SuratdaHerodes kenPilato
SURATNIHERODAPILATANITIGOBIERNO.
NiHerodeskenniPoncioPilatoaGobernadortiJerusalem: Kappia.
DakkeltidanagkoIsuratkokenkadagitoyabanbanag, tapnointonmangngegmodagitoy,agladingitkangapu kaniakTabayatngaagay-ayamtibalasangkoani Herodias,ngaipatpategko,itimaysaapagurnonganti danumngaaddaanyeloitirabawna,naburakdaytaiti sirokna,ketbimmabatiaminabagina,ketnaputedtiulona ketnagtalinaeditirabawtiyeloKetadtoy,iggemni nanangnatiulonakadagititumengnaitiluppona,ket naladingitunaytiinteroabalaykoTasiak,idinangngegko timaipapanitilalakianiJesus,tinarigagayaktiumay kenka,tapnomakitakisunangaagmaymaysa,ken denggenkotisaona,nokasitisaonadagitiannaktitaoKet siguradoagapuitiaduadakesabanagngainaramidkoken niJuanaMammautisar,kengaputainuyawkotiCristo, adtoyawatektigunggonatikinalinteg,taaduti naibukbokkoadaradagitiannaktisabsabaliditoydaga. NgarudnalintegdagitipanangukomtiDios;tatunggaltao umawatitimayannurotitipanunotnaNgemgaputa maikarikaamangkitaitidaytaaDios-tao,ngarudrumbeng ngaikararagmokaniak
AddamettianakkoaniAzboniusitirigattiorasti ipapatay
Ketaddaakmetitirigatkendakkelapannubok,gaputa addaanakitidropsy;ketmarigatanakunay,agsipudta indadaneskotinangiyam-ammoitibuniagbabaentidanum, ngaisuniJuan.Ngarud,kabsatko,nalintegdagiti panangukomtiDios
Ketnibaketko,manen,itiaminaladingitnagapuiti balasangna,nagbalinabulsekitimakannigidamatana, gaputatinarigagayanmiabulsektiMatatikinalinteg Awantitalnakadagitiagar-aramiditidakes,kunatiApo. Tadumtengentidakkelarigatkadagitipapadikenkadagiti mannurattiLinteg;agsipudtainyawatdakenkatiNalinteg Tadaytoytipanungpalantilubong,ngaimmanamongda
ngaagbalinngaagtawiddagitiHentilTamaibellengto dagitiannaktilawag,tasaandaanatungpaldagiti banbanaganaikasabamaipanggepitiApo,ken maipanggepitiAnaknaIsuabarikesmodagitilomom,ket umawatkaitikinalinteg,sikaakaduamtiasawama manglaglagipkenniJesusitirabiikenaldaw;ket kukuakayontoaHentiltipagarian,tadakamia(napili)a tattaoinuyawmitiNalinteg
Itanoaddalugartikiddawmi,OPilato,gaputaaddakami idiitituray,itabonmoanaimbagtisangakabbalayanko;ta umisoamaitabonkamibabaenkenka,imbesababaen kadagitipapadi,akalpasantibassitapanawen,kaskunati NasantoanaSurat,itiyaayniJesucristo,dumanontoti panagibales.
Nasayaatka,kenProclatiasawam
Ipatulodkokenkadagitiaritostibalasangkokentibukodko asingsing,tapnoagbalindaapakalaglagipankenkati ipapatayko.Tamangruginngaagruardagitiiggesmanipud itibagik,ketadtoy,umawatakititemporalapanangukom, ketmabutengakitipanangukomngaumay.Taitiagpada ngaagtaktakdertayoitisangoanandagitiaramidtisibibiag aDios;ngemdaytoyapanangukom,atemporal,ket agpaayitiapagbiit,bayatadaydiayumayketpanangukom itiagnanayon.
PanungpalantiSuratkenniPilatoaGobernador
SURATNIPILATAKENHEROD.
