Genesi
CAPITOLU1
1InuprincipiuDiuhàcreatuuceluèaterra.
2Èaterraerasenzaformaèvacu;èabughjuraeranantuà afacciadiuprufondu.ÈuSpìritudiDiusimovenantuàa facciadil'acqua
3ÈDiudisse:Chìcisiaaluce!
4ÈDiuhàvistualucechìerabona,èDiuhàspartutua lucedaabughjura.
5ÈDiuchjamòaluceGhjornu,èabughjurachjamòNotte Èaseraèamatinaeranuuprimughjornu
6ÈDiudisse:Cisiaunfirmamentuàmezuàl'acqui,è ch'ellusisparghjel'acquidal'acqui
7ÈDiuhàfattuufirmamentu,èspartel'acquechìeranu sottuàufirmamentudal'acquichìeranusopraàu firmamentu:èeracusì
8ÈDiuchjamòufirmamentuCelu.Èaseraèamaneerau sicondughjornu
9ÈDiudisse:«Chìl'acquesottuàucelusiriuniscenuin unlocu,èchìaterraseccaapparisce:èeracusì.
10ÈDiuchjamòaterraseccaTerra;èariunionedi l'acquechjamavaMari,èDiuvidechìerabonu
11ÈDiudisse:Chìaterrapruducel'erba,l'arbachìdàa sumente,èl'arbuludifruttuchìdàfruttuseconduusotipu, chìasosumentehèinsèstessu,nantuàaterra,èeracusì
12Èaterrafecespuntàl'erba,èl'arbachìdavaasumente seconduusotipu,èl'arburuchìportavafruttu,chìaso sumenteerainsèstessu,seconduasospecie,èDiuhà vistuchìerabonu.
13Èaseraèamaneerauterzughjornu
14ÈDiudisse:Chìcisialuciinufirmamentudiucelu persparteughjornudaanotte;èch'ellisianupersegni,è perstagioni,èperghjorni,èanni:
15Èch'ellisianuperlumiinufirmamentudiucelu,perdà lucenantuàaterra:èeracusì.
16ÈDiuhàfattuduiegrandiluci;Alumeramaiòper guvernàughjornu,èaluceminoreperguvernàanotte:hà fattuancuestelle.
17ÈDiulipusòinufirmamentudiuceluperdàluce nantuàaterra
18Èperguvernàughjornuèanotte,èspartealucedaa bughjura;èDiuhàvistuchìerabonu
19Èaseraèamaneerauquartughjornu
20ÈDiudisse:Chìl'acquifacianuinabbundanzaa criaturainmuvimentuchìhàavita,èl'acellichìvolenu sopraaterrainufirmamentuapertudiucelu
21ÈDiuhàcriatugrandibalene,èognicriaturaviventichì simove,chìl'acqueanupurtatuinabbundanza,secondua sospecie,èogniuccellialatiseconduasospecie;èDiuhà vistuchìerabonu
22ÈDiulibenedisse,dicendu:Siatefruttu,èmultiplicate, èempiel'acqueinimari,èchìl'acellisimultiplichinuina terra.
23Èaseraèamaneerauquintughjornu
24ÈDiudisse:Chìaterrafacianascel'animaliviventi seconduasospecie,ubestiame,èustriscinu,èl'animalidi aterra,seconduasospecie,èeracusì
25ÈDiuhàfattuabestiadiaterraseconduasospezia,èu bestiameseconduasospezia,èognicosachìsistriscia
nantuàaterraseconduasospecie,èDiuhàvistuchìera bonu
26ÈDiudisse:Facemul'omuàanostramaghjina, seconduanostrasomiglianza;ognicosachìstriscianantu àaterra
27AlloraDiuhàcreatul'omuàasoimaghjini,à l'imaghjinidiDiu,ucreò;maschileèfeminalicreò
28ÈDiulibenedisse,èDiulidisse:Siatefruttìfichi,è multiplicate,èrinfriscàaterra,èsottumette,èdominate nantuàipescidiumare,èl'acellidil'aria,ènantuàogni esseviventechìsimovenantuàaterra
29ÈDiudisse:Eccu,viaghjudatuognierbachìportaa sumente,chìhènantuàafacciadituttaaterra,èogni arburuinuqualehèufruttudil'arburuchìdàasumente; pervoiseràpercarne.
30Èàognibestiadiaterra,èàogniuccellidil'aria,èà ognicosachìsistriscianantuàaterra,induvecihèavita, aghjudatuognierbaverdepercarne,èeracusì.
