1Samuel
BAB1
1AnasawijiningwongsakaRamataimzofim,ing pagununganEfraim,jenengeElkana,binYeroham,bin Elihu,binTohu,binZuf,wongEfrat
2Dhèwèkéduwégarwaloro;kangsijijenengeHana,sijine Penina,Peninaduweanak,nangingHanaoraduweanak
3Wongikisabentaunmetusakakuthanearepnyembah lannyembahkurbanmarangSangYehuwahGustinesarwa dumadianaingSiloAnaingkonoputraneEliloro,yaiku HofnilanPinehas,paraimameSangYehuwah
4BarengwistekanwektuneÈlkananyaosakékurban, dhèwèkémènèhipandumanmarangPenina,garwanélan marangkabèhanaklananglanwadon
5NangingHanaparingpandumankangpatut;amarga dheweketresnamarangHana,nangingGustiAllahnutup guwa-garbane
6Lanmungsuheugagawegerahedheweke,langawegela, amargaGustiAllahwisnutupguwa-garbane
7Sabentaun,nalikawongwadonlungamenyang PedalemanéAllah,wongwadonmaubanjurndadèkaké nepsunémulanedhewekenangislanoramangan
8Elkanabojonebanjurngandikamarangdheweke:"Hana, apakowenangis?Yagenekoweoramangan?Yagene atimusedhih?Apaakuorangungkulianaklanangsepuluh?
9HanabanjurtangisawusepadhamanganingSilolan sawisepadhangombe.ImamÈlilenggahingkursiing sacedhakégapuraPedalemanéAllah
10WongwadonmaubanjurndedongamarangPangéran lannangisbanget.
11Wongwadonmaubanjursupaos:“DhuhYehuwah, Gustiningsarwatumitah,manawiPadukamirsani kasangsaranipunabdiPadukapunikasahangengeti dhatengkawula,sahabotenkesupendhatengabdiPaduka, malahPadukaparingianakjalerdhatengabdiPaduka, punikakawulabadhemasrahakendhatengPangeran Yehuwahsajegipungesangipun,lansirahipunbotenbadhé dipunsilet
12NalikalagindedongaanaingngarsanéAllah,Èli nggatèkakécangkemé
13AnadeneHanangandikaingsajroningati;mung lambenesingobah,nangingswaraneorakeprungu,mulane Elingirayendhewekemendem
14Èlinulingandikamarangwongwadonmau,"Sampeyan ngantipirasuweneanggonmumendem?nyingkirna anggurmu
15WangsulanéHana:“Mboten,Gusti,kawulapunika tiyangèstriingkangsedhih
16Ajanganggepbaturmuminangkaputridurjana,amarga sakaakehekasusahanlankasusahanku,Akuwisngandika ngantisaiki
17Èlibanjurngandika,"Lungaakanthislamet,lanGusti AllahéIsraèlparingpanyuwunanmarangkowé."
18Aturwangsulane,"Mugi-mugiabdidalempinaringan sih-rahmatwonteningngarsaPaduka"Wongwadonmau banjurlungalanmangan,lanraineorasedhihmaneh.
19Esuk-esukpadhatangilannyembahmarangSang Yehuwah,banjurbalimenyangingomaheingRamalan SangYehuwahelingmarangdheweke.
20Mulané,barengHanangandheg,banjurnglairakéanak lananglandijenengakéSamuel,pangucapé,"Amargaaku wisnyuwunmarangSangYehuwah."
21WonglanangÈlkanalansakulawarganékabèhpadha nglurugarepnyaosakékurbantaunanlannadarmarang Allah.
22NangingHanaoramunggah;amargadhewekekandha marangbojone,"Akuorabakalmunggahngantibocahe nyusoni,banjurakubakalnggawadhewekesupaya ngadhepingngarsaneSangYehuwahlanmanggoning konoingsalawas-lawase"
23Elkanabojonebanjurngandikamarangdheweke:tetepa ngantisiranyusoni;mungPangeranYehuwahkang netepakepangandikaneWongwédokmauterusngineplan nyusonianakengantidisapih.
24Sawisényusoni,wongmaudigawakarosapilanangtelu, glepungsijiefa,lananggursabotol,banjurdigawa menyangpadalemanéPangéraningSilo.
25Banjurpadhanyembelèhsapilananglanbocahédigawa marangÈli
26Aturwangsulane:“Dhuhgusti,mugikarsaagesang paduka,kulapunikatiyangèstriingkangjumenengwonten ingsandhingpadukawonteningngrikisahandedonga dhatengSangYehuwah.
27Kanggobocahikiakundedonga;lanPangeran Yehuwahwusmaringipanyuwunkukangdaksuwun
28MulanéwongmaudaksilangakémarangPangéran; salawaséurip,ikubakaldislametakémarangPangéran AnaingkonobanjurnyembahmarangPangeranYehuwah
BAB2
1Hanandedongamengkéné,"Atikubungahmargasaka SangYehuwah,sungukukaluhurakéanaingSang Yehuwah;awitkawularenaingkarahayonPaduka.
2Oraanasiji-sijiakangsucikayaPangeranYehuwah,awit oraanakangsucikajabaPanjenengane,lanoraanaparang kangmadhaniGustiAllahkita.
3Ajapadhaomong-omongankanthisombong;Aja gumedhemetusakacangkemmu,amargaPangeran YehuwahikuGustiAllahkangngemukawruh,laning Panjenenganeikukatimbangtumindak
4Gandhewaneparaprawirapadhatugel,lanwongkang kesandhungpadhakasandhangkakuwatan.
5Wongkangwaregpadhanyewaroti;lanwong-wong singluwepadhamandheg:supayagabugwislairpitu;lan wongwadonkangduweanakakehdadilemes.
6PangeranYehuwahkangmatenilannguripake, Panjenenganenurunakemenyangingalamkuburlan ngunggahake.
7PangeranYehuwahkangndadekakemlaratlankang ndadekakesugih;
8Panjenenganengentasakewongmiskinsakainglebu,lan ngunggahakewongmiskinsakaingbledug,supayapadha dilebokakeingantaraneparapanggedhe,supayapadha tampawarisandhamparkamulyan;
9Panjenenganebakalnjagasikileparawongsuci,lan wongdurakabakalmenengingpepeteng;amargaoraana wongsingbisamenangkanthikekuwatan.
10ParamungsuheSangYehuwahbakalpadharemuk;saka ingswargaPanjenenganebakalgludhugmarangwongwongmau:SangYehuwahbakalngadiliingpungkasaning
bumi;lanbakalmenehikekuwatanmarangratune,lan ngluhurakesungukangdijebadi.
11ElkanabanjurtindakmenyangRamamenyangomahe BocahmaubanjurngabektimarangSangYehuwahanaing ngarsaneImamEli.
12Anak-anakéÈlikuwiwong-wongjahat;padhaora wanuhmarangSangYehuwah
13Anadeneadat-tata-caraneparaimamkarowong-wong iku,manawaanawongkangnyaosakekurban,abdine imamteka,nalikadagingelagigosong,nggawapancing telunguntuingtangane;
14Sawusemangkonobanjurdicemplungakeingwajan, ketel,wajanutawakuwali;Kabehsingdigawapancing dagingdijupukkanggoawakedheweMangkonougakang ditindakakeanaingSilomarangsakehewongIsraelkang padhatekamrana.
15Sadurungédiobonggajihé,abdinéimamtekalanmatur marangwongsingnyaosakékurbanmau:“Wontendaging kanggodipanggangkanggoimam;amargaorabakalduwe daginggodhoksakasampeyan,nangingmentah
16Lanmanawaanawongsingkandhamarangdheweke: Ajalalingobonggajihe,banjurnjupukapasingdikarepake; banjurmangsuli:Ora;nangingsaikikowébakalmènèhi aku,lanyènora,akubakalnjupukkanthipeksa
17Mulanédosanéparanom-nomankuwigedhébangetana ingngarsanéAllah,mergawong-wongpadhajijik pisungsungkagemAllah
18NangingSamuèlngladèniingngarsanéAllah,nalika isihcilik,nganggoefodlena
19Samonougaibunéyasaklambicilikkanggodhèwèké, lansabentaundigawamenyangngarsané,nalikawong wadontekakarobojonéarepnyaosakékurbantaunan
20ElimberkahiÈlkanalangarwané,pangucapé,"Gusti Allahparingturunanmarangkowésakawongwadoniki kanggoutangsingdiutangimarangPangéran"Banjur padhamulihmenyangomahedhewe-dhewe
21SangYehuwahnulinemoniHana,temahngandheglan nglairakeanaklanangtelulanwadonloroSamuèl,sing isihcilik,sayagedhéanaingngarsanéAllah
22SaikiÈliwissepuhbangetlankrunguapasing ditindakkéanak-anakémarangwongIsraèlkabèhlan caranepadhaturukarowongwadonsingpadhanglumpuk inglawangingTarubPasewakan.
23Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Yagénékowépadhanglakonimangkono?"Awitaku krungubabtumindakmusingalamarangsakèhébangsaiki. 24Ora,anak-anakku;awitikududukabarkangbecikkang dakrungu.
25Manawaanawongdosamarangwongliya,hakimbakal ngadili,nangingmanawaanawongdosamarangPangeran Yehuwah,sapakangbakalnyuwunmarangdheweke?
Nangingwong-wongmaupadhaoranggugumarang pangandikanebapakne,amargaPangeranYehuwaharep mateniwong-wongmau
26Samuèl,singisihcilik,sayagedhélandikasihidéning Pangéranlanugamanungsa
27BanjuranaabdiningAllahsowanÈlilanmunjuk: “MangkenepangandikaneSangYehuwah:ApaIngsunwus ngatingalkanthiterangmarangkulawarganebapakmu nalikaanaingMesiranaingkratoningSangPrabuPringon?
28ApaiyaIngsunmilihwongikusakasakehingtaler IsraeldadiimamingSun,kanggonyaosakekurbaning
misbyahingSun,kanggongobongmenyanlannganggo efodanaingngarsaningSun?Lanapaakuwismenehi kanggokulawarganebapakmukabehkurbangenisaka wongIsrael?
29Yagenekowepadhanyelakikurbansembelehanlan kurbansembelehanmarangIngsun,kangwus SundhawuhakeanaingpadalemaningSun;lanngurmati anak-anakmungungkuliAku,supayaawakmupadhalemu sranapisungsung-pisungsungeumat-Kusingpalingutama?
30MulanéPangéran,AllahéIsraèl,ngandika:“Satemené Ingsunwusngandika,yènturuniralanbrayatirabakal lumakuanaingngarsaningSuningsalawas-lawasekanggo wongsingngurmatiAkubakalAkungurmati,lansing ngremehakeAkubakaldadientheng
31Lah,bakaltumekaingwektune,Ingsunbakalngethok tanganiralantanganebrayatira,ngantioraanawongtuwa ingomahira
32Kowébakalweruhmungsuhanaingomahku,ing sakehingkasugihansingbakaldiparingakédéningAllah marangIsraèl,laningomahmuorabakalanawongtuwa ingsalawas-lawasé
33AnadenewongpanunggalanirakangoraSunsirnakake sakaingmisbyahingSun,ikubakalngrusakmripatiralan gawesusahingatimu;
34Lanikibakaldaditandhakanggosampeyan,singbakal kelakonmaranganakmuloro,yaikuHofnilanPinehas;ing sedinabakalpadhamatisakarone
35Akubakalngangkatimamsingsetya,singbakal nglakoniapasinganaingatikulaningpikiranku,lanaku bakalmbangunomahsingtetep;lanbakallumakuanaing ngarsaningSunjebadingsalawas-lawase.
36Sabenwongkangisihkarianaingomahmubakalpadha sowanlansujudnyembahmarangdhewekenjalukdhuwit selakalanrotisathithik,lanngucap:Akudakleboknadadi imam,supayaakubisamangansepotongroti
BAB3
1Samuèl,singisihcilik,ngladènimarangYéhuwahana ingngarsanéÉli.LanpangandikaneSangYehuwahikuaji ingdinaiku;oraanasesantimbukak
2Ingwektuiku,nalikaÈlilagituruingpanggonané, mripatéwiwitsurem,ngantiorabisandeleng.
3SadurungélampunéGustiAllahdipatènianaing PedalemanéAllah,panggonanéPethiPrejanjianéAllah, Samuèllagituru;
4GustiAllahnimbaliSamuèl,banjurnjawab,"Ikiaku"
5BanjurmlayumaraniÈlilanmatur:“Inggihkula;awit PadukanimbalikawulaLanngandika,Akuoranelpon; turumanehLandhewekelungalanturu
6PangeranYehuwahbanjurnimbalimaneh:“Samuel! SamuèlbanjurjumenengmaraniÉlisartamatur:“Inggih kula;awitkowénimbaliakuWangsulane:"Akuora nelpon,anakku;turumaneh
7SamuèldurungwanuhmarangPangéran,lan pangandikanéPangérandurungdiwulangakémarang panjenengané.
8GustiAllahbanjurnimbaliSamuèlmanèhkangkaping telunéSasampunepunikaDaneIdararismamargiring DaneEli,sarwimatursapuniki:“Inggihtitiang.awitkowé nimbaliakuÈlingertinèkYéhuwahnimbalibocahkuwi
1Samuel
9MulanéÈlikandhamarangSamuèl:“Lungaa,turua!awit abdiPadukamidhangetaken.Samuèlbanjurlungalanturu ingpanggonané
10GustiAllahrawuhlanjumenengsartanimbalikaya biyen:Samuèl,Samuèl!Samuèlbanjurngandika:awitabdi Padukamidhangetaken
11PangéranbanjurngandikamarangSamuèl,"Lah,Ingsun bakalnindakakésawijiningprakaraingIsraèl,singkupingé wonglorosingkrungu
12IngdinaikuIngsunbakalnglakokakemarangÈli sabarangkangwisDakdhawuhakétumrapbrayaté;
13AwitIngsunwusngandikamarangPanjenengané,yèn Ingsunbakalngadilibrayatéingsalawas-lawasé,marga sakapialakangdiweruhi;amargaanak-anakepadhanistha marangawakedhewe,lanorangalang-alangi
14MulanéakuwissupaosmarangturunéÈli,yèn kaluputanébrayatéÈliorabakaldiresikinganggokurban sembelèhutawakurbaningsalawas-lawasé
15Samuèlturungantiésuk,lanmbukaklawangé padalemanéYéhuwahSamuèlwedinyritakakéwahyumau marangÉli
16ÈlibanjurnimbaliSamuèllankandha,"Samuèl, anakku!"Wangsulané:"Inggihkula"
17Wangsulané,"ApasingdidhawuhakédéningPangéran marangkowé?"Ajandhelikakemarangaku:GustiAllah bakalnindakakekayangonomarangkowe,lanluwih maneh,yensampeyanndhelikakeapawaesing diomongakemarangaku.
18Samuèlbanjurnyritakkékabèhmarangdhèwèké,lan orandhelikakéapa-apamarangdhèwèkéAturwangsulane: “IkiPangeranYehuwah;
19Samuèlsayagedhé,lanYéhuwahnunggilkaro panjenengané,lanoranglilanipangandikané
20WongIsraèlkabèhwiwitDhanngantitekanBersyeba ngertinèkSamuèlwisdadinabinéYéhuwah
21PangeranYehuwahbanjurngatingalmanehanaingSilo, amargaPangeranYehuwahngatingalmarangNabiSamuel anaingSilolumantarpangandikaneSangYehuwah
BAB4
1PangandikanéSamuèltumulimarangwongIsraèlkabèh Jawa1994:WongIsraèlbanjurbudhalperangnglawan wongFilistin,lanlerebanaingsacedhakéÉben-Hadéer, lanwongFilistinpadhalerebanaingAfèk
2WongFilistibanjurpadhatatabaris-barisnglawanwong Israel,lannalikapadhanglurugperang,wongIsraelpadha kagempuringngarepewongFilisti,temahpadhadipateni anaingara-araanapatangewuwong
3Barengwong-wongmauwistekaningkémahé,para pinituwanéIsraèlpadhamatur:“Punapasebabipun Pangéraningdintenmenikasampunngawonakenkita wonteningngajengipuntiyangFilisti?Ayopadhanjupuka pethiprasetyaneSangYehuwahsakaingSilomarangkita, supayamanawaikutekaingtengahkita,ikubisa nylametakekitasakatanganemungsuhkita
4Wong-wongmaubanjurpadhakongkonanmenyangSilo supayanggawapethiprasetyaneSangYehuwahGustine sarwadumadisakaingkono,kangdumunungingantarane kerub-kerubiku.
5BarengpethiprasetyanéSangYehuwahlumebuing pakemahan,wongIsraèlkabèhpadhasurak-suraksora, ngantibumigumuruh
6BarengwongFilistikrunguswaranésurak-surakmau, banjurpadhangucap:“Punapategesipunsurak-surak punikawonteningpakemahanipuntiyangIbrani?Lan padhangertiyenpethineSangYehuwahwistekaing pakemahan.
7WongFilistipadhawedi,amargapadhangucap:"Gusti Allahrawuhingpakemahan"Wong-wongmaupadha matur:“Cilakaawakédhéwé!awitsakdurungédurungana singkayangono
8Bilaikita!Sapakangbakalngluwarikitasakaing tanganeparadewakangkuwasaiki?ikiparaallahsing nggebagwongMesirklawanwewelakingara-arasamun 9He,wongFilisti,padhasantosalanpadhadadiakaya wongFilisti,supayaajangantidadibaturewongIbrani kayawong-wongmau
10WongFilistibanjurpadhaperang,temahwongIsraèl digebugi,banjurpadhamlayumenyangkémahédhéwédhéwéamargaanawongIsraeltelungpuluhewuprajurit mlaku.
11PethinéAllahdirebut;lanputraneEliloro,yaikuHofni lanPinehas,padhadipateni
12IngdinaikuugaanawongBenyaminkanglumayusaka ingwadya-balalantekaingSiloingdinaiku,agemane suwèk-suwèklansirahélumebu
13Barengwistekan,Élilungguhingkursipinggirdalan, nonton,amargaatinégumetermargasakapethiningAllah Barengwongmaulumebuingkuthalannyritakake,wong sakuthakabehpadhabengok-bengok.
14BarengÈlikrunguswaranésambat-sambat,Èlinuli ngandika:“Apategesérameiki?Wongmauenggal-enggal mlebulanngandhaniEli.
15NalikaÈliyuswasangangpuluhwolutaun;lanmripate surem,orabisandeleng
16WongmaubanjurmaturmarangÈli:“Kulapunika ingkangmedalsakingwadya-bala,laningdintenpunika kulangungsisakingwadyabalaAturwangsulane:“Punapa ingkangsampunkatindakaken?
17Sangutusanmangsuli,pangandikane:“WongIsraelwus padhalumayuanaingngarepewongFilisti,sartawongwongpadhapaten-patenakeh,lananakmuloro,yaiku HofnilanPinehas,wispadhamati,lanpethiningAllah direbut
18BarengdicritakakebabpethiningAllah,banjurtibasaka ingpalenggahaningsisihmburigapura,gulunepedhot temahseda,amargawistuwalanabot.Landhewekewis ngadiliIsraelpatangpuluhtaun
19Anadenemantune,garwanePinehas,lagingandheg, arepnglairake,barengkrungukabaryenpethiningAllah kacemplungake,lanmaratuwanelanbojonepadhamati, dhewekebanjursujudlannglairake;awitlaranenekani dheweke
20Barengarepmati,wong-wongwadonkangpadha ngadegingsandhingepadhamaturmarangdheweke:“Aja wedi;awitkowéwisnglairakéanaklanang.Nanging dhewekeoramangsulilanoranggatekake
21BocahmaubanjurdijenengiIkabod,pangucape: “KamulyanewussirnasakaingIsrael,amargapethining Allahdirebutlanmargasakamaratuwanelanbojone”
22Wangsulanewongwadonmau:“Kamulyaningbangsa Israelwussirna,amargapethiningAllahwuskapundhut.”