PilatokenHerodesaTetrarka:Kappia
Ammuemkenkitaem,ngaitialdawngainyawatmoni Jesuskaniak,naasiakitibagik,ketpinaneknekakbabaenti panangbuggokadagitiimak(aawanbasolko),maipanggep kenkuanaatimmakdermanipudititanemkalpasantitallo ngaaldaw,kennangaramiditiragsakmokenkuana,ta tinarigagayakamakitimpuyogakkenkaitipannakailansana itikrus.Ngemmaammuakitankadagitiberdugoken kadagitisoldadoamangbuybuyaititanemnaanagungar manipudkadagitinatayKetnangnangrunaapinatalgedak tinaibagakaniak,ngaisuketnagparanganainlasagan idiayGalilea,itiisumetlaengaporma,kenitiisumet laengatimek,kenitiisumetlaengadoktrina,kenkadagiti nasimbengtipanunotnangaadalan,asaananagbalbaliw itianiaman,nodiketinkasabanabuyogentikinaturedti panagungarna,kenitiagnanayonapagarian
Ketadtoy,agrag-otilangitkendaga;ketadtoy,Proclati asawakketmamatikadagitiparmataanagparangkenkuana, idiimbaonmongaitedkoniJesuskadagititaotiIsrael, gapuitidakesanakemda
Ita,idinangngegniProcla,ngaasawak,anagungarni Jesus,ketnagparangidiayGalilea,inkuyognaniLonginus asenturionkensangapuloketduaasoldado,isumetlaeng tinagbantayititanem,ketnapannakinablaawantirupani Cristo,akaslaitidakkelapabuya,ketnakitanaakaduana dagitiadalanna
Ita,bayatngaagtaktakderda,ketmasmasdaawda,ken kumitkitakenkuana,kinitanaidaketkinunanakadakuada, Aniadayta?Mamatikayokadikaniak?Procla,ammoyo ngaitikatulaganngaintedtiDioskadagitiamma,naibaga atunggalbagianatayketagbiagtobabaentiipapatayko,a nakitayoKetita,makitayoasibibiagak,ngainlansamiti krusKetnagsagabaakitiaduabanbanag,aginggaa naikabilakititanem.Ngemita,denggennak,ketmamatika kenAmaktiDiosngaaddakaniakTainukradkodagiti talinipatay,ketbinurakkodagitiruangantiSheol;ketti yaaykoaddantokalpasandaytoy
KetidinangngegniProclaasawakkendagitiRomano dagitoyabanbanag,immaydaketimbagadakaniak,nga agsangsangit;tabumusordametkenkuana,idipinanggepda dagitidakesngainaramiddakenkuana.Itikasta,addaak metitisopatipagiddaankoitirigat,ketnagkawesiti pagan-anayapagladingitan,ketinkuyogkokaniakti limapuloaRomanoakaduaktiasawakketnapanakidiay Galilea
Ketidimapankoitidalanpinaneknekakdagitoya banbanag;ngainaramidniHerodesdagitoyabanbanag babaenkaniak,anakipatangkaniak,ketpinilitnaka mangarmaskadagitiimakmaibusorkenkuana,ken mangukomitimangukomitiamin,kenmangsapsaplititi Nalinteg,ApodagitinalintegKetidiimmasidegkami kenkuana,OHerodes,nangngegtidakkelatimekmanipud langit,kennakabutbutengagurruod,ketnagpigergerti daga,ketnangiruaritinasam-itngaangot,akasitidayta saanapulosanadlawurayititemplotiJerusalem.Itabayat tipanagtakderkoitidalan,nakitanaktiApotayobayatti panagtakdernakenpannakisarsaritanakadagitiadalanna Ngemnagkararagakitipusok,taammokngaisutiintedyo kaniak,ngaisutiApodagitinaparsuaabanagken NamarsuaitiaminNgemdakami,idinakitamiisuna, nagrukobkamiaminitisangodagitisakana.Ketkinunakiti napigsaatimek,Nagbasolak,OApo,gaputanagtugawak kennangukomkenka,amangibalesitiaminitikinapudno Ketadtoy,ammokasikatiDios,tiAnaktiDios,ket nakitaktikinataomkensaanatikinadiosmoNgemni Herodes,agramandagitiannactiIsrael,pinilitnaknga agaramiditidakeskenka.Kaasiannakngarud,ODiosti Israel!
Kettiasawak,itidakkelapanagleddaang,kinunana,Dios tilangitkendaga,DiostiIsrael,saannakagunggonaana maitunoskadagitiaramidniPoncioPilato,wennokasiti pagayatandagitiannactiIsrael,wennokasitikapanunotan dagitiannakdagitipapadi;ngemlaglagipemnilakaykoiti dayagmo!
ItaimmasidegtiApotayoketpinagungarnakkentiasawak, kendagitiRomano;ketkinitakketnakitakngaadda kenkuanadagitipilattikrusnaKetkinunana,Daydi ninamnamadagitiaminanalintegngaammangaawaten, ketdidanakitaitipanawenmotiApotiPanawen,tiAnak tiTao,tiAnaktiKangatuan,ngaaddaitiagnanayon, timmakdermanipudkadagitinatay,ketmaidaydayawiti ngatobabaenkadagitiaminapinarsuana,kenimpasdekna itiagnanayonkenawaninggana
1NiJustinus,maysakadagitimannuratngaaddaidi kaaldawandaAugustokenTiberiokenGains,insuratnaiti maikatloadiskursona:ItaniMariaaGalilea,a nangipasngayitiKristoanailansaidiayJerusalem,ketsaan anakikaduaitiasawa.Ketsaanabinaybay-anniJose; ngemnagtultuloyniJoseitikinasantongaawantiasawa, isukendagitilimangaannaknaalallakibabaentidatinga asawa;ketnagtultuloyniMariangaawantiasawa.
2InsuratniTeodorokenniPilatoaGobernador:Siasinoti tao,amaibusorkenkuanaaddareklamoitisanguanam,nga isuketinlansadagititattaotiPalestina?Nonalintegti kiniddawdagitiadudaytoy,apayasaanmonga immanamongitikinalintegda?Ketnokiniddawdadaytoya saananalinteg,kasanoasinalungasingmotilintegken imbilinmotiadayoitikinalinteg?
ImbaonniPilatokenkuana:Gaputanagaramidkadagiti pagilasinandiakkayatngailansaitikrus:ketgaputa kinunadagitimangak-akusarkenkuana,Awagannati baginangaari,inlansakisuna
3KunaniJosephus:NiAgripa,tiari,ketnakawesaniti badoanaabelitipirak,ketnakitanatipabuyaititeatroti Cesarea.Idinakitadagititattaongaagkir-indagitikawesna, kinunadakenkuana,Aginggaita,nagbutengkamikenkaa kasmaysaataoKetnakitanatimaysangaanghela sitatakderitirabawna,ketkinabilnaisunaakaslamatay.
PanungpalantiSuratniPilatokenHerodes
TISURATNIPONTIUSPILATE,NgaInsuratnaiti EmperadortiRomaMaipapankenApotayoaJesuCristo.
