

EbbaluwazaKerode
nePiraato
EBBALUWAYAHERODOKUKOLAPILATE GVANOR.
KerodeeriPontiyoPiraatoGavanawaYerusaalemi: Emirembe
Ndimukweraliikirirakungi.Binonkuwandiikira, bw’onoobiwuliraonyonnyoleKubangamuwalawange Kerodiya,omwagalwagyendi,bweyaling’azannyiraku kitabaky’amazziekyalikoomuzira,negukutukawansiwe, omubirigwegwonnanegukka,omutwegwene gusalibwakonegusigalakubbalaafuEralaba,nnyina akutteomutwegwekumaviivigemukifubakye, n'ennyumbayangeyonnaerimunnakunnyingiKubanga nze,bwennawulirakumusajjaYesu,nenjagalaokujja gy’oli,mmulabeyekka,mpulireekigambokye,obanga kiringaeky’abaanab’abantuErakikakafuntiolw'ebibi bingibyennakoleraYokaanaOmubatiza, n'olw'okusekereraKristo,labanfunaempeera ey'obutuukirivu,kubanganayiwaomusaayimungi ogw'abaanab'abalalakunsi.Noolwekyoemisangogya Katondagyabutuukirivu;kubangabulimuntuafuna ng'ebirowoozobyebwebiriNayeolw’okubawali osaaniddeokulabaKatonda-omuntuoyo,n’olwekyo kikugwaniraokunsabira
MutabaniwangeAzboniusnayealimubulumi obw’essaaway’okufa
Eranangendimukubonaabonan'okugezesebwaokunene, kubanganninaobulwaddebw'amazzi;erandimunnaku nnyingi,kubangannayigganyaeyaleetaokubatizan'amazzi, yeYokaana.Noolwekyomugandawangeemisangogya Katondagyabutuukirivu
Eramukaziwange,nate,okuyitamunnakuyeyonna olw’omuwalawe,afuusemuzibemuliisolyeeryakkono, kubangatwagalaokuzibaEriisoery’obutuukirivuTewali mirembeeriabakozib'ebibi,bw'ayogeraMukama. Kubangaokubonaabonaokunenekwatuukaddaku bakabonanekubawandiisib'amateeka;kubanga baakukwasaOmutuukirivu.Kubangakunokwe
kutuukirizibwakw'ensi,nebakkirizaab'amawanga okufuukaabasikaKubangaabaanab'omusana balisuulibwaebweru,kubangatebaakwatangaebyo ebyabuulirwakuMukaman'OmwanaweNoolwekyo weesibeekiwato,ofuneobutuukirivu,ggwenemukaziwo ngamujjukiraYesuekiron'emisana;n’obwakabakabuliba bwammweab’amawanga,kubangaffeabantu(abalonde) twasekereddeOmutuukirivu
AiPiraato,obangawaliwoekifoeky'okusabakwaffe, kubangatwalimubuyinzamukiseeraekimu,ziika ennyumbayangen'obwegendereza;kubangakituufu okuziikibwaggwe,okusingabakabona,oluvannyuma lw’ekiseeraekitono,ng’Ebyawandiikibwabwebigamba, kukujjakwaYesuKristo,okwesasuzakulituuka.
Mubeerebulungi,neProclamukyalawo
Nkuweerezaeby'okumatuebyamuwalawangen'empeta yange,bibeeregy'oliekijjukizoky'okufakwangeKubanga ensowerazaatandikaddaokuvamumubirigwange,era laba,nfunaomusangoogw’akaseeraobuseera,erantya omusangoogugendaokujja.Kubangamubyombi tuyimiriddemumaasog'ebikolwabyaKatondaomulamu; nayeomusangoguno,ogw’akaseeraobuseera,gwakaseera buseera,ateogw’okujjagwemusangoemirembegyonna
Enkomereroy'EbbaluwaeriPiraatoGavana
EBBALUWAYAPILAATOERIKEROD.
PiraatoeriKerodeOmusumba:Emirembe.