BAB5
1WongFilistipadhanjupukpethiningAllahlandigawa sakaingEbenezermenyangAsdod
2BarengwongFilistipadhangrebutpethiningAllah, banjurdigawamenyangomaheDagonlandilebokakeing sandhingeDagon
3BarengwongAsdodpadhatangiesuk,Dagonkaton sumungkemingbumianaingngarepepethineSang Yehuwah.Dagonbanjurdicekellandilebokakeing panggonanemaneh
4Barengpadhatangiesuk,Dagontibaingbumianaing ngarepepethiningYehuwah;siraheDagonlantlapakane loro-loronepadhapedhotanainglawang;mungtunggul Dagonsingditinggal
5MulanéparaimamDagonlansapawaésingmlebuing omahéDagon,orabakalngidak-idakinglawangéDagon ingAsdodngantisaiki
6NangingastaneSangYehuwahabotmarangwong-wong Asdod,temahpadhaditumpeslandigempurdening bundhas,yaikuAsdodlaningwilayahe
7BarengwongingAsdodweruhyènmangkono,banjur padhangucap:“PethineAllahéIsraèlorabakaltetepana ingantarakita,mergaastanenggegirisitumrapkitalan marangDagon,allahkita.
8Wong-wongmaubanjurutusannglumpukakésakehing panggedhénéwongFilistipadhasowaningngarsané,sarta padhamatur:"Punapaingkangkedahkulalampahikaliyan pethinipunAllahipunIsraèl?"Aturwangsulane:“Pethi PethiningAllaheIsraelkagawaamenyangingGat PethiningAllahéIsraèlpadhadigawamrana.
9Sawusepadhangubengikuthamau,astaneSang Yehuwahnumpeskuthaikukanthikarusakankanggedhe banget;
10MulanépethinéAllahdikirimmenyangÉkronBareng pethiningAllahtekaningEkron,wongEkronpadha nguwuh-uwuh,pangucape:“PethiningAllaheIsraelwus padhadigawamenyangingngarsaningsun,supayakitalan bangsakitapadhadipateni
11Wong-wongmaubanjurutusannglumpukakésakehing panggedhénéwongFilistilanpadhakandha,"PethiPethiné AllahéIsraèldikonbalimenyangpanggonanédhéwé, supayakitalanrakyatkitaajangantidipatèni.astaneGusti Allahabotbangetingkono
12Wong-wongsingoramatipadhaketamanbundhas;
BAB6
1PitungsasilawasepethineSangYehuwahanaingtanahe wongFilisti
2WongFilistibanjurnimbaliparaimamlanparajuru tenung,pangucape:“Punapaingkangbadhekulalampahi tumrappethiningPangeranYehuwah?kandhaababapa singbakaldakkirimmenyangpanggonane.
3Wong-wongmaupadhakandha,"Yènkowéngongkon pethinéAllahéIsraèl,ajakothongNangingsatemenesira padhabaliaminangkakurbandhendha,temahsirabakal padhawaras,sartasirabakalsumurupapasababeastane orakasingkirakesakaingsira
4Wong-wongmaubanjurpadhamatur:"Kurbankaluputan punapaingkangbadhekulaaturakendhateng panjenenganipun?"Wangsulanewong-wongmau,"Bulu emaslimalantikusemaslima,miturutcacahepara panggedhenewongFilisti,amargakowekabehlanpara panggedhemukenapageblugsiji"
5Mulanékowépadhagawéreca-recabledugmulanrecarecatikusmusingngrusakbumi;Kowékudupadha ngluhurakéGustiAllahéIsraèl,bokmanawaPanjenengané bakalngentèkakéastanémarangkowé,allahmulan tanahmu
6Yagénékowépadhamangkotakéatimu,kayawong MesirlanFiraunkangpadhamangkotakéatiné?Nalika Panjenenganenindakakekaelokananaingantaranewongwongmau,apawong-wongmauoranglilaniwong-wong maupadhalunga?
7Mulanésaikigaweakretaanyarlannjupukasapisusu loro,singdurungtaudipasangirakit,lansapi-sapimau kaiketingkreta,lanpedhètépadhagawanenmulih.
8PethinéPangéranjupukenlanpasangingkrétaJawa 1994:lanbarang-barangemassingkokkowangakékanggo kurbandhendha,leboknaingpethiingsandhingé;lan ngirimlunga,supayabisalunga
9Landelengen,manawaikumunggahmenyangBètSèmèsliwatinglaladanédhéwé,mesthiPanjenengané ndadèkaképialagedhéikimarangkita,nangingyènora, kitabakalpadhasumurup,yènduduastanekangnggebag kita;
10Wong-wongmaupadhanglakonimangkono;lannjupuk sapisusuloro,diikatingkreta,lanpedhetedikurunging omah.
11PethinéPangéranbanjurdilebokakéingkréta,lanpeti karotikusemaslanreca-recabledugé
12Sapi-sapimaupadhalumakuingdalankanglurus menyangingdalanmenyangBèt-Semes,lanlumakuing dalangedhe,karongidak-idak,lanoranyimpangnengen utawangiwa;deneparapanggedhenewongFilistipadha ngetutakengantitekaningtapelwateseBet-Semes
13Wong-wongingBèt-Sèmèslagipadhamanèngandumé anainglebak;
14KrétamaubanjurtekaningpategalanéYosua,wong Bèt-Sem,lanngadeganaingkono,ingkonoanawatu gedhé;
15Wong-wongLèwibanjurngedhunaképethinéPangéran lanpethisingisinéisinéemasmau,banjurdilebokakéing watugedhé,laningdinaikuugawong-wongingBètSemèspadhanyaosakékurbanobaranlankurban sembelehanmarangPangéran.
16BarengrajaFilistilimaweruhbabiku,banjurpadha balimenyangEkroningdinaikuuga
17IkibundhasemassingdibalekakewongFilisti minangkakurbandhendhamarangPangeranYehuwah; Asdodsiji,Gazasiji,Askelonsiji,Gatsiji,Ekronsiji; 18Lantikus-tikusemas,miturutcacahekutha-kuthane wongFilistikangdadikagunganerajalima,kutha-kutha betenglandesa-desa,ngantitekanwatugedheneAbel, kangdilebokakeingpethiningPangeranYehuwah; 19Wong-wongingBèt-Semèsbanjurdigebugi,merga padhandelengpethinéPangéran,mulanébanjurmatèni wongsèketewusawidaksepuluh.
20Wong-wongingBèt-Sèmèsbanjurpadhamatur:“Sapa kangbisangadeganaingngarsanéPangéranAllahkang suciiki?lanmarangsapakangbakallungasakaingkita?
21BanjurpadhakongkonanutusanmenyangingKiryatYearim,matur:“WongFilistiwismbalekakepethineSang Yehuwah;mudhuna,gawanen
BAB7
1Wong-wongingKiryat-Yearimtumulipadhateka, njupukpethineSangYehuwahlandigawamenyanging padalemaneAbinadabingpagunungan,sartaEleazar, putranenucekakesupayanjagapethineSangYehuwah.
2NalikapethimauanaingKiryat-Yearim,wektunesaya suweawitumurérongpuluhtaun,wongIsraèlkabèh padhanangisiPangéran.
3SamuèlbanjurngandikamarangwongIsraèlkabèh, mengkéné:“ManawakowépadhabalimarangPangéran klawangumolongingatimu,banjurnyingkirnaallah-allah liyanélanAsytarotsakaingantaramu,lanatimusumangga marangPangéranlanmungngabektimarangPanjenengané, temahPanjenenganébakalngluwarikowésakatangané wongFilistin
4WongIsraelbanjurnyingkirakeBaallanAsytarotlan padhangabektimarangPangeranYehuwah.
5Samuèlbanjurngandika,"KlumpuknakabèhwongIsraèl menyangMizpa,akubakalndedongamarangPangéran kanggokowé."
6Wong-wongmaunulipadhanglumpukanaingMizpa, padhanimbabanyulandiesokakeanaingngarsaneSang Yehuwah,laningdinaikupadhapasalankandhaanaing kono:“KulasampunsamidameldosadhatengPangeran Yehuwah”SamuèlngadiliwongIsraèlanaingMizpa
7BarengwongFilistikrunguyènwongIsraèlwispadha nglumpukanaingMizpa,parapanggedhéningwong FilistinpadhanglurugiwongIsraèlBarengwongIsrael krungubabiku,padhawedimarangwongFilisti.
8WongIsraèlnulipadhamaturmarangSamuèl:“Aja kendhatsesambatmarangPangéran,Allahkita,kanggo ngluwarikitasakatanganéwongFilistin.
9Samuèlbanjurnjupukcempékanglaginyusoni,banjur disaosakékabèhdadikurbanobarankonjukmarangAllah SangYehuwahbanjurmiyarsakake.
10NalikaSamuèlnyaosakékurbanobongan,wongFilistin padhanyedhakperangnglawanwongIsraèl,nanginging dinaikuSangYehuwahndhatengakegludhuggedhe marangwongFilisti,lanpadhagawebingunglanpadha dipatènianaingngarepéIsraèl.
11Wong-wongIsraèlbanjurmetusakaMizpalanngoyak wongFilistinlandipatèningantitekaningsangisoréBetKar
12Samuèlbanjurnjupukwatulandilebokakéingantarané MizpalanSen,sartadijenengakéÉben-Hadéer, pangandikané,"SampeyanéYéhuwahwisnulungikita"
13DadinéwongFilistinwisditelukakélanoramlebu manèhingtlatahIsraèl,laningsalawasésugengéSamuèl, YéhuwahnglawanwongFilistin.
14Kutha-kuthasingdirebutdéningwongFilistinsaka wongIsraèldipulihakemarangwongIsraèl,wiwitsaka EkronngantitekanGat;lanwilayahedientasakedening wongIsraelsakaingtanganewongFilistiLananatentrem antaraneIsraellanAmori
15SamuèlngadiliwongIsraèlsajegéumuré
16Sataun-taunpanjenenganetindakkelilingmenyang Betel,GilgallanMizpa,sartangadiliwongIsraelanaing sakehepanggonankono.
17BanjurbalimenyangRama;amargaanaomahe;ing konoPanjenenganéngadiliIsraèl;banjuryasamisbyah kagemPangeranYehuwahanaingkono
BAB8
1BarengSamuelwussepuh,putra-putranebanjur njumenengakehakimingIsrael
2AnakepambajengjenengeYoel;lanasmanekang kapindho,Abia;padhadadihakimingBersyeba
3Paraputranepadhaoranurutilakune,nangingpadha nyimpanggolekbandha,padhanampanibesellan nylewengakepangadilan
4ParapinituwaIsraelbanjurpadhanglumpuklansowan ingngarsaneNabiSamuelingRama.
5Lanngandikamarangwong,Lah,sampeyanwistuwa, lananak-anakmuwisorakayaingdalansampeyan
6NangingSamuèlorasenengkaroprekaraiki,nalika wong-wongpadhakandha,"KawulamugiPadukaparingi ratuingkangngadilikawula"Samuèlbanjurndedonga marangPangéran.
7PangéranbanjurngandikamarangSamuèl,"Padha rungoknapanyuwunéwong-wongingsakèhéapasing diomongakémarangkowé,awitkowéoraditampik, nangingAkuwisditampik,supayaAkuoradadiraja
8Mungguhsakehingpanggawekangwuspadha ditindakakewiwitnalikaIngsunngentasakewong-wong mausakaingtanahMesirngantitumekaingdinaiki,yaiku anggonepadhaninggalIngsunlanngabektimarangallah liyane,iyamangkonoikuugamarangsira.
9Mulanésaikirungoknaswaranéwong-wongmau, nangingpadhatuduhnakanthitemen-temenlantuduhna tatacaranératusingbakalmréntah.
10Samuèlbanjurnyritakakésakehingpangandikané Pangéranmarangwong-wongsingnjalukrajamarang Panjenengané.
11PangandikaneSangPrabu:“Ikipratandhaneratukang bakalmrentahkowe:Putra-putramubakaldicekeldadi kreta-kretanelanprajuritjaranan;lansawetarabakalmlayu ingngarepekreta-kretane
12Panjenenganébakalngangkatkomandhanépasukan éwonlanperwiraseket;Wong-wongmaubakal didadèkakénduwènipategalané,lanbakalngenèni pametune,langawépirantiperanglanpirantikrétaperangé.
13Panjenenganebakalnjupukanak-anakmuwadondadi tukangroti,daditukangmasaklandaditukangroti
14Pategalanmu,pakebonananggurmulankebonjaitunmu bakaldijupuki,singpalingapik,landiparingakemarang paraabdine
15Panjenenganébakalnjupuksaprasepuluhewijimulan kebonanggurmu,banjurdiwènèhakémarangpara punggawanélanparaabdiné
16Panjenenganébakalnjupukbaturmulanang,baturmu wadon,nom-nomanmusingapik-apik,lankuldimu,padha didadèkakégawéané
17Panjenenganébakalnjupuksaprasepuluhwedhusmu, lankowépadhadadiabdiné
18Ingdinaikukowébakalpadhasesambatmargasaka ratumukangbakalkokpilih;laningdinaikuPangeran Yehuwahorabakalmiyarsakakekowe
19Nangingwong-wongpadhaoragelemngrungokake pangandikaneSamuel;banjurpadhamangsuli:Ora; nangingkitabakalduweratukanggokita; 20Supayakitaugapadhakayasakèhébangsa;lansupaya rajakitabisangadilikita,lanmetusakangarepkita,lan perangperangkita
21SasampunepunikaDaneSamuelmirengsakancan pangandikanerakyatpunika,rarisngaturangindikepunika ringIdaSangHyangWidiWasa
22IdaSangHyangWidiWasararisngandikaringDane Samuel,sapuniki:“Rungoknakadiasapuniki,turjagi dadosratuSamuèlbanjurngandikamarangwongIsraèl: “Padhalungaamenyangkuthanédhéwé-dhéwé.
BAB9
1AnawongBenyamin,jenengeKisy,binAbiel,binZeror, binBekhorat,binApiah,wongBenyamin,wongkang gagahprakosa.
2Lankagunganputra,asmaneSaul,nom-nomanpilihan lanbagus,laningantaranewongIsraeloraanasingluwih apiktinimbangdheweke,sakapundhakemunggahlan luwihdhuwurtinimbangwongliya
3KuldineKisy,ramaneSaul,padhailangKisbanjur ngandikamarangSaul,putrane,"Ayonjupukasalahsiji sakaabdine,lanngadega,golekikuldi"
4PanjenenganebanjurngliwatipagununganEfraimlan nglangkungitanahSalisa,nangingoraketemu;
5BarengwistekaningtanahZuf,Saulkandhamarang abdinésingndhèrèkaké:“Ayopadhabalisupayabapakku orangrawatkuldi,lanoramikirbabagankita.
6Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau,"Lah saiki,ingkuthaikianaabdiningAllah,lanikuwongkajen keringan;sakehingpangandikanemesthikelakon. bokmanawaPanjenenganébisandhawuhakédalankang kudukitatindak
7Saulbanjurngandikamarangabdiné,"Nanging,manawa akupadhalunga,apasingbakaldakgawawongiku?" Amargarotiwisentekingwadhahkita,lanoraanahadiah kanggoabdiningAllah.
8BarengabdimaubanjurmangsulimarangSaul:“Lah, kulagadhahsaprapatsekelsalaka
9(BiyèningIsraèl,nèkanawonglunganyuwunpirsa marangGustiAllah,dèknéngomongmengkéné:Ayo,ayo padhamaraniwongsidik,mergasingsaikidisebutnabi kuwibiyèndiaraniwongsidik)
10Saulbanjurngandikamarangabdiné:"Inggihleres;ayo, ayopadhalungaBanjurpadhamenyangkuthapanggonan abdiningAllah.
11Nalikapadhamunggahinggunungmenyangkutha, padhanemoniprawan-prawanpadhametuarepnimba banyu,banjurpadhaditakoni:"Apawongsidikanaing kene?
12Wong-wongmaupadhamangsuli:"Inggih,punika;Lah ikuanaingngarepmuamargadinaikianakurban sembelehaningtenggerpangurbanan
13Sawisékowélumebuingkutha,kowébakallangsung ketemukarodhèwèké,sadurungémunggahmenyang tenggerpangurbananarepmangan;nulipadhamangansing
didhawuhiMulanésaikikowétangia;kanggowektuiki sampeyanbakalnemokakedheweke.
14Banjurpadhamunggahmenyangkutha,lannalikawis tekaningkutha,lahSamuelmetunemoniwong-wongmau arepmunggahmenyangtenggerpangurbanan.
15SadurungéSaulrawuh,Yéhuwahwisngomongmarang Samuèl,
16Sesukkira-kirawektuikiIngsunbakalngutussirasaka ingtanahBenyamin,lansirajebadidadipanggedhening umatingSunIsrael,supayabisanylametakeumatingSun sakaingtanganewongFilisti,awitIngsunwusmirsani umatingSun,amargapasambatepadhatekamarangIngsun 17BarengNabiSamuelmirsaSaul,PangeranYehuwah ngandikamarangpanjenengane:“Lahwongkang Dakdhawuhakemarangkoweiku!ikibakaldadiratuing umatingSun.
18SaulbanjurnyedhakmarangSamuèlanainggapuralan kandha,"Kawulamugikarsaaparingwangsulan,pundi griyanipuntiyangsidik?"
19SamuèlbanjurnjawabmarangSaul:“Akuikiwong sidikAmargaingdinaikisirabakalmanganbarengkaro Ingsun,lansesukIngsunbakalnglilanisiralungalanbakal nyritakakesabarangkanganaingatimu
20Lanbabkuldimusingilangtelungdinakepungkur,aja ngantidipikir;amargapadhaketemu.Lansapasingdadi kekarepaneIsrael?Apaorakanggosampeyanlankabeh kulawargabapakmu?
21WangsulanéSaul,"ApaakuikiduduwongBenyamin, sakatalerIsraèlsingpalingcilik?"lankulawargakusing palingcilikingantaranetalerBenyaminkabeh?Yagene sirangandikamangkonomarangaku?
22SamuèlbanjurngajakSaullanabdiné,digawamenyang kamar,didhawuhilungguhingpapansingpalingdhuwur ingantaranéwongsingdiulemi,cacahékira-kiratelung puluh
23Samuèlbanjurngandikamarangjurumasak:“Sira gawanenpandumankangdakparingakémarangkowé, kangdakdhawuhakémarangkowé:Sirahna”
24Jurumasaktumulingangkatpundhakédalahbarangbarangkanganaingsandhuwuré,banjurdisaosakémarang SaulSamuèlbanjurngandika,"Lahsingisihana!" katetepnaingngarsamu,landhaharana,amarganganti tekansepreneikuwisdisimpenkanggokowewiwitAku ngandika:AkuwisngundangwongIngdinaikuSaul banjurmangankaroSamuel
25Barengpadhamudhunsakaingtenggerpangurbanan menyangingkutha,SamuèlrembugankaroSaulanaing payoné.
26Wong-wongmaupadhatangiesuk-esuk,lanbarengwis surup,SamuèlnimbaliSaulmenyangndhuwurgedhong lankandha,"Ngadega,akubakalnglilanikowélunga" SangPrabuSaulbanjurjumeneng,lansakaronepadha lungamenyangingjaba,yaikudhewekelanSamuel
27Nalikalagipadhamudhunmenyangpojokkutha, SamuèlkandhamarangSaul:“Sirandhawuhiabdimau ndhisikikita,nangingpanjenenganétetepasedhela,supaya kowédakkandhakakémarangpangandikanéAllah.
1Samuèlbanjurnjupukgendulisilenga,diwutahakeing sirahé,banjurdiambungikarongandika,"Apaoraamarga Pangéranwisnjebadikowédadipemimpinpusakané?"
