ه س�������ه‌ره‌رای ئ����ه‌وه‌ی زان��ک��ۆ مه‌ڵبه‌ندێکی ب��اش �ه بۆ ه��ۆش��ی��ارک��ردن�ه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه و ئاراسته‌کردنیان به‌ره‌و پیشکه‌وتن و نویگه‌ریی .خویندکارانییش ئه‌و هۆشیارییه‌یان الدروستبووه که بیر له ئاینده‌ی واڵت و کۆمه‌ڵگه‌ی خۆیان بکه‌نه‌وه و قسه‌یان له‌سه‌ر هه‌موو گۆڕانکارییه‌کان هه‌بێت که له کۆمه‌ڵگه‌دا ڕوو ئ �ه‌ده‌ن « زۆرینه‌ی ئه‌و گۆرانکارییه سیاسی و ڕۆشنبیری و ئه‌کادیمیانه‌ی له هه‌ریمی کوردستان ڕوو ئ �ه‌ده‌ن له‌رێگه‌ی خوێندکارانی زانکۆوه ئه‌بێت زۆرینه‌ی ناڕه‌زاییه‌کان و ده‌ربڕینی بیزارییه‌کان له‌الیه‌ن ئه‌و جیله‌وه‌یه به‌و پییه‌ی گرنگترین و پربایه‌ختریین جیلی کۆمه‌لگه‌ن ن���اوب���راو ئ����ەوەى خ��س��ت��ەڕوو له‌راستیدا زانکۆ که‌رتیکی تایبه‌ت نییه و ئه‌و ئه‌رکه وه‌زیفییه‌ی له‌سه‌ر
نییه تا بتوانێت ببێته هه‌لی کار و ده‌رفه‌ت بۆ خوێندکار بره‌خسێنیت « ئالیره‌دا قورسایی ئه‌که‌وێته سه‌ر ئه‌ستۆی خوێندکار و ئه‌بێت خۆی هه‌ولی دۆزینه‌وه‌ی کار بدات ،چونکه تا ئێستاش زانکۆکانی کوردستان خ���اوه‌ن ئ��هو تایبه‌تمه‌ندییه‌ی خ��ۆی��ان نین ب��ت��وان��ن ده‌رف �ه‌ت��ی کار بۆ خوێندکاران بره‌خسێنن، به‌اڵم لیره‌دا خاڵێک هه‌یه زانکۆ چاوکراوه‌یی به‌خوێندکار ئه‌به‌خشێت خۆ گه‌ر نه‌شتوانێت هه‌لی کاری ب��ۆ بره‌خسێنیت ئه‌توانیت ئه‌و متمانه‌یه‌ی الدروستبکات له‌رێگه‌ی نووسینی وت��ار و خوێندنه‌وه‌ی ب �ه‌رده‌وام��ی الیه‌نه‌جیاوازه‌کانه‌وه بتوانێت له‌ده‌زگایه‌کی ڕاگه‌یاندن ی���ان که‌ناڵێکی م��ی��دی��ای��ی ی��ان ده‌زگایه‌کی چاپ و په‌خشکردن کار بکات یان بره‌و به‌تواناکانی خۆی بدات و گرنگـی به‌کاری وه‌رگێران ب��دات ئه‌مه زیاتر بۆ ئ �هو به‌ش و سکوالنه‌ی ک�ه که‌متر ب��واری
زانستیین و زیاتر بواری ده‌روونی و مرۆڤایه‌تیین ،ب��ه‌اڵم بۆ به‌شه زانستییه‌کان ج��ی��اوازه و ئ �ه‌وان زانکۆ مه‌لبه‌ندێکی باشه بۆ ئه‌وه‌ی ده‌رفه‌تی کاریان بۆ بره‌خسێنیت و سااڵنه ب�ه‌ره�ه‌م و داهێنان و نوێگه‌رییان هه‌بێت. زانکۆ بوەتە ناوەندێک بۆ پێدانى بڕوانامە بە دەرچووانى سۆما مەحمود ،دەرچوو زانکۆ بە ~ ڕاگەیاند لە ئێستادا ژمارەیەک لە دەرچوانى زانکۆ و پەیمانگا کاریان نییە ،کەرتى گشتى و تایبەت پێویست بە پسپۆڕیەکانى نییە ،بۆیە پێویستە حکومەت پالنى هەبێ بۆ چارەسەرکردنى ئەو گرفتە و بەرنامەى هەبێت بۆ ئایندە و سااڵنە ژم��ارەى دەرچ��وان زیاد دەک��ات و دەرفەتى هەلى کاریان پێنادرێت ،بۆیە پێویستە حکومەت ئەو بەشانە بکاتەوە کە لە ئێستادا پێویستیەتى و پێویستى بازاڕە بۆ ئەوەى دەرچوان سومەند بن. ن���اوب���راو وت��ی��ش��ى زان��ک��ۆک��ان ب��ون��ەت��ە پ��ێ��دان��ى ن��اوەن��دێ��ک بۆ پێدانى بڕوانەمەدان بە دەرچ��وان و تەنها ،کاتێک خوێندکارێک ئەو هەموو ساڵە دەخوێنێ خۆ دەبێت ئامانجێک هەبێ و کاتێ دەرچوان بە پێى پسپۆڕیەکەیان کاریان دەست ناکەوێت ئامانجەکانیان ناپێکن. زانکۆ هەیە دەرچوانى دەکاتە خاوەن کار شلێر م��ح��ی��ەدی��ن ،ئ��ەن��دام��ى پێشوى پەرلەمانى کوردستان بە ~ ڕاگەیاند حکومەتى هەرێم بوودجەکەى کە لە عێراق
دەردەچێت ئەو ڕێژەیەکى داناوە بۆ دامەزراندن و حکومەتى هەرێم ب��ە پێى ل��ە %17دام��ەزران��دن��ى بەردەکەوێت ،هەموو دەرچویەک مافى خۆیەتى داواى دامەزراندن بکات ،بەاڵم هەندێک لە دەرچوان لە کەرتى تایبەت کاریان هەیە و دێت ف��ۆڕم پڕ دەک��ات��ەوە ،لەبەر ک��ارک��ردن زەمانەتى زیاترە الى حکومەت بۆیە ه��ەوڵ دەدەن لە کەرتى گشتى کار بکەن ،کە الى حکومەتیش دادەمەزرێن دەبینین کە پارەکە بەشى ناکات جارێکى دیکە دەگەڕ بە دواى کارى تردا ل��ە ک��ەرت��ى تایبەت ،دەب��ێ��ت بە ڕیشەى چارەسەر بکرێت ،بەاڵم ح��ک��وم��ەت ن��ات��وان��ێ بڵێ کەس دانامەزرێنم ،ئ��ەى ئ��ەو هەموو دەرچووەى زانکۆ و پەیمانگا چى لێدەکات؟دەبێت حکومەت لەگەڵ زان��ک��ۆک��ان��دا دابنیشێت بزانێت ک��ەرت��ى تایبەت چ پسپۆڕێکى دەوێ نەک ئەو هەموو کۆلیژەى ک��ە ک���راوەت���ەوە ن��ە حکومەت پێویستى پێیەتى و نە کەرتى تایبەت سودیان لێوەردەگرێت ،بە ئەزمون دەرکەوت ئەو زانکۆیانەى کە ج��ۆرە دیراسەیەک دەخوێنن کە یەکسەر هەلى کاریان دەست دەک��ەوێ��ت ل��ە ک��ەرت��ى تایبەت، دەبێت حکومەت لەسەر ئەو جۆرە بەرنامەیە کار بکات. گ���ەر ح��ک��وم��ەت پێویستى ب��ە پسپۆڕێک نییە ل��ە زان��ک��ۆ و پەیمانگەکاندا و ئەو پسپۆڕیانە لە بازاڕى کار کاریان دەست ناکەوێت باشترە دابخرێت.
لە هەرێمى کوردستان پیسبونى ئاوى سەر زەوى دەستى پێکردووە ،لە هەندێک شوێندا ستانداردى جیهانى بڕیوە دیمانە :چیا حەسەن
شوان جاف ،سەرۆکى فیدراسیۆنى ڕێکخراوەکانى ژینگە لە دیدارێکى ت��ای��ب��ەت��ى ~ ئ��ام��اژە بۆ ئەوە دەکات « لە ئایندەدا عێراق و سوریا دەکەونە ژێر سیاسەتى ئاوى تورکیاوە». دەرهێنانى نەوت کاریگەرە دەبێت لەسەر پیسبونى ئاو؟ دەرهێنانى نەوت لە هەرواڵتێکدا دەبێت بە حەزەرەوە مامەڵەى لەگەڵ بکرێت ،نەوت دوو جار کاریگەرى دەبێ لەسەر ئاو هەر لیترێک نەوت دەربهێنرێت دەب��ێ��ت ئ��او بخرێتە شوێنەکەى بۆ ئەوەى دیاردەى ڕووخان ڕوو نەدات بۆ ئەوەى ئەو تەبەقاتەى زەوى نەڕوخێت. خاڵێکى تر ه��ەر لیترێک نەوت تواناى تێکدانى 75ه��ەزار لیتر ئاوى هەیە لە هەر شوێنێکدا دەرهێنانى ن��ەوت بکرێت هەر سێ ڕەگەزەکەى ژینگە پیس دەکات (غازى میسانى) لەگەڵ دەردەچێت کە دەهێندەى گازى (سى ئۆ تۆ) زیاترە ،حاڵەتێکى تر تێکەڵ بوونى نەوتە بە زەوى کە خاکى هەرێمى کوردستان هەموو شیاوە بۆ چاندن ،حاڵەتێکى ترمان هەیە پیس بوونى ئاوییە ،دی��ارە لە دەرهێنانى
هەموو کانزایەکدا ئاو ئامادەیى هەیە، چونکە لە %13هەموو پیشەسازى جیهان پشت بە ئاو دەبەستێت. *واڵتانى دەوروب��ەر کاریگەریان هەیە لەسەر ئاوى هەرێمى کوردستان؟ ک��ۆڕب��ەن��دى ک��ۆم��ب��ۆت��ان��ی��ا کە کۆڕبەندێکە ک��ار دەک���ات لەسەر پاراستنى حەوزى ئاوى دیجلە لە نێوان عێراق و تورکیا ،لەم کۆڕبەندیەدا بابەتێکى کەلتورى هەبوو بۆ پاراستنى شوێنەوارى حەسەن کێف کە شارێکى مێژووییە مێژووەکەى دەگەڕێتەوە بۆ 12هەزار ساڵ پێش ئێستا لە ناوچەى دیاربەکر ،مەبەست لێى پاراستنى ئەم شوێنەوارەیە کە لە ئێستادا بەنداوێکى لێ دروست دەکرێت ئەو بەنداوە ئەم شارە دەکاتە ژێرەوە وە بە مەبەستیشە بۆ ئەوەى هیچ شوێنەوارێکى کوردى لە ناوچە کوردیەکاندا نەمێنێت،ئەم شوێنەوارە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمى مادەکان. خاڵێکى ت��ر ل��ە دام��ەزران��دن��ى کۆڕبەندیەکە پاراستنى هۆڕەکانى باشوورى عێراق ،چونکە هۆڕەکان لە گرتنەوەى ئاوى دیجلەوە کاریگەرى خراپیان لەسەر دروس��ت دەبێت و ناوچەکە بەرەو بیابان دەڕوات ،چونکە هۆڕەکانیش مێژوو و کەلتورى عێراقە. تورکیا بەنداوێکى زۆرى دروست