ManyaeraolabentikulunakulwewampaYesugyendi,ne nneesaasira,nentegeezangannaabamungalozange(nti sirinamusango),kuoyoeyazuukiramuntaana oluvannyumalw’ennakussatu,n’amusanyusa,kubanga walioyagalannyookukwatagananaawemukukomererwa kweNayekaakanonkitegeddeokuvamubatemu n’abaserikaleabaalibatunuuliraentaanayentiyazuukira mubafu.Erankakasaokusingiraddalaebyoebyang’amba, ntiyalabikiramumubirimuGgaliraaya,mungeriy’emu, n’eddoboozilyelimu,n’enjigirizay’emu,era n’abayigirizwaabategeevu,ngatakyusizzamukintu kyonna,wabulang’abuuliran’obuvumuokuzuukirakwe, n’obwakabakaobutaggwaawo
Eralaba,eggulun'ensibisanyuka;eralaba,Proclamukazi wangeakkiririzamukwolesebwaokwamulabikira,bwe watumaokuwaayoYesueriabantubaIsiraeri,olw'obubi bwebaalina
AwoProcla,mukaziwange,bweyawulirangaYesu azuukidde,eraalabiseekomuGgaliraaya,n'atwala Longinusomukuluw'ekibinjan'abaserikalekkumina babiri,oyoeyaliatunuddekuntaana,n'agendaokulamusa amaasogaKristo,ng'alingaagendaokulabikira,n'amulaba ng'aliwamun'abayigirizwabe
Awobwebaalibayimiridde,ngabeewuunya,eranga bamutunuulira,n'abatunuuliran'abagambantiKiki?Mmwe munzikiririzaamu?Mulangirire,mumanyentimu ndagaanoKatondagyeyawabakitaffe,kyogerwantibuli
mubiriogwaligusaanawogunaawangaalaolw’okufa kwange,kwemulabye.Erakaakano,mulabangandi mulamu,gwemwakomereraNabonaabonannyookutuusa lwennaziikibwamuntaana.Nayekaakano,mpulira, mukkirizeKitangeKatondaalimunze.Kubanga nasumululaemiguwaegy'okufa,nenmenyaenzigi z'amagombe;n’okujjakwangekulibaluvannyuma
AwoProclamukaziwangen'Abaruumibwebaawulira ebyo,nebajjanebantegeezangabakaaba;kubanganabo baalibamulwanyisa,bwebaalibateesaebibibyebaali bamukozeBwentyo,nangenalikukitandakyangemu kubonaabona,nennyambalaekyambaloeky'okukungubaga, nentwalaAbaruumiamakumiataanonemukaziwangene ŋŋendaeGgaliraaya
Awobwennalingendamukkubonentegeezaebyo;nti Kerodeyakolaebyokulwange,n'ateesanange,n'ankaka okumulwanyisaemikonogyange,n'okusaliraomusango oyoasalirabonnaomusango,n'okufumitaOmutuukirivu, Mukamaw'omutuukirivuAyiKerodebwe twamusemberera,eddoboozieddeneneliwulirwaokuva muggulu,n'okubwatukaokw'entiisa,ensin'ekankana, n'efulumyaakawoowoakalungi,akatalabikangakonemu yeekaaluy'eYerusaalemi.Katibwennalinnyimiriddemu kkubo,Mukamawaffeyandabang’ayimiriddeng’anyumya n’abayigirizwabeNayenensabamumutimagwange, kubanganamanyangaoyogwemwampa,ntiyeMukama w’ebitondeeraOmutonziwabyonnaNayeffe,bwe twamulaba,ffennanetugwamumaasogaffemumaaso g’ebigerebye.Nenjogeramuddobooziery'omwangukanti Nnyonoonye,aiMukama,kubanganatuulanenkusalira omusango,asasuzabyonnamumazimaEralaba,nkimanyi ntioliKatonda,OmwanawaKatonda,eranalabaobuntu bwososibwakatondabwoNayeKerode,wamun'abaana baIsiraeri,n'ankakaokukukoleraebibiN’olwekyo, nsaasire,AyiKatondawaIsirayiri!
Mukaziwange,munnakuennyingi,n'agambantiKatonda w'eggulun'ensi,KatondawaIsiraeri,tompaempeera ng'ebikolwabyaPontiyoPiraatobwebiri,newakubadde ng'abaanabaIsiraeribwebaagala,newakubadde ng'endowoozay'abaanababakabona;nayejjukiraomwami wangemukitiibwakyo!
AwoMukamawaffen’asembereran’azuukizanzene mukaziwangen’Abaruumi;nemmutunuuliranendabanga kuyeenkovuz’omusaalabagwe.N’agambantiEkyo bakitaffebonnaabatuukirivukyebaalibasuubiraokufuna, nebatakirabamukiseerakyoMukamaw’Ekiseera, Omwanaw’Omuntu,Omwanaw’OyoAliWagguluEnnyo, aliwoemirembegyonna,yazuukiramubafu,era agulumizibwawagguluolw’ebyobyonnabyeyatonda, n’anywezaemiremben’emirembe
1Justinus,omukubawandiisiabaaliwomukiseerakya AgusitoneTiberiyoneGains,yawandiikamumbooziye ey’okusatunti:KaakanoMaliyamuOmugaliraaya, eyazaalaKristoeyakomererwamuYerusaalemi,yali tabaddenamwami.Yusufun’atamuleka;nayeYusufu n'asigalamubutukuvungatalinamukazi,yenebatabanibe
abataanoabaazaalaomukazi;neMaliyamun’asigalanga talinamwami.
2.Theodorusn'awandiikiraPiraatoGavananti:Ani omusajja,gwewaaliwookwemulugunyamumaasogo,nti yakomererwaabasajjab'ePalesitina?Abangibwebasaba kinomubutuukirivu,lwakitewakkirizzabutuukirivu bwabwe?Erabwebasabakinomungerietaliya butuukirivu,wasobyaotyaamateekan'olagiraebyoebyali ewalan'obutuukirivu?
Piraaton’amutumiranti:Kubangayakolaobubonero saayagalakumukomerera:eraokuvaabamulumirizabwe baagambantiYeeyitakabaka,namukomerera
3.Josephusagambanti:Agulipa,kabaka,yaliayambadde ekyambaloekyalukibwaneffeeza,n’alabaekyewuunyo mukatembaw’eKayisaaliyaAbantubwebaalaba ng'engoyezeziyakaayakana,nebamugambanti, “N'okutuusakatitwakutyang'omuntu;N’alabamalayika ng’ayimiriddewagguluwe,n’amukubang’afa
Enkomereroy’EbbaluwayaPiraatoeriKerode
EBBALUWAYAPONTIYOPILATE, GyeyawandiikiraEmpulawaRoomaEkwataku MukamawaffeYesuKristo.