31ÈDiuvidetuttuciòch'elluaviafattu,èeccu,eraassai bonuÈaseraèamaneerausestughjornu
CAPITOLU2
1Cusìicelièaterrasòstatifiniti,ètuttal'armatadielli. 2ÈusettimughjornuDiuhàfinituusotravagliuch'ellu aviafattu;èsiripusòusettimughjornudatuttuuso travagliuch'elluaviafattu.
3ÈDiuhàbenedettuusettimughjornu,èusanctificò, perchèch'elluaviariposatudatuttuusotravagliuchìDiu hàcreatuèfattu
4Quessisòegenerazionidiicelièdiaterraquandusò staticreati,inughjornuchìuSignoreDiuhàfattuaterraè iceli
5Èognipiantadiucampuprimach'ellasiainaterra,è ognierbadiucampuprimach'ellacrescia,perchèu SignoreDiuùnaviafattupiovinantuàaterra,èùnciera miccaomuperlabouràaterra
6Maunanebbiasialzòdaaterra,èannaffiòtuttaafaccia diaterra
7ÈuSignoreDiuhàfurmatul'omudaapolveradiaterra, èlisoffiainisonariciunsoffiudivita;èl'omudivintò un'animaviva
8ÈuSignoreDiupiantòungiardinuinEdenàoriente;è cimettiul'omuch'elluaviafurmatu.
9ÈdaaterrafececresceuSignoreDiuogniarburuchìhè piacevuleàavistaèbonupermanghjà;l'arburudiavita ancuinmezuàugiardinu,èl'arbrediacunniscenzadiubè èdiumale
10Èunfiumuesciadal'Edenperirrigàugiardinu;èda quìsisparse,èdiventòinquattrucapi.
11UprimunomehèPison:hèquelluchìcircundatuttuu paesediHavila,induvecihèl'oru;
12Èl'orudiquellaterrahèbonu:cihèbdelliumèapetra d'onice
13ÈunomediusicondufiumuhèGihon:ulistessuhè quelluchìcircondatuttaaterrad'Etiopia.
14UterzufiumusichjamaHiddekel;questuhèquelluchì vàversuulivantedil'AssiriaÈuquartufiumehèEufrate
15ÈuSignoreDiupigliòl'omu,èumettiuinugiardinu d'Eden,perch'elluguardòèguardà
16USignoreDiuhàurdinatuàl'omu,dicendu:Diogni arburudiugiardinu,pudetemanghjàliberamente.
17Madil'arbuludiacunniscenzadiubèèdiumale,ùn nemanghjaretemicca,perchèughjornuchìnemanghjarete, certamentimori
18USignoreDiudisse:Ùnhèmiccabèchìl'omusiasolu; Lifaràunaiutuàscuntràperellu.
19Èdaaterra,uSignoreDiuhàfurmatuognibestiadiu campu,èogniuccellidil'aria;èlipurtòàAdamupervede ciòch'ellulichjamà:ètuttuciòchìAdamhàchjamatuogni criaturavivente,questuerausonome
20ÈAdamudetenomiàtuttiibovini,èàl'acellidil'aria,è àognibestiadiucampu;maperAdamùnhèstatutrovu unaiutuincontraperellu
21ÈuSignoreDiufececadereunsonnuprufonduannantu àAdam,èsidurmiu;
22ÈacostellachìuSignoreDiuaviapigliatuàl'omu,hà fattuunadonna,èl'hàpurtatuàl'omu.
23ÈAdamudisse:Questuhèavàl'ossudiimoosseèa carnediamocarne:seràchjamataDonna,perchèhèstata toltadal'omu.
24Perquessa,l'omuabbandunaràusobabbuèaso mamma,ès'attacherààasomoglia,èsaranuunasola carne.
25Èeranutraminduinudi,l'omuèasomoglia,èùnsi vargugnavanu
CAPITOLU3
1Avàuserpenteerapiùastutuchèqualsiasibestiadiu campuchìuSignoreDiuaviafattuÈdisseàadonna:Iè, Diuhàdettu:Ùnmanghjatemiccadiogniarburudiu giardinu?