PoncioPilatokenTiberioCesarKablaaw:
ItiniJesu-Cristo,anaan-anayngaimpakaammokkenkaiti maudi,napaitadusatinaipaayitikamaudianannababaenti pagayatandagititattao,nupaydiakkayatkenmadanagan. Itinaimbagakinapudno,awanpaytiedadanaaddaan wennomaaddaanitilalakiakastatikinasayaatken kinainget.Ngemnagaramiddagititattaoitinakaskasdaawa panagregget,ketaminngaeskriba,panguluenken panglakayendaimmanamongdaamangilansaitikrus daytoyembahadortikinapudno,dagitibukoddaapropeta, kaskadagitiSibylakaduatayo,abinalakadandati maisupadi;ketidinabitaynagparangdagitikarkarnaa pagilasinan,ketitipanangukomdagitipilosopo pinangtaandatiinteroalubongitipannakadadael Rumang-aydagitiadalanna,adidaulbodentiapoda babaentikababalindakenpanagteppeldaitibiag;saan,iti nagannaisudatikaaduanamakagunggona1Nodiak komanagbutengatumaudtisedisionkadagititattao,a dandaninakapungtot,nalabitdaytoyataoket makipagnanaedpaylaengkadakamiNupay,gaputa napilitketdibabaentikinamatalekitidignidadmo,ngemti indauluakbabaentibukodkoapagannayasan,diak inkagumaanitiaminapigsakamanglappediti pannakailakokenpanagsagabatinalintegadara,ngaawan basolnaititunggalpammabasol,adinainkalintegan,pudno,
babaentikinadakesdagititattao,ketkaskasdi,kasipatarus dagitiKasuratan,itibukoddaapannakadadael.
Pakada.Timaika-5tiCalendstiAbril.
TIREPORTNIPILATOAGOBIERNO,Maipapan kenApotayoaJesu-Cristo;aNaipatulodkenAugusto Cæsar,idiayRoma.
Kadagidingaaldaw,idinailansaniApotayoaJesu-Cristo itikrusitisidongniPoncioPilato,tigobernadorti PalestinakenFenicia,dagitibanaganailanadditoyket napasamakidiayJerusalem,ketinaramiddagitiJudioa maibusoritiApoImbaonngarudniPilatotiisumetlaeng kenCesaridiayRoma,agramantipribadoareportna,a kastoytiinsuratna:
Itikabibilgan,agosto,nadiosankennakaam-amaknga AugustoCæsar,niPilato,tiadministradortiMakindayaa Probinsia:
Nakaawatakitiimpormasion,tikasayaatanunay,akas resultananatiliwtibutengkenpanagpigergerkoTaiti daytoyaprobinsiangaiturturayanko,atimaysakadagiti siudadnaketmaawaganJerusalem,inyawatkaniaktiamin abunggoydagitiJudiotimaysaalalakiamanaganJesus, ketnangiyegdaitiaduapammabasolmaibusorkenkuana,a saandaanabalinanngaipasdekbabaentiagtutunosnga ebidensiaNgemnangidarumdakenkuanaitimaysanga erehesanangnangruna,ngaisuti,KinunaniJesusati Sabbathketsaanapanaginana,wennomasapula salimetmetandaTaadutiinaramidnaapangagasitidayta ngaaldaw,ketpinagkitanadagitibulsek,kenpinagna dagitipilay,pinagungarnadagitinatay,dinalusandagiti agkukutel,pinaimbagnadagitiparalitikongainteramentea didakabaelanagun-odentibagidawennopigsatinerbioda, ngemmakasaokenmakapagsaolaeng,ketinikkannaidaiti pannakabalinamagnakenagtaray,ngainikkatnati kinakapuydababaenlaengitisaonaAddasabalipaya nabilegunayngaaramidakarkarnakadagitididiosennga addakadatayo:pinagungarnatimaysaataongauppatnga aldawenanatay,ngainayabannababaenlaengitisaona,idi nangruginanagrupsatinatayatao,kettibaginaket nadadaelgapukadagitiiggesanapadakkel,kenaddaaniti angottiaso;ngem,idinakitanaisunaanakaiddaititanem binilinnangaagtaray,wennotinatayalalakisaanapulosa nagbayag,nodiketkasmaysaanobioarimmuariti siledna,kastametarimmuarmanipudtanemna,anapnoiti aduabangbangloMaysapay,uraydagitikaskadagiti ganggannaet,kennalawagademoniko,ngaaddaaniti pagnaedandakadagitilet-ang,kennangalun-onitibukodda alasag,kennagallaallaakaskadagitibakakenagkarayam abanbanag,nagbalinngaagnanaedkadagitisiudad,ket babaentimaysaasaopinagbalinnaidaanainkalintegan, keninsagananaidangaagbalinamasiribken mannakabalin,kennatan-ok,ngainnalanatitaraondaa kaduadagitiaminakabusordagitinarugitngaespiritunga addaidimakadadaelkadakuada,kenimbellengnaiti kaunggantibaybay
Ket,manen,addasabalipayngaaddaanitinagangonga ima,ketsaanlaengngatiimanodikettikaguduatibagiti
taoketkaslabato,ketawantisukogtitaowennoti simetriatibagi:urayisuketpinaimbagnababaentimaysa asaokenpinagbalinnaasibubukelKetmaysametababai, ngaaddaanitiisyutidaraitinapautapanawen,kennaibus dagitiuratkenarteriana,kensaananangibaklayitibagiti tao,akaslamaysaanatay,keninaldawadimakasao,iti kastaamindagitimangngagasitidistritodidakabaelannga agasan,taawantinabatikenkuanaanamnamatibiag; ngembayattipanaglabasniJesusmisteriosongaimmawat itipigsababaentianniniwannaanatnagkenkuana, manipuditilikudansinagidnatimurdongtikawesna,ket dagus,itidaytaamismongaoras,pinunnotipigsadagiti nabannogasakana,ketkasladinapulosnagsagabaiti aniaman,rinugiannatinagtarayngaagturongidiay Capernaum,tibukodnaasiudad,isuanakadanonitidayta itiinnemngaaldawapanagdaliasat.