PontiyoPiraatoeriTiberiyoKayisaaliNkulamusizza:
KuYesuKristogwennakutegeezamubujjuvumukiseera kyangeeky’enkomerero,ekibonerezoekikaawakituuseku nkomereroolw’okwagalakw’abantu,newankubaddenga nnalisaagalaerangantya.Mumazimaamalungi,tewali myakagyalinaobagijjakubanamusajjamulungiera omukakalibw’atyoNayeabantubaakolakaweefube ow’ekitalo,eraabawandiisibaabwebonna,abakulu n’abakaddenebakkirizaokukomereraomubakaono ow’amazima,bannabbibaabwebennyini,ng’Abasibuli naffe,ngabawabulaekikontanan’ekyo;erabwe yawanikibwakukalabbaobuboneroobusukkulumyeku butondebwalabika,eramukusalawokw’abafirosoofone katiisatiisaensiyonnan’okuzikirizibwa.Abayigirizwabe bakulaakulana,ngatebalimbamukamawaabwe olw’enneeyisayaabwen’okuziyizaobulamubwabwe; nedda,mulinnyalyebebasingaokuganyula.1Singa saatyantiwaliwoobujeemubuyinzaokubaawomubantu, abaalikumpiokusunguwala,oboolyawoomusajjaono yandibaddeakyabeeranaffeNewankubadde,olw’okuba ngansingaokuwalirizibwaobwesigwaeriekitiibwakyo, okusingaokukulemberwaokwegombakwange,saafuba n’amaanyigangegonnaokuziyizaokutunda n’okubonaabonakw’omusaayiomutuukirivu,ngasirina musangokubulikulumiriza,mungerietaliyabwenkanya, ddala,okuyitamububibw’abantu,eranaye, ng’Ebyawandiikibwabwebivvuunula,okutuukaku kuzikirizibwakwabwe.
WerabaOlunakuolw’okutaanoolwaCalendszaApril
ALIPOOTAYAPIRATOGVANOR,Ekwataku MukamawaffeYesuKristo;eyasindikibwaeriAgusito Kayisaali,muRooma.
Mubiroebyo,MukamawaffeYesuKristobwe yakomererwawansiwaPontiyoPiraato,gavanaw’e PalesitinaneFoyiniikiya,ebintuebyawandiikibwawano byaliwomuYerusaalemi,eraAbayudaayanebabikolaku MukamawaffePiraaton’aweerezaekyokyekimueri KayisaalieRooma,awamun’alipootayeey’ekyama, ng’awandiikabw’ati:
EriAugustusCæsarasingaamaanyi,ow’omuAugust, ow’obwakatondaeraow’entiisa,Piraato,omuddukanya Ssazaly’Ebuvanjuba:
Nfunyeamawulire,agasingaobulungi,ngaekivaamu nkwatibwaokutyan’okukankanaKubangamussazalino lyenfuga,ekimukubibugabyakyokyekiyitibwa Yerusaalemi,ekibiinakyonnaeky’Abayudaayanebampa omusajjaayitibwaYesu,nebamulumirizabingi,ne batasobolakunywezamubujuliziobutakyukakyuka.Naye nebamuvunaanaobujeemubumunaddala,kwekugamba, NtiYesuyagambantiSsabbiitisikuwummula,wadde okukuumibwabo.Kubangayakolaokuwonyakungiku lunakuolwo,n’alabaabazibeb’amaaso,n’abalema okutambula,n’azuukizaabafu,n’alongoosaabagenge, n’awonyaabasannyalalaabaalitebasoboladdala kutambuzamubirigwabweobaokunywezaobusimu bwabwe,nayengabasobolaokwogeran’okwogerakwokka, eran’abawaamaanyiokutambulan’okudduka, ng’aggyawoobunafubwabweolw’ekigambokyekyokka Waliwoekikolwaekiralaeky’amaanyiennyo ekyewuunyisaeribakatondabetulina:yazuukizaomusajja eyaliamazeennakunnyang’afudde,ng’amuyitamu kigambokyekyokka,omufubweyaliatandiseokuvunda, n’omubirigwenegwonoonebwaenvunyuezaali zirundiddwa,erangaziwunyang’embwa;nayebwe yamulabang'agalamiddemuntaanan'alagiraokudduka,so n'omufuteyalwawon'akatono,nayeng'omugoleomusajja ng'avamukisengekye,n'afulumamuntaanaye,ng'ajjudde akawoowoakangiAteera,n’aboabaalibannaggwanga, erangabalabikabulungintibaalibadayimooni,abaali n’obutuuzebwabwemuddungu,nebalyaennyamayaabwe, nebataayaayang’enten’ebintuebyewalula,yafuuka abatuuzemubibuga,eramukigamboekimun’abafuula ab’amagezi,n’abateekateekaokufuukaab’amageziera ab’amaanyi,n’ab’ekitiibwa,ngabatwalaemmereyaabwe wamun’abalabebonnaab’emyoyoemibiegyaliwo ebizikirizamubyo,erabyeyasuulamubuziba bw’ennyanja
Era,nate,waaliwoomulalaeyalinaomukonoogwakala,era simukonogwokkawabulaekitunduky’omubiri gw’omusajjakyaling’ejjinja,erangatalinakifaananyikya muntuwaddeokugerageranyakw’omubiri:nayeYawonya n’ekigamboeran’amufuulaomulamu.Eran’omukazi, eyalinaomusaayiokumalaebbangaeddene,era ng’emisuwagyen’emisuwagyebiweddewo,eranga tazaalamubirigwamuntu,ng’alingaomufu,erangabuli lunakutasobolakwogera,abasawobonnaab’omussazane balemererwaokumuwonya,kubangatewaaliwossuubilya
bulamu;nayeYesubweyaliayitawon’afunaamaanyimu ngeriey’ekyamaolw’ekisiikirizekyeekyamugwako, okuvaemabegan’akwatakumugongogw’ekyambalokye, eraamanguago,mussaawaeyoyennyini,amaanyine gajjulaebitundubyeeby’omubiriebyalibikooye,era ng’alingaatafunangakokintukyonna,n’atandikaokudduka ng’ayolekeraKaperunawumu,ekibugakye,n’atuukayomu lugendolw’ennakumukaaga.
