Lente Symposium 2016

LENTE SYMPOSIUM ‘16 INTER-PSY THEMA: GGZ en Talent DATUM: 16 maart 2016 LOCATIE: Martiniplaza in Groningen

VOORWOORD DOOR: BURGEMEESTER P.E.J. (PETER) DEN OUDSTEN

Beste Symposiumdeelnemers, Namens het gemeentebestuur heet ik u van harte welkom in Groningen. Velen van u komen uit Noord-Nederland. De stad Groningen zal daarom bij u geen onbekende zijn.

Uw Lente Symposium van vandaag heeft als thema ‘GGZ en Talent’. Voor een stad die zich profileert met het motto City of Talent is dit geen onbekend terrein. Daarbij is het goed voor ogen te houden dat Talenten er in uiteenlopende soorten en maten zijn. Groningen is een City of Talent. Talent krijgt hier alle kans. Op elk niveau. Dat kan zijn in een wetenschappelijke discipline, maar evengoed op sportgebied, kunst, muziek. Talenten zijn er op alle gebieden en op alle niveaus. Natuurlijk helpen wij graag een handje. De gemeente Groningen, de Rijksuniversiteit, de Hanzehogeschool en het UMCG werken er samen aan om Groningen als kennis- en innovatiestad verder te ontwikkelen.

Fijn dat u als deskundigen uw ervaringen wilt uitwisselen om mensen te helpen bij het zoeken wat hun eigen talenten nu eigenlijk zijn. Waar ben ik goed in? Wat kan ik? Wat wil ik? Soms moet je mensen ook leren om te gaan met de talenten die ze hebben. Dat kunnen beperkte talenten zijn. Maar toch: talenten. De kunst is te ontdekken wat je eigen, verborgen talenten zijn. Bij die ontdekkingstocht kunnen goed getrainde professionals een grote en beslissende rol spelen.

Door deel te nemen aan dit Lente Symposium geeft u aan dat u bereid bent over de verschillende instellingsgrenzen heen te kijken. Dat waardeer ik bijzonder. Omwille van de talentontwikkeling moeten we grenzen slechten, samenwerken en op zoek gaan naar verbinding.

Ik spreek de hoop uit dat het Lente Symposium van INTER-PSY van vandaag u blijvend zal inspireren.

Peter den Oudsten Burgemeester van Groningen

LENTE SYMPOSIUM 2016

3.

INHOUDSOPGAVE

03

Voorwoord door: Burgemeester P.E.J. (Peter) den Oudsten

06

Programma Lente Symposium 2016

07

Seminars

08 Plenaire lezing 1 - Talent en GGZ Door: drs. C.J.M. (Carl) Blijd 09 Plenaire lezing 2 - Talent creĂŤert talent Door: dr, H,W, (Henderien) Steenbeek 10 Plenaire lezing 3 - Talent voor herstel; herstel van talent Door: dr. R. (Richard) Bruggeman 12

Seminar 1 - Getalenteerd omgaan met ADHD Door: drs, A.M.D.N (Anne) van Lammeren

14 Seminar 2 - Vitaliteit en talent stimulering als therapeuticum Door: drs. G. (Geert) Koster & R. (Rutger) Bennink BSc. 19

Seminar 3 - Oplossingsgericht werken

20

Seminar 4 - Psychosomatiek, lichaam en geest, een onafscheidelijk duo

Door: drs. S. (Sjoerd) te Dorsthorst

Door: R. (Robert) van der Noord

21 Seminar 5 - Talent en sportpsychologie Door: T. (Thomas) Waanders, MSc.

22 Seminar 6 - De kracht van de patient -De eerste stap tichting werk begint bij de zorg Door: E. (Erik) Goos, BSw. & E. (Egbert) de Jong, BSw.

-Van Autisme Spectrum Spectrum Stoornis naar Autisme Spectrum Specialiteit Door: M. (Marida) Vermeulen, BSc.

24

Seminar 7 - EMDR als gereedschap om talent weer te laten schitteren

25

Seminar 8 - Hoogbegaafdheid, talent of kwetsbaarheid

Door: R. (Rachèl) Grondhuis, MSc. & H. (Hilde) van Eerde, MSc.

Door: drs. E. (Esther) Roelfsema

27

Plattegrond

28

Notitie blok

LENTE SYMPOSIUM 2016

5.