ک����ردووە ک��ە ژم���ارەی���ان ل��ە ()25 بەنداو زیاترە کە هەموویان بەنداوى ستراتیژین و تواناى گلدانەوەى ئاوى ئاوى زۆر بەهێزیان هەیە کە ئەمە لە ئایندەدا عێراق و سوریا دەکەونە ژێر سیاسەتى ئاوى تورکیاوە. ئ��ەوەى تێبینى دەک��رێ تورکیا دەی��ەوێ هەیمەنەیەکى ئاوى دروست بکات لە ڕۆژهەاڵتى ناوەڕاستدا وە لە ئایندەدا تا ساڵى 2025ئاو بفرۆشێت بە واڵتەکانى ئیماراتى عەرەبى و ئیسرائیل و یەمەن و سعودیە ئەو سیاسەتەى تورکیا بۆ ئاو بەکارى دەهێنێت لە زیانى عێراق و سوریا دەشکێتەوە. *ت��ورک��ی��ا دەت��وان��ێ��ت ئ���او لە داهاتوودا وەک کارتێکى فشار بەکار بەکار بهێنێت؟ پێشبینى دەکرێ لە ساڵى 2030ی بە دواوە بااڵنسى ن��اوچ��ەک��ەوە بە دەستى تورکیاوە بێ لە ڕووى ئاوەوە، چونکە ئاو بەڕادەیەک کەم دەکات کە هەموو بەرمیل نەوتێک بەرامبەر بە سێ بەرمیل ئاوى خواردنەوە بگۆڕێتەوە. *ئ����ەو ئ�����اوەى ل���ە ه��ەرێ��م��ى کوردستان هەیە پێداویستیەکانى هەرێم دەکات؟ وەک هەرێمێک کار بکەین لەگەڵ ئاوەکەماندا واتە بەبێ عێراق تواناى ئیدارەدانى ئاومان هەیە ،چونکە ئاوى
س��ەرزەوی��م��ان هەیە ه��ەروەه��ا ئاوى ژێ��ر زەوی��م��ان هەیە نابێ لە ئێستا دەستکارى بکەین ،ب��ەاڵم خەریکە ئەم ژێرخانە بە هۆى لیدانى بیرى سوریەوە خراپ دەبێ ،خاڵى سەرەکى ئەم بابەتە عێراقە وەک کوردستان ت��وان��اى دابینکردنى ئ��اوم��ان هەیە ئەتوانین کشتوکاڵى لەبەر بکەین، بەاڵم کاتێک لە چوارچێوەى سیاسەت دەکەین دەبێت بڕێک ل��ەو ئ��اوە لە هەرێمى کوردستانەوە بگاتە باشوورى عێراق لە ڕێگاى بەنداوى دووک��ان و دەربەندیخانەوە. ل��ە ئ��ای��ن��دەدات ئ��ەگ��ەر لەسەر بەنداوى بچوک و وەسەت کار بکەین هەروەها ئەو بیرە سوریانە قەدەغە بکەین هەروەها بتوانین سیستەمى دڵۆپاندن کە سیستەمێکى مۆدێرنى ئاو دێرییە لە جیهاندا بەکار بهێنین دەتوانین کشتوکاڵ و سەوزاى و بەشى
ئەو پیشەسازیەش بکات کە هەرێمى کوردستان پێناوەتەوە ئەو قۆناغە ئابووریە گرنگەوە. *حکومەتى هەرێم پێویستە چى بکات بۆ داهاتوو لە پرسى ئاودا؟ پ��رۆژەى ستراتیجى لە عێراقەوە بڕیارى لەسەر دەدرێ ،حکومەتى عێراقى نایەوێ بەنداوێکى وا دروست بکرێت لە ئایندەدا ببێتە مەترسى لەسەر باشوور. *ئەو ئاوەى لە هەرێمى کوردستان هەیە ئایا پیس بووە؟ هەرێمى کوردستان ڕووى زەوى کەمە ژم��ارەى دانیشتوانیش زیادى کردووە ،نزیکى شارەکان لە یەکەوە ش��ۆڕب��ون��ەوەى ئ��اوى زێرابى هەموو شارەکان بۆ ناو ئاوەکان پیسبونى ئاوى سەر زەوى دەستى پێکردووە لە هەندێک شوێندا ستانداردى جیهانى بڕیوە.
www.jamawarnews.com
کورد له میدیاکه‌نه‌وه
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
5
چانسەکانى گەشەکردنى کوردستان وه‌رگێڕانی~ :
لەگەڵ ڕووخانى ڕژێمى سەدام )2( ،پ��رۆس��ەی س��ی��اس��ی لە ڕەوت��ی ج��واڵن��ەوەی دیموکراسی ع��ێ��راق��دا ه��ات��ەئ��ارا ،یەکەمین پرۆسەش هەنگاوەکانی ئەمریکا و هاوپەیمانان بوو کە تیایدا حیزبى بەعس ڕاماڵرا و حکومەتی نوێى عێراق ئامادەباش کرا بۆ چوونە نێو دنیای دیموکراسى و ئازادی و بەها جوانەکان ،تا بەم چەشنە بتوانن بەپێی دەن��گ��ی خەڵک حکومڕانى بکەن. ڕووداوێ��ک��ی��ت��ر ،هاتنەئاراى پ��رۆس��ەى ه��ەڵ��ب��ژاردن��ى پۆستە بااڵکانى دەوڵەتى عێراق بوو لەالیەن نەتەوەو الیەنە پێکهێنەرەکانى ئەو واڵتە ،بەاڵم ئەوەى لێرەدا جێگەى سەرنجە کە کلتورى دیموکراسى و پێکەوەژیان بە خێرایی گەشەى کرد ،ئەم دوو پرۆسەیە تائێستاش بەردەوامە .لەهەمانکاتدا تائێستا زۆرب���ەی عێراقییەکان خۆیان زیاتر بە بەختەوەر دەزان��ن نەک پەشیمانبوونەوە بۆ سەردەمى حیزبى بەعس.
ل���وت���ک���ەی خ��ۆش��ەوی��س��ت��ی عێراقییەکان بۆ دیموکراسى لە هەرێمى کوردستاندایە ،ئەوان کە لە دەی��ەی نەوەدەکانەوە نیمچە سەربەخۆن و خۆیان بەڕێوەدەبەن، توانیان چارەسەرێک بۆ کێشەکانی خ���ۆی���ان ب����دۆزن����ەوە وەک: بەڕێوەبردن و دارایى و ڕێگەگرتن ل��ە ف��راوان��ب��وون��ی رۆڵ��ی گروپە تیرۆریستییەکان و دابینکردنى ئ��ارام��ی ب��ۆ دان��ی��ش��ت��وان .ئ��ەم کوردانە ،لە ڕاستیدا هەنگاوەکانی دیموکراسیشیان ل��ە زۆری��ن��ەی بوارەکاندا بەباشى هەڵێناوە. هەرێمى ک��وردس��ت��ان ئێستا خاوەنى بازاڕی ئازاد ،کۆمەڵگای کراوە و فرەچەشنی نەژادییە کە ک��وردەک��ان هەمیشە داکۆکیان ل��ێ��ک��ردووە .خ��ەڵ��ک ل��ە سایەى ئ��ازادی��دا ک��ار دەک���ەن ،دەچنە پ���رۆس���ەی ه��اوس��ەرگ��ی��ری��ی��ەوە و منداڵیان دەب���ێ ،وات��ا ژی��ان بەردەوامە. ل��ە ه��ەم��ان��ک��ات��دا پ��رۆس��ەى ڕەخ��ن��ە ل��ە دەس��ەاڵت��ى ک��وردى ل��ە چ��وارچ��ێ��وەى ئۆپۆزسیۆنى ج���ەم���اوەرى ه��ات��ۆت��ەئ��ارا کە
خاوەنى کوتلەیەکى گەورەن لەناو پارلەمانى کوردستان ،هاتنەئاراى حیزبى ئۆپۆزسیۆن و ئاڵوگۆڕە س��ی��اس��ی��ی��ەک��ان��ى ک��وردس��ت��ان بەدڵنیاییەوە بەمانای گەڕانەوەیە بۆ هۆشیارى سیاسى. ک���ێ���ش���ەی���ەک���ى گ������ەورەى کوردستان ،کەمى هەلی کارە بۆ گەنجان و خ��وێ��ن��دەواران ،دەبێ داڕێ��ژەران��ی بودجەی کوردستان پشکێکی تایبەتی بۆ تەرخان بکەن یاخود پشتیوانی لە بەرهەمهێنانە ناوخۆییەکان بکەن تا دەرفەتى کار بڕەخسێ. ق��ەی��ران��ی دارای����ی ئێستاى ک��وردس��ت��ان ،چانس بۆ بەغداد دەڕەخسێنێ تا دەسەاڵتی خۆى لەڕێگەى تەرخانکردنى بودجەوە بۆ کوردستان بەشێوازێکى خراپ بەکاربهێنێ .دەبێ سەرکردایەتى ک������وردی ،خ����ۆی ب��ەگ��وێ��گ��ری کێشەکانی زۆری��ن��ەی خەڵکی کوردستان بزانێ تا ڕووبەڕووى قەیرانى جەماوەرى نەبێتەوە. دان��ی��ش��ت��وان��ی ک��وردس��ت��ان، حکومەتی واڵتەکەیان لە مەسەلەى نەوتدا بە تااڵنبڕۆ و گەندەڵ ناوزەد
دەک��ەن ،ئ��ەوان دەنۆڕنە کێشەى سوتەمەنى و نیگەرانی ئەوەن کە ئەم نەوتە ببێتەمایەی گەندەڵی. نەبوونى پرۆژەیەکى چاکسازی ڕاس��ت و دروس���ت ،ه��ەم��ان ئەو سیاسەتانەیە کە زەمینەى بۆ
مــەتـرســى شــەڕى نــاوخــۆ لـــە عــێــراقــدا وه‌رگێڕانی~ :