2Samangsakoweninggalakuingdinaiki,kowebakal nemoniwongloroanaingsacedhakekuburaneRakhel,ing tlataheBenyaminingZelza;lanbakalpadhamaturmarang kowé:Kuldisingkokgolekiwisketemu,lanbapakmuwis ninggalakekuldi,lansedhihkanggosampeyan,ngandika: Apasingkududaktindakakekanggoanakku?
3SawiséikukowékudumajulantekaningLebakTabor, lankowébakalketemukarowongtelusingpadha munggahmenyangingngarsanéAllahmenyangBetel,sing sijinggawaceceglanangtelu,sijinénggawarotitelu,lan sijinénggawabotolanggur.
4Wong-wongmaubakalngucapsalammarangkowélan maringirotiloro;kangbakalsiratampasakatangane
5SawusemangkonosirabakaltekaninggunungeGusti Allah,ingkonoanawadya-balaFilisti,lansamangsasira tekaningkuthakono,sirabakalketemukaroparanabi kangpadhamudhunsakaingtenggerpangurbanan, nggawaclempung,clempung,sulinglanclempung,anaing ngarepelanbakalpadhamedharwangsit
6RohéPangéranbakalnekanikowé,lankowébakal medharwangsitbebarengankarowong-wongmau,lan bakalmalihdadiwongliya
7Lanmanawapratandha-pratandhaikitekanmarangkowe, tumindakaapawaesingbisakoklakoniawitGustiAllah nunggilkarokowé
8KowékudundhisikiakumenyangGilgal;LahIngsun bakaltumedhakmaranisira,arepnyaosakekurbanobaran lannyaosakekurbanslametan;
9Kacaritabarengpanjenenganemundursakaingngarsane NabiSamuel,GustiAllahparingpanggalihemaneh,lan kabehpratandhaikukelakoningdinaiku
10Barengwispadhatekaninggunung,banjurananabinabikangpadhanemonipanjenenganelanRohéGusti Allahtekaingwong,lanmedharwangsitingantarane wong-wongmau.
11Barengwongkangpadhawanuhrumiyinpadha sumurup,manawapanjenenganelagimedharwangsitana ingsatengaheparanabi,wong-wongikubanjurpadha rerasanan:“Punapaingkangsampunkalampahandhateng putranipunKisypunika?ApaSaulugakalebuparanabi?
12Anawongsiji-sijiasingmangsuli,"Bapaknésapa?" Mulanébanjurdadiparibasan,"ApaSaulugakalebupara nabi?"
13Barengwisrampunganggonemedharwangsit,banjur rawuhingtenggerpangurbanan
14PamanéSaulbanjurngandikamarangSaullanabdiné, "Kowépadhatindakmenyangngendi?"Aturwangsulane, "Kanggonggolekikuldi-kuldi"Barengakuweruhyenora ana,akubanjurmaraniSamuel
15PamanéSaulbanjurngandika:“Kawulamugikarsaa paringwangsulan,punapaingkangkadhawuhakendéning Samuèldhatengpanjenengan.
16Saulbanjurngandikamarangpamane:“Panjenengané ndhawuhikanthiterang-teranganyènkuldi-kuldinewis ketemu.Nangingbabkarajan,singdiomongakeSamuel, oradicritakake
17Samuèlbanjurnimbaliwong-wongmaumenyanging Mizpa.
18LanngandikamarangwongIsrael:Mangkene pangandikanePangeranYehuwah,GustiAllaheIsrael: IngsunwusngiridwongIsraelmetusakaingtanahMesir lanngluwarisirasakaingtanganewongMesir,sakaing tanganesakehingkarajanlansakaingtanganeparawong kangnindhesmarangsira.
19LaningdinaikikowépadhanampikmarangGusti Allahmu,singwisngluwarikowésakasakehingkasusahan lankasangsaranmu;Lankowepadhamaturmarang dheweke:Ora,nangingsampeyankudumilihratukanggo aku.Mulanésaikikowépadhasumujudaanaingngarsané Pangéranmituruttaler-talermulanmiturutgolonganmu 20SasampuneDaneSamuelsampunnyedakisakancan talerIsraele,talerBenyaminkapilih.
21SawisésukuBenyamindicedhakmiturutgotrahé, kulawarganéMatridijupuk,lanSaulanakéKisydijupuk, lannalikapadhanggoleki,oraketemu.
22Mulanéwong-wongmauterustakonmarangYéhuwah, apawongkuwiisihtekamranaPangéranbanjurparing wangsulan,"Lah,dhewekendhelikingantaranebarangbarang"
23Wong-wongmaubanjurmlayungeteraképanjenengané sakaingkono,lannalikajumenenganaingsatengahé wongakèh,dhèwèkéluwihdhuwurtinimbangwongliya, wiwitsakapundhakémunggah
24Samuèlbanjurngandikamarangwongkabèh:“Apa kowépadhaweruhsapasingwisdipilihdéningPangéran, yèningantaranébangsakabèhoraanasingkaya Panjenengané?Wongsabangsakabehpadhasurak-surak, pangucape:“DhuhAllah,mugikarsaangluwariSang Prabu!”
25SawusemangkonoNabiSamuelbanjurnyritakake marangwong-wongmaubabpranataningkarajan,banjur katulisingbukulandiselehakeanaingngarsaneSang Yehuwah.Samuèlnulingongkonwongkabèhpadhamulih menyangomahédhéwé-dhéwé
26SaulugamulihmenyangGibéa;lananagrombolan wongsingpadhadigandhengakekaroGustiAllah.
27Nangingwong-wongdursilapadhangucap, "Kadospunditiyangpunikasagednylametakenkita?" Wong-wongmaupadhangrèmèhakéPanjenengané,ora nggawapisungsungNangingdhewekemenengwae
BAB11
1SawisémengkonoNahas,wongAmon,nyerangYabèsGiléad,lankabèhwongingYabèsypadhamaturmarang Nahas:“Padhagawéaprajanjiankaroakukabèh,akubakal ngladènikowé
2WangsulanéNahas,wongAmon,"Ingsunbakalgawé prejanjiankarokowé,supayamripatmusingtengenbakal dakcekelkabèhlanbakaldadicacadtumrapwongIsraèl kabèh"
3ParapinituwaingYabesynulipadhamaturmarang panjenengane:“Kulamugikarsaanglerenipitungdinten, supadoskulasamiutusandhatengsakehingtlatahIsrael, manawibotenwontentiyangingkangmitulungikula,kula badhenemonipanjenengan.”
4ParautusanbanjurpadhatekaingGibeaSaullan nyritakakekabarmauanaingkupingerakyat,temahrakyat kabehpadhanangissora
5Saulustekangetutkésapisakaingpategalan.Saulbanjur ngandika,"Apasingdadilaranewong-wongmaunganti padhanangis?"Wong-wongmaubanjurpadhanyritakake kabarbabwongYabesy
6BarengkrungukabarmauSaulbanjurkatedhakanRohé Allah,muladukanébanget
7SasampunepunikaDanerarisngambilrakitsapine, tumulikaturang-turang,nulidiutusdhatengsakehing wewengkonIsraellumantarparautusan,mangkene:“Sapa waekangoranututiSaullanSamuel,ikubakal katindakakemarangsapi-sapineWong-wongpadhawedi marangSangYehuwah,banjurpadhametukanthisarujuk 8NalikapadhangetangingBezek,wongIsraelanatelung atusewulanwongYehudatelungpuluhewu
9Wong-wongmaupadhamaturmarangparautusankang padhateka:“Kandhaamangkenemarangwong-wonging Yabesy-Gilead:Sesuk,nalikasrengengewispanas,kowe bakalolehpitulunganParautusanbanjurpadhasowanlan nyritakakemarangwongYabesy;lanpadhabungah.
10Mulanéwong-wongingYabèsypadhamatur:“Sesuk akubakalpadhametunemonikowé,lankowépadha nglakoniapakangkokanggepbecikmarangakukabèh.
11ÉsukéSaulngetokkétentaranédaditelungkelompok Laningwayahesukpadhatekaingtengah-tengahing wadya-bala,lanmatènibaniAmonngantipanastekan awan,lansingisihkaripadhabuyar,ngantioraanawong lorokangkari
12Wong-wongmaunulipadhamaturmarangSamuèl, "Sapatakangkandha,'ApaSaulbakaldadirajakita? Wong-wongmaugawanen,supayapadhadipatèni
13NangingSaulngandika,"Ingdinaikioraanawongsijisijiasingdipatèni,mergaingdinaikiGustiAllahwis ngluwariIsraèl"
14Samuèlbanjurkandhamarangwong-wongmau:“Payo padhamenyangGilgallanmbangunkarajananaingkana” 15WongkabèhbanjurpadhalungamenyangGilgal;lan anaingkonopadhanjumenengakeratumarangSang YehuwahanaingGilgal;lananaingkonopadhanyaosake kurbanslametananaingngarsaneSangYehuwah;Ing konoSaullanwongIsraèlkabèhpadhabungah-bungah banget
BAB12
1SamuèlbanjurngandikamarangwongIsraèlkabèh:“Lah, akuwisngrungokaképangandikanmumarangaku,lanaku wisngangkatratungerèhkowé
2Lansaiki,lahSangPrabulumampahanaingngarepmu, lanakuwistuwalanuban;Lah,anak-anakkupadha nunggilkarokowe,lanwiwitcilikkungantisaikiakuwis lumakuanaingngarepmu
3Lah,akuiki,nyeksèniakuanaingngarsanéPangéranlan ingngarepéjebadanéutawabokongesapasingdakjupuk? utawasapasingdakkarepake?sapasingwisdaktindhes? utawasakatanganesapaanggonkunampanibeselkanggo nutupmripatku?lanAkubakalmbalekakesampeyan
4Wangsulanewong-wongmau,"Koweorangapusiaku lanoranindhes,lanoranjupukapa-apasakatangane wong"
5Pangandikanemarangwong-wongmau:“Pangeran Yehuwahdadiseksitumrapkowe,lanjebadanedadiseksi ingdinaiki,yenkoweoraolehapa-apaanaingtanganku Wangsulanéwong-wongmau,"Panjenenganésingdadi saksi."
6Samuèlbanjurngandikamarangwong-wongmau, "InggihPangéraningkangngiridMusalanHarun,saha ingkangngiridparaleluhurpanjenenganmedalsaking tanahMesir"
7Mulané,saikikowépadhamenengwaé,akuarep ngomongkarokowéanaingngarsanéPangéranbabsakèhé kabeneransingditindakkéYéhuwahmarangkowélanpara leluhurmu.
8NalikaYakubtekaningMesirlanparaleluhurmupadha sesambatmarangSangYehuwah,PangeranYehuwah banjurngutusNabiMusalanRamaHarun,kangngirid paraleluhurmumetusakaingtanahMesirlanpadha manggonanaingkene
9BarengpadhalalimarangPangeranYehuwah,Gusti Allahe,padhadiedolmarangSisera,panggedhening wadya-balaingHazor,lanmarangtanganewongFilistilan ratuingMoab,banjurpadhaperang.
10Wong-wongmaupadhasesambatmarangSang Yehuwah,pangucape:“Kawulasampunsaminglampahi dosa,awitkawulasaminilarSangYehuwahlanngabekti dhatengBaallanAsytarot,nangingsapunikakawulamugi Padukaluwarisakingtanganipunmengsahkawula, supadoskawulasamingabektidhatengPaduka.
11IdaSangHyangWidiWasangutusYerubaal,Bedan, YeftamiwahSamuel,turngluputangsemetonsaking tanganesatrunesanewentenringsakuubenge,tursantukan semetonsamipadalenggen
12BarengkowépadhaweruhyènNahas,ratunébani Amon,tekanglawankowé,kowépadhamaturmarangaku: "Ora!nangingSangYehuwah,GustiAllahmu,dadiratumu 13Mulanésaiki,lahratunésingmbokpilihlansingmbok karepké!lanlah,PangeranYehuwahwusnjumenengake ratungerehkowe
14Manawakowépadhawedi-asihmarangPangéranlan ngabektimarangPanjenenganésartangestokakédhawuhé lanorambangkangmarangdhawuhéPangéran,kowélan ratunésingngedegakékowébakalpadhangetutaké PangéranAllahmu.
15Nangingmanawakowepadhaorangrungokake dhawuheSangYehuwah,nangingmbalelamarang dhawuheSangYehuwah,mulaastaneSangYehuwah bakalnglawankowe,kayadenemarangparaleluhurmu
16Mulanésaikipadhangadegalandelengenprakaragedhé iki,kangbakalkatindakakédéningPangérananaing ngarepmu
17Apadinaikidudupanèngandum?Ingsunbakalnyebut marangSangYehuwah,Panjenenganebakalndhatengake gludhuglanudan;supayakowepadhasumuruplan nyumurupimanawagedhepialamu,kangkoktindakakeana ingngarsaneSangYehuwah,nalikakowepadhanyuwun ratumarangkowe
18SamuèlbanjurnyebutmarangPangéran.laningdina ikuSangYehuwahndhatengakegludhuglanudan,lan kabehwongpadhawedibangetmarangPangeran YehuwahlanSamuel.
19WongkabèhnulipadhamaturmarangSamuèl:“Padha ndongaamarangPangéran,Allahmu,kanggoparaabdimu, supayaakuajapadhamati
20Samuèlbanjurngandikamarangwong-wongmau:“Aja padhawedi,kowéwispadhanglakonipialaiki.
21Lanajanyimpang,amargasampeyanbakal ngupayakakeperkara-perkarasingoraanagunane,singora anagunanelanorabisanylametake;amargapadhamuspra.
22AmargaPangeranYehuwahorabakalnilarumate margasakaasmanekangagung,amargaPangeran Yehuwahwuskeparengngangkatkoweumate
23Lankanggoaku,GustiAllahajangantiakunglakoni dosamarangPangérankanthimandhegndedongakanggo kowé,nangingakubakalmulangkowébabdalansingapik lanbener
24MungwediamarangPangéranlanngabektimarang Panjenenganéklawangumolongingatimu; 25Nangingmanawakoweisihpadhatumindakala,kowe lanratumubakaltumpes.
BAB13
1SangPrabuSaulanggonengastapaprentahanlawase setahun;lannalikapanjenenganéjumenengrajaingIsraèl rongtaun.
2SaulmilihwongIsraèltelungewu;Wongloromau padhakaroSaulingMikhmaslaningpagununganBetel, lansewupadhakaroYonatananaingGibeaingBenyamin; 3YonatanbanjurnyerangtentaraFilistinsinganaing Geba,lanwongFilistinkrungubabikuSangPrabuSaul banjurngunekakekalasangkaanaingsatanahsatanah kabeh,pangandikane:“KarebenwongIbranipadhakrungu 4WongIsraèlkabèhpadhakrungukabaryènSaulwis ngalahakéwadyabalaFilistin,lanwongIsraèluga ditindhesdéningwongFilistinWong-wongbanjurpadha nglumpuknusulSaulmenyangGilgal
5WongFilistipadhanglumpukarepperangkarowong Israèl:telungpuluhewukrétané,nemewuprajuritjaranan, lanwongakèhkayawedhiingpinggirsagara
6BarengwongIsraèlweruhyènpadhakasêbut(amarga wong-wongpadhasusah),banjurpadhaumpetananaing guwa-guwa,inggrumbul-grurung,ingwatu-watu,ing tengger-tenggerpangurbananlaningluwangan.
7LansawetarawongIbraninyabrangYardenmenyang tanahGadlanGileadDeneSangPrabuSaulisihanaing Gilgal,wongkabehpadhandherekakekalawangumeter.
8Sawiséngineppitungdina,miturutwektusingwis ditemtokakédéningSamuèl,nangingSamuèloratekaning Gilgallanwong-wongpadhabuyarsakaingPanjenengané
9Saulbanjurngandika,"Kurbanobaranlankurban keslametanmrene"Lankurbanobaran
10Barengrampunganggonenyaosakekurbanobaran, NabiSamuelrawuhSaulbanjurmetumethukake,arep ngaturakesalam
11Samuèlbanjurngandika:“Apasingkoktindakaké?Sang PrabuSaulngandika:“Amargaakuweruhyenwong-wong ikupadhabuyarninggalakulankoweoratekaingwektu kangwisditemtokake,lanwongFilistipadhanglumpuk anaingMikhmas;
12Mulanéakukandha:SaikiwongFilistinbakalnempuh akumenyangGilgal,lanakuoranyenyuwunmarang Yéhuwah
13SamuèlkandhamarangSaul:“Kowékuwibodho 14Nangingsaikikarajanmuorabakaltetep,nanging Yéhuwahwisnggolèkiwongsingcocogkaropanggalihé dhéwé,lanYéhuwahndhawuhidhèwèkédadi panggedhéningumaté,mergakowéoranetepiapasing didhawuhakédéningPangéranmarangkowé 15SamuèlbanjurbudhalsakaGilgalmenyangGibéa Benyamin.SawusemangkonoSangPrabuSaulngetungake wongkangpadhaanaingkono,kira-kiranematus 16SangPrabuSaullanYonatan,putrane,lanwong-wong kangpadhamelupadhamanggonanaingGibeaBenyamin, nangingwongFilistipadhalerebanaingMikhmas 17Wong-wongsingnjarah-rayahpadhametusaka pakemahanewongFilistidaditelunggolongan 18SapanunggalanérombonganmaburmenyangingBètHoron,lanrombongansijinémaburmenyangingtapel wateséinglebakZeboimingara-arasamun 19IngsatanahIsraèlkabèhoraanatukangkayu,merga wongFilistinpadhangucap:“AjangantiwongIbrani padhagawépedhangutawatumbak
20NangingwongIsraèlkabèhpadhamaraniwongFilistin, kanggongasahpandumané,wadhukélanwadhuké. 21Anangingpadhanduwékikirkanggoukir-ukir,ukirukir,garpu,wadhuk,lankanggongasahpenthung
22Ingdinaperang,wong-wongsingmèluSaullan Yonatanoraanapedhangutawatumbak,nangingSaullan Yonatan,putrané,oraana
23WadyabalawongFilistipadhamangkatmenyanging pinggiringMikhmas
BAB14
1IngsawijiningdinaYonatan,putranéSaul,kandha marangwonganomsingnggawagegamané,"Ayopadha nyabrangmenyangbalatentaraFilistiningsabrang" Nangingdhewekeorangandhanibapake
2SangPrabuSaullerebanaingpojokGibeaingsangisore witdelimaingMigron
3AhiabinAhitub,sadulureIkabod,binPinehasbinEli, imamPangeranYehuwahingSilo,nganggoefod.WongwongorangertiyènYonatanwisoraana
4IngantaranedalankangdikarepakeYonatanarep nyabrangmenyangbalatentaraFilisti,ingsisihkiwaana watulandhep,laningsisihliyaneanawatulandhep,kang sijijenengeBozes,lansijineSene
5KangsijimapaningsisihlornglawanMikhmas,lan sijineingsisihkidulnglawanGibea
6Yonatanbanjurkandhamarangwonganomsingnggawa gegamanmau:“Ayo,ayopadhanyabrangmenyangbala tentaranewong-wongsingoratetakiki,bokmanawa Yéhuwahbakalmakaryakanggoawakédhéwé,merga Yéhuwahorakepénginnylametakewongakèhutawasithik.
7Wongsingnggawagegamanmaukandhamarangwong mau:“Siralakonanakabehsinganaingatimulah,Ingsun nunggilkarosiramanutkarsamu
8Yonatanbanjurngandika,"Lah,kitabakalnyabrang wong-wongiki,lankitabakalketemukarowong-wong mau"
9Manawapadhakandhamarangakumangkene:Padha lerenangantiakupadhanekanikowe;Ingkonoakubakal mandheganaingpanggonanku,lanorabakalnemoni wong-wongmau
10Nangingmanawawong-wongpadhakandhamangkene: Mênggahamrana!Banjurkitabakalmunggah,amarga SangYehuwahwismasrahakewong-wongmaumenyang tangankita,lanikibakaldaditandhakanggokita.
