2Raja
BAB1
1SawiséAkhabséda,MoabmbalelanglawanIsraèl.
2SangPrabuAhaziaambrukanaingkisi-kisiingkamar ndhuwureingSamaria,banjurlara,banjurutusanwongwongmaukadhawuhanmangkene:“Padhamrana,nyuwun pirsamarangBaalzebul,allaheingEkron,apaakubakal warassakalelaraiki
3NangingMalaékatéPangéranngandikamarangÉlia, wongTisbe,"Ngadega,methukakéutusanératuing Samarialankandhaa:ApaoraanaGustiAllahingIsraèl, mulakowépadhanemoniBaal-Zébul,déwaingÉkron?"
4MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah:Sira orabakalmudhunsakapaturonkangsiralenggahi,nanging mesthibakalmati.Éliabanjurlunga.
5Barengparautusanpadhabali,banjurpadha dipangandikani:“Yagenekowepadhabali?
6Wong-wongmaupadhamaturmarangpanjenengane: “Anawongtekamethukakeakulankandhamarangaku: “Padhamrana,baliamenyangingngarsaneSangPrabu kangngutuskowelankandhaamangkene:Mangkene pangandikaneSangYehuwah:ApaoraanaGustiAllahing Israel,mulakoweutusantakonmarangBaalzebub,allahe ingEkron?mulanesiraorabakalmudhunsakaingpaturon kangsiramunggah,nangingmesthibakalmati
7Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Wongsingtekanemonikowélannyritakakéikimarang kowé?"
8Wong-wongmaupadhamangsuli,"Wongikuwulu,lan ingbangkekanenganggosabukkulit."Wangsulane:"Iku EliawongTisbe"
9SangPrabubanjurutusanpanggedheningwadya-bala seket,karowongseket.SasampunepunikaIdaSangHyang WidiWasararismantukringsajeroninggunungJawa 1994:Lanngandikamarangwongmau,"He,abdining Allah,SangPrabungandika,"Mudhun!"
10NabiÉliatumulingandikamarangpanggedhéning wadya-balaseket:“MenawaakuikiabdinéAllah, kaparengamurubgenisakainglangit,numpeskowédalah seketmu!”Banjuranagenitumurunsakainglangit, numpeswongseket.
11Panjenenganébanjurngutusperwiraseketmanèhkaro wongseketAturwangsulane:“DhuhabdiningAllah, makatenpangandikanipunSangPrabu:Cepetmudhuna!
12NabiÉliatumulingandikamarangwong-wongmau, "MenawaakuikiabdinéAllah,mugiatumedhakgenisaka inglangit,numpeskowélanwongseketmu."Langenisaka GustiAllahtumurunsakainglangit,lanmangsawong seket
13Banjurngutusperwirasekettelukarowongseket. Perwirakapingtelunewadyabalaseketbanjurmunggah, lannyembahsujudanaingngarsaneNabiElia,matur marangpanjenengane:“DhuhabdiningAllah,mugikarsaa gesangkawulasahagesangipunabdiPadukaseketpunika ajiingngarsaPaduka
14Lah,anagenitumurunsakainglangit,lanngobongloro perwirapasukanseketmau,bebarengankarowongseket;
15MalaékatéPangérantumulingandikamarangÉlia:“Sira mudhunabarengkarodhèwèké!SasampunepunikaDane raristumulimamargiringsangprabu.
16PangandikaneSangPrabu:“Makatenpangandikanipun SangYehuwah:Menawipanjenengansampunngutus utusannyuwunpirsadhatengBaalzebul,allahipuning Ekron,menapabotenwontenAllahingIsrael,mila panjenengannyuwunpirsadhatengpangandikanipun? mulanesiraorabakalmudhunsakaingpaturonkangsira munggah,nangingmesthibakalmati
17Mulanépanjenenganésédamanutpangandikané PangéransingdidhawuhakédéningÉlia.SangPrabu Yoramjumenengratunggentosipanjenenganeingtaun kapindhonejamaneSangPrabuYorambinYosafat,ratu ingYehuda;amargaorakagunganputra.
18AnadenekekareneriwayateSangPrabuAhazia,ikurak wuskatulisananaingbukusejarahepararatuingIsrael?
1BarengSangYehuwaharepngunggahakeNabiElia menyangingswargasaranaprahara,NabiEliatindakkaro NabiElisasakaGilgal.
2NabiÉliakandhamarangÉlisa:“Mbok,nginepingkéné! amargaSangYehuwahngutusakumenyangBetelNabi Elisanulingandikamarangpanjenengane:“DemiPangeran Yehuwahkanggesanglandeminyawamu,akuorabakal nilarkoweMulanépadhamangkatmenyangBètèl
3ParanabiingBeteltumulipadhasowanmaranging ngarsaneNabiElisalanmatur:“Punapapanjenenganpirsa, bilihingdintenpunikaGustiAllahbadhemundhutbendara panjenengansakingsirahipun?Lanngandika,Ya,aku ngerti;menengwae
4NabiÉliangandikamarangÉlisa,"Elisa,nginepingkéné! amargaSangYehuwahngutusakumenyangYerikho. Wangsulane:“DemiPangeranYehuwahkanggesanglan deminyawamu,akuorabakalnilarkoweBanjurpadha tekaningYerikho.
5ParanabiingYerikhotumulipadhasowanmaranging ngarsaneNabiElisalanmatur:“Punapapanjenenganpirsa, bilihingdintenpunikaGustiAllahbadhemundhutbendara panjenengansakingsirahipun?Wangsulané:"Iya,aku ngerti;menengwae
6ÉlianulingandikamarangÉlia,"Kulakeparengamriki! amargaSangYehuwahngutusakumenyangYarden Wangsulane:“DemiPangeranYehuwahkanggesanglan deminyawamu,akuorabakalnilarkowe.Wongloromau terusmaju
7Paranabianasèketwongsinganaingantaranéparanabi padhamangkatlanngadegingkadohan,lanwongloro padhangadegingpinggirKaliYardèn 8NabiÉliatumulinjupukjubahé,dibungkuslandigebugi banyuné,temahdipérangmrana-mrana,ngantiwongloro maunyabranginglemahgaring 9Barengwispadhanyabrang,NabiÉliakandhamarang Élisa:“Siranyuwunapakangkududaktindakakékanggo kowé,sadurungéakukapundhutsakakowé”NabiElisa nulingandika,"Kawulamugikarsaakaparinganpanduman sakingrohpanjenengan."
10Aturwangsulane:“Panjenengannyuwunprakawis ingkangawratnangingyenora,mesthiora 11Nalikaisihpadhamlaku-mlakulanomong-omongan, lah,katonanakrétagenilanjarangeni,banjurmisahwong
2Raja loromaulanÉliaminggahmenyangswarganganggo prahara.
12BarengNabiÉlisaweruhiku,banjurnguwuh-uwuh: “Bapak,ramakawula,krétaperangipunIsraèldalahpara prajuritjaranan!Landhewekeoraweruhmaneh,banjur nyekelsandhanganedhewelannyuwek-nyuwekdadirong potong
13PanjenenganebanjurmundhutjubaheNabiEliakang tibasakaingngarsane,banjurbalilanngadeging pinggiringbengawanYarden; 14BanjurnjupukjubahéNabiÉliasingtibasakaingkono, banjurdisabetakéingbanyu,lanmatur:"Ingngendi Pangéran,AllahéÉlia?"Lannalikadhewekeuganggebug banyune,banyunedadibengawan,lanNabiElisanyabrang 15BarengparanabikanganaingYerikhopadhandeleng Panjenengane,banjurpadhamatur:“RohipunNabiElia mapanwonteningngandhapipunNabiElisa”Lanpadha tekamethukake,lansujudingbumianaingngarsane 16Wong-wongmaupadhamaturmarangpanjenengané, "Lahsaiki,paraabdimuanaseketwongsinggagahprakosa; Kawulamugipanjenengankeparengamangkatngupadosi bendarapanjenengan,bokmanawipanjenenganipundipun kaangkatdeningRohipunSangYehuwahlan kacemplungakenwonteninggunungutawilebak Panjenenganébanjurngandika,"Kowéajakongkonan."
17Barengwong-wongmaupadhandesekngantiisin, banjurngandika:Mulanébanjurkongkonanwongseket; Telungdinanggolèki,nangingoraketemu.
18Barengwong-wongmaupadhasowaningngarsané, (amargapanjenenganétetepanaingYérikho),banjur ngandikamarangwong-wongmau,"ApaAkuorakandha marangkowé:Ajalunga?"
19Wong-wongingkuthamaubanjurpadhamaturmarang NabiÉlisa:“Lah,kaananékuthaikiapik,kayasing didelengdéningbendaraku
20Panjenenganébanjurngandika,"Akugawanenwadhah anyar,lanisiuyahingkono."Lanpadhanggawamenyang Panjenengané
21Panjenenganébanjurmetumenyangsumberébanyu, banjurnguncalakéuyahingkonolanngandika,"Mangkene pangandikaneSangYehuwah:Ingsunwusnyarasaké banyuiki;sakaingkonoorabakalanapatiutawatanah kangtandus.
22Mulanébanyunéterusmaritekansepréné,miturut pangandikanéÉlisa
23SasampunepunikaDanerarisminggahringBetel,tur sajeroningminggahringmargi,tumulianabocah-bocah ciliksakaingkuthakonolandipoyoki:“Hehgundul, munggaha!munggah,sirahgundul
24Panjenenganébanjurmirsaniwong-wongmaulan ngipat-ipatiwong-wongmauatasasmanéPangéranBanjur anabruwangwadonlorometusakaingalaslannyuweknyuwekanakpatangpuluhloro
25Sakaingkonobanjurtindakmenyanginggunung Karmèl,banjurbalimenyangSamaria
BAB3
1SangPrabuYorambinAkhabwiwitjumenengratuing IsraelanaingSamariaingtaunkangkapingwolulas jamaneSangPrabuYosafat,ratuingYehuda,lananggone ngastapaprentahanrolastaun
2Panjenenganébanjurtumindakalaanaingpaningalingé Pangéran;nangingorakayabapaknelanibune,amarga recaBaalsingdigawebapaknedibuwang
3NangingpanjenenganétetepnggegemdosanéYérobéam binNebat,singnjalariwongIsraèlnglakonidosa;dheweke oralungasakakono
4SangPrabuMesa,ratuingMoab,ikutukangwedhus; 5NangingbarengSangPrabuAkhabseda,ratuingMoab mbalelamarangratuingIsrael
6NalikasamanaSangPrabuYoramtindaksakaSamaria lanngetangwongIsraelkabeh
7SangPrabubanjurtindaklanutusanmarangngarsane SangPrabuYosafat,ratuingYehuda,matur:“Ratuing MoabwusmbalelamarangakuAturwangsulane,"Aku bakalmunggah,akuikikayakowe,bangsakukaya bangsamu,lanjarankukayajaranmu."
8Panjenenganébanjurngandika,"Ingdalankangkitaarep munggah?"Paringwangsulane:“Metuingara-arasamun Edom.”
9SangNataingIsraèllanratuingYéhudalanratuing Édomnulingubengilakunépitungdina,nangingoraana banyukanggowadya-balalankéwan-kéwané.
10RajaIsraèlbanjurngandika:“Adhuh!manawaSang Yehuwahwusnimbalipararatutelumausupayapadha diulungakemarangingtanganewongMoab!
11NangingSangPrabuYosafatngandika:“Apaingkene oraananabineSangYehuwah,supayakitapadhanyuwun pirsamarangSangYehuwahlumantardheweke?Salah sijiningpunggawaneratuIsraelmangsuli,ature:“Inggih NabiElisabinSafat,ingkangngesokakentoyawontening astaneNabiElia.
12SangPrabuYosafatnulingandika:“Pangandikané PangérananaingPanjenenganéSangNataingIsraellan SangPrabuYosafatlanratuingEdompadhasowaning ngarsane
13NabiÉlisabanjurngandikamarangratuingIsraèl:“Apa urusankukarokowé?sowanmarangparanabinebapakmu lanparanabibiyungmuSangNataingIsraelngandika marangpanjenengane:“Ora,amargaSangYehuwahwus nimbaliratutelumausupayapadhadiulungakemaranging tanganewongMoab
14NabiElisangandika:“DemiSangYehuwahGustine sarwadumadikanggesang,kangakujumenenganaing ngarsane,manawaakuoranggatekakengarsaneSang PrabuYosafat,ratuingYehuda,akuorabakalmandeng marangkowelanorandelengkowe.
15NangingsaikiakugawanentukangmusikBarengjuru musikclempung,astanéPangérantumujumarang panjenengané
16Panjenenganébanjurngandika,"Mangkene pangandikaneSangYehuwah:Lebakikigawenen selokan."
17AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah:Sira orabakalweruhanginlanorabakalweruhudan;Nanging lebakmaubakalkebakbanyu,supayakowébisangombé, iyakewanmulankewanmu
18NangingikimungsepeleanaingpaningalingSang Yehuwah:PanjenenganebakalngulungakewongMoab marangtanganmu
19Sabenkuthasingbètènglansabenkuthapilihanbakal padhadigebugi,wit-witansingapik-apikbakalditebangi,
lansakèhésumursingapik-apikbakaldirusaklandirusak nganggowatu.
20Ésuké,barengkurbandhaharan,anabanyutekaing dalanÉdom,lannegarakonokebakbanyu.
21BarengwongMoabkabèhpadhakrunguyènpararatu padhanglurugperangnglawanwong-wongmau,banjur padhanglumpukakésakehewongkangbisanganggo gegamanlansapanunggalane,banjurpadhangadeganaing tapelwatesé
22Esuk-esukpadhatangi,lansrengengesumoroting banyu,lanwongMoabpadhaweruhbanyuingsabrangé ikuabangkayagetih
23Wangsulanewong-wongmau:“Ikigetih,pararatu mesthipadhadipatenilanpadhadipateni
24BarengwistekaningpakemahanewongIsrael,wong IsraelbanjurpadhangadeglannggebugiwongMoab, temahpadhalumayusakaingngarepe,nangingwong Moabikupadhamajulannggecakingtanahe
25Kutha-kuthamaudigempur,lansabentlatahsingapikapikdiuncalkéwatunéngantikebak;sakehingsumurpadha dicegatlanwit-witankangbecikpadhaditegor,nanging watu-watunepadhaditinggalanaingKirharaset;Nanging wong-wongslingerpadhangubengi,banjurdigebugi
26BarengratuingMoabmirsa,yènperangékebangeten tumrappanjenengané,banjurmboyongwongpitungatus kangpadhaamukpedhang,arepnempuhratuingÉdom, nangingorabisa
27Sawusemangkonobanjurnjupukputrapambarep,kang kudunejumenengratunggentosipanjenengane,banjur disaosakeminangkakurbanobarananaingtembokJawa 1994:MulanéwongIsraèlpadhanepsubanget,banjur padhaninggaldhèwèkélanbalimenyangtanahédhéwé
BAB4
1Ingsawijiningdinaanawongwadonsakagarwanepara nabimarangNabiElisa,pangucape:Abdimubojokuwis mati;Lansirasumurup,yenabdiniraikuwedimarang PangeranYehuwah,mulanekangduweutangikutekaarep njupukanakkulorodadibature.
2NabiÉlisabanjurngandikamarangwongwadonmau, "Apasingkududaktindakakékanggokowé?"kandhaa,apa singanaingomahmu?Aturwangsulane:“Tuwaniraora duweapa-apaingomah,kajabalengasakoci”
3Panjenenganébanjurngandika,"Siralungaa,nyilihprau marangsakèhépepadhamu,malahpraukothong;nyilihora sethithik
4Yènkowémlebu,kowélananak-anakmupadhanutup lawangé,lansakèhéwadhahédiwutahake,apasingkebak disisihake
5Wongwadonmaubanjurlungasakaingngarsanelan nutuplawangelananak-anake,kangpadhanggawa wadhahmaumarangdheweke;landhewekediwutahake metu
6Barengwadhahéwiskebak,wongwadonmaubanjur kandhamaranganaké:"Akugawanenwadhahmenèh" Banjurngandikamarangdheweke,"Oraanawadhah liyane"Lanlengatetep
7WongwadonmaubanjurmaraniabdiningAllahmau Panjenenganébanjurngandika,"Lungaa,lengamuadol, utangmubayaren,lansisanékowédalahanak-anakmu"
8IngsawijiningdinaNabiÉlisatindakmenyanging Sunem,ingkonoanawongwadongedhé;banjurdipeksa manganrotiKadiasapunikatalersakancanidanesane nglintanginirika,rarismamargikadiasapunika.
9Aturwangsulanemarangbojone:“Lah,akungertiyeniki abdineGustiAllahkangsuci,kangtansahlumakuing sacedhakekita
10Ayopadhagawekamarcilikingtembok;Ayopadha nyediakakepaturon,meja,lincaklanpadamaran,lan manawadhewekesowaningkana,dhewekebakalmrana 11Ingsawijiningdina,dhèwèkétekamrana,banjurmlebu ingkamarlanturuanaingkono
12BanjurngandikamarangGehazi,abdiné,"Timbalan wongSunemiki"Lannalikadhewekenimbalidheweke, dhewekengadegingngarepe
13Panjenenganébanjurngandikamarangwongwadon mau,"Saikikandhaamarangwongwadonmau:Lah,kowé wisngati-atikanggoakukabehiki;apasingkudu ditindakakekanggosampeyan?Punapapanjenenganbadhe kadhawuhakendhatengSangPrabu,utawidhateng panggedheningwadya-bala?Wangsulanewongwadon mau:“Akumanggonanaingsatengahebangsakudhewe.
14Panjenenganébanjurngandika,"Yènmangkono,apa kangkududitindakakékanggowongwadoniku?"Gehazi mangsuli,"Satemenedhewekeoraduweanak,lanbojone wistuwa"
15Wangsulané,"Telponana!"Lannalikadhewekenimbali dheweke,dhewekengadeginglawang.
16Panjenenganébanjurngandika,"Ingmangsaiki,ing wektuurip,sampeyanbakalngrangkulanaklanang" Wangsulanewongwadonmau:“Ora,gusti,abdiningAllah, ajagorohmarangbaturira
17Wongwadonmaubanjurngandheglannglairakeanak lanangingmangsakangkapangandikakakedeningNabi Elisamarangdheweke
18Barenganakéwisgedhé,ingsawijiningdinadhèwèké lungamenyangomahébapaknémenyangparapanèn.
19Banjurmaturmarangbapakné:"Sira,sirahku!" Panjenenganébanjurngandikamarangsawijiningbocah lanang,"Ikigawanenmenyangibuné."
20SasampunepunikaIdaSangHyangWidiWasa,Ida rarisngejukringibunIdane,tumulilinggihsajeroning jengkengIdanetekantengahwengi,nuliseda.