2Èadonnadisseàaserpente:Pudemumanghjàdiufruttu dil'arburidiugiardinu
3Madiufruttudil'arburuchìhèinmezuàl'ortu,Diuhà dettu:Ùnmanghjatemicca,nètuccate,perchèùnmori
4Èuserpentedisseàadonna:Ùnmoreretemicca
5PerchèDiusàchìughjornuchìnemanghjate,allorai vostriochjiseranuaperti,èsaretecum'èdii,sapenduubèè umale
6Èquanduadonnahàvistuchìl'arburuerabonuper manghjà,èchìerapiacevuleàl'ochji,èunarburuàvulsutu perfàsàviu,pigliòdausofruttu,èmanghja,èlideteancu umaritucunella;èhàmanghjatu.
7Èl'ochjidituttiduisisòaperti,èsapiach'ellieranunudi; ècucivanufogliedifichi,èsifecenugrembiuli
8ÈanuintesuavocediuSignoreDiuchìcaminavainu giardinuinufrescudiughjornu;èAdamuèasomogliasi piattanudaapresenzadiuSignoreDiutràl'arburidiu giardinu
9ÈuSignoreDiuchjamòàAdam,èlidisse:Induvesite?
10Èelludisse:Aghjuintesuatovoceinugiardinu,è aghjuavutuapaura,perchèeranudu;èmipiattu.
11Èelludisse:Qualet'hàdettuch'ètùeranudu?Avete manghjatudil'arburu,chìt'aghjuurdinatuchìùndevi miccamanghjà?
12L'omudisse:Adonnachìtùm'hàdatuperessecunmè, m'hàdatudil'arburu,èaghjumanghjatu.
13USignoreDiudisseàadonna:Chìhèquestuchìavete fattu?Èadonnadisse:Userpentem'hàingannatu,èaghju manghjatu.
14ÈuSignoreDiudisseàaserpente:Perviachìavete fattuquestu,sitemaleditupiùdituttiivacchièdiogni
bestiadiucampu;Andarènantuàutoventre,è manghjaretepolvaratuttiighjornidiatovita.
15Èmetteraghjuinimiciziatràtèèadonna,ètràato sumenteèasosumente;tiferàatesta,ètuliferiteu calcagno.
16Diceàadonna:«Multiplicaraghjuassaiutoduloreèa tocuncepimentu;induloreparturisciizitelli;èuvostru desideriuserààutomaritu,èelluviguvernerà.
17ÈàAdamudisse:Perchèaveteascoltatuavocediato moglia,èavetemanghjatudil'arburuchìt'aghjuurdinatu, dicendu:Ùnnemanghjatemicca!indulorene manghjaretetuttiighjornidiatovita;
18Spineècardiancutidaràspuntà;èmanghjaretel'erba diucampu;
19Inusudorediatofaccia,manghjareteupane,finuà vultàinterra;perchèdaelluhèstatupigliatu:perchè polverasì,èinpolvaraturnai
20ÈAdamuchjamòàasomogliaEva;perchèeraa mammadituttiiviventi.
21L'EternuDiuhàfattuancuàAdamuèàasomoglia tunichedipelle,èlihàvistutu
22ÈuSignoreDiudisse:Eccu,l'omuhèdiventatucum'è unudinoi,percunnosceubèèumale,èavàch'elluùn stendeamanu,èpigliaancudil'arburudiavita,èmanghja ècampapersempre.:
23Perquessa,uSignoreDiuumandòforadiugiardinu d'Eden,pertravagliàaterradainduveerastatupigliatu 24Alloracacciòl'omu;èpusòàulivantediugiardinudi l'EdenCherubini,èunaspadaardentechìsivultòinogni modu,permanteneastradadil'arbrediavita
CAPITOLU4
1AdamuhàcunnisciutuàEva,asomoglia;èhà cuncepitu,èhàparturituàCain,èdisse:Aghjupigliatuun omudauSignore
2ÈtornaàparturituusofratelluAbele.ÈAbeleeraun pastoredipecure,maCainueraunlabratorediaterra 3Èinuprucedimentudiutempu,hèavvenechìCainhà purtatudaufruttudiaterraun'offertaàuSignore.
4ÈAbelhàpurtatuancudiiprimifigliolidiusopecuèdi usograssuÈuSignorehàavuturispettuàAbelèàaso offerta:
5MaùnaviarispettuàCainuèàasooffertaÈCainuera assaiarrabbiatu,èusovisusicalò
6L'EternudisseàCainu:Perchèsiteinfuria?èperchèu tovisuhècascatu?