PROGRAMMA LENTE SYMPOSIUM

12:00 uur

Ontvangst met broodjes

12:45 uur

Opening drs. C.J.M. (Carl) Blijd -

13:00 uur

(kinder- & jeugd)Psychiater / directeur behandelzaken INTER-PSY

Plenaire lezing 1 Talent en GGZ - drs. C.J.M. (Carl) Blijd

13:15

uur

Plenaire lezing 2 Talent creëert talent - dr. H.W. (Henderien) Steenbeek - Lector “Leren & Gedrag” Hanzehogeschool Groningen / Universitair hoofddocent RuG

13:45 uur

Intermezzo

14:00 uur

Pauze

14:05 uur

Publieksacademie i.s.m. Dagblad van het Noorden

15:00 uur

Einde Publieksacademie

14:30 uur

Seminars ronde 1

15:15

Wisselen

uur

15:30 uur

Seminars ronde 2

16:15

Terug naar plenaire zaal

uur

16:25 uur

Gesproken column

16:35 uur

Plenaire lezing 3 Talent voor herstel; herstel van talent - dr. R. (Richard) Bruggeman - Programmaleider Rob Giel Onderzoekscentrum (RGOc) / psychiater UMCG

16:55 uur

6.

Afsluiting - drs. C.J.M. (Carl) Blijd

SEMINARS

01.

Getalenteerd omgaan met ADHD drs. A.M.D.N. (Anne) van Lammeren

02.

- Psychiater UCP Universitair Medisch Centrum Groningen

Vitaliteit en talent stimulering als therapeuticum en preventieve maatregel drs. G. (Geert) Koster

- bedrijfsarts / directeur Quintus Five Vitaal

R. (Rutger) Bennink, BSc.

- leefstijlcoach / directeur Consilio Vivendi

03.

Oplossingsgericht werken drs. S. (Sjoerd) te Dorsthorst

04.

- Psychotherapeut / gezondheidszorgpsycholoog Jonx, Lentis

Psychosomatiek. Lichaam en geest, een onafscheidelijk duo R. (Robert) van der Noord, BSc.

05.

Talent en Sportpsychologie T. (Thomas) Waanders, MSc.

06.

- (psychosomatisch)Fysiotherapeut inter-fysio

- Sportpsycholoog VSPN® INTER-PSY / FC GRONINGEN

De kracht van de patiënt - De eerste stap richting werk begint bij de zorg – E. (Erik) Goos, BSw.

- Manager INTER-PSY Participeert

E. (Egbert) de Jong, BSw.

- Jobcoach / maatschappelijkwerker INTER-PSY Participeert

- Van Autisme Spectrum Stoornis naar Autisme Spectrum Specialiteit M. (Marida) Vermeulen, BSc. 07.

EMDR als gereedschap om talent weer te laten schitteren R. (Rachèl) Grondhuis, MSc. H. (Hilde) van Eerde, MSc.

08.

- Ervaringsdeskundige / INTER-PSY

- Gezondheidszorgpsycholoog / cognitief gedragstherapeut vcgt© INTER-PSY

- Gezondheidszorgpsycholoog INTER-PSY

Hoogbegaafdheid, talent of kwetsbaarheid drs. E. (Esther) Roelfsema

- Kinder- en jeugdpsychiater INTER-PSY

LENTE SYMPOSIUM 2016

7.

PLENAIRE LEZING 1: TALENT EN GGZ

drs. C.J.M. (Carl) Blijd

(kinder- & jeugd)Psychiater / directeur behandelzaken

INTER-PSY

Talent is het vermogen om iets heel goed te kunnen. Iedereen heeft van nature een specifieke aanleg. Maar met alleen aanleg kom je meestal niet tot prestaties. Ook persoonlijkheidskenmerken en omgevingsfactoren spelen een grote rol om talent zichtbaar te maken. Talent wordt vaak gerelateerd aan excellentie en aan uitblinken. Denk aan tv-programma’s als de ‘Voice of Holland’ en talenten in de topsport. In dat geval is talent een relatief begrip: men doet het beter dan vergelijkbare mensen, of ten opzichte van een gemiddelde. Daarnaast heeft dit te maken met inzet, motivatie en durf. Je moet je talent (durven) laten zien!

Tijdens het Lente Symposium komt het thema talent op verschillende manieren aan bod.

•

Talent van de patiënt. De behandeling van psychiatrische patiënten gaat niet alleen om het bestrijden van ziektesymptomen. Nieuwe uitgangspunten binnen de psychiatrie zijn: het vinden van betekenisvolle doelen (‘participatie’), leren omgaan met beperkingen en eigen regie voeren over de behandeling. Hierbij spelen het ontdekken en leren inzetten van eigen talenten een onmiskenbaar grote rol.

•

Talent van zorgprofessionals. Het talent van de professionals is een belangrijk issue. De gezondheidszorg kan alleen naar een hoger niveau getild worden met talentvolle (zorg)professionals. Zij zijn het belangrijkste ‘asset’ binnen de zorg.

•

Talentontwikkeling. In het onderwijs, programma’s voor hoogbegaafdheid, mentale ondersteuning aan hoogpresteerders en bij toptalenten in de sport, muziek en dans.

