Pipiwharauroa - May 2019

Page 1

Haratua 2019

l

l

Pipiwharauroa

Pukapuka: Rua Te Kau Ma Ono

Panui: Rima

Kāre he mutunga mai... Mā te Māramatanga me te Aroha... Tika tonu, kāre he mutunga mai o te wairua, o te ngākau, o te hinengaro ki te whai i te mātauranga. He tīmatanga, he mutunga engari ko te urupounamu he aha kei tua atu. E kore e taea e te tangata auahatanga te nohopuku. Ko ana whakaaro me aha atu, me pēhea atu e pai ake ai. Nō tēnei marama i ūhia te tohu Takuta Hōnoretanga mai i te Whare Wānanga o Waikato ki a Derek Lardelli. He hōnore i tukuna i Te Marae o Kohinga Mārama. Tika tonu. Te tangata, te putunga o te mātauranga, te tohunga o te tā, te kaitātaki kapa haka, te katito, kāre he mutunga mai. Ko te haka i titoa mā te kapa Ō pango. He kōrero anō mo tēra. Kāre i tua atu, kia mōhio ai ki te tikanga o te haka, kia tū māro ai, kia mōhio ai rātou nō konei ake, ehara nō wāhi kē! E ai ki a Derek Lardelli he momo whakaaturanga te moko, ā rawe ana i te hokinga mai i ngā tau kua mahue ake, kitea ana ngā momo whakahōutanga i te ao Māori. Ko te tā moko tētahi āhuatanga kua puta whānui ki te ao,

ā e taea ai e te iwi Māori te te kii, nō rātou ake. “Tuatahi me mātua mārama ki te tikanga o te tā moko. Nā tēnei ka uru mai te mana Māori. Nō te whenua te moko. Nō tēnei ake whenua. Tūturu, nō te whenua te moko, ā, ko tātou ngā kaitiaki o tēnei momo taonga. Ki te kore te Māori i whai pānga, me pēhea e kiia ai he moko?” Ki te Tumuaki o Te Whare Wānanga o Waikato a Jim Bolger i te tikanga whiwhi tohu,“Tēra pea mā ngā whakataunga kaupapa pūtaiao ka āwhero te ao. Engari he taha anō, arā, te parekuratanga i ngā whare kōrana i Ōtautahi me te pahūtanga o ngā whare karakia i Sri Lanka e whakaatu ana kāre te ao i te whakaaro pai.

Tohu Takutatanga

Photo: Te Whare Wānanga o Waikato

a- iwi kē e patu nei, huri noa i te ao”, te kii a Bolger. “Ka noho tonu te kino ki te ao, engari mā te māramatanga me te aroha hei rongoa.” te kii a Lardelli.

“Ko te nuinga o ngā kaikawe kōrero, he tangata wairua auaha. Me whakaatu, me kōrero kia puta ai ki te ao, kia mōhio ai te katoa i ngā Kei ngā whenua katoa e rangona ana e te tangata kōrero ā-iwi ā-iwi kē. Me mōhio rātou i ā tātou, te mataku, ētahi kei te ngaro, ana nā tēra āhua me tātou i ā rātou. Ki te kore tātou e mōhio ki kua tūohu ki a tauiwi. ngā kōrero ā tētahi, me pēhea tātou e mōhio ai ki a ia, me tōna āhua?” “Hei tēnei marae, e aki atu ana ki ngā whakatipuranga o iwi kē ki Aotearoa, iwi taketake, hei para i te huarahi ki te takahi i te tirohanga, ngā whakaaro rerekē ki ngā tikanga

Tairāwhiti Cadets Meet Minister

Kura Tuatahi Whakataetae Kapa haka I whakarauika mai ngā Kura Tuatahi ki te whakataetae mo Te Tamararo Tairāwhiti Kapa Haka a-Rohe ki te Farmers Air Showgrounds Event Centre i te Rāhoroi kua taha ake. I rangona te rau reo rōreka i taua rā. Tekau mā waru ngā kapa i whakatū waewae i taua rā. Ko te pūtake nui o tēnei huinga, he whakakake ake i ngā kapa mo ngā whakataetae a-motu kei Kirikiriroa a te tuatoru ki te tuawaru o Whiringa-a-rangi o tēnei tau. Pārekareka ana ki te kite kanohi hou, kanohi tawhito me te hotu hoki mo te kanohi ngaro. Ehara nā te waimarie, engari nā te heke o te werawera, te roimata me te hūpe i puta ai te ihu o Te Kapa o Manutuke. Āe, ko te kapa i whakaihu waka, ko Te Kura o Manutuke. Junior Tamararo winners, Te Kura o Manutuke with judge Heni Pewhairangi

Tēnei te mihinui ki a koutou me ō koutou kaiako, whānau hoki.

Photo: Shaan TeKani

Inside this month...

Page 3

Tairāwhiti Community Law Centre

Pages 4-9

He Hokinga Whakaaro

Pages 10-12

The Minister of Agriculture, Hon Damien O'Connor took time to catch up with some of the Tairāwhiti Farm cadets at Tūranga Ararau this month who also attended the Ahuwhenua Awards Dinner at which the Minister made the presentation to the winners of the Ahuwhenua Trophy, locals Eugene and Pania King of Kiriroa Station at Matawai. Among others, pictured here with the Minister are cadets, Maia Fox, Te Mana Barbarich, Kayla Fisher and Aaliyah Taiapa as well as Doug Macredie of Beef and Lamb New Zealand and staff of Tūranga Ararau. In support were also members of Kura Whenua who have been running a leadership programme with the cadets.

Junior Tamararo

Page 13

Tūranga Health

Page 14

NZ Māori (Pioneer) Battalion


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.