21Wongwadonmaubanjurmunggahlandilebokakéing paturonéabdiningAllah,lanlawangéditutup,banjurmetu 22Wongwadonmaubanjurnimbalibojonelanmatur: “Kulanyuwuntulungdhatengkula,salahsatunggaling nom-nomansahakuldiingkangsatunggil,supadoskula sagedlumayusowandhatengabdiningAllah,lajeng wangsul”
23Wangsulané,"Yagénékowékokarepsowaningdina iki?"ikududurembulananyarutawadinaSabat.Wong wadonmaubanjurmatur,"Bakalwaras"
24Sawiséikukuldinuliènèngpelanané,lankandha marangbaturé,"Mbuwang,majua;ajakendho-nyonggo nunggangmu,kajabaakuparingdhawuhmarangkowe 25WongwadonmaubanjurmaraniabdiningAllahing gunungKarmèlBarengabdiningAllahmirsaniwong wadonikusakakadohan,banjurngandikamarangGehazi bature:“LahingkanaikuwongSunemiku.
26Cekapsemantenaturkula,mugipanjenengankersa methukakenpanjenenganipun,sahamaturdhateng
panjenenganipun:Punapapanjenenganwilujeng?apaapik karobojomu?apaapikkarobocah?Wangsulanewong wadonmau:“Inggihsampunsae
27BarengwistekaningpagununganabdiningAllahmau, banjurdicekelsikile,nangingGehazinyedhakarep nundhungNangingabdiningAllahngandika:amarga nyawanesedhihanaingjerone,nangingSangYehuwah wusndhelikakesakaingaku,lanorangandikamarangaku.
28Wongwadonmaubanjurmatur:“Punapakawula nyuwunputranipungustikawula?”Apaakuorangandika: Ajangapusiaku?
29PanjenenganébanjurngandikamarangGehazi, "Sabuknabangkekanmulangawanentekenkuing tanganmu,lanlungaalanyenanawongsingngucapsalam marangkowe,ajadiwangsulimaneh,lantekenku numpangakeingpasuryanebocahkasebut.
30Ibunébayimaukandha,"DemiPangéransinguriplan deminyawamu,akuorabakalninggalkowé" Panjenenganébanjurjumeneng,mèluwongwadonmau.
31Gehazibanjurlumakuanaingngarepewong-wongmau lannumpangaketekeningpasuryanebocahmau;nanging oraanaswaralanorakrungu.Mulanébanjurmethukaké manèhlanmatur,"Bocahéoratangi"
32BarengNabiÉlisalumebetinggriya,larelarepunika sampuntilardonya,lankalenggahingpaturonipun.
33Wongloromaubanjurmlebulannutuplawangélan ndedongamarangPangéran
34Wongmaubanjurmunggah,nulinginepingtutuke, mripateingmripate,lantanganeingtanganelandaginge bocahdadianget
35Banjurbalilanmlaku-mlakumrana-mrene;nuli munggahlanmbenturiawaké,lanbocahéwahingpingpitu, lanbocahmaumbukamripaté
36WongwadonmaubanjurnimbaliGehazilankandha, "WongSunemikuundhangna"Muladhewekenimbali dhewekeBarengwongwadonmausowaningngarsané, wongwadonmaukandha,"Anakmugawanen!"
37Wongwadonmaubanjurlumebulansujuding sampéyanéYésuslannyembahinglemah,nulingangkat anakélanmetu.
38NabiElisabalimenyangGilgal,laningnegarakono anapailanlanparaputraneparanabipadhalungguhana ingngarepe,banjurngandikamarangabdine:"Padha aturakekuwaligedhelangodhokkanggoparanabi"
39Nulianakangmetumenyangpategalanarepnjupuki tanduran,banjurnemuwitangguralas,banjur diklumpukakelabualasngantikebakingpangkone 40Wong-wongmaubanjurdiwutahakesupayadipangan. Barenglagipadhamangangodhok,wong-wongmaupadha bengok-bengok,"DhuhabdiningAllah!Lanpadhaorabisa mangansakaiku
41Nangingpangandikané,"Yènmangkono,gawan dhaharan"Banjurdicemplungakeingkuwali;banjur ngandika,"Wong-wongpadhadiwutahake,supayapadha mangan"Lanoraanagawepialaingpot
42IngkonoanawongsakaingBaalsalisatekanggawaroti kawitanmarangabdiningAllah,yaikurotigandumrong puluhlangandumwuleningwadhahePanjenengané banjurngandika,"Wong-wongikuwènèhana,supaya padhadipangan."
43Abdinébanjurmatur:"Apaakukudungaturakéiki marangwongsatus?"Jawa1994:Panjenenganébanjur
ngandikamanèh,"Wong-wongikuwènèhana,supaya padhadipangan,amargapangandikaneSangYehuwah mangkene:Wong-wongikubakalpadhamangan,lan sisane."
44Sawusemangkonobanjurdiparingakemarangwongwongmau,nulipadhadipangan,tuwinturahane,miturut pangandikaneSangYehuwah
BAB5
1Naaman,panggedheningwadya-balaratuingSiria,dadi priyayikangpinunjulanaingngarsanebendaranelan pinunjul,amargamargasakaikuPangeranYehuwahwus paringpangluwaranmarangwongSiria
2Wong-wongSiriapadhametukumpulan-kumpulanlan nggawawongwadonciliksakaingtanahIsraeldadi tawananlandhewekengentenigarwaneNaaman
3Wongwadonmaubanjurmaturmarangbendarane: “Muga-mugagustikununggilkaronabiingSamaria! amargadhewekebakalwaraslarakusta
4Banjuranawongsingmlebulanmaturmarang bendarane,mengkéné:“Mangkonopangandikanéprawan sakaingtanahIsraèl
5SangNataingSiriangandika:“Siralungaa,akubakal ngirimlayangmarangratuingIsrael.”Sasampunepunika Danerarismangkatngambilartasadasatalenta,masnem ewu,miwahsalinrasukan
6SangPrabubanjurngaturakelayangmarangratuing Israel,pangandikane:“Samangsalayangikikatujokake marangsira,lahingsunngutusabdiningSunNaaman sowaningngarsapanjenengan,supadospanjenenganwaras sakinglepranipun
7BarengratuingIsraèlmacalayangmau,banjurnyuweknyuwekpangagemanésartangandika:“ApaakuikiAllah singarepmatènilannguripké,mulanéwongikingutusaku kanggonambaniwongsinglarakusta?mulanepadha nimbang-nimbanglandelengen,kapriyeanggone ngupayakakepadudonmarangaku
8BarengNabiElisa,abdiningAllahmidhanget,yenratu ingIsraelnyuwek-nyuwekpangagemane,banjurutusan sowaningngarsaneSangPrabu,matur:“Yagenesira nyuwek-nyuwekpangagemanira?Karebenpadhasowan ingngarsaningSun,temahbakalngertiyeningIsraelana nabi
9BanjurNaamantekakarojaranlankrétané,lanngadeg ingngareplawangomahéÉlisa.
10NabiÉlisanulingutusutusanmarangpanjenengané, pangandikané:“LungaalanaduspingpituanaingYarden, temahdagingmubalimanèh,lankowébakalnajis”
11NangingNaamannesu,banjurlungalanngandika,"Lah, akungira,dhewekemesthibakalmetunemoniakulan ngadeglannyebutasmanePangeranYehuwah,Gusti Allahe,lannggegemtanganeingpanggonankasebut,lan bisanambaniwonglarakusta"
12ApaAbanalanPharpar,kali-kaliingDamsyik,apaora ngluwihisakehingbanyuingIsrael?Apaakuorabakal aduslanresik?Mulanédhèwèkénolèhlanlungakanthi nesu
13Parapunggawanébanjurnyedhaklanmaturmarang panjenengané:“Bapak,manawinabisampunparing dhawuhdhatengpanjenengan,punapapanjenenganmboten
badhenindakaken?Punapalangkungprayogimenawi panjenenganipunkandhamarangsira:Adusalanresik?
14BanjurmudhunlannyemplungakeawakeingYarden pingpitu,miturutpangandikaneabdiningAllah,lan dagingebalimanehkayadagingebocahcilik,landheweke oranajis
15BanjurbalimenyangabdiningAllah,dhewekelan kabehpasukane,lantekalanngadegingngarepe,lanmatur: Lah,saikiakungertiyeningsalumahingbumiikioraana GustiAllah,kajabaingIsrael
16Nangingpangandikané,"DemiPangéransingurip,sing akungadeganaingngarsané,akuorabakalnampaapaapa."Landhewekenjaluksupayanjupuk;nangingora gelem
17Naamanbanjurngandika,"Apaakuorabakal diwènèhakémarangabdidalemloromomotanbihal?" Awitsakaiku,abdimuorabakalnyaosakekurbanobaran utawakurbansembelehanmarangallahliyane,nanging marangPangeranYehuwah.
18Ingbabiki,PangeranYehuwahparingpangapura marangabdinira,manawabendarakulumebuingomahe Rimonarepnyembahanaingkono,banjurnyembahing tanganku,lanakunyembahanaingomaheRimon; 19Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau, "Lungaakanthitentrem."Mulanédhèwèkélungaadoh sakadhèwèké
20NangingGehazi,abdinéÉlisa,abdinéAllah,ngandika: "Lah,bendarakuwisngémanNaamanwongSiriaiki, amargaoranampabarang-barangsingdigawaingtangané
21GehazibanjurngetutakéNaamanBarengNaaman weruhwongmaumlayunututi,banjurmudhunsaka krétanémethukaké,sartamatur:"Apaapik?"
22Wangsulané,"Iyaapik"bendarakulasampunngutus kula,aturipun:Lah,sapunikawonteningpagunungan Efraim,paranom-nomankalihparanabiingkangsowan dhatengkula
23Naamanbanjurngandika,"Sira,njupukrongtalenta." SawusemangkonoSangPrabunulimeksawongmau, banjurkaiketsalakarongtalentaingkanthonglorolan sandhangangantiloro,banjurdiselehakemarangbature loro;lanpadhanggawawong-wongmauingngarsané
24Barengwistekaningmenara,wong-wongmaubanjur dijupuksakatanganewong-wongmaulandiparingakeana ingomah
25Nangingwongmaumlebulanngadegingngarepé bendarané.NabiElisatumulingandikamarangdheweke: “Kowesakangendi,Gehazi?Aturwangsulane:“Abdi Padukabotentindakdhatengpundi-pundi.”
26Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau,"Apa akuoramèlukowé,nalikawongikumundursakakrétané methukakékowé?"Apawiswayahekanggonampadhuwit, lannampasandhangan,lankebonzaitun,lankebonanggur, lanwedhus,lansapi,lanbaturlananglanwadon?
27MulanélarakustanéNaamanbakalnggandhengkowé lanturunmuingsalawas-lawaséBanjurmetusaka ngarsanekanglaralarakustaputihkayasalju
BAB6
1ParanabimaubanjurpadhamaturmarangNabiÉlisa: “Lah,panggonansingpadhadakdenggonikarokowé kencengbangetkanggoaku
2KawulamugikarsaamangkatdhatengingYarden, supadoskulasamimbektabalokwonteningngriku, supadoskulasamidamelpanggenanwonteningngriku, kanggemanggenkula.Wangsulane:"Wislungaa!"
3Anawongkangkandha,"Mugi-mugipanjenengankersaa tindakkaliyanparaabdidalem"Wangsulane,"Akuarep lunga"
4Panjenenganébanjurtindakkarowong-wongmau. BarengwistekaningYarden,padhanegorkayu
5Nangingnalikaanakangnebangbalok,kampaketibaing banyu,banjurnguwuh-uwuh:Adhuh,Guru!amargawis disilih
6AbdiningAllahbanjurngandika,"Ingngenditibane?" LandhewekenuduhakepanggonanSawusemangkono banjurngethokteken,banjurdiuncalakeingkono;lanwesi iyanglangi.
7MulanéPanjenenganéngandika,"Tampanana!"Tangané diangkatlandicekel
8RajaSiriabanjurperangnglawanwongIsraèl,lan rembugankaroparapunggawané,pangandikané:"Ing panggonanikilanikibakaldadikemahku"
9AbdiningAllahbanjurutusanmarangratuingIsraèl mengkéné:“Padhaawas,ajangantiliwatingpanggonan konoamargawongSiriapadhatekaingkana
10SangNataingIsraelbanjurutusanmenyanging panggonankangdipangandikakakedeningabdiningAllah ikulandielingake,lannylametakeawakedheweanaing kono,orasapisanutawakapingpindho.
11MulanérajaSiriadadigumeterbangetmergaprekara ikibanjurnimbaliparapunggawanesartadipangandikani: “Punapapanjenenganbotenbadhenedahakendhatengkula, sintenpanunggalankitaingkangdadosratuingIsrael?
12Salahsawijiningabdinébanjurmatur:“Boten,dhuh SangPrabu,nangingNabiÉlisaingIsraèl,ingkangngaturi dhawuhdhatengratuingIsraèlpunapaingkang panjenenganucapakenwonteningkamardalem
13Panjenenganébanjurngandika,"Lungaalantelikanaing ngendipanggonané,supayaakuutusannjupuk"Lan dikabari:Lah,anaingDotan
14Mulanépanjenenganéngirimjaranlankrétaperanglan wadya-balagedhé,lanpadhatekaingwayahbengilan ngubengikutha
15BarengabdiningabdiningAllahikutangiesuklanmetu, banjuranawadya-balakangngubengikuthaikunganggo jaranlankretaLanabdinematurmarangdheweke: "Adhuh,bendara!kepiyecarane?
16WangsulaneGustiYesus:"Ajawedi,amargawongwongsingpadhakarokitaluwihakehtinimbangkaro wong-wongmau"
17NabiÉlisabanjurndedonga,"DhuhYehuwah,mugi Padukamugikarsaangelekamripatipun,supadossaged mirsani."IdaSangHyangWidiWasararisngelengin matanenom-nomanpunikalanweruh:lan,lah,gunung kebakjaranlankretageningubengiElisa
18Barengwong-wongmaupadhasowaningngarsané NabiÉlisa,NabiÉlisandedongamarangPangéran, pangandikané:“Wong-wongikipadhawuta!Wong-wong maupadhawuta,miturutpangandikaneNabiÉlisa
19NabiÉlisabanjurngandikamarangwong-wongmau, "Ikidududalanélandudukuthané.Nangingbanjurdiirid menyangSamaria
20BarengwistekaningSamaria,NabiÉlisangandika: “DhuhYehuwah,Padukamugikarsaamirsanimripatipun tiyang-tiyangpunika,supadossaminingaliIdaSang HyangWidiWasararismbikakpaningalipune,turraris nyulik.lan,lah,padhaanaingtengahSamaria.
21Barengweruhwong-wongiku,ratuingIsraèlbanjur ngandikamarangNabiÉlisa:“Bapakkawula,punapa kawulabadhémejahi?apaakubakalngalahakewongwongmau?
22Paringwangsulane:“Siraajangasorakewong-wongiku paringanarotilanbanyuanaingngarepe,supayapadha manganlanngombe,nulimaranibendarane
23Sawisépadhamanganlanngombé,banjurdidhawuhi lungamenyangomahébendaranéMulanéwadyabalaSiria oramlebumenèhingtanahIsraèl
24SawiséikuBenhadad,ratuingSiria,nglumpukaké wadya-balanékabèh,banjurngluruglanngepungSamaria 25IngSamariaanapailangedhe,lahpadhangepung, ngantiendhasekuldididolwolungpuluhsekelsalakalan saprapatkabtaidaralimangsekelsalaka
26NalikaratuingIsraèlliwatingtembok,anawong wadonkangnguwuh-uwuhmarangpanjenengané:“Dhuh SangPrabu,tulungana!
27Wangsulane:“YenPangeranYehuwahoranulungi kowe,sakangendiakubakalnulungikowe?metusaka joganlumbung,utawasakapamipitananggur?
28SangPrabubanjurndangumarangwongwadonmau: “Punapapanjenengandalem?Aturwangsulane:“Wong wadonikikandhamarangaku:Anakmuwènèhna,supaya dipanganingdinaiki,lansesukkitabakalmangananakku
29Anakkubanjurdigodhog,banjurdipangan,laningdina ésukéakukandha,'Anakmuwènèhna,supayapadha dipangan,nangingputranédidhelikake
30BarengSangPrabumidhangetpangandikanewong wadonmau,banjurnyuwek-nyuwekpangagemaneBanjur liwatingtembok,lanwong-wongpadhandeleng,lah,ing jeroawakdhewekenganggobagor.
31Panjenenganébanjurngandika,"GustiAllahmuga mugakarsaakarsaangungkuliaku,yèningdinaikisirahé ÉlisabinSafatkatetepaké."
32NangingNabiElisalenggahanaingomahe,lanpara pinituwalenggahbebarengankarodheweke;SangPrabu banjurngutuswongsakaingngarepe,nangingsadurunge utusanesowan,banjurmaturmarangparapinituwa:“Lah kowepadhaweruh,kapriyeanaketukangmateniwongiki utusannjupuksirahku?Delengen,manawautusanteka, lawangeditutuplancekelaninglawang:apaoraswarane bendaraneanaingmburine?
33Nalikalagirembugankarowong-wongmau,tumuliana utusanmaranipanjenengane,sartangandika:“Lah,piala ikisakaPangeranYehuwah;Akukudungenteniapamaneh marangSangYehuwah?
BAB7
1NabiElisanulingandika:“Padharungokna pangandikaneSangYehuwah;Mangkenepangandikane SangYehuwah:Sesukkira-kirawektuikibakaldidol glepungpilihansakepelsekel,lansairrongtakersekeling gapuraSamaria.
2Ingkonoanapanggedhekangdigandhengakekaro tanganeSangPrabu,banjurmangsuliabdiningAllahiku:
“Lah,manawaPangeranYehuwahndadeknacendhelaing swarga,apabisakelakonmangkono?Panjenenganébanjur ngandika,"Lah,kowébakalweruhkaromripatmu,nanging orabakalmangan.
3Inglawanggapuraanawonglarakustapapat,banjur padharerasanan,"Yagénéawakédhéwépadhalungguhing kénéngantimati?"
4Manawakitapadhakandha:Kitabakallumebuingkutha, banjuranapailananaingkutha,lankitabakalpadhamati anaingkono;MulanésaikiayopadhanempuhwadyabalanéwongSirialanyenpadhamatenikita,kitabakal padhamati
5Barengwissuruppadhatangiarepmangkatmenyang kémahéwongSiria
6SantukanIdaSangHyangWidiWasasampunngawinang waduabalanSirianemirengsuarankretamiwahjaranan miwahrauhringwadyabalasaneageng
7Mulanéwong-wongmaupadhatangilanlumayuing wayahsurup,sartapadhaninggaltarube,jaranlankuldine, kayadénékémahé,lanpadhamlayunylametakenyawané 8Barengwonglaralarakustamauwistekaningpojoking kémah,banjurpadhamlebuingtarubsiji,manganlan ngombé,sartanggawaslaka,emaslansalinsakakono, banjurdidhelikakebanjurbalimanehlanlumebuingtarub liyane,banjurdigawasakaingkono,banjurdidhelikake.