Eranamanyisaebintubinobyennategeezebwagye buvuddeko,eraYesubyeyakolakuSsabbiitiErayakola ebyamageroebiralaebisingabino,nenlabaebikolwa ebyewuunyisaebinenebyeyakolaokusingabakatondabe tusinza
NayeKerodeneAlukalawuneFiripo,AnaneKayaafa, awamun'abantubonna,nebamukwasa,nebanzigyako akajagalalokamaanyindyokemmuwozeseN’olwekyo, nnamulagiraokukomererwa,bwennasookaokumukubira emiggo,newankubaddengasaasangamunsongayonnamu yekumulumirizaobaokukolaganan’abantuababi
Awobweyakomererwa,ekizikizanekizikiraensiyonna, enjuban’ezikizibwaokumalaekitunduky’olunaku, emmunyeenyenezirabika,nayengatewalikumasamasa muzo;omwezinegufiirwaokumasamasakwagwo,nga gulingaogwaligujjuddeomusaayi;ensiy'abagenzin'emira; bwekityoekifoekitukuvukyennyiniekyayeekaalu,nga bwebakiyita,tekyalabikaeriAbayudaayabennyininga bagwa,nayenebalabaekinnyamunsi,n’okuwuuma kw’okubwatukaokw’omuddiring’anwa.Awowakatimu ntiisaenoabafunebalabikangabazuukiddenate, ng’Abayudaayabennyinibwebawaobujulirwa,ne bagambantiyeIbulayimu,neIsaaka,neYakobo,ne bajjajjaekkumin’ababiri,neMusa,neYobu,abaali bafuddeemabegako,ngabwebagamba,emyakanga enkumissatumubitaano.Newabaawobanginnyonze kennyinibennalabangabalabikamumubiri,nebakaaba Abayudaayaolw’okusobyaokwakolebwanabo, n’olw’okuzikirizibwakw’Abayudaayan’amateekagaabwe. Entiisayamusisineyeeyongeraokuvakussaawa ey'omukaagaey'okuteekateekaokutuukakussaawa ey'omwenda;awoakawungeezikulunakuolusookamu wiiki,eddoboozinelivamuggulu,egguluneliyaka emirundimusanvuokusingaennakuendalazonna.Eraku ssaawaeyokusatuey’ekiroenjubayalabikang’eyaka okusingabweyalieyaka,n’eyakaekitundukyonna eky’ensiErang’okumyansakw’omulabebwekufuluma amangumukibuyaga,bwekityonewalabibwaabantu, abagulumivumubuwanvu,eraabasukkulumyemu kitiibwa,eggyeeritabalika,ngabaleekaana,n’eddoboozi lyabweneliwulirwang’eryoery’okubwatuka okw’amaanyiennyo,Yesueyakomererwaazuukiddenate: mwambukaokuvamuMagombemmweabaalibafuuse abaddumubifoebiriwansiw’ettakaeby’amagombe N'ekiwonvumunsikyaling'ekitaliwansi;nayeemisingi gyennyiniegy'ensinegirabika,n'ezoezaaleekaanamu ggulu,nezitambuliramumubirimubafuabaazuukizibwa Awoeyazuukizaabafubonnan'asibaAmagomben'agamba ntiGambaabayigirizwabangentiagendaabakulemberae Ggaliraaya,eyogyemulimulaba
Ekiroekyokyonnaekitangaalanekitalekeraawookwaka Abayudaayabanginebafiiramukiwonvueky’ensi,nga bamira,enkeeraabasingaobungikuaboabaalibawakanya Yesunebatasangibwa.Abalalabaalabaokwolesebwa kw’abasajjangabazuukukanatengatewalin’omukuffe yalialabyeEkkuŋŋaaniroerimuery’Abayudaayalyasigala lyokkamuYerusaalemiyennyini,kubangabonnabaabula mumatongoago.
Kalenganwuniikiriraolw'entiisaeyo,n'okukankana okw'entiisaennyo,mpandiisebyennalabamubiroebyone mbisindikaeriobukulubwo;eranayingizaebyo ebyakolebwakuYesuAbayudaaya,nembisindikaeri obwakatondabwo,mukamawange
ALIPOOTAYAPONTIYOPILATE,Gavanawa Buyudaaya;EyoyasindikibwaeriTiberiyoKayisaali muRooma.
EriAgusitoasingaamaanyi,owaAugust,ow’entiisa,era ow’obwakatonda,PontiyoPiraato,omuddukanyaSsaza ly’Ebuvanjuba.
