Mapoula 2021-22

Adormideras, unlugardiferente...

Créditos

NuriaBeiroOldán,2ºBAC

OnúmerodaRevistaMapoulaquetedesnasvosasmansfoielaboradoduranteocurso 2021-22noI.E.S.PlurilingüeAdormideras.Queremosdargrazasatodososque participastesnasúaelaboraciónoucolaborastesconeladalgúnxeitoepedirdesculpas porcalqueraerroqueatopedes,alleoánosaintención.

|

Contidos

Ilustraciónsinteriores

EquipodeDinamizacióndaLinguaGalega,MaríaXosé González,MaríaXoséMato,alumnado,profesoradoe persoalnondocentedoinstituto.

AinhoaFernándezGonzález,JuneRocaSedano,Alba RomeroLema,LauraVillaLatas,ÁlvaroYáñezRuiz.

Maquetacióne deseño

AlumnadoeprofesoradamateriadeTécnicasdeExpresión GráficoPlásticade2ºdeBacharelatoedoEquipode voluntariado-axudantesdabibliotecadocurso2021-22

CandelaCoresRodríguez,JosefinaDomínguezRomero, CarmenEscolanteBeamuz,IreneGonzálezCalvo,Raquel GonzálezCalvo,AichaGonzálezdelValle,LuisIglesias Salgueiro,ElbaMeléndrezBergantiños,RaquelMuiños Aguiar,SofíaSirRomero,LucasVarelaSambade,LauraVilla LataseMontseLlamas.

Ilustraciónsportada econtraportada

RaquelGonzálezCalvoeAlbaRomeroLema.

Sumario

6 IMOS DE VISITA

Latin Lovers

13 DE PORTAS PARA DENTRO

Luces, cámara… en galego!!

A presentación da revista Obradoiro sobre o proceso creativo O xardín de Durmideiras

Despexamos a néboa de Ledicia Costas De volta á biblioteca O entroido chega a Durmideiras

35 FACEMOS DEPORTE

Outro ano coa monarquía, ou mellor dito, co corona Experiencia no campionato de España de báminton

41 ENTREVISTAS

Entrevista a Ledicia Costas Entrevista a Séchu Sende

48 VOUCHE CONTAR UNHA COUSA

Versión crítica do filme O rei León Os nosos deuses favoritos O progreso grazas á educación

61 FALAMOS DE NÓS

As olimpíadas de ciencias Do que falo cando falo de bailar As miñas afeccións O baile como vida Profe primeiriza Creacións de premio

77 AS NOSAS CREACIÓNS

A clase dos barquiños protesta Un anteollos moi orixinais Os paxaros de papel Temos novo mural no ximnasio

O cárcere da realidade Somos xograres Paxaros de madeira Adiviñas Cabazas de Samaín

O libro do artista

Concurso-exposición de “Lettering” Microrrelatos

A miña experiencia no 4ª concurso de fotografía Certame de debuxo de natureza “Habitat” Sangue en flor Concurso marcadores Caligrama “Negra Sombra”

111 RECEITAS DE COCIÑA

Lombarda avoa Pila Salmón adobado Tortilla de chourizo e grelos de Abel Sopas de allo zamoranas Rosquillas ricas Galletas de manteiga Biscoito mármore Rosquillas de nata Biscoito de chocolate Torta da avoa con leite de améndoas Biscoito de iogur e limón Receitas sinxelas

125 AGARIMOSAS DESPEDIDAS

Orlas promoción 2020-22 Ilusión nun novo proxecto Apertas

ImosDe Visita

LATIN LOVERS

NomesdeabriloalumnadodeLatínde4ºdeESOasistiuaoMuseodeBelasArtes destacidadeparaparticiparnaactividademitolóxica“DescubrindooEnigma”.

_porInésSánchezPereiro,xefaDepartamentoLatíneGrego

Aactividadeconsisteen facerunpercorridoen pequenosgruposna procuradeinformación mitolóxicaeartísticana pinacotecadomuseo.

Éunhatarefaqueresulta interesanteeformativa,e permiteaalumnose alumnasachegarseaunhas creaciónsartísticaseaun espazoquealgúns descoñecen.

CarlaGómez,alumnade 4ºBdefineasíasúa experiencia:

“Aactividadequefixemos noMuseodeBelasArtes,na quenosacompañarondúas profesorasexcepcionais, pareceumemoiinteresante.

Puidemoscoñecermáis sobretemasmitolóxicosa travésdecadrosde coñecidísimospintores dunhamaneiramoiamena, didáctica,ademaisde divertida,tamén profundizamosunpouquiño máisnomundomáxicoda mitoloxía.Unhaactividade xenial,altamente recomendable”.

Polamiñaparte,como profesoradeLatíneGrego docentro,nonmequeda máisqueagradecera vontadedestes alumnos/asquenestes temposescurosparao ensinodasHumanidades manteñanvivooespírito clásicoeaactitudemáis quepositivacaraa materia.

Einsteindicía:“Comopode unhapersoacultaafastarse dosgregos?Desempreme interesaronmáisosgregos cáciencia”.

Oestudodaslinguas clásicas,quenonmortas (xaqueoquenósfalamos hoxeéunlatínmáisou menosevolucionado)éun exerciciodereflexión,de pensamentocreativo, lóxicoeanalítico,cofinde formarpersoas autónomas,nonmeros robotsautomatizados.

Asúautilidade,tantas vecescuestionada,reside nonsóenfacilitara aprendizaxedoutras linguas:francés,italiano, galego,portugués...inglés, si,taméndoinglés. Tampoucoesquezamos quealinguaxemédica, científicaouxurídica provéndogregoedolatín. Máis,sobretodo, pensemosqueéoberce daculturaoccidental,da culturaquenosconformou comosociedade.

Aprenderdosantigosromanosegregosémanter vivaaorixedanosacultura.

Deverdadealguénse podeestrañardequecada vezseproduzanmáis situaciónsdeviolenciae agresividadenasquea empatíabrillapolasúa ausencia?Nonteráalgo quevercodesprezodo sistemaeducativoeda sociedadeanteas Humanidades?

ArturoPérez-Reverte, grandefensordestas materiasdi:“Seas humanidadesmorren condenamosáxentenovaa verseindefensaesoanos combatesdavida”.

QueairadeAtenea,Zeus, Posidón...caiasobreosque afastanaculturaclásica dosplansdeestudo!

Exposición“Humanízate”nabiblioteca

ParaDePortas dentro

LUCES, CÁMARA… EN GALEGO!!!

Nocurso2020-2021osrapacesde4ºdaESOgravamosunhaspelículasnasque aparecenreflectidososprexuízoslingüísticosdogalegonaactualidade

_porAnaAmigoRibeteSofíaSanMiguelMonterroso,1ºBACA

CoaaxudadanosaprofesoraPaula comezamoselaborandounguiónpor gruposdentrodunhamesmaclase,para logopasaráfilmación.Estafilmación levouseacabonasdistintasplantasdo institutoeinclusopuidemosgravaren lugaresdoexteriorcomonomercadode Adormideras.

Foiunhaactividademoidivertidaetodos gozamosmoitofacendoasnosas películasparacompartilasdespoiscos nososcompañeiros,oqueocasionouun estalidoderisas.

Algúnsexemplosdostemasnosquese centraronaspelículasforon:ousomal vistodogalegonaciencia(medianteun concursocientíficodeinstituto)ea reivindicacióndaspersoas galego-falantesdetersempreque cambiarousodasúalinguamaternaao falarconoutraqueusaunhalingua distintaenonáinversa.

Agradecemosaparticipacióndetodoo persoaldocentro,quefoidegrande axudaparaaelaboracióndesteproxecto.

A PRESENTACIÓN DA REVISTA

VoucontarvosamiñaparticipaciónnapresentacióndarevistaMapouladocurso pasado _porVerónicaÁlvarezMeléndez,2ºESOA

Eraunxovesmoi importantexaqueesedía eraapresentaciónda revista.Todosnos atopabamosmoi contentosdequechegase omomento,xaqueoano anteriornonsepuidofacer apresentaciónpolo Coronavirus.

Oactorealizousenasdúas últimashorasdunxovese

participar.Aíndaqueeste anononpuideronestar todososalumnos,tivemos agransortedepoder contarcunsexcelentes mestresquegravarono actoedestexeitofoi visibleparatodoo instituto.

Houbomoitasactuacións porpartedosnosos compañeiroseunha

Exapararematara presentacióndarevista Mapoula,todososquea querían,podíanmercalano vestíbulodoinstituto.

Foiunaexperienciamoi bonitaxaquepuidemos compartirmúsicae canciónscosnosos compañeiroseparticipar nunhaactividademoi entretidaeentrañabledo

OBRADOIRO SOBRE O PROCESO CREATIVO

_porElbaMeléndrezBergantiños,1ºBACE

Porfinrompemosotranscursoda monótonarutina!

Opasadomércores19dexaneiroeoluns 31domesmomesaconteceronparaos gruposde1ºdebacharelatoartístico unhaseriedeactividadesrelacionadas coafotografíaeoprocesocreativodo actododebuxo.

Separáronnosporgruposdeclasesdado queeramosmoitoseacadauntocoulles unhaseriedetarefasdiferentes.Polo querespectaaosgruposde1ºEeF,o obradoirofocalizousemáisnodebuxo, explicadodunxeitoespontáneoe rupturistapoloartistaasignado,deorixe portuguesa,MarcoMoreira.

Nonosoprimeirodíapuidemos mergullarnosnesemundododebuxo conceptual,daimportanciaquepode chegarateroproceso(ásvecesmáisque

aobraresultante)ediferentesartistas queconducironestaconviccióncara camiñosmoiinteresantes.

Despoisdestaexplicaciónteóricaveua práctica,conformadaporunhashorasde experimentacióneentretemento.A tarefapropostaporMarcoMoreirafoia seguinte:realizarunhaestrutura/obxecto cosmateriaisproporcionados(lapis,fíos, cartón,tesoiras,rotuladores...)que precisaseaintervencióndomovemento dunhapersoaparaqueoinvento,dalgún xeito,creaseundebuxo.Ademaisdebía terformadealgocotiá,comoun sombreiro,unhamesa...

Xurdirongrandespropostas,como futbolínsconboliscomaxogadores, xogosnosqueserequeríaadestreza cunrotuladorcolgandodunpauouunha mochilaqueaoandardebuxabasobrea súabasecreandoundebuxo.

Olunsinvolucrouun desprazamento,ataonoso destinodesedía,un territoriohabilitadono porto:unhainstalación creadaparaaexposición dePeterLindbergh, fotógrafodecuxasobras recibimosunhavisita guiada.

Candorematamosogrupo deEeFfixemosunha actividadealgocomplexa.

Nelatiñamosque dispoñernosnun círculo,cadapersoa mirandocaraáscostasda quetiñadiante.Unha persoacomezaba debuxandoalgono lombodaquetiñadiantee aquerecibíaesedebuxo debíaintentarrealizalonas costasdadediante,así sucesivamenteataquea últimapersoado círculotiñaquedebuxar,

envezdenascostas,nun papel,oquesentiraquelle debuxaban.Ograciosofoi comprobarqueodebuxo inicialeofinalforandebuxos completamentediferentes.

Dendelogoagradeceuse poderdesconectarefacer algodiferente,coñecer outrasrealidadeseexpandir anosaexperienciaartística.

Grazasaoprofesoradoe persoasquefixeronestas actividadesposibles!

O XARDÍN DE DURMIDEIRAS

_porLolaVegaOutes,2ºESOA

Estaactividadeparécememoiboa,xa queapartededecoraronosoinstituto concores,taménéunhaactividade cooperativanaquetodaaclasetraballa xuntaeenequipo.

Aomeuparecerestáquedandotodomoi bonito,xaqueantesopatioeramoi poucoatractivo,peroagoraéagradablee divertido.

Amingústamemoitobaixareplantarxa queopasomoibensementandocosmeus amigos.Ecandomarchedoinstitutotereio recordodetercolaboradoepasaloben.

O ENTROIDO CHEGA A DURMIDEIRAS

EsteEntroido,oinstitutoestivocheodecoredisfracesdomáis orixinaisedivertidos,eagorapoderásgozardestagaleríadefotos queinmortalizaronesedíatanpeculiar.

DESPEXAMOS A NÉBOA DE LEDICIA COSTAS

omartes14dedecembrode2021, amenizounosamañáapresenzada grandísimaescritoraLediciaCostas,quen nosdeleitoucunhaamigableconferencia sobreoseulibroUnanimalchamado néboa.

Lediciaéunhaescritoragalegalicenciada enDereitoquecomezouaescribirdende moinova.Nosiniciosdasúatraxectoria literariainteresousepolasnovelas infantíscomoEscarlatina,acociñeira cadáver,peroprontopublicoutamén obrasparaunpúblicoadultocomoé Infamia.

Nadamáispasadaaportadeentradado nosoinstituto,Lediciaxaeraunhamáis entreoalumnado,queestivemos encantadosdeescoitala.Colleuomicroe sentounabeiradoescenario,feitoquea fixoconectarconnósdexeito sorprendenteetransformouesacharla nunhaconversadomáisenvolventee dinámicaademaisdedivertida.

AsúanovelaUnanimalchamadonéboa encheunosocorazóndeempatíapor todasesasvítimasdascatástrofesda SegundaGuerraMundialquehoxeendía ninseteñenencontaequeLedicia conseguiusacaráluzcongranesforzoe enxeño.

_porXoanaRubalcabaHerrero,2ºBACB

Estamagnánimaescritora arroupounosnoseudiscursonoque secitabanrelatosdainfancia,osseus iniciosnaliteratura,pequenas aventuraspasadaseataosseus propiospensamentosevivenciasna épocadacreacióndanovela abríndonospasoaomundodo escritor.

Ledicia,noescasotempoque estivemosconela,conseguiuquenos mergullásemosnaliteraturaque realmentevaleapena,mediantea recomendacióndasmáisexquisitas novelas,granpartedelas relacionadascontemasescurosou paranormais(dosxénerofavoritosda nosaescritora)comosonOlibrodo cemiteriodeNeilGaimanouLucesdo NortedePhilipPulmanademais doutrosdasúapropiaprodución comoInfamia.

Enconclusión,Unanimalchamado néboanonseríaomesmoseno acompañamentodapropiaescritorae senassúasanécdotasdoprocesode produción.LediciaCostasensinounos quefacerascousasquerealmenteche importanconpaixónéamellorforma detriunfaredevivirfelices;éun exemploaseguirparanenos,mozose adultos.OsalumnosealumnasdoIES Adormiderasestamosmoi agradecidosportergozadoda oportunidadedefalarconesta admirableescritoraeesperamosque estesósexaoprincipiodasúavida literaria.

Algunhasdasnosasalumnasaproveitaronparadebuxará escritora

LediciaCostasestivonoinstitutoo14de decembroparafalarconnoscodoseu libroUnanimalchamadonéboa.No comezo,unhascompañeiras presentáronaedespois,elamesma, narroualgunhasanécdotasdasúavidae comorematouexercendoaprofesión querealizanaactualidade.

Comentounosomedoquetiñadeque nonnosgustasealectura,xaqueelanos seusanosdeinstitutononopasaraben lendoalgúnslibrosquenonerandoseu agrado,oquealevoununhaocasióna suspenderunexame.Contounoscomo decidiraestudarDereitopero,decando envezxurdíannelaganasdeescribir, motivopoloquedeixoudeexercera avogacíaparatentarlabrarseunha carreiracomoescritora.

Comopodemosver,conseguiuoseu soño.

Despois,centrousenolibroquetiñamos lidopreviamente.Contounosenprimeiro lugarcomoselleocorreucomezara escribirestelibro,íanococheescoitando naradiounconcursonoquelle preguntaronaunrapaz,entreoutras cousas,caleraonomedobarcoque levouabombaatómicaaHiroshima,o mozononsoubocontestar.Destexeito, Lediciadeusecontadequemoitosdos horriblesacontecementosquetiveron lugarduranteaIIGuerraMundial, esquecéronseedequeeranecesario recuperalosnamemoriadaxentepara quenonsevolvesenrepetir.

Asícomezouarecolleitatodaa informaciónquepuidoparasacaradiante Unanimalchamadonéboa,en bibliotecas,eninternet,enenormes enciclopedias...,unprocesomoilongo que,ademais,llecostoumoitorematar debidoaomalestarlleprovocabanas monstruosidadesqueestabaaler.

Falounosdetodososaspectosposibles dolibro,deixounosrealizarlletodasas preguntasquequixemos,facendoa charlaaíndamáisentretida,facéndonos sentirpartedamesma.

DE

PORTASPARA

DE VOLTA Á BIBLIOTECA

Candovolverárutinasupónrecuperarespazos,empezarproxectosilusionantes, volveraatoparcompañeirosecompañeirascosquecompartirlecturaseactividades, aportarerecibir…

_poloEquipodaBiblioteca

Paramoitosdevós,ocursoempezou connovosespazospordescubrirno instituto.Algúnsaosquetivemosque renunciarduranteocursopasado, volvéronnosaabrirasportase recuperaronassúasfunciónshabituais. Undelesfoiabiblioteca.

Moblesnovos

Avoltacomezounomesdexullode 2021,candocolocamosonovomobiliario adquiridocosfondosPLAMBE(Plande MelloradeBibliotecasEscolaresdaXunta deGalicia).Nestesmomentosenque todosestabamosxacansosenecesitados devacacións,otraballoeaxudade Fernando,LauraeManuelfoi imprescindible.

Recuperamosoespazodosordenadores, asmesasdetraballoenequipo, amueblamosconbutacasesofás recunchosparalerecharlaragusto, colocamosunhamesadetraballo creativoemoitaalmacenaxenova,e instalamosunmostradordeatención moitomáisespaciosoecómodopara todos.

Actividades

Unhavezcreadooentornosófaltaba darllevidaeunpoucodeacción!

Duranteooutonoempezamoscoas distintasactividadesdocurso. ColaboramoscoacelebracióndoSamaín, oDíacontraaViolenciacontraamuller, oNadal,omesdoamor,oDíadeRosalía, odailustración…

Estaseoutrasactividadesforon organizadaspordiversosdepartamentos, aosqueagradecemosqueseacheguena nóscoassúaspropostas,especialmenteo EDLG,coquetraballamosmanaman.

Rosalía,Zoe,CamilaS., Xoel,Antía,Ana,Kalina, Sofía,María,Elba,Nuria, Celia,Noa,Carmen, Andrés,CamilaL.,Irene, Nerea,Raquel,Sarah. Grazas,equipo!

Clubdelectura

Recuperamostaméncon moitailusiónoClubde Lectura,conMaríaAlonso áfronte.Esteano constituímosungrupo novo,adicadoaomanga, conosoexperto compañeiro,CésarLosada. Poucoapouco,as xuntanzaspresenciais volvensertaménparteda rutina!

Voluntariado

Rematamosoano2021 facendocreceroequipo cosnososaxudantes voluntarios,baixoo paraugasdoprograma BibliotecasSolidariasda XuntadeGalicia.

Todososrecreos contamoscoinestimable traballoderapacese rapazasqueparticiparon entarefasdecatalogación, organizacióndosfondos, xestión,dinamizaciónde exposiciónsemesmona maquetacióndestarevista, entreoutras.

Catalogación

Todasasmanssonpoucas paraoinxentetraballode recatalogacióncoque seguimosentremans.Porfin conseguimosintroducirno programaMeigatodosos librosdelecturaenlingua inglesaadaptados,ocalnos vaifacilitarmoitoos préstamosdodíaadía.

librosepelículasque buscamos,colocamos taménnovoscarteise sinais.

Novidades

Vanseincorporandoaosnososfondos moitasnovidadesparalerever.Este anofixemosfincapéneseslibrosque nosaxudanainvestigareaprender sobrediversostemas:historia,artes plásticas,música,ciencia,economía, filosofía,mitoloxía,feminismo, saúde…

Podédelosdescubrirnasexposicións danosavitrinadovestíbuloenonoso catálogoenrede.

Novosandeis

Tivemosqueagardaralgúnsmeses, peroporfinchegaronalgúnsandeis novosqueiránsubstituíndo progresivamenteaosquetemos.Unha vezmáis,Fernandotraballouarreo paraqueestivesentodoslistossenter quepecharoacceso.

Unlugarparainvestigar

Abibliotecaábresetamén ásclasesparausalacomo espazodeapoioefontede materiaisdeinvestigación. Sodessemprebenvidos!

Entemposdelecer Nestesúltimosmesesque xapodemosestarmáis cercaunsdeoutros,a bibliotecaencheusede novodequiposde alumnadotraballandoen grupo,descansando,lendo relaxadamente, investigando…e,por supostotraendoelevando librosenpréstamo.

Grazasporfacerda biblioteca un espazodetodose paratodos!

Facemos deporte

OUTRO ANO COA MONARQUÍA, OU MELLOR DITO, CO CORONA

Comezabamosocurso2021/2022en setembrococoronaviruscasecontrolado, peroaíndapululandopoloarredor,así queenEducaciónFísicaseguimoscoa tónicadoanopasado,édicir,saíndo semprequeotempoopermitisee utilizandoomaterialomenosposible.

Talecomoestabanascousaspolopaís, decidimosnonfaceraviaxeaAndorra coadecepcióndalgúnsrapaces,peroao mesmotempocoatranquilidadedefacer ocorrecto.Unhavezmais,contamoscoa colaboracióndameteoroloxíaaíndaque oplanetaosufriuesegueasufrir,xaque achoivabrilloupolasúaausencia.

Nomesdedecembroinfórmannosde quevaivirunharapazadomásterde educaciónafacerasprácticas,novaque nosalegrou,xaqueoalumnadotería variedadeedinámicasdistintasáhorada aprendizaxenanosamateria.Enseguida chegououtrainformacióndicindoque dúasalumnasmáisdomásterescolleran taménonosocentroparafacerassúas prácticas.Enprincipio,pensamosque seríacomplicadocontresprofesorasde prácticas,peroprontonosdecatamosde quehaberíaquedarllesaoportunidade defacerestafasedasúaformaciónno centroescollidoeveunosácabezaas nosasprácticascandoeramosalumnase obenquenostrataronosnosostitores.

_porPilarCastroArias,xefaDepartamentoEducaciónFísica

AsíquepasouoNadal,o“corona” desbocouse,moitasalumnasealumnos sucumbironeunhavezmáisnos felicitamosdetersuspendidaaviaxeda quefalabamosanteriormente.Perode súpetoeramoscatroprofesparadelicia doalumnadoepuideronfacercousas distintasásquetiñamosrealizadooano anterior,comobaile,xogosalternativos, deporteadaptado,bádmintonconunha xogadoraexpertae,porsuposto,os nosospaseospolamarabillosacontorna daTorre.

Tivemosasortedepoderdivisar transatlánticosdespoisdedousanos,e enormescargueirosacompañadosdos inseparablesremolcadoresepráctico parapoderdirixirasmanobrasde entradaesaídanoportopolocanal marítimo.Aproveitamosparadarunha pequenacharladenáuticaeaprenderen queconsisteolabordoremolcadoredo práctico.

Outroanomáis,colaboramosco mantementodoxardíneocupamos algunhaclaseparaseguirembelecéndoo etraballandoaterra,easícontinuar expandíndoseedeleitandoánosavistae ánosamentecoasvariadascoresquea naturezanosofrece.

Dendeavicedirecciónecoacolaboración donosodepartamento,organizáronse unstalleresdereanimaciónimpartidos porProtecciónCivilqueresultaronser moiinteresantesedidácticosparao alumnadodaESOequetemosa seguridadedequevanaxudarllesapoder saírconéxitodalgunhassituaciónsque desgraciadamentenosdepararáavida.

Entramosnaderradeiraavaliación,o “corona”vaisedespedindomoipoucoa pouco,asprofesdeprácticasvan rematandoasúaestancianocentro,o tempoévariabletalecomotenqueser naprimaveraeanosacabezasegue traballandoparafacerdesteúltimo trimestreunperíododivertido, educativo,colaborativo,saudablee distintoaodoanoanterior.

EXPERIENCIA NO CAMPIONATO DE ESPAÑA DE BÁDMINTON

Ola!SonSamuel SantabayaCotrofe,levo xogandoaobádminton moitotempoe,candodigo moitotempo,émoito.Non lembroxaaprimeiravez quetivenunharaquetana man,tampoucoos primeirostorneosaosque fun.Pero,apesardiso, semprerecordareialgúns momentosmemorablesna miñacarreira,undeleséo campionatodeEspaña sub-17celebradoen Granollers,Barcelona. Xasenfalardaviaxeen aviónemaisasparvadas quefixencosmeus compañeiros,querotocar exclusivamenteamiña experienciadentrodo propiotorneo.

Nonvoumentir,non xogueiaomeumellor

nivel,aansiaeosnervios pasáronmefactura. Sentinmemal, decepcionado,incluso enfadadopolamiña participación.Candome pasouapena,trateidever aspartidasequedei abraiadopoloniveldos rapacesdamiñacategoría, aofinalestabanalíos melloresdetodaEspaña.

Asúacalidadetécnica,a súaactitude,acalmaentre puntoepuntoxuntocoa famequetiñanporgañar. Agranmaioríadeles adestrabanenCTDs (CentrosdeTecnificación Deportiva)ededicaban moitotempododíaadía enmellorarassúas capacidades.

Apreguntaé:quequero dicirconisto?,euquero dicirque,neste campionato,abrínosollos. Comprendínque,paraesa xenteobádmintoné practicamenteasúavida,e paramin,sóunxogo.E crédemecandodigoque eutaméndesexogañare mellorarcomoxogador, peroagoraseiquenonéo mesmoadestraroitohoras ásemanaqueoitohoras aodía.

Agoraénchomedeledicia candodigoquefunao campionatodeEspaña sub-17equexogueiá caróndosmellores xogadoresdopaís.

_porSamuelSantabayaCotrofe,1ºBACA

Entrevistas

ENTREVISTA A LEDICIA COSTAS

AautoragalardoadacoPremioNacionaldeLiteraturaInfantileXuvenilen2015 visitaonosocentro

·TemosconnoscoaLediciaCostas,unha dasescritorasgalegasmáis recoñecidasnaactualidade. Para comezar,gustaríanossaberque cheimpulsouaescribir,houboalgún autoroulibroqueinfluíranosteus inicioscomoescritora?

Eusemprefun“superlectora”desdea escola,entónestouconvencidadequese hoxesonescritoraéportodasesasobras literariasquelinsendounhanena.Creo queporisotaménlleteñotantoaprecio áliteraturainfantilexuvenilporqueos librosquelesaesasidades,márcantedun xeitomoiespecial,entónintento provocaresassensaciónstanespeciais nosmeus.

·Osestudantesdesegundode Bacharelatotivemosquelerundos teuslibros,Unanimalchamadonéboa, queestáinspiradonaSegundaGuerra Mundial.Quecheinspirouaescribir diso?

Empeceiabuscarinformaciónsobreo EnolaGayedescubríncousasalucinantes. Entón,penseiqueseríainteresante pescudarinformaciónverídicaefacerun libroderelatossobreaSegundaGuerra Mundial.Oprocesodedocumentaciónfoi moiduroelongoporquecandoescribes unlibroinspiradoenfeitoshistóricostes quesermoiconcienciudanotraballoque fas.Aofinal,forondousanosdetraballo e,aíndaquecuriosamenteéundosmeus librosmáisdiscretos,éundosdoque estoumáisorgullosa.

·Eseprocesocomofoi emocionalmente?Paranóslerolibro

resultoubastanteduroporquehabía cousasqueeranbastanteimpactantes. Aminpasáronmefactura emocionalmentetantoaescritadolibro comotodooprocesodedocumentación porqueoquesucedeunaSegundaGuerra Mundialfoimoisalvaxe.Todasasguerras sonsalvaxespero,candocomezasa investigar,descobrescousasque desexaríasesquecer.Habíadíasqueeu marchabaácamasentíndomemal fisicamentepolasbarbaridadesquelera duranteodíaecreoquehoxenonsería quendeescribirestelibro.

·Falandodoproceso,tesalgunha estruturaxeralouplanificaciónque seguesparafacerosteusproxectos? Deberíaporqueasíascousasseríanmáis doadasdefacerperononsonnada ordenadaáhoradecrear,sonmoilibre nesesentido,contodooqueisoimplica.

_porIreneGonzálezCalvo,RaquelGonzálezCalvoeSarahScottGuerrero,2ºBACBeD

Conestelibro(Unanimalchamadonéboa) funconstruíndosobreamarcha: documentábame,escribíaunrelato. Agoralédelotodoxuntoepareceque estátodoordenadopero,taméno procesofoicaótico.

·Mais,parecíaqueosrelatosestaban unidosentreeles. Esaeraaidea.Oprimeiroqueescribínfoi odabombadeHiroshimae,apartirdeaí, empeceiaprocurarinformaciónedecidir aordenaqueíanirosrelatos,todos unidospolofíotemáticodaSegunda GuerraMundial,oquefaiqueolibroteña unhacoherenciaeunidade.

·Calesadoitanserasprimeiraspersoas enlerastúasobras? Teñovariaspersoasdeconfianzaásque llesdouasmiñasnovelasparaler.Unhaé amiñairmáquemevailendosobrea marchae,candotodoestárematado, sempreleaversiónfinal.E, tranquilamente,teñomoitasmáis persoasquemelenparadarmeasúa opiniónantesdequeolibrovaiaá editorial.Logoincorporoassuxestións quemefanasxentesquemeeditano libro,peroantesdeseprocesohaioutro: persoasdeestreitísimaconfianzaqueme dinoquepensan.Semprehaiqueter persoasquechediganoqueestábeneo

·Atúaobraémoivariada,tesdende librosdaSegundaGuerraMundialata librosinfantís.Caldiríasqueéoxénero quemáisgozasescribindo? Encántameescribirhistoriasinfantís porquemeatraeopúblicoinfantil. Pásoomoibencoasnenaseosnenos, encántameretalosefacerobrasque parezandisparatadascoasquese sorprendan.

TeñounhacoleccióntituladaAseñorita Bubbleenasegundaentrega,Aventura baixocero,quesedesenvolveenLaponia, convertínaPapáNoelenPapáCruel. Gústamefaceresetipodefalcatruadas porqueseique,porunlado,vanlevaras mansácabezae,poroutro,gozan,rineo pasandemarabilla.

Perononsóosnenos.Eu,porexemplo, consumomoitísimaliteraturainfantile xuvenilehailibrosmarabillososquese podenlerconcalqueraidade.Teñenesa etiquetaporqueascousashaique clasificalaspero,porqueimosrenunciara lerlibrosmarabillososporunhacuestión deidade?

·Haialgúnxéneroconcretoqueaínda nonabordachesedoquechegustaría escribir?

Agoramesmoquédanmemoitascousas porfacer,defeito,teñoquedecidircal seráoseguintequeescribireipero,oque megustaríavolverescribirunlibrode poemas.Tivenquedeixarapartadaa poesíaporqueanarrativaocupabatodoo meutempo,pero,teñounlibro empezadoeamiñametaérematalo.

·Poderíasdicirnossetesalgún proxectonoqueesteastraballando agora?

Agoramesmoestoutraballandona terceiraentregadeAseñoritaBubble, queestáambientadoenLondres,eno librodepoemasquevaimoilentopero, seguro.

·Exaparafinalizaraentrevista,tes algúnconselloparaosfuturos escritores?

Vaiparecermoibásicopero,aferramenta básicasonoslibros.Euestudeidereito aíndaquequeríaescribirlibros,peronon existíaesacarreira,oquefoifrustrante. Cocal,amaneiradeformarteélendo todooquepoidasecheguste.Omeu conselloéabrazarseóslibroseatoparo teuestilo.Oquemáisvaloronas escritoraseescritoreséqueteñanasúa propiavozesexaúnicaesingular.Éoque nosdistingueenosfaidiferentesdo resto.

ENTREVISTA AO ESCRITOR SÉCHU SENDE

Despoisdaentretidaebonitacharlaquetivemoso21dedecembrocontigonoIES Adormideras,gustaríanosfacercheunhapequenaentrevistaparaarevistadonoso centroMapoula.OlaSéchu!

_poralumnadode3ºESO

- Cresdeverdadequeahipnose funcionaparafalargalego?

Ahipnoseéumhaformadesentirque cadapersoapodeabrir-seànossalingua setemvontade.Pensosinceramenteque umhapersoaqueaccedeadeixar-se hipnotizarparaponher-seafalargalego jádeuoprimeiropasso,omais importante:confiarnanossalingua.Mas essesóéoprimeiropasso…

- Todooalumnadoquedoumoi intrigadodecomofoiposibleque adiviñasesoescritopornó.Taménte adicasámaxia?

Ai!Realmentenomé“adivinhar”. Adivinharéverofuturo,anticipar-se.E isto,comovistes,sucedeunopresente. Nommuitagentetemestacapacidade paraperceberarealidade…Orestoétop secret,confidencial,segredo…Ou magia?

- Escribichespoesía,novelaeteatro. Encaldostresxénerostesintesmáis cómodoáhoradeescribir?

Dependedomomento,doobjetivoda comunicaçomoudaspersoasaquemvai dirigido.Ultimamenteescrevopouca narrativaporqueexigemaistempoe desdequesompapádisponhodemenos tempoparaescreverporqueaprioridade foiacriançadasminhasfilhas.Mas,por exemplo,duranteoconfinamento ordeneimuitasideiasdeescrevimum ensaio,Opovoimprovisador,comoqueo passeimuibem.

- AobradeteatroPelosna lingua tivomoitoéxitoefoi representada durantemoitotempo.Cresqueigual quea“hipnose”foimoiimportante paraque axentenova nonseesqueza defalargalego?

Todoémuiimportanteparaqueumha rapazaou,emgeral,ajuventude,fale galego.Umlivro,umhacançom,umfilme, umhaobradeteatro…criamaculturado nossopovoeopovogalegoalimenta-se compartindoestascousas.Vóstamém formadespartedisto,comopovoque escuita,escreve,leoufalagalego.O éxitodasTanxugueirasaxudoumuito tamém,porexemplo.Masospequenos éxitosdodiaadia,essesquenomsaem nasrrssounatv,podemsermais importantes.Aprimeiravezquealguém falagalegonosupermercado,esse diálogo,porexemplo,temmais importánciaquetodososdiálogosda melhorobradeteatrodoano.

- Sempreaparecencatro temasfundamentaisna túaobra:lingua,ecoloxía, igualdadedexéneroe historiadaGaliza.Cres quedalgunhamaneira estánrelacionados?

Si,claro,eoamor,o desamor,ocapitalismoou oantifascismo,oua identidade…Aindaque paraentendermelhoro mundotemosque ordena-loeorganiza-loem temas,essasimplificaçom nompoderestringiravida. Todoestárelacionado.Por exemplo,umharapazaou umrapaznovoquecomeça afalargalegonomofai, normalmentesóporumha únicarazom.Domesmo jeitoquealguémquese namoraouquegostadum trabalhonomgostasó dumhaúnicacousa.A conexomentretodasestas motivaçons,emoçons, ideias,acçonsque aparecemnaminhaobra somumhaformadeolhar omundocomoqualquer outra:singelaecomplexa, persoalecoletiva,tópicae original.

-Émáisfácilescribirpara axentenovaouparaos adultos?

Odifíciléofáciléescrever

paraaspersoas…Podem ter3anosou90.A facilidadeoudificuldade daconexomnomvem tantopolaidadecomopor outrascousas:otema,a motivaçom…Depende muitodaproximidadeque tenhaquemescreve, penso.Eusinto-memui ligadoàadolescéncia porqueeusom adolescente,édizer, continuoasero adolescentequefum.

Figemumexercício conscienteparanomme esquecerdoSéchude16 anos.Ademais,trabalho comadolescentes.Isso nomquerdizerqueeume comporteouvivaavida comoumadolescente. Nom,claro.Tenho49anos enomsomPeterPan.Mas siquevivocomessa preocupaçom:sentir empatiacomaspersoas novas,sejamadolescentes oucriançaspequenas.Por que?Porquenecesito aprenderdevósaviverno presente,novosso presente,quetemumha energiadiferentee sempreéinnovadordum jeitodiferentequeoda gentede49anos.

- Aconséllanosalgúnlibro(doxénero quesexa)paraanosaidade,entretido equenon“senoscaiadasmans”. Ummm...PornografiadeLupeGómez.O importanteéquecadaumhadevós fagadesessabúsqueda.Encontraresses livros,oqueconetacomcadaumdevós, entreosmilhonsdelivrosquehá,éumha aventuradaquesempreescuitades falar…equerealmentenosoferece verdadeirostesouros,chavesqueabrem lugaresnosquenuncaimaginastesestar eclavesparaentender-vosavósmesmos eomundo.

Enpoucaspalabras:...eporque?

Undosteuslugaresfavoritos:Courel

Oteulibroespecial:Memoriasdunnenolabrego

Personaxedunlibroquechegustaríaser:HeveyHammonh,arapazadabanda desenhada“VdeVendetta.”

Canciónfavorita:PandeiradadeXabierDiazeoalunadodeViladeCruzes.

Poemaourefránfavorito:Festinhaporfora,festinhapordentro,deRosalia.

Unobxectoprezado:Aminhabicicleta

Aqueautorallegustaríacoñecer:GostaríaderegueifarcomRosaliadeCastro quandotinha16anos. Moitasgrazas,SéchuSende.

VoucheContar UnhaCousa

VISIÓN CRÍTICA DO FILME “O REI LEÓN”

_porMarioJavierCortegosoeIriaGarcíaBelver,2ºBAC

“Oreileón”éunhadaspelículasmáisemblemáticasdainfanciadosnacidosdespois do2000.Moiqueridaporalgúnserexeitadaporoutros,resultaserunfilmecoque sepodefacerunhaanálisemoiinteresantedosprexuízossociaisdeDisney,froitoda sociedadedaépoca.Olive-actiondestapelículafoipresentadohairelativamente pouco,poloqueéomomentoperfectoparaapreciarcomoarranxouDisneyalgúns deestesproblemas.

Imosdividirestapequenapresentaciónencatroapartadosrelacionadoscoa discriminaciónexistentenasociedadequeseránoclasismo,oracismo,algtbfobia eosexismo.Cadaundestes,reflectidonoargumentodapelícula.

CLASISMOEMONARQUÍA

Nofilmepodemosobservarcomodende oprincipioexisteunhaestratificación socialmoimarcadaeseparadaen distintosescenarios.Oprimeiroe principaléasabana,naquenaceSimbae estágobernadapoloseupai,Mufasa. Esteéunescenariofértilquecontacunha amplariquezaderecursosealimentos. Mufasaéoquegozadetodosos privilexioseorestodeespeciesanimais estánásúaservidume.Oleónéaespecie dominantequeseimpónsobreasdemais erepresentaclaramenteafigurada familiareal.DefeitoMufasagardaun claroparecidoconosoreiemérito!

Poroutrabanda,existeunespazo distintocaracterizadoprecisamentepolo contrario:infertilidade,morte,faltade recursosealimentos...Esteéocemiterio deelefantes.Lugarondeseatopan exiliadasashienasemaisoirmándorei. FoiaformaqueMufasaatopoude desfacersedoseuirmánScarencantolle supuxounproblemanosseusintereses. Cantomáisanalizamos,máissimilitudes seatopanconXoánCarlosI.Nonéunha

coincidenciaqueaspersonaxesque habitanocemiteriodeelefantes sexanosqueestánpintadoscomoos malos.

Debidoáescasezadecomida,as hienasvivenencondiciónsde subalimentacióneScar,aoqueteñen comolíder,buscaacabarcoas diferenzassociaisentreosdasabana eeles.Defeitolideraunha

revolucióndeclarocaráctersocialistana queprometeáshienasdarllesalimentos.

Tradicionalmente,píntaseaScarcomo unhafigurafascistacomparadasobre todoconHitler,peroeuparticularmente véxollemáisparecidoconLenin.Todo istovesereflectidonaletradacanción “Preparaos”deJordiDoncosnapelícula enversiónespañola:“Apoiádemee xamaisvolveredespasarfame”e “Preparadeovosogolpedeestado”.

Oterceiroestratoéaoquepertencen

RACISMO

Nestapelículaexistencomportamentos racistasbastanteevidentes.Enprimeiro lugar,oirmándoreiéoúnicoleóndepel escurae,adiferenzadetodososdemais, tenacentobritánico;taménédelgado, falsoetraidor.Enresumo,omaloda historiaéestranxeiroemoreno.

Ashienassonundosproblemasmáis grandesdoReiLeón,poisnaversión orixinalfalancomoafroamericanosde barriopobre.Ashienassonmalas,sucias eparvas,poloquesonmanipuladaspor Scar,quenépresentadocomounditador malvadoeinimigo.Naescenadacanción “Preparaos”ondeashienasmarchan comonazis,aofinalveseaovilánparado sobreunharocacunhamedialúaatrás, quefailembraráfoucedaUnión Soviéticaouaosímbolodospobos árabes.

Seopensamosben,asacciónsdeScar nonerancompletamentemalas,poisas hienasforanexcluídasporMufasado ciclodavidaeobrigadasavivirno cemiteriodeelefantes.Scarnonlles ofrecepodereriquezaacambiode servirlle,senónunicamentecomidapara quenonmorrandefame.

Podemosobservarcomoashienasson animaisconacentoafrodescendentena súaversiónamericana,enasúaversión latinaoseuacentoémexicano,un aspectobastanteracistaquenosfaicrer desdequesomospequenosqueaqueles quenonsonbrancossonosinimigose sonmalos.Édicir,osanimaismáisvilesda obraaseméllanseaosveciñosdosguetos norteamericanos:latinose afroamericanos.

Éungranproblemaquedesdetan pequenosinconscientementenosmetan nasnosasmentesideasracistasque

aumentanasupremacíadarazabranca, conpersonaxesbrancoshomes heterosexuaisprivilexiadoscomo protagonistaserepresentadoscomoos salvadoresmentresqueaquelesquenon seadaptanaestesestereotiposcargan copesodeseroantagonista.

Disneycambiouenosúltimosanos demostrouserunhacompañía comprometidacopoliticamentecorrecto, razónpolaqueoelencodaversiónao live-actiondoReiLeónserá principalmenteafroamericana.James EarlJonesseráMufasanovamente; DonaldGloverinterpretaráaSimba; BeyoncédarávozaNala;ChiwetelEjiofor darávozaovilánScar;eAlfreWoodard seráSarabi,anaideSimba.Aíndaque temosqueseguiravanzando,esteéun granlogronaindustriacinematográfica.

LGTBFOBIA

ApersonaxedeScarcaracterízasepor unhadinámicadecomportamento baseadaenactitudesasociadasao querer.Preséntasecomodébil,fácilde asustareconrasgosfemininosmoi marcadas.Oproblemanonéqueun personaxemasculinoteñacaracterísticas relacionadascoafemininade.Oproblema équeestessempresexanosmalvadosda película,encontraposicióncosheroes quesonomáismasculinosefortes posibles.Destexeito,conségueseasociar estetipodecomportamentoscoa debilidadeeamaldade.Noutras palabras,proxectannasmentesdosmáis cativosqueunnenofagacousasdenenas énegativo.AdemaisnocasodeScar apareceoutramensaxesubliminalmáis: candoelchegaaopoder,asabanaperde todaasúafaunaefloraesepresenta comounhábitatinfértil,comparándoaasí

coasupostaimposibilidadede reproducióndoshomosexuais.

Estefenómenoaudiovisualécoñecido comoqueercodingeaparecemoitomáis doquepensamosnaspelículaseseries danosainfancia.Porexemplo,amalvada da“Sereíña”éÚrsula,unhamuller-polbo baseadanafamosadragqueenDivine. Comoesteexemplo,noqueseseguea relacionarorelativoaocolectivolgtbcoa maldade,existenmoitosoutros.Tales comoJafaren“Aladin”,quesepresenta comoescuálidoefeminino,ouÉlnas “Supernenas”,quetenrasgosmoi andróxinos.MáisexemplossonShere Khanno“Librodaselva”,ogobernador Ratcliffede“Pocahontas”,Hadesen

“Hércules”ouocapitán Garfioen“PeterPan”.

Oqueercodingnonéo únicorecursoaudiovisual queconténlgtbfobia dentrodoreileón.De feitodáseoutrofenómeno moivisibleentreTimóne Pumba.Estechámase queerbaitingeconsistena insinuaciónporpartede directoresouguionistasda posiblehomosexualidade dunpersonaxe.Deste xeito,conseguenatraera unmaiorpúblicoxogando

coarepresentaciónlgtb nosmedios.Porunlado, fanqueaspersoaslgtbse poidansentiridentificadas conesespersonaxese polotantoteñaninterese nofilme,eporoutra banda,nonchegana declarara homosexualidade explicitamentecoque logranqueoposible públicoconmáislgtbfobia nonreneguedapelícula. Seoplantexamosasí, dámonoscontadeque TimónePumbasonunha

parellaformadaspordous personaxesmasculinos queconvivenxuntos, compartenasúavidae inclusocríanosdousa Simbaadoptandoorolde pais(moivisibleen escenascomonaqueNala chegaabuscaraSimbae elesnonquerenqueoseu filloabandoneoniño).Se algúndosdouspersonaxes fosefemininotodoo mundosobreentendería queeranparella,peroasí conseguenqueosque querenveloscomoparella osvexanasíeosquenon simplementeoneguen. Aproveitándosepolotanto danecesidadede representaciónaudiovisual daspersoaslgtbparafacer cartossenmostrar verdadeirointeresepola causa.

SEXISMO

Asleoassonpersonaxes consideradasirrelevantes esecundariosnahistoria. Acordasfemiasé apagadoencomparación conMufasaouSimbaque brillancomoosol;incluso onomedaesposadorei, Sarabi,significa “espellismo”,eNala,quen épresentadacomoun personaxeforte,non cumpreoutrafunciónque convenceraSimbade regresar.

Nestapelícula,afamilia tradicional,monógama, aparececomoanatural.As leoassoncazadoraspor excelencia,perononé senónnasescenasnasque Scargoberna,quese ilustracomoomalvado vilán,obrígaasasaíra cazar.Nala,quesempre gañaentodasaspelexas,é operfectoexemplodo pesodaleoaparaa

permanenciadamanda. Peroencambio,asleoas sonasumidascomoseres dependentesesubmisos,e apesardesermáisfortes queosleóns,desposúenas decapacidadepara gobernar.Osleónssonos queposúenosaber,o poderpolíticoesocialeo roldatransmisión.Opeso queMufasatenpara Simba,ademais,écase obsesivoerecalcaqueo nenotencomoreferente aoseupai,queresercomo

el,eomomentode rebeldíaqueviveao apartarsedamandaéunha meracrisedeidentidade queseresolvecando Simbaéadultoeasume“o bocamiño”easúatoma deresponsabilidades comohome.Endefinitiva, trátasedunhahistoria cargadadeconnotacións machistasquesedirixe, sobretodo,áconstrución decertamoralnosnenos nasociedadepatriarcal.

Despoisdetodaesta análisesobrecomose reflictendiferentestipos deopresiónssociasna película“Oreileón”, podemossentenciareste textocunhabreve conclusión.Poisquedaen evidenciaqueahistoria audiovisualaolongodos anosrepresentouos valoresqueasociedade dominantequeríainstruir.

Equeosfilmeseseries sonunexcelentemedio paradeixarinformación implícitanasmentesdos máiscativos.Precisamente poriso,énecesarioque sexamoscapacesde advertirestetipode fenómenosefagamoso posibleporarranxaloe educaranosasociedade envaloresderespecto. Débenseincluírtaménen

proxectosaudiovisuaisa personaxesracializados, homosexuais,gordos,con diversidadefuncionaleen xeralcalqueraquese alonxedoestritamente aceptado.Eémoi importantequeasúa condiciónnonsexa necesariamentesobreo quexiretodaasúatrama, poisdebensertratados comooutropersonaxe calquera.

OS NOSOS DEUSES FAVORITOS: HEFESTO E DIONISIO

Acompañádenosnestaviaxeaopasado.Falaremosdosdeusesdamitoloxíagrega quemáisnosgustan,HefestoeDioniso.

Pérez

ComezaremoscodeusfavoritodePablo:

HEFESTO

Hefestoéodeusdosferreiros,os artesánseolume.Pordesgrazapara Hefestonontivounhabonitainfancia. Paracomenzar,Hefestonaceudebidoaos celosdeHera,xaqueZeuspariuaunha deusaelsó.Aovelo,Heraintentoucrear undeuselasoa.Resultado?Hefesto.

Candooviuporprimeiravezpareceulle queerafeopoloqueoarroxoupolo monteOlimpoabaixo.OpobreHefesto quedoualgomáisdeformeeconalgúns problemasnoseucorpo.

Despoisdecaer,foipararaomarealí acolleunoTetis,axefadasNereidas.Así queHefestoviviunomar.Alídesenvolveu oseutalentoparaaconstruciónea artesanía.

Copasodotempo,aansiadeHefestode vingarsedasúanaifoicrecendopoloque semarchoudomareregresouaoMonte Olimpo.Unhavezalí,Heraquedouse impresionadaporvelodevoltaeaínda encimatraiaagasallos!Estesconsistían nunstronosparacadaun.Todosos probaroneHerafoiaúltima.

Aparentementetodoseranxeniaisata queHefestoactivouodeHeraeuns cablesinvisiblesatrapárona,esganándoa. Aíndaqueaofinal,Hefestosoltouna porquenonqueríatantavinganza.

CoaaparicióndeAfrodita(deusado amor),todososdeusessevolverontolos porela.EZeus,paraevitarpelexas,dixo quecasaseconHefesto.Nonqueríacasar conelxaqueparaelaofísicoeramoi importantes.Aíndaasífíxoopero comezouunharelaciónconAres(odeus daguerra).OpobreHefestoeraoúnico deusquenonsabíaqueAfroditalleera infiel,elsempreintentabaserunbo maridoperoelanonoapreciaba.

_porPablo

RodríguezeFranciscoRiveroCastro,3ºESOA

Hefestonaforxa,porGuillaumeCoustou

Undía,Helios,otitándoSol,viua Hefestoecomolledabapena,díxollo.Ao parecerelestiñanaventurasnasúacama candoelmarchabapoloquedecidiu tenderllesunhatrampa.Díxollea Afroditaqueseíaunsdíasásfraguase finxiumarchar.EntónoamanteAresfoi visitaraAfroditaecandoxaestabanna cama,Hefestoactivouatrampa!Consistía nunsfíoscomoosdeHeraecandoxaos tiñaatrapados,chamouatodososdeuses doOlimpo.AsíealíríronsetodosdeAres eAfrodita.

AgorapasemosaodeusfavoritodeFran: DIONISO

Esteéodeusdoviñoeaéxtase.Éo resultadodaunióndeZeuscoamortal Sémele,queaoveraZeussendisfraz (ningúnmortalpodíaveraundeussenel) morreu.Entón,Zeusrescatouofetode Sémeleeinxertounonasúacoxapara quenonmorrese.

Despoisdoaccidentadonacemento, ZeusentregouaDionisioaAtamante, paraqueocriasecomopropioxuntoá súaesposae,destamaneira,mantelo afastadodacóleradadeusaHera,celosa dosamoríosdoseuesposocoamortal. PerocomoHerasnondeixabade molestaraAtamanteeásúamuller,Zeus levouaonenoDionisolonxedeGrecia,a unpaíschamadoNisaeentregounoás ninfasdaquelasterrasparaqueocriasen. ElasforonasprimeirasMénades.

UndosmaioresamigosdeDionisofoi Ámpelo.Undíaíanosdousamigospolo bosque,eatoparonunhavide,Dioniso intentoutrepar,perocomoescalarnoera oseuÁmpeloaxudounosubindoele baixándolleapoladavide,perocoamala fortunadequecaeudendeseismetrose deuseungolpemoifortequeomatou.

Dionisodixoqueavidepagaríapoloque pasou,dandounfroitomoidoceporesta amargamorte.Eestaéahistoriade comosecreouoviño.

UnsaúdodendeaantigaGrecia.

EstatuaromanadeDionisio,deépocaromana,150-200d.C.

O PROGRESO GRAZAS Á EDUCACIÓN

_porIreneMartínezFerro,1ºBACE

Schopenhauernoseulibro“Aartedeser feliz”mencionacomoAristótelesdefinea vidafilosóficacomoamáisfeliz.Dende unpuntodevistafilosófico,podemos relacionalocoaverdadedequeohomeé unserracional,isto,paramin,queredicir queoestudoéimportanteparao progresodasociedade.Apreguntaé: vivimosnunhasociedadecunsistema educativoosuficientementeboparao progresodaspróximasxeracións?É completamentenecesariooestudo continuoparachegaraseralguénnun futuro?

Estáclaroqueoestudodebedeserun hábito,seguidodungranesforzo,ocal deberesultarnunpraceresatisfacción propios.Claroquesi.Peroaprimeira preguntaquenosfacemoséseosistema educativoespañolactualproporcionaas ferramentasparaesepensamentode progresoquetemosmoitosmozoshoxe endía.Siécertoqueanosaeducación nonfoidaspeoresexistentes,xaque durantetodaahistoriasederongrandes celebridadesespañolasentodasasáreas docoñecementocomoforonOrtegay GassetouRosalíadeCastro.Peroé importantedecatarsedequeestasdúas persoas,realizaronosseusestudosno séculopasado,enonpodemospretender queoprogresoseleveacabosen melloraseactualizaciónsdosistemaaos novosrecursosexistentes.

Asegundapreguntaquenos plantexamos,éadequeseé imprescindiblerealizarestudos académicosparaacadarunobxectivo.En xeral,éunfeitoqueaspersoasconmáis estudosoficiaisteñenmáisportas abertasparalabrarseunprósperofuturo persoal.Pero,dendeomeupuntode vista,taménhaicasosondesena necesidadedeseguirestecamiño, pódensealcanzargrandeséxitososcales conlevanprogresosenovos coñecementosnanosasociedade.

Naobra“Elárboldelaciencia”,dePío Baroja,fálasedequeaspersoascon menoscoñecementossonasmáisfelices

aocontrariodaspersoasmáisestudadas queaoestarinformadasdarealidade vivenconmáispreocupacións.

Podemostomaresteexemplo,como outropuntodevistaválidoanteestas cuestións.Eupensoqueestaéunha percepciónelitistaxaquePíoBarojadi queacapacidadedeanálisedasociedade éunicamentepropiadaspersoasque recibironoscoñecementosprocedentes dosistemaeducativoxaestablecido. Consideroqueocoñecementotenfontes moivariadasenontodassonestudadas nasescolasouuniversidades.

Falamosde Nós

AS OLIMPÍADAS DE CIENCIAS

Marabillosaexperiencia

Participarnasolimpíadas decienciaséunha experienciamarabillosa. Requirededicación,xaque supónunesforzoengadido óxasuficientementedifícil cursode2ºdebacharelato, peropagatotalmentea pena.Veroteuprogresoó conseguirresolver problemasquenuninicio ninsequeraentendíasé moisatisfactorio,e descubrirnovosconceptos quenonestánincluídos noscontidosdo bacharelatoalimentaa curiosidade.

Aideadepresentarseás olimpíadaspodeser desalentadora,xaqueo grandiosonomequeteñen preséntanascomaalgo caseexclusivoparauns poucos;peroistononé certo.Mentresquenonson algosinxelo,oméritoé participarnelas,atreverse contraproblemasquenon sonoshabituaisenon terllesmedo.Soncoma unhacompetición deportiva:primeiroveñen ogozoeadeportividade,e avitoria,sendoalgo

_porBraisOteroLema,2ºBACA

queridoebuscado,é secundaria.

Taménquerorecomendar, setedespensado atrevervoscoas olimpíadas,queo difundadesentreasvosas amizadeseaclase.Eu participeisó,perovendoa competidoresdoutros institutos,queacudíanen grupo,semellamoitomáis divertidopreparalasen conxunto,apoiándose mutuamente,senterque moerosmiolosensolitario

DE NOVO ÉXITO DUN ALUMNO NA OLIMPÍADA DE FÍSICA

_porNonoGarcíaBastida,xefeDepartamentoFísicaeQuímica

Opasadovenres29de abril,oalumnode2ode bacharelatodonoso centro,BraisOtero Lema,participouna OlimpíadaEspañolade Física.Ditaparticipación foiposibledespoisde queBraisacadaseundos preciadosseispostos comorepresentante galegoparadisputardita proba.

Foiovenres4demarzo candoBraisrealizouoduro examedeselección organizadopolas universidadesgalegase nelconseguiuunresultado fantásticosetemosen contaqueparticipou moitísimoalumnadode todaGaliciaesóhabendo seispostosendisputa. Estelogrononé casualidadeefoiposible grazasácapacidadeea actitudepositivae sacrificadadeBrais.

Aaxudadoprofesorde Física,AntonioJesusGarcía Bastida(coñecidopor Nonoentreosalumnose compañeiros)encantado natarefadepreparación dasprobas,atopousempre noalumnoadisposicióna irsempremáisalónesta materia.

OéxitodeBraisétamén unéxitoparaonoso instituto,queaíndaé maior,setemosenconta quenosúltimoscincoanos catrodosnososalumnos

clasificáronseparadito certamenacionale ademaisundelesobtivo finalmenteenditaproba unhamedalladeprata.

Agoraaesperaro resultadodaduraproba realizadaporBrais…

Parabénsparaoalumnoe paraonosocentro!

ÚLTIMAHORA!!!

Braisacadaa MedalladeBronce naOlimpíada!

DO QUE FALO CANDO FALO DE BAILAR

Candofalodadanzadespertoeselado xéminiquelevodentro,poñoádanza polosceoselogorematometidonunha críticadasituacióndadanzaaquícon respectoaomundo.

Écurioso,oupolomenosparamin,saber queosmeuspaisnonquerenquesexa bailarínsendoelesbailaríns.Taménhai quedicirqueeunonpretendoninquero selo,simplementeadicotempoádanza paracoñecermeaminmesmo,saber comoestouou,incluso,sabercomoestá alguénecoñecelo.Pensoqueobailarín profesionalécomoosuperhomedoque tantofalanosconspiranoicos,científicos edemais,xaqueestesabequeestáa pasarencadarecantodoseucorpo,sabe comomoveresaparteeestimulalae taméntenunhacapacidadeespacialacal podeexplotardeinfinitasformas,sexa correndo,arrastrándoseoucosollos tapados.Perooqueoconverteno superhome,éofeitodequesecoñece, tantofísicacomoemocionalmente. Somosunhasociedadequeestácheade problemas,moitosefaladeque melloramoscopasodotempoequea nosacalidadedevidasedispara exponencialmente,acienciaincluso demostrounosqueenmoipoucotempo podesalvarnosdunhaepidemia.

Apróximaeúltimapartedatrioloxíada CíaKireniaDanzafálanosdoquenon podemoscurarconciencia,faladoestrés, domedo,daansiedade,dadepresión,da hiperactividade,etc.

_porPauloFernándezMartínez,1ºBACA

Aquíécandoentraenxogoese superhome,porquecoñecerseaun mesmo,ésaberqueestáapasardentro túa,peroomédicononpodesacarche esesproblemas,aexpresióncorporalsi.

Danzaemedicinaxuntas,istofoisóun exemplodoqueécapazaexpresión corporalartística,unexemploocaltemos moipresente.

Pero...despoisdestediscursopro-danza, porquenonquererserbailaríndadoo contexto?Poisaofinalrematareitocando outroproblemanoso,sóqueenvezde enfocarmenainmensidadedomundona loitacontraovirus,centrareimeen Galiciacoasúaloitacontraelamesma.

Antesdecomezarnomundodadanza todoorelacionadoconesta,aquíen Galiciaerabastantecompleta,festivais dedanzanarúa,nosteatros, programacióndefóra,adanzafolklórica galega,amuiñeira,etc.

Poisnomomentonoquetecontratan fóradeGalicia,podesdartecontadeque oquedixennoparágrafoanteriornon cheganinaomínimopoñéndonosno contextoespañol,emoitísimopeor falandodeEuropa.Nonpodeserque teñamosmáistraballofóraquenanosa propiaterra.

Senirnosáoutrapuntado mundo,namesma Cataluñaexisten lexislaciónseplansde axudasque verdadeiramenteapoian aosectormentresnós temosasaxudasde autónomos,searecibes. Sonmoitasascompañías deDanzacreadasen GaliciacomoEntremáns, LaIncidente,Éxire,oua antesmencionadaKirenia Danza,queaíndaque reivindicanodesexode traballarnasúacasae crearuncostumede culturavensenasituación dequeasquerenmáis fóra.

Alemañafoiparaminese exemploaseguiranivelde xestióncultural.Sigoa pensarencomonós continuamosdicindoque son“cabezascadradas” candosonosqueestán máisabertos culturalmentefalando.

Sonosprimeirosen inverter,tantoanivel estatalcomoempresarial enresidenciasartísticas. Comopodeser,queeles empreguenespazos enormesparadar residenciaaartistasde fóraoulocaisparaassúas creaciónsenós,quetemos mega-estruturasnon facemosnadaasí?

Apeza“PinkUnicorns”na queparticipoxuntoaLa Macana(taméncreadaen Galicia)foicreadaen Alemaña.Tivemosdous espazos,oPumPenHaus deMünstereoTheater BremenenBremen.

Nesteprimeiro,tratábase dunespazonoque contabamosconbaños, cociña,habitaciónevarias salasdeensaiocosseus equiposdesone iluminación.

Agoraben,volvendoaquí, porqueunha mega-estruturacomoéa CidadedaCulturade Santiagononéusadamáis queparavacinarnun recunchooumostrarpausdo CamiñodeSantiago?

Temosacapacidadede prepararsalas,crearcultura, darllesempregoaeses artistasquequerentraballar aquíecrearunhariqueza culturalqueatraiacomofan osalemáns.

Peronon,nonseinvisten esescartosporquenon interesaacultura,eacultura noninteresaporquenonhai cultura,enonhaicultura porqueosartistas,os bailaríns,marchan.

Euteñoclaroquenonquero marchar,porendeatravés dunhaxestiónculturalque estudareinunfuturo, podereicrearariquezaque senecesitaenGalicia.

Despoisdoespectáculofalandoenpúblico(coloquio)

AS MIÑAS AFECCIÓNS

Candoerapequenagozabamoito facendodiferentesactividades, axudábanmeadivertirme,arelaxarme… econelasaprendíamoitas“pequenas grandes”cousas.Paramineraunagasallo poderasistiraclasesdediferentes “ensinanzas”polasquesempre manifestabaundesexoouunhailusión especial,xaquerealmenteesas aprendizaxesmefacíanunhapersoa extremadamentefeliz,ecadadíason máisconscientedestasorte,edecomo meteñentanpositivamenteafectadoe motivado!

Ademais,síntometremendamente afortunadadeseguirfacendoestas actividadesnosmeusdíasactuaiseque sigantendoomesmoimpacto. Poderíamosdicirquefagoalgunhas “actividadesmáisartísticas”eoutras “máisdeportivas”,peroocertoé,queeu vexounhagranconexiónentretodas elas,eporenribadequeteñenun positivoegranefectonamiñavidacotiá, sintoquetodassecomplementane grazasaisoachéganmeunhaledicia infinita…

Gústamemoitoamúsica,defeito, sempresentínunhagranatracciónpor ela,etivencomodesexoachegarmea esta,tocarinstrumentos…

Semprequevíaalgúnmúsico,ouque alguénmeensinabaoseuinstrumento, sentíaqueesaspersoastiñanmaxia, comasedeunhapelículafantástica estivésemosafalar!Finalmente,afrauta traveseira,opiano,aguitarra,oukelele… acompáñanmenasmiñastardesdiarias,e ademaisteñoasortederecibirclases paraaprendereformarmemellor,nas quecertamenteconsigodesconectar… Pensoqueomundodamúsicaéunlugar máxicoquecantomáisteaproximas,máis tesorprendeenuncadeixasdeaprender cousasnovas!

_porSofíaSanMiguelMonterroso,1ºBACA

Taméndesconectoeme divirtomoitonasclasesde danzaásquevoucoamiña compañeiraKalina,de ondesempresaímoscun gransorrisonaface.A danza,quedendeomeu puntodevistaestá intimamenterelacionada coamúsica,taménfoiunha granafeccióndendeque funpequena,eporiso comeceifacendoballet, perononpuidenresistir pasarpordistintas modalidadesdesta,como sonbailegalego, contemporáneoeunestilo máismoderno…esinto quecadaunhaécapazde aportarexperiencias diferentesnatúavidae facerchesentirdedistintas maneiras.

Eporoutrabanda,practico surf.Caínnacontadeque queríaadestrareste deportecandoestabamos nacorentenaeanhelabao mareanatureza,neses díasgustábamevervídeos deondasepersoas gozandoconestas;eao saírdelanonodubidei; dendeentónpracticoe adestrosurftódalas semanas!Ecertamenteé undeportequelle recomendoatodoo mundo,porqueaíndaque podeterunhapartealgo perigosa,poisconesta poucaexperienciaque teño,

tivenxanumerosossustos queporsorteremataron ennada…aprendesa conectarunpoucomáis coanatureza,entendes melloromar,eademais coñecesaxente marabillosaquexate acompañaparaorestoda túavida.Oquesentes mentresestásnaonda, certamenteéalgoqueen moipoucasocasiónspodes chegaraexperimentar…é algomáxico!Epensoque asmiñasmellores reflexiónseestados mentaisforonmentres agardabaporunhaboa serienamiñatáboa, charlandocosmeus compañeiros!

Comoconclusión, gustaríamedicirque, pensoquetódolos estudantesdebemoster unhavíadeescapeou desconexión,xaque,polo xeraltemosgrandes cargasdeestrése malestarmental,estou bastanteseguradequeiso quedindedesconectar paraconectar,aplícasenos estudos,eporisobuscar unpasatempoqueche apaixonepodeserunha moiboaideaparamellorar atúacalidade físico-mentalparaoresto datúavida,ecrecercomo estudante!

O BAILE COMO VIDA

_

LópezPérez,2ºBACA

Boas,xente!!

NesteapartadodanosarevistaMapoula, gustaríamecontaramiñaexperiencia persoalcomundotradicional,xasexano baileounamúsica.Pensoqueparavós queestadesaleristo,etaméntodaesa xentequeaomellornonlledátanta importanciaeridaspersoasásquelles gustabailar,cantaretocaraosondunha muiñeira,podeinteresarllescoñecere comprenderunpouquiñooquesignifica paraminterotradicionalnamiñavida.

Osmeuspaisxalevabandousanosindo ásescolasdebaileepandeiretanunha asociaciónculturalnonosobarrio,“AC Sond´aquí”,esemprefalabannoxantar ounaceadobenqueopasaban aprendendo.Miñanaixafixerabaile candoerapequenaerecordabapasalo xenial.Meupai,aocontrario,apuntouse poracompañalaeprobarconalgoque nuncallecrearacuriosidade,peroque rematouporencantarlle.

Asmiñasvivenciasnestemundodefesta comezannoverándo2019,miñanaifoi invitadapologrupoartísticoda asociaciónparaseraabandeiradanun festivaldemusicatradicional internacionalnaBretañafrancesa, mentreselaestabanaviaxe,meupai levoumeunhanoiteáfoliadaquesefacía enElviña.

Asfoliadassonfestastradicionaisonde gruposdemúsicaoudecantareirastocan eaxentesaebailar.

Eu,quedesdepequenoadorobailar,pois noníademalaganaveroambienteque presentabaunhanoitedefesta,xaque nuncallefixenfeosaotradicional, soamentenonentendíamoibenoque podíachegaraser.

Aochegar,meupaipresentoumeosseus compañeirosesenteinamesadobarna terrazaatomaralgoconeles.Aqueldía entendínoqueaxente,adiversidadede xente,sentíaepensabasobreo significadodamusicatradicional,comecei asentirmemoicómodoalí.

Amusicatradicionaléfesta,xuntanza, alegríaeunmododevida.Antigamente rematabasdetraballarnocampo,todos nasaldeascollíanossachos,astixolas,a pandeiretaeasúagaitaparaxuntarsee pasalobendespoisdeeslombarsetodoo día.

porDiego

Xacomezandocomeuinicio,datadona voltadaviaxedamiñanaiquecomentei anteriormente,fíxoseunhaactuaciónna “RomaríadeStaMargarida”.Euvíraa desdeabaixoegustáramemoito,os movementosdosbailadores,amaneira detocaregozarcoamúsicapareceume fermoso.

Aobaixardoescenarioforontodos cambiarsearoupaeporacotiá,para poderbailarfóradoescenariocorestode actuacións.Aproveitandoquemiñanai estabaaomeucaróneasganasquetiña depasalotanbencomaoresto, pregunteilleseintentabamosbailalo xuntos,elasorprendeuseedixoquesi. Aorematar,miñanaidixéramequenon semederatanmal,isofoioprimeiro sorrisoquemesacouotradicional. Paseinotanbenaquelanoitebailando conela,ademaisdoscomentariosdos seusamigosdicíndomequenonseme dabanadamalequepillabaos movementosmoirápido. Unmesdespoisdecidiraapuntarmena asociación,naescoladebaile(iniciación).

Apartirdesemomentoacompañeimoito máisosmeuspaisásfoliadasefestivais queseorganizaban,osprimeirosmeses funaVimianzo,Malpica,OrdeseOza (Carballo).

Alífoiondemáisaprendínaimprovisar puntoseabailarritmostradicionaiscoma

Maistodaépocadefelicidadeebailes cadafindesemana,rematoucopechede todasasactividadesnomesdemarzode 2020coapandemia.Noverándeseano volverontimidamentecomezaras actuacións,perosenpoderbailaretendo queestarsentadosnascadeiras.

Aomesmotempoeuíaprogresandoe interesándomepolamúsica,chegándome aapuntarásclasesdepercusión tradicionalecomezaratocarotamboril. Osbailadoresdogrupoartísticovíano meuavance,algoquefixoqueomeu nomechegaraaosoídosdodirector,quen seinteresoupormin.

Antesdecomezarasvacaciónsde inverno,aproveitandounhasactuacións dogrupodemúsicadaasociaciónnarúa, puidenbailarxuntocosbailadoresdo grupoalgunhaspezas.

Odirectorviumebailareaorematarun díaaactuación,achegousepara preguntarmeseestabainteresadoen subirdenivelnasclases,eurespondinlle quesi.

Entónduranteoinvernofunásclasesde bailetradicional(avanzado)eamediados dexaneirodo2021preguntoumese estaríainteresadoenpasaraformar partedogrupoartístico,asíxaa 05/02/2022pododicirquelevounano metidonogrupoartísticodaasociación Sond´aquí.

Oano2021foiarecuperacióndemoitos festivais,actuaciónsefoliadasquepola pandemianonsepuideranfacere aproveitandoamelloradasituación pandémica,bailarnosconcertosvolveuse permitir.

Oquepododestacardamiñaexperiencia neseanofoioverán,xasenterqueirás mañásaoinstituto,otempolibrequetiña aproveiteinoparaacudiratodoconcerto, foliadaefestivalhabidoeporhaber. ArtistascomaXabierDíaz,Aliboria, DavideSalvado,ACDonairee Pansenfron,dúasasociaciónsculturaisde ACoruña,sonunhacheadeamigos.

Eagoraqueopenso,comopodeserque unrapazde16anos,quetiñaeucando comecei,esteatanbenconxentequeten 35,45,55anos?(nonquitaquetamén coñezaamoitosadolescentesmetidos mundotradicional)

Poiscomoxadixenantes,todoistoé festa,xuntanzaepasaloben,daiguala idadequeteñasoudeondesexas, mentresqueopasesben,bailes,cantese toquesatarematarconmaniotasaodía seguinte,vasserbenvidoencalquera festa.

Queropensarque,selestesisto, coidadesqueéunhahistoriainteresante, teredesunhaideadobenqueopasoeo importantequeagoramesmoéparamin tercomezadoabailarnunhaasociación, xaqueteñounscompañeirosincribles, unhaamigamarabillosa,queseoano pasadoestivestesnoinstitutopodeser quexaacoñezadesporquebailoucomigo candopresentamosarevista“Mapoula” mais,taméndestacaríaaxenteque descubrínecoñecínpolasfestasadiante, pensoquecandodicimosqueo tradicionalxunta,nonestamosamentira ninguén.

Averdadequeestahistoriatencoma finalidadequepoidadesvercomosinto euamúsicaeobailetradicional,mais tamén,queentendadesquenavidanon sabesoquechegustaataqueoprobas, quenavidahaiqueestarocupadocon algoquecheagrade,easí,paracando sexasmaiornontearrepintasdenontelo feito.

Ilustracións: Raquel González Calvo, 2º BAC D

“PROFE” PRIMEIRIZA

Semprequixenserprofesorade EducaciónFísica(quenoné“ximnasia”). TrasamiñaestanciadeprácticasnoIES Adormiderasestouunpasomáiscercade cumpriresesoño.Candocomeceio másterdeformaciónaoprofesoradoo feitodeimpartirclase,porfin,nun centro,eraoquemáisilusiónmefacía. Unnovoretoqueafronteiconmoitísimas ganas.

Antesdecontinuarcoamiñaredacción, queroconfesarvosalgomoiíntimo. Candoatraveseiasportasdoximnasio porprimeiravez,subiumeun“algo”polo peito(comaunhasensacióndevertixe)e emocioneime,sentínquerealmenteese eraomeusitio,quequeríagozardamiña vidalaboralnunlugarcomaese.Pode soarunpoucoa“paripé”,perofoia realidadeepensoquefoiunhasensación moiespecial.

Encantoámiñaprimeiraimpresióndo centroquerodicirquefoiboísima,sobre todoporquenuncaestiveranuntan bonito.Todaadecoracióneosmuraisdas paredeseportasencántanme(nótase queocentroestácheodeartistas).É precioso,deverdade.Taméndestacao coidadodaszonascomúns,aselección coidadosadecarteisemensaxesquese lletransmiteaosalumnos,etc.Creoque serespiraunhaatmosferamoidiversae respectuosa,esentinmemoiidentificada coassinaisdeidentidadedesteIESdende ominutoun.

Averdade,sendosincera,nonme esperabacoleccionartantaexperiencianinlevaracabotantasactividadesnestestres meses.Tiñaaideadequemetocaríadaralgunhassesiónepoucomáis,perooque nontiñaencontaerantodososoutrosaspectoseocupaciónsdaprofesióndocente: asgardas,asreuniónsdeclaustro,asreuniónsdeavaliación,asconversaciónscoresto doprofesorado,astitoríascoalumnadoecosseuspaisenais,asexcursións,as actividadesextra-escolares,asfolgasestudantís,etc.Amesturadetodoistoderivou nunhaaprendizaxemoienriquecedora.

CásalumnasdocentronosadestramentosdebadmintonnoClub

_porLauraSantosIglesias

doMardeSanAmaro

Omáispositivoquemelevodeste tempoéofeitodeserconfundida cunhaalumnaenmúltiples ocasións,ocalfoigraciosoe previsible,teñoqueaproveitar agoramentressonnova.Éunha broma,realmenteomáispositivo foiotratocoalumnado.Ainmensa maioríadelesforonmoi agradecidoscopoucoquemedeu tempoaensinarlles.Gocei moitísimotodasasmañáseespero queelaseelestaménaprendesen comigo,aíndaquefosesóun pouquiño.

Apertadedespedidadasalumnasdeprácticascungrupo

Marchomoicontentaeagradecidaporcompartirunhapequenapartedesta experienciataménconoutrasdúascompañeirasdeprácticas,AntíaeCarmenque, xuntocoaverdadeiraprofedeEF,traballamoscomaunequipoformandounha sinerxíamoienvexable,nobosentido.Estouseguradequetodasaprendiamosas unhasdasoutras.

Porúltimo,despídomedandoasgrazasatodooequipodirectivo,aoprofesorado,en especialámiñatitoraPilar,aopersoaldeconserxeríaeadministración,aodelimpeza eatodooconxuntodoalumnadodocentroporformarpartedoiniciodamiña aventuradocente.

Apertassinceras.

CREACIÓNS DE PREMIO!

AsnosasalumnasIreneeRaquelcompartenassúasexperienciasenconcursos literarios,artísticos,educativos,ondeacadanéxitoscomoosquenoscontanaquí.

_porIreneeRaquelGonzálezCalvo,2ºBACD

Odía22deAbril,asistimosáentregade PremiosdoXVIIConcursoLiterarioRita SuárezAmadonoIESEusebioda Guarda.

Nestecaso,recibimososprimeiros premiosderelatocurtoengalego (Raquel)coaobra“OsAdeuses”,ede poesíaencastelán(Irene)con“Boggart”.

Aoactoacompañáronnosodirectordo centroedúasprofesorasdos departamentosdelinguagalegae castelá.Resultouentretidoporque, ademaisdaentregadospremios, disfrutamoscoaactuaciónmusicalde dousrapacesdoEusebio,rematandoo actocoHimnoGalego.

Norelato“OsAdeuses”eureflexoa durezadaenfermidadedo esquecemento,oAlzheimer,nafigura dunhamullerquetodososdíasfaio mesmopercorridonaesperadequeo seuhomeemigradovolva.-Raquel

Napoesía“Boggart”tenteiplasmar,co meuestilo,unhasensacióndeanguria persoalparareflectiromedoao rexeitamentoesoidade,encarnado nunhacriaturafantásticasenforma,á queavozseenfronta,quesecaracteriza portornarsenoteumaiortemor.-Irene

Outroconcursoqueresultoumoi interesantefoiode“Informatizate”, organizadopolaETSEeoDepartamento deElectrónicaeComputaciónnasúaII edición.Consistíaenfacerunvídeosobre asTICrompendooestereotiposocialque asociaatecnoloxíacoxéneromasculino. Nomeucaso,fixenunvídeoamodode informativosobreas“TopSecretRosies” (queporcerto,estácolgadonacanlede YouTubedoIES).

Oquequeremosdiciréqueosconcursos nonsonsóunxeitodegañarpremios, senónunhaformadedarseacoñecer,un aspectointeresantesobretodocandoun querededicarseáarte.Resultamoi entretidobuscartemasnovosde investigaciónque,nonosocasoena medidadasposibilidades,tentamos relacionarcoaartequeéoquemáisnos gusta.

Tedesmultitudedeofertasdeconcursos ondepoñeraprobaasvosashabilidades (dasqueporcertonosinformanmoiben asnosascompañeiras“Antenas”coCMIX semanalmente)queseguroqueson moitaseunhaoportunidadeimportante deaprendermoitascousasdexeito diferente.

Entregado1ºPremio“Informatízate”,porvídeoconferencia

AsNosas Creacións

A CLASE DOS BARQUIÑOS PROTESTA

ProtestandoenVolumepolacontaminacióndoambiente

Nocurso2020-2021,marcadopola pandemia,cheodemedidaseaincerteza desetodoíarematarenclasesvirtuais, asactividadesforonreducidas.

Comezamos1ºdeBacharelatodeArtes cunsaboragridocecaraaunhaetapaque moitosdenósimaxinabamoscheade saídas,traballosconarxila,acuarelas...De súpeto,atopámonosconqueamateria devolumenoníasercomoa esperabamos,unhanovaqueestampou asnosasexpectativasmaisnonaansiade traballareaproveitala.

Entóncomamoitosdenóscolliamoso transportepúblicodecatámonosdouso innecesariodepapelquesefaiao imprimirentantosticketsquerexistran unhaviaxequexaquedataménna tarxeta.Polotantocomezamosaxuntar todosestesbilletes(quenonfosendo busurbanoxaqueestesfacíanoquenós xapreviamentelleexpuxeramos:dálossó aspersoasquepaganenmetálico)efacer conelesbarquiñosdepapel.

Poucoapouco,fomosadquirindocentos depapeiscosque,nasclasesdevolume, ecoaaxudadoprofesorJuan,iamos

confeccionandoonosoplan.Oobxectivo eratransmitirllesaosmediosestefeito decontaminacióninnecesariaquesupuña maisnonsabíamosmoibencomo.Cando desúpetoocorréusenosaproveitaros coñecementosobtidosnamateriade CulturaAudiovisualeosdonoso compañeiroAlbertoPérez,paraelaborar unvídeoquereflectiseanosaprotesta. Foronunscantosdíasdeproducióne gravaciónpolacontorna,bastante apropiadaademaiscoapraiadeSan Amaroaonosocarón.

Candoserematouesteproxecto, collemostodososbarquiñosdepapele puxémoloscolgandodoteitoa mododegrilanda.Contactamoscos mediosmaissenrecibirunharesposta. Aíndaasí,estaactividadefixodaclasede 1ºdeBacharelatoBa“clasedos barquiños”eamateriadevolumeunha conferenciadeprotesta.

_porNievesGantesAngulo,1ºBACB

UNS ANTEOLLOS MOI ORIXINAIS

Comoerafinaisdecursoeoverán estabaávoltadaesquina,decidimos faceralgoorixinal,unhasantiparrasde soldecoradaspornósmesmasgrazasa unvídeoquetiñamosvistonainternet. Unhatardequedamosastresparair compraromaterialnecesarioparaa manualidade:gafasdesol,abelorios, ollosemáisdecoraciónsdivertidas.

Despoisdesaírdobazarfomosácasade Patriciaeaproveitandotodosos materiaisqueelatiñaxanacasa, comezamosadecoraroslentes.

Botamosmandaspistolasdesilicona quentequetiñaanaidePatrinacasae adornámolosconletras,plumase pompóns.Cadaunhadenósrealizouo seudeseñoe,unhahoramáistarde,xaos tiñamosdecorados.Candoosrematamos fixemosoparvopolacasa,botamos unhasrisasedecidimoslevalosaodía seguinteaoinstituto.

Noinstitutogustáronlleatodoomundo, algunhasrapazasdanosaclase pedíronnolasetiverontantoéxitoquese sorprenderonataosprofesores.

_porFabianaBardalesRosales,2ºESOA,PatriciadelRíoPicoeCandelaLópezSeguín,3ºESOB

OS PAXAROS DE PAPEL

Apapiroflexiaéunhaartemoicoñecida queconsisteenbuscarabelezafacendo figurascopapeldonosodíaadía.Eu descubrínestaactividadecandotiñaoito anos.Aoprincipiosabíafacerunhara, logouncanedespoisunraposo,aínda quecosanos,esquecéronmeospasos parafaceresesanimais.Taménaprendín afacerunspaxarosdepapel,quemefan moitagrazaporquetirandodelespodes moverasúasás.

Cotemposeguínfacendoestesanimais nomeutempolibre,xafosepolamiña diversiónouparafacerlleunagasalloa alguén.Ásveces,debuxabaestampados ouescribíafrasesimportantesparamin nospaxarosegardábaosderecordo.

Copasodosanos,ofacerestasfigurasde papel,transformousenunhábitoque realizabacandoestabapreocupada, nerviosaoufrustradae,averdade, relaxábamebastante.

Adíadehoxesigofacéndoospolos mesmosmotivosesempreprocuro utilizarpapeisaosquexallesdeiunuso, paraasíreciclalos.Nunfuturogustaríame volveraprenderafacerosanimaisque sabíarealizarcandoerapequenaetamén outrosnovos,aíndaqueomeufavorito sempresexaopaxaro.

_porMartaMartínezRodríguez,2ºESOA

TEMOS NOVO MURAL NO XIMNASIO!

Actividadedivertidaedeaprendizaxe

_porMaríaÁlvarez,profesoradeDebuxoArtístico

Osalumnosde1ºdeBacharelatoF CristopherNagykohi,LeoOsaeLucíaRoig foronosencargadosdepintaronovo muralquepodemosadmirarnoximnasio docentro.

O CÁRCERE DA REALIDADE

Poemaelaboradoparaconmemoraro25denovembro,Díainternacionalparaa eliminacióndaviolenciacontraamuller.

Unmundonegroque secreacandoentras, easbalasqueosteus ollosdisparanaomirarme.

Eueraunpaxaro deplumasdeouro, eagoracazáchesme enonsonnada.

Aviolenciaque desprendeatúaalma cadavezquerespiras, cadavezqueexpiras.

Porquecadaundossons quesaendatúaboca éunhapuñaladaque fereomeucorazón.

Porquecadafaragulla coaquemealimentas deixadeserpane transfórmaseenveleno.

Quilosdedinamita quelanzasnomeu interior,adesorde quedeixasnomeucorazón.

Unhaslanzasque meperseguenao camiñar,aorespirar, aoescapareaogritar.

Milesdeportas polasquetento escapar,peroaosteus brazosvolvoaterrar.

Milesdepuños quemegolpean aoritmodomeu corazón,canso.

Milesdepesadelos quefasrealidade,do mesmoxeitoqueatumbaá quemetirachesaofinal.

_porClaudiaQuirogaRafael,3ºESO

ilustración:CandelaForjánHernández,2ºBACE

SOMOS XOGRARES

Nonchegou,madre,omeuamigo ehoxecumpriuseoprazosaído Ai,madre,morrod´amor!

Nonchegou,madreomeuamado ehoxecumpriuseoprazoacordado Ai,madre,morrod´amor!

Ehoxecumpriuseoprazosaído pregúntomesenonestaráferido Ai,madre,morrod´amor!

Ehoxecumpriuseoprazoacordado pregúntomesenonestarácoitado Ai,madre,morrod´amor!

_porIriaSanMiguelMonterroso,3ºESOA

Xachegouomeucervoamado pisandofloresqueplanteinoprado Ai,miairmá,serásincero?

Xachegouomeuamigo pisandofloresdoverdeprado Ai,miairmá,serásincero?

pisandofloresqueplanteinoprado oxalámeofrezaoseumelloragasallo Ai,miairmá,serásincero?

pisandofloresdoverdeprado porqueeléomáisvelidoamado Ai,miairmá,serásincero?

_porSandraBesteiroPombo,3ºESOA

ilustración:ÁlvaroYáñezRuíz,2ºBACE

Senonestáomeuamigo aspalabrascarecendesentido eeusigochorando

Senonestámeuamado xanonquedanfloresnoprado eeusigochorando

Aspalabrasnonteñensentido senelteñoocorazónferido eeusigochorando

Xanonquedanfloresnoprado senelteñoocorazóndesarmado eeusigochorando

_porAlexAmigoRibet,3ºESOA

ilustración:LauraVillaLatas,2ºBACE

PAXAROS DE MADEIRA

Osalumnosealumnasde2°ESOBestivemosfacendounspaxaroscontacose láminasdemadeira.Aofinalquedamosdousgrupostraballandonosrecreos.

Afabricación:

Comezamoselaborandoo deseñodopaxaronuntaco demadeira.Parafacelo empezamostraballando coamadeira.Usamos diferentesferramentas: serrasdepelo,gatos, pinzas,serrasdecostelas. Oprimeiroquefixemosfoi ircortandocachiñosda madeiraasegurándonosde nonsaírnosdodeseño, descubrimosque necesitabamosunanaco máisparaapartetraseira dopaxaro.Logo,mentres unhapersoaterminabade cortaralgunhaspartesda ave,outroscortabana partetraseiradesta.

Candoterminamoseste proceso,puxémonosa lixaropaxaroeasúaparte traseira,mentresoutra persoafacíaodeseñodas ás(xaapartirdeaquí traballamosnosrecreos).

Terminadoopaxaro, cortamos meticulosamenteasás.Os corteseranmáisdifíciles debidoaqueaoser láminasfinasvibraban, poloquetiñamosque suxeitalasmentresoutro cortaba,oproblemaera quehabíaperigodeferira quensuxeitasealámina.

Aíndanonterminamoso paxaro,imosfacerdous buratosnapartetraseira dotacograndeeoutros dousnapartedianteirado anacopequeno,logo unirémolospegandodous pequenosanaquiños.Así estarálisto.Porúltimo usaremosunsfíospara lograrunirasáseocorpo equesepoidamoverao tirardeles.Oplanépintar opaxarocomaunha gaivotapatiamarela,unha especiecomúnenCoruña, unhadassúas característicasmáis destacableséunpunto vermellonoseupico.

_porLauraFernándezCalvete,AlbertoPérezMallón,NawelPanGago,MarioGonzálezBernal, AylaGarcíaVarela,EriÁlvarezMurakami,2ºESOB

Experienciacomogrupo:

Osintegrantesdonoso gruposomosLaura, Alberto,Nawel,Mario, AylaeEri.Tivemosalgúns pequenosproblemasentre osmembrosdebidoa desacordospolaformade traballoxaquealgúnsdos integrantespensabanque erademasiado,porisoás vecesfaltabanalgúnsdías norecreo.Sóhouboun accidentecunhaserra pero,porsortesófoiun pequenorabuño.

Enxeralfoiunha experienciadivertidaemoi educativa.

ADIVIÑAS

Elaboradasporalumnadode3ºE.S.O.B.Xiraopapelparaverasolución,mais… nonfagastrampa!

SandraBesteiroPombo

Agorativesuncan,euundragón. Ennadaxacambiou, (amochila)

lévaonolombotodoorato nonocambianinporunpato KiranRodríguez

Cadavezquesaedacasa moitasvoltamedá sempreviaxamosxuntos porqueproducefelicidá (abicicleta)

VerónicaÁlvarez

Éfantasíadotempodeoutono Todosparecenquennonson Unsarrepíaneoutrosnon

(Samaín)

SandraBesteiroPombo

Rosaporfóra chuletapordentro fagooink,oink candoestoucontento

Tendúasasascolgando enasmiñascostasseatopa sempreasmiñascousaslevando enamiñacadeirarepousando

ilustracións:ElbaMeléndrezBergantiños,1ºBACE

CABAZAS DE SAMAÍN

Quixenmesturarasmiñasraícescolugarondemedrei

Amiñainspiración principalfoiomeulugar denacemento,Bolivia, ondesomoscoñecidos polanosaproduciónde todotipodemilloe cereais.

Nacabaza,empreguei millomoradonosbrazos, quetenesacortan característicaemoitas follasdedistintostiposde millonorestoda decoración.

Quixenmesturarasmiñas raícesaomesmotempoco lugaronderealmente medrei,Galicia.Teñomoita fascinaciónpolahistoria,as persoaseoscostumes,que haidetrásdastúasraíces... parécemealgodoquenon haiqueesquecer!

