Quechua - The Gospel of the Birth of Mary

Mariaq nacesqanmanta Evangelio 1 kaq RAKI 1 Saminchasqa, wiñaypaq k’ancharishaq Virgen María, Davidpa reypa ayllunmanta, ayllunmantawan paqarimuq, Nazaret llaqtapi paqarirqan, Jerusalén llaqtapitaq yachaqarqan, Wiraqochaq yupaychana wasinpi.

2 Taytanpa sutinmi Joaquim, mamanpataq Ana. Taytanpa ayllunqa Galileamanta hinaspa Nazaret llaqtamantam karqa.

Mamanpa ayllunqa Belén llaqtamantam karqa.

3 Kawsayninkuqa sut’i, chaninmi karqan Wiraqochaq ñawpaqenpi, Dios sonqo, mana pantayniyoq runakunaq ñawpaqenpi. Llapan kapuqninkutam kimsaman rakirurqaku.

4 Hukninmi yupaychana wasiman, yupaychana wasipi oficialkunamanwan qorqanku; huknintataq mana reqsisqa runakunaman, wakcha runakunamanpas rakirqanku; kimsa kaqtaq kikinkupaq, kikin ayllunkupaq ima waqaycharqanku.

5 Chhaynatan paykunaqa iskay chunka wata hina ch’uya kawsarqanku, Diospa allin qhawarisqan, runakunaq allin qhawarisqan, mana wawayoq.

6 Ichaqa paykunan prometekurqanku: Ima ch'aqwaypipas Dios paykunata allinpaq qhawarinman chayqa, Señor Diosta servinankupaqmi qonqaku; Chayraykun sapa wata sapa fiestapi Señor Diospa templonman riqku.

7 Sapaqchanapaq fiesta qayllaykamuqtintaq, Joaquim ayllunmanta wakin runakunawan Jerusalén llaqtaman rirqanku, chay tiempopitaq Isacar uma sacerdote karqan.

8 Joaquimta wakin vecinonkunawan kuska ofrendanta apamushaqta rikuspa, paytapas ofrendankunatapas pisichaspa tapurqan.

9 ¿Imanasqataq mana churiyuq runaqa, wawankunapa chawpinpi rikuriyta munarqa?

Hinaspapas, haywasqankunaqa manan hayk’aqpas Diospa chaskisqan kanmanchu, payqa manan wawayoq kananpaq hinachu qhawarirqan; Diospa Simin Qelqaqa niranmi: “Israelpi qari mana wachakuq runaqa ñakasqañam”, nispa.

10 Chaymantapas nillarantaqmi: “Ñawpaqtaqa chay ñakaymanta kacharichisqa kanan, huk wawata wachakuspa, chaymantataq ofrendankunawan Diospa qayllanman hamunan”, nispa.

11 Joaquim ichaqa sinchi p'enqasqa kaspa, michiqkunaman kutipurqan, paykunan uywakunawan kuska pastonkupi kasharqanku.

12 Payqa manan wasinman kutipuyta munarqanchu, ama sacerdote uma sacerdotemanta tukuy kaykunata uyariq vecinonkuna llapa runaq qayllanpi k'aminankupaq.

2 kaq RAKI 1 Chaypi unayña kashaqtinmi, huk p'unchay sapallan kashaspa, Señorpa angelnin huk k'anchaywan ladonpi sayasharqan.

2 Hinaqtinmi Jesusman rikhurimuq angelqa sinchita llakikuspa, payta niran: 3 Joaquim, ama mancharikuychu, ama mancharikuychu, rikuwaspaykipas, ñoqaqa Señorpa angelninmi kani, paypa kachamusqan qanman, willanaypaq, mañakuyniykikuna uyarisqa kasqanmanta, limosna qosqaykipas Diospa ñawpaqenpi wicharisqanmanta .