Ketimpakaammokdagitoyabanaganabiitpaya naipakaammokaniak,keninaramidniJesusitiAldawa PanaginanaKetinaramidnatidaddumapayamilagroa dakdakkelngemkadagitoy,isuanapaliiwkodagiti dakdakkelngaaramidanakaskasdaawngainaramidna ngemdagitididiosenapagdaydayawantayo
NgeminyawatdakaniakniHerodeskenArquelaoken Felipe,AnaskenCaifas,agramandagitiaminatattao,a nangaramiddaitidakkelariribukmaibusorkaniaktapno mausigkoisuna.Ngarud,imbilinkoamailansaitikrus,idi damoasinaplitko,nupayawantinasarakakapakaigapuan kenkuanakadagitidakesapammabasolwenno pannakilangen.
Itaidinailansa,addasipngetitiinteroalubong,ket nalidemtiinititikaguduangaaldaw,ketnagparangdagiti bituen,ngemawantinakitaakinaraniagkadakuada;ket napukawtibulantikinaraniagna,akaslanalamuyotitidara; ketnaalimontilubongdagitipimmanaw;isuatimismoa santuariotitemplo,kaspangawagdaitidayta,saana nagparangkadagitiJudioamismoidinatnagda,nodiket nakitadatimaysangaabutitidaga,kentipanagtuliddagiti agsasarunoagurruodKetititengngadaytoyabuteng nagparangabumangonmanendagitinatay,kassaksidagiti Judioamismo,ketkinunadaadaAbraham,Isaac,ken Jacob,kendagitisangapuloketduaapatriarka,kenMoises, kenJob,tinataysakbay,kaskunada,agaruptalloribulima gasutatawen.Ketaduunaydagitinakitakamismoa nagparangitibagi,ketnagdung-awdakadagitiJudio,gapu itisalungasingngainaramidda,kengapuitipannakadadael dagitiJudiokentilintegda
Ketnagtultuloytibutengtigingginedmanipudmaikanem ngaorastipanagsaganaaginggaitimaikasiamngaoras; ketidimalemitiumunangaaldawtilawas,immaytiuni manipudlangit,kettilangitnagbalinamamimpitongaadaddaanaraniagngemkadagitiaminadaddumangaaldaw Ketitimaikatlongaorastirabiiagparangngaad-addaa naraniagtiinitngemitinagsilnaganna,anangsilnagiti interoahemisperoKetkasdagitikimat-kimatakellaata rummuaritibagyo,kastametngaaddanakitadagititattao, natan-oktikatayagda,kennalablabestikinadayagda,tidi mabilangabuyot,ngaagpukpukkaw,kettitimekdaket nangngegakasitinapigsaunayagurruod,niJesusa
nailansaketnagungarmanen:sumang-atkayomanipud Hadesdakayoanaadipenkadagitisubterraneousrecessesti HadesKettiabutitidagaketkaslaawanlansadna;ngem nagparangdagitimismoapundasiontidaga,agraman dagidiayagpukpukkawidiaylangit,kenmagmagnaitibagi ititengngadagitinatayanagungarKetDaydiay nangpagungarkadagitiaminanataykennanggalutiti Hadeskinunana,Ibagamkadagitiadalakngaumun-una ngemcadacayoidiayGalilea,sadiaymakitayontoIsuna
KetitiinterodaytaarabiisaananagsardengtilawagKet adukadagitiJudiotinatayitirangkistidaga,anatilmon, isungaitikabigatannasaanamasarakantikaaduan kadagitibumusbusorkenJesusNakitatidaddumati panagparangdagitilallakiabumangonmanenngaawan kadakamitinakakita.MaysaasinagogadagitiJudioti agmaymaysaanabatiidiayJerusalemamismo,ta naungawdaaminitidaytaarebba
Ngarud,gaputanasdaawakitidaytaapanagbuteng,ken gaputasinakupkotinakabutbutengunayapanagpigerger, insuratkotinakitakitidaytaatiempoketimpatulodkoiti kinatan-okmo;ketinserrekkotiinaramiddagitiJudio maibusorkenJesus,ketimpatulodkoitikinadiosmo,apok
TIREPORTNIPONTIUSPILATE,Gobernadorti Judea;AnaipatulodkenTiberioCæsaridiayRoma.
Itikabibilgan,agosto,nakabutbuteng,kennadiosannga Augusto,niPoncioPilato,administradortiMakindayaa Probinsia.
Inkarikonngaipakaammoitikinaimbagmobabaeniti daytoyasinuratko,nupayaddaanitiaduabutengken panagpigerger,tikasayaatanunayngaari,tiagdamaa kasasaaddagitibambanag,kasimpakitatiresultaTabayat tipanangtarawidwidkoitidaytoyaprobinsia,apok,kasiti bilintikinatalinaaymo,amaysakadagitisiudaditidayaa naawaganJerusalem,anakaibangonantitemplotinasion dagitiJudio,amintibunggoydagitiJudio,idi naguummongda,inyawatdakaniaktimaysaataoa managanJesus,ngainyegdatiadukenawanpatingganaa pammabasolmaibusorkenkuana;ngemsaandaa makabasolkenkuanaitianiamanNgemmaymaysati erehesdaamaibusorkenkuana,ngaimbaganaatisabbath ketsaanngaumnoapanaginana.