11Wong-wongmaubanjurpadhatinemuingwadyabala Filisti,lanwongFilistipadhangucap:“Lah,wongIbrani padhametusakaingguwa-guwapanggonanepadha ndhelik.
12Wong-wongsinganaingwadya-balaikupadha mangsulimarangYonatanlansingnggawagegaman, pangandikane:“Padhamaraniaku,akubakalngandhani koweapa-apa”Yonatantumulingandikamarangkang nggawagegamane:“Padhangetutakeaku,awitPangeran YehuwahwusngulungakewongIsraelmarangingtangane wongIsrael”
13Yonatanbanjurmunggahkarotanganélansikilé,lan wongsingnggawagegamanéngetutkédhèwèkélansing nggawagegamanmatenidheweke
14Denepanyembelehankangkapisankangkatindakake deningYonatanlankangngampilgegamane,cacaheana kira-kirarongpuluhwong,ingjeronetanahkangambane kira-kirasetengahhektar,kangbisadilukudeningsapisiji.
15Ingwadyabala,ingara-aralaningantaranewong-wong kabehpadhagumeter,paraprajuritlanpararampasan padhagumeter,lanbumigonjang-ganjing,ngantigumeter banget
16ParapenjagaSaulingGibéaBenyaminpadhanyawang Lah,wongakehpadhaleyeh-leyeh,banjurpadhanggebugi.
17Saulbanjurngandikamarangwong-wongsingpadha ndhèrèkaké:"Saikicacahnalandelengensapasingwis ninggalkita."Barengpadhangetang,lahYonatanlanjuru gegamaneoraanaingkono
18SaulbanjurngandikamarangAhia:“PethineGusti gawanenmréné.AmargaingwektuikupethiningAllahana ingwongIsrael
19NalikaSaullagirembugankaroimam,rameingwadyabalaFilistisayamundhak,lanSaulngandikamarangimam: 20SawusemangkonoSangPrabuSaullansakehewadyabalanepadhanglumpuk,banjurpadhatekaingpaprangan
21Wong-wongIbrani,singbiyènmèluwongFilistin,sing padhamangkatbebarengankarowong-wongmausakaing sakiwa-tengenémenyangkémah,ugapadhamangkatmèlu wongIsraèlsingmèluSaullanYonatan.
22MangkonougasakehewongIsraelkangndhelikanaing pagununganEfraim,barengkrunguyenwongFilistipadha lumayu,banjurpadhangoyak-oyakingpaprangan.
23IngdinaikuGustiAllahngluwariwongIsraèl,lan perangterustekanBèt-Awen.
24Ingdinaikuwong-wongIsraèlpadhasusahbanget, mergaSaulwissumpahmarangwong-wongmau:“Kenaa inglaknatwongsingmanganapa-apangantisurup,supaya akubisamalesmarangmungsuhku.Mulanéwong-wong mauoraanasingngicipipanganan
25Wong-wongingtanahkonokabèhpadhatekaningalas; lananamaduinglemah
26Barengwong-wongmauwistekaningalas,lah, madunénjedhul.nangingoraanawongsiji-sijiakang nutupicangkeme,amargawong-wongpadhawedimarang sumpahe
27NangingYonatanoramirengyènbapaknéndhawuhaké sumpahmarangwong-wongmau,mulanébanjur nguncalaképucukingtekensinganaingtangané,
dicelupakeingsarangmadu,lantanganédicekeling cangkemé.lanmripatepadhang.
28Salahsijiningrakyatbanjurmangsuli:“Bapakmu ndhawuhisumpahmarangwong-wongmau,mangkene: Kenaaingipat-ipatwongkangmanganapa-apaingdina ikiLanwong-wongpadhasemaput
29Yonatanbanjurngandika:“Bapakkuwisgawerepoting nagara.
30Punapamalihmanawitiyang-tiyangwauingdinten punikasaminedhabebasansakingjarahanipunpara satrunipun?Amargaapaorasaikianapanyebaranwong Filistisingluwihgedhe?
31IngdinaikuwongFilistipadhangalahakéwongFilisti wiwitsakaMikhmasngantitekanAyalon,temahwongwongpadhakeselbanget
32Wong-wongmaunulipadhamaburnjarah-rayah, njupukwedhusgèmbèl,sapi,lanpedhèt,disembelèhana inglemah,banjurdipangankarogetihé
33Wong-wongmaubanjurpadhamaturmarangSang PrabuSaul,mangkene:“Wong-wongikupadhadosa marangPangeranYehuwah,yaikumangankarogetihe Panjenenganébanjurngandika,"Kowéwispadhanerak.
34Saulbanjurngandika:“Sirapadhabuyar-bubaranaing satengahewong-wongikulankandhananamangkene: Sabenwonggawanensapinelanwedhus-wedhusedhewedhewemrene,lansembelehananaingkenelandipangan; lanajangantigawédosamarangPangéran,mangankaro getihé.Wong-wongmaukabèhpadhanggawasapineing wayahbengi,banjurdisembelèhanaingkono
35SaulbanjuryasamesbèhkonjukmarangPangéran
36SangPrabuSaulbanjurngandika:“Payopadhanututi wongFilistiingwayahbengilannjarah-rayahwongiku ngantitumekaingwayahesuk,lanajangantianawong siji-sijia.”Wong-wongmaupadhakandha,"Siralakonana apasingkokpikirapik"Imambanjurngandika,"Ayo padhanyedhakiGustiAllah"
37SaulbanjurtakonmarangGustiAllah,"Apaakuarep maraniwongFilistin?"Punapapanjenengankersa masrahakendhatengingtanganipunIsrael?Nangingdina ikuPanjenenganeoramangsuli.
38Saulbanjurngandika,"Kowékabèhpadhanyedhak mréné,héparapanggedhéningrakyat,padhangertialan delengenapadosanéingdinaiki?"
39AmargademiSangYehuwahkanggesang,kang nylametakeIsrael,sanadyananainganakkuYonatan, mesthibakalmati.Nangingoraanawongsiji-sijiakang mangsulimarangPanjenengane
40PanjenenganébanjurngandikamarangwongIsraèl kabèh:"Kowépadhaanaingsisihsiji,lanakulananakku Yonatanbakalanaingsisihliya"Jawa1994:Wong-wong maubanjurpadhamaturmarangSaul:"Siralakonanaapa singkokanggepbecik."
41MulanéSaulbanjurmaturmarangPangéran,Allahé Israèl:NangingSaullanYonatandicekel,nangingwongwongpadaoncat
42Saulbanjurngandika,"UndiantaraakulanYonatan, anakku."LanYonatandijupuk.
43SaulbanjurngandikamarangYonatan:“Kandhakna marangakuapasingkoklakoniYonatannulimatur marangwongmau,pangandikane:“Kulanamungngicipi madusathithikkaliyanpucukingtekeningkangwontening tangankula,lah,kulabadhepejah
44WangsulanéSaul,"GustiAllahmuga-mugamuga-muga muga-mugamuga-mugamuga-mugasampeyanbakalmati, Yonatan"
45Wong-wongmaupadhamaturmarangSaul:“Apa Yonatanapabakalmati,singwisnindakakékarahayon kanggedhéanaingIsraèl?GustiAllahajanganti:demi Pangéransingurip,oraanarambutsijiwaésingtibaing lemah;amargaingdinaikidhewekewisnyambutgawe karoGustiAllahWong-wongbanjurngluwariYonatan, ngantioramati
46SangPrabuSaulbanjurmangkatsakangetutakewong Filisti,lanwongFilistipadhabalimenyangpanggonane dhewe-dhewe.
47SangPrabuSaulbanjurngrebutkarajanIsraellan nglawansakehemungsuheingsakubenge,yaikuMoab, baniAmon,Edom,pararatuingZobalanwongFilisti,lan ingngendi-endipanjenenganengubengiwong-wongmau, dhewekenggangguwong-wongmau
48Panjenenganébanjurnglumpukakéwadya-balalan nyerangwongAmalek,lanngluwariwongIsraèlsaka tanganéwong-wongsingnjarah-rayah
49ParaputraneSangPrabuSaulyaikuYonatan,Yisuilan MelkisuasingmbarepjenengéMerab,lansingnom jenengéMikhal
50SomaheSangPrabuSaulasmaneAhinoam,anake Ahimaas
51KisypeputraSaul;lanNerbapakéAbnerikuanaké Abièl.
52Ingsalawas-lawaseSaultansahanaperangnglawan wongFilisti,lannalikaSaulweruhwongsinggagah prakosautawawongsinggagahprakosa,banjurdigawa menyangngarsane
BAB15
1SamuèlugamaturmarangSaul:“PangeranYehuwah ngutusakukanggonjebadikowedadiratuingIsrael,umate.
2MangkenepangandikanePangeranYehuwahGustine sarwadumadi:Ingsunelingmarangapakangditindakake deningwongAmalekmarangwongIsrael,yaikuanggone ngadhang-adhanganaingdalannalikadhewekemetusaka ingtanahMesir
3Saikilungaa,serèhnawongAmaleklantumpessakèhé darbéné,lanajadiémannangingpatènanalananglan wadon,bayilanbayi,sapilanwedhus,untalankuldi
4SaulbanjurnglumpukakébalanélanngetungingTelaim, rongatusewuprajuritmlakulansepuluhewuwong Yéhuda.
5SaulbanjurtekaningkuthanéwongAmaleklanndhelik anainglebak
6SangPrabuSaulbanjurngandikamarangwongKeni: “Padhalungaa,padhasumingkirasakaingsatengahewong Amalek,supayakoweajangantidaktumpesbarengkaro wong-wongiku,amargakowepadhatumindakbecik marangsakehewongIsraelnalikapadhametusakaing tanahMesirDadinewongKenipadhabudhalsakaing antaranewongAmalek.
7SangPrabuSaulbanjurngasorakewongAmalekwiwit sakaHawilangantitekaningSur,ingsacedhakeMesir
8SangPrabuAgag,ratunewongAmalek,dicekeluripuripanlannumpeskabehrakyatekalawanlandheping pedhang
9NangingSangPrabuSaullanwong-wongmaupadha ngluwariAgaglanwedhus-wedhusésingpalingapik,sapi, lemu-lemulanwedhusgèmbèllankabèhsingapik-apik, lanoragelemnyirnakakékabèh.
10SawusemangkonopangandikaneSangYehuwah marangNabiSamuel,mangkene:
11Kawulanyuwunpangapunten,bilihkawulasampun ngangkatSauldadosratu,awitpanjenenganipunninggal kawulalanbotennindakakendhawuhingSunSamuèl sedhihbanget;lansawengisesambatmarangPangeran Yehuwah
12BarengSamuelwunguesukmethukakeSangPrabu Saul,anapangandikanemarangNabiSamuelmangkene: “SaulrawuhingKarmèl,lahpanjenenganéwisngedegake panggonankanggopanjenengané,nulimlaku-mlakulan mudhunmenyangGilgal.
13SamuèlbanjursowaningngarsanéSaul,banjurmatur marangSaul:“MugidiberkahidéningPangéran
14Samuèlbanjurngandika,"Apategeséswaranéwedhuswedhusingkupingkulanswaranésapisingdakrungu?
15WangsulaneSaul:“Wong-wongmaupadhadiboyong sakaingwongAmalek,mergawong-wongmaupadha nyanawedhus-wedhuslansapi-sapikangbecik-becik kanggokurbanmarangPangeranYehuwah,GustiAllahmu; lanliyanewispadhakitatumpes.
16SamuèlbanjurkandhamarangSaul:“Menenga,aku bakalngandhanikowéapasingdidhawuhakédéningAllah marangakubengiiki.Panjenenganébanjurngandika marangwongmau:
17Samuèlbanjurngandika:“Nalikakowéisihciliking paningalmudhéwé,apakowéwiskajumenengakédadi kepalasukuIsraèl,lanYéhuwahnjebadikowédadirajaing Israèl?
18PangeranYehuwahnulingutuskowebudhallan ngandika:“Siralungaa,tumpeswong-wongdosa,yaiku wongAmalek,lanperangengantitumpes
19Yagenekoweorangrungokakemarangpangandikane SangYehuwah,nangingbanjurmaburngrampasbarang rampasan,lannindakakepialaanaingpaningalingSang Yehuwah?
20SaulbanjurngandikamarangSamuèl:“Inggih,kula sampunngestokakendhawuhipunPangéran,sahasampun nglajengakenmargiingkangdipunparingakendéning Pangérandhatengkula,sahasampunngiridAgag,ratuing Amalek,sahasampunnyirnakakentiyangAmalek
21Nangingwong-wongpadhanjupukjarahan,yaiku wedhusgèmbèllansapi,barang-barangsingkudu disirnakakékanggokurbanmarangPangéran,Allahmu, anaingGilgal
22Samuèlbanjurngandika,"ApaYéhuwahsenengbanget marangkurbanobonganlankurbansembelehan,kaya ngestokakédhawuhéPangéran?"Lah,ngrungokakeiku luwihbeciktinimbangkurban,lanngrungokakeikuluwih beciktinimbanggajihwedhuslanang
23Amargambrontakikukayadosaningsihir,lanwangkot ikukayadurakalannyembahbrahalaMergakowénampik pangandikanéPangéran,Panjenenganéuganampikkowé dadiraja
24SaulbanjurngandikamarangSamuèl:“Akuwisgawé dosa,mergaakunerakdhawuhéPangéranlandhawuhmu. 25Mulanésaiki,muga-mugadosakudiampunilanbalia barengkaroakulannyembahmarangYéhuwah
26SamuèlbanjurngandikamarangSaul,"Akuorabakal balindhèrèkkowé,mergakowéwisnampikpangandikané Pangéran,lanPangéranwisnampikkowédadirajaing Israèl."
27NalikaSamuèlnolèhareplunga,banjurnyepengjubahé, ngantisuwèk
28Samuèlnulingandikamarangpanjenengané,"Ingdina ikiGustiAllahwisnyuwekkarajanIsraèlsakakowé,lan diparingakémarangpepadhamu,singluwihapiktinimbang kowé"
29KakuwatanéIsraèlugaorabakalgorohlanoramratobat, awitdudumanungsasingkudumratobat
30Panjenenganébanjurngandika,"Akuwisgawédosa, nangingsaikikowékudungurmatiakuanaingngarepé paratuwa-tuwaningbangsakulaningngarepéwongIsraèl, lanbalibarengkaroaku,supayaakupadhangabekti marangPangéranAllahmu"
31SamuèlbanjurmalihnusulSaul;Saulbanjurngabekti marangPangéran.
32Samuèlbanjurngandika:“Agag,ratunéwongAmalèk, gawanenmrénéAgagbanjurmaranipanjenenganekanthi ati-ati.WangsulaneAgag,"Satemenepaitpatiikuwus sirna"
33Samuèlbanjurngandika,"Kayapedhangmunjalari wongwadonpadhaoraduwéanak,mangkonougaibumu bakaloraduwéanakanaingantaranéwongwadon" Samuèlbanjurnyuwil-nyuwilAgaganaingngarsanéAllah anaingGilgal.
34SawusemangkonoNabiSamueltindakmenyangRama; SangPrabuSaulbanjurtindakmenyangingdalemeing GibeaSaul.
35SamuèloranemoniSaulmenèhngantitumekaingdina sédané,nangingSamuèlsedhihbangetmargasakaSaul, lanPangérankeduwungdénéngangkatSauldadiratuing Israèl
BAB16
1PangéranbanjurngandikamarangSamuèl,"Ngantipira suweneanggonmusedhihmargasakaSaul,mergaIngsun wusnampikdhèwèkédadiratuingIsraèl?"sungumuisina lenga,banjurlungaa,akubakalngutuskowenemoniIsai, wongBetlehemiku,amargaIngsunwusnyawisakeratu ingantaraneparaputrane
2Samuèlbanjurngandika,"Kadospundianggenkula badhetindak?"nèkSaulkrungu,akubakaldipatèni. PangandikanéPangéran,"Nggawaasapilanangsijilan kandhaa:Akutekaarepnyaosakékurbanmarang Pangéran"
3LanngundangIsaimenyangkurban,lanAkubakal nuduhakesampeyanapasingkudusampeyanlakoni,lan sampeyanbakalnjebadikanggoAkuwongsingbakal Dakjenengakemarangkowe
4Samuèlbanjurnindakakéapasingdidhawuhakédéning PangéranlantekaningBètléhèmParapinituwaingkutha padhagumeternalikarawuhe,lanpadhamatur:Punapa panjenenganrawuhkanthitentrem?
5Aturwangsulane:“Salamtentrem-rahayu,akutekaarep ngurbanakekurbanmarangPangeranYehuwahIsailan anak-anakébanjurdisucekake,banjurdiundangkanggo kurban
6Barengwispadhateka,panjenenganemirsaniEliablan ngandika:“PancenjebadiPangeranYehuwahanaing ngarepe”
7NangingGustiAllahngandikamarangSamuèl:“Aja mandengmarangpraupanéutawadhuwurédéwé;amarga akuoranampikdheweke:amargaPangeranYehuwahora ndelengkayamanungsa;amargamanungsandelengapa singkaton,nangingYéhuwahndelengati.
8IsaibanjurnimbaliAbinadablandidhawuhilumakuana ingngarsanéSamuèlWangsulane:“Ikiugaoradipilih deningPangeranYehuwah”
9IsaibanjurngajakSyamaliwatWangsulane:“Ikiugaora dipilihdeningPangeranYehuwah.”
10Isaibanjurndhawuhiputra-putranepitungingngarepe SamuelSamuèlbanjurngandikamarangIsai,"Ikiora dipilihdéningAllah."
11SamuèlbanjurngandikamarangIsai:“Apaanaingkéné kabèhanakmu?Wangsulane:"Isihisihanasingwuragil, lah,dhewekeangonwedhus."Samuèlbanjurngandika marangIsai:“Sirakongkonannjupuka,awitkitaorabakal lungguhngantidhèwèkétekamrene”
12Wongmaubanjurkongkonanngeterakéwongmau mlebuWongésemusemuabanglanayurupanélanapik didelokPangandikanéPangéran,"Ngadega,jebadana, amargaikiPanjenengané."
13Samuèlbanjurnjupuksunguisilengalandijebadiana ingsatengahéparasaduluré,temahSangDawud kaparinganRohéPangéranwiwitdinaikulanterus-terusan. SamuèlbanjurjumenenglantindakmenyangRama 14NangingRohéPangéranbanjurninggalSaul,lanroh jahatsakaYéhuwahnggangguSaul.
15ParapunggawaneSangPrabuSaulpadhamaturmarang SangPrabu:“LahsaikianarohalasakaGustiAllahkang ngganggukowe.
16Sapunikagustikawulamugikarsaadhawuhdhateng paraabdidalemingkangwonteningngarsaPaduka, supadosnggolèkipriyantuningkangpintermainclempung, lanmanawirohjahatsakingGustiAllahsampunnekani panjenengan,panjenenganipunbadhénabuhkaliyan tanganipun,temahpanjenengansamiwaras.
17Saulbanjurngandikamarangparapunggawane:“Saiki kulaaturinyediakakentiyangingkangsagedmainlan gawanendhatengkula.
18Salahsawijiningabdinébanjurmangsuli,"Lah,akuwis weruhputranéIsai,wongBètléhèm,singpintermain gamelan,singgagahprakosa,prajuritsingwicaksana,lan wongayu,lanYéhuwahnunggilkarodhèwèké"
19MulanéSaulbanjurkongkonanutusannemoniIsailan kandha,”SirangutusDawud,putramu,kanglagi ndherekakewedhus-wedhusé
20Isainjupukkuldisingdimuatroti,botolanggur,lan anakwedhuslanangsiji,banjurdikirimakemarangSang PrabuSaul,putraneSangPrabuDawud
21SangPrabuDawudbanjursowaningngarsaneSang PrabuSaullanngadeganaingngarsanebanjurdadijuru gegamane
22SangPrabuSaulbanjurutusanmarangIsai,matur: “DhuhDawud,mugikarsaajumenenganaing ngarsaningsunawitsampunmanggihsihing ngarsaningsun.