4 Paymi p'enqayniykichista rikuspa, mana wawayoq kasqaykichismanta mana chaninpi k'amisqa kasqaykichista, Diosqa huchamanta vengakuqmi, manan naturalezamantachu.

5 Chhaynataq piqpa wiksantapas wisq’aqtinqa, chayraykun ruwan, aswan admirakuypaqta wakmanta kicharinanpaq, naceqpas mana munapayaypa rurun hinachu rikhurin, aswanpas Diospa qokuynin hina .

6 Llaqtaykichispa ñawpaq maman Saraqa manan mana wachakuqchu karqan pusaq chunka watayoq kanankama, chaywanpas yuyaqña kashaspapas Isaactan wachakurqan, paywanmi prometekusqanqa llapa suyukunapaq saminchasqa karqan.

7 Raquelpas, Diospa ancha munasqan, ch'uya Jacobpa ancha munakusqan, unay tiempon mana wachakuq kasharqan, chay qhepamanpas Joseq mot hermi karqan, payqa manan Egipto nacionta kamachikuqllachu karqan, aswanpas askha suyukunatan qespichirqan wañunankupaq yarqaymanta.

8 ¿Pitaq juezkunamanta Sansonmanta aswan valorniyoq, Samuelmantapas aswan ch’uya? Hinaspapas iskayninku mamankuqa mana wachakuqmi karqanku.

9 Ichaqa sichus yuyay mana convencechisunkichismanchu rimasqay cheqaq kasqanmanta chayqa, yuyaq watakunapin sapa kutilla yuyaykuykuna kan, mana wachakuq runakunataq hatun musphayninkuta paqarichimurqanku; chayraykun warmiyki Ana huk ususita pusasunki, paytataq sutichanki Maria nispa; 10 Promesasqaykiman hina, wawachanmantapachan Señorman qokunqa, mamanpa wiksanmantapachan Santo Espirituwan hunt'asqa kanqa.

11 Payqa manan mikhunqachu nitaq ukyanqachu qhelli kaqtaqa, nitaqmi común runakuna ukhupipas mana imawanpas kawsanqachu, aswanpas Señor Diospa templonpin. chaynapi mana ima k’amiymanpas, mana allin kaqmanta iskayrayaymanpas urmananpaq.

12 Chhaynaqa, imaynan payqa milagrota ruwaspa mana wachakuq runamanta nacenqa, chhaynatan payqa doncella kashaspa, mana tupachiy atina, Ancha Hatun Diospa Churinta paqarichinqa, paymi , Jesus sutichasqa kay, sutinpa nisqanman hinataq llapa suyukunaq Qespichiq kay.

13 Kaymi willasqaymanta señal kanqa, Jerusalén llaqtaq qori punkunman chayaspaykiqa, chaypin esposayki Anawan tupanki, payqa sinchi llakisqa kashaspa mana usqhaylla kutimusqaykimanta, chaypachan kusikunqa rikusunaykipaq.

14 Chayta niqtinmi angelqa paymanta ripurqan.

3 RAKI 1 Chay qhepamanmi angelqa esposan Anaman rikhurimuspa nirqan: Ama manchakuychu, amataq yuyaykuychischu rikusqaykita espiritu hinata.

2 Ñoqan kani Diospa ñawpaqenpi mañakuyniykichista limosnaykichistapas haywawaqniykichis, kunantaq qankunaman kachamusqaykichis, huk ususi nacenaykichispaq, paypa sutinmi María, saminchasqataqmi kanqa llapan warmikuna.

3 Payqa, nacesqan qhepallamanmi, Wiraqochaq khuyapayakuyninwan hunt’asqa kanqa, kinsa wata ñuñumanta wikch’usqa kasqanpin taytanpa wasinpi kanqa, chay qhepamantaq Wiraqochaq serviyninman qosqa kashaspa, mana t’aqakunqachu templopi, watakuna discrecionman chayanankama.