گ������رژى و ن����ائ����ارام����ى ل��ە ش��ارۆچ��ک��ەک��ان��ى ن���اوەراس���ت و باشورى عێراق هەرماوە ،سوننەکان تائەندازەیەکى زۆر کۆنتڕۆڵى شارى دی��ال��ەی��ان ب��ەدەس��ت��ەوە گ��رت��ووە‌و س��ەرک��ردە ناوچەییەکان دەڵێن: ل��ێ��رە چ��ەک��دارەک��ان سەرگەرمى سەقامگیرکردنى کۆماری تاڵیبانن. گ��روپ��ى داع���ش ل��ە ن���اوەڕاس���ت و ب��اش��ورى ع��ێ��راق ،ه��ەڕەش��ەى دەستبەسەرداگرتنى چەندین شار و شارۆچکە دەکەن. ب��ەرپ��رس��ان ل��ەم ش����ارەدا لە ڕوانگەى ستراتیژییەوە گرنگیان ه��ەی��ە ،پێکهاتەکەى بریتیە لە سوننەو شیعەکان‌و کەمینەیەکى کوردیشى تیادایە ،ئەوان گومانیان لە واقیعەکە نییە ،بەرپرسێکی پۆلیس دەڵێت :ئێستا ئەگەرى جەنگێکى ن��ەت��ەوەی��ى ناوخۆیى لەئارادایەو هەموو ڕۆژێکیش خراپتر دەبێت .پێدەچێ سوننەکان براوە بن. رۆژنامەنوسان بەهۆى زیادبوونى توندوتیژییەوە لە ماوەى سێ ساڵى ڕاب���ردوودا ،بۆئەوەى ل��ەوە بگەن ک��ە ل����ەدەرەوەى پایتەختدا چى ڕوو دەدات ،خۆیان ڕووب���ەڕووى مەترسیەکى ت��ون��د دەک��ەن��ەوە. ڕێکخراوى نەتەوەیەکگرتووەکانیش ڕایگەیاند :ل��ەم��اوەى دوو مانگى ڕاب���ردوودا لە ب��ەغ��داد ()5,106 و لە شارۆچکەکانى دەوروبەریدا ( )1,493ه���اواڵت���ى م��ەدەن��ى کوژراون. چ���ەک���دارەک���ان ڕێ��گ��اک��ان��ى پایتەختیان بەرەو خۆرئاواو باکور گرتووە .ئێمە چەند کاتژمێرێک
ب��ەک��ەن��ارى ڕووب���ارى دی��ال��ەدا کە لە کێوەکانى زاگرۆسى ئیرانەوە س��ەرچ��اوە دەگ����رن‌و وەک نیلى بچوک دێتەبەرچاو ،بە ئۆتۆمبێل رۆیشتین .دواى ئ��ەوەش کە لە گەڕەکى سەعدییە کە بەتەواوەتى لەژێر دەسەاڵتى چەکدارەکاندایە، خێرا ب��ەرەو خ��ۆره��ەاڵت پێچمان کردەوە.. لە دیالە دەتوانرێ دابەشبوونى ع��ێ��راق ببینرێت ک��ە ه��ەم��ووان نیگەران لـێ‌ى ،ئەگەر بڕوا بەوتەى پۆلیس‌و بەرپرسانى حکومەت بکەین ،ژم��ارەى ک��وژراوەک��ان لە شارۆچکەکان زۆر لەوە زیاترە کە پێشبینى بۆ دەک��رێ��ت .سەرۆکى ئەنجومەنى شارى دیالەیە دەڵێت: بەشێوەیەکى مامناوەندى هەفتەى ( )100ک��ەس ل��ە ش���ارى دیالە
دەکوژرێت... زۆرینەى کوژراوەکان بۆ هەمیشە ون دەبن ،ئەوان یا دەخرێنە ڕووبارى دیالەوە یا لەپشت درەختى خورماو باغەکانى میوەدا دەشاردرێنەوە. ه��ۆک��ارەک��ان��ى کوشتنیشیان ل��ەوان��ەی��ە ب��ەئ��ان��ق��ەس��ت بێت‌و خ��ەڵ��ک ب��ەت��ون��دى س��ەرگ��ەرم��ى ئ����ەوەن ک��ە ت��وڕەی��ى چ��ەک��دارە س��ون��ن��ی��ی��ەک��ان ن��ەب��زوی��چ��ن��ن کە زۆری��ن��ەى ش��ارەک��ەی��ان بەیاساى سەختى ئیسالمیانە بەڕێوەدەبەن. (باجەالن) دەڵێت :ئەوان تەنانەت فرۆشتنى جگەرەشیان لە ناوەندى شارۆچکەکەدا قەدەغە کردووە .من ناچارم لەناوچەکانیترەوە جگەرە بۆ ئەندامانى ئەنجومەن بهێنم. ل��ە ماڵێک ل��ە خانەقین کە ناوچەیەکى کوردییەو لە باکورى
خۆرهەاڵتى پارێزگاکەدا ،ژنێکى پ��ی��ر ب���ۆى ب���اس ک���ردم ک��ە ئ��ەو چ��ۆن لە (میقدادییە) هەاڵتووە ک��ە شوێنى لەدایکبوونییەتى‌و شارێکى سوننەنشینەو ()200,000 ک��ەس دانیشتوانییەتى .ئ��ەو بە س��ەرس��وڕم��ان��ەوە وت��ى ک��ە چۆن دەس����ت ب���ە ک��وش��ت��ن��ى شیعەو کوردەکان کرا .کوڕە گەورەکەى ئەو کە ناوى (محەمەد ئەحمەد)ەو شۆفێرى تاکسى بووە ،بۆ کڕینى ئۆتۆمبێل ڕۆیشتە ئەو شارۆچکەیە، بەاڵم کوڕەکەى کوژراو الشەکەشى نەدۆزرایەوە. ئ���ەو دەڵ���ێ���ت :ک���وردەک���ان‌و شیعەکان لە شارەکە دەردەکرێن، ئ���ەو پ��ی��اوان��ەى دەم��وچ��اوی��ان بەڕووپۆشێکى رەش داپۆشراوە، ه��ات�ن‌و ب��ە منیان وت ئ��ەگ��ەر لە شارەکە ن��ەڕۆم ،کوڕەکانت ئەگەر بۆ ئاسمانیش بچن هەر دەیانکوژین. ی��ەک��ێ��ک ل��ە ک��وڕەک��ان��ى ئ��ەو کە پۆلیسە ،بەهۆى بۆمبێکەوە دەستێکى ل��ەدەس��ت داوە ،ئەم ژن��ەو خێزانەکەى بەشێکن لەو ( )300,000هەزار عێراقییەى کە لە دەستپێکى ئەمساڵەوە بە زۆرەملـێ ناچار کراون کۆچ بکەن ،لەهەموو شوێنێکدا کەمینەکان لەترسى گیانیان هەڵدێن. یەکێک لە سەرکردەکانى یەکێتى نیشتیمانى کوردستان لە خانەقین، دەڵێت :چیتر ک��ەس چ��اوەڕوان��ى ئ��ەوە ناکات بزانێت هەڕەشەکە ڕاستەقینەیە یاخود نا ،تەنانەت ئەگەر هەڕەشە لە دوو منداڵیش بکرێت خەڵکەکە هەڵدێت ،بەاڵم زۆرینەى هەڕەشەکان ڕاستەقینەن. نوسینى :پاتریک کۆبێرن سەرچاوە :رۆژنامەى گاردیان
هێنانى گەندەڵی هێناوەتە ئارا. چ��ان��س��ەک��ان��ى گ��ەش��ەک��ردن��ى کوردستان لەمڕۆدا ،تەرخانکردنى بودجەیەکى تەواوەتیانەیە بۆ زیندووکردنەوەى ژێرخانى ئابورى و گەشەپێدانى بەرهەمهێنان،
لە هەمووش گرنگتر پرۆژەیەکى بۆ ب��ەگ��ژداچ��وون��ەوەى گەندەڵى کە هەڕەشە لە ئایندەى واڵتەکە دەکات. نوسینی :تۆماس بۆی سەرچاوە :رۆژنامەى نیویۆرک تایمز
کوردانى سوریا نیگەرانن وه‌رگێڕانی~ :
ئ��اژان��س��ى (رۆی����ت����ەرز) لە راپۆرتێکدا نیگەرانى ڕەوشى کورد لە سوریا دەخاتەڕوو ،ئاماژەش بۆ ناڕەزایەتى کورد لە بەرامبەر نەبوونى مافەکانیان و کوشتوبڕى بەردەوام لەناو شارە کوردییەکاندا دەکات. لە سەرەتاى ئەو راپۆرتەدا هاتووە :ئەگەر سەردانێکى ناوچە کوردنشینەکانى سوریا بکەی، بەئاسانى هەست بەشڵەژان و نائارامى ئەو ناوچانە دەکەین، چ��ون��ک��ە ح��ک��وم��ەت��ى دیمەشق تائێستاش درێژە بە سەرکوتکردنى کورد و بێبەش کردنیان لە مافە سەرەتایى و سەرەکییەکانیان دەدات ،کوشتارى کوردەکانیش بەدەستى هێزە ئیسالمییەکان ل���ەالی���ەک و س���وپ���اى ب��ەش��ار ئەسەد لەالیەکیترەوە ،جێگەى باسوخواسى هەموو کوردێکە لە شوێنە گشتی و تایبەتییەکانیشدا. ل��ەو راپ��ۆرت��ەدا ه��ات��ووە :لە ماوەى چەند دەیەی ڕاب��ردوودا، ه��ەزاران ک��ورد لە ڕەگەزنامەى سورى بێبەش ک��راون ،ئەمەش
ڕێگایەکە بۆ چەوساندنەوە و بێبەش کردنیان وەک هاواڵتییەکى س��ورى ،کوردێک وتی نە ڕێگە بەجیابوونەوەمان ل��ە سوریا دەدەن و نە ناسنامەى سوریشمان چەندینجاریش پێدەبەخشن. رێکخراوە کوردییەکان هانایان بۆ دەوڵەتە سەرەکییەکانى جیهان ب���ردووە تا گوشار بخەنەسەر سوریا ،بەاڵم بێئەنجام ماوەتەوە. ئێستاش بەپێى ڕاپۆرتەکانى چاودێرى مافى مرۆڤ ،نزیکەى ( )30ه��ەزار هاواڵتى ک��ورد لە ماوەى ساڵى ڕابردوو ڕووبەڕووى ک��وش��ت��ن و ب���ری���ن���دار ب���وون بوونەتەوە ،هەرچەندە بوونى هێزەکانى پەیەدە بۆتە پشتیوانێ ب��ۆ داک��ۆک��ى ل��ە ک���ورد ،ب��ەاڵم تەقینەوەو بۆردومانى بەردەوام دانیشتوانى کوردستانى سوریاى خستۆتە ژێ��ر مەترسییەکى ج��ددى ،دەی��ان ه��ەزار هاواڵتى کوردیش ئ��اوارەى واڵت��ان بوون بەتایبەت بەرەو عێراق هەاڵتوون، لەوێش ئاوارەکان لە بارودۆخێکى ناهەموواردا دەژین و پێویسیتیان ب���ە ه���اری���ک���ارى ک��ۆم��ەڵ��گ��ەى نێودەوڵەتییە.