8.

PLENAIRE LEZING 2: TALENT CREËERT TALENT

dr. H.W. (Henderien) Steenbeek

Lector “Leren & Gedrag” Hanzehoge-

school Groningen / Universitair hoofddocent RuG

Bij sommige kinderen gaat het leren gemakkelijk; ze rollen als vanzelf de basisschool door. Andere kinderen hebben daar meer moeite mee. Deze kinderen zijn ‘bewerkelijk’; ze vragen wat extra van de leerkracht wat betreft diens handelingsrepertoire in de omgang met deze kinderen, en om ze optimaal te kunnen stimuleren in hun leerproces. Vaak ontstaat er een negatieve interactiespiraal. Samenwerkingsverbanden van scholen willen ondersteuning op maat bieden aan alle leerlingen, in het kader van passend onderwijs. Maar lukt dit ook, in de hectiek van de dagelijkse klassenpraktijk, met alle verschillende onderwijsbehoeften van kinderen?

Leerkrachten rapporteren dat ze het belangrijk vinden oog te hebben voor talenten van kinderen en die te stimuleren. Maar hoe doe je dat nu, talenten van kinderen (in de klas) stimuleren? Het TalentenKracht programma onderzoekt de interactie tussen leerkrachten en leerlingen, en hoe je als leerkracht oog kunt hebben voor talentvol gedrag van kinderen.

In de lezing zal worden ingegaan op TalentenKracht-strategieën om talenten van kinderen te stimuleren en een positieve talentspiraal op gang te brengen, waarbij de leerling meer ruimte krijgt om talenten te laten zien en de leerkracht zelf nieuwe kwaliteiten ontdekt om kinderen te onderwijzen. Aan de hand van deze strategieën uit het onderwijs zal er worden stil gestaan bij mogelijkheden in de geestelijke gezondheidszorg om ook hier een positieve talentspiraal te bewerkstelligen.

•

http://www.onderwijsnu-online.nl/emodules/talent_creeert_talent/

•

http://www.talentenkrachtgroningen.nl

•

Steenbeek, H., Van Geert, P., & Van Dijk, M. W. G. (2011). The dynamics of children’s science and technology talents: A conceptual framework for early science education. Netherlands Journal of Psychology, 66, 96-109.

•

Honingh, E., Steenbeek, H., Wetzels, A., & van Geert, P. (2012). Van ‘Juf, ik heb wat ontdekt!’ tot ‘Huh, hoe kan dat?’: Kinderen en hun talent voor Wetenschap eTechniek. Didactief, 42(5), 1.

LENTE SYMPOSIUM 2016

9.

PLENAIRE LEZING 3 TALENT VOOR HERSTEL; HERSTEL VAN TALENT

dr. R. (Richard) Bruggeman

Programmaleider Rob Giel Onderzoekscen-

trum (RGOc) / psychiater UMCG

De behandeling van mensen met een ernstige psychische aandoening richt zich in eerste plaats of het beheersen van symptomen, het “symptomatisch” herstel. Daarnaast is het belangrijk om te streven naar herstel van het “maatschappelijk functioneren”. Tenslotte gaat het om “persoonlijk” herstel.

Uit het landelijke GROUP onderzoek naar mensen met een eerste psychose blijkt dat een groot aantal mensen in symptomatisch remissie zijn na 6 jaar, zo’n 60 %. Ook woont bijna driekwart zelfstandig of samen en heeft een groot deel van hen een zinvolle dagvulling. Bovendien geeft een groot aantal mensen aan persoonlijk herstel te hebben bereikt. Voorspellers (“talent”) voor herstel zijn onder andere de sociaal economische status, de opleiding en de mate van cannabis gebruik.

De positieve bevindingen van de GROUP studie vinden we niet terug binnen een andere grote studie naar mensen met een langdurige psychose, namelijk het PHAMOUS-cohort. Binnen deze groep van mensen, die vaak al veel langer een psychotische stoornis hebben, blijkt ook de symptomatische remissie een redelijk doel te zijn. Ook geeft bijna 80% aan tevreden te zijn met de kwaliteit van leven. Het aantal mensen dat een betaalde baan of anderszins een zinvolle dagbesteding heeft is bij deze groep echter veel lager.

Om mensen weer aan het werk te krijgen is Individuele Plaatsing en Steun (IPS) een kosten-effectieve interventie; daarnaast is er traject-begeleiding voor mensen voor wie een betaalde baan nog een stap te ver is.

10.

Het bekostingen van IPS blijkt inmiddels een belangrijke uitdaging voor het nieuwe zorgstelsel. Hier moeten zorgverzekeraars, de gemeente, het UWV en andere partijen elkaar gaan vinden, zodat echt gewerkt kan worden aan “herstel van talent”.