4 Huk rimayllapi, chaypiqa tuta p’unchaymi Señorta servinqa ayunaspa mañakuypi, tukuy qhelli kaqkunamanta karunchakunqa, manataqmi hayk’aqpas pitapas reqsinqachu; 5 Ichaqa, mana tupachiy atina instancia mana ima qhellichasqapas, mana qhellichasqa kaspa, hinallataq huk doncella mana pitapas reqsispa, huk qhari wawata wachakunqa, huk sirvientataq Wiraqochata paqarichinqa, paymi khuyapayakuyninwan, sutinwan, ruwayninkunawan ima, Qespichiq kanqa kay pachamanta.

6 Sayariy, hinaspa Jerusalén llaqtaman riy, qoriwan llusisqa qori punkuman chayaspaykiqa, qosaykiwanmi tupanki, paypa allin kananpaqmi qosaykiwan tupanki anchata llakikurqanku.

7 Chhaynaqa, chhayna hunt’akusqanta tarispaykichisqa, creeychis llapan willasqaykichispas mana iskayrayaspa hunt’akunanta.

8 Chaymi angelpa kamachisqanman hina iskayninku maypi kasqanku cheqasmanta lloqsirqanku, angelpa willakusqan cheqasman chayaspataq tupanakurqanku.

9 Hinaqtinmi paykunapura rikusqankuwan kusikuspanku, wawa kanankupaq prometekusqankuwan hunt’asqata agradecekuspanku, huch’uyyaykukuq runakunata hatunchaq Señorman graciasta qorqanku.

10 Señor Diosta yupaychaspataq wasinkuman kutipurqanku, Diospa prometesqanta suyaspa kusisqa, mana manchakuspa kawsarqanku.

11 Chaymi Anaqa wiksallikuspa huk ususinta wachakurqan, angelpa kamachisqanman hinataq tayta-mamanqa Mariata suticharqanku.

4 kaq RAKI 1 Kimsa wata tukukuptin, ñuñumanta lluqsinan pacha tukuptin, Virgenta Tayta Diospa yupaychana wasinman ofrendakunawan pusamurqaku.

2 Dios yupaychana wasiq muyuriqninpitaq chunka phisqayoq escalerakuna wichayman kasharqan.

3 Dios yupaychana wasiqa orqopi hatarichisqa kashaqtinmi, hawapi kaq ruphachina sacrificio altarqa mana asuykamuyta atirqanchu, aswanpas escalerallapin.

4 Saminchasqa Virgenpa tayta-mamanpas, wawa Mariaqpas huknin escaleramanmi churarqanku; 5 Ichaqa purisqanku p'achankuta p'achakushaqtinkun, costumbreman hina wakin aswan allin allichasqa p'achakunata churakushaqtinku.

6 Chaykamataq Señorpa Virgenqa chhaynata llapa escalerakunata hukmanta hukmanta wicharqan, mana pipas yanapayninwan pusananpaq nitaq hoqarinanpaqpas, pipas kaymantan juzganman karqan hunt’asqa edadniyoq kasqanmanta.

7 Chhaynatan Wiraqochaqa, Virgenpa wawallaraq kashaspa, kay mana hayk’aq rikusqa llank’ayta ruwarqan, kay milagrowantaq pruebarqan kay qhepaman imayna hatun kasqanmanta.

8 Ichaqa tayta-mamakunan sacrificiota haywaspanku, kamachikuy simiq costumbrenman hina, promesankuta hunt’aspa, Virgenta huk doncellakunawan kuska temploq wasikunapi saqerqanku, paykunan chaypi uywasqa kananku karqan, hinaspan wasinkuman kutipurqanku.

5 CAPÍTULO 1 Ichaqa Señorpa Virgenmi manchakuywan ñawparisqanman hina, hunt’asqa kayninpipas yapakurqan, Salmo qelqaq nisqanman hinataq taytanpas mamanpas saqerparirqanku, Señormi ichaqa cuidarqan.

