Πόσο, ἀληθινά, ὀρθόδοξοι χριστιανοί εἶμαστε; Πρωτ. Εὐαγγέλου Παχυγιαννάκη, Ἐφημερίου Ἱ. Κ. Ν. Ἁγίας Τριάδος Ἁγ. Νικολάου Λασιθίου
έ πολλή συστολή δέχτηκα τήν τιμητική πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Ευγενίου νά ὁμιλήσω στόν ἀποψινό πρῶτο Κατανυκτικό Ἑσπερινό τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, Κυριακή της Ὀρθοδοξίας. Γιατὶ αἰσθάνομαι τελείως ἀδόκιμος νά διαπραγματευτῶ ἕνα τόσο σημαντικό καί διαχρονικό θέμα, ὅπως εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας. Κάνω, λοιπόν, τόν σταυρό μου, ἐπικαλοῦμαι τήν εὐχή τοῦ Σεβασμιωτάτου, τὶς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου καί τή δική σας ἀδελφική συγκατάβαση καί ἀγάπη, σεβαστοί Πατέρες καί ἀγαπητοί μου ἀδελφές καί ἀδελφοί, γιά νά καταθέσω στήν εὐμένειά σας μερικές σκέψεις, πού ἀθροίζονται στίς δύο καίριες λέξεις: ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ – ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ, ἐπί τῷ τέλει, ὅπως, μέ αὐτογνωσία καί τιμιότητα διερωτηθοῦμε: πόσο, ἀληθινά, ὀρθόδοξοι χριστιανοί εἶμαστε; Κατ’ ἀρχήν στέκομαι μέ ἀρκετή περισυλλογή καί διατυπώνω τό βασικό αὐτό γενικό ἐρώτημα. Βεβαίως, θά ἀπαντήσει κανείς, μά γιατί ρωτᾶτε; Ὅλοι εἴμαστε βαφτισμένοι, ἐκτελοῦμε τὰ θρησκευτικά μας καθήκοντα, πηγαίνομε στήν ἐκκλησία, ἐπισκεπτόμαστε μοναστήρια, πολλοί ἀπό ᾽μᾶς ἔχομε καί πνευματικό, κοινωνοῦμε τακτικά, κάνομε κουμπαριές, στεφανώνομε ἀνδρόγυνα καί βαφτίζομε παιδιά. Καί ἄλλοι πάλι, ὅπως, λόγου χάριν ὁ ὁμιλῶν, ντυμένοι τό ράσο, ἴσως θεωρήσουν βέβηλο τό ἐρώτημα, ἀφοῦ μέ τήν ὅλη ἐμφάνισή μας μαρτυροῦμε τήν ὀρθόδοξη ταυτότητά μας. Μακάρι νά ἦταν ἔτσι, τόσο ἁπλή ἡ ἀπάντηση σ’ αὐτό τό φαινομενικά ἁπλοϊκό ἐρώτημα. Ὅμως, ἀδελφοί μου, ὅλα αὐτά εἶναι ἐξωτερικά φαινόμενα, πού συνθέτουν τούς θρη-
Μ
σκευτικούς λατρευτικούς τύπους, τήν ἐξωτερική μορφή καί ὄχι τήν οὐσία τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματός μας. Κατ’ ἀρχήν ἡ Ὀρθοδοξία δέν ἐξαντλεῖται στά ὅρια τῶν θρησκευτικῶν τύπων τῆς θρησκείας. Ὁ ἄνθρωπος, ἀπό τότε πού αὐτονομήθηκε κι ἔκοψε τή σχέση του μέ τόν Θεό ἔχασε τόν προσανατολισμό του, γυρεύοντας ἔκτοτε ἀπεγνωσμένα νά ἐπανασυνδεθεῖ μαζί Του, νά γευθεῖ τῆς νοσταλγικῆς παρουσίας Του τὴ χαρά, νά νιώσει τό ζεστὸ χνῶτο τῆς ἀγάπης Του. Καί ὅλο αὐτό τό ψάξιμο γίνεται μέσα ἀπό τίς δαιδαλώδεις ἀναζητήσεις ὅλων τῶν Θρησκειῶν. Ἡ Θρησκεία ἀναζητᾶ, ἀκόμη καί μέσα ἀπό τίς πιό παχυλές τελετές τῆς εἰδωλολατρίας καί τῶν παγανιστικῶν καί δαιμονικῶν προσευχητικῶν ἀναγωγῶν του, νά ὑποπτευθεῖ, νά βρεῖ ἀποδείξεις ἤ ἔστω ἐνδείξεις, νά βεβαιωθεῖ κατά κάποιο τρόπο γιά τήν ὕπαρξη τοῦ θείου ὑπερτάτου ὄντος, ν᾽ ἀγγίσει νοησιαρχικά τόν ἄγνωστο, ἄσαρκο θεό! Ἀπεναντίας, ὁ Χριστιανισμός καί ἰδιαίτερα ἡ Ὀρθοδοξία, δέν ἀναζητᾶ, κι αὐτός εἶναι ἕνας σημαντικός λόγος νά βεβαιωθοῦμε γιά μιά ἀκόμη φορά, ὅτι ὁ Χριστιανισμός δέν εἶναι Θρησκεία. Ὁ Χριστιανισμός εἶναι Ἀποκάλυψη. Εἶναι ἡ ἀπάντηση σέ ὅ, τι γιά τόν Θεό καί περί τοῦ Θεοῦ ζητοῦσαν καί ζητοῦν, νά δοῦν καί νά μάθουν μέσῳ τῶν Θρησκειῶν οἱ ἄνθρωποι. Ἀλλά ὁ Θεός τῶν Χριστιανῶν, ὁ Θεός μας, δέν εἶναι ἀπρόσωπος, μιά κάποια ἀφηρημένη ἰδέα, ἕνας πλήρης ἔστω φιλοσοφικός στοχασμός, ἀλλ’ εἶναι χειροπιαστός, ἀνθρώπινος «τόν ὁποῖον ἀκηκόαμεν, ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν, ἐθεασάμεθα καί αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάψησαν, περί τοῦ λόγου τῆς ζωῆς», ὅπως ἑρμηνεύει στήν Α΄ Καθολ. ἐπιστολή του ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος
*Ὁμιλία τοῦ π. Εὐαγγέλου Παχυγιαννάκη κατά τήν ἀκολουθία τοῦ Ἀρχιερατικοῦ Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Α΄Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν (9.3.2014) στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγίου Γεωργίου Ἱεράπετρας.
19