•

Bruins J, Jörg F, Bruggeman R, Slooff C, Corpeleijn E, Pijnenborg M. (2014). The effects of lifestyle interventions on (long-term) weight management, cardiometabolic risk and depressive symptoms in people with psychotic disorders: a meta-analysis. PloS one, 9: e112276.

•

Maat A, Montfort van SJ, Nijs de J, Derks EM, Kahn RS, Linszen DH, Os van J, Wiersma D, Bruggeman R, Cahn W, Haan de L, Krabbendam L, Myin-Germeys I, GROUP Investigators. (2014). Emotion processing in schizophrenia is state and trait dependent. Schizophrenia research.

•

Meer van der L, Swart M, Velde van der J, Pijnenborg G, Wiersma D, Bruggeman R, Aleman A. (2014). Neural correlates of emotion regulation in patients with schizophrenia and non-affected siblings. PloS one, 9: e99667.

•

Castelein S, Swart M, Wolters G, Bruggeman R, Knegtering H. (2014). Does Routine Outcome Monitoring in Schizophrenia Improve the Implementation of Evidence Based Care? Schizophrenia Research. 153 Suppl.1

LENTE SYMPOSIUM 2016

11.

SEMINAR 1: GETALENTEERD OMGAAN MET ADHD

drs. A.M.D.N. (Anne) van Lammeren

Psychiater UCP Universitair Medisch

Centrum Groningen

ADHD bij volwassenen is een psychiatrische diagnose die veel discussie oproept.

De kernsymptomen zijn concentra-

tieproblemen, onrust en impulsiviteit en deze zijn voor een iedereen zo herkenbaar dat het kan leiden tot zowel over- als onderdiagnostiek.

In de seminar wordt stilgestaan bij de deskundigheid en vaardigheden die een behandelaar moet hebben om een goede diagnose te kunnen stellen. Kan een POH of huisarts de diagnose ADHD stellen in de huisartsenpraktijk of is dat alleen mogelijk in de specialistische GGZ door een geschoolde behandelaar? Met andere woorden: hoe getalenteerd moet je zijn om de diagnose ADHD te kunnen stellen?

Als de diagnose gesteld is, kan er worden gestart met een behandeling. Een behandeling begint met een uitgebreide voorlichting aan de patient en betrokkenen. Dit kan individueel of in een groep. Het zijn boeiende bijeenkomsten, waarin veel informatie wordt uitgewisseld; De hulpverlener geeft voorlichting over de huidige kennis van ADHD, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en klinische ervaring en de patient (en hun familieleden) delen hun kennis en vragen, waarvan de hulpverlener weer leert.

Het is echter gebruikelijk dat in een behandeling

voornamelijk gesproken wordt

over de beperkingen van de ADHD. Een interessante vraag is, of er ook voordelen zijn aan ADHD? Hoe zou hieraan meer aandacht kunnen worden besteed in de behandeling en waarom is dit zinvol?

12.

Een ander belangrijk aspect van de behandeling is de medicamenteuze behandeling. Er zijn veel meningen en controverses over het gebruik van stimulantia, en er is ook veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar de effecten van medicatie. Dit roept meerdere vragen op: Zijn de stimulantia effectief? Zijn er alternatieven? Kunnen studenten er gebruik van maken als ze een tentamenweek hebben? Kan het voorgeschreven worden aan een topsporter met ADHD? Is LTO3 effectief?

Bovenstaande onderwerpen zullen interactief besproken worden.

•

Lammeren van AMDN, Bruggeman R,. (2011): Psychoeducation for adults. Impressions from the field, In ADHD in adults, characterization diagnosis and treatment. Edited by J. Buitelaar,C. Kan, Asherson. Cambridge University Press. ISBN 978052186431 2.

•

Stes S., Lammeren van AMDN,. (2014): Farmacotherapie van volwassenen met ADHD in (Jong) Volwassenen met ADHD. Perspectieven op diagnostiek , behandeling en begeleiding vanuit wetenschap en praktijk.

Baeyens D, Stes S, Walschaerts D, Dyck van L,. Acco 2014.

•

Lammeren van AMDN, Ketelaars CEJ, Horwitz EH, Wiersma D,. (redactie), (2004). ADHD en ASS bij volwassenen. Van Gorcum. ISBN 9036721121.

LENTE SYMPOSIUM 2016

13.

SEMINAR 2: VITALITEIT EN TALENT STIMULERING ALS THERAPEUTICUM

drs. G. (Geert) Koster bedrijfsarts / directeur Quintus Five Vitaal R. (Rutger) Bennink, BSc. leefstijlcoach / directeur Consilio Vivendi Vitaliteit was vroeger een begrip dat met name aan ouderen werd gekoppeld. Geleidelijk wordt vitaliteit een levensvoorwaarde. Niet alleen komt er meer en meer evidence dat vitaliteit fysieke gezondheidsrisico’s beperkt en de levensverwachting substantieel verlengd, maar mentale vitaliteit beschermd ook tegen burn out.