9Wong-wongmaubanjurpadharerasanan,"Tindakanku orabecik,dinaikidinakabungahan,nangingakupadha meneng,manawaakupadhalerenngantitekanwayahesuk, akubakalanapiala
10Wong-wongmaubanjurpadhasowanlannimbaliwong kangjagagapurakutha,banjurpadhadikabarimangkene: “SampeyanwuspadhatekaingpakemahanewongSiria, lahoraanawongsiji-sijia,oraanaswaranemanungsa, kajabajarankangkaiket,kuldipadhakaiket,lantarubtarubpadhakaiket
11Panjenenganébanjurnimbaliparapenjagagapura;nuli padhanyritakakemarangdalemeSangPrabuingnjero.
12IngwayahbengiSangPrabuwungulanngandika marangparapunggawane:“Ingsunbakalnyritakakeapa kangditindakakedeningwongSiriamarangkita.Padha ngertiyenkitakeluwen;mulanepadhametusaka pakemahanarepndhelikanaingara-ara,pangucape: Manawapadhametusakaingkutha,padhadakcekeluripuripanlanlumebuingkutha
13Sawijiningabdinébanjurmangsuli,aturé,"Kula nyuwunjarangangsalingkangkekajenganwontening kithapunika,kémawonjaraningkangkekajenganwonten ingkithapunika,punikasamikadostiyangIsraèlingkang kantunwonteningngriku
14Banjurpadhanjupukjarankretaloro;SangPrabu banjurutusanngetutakewadya-balanewongSiria, pangandikane:
15Wong-wongmaubanjurngetutakéwong-wongmau ngantitekaningYardenParautusanbanjurpadhabali maturmarangSangPrabu
16Wong-wongbanjurpadhametulannjarah-rayah kémahéwongSiria.Dadineglepungpilihansakiloregane sekel,lansairrongtakersasekel,miturutpangandikane SangYehuwah
17SangPrabubanjurndhawuhipangwasaninggapura maranggustikangdigandhengakekarotangane,lanwongwongpadhangidak-idakinggapura,temahseda,kaya
2Raja
kangwuskapangandikakakedeningabdiningAllah,nalika SangPrabusowaningngarsane.
18NalikaabdiningAllahngandikamarangSangPrabu, pangandikanemengkéné,"Girsairrongtakarsasekellan glepungpilihansasekel,sesukkira-kirawektuikianaing gapuraSamaria
19Pangéranmaubanjurparingwangsulanmarang abdiningAllah:“Lah,manawaPangéranndadékaké cendhelaingswarga,apabakalkelakonkayamangkono? Panjenenganébanjurngandika,"Lah,kowébakalweruh karomripatmu,nangingorabakalmangan 20Mangkonougakedadeanmau,amargawong-wong padhangidak-idakinggapura,ngantimati.
BAB8
1NabiÉlisabanjurngandikamarangwongwadonsing putranédiuripake,pangandikané:"Ngadega,lungaalan sakulawargamulanmanggonaingendi-endising kokkarepaké,amargaPangérannimbalipaceklik;lanuga bakaltekaingtanahpitungtaun
2Wongwadonmaubanjurtangilannindakakéapakang dipangandikakakédéningabdinéAllah,lanbanjurtindak karokulawarganélanmanggondadiwongnenekaanaing tanahFilistinpitungtaun.
3Barengwispitungtaun,wongwadonmaukondursaka ingtanahFilisti,lanbanjurmetusesambatmarangSang Prabu,babomahlantanahe.
4SangPrabubanjurrembugankaroGehazi,abdining abdiningAllah,pangandikane:“Kawulamugikarsaa paringwangsulanbabagansakehingprakawisingkang sampunkatindakakendeningNabiElisa”
5BarengSangPrabunyritakakemarangSangPrabu, anggonenguripakemayit,banjuranawongwadonkang putranediuripake,nulisesambatmarangSangPrabumarga sakaomahelantanaheJawa1994:Gehazibanjurmatur: "DhuhSangPrabu,punikatiyangèstrilanputranipun ingkangdipunuripakendéningNabiÉlisa"
6BarengSangPrabundangumarangwongwadonmau, banjurkandha.SangPrabubanjurngangkatsawijining perwira,pangandikane:“Baleknasabarangkagunganelan sakehepametuningpategalan,wiwitnalikadheweke ninggalbumingantisaiki.”
7NabiElisarawuhingDamsyik;SangPrabuBenhadad, ratuingSiria,lara;landikabari,pangandikane:Abdining Allahrawuhmriki.
8SangPrabubanjurngandikamarangHazael:“Sira nggawaapisungsunglanmaraniabdiningAllahikulan nyuwunpirsamarangSangYehuwahlumantardheweke, ature:Apaakubakalwarassakalelaraiki?
9SangPrabuHazaelbanjurmaranipanjenenganelan nggawapisungsung,yaikusakehingbarangkangbeciking Damsyik,yaikumomotanuntapatangpuluh,nulisowan lanngadeganaingngarsanesartamatur:“Putramu Benhadad,ratuingSiria,ngutusakunemonikowelan matur:Apaakubakalwarassakalelaraiki?
10NabiÉlisabanjurngandikamarangNabiÉlisa,"Lungaa, kandhanana:Kowémesthibakalwaras"
11SangPrabubanjurmadhepmantep,ngantiisin, abdiningAllahbanjurnangis.
12Hazaèlbanjurmatur:“Kengingpunapagustikawula nangis?Aturwangsulane:“AmargaIngsunnguningani
bilaikangbakalsiratandukakemarangwongIsrael, beteng-betengebakalsirabakar-bakar,paranom-nomane bakalsirapateniklawanpedhang,anak-anakebakalsira tumpes,lanwongwadonkangngandhegbakalsirarenggut.
13Hazaèlbanjurngandika,"Nanging,apabaturmuikiasu, ngantinindakakeprekarasinggedhéiki?"Wangsulane NabiElisa:“PangeranYehuwahwusndhawuhakemarang akuyenkowebakaldadiratuingSiria.
14BanjurlungasakaElisalansowaningngarsane bendarane;kangmaturmarangpanjenengane:Apakang dipangandikakakeNabiElisamarangkowe?Atur wangsulane,"Dhewekekandhayenkowemesthibakal waras."
15Ésuképanjenenganénjupukkainkandellandicelupake ingbanyulandiusapiingraine,ngantimati,lanHazaèl dadirajanggentosipanjenengané.
16IngtaunkapinglimajamaneYorambinAhab,ratuing Israel,nalikaYosafatjumenengratuingYehuda,Yoram binYosafat,ratuingYehuda,wiwitjumenengratu.
17Nalikajumenengratu,yuswanételungpuluhlorotaun; deneanggonengastapaprentahananaingYerusalem wolungtaun.
18PanjenenganébanjurmanutlakunépararatuingIsraèl, kayaturunéAkhab,mergaanakéAhabdadigarwané,lan tumindakalaanaingpaningalingéPangéran.
19NangingSangYehuwahorakarsanyirnakakeYehuda margasakaSangPrabuDawud,abdine,kayakangwus diprasetyakakemarangpanjenengane,yenbakalparing pepadhangmarangpanjenenganedalahanak-anake
20NalikasamanaEdommbalelasakaingpangwasane Yehudalanngangkatratu.
21SangPrabuYorambanjurnyabrangmenyangingZair karosakehekretane,banjurtangiingwayahbengilan mateniwongEdomkangngubengipanjenenganelanpara panggedheningwadya-balakreta;
22NangingÉdommbalelasakaingtanganéYéhudanganti saprene.IngwektusingpadhaLibnambalela.
23AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoramlan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingYehuda?
24SangPrabuYoramnulikeparengngasonunggilkaro paraleluhurelankasarekakeingsandhingeparaleluhure ingkuthaneSangPrabuDawud,deneSangPrabuAhazia, putrane,jumenengratunggentosipanjenengane
25IngtaunkangkapingrolasjumenengeSangPrabu YorambinAhab,ratuingIsrael,SangPrabuAhaziabin Yoram,ratuingYehuda,jumenengratu
26Ahaziayuswanekalihpuluhtaunnalikajumenengratu; setaunlawaseanggonengastapaprentahananaing YerusalemIbunéasmaAtalia,anakéOmri,ratuingIsraèl 27PanjenenganénulinglakonilakunékulawarganéAkhab lannglakonipialaingpaningalingéPangéran,kayaturuné Akhab,mergadhèwèkédadimantunékulawarganéAkhab
28SangPrabuYorambinAkhabbanjurtindakperang nglawanHazael,ratuingSiria,anaingRamot-Gilead;lan wongSirianandhangtatumarangYoram
29SangPrabuYorambanjurkondurmenyangYizreèl kanggonambanitatu-tatunéwongSiriaanaingRama nalikaperangnglawanHazaèl,rajaSiriaSangPrabu Ahazia,putraneSangPrabuYoram,ratuingYehuda, tindaknemoniYorambinAhabingYizreel,amarga dhewekelara
1NabiÉlisabanjurnimbalisalahsijinéparanabilan dipangandikani:“Sabuknabangkekanmulangawanen lengaikiingtanganmu,menyangRamot-Giléad.
2Samangsakowetekanmrana,golekanaYehubinYosafat binNimsi,lanlumebualanwungusakaingsatengahepara sadulure,langawanenmenyangkamaringnjero.
3Sawiséikujupukenkothakisilenga,isinaingsirahélan kandhaa:MangkenepangandikaneSangYehuwah:Ingsun wusnjebadisiradadiratuingIsraelBanjurmbukak lawang,lanngungsi,lanajangenteni
4Banjurwongenom,yaikunabinomiku,menyang Ramot-Gilead
5Barengwistekan,parapanggedheningwadya-balapadha lungguh.lanngandika,Akuduwetugaskanggosampeyan, KopténJawa1994:LanYéhubanjurngandika,"Sapaing antarakitakabèh?"Wangsulane:"Dhuh,panglima"
6Panjenenganébanjurjumenenglanlumebetingomah; Panjenenganébanjurngesokakélengaingsirahé,sarta ngandikamarangpanjenengané,"Mangkenepangandikane SangYehuwah,GustiAllaheIsrael:Ingsunwusnjebadi siradadiratutumrapumateSangYehuwah,iyaingIsrael" 7LansirabakalmatènikulawarganéAhabbendaramu, supayaIngsunmalesgetihéparaabdiningSun,paranabi, langetihésakehingabdinéPangéran,anaingtangané Izebel
8AmargaturuneAkhabkabèhbakalpadhatumpes,lan Akubakalnumpeswongsingdheg-dheganingtembok,lan wongsingdikurunglanditinggalingIsraèl
9IngsunbakalndadekaketuruneAkhabkayaturune YerobeambinNebatlankayaturuneBaesabinAhia 10Izebèlbakaldipanganasu-asuanaingtlatahYizreèl,lan orabakalanasingngubur.Banjurmbukaklawang,lan mlayu
11Yéhubanjurmetunemoniparaabdinébendarané, banjuranawongkangmaturmarangpanjenengané:“Apa kabèhwisslamet?Yagenewongedanikitekaingkowe? Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Kowépadhangertiwongikulanpituturé."
12Wong-wongmaupadhakandha,"Ikigoroh;marangkita saikiPangandikaneSangYehuwah:“Ingsunwusnjebadi siradadiratuingIsrael.”
13Wong-wongmaubanjurenggal-enggalnjupuk pangagemanedhewe-dhewe,diselehakeingsangisore undhak-undhakanlanngunekakekalasangka,pangucape: “Yehuikuratu”
14MulanéYéhubinYosafatbinNimsisekuthonnglawan Yoram(SaikiYoramlanwongIsraèlkabèhwisnjaga Ramot-Giléad,mergaHazaèl,rajaSiria
15NangingSangPrabuYorambalimenyangYizreèl kanggonambanitatu-tatunéwongSirianalikaperangkaro Hazaèl,ratuingSiria
16YéhubanjurnitihkrétalantindakmenyangYizreèl; amargaYoramnglempakanaingkonoSangPrabuAhazia, ratuingYehuda,rawuhnemoniYoram
17AnawongjagangadegingmenaraingYizreèllan ndelokkumpulanéYéhusinglagiteka,lankandha,"Aku weruhkumpulan"SangPrabuYorambanjurngandika, "Njupukanunggangjarananlankongkonannemoniwongwongmau,supayawongikutakon:Apatentrem?
18Nulianawongkangnunggangjaranmethukakélan matur:“PanjenenganéSangPrabumengkéné:Apatentrem? Yéhubanjurngandika,"Apaurusanmukarotentremrahayu?"nolehnaingmburiku.Wongjaganulinyritakaké, "Wong-wongmauwisteka,nangingorabali."
19SawusemangkonoSangPrabununggangjarankang kapindhonunggangjaranbanjursowanmaranging ngarsanelanmatur:“PanjenenganipunSangPrabu mangkene:Apatentrem?Jawa1994:Aturwangsulané Yéhu,"Apaurusanmukarotentrem-rahayu?"nolehnaing mburiku
20Wongjaganulinyritakaké,"Dhewekewisnemoni wong-wongmau,nangingorabali.amargadhewekenyopir kanthingamuk
21Yorambanjurngandika:"Siap-siapa!"Kretanéwis dicawisaké.SangPrabuYoram,ratuingIsraellanSang PrabuAhazia,ratuingYehuda,padhamangkatnitih karetanedhewe-dhewe,nulimangkatnemoniYehulan nemonidhewekeanaingwilayaheNabot,wongYizreel.
22BarengSangPrabuYoramndelengSangPrabuYehu, banjurmatur:“Punapawilujeng,Yehu?Paringwangsulane: “Prentententremrahayu,salawas-lawasebiyungiraIzebel lanilmusihireakehbanget?
23SangPrabuYorambanjurmlayulanmaturmarang SangPrabuAhazia:“HeAhazia,anacidra!
24SawusemangkonoSangPrabuYehunulinguncalake gandhewosakehekakuwatane,banjurnggebugiSang PrabuYoramingantaranetangane,temahpanahetumeka ingatine,nuliambrukanaingkretane
25SangPrabuYehutumulingandikamarangBidkar, panggedhene:“Padhajupuknalanuncalnaingpategalane Nabot,wongYizreeliku,awitelinga,nalikaakulankowe nunggangiSangPrabuAkhab,kangrama,SangYehuwah ndhatengakebebanikimarangdheweke.
26SatemeneIngsunwingiweruhgetiheNabotlangetihe anak-anake,mangkonopangandikaneSangYehuwah;lan Ingsunbakalmalesmarangsiraanaingpapaniki, mangkonopangandikaneSangYehuwahMulanésaiki tangkepanalanuncalnamenyanglemah,miturut pangandikanéPangéran.
27BarengSangPrabuAhazia,ratuingYehuda,mirsa kangmangkonoiku,banjurlumayulumayuingdalan menyangingtaman.IdaSangPrabuYehutumulingetuttur ngandikasapuniki:“IdaSangHyangWidiWasaring karetaneBanjurpadhanindakakemangkonoingmunggah menyangGur,ingsacedhakeYibleam.Banjurmlayu menyangMegidolansedaanaingkono
28Parapunggawanebanjurngusungidhewekenganggo kretamenyangYerusalemlandisarekakeanaingpasareane karoparaleluhureingkuthaneSangPrabuDawud
29IngtaunkangkapingsewelasjamaneYorambinAkhab, AhaziajumenengratuingYehuda.
30BarengYéhutekaningYizreèl,Izebèlkrungubabiku landhewekedicetpasuryan,lansirahekesel,lankaton metuingjendhela
31BarengYehulumebuinggapura,wongwadonmau kandha:“ApaZimri,kangwusmatenibendarane,apata?
32Panjenenganénulimandengingcendhelalanngandika, "Sapasingmèluaku?"WHO?Banjuranapriyayiloro utawatelumandengmarangPanjenengané.
33Panjenenganébanjurngandika,"Gulungakéwong wadonmau!"Wongwadonmaubanjurdiuncalake,getihe sathithiktumetesingtemboklanjarane,banjurdiidak-idak 34Barengwislumebu,banjurmanganlanngombésarta ngandika:“Siralungaa,delengenwongwadonkangkena ingipat-ipatiki,lankubura,awitikuanakératu”
35Wong-wongmaunulipadhamangkatnguburdhèwèké, nangingmungtengkorak,sikillantlapaktangané.
36Mulanéwong-wongmaupadhabalilannyritakaké marangPanjenenganéPangandikaneSangYehuwah:“Iki pangandikaneSangYehuwahlumantarNabiElia,abdine, wongTisbe,mangkene:IngtanahYizreel,asubakal mangandagingeIzebel.
37MayiteIzebèlbakaldadirabukanaingpategalaning tanahYizreèl;supayaajapadhamuni:IkiIzebel
BAB10
1AkhabduwéanaklanangpitungpuluhanaingSamaria. IdaSangPrabuYehunulinulislayang,nulidikirim menyangSamaria,marangparapanggedheingYizreel, marangparapinituwalanparawongkangnggulawentah putra-putraneSangPrabuAkhab,mangkene:
2Samangsalayangikitekamarangkowe,amargaanakanakebendaramupadhakarokowe,lankowepadhaana kretalanjaran,kuthabetenglangegaman;
3Padhagolekanaanak-anakebendaranirakangbeciklan becik,nulilenggahingdhamparekangrama,lanperanga kanggobrayatebendaranira
4Nangingwong-wongmaupadhawedibanget,banjur padhamuni:"Lah,anaratulorokangorangadeganaing ngarsane
5Lankangnguwasanidalem,lankangnguwasanikutha, ugaparapinituwalansingnggulawenthahbocah-bocah, kongkonanmarangSangYehu,matur:“Kawulapunika abdidalem,sahabadhenindakakensamukawisingkang panjenengandhawuhaken.Akuorabakalngangkatratu apa-apa
6SawusemangkonoSangPrabubanjurnulislayangkang kapingpindhonemarangwong-wongmau,pangandikane: “ManawakowedadikagunganingSun,lanmanawakowe padhangestokakedhawuhku,kowepadhanjupuka kepalaneparaputranebendaranmulansowaningngarsaku ingYizreelsesukikiParaputraneSangPrabu,cacahe pitungpuluh,padhanunggalkaroparapanggedheing kuthaiku,kangpadhanggedhekake.
7Barenganalayangmau,paraputraneSangPrabubanjur dipatenipitungpuluh,sirahedilebokakeingkranjanglan dikirimmenyangYizreel
8Banjuranautusantekalanmaturmarangdheweke, mangkene:DhewekewisnggawasiraheparaputraneSang Prabu.Panjenenganébanjurngandika,"Kowépadha tumpukanrongtumpukaningngarepgapurangantiésuk" 9Ingwayahésuk,dhèwèkémetulanngadeglanngandika marangwongkabèh:“Kowépadhabener 10Padhasumurup,manawapangandikaneSangYehuwah kangkadhawuhakedeningSangYehuwahbabturuneSang PrabuAkhabbakaltumibaingbumi,amargaPangeran Yehuwahwusnindakakeapakangwuskadhawuhake lumantarNabiElia,abdine.
11SangPrabuYehubanjurnyedanisakeheturuneSang PrabuAkhabingYizreellansakeheparapanggedhene, parasadulurelanparaimam,ngantioraanakangkari 12SasampunepunikaIdaSangHyangWidiWasararis mamargikaSamaria.Lannalikadhewekeanaingomah guntingingdalan, 13SangPrabuYehumanggihiparasadherekeSangPrabu Ahazia,ratuingYehuda,sartamatur:“Koweikusapa? Wong-wongmaupadhamangsuli,"Kulasami sadhèrèkipunAhazia;lankitamudhunkanggomenehi salammaranganak-anakrajalananak-anakratu 14Panjenenganébanjurngandika,"Tangkepanauripuripan."Wong-wongmaupadhadicekelurip-uripanlan dipatenianaingguwa-guwapanyuntingan,wongpatang puluhloro;oraanasijiwaésingditinggal
15Barengwisbudhalsakaingkono,dhewekeweruh YonadabbinRekhablagitekamethukake,nulingaturake salammarangpanjenengane,sartamatur:“Apaatimu benerkayaatimu?Yonadabmangsuli,"Inggih."Yen mangkono,tulungatanganmuPanjenenganébanjur masrahakétangané;banjurdigawamenyangingkreta 16Panjenenganébanjurngandika,"Mènèhanaaku,lan delengenkasmarankumarangPangéran"Mulané didhawuhinitihkrétané
17BarengwistekaningSamaria,panjenenganemateni sakehewongkangisihkariAhabingSamaria,nganti tumpesditumpes,miturutpangandikaneSangYehuwah kangwuskapangandikakakemarangNabiElia.
18Yéhubanjurnglumpukakéwongkabèhlanngandika marangwong-wongmau,"AkhabngabektimarangBaal sathithik;nangingYéhubakalngabdimarang Panjenengané
19MulanéparanabinéBaal,paraabdinélansakèhéimamé padhangundangamréné.ajangantianakangkekurangan: awitIngsunduwekurbankanggedhekanggoBaal;Sapa singkekurangan,orabakaluripNangingSangPrabuYehu nindakakeikukanthicidra,arepnumpesparawongkang nyembahmarangBaal
20SangPrabuYehubanjurngandika:Lanpadha martakakéiku.
21YéhubanjurngutuswongIsraèlkabèh,lankabèhwong singnyembahBaalpadhateka,temahoraanawongsiji waésingorateka.Banjurpadhamlebuingpadalemane Baal;lanpadalemaneBaalkebaksakaingsisihkiwa menyangsisihliyane
22Panjenenganébanjurngandikamarangkangnguwasani jubah,"Nggawaasandhangankanggosakehingwong nyembahBaal."Wong-wongmaubanjurdigawametu nganggosandhangan
23YéhulanYonadabbinRékhabbanjurtindakmenyang padalemanéBaallanngandikamarangparawongsing nyembahBaal,"Padhanggolèkilandelengen,ingkénéora anaabdinéPangéransiji-sijia,mungwongsingnyembah marangBaal"
24Barengpadhalumebuarepnyaosakekurban sembelehanlankurbanobaran,Yehunulingangkatwong wolungpuluhanaingnjaba,sartangandika:“Manawaana wongkangdakgawamenyangtanganmubisaoncat,kang nglilanilunga,nyawanedadikanggonyawane
25Barengrampunganggonenyaosakekurbanobaran, Yehubanjurngandikamarangparapengawallanpara perwira:“Padhalumebulanpatenana!ajangantianakang
metuWong-wongmaubanjurdipatèniklawanlandheping pedhang;Parapengawallanparaperwiranulinundhungi wong-wongmaumenyangingkuthapadalemaneBaal
26Reca-recamaubanjurdigawametusakapadalemane Baallandiobong.
27RecaBaalpadhadirubuhakélanpadalemanéBaal, didadèkaképadalemantekansepréné
28KayamangkonoSangPrabuYehunyirnakakeBaalsaka ingIsrael
29NangingsakadosaneYerobeambinNebat,kangnjalari wongIsraelpadhanglakonidosa,Yehuoranyingkiri, yaikupedhetemaskanganaingBetellaningDhan
30PangéranbanjurngandikamarangYéhu,"Amargakowé wisnindakakéapasingbeneranaingpaningal-Ku,lan kowéwisnindakakéapasingbeneringpaningal-Ku,lan marangturunéAkhabapasinganaingsajroningatiku, mulaanak-anakmusingturun-tumurunbakallenggahing dhamparéIsraèl"
31NangingYehuoranggatekakeangger-anggerePangeran Yehuwah,GustiAllaheIsrael,kanthigumolongingatine, amargaoraninggaldosaneSangPrabuYerobeam,kang njalariwongIsraelpadhanglakonidosa.
32NalikasamanaSangYehuwahwiwitnyepetakewong Israel,lanSangHazaelnumpeswong-wongikuanaing satanahIsraelkabeh;
33SakaingbengawanYardeningsisihwetan,yaiku satanahGileadkabeh,wongGad,wongRubenlanwong Manasye,wiwitsakaingAroeringsacedhakekaliArnon, yaikuGileadlanBasan
34AnadenekekareneriwayateSangPrabuYehu,sakehe kangkatindakakelansakehekasektene,ikurakwus katulisananaingbukusejarahepararatuingIsrael?
35SangPrabuYehunulikeparengngasonunggilkaropara leluhure,banjurkasarekakeingSamaria.SangPrabu Yoahas,putrane,jumenengratunggentosipanjenengane
36NalikaYehujumenengratuingIsraelanaingSamaria, lawasewolungtaun.
BAB11
1BarengSangPrabuAtalya,ibuneSangPrabuAhazia, mirsa,yenputranewusseda,banjurnumpessakehing turuneSangPrabu.
2NangingSangPrabuYoseba,putriSangPrabuYoram, sadherekeSangPrabuAhazia,njupukYoasbinAhazia,lan nyolongdhewekesakaingantaraneparaputraneSang Prabusingdipateni;Wongélanmantrinédidhelikakéana ingkamarturusakaAtalia,supayaoradipatèni.
3Nemtaunlawasewongwadonmaundhelikanaing PedalemanéAllahLanAtalyadadiratuingnegara 4IngtaunkangkapituSangPrabuYoyadhautusannimbali parapanggedheningwadya-balasatus,parapanggedhening prajuritlanparapengawal,padhadigawamenyanging PedalemanéAllah,sartapadhagawéprajanjiankarowongwongmausartasupaosanaingpadalemaningSang Yehuwah,sartaparingdhawuhmarangwong-wongmau, putranéSangPrabu.
5Panjenenganébanjurdhawuhmarangwong-wongmau, pangandikané,"Ikisingkudukoklakoni;Sapratelonsaka panunggalanmukanglumebuingdinaSabat,kudunjaga kedhaton;
6SapratelonéanainggapuraSur;lansaprateloneanaing gapuraingmburinewongsingjaga,mulanepadalemaniku kududijaga,supayaajangantidirusak
7Lanloropanunggalanmukangpadhalumakuingdina Sabat,padhanjagaingpadalemaneSangYehuwahanaing sangisoringSangPrabu
8SawusemangkonosirangubengiSangPrabu,saben wongkalawangegamaneanaingtangane,lansapakang mlebuingpabarisanikudipateni,lankowepadhanunggil karoSangPrabunalikametulanmlebu
9Parapanggedheningwadya-balasatuspadhanindakake apakangdidhawuhakedeningimamYoyadha,lanpadha ngeterakeprajuritekangbakallumebuingdinaSabat, bebarengankarowong-wongkangpadhametuingdina Sabat,banjursowaningngarsaneImamYoyadha 10ImamngaturaketumbaklantamengeSangPrabu Dawudmarangparaperwirasatuskanganaing padalemaneSangYehuwah
11Wong-wongsingnjagapadhangadeg,sabenwong nyekelgegamane,ngubengiSangPrabu,wiwitsakapojok tengenPadalemanSucingantiingpojokkiwa,ing sandhingemisbyahlanpadaleman.
12SangPrabunulingiridputraneSangPrabumenyanging ngarepe,banjurdipasrahakemakuthalanmenehipepenget banjurpadhanjumenengakeratulanjebadi;nulipadha keplok-keplok,matur:“DhuhAllah,mugikarsaangluwari SangPrabu!”
13BarengSangPrabuAtalyakrunguswaranepara pengawallanrakyat,banjurmaraniwong-wongmau menyangingpadalemaneSangYehuwah
14Barengkaton,SangPrabujumenenganaingsacedhake tugu,kayaadat,lanparapanggedhelanparawongkang padhangunekakekalasangkaanaingngarepeSangPrabu, sartasakehingrakyatingnagaraikupadhabungah-bungah sartangunekakekalasangka,nuliAtalianyuwek-nyuwek pangagemanelannguwuh-uwuh:Kirana,Kianat!
15NangingImamYoyadhabanjurdhawuhmarangpara panggedheningwadya-balasatus,parapanggedhening wadya-bala,pangandikane:“Wongwadonikugawanen metusakaingbarisan,lansapasingngetut-buriiku patenanakalawanpedhang”Amargaimamwisngandika, "AjangantidipatenianaingPedalemanéAllah"
16Wong-wongmauterusnyekelwongwadonmau;nuli lumakuingdalankangjaran-jaranelumebuingdaleme SangPrabu;
17SangPrabuYoyadhabanjurnganakakeprajanjianana ingantaraneSangYehuwahlanSangPrabulanrakyat, supayapadhadadiumateSangYehuwah;antaranerajalan rakyat
18Wong-wongingnagarakonopadhamlebuing padalemanéBaallandirusakmesbèh-mesbèhélanrecarecanépadharemuk-remuk,lanmatèniMatan,imaméBaal anaingngarepemesbèh-mesbèhmauSangimamtumuli ngangkatpanggedheningpadalemaneSangYehuwah
19SangPrabunulinjupukparapanggedheningwadya-bala satus,paraperwira,parapengawallansakehingrakyating nagarakono;SangPrabubanjurpadhadiiridmudhunsaka ingpadalemaneSangYehuwah,nulipadhatekaningdalan menyanggapurapengawalmenyangkedhatonLan lenggahingdhamparpararatu.
20Wong-wongingnagarakonopadhabungah-bungah,lan kuthamaudadiayem,banjurmateniAtaliaklawan pedhanganaingsandhingekedhaton 21Yoasyuswanepitungtaunnalikajumenengratu.
BAB12
1IngtaunkangkapitujamaneSangPrabuYehu,Yoas jumenengratu;lanpatangpuluhtaunanggonengasta paprentahananaingYerusalemIbuneasmaZibia,wong ingBersyeba
2SangPrabuYoasnindakakeapakangbeneranaing paningalingSangYehuwahsajegesugenge,kayakang diwulangakedeningImamYoyadhamarangpanjenengane
3Nangingtengger-tenggerpangurbananoradisingkirake, wong-wongisihpadhanyaosakekurbanlanngobong menyananaingtengger-tenggerpangurbanan
4SangPrabuYoasbanjurngandikamarangparaimam:
“Sakabehingdhuwitpisungsung-pisungsungsingdigawa menyangPedalemanéAllah,yaikudhuwitsabenwongsing mlebuingrekeningé,dhuwitsingditemtokakésabenwong, lansakehingdhuwitsinganaingsajroningatinésaben wongkanggodigawamenyangpadalemanéAllah
5Paraimamkarebennjupukamarangwong-wongmau, sabenwongsingkenalkarodheweke,lansupayapadha ndandanibongkahan-bongkahanpadalemanmau,ingendi waeanabebaya
6NangingingtaunkangkapingtelulikurjumenengeSang PrabuYoas,paraimamorapadhandandanijugrugane padalemanmau
7SangPrabuYoasbanjurnimbaliImamYoyadhalanpara imamliyane,sartangandikamarangwong-wongmau: “Yagenekowepadhaorandandanijugruganepadaleman mau?Mulanesaikiajatampadhuwitmanehsakakancamu, nangingkirimakekanggobedhahomah
8Paraimambanjurpadhasarujukorabakalnampadhuwit manehsakarakyat,lanugaorandandanijugrugane padalemanmau
9NangingImamYoyadhanjupukpethilannutupitutupe dibolongi,banjurdilebokakeingsandhingemisbyah,ing sisihtengen,nalikawonglumebuingPedalemanéAllah, lanparaimamsingnjagalawangnglebokakédhuwitsing digawamenyangPedalemanéAllah.
10Barengpadhaweruhdhuwitingpethiakèh,jurutulisé SangPrabulanImamAgungbanjurpadhasowaning kanthonglannyritakakédhuwitkanganaingPedalemané Allah
11Dhuwitmaubanjurdipasrahakemarangparakang padhanindakakepagawean,kangpadhangawasi padalemaneSangYehuwah,banjurdiedum-edummarang paratukangkayulanparatukanggawe,kangpadha nindakakepagaweaningpadalemaneSangYehuwah.
12Lankanggotukangbatulantukangngethokwatu,lan tukukayulanwatutatahankanggondandanijugruganing PedalemanéAllahlankanggoapawaésingdiwènèhaké kanggondandaniPadalemanSuci
13NangingkanggopadalemaneSangYehuwahoradigawe bokorsalaka,gunting,bokor,trompet,pirantiemasutawa salaka,sakadhuwitsingdigawamenyangpadalemane SangYehuwah.
14Nangingwong-wongmaupadhadiwènèhakémarang wong-wongsingpadhanyambutgawé,banjurdidandani PedalemanéAllah
15Wong-wongmauugaorangétungkarowong-wongsing ngekèkidhuwitmarangwong-wongsingpadhanyambutgawé,mergawong-wongmaupadhatumindaksetya
16Dhuwitkaluputanlandhuwitdosaoradigawamenyang PedalemanéAllah,nangingdhuwitéparaimam.
17SangPrabuHazaèl,ratuingSiria,banjurnglurug perangnglawanGatlandirebut;
18SangPrabuYoas,ratuingYehuda,njupuksakehing barangkangsuci,kangwuskasucekakedeningSangPrabu Yosafat,SangPrabuYoramlanSangPrabuAhazia,para leluhure,pararatuingYehuda,sartabarang-barangkang kasucekakelansakehingemaskangtinemuing pasimpenaningpadalemaningSangYehuwahlaning kadhaton,banjurdibuwangsakaingYerusalemmenyang ingYerusalem
19AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoaslan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingYehuda?
20ParaabdinébanjurpadhakomplotanlanmatèniYoas anaingomahéMilo,singmudhunmenyangSila
21AmargaYozakarbinSimeatlanYozabadbinSomer, paraabdine,padhadipateni,temahmati;SangPrabubanjur kasarekakeingsandhingeparaleluhureanaingkuthane SangPrabuDawud;
BAB13
1IngtaunkangkapingtelulikurjamaneSangPrabuYoas binAhazia,ratuingYehuda,SangPrabuYoahasbinYehu, jumenengratuingIsraelanaingSamaria,lananggone ngastapaprentahanpitulastaun.
2Panjenenganénindakakéapasingalaanaing paningalingéPangéran,lanngetutakédosanéYérobéam binNebat,singnjalariwongIsraèlnglakonidosa.dheweke oralungasakakono
3MulanébebendunéYéhuwahmulad-muladmarangwong Israèl,landiulungkémarangtanganéHazaèl,ratuingSiria, lanmarangtanganéBenhadadbinHazaèlingsalawaslawasé
4SangPrabuYoahasbanjurndedongamarangSang Yehuwah,temahSangYehuwahkarsaamiyarsakake, amargaPanjenenganemirsanikatindheswongIsrael, amargaditindhesdeningratuingSiria.
5(IdaSangHyangWidiWasasampunparingjuru pangluwaran,satemahbangsaIsraeluwalsaking pangwasanipuntiyangSiria,denewongIsraelpadha manggoningtarub-tarubkayabiyen
6Nangingwong-wongmauoranyinggungdosa-dosané turunéYérobéam,singnjalariwongIsraèldosa,nanging padhanglakonidosa-dosané
7OraanawongsingditinggalakemarangYoahas,mung prajuritjarananseketlankretasepuluhlanprajuritmlaku sepuluhewu;amargaratuingSiriawisnyirnakakewongwongmau,landigawekayalebunalikapanuton.
8AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoahaslan sakehekangkatindakakelankaprawirane,ikurakwus katulisaningbukusejarahepararatuingIsrael?
9Yoahasnulikeparengngasonunggilkaroparaleluhure; PanjenenganebanjurkasarekakeanaingSamaria,dene Yoas,putrane,jumenengratunggentosipanjenengane 10IngtaunkangkapingtelungpuluhpitunejamaneSang PrabuYoas,ratuingYehuda,SangPrabuYoasbinYoahas jumenengratuingIsraelanaingSamaria,lananggone ngastapaprentahannembelastaun
11Panjenenganébanjurnindakakéapakangalaanaing paningalingéPangéran;Panjenenganeoraninggalsakehing dosaneYerobeambinNebat,kangnjalariwongIsraeldosa; 12AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoas,sakehe panggawenelankaprawiraneanggoneperangnglawan SangPrabuAmazia,ratuingYehuda,ikurakwus katulisananaingbukusejarahepararatuingIsrael?
13Yoasbanjurkeparengngasonunggilkaroparaleluhure; SangPrabuYerobeambanjurlenggahingdhampare;
14NalikaikuNabiElisanandhanglaraamargasedaSang PrabuYoas,ratuingIsrael,tumulisowaningngarsanelan nangisanaingngarepe,pangandikane:“Dhuhrama,rama kawula,kretanipunIsraeldalahwadya-balajaranan 15NabiÉlisangandikamarangpanjenengané,"Njupuk panahlanpanah."Banjurnjupukgandhewolanpanah.
16PanjenenganébanjurngandikamarangratuingIsraèl: “TanganiranggandhenggandhewaNabiÉlisanumpangi tanganéingtanganéraja.
17Wangsulane:“Jendhelasisihwetanbukakna!”Lan dhewekembukakNabiElisanulingandika,"Pucuk"Lan dhewekenembak.Pangandikane:“Panahpangluwarane SangYehuwah,lanpanahingpangluwaransakaingSiria, awitsirabakalnggebagwongSiriaanaingAfeknganti tumpes.
18Pangandikané,"Panahéjupuken"Landhewekenjupuk wong-wongmauPanjenenganébanjurngandikamarang ratuingIsraèl:“Tabuhainglemah.Panjenenganébanjur nggebugpingtelu,banjurleren
19AbdiningAllahnepsumarangwongmau,lanngandika, "Sampeyankudunggebugkapinglimautawaenem;Ing nalikaikusirawusnggebagSiriangantitumpes;
20NabiÉlisasédalandikuburBarengtekanetaun, wadya-balanewongMoabpadhanempuhtanahkono.
21Nalikalagipadhanguburwong,padhaweruh grombolan;Wongmaubanjurdiuncalakemenyang pasareaneNabiElisa;
22NangingHazael,ratuingSiria,nindheswongIsraeling salawasesugengeSangPrabuYoahas
23SangYehuwahbanjurparingsih-rahmatmarangwongwongmau,sartawelasasihmarangwong-wongmau, margasakaprasetyanemarangAbraham,IskaklanYakub, lanorabakalnumpeslanoranundhungsakaingngarsane
24SangPrabuHazaèl,ratuingSiria,séda;Benhadad, putrane,jumenengratunggentosipanjenengane
25YoasbinYoahasbanjurnjupukmanehsakaingtangane BenhadadbinHazael,kutha-kuthakangdirebutsakaing tanganeSangPrabuYoahas,kangramapingteluYoas digebugi,lankutha-kuthaingIsraèldibalèkaké
BAB14
1IngtaunkapindhoneSangPrabuYoasbinYoahas,ratu ingIsrael,AmaziabinYoasjumenengratuingYehuda. 2Nalikajumenengratuyuswaneselikurtaun,dene anggonengastapaprentahananaingYerusalemsangang
puluhsangangtaunKangibuasmaneYoadan,wonging Yerusalem.
3Panjenenganenindakakeapakangbeneranaing paningalingSangYehuwah,nangingorakayaSangPrabu Dawud,leluhure;
4Nangingtengger-tenggerpangurbananoradisingkirake, nangingwong-wongisihpadhanyaosakekurbanlan ngobongmenyananaingtengger-tenggerpangurbanan.
5Barengkarajanwuskakuwasani,banjurmatènipara abdiné,kangwusmatèniSangPrabu,kangrama
6Nanginganak-anakésingmatènioradipatèni,kayasing katulisaningkitabTorètNabiMusa,singdidhawuhaké déningPangéran,mangkéné,"Bapakajadipatènimarga sakaanak,lananakorakenadipatènimargasakabapakné; nangingsabenwongbakaldipatènimargasakadosané dhéwé.
7WongEdomkangmatènisepuluhewuanaingLebak Asin,lanSeladirebutdéningperang,sartadijenengaké Yokteèlngantisaprene.
8SangPrabuAmaziabanjurngutusutusanmarangSang PrabuYoasbinYoahasbinYehu,ratuingIsrael, kadhawuhanngucap:“Ayopadhapandeng-pandengan.
9SangPrabuYoas,ratuingIsrael,utusanmarangSang PrabuAmazia,ratuingYehuda,matur:“Ereng-ereng ingkangwonteningLibanonutusandhatengwiteres ingkangwonteningLibanon,aturipun:“Anakmuwadon wenehnadadigarwaneanakkulanang”Banjuranakewan galakingLibanonnyabranglanngidak-idakeriiku.
10SatemenesirawusngasorakeEdom,temahatimu nggegirisi
11NangingAmaziaoragelemngrungokake.MulanéYoas, ratuingIsraèl,tindak;SangPrabuAmazia,ratuing Yehuda,padhapandeng-pandenganingBet-Semes,ing tanahYehuda.
12YehudabanjurdikalahakedeningwongIsrael;banjur padhamlayumenyangtarub-tarub
13SangPrabuYoas,ratuingIsrael,nimbaliSangPrabu Amazia,ratuingYehuda,binYoasbinAhazia,ingBetSemes,lanrawuhingYerusalem,lanmbubrahtembok YerusalemsakagapuraEfraimngantigapurasudhut, patangatusasta
14Sakehingemaslanslakasartasakehingprabotkangana ingpadalemaneSangYehuwahlaninggedhong rajabrananeSangPrabubanjurpadhabalimenyang Samaria
15AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoaslan kaprawiranelananggoneperangnglawanSangPrabu Amazia,ratuingYehuda,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingIsrael?
16Yoasnulikeparengkeparengngasonunggilkaropara leluhurelankasarekakeingSamariabarengkaropararatu ingIsrael.SangPrabuYerobeam,putrane,jumenengratu nggentosipanjenengane
17SawiséYoasbinYoahas,rajaIsraèlséda,Amaziabin Yoas,ratuingYéhuda,isihuriplawasélimalastaun
18AnadenekekareneriwayateSangPrabuAmazia,rak wuskatulisananaingbukusejarahepararatuingYehuda?
19Wong-wongmaupadhasekuthonnglawan panjenenganéanaingYérusalèm,banjurmlayumenyang Lakhis.Nangingwong-wongmaubanjurngoyakdhèwèké menyangLakhis,landipatènianaingkono
20Panjenenganébanjurdigawanganggojaran,banjur disarèkakéingYérusalèmkaroparaleluhuréingkuthané Dawud
21WongYehudakabèhbanjurnjupukAzarya,singumuré nembelastaun,lannjumenengakératunggentosiramané Amazia
22PanjenenganeyasaElatlanmbalekakemanehmarang Yehuda,sawuseSangPrabukeparengkeparengngaso nunggilkaroparaleluhure
23IngtaunkangkapinglimalasejamaneSangPrabu AmaziabinYoas,ratuingYehuda,SangPrabuYerobeam binYoas,ratuingIsrael,jumenengratuingSamaria,lan anggonengastapaprentahanpatangpuluhsijitaun.
24Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,oraninggalsakehingdosane SangPrabuYerobeambinNebat,kangnjalariwongIsrael padhanglakonidosa
25IdaSangHyangWidiWasa,IdaSangHyangWidi Wasa,IdaSangHyangWidiWasa,malantaranIdaSang HyangWidiWasa,IdaSangHyangWidiWasamalantaran NabiYunus,anakDaneAmitai,nabisakingGathefer,Ida malihmalihwewidanganIsraele,sanengawitsakingteluk ringHamat
26AmargaSangYehuwahmirsanikasangsaranewong Israelikupaitbanget,amargaoraanakangkakupenglan oraanakangkari,lanoraanakangmitulungiwongIsrael
27PangeranYehuwahorangandikamanawaPanjenengane bakalnyirnakakeasmaneIsraelsakaingsangisoringlangit, nangingpadhadiluwarideningSangPrabuYerobeambin Yoas
28AnadenekekareneriwayateSangPrabuYerobeamlan sakehekangkatindakakelankaprawirane,anggoneperang, lananggonengluwariDamsyiklanHamat,kangdadi kagunganeYehuda,tumrapwongIsrael,ikurakwus katulisananaingbukusejarahepararatuingIsrael?
29SangPrabuYerobeamnulikeparengngasonunggilkaro paraleluhure,yaikukaropararatuingIsrael;Zakharia, putrane,jumenengratunggentosipanjenengane
BAB15
1IngtaunkangkapingpitulikurjamaneSangPrabu Yerobeam,ratuingIsrael,jumenengratuSangAzaryabin Amazia,ratuingYehuda
2Nalikajumenengratuikuyuswanenembelastaun,dene anggonengastapaprentahaningYerusalemseketlorotaun. LanibunejenengeYekholia,wongingYerusalem 3Panjenenganenindakakeapakangbeneranaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening SangPrabuAmazia,kangrama;
4Kajabatengger-tenggerpangurbananoradisingkirake, wong-wongisihpadhanyaosakekurbanlanngobong menyananaingtengger-tenggerpangurbanan
5SangYehuwahbanjurnggebagSangPrabu,temahlara laralaralarakustangantitumekaingsedane,landedalem anaingomahedhewe-dheweIdaSangPrabuYotam, putranIdaSangPrabu,dadospanguasakraton,ngadili rakyatingnagari
6AnadenekekareneriwayateSangPrabuAzaryalan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingYehuda?
7Azaryanulikeparengngasonunggilkaroparaleluhure; SangPrabubanjurkasarekakeingsandhingeparaleluhure anaingkuthaneSangPrabuDawud;
8IngtaunkangkapingtelungpuluhwolujamaneSang PrabuAzarya,ratuingYehuda,SangPrabuZakhariabin YerobeamanggonengastapaprentahaningIsraelanaing Samarianemsasi
9Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening paraleluhure;
10SalumbinYabesybanjursekuthonnglawan panjenengane,banjurdipatenianaingngareperakyat, banjurdipatenilanbanjurjumenengratunggentosi panjenengane
11AnadenekekareneriwayateSangPrabuZakharia,lah ikuwuskatulisananaingbukusejarahepararatuingIsrael. 12MangkenepangandikaneSangYehuwahmarangYehu, mangkene:“Anak-anakmubakallenggahingdhampare Israelngantiturunekangkapingpapat.Banjurkelakon.
13SalumbinYabesywiwitjumenengratuingtaunkang kapingtelungpuluhsangajamaneSangPrabuUzia,ratu ingYehuda;deneanggonengastapaprentahananaing Samariasuwenesasi
14AmargaMenahembinGaditindaksakaTirzalanrawuh ingSamaria,banjurnggebagSalumbinYabesying Samarialanmatenidheweke,lanjumenengratunggentosi panjenengane
15AnadenekekareneriwayateSangSalumlansekuthon kangditindakake,lahikuwuskatulisaningbukusejarahe pararatuingIsrael
16MenahemnggebagTifsadalahsaisinipundalahtlatahe, wiwitsakingTirza,satemahipunbotenngebuka,mila dipungempurlankabehwongwadoningkonokanglagi ngandhegpadhanyuwek-nyuwek.
17IngtaunkangkapingsangalikurjamaneSangPrabu Azarya,ratuingYehuda,SangMenahembinGadi jumenengratuingIsrael,lananggonengastapaprentahan ingSamariasepuluhtaun
18Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,lansalawasesugengeora ninggaldosaneSangPrabuYerobeambinNebat,kang njalariwongIsraelpadhanglakonidosa
19SangPrabuPul,ratuingAsyur,rawuhngluruginagara iku,lanMenahemmènèhidhuwitslakasewutalenta marangPul,supayaastanénunggilkaropanjenengané kanggonguwatakekarajaningtangané.
20Manahèmbanjurndhawahakédhuwitmarangwong Israèl,yaikusakehingpriyayikangsugihbandha,saben wongseketsekelselaka,kanggodiwènèhakémarangratu ingAsyurMulanératuingAsyurbanjurkondurlanora lerebanaingnagarakono
21AnadenekekareneriwayateSangMenahemlansakehe kangkatindakake,ikurakwuskatulisaningbukusejarahe pararatuingIsrael?
22Menahemnulikeparengngasonunggilkaropara leluhure;denePekahya,putrane,jumenengratunggentosi panjenengane.
23IngtaunkangkapingseketjamaneSangPrabuAzarya, ratuingYehuda,SangPekahyabinMenahem,jumeneng ratuingIsraelanaingSamaria,lananggonengasta paprentahanrongtaun
24Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,lanoraninggaldosaneSang PrabuYerobeambinNebat,kangnjalariwongIsraelpadha nglakonidosa.
25NangingPekahbinRemalya,panggedheningprajurite, sekuthonnglawanpanjenenganelandipatenianaing Samaria,ingkedhatonkraton,bebarengankaroArgoblan Arieh,lankarowongseketwongGilead,banjurdipateni, landadiratunggentosipanjenengane
26AnadenekekareneriwayateSangPekahyalansakehe kangkatindakake,lahikuwuskatulisananaingbuku sejarahepararatuingIsrael
27IngtaunkangkapingseketlorojamaneSangPrabu Azarya,ratuingYehuda,SangPekahbinRemalyawiwit jumenengratuingIsraelanaingSamaria,lananggone ngastapaprentahanlawaserongpuluhtaun.
28Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,lanoraninggaldosaneSang PrabuYerobeambinNebat,kangnjalariwongIsraelpadha nglakonidosa
29NalikajamanéPekah,ratuingIsraèl,tekaTiglat-pileser, ratuingAsyur,ngrebutIyon,Abel-Bet-Maakha,Yanoah, Kedesy,Hazor,GiléadlanGaliléa,kabèhtanahNaftali,lan diboyongmenyangAsyur
30SangPrabuHoseabinElabanjurkomplotannglawan PekahbinRemalya,banjurdipatenilandipatenilandadi ratunggentosipanjenengane,ingtaunkangkapingrong puluhejamaneYotambinUzia.
31AnadenekekareneriwayateSangPrabuPekahlan sakehekangkatindakake,lahikuwuskatulisananaing bukusejarahepararatuingIsrael.
32IngtaunkapindhonejamanePekahbinRemalya,ratu ingIsrael,YotambinUzia,ratuingYehuda,jumenengratu 33Nalikajumenengratuikuyuswanelimalikurtaun,dene anggonengastapaprentahaningYerusalemnembelastaun IbunéasmanéYérusa,anakéZadok
34Panjenenganenindakakeapakangbeneranaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening SangPrabuUzia,kangrama
35Nangingtengger-tenggerpangurbananoradisingkirake, wong-wongisihpadhanyaosakekurbanlanngobong menyananaingtengger-tenggerpangurbananDhèwèké yasagapurasingluwihdhuwuringPedalemanéAllah.
36AnadenekekareneriwayateSangPrabuYotamlan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisananaing bukusejarahepararatuingYehuda?
37NalikasamanaSangYehuwahwiwitngutusRezin,ratu ingSiria,lanPekahbinRemalyanglawanYehuda.
38Yotamnulikeparengngasonunggilkaroparaleluhure lankasarekakeingsandhingeparaleluhureanaingkuthane SangPrabuDawud,kangrama
BAB16
1IngtaunkangkapingpitulasejamaneSangPrabuPekah binRemalya,SangPrabuAkhasbinYotam,ratuing Yehuda,jumenengratu.
2Nalikajumenengratu,Akhasyuswanerongpuluhtaun, lananggonengastapaprentahaningYerusalemnembelas taun,lanoranindakakeapakangbeneranaingpaningaling SangYehuwah,GustiAllahe,kayaSangPrabuDawud, kangrama
3NangingpanjenenganémanutcaranépararatuingIsraèl, malahndadèkaképutranéngliwatigeni,miturutnisthané parabangsa,singdibuwangdéningAllahsakaingngarepe wongIsraèl.
4Panjenenganébanjurnyaosakékurbanlanngobong menyananaingtengger-tenggerpangurbanan,ingtenggertenggerlaningsangisoréwit-witansingijo
5Rezin,ratuingSirialanPekahbinRemalya,ratuing Israel,padhanglurugperangmenyangYerusalem,lan padhangepungAkhas,nangingorabisangalahake 6NalikasamanaRezin,ratuingSiria,mbalekakeElatdadi wongSiria,lannundhungiwongYahudisakaingElat; 7SangPrabuAkhasbanjurutusanmarangTiglat-Pileser, ratuingAsyur,matur:“Kulapunikaabdidalemlan putranira
8Akhasbanjurnjupukselakalanemassingtinemuing padalemaneSangYehuwahlaninggedhongraja-brana, banjurdikirimakemarangratuingAsyur
9NangingratuingAsyurngrungokaképiwulangé,merga ratuingAsyurnglurugmenyangDamsyiklanngrebut kuthaiku,banjurdiboyongmenyangKirlanRezindipatèni 10SangPrabuAkhasbanjurtindakmenyangDamsyik nemoniTiglat-Pileser,ratuingAsyur,lanmirsamisbyah kanganaingDamsyik
11ImamUriabanjuryasamisbyahmiturutkabehsing dikirimdeningSangPrabuAkhassakaDamsyik
12BarengSangPraburawuhsakaingDamsyik,Sang Prabumirsamisbyahiku,banjurnyelakimisbyahikulan nyaosakekurbaningdhuwure
13Sawusemangkonobanjurngobongkurbaneobaranlan kurbanedhaharan,kurbaneunjukanlankurbaneunjukan langetihekurbankaslametanediwutahakeanaingmisbyah 14MisbyahtembagakanganaingngarsaneSangYehuwah banjurdigawasakangarepePadalemanSuci,sakaing antaranemisbyahlanpadalemaneSangYehuwah,banjur dilebokakeingsisihlormisbyah
15SangPrabuAkhasbanjurparingdhawuhmarangImam Uria,pangandikane:“Kurbanobaranesuklankurban dhaharaningwayahsorelankurbandhaharaningwayah sore,kurbanobaranSangPrabu,kurbandhaharanlan kurbandhaharan,kurbanobarankabehrakyatingnagara iku,lankurbanedhaharanlankurbanunjukan;lansakèhé getihékurbanobonganlansakèhégetihékurban sembelèhandisiramakéingkono,lanmisbyahtembagaiku kanggodakpriksa
16MangkonougakangdidhawuhakedeningSangPrabu Akhas,ImamUria
17SangPrabuAkhastumulingethokpinggir-pinggir kreta-krekanelanngethokjembangansakaingkono;lan segaradiudhunakesakasapitembagasinganaing sangisore,landilebokakeingtrotoarwatu
18IngdinaSabatkangpadhadidegakéanaingpadaleman, laningnjabalawangéSangPrabu,banjurdisingkirakésaka PedalemanéAllahkanggorajaingAsyur
19AnadenekekareneriwayateSangPrabuAkhas,ikurak wuskatulisananaingbukusejarahepararatuingYehuda?
20SangPrabuAkhasnulikeparengngasonunggilkaro paraleluhurelankasarekakeingsandhingeparaleluhure ingkuthaneSangPrabuDawud,deneSangPrabuHizkia, putrane,jumenengratunggentosipanjenengane.
1IngtaunkangkapingrolasejamaneSangPrabuAkhas, ratuingYehuda,SangPrabuHoseabinElajumenengratu ingSamariaingIsraelsuwenesangangtaun.
2Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,nangingorakayapararatuing Israelsadurunge.
3SangPrabuSalmaneser,ratuingAsyur,nglawan dheweke;lanHoseadadiabdinelanmenehihadiah
4SangPrabuingAsyurbanjurnemoniHoseasekuthon, amargawisutusanmarangSangPrabuSo,rajaingMesir, lanoranggawapisungsungmarangratuingAsyurkaya sabentaun;
5SawusemangkonoratuingAsyurnulinglurugmenyang ingsatanahkabehlanmenyangSamarialanngepungkutha ikutelungtaun
6IngtaunkangkapingsangajamaneSangPrabuHosea, ratuingAsyur,ngrebutSamaria,nulidiboyongmenyang ingtanahAsyur,banjurdilebokakeingHalalaningHabor ingpinggirkaliGozanlaningkutha-kuthanewongMedia
7WongIsraelwuspadhanglakonidosamarangPangeran Yehuwah,GustiAllahe,kangwusngentasakewong-wong mausakaingtanahMesir,sakaingpangwasaneSang PrabuPringon,ratuingMesir,lanpadhangabektimarang allahliyane
8Panjenenganepadhanglakonikatetepanebangsa-bangsa kangpadhaditundhungdeningSangYehuwahsakaing ngarepewongIsraellansakapararatuingIsrael,kangwus padhakatetepake
9WongIsraèlpadhanglakonikanthindhelik,kangora benermarangPangéran,Allahé,lanpadhayasatenggertenggerpangurbananingsakehingkuthané,wiwitsaka menarapanjagangantitekankuthabètèngé.
10Wong-wongmaupadhangedegakereca-recalan brahala-brahalaingsabentenggerkangdhuwurlaning sangisorewit-witankangijo.
11Anaingkonopadhangobongmenyananaingtenggertenggerpangurbanan,kayadeneparabangsakangpadha kabuwangdeningSangYehuwahsakaingngarepe;lan nindakaképialakanggogawégerahingPangéran
12Amargapadhanyembahbrahala,kangwus dipangandikakakedeningPangeranYehuwahmarang wong-wongmau:Ajapadhanindakakeprakaraiku
13NangingSangYehuwahparingpaseksimarangIsrael lanYehuda,lumantarsakeheparanabilansakehingwong sidik,pangandikane:“Sirapadhamratobatasakalakunira kangalalannetepipepakonlankatetepaningSun,miturut sakeheangger-anggerkangwusSundhawuhakemarang paraleluhurira,kangSunutusmarangsiralumantarpara abdiningSun,paranabi 14Nangingwong-wongmaupadhaoragelem ngrungokake,malahpadhamangkokakegulunekayapara leluhurekangpadhaoraprecayamarangPangeran Yehuwah,GustiAllahe
15Wong-wongmaupadhanampikpranatan-pranatané,lan prejanjianékaroparaleluhuré,lanprenatan-prenatané marangparaleluhuréWong-wongmaupadhangetut-uyut marangwong-wongkangtanpaguna,lanpadhangetutake parabangsakanganaingsakubenge,kangwus kadhawuhakedeningPangeranYehuwah,supayaajapadha tumindakkayamangkono
16Wong-wongmaupadhaninggaldhawuhéPangéran, Allahé,lanpadhagawérecacor-coran,yaikupedhètloro, langawérecaAserah,nyembahmarangsakèhéwadya-bala inglangitlanngabektimarangBaal.
17Anak-anakélananglanwadonpadhanjalaripadha nembusgeni,lanpadhanggunakakétenunglanmantramantra,sartapadhangedolawakédhéwékanggo nindakaképialaanaingpaningalingéPangéran,lan ndadèkakédukané
18MulanéSangYehuwahdukabangetmarangwong Israèl,mulanépadhadisingkirakésakaingngarsané;
19YehudaugaoranetepidhawuheSangYehuwah,Gusti Allahe,nangingpadhanglakonikatetepaneIsrael.
20SangYehuwahtumulinampiksakeheturuneIsrael, banjurditindheslandiulungakemarangtanganeparawong kangngrusak,ngantipadhadibuwangsakaingngarsane.
21AmargaPanjenenganenyuwekIsraelsakaturuneSang PrabuDawud;IdaSangPrabuYerobeamputranIdaSang HyangWidiWasararisdadosratu.
22AmargawongIsraelpadhanglakonisakehingdosane SangPrabuYerobeam;padhaoranyingkur;
23NgantiPangeranYehuwahnyingkirakewongIsrael sakaingngarsane,kayakangwuskapangandikakake lumantarparaabdine,paranabiMulanewongIsraelpadha kabuwangsakaingtanahedhewemenyangingAsyur ngantisaprene
24SangNataingAsyurbanjurndhatengakewongsakaing Babil,sakaKuta,sakaAva,HamatlansakaSefarwaim, banjurdilebokakeingkutha-kuthaingSamaria,nggenteni wongIsrael
25Nalikawiwitanmanggonanaingkono,wong-wong maupadhaorawedimarangPangéran,mulanéPangéran ndhawuhisingaanaingantaranéwong-wongmau,lan banjurmatènisawetarawong.
26MulanébanjurpadhamaturmarangratuingAsyur, mangkene:“Parabangsakangwussiratundhunglansira lebokakeingkutha-kuthaingSamaria,padhaorangerti tata-caraneGustiAllahenagaraiku,mulaneSangPrabu ngutussingaanaingsatengahewong-wongmau,lahpadha dipateni,amargapadhaorangertitata-caraneGustiAllahe nagaraiku
27SangNataingAsyurbanjurparingdhawuh, pangandikane:“Panunggalaneparaimamkangpadha kokgawamenyangmrana;lankarebenpadhalungalan manggonanaingkono,lankarebenpadhamulangi pranataningAllahenagaraiku.
28BanjuranaimamsingdiboyongsakaSamarialan manggoningBètèllanmulangiwong-wongmaukepriyé kudunéwedimarangYéhuwah
29Nangingsabenbangsapadhagawéallahédhéwé-dhéwé landilebokakéingomah-omahingtengger-tengger pangurbanankangdigawédéningwongSamaria,saben bangsaanaingkutha-kuthanédhéwé-dhéwé
30WongBabilyasaSukot-Benot,wongKutyasaNergal, lanwongHamatyasaAsima
31WongAwiyasaNibhaslanTartak,lanwongSefarwai ngobonganak-anakeinggenikanggoAdramelekhlan Anamelekh,paraallahewongSefarwaim
32Mulanéwong-wongmaupadhangabektimarang Pangéran,lanpadhangangkatimamingtengger-tengger pangurbanansakawong-wongkangpalingngisor,kang
padhanyaosakékurbananaingomah-omahingtenggertenggerpangurbanan.
33Wong-wongmaupadhangabektimarangPangéranlan ngabektimarangallahédhéwé,kayaparabangsasing dibuwangsakaingkono.
34Tumekasaprenewong-wongmaupadhanglakonitatacarakangmbiyèn:padhaorangabektimarangPangéran, oramanutkatetepané,utawamanutangger-anggeré,utawa manutangger-anggerlandhawuhsingdidhawuhakédéning PangéranmarangturunéYakub,kangdijenengakéIsraèl
35PangeranYehuwahwuspadhagaweprajanjianlan dhawuhmarangwong-wongmau,mangkene:Siraaja wedi-asihmarangallahliyane,ajasujudnyembahmarang iku,ajapadhangabektilanajapadhakurbansembelehan
36NangingPangeranYehuwah,kangwusngentasake kowesakaingtanahMesirkanthikakuwatankanggedhe lanastakangkacungake,kowepadhawedi-asihmarang PanjenenganelanPanjenenganekudupadhanyembah,lan marangPanjenenganekowepadhanyembahkurban.
37Katetepan,pranatan,angger-anggerlanpepakonkang wuskaseratkanggokowe,ikupadhasiralakonanaing salawas-lawase;lanajawedimarangallahliya.
38LanprejanjiansingwisDakgawékarokowéajapadha lali;lanajawedimarangallahliya
39NangingPangeranYehuwah,GustiAllahmu,kowe padhawedi-asih;Panjenenganébakalngluwarikowésaka tanganémungsuhmukabèh
40Nangingwong-wongmaupadhaorangrungokaké, nangingpadhanindakakétata-carané
41Mulanébangsa-bangsamaupadhangabektimarang Pangéranlanngabektimarangreca-recaukir-ukirané, anak-anakélananak-anaké
BAB18
1IngtaunkatelunejamaneHoseabinEla,ratuingIsrael, HizkiabinAkhas,ratuingYehuda,jumenengratu.
2Nalikajumenengratuikuyuswaneselikurtaun;dene anggonengastapaprentahananaingYerusalemlawase sangangtaun.IbunéasmanéAbi,anakéZakharia.
3Panjenenganenindakakeapakangbeneranaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening SangPrabuDawud,kangrama.
4Tengger-tenggerpangurbananpadhadirusak,reca-recane padhadirubuhake,reca-recanepadhaditegor,lanula tembagakangdigaweNabiMusangantitumekaingjaman semana,banjurdijenengakeNehustan
5PanjenenganekumandelmarangPangeranYehuwah, GustiAllaheIsrael;satemahsawusepanjenenganeoraana kangkayapanjenenganeingantaranepararatuingYehuda lanpararatusadurunge
6SantukanIdaSangHyangWidiWasararismanutring IdaSangHyangWidiWasa
7PangeranYehuwahnunggilkarodheweke;SangPrabu murkamarangratuingAsyurlanorangabektimarang panjenengane
8PanjenenganenumpeswongFilistingantitekanGazalan ingtlatahe,wiwitsakamenarapengawalngantitekaning kuthabeteng
9IngtaunkangkapingpapatjamaneSangPrabuHizkia, yaikutaunkangkapitujamaneSangPrabuHoseabinEla,
ratuingIsrael,SangPrabuSalmaneser,ratuingAsyur, nempuhSamarialanngepungkuthaiku.
10Sawisételungtaunpungkasanédirebut,yaikuingtaun kangkapingnemjamanéHizkia,yakuwitaunkasanga jamanéHoséa,ratuingIsraèl,Samariadirebut.
11RajaAsyurbanjurmboyongiwongIsraelmenyanging AsyurlandilebokakeingHalalaningHaboringpinggir kaliGozanlaningkutha-kuthanewongMedia.
12AmargapadhaorangestokakedhawuhePangeran Yehuwah,GustiAllahe,nangingnerakprasetyanelan sakehedhawuheNabiMusa,abdineSangYehuwah,lan orangrungokakelanoranindakake
13IngtaunkangkapingpatbelasjamaneSangPrabu Hizkia,SangPrabuSanherib,ratuingAsyur,nempuh sakehekuthabetengingYehudalandirebut
14SangPrabuHizkia,ratuingYehuda,kongkonanmarang ratuingAsyurmenyangLakhis,matur:“Kulasampun nglampahikalepatanbaliasakaingngarsaningSun;Sang PrabuingAsyurbanjurparingdhawuhmarangSangPrabu Hizkia,ratuingYehuda,telungatustalentasalakalan telungpuluhtalentaemas
15SangPrabuHizkiabanjurmaringakesakeheselaka kanganaingpadalemaneSangYehuwahlaning pasimpenaningkedhatoningSangPrabu
16NalikasamanaHizkianyirnakakeemaskanganaing gapuraningpadalemaneSangYehuwahlansakasakasakanekangkalapisdeningSangPrabuHizkia,ratuing Yehuda,banjurdiparingakemarangratuingAsyur.
17SangNataingAsyurbanjurngutusTartan,Rabsarislan RabsakhsakaLakhismenyangingngarsaneSangPrabu Hizkiakanthiwadya-balagedhenglurugiYerusalem. BanjurpadhamunggahmenyangYerusalemBarengpadha munggah,banjurpadhangadeganaingsacedhakesaluran blumbangndhuwur,kanganaingdalangedheing pategalantukangngumbah
18BarengpadhanyelukmarangSangPrabu,tumuli ElyakimbinHilkia,panggedheningkraton,Sebna, sekretarisnegaralanYoahbinAsaf,jururekam
19Rabsakebanjurngandikamarangwong-wongmau: “SirandhawuhanamarangHizkia,mangkene pangandikaneSangPrabuAgung,ratuingAsyur: “Kapercayanapakangkokpracaya?
20Sampeyanngandika,(nangingikumungtembungtanpa guna):AkuduwesaranlankekuatankanggoperangSaiki marangsapasingkokpercaya,denekowembalelamarang Aku?
21Lah,sirangendelaketekentekensingremukiki,yaiku Mesir,singmanawaanawongngleboknatanganelan nusuk,iyakayamangkonoSangPrabuPringon,ratuing Mesir,marangsakehingwongkangkumandelmarang Panjenengane
22Nangingmanawakowekandhamarangaku:Akupadha kumandelmarangPangeranYehuwah,GustiAllahku,iku duduPanjenengane,kangtengger-tenggerpangurbananlan misbyah-misbyahewisdisingkirakedeningHizkia,lan ngandikamarangYehudalanYerusalem:Kowepadha sujudnyembahanaingngarepemisbyahingYerusalemiki?
23Sapunika,mugikarsaaparingprasetyadhatenggusti kawula,ratuingAsyur,lankawulabadhemaringijaran kalihewu,manawipanjenengansagednunggangitiyangtiyangpunika
24Lahkepriyéanggonmubisanyingkirakéwongsiji-sijia sakaparaabdinébendarakusingcilik-cilik,lanprecaya marangMesirbabkrétaperanglanprajuritjaranan?
25ApaakusaikitanpaPangeranYehuwahmarani panggonanikiarepnyirnakake?Pangéranngandika marangaku,"Siralungaanglawantanahiki,numpes!"
26ElyakimbinHilkia,SebnalanYoahtumulingandika marangRabsyakh:“Panjenenganmugikarsaandhawuhana basaSiriadhatengparaabdiPadukaAmargaakupadha ngerti,lanajangomongnganggobasaYahudiingkupinge wongsinganaingtembok
27NangingRabsakébanjurngandikamarangwong-wong mau:“Apabendarakuwisngutusakunemonibendaramu lanmarangkowé,arepngucapaketembungiki?Apa dhewekeorangutusakunemoniwong-wongsingpadha lungguhingtembok,supayapadhamangankotorane dhewelanngombebanyukencingkarokowe?
28Rabsakébanjurjumenenglannguwuh-uwuhnganggo basaYahudikalawanswarasora,pangandikané:“Padha rungoknapangandikanératuagung,ratuingAsyur!
29MangkenepangandikaneSangPrabu:Ajanganti diapusideningHizkia,amargadhewekeorabakalbisa ngluwarikowesakaingtangane
30AjangantiHizkiandadèkakékowékumandelmarang Pangéran,kanthingucap:Pangéranmesthibakalngluwari kita,lankuthaikiorabakaldiulungakémarangtangané ratuingAsyur
31AjapadhangrungoknapangandikanéHizkia,awitraja ingAsyurdhawuhmangkene:Gaweaprajanjiankaroaku kanthipisungsung,lanmranamaraniaku,banjursaben wongmanganwohanggurédhéwélanwitanjiré,lansaben wongngombébanyunésumuré
32NgantiAkutekalanngiridkowémenyangtanahkaya negaramudhéwé,tanahgandumlananggur,tanahgandum lankebonanggur,tanahlengazaitunlanmadu,supaya kowépadhauriplanajangantimati;
33Apaanaallahebangsa-bangsakangngluwaritanahe sakaingtanganeratuingAsyur?
34IngngendiparaallaheHamatlanArpad?Ingngendi paraallaheSefarwaim,HenalanIwa?apapadhangluwari Samariasakaingtanganingsun?
35Sapatapanunggalaneparaallahingnagara-nagarakang wusngluwarinagaranesakaingtanganku,ngantiPangeran YehuwahbakalngluwariYerusalemsakaingtanganku?
36Nangingwong-wongpadhamenenglanoramangsuli sakecap,amargadhawuheSangPrabu:“Ajamangsuli!”
37SawusemangkonoElyakimbinHilkia,panggedhening kraton,Sebna,sekretarisnegara,lanYoahbinAsaf,juru tulis,sowanmarangingngarsaneSangPrabuHizkia, kanthipangagemanenyuwek-nyuweklannyritakake pangandikaneRabsakh
BAB19
1BarengSangPrabuHizkiamidhangetbabiku, panjenenganenyuwek-nyuwekpangagemanelanngagem bagor,banjurlumebuingpadalemaningSangYehuwah.
2SangPrabubanjurngutusElyakim,panggedhening kraton,Sebna,sekretarisnegara,lanparatetuwaneimam, kanthimanganggobagor,nemoniNabiYesayabinAmos.
3Wong-wongmaupadhamaturmarangSangPrabu:“Iki pangandikaneSangPrabuHizkia:Dinaikidina kasangsaran,dinapanyenyamahlanpanyenyamah 4BisaugaSangYehuwah,GustiAllahmu,bakal miyarsakakesakehepangandikaneRabsyakh,kangdiutus deninggustineratuingAsyurkanggonyenyamahmarang GustiAllahkanggesang;lanbakalnyelakipangandikane SangYehuwah,GustiAllahmu,mulanepandongamu kanggokekarenesingisihkari
5ParapunggawaneSangPrabuHizkiabanjursowaning ngarsaneNabiYesaya
6Yésayatumulingandikamarangwong-wongmau, "Kowébakalkandhamarangbendaramu:Mangkene pangandikaneSangYehuwah:Ajawedimarangtembungtembungsingwiskokrungu,yaikuparaabdinérajaAsyur nyenyamahmarangAku."
7Lah,Ingsunbakalndhatengakeroh-rohmarangdheweke, temahbakalkrungukabar,banjurbalimenyangnegarane; lanIngsunbakalndadèkakétiwasingpedhanganaing tanahédhéwé
8RabsakébanjurkondurlannemoniratuingAsyurlagi perangnglawanLibna,mergakrunguyèndhèwèkéwis budhalsakaLakhis
9BarengkrungupangandikanéTirhaka,ratuingÉtiopia, mengkéné,"Lah,panjenenganérawuhnglawankowé."
10MangkenepangandikaniramarangHizkia,ratuing Yehuda,mangkene:“SiraajangantidiapusideningGusti Allahira,kangsiraandum-andel,kanthingandika: Yerusalemorabakaldiulungakemarangingtanganeratu ingAsyur”
11Lah,kowéwiskrunguapasingditindakképararatuing Asyurmarangsakèhénegara,yaikunyirnakakékabèh,lan apakowébakaldiluwari?
12Apaparaallahebangsa-bangsawisnulungipara leluhurku?kayaGozan,Haran,RezeflanbaniEdenkang anaingTelasar?
13AnaingngendiratuingHamat,ratuingArpad,lanratu ingkuthaSefarwaim,HenalanIwa?
14SangPrabuHizkiabanjurnampanilayangsakatangane parautusan,banjurdiwaca,SangPrabuHizkiabanjur munggahmenyangpadalemaneSangYehuwahlan nyebarakeingngarsaneSangYehuwah
15SangPrabuHizkiabanjurndedongamarangSang Yehuwah,ature:“DhuhYehuwah,GustiAllahipunIsrael, ingkangdedalemwonteningsangandhapingkerub-kerub, PadukapiyambakingkangjumenengAllahipunsakehing karajaningbumiPadukaingkangnitahakenlangitlan bumi.
16DhuhYehuwah,mugikarsaamidhangetakenkuping Paduka,mugikarsaamidhangetaken,dhuhYehuwah, PadukamugikarsaamirsanipaningalPaduka,mugikarsaa miyarsakakenpangandikanipunSanherib,ingkangsampun ngutuspiyambakipunkanggenyenyamahGustiAllah ingkanggesang
17DhuhYehuwah,saestu,pararatuingAsyursampun nyirnakakenparabangsalantanahipun, 18Paraallahepadhadiuncalakeinggeni,amargaikududu allah,nanginggaweyaningtanganemanungsa,kayulan watu,mulanepadhaditumpes
19Mulanesaiki,dhuhYehuwah,GustiAllahkawula,mugi Padukatulungi,mugikarsaangluwarikawulasaking astanipun,supadossakehingkarajaningsalumahingbumi
mangertos,bilihPadukapunikaPangeranYehuwah,Gusti Allah,namungPadukapiyambak.
20NabiYesayabinAmosbanjurutusanmarangSang PrabuHizkiamangkene:“Makatenpangandikanipun PangeranYehuwah,GustiAllahipunIsrael,bilihingkang PadukaparingakendhatengIngsuntumrapSangPrabu Sanherib,ratuingAsyur,wusSunrungokake
21IkipangandikaneSangYehuwahtumrapPanjenengane; Prawan,putriSion,wisngremehakekowelandipoyoki kowe;putriYérusalèmnggelengkésirahémarangkowé
22Sapasingkokcecakakelansirapitenah?lanmarang sapasirangegung-egungakeswaralanngunggahake mripatmuingdhuwur?malahnglawanKangMahasuci, GustiAllaheIsrael
23Margasakaparautusaniraanggoniranyenyamah marangPangeranYehuwah,sartangucapmangkene: “Kalawanakehekreta-kretane,Ingsunmunggahing dhuwuregunung-gunung,ingsakiwa-tengeneLibanon,lan bakalnegorwit-witanereskangdhuwur-dhuwurlanwitwitanecemarakangpilihane,sartabakallumebuingpapan pamondhokaningwilayahe,laningalas-alasingwilayahe 24Ingsunwusndhudhuklanngombébanyukangmanca, lansakehingkaliingpangepunganIngsungaringaké kalawantlapakaningsun
25Apakowédurungtaukrungubabsingwis Daktindakaké,laningjamankunasingDakgawé? SapunikasampunDaktindakaken,supadospanjenengan dalemmbubrahkutha-kuthaingkangdipunbètèngdados tumpukanajur
26Mulanéparapendhudhuképadhakuwasacilik,padha wedilanwirang;padhakayasuketingara-ara,lankaya suketijo,kayasuketingpayon-payon,lankayagandum kangambruksadurungethukul
27NangingAkungertipanggonanmu,metulanmlebu,lan nesumumarangAku
28SarehnesiranepsumarangIngsunlangumuruhirawus keprunguingkupingingSun,mulaneIngsunbakalmasang pancingingirungiralankendhaliinglambeira,sartasira bakalSunulihakeingdalankangsiratekani
29Lanikibakaldadipratandhakanggosampeyan:Taun ikisampeyanbakalmanganwoh-wohansingtuwuhdhewe, laningtaunkapindhowoh-wohansingthukuldhewe;lan ingtaunkatelunesiranyebaralanpanenana,tandurana pakebonananggurlanpametunewohe
30LankekareneturuneYehudakangoncatbakaloyod manèhmudhunlanmetokakéwohmanèh.
31AmargasakaingYerusalembakalanakekarene,lan wong-wongkangoncatsakainggunungSion;
32MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahtumrap ratuingAsyur:Panjenenganeorabakallumebuingkutha ikilanorabakalnguncalakepanahanaingkono,sartaora bakaltekaingngarepekalawantameng,lanorabakal njeblugbeteng
33Ingdalankangtekabakalbaliliwat,lanorabakal lumebuingkuthaiki,mangkonopangandikaneSang Yehuwah
34AwitdeneIngsunbakalngreksakuthaikisupayabisa nylametake,margasakaIngsundhewelanmargasaka abdiningSunDawud
35IngbengikuwiMalaékatéPangéranmiyoslanmatèni wongAsiriasatuswolungpuluhlimaewu
36Sanherib,ratuingAsyur,tindaklankondurlan manggoningNiniwe.
37Nalikapanjenenganelaginyembahanaingpadalemane Nisrokh,allahe,AdramelekhlanSarezer,paraputrane, tumulidipatenikalawanpedhang,temahpadhaoncat menyangingtanahArmeniaEsarhadon,putrane, jumenengratunggentosipanjenengane
BAB20
1NalikasamanaHizkialarangantimatiNabiYesayabin Amostumulisowaningngarsanesartangandikamarang panjenengane:“MakatenpangandikanipunSangYehuwah: Padukamugikarsaatata-tata;awitkowébakalmati,ora urip
2Sawusemangkonopanjenenganemandengmarang temboklanndedongamarangSangYehuwah, pangandikane:
3DhuhYehuwah,Padukamugikarsaaelingakadospundi anggenkawulalumampahwonteningngarsaPaduka kanthikayektosansahamanahingkangsampurna,saha nindakakeningkangsaewonteningngarsaPaduka.Lan Hizkianangisbanget
4SadurungéYésayametumenyangplatarantengah,ana pangandikanéPangéranmarangpanjenengané:
5BalialanmaturamarangHizkia,panggedhening bangsaku:MangkenepangandikaneSangYehuwah,Gusti AllaheSangPrabuDawud,leluhurmu:Ingsunwus miyarsakakepandongamu,Ingsunwusnyumurupiluhmu; 6Ingsunbakalnambahiumuriralimalastaun;Ingsunbakal ngluwarisiralankuthaikisakaingtanganeratuingAsyur; lanIngsunbakalmbelakuthaikimargasakaIngsunlan margasakaabdiningSunDawud
7NabiYésayabanjurngandika,"Njupukawohanjir sairis"Wong-wongmaubanjurnjupuklanditumpukake inggodhok,landhewekewaras
8SangPrabuHizkiabanjurngandikamarangNabiYesaya: “PunapapratandhanipunbilihPangeranYehuwahbadhe marasakenkula,sahakulabadheminggahing padalemanipunSangYehuwahingtigangdintenipun?
9NabiYesayabanjurngandika,"IkipratandhasakaSang Yehuwah,yenSangYehuwahbakalnindakakeapasing wisngandika:ayang-ayangbakalmajusepuluhderajat,apa mundursepuluhderajat?"
10SangPrabuHizkiamangsuli,"Ayang-ayangiku gampangmudhunsepuluhdrajat.
11NabiYésayabanjursesambatmarangPangéran,banjur mbalikakéayang-ayangésapuluhdrajat,singwis diwènèhakédéningAkhas
12NalikasamanaSangPrabuBerodakh-baladanbin Baladan,ratuingBabil,ngirimlayanglanpisungsung marangSangPrabuHizkia,amargakrungumanawaHizkia lara
13SangPrabuHizkianulingestokakemarangwong-wong mau,lanbanjurnedahakesakeheomahbarang-barange kangaji,yaikuselaka,emas,rempah-rempah,lengajebad kanglarangregane,dalahsakehegegamanelansakehe barang-barangkangtinemuinggedhonge,oraanabarangbarangingomahelaningsakehingpangwasane,kangora diwedharakedeningHizkia.
14NabiYesayabanjursowaningngarsaneSangPrabu Hizkialanmatur:“Wong-wongikukapriye?lansaka
ngendiwong-wongmaupadhasowaningngarsamu?Sang PrabuHizkiabanjurngandika:“Wong-wongikupadha tekasakaingtanahkangadoh,yaikuBabil
15Panjenenganébanjurngandika,"Apakangpadhakaton ingomahmu?"SangPrabuHizkiamangsuli,"Sakèhing barangkanganaingomahkuwispadhadideleng,oraana barangingbandha-KusingoraDaktuduhaké"
16NabiYesayabanjurngandikamarangHizkia:“Padha rungoknapangandikaneSangYehuwah!
17Lah,bakaltumekaingwektune,kabehbarangkangana ingomahiralanbarang-barangkangkasimpendeningpara leluhurirangantitumekaingdinaiki,bakaldigawa menyangBabil;
18Anadeneanak-anakirakangbakalsiralairake,ikubakal padhakapundhut;lanbakalpadhadadipriyagunging kratonrajaBabil.
19SangPrabuHizkiabanjurngandikamarangNabi Yesaya:“PangandikaneSangYehuwahikubecik Panjenenganébanjurngandika,"Apaorabecik,manawa katentremanlankayektènanaingjamanku?"
20AnadenekekareneriwayateSangPrabuHizkialan sakehingkekuwatane,lananggonenggaweblumbanglan saluranbanyulanngiridbanyumenyangingkutha,ikurak wuskatulisaningbukusejarahepararatuingYehuda?
21Hizkianulikeparengngasonunggilkaroparaleluhure, lanManasye,putrane,jumenengratunggentosi panjenengane
BAB21
1Manasyenalikajumenengratuyuswarolastaun,dene anggonengastapaprentahaningYerusalemlawaseseket limataunLanibunejenengeHefzibah
2Panjenenganenindakakéapakangalaanaing paningalingéPangéran,mèlutumindaknisthanépara bangsa,kangpadhaditundhungdéningAllahsakaing ngarepéwongIsraèl.
3Panjenenganeyasamanehtengger-tenggerpangurbanan kangwusdirusakdeningSangPrabuHizkia,kangrama; banjuryasamisbyah-misbyahkagemBaallangawereca Asera,kayakangditindakakedeningSangPrabuAkhab, ratuingIsrael;lannyembahmarangsakèhéwadya-balaing swarga,lanngabektimarangwong-wongmau.
4Panjenenganebanjuryasamisbyah-misbyahanaing padalemaningSangYehuwah,kangwus kapangandikakakedeningPangeranYehuwah:Ing YerusalemIngsunbakalmasangasmaningSun
5Panjenenganebanjuryasamisbyah-misbyahkanggo sakehingwadya-balainglangitanaingplataranloroing padalemaneSangYehuwah
6Anakebanjurdidhawuhingliwatigeni,niti-atilan mantra-mantra,lanmaraniroh-rohlantukangsihir; 7Sawiséikubanjurdipasangrecaukirsakabrahalakang digawéanaingPadalemanSuci,kangdipangandikakaké déningPangéranmarangDawudlanmarangSuléman, putrané,"IngpadalemanikilaningYérusalèm,singwis DakpilihsakasakèhétalerIsraèl,jeneng-Kubakal Daktetepakéingsalawas-lawasé"
8IngsunorabakalngusirwongIsraelmanèhsakaing tanahkangwusSunparingakemarangparaleluhure;mung manawawong-wongmaupadhanindakakeapakangwus Sundhawuhakemarangwong-wongmau,lanmanutsakehe
angger-anggerkangkadhawuhakedeningabdiningSun NabiMusa.
9Nangingwong-wongmaupadhaorangrungokaké,lan Manasyembujukwong-wongmausupayanglakonipiala luwihakèhtinimbangparabangsasingditumpesdéning PangéransakaingngarepewongIsraèl
10PangeranYehuwahngandikalumantarparaabdine, yaikuparanabi,mangkene:
11AmargaManasye,ratuingYehuda,nindakakenisthaiki lantumindakalangluwihikabehsingditindakakedening wongAmori,sadurungedheweke,lannjalariYehuda nglakonidosakarobrahala-brahalane
12MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah, GustiAllaheIsrael:Lah,Ingsunbakalndhatengakebilai kangmangkonoikumarangYerusalemlanYehuda,nganti sabenwongkangkrungu,kupingeloro-loronepadha gemeter
13LanIngsunbakalngubengiYerusalemtalineSamaria lanplummetedhakipunSangPrabuAkhab;
14IngsunbakalninggalkekarenepusakaningSun,lan Sunpasrahakemarangtanganingmungsuhe;lanbakaldadi jarahanlanjarahankanggokabehmungsuhe;
15Amargapadhanindakakeapakangalaanaing ngarsaningSunlangawegerahingpanggalihingSun,wiwit nalikaparaleluhurepadhametusakaingtanahMesir ngantitumekaingdinaiki
16Manasyeugangwutahakegetihwongsingora kaluputanakehbanget,ngantingebakiYerusalemsaka pojoktekanpojokliyane;kajawidosanipuningkangnjalari Yehudanglampahidosa,anggenipunnindakakeningkang alawonteningpaningalingSangYehuwah.
17AnadenekekareneriwayateManasyelansakehe tumindakelandosane,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingYehuda?
18Manasyenulikeparengngasonunggilkaropara leluhure,banjurkasarekakeanaingpatamananingomahe dhewe,ingpatamananUza,lanAmon,putrane,jumeneng ratunggentosipanjenengane
19NalikajumenengratuAmonyuswanerongpuluhtaun, deneanggonengastapaprentahaningYerusalemrongtaun. KangibuasmaneMesulemet,anakeHaruzsakaingYotba 20SangPrabubanjurnindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangditindakakedening Manasye,kangrama
21Sawusemangkonopanjenenganelumakuingsakehing lakunekangrama,ngabektimarangbrahala-brahalakang disembahdeningkangramasartanyembahmarangiku
22PanjenenganébanjurnilarPangéran,Allahépara leluhuré,lanoranurutdalanéPangéran
23ParaabdinéAmonbanjurpadhasekuthonnglawan panjenengané,lanmatènirajaanaingomahédhéwé
24Wong-wongingnagarakonobanjurmatènikabèhwong singpadhasekuthonnglawanrajaAmon;Wong-wonging nagarakononjumenengakeYosia,putrane,dadiratu nggentosipanjenengane
25AnadenekekareneriwayateSangAmon,ikurakwus katulisananaingbukusejarahepararatuingYehuda?
26BanjurdisarèkakéanaingpasaréanéingpatamananUza, lanYosia,putrané,jumenengratunggentosipanjenengané
1NalikajumenengratuYosiayuswawolungtaun,dene anggonengastapaprentahaningYerusalemtelungpuluh sijitaun.IbuneasmaneYedida,anakeAdayasakaing Boskat
2Panjenenganénindakakéapakangbeneranaing paningalingéPangéran,lanlumakuingsakèhédalané Dawud,leluhuré,lanoranyimpangnengenutawangiwa
3IngtaunkangkapingwolulasjamaneSangPrabuYosia, SangPrabungutusSafanbinAzalyabinMesulam,juru tulismenyangpadalemaningSangYehuwah,dhawuhe:
4LungaamenyangingngarsaneImamAgungHilkia, supayanglumpukakeselakasingdigawamenyang PedalemanéAllah,singdikumpulakédéningparapenjaga lawang.
5Karebenpadhamasrahakemarangparawongkangpadha nindakakepagawean,kangpadhangawasipadalemane SangYehuwah,sartakaparingakemarangparakang nindakakepagaweankanganaingpadalemaneSang Yehuwah,supayapadhandandanijugruganepadaleman mau.
6marangtukangkayu,tukangbangunan,tukangbatu,tuku kayulanwatutatahankanggondandaniomah
7Nangingdhuwitsingdipasrahkémarangtanganéwongwongmauoraanasingngétung,mergawong-wongmau padhasetya
8ImamAgungHilkianulingandikamarangSafan, panitera,"KulasampunnemuKitabTorètwontening padalemaningAllah"Hilkiamasrahakekitabikumarang Safan,banjurdiwaca.
9Safan,jurutulis,sowaningngarsanéSangPrabulan ngaturipirsamarangSangPrabu,aturé,"Paraabdidalem sampunnglumpukakenartaingkangwonteningdalem punika,lajengdipunpasrahakendhatengtanganipuntiyang ingkangnindakakenpakaryan,ingkangngawasi padalemanipunSangYehuwah."
10Safan,sekretarisnegara,maturmarangSangPrabu: “ImamHilkiawismaringikitabmarangaku”Sapan banjurdiwacakakeanaingngarsaneSangPrabu.
11BarengSangPrabumidhangetpangandikaingkitab angger-anggeringToret,banjurnyuwek-nyuwek pangagemane.
12SangPrabubanjurparingdhawuhmarangImamHilkia, AhikambinSafan,AkhborbinMikha,Safan,sekretaris negara,lanAsaya,abdineSangPrabu: 13Siralungaa,padhatakonanamarangSangYehuwah tumrapaku,bangsalanYehudakabeh,babpangandikane kitabkangtinemuiki,awitbebenduneSangYehuwahkang nggegirisibangetmarangkita,margaparaleluhurkita padhaorangrungokakepangandikanekitabiki,lan nindakakeapakangkatulistumrapkita.
14ImamHilkia,Ahikam,Akhbor,SafanlanAsayapadha sowanmarangngarsanenabiwadonHulda,garwaneSalum binTikwabinHarhas,penjagalemariklambi(Saiki dhewekemanggonanaingYerusalemingkampus;)lan padharembugankarodheweke.
15Wongwadonmaubanjurngandikamarangwong-wong mau:“MakatenpangandikanipunSangYehuwah,Gusti AllahipunIsrael:
16MangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah,Ingsun bakalndhatengakebilaimarangpanggonanikilanmarang
parapendhudhuke,yaikusakehingpangandikaingkitab kangwusdiwacadeningratuingYehuda.
17AmargapadhanyingkurIngsunlanngobongmenyan marangallahliyane,supayapadhagawegerahing panggalihingSunmargasakasakehingpakaryaning tangane;mulabebenduningSunbakalmurubmarang panggonaniki,lanorabakalsirep
18NangingmarangratuingYehuda,kangngutuskowe padhanyuwunpirsamarangSangYehuwah,kowepadha kandhaamangkene:MangkenepangandikanePangeran Yehuwah,GustiAllaheIsrael:Ingbabpangandikakang kokrungu;
19Sarehneatimuwisaluslanngasorakeawakmudhewe anaingngarsaneSangYehuwah,denekowekrungu pangandikaningSunbabpanggonanikilanmarangwongwongingkono,yenbakaldadisepimamringlanipat-ipat, sartanyuwek-nyuwekpangagemaniralannangisanaing ngarsaningSun;Ingsunugawusmiyarsakakesira, mangkonopangandikaneSangYehuwah.
20Mulané,kowébakalDaklumpukakémarangpara leluhurmu,lankowébakaldiklumpukakéingkuburanmu kanthitentrem;lanmripatmuorabakalweruhsakèhébilai singbakalDaktindakakémarangpanggonanikiWongwongmaubanjurpadhangaturakepangandikanemarang SangPrabu.