2 Sapa p’unchaymi angelkunawan rimaq, sapa p’unchaytaq Diospa watukamusqanta chaskiq, paymi tukuy imaymana mana allinkunamanta hark’arqan, tukuy allin kaqkunawantaq askhayachirqan.

3 Chhaynapin, chunka tawayoq watayoqña kashaspa, millay runakunaqa mana imatapas huchachayta atirqankuchu, chhaynapin llapa allin runakuna, paywan reqsisqa runakunaqa, kawsayninta, imayna rimasqantapas admirakurqanku.

4 Chay tiempopin uma sacerdoteqa lliw runakunata ruwaran. Llapan doncellakuna, yupaychana wasipi llaqtaq tiyasqanku, kay edadman chayaq, wasinkuman kutipunankupaq, kunan allin wiñasqaña kasqankurayku, llaqtankupi costumbreman hina, casarakunankupaq kallpachakunankupaq.

5 Llapan doncellakunaña kasukurqanku chaypas, Señorpa Virgen Mariallan kutichirqan mana hunt'ayta atisqanmanta.

6 Kay razonkunata churaspa, paypas tayta-mamanpas Señor Diosta servinankupaq qosqankuta; chaymantapas, Wiraqochaman doncella kananpaq prometekusqanmanta, chay promesataqa decidikurqanmi mana hayk’aqpas qhariwan puñuspa p’akinanpaq.

7 Uma sacerdoteqa kaywanmi sasachakurqanku.

8 Payqa manan huk ladomantapas prometekusqanta ch'usaqyachirqanchu, manataqmi Diospa Simin Qelqata mana kasurqanchu: “Rurakuy, hunt'ay”, nispa.

9 Amataq huk costumbretapas riqsichiychischu, chay costumbremanqa runakunan mana reqsisqa karqanku, kamachisqan karqan.

10 Fiesta qayllaykamuqtinmi Jerusalén llaqtapi, qaylla llaqtakunapipas llapa hatun runakuna huñunakunankupaq, chhaynapi paykunaq yuyaychasqanta chaskinanpaq, chhayna sasachakuypi aswan allin ruwasqanmanta.

11 Hinaqtinmi paykunaqa huk simillawan rimanakurqanku Señor Diosta maskhanankupaq, hinaspa paymanta yuyaychayta mañakunankupaq.

12 Llapallanku Diosta mañakushaqtinkutaq, uma sacerdoteqa, sapa kuti purisqanman hina, Diosta tapuq rirqan.

13 Hinaqtinmi chay ratolla huk kunka uyarikurqan arcamanta, khuyapayakuy tiyanamantawan, chaytan llapa chaypi kaqkuna uyarirqanku, chaymi tapusqa otaq

maskhasqa kanan Isaiaspa profecianwan, pimanmi Virgenta qonanku, casarakunankupaqpas; 14 Isaiasmi nin: Jesepa saphinmantan huk k'aspi lloqsimunqa, saphinmantataq t'ika lloqsimunqa.

15 Wiraqochaq Espiritunmi pay patapi samaykunqa, Yachayniyoq, Hamut’ay Espiritu, Yuyaychay, Atiy Espiritu, Yachaypa Espiritun, Dios sonqo kaypa Espiritun, Wiraqocha manchakuy Espiritutaq hunt’aykunqa.

16 Chay profeciaq nisqanman hinan, Davidpa familianmanta, familiamanta llapa qharikuna, casarakunankupaq, mana casarasqa kaqkunapas, askha k’aspinkuta altarman apanankupaq.

17 Ima runaq k’aspinmantataq t’ika t’ikarimunman, chaypa hawanpitaq Wiraqochaq Espiritun paloma rikch’aypi tiyaykunqa, paymi kanqa Virgenta qosqa runa hinaspa comprometisqa.

6 RAKI 1 Wakin runakuna ukhupin kasharqan Davidpa ayllunmantawan ayllumanta José sutiyoq runa, payqa ancha kurak runan karqan, paymi k'aspinta qechuq, sapankanku k'aspinta haywaqtinku.