Bewegen en vitaal leven zijn ook therapeutisch instrumenten in de behandeling van o.a. depressieve klachten. Mentale vitaliteit bepaalt meer en meer “fit for the job”.

Is vitaliteit te meten? Is vitaliteit te bevorderen? Zo ja, hoe doe je dat dan? Afpeigeren in de sportschool omringd door gespierde potige lijven, of zijn er ook andere manieren?

In een interactieve seminar zullen we op deze vragen trachten antwoord te geven, en u mee te nemen in de vitaliteitsjungle.

•

Bauer G, Davies JK, Pelikan J, Noack H, Broesskamp U, Hill C. (2003) Advancing a theoretical model for public health and health promotion indicator development: proposal from the EUHPID consortium. Eur J Public Health; 13(3 Suppl):107‐ 113.

•

Soler, R.E., Leeks, K.D., Razi, S., Hopkins D.P., Griffith, M., Aten, A., Chattopadhyay, S.K., (2010). A systematic review of selected interventions for worksite health promotion. The assessment of healthrisks with feedback.

•

Stalman, W.A.B., Scheltens, T, Burgers J.S., et al. (2006). Multidicipinaire richtlijn, Cardiovasculair risicomanagement. Alpen aan den Rijn. Zuiden communications B.V.

•

NICE. Prevention of cardiovasculair disease at population level. National Institute for Clinical Excellence, (2010).

14.

ENQUÊTE

ENQUĂŠTE LENTE SYMPOSIUM 2016

Beste bezoeker van het Lente Symposium. Om er voor te zorgen dat het Lente Symposium volgend jaar een nog groter succes wordt, zouden wij graag uw mening willen weten over een aantal onderwerpen.

U kunt de enquete aan het einde van de dag inleveren bij de uitgang.

Alvast bedankt.

Graag een cijfer geven, 1 t/m 10. Daarbij is 1 erg slecht en 10 erg goed.

1. Wat vond u van de lezingen?

Lezing 1: C.J.M. (Carl) Blijd Lezing 2: H.W. (Henderien) Steenbeek Lezing 3: R. (Richard) Bruggeman

2. Wat vond u van de seminars die u heeft gevolgd?

Ik heb seminarnr

gevolgd en geef het volgende cijfer

Ruimte voor inhoudelijke feedback: .......................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................

Ik heb seminarnr

gevolgd en geef het volgende cijfer

Ruimte voor inhoudelijke feedback: .......................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................

ENQUĂŠTE LENTE SYMPOSIUM 2016

3. Wat vond u van de locatie?

- Bereikbaarheid - Voorzieningen

4. Wat vond u van de combinatie met de Publieksacademie? ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................

5. Welk rapportcijfer (eindcijfer) geeft u het INTER-PSY Lente Symposium 2013?

Ruimte voor inhoudelijke feedback: ..................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................

6. Heeft u positieve of negatieve opmerkingen over dit symposium?

Deze kunt u hier kwijt: .........................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................

LENTE SYMPOSIUM 2016

1 7.

ENQUÊTE

SEMINAR 3: OPLOSSINGSGERICHT WERKEN

drs. S. (Sjoerd) te Dorsthorst

Psychotherapeut / gezondheidszorgpsycho-

loog Jonx, Lentis

In de hulpverlening is aandacht voor het perspectief van de cliënten toenemend van belang. Op een klantvriendelijke manier aan zinvolle doelen werken die een betekenisvolle verandering in het leven van cliënten teweeg brengen. En dan het liefst nog kortdurend!

Oplossingsgericht werken sluit aan bij de doelen van cliënten. Het richt zich, in de taal van de cliënt zelf, op het ontdekken van krachten en de ‘uitzonderingen op het probleem’. Vanuit het contact wordt er gewerkt aan door de cliënt zelf bedachte oplossingen die in de context van de cliënt uitvoerbaar moeten zijn. Er is een constante aandacht voor en het bewerken van, de bereidheid tot verandering bij de cliënt. Deze seminar geeft een praktische inleiding in het oplossingsgericht werken. Er wordt zelf ervaren hoe het is om oplossingsgericht benaderd te worden en hoe interventies uit het oplossingsgericht werken in te zetten.

•

Jong de P, Berg I,. De kracht van oplossingen. (2015). Pearson. ISBN 978-90-265-2269-7.

LENTE SYMPOSIUM 2016

19.