7Sèvofatebè,ùnsaretemiccaaccettatu?ès'ètùùnfaci bè,upeccatusitrovaàaportaÈàtèseràusodesideriu,è tùl'aveteregnatu
8ÈCainuhàparlatucùAbel,usofratellu,èavvenechì, quand'ellieranuinucampu,Cainus'hèalzatucontruà Abel,usofratellu,èutombu
9USignoredisseàCainu:InduvehèutofratelluAbele?
Èelludisse:Ùnsòmicca:Sòuguardianudiumofratellu?
10Èelludisse:Chìavetefattu?avocediusanguediuto fratellumigridadaterra.
11Èavàsìmaleditudaaterra,chìhàapertuasoboccaper riceveusanguediutofratelludaatomanu;
12Quandulavuraiaterra,ùntidaràpiùasoforza;un fuggitivuèunvagabondusareteinterra
13ÈCainudisseàuSignore:Umopunizionihèpiù grandech'epossusuppurtà.
14Eccu,m'aicacciatuoghjedaafacciadiaterra;èdaato facciasaraghjupiatta;èseraghjuunfughjeèunvagabondu inaterra;èaccaderà,chìtuttiquellichìmitruveranumi uccidanu
15L'Eternulidisse:Perquessa,quelluchìuccideràCain, saràvindettapersettevolte.Etl'Eternelfitunemarquesur Caïn,depeurquequiconqueletrouvaitneletue
16ÈCainusin'andòdaapresenzadil'Eternu,èsicampò inupaesediNod,àl'orientedil'Eden
17ÈCainuhàcunnisciutuasomoglia;ècuncepì,èparturi Enoch;ècustruìunacità,èchjamòunomediacità,dopu unomediusofigliolu,Enoch
18ÈàEnocheranatuIrad;èIradgeneròMehujael;è MehujaelgeneròMetusaèl;èMetusaelgeneròLamech.
19ÈLamechpigliòduiemòglie:l'unasichjamavaAda,è l'altrasichjamavaZilla
20ÈAdahàparturituàIabal:eraubabbudiquellichì abitanuintendeèdiquellichìanubestiame
21UsofratellusichjamavaJubal:eraubabbuditutti quellichìmanighjanul'arpaèl'urganu.
22ÈZillahparturiancuTubalcain,istruttoreditutti l'artificidibronzuèdiferru:èasurelladiTubalcainera Naama.
23ÈLamechdisseàesomòglie:AdaèZilla:Ascoltatea movoce!VoimògliediLamech,ascoltateumodiscorsu, perchèaghjuuccisuunomuperamoferita,èunghjovanu peramoferita
24SeCainuseràvindicatusettevolte,veramenteLamech settantasettevolte.
25ÈAdamhàcunnisciutudinovuasomoglia;èhà parturituunfigliolu,èuchjamòSeth:PerchèDiu,disse, m'hàdesignatuunaaltrasumenteinvecediAbel,chìCainu hàtombu
26ÈàSethhèancunatuunfigliolu;èchjamòusonome Enos;tandul'omicuminciaruàchjamàunomediu Signore
CAPITOLU5
1Questuhèulibrudiegenerazionid'AdamInughjornu chìDiuhàcriatul'omu,àasumigliadiDiul'hàfattu; 2Umasciuèfeminalicreò;èlibenedetti,èchjamanuu sonomeAdamu,inughjornuchìsòstaticreati
3ÈAdamhàcampatucentutrent'anni,èhànatuunfigliolu àasosomiglianza,seconduasomaghjina;èuchjamò Seth:
4Èighjornid'Adam,dopuch'elluavianascituàSeth, eranuottucentuanni,ègeneròfigliolièfigliole
5ÈtuttiighjornichìAdamhàcampatueranunovecentu trentaanni,èmorse.
6ÈSethvissecentucinqueanni,ègeneròEnos
7ÈSethcampòdopuàanascitadiEnosottucentusette anni,ègeneròfigliolièfigliole
8ÈtuttiighjornidiSeteranunovecentudodicianni,è morse.
9ÈEnoshàvissutunovantaanniègeneròCainànu
10ÈEnoscampò,dopuàanascitadiCainan,ottucentu quindicianni,ègeneròfigliolièfigliole.
11ÈtuttiighjornidiEnoseranunovecentucinqueanni,è morse
12ÈCainanhàvissutusettantaanniègeneròMahalaleel 13ÈCainancampò,dopuàanascitadiMahalaleel, ottucentuquarantaanni,ègeneròfigliolièfigliole
14ÈtuttiighjornidiCainaneranunovecentudecianni,è morse.