Itadaytaataoinaramidnatiadungaagaskennaimbagnga aramid:pinagkitanadagitibulsek,dinalusannadagiti agkukutel,pinagungarnadagitinatay,pinaimbagnadagiti paralitiko,adidapulosmakagaraw,nodiketaddalaeng timekda,kenaminatulangdaitilugarda;ketinikkannaida itipigsaamagnakenagtaray,ngaimbilinnadaytababaen laengtisaonaKetinaramidnatisabalipayanabilegpay ngaaramid,akarkarnauraykadagitididiosentayo, pinagungarnamanipudkadagitinatayniLazaro,anatayiti uppatngaaldaw,anangibilinbabaenlaengitimaysaasao amapagungartinatayatao,idintotatibaginaket nadadaelengapukadagitiiggesanangpataudkadagiti sugatna.Ketbinilinnatinabangsitabagi,ngaaddaiti tanem,ngaagtaray,ketkasnobiomanipuditisilednakasta metarimmuarmanipudtanemna,anapnoitinasam-ita
bangbangloKettisumagmamanoanapalaloti panagsagabadagitidemonio,kenaddaankadagiti pagnaedandakadagitidissoalet-ang,kennangalun-oniti lasagdagitibukoddaasaka,kensimmang-atkensimmalog itinagbaetandagitiagkarkarayamabambanagkenatap ngaanimal,pinagnaednakadagitisiudaditibukoddaa balbalay,ketbabaentimaysaasaopinagbalinnaidaa nainkalintegan,kenpinagbalinnaamasiribkennadayaw dagidiaymariribukankadagitinarugitngaespiritu,ken dagitidemonioaaddakadakuadaimbaonnaitipangen dagitibaboyitibaybayketinlemmengnaidaManen,ti sabalipayngaaddaanitinagangongaima,kenagbibiagiti panagsagaba,kenawanuraytikaguduatibaginangaaguni, pinaimbagnababaenlaengtimaysaasaoKetmaysaa babaianabayagenngaaddaanitipanagruartidara,isua gapuitipanagruaramindagitikasukatdagititulangnaket nakitakennagsilnagakaslasarming,taamindagiti mangngagaspinaruardaisunangaawantinamnama,ken didadinalus,taawanapulostinamnamakenkuanati salun-at;ngemnaminsan,bayattipanaglabasniJesus sinagidnamanipuditilikudantipingirdagitikawesna,ket itidaytametlaengngaorasnaisublitipigsatibagina,ket napaimbag,akaslaawantirigatna,ketrinugiannati nagtarayanapardasngaagturongitibukodnaasiudadti Paneas.Ketnapasamakdagitoyabanbanag:ngem impadamagdagitiJudiongainaramidniJesusdagitoya banbanagitiAldawaPanaginanaKetnakitakadakdakkel apagsidsiddaawantiinaramidnangemdagitididiosena pagdaydayawantayoIsungaruddaHerodeskenArquelao kenFelipe,kenAnaskenCaifas,agramandagitiamina tattao,inyawatdakaniak,tapnomaipasangokenkuanaiti pannuboknaKetgaputaadutinangpatauditiriribuk maibusorkaniak,imbilinkoamailansaisunaitikrus
Itaidinailansaitikrus,dimtengtisipngetitiinteroa lubong;naan-anayanailemmengtiinit,ketagparanga nasipngettilangitbayatngaaldawpay,isuanakitadagiti bituen,nupaynalidempaylaengtikinasilengda,gapuna, pagarupekasaanadiammotikinatan-okmongaitiamina lubongsinilawandadagitilamparadamanipudmaikanem ngaorasaginggaitirabiiKettibulan,akasladara,saana nagsilnagitiinteroarabii,nupaynapunno,ketdagiti bituenkenOrionnagdung-awdakadagitiJudio,gapuiti salungasingngainaramidda
Ketitiumunangaaldawtilawas,agarupmaikatlongaoras tirabii,nagparangtiinitakasitisaanapulosanagsilnag idi,ketnagsilnagtiinteroalangit.Ketnokasanongaumay dagitikimatitibagyo,kastametanagparangititangatang tisumagmamanoalallakianatan-oktikatayagda,napintas tipanagsasaganadda,kendimailadawantikinadayagda, kentidimabilangabunggoydagitianghel,nga ipukpukkawda,DayawtiDiositikangatuan,kenditoy dagatalna,naimbaganakemkadagititattao:SumangatkayomanipudHades,dakayoanaadipenitikaungganti HadesKetititimekdanaggunaydagitiaminabantayken turod,ketnapigisdagitibato,kennaaramiddagitidadakkel ngaabutitidaga,itikastamakitadagitimismoadissoti mangliwengliweng
Ketititengngatibutengnakitadagitinatayabumangon manen,isuakinunadagitiJudioanakakitaitidaytoy,
NakitamidaAbrahamkenIsaac,kenJacob,kendagiti sangapuloketduaapatriarka,anatayagarupduaribulima gasutatawensakbayna,ketnakitamianalawagniNoeiti bagina.Ketnagdaliasattiaminatattaoketnagkantada kadagitihimnoitiDiositinapigsaatimek,akunkunada, NiApoaDiostayo,anagungarmanipudkadagitinatay, pinabiagnaamindagitinatay,kettiHadessinamsamken pinapatayna.