Nneeyamyeokuwuliziganyaeriobulungibwo n’okuwandiikakwangekuno,newankubaddengannina okutyakungin’okukankana,kabakaasingaobulungi, embeeray’ebintueriwokati,ng’ebyavaamubwekiraze Kubangabwennalinfugaessazalino,mukamawange, ng’ekiragiroky’obutebenkevubwobwekyali,ekimuku bibugaeby’ebuvanjubaebiyitibwaYerusaalemi,mwe yazimbibwayeekaaluy’eggwangaly’Abayudaaya,ekibiina kyonnaeky’Abayudaaya,bwekyakuŋŋaanira,nebampa omusajjaayitibwaYesu,nebamulumirizaebingiera ebitaggwa;nayetebaasobolakumusingisamusangomu kintukyonnaNayebaalinaobujeemubumukuye, n’agambantissabbiitisikyekiwummulokyabweekituufu Omuntuoyon'akolaeddagalalingin'ebikolwaebirungi: yalabaabazibeb'amaaso,yatukuzaabagenge,n'azuukiza abafu,n'awonyaabasannyalala,abatasobolakutambula n'akatono,nayengabalinaeddoboozilyokka,n'amagumba gaabwegonnamubifobyabwe;n’abawaamaanyi okutambulan’okudduka,ng’abilagiramukigambokye kyokkaN’akolaomulimuomulalaogw’amaanyiennyo, ogwaliogw’ekyewuunyonemubakatondabaffe, n’azuukizamubafuLazaaloeyaliamazeennakunnya ng’afudde,ng’alagiramukigambokyokkaomufu azuukibwe,ng’omubirigwegwayonoonebwaddaenvunyu ezaazaalamubiwundubyeN’alagiraomulambo ogw’akawoowo,ogwagalamiddemuntaana,okudduka,era ng’omugoleomusajjaokuvamukisengekyebw’atyo n’avamuntaanaye,ng’ajjuddeakawoowoakawooma. N'abamuabaalibabonyaabonyezebwaennyobadayimooni, nebabeeramubifoeby'eddungu,nebalyaennyama y'ebitundubyabwe,nebambukan'okukkamubibuga ebyewalulan'ensoloez'omunsiko,n'abatuuzamubibuga mumayumbagaabwe,eran'abafuulaabategeevumu kigambo,n'abafuulaab'amagezieraab'ekitiibwaaboabaali batawaanyizibwaemyoyoemibi,n'emisambwaegyalizaali muzoyasindikamukisiboky’embizzimunnyanja n’azibbiraNate,omulalaeyalinaomukonoogwakala,era ng’abeeramukubonaabona,erangatalinawaddeekitundu
ky’omubirigweddoboozi,yawonyaekigambokyokka N’omukazieyalinaomusaayiokumalaebbangaeddene, olw’amazziagakulukutaennyondozonnaez’amagumbage nezirabikaeraneziyakaayakanang’endabirwamu, kubangaabasawobonnabaalibamugobyengatebalina ssuubi,erangatebamulongoosezza,kubangatemulimuye ssuubilyabulamun’akatono;nayelumu,Yesubweyali ayitawon’akwataokuvaemabegaw’omugongo gw’ebyambalobye,eramussaawaeyoyennyiniamaanyi g’omubirigwenegaddamuokuwona,ng’alingaatalina kubonaabona,n’atandikaokuddukan’amaanyi ng’ayolekeraekibugakyePaneyaEbyonebibaawobwe bityo:nayeAbayudaayanebategeezantiYesuyakolaebyo kuSsabbiitiEranendabangayeyaliakozeebyewuunyo ebineneokusingabakatondabetusinzaAwoKerodene AlukalawuneFiriponeAnaneKayaafan’abantubonnane bamukwasaokumuwozesaOlw’okubabangibanzigyako akajagalalo,nnalagiraakomererbwe
Awobweyakomererwaekizikizanekibunaensiyonna; enjubayaliekweseddala,eraeggulunelirabika ng’ekizikizangaobuddebukyalimisana,emmunyeenyene zirabika,newankubaddengazikyalinaokumasamasa kwazookuzikiddwa,n’olwekyo,ndowoozantiobukulu bwotebutamanyintimunsiyonnazaakoleezaamataala gaabweokuvakussaawaey’omukaagaokutuusa akawungeeziN'omweziogwaling'omusaayi,tegwayaka ekirokyonna,newankubaddengagwaligujjudde,era emmunyeenyeneOrionnezikungubagiraAbayudaaya, olw'okusobyakwebaakola
Awokulunakuolusookamuwiiki,kussaawangassatu ez’ekiro,enjuban’elabikangabweyaliteyaka,eggulu lyonnaneliyaka.Erang’okumyansabwekujjamu kibuyaga,bwebatyoabasajjaabagulumivu,abasimbye ennyiririennungi,eraab’ekitiibwaekitayinzakwogerwako, nebalabikamubbanga,n’eggyelyabamalayikaeritabalika, ngabaleekaanangaboogerantiEkitiibwaeriKatonda wagguluennyo,nekunsiemirembe,okusiimaokulungi mubantu:MujjemuvamuMagombe,mmweabalimu buddumubuzibabw’amagombeAwoolw'eddoboozi lyabweensozizonnan'obusozinebiwuguka,n'amayinjane gakutuka,n'ebinnyaebinenenebikolebwamunsi,ebifo byennyinieby'obunnyanebirabika
Awowakatimuntiisa,abafunebalabibwangabasituka nate,AbayudaayaabaakilabanebagambantiTwalaba IbulayimuneIsaaka,neYakobo,n'abakuluekkumi n'ababiriabaafaemyakangaenkumibbirimubitaano emabega,netulababulungiNuuwamumulamboEkibiina kyonnanekitambulanekiyimbaennyimbaeriKatondamu ddobooziery’omwangukangabagambantiMukama Katondawaffeeyazuukiddemubafu,azuukizaabafu bonna,n’amagomben’amunyagan’atta
Noolwekyomukamawangekabaka,ekiroekyokyonna omusanategwakoma.NayeAbayudaayabanginebafa,ne babbiranebamiramubiwonvuekiroekyo,n’emirambo gyabwenegitalabikaKatintegeeza,ntiabo ab’AbayudaayabaabonaabonaabaayogerakuYesu.Naye ekkuŋŋaanirolimunelisigalamuYerusaalemi,kubanga
amakuŋŋaanirogonnaagaaligalwanyeYesugaali gazitoowereddwa.