SEMINAR 4: PSYCHOSOMATIEK. LICHAAM EN GEEST, EEN ONAFSCHEIDELIJK DUO

R. (Robert) van der Noord

(psychosomatisch)Fysiotherapeut inter-fysio

Psychosomatische klachten hebben vaak te maken met hoe mensen reageren op geestelijke druk of lichamelijk lijden in relatie tot de omgeving. De kernvragen bij het behandelen van psychosomatische klachten zijn: Hoe gaat de patiënt om met problemen? Welke lichamelijke of psychische klachten komen daaruit voort? En wat kan de patiënt doen om daar verandering in te brengen?

Dikwijls worden lichamelijke of psychische signalen eerst genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd. Vaak nemen de fysieke klachten toe en levert medisch onderzoek niet veel op. Een duidelijke medische diagnose is vaak dan ook niet te stellen, wat een gevoel van onbegrip kan geven. Daar tegenover zijn patiënten in eerste instantie sceptisch tegen over de psycholoog. Het complexe karakter van problematiek rond psychosomatische klachten vraagt om samenwerking.

In deze seminar wordt ingegaan op het klinische beeld en achterliggende mechanismes van psychosomatiek, en hoe de diagnostische criteria in de DSM-5 hierbij van toepassing zijn. Er word ingegaan op de relatie tussen angst en pijn. En tijdens deze seminar krijgen hulpverleners zicht op het belang van multidisciplinair samenwerken.

Kan het specialisme psychosomatiek hieraan bijdragen?

•

Sirri L, Fava GA. (2013) Diagnostic criteria for psychosomatic research and somatic symptom disorders.

International review of psychiatry (Abingdon, England). 2013;25(1):19-30.

•

Cali G, Ambrosini E, Picconi L, Mehling WE, Committeri G. (2015) Investigating the relationship between interoceptive accuracy, interoceptive awareness, and emotional susceptibility. Frontiers in psychology.

2015;6:1202.

•

Murray AM, Toussaint A, Althaus A, Lowe B. (2016) The challenge of diagnosing non-specific, functional, and somatoform disorders: A systematic review of barriers to diagnosis in primary care. J Psychosom Res. 2016;80:1-10

20.

SEMINAR 5: TALENT EN SPORTPSYCHOLOGIE

T. (Thomas) Waanders, MSc.

Sportpsycholoog VSPN® INTER-PSY / FC

GRONINGEN

“Ben jij wel een voetbalman?” Daar sta je dan met je rugzak vol sportpsychologische kennis en kunde (en een bek vol tanden) op je eerste werkdag. Welkom in de voetballerij. De wereld waarin een universitaire graad minder waard is dan een balletje over 40 meter ‘dood’ kunnen leggen, waar je onbegrepen aangekeken wordt als je woorden als ‘behandeling’ en ‘vertrouwelijkheid’ in de mond neemt en waar praten over twijfel en angst als een zwakte wordt gezien. Ogenschijnlijke vanzelfsprekendheden in de GGZ zijn geenszins ‘normaal’ in de voetballerij. Het is een wereld die gekenmerkt wordt door een masculiene cultuur vol eigenzinnige overtuigingen, ongeschreven regels, traditie, waarden en overtuigingen die een belangrijke invloed hebben op de dagelijkse praktijk van de sportpsycholoog. Hoewel voetballers niet minder vatbaar zijn voor het ontwikkelen van psychische problemen dan niet-voetballers, wordt de meerwaarde van de sportpsycholoog in de voetballerij nog altijd niet door iedereen erkend. Vaak is bij beide partijen sprake van twijfel, onduidelijkheden, onrealistische verwachtingen en wantrouwen. Het creëren van vertrouwen, het ‘wereldje’ kennen en het waarborgen van vertrouwelijkheid zijn essentieel. Tijdens dit seminar zal ik ingaan op de interactie en dynamiek tussen talent, sportpsycholoog en belangrijke stakeholders (e.g. veeleisende coaches, pusherige ouders en zaakwaarnemers met dollartekens in hun ogen) in de grillige, onzekere en prestatiegerichte profvoetballerij. Ik zal mijn ervaringen delen en het publiek inzicht geven in mijn uitdaging om – in samenwerking met Inter-Psy – sportpsychologie op de kaart te zetten binnen FC Groningen.

•

Bar, K.J., and Markser, V.Z. (2013). Sport specificity of mental disorders: the issue of sport psychiatry. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 263 (2), 205-210.

•

Nesti (2010). Psychology in football. New York, NY: Routledge.

•

Markser, V.Z. (2011). Sport psychiatry and psychotherapy. Mental strains and disorders in professional sports. Challenge and answer to societal changes. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 261 (2), 182-185.

LENTE SYMPOSIUM 2016

21.

SEMINAR 6: DE KRACHT VAN DE PATIËNT

De eerste stap richting werk begint bij de zorg E. (Erik) Goos, BSw.