2 Chaymi hanaq pacha kunkaman mana imapas kaqtinqa, uma sacerdoteqa allinpaq qhawarirqan hukmanta Diosta tapuyta.

3 Paymi kutichirqan, piwanchus Virgen casarakunanpaq casarakunan karqan, payqa sapallanmi karqan huñusqakunamanta, mana varanta apamuq.

4 Chayraykun Josetaqa traicionarqanku.

5 Varanta apamuqtin, Hanaq pachamanta huk palomataq chay pataman sayariqtin, sapankanku sut’ita rikurqanku, Virgenpa casarakuyninta.

6 Chayman hina, casarakunankupaq casarakuy ceremoniakuna tukukuqtinmi, Belén llaqtanman kutipurqan, wasinta allichananpaq, casarakuypaq necesitaqkunata ruwananpaqpas.

7 Ichaqa Señorpa Virgen Mariaqa, kaq edadniyoq qanchis doncellakunawan kuska, chay tiempollapitaq ñuñumanta wikch’usqa, sacerdoteq churasqan, Galilea llaqtapi taytamamanpa wasinman kutipurqanku.

7 RAKI 1 Galilea llaqtaman ñawpaq kuti hamushaqtinmi, angel Gabrielta Dios kachamurqan, Qespichiqninchis wiksallisqa kasqanmanta, imayna wiksallisqa kasqanmantawan willananpaq.

2 Chay hinan Jesusman yaykuspa, paypa kasqan cuartota sumaq k'anchaywan hunt'achirqan, sumaq sonqowantaq payta napaykuspa nirqan.

3 ¡Allinta, María! Virgen del Señor aswan aceptable! ¡O Virgen hunt'a Graciawan! Wiraqocha qanwan kashan, llapa warmikunamanta aswan saminchasqa kanki, llapa qharikunamanta aswan saminchasqa kanki, chay. kunankama nacerqanku.

4 Ichaqa Virgenmi ichaqa angelkunaq uyanta allinta reqsirqan, hanaq pachamanta chhayna k’anchayqa manan hukniraychu karqan.

5 Manataqmi angelpa rijuriyninwan mancharikurqanichu, nitaq k'anchaypa hatun kayninmantachu admirakurqani, aswanpas angelpa rimasqanwanmi llakikurqani.

6 Hinaspa qhawariyta qallarirqan ima ninantaq ancha admirakuypaq napaykuy, imachus willashan, otaq ima hina tukukuyniyoq kananta.

7 Chayta yuyaykuspan angelqa Diospa yuyaychasqan kutichin; 8 María, ama manchakuychu, kay napaykuypi ch'uya kawsayniykiwan mana tupaq imatapas yuyaykushayman hinata.

9 Señor Diospa sumaq sonqontan tarirqankichis, doncella kayta akllakusqaykirayku.

10 Chhaynaqa, Virgen kashaspaykiqa, mana huchayoqmi wiksallikunki, qhari wawatataq wachakunki.

11 Payqa hatunmi kanqa, lamar-qochamanta lamarqochaman, mayukunamanta kay pachaq k'uchunkama kamachikusqanrayku.

12 Paymi sutichasqa kanqa Ancha Hatun Diospa Churin; Kay pachapi millay naceq runaqa hanaq pachapi hatunchasqa runapin kamachikun.

13 Señor Diosmi taytan Davidpa kamachikuy tiyananta qonqa, Jacobpa mirayninkunapitaq wiñaypaq kamachikunqa, qhapaq suyunpas mana tukukuqmi kanqa.

14 Payqa Reykunapa Reyninmi, Apukunapa Señorninmi, kamachikuy tiyananpas wiñay-wiñaypaqmi.

15 Chay angelpa rimasqanmanqa manan Virgenqa mana iñiq hinachu kutichirqan, aswanpas yachaytan munarqan imaynachus rimasqanta.