Olw’entiisaeyo,n’olwekyo,nganneewuunyaeranga nkwatibwaokukankanaokungi,mussaawaeyoyennyini, nalagiraebyoebyakolebwabonnabiwandiikiddwa,era mbisindiseeriamaanyigo
OMUSANGON'OKUVUMIRIRAPILATE.
Awoebbaluwabwezaatuukamukibugaky'Abaruumi,ne zisomerwaKayisaalingatewalibatonoabayimiriddeawo, bonnanebatiisibwatiisibwa,kubanga,olw'okusobyakwa Piraato,ekizikizanemusisibyalibituusekunsiyonna Kayisaalibweyajjulaobusungu,n’atumaabaserikale n’alagiraPiraatoaleetebweng’omusibe.
Awobweyaleetebwamukibugaky'Abaruumi,Kayisaali n'awulirang'azze,n'atuulamuyeekaaluyabakatonda, okusingaolukiikolwonna,n'eggyelyonna,n'abantubonna ab'amaanyige,n'alagiraPiraatoayimiriremumulyango Kayisaalin'amugambanti,“OmuntuatatyaKatonda,bwe walabaobuboneroobunenebwebutyongabukoleddwa omuntuoyo,lwakiwagumaokukolabw'otyo? Olw’obuvumuokukolaekikolwaekibiwayonoonaensi yonna
Piraaton'ayogerantiKabakaneAutocrat,sirinamusango kubintuebyo,nayeekibiinaky'Abayudaayakyebakuba amangueraabazzizzaomusangoKayisaalin'agambanti, “Erabaani?”Piraaton’agambanti,“Kerode,neAlukalawu, neFiripo,neAnaneKayaafa,n’ekibiinakyonna eky’Abayudaaya”Kayisaalin'agambanti,“Nsongakigwe watuukirizaekigendererwakyabwe?Piraaton'agambanti, “Eggwangalyabwelijeemera,terigonderabuyinzabwo” Kayisaalin'ayogerantiBwebaamukwasawandibadde omukuuman'omutumagyendi,n'otobakkirizakukomerera musajjang'oyo,eyaliomutuukirivueraeyakola ebyamageroebineneeraebirungibwebityo,ngabwe wayogeramukutegeezakwo.1(B)Kubanga olw’ebyamagerong’ebyoYesuyayolesebwangayeKristo, Kabakaw’Abayudaaya
AwoKayisaalibweyayogerabw’atyoneyeetuumaerinnya lyaKristo,ekibiinakyonnaekyabakatondanekigwawansi, nekifuukang’enfuufuKayisaaliweyatuulan’olukiiko olukuluAbantubonnaabaalibayimiriddeokumpine Kayisaalinebakankanaolw’okwogeraekigambo n’okugwakwabakatondabaabwe,erangabatiddebonna nebagenda,bulimuntunebagendamunnyumbaye,nga beewuunyaebyaliwoKayisaalin’alagiraPiraato akuumbwebulungi,alyokeamanyeamazimaagakwataku Yesu
AteenkeeraKayisaalibweyatuulamukibugaekikulu n’olukiikolw’ababakabonna,n’addamuokweyama okubuuzaPiraato.Kayisaalin'agambantiYogeraamazima, atatyaKatonda,kubangaolw'ekikolwakyoeky'obutatya KatondakyewakolakuYesu,newanookukolaebikolwa byoebibikwekweyolekera,mungeribakatondane bazikirizibwaKalemugambentianieyakomererwa, kubangaerinnyalyelisaanyizzaawobakatondabonna?
Piraaton'agambanti,“Ddalaebiwandiikobyebyamazima; kubanganangekennyininnakakasibwaolw’ebikolwabye ntiyalimukuluokusingabakatondabonnabetussaamu ekitiibwa.Kayisaalin'agambantiKalensongakigye wamukolaobuvumun'okukolang'okwo,ngatomumanyi, obangamukakafuntioteekateekaobubierigavumenti yange?Piraaton'agambanti,“Nnakikolaolw'okusobya n'okujeemeraAbayudaayaabatalimumateekan'abatatya Katonda”
AwoKayisaalin’ajjulaobusungu,n’atuuzaolukiiko n’olukiikolwelwonnan’abakungube,n’alagiraekiragiro okuwandiikibwakuBayudaayabwekiti:
EriLicianusakwataekifoekisookamunsiey’Ebuvanjuba Okubuuza:
Ntegeezeddwakubuvumuobwakolebwagyebuvuddeko ennyoAbayudaayaabaalibabeeramuYerusaalemi n’ebibugaebiriraanyewo,n’obumenyibw’amateeka bwabwe,engerigyebaawalirizaPiraatookukomerera katondaomuayitibwaYesu,okuyitamukusobyakwabwe okuneneensin’ezikizibwan’esendebwasendebwa okuzikirizibwaN’olwekyo,musalawo,n’ekibinja ky’abaserikale,okugendagyebalieyoomulundigumune mulangiriraokugonderakwabwemubudduolw’ekiragiro kinoNgamubagonderaeranemubalwanyisa,ne mubasaasaanyamumawangagonna,mubafuuleabaddu, erangamugobaeggwangalyabwemuBuyudaayayonna amanguddalangabwekisobokamulaga,bulikinowe kitalabika,ntibajjuddeebibi.