Manager INTER-PSY Participeert

E. (Egbert) de Jong, BSw.

Jobcoach / maatschappelijkwer-

ker INTER-PSY Participeert

GGZ-patiënten kunnen een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Of is het de markt die een afstand heeft tot deze patiënten? Om patiënten hierin bij te staan, krijgen zij binnen IP Participeert, naast hun behandeltraject, een intern traject bij een GGZ maatschappelijk werker alvorens ze extern begeleid worden door een jobcoach (met HBO specialisatie jobcoaching). De betrokkenen hebben niet alleen kennis en expertise op het gebied van jobcoaching, maar ook op het gebied van het ambulant begeleiden van psychische problematiek.

Gedurende het interne traject wordt in kaart gebracht waar men nu staat en waar men naartoe wil. Bij het in kaart brengen van de huidige situatie kijken we niet alleen naar het opleidingsniveau en werkervaring, maar met name naar de belemmeringen die een rol spelen bij het functioneren op de arbeidsmarkt. Vervolgens werken we naar de situatie waar men naar toe wil. Dit doen we door de patiënt handvatten te geven voor het signaleren van factoren die bijdragen aan de belemmeringen en daar mee om te leren gaan zodat het zelfvertrouwen wordt vergroot en uitval wordt voorkomen. Daarnaast worden wensen van de patiënt omgebogen naar realistische wensen.

Oftewel er wordt niet alleen gekeken naar wat een patiënt kan op basis van werkervaring en opleiding, maar ook naar wat de patiënt aankan op basis van belastbaarheid. Hierdoor worden de arbeidsmarkt en de patiënt dichterbij elkaar gebracht. Voornoemde elementen komen tijdens het traject aan de orde door middel van huiswerkopdrachten waardoor de patiënt geactiveerd en gestimuleerd wordt zichzelf te ontwikkelen richting de arbeidsmarkt. Ook patiënten met een autismespectrumstoornis kunnen op die manier goed geholpen worden.

22.

Van Autisme Spectrum Stoornis naar Autisme Spectrum Specialiteit - M. (Marida) Vermeulen, BSc.

Ervaringsdeskundige /

INTER-PSY Porticipeert

Mijn hele leven lijkt erop gericht te zijn geweest om het verschijnsel mens te begrijpen. De soepelheid hoe mensen zich in allerlei situaties bewegen bewonder ik, blijkbaar was mij dat niet gegeven. Na jaren twijfelen wilde ik toch zeker weten welke raakvlakken ik mogelijk had met autisme. Nu weet ik sinds 2014 dat ik een Autisme Spectrum Stoornis heb en een hoogbegaafd IQ. Ik wist al dat ik koppig was, een eigen manier van beleven, me vaak dom voelde, maar toch‌ Naast een achtbaan van emoties was er ook de noodzakelijkheid van werk. Hoe kon ik dat handen en voeten geven?

Ik kreeg een kans via IP participeert, die ik met beide handen aangreep. Een psycholoog die me hielp om in mijn kracht te gaan staan, een jobcoach waar ik mijn vragen bij kwijt kon en werk waar ik in kan groeien. Dankbaar is het juiste woord wat ik voel voor de kans die mij wordt gegeven. Mijn kwaliteiten worden gezien en ik krijg de kans om mijn talent te (her)ontdekken, ontwikkelen en in te zetten.

LENTE SYMPOSIUM 2016

23.

SEMINAR 7: EMDR ALS GEREEDSCHAP OM TALENT WEER TE LATEN SCHITTEREN

R. (Rachèl) Grondhuis, MSc.

Gezondheidszorgpsycholoog /

cognitief gedragstherapeut vcgt© INTER-PSY

H. (Hilde) van Eerde, MSc.

Gezondheidszorgpsycholoog

INTER-PSY

Er kunnen dingen in ons leven gebeuren waardoor het aanwezige talent tijdelijk niet of minder beschikbaar is. Dat kunnen grote maar ook kleine dingen zijn. De ouder die met liefde grenzen kon bieden aan zijn kind, maar uit angst dat zijn dochter met een eetstoornis wordt opgenomen, niet meer in staat is op te voeden op de manier waarop hij dat wil en kan. De topsporter, die bekend stond om zijn hattricks, die na het missen van een penalty de wedstrijden daarna niet meer met voetballen bezig kon zijn maar zich zorgen maakte over het maken van fouten. De chirurg die geroemd werd om z’n vakmanschap maar na een onvoorziene medische fout niet meer durft te opereren.

Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) kan helpen (beschikbare) talenten weer op te sporen en tevoorschijn te laten halen. EMDR is een bewezen effectieve behandelmethode voor het verwerken van negatieve herinneringen. In deze seminar zullen we aandacht hebben voor hoe EMDR ingezet kan worden en zullen verschillende technieken (o.a. flashforward, RDI) besproken worden.