23BarengdhemitsakaGustiAllahnunggilmarangSaul, Dawudbanjurnjupukclempunglanngunekakeastane
1WongFilistipadhanglumpukakewadya-balanekanggo perang,lanpadhanglumpukanaingSokohingtanah Yehuda,lanlerenanaingantaraneSokolanAzeka,ing Efes-Damim
2SaullanwongIsraèlbanjurpadhanglumpuklanmasang kémahingsacedhakéLebakÉla,lannatabarisanperang nglawanwongFilistin
3WongFilistipadhangadeginggunungingsisihkiwa,lan wongIsraelngadeginggunungingsisihliyane,laning antaranewong-wongmauanalebak
4BanjurmetusakaingpakemahanewongFilisti,jenenge Goliat,sakaingGat,kangdhuwurenemastalanjengkal
5Sirahénganggotopitembaga,lannganggoklambi klambi;lanbobotejubahlimangewusekeltembaga.
6Sampéyanénduwèniubintembaga,laningpundhakéana umpetantembaga
7Tekeningtumbakipunkadosrasukantenunan;lan endhasetumbakebobotewesinematussekel;
8Panjenenganébanjurngadeglannguwuh-uwuhmarang wadya-balanéIsraèl,pangandikané:“Yagénékowépadha tekaarepnataperang?AkuikiduduwongFilistilankowé dadiabdinéSaul?Pilihenwonglanangkanggokowé,lan karebènmaraniaku.
9Manawadhèwèkébisanglawanakulanmatèniaku,aku kabèhbakaldadibaturmu,nangingmanawaakubisa nglawanlanmatènidhèwèké,kowébakaldadibaturkulan ngawulamarangaku
10WongFilistimaukandha,"Ingdinaikiakunantang tentaraIsraèl;wenehiwonglanang,supayakitabisaperang bebarengan
11BarengSangPrabuSaullanwongIsraelkabehkrungu pangandikanewongFilistiiku,padhawedilanwedibanget.
12DawudkuwianakéwongEfratingBètléhèm-Yéhuda, jenengéIsai;Anakélanangwolu,lanwonglanangkuwi wistuwaingjamanéSaul.
13Anak-anakéIsaitelusingmbarepmèluSaulmenyang perang,lananak-anakételusingmèluperangjenengéEliab, singmbarep,Abinadab,lanSyama.
14SangPrabuDawudikukangwuragil,lankangtuwatelu padhamèluSaul
15NangingSangPrabuDawudbanjurkondursakaing ngarsaneSangPrabuSaularepangonwedhusebapakne anaingBetlehem
16WongFilistiikuesuklansoretekalanngatonakeawake patangpuluhdina
17IsainulingandikamarangDawud,putrané,"Sira njupukagandumgosongsijiefalanrotisepuluhikikanggo parasadulurmu,nulimlayuamenyangkémahmaranipara sadulurmu"
18Kejusepuluhikigawanenmarangkomandhanésewu, landelengenkapriyésedulur-sedulurmu,lanpadha tampanana
19Saullanwong-wongIsraèlkabèhanaingLebakÉla, perangkarowongFilistin
20Esuk-esukDawudwungu,ditinggalwedhus-wedhusé karopangon,banjurdigawalunga,kayasingdidhawuhaké déningIsainulitekaningparit,nalikawadyabalaarep perang,lanpadhasurak-surakarepperang.
21AmargawongIsraellanwongFilistipadhatata-tataing perang,wadya-balanglawanwadya-bala
22SangPrabuDawudnulininggalkretaneanaingtangane kangjagakreta,banjurlumayumenyangingwadya-bala lanngaturakesalammarangparasadulure
23Nalikalagigunemankarowong-wongmau,lahana wongFilistisakaGat,jenengeGoliat,tekasakaingwadyabalanewongFilisti,lanngandikakayamangkono,lanSang PrabuDawudmidhanget
24BarengwongIsraèlweruhwongmau,banjurpadha mlayusakaingngarsanélanwedibanget
25Wong-wongIsraèlbanjurpadhamatur:“Apakowéwis padhaweruhwongiki?satemenearepnglawanwongIsraèl, lansingsapamatèniwongmau,rajabakalmaringi kasugihangedhé,lanmasrahakéanakéwadon,lanmerdéka brayatéingIsraèl
26SangPrabuDawudngandikamarangwong-wongkang padhangadeganaingsandhinge:“Apakangbakal katindakaketumrapwongkangmateniwongFilistiikulan ngilangakekawiranganewongIsrael?Sababsapatawong Filistikangoratetakiku,ngantiarepnantangwadyabalaneGustiAllahkanggesang?
27Wong-wongbanjurpadhamangsulimangkene:"Inggih punikatiyangingkangmateni."
28Éliab,sedulurésingmbarep,krunguomonganéwongwongmauMulanéÉliabnepsubangetmarangDawud, banjurmatur:“Yagénékowétekamréné?Lankarosapa singkoktinggalakewedhus-wedhuscilikikiingara-ara samun?Ingsunnguninganiangkuhmu,lankaluputaning atimu;awitkowétekaarepweruhperang.
29SangPrabuDawudbanjurngandika:“Saikiakuwis nglakoniapa?Apaoraanasababe?
30SasampunepunikaIdaSangHyangWidiWasararis mabaosringIdaSangHyangWidiWasamalihmabaos ringsakancanidane
31BarengkeprungupangandikaneSangPrabuDawud, banjurdiwartakakemarangSangPrabuSaul
32DawudbanjurngandikamarangSaul:“Ajangantiana wongsiji-sijiakangsedhihmargasakaiku;baturmubakal lungaperangkarowongFilistiiki
33SaulbanjurngandikamarangDawud:“Kowéorabisa nglawanwongFilistiniki,mergakowéisihenom,lan wongikuwiwitnom-noman
34DawudbanjurngandikamarangSaul:"Abdimuangon wedhusebapakné,lananasingalanbruwangsingtekalan njupukcempésakaingpepanthan
35Akubanjurnututiwongmau,banjurdakgebugilan dakluwarisakaingcangkemé,lannalikadhèwèkénglawan aku,jenggotédakcekel,banjurdakgebugilandipatèni
36Singalanbruwangsingdipatènibaturmu,lanwong Filistinsingoratetakikibakalkayasalahsijiné,mergawis nglawantentaranéGustiAllahsingurip
37SangPrabuDawudngandikamaneh:“Pangeran Yehuwahkangngluwariakusakaingsikilesingalansaka ingsikilebruwang,Panjenenganebakalngluwariakusaka ingtanganewongFilistiiku”SangPrabuSaulngandika marangDawud:“Siralungaa,SangYehuwahnunggilkaro kowe”
38SangPrabuSaulngagemgegamaneSangPrabuDawud, sartanganggotopitembagaingsirahe;Dhewekeuga nganggoklambiklambi
39SangPrabuDawudbanjurnyelotpedhangeing gegamane,banjurnyobaareplungaamargadheweke durungmbuktekakeSangPrabuDawudngandikamarang
SangPrabuSaul:“Kulabotensagedtindakkaliyanpunika; amargaakudurungmbuktèkaké.SangPrabuDawudbanjur nyingkirake
40Banjurnjupuktekenlanmilihwatulicinlimasaka lepen,banjurdilebokakeingkanthongpangon,ing kanthong;lantalineanaingtangane,banjurnyedhaki wongFilisti
41WongFilistibanjurnyedhakiDawud.lanwongkang nggawatamèngikulumakuanaingngarepe
42BarengwongFilistiikunyawangmubeng-mubenglan weruhDawud,banjurdiremehake,amargaisihenom, abang-abanglanayurupane
43WongFilistinulimaturmarangDawud:“Apaakuiki asu,denekowemaraniakunganggoteken?WongFilisti ngipat-ipatiDawuddemiallahé
44WongFilistimaunulimaturmarangDawud:“Sira mrenea,dagingmubakaldakparingakemarangmanukmanukingawang-awanglankewan-kewaningara-ara
45SangPrabuDawudbanjurngandikamarangwong Filisti:“Kowenekaniakukaronggawapedhang,tumbak lantameng
46IngdinaikiPangéranbakalngulungakékowémarang tanganku;Ingsunbakalnggebagsiralansirabakal Sunpundhutsirahira;laningdinaikibakalDakparingi mayit-mayitsakawadya-balaFilistinmarangmanukmanukingawang-awanglankewangalak;supaya salumahingbumipadhasumurup,yeningIsraelanaGusti Allah.
47LansakèhépasamuwanikibakalngertiyènPangéran nylametakeoranganggopedhanglantumbak,amarga perangikukagunganéPangéran,lanPanjenenganébakal masrahakékowémarangtanganku
48BarengwongFilistiikujumenenglannyedhak methukakeSangPrabuDawud,SangDawudenggalenggallumayumaraniwadya-balanemethukakewong Filistiiku
49Dawudbanjurnglebokakétanganéanaingkanthongé, njupukwatusakaingkono,banjurnggebugibathukéwong Filistimau,ngantiwatumaunyemplungingbathuké banjursumungkemingbumi.
50SangPrabuDawudngalahakéwongFilistiikusarana slenthenglanwatu,sartanggebagwongFilistiikulan matèni;nangingoraanapedhangingtanganéDawud.
51SangPrabuDawudbanjurlumayulanngadeging ngarepewongFilistiiku,banjurnjupukpedhangelan ngunussakaingwadhahe,banjurdipatenilandipenggal siraheBarengwongFilistiweruhjuaranewismati,banjur padhamlayu.
52Wong-wongIsraèllanYéhudabanjurpadhatangilan padhasurak-surakalanngoyakwongFilistingantitekan inglebaklaninggapuranéÉkronDenewongFilistikang tatu-tatupadhaambrukanaingdalanmenyangSaaraim, tekaningGatlaningEkron
53WongIsraèlbanjurpadhabalisakangoyakwong Filistinlannjarah-rayahtarubené
54SangPrabuDawudbanjurnjupuksirahewongFilisti ikulandigawamenyangYerusalem;nanginggegamane dilebokakeingtarub
55BarengSaulweruhDawudarepperangnglawanwong Filisti,banjurmaturmarangAbnèr,panglimaningwadyabala:“Abnèr,anakésapataiki?Abnerngandika,"Dhuh
SangPrabu,nyawapanjenengangesang,kawulamboten sagednyumurupi."
56SangPrabubanjurngandika,"Panjenengannyuwun pirsaputranipunsintenpunika."
57BarengDawudkondursakamatèniwongFilisti,Abner dicekellandigawamenyangngarsanéSaul,karosirahé wongFilistiningtangané
58Saulbanjurngandikamarangwongenom:"Kowéanak sapa?Jawa1994:WangsulanéDawud:"Kulapunika putranipunabdiPadukaIsai,tiyangBètléhèm"
BAB18
1BarengwisrampunganggonengandikamarangSang PrabuSaul,panggalihePangeranYonatandadiraketkaro nyawaneSangPrabuDawud,lanPangeranYonatantresna marangSangPrabuDawudkayadenenyawanedhewe
2IngdinaikuSaulbanjurdicekellanoranglilanimulih menyangomahebapakne.
3YonatanlanDawudbanjurgawéprajanjian,merga nresnanidhèwèkékayanyawanédhéwé
4Yonatanbanjurnyopotjubahélandiparingakémarang Dawudlansandhangané,pedhang,gandhewalansabuké 5SangPrabuDawudbanjurtindakmenyangngendiwae kangdiutusdeningSangPrabuSaul,lantumindakkanthi wicaksana,lanSangPrabubanjurndhatengake panjenenganedadipanggedheningprajurit,temah diparengakedeningwongkabehlanparapunggawane SangPrabuSaul
6BarengDawudkondursakamatèniwongFilisti,wongwongwadonsakaingkutha-kuthaingIsraèlkabèhpadha ngidung-ngidunglannjogèdmanggihiSangPrabuSaul, kanthisèlèhingtaber,surak-suraklanclempung
7Wongwédok-wédokmaupadhanggumun-nggumunké, pangucapé:“SangSaulwismatèniewonan,dénéDawud matènisepuluhewu
8Saulnepsubanget,lantembungkuwioradisenengi. pangandikane:“PadhangaturakeSangPrabuDawud sepuluhewu,lanmarangakumungewon-ewon 9WiwitdinakuwiSaulterusndelokDawud.
10Esuke,rohjahatsakaGustiAllahnempuhSangPrabu Saul,banjurmedharwangsitanaingsatengahepadaleman, lanSangPrabuDawuddolananastanekayabiyen,laning astaneSaulanatumbak
11Saulbanjurnguncalaketumbak;amargapangandikane, "AkubakalnggebagDawudngantitekaningtembok."Lan Dawudnyingkirisakaingngarsanekapingpindho
12SaulwedikaroDawud,mergaYéhuwahnunggilkaro dhèwèké,mulanéSaulwisninggalSaul
13MulanéSauldisingkirkésakadhèwèkélandidadèkké komandhanépasukansewubanjurmetulanmlebuing ngarepewongakeh.
14Dawudtumindakwicaksanaingsakehinglakune;lan PangeranYehuwahnunggilkarodheweke
15Mulané,barengSaulweruhyèndhèwèkétumindak kanthiwicaksana,banjurwedikaroSaul
16NangingwongIsraellanYehudakabehpadhatresna marangSangDawud,amargadhewekemetulanmlebuana ingngarepe
17SangPrabuSaulbanjurngandikamarangSangDawud: “LahMerab,anakkuwadonkangtuwa,ikubakal dakwenehakedadigarwamarangkoweJawa1994:
NangingSaulngandika,"Ajakawulatulung-tinulungi, nangingtanganipuntiyangFilistimugikarsaanempuh."
18DawudbanjurngandikamarangSaul:“Akuikisapa? lanapauripku,utawakulawarganebapakkuingIsrael, ngantiakudadimantuneSangPrabu?
19NangingbarengnalikaMerab,anakéSaul,diparingaké marangDawud,banjurdiwènèhakémarangAdrièl,wong Méholat,dadigarwané.
20Mikhal,anakéSaul,nresnaniDawud,banjurdicritakake marangSaul,lanbabkuwikesenengané
21Saulbanjurngandika,"Akubakalmenehidheweke supayadhewekedadikalanelansupayatanganewong Filistinglawandheweke."MulanéSaulngandikamarang Dawud:"Ingdinaikikowébakaldadimantunusiji"
22SangPrabuSauldhawuhmarangparapunggawane, pangandikane:“RembugananakaroSangPrabuDawud kanthisesidheman,mangkene:LahSangPraburena marangkowelanparaabdinekabehpadhatresnamarang kowe.
23ParapunggawaneSangPrabuSaulbanjurpadha ngucapakepangandikamauanaingkupingeSangPrabu Dawud.SangPrabuDawudngandika:“Apakowe rumangsagampangdadimantuneraja,awitakuikiwong mlaratlanoradiajeni?
24ParapunggawaneSangPrabuSaulbanjurpadhamatur marangSangPrabu:“PadhamangkonopangandikaneSang PrabuDawud
25SangPrabuSaulngandika:“SirakandhaamarangSang PrabuDawud:SangPrabuorakersamaharapa-apa, nangingkulupwongFilistisatus,kanggomalesmarang mungsuheSangPrabu.NangingSangPrabuSaulkepikiran supayaDawudtibaingtanganewongFilisti
26Barengparapunggawanepadhanyritakakemarang SangPrabuDawudkangmangkonoiku,SangPrabu DawudkeparengdadimantuneSangPrabu,nangingdinadinanedurungkliwat
27SangPrabuDawudbanjurjumenenglanparaprajurite lanmateniwongFilistirongatus;IdaSangPrabuDaud tumulingambilkulupipun,tumulikaparingakendhateng SangPrabu,supadosdadosmantunipunSangPrabu.Sang PrabuSaulbanjurmaringakeMikhalanakewadondadi garwane
28SaulweruhlanngertinèkYéhuwahnunggilkaro Dawud,lanMikhalanakéSaulnresnanidhèwèké
29SauldadisayawedimarangDawudlanSaultansah dadimungsuhéDawud.
30ParapanggedhenewongFilistibanjurpadhamaju,lan sawusepadhamangkat,SangPrabuDawudluwih wicaksanatinimbangparaabdineSangPrabuSaul satemahasmanipunkathah
BAB19
1SangPrabuSaulbanjurngandikamarangYonatan, putranelanmarangsakehepunggawane,supayaSang PrabuDawuddipateni
2NangingYonatan,putranéSaul,senengbangetkaro Dawud,lanYonatanngandhaniDawud,"Saul,bapakku, arepmatènikowé
3Akubakalmetulanngadegingsandhingebapakkuana ingpategalan,lanakubakalngomongkarobapakkubab
kowé;lanapasingdakdeleng,ikubakaldakkandhakaké marangkowé.
4YonatanbanjurngucapkabecikanbabDawudmarang Saul,ramané,lankandhamarangSaul:“SangPrabuaja ngantigawédosamarangabdiné,marangDawud.amarga Panjenenganéoragawédosamarangkowé,lanamarga panggawénéapikbangetkanggokowé
5Amargapanjenenganemasrahakenyawanelanmateni wongFilisti,lanPangeranYehuwahndhatengake kawilujengankanggedhetumrapwongIsraelkabeh
6SaulngrungokaképangandikanéYonatan,lanSaul sumpah,"DemiPangéransingurip,dhèwèkéorabakal dipatèni."
7YonatanbanjurnimbaliDawud,lanYonatannyritakaké samubarangkabèhmauDaneYonatantumulingiridSang PrabuDawudsowaningngarsaneSangPrabuSaul,kaya ingjamanbiyen
8Sawusemangkonobanjuranaperangmaneh,Sang DawudbanjurperangnglawanwongFilisti,sartamateni wong-wongikungantiakehbangetbanjurpadhamlayu sakaingngarsane
9AnadenerohalasakaSangYehuwahnulinguwasani SangPrabuSaul,nalikapanjenenganelenggahanaing omahekaronggawatumbak,lanSangPrabuDawud ngunekakeastane.
10SangPrabuSaulbanjurmbudidayasupayaDawud nandhangtumbakngantitekaningtembokNangingSang PrabuDawudmlayusakaingngarsaneSangPrabuSaul, lantumbakenusukingtembok;
11SangPrabuSaulugangutusutusanmenyangomahe Dawudkanggonjagalannyedanipanjenenganeingwayah esuk
12SangMikhalbanjurngudhunakeDawudsakacendhela, banjurlumayulanoncat.
13Mikhaltumulinjupukreca,disèlèhakéingpaturon, banjurdilebokakébantalwuluwedhusingguluné,banjur ditutupimori.
14NalikaSaulngutusutusankanggonjupukDawud, dhewekekandha,"Dhewekelara"
15SangPrabuSaulbanjurngutusutusanmanehnemoni Dawud,dhawuhe:“Wongikugawanenmranaingpaturon, supayadakpateni”
16Barengparautusanmaupadhalumebu,lahingpaturon anareca,karogulingwuluwedhuswedhus
17SaulbanjurngandikamarangMikhal:“Yagénékowé kokngapusiakungantingusirmungsuhku,ngantibisa oncat?NangingMikhalmangsulimarangSaul:"Dheweke ngandikamarangaku:Akulunga;kokakukudumateni kowe?
