38
THEMA GOED PERSONEEL IS GOUD WAARD
gevolgen hebben voor de regionale bedrijvigheid en de omvang van de regionale productie en inkomen.
zij werkzaam zijn. Het is het bekende verhaal: het zijn zoals altijd die paar rotte appels die het voor de rest verpesten. ‘VERPEST ONS DORP NIET!’
Op het Veense platteland, onder de rook van Wilnis, staat een protestbord: ‘Verpest ons dorp niet! Dus geen grootschalige huisvesting van arbeidsmigranten’. Soortelijke leuzen op borden en spandoeken kom je her en der tegen in de regio: in Roelofarendsveen, in Lisse, in het Westland, in de Goudse polders en rondom Alphen. De angst van omwonenden voor overlast door arbeiders uit voornamelijk Polen is klaarblijkelijk groot. Toch nemen de protesten af. Dat komt omdat de huisvesting voor arbeidsmigranten steeds beter wordt. Evenals het toezicht door bedrijven die de onderkomens in beheer hebben. En dat komt omdat nu eindelijk begint door te dringen dat wij in Nederland niet zonder de arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa kunnen. Zij hebben een substantiële waarde voor de Nederlandse economie in het algemeen en die van enkele regio’s in het bijzonder. Zonder onze arbeidsmigranten moeten werkgevers hun productieproces aanpassen, inperken of verplaatsen.
ZONDER DEZE ARBEIDERS MOETEN WERKGEVERS HUN PRODUCTIE INPERKEN OF VERPLAATSEN
371 DUIZEND ARBEIDSMIGRANTEN
In 2016 waren in totaal 371 duizend arbeidsmigranten actief als werknemer in Nederland, waarvan 183 duizend als uitzendkracht (49 procent). Samen vervulden zij in totaal 514 duizend verschillende banen, waarvan 275 duizend uitzendbanen (54 procent). Het betekent dat bijna één op de twintig banen in Nederland in 2016 werd vervuld door een arbeidsmigrant uit Midden- of Oost-Europa. Nog iets saillants: zij bekleedden 3 procent van alle banen maar kregen 1,8 procent van de totale loonsom in Nederland betaald. Hoe dan ook, deze arbeidsmigranten zijn vooral actief in het zuiden en westen van Nederland. Met name het bedrijfsleven in de land- en tuinbouw, de zakelijke dienstverlening, de logistiek, de groothandel, de voedingsindustrie en de metaalindustrie zou met de handen in het haar zitten als zij geen beroep meer kon doen op deze mensen. Het zou onherroepelijk negatieve
ONDERKANT VAN DE ARBEIDSMARKT
In 2016 droegen ‘onze’ arbeidsmigranten ongeveer 11 miljard euro bij aan het nationaal inkomen van Nederland. Na aftrek van de daarvan uitgekeerde beloning aan arbeidsmigranten bleef hier ruim 5 miljard euro van over, ongeveer 300 euro per Nederlander. In 2015 was dat respectievelijk ruim 9 miljard en bijna 4 miljard, omgerekend ongeveer 250 euro per hoofd van de bevolking. Ja, daar staan enkele maatschappelijke kosten tegenover, waarvan de kosten van de gezondheidszorg, sociale zekerheid, huisvesting en sociale integratie de belangrijkste zijn. Uit de internationale literatuur blijkt dat de inzet van arbeidsmigranten, onder meer uit Midden- en Oost-Europa, slechts op beperkte schaal binnenlandse werknemers verdringt. Het betekent dat de productie van deze arbeidsmigranten vrijwel volledig additioneel is ten opzichte van de bestaande productie door binnenlandse werknemers. De door arbeidsmigranten uitgevoerde werkzaamheden betreffen vooral uitvoerend productiewerk aan de onderkant van de arbeidsmarkt, waarvoor volgens deze werkgevers nauwelijks binnenlandse arbeidskrachten te vinden zijn. HUISVESTINGSPROBLEMATIEK
ARBEIDSMIGRANTEN VERDRINGEN SLECHTS OP BEPERKTE SCHAAL BINNENLANDSE WERKNEMERS
Inmiddels is het 2019 en is het aantal arbeidsmigranten fors gegroeid. De verwachting is dat in 2019 een half miljoen arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa in Nederland werkzaam zijn. Al deze mensen moeten, al dan niet tijdelijk, ook ergens in ons land wonen. Het probleem is dat er een groot tekort is aan huisvesting. In de regio’s van INTO business, zeg maar het gebied tussen de vier grote steden, is een tekort van tienduizend woningen voor arbeidsmigranten. Daardoor staat de economische groei onder druk. De belangrijkste oorzaken van de huisvestingsproblematiek zijn: - Het aantrekken van de woningmarkt, waardoor minder tijdelijke woningen beschikbaar zijn.