6
بیروڕا
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
1/٦یــــادی دامــــــەزرانــــدنـــــی ســــوپــــا نــیـــیـــە
ساین ئەردۆگان لە داوى گەندەڵی و بۆسەى (گویلەن)دا سابیر عەبدوڵاڵ کەریم
ئەو گۆڕانکاریەى وەزاریەى کە سەرۆک وەزیرانى تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان لە مانگى ئادارى راب���ردوو لە پێکهاتەى کابینەى حکومەتى دادو گەشەپێداندا کردى، هەوڵێک بوو بۆ دوورخستنەوەى ئەو حکومەتە لە تۆمەتى تێوەگالن ل��ە دۆس��ی��ەک��ان��ى گ��ەن��دەڵ��ى و رازیکردنى شەقامى تورکیا ،ئەمە ل��ە کاتێکدا ب��وو ک��ە حکومەتى ئ��ەردۆگ��ان دەی��خ��واس��ت گروپى بانگخوازى ئیسالمى فەتحوڵاڵ گویلەن وەکو گروپێکى تیرۆریستى بناسێنێت ،ی��ان النیکەم ک��ارو چاالکییەکانى لەناو تورکیا قەدەغە بکات لەدواى ئەوەى بەرپرسیارێتى دەستگیرکردنى ژمارەیەک لە کەسە نزیکەکانى سەرۆک وەزیرانى خستە ئەستۆى ئەو گروپە بە تۆمەتى ت��ێ��وەگ�لان��ی��ان ل��ە گ��ەن��دەڵ��ى لە نێوانیشیاندا ناوى (بیالل)ى کوڕى ئەردۆگان هەیە کە لەالیەن داواکارى گشتیەوە بانگهێشتى دادگا کراوە. چاودێرانى سیاسى لە تورکیا رایانگەیاندووە ئ��ەو دەم��وچ��اوە تازانەى کە ئەردۆگان ناویانى خستە ناو پێکهاتەى حکومەتەکەیەوە ئەو کەسانە ب��وون کە زۆر جێگەى متمانەى خ��ۆى ب���وون ،ئ��ەوەش ئاماژەیەکە بۆ ئەوەى کە ئەردۆگان ویستویەتى کۆمەڵێک وەزی��رى پرۆفیشناڵ و دەستپاک لەناو حکومەتى بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ فەتحوڵاڵ گویلەن دابنێت کە ئێستا خاوەنى پێگەیەکى بەهێزە لەناو دامودەزگاکانى دەوڵەتى تورکیادا. بەگوێرەى زانیارییەکان ،حکومەتى ئەردۆگان هەوڵدەدات گروپى گویلن لەکار بخات و قەدەغەى بکات، بەاڵم ئەوە بووەتە مایەى نیگەرانى ن��اوەن��دە فەرمییەکانى تورکیا، چونکە هۆکارێکى راستەوخۆیە ب��ۆ س��ەره��ەڵ��دان��ى خۆپیشاندان و ن��اڕەزای��ى ب��ەرف��راوان لە دژى ئەردۆگان و حکومەتەکەى ،بۆیە ئەنجومەنى ئاسایشى نەتەوەیى تورکیا بە مەبەستى تاوتوێکردنى بارودۆخى ناسەقامگیرى تورکیا ک��ۆب��وون��ەوەی��ەک��ى ب��ەپ��ەل��ەى بە س��ەرۆک��ای��ەت��ى ع��ەب��دوڵ�ڵا گویل سەرۆک کۆمارى تورکیا ئەنجامدا. لێکۆڵەرى سیاسى تورکى ئ��ەردام ئاتاى لە لێدوانێکیدا بۆ ڕۆژنامەى (الشرق االوس��ط) لەو بڕوایەدایە لە ئێستەدا دەوڵەتى تورکیا لە بارودۆخێکى ناهەموارو نائارامدا دەگوزەرێت بە جۆرێک کە هەموو توانا تەشریعى و دادوەرى و جێبەجێکارییەکانى ئیفلیج بووە، ئ���ەوەش خ��زم��ەت ب��ە س���ەروەرى یاسا و دادپەروەرى ناکات ،بەڵکو دەرفەتى باش بۆ گومانلێکراوان و ت��ێ��وەگ�لاوان دەڕەخسێنێ بۆ شاردنەوەى بەڵگەو راستییەکان. ئاتاى ئاماژەى بۆ ئەوەشکردووە کە ئیئتیالفى نێوان پارتى دادو گەشەپێدان و فەتحوڵاڵ گویلەن ماوەى ( )10ساڵە حوکمى تورکیا دەکات.
www.jamawarnews.com
مەسعود عەبدولخالق
لەگەل دابەشیەکانی رۆژھەالتی ن��اوەڕاس��ت ب��ە دیزاینێکی نوێی ڕۆژئ���اوای���ی ول��ک��ان��دن��ی بەشێکی کوردستان بە عێراقی دەستکرد.. ئ��ەوا ب���ەردەوام فێڵی لێ دەک��رێ وخۆشی چاک ھەستی پێ ناکا،وای پیشان دەدەن گوایە ئەو عێراقە بەنیشتمان ودەول��ەت��ەوە لەالیەن عێراقیەکان دروس��ت ک��را بێت و یادو بۆنەشیان بۆ دان��اوەو کوردی ھەژاریش ناچار ئەو یادانە دەکاتەوە ! ک��ەچ��ی ھەر ھەم���وی ل��ەالی��ەن بریتانیا دروست کراوەو ئەو یادانە ئەسڵ وئەساسی نیە ،لە چەند ڕۆژی داھات���وو دیسان جەژنێکی تر بۆ ک��ورد دروس��ت ک��راوە کەلە ڕاستیدا ڕۆژی شین وواوەیالیەتی ،یادی دامەزراندنی سوپای عێراق بوویتە ئەو جەژنە،دەشیگێڕنەوە بۆ /٦کانونی دووەم��ی ، ١٩٢١کەچی نەئەو ڕۆژە ڕۆژی دامەزراندنیەتی نەبۆکوردیش بۆنەو جەژنە. سەربردەی دروست کردنی ئەو سوپایە بەوشێوەیە :ھەر لەگەڵ داگیرکردنی ئەو ناوچەیە لە ١٩١٤ـ ١٩١٨لەالیەن بەریتانیا میلیشیای جاش بە ناوی (شەبانە) و (لیڤی) و ...دروستکرد ،لە ساڵی ١٩١٩ ( )٩٠٠ک��ەس ل��ەو شەبانەیە بە ف��ەرم��ی ت��ۆم��ارک��ران و چونە ناو لیڤی ،بڕیاری دروستکردنی سوپای ع��ێ��راق ل��ە(ش��ەب��ان��ەو لیڤی) لە
پەرەگرافی ()٣ی کۆنگرەی قاھیرە ھات،ئ��ەوک��ۆن��گ��رەی��ە تایبەت بوو بۆ دروس��ت کردنی عێراق،ھەموی شارەزاوسیاسیەکانی بریتانیا بوون تەنها جعفر عسکری کوردو ساسون عسقیلی ی���ەھودی ب��ەش��دارب��وون ،عربی ھەر تیدا نەبوو ،بۆیەش دروس��ت کردنی ئ��ەو سوپایە له ئەستۆی بریتانیاو جعفر عسکری بوو کەلەدوای بوە یەکەم وەزیری بەرگری ،بەاڵم بەشێوەی ڕەسمی ی��ەک��ەم ن��وس��راو ب��ە ژ ٩٣١٤:لە ١٩٢١/٥/٢٦لەالیەن (مەندوبی سامی بەریتانی) بۆ ئەنجومەنی وەزی��ران ھات��وە فەرمان دەدا کە سوپا دروست بکەن بۆ پاڕاستنی ئاسایشی ناوەخۆ بە چەک و تفاقی بەریتانی ،ھەلسان بە ھێنانی ئەو ئەفسەرانەی لە سوپای عوسمانی یان دیل کرابوون یان خیانەتیان کردبوو ،ئەوانیش بریتی بوون لە (محمد ئەمین زەکی بەگ ،بکر سدقی ،ێالح الدین الێباغ ،عمر علی ،فهمی سعید ،نوری سعید ،طە الهاشمی ،محمد الداغستانی ،علی جودت،مولود مخلێ )..زۆربەیان کورد بوون ئینجا تورکمان کەمیکی عربیشی تێدا ب��وو ،دوای ئەو فەرمانە لە مانگی تەموزی ١٩٢١ یەکەم گ��وردان (ف��ەوج) بەناوی ئیمام کازم دروستکرا ،دووەمین بەناوی کەتیپەی خاتوون (واتە مس بیل) دووب��ارە لە مادەی ٧ی ڕێکەوتننامەی بەریتانی ـ عێراقی یەکەم ١٩٢٢ب��ڕی��اردرا بەریتانیا ئەو سوپایە بەخێو بکاو پڕچەکی بکاو بەکاریشی بهێنێت بۆ لێدانی ھەر سەرھەڵدانێک ،ئەو سوپایەش بە سەرۆکایەتی (ئ��ەی ـ سی ـ دی��ل��ی) بەریتانی ب��و ،تەرفیع و پایە بە ئەفسەرو پلەدارەکانیش لەژێر دەستی (ئەرشیبۆلدکالرک)، ھەر بەنمونە دەقی بەلگەنامەیەکی
بریتانی لە کتێبی(تڕسیس الجیش العراقی وت��گ��ور دورە السیاسی ێ )٤٩٣ل��ەوەاڵم��ی نوسراوێکی ب�������ەژ ٧٧٩٥/١٤١٩/٩٣:ب��اس لە تەرفیعی سەرۆک ئەرکانی سوپای ع��ێ��راق دەک���ا ل��ەالی��ەن ھەی��ئ��ەی ئەرکانی بەریتانی بەسەرۆکایەتی (کالرک ). لەالیەن زانایانی ئایینی ناڕەزایی دەرب��ڕا لە دروستکردنی سوپا و وتیان ئەوە دەبێتە ھۆی براکوژی.. ڕاستیش دەرچوو .ھەر لەسەرەتاوە ھێ��زەک��ان��ی س��وپ��او لیڤی لەگەڵ سوپای بەریتانی پەالماری میللەتیان داوە لەدژی ھەردوو شۆڕشی کورد ،١٩١٩شۆڕشی ئیسالمی ١٩٢٠لە خوارو ،یەکەم بەکارھێنانی رەسمی ئ��ەو سوپایەش ل��ەدژی عێراق لە ١٩٢١/٨/٣١بوو بە فەرمانی برسی کۆکس ،لەوکاتیەوە ھەت��ا ساڵی ٢٠٠٣ئ��ەو سوپایە ھەر خەریکی کوشت و کوشتاری گەالنی عێراق ب��ووە بۆ پاڕاستنی دیکتاتۆریەت و تایفی و ڕەگەزی ھەروەک (حنا پەتاتۆ)ش لە توێژینەکەی لەکتێبی (العراق) گەیشتۆتە ئەو ئەنجامە ،تا ئەو ساتەش گەورەترین ھەڕەشەی سەر ئاسایشی نەتەوەیی کوردستانە ،دڕن���دە ترین س��وپ��او ترسنۆک ترینە لە جیهان ،ھەرگیز نەیتوانیە بەرگری لە سنوری ووالت بکا بەالم دڕندە بوە بۆ ژن ومنداڵ وژینگەو س��روش��ت ،س��وپ��ای ع��ێ��راق ھەر بەرامبەر ژن ومندالی بێ دەسەاڵتی ک��ورد دڕن��دە نەبوە ،بۆ گەالنی عێراقو خودی عەرەب وشیعەکانیش ئاوابوو ،لەکتێبی (الغزو العراقی للکویت ) لە بەشی(الممارسات والوقائع من شاھد عیان ێ)-١٥٧ چۆن باسی دڕندەیی وتااڵنچایەتی ئەو سوپایە دەک��ا.ھەر بەھۆی ئەو سوپایە نادادگەری کراوە لە ئەرک و فەرمان ،کوردوشیعە ئەرکیان زۆر