•

De Jongh, A. , Ten Broeke, E. (2013). Handboek EMDR: een geprotocolleerde behandelmethode voor de gevolgen van psychotrauma. Pearson Assessment and Information.

•

Logie, R.D.J., De Jongh, A. (2014). The “Flashforward Procedure”: confronting the catastrophe. Journal of EMDR practice and research, volume 8, number 1.

24.

SEMINAR 8: HOOGBEGAAFDHEID, TALENT OF KWETSBAARHEID

drs. E. (Esther) Roelfsema

Kinder- en jeugdpsychiater INTER-PSY

Hoogbegaafdheid wordt vaak gezien als een gave waarmee je probleemloos je ontwikkeling van kind tot volwassene kunt doorlopen. Op de meeste scholen bestaat geen standaard programma om deze kinderen te begeleiden en te onderwijzen. Binnen de geestelijke gezondheidszorg wordt tijdens de diagnostiek en behandeling nog te weinig gedacht aan problemen voortkomend uit een hoog intelligentieniveau. Inmiddels dringt echter op steeds meer plekken het bewustzijn door, dat hoogbegaafdheid wel degelijk zijn valkuilen kent.

Zonder de juiste benadering kunnen op vele gebieden problemen ontstaan, zowel in de kindertijd als in de volwassenheid. Tijdens deze seminar zal een overzicht worden gegeven van de huidige visie op hoogbegaafdheid, met de daarbij horende kwetsbaarheden en mogelijke problemen. Dit wordt voornamelijk vanuit de invalshoek van de kinder- en jeugdpsychiatrie benaderd. Er worden handreikingen gedaan hoe hoogbegaafdheid te herkennen en te onderscheiden van (kinder-)psychiatrische stoornissen. Ook worden aandachtspunten besproken voor de begeleiding en behandeling van hoogbegaafden.

•

Kieboom, T. (2015). Hoogbegaafd. Als je kind (g)een Einstein is. Lannoo.

•

Martin, L. T., Burns, R. M., & Schonlau, M. (2010). Mental disorders among gifted and nongifted youth: A selected review of the epidemiologic literature. Gifted Child Quarterly, 54, 31-41.

•

Webb, J. et al., (2005), Misdiagnoses and dual diagnoses of gifted children and adults. Tucson: Great Potential Press.

•

Lovecky, D. (2004). Different Minds: Gifted Children With ADHD, Asperger Syndrome and Other Learning Deficits. Philadelphia: Jessica Kingsley.

LENTE SYMPOSIUM 2016

25.

DANS OPVOERING LUCIA MARTHAS

LMIPA Amsterdam

Rustenburgerstraat 436 1072 HK Amsterdam 020 - 676 1370 info@luciamarthas.nl

LMIPA Groningen

Akkerstraat 99 9717 KZ Groningen 050 - 595 5454 dansacademie@org.hanze.nl

PLATTEGROND

SEMINARS

LEZINGEN

ENTREE

De seminars worden op deze locaties gehouden.

De lezingen, de gesproken column en de Publieksacademie worden hier in de Springerzaal gehouden.

LENTE SYMPOSIUM 2016

2 7.

NOTITIE BLOK

28.

LENTE SYMPOSIUM 2016

29.

NOTITIE BLOK

30.

INTER-PSY Lente Symposium 2016 - GGZ en Talent De zorg zit gevangen in transities, bezuinigingen, protocollen, zorgpaden en zorgprogramma’s. Maar hoe zit het met de krachten en talenten van de patiënten, zorgprofessionals en zorginstellingen? Wat verstaan we precies onder talent? Welke handvatten zijn er vanuit de wetenschap/de gezondheidszorg, het bedrijfsleven en het onderwijs om talent te herkennen, te stimuleren en te ontwikkelen? Als we de talenten weten te vinden, aan te spreken en laten bloeien, dan kan de zorg daadwerkelijk transformeren naar de open en toegankelijke zorg die we nodig hebben voor de toekomst.

Tijdens het Lente Symposium gaat het over TALENT. - Talent van de patiënt - Talentontwikkeling - Talent onder zorgprofessionals

Deze 5e editie van het LENTE SYMPOSIUM heeft als primeur dat het algemeen publiek betrokken wordt bij dit symposium, door simultaan ook een publieksacademie te houden i.s.m. Dagblad van het Noorden. Op deze manier kunnen publiek, zorgprofessionals en zorgbeleidmakers elkaar ontmoeten.

Dit symposium wordt georganiseerd onder auspiciën van HEALTH i PORT. Dit zorgplatform van het Noorden heeft als doel: gezamenlijk de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg- en de werkgelegenheid in Noord-Nederland te vergroten.

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR: