Efengyl Nicodemus, a elwid gynt Actau Pontius Pilat PENNOD 1 1 Annas a Caiaphas, a Summas, a Datam, Gamaliel, Jwdas, Lefi, Nepthalim, Alecsander, Cyrus, ac Iddewon eraill, a aethant at Pilat ynghylch yr Iesu, gan ei gyhuddo o lawer o droseddau drwg. 2 Ac a ddywedodd, Sicr ydym mai yr Iesu yw mab Ioseph y saer, gwlad wedi ei eni o Fair, a'i fod yn ei gyhoeddi ei hun yn Fab Duw, ac yn frenin; ac nid yn unig felly, ond yn ceisio diddymu y sabbath, a deddfau ein tadau. 3 Pilat a attebodd; Beth yw hyn y mae'n ei ddatgan? a pha beth y mae efe yn ceisio ei ddiddymu ? 4 Yr Iddewon a ddywedasant wrtho, Y mae gennym ni gyfraith sydd yn gwahardd iachâd ar y dydd Saboth; ond y mae yn iachau y cloff a'r byddar, y rhai a gystuddiwyd gan y parlys, y deillion, a'r gwahangleifion, a'r cythreuliaid, y diwrnod hwnnw trwy ddulliau drygionus. 5 Peilat a attebodd, Pa fodd y dichon efe wneuthur hyn trwy ddulliau drygionus? Hwythau a attebasant, Y mae efe yn gonsuriwr, ac yn bwrw allan gythreuliaid trwy dywysog y cythreuliaid; ac felly y mae pob peth yn dyfod yn ddarostyngedig iddo. 6 Yna y dywedodd Peilat, Nid gwaith ysbryd aflan yw bwrw allan gythreuliaid, eithr symud oddi wrth allu Duw. 7 Yr Iddewon a attebasant wrth Peilat, Nyni a attolygwn i'th oruchafiaeth ei alw ef i ymddangos ger bron dy farnedigaeth, a gwrando ef dy hun arno. 8 Yna Peilat a alwodd gennad, ac a ddywedodd wrtho, Trwy ba fodd y dygir Crist yma? 9 Yna y cennad a aeth allan, ac yn adnabod Crist, a'i haddolodd ef; ac wedi taenu y clogyn oedd ganddo yn ei law ar lawr, efe a ddywedodd, Arglwydd, rhodia ar hwn, a dos i mewn, canys y mae y rhaglaw yn dy alw. 10 Pan ddeallodd yr Iddewon yr hyn a wnaethai'r cennad, hwy a lefarasant (yn ei erbyn) wrth Peilat, ac a ddywedasant, Paham na roddaist ei wŷs iddo trwy beadl, ac nid trwy gennad?—Canys y cennad, pan welodd ef, addoli ef, a thaenu y clogyn oedd ganddo yn ei law ar lawr o'i flaen ef, ac a ddywedodd wrtho, Arglwydd, y mae y rhaglaw yn dy alw. 11 Yna Peilat a alwodd y cennad, ac a ddywedodd, Paham y gwnaethost fel hyn? 12 Atebodd y cennad, "Pan anfonaist fi o Jerwsalem i Alecsander, mi a welais yr Iesu yn eistedd mewn delw ar asyn llwyd, a meibion yr Hebreaid yn gweiddi, Hosanna, yn dal canghennau o goed yn eu dwylo." 13 Eraill a daenasant eu dillad ar y ffordd, ac a ddywedasant, Achub ni, ti yr hwn wyt yn y nef; bendigedig yw'r hwn sydd yn dyfod yn enw yr Arglwydd. 14 Yna yr Iddewon a lefasant, yn erbyn y gennad, ac a ddywedasant, Meibion yr Hebreaid a wnaethant eu cymmeradwyaeth yn yr iaith Hebraeg; a pha fodd y gelli di, yr hwn wyt Roegwr, ddeall yr Hebraeg? 15 Y cennad a attebodd iddynt ac a ddywedodd, Mi a ofynais i un o'r Iddewon, ac a ddywedais, Beth yw hyn y mae'r plant yn ei lefain yn yr Hebraeg? 16 Ac efe a’i hesboniodd i mi, gan ddywedyd, Y maent yn gweiddi Hosanna, yr hyn o’i ddehongli yw, O Arglwydd, achub fi; neu, O Arglwydd, achub. 17 Yna Peilat a ddywedodd wrthynt, Paham yr ydych eich hunain yn tystiolaethu y geiriau a lefarwyd gan y plant, sef trwy eich distawrwydd ? Ym mha beth y mae'r negesydd wedi gwneud o'i le? Ac yr oeddynt yn ddistaw. 18 Yna y rhaglaw a ddywedodd wrth y cennad, Dos allan, ac ymdrecha trwy unrhyw fodd ei ddwyn ef i mewn. 19 Ond y gennad a aeth allan, ac a wnaeth megis o'r blaen; ac a ddywedodd, Arglwydd, tyred i mewn, canys y rhaglaw sydd yn dy alw di.