بوو مافیان کەم بوو ،لەوبارەیەوە خودی مەلیک فەیسەڵ دەڵێ :باج لەسەر شیعەو پایەش بۆ سوننە.. ،حنا بەتاتو لە کتێبی (العراق) دەڵ���ێ :ل��ە دوای پ��ەراوێ��زک��ردن��ی شیعە سوپا سێ ڕەوتی وەرگرت، ی��ەک��ەم��ی��ان ع��روب��ی ،دووەم��ی��ان کوردی ،سێیەمیان عێراقی ،لەدوای ڕاپەڕینەکەی بەکرێدقی لە /٢٩ تشرینی یەکەم ١٩٣٦/و تیرۆرکردنی لە١٩٣٧/٨/١٤ڕەوتی کوردیش نەما، لەدوای ١٩٥٨ڕەوتی عروبیەکە بە ت��ەواوی زاڵ بو و ،ل��ەو بارەیەوە ڕۆژن��ام��ەی (م����ردوم) ل��ە ژ ٩:ی ساڵی ١٩٤٦ئاماری باڵوکردبۆوە تیایدا ھات����ووە :ل��ە تێکڕای ٨٠ ئەفسەری بااڵی (روکن) ته‌نهاسێیان شیعەن ،کەچی %٩٠ی سەربازانی ش��ی��ع��ەن..ھەم��و سەرۆکەکانیش ل��ەس��ون��ەب��ووی��ن��ە( س��ەرۆک��ەک��ان��ی عێراق :مەلیک فەیسەل(٢٣ئۆگست ١٩٢١ـ ٨سپتمبر ،)١٩٣٣مەلیک غ��ازی( ٨سپتمبر٤ -١٩٣٣ئەپریل ،)١٩٣٩فەیسەلی دوەم(٤ئەپریل ١٤ -١٩٣٩ی���ۆل���ی���ۆ ،)١٩٥٨ کۆماری:عبدالکریم قاسم(١٤یۆلیۆ ٨ف�����ب�����رای�����ر،)١٩٦٣ -١٩٥٨ عبدالسالم عارف(٨فبرایر-١٩٦٣ ١٦ئ��ەپ��ری��ل ،)١٩٦٦عبدالرحمن عارف(١٦ئەپریل ١٧ -١٩٦٦یۆلیۆ ،)١٩٦٨احمدحسن البکر(١٧یۆلیۆ ٦- ١٩٦٨ی��ۆل��ی��ۆ ،)١٩٧٩ێ��دام حسین(٦یۆلیۆ ٩ -١٩٧٩ئەپریل ،)٢٠٠٣لە یاداشتەکانی(گۆلمان) ی بالوێزی ئەمریکا لەعێراق سالی ١٩٥٤ل��ە(ال��ع��راق ف��ی م��ذک��رات الدبلوماسیین الڕجانب )٢٢٩دەڵێت: حکومەتی عێراق ڕەگەزپەرستانە ک���اری ک���ردوە ،پەرلەمانەکەیان لە١١٦عەرەب و١٩کورد پێک ھاتوە، ٧٣ی���ان س��ون��ی��ەو٥٦ی شیعەیە، دەڵ��ێ ل��ە س��وپ��اش شیعەو ک��ورد الواز ک��راون،ل��ەوەش��ەوە سوپای
ع��ێ��راق زی��ات��ر ب��وە دەردەس����ەری وک��وش��ت وک��وش��ت��ار..ت��ا گەیشتە ئەنفالوکیمیاوی وجینۆساید. ئ��ەدی کەی ئەو ی��ادە دروست ک��راوەو ئەو ڕۆژە چ کراوە ؟ ئەو ڕۆژە واتە ٦ی کانون ١٩٢١تەنھا کۆبونەوەیەک کرا بۆ دروست کردنی ھەیئەی ئەرکان ،کە پێک ھاتبوو لە ١٤ئەفسەر بە سەرکردایەتی جعفر عسکری(کورد) زۆربەی ئەفسەرانی تر کوردو بوون ،ئەو کۆبونەوەیە لە ماڵی (عبدالقادر باشا)لە بەغدا ل���ەوێ ھەی��ئ��ەی ئ��ەرک��ان��ی سوپا دروس��ت ک��راوە (ن��ەک سوپاکە) ک��ە پ��ی��ک ھات��ب��وو ل��ە:ج��ەن��ەرال جعفر عسکری سەرۆکی ھەیئەی ئەرکان،بکر ێدقی(کورد) جیگری سەرۆک ھەیئەو وحمید احمد ئەندام و توفیق وھب��ی(ک��ورد)ئ��ام��ی��ری کۆلیژی عسکری ومحمد ئەمین زکی بەگ(کورد) سەرۆکی کلیەی ئەرکان ،دوای ڕۆیشتنی بریتانیا ئەو بیرۆکەی ی��ادی دامەزراندنی س��وپ��ای ع��ێ��راق ب��ۆ ئ���ەو رۆژە گێڕدراوە تا مۆرکێکی نیشتمانی پەتی پێ بدەن. کەواتە: -١ئەو سوپایە لە ٦ی کانون دروست نەبوەو ئەو یادە ساختەیە. -٢ئەو سوپایە لەالیەن خەڵک وحکومەتی عێراقی دروست نەکراوە بەڵکو بریتانیا دروستی کردوە . -٣یەکەم جەنگیشی لەگەل شۆڕشی بیستی میلەتی عێراق بوە ،دوایش لەگەل کوردستان. -٤ب���ەف���ەرم���ی���ش ل���ەالی���ەن زاناومەرجەعە ئاینیەکان بوونی حرام کراوە . -٥ی��ادک��ردن��ەوەی ئ��ەو ڕۆژە لەالیەن ھەم��و خەڵکی عێراق بە گشتی وکوردستان بەتایبەتی ته‌نها خۆ ھەڵخەلەتاندنە وبەڵکو پێویستە ئەو ڕۆژە ماتەمینی گشتی بێت.
بارودۆخى سەرۆک وەزیران کەوتە ناجێگیریەوە رێبین محەمەد
دواى 11ساڵ لەسەرەوەى هەرەمى حکومەتى تورکیا و بەو دەسەاڵتەى زۆرەى هەیبوە لە تورکیا ڕەجەب تەیب ئەردۆگان سیمبولى بەرزى ئابوورى ، توانى واڵتەکەى بکاتە یەکێک لە واڵتە کاریگەرەکان لەگەڵ بوونى ئابڕوچونى گەندەڵى ،بەاڵم ئەم سەرۆک وەزیرانە بە کەسێکى سەرکەوتوو دادەنرێت ل��ە ت��ەم��ەن��ى شەستەکانیدا وە بە کاریگەرترین کەس دادەنرێت لە دواى مستەفا کەمال ئەتاتورکى دامەزرێنەرى کۆمارى تورکیا بە سستمى عەلمانى ئەو سەرۆک وەزیرانە ئەو کێشەى گەندەڵیەى دروست بووە و ژمارەیەک کەسى نزیکى تۆمەتبار کراوە بەتۆمەت و پیالنگێڕى ناودەبات سەبارەت بە واڵت��ەک��ەى دەس��ت دراوەت���ێ ،دژ بە ژمارەیەک کەسایەتى هەڵمەتێکى توند بەڕێوەدەچێت بۆ خستنى واڵتى تورکیا ناوى بردووە . جەنگیز ئەکتار مامۆستاى زانستە سیاسیەکان ل��ە زان��ک��ۆى سەپانچى ئەستەنبوڵى تایبەت سەبارەت بەو
کێشەیە ڕایدەگەیەنێت « ئەوە کەسانەى دەڵ��ێ��ن ئ���ەوە دەڵ��ێ��ن ،شێوازێکە بەرگریکردن باشترین هێرش بردنە « تا ئێستاش بەو شێوازە سەرکەوتووبوون لەگەڵ ستراتیژیەکەیاند» لە ڕاستیشدا ئەو جەنگە دەستى پێکردووە ل��ەو کاتەى جیابوونەوە دروس��ت ب��ووە لەالیەن الیەندارەکانى گولەن بانگخوازى ئیسالمى بەرامبەر بە حکومەت ،لە ئەنجامى داخستنى ژمارەیەک لە پرۆژەکانیان وە قوتابخانە تایبەته‌کانیان کە سەرچاوەى داهاتى ئەو باڵە ئیسالمیەى تورکیایە و لە ناو پۆلیس و دادگاکاندا .». ل��ەو ن��ێ��وەن��دەدا لە 17ى مانگى کانونى یەکەم ئابڕووچوونەکە ئاشکرابوو وە بارودۆخى سەرۆک وەزیران کەوتە ناجێگیریەوە . پێنج ل��ە ئەندامانى پەرلەمانى حزبى داد و گەشەپێدان کشانەوە و ڕەنگە ب��ەداوى خۆیدا کەسى تریش بینێت ،جەنگیز ئاکتەر دەڵێت « ئەو ڕەخنانەى ڕووبەڕووى بونەتەوە لە نێو سەربازگەکەیەوە چاالکیەکى بەرفراوانە وە پەیوەستە بە داهاتووى سیاسیەوە
ئەوەشى لەبەردەمدایە ڕەنگە گۆڕانکارى ڕووبدات هەرکاتێک بێت» ل��ەو ب��ارەی��ەش��ەوە ج��ان بارسۆ لێکۆڵەرى سیاسى گەشتى ژیانى سیاسى لە تورکیا دەڵێت «ئێمە چاودێرى ڕۆژانى داهاتوو دەکەین وە هەڵوێستى کەسایەتیە سەرەکیەکان لە دەزگاکانى حزبى داد و گەشە وەک پۆلند ئارینج و عەبدوڵاڵ گول و لەنێوانیشیاندا ڕەجەب تەیب ئەردۆگان ڕکابەر و جیاوازى کۆن هەیە لەنێوانیاندا ،ئارێنج و گول لە نزیکەکانى گولەنن» یەکێک لەو کەسانەى تێوەگالوە خاوەنکارێکى ئازەرباینجانیە بەناوى ڕەزا زراب بەپێى زان��ی��اری��ەک��ان لە ڕێکەوتنە داراییەکاندا کە پەیوەستە بەکڕینەوە لە ڕێگەى بانکێکى تورکى بەناوى (هالک بانک ) سلێمان ئەساڵن بەڕێوەى دەبات ،دەوترێت ئەم بانکە بەشێوەى زۆر توند ئ��ەو زانیاریانە ڕەتدەکاتەوە . ئ��ام��اژە ب��ۆ ئ���ەوە دەک��رێ��ت کە زراب ه��اوک��ارى ک��راوە بۆ وەرگرتنى ڕەگ��ەزن��ام��ەى تورکیى و وەرگرتنى مانەوە و کارکردن لە پاریس ،گولەر
وە کەنعان چاگلیان ک��وڕى وەزی��رى ناوخۆ و معەمەر گولەر ،زافر چاگلیان هەموویان ئەو زانیاریانە ڕەتدەکەنەوە و دەستلەکارکێشانەوەیان پێشکەش ک��ردووە .هەر لە ناو ئەو کەیسەدا ن��اوى وەزی���رى پێشووى ک��اروب��ارى دەرەوە ئایمگن باگیس کە بەخشراوە لە کارەکەى لە گۆڕانگارییەکانى حکومەتدا، تۆمەتیش ڕووبەڕووى زراب و ئەساڵن و کوڕى دوو وەزیرى سەربەخۆ کرانەوە و ڕەوانەى بەندیخانە کراون بۆ لێکۆڵینەوە لێکۆڵینەوەکان ئەوەیان دەرخستوە پارە بردن و الدانەکان لە چوارچێوەى کارى بیناسازیدا بووە ،گومان کراوە لە لێکۆڵینەوەکانى سەرەتاى بان عەبدوڵاڵ ئۆگزۆ بیرقەدار کوڕى وەزیرى ژینگە، کەسێتى سەربەخۆ ئەردۆگان بیرقەدار دوو بەرپرسى تر لە وەزارەتەکە هەستاو بە فرۆشتنى باڵەخانە لەبەرامبەر وەرگرتنى ڕەشوەدا لەالیەن کۆمپانیاى ب��ی��ن��اس��ازی��ەوە پ��ی��ان��دراوە ،ئەویش کۆمپانیاکانى ئیمپراتۆریەتى بیناسازى و کارى گشتى عەلى ئاگا ئۆغڵۆیە . ل��ە لیکۆلینەوەى دووەم��ی��ش��دا ڕاستەوخۆ ئامانج سەرۆکى شارەوانى
ناوچەى فاتحە لە ئەستەنبوڵ مستەفا دیمیر ن��اس��راوە بە دیندارێکى توند ئەندامى حزبەکەى ئەردۆگان ،بەوە تۆمەتبار دەکرێت ڕێگەپێدانى داوە بە دروست کردنى بینا ،بەرامبەر پارە لە ناوچەى قەدەغە کراو بە هۆى دروست کردنى تونێلى سکەى ئاسن لە ژێر ئاوى بسفۆر ،تۆمەتەکەش ئاراستەى چەند کەسێکى ترى کراوە . داواکارى گشتى لە ئەستەنبوڵ داوا دەک��ەن هەستن بە هەڵمەتى دووەم بۆ دەستگیرکردن لە چوارچێوەى پ��ارەب��ردن لە ب��ازاڕى بیناسازیدا ،تا ئێستا یاداشتە گەیشتوەکان بە پۆلیسى دادوەرى ،تا ئێستا جێبەجێنەکراوە.، ڕۆژنامەکانى تورکیا باڵویان کردەوە لیستى گومانلێکراوەکان ئەوانەى تیدا بێت خاوەنى کۆمەڵە تورکیە گەورەکانن لە بوارەکانى کەرتى بیناسازى کارى گشتین وەک (لیماک و کالیۆن) و هەندێک بەرپرسى نزیک لە دەسەاڵتەوە. ئەوانەش بونەتە هۆى ملمالنێکانى نێوان پارتى داد و گەشە و دەستەکەى گولەن مەترسیشى دروست کردوە بۆ کۆتایى هێنان بە هاوپەیمانێتیەکەیان.