15Mahalaleelvissesessantacinqueanni,ègeneròJared 16ÈMahalaleelcampò,dopuàanascitadiJared, ottucentutrentaanni,ègeneròfigliolièfigliole.
17ÈtuttiighjornidiMahalaleeleranuottucentunovanta cinqueanni,èmorse
18ÈJaredhàcampatucentusessantaduianni,èhànatuà Enoch
19ÈJaredcampò,dopuàanascitadiEnoch,ottucentu anni,ègeneròfigliolièfigliole
20ÈtuttiighjornidiJarederanunovecentusessantadui anni,èmorse.
21Enochvissesessantacinqueans,etengendraMatusalem 22ÈEnochmarchòcunDiu,dopuch'elluhànatuà Matusalemme,trècentuanni,èhàgeneratufiglioliè figliole
23ÈtuttiighjornidiEnocheranutrècentusessantacinque anni.
24ÈEnochcamminòcunDiu,èùneramicca;perchèDiu l'hàpigliatu
25Matusalemmevissecentottantasetteanni,ègenerò Lamech
26MatusalemucampòdopuàanascitadiLamech settecentuottantaduianni,ègeneròfigliolièfigliole.
27ÈtuttiighjornidiMatusalemmeeranunovecentu sessantanoveanni,èmorse
28ÈLamechhàcampatucentuottantaduianni,ègenerò unfigliolu
29ChjamòusonomeNoè,dicendu:Questustessuci cunsuleràinquantuàunostrutravagliuèàutravagliudie nostremani,perviadiaterrachìuSignorehàmaleditu
30ÈLamechcampòdopuàanascitadiNoècinquecentu novantacinqueanni,ègeneròfigliolièfigliole.
31ÈtuttiighjornidiLamecheranusettecentusettanta setteanni,èmorse
32ÈNoèaviacinquecentuanni,èNoègeneròSem,Camè Ghjafet
CAPITOLU6
1Èavvene,quandul'omicuminciaruàmultiplicànantuàa facciadiaterra,èifigliolilinascenu,
2ChìifigliolidiDiuanuvistuefiglioledil'omich'elli eranubelli;èlipigghiarumògliedituttuciòch'ellianu sceltu
3ÈuSignoredisse:Umospirituùnhàmiccasempre pugnacùl'omu,perchèelluhèancucarne,maisoghjorni saranucentuvintianni.
4C'eranugigantiinaterrainquellighjorni;èancudopuà quessa,quanduifigliolidiDiusòghjuntiàefiglioledi l'omi,èliparturinufiglioli,istessisòdiventatiomiputenti chìeranuanticu,omidifama
5ÈDiuhàvistuchìagattivezzadil'omueragrandeina terra,èchìogniimaginazionediipinsamentidiusocore erasoluumaleinpermanenza
6Etl'Eternelserepentitd'avoirfaitl'hommesurlaterre,et ill'affligeadanssoncœur
7USignoredisse:Distrughjeraghjul'omuchìaghjucreatu daafacciadiaterra;sial'omu,sial'animali,èustriscinu, èl'acellidil'aria;perchèmipentech'eaghjufattu
8MaNoètruvògraziaàl'ochjidiuSignore.
9QuessisòegenerazionidiNoè:Noèeraunomughjustu èperfettuinesogenerazioni,èNoècaminavacunDiu
10ÈNoègeneròtrèfiglioli,Sem,CamèGhjafet
11AterraeraancucorrottadavantiàDiu,èaterraera pienadiviulenza
12ÈDiuguardòaterra,èeccu,eracurrutti;perchèogni carneaviacorrottuusomodunantuàaterra
13ÈDiudisseàNoè:Afinediognicarnehèghjunta davantiàmè;perchèaterrahèpienadiviulenzaperelli;è, eccu,lidistrughjeraghjucùaterra
14Fateun'arcadilegnudigopher;Faraistanzeinl'arca,è acamparàinpeceèfora.
15Èquestuhèamodach'ètùlifarai:alunghezzadil'arca seràditrècentucubiti,asolarghezzadicinquantacubiti,è asoaltezzaditrentacubiti.
16Faraiunafinestranantuàl'arca,èinuncubituafinirete sopra;èaportadil'arcametteinulatu;cùstoriipiùbassi, seconduèterzu,fate.
17È,eccu,aghjupurtatuundiluviud'acquanantuàaterra, perdistrughjeognicarne,induvehèusoffiudivita,da sottuàucelu;èognicosachìhèinaterramorirà.