Ngarud,apokngaari,itiinterodaytaarabiisaana nagsardengtilawagNgemadukadagitiJudiotinatay,ket nailumlomkennatilmonkadagitiabutitidaytaarabii,isu asaanamakitauraydagitibangkayda.Itakayatkoasawen, anagsagabadagitiJudioanagsaomaibusorkenJesusKet maysalaengasinagogatinabatiidiayJerusalem,ta nalapunosdagitiaminasinagogaabumusbusorkenJesus.
Babaenngaruditidaytaapanagbuteng,gaputanasdaaw kennatiliwitidakkelapanagpigerger,itidaytametlaeng ngaoras,imbilinkoamaisurattiinaramiddaamin,ket impatulodkodaytaitikinabilegmo
TIPANANGBISTKENPANANGKONDENANI PILATE.
ItaididimtengdagitisuratitisiudaddagitiRomano,ket naibasakenCæsarngaawantibassitanakatakdersadiay, nagbutengdaamin,agsipudta,gapuitisalungasingni Pilato,napasamaktisipngetkenginggineditiamina lubongKetniCesar,gaputanapnoitipungtot,nangibaon kadagitisoldadoketimbilinnaamaiyegniPilatokasbalud.
KetidinaipanisunaitisiudaddagitiRomano,ket nangngegniCesarngaimmayisuna,nagtugawititemplo dagitididios,itingatotiaminasenado,kenitiamina buyot,kenitiaminakinaadutipannakabalinna,ket imbilinnangaagtakderniPilatoitipagserkan.KetniCesar kinunanakencuana,Nadiosanunay,idinakitamdagiti naindaklanapagilasinanngainaramiddaytaatao,apaya naituredmongainaramidtikastoy?Babaenti panangituredmongaagaramiditidakesngaaramid dinadaelmotiaminalubong
KetkinunaniPilato,ArikenAutokrata,saanaka nakabasolkadagitoyabanbanag,ngemtikinaadudagiti Judiotinadarasudoskennakabasol.KetkinunaniCesar, Ketsiasinoda?KinunaniPilato,Herodes,Arquelao,Felipe, AnaskenCaifas,kenaminabunggoydagitiJudio.Kinuna niCesar,Gapuitianiaarasonngaintungpalmoti panggepda?KetkinunaniPilato,Nasukirkensaana natulnogtinasionda,kensaanngaagpasakupiti pannakabalinmo.KetkinunaniCesar,Idiinyawatdakenca rebbengapinagbalinmoanatalgedkenibaonmokaniak, ketsaanmongaimmanamongkadakuadaamangilansaiti krustikastaatao,analintegkennangaramidkadagitikasta anaindaklankennasayaatamilagro,kasimbagamiti damagmo.1Tababaenkadagitikakastaamilagro naiparangarangniJesusngaisutiCristo,tiAridagitiJudio
KetidiimbagadaytoyniCesarketninaganannaamismoti naganniCristo,nagtinnagtiaminabunggoydagiti didiosen,ketnagbalindaakaslatapokanagtugawanni
CesarakaduanatisenadoKetamindagititattaonga agtaktakderitiasidegniCesarnapnodaitipanagpigerger gapuitipannakaisaotisaokenpannakatnagdagitididiosda, ketgaputanatiliwantibutengpimmanawdaamin,tunggal maysaitibalayna,amasmasdaawitinapasamak.Ket imbilinniCesarasitatalgedamasalimetmetniPilato, tapnomaammuannatikinapudnomaipapankenJesus
KetitikabigatannaidinagtugawniCesaritikapitolioa kaduanatiaminasenado,inkarinaakuestionaranmanenni PilatoKetkinunaniCesar,Ibagamtikinapudno,adi nadiosanunay,tababaenitidinadiosanngaaramidmonga inaramidmomaibusorkenJesus,urayditoynaiparangarang tipanangaramidkadagitidakesngaaramidmo,iti pannakadadaeldagitididiosenIbagamngarud,siasinoti nailansaitikrus,tatinagannatinangdadaelkadagitiamin adidiosen?KinunaniPilato,Ketpudnoapudnodagiti pammalubosna;tauraysiakamismoketnakombinsir babaenkadagitiaramidnangaisuketdakdakkelngem dagitiaminadidiosenapagdaydayawantayoKetkinuna niCesar,Aniangarudtigapunangainaramidmokenkuana tikastaakinaturedkenpanagaramid,asaanmonga ignorantekenkuana,wennosiguradoanangdiseniokaiti sumagmamanoakinadakesitigobiernok?Ketkinunani Pilato,Inaramidkodaytoygapuitipanagsalungasingken panagrebeldedagitinakillokendinadiosanaJudio
KetniCesarnapnoitipungtot,ketnangangayitimaysaa konsilioakaduanaaminasenadokenopisialna,ket imbilinnaamaisurattibilinmaibusorkadagitiJudioiti kastoy:
KenniLicianusngaaddaanitiumunaapuestoitiDayaa Pagilian.Kablaaw:
Napakaammuakmaipapanitikinaturedngainaramiditi nabiitpayunaybabaenkadagitiJudiongaagnanaediti Jerusalemkenkadagitisiudaditiaglawlaw,kenti kinaawanlintegngaaramidda,nokasanoapinilitdani Pilatoamangilansaitikrusitimaysaadiosanaawagan Jesus,ababaenitidaytatidakkelasalungasingdaket nasipngetkennaguyoditipannakadadaelIkeddengyo ngarud,agramantimaysaabunggoydagitisoldado,a mapankadakuadaamaminsansadiayketiwaragawagti pannakaipasakupdaitipannakaadipenbabaenitidaytoya bilin.Babaentipanagtulnogkenpanangituloyamaibusor kadakuada,kenpanangiwaraskadakuadaitiaminanasion, adipenida,kenbabaentipanangpapanawitinasionda manipuditiinteroaJudeaitikabiitanapanawenipakita, sadinomanasaanpayanagparangdaytoy,anapnodaiti dakes
KetididimtengdaytoyabilinitiDayaaPagilian, nagtulnogniLiciano,babaentipanagbutengitibilin,ket dinadaelnatiaminanasiondagitiJudio,ketpinagbalinna dagidiaynabatiidiayJudea,anaadipenakaduadaa naiwaraskadagitiGentil,tapnomaammuanniCesara dagitoyabanaginaramidniLicianomaibusorkadagiti JudioitiDayaaPagilian,kentapnomaay-ayona
KetinkeddengmanenniCesarapagsaludsodanniPilato, ketbinilinnatimaysaakapitan,ngaagnaganitiAlbius,a
putdennatiuloniPilato,akunkunana,Bayatti panangikabilnakadagitiimanaitinalintegatao,a naawaganCristo,matnagtometitikastaawagas,ketawan timasarakannaapannakaispal.