CabazadeNataliaPérezAlvarado,galardoadanacategoríadeBacharelato

_porNataliaPérezAlvarado,1°BACF

CabazadeMaríaSotpGarcía,galardoadanacategoríadeESO

O LIBRO DE ARTISTA

Explorandoanosacreatividade

Olibrodeartistaéunha portaquevaideixarque aprendasdendecomo eranaspirámidesno antigoExiptoatasaber todosaqueles compoñentesquefacían dunhapinturadomedievo fosetanimportante.

Nonsóéunhaformade aprendernovostermos, lugaresouculturas;senón quetaméncheofrecea oportunidadedemostrara túacreatividade.Ademais olibrodeartistaéaobra persoaldecadaestudante, candoospoñemosen comúnécomopasearpor

unmuseoporque facilmentepodemos distinguiroestilodos demais.Taménme gustaríadicirqueo librononpoderíaser posiblesenónfosepolas clasestanapaixonantese interesantesimpartidas polanosaprofesorade FundamentosdaArteI, GemaCilleros.

Enconclusión,olibrode artistaéunhaferramenta moiútilparaaprendere unhamaneiradeexplorar anosacreatividade.

_porCeliaAmodiaGómez,1ºBACE

_porÁfricaCervera1ºBACF

Olibrodeartistaéun resumodetodosos períodosartísticos xurdidosaolongoda historia,ondede maneiracreativa, plasmamosomáisesencial ecaracterísticodeles.

Podémolorealizar empregandoosrecursos quemáisnosgusten; colllagedefotografías, diferentestécnicasde debuxo,etc.Aorealizar estecadernoestaremosa facilitaromomentodo estudoetaménampliamos emelloramosasnosas habilidadesplásticas.

CONCURSO EXPOSICIÓN DE “LETTERING”

Palabrasbonitasnofondoenaforma

Arazónpolaquefixen estaactividadeéopoder daspalabras.Estasteñena capacidadedetransmitir, impresionar,eincluso namorar.Esonaspalabras danosaterra,Galicia, dunhatanfermosae representativalinguacoma ogalego.

Apalabraqueeuescollín, “Enxebre”significa autenticidade,algomoi propiodalgúnsitio.Quería facerlleunhahomenaxea Galicia,unpobotan auténtico,tannoso,e compartira fermosaculturaque consolidaestaterra,esteé lugarondeseatopanas miñasorixes.

ComadiríaRosalíafalando deGalicia:“miñacasiña, meular”.

“

Chuchamel”.Escollínestapalabra porquecandochegueideBarcelonafoi unhadasquemáismechamarona

_porRosalíaMeléndrezBergantiños,2ºESOA

_porMarinaFernándezFernández,1ºBACE

Traballosgalardoados:

Cogomelo:CarmelaCasásOtero Enxebre:RosalíaMeléndrezBergantiños

Xoaniña:CarmenEscolanteBeamuz Chuchamel:MarinaFernándezFernández

MICRORRELATOS

PresentámoscheosmicrorrelatosdemedogalardoadosnoconcursodeSamaín, acompañadosdeilustraciónselaboradaspoloalumnadodeTEGP

MÍRAME

Sonassetedamañáeescoitoo espertadorsoarcomatodosos días.Rapidamenteérgomeda camaepoñoaszapatillas.Saioao longoeescurocorredore mentrescamiño,xacheIroocafé queestáfacendomamá.Sintoun estrañocalafríoquemepercorre enteira,unarreguizoquexa sentiraonteantesdeirdurmir. Unhasensación.Entronacociña eamedidaquevouavanzandoos meuspésvansemanchandode sangue.Atopoamiñanaideitada nochan,cubertadecristais cravadosnasúapel,cosollos abertos,comasememirase. Morta.Estámorta.

Nivel1º-2ºESO

Sentonamesadacociñaetomoocafé queelaprepararamentresaobservo.Por algunharazónnonmesorprendequea asasinasen.Aoseuladovexounhanota. Despoisdevariosminutosdecidobaixará rúa.VouáfloreríaecóntolleaAmaliao sucedido.Ponseaberrarcomoalmaque levaodemo.Creoqueamiñaindiferenza aorespectodálleaíndamáismedo.Son conscientedamiñaestrañareacción,é comosemetivesehipnotizado.Ela mírameebotaacorrercomasefoseeua asasinadamiñanai.

ilustracións:MarinaBlancoDocampo,2ºBACC

A SABEDORÍA DOS MAIORES

Nivel3º-4ºESO

_porÁlexAmigoRibet,3ºESOB

Osnosospaissemprenosdinquecandovaiamosentrarnocochepolanoitemiremos apartetraseiraporsehaialguénquenosqueresecuestrar.

Estecadáverdediantedebíaserorfo.

SABEDORÍA POPULAR

_porXoanaRubalcabaHerrera,2ºBACB

ComadiSes:“Nonsemprehaiquefiarsedasabedoría popular“.Claro,eque…cantodecertoéqueungato teñasetevidas?Segundoistonada.Taméncabea posibilidadedequesellegastasenasoutrasseisantes derecollelonorefuxio,perohome,avísaseantes,agora xaodeixeitodoperdido.

ilustracións:AlbaRomeroLema,2ºBACE

NivelBacharelato

MOLISBÁNICA Accésit

Rubénéoúnicoóqueaínda nonlevei.

Estavezvaiserespecial, Avoíñaquerefacercarne, castañasemazásasadas.

Oúltimodomingodecadamesvou pasaloácasadamiñaavoa.Sempreme pidequeleveaunamigoparaquenos acompañeáhoradacomida.

Rubénengordouun pouquiño,agardoque caibanoforno.

A MIÑA EXPERIENCIA NO IV CONCURSO DE FOTOGRAFÍA DO IES ADORMIDERAS

Paraminesteconcursoéalgomoi emocionantexaquedesdeprimeiroda ESOlevopresentándome.Gústame moitoafotografíaporquenelapodemos diferenciarcousasqueasimplevistanon sepodenver,peroquegrazasaelasique aspodemosapreciar.

Eulevabadesdeoprincipiodocurso esperandoaconvocatoriadoconcursoe candomedixeronquexasaíra,púxenme moicontenta.Tiñamoitasideasna cabezadefotosparaparticiparpero,a verdade,aquemenostempomelevou foiaquepresentei,adasburbullas.A fotoésimplementeunvasodeaugacon gas.Undíanoalmorzoestababebendoe gustoumecomotodasasburbullas quedabannovaso.Foialgomoisinxeloe divertidodefacer.Esperoqueopróximo anopoidavolverpresentarmeaeste concurso.

1ºpremiocategoríaE.S.O. VerónicaÁlvarezMeléndez,3ºESOA

2ºpremiocategoríaE.S.O. ÁlexAmigoRibet,3ºESOB

1ºpremiocategoríaBacharelato RaquelGonzálezCalvo,2ºBACD

2ºpremiocategoríaBacharelato NoelaHermidaMarínez,2ºBACB

CERTAME DE DEBUXO DE NATUREZA “HÁBITAT”

Benmerecidafamadebosdebuxantes

Nestecursoparticipamoscomovén sendohabitualnoCertamedeIlustración deNaturezaorganizadopoloGrupo NaturalistaHábitat.Entodasasedicións anterioresgañamosalgúnpremiopolo queasalumnasealumnosde Adormiderastemosunhabenmerecida famadebosdebuxantes.

Entreosmáisde300debuxos presentadosnacategoríademaioresde 14anosseleccionáronseos16mellores debuxoseoutorgáronsetrespremios. Nestaocasiónbatemostodososrécords: dos16seleccionados,11sondebuxosde alumnadodonosoinstitutoentreosque estánostresprimeirospremios!

ParabénsaLauraVillade2ºE(1ºPremio), aSabelaIglesiaseNuriaBeirode2ºC (2ºe3ºPremiorespectivamente)eaos demaisgañadores:InésBermúdez,Adrián Rodríguez,LucíaSánchezeAndrea Zamarrade2ºCeaMartaGamito,Luis Iglesias,RosaSequeraeÁlvaroYáñezde 2ºE.

_porMaríaÁlvarez,profesoradeDebuxoArtístico

SANGUE EN FLOR

Líricaánosaflorquerida

Mapoula, mapoula, tiquevivesplácidanocampo, tiquetinguescosteuspétalos overdeportiensanguentado.

Mapoula, mapoula, nonteachegues, flormiña, quecomoofusodunharoca vasmedeixardurmida.

Florenfeitizada coteupoderdeMorfeo, poderosoedesexado, escondidonoteuseo.

Otempopasaeroubaoteular. Nontepreocupes, mapoulasenlleira, nósmanteremosatúamemoria noteufogar, Durmideiras.

_poemaeilustración:IreneGonzálezCalvo,2ºBACB

CONCURSO DE MARCADORES

“Amiguiñossí,peroogalegopoloquevale”

ideadomeumarca-páxinasxurdiunundíaque estababuscandopalabraserefránsgalegoscoa

Investigandoenpáxinasweb,encontreiunrefrán quedicía:“Amiguiñossi,peroavaquiñapoloque vale”.Atopeinointeresanteeaíndaqueagorasei

Comomeparecíamoilongoparaoconcursode lettering,decidínempregaloparaomarca-páxinas.

Empeceiadeseñarobosquexo.Dándollevoltas, ocorréusemepoñerundebuxodunhavacacunha bandeiradeGaliciaecambiarorefránpor: “Amiguiñossi,peroogalegopoloquevale”.

MarcadorgañadornacategoríadeESO:AlexAmigoRibet,3ºESOB

_porAlexAmigoRibet,3ºESOB

Marcadorgañadornacategoríadebacharelato:JuneRocaSedano,2ºBACE

Gañadoresdoconcursorecibindoosseuspremios.

CALIGRAMA NEGRA SOMBRA

Estecurso,oEDLGpropúxonosconmemoraroDíadeRosalíaconvertendoassúas palabraspoemasvisuais.

Nocaligramaquefixentransformeias palabrasdopoema"negrasombra"de RosaliadeCastronundebuxoque expresaasúaenfermidade.Opoemafala dunhasombraqueaasombracoa enfermidadeequeparecequemarcha perononterminadeirsedeltodo.

PorisorepresenteiaRosaliacomoa sombradamullereaunhomemirándoa quesedesvanececoaspalabrasdoseu poemaperosemprequedaoseurastro representandoaenfermidadequeela padecía.

_porSandraBesteiro,3ºESOA

deReceitas cociña

FACEMOS UN LIBRO DE RECEITAS

PresentámosvosunhainiciativadoEDLG,pararecompilarreceitasdecociñadas vosascasas:asvosasfavoritas,asquenuncafallan,asquelevantodaavidana familia…Agardamosquevosgustenequevosanimedesaprobalas!

LOMBARDA AVOA PILA

Candoquixenescollerunhareceitarapidamentedecidínpreguntarlleamiñanai, 95anoseexcelentecociñeira.Ela,sendubidalouninstante,díxome:LOMBARDA BRASEADA.DendesemprevinprepararestepratonascelebraciónsdoNadal, levatodaavidanamiñacasa.Gustaríamemanterestatradiciónecompartiresta receitaconvoscoporquetriunfasempre.

Ingredientes:

1quilodelombarda.

2mazás.

1cebola.

4culleresdegraxadeporcoouaceite.

½culleriñadeazucre.

2cravosdeespecie.

2culleriñasrasasdesal.

1culleriñadepementabranca.

2culleresdevinagre.

1cuncapequenadeauga.

1cuncapequenadeviñotinto.

2culleresdexelea(marmelada)de grosella.

Elaboración:

Limpamosalombarda,pelamosasmazás (sensementes)ecortámolasentiras finas.Pelamosacebolaecravámoslleos douscravosdeespecie,reservamos.

Fundimosagraxaouaceitenunhapota, candoesteaquente,engadimosa lombardaeamazáerefogamos.

Unhavezrefogada,botamossal, pementa,unchiscodeazucre,vinagre, augae,enriba,acebolacoscravos.

Cocemostodobenapoucolume, aproximadamenteuns45minutos.(Seé enolaapresiónseguimosasinstrucións damesma).

Unhavezcocida,sazonamoscoviñoea xeleadegrosella.

MaríaXoséGonzálezQuintela

SALMÓN ADOBADO

Amiñareceitaestrelaquenuncafallaparaasfestas.Émoidoadoequedamoirico.

Ingredientes:

Unlombodesalmón Unhacuncagrandedeazucre Dúascuncasgrandesdesal Aceitedeoliva.

Opcional: Aneto(eneldo) Pementanegra Zumedemediolimón

Elaboración:

Pedimosápersoaquenosvendao salmónquellesaqueasescamas,oabrae llesaquetaménasespiñas.Encasa debemosdesespiñalodetodo. Mesturamosoazucreeosal.

Poñemososalmóncoapelparaabaixo nunrecipientecoamesturadesale azucreporabaixoeporriba.Debequedar bencuberto.Deixámoloasídousdíasna neveira.Soltarámoitaauga.

Aocabodedousdías(estarámáisduroe alaranxado)lavámolo,secámoloe poñémolonunrecipiente(porexemplo unhafriameiraoulasañeira),botámoslle unpoucodezumedelimón,unhapouca pementaeoaneto(eneldo),ecubrímolo conaceite.Quedaasítresdías.Aocabo detresdíassacámolodoaceiteexaestá feito.Éimportanteconxelaloneste momentoparaquenonteñaanisakise despoisdepasarpoloconxeladorvarios díasxasepodecomer.Estáboísimo! Aconselloconxelaloenanacosnonmoi grandesparairquitandooque necesitamos.

Podecomerseentalladasouliscosfinos, mellorcuncoiteloxamoneiro.

Outracousa:oaceitenoqueotivemos podeaproveitarseparafritirouguisar peixe,nonotiredes.

MaríaDíaz Profesoradematemáticas

Ingredientes:

TORTILLA DE CHOURIZO EGRELOS DE ABEL

6patacasmedianas 8ovos 200grdegreloscocidoseescurridos(lata Castelo)

1chourizoemedio 1dentedeallo Aceitedexirasol(quédallebenreciclar aceitedefritirchourizo) Aceitedeoliva Sal

Elaboración:

Pelaraspatacas,cortarenlascas,nunha tixolaconaceitedexirasol,rustriras patacasdurante25minutosremexendo cadapouco,escorreraspatacasdo aceite.

Namesmatixola,2culleradasdeaceite deoliva,ochourizoeosallosben picados,salteardurante1minutoe engadirosgrelosunminutomáis,botar aspatacasrustridas,remexerefritirun minutomáis.

Nunhacunca,bateos8ovoscunha culleradiñadesalaogusto,mesturao contidodatixolacosovosecállaona tixola.Mediominutoporcadaladoa lumealto.

RecitadocociñeiroAbeldeCormeproporcionada polacompañeiraAsunciónChansVidal

SOPAS DE ZAMORANASALLO

Ingredientes:

2patacasgrandes

200grs.depandebolododíaanterior (aproximadamente)

2allosmedianospelados

1cullergrandedemanteigaouuntode porco

1cullerpequenadepimentón,doceou picante,aogusto

1litrodeauga(aproximadamente)

1ovo(optativo) sal

Elaboración:

Escachamosaspatacasenanacos pequenosecocemoscoaauga,o pimentón,amanteigaesalaogusto.Se asfacemosconunto,nonobotamosa cocer.