EraekiragirokinobwekyatuukamuNsiey’Ebuvanjuba, Likiyanon’agondera,olw’okutyaekiragiroekyo, n’azikirizaeggwangalyonnaery’Abayudaaya,n’aleetera aboabaalibasigaddemuBuyudaaya,okugendamubuddu wamun’aboabaalibasaasaanyemumawanga, kitegeerebweKayisaalintiebintubinoLikiyanobyali bikoleddwakuBayudaayamuNsiey’Ebuvanjuba, n’okumusanyusa.
NateKayisaalin’asalawookubuuzaPiraato,n’alagira omuduumiziw’amagye,Albius,okusalakoomutwegwa Piraato,ng’agambanti,“Ngabweyassaemikonoku musajjaomutuukirivuayitibwaKristo,nayealigwamu ngeriy’emu,n’atalabakununulibwa.”
Piraatobweyatuukamukifoekyon’asabamukasirise ng’agambanti,“AyiMukama,tonzikiririzaawowamu n’Abaebbulaniyaababi,kubangasandikuteekakomikono, wabulakulw’eggwangaly’Abayudaayaabamenyi b’amateeka,kubangabaajeemeramssnayeokimanyinti nakikolangasimanyiN’olwekyo,tonzikiririzaawo olw’ekibikyangekino,waddeokujjukiraobubiobulimu nze,AyiMukama,nemumudduwoProclaayimiridde nangemussaawaenoey’okufakwange,gwewayigiriza okulagulantioteekwaokukomererwakumusaalaba. Tomubonerezanayemukibikyange,nayetusonyiwe, otubaliremumugabogw'abatuukirivuboAwolaba, Piraatobweyamalaokusabakwe,eddoboozinelivamu ggulungaligambantiEmirembegyonnan'enda z'amawangazirikuyitaow'omukisa,kubangawansiwo
EbbaluwazaKerodenePiraato
byatuukiriraebyobyonnabannabbibyebaayogerakunze; eraggwekennyiniojjakulabikang'omujulirwawangemu kujjakwangeokw'okubiri,bwendisaliraebikaekkumi n'ebibiriebyaIsiraeriomusangon'aboabatayatulalinnya lyange.Omukulun’asalakoomutwegwaPiraato,eralaba malayikawaMukaman’agusembezaAwomukaziwe Pulokulabweyalabamalayikang’ajjan’akwataomutwe gwe,nayebweyajjulaessanyu,amanguagon’awaayo omuzimu,n’aziikibwawamunebba
OKUFAKWAPIRAATO,EYAFUNGIRAYESU.
AwoTiberiyoKayisaaliempulaw'Abaruumibweyali alwaddeobulwaddeobw'amaanyi,n'awulirangamu YerusaalemiwaliwoomusawoerinnyalyaYesu,eyawonya endwaddezonnamukigambokyekyokka;ngatamanyinti AbayudaayanePiraatobaalibamusse,bw’atyon’alagira omukubaweerezabe,Volusianuserinnyalye,ng’agamba nti,Gendamangungabw’osobolaokusomokaennyanja, ogambePiraato,omuweerezawangeeramukwanogwange, ansindikireomusawoonookunzizaayomubulamubwange obw’olubereberye.Volusianusbweyawuliraekiragirokya empula,amanguagon'agendaeriPiraatongabwe kyamulagiraN'abuuliraPiraatoy'omuebyoebyali bimukwasiddwaTiberiyoKayisaali,ng'agambanti TiberiyoKayisaaliempulaw'Abaruumi,Mukamawo,bwe yawulirangamukibugakinowaliwoomusawoawonya endwaddemukigambokyekyokka,akwegayirirannyo omutumegy'aliawonyeobulwaddebweAwoPiraato n'atiisannyobweyawuliraebyo,ng'amanyintiyamutta olw'obuggya.Piraaton'addamuomubakang'agambabw'ati ntiOmusajjaonoyalimubi,eramusajjaeyeesikambula abantubonna;bwentyo,oluvannyumalw’okuteesaokuva mubagezigeziab’omukibuga,nemmukomererwa. Omubakabweyaliakomawomukifoweyasula n’asisinkanaomukazierinnyalyeVeronica,eyaliamanyi Yesu,n’agambanti,“Ayiomukazi,mukibugakino mwalimuomusawoomu,eyawonyaabalwadde n’ekigambokyekyokka,lwakiAbayudaayabamutta?