18Macuntèstabiliraghjuumopattu;ètuentreraiin l'arca,tuèitofiglioli,èatomoglia,èemogliediito figliolicuntè.
19Èd'ogniesseriviventid'ognicarne,duid'ognisorta, purtareteinl'arca,permanteneavitacuntè;seranumasci èfemine.
20Dil'acelliseconduasospecie,èdiiboviniseconduaso specie,diognistriscinudiaterraseconduasospecie,dui d'ognispezieviveneranuàtè,permanteneinvita.
21Pigliateàtèdituttiimanciarichìsimanghjanu,èvi cuglierai;èseràdamanghjàpertèèperelli
22CusìhàfattuNoè;seconduàtuttuciòchìDiuhà urdinatu,cusìhàfattu
CAPITOLU7
1L'EternudisseàNoè:Venite,tèètuttaatocasa,in l'arca;pertèaghjuvistughjustudavantiàmèinsta generazione
2Diognibestiapulitatipigliaretepersette,umasciuèa sofemina,èdiebestiechìùnsòmiccapuridadui,u masciuèasofemina
3Dil'acellidil'ariaancuàsette,umasciuèafemina;per manteneasumentevivanantuàafacciadituttaaterra
4Perancorasetteghjorni,èdaraghjuch'ellapiovenantuà aterraquarantaghjornièquarantanotti;èognisustanza viventech'eaghjufattudistrughjeraghjudaafacciadia terra
5ÈNoèhàfattututtuciòchìuSignoreliaviaurdinatu
6ÈNoèaviaseicentuanniquanduudiluviudil'acqueera nantuàaterra
7ÈNoè,èisofiglioli,èasomoglia,èemògliediiso figliolicunellu,intrìinl'arca,perviadil'acquediu diluviu
8Dil'animalipuri,èdil'animalichìùnsòmiccapuliti,èdi l'acelli,èdituttuciòchìstriscianantuàaterra,
9Induièduisin'andòàNoèinl'arca,umasciuèafemina, cum'èDiuaviaurdinatuàNoè.
10Èavvenedopuàsetteghjorni,chìl'acquediudiluviu eranunantuàaterra.
11InuseicentesimuannudiavitadiNoè,inusecondu mese,udiciassettesimughjornudiumese,inustessu ghjornu,tutteefontidiugrandeabissusòstatesfondate,è ifinestridiucelusòstatiaperti.
12Èapiovaeranantuàaterraquarantaghjornièquaranta notti
13Inustessughjornu,Noèintrinuinl'arca,èSem,Camè Ghjafet,ifigliolidiNoè,amogliadiNoè,èetrèmògliedi isofigliolicunelli.
14Iddi,èognibestiaseconduasospecie,ètuttuu bestiameseconduasospecie,èognistrisciantechìsi striscianantuàaterraseconduasospecie,èogniuccello seconduasospecie,ogniuccellodiognisorte
15ÈintrinuàNoèinl'arca,duièduidiognicarne,induve hèusoffiudivita.
16Èquellichìentravanu,andonuinmaschileèfeminadi ognicarne,cum'èDiul'aviaurdinatu,èuSignorel'hà chjusu.
17Èudiluviufùquarantaghjorninantuàaterra;èl'acqui crescianu,portanul'arca,èhèstataelevatasopraaterra
18Èl'acquiprevalenu,ècrescenuassainantuàaterra;è l'arcaandònantuàafacciadil'acque
19Èl'acquiprevalenuassainantuàaterra;ètuttee muntagnealte,chìeranusottuàtuttuucelu,eranucuparti.
20Quincecubitiinpiùdil'acquaanuprevalsu;èe muntagneeranucuparti
21Èmorsetutteecarnichìsimovevanunantuàaterra,sia dil'acelli,siadiivacchi,èdil'animali,èdituttiistriscichì striscianunantuàaterra,èogniomu
22Tuttiinisonaricierausoffiudivita,dituttuciòchìera interrasecca,morse
23Èognisustanzaviventehèstatadistruttachìeranantuà afacciadiaterra,sial'omuèubestiame,èirampicantiè l'acellidiucelu;èsòstatidistruttidaaterra;èNoèsolu restavivu,èquellichìeranucunelluinl'arca
24Èl'acqueanuprevalsunantuàaterracentucinquanta ghjorni
CAPITOLU8
1ÈDiusiricurdòdiNoè,èdituttiiviventi,èdituttuu bestiamechìeracunelluinl'arca;
2Efuntanidil'abissuèancuifinestridiucelusòstati fermati,èapioggiadauceluhèstatafrenata;
3Èl'acquetornanudaaterraincontinuu,èdopuàafinedi centucinquantaghjorni,l'acquesicalanu
4Èl'arcasiriposòinusettimumese,udiciassettesimu ghjornudiumese,nantuàemuntagnediArarat.