Esmagamososallosnomorteiro,cun poucodesal,paraquenonbrinquen.Se empregamosunto,botámoslloaquí.

Migamosopanenláminasfinas.Oidealé pandebolodeCastela,peropodemos usaroqueteñamos.

Comprobamosoespesordacoccióne botamosmáisaugaseovemosnecesario. Candoaspatacasesteancocidas, agregamosoalloeapagamosolume. Engadimosopan,queseabrandarácoa calorresidual.

Nalgunhascasasgústallesbotarunovo batidoporriba,quesecocinarátamén coacalorquequede,peronanosanunca sefixoasí.

Econestascontundentessopas, receitademiñanai,queela,ásúavez, aprendeudasúa,xapodemosgozardun almorzoidealparaasmañásdeinverno enquenecesitemosunextrade enerxía.

MontseLlamas

ROSQUILLAS RICAS

Ingredientes:

2ovos

1sobrelevaduraRoyal(fermento)

12culleradassopeirasdeaceitedeoliva (de0,4graos)

12culleradassopeirasdeleite(sobre100 cl)

12culleradassopeirasdeazucre(sobre 250gr.)

Raiadurasdelimón Fariña(1kg+/-) Anís(optativo).Unchorriño

Elaboración:

1.Baterosovosebotarorestodos ingredientes(aceite,leite,azucre, raiaduras,levadura(fermento)eanís (optativo).

2.Botarfariñaataformarunhamasa algoduraquepermitafacerboliñas(Non deixarlevedarninrepousar).

3.Facerasrosquillas:Facerunhaboliña. Facerburatonomedio.Facerunharaiaou corteaoredordabólacuncoitelo (pódeseapreciaralgonafoto).

4.Fritirasrosquillasenabundanteaceite esacar.

**Poñerdouspratosfondos:Oprimeiro cunpouquiñodeaugaeanísapartes iguais.Osegundoconazucre.

**Mollarasrosquillassenempaparmoito no1ºpratoerebozalascoazucredo segundo.

**Colocarsegundoprazanuncabandexa.

Tempo:45minutos+/Cantidade:40rosquillas

RIQUÍSSSIMAS!!!!

ReceitadaavoadeCarlosdeCervo,aportada porMaríaXoséMato

GALLETAS DE MANTEIGA

Escollínestasobremesaporqueafagodesdepequenacoamiñanai.Ademais,é moisinxelaeosingredientessonmoifácilesdeencontrar.

Posteriormente,botaos125gramosde azucrexuntocochiscodesalemestura todo.Teríaquequedarcheunamasa líquida.

Seguidamente,barutaafariñaepoucoa pouco,incorpóraa.

Ingredientes: 125gramosdemanteiga 125gramosdeazucre 1ovo 250gramosdefariña Unchiscodesal

Utensilios: Unpratofondo Unhacunca Unbatedordeman Papeldeforno Papeltransparente

Elaboración: Enprimeirolugar,tesquelavarasmanse atoparunsitiocómodoparafaceras galletas.

Despoisderreteamanteigano microondas.Fainoenintervalosdepouco tempo.

Candoxaestea,rompeunovoenribadela emesturacobatedordeman.

Porúltimo,faiunhabólacoamasa,e envólveaconpapeltransparente. Déixaarepousarunmínimodunhahora. Quentaofornoa180º.

Mentrestanto,amasaconaxudadunrolo eaplanaamasaparaqueteñaunha alturainferiorauncentímetro.

Acontinuacióncolleunmoldeouunvaso parafaceraformadasgalletas.

Candoasteñas,cubreabandexacon papeldefornoeponasgalletasenriba dela.Déixaasenfornardurante12-15 minutosdependendodogrosor.Seé necesarioesperaunpoucomáis. Finamente,sacaasgalletasedeixaque arrefríen.

Agora…Apapar!

ReceitadeAitanaSoutoMariño,1ºESOB

BISCOITO MÁRMORE

Ingredientes:

1iogurnaturalde125g(oenvasedeste serviranosparacalcularascantidadesdo restodeingredientes)

3cuncas(2grandesparaamasae1para apartaroiogur)

3ovos

Azucrebranco(2envases) Fariñadetrigo(3envases) Aceitedexirasol(1envase) Cacaopuro(3culleradas)

Utensilios:

1garfo 1moldedebiscoito Oenvasedoiogurnatural 1cullerdemadeira

Elaboración:

1.Nunhacuncapequenabaleiramoso iogurnatural,equedamoscoenvase. Apartamosoiogurparamáisadiante.

2.Nunhadascuncasgrandes,batemosos tresovos.Engadimosoazucre (enchemosoenvasedeiogurdúasveces) eacontinuación,oiogur.

3.Candoosovos,oazucreeoiogur esteanbenmesturados,engadimosa fariñapoucoapouco,taménusandoo envasedeiogurenchido.Candoafariña esteaincluídauniformemente, engadimosoaceite.

4.Unhavezteñamosunhamasa homoxénea,separámolaendúas metades,deformaquequedeunha metadeencadacuncagrande.

5.Engadimosocacaoaunhadasmetades emesturamosbenataquequede uniforme.

6.Prequentamosofornoa250º.Agora vénapartecomplicada.Suxerimosquese pidaaxudaaunhapersoa;catromansson melloresquedúas:)

Ben,poisimosbaleirandonomoldeas dúasmasas,alternandounhacoaoutra paraquequedeunefectodeespirais, formasdediferentescores(recoméndase poñerpapeldefornooucalqueraoutro recursoparaqueamasanonsepegueó molde).

7.Porúltimo,metemosobiscoitono fornoporuns30min.a180º.Parasacaro biscoito,comprobaremosseestáfeito cravandounpauíñonodoce;sesae limpo,équeestáfeito.

8.E,voilà!Xatemosonosobiscoito mármore!Pódesedesfrutarconmoitos acompañamentoseacalquerahorado día.

ReceitaescritaporRosalíaMeléndrez Bergantiños,ilustradaporElbaMeléndrez Bergantiños

ROSQUILLAS DE NATA

Escollínestareceitaporquenunprincipioeradamiñabisavoa,despoispasouá miñaavoa,despoisámiñanaieagoraamin.Estánamiñafamiliadesdehaimoito eporisoareceitaéimportanteparaamin.

FermentoRoyal:2sobres Anís:2culleradas Sal:unchisco Azucre:8culleradas Reladuradelimón:1limón Fariña:aquesenecesiteparaligara mesturaanterior.Aproximadamente800gr. Canela:(opcional)aogusto

Elaboración:

Primeirobatemososovos,engadimoso azucreemesturamos.Acontinuación engadimosanatapoucoapouco,oanís,a reladuradelimóneacanela.

Agora,barutamosafariñacofermento.Á mesturadeovoseazucreimos engadíndolleafariñaaospoucosata conseguirunhamasahomoxéneaquese despeguedeformadoada.

Acontinuación,deixamosrepousara masa30minutostapadacuntrapo. Seguidamentecomezamosaseparar porciónsdemasaparadarllesformade rosquilla.

Agorapoñemosaquentarnunhatixola abundanteaceitedexirasol,imosfritindo asrosquillaseregulandoatemperatura paraquenonsetorrendemasiado.

Unhavezfritidasdeixámolasnunha bandexaconpapeldecociñaparaquese absorbaoexcesodeaceite.Finalmente, rebozámolasenazucre,elistaspara comer!

SibelAkhanGómez,1ºESO

BISCOITO DE CHOCOLATE

Ingredientes:

1iogurnatural 3ovos

2medidasdeiogurdefariña1medidade iogurdecacao2medidasdeiogurde azucre

1medidadeiogurdeaceitedeoliva1sobre defermento Manteigaparauntaromolde

Elaboración:

Oprimeiroébaleiraroiogurnuncuncoe gardaroenvaseparapoderutilizalo despois.

Oseguinteéquentarofornoa180º graosparaqueestealistoáhorade introducirobiscoito.

Nuncuncoengadeasdúasmedidasde azucreeosovosebáteosenerxicamente cunhasvarillas.

Engadeoaceiteemaisoioguresigue batendoataqueamesturaestea homoxénea.

Engadeafariña,ofermentoeocacaoa travésduncoador.

Unhavezesteantodososingredientes integrados,untaomoldecoamanteigae quedesaformanonsepegue.

Botaamasanomoldeeintrodúceono fornouns30minutos.

Parasabersexaestálisto,pinchanelun coiteloesesaelimpo,obiscoitoxaestá listo.

Sácaodofornoedomoldeunhavezque estefrío.

PepeLadoDíaz,1ºBACA

TORTA DA AVOA CONLEITE DE AMÉNDOAS

Ingredientesepasos:

Paraacrema(natillas)

1ldeleitedeaméndoas

5ovos

1ramadecanela 150gdeazucre 35gdeMaicena(fariñademillo)

1vaíñadevainilla Peldunlimón

1)Reservarunvasodeleiteeinfusionaro restocoacanela,avainilla(abertaco coitelo)eapeldelimón.Poñeremosapel docítricolavada(sóaparteamarela,xa queabrancaamarga)xuntocoacanela,a vainillaeoleitenunhapotaataqueferva. Unhavezalcanzadoestepunto deixámolotemperar.

2)Nunhacuncaaparte,baterosovosco azucreeincorporarovasodeleite reservadoeamaicena.Remexerbenata integrartodososingredientes.Logo botarpoucoapoucooleiteinfusionadoe mesturar(paraevitarquesecoagulenas xemas).

3)Cociñaralumelentosendeixarde remexeramesturaataqueesteamáis espesa.

4)Meternaneveiradurante4horaspara quearrefríe.

Paraatorta:

Asnatillasrealizadascoaspautas anteriores(oumercadas,seprefiresnon facelas)

4ovos

4culleradasdeazucre 1tabletadechocolatenegro(uns150g) 100gdemargarinavexetal Galletas(para3pisosdatorta,aovoso gusto)

Leitedeaméndoas(paraempaparás galletas)

1)Separarasclarasdasxemas.Montaras clarasapuntodeneveebateroazucre coasxemas(nunrecipienteaparte).

2)Derreterochocolatexuntocoa margarina(nomicroondasouaobaño María).

3)Mesturarochocolatederretidocoas xemaseoazucre.Unhavezintegrado botarasclaraseremexer.

4)Escollerunhafonteondecolocara torta.Poñerunhacapadegalletasna parteinferiordafonte(previamente empapadasnoleite).Despoisintercalar unhacapadamesturadochocolatee outradegalletasporenriba.Porúltimo, colocarasnatillas,outracapadegalletas porribadelaseorestodamesturade chocolate.

5)Decoraraovosogustoemeterna neveiraataasúadegustación.

Estareceitaédamiñanai,eempregaleitedeaméndoasporqueasímiñeirmaeÁlex (quetenintoleranciaaoleitedeanimais)pódeatomar.

Estafotoéatartaque llefixemosxuntese maiscomeupaipolodía danai.

AmigoRibet,1ºBACA

Ana

BISCOITO DE IOGUR ELIMÓN

Ingredientes:

1iogur

3ovosmedianos ozumedunlimón araspaduradomesmolimón

3medidasdeiogurdefariña 2medidasdeiogurdeazucrebranco 1medidadeiogurdeaceitedexirasol unchiscodesal manteiga(paraomolde)

Utensilios:

Unmolde

Unhaescumadeira

Unenvase

Unpratofondo Oforno Unrelador

Unbatedor

Elaboración:

Oprimeirodetodo,ébotaroaceitede xirasol,ostresovosmedianoseoazucre noenvaseemesturalos.Candoesteamoi remexidobotámosllearaspadurado limóneoseuzume.Logoteremosque agregarosingredientessecos:afariña,o chiscodesaleofermento(émellor peneirarafariñaantesdebotala).Temos quedeixalarepousarnofrigorífico duranteaproximadamente10minutos.

Prequentamosofornoa180º.Omolde cubrímoloconmanteigaebotámosllea masa.Metemosnofornoedeixamos40 minutos.

Candopaseotemposacámolodoforno, logodomoldeesequeres,podes decoralo.

AinhoaRilo,1ºESOB

Agarimosas Despedidas

ILUSIÓN NUN NOVO PROXECTO

Estecursoacadémicoestásendoundosmáiscomplicadosdelevar, candoalápolomesdesetembroparecíaquetodovolveríaa normalidade,antesdoNadalpasamosoutradasfamosasondasda pandemia,aparecerondenovoasincertezaseainseguridade,grupos burbulla,máscarasnoexterior,etc.Todoistoreflectiusenoestadode ánimodetodosnóseprovocouunaumentodosproblemaspsicolóxicos, apesardetodoisto,coachegadadaprimavera,parecequeestavezsi, regresamosaunhacertanormalidadecoadesaparicióndouso obrigatoriodasmáscarastantonoexteriorcomonointerior,realización desaídaseducativas,etc.

Ademaisdetodooanterior,esteanoestásendounanodecambios lexislativos,pormordaentradaenvigordexeitopaulatinodanovalei educativa,aLOMLOE.Poriso,amediadosdecurso,actualizousea normativadeavaliación.Ademaisovindeiroano,entraránenvigoros novoscurrículosnoscursosimpares,oscalesaíndanoncoñecemose todoistosóxeraincertezasnaplanificacióndopróximocursonacalxa estamosinmersos.

Epararematar,queroagradeceromeuequipodirectivotodooseu esforzo,compromisoeilusiónnestenovoproxectonoqueme acompañandesdeocomezodestecurso.Ademais,querodarasgrazasao claustrodeprofesores,aopersoalnondocente,áANPAeaorestoda comunidadeescolarporaxudarasacaradianteestecomplicadocurso académico.PorúltimoquerodarasgrazasaCarmenTembráspolosúa confianzaeoseuapoioparaqueestenovoproxectocomezaseasúa andadura.

Grazasatodos.

JoseManuelTallosCaldeiro

Odirector

Asmapoulasaparecencoachegadadaprimaverano mesdemaioetaménnestemesxordeanosarevista Mapoula,aparentementedanada.Só aparentemente,comoporartedemaxia,nosúltimos coletazosdocursoperodetráshaiuninxentelabor demoitaspersoas,comenzandoporMontseLlamas, almamaterdarevistae,porsuposto,portodosos departamentosealumnadoquecoasvosasidease colaboraciónsfacedesfactibleesteproxecto.

AfestaMapoulacelébraseaofinaldocurso,tempo desolealegría.Queremosquesexataména satisfacciónpoloaprendidoeailusiónporun seguintecursoacadémicocheodesaberes.

Desdeestaspáxinasagradecemosatodaa comunidadeescolaravosaparticipaciónneste proxecto.Nuncapuidemosimaxinarcando comezamosestaandaina,xahaibenanos,que chegaseaesteniveldecolaboracióneimplicación porpartedetodos.CadaanoMapoulaparece imposibledesuperarmaissemprenossorprende gratamentecoseuniveldecalidadeartísticoe literario.

Reiteramosasnosasgrazas.

Apertaseunveráncheodevida.

EquipodeDinamizacióndaLinguaGalega

Adrián Rodríguez Tedín,