www.jamawarnews.com
وه‌رزش
م ی س ی گ ە ڕ ایەوە
جێگرى سەرۆکى لیژنەى ئۆڵۆمپى کوردستان:
لە شارەزوور خولێکى ناوبژیوانى دەکەینەوە
تایبەت ~ :
س���ەالح ک��ەری��م ،جێگرى س��ەرۆک��ى لیژنەى ئۆڵۆمپى کوردستان لە کۆنگرەیەکى ڕۆژن��ام��ەوان��ی��د ڕای��گ��ەی��ان��د وەرزش لە ق��ەزاى ش��ارەزوور پێشکەتووە ب��ە ه��ۆى ئەو پ���رۆژە وەرزش��ی��ان��ەوە تێدا ئەنجامدراوە. ن���اوب���راو وت���ى ب��ۆ زی��ات��ر پێشخستنى وەرزشى تۆپى پێ خولێکى ناوبژیاوانى دەکەینەوە لە قەزاى شارەزوور. س��ەرۆک��ى ل��ی��ژن��ەى تیپە میللەیەکانى قەزاى شارەزوور بە ~ ڕاگەیاند وەک لیژنەى تیپە میللەیەکان دوامان لە لیژنەى ئۆلۆمپى کوردستان
کردووە کە خولێکى ناوبژیوانى لە قەزاى شارەزووردا بکەنەوە
بۆ ئەوەى ئاستى ناوبژیوانانى شارەزوور بەرزبکرێتەوە. حەیدەر محەمەد ،سەرۆکى لیژنەى تیپە میللەیەکانى قەزاى شارەزوور وتى ئەمڕۆ سەردانى مامۆستا سەاڵح کەریم دەکەم بۆ ئەوەى کاتێک دیارى بکات بۆ کردنەوەى خولى ناوبژیوانان لە قەزاکەماندا. ل���ەب���ارەى پ��ێ��داوی��س��ت��ی��ە وەرزش��ی��ی��ەک��ان ل��ە ق���ەزاى ش���ارەزوور سەرۆکى لیژنەى تیپەمیللەیەکانى ش��ارەزوور ئ���ەوەى خ��س��ت��ەڕوو ل��ە چاو قەزاکانى تر قەزاى شارەزوور پێداویستى وەرزش���ى باشى بۆ دابینکراوە هەوڵى زیاتر دەدەین بۆ پێشخستنى وەرزش لە قەزاکەماندا.
ساڵی - 32ژماره - 778سێشەممە 2014/01/07
7
ئەستێرەی بەرشلۆنە لێۆنێل میسی ل��ەگ��ەڵ ھەڵ��ب��ژاردەک��ەی بەشداری لە مەشقی راھێنانەکانی یاریگا دەکا. بەپێی ئ��ەو بەیاننامەی لە سایتی رەسمی یانەکەوە باڵو ک��راوەت��ەوە ،دوای چ��ارەس��ەرە درێژخایەنەکەی ئەستێرەی یانەی
بەرشلۆنە لێۆنێل میسی بەشداری لە راھێنانەکان دەکا. گۆڵکاری ئەرژەنتینی نزیکەی دوو مانگە لە یاری و گۆڕەپان دوورە ،بەپێدانی بەرپرسیاریەتی لەالیەن راھێنەری تەکنیکی یانەکە گیراردۆ مارتینۆ ،میسی بەشداری لە یاری ئەڵش ١٨یاریزانی لە
ڕۆژی شەممەی ٥کانونی دووەم دەکا. ھاوڕێ����ی ی��ان��ەک��ەی سێسک فابرێگاس لەلیدوانێکیدا بۆ مارکا وتی :بەھۆی پێکانەکەیەوە میسی ماوەیەکی زۆر پێویستی بە پشوو ھەب���وو ،ھی��چ چ��ارەی��ەک��ی تری نەبوو.
مۆرینهۆ مانچستەرسیتی دەکاتە پاڵەوانی خولی ئینگلیزی پزیشکه‌کان ماوه‌ی دورکه‌وتنه‌وه‌ی بەدەستھێنانی خولی ئینگلیزی ،واڵکۆتیان بۆ دیاریی ناکرێت جەختی لەسەر ئەوەش کردەوە کە
جۆزێ مۆرینھۆ راھێنەری یانەی چێڵسی ئینگلیزی ،بۆچوونی خۆی لەسەر کێبڕکێکی ئەم وەرزە لەسەر
خ��ول��ی ئینگلیزی خ��س��ت��ەڕوو کە تێیدا یانەی مانچستەرسیتی کردە پاڵەوانی ئەمساڵ.
ئەم لێدوانەی بۆ ئەوە نیە گوشار لەسەر یانەکەی کەمبکاتەوە ،بەو پێیەی یانەیەک دوو ھێرشبەری وەک دزیکۆو یوڤیچیچی لەسەر کورسی یەدەگ بێت بەدڵنیاییەوە پاڵێوراوی سەرەکییە ب��ۆ بەدەستھێنانی نازناوەکان. مۆرینھۆ ئاماژەی بەوەشدا کە، چێڵسی ساڵی رابردوو لەھەمان کاتدا ١٢خاڵ لەدوای مانچستەریونایتدی پاڵەوانەوە بوو ،بەاڵم ئێستا ٢خاڵ لەدواوەیە ،ھەروەھا لەسەرجەم یانە م��ۆری��نھۆ لە لێدوانێکدا دانی بەھێزەکانی ب��ردۆت��ەوە ،ئەمەش بەوەدا نا کە ،یانەی مانچستەرسیتی نیشانەی ئەوەیە کە چێڵسی یەکێکە پ���اڵ���ێ���وراوی س��ەرەک��ی��ی��ە بۆ لە پاڵێوراوەکان.
پڵنگ ه ڕه‌شه‌ک ه به‌جه‌ڵت ه گیانی له‌ده‌ستدا
ئ��ۆزی��ب��ی��ۆی پ��ورت��وگ��ال��ی له‌ته‌مه‌نی 71ساڵیدا به‌جه‌ڵته‌ی دڵ گیانی ل �ه‌ده‌س��ت��داو دوای��ن ساته‌کانی ژیانیشی له‌نه‌خۆشخان ه
به‌سه‌ر برد. ئۆزیبیۆ که به پڵنگه ره‌شه‌ک ه ناسراو بو ،یه‌کێکه له‌گۆڵکاره‌کانی هه‌ڵبژارده‌ی پورتوگال و ساڵی
1966ی����ش توانیویه‌تی پله‌ی سێیه‌می مۆندیال بۆ پورتوگال به‌ده‌ست بهێنێت. زۆرێک پێیانوایه گه‌ر رۆناڵدۆ
گرنگترین رووداو‌ه وه‌رزشییه‌کانی ساڵى 2013 ژمارەیەکى زۆر رۆداوى وەرزشى ل��ە ج��ی��ه��ان��دا روودا ح����ەوت لە گرنگترین رووداوە وەرزشییەکان لە گرنگترینەکانە ئەمانەن: -1ب��ای �ه‌رن میونیخ پاڵه‌وانی جیهانه رۆژی شه‌ممه‌ی راب��ردوو یانه‌ی ئه‌ڵمانیی بایه‌رن میونیخ نازناوی جامی جیهانی یانه‌کانی به‌ده‌ستهێنا ک ه له‌الیه‌ن مه‌غریبه‌و‌ه میوانداری کرا .به‌مه‌ش ئه‌و یان ه ئه‌ڵمانیی ه به پراکتیک جه‌ختیکرده‌و‌ه ک ه یه‌کێکه له‌باشترین یانه‌کان له‌سه‌ر ئاستی جیهان. -2شکستێکی عه‌یار‌ه 24ی به‌رشه ه �ه‌ر له‌میانه‌ی جامی جیهانی یانه‌کان ،بایه‌رن میونیخ له‌قۆناغی
پێشکۆتایی توانی ب ه حه‌وت گۆڵی بێوه‌اڵم له‌هه‌ردوو یاریی چون ()0×4 و ی��اری گ �ه‌ڕان �هوه ( )0×3یانه‌ی به‌رشه‌لۆن ه بهاڕێت ،به‌مه‌ش یانه‌ی که‌ته‌لۆنی ب ه ئاماده‌بونی لیۆنێڵ میسی ئه‌ستێره‌ی ئه‌رجه‌نتین ،توشی شکستێکی گه‌ور‌ه هات. -3گواردیۆال بۆ میونیخ ه����ه‌ر ل��ه‌م��س��اڵ��دا س���ه‌رب���اری گواستنه‌وه‌ی نازناوی جامی یانه‌کان له‌ئیسپانیاو‌ه بۆ ئه‌ڵمانیا ،جۆزێف گواردیۆال خزمه‌تی له‌ڕاهێنه‌رایه‌تیی به‌رشه‌لۆنه‌و‌ه بۆ ب��ای�ه‌رن میونیخ گواسته‌وه. -4دانپێدانانه‌که‌ی ئارمسترۆنگ ب ه وتنی ته‌نها وشه‌ی «به‌ڵێ»، ئارمسترۆنگ پ��اڵ�ه‌وان��ی جیهانیی
پاسکیلسواری ،دواجار دانی به‌وه‌دا نا ک ه سه‌رکه‌وتنه‌کانی به‌هۆی ده‌رمانی چاالککه‌ره‌و‌ه بووه‌و به‌وه‌ش ناوبانگی خۆی له‌که‌دار کرد. له‌میانه‌ی به‌رنام ه به‌ناوبانگه‌که‌ی ژن�ه‌ڕاگ�ه‌ی��ان��دن��ک��اری جیهان ئۆپرا وینفری ،مانگی کانونی دووه‌م��ی رابردوو ئارمسترۆنگ چه‌ند ساڵێکی ره‌تکردنه‌و‌ه سه‌باره‌ت ب ه به‌کارهێنانی ده‌رم��ان��ی چاالککه‌ر کۆتاییپێهێناو به‌ئاشکرا رایگه‌یاند ،مه‌حاڵ ه به‌بێ ده‌رم��ان��ی چ��االک��ک�ه‌ر هیچ یه‌کێک ل��هو ن��ازن��اوان �ه‌ی به‌ده‌ستبهێنایه ک � ه له‌پێشڕکێکانی ف �ه‌ره‌ن��س��ادا به‌ده‌ستیهێناوه‌وو وتیشی «من تاوانبارم ..له‌ته‌وقی سه‌رمه‌و‌ه تا نوکی پێم».