BAB23
1SangPrabubanjurutusannglumpukakesakehepinituwa ingYehudalaningYerusalem
2SangPrabubanjurlumebetingpadalemaneSang YehuwahlansakehewongYehudalansakehewonging Yerusalem,paraimamlanparanabilansakehingrakyat kabeh,cilikngantigedhe,nulimacaingkupingekabeh pangandikanekitabprajanjiankanganaingpadalemane SangYehuwah
3SangPrabubanjurjumenenganaingsacedhaketugu, banjurnganakakeprajanjiananaingngarsaneSang Yehuwah,supayalumakunurutiSangYehuwahlannetepi dhawuh-dhawuhelanpranatan-pranatanekalawan gumolongingatinelangumolongingnyawane,supaya nindakakepangandikaneprajanjiankangkatulisingkitab iki.Lankabehwongpadhangadegingprajanjian.
4SangPrabubanjurdhawuhmarangImamAgungHilkia lanparaimamsakagolongankapindholanparapenjaga lawang,supayapadhangetokakésakaingpadalemaning SangYehuwahsakaingpadalemaneSangYehuwah sakeheprabotkangdigawekanggoBaal,kanggobrahala lankanggosakehingwadya-balaingswarga;
5Panjenenganénulinundhungiparaimambrahala,kang wuskatetepakakédéningpararajaingYéhudakanggo ngobongmenyananaingtengger-tenggerpangurbananing kutha-kuthaingYéhudalaningsakiwa-tengenéYérusalèm; ugawong-wongsingpadhangobongmenyanmarangBaal, marangsrengéngé,rembulan,planet-planetlansakèhé wadya-balainglangit
6Parabrahalamaubanjurdigawametusakaing padalemaneSangYehuwah,ingsajabaneYerusalem, menyangingkaliKidron,banjurdiobonganaingkali Kidron,diiris-irisngantidadibubuk,lanbubuke dibucalakeingkuburanewong-wongbangsa
7Omah-omahéwongsodomsinganaingsacedhaké padalemanéPangéran,panggonanéwong-wongwadon anyamangeberkanggoAsyer
8Sakeheimampadhadiiridmetusakaingkutha-kuthaing Yehuda,lannajisaketengger-tenggerpangurbanan, panggonaneparaimampadhangobongmenyan,wiwit sakaGebangantitekaningBersyeba,lanmbubrahtenggertenggerpangurbananinggapura-gapurakanganaing gapuraYosua,gubernuringkutha,kanganaingsisih kiwanewonginggapuraningkutha
9Nangingparaimamingtengger-tenggerpangurbananora padhamunggahingmisbyahSangYehuwahing Yerusalem,nangingpadhamanganrotitanparagianaing satengaheparasadulure
10PanjenenganenajisakeTofet,kanganaingLebakebani Hinom,supayaoraanawongsiji-sijiakangndadekake anak-anakelanangutawawadonpadhanembusgeni marangMolokh
11Kuda-kudasingdipasrahképararatuingYéhuda marangsrengéngé,jaranédibuwang,nalikamlebuing PedalemanéAllah,ingsacedhakékamaréNatanmelékh, panggedhéningkamar,singanaingpangonan,lankrétakrétanédiobonginggeni
12Lanmisbyah-misbyahkanganaingndhuwurkamar dhuwureAkhas,kangdigawepararatuingYehuda,lan misbyah-misbyahkangdigaweManasyeanaingplataran loroingpadalemaneSangYehuwah,padhadigempur deningSangPrabulandirubuhakesakaingkono,lan lebunedibuwangmenyangingkaliKidron
13Ugatengger-tenggerpangurbanankanganaing sangarepeYerusalem,kanganaingsisihtengengunung karusakan,kangkabangundeningSangPrabuSuleman, ratuingIsrael,kanggoAsytoret,kangnisthadeningwong Sidon,kanggoKamos,kangnisthadeningwongMoab,lan kanggoMilkom,kangnisthadeningbaniAmon,iku najisakedeningSangPrabu
14Parareca-recanébanjurdiremuk-remukakélanrecarecanépadhaditegor,lanpanggonan-panggonanédiebaki karobalungémanungsa
15KajabaikumisbyahingBetellantenggerpangurbanan kangdigawedeningYerobeambinNebat,kangnjalari wongIsraelpadhanglakonidosa,misbyahlantengger pangurbananikudirubuhake,tenggerpangurbanandiobong, diiris-irisngantidadibubuklandiobongiAsyer
16BarengYosianolèh,weruhkuburan-kuburansingana inggunung,banjurutusannjupukbalung-balungésakaing pasaréan,banjurdiobongingmesbèhlannajisaké,miturut pangandikanéPangéran,abdiningAllah,singngumumaké pangandikamau
17Panjenenganébanjurngandika,"Apasingdakdeleng?" Jawa1994:Wong-wongingkuthamaubanjurpadhamatur marangpanjenengané,"IkikuburanéabdinéAllah,sing tekasakaYéhuda,lannyritakakébab-babsing koktindakakémarangmisbyahingBetel"
18Panjenenganébanjurngandika,"Ayowaé!ajanganti anawongngobahakebalungeBalung-balungéditinggal, karobalungénabisingtekasakaSamaria.
19Ugasakehingomahingtengger-tenggerpangurbanan kanganaingkutha-kuthaingSamaria,kangdigawedening pararatuingIsraelkanggogawegerahingpanggaliheSang Yehuwah,SangPrabuYosiabanjurpadhakasingkirakelan ditindakakekayakangkatindakakeingBetel
20Sakeheimamtengger-tenggerpangurbanankangana ingkonodipatenianaingsandhuwuringmesbèh,banjur diobongbalung-balungémanungsa,banjurbalimenyang Yérusalèm.
21SangPrabubanjurparingdhawuhmarangrakyatkabeh, pangandikane:“RiyanaPaskahkonjukmarangPangeran Yehuwah,GustiAllahmu,kayakangkatulisingkitab prajanjianiki.
22SatemenedurunganaPaskahkangkayamangkonoiku wiwitjamaneparahakimkangngadiliIsrael,laningsajege jamanepararatuingIsraellanpararatuingYehuda; 23NangingingtaunkangkapingwolulasjamaneSang PrabuYosia,nalikaPaskahikidianakakekagemPangeran YehuwahingYerusalem
24Kajabaiku,paratukangsihir,paratukangsihir,para brahala,parabrahala,lansakehingpanggawenisthakang ditemonianaingtanahYehudalaningYerusalem,padha disingkirakedeningYosia,supayabisanindakake pangandikaneangger-anggeringToretkangkatulisanana ingkitabkangditemokakedeningImamHilkiaanaing padalemaneSangYehuwah
25Sadurungépanjenenganéoraanaratusingkaya dhèwèké,singmratobatmarangYéhuwahklawan gumolongingatine,klawangumolongingnyawalan klawangumolongingkasektèn,miturutsakèhéanggeranggeréNabiMusaSawiséiku,oraanawongsingkaya dhèwèké
26NangingSangYehuwahoranyingkirakebebendune kangnggegirisi,kangmulad-muladmarangYehuda,marga sakasakehingpanggawenepsuneManasye
27PangandikanéPangéran,"Ingsunugabakalnyingkiraké YéhudasakaingngarsaningSun,kayadeneIngsunwus nyingkirakewongIsrael,sartaIngsunbakalnyirnakaké kuthaYérusalèmiki,kangwusSunpilihlanomahkang wusSunpangandikakake:AsmaningSunbakalanaing kono"
28AnadenekekareneriwayateSangPrabuYosialan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisaningbuku sejarahepararatuingYehuda?
29NalikasamanaSangPrabuPringonNekho,ratuing Mesir,tindaknglawanratuingAsyurmenyanging bengawanEfrat;lanbanjurdipatenianaingMegido,nalika ndelengdheweke.
30Parapunggawanenulinggawawongmatisakaing Megidonitihkreta,banjurdigawamenyangYerusalemlan disarekakeanaingpasareanedhewe.Jawa1994:Wonging nagarakonobanjurpadhanjupukYoahasbinYosia, dijebadilandijumenengakédadiratunggentosikangrama.
31Yoahasyuswatelulikurtaunnalikajumenengratu;lan telungsasianggonengastapaprentahaningYerusalem IbunéasmaHamutal,anakéYérémiasakaLibna
32Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening paraleluhure
33SangPrabuPringonNekhobanjurdikunjaraanaing RiblaingtanahHamat,supayaajangantijumenengratu ingYerusalem.lantanahikukanggombayarpajegsatus talentasalakalantalentaemas
34SangPrabuPringonNekhobanjurnjumenengake ElyakimputraneSangPrabuYosiadadiratunggentosi Yosia,kangrama,lanasmanemalihdadiYoyakim,nuli
mboyongYoahas,nulitindakmenyangMesirlansedaana ingkono.
35Yoyakimbanjurmasrahakésalakalanemasmarang SangPrabuPringon;Nangingpanjenenganendhatengake pajegtanahkanggomenehidhuwitmiturutdhawuheSang PrabuPringon
36Yoyakimnalikajumenengratuyuswanelimalikurtaun; lananggonengastapaprentahananaingYerusalemlawase sewelastaunIbunéasmaZebuda,anakéPedayasakaRum 37Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening paraleluhure
BAB24
1IngnalikaneSangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil, rawuhlanSangPrabuYoyakimdadiabdinetelungtaun, banjurmbaliklanmbalelamarangpanjenengane
2SangYehuwahbanjurngutuswadya-balanewong Kasdim,wadya-balanewongSiria,wadya-balanewong Moablanwadya-balanebaniAmon,nulididhawuhi nglawanYehudakanggonumpes,miturutpangandikane SangYehuwahlumantarparaabdine,paranabi 3Sayekti,margasakadhawuheSangYehuwah,Yehuda ikutekane,kanggonyingkirakewong-wongmausakaing ngarsane,margasakadosaneManasye,kayasakehekang ditindakake;
4Lanugakanggogetihwongsingorasalahsing diwutahake,amargadhewekengebakiYerusalemkaro getihsingorasalah;kangorabakaldiapuradeningSang Yehuwah.
5AnadenekekareneriwayateSangPrabuYoyakimlan sakehekangkatindakake,ikurakwuskatulisananaing bukusejarahepararatuingYehuda?
6SangPrabuYoyakimnulikeparengngasonunggilkaro paraleluhure;
7NangingratuingMesirwisorametumanehsakaing negarane,amargaratuingBabilwisngrampassakaing bengawanMesirngantitumekaingbengawanEfratkabeh barang-barangkagunganeratuingMesir.
8Yoyakhinnalikajumenengratuyuswawolulastaun, deneanggonengastapaprentahananaingYerusalem telungsasi.IbunéasmaNehusta,anakéElnatansaka Yérusalèm
9Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening kangrama
10NalikasamanaparaabdineSangPrabuNebukadnezar, ratuingBabil,nempuhYerusalem,lankuthaikudikepung
11SangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil,nempuh kuthaiku,lanparaabdinebanjurngepungkuthaiku
12SangPrabuYoyakhin,ratuingYehuda,sowaning ngarsanératuingBabil,panjenengané,ibuné,paraabdiné, parapanggedhélanparapunggawané,banjurdicekel déningrajaingBabilingtaunkangkapingwolu paprentahané
13Sakaingkonopanjenenganemboyongsakehingbandha ingPedalemanéAllahlanraja-branaingkedhaton,sarta barang-barangemaskangdigawéSuléman,ratuingIsraèl, kangdigawéSulémananaingPedalemanéAllah,kayasing didhawuhakédéningPangéran
14Sakehingpanggedhelansakeheprawirakanggagah prakosa,sepuluhewuwongtawananlansakehingtukang lantukangkayu,padhadiboyong,oraanakangkari,kajaba mungwongkangmlaratanaingnagarakono.
15YoyakhinbanjurdiboyongmenyangBabil,ibuneSang Prabu,paragarwaneSangPrabu,parapunggawanelan parapanggedheningnagara,padhadiboyongakesakaing YerusalemmenyangBabil.
16Lansakehewonggagahprakosa,pitungewu,tukang lantukangsewu,kabehkanggagahprakosalanbisaperang, padhadiboyongakedeningratuingBabilmenyangBabil 17SangNataingBabilbanjurnjumenengakeRaja Matanya,sadherekebapakne,nggentosipanjenengane,lan asmanedigantidadiZedhekia
18NalikajumenengratuZedhekiayuswaselikurtaun, deneanggonengastapaprentahaningYerusalemlawase sewelastaunIbunéasmaHamutal,anakéYérémiasaka Libna
19Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening SangPrabuYoyakim
20AmargabebenduneSangYehuwahikukedadening YerusalemlanYehuda,ngantipadhaditundhungsakaing ngarsane,ZedhekiambalelamarangratuingBabil
BAB25
1Ingtaunkangkapingsangapaprentahane,ingsasi kasepuluh,tanggalkapingsepuluhsasiiku,SangPrabu Nebukadnezar,ratuingBabil,rawuhdalahwadya-balane kabeh,nglawanYerusalemlanngepungkuthaiku.lan padhambangunbètèngingsakubengé
2Kuthamaubanjurdikepungngantitumekaingtaunkang kapingsawelasjamaneSangPrabuZedhekia.
3Ingtanggalsanga,sasipapat,ingpaceklikbangeting kutha,lanoraanarotikanggowong-wongingkono
4Ingwayahbengikuthanedirusak,laningwayahbengi sakehingprajuritpadhamlayuliwatdalangapurakangana ingantaranetembokloro,kanganaingsacedhake patamananeSangPrabu,(saikiwongKasdimpadha ngepungkuthaikuingsakubenge),lanSangPrabutindak menyanginglebak
5Wadya-balanewongKasdimbanjurngoyakSangPrabu lankecekelanaingtanahngareingYerikho,lanwadyabalanekabehpadhabuyarsakaingngarsane
6SangPrabubanjurdicepenglandigawamenyanging ngarsaneratuingBabilmenyangRibla;banjurpadha paringpaukumanmarangPanjenengane.
7ParaputraneSangPrabuZedhekiabanjurdipateniana ingngarepe,sartamripateSangZedhekiadiwetokake, banjurdirantikalawanblenggutembagasartadigawa menyangingBabil.
8Ingsasikapinglima,tanggalpitungsasi,yaikutaunkang kapingsangalasjamaneSangPrabuNebukadnezar,ratu ingBabil,Nebuzaradan,panggedheningwadya-bala pengawal,abdineSangPrabuingBabil,rawuhing Yerusalem.
9PedalemanéAllahlanpadalemanéSangPrabulan sakehingomahingYérusalèmdiobong,lansabenomahé wonggedhédiobongnganggogeni.
10Sakehingwadya-balanewongKasdim,kangpadhakaro panggedheningwadya-balajaga,padhambubrahtemboktembokingsakubengeYerusalem
11Anadenekekarenewong-wongkangisihkarianaing kuthaiku,lanwong-wongkangpadhangungsimaranging ngarsaneSangPrabuingBabillankekarenewongakeh, padhadiboyongdeningNebuzaradan,panggedhening wadya-bala.
12Nangingpanggedheningpengawalninggalakéwongwongmiskiningnagarakonodaditukangkebonanggur lanwongtani
13Cagak-cagaktembagasinganaingPedalemanéAllah, umpak-umpakélansegaratembagasinganaing padalemanéAllah,dirusakdéningwongKasdimlan digawamenyangBabil
14Kwali,sodok,slumber,sendoklansakehingprabot tembagakangdigunakakekanggongladeni,padha diboyong
15Kobongan,bokor-bokorlanbarang-barangsakaemas, emaslanslakapadhadisingkirakedeningpanggedhening prajurit
16Cagakloro,segarasijilankreta-krekankangdigawe SangPrabuSulemankanggopadalemaningSangYehuwah; tembagakabehprauikitanpabobot
17Dhuwurétugusijiwolulasasta,lankudhunging ndhuwurikutembaga,landhuwurécagaktelungasta; Deneubin-ubinlandelimaingsakubengetutupe,kabehiku tembaga;
18Panggedheningwadya-balabanjurnimbaliImam AgungSeraya,ImamZefanya,imamnomerlorolan penjagagapuratelu.
19Sakaingkuthabanjurnjupuksawijiningperwira,kang dadipanggedheningprajurit,lanwonglimakanganaing ngarsaneSangPrabu,kangtinemuanaingkutha,lan sekretarispanggedheningwadya-bala,kangnglumpukake rakyatingnagarakono,lanwongsawidaksakawonging nagarakanganaingkutha.
20SangPrabuNebuzaradan,panggedheningwadya-bala wadya-bala,banjurnjupukikulandigawamenyanging ngarsaneratuingBabilingRibla.
21SangratuingBabilbanjurnggebaglandipatenianaing RiblaingtanahHamatDadineYehudadibuwangsakaing tanahe.
22Denewong-wongkangisihkarianaingtanahYehuda, kangditinggaldeningNebukadnezar,ratuingBabil,iku banjurnjumenengakeGedalyabinAhikambinSafandadi panggedhe
23Barengsakehepanggedheningwadya-balalanwadyabalanepadhakrungu,yenSangPrabuingBabilwus ngangkatGedalyadadigubernur,banjurpadhasowan marangingngarsaneGedalyaingMizpa,yaikuIsmaelbin Netanya,YohananbinKarah,SerayabinTanhumet,wong Netofat,lanYaazaniabinwongMaakha
24Gedalyabanjursupaosmarangwong-wongmaulan marangparaprejurité,pangandikané:“Ajawedidadi abdinéwongKasdimlankowébakalslamet
25Nangingingsasikapitu,IsmaèlbinNetanya,anaké Elisama,sakaturunanékraton,tekakarowongsepuluh,lan matèniGedalya,lanwong-wongYahudilanwongKasdim singmèlupanjenenganéingMizpa.
26Wongkabèh,ciliklangedhé,lanparapanggedhéning wadya-balapadhamangkatmenyangMesir,mergapadha wedimarangwongKasdim
27IngtaunkangkapingtelungpuluhpitunalikaSang PrabuYoyakhin,ratuingYehuda,ingpambuwangan,ing sasirolas,tanggalpitulikursasiiku,Evilmerodakh,ratuing Babil,nalikawiwitjumenengratu,ngunggahakesirahe Yoyakhin,ratuingYehuda,sakaingpakunjaran.
28Panjenenganébanjurngandikaalusmarang panjenengané,landhamparéluwihdhuwurtinimbang dhamparépararatukangndhèrèkakéingBabil; 29Sandhanganpakunjarandiganti,lantansahmanganroti anaingngarepesajegeurip.
30Lantunjanganéikuminangkatunjangankangajeg diparingakédéningSangPrabumarangpanjenengané, sadina-dinasadina-dina,sajegéumuré.