KetididimtengniPilatoitilugarnagkararagasiuulimek,a kunkunana,OApo,saannakadadaelenakaduadagiti nadangkesaHebreo,tadiakkomainkabildagitiimakenka, nodiketparaitinasiondagitiawananlintegaJudio,gapu tanangrubrobdaitipanagrebeldemaibusoritimssngem ammomngainaramidkodaytaitikinaignoranteSaannak ngarudadadaelengapuitidaytoyabasolko,wenno panunotemtikinadakesngaaddakaniak,OApo,keniti adipenmoaProclaamakipagtakderkaniakitidaytoynga orastiipapatayko,ngainsuromamangipadtoamasapula mailansakaitikrus.Dimometdusaenisunaitibasolko,no diketpakawanennakami,ketbilangennakamiitibingay dagitinalintegmoKetadtoy,idinalpasniPilatoti kararagna,dimtengtitimekmanipudlangit,akunkunana, Awagandakantodagitiaminakaputotankendagitipamilia dagitiGentilanabendisionan,agsipudtaitisidongmo natungpalamindagitoyabanagngainsaodagitiprofeta maipanggepkaniak;ketmasapulngaagparangkaakas saksikoitimaikaduangaiyaayko,intonukomektodagiti sangapuloketduaatributiIsrael,kendagidiaysaana nangipudnoitinagankoKetpinutedtiPrepektotiuloni Pilato,ketadtoyinawattimaysangaangheltiApoKetidi nakitanibaketnaaProclatianghelngaumayketinawatna tiulona,isumet,anapnoitirag-o,dagusngainsukonati espiritu,ketnaitabonakaduananilakayna
TIPATAYNIPILATO,ANANGKONDENANI JESUS.
ItaidintotaniTiberioCæsaremperadordagitiRomanoket agsagsagabaitinakaroasakit,ketnangngegnangaadda idiayJerusalemtimaysaamangngagas,niJesusnga agnagan,anangpaimbagkadagitiaminasakitbabaen laengitisaona;gaputadinaammoapinapataydagitiJudio kenPilato,imbilinnaitikastatimaysakadagitikatulongna, niVolusianusngaagnagan,akunkunana,Mapankaiti kapartakanakabaelamabumallasiwitibaybay,ketibagam kenPilato,ngaadipenkengayyemko,ngaibaonnakaniak daytoyamangngagasamangisublikaniakitiorihinala salun-atkoKetniVolusiano,idinangngegnatibilinti emperador,pimmanawadagus,ketimmaykenPilato,kas naibilinkenkuanaKetimbaganaitiisumetlaengaPilato tiintedkenkuananiTiberioCæsar,akunkunana,Ni TiberioCæsar,emperadordagitiRomano,Apom,idi nangngegnangaitidaytoyasiudadaddamaysaa mangngagasamangagaskadagitisakitbabaenlaengiti saona,sipapasnekngaagpakpakaasikenkangaibaonmo kenkuanatapnoagasantisakitnaKetnagbutengunayni Pilatoidinangngegnadaytoy,taammonaagapuitiapal, napapataynaisunaSimmungbatniPilatoitimensahero,a kinunana,Daytoyataoketmaysaamanagdakdakes,ken maysaataoanangsurotkadagitiaminatattao;isua, kalpasantibalakadanaaladagitimasiribalallakitisiudad, pinaglansaakisunaitikrusKetbayattipanagsubliti mensaheroitipagdagusannanasabatnatimaysaababai ngaagnaganVeronica,anaam-ammoniJesus,ket kinunana,Obabai,addamaysaamangngagasitidaytoya
siudad,anangpaimbagkadagitimasakitbabaenlaengiti saona,apayapinapataydagitiJudio?Ketrinugiannati nagsangit,akunkunana,Ay,siak,apok,tiDioskoken ApoktiinyawatniPilatobabaenitiapal,kinondenarna, kenimbilinnaamailansadaitikrus.Kalpasanna, nagladingitunay,kinunana,Ladingitekunaytadiak matungpaltiimbaonkaniaktiapok
KinunaniVeronicakenkuana,IdinagdaliasattiApoka nangasaba,ketdiakunaykayatanaikkattikaaddana, tinarigagayakamaipintatiladawannaparakaniak,tapno bayatamaipaidamitikaaddana,uraylakomatipigurati kaaspingnatimangtedkaniakitiliwliwa.Ketidiipankoti canvasitipintortapnomaipinta,sinabatnakniApokket dinamagnanosadinotipapanakKetidiimpakaammok kenkuanatigaputipanagdaliasatko,Kiniddawnakaniakti canvas,ketinsublinakaniakanaimaldititikaaspingti nadayawarupanaNgarud,nosipapasnekakumitatiapom itipannakakitanaitidaytoy,dagusatagiragsakennati pagimbagantisalun-at