18SangPrabuDawudbanjurlumayulanoncat,sowaning ngarsaneNabiSamuelingRamalannyritakakesabarang kangwuskatindakakedeningSangPrabuSaulmarang panjenenganeSasampunepunikaDaneSamuelmiwah DaneSamuelrarismamargiringNayot
19SangPrabuSauldikabarimangkene:“Lah,Dawudana ingNayotingRama
20SaulbanjurngutusutusankanggonyekelDawud,lan barengweruhrombongannabi-nabipadhamedharwangsit, lanSamuèljumenengdadipemimpiné,parautusanéSaul banjurkatedhakandéningRohéAllah,lanwong-wongmau ugapadhamedharwangsit
21BarengSauldikabari,banjurngutusutusanliyane,lan padhamedharwangsituga.SangPrabuSaulbanjurutusan manehkangkapingtelune,lanpadhamedharwangsit 22BanjurtindakmenyangRamalantekaningsumur gedheingSekhu.Anakangkandha,"Lah,lagianaing NayotingRama"
23SasampunepunikaDanerarislungakaNayotringkota Rama,turIdaSangHyangWidiWasatumulikadunungan RohIdaSangHyangWidiWasaringdane,turIdararis nglanturangpameca,kantosrauhringNayotringRama 24SawusemangkonoSangPrabubanjurnyopot pangagemane,sartamedharwangsitanaingngarsaneNabi Samuel,sartasadinamudhalansawengitumujuwuda. Mulanéwong-wongpadhatakon:“ApaSaulugakalebu paranabi?
BAB20
1SangPrabuDawudbanjurmlayusakaingNayoting RamalansowaningngarsaneYonatanlanmaturmarang PangeranYehuwah:“Punapaingkangkulatindakaken?apa dosaku?Lanapadosakumarangbapakmu,denedheweke ngupayanyawaku?
2Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau:kowe orabakalmati:lah,bapakkuorabakalnindakakeapa-apa, gedheutawacilik,nangingbakalnyritakakemarangaku, lanapasebabebapakkukudundhelikakeperkaraikisaka aku?oramangkono.
3SangPrabuDawudbanjursupaos,pangandikane: “Bapakmusumurup,yenakuwisolehsih-rahmatanaing paningalmu;pangandikane:“AjakandhamarangYonatan, supayaajangantisedhih
4YonatanbanjurngandikamarangDawud,"Apasing kokkarepakédéningnyawamu,mesthibakaldaklakoni."
5SangPrabuDawudngandikamarangYonatan:“Lah, sesukwisrembulansasianyar,lanakumesthibakal lenggahdhaharbarengkaroSangPrabu.
6Manawabapakmuorakangenmarangaku,nulikandhaa: SangPrabuDawudnyuwunidinmarangaku,supayabisa lumayumenyangBetlehemkuthane,amargaanakurban taunankanggokabehkulawarga
7Manawawongikukandhamangkene:“Inggihbecik; abdiPadukabadhékatentreman,nangingmanawinepsu sanget,mugikarsaabilihpiawoningkangkatemtokaken déningpanjenenganipun
8Mulanékowékudutumindakbecikmarangbaturmu; AwitPadukasampunngiridabdiPadukadhateng prajanjiankaliyanPaduka,nangingmanawikawulawonten kalepatan,kawulapiyambakPadukapejahi;Yagenekowe koknggawaakumenyangbapakmu?
9PangandikanéYonatan,"Ampun,saupamikula mangrêtos,bilihramakulabadhénekanipanjenengan, punapakulambotenbadhényariyosakendhateng panjenengan?"
10DawudbanjurngandikamarangYonatan,"Sapasing bakalngandhaniaku?"utawayenbapakmumangsuli kanthikasar?
11YonatanbanjurngandikamarangDawud,"Ayo,kita padhamenyangara-ara"Wongloromaubanjurmetu menyangpategalan.
12YonatannulimaturmarangDawud:“DhuhPangéran, AllahipunIsraèl,manawikulabadhémirsanibapakkula
sesuk,utawitigangdinten,manawiDawudwonten kabegjan,lajengkawulabotenutusandhatengpanjenengan lanparingkatrangandhatengpanjenengan
13PangeranYehuwahndhawuhiPangeranYonatan mangkonolanluwihakehmaneh,nangingmanawa bapakkukeparengnindakakepialamarangkowe,akubakal ndhawuhakemarangkowelankowebakaldakdhawuhi lungakanthitentrem,lanPangeranYehuwahnunggilkaro kowekayadeneanggonenunggilkarobapakku
14Ajamungsalawaséakuisihurip,kowéajanganti nduduhkésih-kadarmanéYéhuwahmarangaku,supaya akuoramati
15Nangingsih-kasetyanmuikuajangantisirnaing salawas-lawase;
16YonatanbanjurgawéprajanjiankaroturunéDawud, pangucapé,"Mugi-mugiPangéranparingpiwalesdhateng paramengsahipunDawud"
17YonatanbanjurnjalariDawudsupaosmanèh,merga nresnaniDawud,awitdèknénresnaniDawudkaya nresnaninyawanédhéwé
18YonatanbanjurngandikamarangDawud,"Sesukwis rembulan,lankowébakalorakejawab,amargakursimu bakalkosong"
19Sawusetelungdinakowenginep,koweenggal-enggal mudhunmenyangpanggonanmundheliknalikaanaurusan, lantetepaanaingsacedhakewatuEzel
20Akubakalngetokaképanahteluingsisihé,kaya-kaya akunémbakingtandha.
21Lah,akubakalkongkonanbocahlanang,matur:"Padha, golekanapanah"Manawaakukandhamarangbocahmau: Lah,panahanaingsisihmu,tampanana;nulitekaa,awit katentremanlanoraanacilaka;kayaSangYehuwahkang gesang
22Nangingmanawaakukandhamarangwonganom mangkene:Lah,panahmuanaingngarepmu;lungaa,awit PangeranYehuwahwusngutuskowelunga
23Lanbabprakarasingdakkarepakekarokowe,lah PangeranYehuwahanaingantaraneakulankoweing salawas-lawase
24Dawudbanjurndhelikanaingara-ara,lannalika rembulanwisteka,SangPrabulenggahdhahar
25SangPrabubanjurlenggahingpalenggahané,kaya biyasané,anaingpalenggahaningsacedhakétémbok, Yonatanbanjurjumeneng,lanAbnerlungguhing sandhingéSaul,dénépanggonanéDawudkosong
26NangingSaulorangomongapa-apaingdinaiku, amargadhewekemikir:"Anaapa-apa,dhewekeoraresik; mesthioraresik.
27Ésuké,dinakapindhosasikuwi,panggonanéDawud kothong
28YonatanbanjurnjawabmarangSaul:“Daudnyuwun idinmarangaku,supayaakulungamenyangBètléhèm.
29Wangsulané,"Kulakeparengatindakamarga kulawargakitapadhangaturakekurbaningkutha;lan sadulurku,akuwisdidhawuhianaingkana,lansaiki,yen akuwiskeparenganaingngarsamu,keparengaakulunga lanketemukaroparasadulurku.Mulanedhewekeora sowaningmejaneSangPrabu
30SangPrabuSaulnepsubangetmarangYonatan,banjur ngandikamarangYonatan,"He,anaksakawongwadon singmurtad,apaakuorangerti,yensampeyanmilihputra Isaidadiwirangmulangawekawiranganeibumu?"
31AwitsalawaseputraneIsaiisihuripanaingbumi,kowe lankarajanmuorabakalmapan.Mulanésaikikongkonan wongédigawanangnggonku,awitmesthibakalmati
32YonatanbanjurnjawabmarangSaul,bapakné,lan maturmarangSaul,"Punapasababipundene panjenenganipunbadhedipunpejahi?"apakangwis ditindakake?
33SaulbanjurnguncalaketumbakmarangYonatan,mula YonatanngertiyenramanearepmateniDawud
34Yonatanbanjurjumenengsakaingmejakanthinepsu banget,laningdinakapindhosasiikuoramangandaging, amargasedhihbangetmarangSangPrabuDawud,amarga bapaknewisngremehakedheweke.
35ÉsukéYonatanlungamenyangara-araingwektusing wisditemtokkékaroDawud,lananabocahcilik
36Panjenenganébanjurngandikamarangkanglanang, "Mlayu,golekanapanahsingdakcekel"Lannalikabocah kasebutmlayu,dhewekengetokakepanahngluwihi dheweke.
37Barengbocahmauwistekaningpanggonanepanahe Yonatan,Yonatanmbengok-mbengokngetutakebocah mau,pangandikane:“Punapaikurakngluwihikowe?
38Yonatannulinguwuh-uwuhmarangbocahmau: “Enggala,enggal-enggal!AnakeYonatanbanjur nglumpukakepanahlansowanmarangbendarane.
39Nangingbocahmauorangertiapa-apa,mungYonatan lanDawudsingngerti
40Yonatanbanjurmènèhipèpèn-pèpènémarangsing lananglandipangandikani:“Siralungaa,gawanen menyangkutha
41Barengbocahémaulunga,Dawudbanjurwungusaka ingsisihkidul,nyembahingbumilannyembahpingtelu
42YonatanbanjurngandikamarangDawud:“Siralungaa kanthislamet,mergaakukabèhwispadhasupaosatas asmanéPangéran,pangucapé,‘PangeranYehuwahanaing antaranéakulankowé,lanantaraturunkulanturunmuing salawas-lawasé.SasampunepunikaDaneYonatantumuli mamargi,turIdaYonatanlumebetringkota
BAB21
1SangPrabuDawudbanjurrawuhingNobsowaning ngarsaneImamAhimelekh.
2SangPrabuDawudbanjurngandikamarangImam Akhimelekh:“SangPrabuwusparingdhawuhmarangaku, landhawuhmarangaku:Ajaanawongkangngertiapa-apa babapakangdakdhawuhakemarangkowelanapakang dakdhawuhakemarangkowe.
3Mulané,saikiapasinganaingtanganmu?Akuwènèhana rotilimangrotiingtanganku,utawaapasinganaingkono 4ImambanjurmangsulimarangDawud,pangandikane: “Oraanarotibiasaingtanganku,nanginganarotisuci.yen wongnom-nomanwisnjagaawakedhewepalingorasaka wongwadon
5SangPrabuDawudmangsulimarangimam, pangandikane:“Satemenételungdinaikiwong-wong wadonoraanaingantarakita,wiwitakumetu,lanpirantipirantinéparanom-nomanikusuci,lanrotiikulumrah, sanadyandinaikikasucèkakéingprau
6Imambanjurmènèhirotisuci,amargaingkonooraana rotikejabarotisajiansingdijupuksakaingngarsané Pangéran,kanggodilebokakérotipanasingdinanédijupuk
7IngdinaikuanapunggawaneSaulanaingkono,ditahan anaingngarsaneSangYehuwah;asmaneDoeg,wong Edom,panggedhenepangon-pangonkagunganeSaul
8SangPrabuDawudbanjurngandikamarangAhimelekh: “Apaingkeneoraanatumbakutawapedhang?amargaaku oranggawapedhanglangegamanku,amargaurusaneraja kuducepet-cepet
9Sangimambanjurngandika:“PedhangeGoliat,wong Filisti,kangsirapatènianaingLebakÉla,lahingkénéiki kabungkusingkainingmburinééfodDawudngandika, "Oraanasingkayangono;menehikula
10IngdinaikuDawudjumenenglanlumayumargasaka wedinemarangSangPrabuSaullansowaningngarsane SangPrabuAkhis,ratuingGat
11ParapunggawaneSangPrabuAkhispadhamatur marangSangPrabu:“ApaikududuSangPrabuDawud, ratuingnagaraiku?Apaorapadhangidungakesijilan sijinekanthinjoged,celathu:SangPrabuSaulwusmateni ewonan,lanDawudkangmatenipuluhanewu?
12SangPrabuDawudbanjurnyimpenpangandikamau anaingsajroningati,temahwedibangetmarangSang PrabuAkhis,ratuingGat.
13Wong-wongmaubanjurngowahitindak-tandukeana ingngarepewong-wongmau,lannyamardadiedanana ingtanganewong-wongmau,lanngeret-eretlawanging gapura,laniduneditibakakeingjanggute
14Akhisbanjurkandhamarangparaabdiné:“Lahkowé weruhwongkuwiedan.
15Apaakubutuhwongedan,denekowenggawawong edanikianaingngarepku?Apawongikibakalmlebu omahku?
BAB22
1SangPrabuDawudbanjurbudhalsakaingkonolan ngungsimenyangguwaAdulam
2Lansabenwongsingnandhangkasusahan,singduwe utanglansingoraseneng,padhanglumpukingngarsane banjurdadipanggedhenewong-wongmau,denewongwongmauanawatarapatangatus.
3SangPrabuDawudbanjurtindaksakaingkonomenyang ingMizpaingMoab,banjurmaturmarangratuingMoab: “Dhuhbapaksahaibukkula,mugikeparengamranalan nunggilkaliyanpanjenengan,ngantoskulamangertos menapaingkangbadhekatindakakendeningGustiAllah dhatengkula.
4Wong-wongmaubanjurdigawamenyangngarsanératu ingMoab,lanpadhamanggonkaropanjenenganésalawasé Dawudanaingbeteng
5NabiGadbanjurngandikamarangDawud:“Aja manggonanaingbeteng;lungaamenyangingtanah Yehuda.SangPrabuDawudbanjurtindakmenyanging alasHaret
6BarengSangPrabuSaulmireng,yenSangPrabuDawud lanparawongkangpadhandherekake,SangPrabuSaul tetepmanggonanaingsangisorewitingRamaanaing Gibea,kanthitumbakanaingtangane,lansakehe punggawanepadhangadegingsakiwatengene;
7SangPrabuSaulbanjurngandikamarangpara punggawanekangngadegingsakiwatengene:“He,wong Benyamin,rungokna!ApaputraneIsaibakalmenehi pategalanlanpakebonananggurmarangkowekabeh,lan
kowekabehbakaldaditetindhihingwadyabalasewulan tetindhihingwadya-balasatus?
8Apakowekabehpadhasekuthonnglawanaku,lanora anawongsiji-sijiakangmratelakakemarangaku,yen anakkuwusgaweprajanjiankaroputraneIsai,lanoraana siji-sijiaingantaramukangmesakakemarangaku,lanora anawongsiji-sijiakangngakonimarangaku,yenanakku wusngojok-ojokiabdiningSunnglawanaku,supayapadha ndhelikakekayaingdinaiki?
9WangsulaneDoeg,wongEdom,panggedhenepara abdineSaul:“AkuweruhputraneIsaitekaingNob, nemoniAhimelekhbinAhitub
10SangPrabubanjurnyuwunpirsamarangSangYehuwah, sartadiparingipangansartapedhangeGoliat,wongFilisti 11SangPrabubanjurutusannimbaliImamAkhimelekh binAhitublansakulawargane,paraimamingNob,banjur padhasowanmarangngarsaneSangPrabu
12Saulbanjurngandika:“Rungokna,heanakAhitubAtur wangsulane:“Inggihgustikawula.
13SangPrabuSaulbanjurngandikamarangSangPrabu: “YagenekowelanputraneIsaikokpadhasekuthon nglawanaku,denekowewusmenehirotilanpedhang marangdheweke,apadenekowepadhanyuwunmarang GustiAllah,supayabisanglawanaku,arepndhelikkaya ingdinaiki?
14SangPrabuAhimelekhbanjurmaturmarangSang Prabu:“Sapaingantaraneparaabdidalemkabehkang setyakayaSangPrabuDawud,kangdadimantuneSang Prabu,kangnurutidhawuheSangPrabulankangmulya ingomahira?
15ApaakubanjurwiwittakonmarangGustiAllah?mugi sangprabusampunngantosndhawahakenpunapa-punapa dhatengabdinipun,dalahbrayatipunramakulasadaya, awitabdidalembotenngertospunapa-punapababpunika, kiranglangkung
16SangPrabubanjurngandika,"Kowémesthibakalmati, héAhimelekh,kowélansanak-sedulurébapakmu."
17SangPrabubanjurngandikamarangparaprajuritkang ngadegingsakiwatengene:“Padhamranalanpatenana paraimameSangYehuwah;Amargatanganeuganunggil karoDawud,lanamargapadhangertiyendhewekemlayu, lanorangandhaniakuNangingparaabdineSangPrabu oragelemngacungaketanganearepnempuhparaimame SangYehuwah
18SangPrabubanjurngandikamarangDoeg:“Kowé mrénélannempuhparaimam.Doeg,wongEdombanjur nolehlannyerangparaimam,laningdinaikumateniwong wolungpuluhlima,singnganggoefodlena.
19LanNob,kuthaneparaimam,banjurmatenipedhang, lananglanwadon,bocah-bocahlanbayi,sapi,kuldilan wedhus,kanthilandhepingpedhang
20AnadeneputraneAhimelekhbinAhitub,jenenge Abyatar,bisaoncatlanmlayunututiSangPrabuDawud
21AbyatarbanjurnyritakakémarangDawudyènSaulwis matèniparaimaméPangéran
22SangPrabuDawudngandikamarangAbyatar:“Ingdina ikuakusumurup,nalikaDoeg,wongEdomanaingkono, mesthibakalnyritakakemarangSangPrabuSaul
23Kowetetepakaroaku,ajawedi,amargasapasingngudi nyawakungupayanyawamu,nangingkowebakalslamet karoaku
1Wong-wongmaubanjurpadhangaturiuningamarang Dawud,mangkene:“Lah,wongFilistipadhaperang nglawanKehilalanngrampokpapanpanuton.
2SangPrabuDawudbanjurnyuwunpirsamarangSang Yehuwah,pangandikane:ApaakuarepmateniwongFilisti iku?IdaSangHyangWidiWasararisngandikaringDane Daudsapuniki:“IdaSangHyangWidiWasasanemamargi, turgelahnawongPilistine,turlulangnaringKehila
3ParaprejuritéDawudbanjurmaturmarangpanjenengané, "Lah,kitapadhawediingYéhudaingkene
4SangPrabuDawudbanjurnyuwunpirsamarangSang YehuwahmanehIdaSangHyangWidiWasatumuli masabdasapuniki:“Ngadega,lungaakaKehila;Awitdene IngsunbakalmasrahakewongFilistimarangingtanganira.
5SangPrabuDawudlanparabalanebanjurtindak menyangingKehila,perangnglawanwongFilisti,lanrajakayanepadhadiboyonglandipateningantiakehbanget. DadinéDawudnylametakéwong-wongingKhila
6BarengAbyatarbinAhimelekhngungsimenyanging ngarsaneSangPrabuDawudmenyangKehila, panjenenganetumulinggawaefodingtangane
7SauldikabariyènDawudtekaingKéhilaSaulngandika, "GustiAllahwismasrahakéwongmenyangtanganku; amargadhewekekakurung,mlebumenyangkuthasingana gapuralanpalang
8SangPrabuSaulbanjurnimbalisakeherakyatemenyang ingKehilalanngepungDawudlanparaprajurite
9DawudngertinèkSaulnggawéalamarangdhèwèké kanthindhelik;banjurngandikamarangImamAbyatar, "Efodgawanenmréné"
10Dawudnulingandika:“DhuhPangéran,Allahipun Israèl,abdiPadukasampunmidhangetbilihSaulbadhé rawuhingKéhilabadhényirnakakenkuthapunikakarana kawula
11ApawongingKhilabakalmasrahakéakumarang tangané?ApaSaulbakalmudhun,kayasingdirungu déningabdimu?DhuhPangéran,GustiAllahipunIsraèl, kawulamugiPadukaparingidhawuhdhatengabdiPaduka. Pangéranngandika,"Dhewekebakalmudhun"
12Dawudbanjurngandika:"Apawong-wongingKehila bakalmasrahakéakulanbalakumarangtanganéSaul?" PangandikanéPangéran,"Padhabakalngulungakékowé"
13SangPrabuDawudlanparaprajurite,kangcacahekirakiranematus,padhamangkatsakaingKehilalantindak menyangngendiwaeSangPrabuSauldikabari,yenSang PrabuDawudoncatsakaingKehila;landhewekeora gelemlunga
14SangPrabuDawudlerebanaingara-arasamunanaing beteng-betenglanmanggonanaingpagununganing pasamunanZif.Saulsabendinanggolèki,nangingGusti AllahoramasrahkéSaulmarangtangané
15SangPrabuDawudmirsayenSangPrabuSaultekaarep ngudinyawane,deneSangPrabuDawudanaing pasamunanZifingalas
16Yonatan,putranéSaul,banjurmaraniDawudmenyang alaslannguwatkétanganémarangGustiAllah
17PangandikaneSangPrabuSaul:“Ajawedi,amarga tanganeSaul,bapakku,orabakalnemonikowe.lan sampeyanbakaldadiratuingIsrael,lanakubakaldadi jejeresampeyan;lanSaul,bapakku,ngerti
18Wongloromaubanjurpadhagawéprajanjiananaing ngarsanéAllah,lanDawudlerebanaingalas,lanYonatan mulihmenyangomahé
19WongZifibanjurpadhasowanmarangingngarsane SangPrabuSaulingGibealanmatur:“PunapaSangPrabu Dawudndhelikwonteningbeteng-betengingwana,ing pagununganHakhila,ingsakidulipunYesimon?