نه‌بوایه ،ئه‌وا باشترین یاریزانی م��ێ��ژوی تۆپی پێی پورتوگال ده‌ب���و ،ل�ه‌گ�ه‌ڵ ئ �ه‌وش��دا هێشتا هه‌ندێک به باشترین یاریزانی مێژوی تۆپی پێی پورتوگال ناوی ده‌به‌ن و پێیانوایه ئۆزیبیۆ پێلێی پورتوگاله. -5بیستۆریۆس له‌جه‌ژنی ڤاالنتایندا ئۆسکار پ��ی��س��ت��ۆری��ۆس ک�� ه ی��اری��زان��ێ��ک��ی که‌مئه‌ندامی باشوری ئه‌فه‌ریقایه، که‌پڵه‌که‌ی کوشت و ب�هو هۆیه‌وه ساڵی داهاتوو دادگایی ده‌کرێت. -6ماڵئاواییکردنی ریڤیێرا هه‌ر له‌مساڵدا ریڤیێرا ک ه یه‌کێکه له‌گه‌وره‌ترین یاریزانانی به‌یسبۆڵ به‌گریانه‌و‌ه ماڵئاوایی له‌ڕێڕه‌وی 19 ساڵه‌ی وه‌رزشی له‌خولی ئه‌مه‌ریکی بۆ پیشه‌گه‌ران ،کرد. -7رۆجی ه فیدره‌ر پاش ئه‌وه‌ی چه‌ند ساڵێک باشترین یاریزانی تێنس و بێڕکه‌به‌ر بوو له‌ڕووی ده‌سکه‌وته‌وه ،له‌مساڵدا ئاستی رۆجیه ف��ی��دره‌ر رووی له‌پاشه‌کش ه ک��رد، ئه‌مساڵ ته‌نها نازناوێکی به‌ده‌ستهێناو ئێستا له‌ڕیزبه‌ندیی جیهاندا له‌پله‌ی شه‌شه‌مدای.
ئ��ارس��ن ڤینگه‌ری فه‌ڕه‌نسی و راه��ێ��ن��ه‌ری ی��ان��ه‌ی ئ��ارس��ن��اڵ ئ��اش��ک��رای��ک��رد پ��زی��ش��ک �ه‌ک��ان��ی تیپه‌که‌ی تا ئێستا نه‌یانتوانیو ه راده‌ی مه‌ترسی پێکان و ماوه‌ی دورکه‌وتنه‌وه‌ی تیۆ واڵکۆت-یان بۆ ده‌ستنیشاننه‌کراوه. ل �ه‌ق��ۆن��اغ��ی 32ی ج��ام��ی یه‌کێتی ئینگلته‌رادا یانه‌ی ئارسناڵ میوانداریی یانه‌ی تۆتنهامی کرد،
هه‌رچه‌نده ئارسناڵ یارییه‌که‌ی ب��رده‌وه ،به‌اڵم یه‌کێک له‌باشترین یاریزانه‌کانی ڤینگه‌ر دووچ��اری پێکانبوو. ل�هو ب��اره‌ی �هوه ڤینگه‌ر ووت��ی: روداوێکی ناخۆش بوو پێم وابێت ئ����ازار ب��ه‌ئ��ه‌ژن��ۆی گ�ه‌ی��ش��ت��ووه، هیوادارم پێکانێکی قورس نه‌بێت و هیچ ئازارێک به به‌سته‌ره‌کانی نه‌گه‌یشتبێت.
نرخی فرۆشتنی فالکاو دیاری کرا یانەی مۆناکۆ ی فەرەنسی لەبەیان نامەیەکدا ئاشکرایان کردوە کە بەھیچ شێوەیەک نایانەوێـت دەستبەرداری رادامیل فالکاوی کۆلۆمبی و ھێرشبەری یانەکەیان ببن ،مەگەر بەگرێبەستێکی گران بەھا . بەپێى راپۆرتە ھەوالێکی پێگەی ( گۆل ) ی ئەلکترۆنی بالویکردۆتەوە بەرپرسانی یانەی مۆناکۆ ی فەرەنسی نایانەوێـت ھەرگیز دەستبەرداری فالکاو ببن ،بەالم ئەگەر پەستانی یانەکان بەردەوام بێـت ،ئەوا بەنرخی کەمتر لە ٩٥ملیۆن یۆرۆ نایفرۆشن . جێگەی وەبیرھێنانەوەیە کاتێک رادامیل فالکاو لەریزی یانەی ئەتلەتیکۆ م��ەدری��د ی ئیسپانی ی��اری دەک��رد و ئاستێی زۆر ب��ەرزی پێشکەش دەکرد
زۆرێک لەیانە بەھێزەکانی ئەوروپا ھەولی گواستنەوە و پەلکێشکردنیان ئەدا . ئیستاش کەلەریزی یانە فەرەنسیەکە یاری دەکات بۆتە جێگە سەرنجی چەند یانەیەکی تر و بەگرنگیەوە بایەخی پێدەدەن ،لەناویاندا ھەریەک لەیانەکانی ریال مەدرید ی ئیسپانی و چیلسی لەندەنی و دەیانەوێـت بیگوازنەوە بۆ ریزی یانەکانیان .
8
سەرنووسەر
خاوەنی ئیمتیاز
عومەر غواڵمی
عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود
هونه‌ریی
توانا عومه‌ر
0748 010 8289
www.JamawarNews.com
www.jamawarnews.com یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە ( )1981/5/25بە ناوی (رێگای ئازادی)یەوە دەرچووە
ئەنجام عەبدولواحید :گۆرانى بۆ ئەنفال و کەرکوک دەڵێم دیمانە :شوان تۆفیق
ئەنجام عەبدولواحید ،سەرەتاى ک��ارى هونەرى لە دەستەى هونەرى ڕاستییەوە دەستى پێکردوە و دواتریش لەبەرنامەى کوردستارى سێ لە ساڵى 2009دا بەشداری کردووە ،ناوبراو بە ~ ڕاگەیاند " پاره‌م داوە بە چوار بەرهەم لە ستودیۆ جارى واهەبووە کە چومەتە ڕۆشنبیرى سەیر دەکەم ڕۆشنبیرى پ��ارەى هەشت بەرهەمى وەرگرتووە لەسەر من " . بە دواى سپۆنسەردا دەگەڕێم خ��اوەن��ى دوو کلیپم و سیدیەکم تەواو بووە ئێستا بە دواى سپۆنسەردا دەگ��ەڕێ��م ،لە 2014سیدیەکەم باڵو دەکەمەوە کە لە دە تراک پێکدێ. ناتوانم گۆرانى خێرا بڵێم شێوازی گۆرانى وتنى من خاوە ناتوانم گۆرانى خێرا بڵێم تواناى من لە بوارى گۆرانى گوتن هەست دەکەم سونەتییە لەو ب��وارە توانام زیاترە و مافى خۆى پێدەدەم . یەکەم کلیپم بۆ هەڵەبجە بوو یەکەم کلیپم کە ئەنجامدا بۆ هەڵەبجە ب��وو ،گۆرانیشم ب��ۆ خۆشەویستى و
نیشتمان وت��ووە ،بواریش هەبێ گۆرانى بۆ ئەنفال و کەرکوکیش دەڵێم ،بەاڵم تا ئێستا شیعرێکى وا نەگونجاوە کە لەو بوارەدا گۆرانى بڵێم،ئێستا بە دواى شیعرێکدا دەگەڕێم کە شیعرەکە گونجاو بێ و ئاوازێکى جوان لە خۆ بگرێ و ئەو کات بڕیارى باڵو کردنەوەى دەدەم. وەزارەتى ڕۆشنبیرى و الوان لە نیوەى هاوکاریەکەدا دەستبەردارت دەبن وەزارەتى ڕۆشنبیرى و الوان زۆرجار بڕیارى هاوکارى دەدەن ،بەاڵم لە نیوەى هاوکاریەکەدا دەستبەردارت دەبن ،ئەو هاوکاریەى کە پێت دەدەن خۆت دوو ئەوەندى هاوکارییەکە سەرف دەکەیت، هەست دەک��ەم لە ناو ئەم وەزارەت��ەدا پالن نییە ،بۆنمونە پاره‌م داوە بە چوار بەرهەم لە ستودیۆ ج��ارى واهەبووە کە چومەتە ڕۆشنبیرى سەیر دەکەم ڕۆشنبیرى پ��ارەى هەشت بەرهەمى وەرگ��رت��ووە لەسەر م��ن ،ب��ەاڵم مافى چوار بەرهەمەکەى منى نەداوە ،ئەوەى کە داوێتى بە من تەنها بە مەساریفى هاتووچۆ سەرفمکردووە. گەر تەماشاى سندوقى داهێنان بکرێ هەندێک کەس تێدایە تا ئێستا دەستى ن��ەداوە بە ئالەتێکەوە خەڵکى تێدایە
«نرخ 500 :دینار»
به‌پارێزگابوونى هه‌ڵه‌بجه‌و کارى داهاتوو بڕیار جه‌الل
تائێستا کۆپلەیەک گۆرانى نەوتووە ،بەاڵم دەبینین هاوکارى کراوە. ڕاگەیاندنەکان بە مەزاج کار دەکەن ڕاگەیاندنەکان بە مەزاج کار دەکەن، ئەوانە هۆکارێکن زۆر جار ئیشەکان دوا بکەوێ و خەڵکێک هەبێ نەیبینێ زۆر جار لە دەمى خۆت و کارى خۆتى دەگریتەوە دەچیت لە کلیپێکدا سەرفى دەکەیت کەناڵى وامان هەیە مانگى جارێک کلیپێک دادەبەزێنێ ،کلیپى وا هەیە هەموو شەوێک
638جار هەوڵی تیرۆرکردنی دراوە
ئەنسکلۆپیدیای گینیس بۆ ژمارە پێوانەییەکان ،ناوی ڤیدل کاسترۆی س��ەرک��ردەی ن���اوداری ک��وب��ی لەگینیس ت��ۆم��ارک��ردو نازناوی(کەسایەتی زۆرترین هەوڵی تیرۆرکردنی لەجیهان پێ بەخشی). ڤیدل ک��اس��ت��رۆی ت��ەم��ەن85 س����اڵ ،س���ەرک���ردەی م��ێ��ژووی شۆڕشی کوبی ،دوای 47ساڵ گرتنە دەستی دەس��ەاڵت لەکوبا و سەرکردایەتی کردنی شۆڕشی کوبی ب��ۆ م���اوەی دەی���ان س��اڵ، لەساڵی 2006بەهۆی کێشەی تەندروستی وازی لەکورسیەکەی
RebaziAzadi@Gmail.com
ناونیشان :هەرێمی کوردستان سلێمانی -گردی ڕیعایه -گەڕەکی - 115کۆاڵنی - 7دەرگای 6
بۆ راوۆل کاسترۆی برای هێنا. پ���ێ���گ���ەی ف����ەرم����ی واڵت����ی کوبا»کوبادییت» باڵوی کردەوە ڤیدل کاسترۆ،سەرکردەی مێژووی شۆڕشی ک��وب��ی ل��ەالی��ەن ئەنسکلۆپیدیای گینیسەوە ن��ازن��اوی(ک��ەس��ای��ەت��ی زۆرت��ری��ن ه��ەوڵ��ی ت��ی��رۆر کردنی لەجیهان) پێ بەخشراوە بەهۆی ئەوەی کە 638جار هەوڵی تیرۆر کردنی لەالیەن دوژمنەکانیەوە دراوە، بەرێگەی قەناس و بۆمب و ژەهرکردن لەجگەرەوە و چەندی شێوەی دیکە، بەاڵم هەموو جارێک لەهەوڵی تیرۆر کردن رزگار بووە.
دەیبینین ،بۆ پرۆگرامەکان هەر هەندێک دەم��وچ��او دەبینین ،ئەمە دەبێە هۆى ئەوەى کە هونەرمەند نەناسرێ.. ڕەنجى هونەرمەند بە هەدەر نەڕوات خ��ەون��ى م��ن خەونێکى هونەرییە، ئەو ڕەنجەى هونەرمەند دەیدا بە هەدەر نەدرێت ،وەک واڵتان ڕێز لە هونەر بگیرێت، کارێک بکرێت ئەو سیدیەى کە دوو ساڵە من خەریکیم کە کەوتە بازاڕەوە بە کۆپى ڕایت نەڕوات و مافى هونەرمەندان نەخورێ.