Tikadikaaspingakasitidaytoyketmagun-oditibalitok wennopirak?sinaludsodnaSaan,kinunana,nodiket buyogentinadiosanasentimientotidebosionNgarud, kumuyogaktokenka,ketawitektikaaspingniCesartapno kitaek,ketagsubliakto
IsungaimmayniVolusianoakaduananiVeronicaidiay Roma,ketkinunanakenniTiberiongaemperador,niJesus, anabayagenatinarigagayam,niPilatokendagitiJudio simmukodaitidinainkalinteganngaipapatay,ketgapuiti apalnaikapetdaitikayotikrusGapuna,addamaysaa matronangaimmayakaduakanangiyegitikaaspingtiisu metlaengaJesus,ketnosipapasnekakumitakaitidayta, dagusamagun-odmotipagimbagantisalun-atmoIsunga inwarasniCesartidalanbabaenkadagitilupotaseda,ket imbilinnaamaiparangkenkuanatiladawan;ketapamana kinitanadaytanagun-odnamanentiorihinalasalun-atna
Kalpasanna,natiliwniPoncioPilatobabaentibilinni CesarketnaipanidiayRomaNiCesar,idinadamagnanga immayniPilatoidiayRoma,napnoitinalabesapungtot maibusorkenkuana,ketimparangnakenkuana.Ita,intugot niPilatotiawangaitnaabadoniJesus,ketinsuotnaidiiti sanguanantiemperadorApamananakitatiemperador inikkatnaaminapungtotna,ketdagusatimmakder kenkuana,ketdinakabaelantiagsaoanaulpitkenkuanaiti aniaman:ketdaydiayitikaawannakaslanakaam-amakken narungsotunayitaitisanguanannaketmasarakanano idilignaalumamay
Ketidipinapanawna,dinagbayag,nakaroti panagpungtotnakenkuana,ngaindeklaranatibaginaa nakalkaldaang,gaputadinainyebkaskenkuanatipungtot tibarukongnaKetdagusngaimpalagipna,ngainsapatana kennagprotestangaisuketmaysangaanaknipatay,ken saanamaikaringaagbiagditoydaga.Ketidinakitana isunadagusakinablaawanna,ketinyadayonaamina pungtottipanunotna
Nasdaawtiamin,ketnasdaawamismo,isuanakapungtot unaykenniPilatobayatngaawan,ketawantimaibagana
kenkuanaitinatadembayatngaaddaisuna Kamaudiananna,babaentiNadiosanasingasing,wenno nalabitbabaentipanangallukoytisumagmamanoa Kristiano,pinaguksobnakenkuanatiamerikana,ketdi nagbayagintuloynamanenkenkuanatiorihinalapungtotti panunotnaKetidimasmasdaawunaytiemperador maipapanitidaytoy,imbagadakenkuanaadaytati amerikananiApoJesus.Kalpasanna,imbilintiemperador amaibaludaginggaamakisaritakadagitimasiribnoaniati rumbengamaaramidkenkuanaKetkalpasanti sumagmamanongaaldawnaitedtisentensiamaibusorken Pilatongaisuketmasentensiaanitinakababainunaynga ipapatay.IdinangngegniPilatodaytoypinataynatibagina babaentibukodnaapug-aw,ketbabaenitikastanga ipapataypinagpatingganatibiagna
IdinaipakaammotiipapatayniPilatokinunaniCesar, Pudnoanatayitinakababainunayngaipapatay,ati bukodnangaimadinainispal.Naigalutngaruditidakkela bloketibatoketnailumlomitikarayanTiberNgemdagiti nadangkeskennarugitngaespiritu,ngaagrag-odaiti nadangkeskennarugitabagina,naggargarawdaaminiti danum,ketnangpataudititangatangitinakabutbutenga kimatkenbagyo,gurruodkenuraro,isuanatiliwantiamin itinakaam-amakabuteng.Gapuitidaytainguyoddagiti RomanomanipudkarayanTiber,inyakardakas pananguyawidiayVienne,ketinlunoddaitikarayanRhone TatiViennekayatnaasawen,noar-arigen,Dalanti Gehenna,agsipudtadaytaidinketmaysaalugarti panaglunodKetaddadagitidakesngaespirituket inaramiddadagitiisumetlaengabanbanag.
Dagidiayngarudalallaki,adidainibturantikastaunaya panangriribukdagitidemonio,inikkatdakadakuadati bangatilunodketimpatuloddadaytaamaitaboniti teritoriatiLosaniaNgemidinariribukandaunaykadagiti nadakamatapannakariribuk,inyadayodadaytakadakuada ketinlunoddadaytaitimaysaanaikeddengadanawa napalikmutankadagitibantay,asadiayuraypay,siguniti salaysaytidadduma,naikunaarumrummuardagiti nadumadumaadiabolikoapanggep