20 Ac fel yr oedd yr Iesu yn myned i mewn wrth ymyl y llestri, y rhai oedd yn cario'r llusern, yr oedd eu pennau'n plygu ac yn addoli'r Iesu. 21 Ar hynny yr Iddewon a ymddyrchafodd yn fwy ffyrnig yn erbyn y llaes. 22 Ond dywedodd Peilat wrth yr Iddewon, "Gwn nad yw'n ddymunol i chwi fod pennau'r safonau yn ymgrymu ac yn addoli'r Iesu; ond paham yr ydych yn ymddyrchafu yn erbyn y banerau, fel pe buasent yn ymgrymu ac yn addoli? 23 Hwythau a attebasant i Pilat, Ni a welsom y llaes eu hunain yn ymgrymu ac yn addoli yr Iesu. 24 Yna y rhaglaw a alwodd y banerau, ac a ddywedodd wrthynt, Paham y gwnaethoch fel hyn? 25 Dywedodd yr luddewon wrth Peilat, Paganiaid ydym ni oll, ac addolwn y duwiau mewn temlau; a pha fodd y dylem feddwl dim am ei addoli ? Dim ond y safonau oedd gennym ni yn ein dwylo ni ac fe wnaethon nhw ymgrymu a'i addoli. 26 Yna y dywedodd Pilat wrth lywodraethwyr y synagog, A ydych chwithau yn dewis rhai cryfion, ac yn dal y safonau, a chawn weled a blygant hwy o honynt eu hunain. 27 Felly henuriaid yr Iddewon a geisiodd ddeuddeg o'r hen wŷr cryfaf a galluocaf, ac a barodd iddynt ddal y safonau, a safasant yng ngŵydd y rhaglaw. 28 Yna Peilat a ddywedodd wrth y cennad, Tyn yr Iesu allan, a dod ag ef i mewn drachefn. A’r Iesu a’r cennad a aethant allan o’r cyntedd. 29 A Peilat a alwodd y rhai oedd yn dwyn y safonau o'r blaen, ac a dyngodd iddynt, oni bai iddynt ddwyn y safonau yn y modd hwnnw, pan aeth yr Iesu i mewn, y torrai efe eu pennau ymaith. 30 Yna y rhaglaw a orchmynnodd yr Iesu ddyfod i mewn drachefn. 31 A'r cennad a wnaeth fel y gwnaethai efe o'r blaen, ac a ymbiliodd yn fawr ar yr Iesu ar fyned ar ei glogyn, a rhodio arni, ac efe a rodiodd arni, ac a aeth i mewn. 32 A phan aeth yr Iesu i mewn, y safonau a ymgrymasant megis o'r blaen, ac a'i haddolasant ef. PENNOD 2 1 Pan welodd Pilat hyn, daeth ofn arno, ac yr oedd ar fin codi o'i eisteddle. 2 Ond tra yr oedd efe yn meddwl cyfodi, ei wraig ei hun, yr hon oedd yn sefyll o hirbell, a anfonodd ato, gan ddywedyd, Nac oes gennyt ti ddim a wnelwyf â'r gwr cyfiawn hwnnw; canys dioddefais lawer amdano mewn gweledigaeth heno. 3 Pan glywodd yr Iddewon hyn, dywedasant wrth Pilat, "Oni ddywedasom wrthyt, consuriwr yw hwn?" Wele, efe a barodd i'th wraig freuddwydio. 4 Peilat gan hynny a alwodd yr Iesu, ac a ddywedodd, Ti a glywaist beth y maent hwy yn ei dystiolaethu yn dy erbyn, ac nid yw yn ateb? 5 Yr Iesu a attebodd, Oni buasai ganddynt allu i lefaru, ni allasent lefaru ; ond gan fod gan bawb orchymyn ei dafod ei hun, i lefaru da a drwg, edryched atto. 6 Eithr henuriaid yr luddewon a attebasant, ac a ddywedasant wrth yr Iesu, Beth a edrychwn ni ? 7 Yn y lle cyntaf, ni a wyddom hyn amdanat ti, mai trwy butteindra y'th aned; yn ail, mai ar gyfrif dy enedigaeth y lladdwyd y babanod yn Bethlehem; yn drydydd, fod Mair dy dad a'th fam wedi ffoi i'r Aipht, am na allent ymddiried yn eu pobl eu hunain. 8 Rhai o'r Iuddewon oedd yn sefyll gerllaw a lefarasant yn fwy ffafriol, Ni allwn ddywedyd iddo gael ei eni trwy odineb ; ond gwyddom i'w fam Mair gael ei dyweddïo i Joseff, ac felly ni chafodd ei eni trwy odineb. 9 Yna y dywedodd Peilat wrth yr Iuddewon y rhai a ddywedasant ei eni ef trwy butteindra, Nid yw hyn yn wir am eich cyfrif chwi, gan fod dyweddïad wedi bod, fel y tystiolaethant pwy sydd o'ch cenedl chwi. 10 Annas a Caiaphas a lefarodd wrth Pilat, Y mae yr holl dyrfa hon o bobl i'w hystyried, y rhai sydd yn llefain, mai trwy butteindra y ganed ef, ac yn gonsuriwr; ond y rhai sy'n gwadu iddo gael ei eni trwy odineb, yw ei broselytiaid a'i ddisgyblion. 11 Pilat a attebodd Annas a Caiaphas, Pwy yw y proselytiaid? Hwythau a attebasant, Y rhai ydynt feibion Paganiaid, ac nid ydynt wedi myned yn Iddewon, ond yn ddilynwyr iddo.