حەوت کاتژمێر لە ئاسماندا بۆ چاککردنەوەی پەمپێک دوو کەشتیوانی ئەمریکی سەر بە ناسا ماوەی ٧کاتژمێر لە دەرەوەی وێستگەی ئاسمانیی نیودەولەتی مانەوە بۆ چارەسەرکردنی کێشەیەک لە وێستگەکەدا. ئەمە دووەم پرۆسەیە لە بۆشایی ئاسماندا لە ماوەی ٣ڕۆژدا ئەو دوو کەشتیوانە ئەنجامی دەدەن و لەو ماوەیەدا ڕووبەڕووی تەنها یەک گرفت بوونەوە. ریک ماستراشیۆ و مایک هۆپکنز پرۆسەکەیان ئەنجامدا. تەلەفزیۆنی ناسا بە شێوەی ڕاستەوخۆ پرۆسەکەی گواستەوە کە ماوەی ٧کاتژمێر و نیوی خایاند و پرۆسەیەکی زەحمەت بوو .ناسا بیر لەوە دەکاتەوە لە ئایندەدا کارێکی هاوشێوە ئەنجام بداتەوە بۆ چاککردنەوەی ئەو پەمپە بە تەواوی کە کێشەی زۆر بەهۆی لەکارکەوتنیەوە دروستبووە.
بێژه‌رێکی (العربیه) هه‌رای نایه‌وه لەکاتی جگەرەکێشاندا میوە مەخۆن سه‌رچاوه‌کانی هه‌واڵ باڵویان کردوه ک ه ئافرەت و پیاوێکی سعودی بریار بو له‌یه‌ک جیاببنه‌و‌ه دوای ئه‌وه‌ی پیاوه‌ک ه سه‌رسامی خۆی ده‌ربری ب ه خهنده و پێکه‌نینی بێژه‌ری شوخ و شه‌نگی که‌ناڵی العربیه) «سوهه‌یر قه‌یسی» که ب ه ره‌گه‌ز عیراقی یه ب ه پێی هه‌واڵێکی سایتی ئیالف :دوای ئه‌وه‌ی که «سوهه‌یر» له‌کاتی پێشکه‌شکردنی هه‌واڵ دا به‌هۆی خوێندنه‌وه‌ی هه‌واڵێکی پێکه‌نیناوی خهنده ده‌که‌وێت ه سه‌ر لێوانی و پیاوه‌که‌ش ێ و سه‌رسامی خۆی له‌گه‌ڵیدا پێ ده‌که‌ن ده‌رده‌برێت ب ه جوانی خه‌نده‌ی سوهه‌یر و ئه‌مه‌ش ژنه‌که‌ی توڕه ده‌کات و ده‌بێت ه شه‌ڕ له‌گه‌ڵ مێرده‌که‌ی و دواتر ماڵه‌و‌ه ێ دێلێت و ده‌چێت ه ماڵی باوکی و به‌ج داوای ته‌الق له مێرده‌که‌ی ده‌کات دوای ئه‌م گرژی و ئاڵۆزیانه‌ی نێوان ئه‌م ئافرەت و مێرد‌ه دا باوکی ئه‌و ئافرەتە به‌کچه‌که‌ی ده‌ڵێت ک ه «سوهه‌یر قه‌یسی» خێزاندار‌ه و خاوه‌ن منداڵ ه و پێویستی به ترس و توڕه‌ی ناکات دوا به‌دوای ئه‌م قسان ه ئافرەتەکە هێور ده‌بێته‌وه.
خواردنی میوە و سەوزەکان سوودێکی زۆریان هەیە و ئەگەری توشبوون بە شێرپەنجە کەم دەکەنەوە ،بەاڵم ئەمە لەوانەیە تەنها بۆ ئەو کەسانە بە تەواوەتی ڕاست بێت کە جگەرە ناکێشن. بۆ ئەمەش زاناکان لە هۆڵەندا توێژینەوەیەکیان ئەنجامدا بۆ ماوەی 8ساڵ لەسەر 500هەزار کەس وئەوەیان بۆ ئاشکرا بوو کە کاریگەری میوەکان بە پێی کەسەکان دەگۆڕیت ،واتە لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی دیکە جیاوازە و هۆکاری ئەمەشیان گەڕاندەوە بۆ جگەرە کێشان و ئامۆژگاری کەسەکانیان کرد کە لەکاتی جگەرە کێشاندا میوەکان نەخۆن چونکە زیانی هەیە بۆ توشبوونی کەسەکە بە شێرپەنجەی قۆڵۆن. ئەوەشیان ڕوون��ک��ردەوە کە ئەو کەسانەی جگەرە ناکێشن و لە ڕۆژێکدا 600گرام میوە دەخۆن ،ئەوا ئەگەری توشبوونیان بە شێرپەنجەی قۆڵۆن کەمترە وەک لەو کەسانەی کە جگەرە دەکێشن و بەم ڕێژەیە میوە دەخۆن.
ئه‌نجوومه‌نى وه‌زی��ران��ى عێراق ل ه ماوه‌ى چوار ساڵى ته‌مه‌نیدا تاک ه بڕیارێک ک ه دابێتى و جێگه‌ى ره‌زامه‌ندى کورد بووبێت ،بێگومان بڕیارى ب ه پارێزگابوونى هه‌ڵه‌بج ه بووه ،مێژووى دروستبوونى هه‌ڵه‌بج ه هێند‌ه کۆن ه ئه‌گه‌ر بڵێین ده‌یان ساڵ پێش ئێستا ده‌بوو ئه‌و بڕیار‌ه بدرێت هه‌ڵ ه نین ،به‌اڵم ئه‌سه‌ف رژێم ه فاشیسته‌کانى پێشووى عێراق و ب ه تایبه‌ت ڕژێمى له‌ناوچووى سه‌دام برینێکى هێند قوڵى خست ه سه‌ر جه‌سته‌ى ئه‌و شار‌ه مه‌گه‌ر ته‌نها ب ه درێژکردنى ده‌ستى ئ��اوه‌دان��ى و پێشکه‌شکردنى خزمه‌تگوزارى بتوانرێت که‌مێک ل ه برینه‌کانیان ساڕێژ بکرێت. بڕیارى به‌پارێزگابوونى هه‌ڵه‌بج ه توانى به‌شێک له‌و وێنا ناشیرنه‌ى ک ه له‌سه‌ر ڕووى مالیکى چه‌ندین ساڵ ه دیار‌ه کاڵ بکاته‌وه‌و ئه‌گه‌ر بێت و حزبه‌که‌ى و ئه‌ندامانى لیسته‌که‌ى له ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق پێش ته‌واوبوونى ئه‌م خوله‌ى په‌رله‌مان ئه‌و بڕیار‌ه په‌سه‌ند بکه‌ن، ئه‌وا مێژوویه‌کى ئه‌وپه‌ڕى شانازى بۆ خۆیان تۆمار ده‌که‌ن. ئه‌وه‌ى گرنگ ه له‌دواى ئه‌و بڕیار‌ه قسه‌ى له‌سه‌ر بکرێت ،کارى داهاتووى نوێنه‌رانى کوردو ده‌زگا میدیاییه‌کان و دروستکردنى په‌یوه‌ندیی ه له‌گه‌ڵ ئه‌ندامانى ئه‌نجوومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق ،ده‌کرێت هه‌موو الیه‌ک پێکه‌و‌ه ئه‌و پرس ه نیشتیمانییه گرنگ ه بجوڵێنن ،به‌جۆرێک هه‌وڵ بدرێت پێش گفتوگۆکردن له‌سه‌ر پ��رۆژ‌ه یاساى بوودجه‌ى عێراق ،پرۆژه‌ى به‌پارێزگابوونى هه‌ڵه‌بج ه بخرێته به‌رنامه‌ى کاره‌وه‌و په‌سه‌ند بکرێت ،چونک ه ئه‌گه‌ر بێت و بڕیاره‌ک ه دوابکه‌وێت راسته‌وخۆ ل ه بودجه‌ى 2014ى هه‌رێمى کوردستانیش وه‌کو قه‌زایه‌ک بوودج ه بۆ هه‌ڵه‌بج ه دیارى ده‌کرێت و ئه‌وه‌ش جارێکى تر کاریگه‌رى ل ه زیاتر ئاوه‌دانکردنه‌وه‌و گه‌شه‌پێدانه‌وه‌ى شاره‌ک ه ده‌بێت. به‌بڕواى من ئه‌رکێکى ترى نوێنه‌رانى کورد له په‌رله‌مانى عێراق گفتوگۆکردن ه له‌سه‌ر بودجه‌ى 2014هو هه‌وڵدان ه بۆ دیاریکردنى بوودجه‌یه‌کى تایبه‌ت بۆ ئاوه‌دانکردنه‌وه‌ى شارى هه‌ڵه‌بجه، ب ه جۆرێک بودجه‌ک ه هاوشێوه‌ى م��ادده‌ى 140 بێت و ه��ه‌وڵ بدرێت راسته‌وخۆ حکومه‌تى عێراق بوودجه‌ک ه خه‌رج بکات و جیاواز بێت له‌و بودجه‌یه‌ى ک ه سااڵن ه ده‌درێت ه حکومه‌تى هه‌رێم، چونک ه هه‌ڵه‌بج ه له‌سه‌ر ده‌ستى ڕژێمى پێشووى عێراق وێران کراوه‌و ئه‌رکیش ه له‌سه‌ر حکومه‌تى عێراق ئاوه‌دانکردنه‌وه‌ى هه‌ڵه‌بج ه بگرێت ه ئه‌ستۆ. هه‌ڵه‌بج ه له‌مڕۆدا نه‌ک ته‌نها سومبولى هه‌رێمى کوردستان،به‌ڵکو سومبولى هه‌موو کورده ،بۆیه جێگه‌ى خۆیه‌تى هه‌موو کوردستانیان ل ه ده‌ره‌وه‌و ناوه‌و‌ه ده‌ست بکه‌ن ب ه دروستکردنى فشار تا کۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تیش به‌شێوه‌یه‌کى فه‌رمى دان ب ه تاوانى کیمیابارانکردنى ئه‌و شاره‌دا بنێت و قه‌ره‌بووى ماددى و مه‌عنه‌وى دانیشتوانه‌که‌ى بکرێته‌وه. به‌شێکى ت��رى ک��ارى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان و په‌رله‌مانى کوردستان دابینکردنى به‌ش ه بوودجه‌یه‌کى تایبه‌ت ه بۆ هه‌ڵه‌بجه ،تاکو ئه‌و شار‌ه بکرێت ه شارێکى نموونه‌یی ل ه کوردستان و سااڵن ه ل ه 16ى 3دا له‌گه‌ڵ هاتنى وه‌فده بیانییه‌کان هه‌موو پێکه‌و‌ه بڵێین ،ئێو‌ه هه‌وڵتاندا به‌شێک ل ه جه‌سته‌مان له‌ناو به‌رن ،به‌اڵم ئێمه به‌جوانترین شێو‌ه بنیادمان نایه‌وه ،هه‌ڵه‌بج ه بوو ده‌نگى کوردى گه‌یاند‌ه جیهان ،با پێکه‌و‌ه جیهان بێنین ه هه‌ڵه‌بجه‌و بیکه‌ین ه شا شارى جوانى.