16 Paytaq nirqan: –¿Imaynataq chayri kanman?

Promesasqayman hina mana hayk'aqpas pitapas reqsisqayta rikuspay, ¿imaynataq wawata wachakuyman mana runaq muhun yapasqa kaspaqa?

17 Chayta uyarispan angelqa niran: —María, ama piensaychu sapa kutilla wiksallikunki, nispa.

18 Imaraykuchus, mana qhariwan puñuspa, Virgen kashaspa, wiksallikunki; Virgen kashaspaykiqa, wachakunki; hinaspapas huk Virgenmi chuchuta qonqa.

19 Santo Espiritu qankunaman hamusunkichis, Ancha Hatun Diospa atiyninmi llanthuykusunkichis, manataqmi ima munapayaypas kanqachu.

20 Chay hinaqa, qankunamanta naceqpas ch'uyallan kanqa. imaraykuchus mana huchayoq wiksallisqalla, nacespataq Diospa Churin sutichasqa kanqa.

21 Hinaqtinmi Mariaqa makinta haywarispa hanaq pachaman qhawarispa nirqan: —¡Señor Diospa sirvientan!

Rimasqaykiman hina kachun.

8 RAKI 1 Joseqa Judeamanta Galilea llaqtaman rirqan, paywan casarakunanpaq casarakunanpaq.

2 Yaqa kinsa killañan pasarqon paywan casarakusqanmanta.

3 Qhepamanmi sut'ita rikukurqan wiksallisqa kashasqanta, manataqmi Josemanta pakayta atirqankuchu.

4 Huk runaq casarakusqan hina mana hark’asqalla Virgenman rispa, paywan allinta rimaspa, wiksallisqa kashaqta repararqan.

5 Chay qhepamantaq mana thak-kayta, iskayrayaytapas qallarirqanku, mana yachaspa ima ñantachus aswan allin kanman chayta; 6 Chanin runa kasqanraykun mana munarqanchu chay warmita sut’inchayta, nitaq rabona kasqanmanta iskayrayaspapas pisichayta munarqanchu, Dios sonqo runa kasqanrayku.

7 Hinaqtinmi payqa sapankanku yuyaykurqan rimanakusqankuta tukuchiyta, sapallan hinataq payta qarqoyta munarqan.

8 Chaykunata yuyaymanashaqtinmi, Señor Diospa angelnin puñushaspa payman rikhurimuspa nirqan Davidpa churin Jose, ama manchakuychu.

9 Ama munaychu ima iskayrayaytapas Virgenpa qhelli huchapi huchayoq kasqanmanta, nitaq imatapas mana allinta yuyaykuyta, amataq manchakuychu warmiman pusayta; 10 Paypi naceq, kunantaq yuyayniykichista llakichishan chayqa, manan runaq ruwasqanchu, aswanpas Santo Espirituq ruwasqanmi.

11 Llapa warmikunamantan payqa sapallan Virgen Diospa Churinta wachamunqa, paymi sutichanki Jesus nispa, chaymi Qespichiq, paymi llaqtanta huchankumanta qespichinqa.

12 Hinaqtinmi Joseqa, angelpa kamachisqanman hina, Virgenwan casarakurqan, manataqmi reqsirqanchu, aswanpas ch’uya kawsaypin waqaycharqan.

13 Kunantaq wiksayakusqanmanta isqon kaq killa asuykamurqan, Joseqa warminta casarakuqtin, hinallataq ima imakunachus necesario karqan Belén llaqtaman, maymantachus hamusqan llaqtaman.

14 Chaypi kashaqtinkutaq, wachakunanpaq p’unchaykuna hunt’akurqan.

15 Paymi wachakurqan phiwi churinta, ch’uya Evangelistakunaq yachachisqankuman hina, Señorninchis Jesucristota, paymi Yayawan, Churiwan, Qollanan Espirituwan kuska wiñay pachakama kawsan, kamachikun ima.