5Èl'acquediminuiscenucontinuamentefinuàudecimu mese:inudecimumese,uprimughjornudiumese,si vedenuecimediemuntagne
6Àafinediquarantaghjorni,Noèhàapertuafinestradi l'arcach'elluaviafattu.
7Èmandòuncorbu,chìandavaavantièavanti,finuàchì l'acquasiseccavadaaterra
8Mandòdinòunaculombadaellu,pervedes'ellusicalava l'acquadaafacciadiaterra;
9Maaculombaùntruvòmiccariposuperapiantadiuso pede,ètornòàelluinl'arca,perchèl'acquaeranantuàa facciadituttaaterra;àelluinl'arca
10Èrestòancualtrisetteghjorni;èmandòdinovua culombaforadil'arca;
11Èaculombaghjunseàelluàasera;è,eccu,inaso boccaeraunafogliad'alivustrappata;cusìNoèsapiachì l'acqueeranucalatedaaterra.
12Èrestòancualtrisetteghjorni;èmandòaculomba; ch'ùntornòpiùàellu
13Èavvenechìinuseicentesimuannu,uprimumese,u primughjornudiumese,l'acqueeranusecchedaaterra;è Noèsguassòacoperturadil'arca,èfighjulava,è:eccu,a facciadiaterraerasecca
14Èinusecondumese,uvintisettimughjornudiumese, aterraerasecca.
15ÈDiuhàparlatuàNoè,dicendu:
16Escidal'arca,tùèatomoglia,èitofiglioli,èemoglie diitofigliolicuntè.
17Fateforacunvoiogniessenzaviventichìhècunvoi,di ognicarne,siadil'acelli,siadiibovini,èdituttii strisciantichìstriscianunantuàaterra;ch'elliponu riproduceinabbundanzainaterra,èessefruttu,èsi multiplicanunantuàaterra
18ÈNoèsin'andò,èisofiglioli,èasomoglia,èemòglie diisofigliolicunellu
19Ognibestia,ognistriscia,èogniuccelli,ètuttuciòchì sistriscianantuàaterra,seconduasospezia,escedal'arca.
20ÈNoèhàcustruituunaltareàuSignore;epigliòdi ognibestiapura,èdiogniuccellipuri,èoffreolocaustu nantuàl'altare.
21L'Eternuhàsentutuunodoredolce;ÈuSignoredisse inusocore:Ùnmalediraghjupiùaterraperl'omu;perchè l'imaginazionediucoredil'omuhèmaledaasoghjuventù; nèpiùùnsbatteraghjupiùognicosavivente,cum'èaghju fattu
22Mentreaterraferma,asementaèacugliera,èufretuè ucaldu,èl'estiuèl'invernu,èughjornuèanotteùn cessanu
CAPITOLU9
1ÈDiuhàbenedettuNoèèisofiglioli,èlidisse:Siate fruttu,èmultiplicate,èripigliateaterra
2Èutimoredivoièutimoredivoiserànantuàogni bestiadiaterra,ènantuàogniuccellidil'aria,nantuà tuttuciòchìsimovenantuàaterra,ènantuàtuttiipesci diumare;inatomanusòmandati.
3Ognicosachìsimovechìviveseràcarnepervoi;cum'è l'erbaverdeaghjudatututteecose
4Maacarnecùasovita,chìhèusosangue,ùn manghjaretemicca.
5Èdisicuru,uvostrusanguediavostravitavi dumandaraghju;daamanudiognibestial'aghju dumandatu,èdaamanudil'omu;àamanudiufratelludi ogniomu,aghjubisognudiavitadil'omu
6Quelluchìversausanguedil'omu,dal'omuusosangue seràversatu,perchèàl'imaghjinidiDiuhàfattuomu
7Ètù,siatefruttu,èmultiplicate;produceinabbondanza inaterra,èsimultiplica.
8ÈDiuhàparlatuàNoèèàisofigliolicunellu,dicendu:
9Eiu,eccu,aghjustabilituumopattucunvoi,ècùa vostrasumentedopuàvoi;
10Ècùognicriaturaviventichìhècunvoi,dil'acelli,dii vacchi,èdiognibestiadiaterracunvoi;datuttiquellichì surtenudal'arca,àognibestiadiaterra.