N’atandikaokukaabang’agambanti,“Nzemukamawange, KatondawangeeraMukamawangeyePiraatogwe yawaayoolw’obuggya,n’amusaliraomusango,n’alagira okukomererwa.Awon’anakuwalaennyo,n’agambanti, “Nnakuwaliddennyoolw’okubasisobolakutuukirizaekyo mukamawangekyeyantuma”
Veronican’amugambanti,Mukamawangebweyagenda ng’abuulira,erangammuggyiddwakonnyongasiyagadde, nenjagalannyoekifaananyikyebansiigiddwakolangi, waddenganaggyibwakookubeerawokwe,waakiri ekifaananyiky’ekifaananyikyekiyinzaokumpa okubudaabudibwa.Erabwennalintwalakanvaasieri omusiiziw’ebifaananyiokusiigalangi,Mukamawange yansangan’ambuuzagyennalihhendaErabwennamala okumutegeezaekivaakoolugendolwange,Yansaba kanvaasi,n’aginzizaayongaewandiikiddwan’ekifaananyi ky’amaasogeag’ekitiibwa.N’olwekyo,mukamawo bw’anaatunuuliran’obumalirivuokulabakino,amanguago ajjakunyumirwaomugasogw’obulamu
Ekifaananyieky’ekikakinokirinaokufunibwanezaabu obaffeeza?bweyabuuzizzaNedda,bweyagamba,naye
ng’alinaendowoozaey’okwewaayoey’okutyaKatonda Noolwekyo,njakugendanaawe,nensitulaekifaananyikya Kayisaaliokutunula,erandiddayo
BwatyoVolusianusn’ajjaneVeronicaeRooma,n’agamba Tiberiyoempulanti,Yesu,gw’omazeebbanganga weegomba,Piraaton’Abayudaayabeewaddeyookufa okutalikwabwenkanya,eraolw’obuggyabasibiddwaku mutigw’omusaalabaN’olwekyo,matronomuazzenange ng’aleeseekifaananyikyaYesuy’omu,era bw’onookitunuuliran’okwewaayo,amanguagoojja kufunaomugasogw’obulamubwoBwatyoKayisaali n’ayanjulaekkubon’engoyeezasilika,n’alagira ekifaananyiekyoakimwanjule;eraamanguddalanga yaakamalaokugitunuuliran’addamuobulamubwe obw’olubereberye.
AwoPontiyoPiraaton’akwatibwamukiragirokya Kayisaalin’aleetebwaeRooma.Kayisaalibweyawulira ngaPiraatoazzeeRooma,n’amujjulaobusungu obw’ekitalo,n’amuleeteraAwoPiraaton'ajjan'ekkanzuya Yesuetaliimumugongo,n'agiyambalang'alimumaasoga empulaAmanguddalangaempulayamulaban’ateeka obusungubwebwonnakubbali,eraamanguagon’asituka gy’ali,n’atasobolakwogeranayemungeriey’obukambwe mukintukyonna:eraoyomubutabeerawobweyalabika ng’ow’entiisaeraomukambweennyokatimumaasoge asangibwangamugonvubw’ogeraageranya.
Awobweyamalaokumugoba,mubbangattono n’amukumaomuliromungeriey’entiisa,ng’alangiriranti munaku,kubangayalitannamulagabusungubwakifuba kyeEraamanguagon’amujjukiza,ng’alayira n’okwekalakaasantiyalimwanawakufa,eranga tasaaniddekubeerakunsiAwobweyamulaba n’amulamusaamanguago,n’ateekakubbaliobusungu bwonnaobw’ebirowoozobye.
Bonnanebeewuunya,erayekennyinineyeewuunya, n’asunguwalannyoPiraatongataliiwo,n’atayinza kumugambakintukyonnamungeriey’obukambwe ng’aliwoMubbangattono,olw’okuteesa kw’Obwakatonda,obaoboolyawoolw’okusikiriza kw’Omukristaayoomu,yamuggyakoekkooti,eramu bbangattonon’addamuokumulwanyisaobusungubwe obw’omutweobw’olubereberye.Eraempulabweyali yeewuunyannyokunsongaeno,nebamugambantiebadde kkanzuyaMukamawaffeYesu.Awoempulan’alagira asibibwemukkomeraokutuusalw’aliteesan’abagezigezi ekisaaniddeokumukolebwakoEraoluvannyuma lw’ennakuntonoPiraaton’asalirwaekibonerezonti asalibweomusangoogw’okufaogusingaobuswavu. Piraatobweyawuliraebyoneyettan’ekitalakye,era olw’okufang’okwon’akomyaobulamubwe
OkufakwaPiraatobwekwamanyisibwaKayisaali yagambanti,Mazimaafuddeokufaokuswazaennyo, omukonogwegwennyinigwetegumuwonyeN’olwekyo yasibirwakubbulookaenneneey’amayinjan’abbiramu muggaTiberi.Nayeemyoyoemibin'emitalimirongoofu, ngagisanyukiraomubirigweomubieraogutali mulongoofu,gyonnanegitambulamumazzi,negireetamu
bbangaokumyansan'embuyagaez'entiisa,okubwatuka n'omuzira,bonnanebakwatibwaokutyaokw'entiisa. Olw’ensongaeyoAbaruuminebamusikambulaokuvamu muggaTiber,nebamutwalangabamusekereraokutuukae Vienne,nebamubbiramumuggaRhone.KubangaVienne kitegeeza,ngabwetuyinzaokugamba,Ekkubolya Geyeena,kubangamukiseeraekyokyalikifokya kukolimira.Eraemyoyoemibigyaliwonegikolaebintu byebimu
N’olwekyo,abasajjaabo,olw’obutagumiikiriza kutulugunyizibwabadayimoonibwebatyo,baabaggyako ekibyaky’okukolimanebakisindikaokuziikibwamu kitunduky’eLosaniaNayebwebaakwatibwaensonyi ennyoolw’ebizibuebyogeddwakowaggulu,ne bagibaggyakonebagibbiramukidibaekimuekyali kyetooloddwaensozi,nganebwekyalikigambibwanti, okusinziirakunnyiririz’abamu,obukodyoobw’enjawulo obw’ekitalokigambibwantibufuluma.