20Sapunika,dhuhSangPrabu,mugikarsaadhahar mandhapmanutkarsaningmanahipun;lanwewenangkita bakalmasrahakemarangingastaneSangPrabu
21Saulbanjurngandika:“Kowépadhadiberkahidéning PangéranawitkowépadhawelasmarangAku
22Sumanggakulaaturimangkata,sumanggapanjenengan dalemnyawisaken,sahasumuruplanmirsanipapan panggenanipun,sahasinteningkangsampunningali piyambakipunwonteningngriku,awitkacariyosaken dhatengkula,bilihpiyambakipuntumindakkanthilicik
23Mulanédelengenlanngertiasakèhépanggonan pandhelikané,lanbaliamaraniAkukanthitemenan,lan Akubakalndhèrèkkowé,lanmanawadhèwèkéanaing nagarakono,Ingsunbakalniti-priksaanaingsatanah ewonanwongYéhuda.
24Wong-wongmaubanjurpadhamangkatmenyangZif ndhisikiSaul,nangingDawudlanparaprajuritepadhaana ingpasamunanMaon,ingLebakLebakingsisihkidul tanahYesimon
25Saullanparaprejuritépadhamangkatnggolèki panjenengané.Wong-wongmaupadhanyritakakémarang Dawud,mulanépanjenenganémudhunmenyanggunung paranglanmanggonanaingpasamunanMaonBareng Saulkrungubabiku,banjurngoyakDawudanaing pasamunanMaon
26SangPrabuSaulbanjurtindakmenyangingsakiwa tengenegunung,lanSangPrabuDawudlanparaprajurite anaingsisihegunungikumergaSaullanbalanépadha ngubengiDawudlanbalanékanggonyekelwong-wong mau.
27NanginganautusankangsowanmarangSangPrabu Saullanmatur:awitwongFilistiwisnglurugitanahkono
28MulanéSaulbanjurkondursakangoyakDawudlan nglawanwongFilistin,mulanépanggonankuwidijenengi Selahammahlekot
29SangPrabuDawudbanjurtindaksakaingkonolan manggoningbeteng-betengingEngadi
BAB24
1BarengSaulbalisakamburuwongFilisti,dikabari mangkene:“Delengen,DawudanaingpasamunanEnGedi”
2SangPrabuSaulbanjurnjupuktelungewuwongpilihan sakaingantaranewongIsraelkabehlanmangkatgoleki Dawudlanparaprajuriteanainggunungparang
3Banjurtekaningkandhangwedhusingpinggirdalan, kanganaguwa;SangPrabuSaulbanjurlumebukanggo nutupisikile,nangingSangPrabuDawudlanparaprajurite tetepanaingpinggirguwa.
4ParaabdineSangPrabuDawudtumulimaturmarang SangPrabu:“LahikudinaneSangYehuwahngandika marangkowe:Lah,Ingsunbakalmasrahakemungsuhmu marangtanganmu,supayakowetumindakamarang
dhewekeapakangdadikarsamuSangPrabuDawud banjurjumenenglanngethokjubaheSangPrabuSaul.
5SasampunepunikaSangPrabuDawudgalih,amargi sampunngethokjubahipunSangPrabuSaul.
6Panjenenganénulingandikamarangparaabdiné: “PangeranYehuwahmugikarsaanglarangkawula nindakakenprakawispunikadhatengbendarakawula, tiyangingkangdipunjebadidéningPangéran,supados nggadhahiastakawuladhatengpanjenenganipun,merga panjenenganéikujebadanéAllah
7SangPrabuDawudbanjurngendhegakeparaabdine kanthipangandikaiki,lanoradiparengakenglawanSaul NangingSaulmentassakaingguwalanlunga.
8SawusemangkonoSangPrabuDawudbanjurjumeneng metusakaingguwasartanguwuh-uwuhmarangSang PrabuSaul,pangandikane:“DhuhSangPrabu!”Bareng SangPrabuSaulnolehingburi,SangPrabuDawud nyembahingbumilannyembah
9SangPrabuDawudbanjurngandikamarangSangPrabu Saul:“Yagenekowekrungupangandikanewong-wong, mangkene:Delengen,SangPrabuDawudngupayapiala marangkowe?
10Lah,ingdinaikimripatmuwisweruh,yendinaiki Gustiwisngulungakekowemenyangtangankuanaing guwa.Akubanjurmatur:Akuorabakalngangkattangan maranggustiku;awitikujebadaneSangYehuwah
11Dhuh,rama,mugikarsaamirsanirokipunjubah panjenenganingkangwonteningtangankula,awitdene anggenkulanyuwilrokipunsahabotenmateni panjenengan,mugipanjenenganmangertos,bilihing tangankawulabotenwontenpiawonutawikalepatan,saha kawulabotendameldosadhatengpanjenengan;ewadene Padukamburunyawakawulasupadosngrebut
12PangeranYehuwahngadiliingantaraneakulankowe, lanPangeranYehuwahmalesakumarangkowe,nanging tangankuorabakalnglawankowe
13Kayaunen-unenjamanbiyèn:Wongdurakaikuasalé sakawongduraka,nangingastaningSunorabakalnglawan kowé
14SaparatuingIsraelteka?Sapasingsirauber?sawise asumati,sawisekutu
15MulanePangeranYehuwahkangdadihakim,lan ngadiliakulankowe,lanmirsanilanmbelaprakaraku, sartangluwariakusakaingtanganmu
16BarengDawudrampunganggonéngandikamarang Saul,Saulbanjurngandika:“Apaikiswaramu,dhuh, anakkuDawud?Saulbanjurnguwuh-uwuhlannangis
17PanjenenganébanjurngandikamarangDawud,"Kowé luwihbenertinimbangaku,amargakowéparingpiwales marangakusingbecik,dénéakumalespialamarang kowé"
18Ingdinaikikowéwisnyritakakéyènkowéwis tumindakbecikmarangaku,merganalikaPangéran masrahakéakumarangtanganmu,kowéoramatèniaku
19Amargamanawaanawongnemonimungsuhe,apa dhewekebakalnglilanilungakanthislamet?mulaneSang Yehuwahparingpiwalesmarangkowe,margasakaapa kangkoktindakakemarangakuingdinaiki
20Lansaiki,akungertitenanyensampeyanbakaldadi ratu,lankarajanIsraelbakaltetepanaingtanganmu.
1Samuel
21MulanésupatamarangakudemiPangéran,nèkkowé orabakalnumpesturunkusakwiséaku,lanjenengkuora bakalsirnasakabrayatébapakku
22DawudbanjursumpahmarangSaul.Saulbanjurmulih; NangingSangPrabuDawudlanparaprajuritepadha munggahingbeteng
BAB25
1Samuèlseda;WongIsraèlkabèhbanjurpadhanglumpuk lannangisidhèwèkélandisarèkakéanaingomahéing RamaSangPrabuDawudbanjurjumenenglantindak menyangingara-arasamunParan.
2AnawongingMaon,kangduwekeingKarmel;wongiku gedhebanget,landuwewedhustelungewulanwedhus beroksewu.
3WongmaujenengeNabal;lanasmanegarwaneAbigail, ikuwanitakangbecikpangertenlanayurupane;laniku sakakulawargaKaleb.
4Ingara-arasamunDawudkrungunèkNabalnyukur wedhus-wedhusé
5SangPrabuDawudnulingutusparanom-nomansepuluh, lanDawudngandikamarangparanom-nomanmau:“Sira padhamunggahamenyangKarmèllanmaraniNaballan salammarangdhèwèkéatasasmaningSun.
6Mangkenepangandikanmumarangwongkangurip tentrem:Tentremrahayuanaaingomahmu,tentremrahayu anaaingsabarangkagunganmu.
7Lansaikiakukrungu,yensampeyanduwetukangcukur, mulaparapangonirasingpadhakaroaku,padhaorakena gawecilakalanoraanabarangsingilang,sajroneisihana ingKarmel
8Takonamarangparanom-nomanmu,mesthibakalparing pituturmarangkowe.Pramilaparanom-nomanmugi karsaapinaringansih-rahmatwonteningngarsaPaduka, awitkawulasamirawuhingdinteningkangsae
9Barengparanom-nomanéDawudpadhateka,banjur padhamaturmarangNabalmiturutsakehepangandikamau atasasmanéDawud,banjurmandheg
10NabalbanjurmangsulimarangparaabdinéDawud, "SapataDawud?"lansapaputraneIsai?Saikianaakeh abdisingpadhanyingkiribendarane
11Apaakukudunjupukrotilanbanyukulandagingku singwistaksembelèhkanggowong-wongsingnyukur rambutku,banjurdakwènèhakémarangwong-wongsing orangertiasalésakangendi?
12Paranom-nomanéDawudbanjurpadhabalilanbalilan nyritakakésakehingpangandikamau.
13SangPrabuDawudbanjurngandikamarangpara prajurite:“SabenwongpadhasalinpedhangeWong-wong mausabenwongpadhanguncalaképedhangé;SangPrabu Dawuduganyelotpedhange;lanrongatusmanggoning barang
14NanginganawongenomsijisingngandhaniAbigail, garwanéNabal,mengkéné,"Lah,Dawudngutusutusan sakaara-arasamunkanggongaturakesalammarang bendarakita;Panjenenganébanjurngrèmèhakéwongwongmau
15Nangingwong-wongmaupadhabecikbangetmarang aku,lanakuoranandhanglaralanoraanasingkelangan apa-apa,salawaseakupadhawanuhkarodheweke,nalika akuanaingara-ara
16Wedhus-wedhusikupadhadaditembokingaku,ing wayahbengilanawan,salawaseanggonkupadhangengon wedhus
17Mulanésaikingertialanelingaapasingbakalmbok lakoni;Awitdenegustikawulalansakulawarganewus katetepakebilai,awitikupancenwongkangorabisa guneman
18Abigailbanjurenggal-enggalnjupukrotirongatus, anggurronggendul,wedhusgèmbèllimasingwisdiolah, gandumgosonglimangtak,kismissatusguguslanwoh anjirrongatus,banjurditumpukingkuldi
19Wongwadonmaubanjurkandhamarangparaabdiné: “Padhandhisikiaku;lah,Akunututikowé.Nanging dhewekeorangandhanibojoneNabal
20Nalikalaginitihkuldi,banjurmudhunsakaing pandhelikaninggunung,lahSangDawudlanparabalane padhamudhunnemonidhewekelandhewekeketemu wong-wongmau
21NangingSangPrabuDawudngandika,"Satemeneora anagunaneakunyimpenkabehsingdiduweniwongiki anaingara-arasamun,ngantioraanabarangsingilang,lan dhewekewismaleskabecikanmarangaku."
22Mangkonougaluwih-luwihmarangparamungsuhe SangPrabuDawud,manawaIngsunninggalakesakehe barangkagunganeingwayahesukanawongkangnesuing tembok
23BarengAbigailweruhDawud,banjurenggal-enggal mudhunsakakuldilansujudnyembahingbumi.
24Nulisumungkemanaingngarepelanmatur:“Dhuh gusti,kawulamugikarsaanemahikalepatanpunika!
25Nuwunsewugustikawulamugisampunngantos nggatosakentiyangingkangbotensaepunika,inggih punikaNabalNabalasmane,nangingkabodhoaneanaing kono,nangingakuabdiniraoraweruhparanom-nomane gustiku,kangsirakongkonan
26Mulané,dhuhgusti,demiPangéraningkanggesanglan deminyawapanjenenganingkanggesang,deneSang Yehuwahsampunngalang-alangipanjenengandalem badhengwutahakegetihlanmalespiwalespanjenengan piyambak,sapunikakajengipunmengsahpanjenenganlan ingkangsamingupadospiawondhatenggustikawula,sami kadosNabal
27Samangke,berkahingkangsampunkaaturakendening abdidalemdhatenggustikawula,mugikaparingana dhatengparanom-nomaningkangndherekgustikawula 28Padukamugikarsaangapuntenkalepatanipunabdi dalem,awitPangeranYehuwahmesthindadosaken kulawargaingkangsantosa;awitgustikawulasampun nglawanperangipunSangYehuwah,sartaingsalebeting gesangpanjenenganbotenwontenpiawon
29Nanginganawongsingtangiarepngoyakkowélan ngupayanyawamu;lannyawanemungsuhmubakal diumbulake,kayaanaingtengahingtali
30SamangsaPangeranYehuwahnindakakekabecikan kangwuskadhawuhaketumrappanjenengandalem,lan panjenenganewuskatetepakedadiratuingIsrael; 31Mulanéorabakaldadisusahingatilanorabakalgawé susahingati,yènkowéwisngwutahakegetihtanpasebab, utawamalesmalesawakédhéwé
32DawudngandikamarangAbigail:“PinujiaPangéran, AllahéIsraèl,singingdinaikingutuskowénemoniaku
33Pinujiapituturmu,lanrahayukowé,singingdinaiki wisnyegahakusupayaorangwutahakegetih,lanmales akunganggotangankudhéwé
34Satemené,demiPangéran,AllahéIsraèlsingurip,sing ngalang-alangiakusupayaoranglaranikowé,kajabakowé enggal-enggalnemoniaku,mesthioraanasingisihkari Nabalingwayahésuk,singmèlutembok
35Dawudbanjurnampaniapasingdigawadéningwong wadonmausakaingtangané,banjurdipangandikani:“Sira mulihakanthislametmenyangomahmu;Lah,akuwis ngrungokakeswaramu,lanakuwisnyemangatisampeyan 36AbigailbanjursowaningngarsanéNabal;Lah,anaing omahe,kayariyayaraja;AtineNabalsenengbanget, amargadhewekemendembanget,muladhewekeora ngandhaniapa-apa,kurangutawaluwih,ngantiesuk 37Ésuké,barengNabalangguréwisentek,lanbojonéwis ngomongkébabkuwi,mulanéatinematilandadikaya watu
38Kira-kirasepuluhdinasawiséiku,Pangérannggebag Nabal,temahséda
39BarengDawudkrunguyènNabalwisséda,banjur kandha,"PinujiaPangéran,kangmbélaniprakara panyenyamahkumarangNabal,lanngreksaabdinésaka piala,amargaPangéranmalespialanéNabalmarangsirahé dhéwé."SangPrabuDawudbanjurutusanlanrembugan karoAbigail,supayadipekbojone
40BarengparapunggawaneSangPrabuDawudtekaning ngarsaneSangPrabuAbigailingKarmel,banjurpadha maturmarangdheweke:“SangPrabuDawudngutuskula nekanipanjenengan,supadospanjenengandalemdados garwa.
41Wongwadonmaubanjurjumenenglannyembahing bumisartamatur:“Lah,abdidalempunikadadosabdi dalemkanggengumbahsikilipunabdidalem.
42Abigailenggal-enggaltangi,nunggangkuldi,karocah wadonlimasingmèlubanjurngetut-buriparautusane SangPrabuDawudlandadigarwane.
43DawuduganjupukAhinoamsakaYizreèl;lanwong loromauugadadibojoné
44NangingSangPrabuSaulwismasrahakeMikhal, putrane,garwaneSangPrabuDawud,marangPaltibin Lais,sakaingGalim
BAB26
1WongZifibanjurpadhasowanmarangingngarsane SangPrabuSaulingGibeasartamatur:“PunapaSang PrabuDawudndhelikwonteningpagununganHakhila,ing sangajengipunYesimon?
2SangPrabuSaulbanjurtindakmenyangingara-ara samunZif,karowongIsraelpilihantelungewukanggo nggolekiDawudanaingara-arasamunZif.
3SaulbanjurlerenanaingpagununganHakhila,ing sacedhakédalanYésimonNangingSangPrabuDawud lerebanaingara-arasamun,lanweruhyenSaulnututi dhewekemenyangara-arasamun
4Dawudbanjurutusantelik,lanngertiyènSaulwisteka tenan
5SangPrabuDawudbanjurjumenenglantekaning panggonaneSangPrabuSaul,lanSangPrabuDawud mirsanipanggonaneSangPrabuSaullanSangAbnerbin Ner,panggedheningwadya-balane
6SangPrabuDawudbanjurngandikamarangAhimelekh, wongHetlanmarangAbisaibinZeruya,sadulureYoab, mangkene:“SapakangbakalmeluakunemoniSaul menyangpakemahan?Abisaimatur,"Kulabadhemandhap kaliyanpanjenengan."
7SangPrabuDawudlanAbisaibanjurnekanirakyating wayahbengi,deneSangPrabuSaulturuturuanaingjero kalen,tumbakethukulanainglemahanaingpucuke; 8AbisaibanjurngandikamarangDawud:“Ingdinaiki GustiAllahwisngulungakémungsuhmumarangtanganmu 9SangPrabuDawudbanjurngandikamarangAbisai:“Aja nyirnakakewongiku,awitsapakangbisangacungake tanganemarangkangdijebadideningSangYehuwahlan orakaluputan?
10SangPrabuDawudngandikamaneh:“DemiPangeran Yehuwahkanggesang,PangeranYehuwahkangbakal mateniwongiku;utawadinanébakalmati;utawabakal mudhunmenyangperang,lantiwas
11Pangéranorangalang-alangiakungangkattanganku nglawanwongsingdijebadidéningPangéran
12SangPrabuDawudbanjurnjupuktumbaklanwadhah isibanyusakaingandharaneSaul;Lanpadhalunga,lan oraanawongsingweruh,orangerti,utawatangi,amarga kabehpadhaturu;amargapadhaturuturusakaing ngarsaneSangYehuwah.
13SangPrabuDawudbanjurnyabranglanngadeging pucakinggunungkangadoh;papangedheingantarane:
14Dawudbanjurnguwuh-uwuhmarangwongakehlan AbnerbinNer,pangandikane:“Apakoweoramangsuli, Abner?Jawa1994:SenapatiAbnerbanjurmatur,"Sapata sirakangsesambatmarangSangPrabu?"
15DawudbanjurngandikamarangAbnèr:“Apakowé duduwonggagahprakosa?lansapakangkayasiraanaing Israel?kengingpunapadenepanjenengandalemboten ngreksagustiniraSangPrabu?amargaanawongsijiteka arepnyirnakakeraja,gustimu
16Prakaraikiorabecikkangkoktindakake.DemiSang Yehuwahkanggesang,kowepadhapantesmati,marga kowepadhaoramanutmarangbendaramu,kangjebadhe SangYehuwah.Lansaikidelengeningngenditumbake SangPrabulanwadhahbanyusinganaingsangisore
17SaulngertiswaranéDawud,mulanékandha,”Apaiki swaramu,dhuh,anakkuDawud?SangPrabuDawud ngandika,"Swarakawula,gustikawulaSangPrabu"
18Aturwangsulane:“Punapasebabipungustikawulakok ngoyakbaturipun?kanggoapaakuwisrampung?utawa pialaapasinganaingtanganku?
19Pramila,mugigustikawulaSangPrabumidhangetaken aturipunabdinipunManawaPangeranYehuwahwus ngojok-ojokikowenglawanaku,karebennampani pisungsung;Amargaingdinaikiakupadhaditundhung supayaoramanggonanaingtanahpusakaneSang Yehuwah,kalawanpangucape:Lungaa,ngabektimarang allahliyane
20Mulané,getihkuajangantitumetesingbumianaing ngarsanéPangéran,mergaratuingIsraèltekaarep nggolèkikutu,kayawongmburumanukkutuping pagunungan
21SangPrabuSaulbanjurngandika:“Kulasampun nglampahidosa.
22SangPrabuDawudbanjurngandika:“Lahikitumbaké SangPrabu!lansijisakawongenomtekanjupuk
23PangeranYehuwahmaleskabeneranlankasetyane marangsabenwong,amargaingdinaikiPangeran Yehuwahngulungakekowemarangtanganku,nangingaku oragelemngangkattangankumarangjebadaneSang Yehuwah.
24Delengen,kayadeneuripmusaikiwiskatemtokakeana ingngarepku,mulaneuripkumuga-mugabisa dilestarekakeanaingpaningalingSangYehuwah,lan Panjenenganengluwariakusakasakehingkasangsaran
25SangPrabuSaulbanjurngandikamarangSangDawud: “Rahayu,anakkuDawud!SangPrabuDawudbanjurtindak, lanSangPrabuSaulbalimenyangingpanggonane
BAB27
1Dawudngandikaingsajroningatiné:"Saikiakubakal tiwasingtanganéSaulLanSaulbakalkentekanpengareparepmarangaku,kanggonggolekiakumanehingwilayah Israel,mulaakubakaloncatsakaingtangane.
2SangPrabuDawudbanjurjumenenglannyabrangkaro wongnematuskangndherekakemarangSangPrabuAkhis binMaok,ratuingGat.
3SangPrabuDawudbanjurmanggonkaroAkhisanaing Gat,dalahbalane,sabenwongkarokulawarganedhewedhewe,yaikuDawudkarogarwaneloro,yaikuAhinoam, wongYizreel,lanAbigailwongKarmel,garwaneNabal
4NalikaSauldikabariyènDawudngungsimenyangGat, lanoranggolèkimanèh.
5SangPrabuDawudngandikamarangAkhis:“Manawi kulasampunpikantuksih-rahmatwonteningngarsa Paduka,mugi-mugikuladipunparingipanggenanwonten ingsalahsatunggalingkithaingpadesan,supadoskula sageddedalemwonteningngriku
6IngdinaikuAkhismaringiZiklagmarangpanjenengane, mulaneZiklagdadikagunganepararatuingYehudanganti saprene
7DawudlerebanaingtanahFilistilawasesetaunpatang sasi
8SangPrabuDawudlanparaprajuritebanjurnglurugi wongGesur,wongGezrilanwongAmalek,amarga bangsa-bangsaikubiyenpadhamanggoningtanahkono, nalikakowetindakmenyangSur,ngantitekaningtanah Mesir.
9SangPrabuDawudbanjurnggebagnagaraiku,oraana wonglanangutawawadonkangisihurip,sartawedhuswedhuse,sapi,kuldi,untalansandhanganepadha diboyong,banjurbalimenyangingngarsaneSangPrabu Akhis.
10Akhisbanjurngandika,"Saikikowépadhanglakoni dalanmenyangngendi?"Jawa1994:Dawudngandika, "NglawantanahYehudaingsisihkidul,nglawanwong YerahmeelingsisihkidullaningsisihkiduléwongKeni."
11NangingSangPrabuDawudoranylametakewong lanangutawawadon,supayanggawakabarmenyangGat, pangandikane:“Supayawong-wongmauajangantipadha nyritakakebabkita,mangkene:SangPrabuDawudiya tumindakmangkono,lankayamangkonougatata-tata salawasemanggonanaingtanahFilisti”
12AkhispretyayamarangDawud,lan kandha,”Panjenenganéndadèkakésengitmarangdhèwèké, umatéIsraèlmulanebakaldadiabdiningSuningsalawaslawase
1NalikasamanawongFilistipadhanglumpukakewadyabalanekanggoperangnglawanwongIsrael.Akhisbanjur ngandikamarangDawud:"Sirangertia,manawasiralan paraprajuritirabakalmeluperangkaroaku"
2DawudngandikamarangAkhis,"Kowémesthibakal ngertiapasingbisaditindakakédéningabdimu."Akhis banjurngandikamarangDawud:"Mulanékowébakal Dakdadèkaképangreksaingsalawas-lawasé"
3Samuèlwisséda,wongIsraèlkabèhwispadhanangisi lankasarekakéanaingRama,ingkuthanédhéwéSang PrabuSaulwusnundhungiparasetanlanparaahlisihir sakaingtanahkono
4WongFilistibanjurpadhanglumpuklannglumpukana ingSunem;
5BarengSangPrabuSaulmirsawadya-balanewongFilisti, banjurajrihlanatinégemeterbanget
6NalikaSaulnyuwunpirsamarangSangYehuwah,Sang Yehuwahoraparingwangsulan,sanadyanlumantarimpen, utawaliwatUrim,utawalumantarparanabi
7Saulbanjurngandikamarangparapunggawane:“Aku padhagolekanawongwadonkangkesurupan,supayaaku bisanemonidhewekelantakonmarangdhewekePara abdinetumulimaturmarangpanjenengane:“LahingEndor anawongwadonkangkasurupanroh
8SangPrabuSaulnyamarlannganggosandhanganliyane, lanbanjurtindakkarowongloro,lanpadhanemoniwong wadonikuingwayahbengi,lanmatur:"DhuhGusti,kula nyuwuntulungdhatengkulakanthiroh,lankulaaturaken dhatengkula,ingkangbadhekulaaturakendhateng panjenengan"
9WongwadonmaubanjurmaturmarangSangPrabu: “KowengertiapakangditindakakedeningSangPrabu Saul,yaikuanggonenyirnakakeparasetanlanparaahli sihirsakaingtanahkono
10Saulbanjursupaosmarangwongwadonmaudemi SangYehuwah,pangandikane:“DemiPangeranYehuwah kanggesang,koweorabakalkenapaukumanmargasaka iku.”
11Wongwédokmauterusngomong:“Sapasingareptak tuduhkémarangkowé?Nulingandika,"Samuèlgawanen mrana."
12BarengwongwadonmauweruhSamuèl,banjur nguwuh-uwuhsora,banjurmaturmarangSaul:“Yagéné kowéngapusiaku?awitkowékuwiSaulus.
13SangPrabubanjurngandikamarangwongwadonmau: “Siraajawedi.Jawa1994:Wongwadonmaubanjurmatur marangSaul:"Kulasumerepallahingkangminggahsaking bumi"
14GustiYésusterusngomongmarangwongwadonmau: “Wongkuwiwujudéapa?Wangsulane:“Wongtuwateka; lankatutupanmantelSangPrabuSaulsumurup,yeniku Samuèl,banjurnyembahingbumilannyembah 15SamuèlbanjurngandikamarangSaul,"Yagénékowé kokgangguaku,ngantinekakakéaku?"WangsulanéSaul: "Akususahbanget;AmargawongFilistipadhaperang nglawanaku,lanGustiAllahwisninggalakulanora paringwangsulanmaneh,oranganggoparanabiutawa impen.
16Samuèlbanjurngandika,"Yagénékowékoktakon marangaku,dénéPangéranwisninggalkowélandadi mungsuhmu?"
17PangeranYehuwahwusnindakakeapakangwus kadhawuhakelumantaraku,amargaSangYehuwahwus nyuwekkarajansakaingtanganmulandiparingakemarang pepadhamu,yaikuDawud
18AmargakoweorangestokakedhawuheSangYehuwah lanoranindakakebebendunekangmurkamarangAmalek, mulanePangeranYehuwahnindakakeprakaraikimarang koweingdinaiki
19Kajabaiku,PangeranYehuwahugabakalngulungake wongIsraelbebarengankarokowemarangingtangane wongFilisti,lansesukkowelananak-anakmubakal nunggilkaroaku;
20SangPrabuSaulsanalikaambrukingbumilanwedi bangetmargasakapangandikaneSamuèlamargasedina muputlansewengioramanganroti
21Wongwadonmaunulisowanmarangingngarsane SangPrabuSaullanweruhyènSaulbangetsusahé,banjur maturmarangSaul,"Lah,abdidalemsampunngestokaken dhawuhPaduka,lankawulamasrahakennyawakawula wonteningtangankawula,sahangestokakenpangandikan Padukadhatengkawula"
22Sapunika,mugikarsaamidhangetakenaturipunabdi dalempunika,mugikaparengakulangaturakenrotisairis wonteningngarsapanjenenganlanmangan,supaya sampeyanbisakuwat,nalikasampeyanlunga.
23Nangingwongmauoragelemlankandha,"Akuora bakalmangan"Nangingparaabdiné,bebarengankaro wongwadon,dipeksa;lanPanjenenganéngrungokaké swaranéwong-wongmauPanjenenganébanjurjumeneng sakaingbumilanlungguhingpaturon
24Ingomahéwongwadonmauduwéanaksapisinglemu; banjurenggal-enggalnyembeleh,njupukglepung,diuleni landiobongrotitanparagi
25Wongwadonmaubanjurdigawamenyangngarsané Saullanparaabdiné;lanpadhamanganBanjurpadha tangilanlungaingwayahbengi
BAB29
1WongFilistinglumpukakéwadya-balanékabèhanaing Afèk,lanwongIsraèlpadhalerebanaingsacedhaké sumberingYizreèl
2ParapanggedhenewongFilistipadhalumakukanthi atusanlanewon,nangingSangPrabuDawudlanpara prajuritepadhalumakuingmburinebarengkaroAkhis.
3ParapanggedhenewongFilistibanjurpadhamatur: “Wong-wongIbraniikuapa?SangPrabuAkhisbanjur ngandikamarangparapanggedhenewongFilisti:“Apaiki duduDawud,abdineSangPrabuSaul,ratuingIsrael,kang ingdina-dinaikiutawaingtaun-taunkepungkur,lanaku oranemonikaluputan,wiwitdhewekenemoniakunganti saiki?
4ParapanggedhenewongFilistipadhanepsumarang panjenengane.ParapanggedheningwongFilistipadha maturmarangpanjenengane:“Wongikikadhawuhanabali menyangingpanggonane,kangwuskoktetepake,aja ngantimelumeluperang,supayaajangantianaing papranganikumungsuhkitaApaorakudukarokepala wong-wongiki?
5ApaikiduduDawud,kangpadhangidungakesijilan sijinekanthinjoget,pangucape:Saulmateniewonan,lan Dawudmatenisepuluhewu?
6AkhisbanjurnimbaliDawudlanmatur:“DemiPangéran ingkanggesang,panjenengansampunjujur,lan panjenengandalemmlebetlanmlebetwonteningwadyabalapunikaprayogiwonteningngarsaningsun,awit panjenengandalembotenmanggihpiawonwiwit panjenengandalemsowandhatengkulangantossapunika 7Mulanésaikibalialanlungaakanthitentrem-rahayu, supayakowéajangantigawésusahéparapanggedhéning wongFilistin
8SangPrabuDawudbanjurngandikamarangAkhis: “Nangingpunapaingkangkawulatindakaken?Lanpunapa ingkangPadukapanggihiwonteningabdidalem sadangunipunanggenkawulanunggilkaliyanpanjenengan tekansaprene,denekawulabotensagednglawan mengsahipungustikawulaSangPrabu?
9SangPrabuAkhisbanjurmaturmarangSangPrabu Dawud:“Ingsunsumurup,manawasiraikubecikeanaing ngarsaningsun,kayadeneMalaekateAllah
10Mulanéesuk-esuktangiakaroparaabdinébendaramu singpadhatekandhèrèkkowé
11SangPrabuDawudlanparaprajuriteesuk-esukpadha budhalmenyangingtanahFilisti.WongFilistibanjur munggahmenyangYizreèl
BAB30
1NalikaDawudlanparaprajuritetekaningZiklaging telungdinane,wongAmalekwisnyerbuingsisihkidullan Ziklag,banjurnyerangZiklaglandiobongnganggogeni 2Wong-wongwadonsinganaingkonopadhaditawan,ora anasingdipatèni,singgedhéutawasingcilik,nanging digawalungalanlunga
3SangPrabuDawudlanparabalanebanjurpadhatekan ingkuthakono,lahkuthaikukobong;langarwane,anak lananglanwadonpadhaditawan
4Dawudlanwong-wongsingndhèrèkaképanjenengané padhanangissora,ngantipadhaorakuwatnangis.
5GarwaneDawudloropadhaditawan,yaikuAhinoam wongYizreellanAbigailgarwaneNabalwongKarmel
6Dawudsedhihbanget;Amargawong-wongpadha rembuganarepdibenturiwatu,amargaatinewongkabeh padhasedhihmargasakaanak-anakelananglanwadon, nangingSangPrabuDawudnyantosakakeawakedhewe anaingPangeranYehuwah,GustiAllahe
7SangPrabuDawudbanjurngandikamarangImam Abyatar,anakéAhimelekh:“Efodikugawanenmréné DaneAbyatartumulingiridefodmrikamarangSangPrabu Dawud
8SangPrabuDawudbanjurmaturmarangSangYehuwah, pangandikane:“Punapakawulabadhengoyakwadya-bala punika?apaakubakalnyusulwong-wongmau?Atur wangsulane:“Ngoyak-oyak,awitmesthibakalkecekel,lan mesthibakalmbalekakekabeh”
9SangPrabuDawudbanjurtindakkarowongnematus kangndherekake,lantekaningkaliBesor,panggonane wong-wongkangisihkari
10NangingSangPrabuDawudlanwongpatangatus padhangoyak-oyak,amargarongatuspadhangineping mburine,satemahorabisanyabrangingkaliBesor
11BanjurketemukarowongMesiringara-ara,banjur digawamenyangngarsanéDawud,diparingirotilan dipanganlanpadhadiombebanyu;
12Wong-wongmaubanjurdiwènèhiwohanjirsairislan kismisronggugus,lansawisémangan,rohébalimanèh, amargawistelungdinatelungbengioramanganrotilan orangombé
13Dawudbanjurngandikamarangwongmau,"Kowé kagunganésapa?"lansakangendikowe?Aturwangsulane: “KulapunikatiyangMesir,abdinipuntiyangAmalek;lan bendarakuninggalaku,amargatelungdinakepungkuraku lara
14IngsakidulewongKreti,tanahYehudalansakidule Kaleb,kitapadhanempuhlanZiklagpadhadiobong nganggogeni
15Dawudbanjurngandikamarangpanjenengané,"Apa kowébisangiridakumenyanggolonganiki?"Wangsulane: “SirasupaosdemiAllah,yenkoweorabakalmateniaku lanoranyerahakeakumarangtanganebendaraku,kowe bakaldakgawamudhunmenyanggolonganiki”
16Barengwisdigawamudhun,wong-wongikupadha nyebaringsalumahingbumi,padhamanganlanngombé lannjoged,margasakasakehingrampasangedhékang padhadirampassakaingtanahFilistilansakaingtanah Yehuda.
17Wong-wongmaupadhadipatènidéningDawudwiwit ésuk-ésuktekanésuké,lanoraanasijiwaésingbisaoncat, kejabaananom-nomanpatangatus,singnitihuntalan mlayu
18SangPrabuDawudmbalekakesakehebarangkang diboyongdeningwongAmalek,langarwaneloromau ditulungi
19Lanoraanakangkekuranganapa-apa,iyacilikutawa gedhe,anaklanangutawawadon,oraanabarangrampasan utawabarang-barangkangdirampas;
20SangPrabuDawudbanjurmundhutwedhus-wedhuse lansapi-sapikabeh,kangpadhadibuwanganaingngarepe sapi-sapiliyanemau,lankandha:“IkijarahaneSangPrabu Dawud”
21SangPrabuDawudbanjurnemoniwongloroatus,kang padhakeselbangetngantiorabisanututiSangPrabu Dawud,kangwuspadhakatetepakeanaingkaliBesor, banjurpadhamangkatnemoniDawudlannemoniwongwongkangpadhandherekpanjenengane
22Sakehingwongdurakalanwong-wongdursilakang padhamèluDawudbanjurpadhamangsuli,pangandikané: “Amargapadhaoramèlukita,kitaorabakalmènèhi jarahansathithik-thithikamarangwong-wongmau,kajaba munggarwanélananak-anaké,supayapadhabudhallan lunga
23Dawudnulingandika:“Parasadulur,ajangantikaya mangkono,apakangdiparingakedeningPangeran Yehuwahmarangkita,kangwusmitulungikitalan masrahakebalakangnempuhperangmarangkita
24Sapasingbakalngrungokkékowéingbabiki?nanging kayapandumanewongkangarepperang,iyamangkono ugapandumanekangtetepanaingbarang-barange; 25Wiwitdinaikubanjurdidadèkaképranatanlanpranatan tumrapwongIsraèlngantisaprene
26BarengDawudtekaningZiklag,rampasanébanjur dikirimmenyangparatuwa-tuwanéYéhuda,marang
kanca-kancané,kandha,"Lahkowépadhadadipisungsung sakajarahanmungsuhéPangéran.
27Kanggowong-wongsingmanggoningBetellaning RamotingsisihkidullaningYatir, 28Lankanggowong-wongingAroerlankanggowongwongingSifmotlankanggowong-wongingEstemoa, 29Lanmarangwong-wongsingmanggoningRakhallan singmanggoningkutha-kuthanéwongYérahmeèllansing manggoningkutha-kuthanéwongKeni
30Lankanggowong-wongingHormalankanggowongwongingKorasanlankanggowong-wongingAtak, 31Lanmarangwong-wongsingmanggoningHebronlan ingpanggonan-panggonansingbiasadienggonidéning Dawudlanparaprajurité
BAB31
1NalikaikuwongFilistipadhaperangnglawanwong Israel,wongIsraelpadhalumayusakaingngarepewong FilistilanambruktiwasanaingpagununganGilboa
2WongFilistipadhangoyakSaullanparaputraneWong FilistipadhamatèniYonatan,AbinadablanMalkisua,para putranéSaul
3NalikaperangperangnglawanSaul,banjurdipanah deningparapemanah;landheweketatubangetdeningpara pemanah
4Saulbanjurngandikamarangsingnggawagegaman, "Pedhangmuunennalantusukaku;supayawong-wong singoratetakikitekalannusukaku,lannganiayaaku Nangingjuruwajaoragelem;amargadhewekewedi banget.MulanéSaulnjupukpedhanglandicemplungké.
5BarengkangmawagegamaneweruhyenSangPrabu Saulwusmati,banjurnyebrangipedhangelantiwas bebarengankaropanjenengane.
6IngdinaikuugaSaullananakételu,singnggawa gegamanlanparabalanékabèhbebarengan
7BarengwongIsraèlkanganaingsabrangélebaklaning sabrangéKaliYardèn,weruhyènwongIsraèlpadhamlayu lanSaullananak-anaképadhamati,banjurpadhaninggal kutha-kuthanélanlumayu.lanwongFilistipadhatekalan manggoning
8Ésuké,barengwongFilistintekaarepnyopotwongsing dipatèni,SaullananakételupadhatiwasanaingGunung Gilboa
9Wong-wongmaubanjurngethoksirahélannguculi gegamané,banjurdikirimmenyangtanahFilistining sakubengé,kanggonyritakakébabikuanaingomahé brahalalaningantaranérakyat.
10GegamanédilebokakéanaingdaleméAsytarot,lan layonédiikatingtémbokéBètsan
11Barengwong-wongingYabès-Giléadkrunguapasing ditindakakédéningwongFilistinmarangSaul.
12Sakehewongkanggagahprakosapadhatangilan mangkatsawengimuput,njupuklayoneSaullanpara putranesakaingtembokeBetsan,tekaningYabesylan diobonganaingkono
13Balung-balungébanjurdikuburingsangisoréwiting Yabesy,lanpasapitungdina