11Èstabiliraghjuumopattucunvoi;nèognicarnesarà piùtagliatadal'acquadiundiluviu;nècisaràpiùun diluviuperdistrughjeaterra.
12ÈDiudisse:Questuhèusimbuludil'allianzach'e aghjufattutràmèèvoièognicriaturaviventichìhècun voi,pergenerazioniperpetue
13Aghjumessuumoarcuinanuvola,èseràunsimbulu diallianzatràmèèaterra.
14Èaccaderaghju,quanduaghjupurtatuunanuvolanantu àaterra,chìl'arcuseràvistuinanuvola
15Èmiricurdaraghjudiumopattu,chìhètràmèèvoiè ognicriaturaviventidiognicarne;èl'acqueùn diventeranupiùundiluviuperdistrughjeognicarne
16Èl'arcusaràinanuvola;èl'aghjufighjulatu,perpudè ricurdàupattueternutràDiuèognicriaturaviventedi ognicarnechìhènantuàaterra
17ÈDiudisseàNoè:Questuhèusimbuludil'allianzachì aghjustabilitutràmèèognicarnechìhènantuàaterra
18ÈifigliolidiNoè,chìpartenudal'arca,eranuSem, CamèGhjafet,èCamhèubabbudiCanaan.
19QuessisòitrèfigliolidiNoè,èdiellieratuttaaterra sparsa
20ÈNoècuminciòàessevignaghjolu,èpiantòunavigna. 21Èbeiediuvinu,ès'ibriacò;èfùscupertuinasotenda 22ÈCam,ubabbudiCanaan,videanuditàdiusobabbu, èl'hàdettuforaàisoduifratelli.
23ÈSemèJaphetpigliòunmantellu,umisunantuàeso spalle,èmarchjòindaretu,ècoprevanuanuditàdiuso babbu;èisovisieranuindaretu,èùnanuvistuanuditàdi usobabbu
24ÈNoèsisvegliòdausovinu,èsapiaciòchìuso figliolupiùchjuculiaviafattu.
25Èdisse:MaledettosiaCanaan!unservitorediservitori seràperisofratelli
26Èdisse:BenedettusiauSignoreDiudiSem!èCanaan seràusoservitore
27DiuallargaràGhjafet,èch'elluabiteràinetendedi Sem;èCanaanseràusoservitore.
28ÈNoècampòdopuàudiluviutrècentucinquantaanni
29ÈtuttiighjornidiNoèeranunovecentucinquantaanni, èmorse.
CAPITOLU10
1AvàsòegenerazionidiifigliolidiNoè,Sem,Camè Ghjafet,èàellieranufigliolinatidopuàudiluviu 2IfigliolidiJafet;Gomer,Magog,Madai,Javan,Tubal, Meshech,Tiras
3ÈifigliolidiGomer;Ashkenaz,Riphath,Togarmah 4ÈifigliolidiJavan;Eliseu,Tarsis,KittimèDodanim 5Perquestieranuspartutil'isulediiGentiliinisopaesi; ognunudopuàasolingua,dopuàesofamiglie,ineso nazioni
6ÈifigliolidiCam;Cush,èMizraim,èPhutèCanaan 7ÈifigliolidiCush;Seba,Havila,Sabtah,Raamah,e Sabtecha,èifigliolidiRaama;Saba,èDedan
8ÈCushgeneròNimrod:cuminciòàesseunputenteina terra.
9Erauncacciatoreputentedavantiàl'Eternu;perquessa, sidice:Cum'èNimroducacciatoreputentedavantiàu Signore.
10UprincipiudiusoregnueraBabele,Erech,Accadè Calneh,inupaesediShinar
11DaquellupaesepartìAssur,ècustruìNinive,èacità RehobothèCalah,
12ÈResentràNiniveèCalah:astessahèunagrandecità 13ÈMizraimgeneròLudim,Anamim,Lehabimè Naphtuhim, 14ÈPatrusim,èCasluhim,(daqualesòiFilistimi)è Caphtorim
15ÈCanaangeneròSidoneusoprimunatu,èHeth, 16ÈuGhjebuseu,èl'Amorreu,èuGirgaseu, 17Èl'Eveu,èl'Arkite,èuSinite, 18Èl'Arvadite,èiZemariti,èl'Hamatiti,èdopusi sparsevanuefamigliediiCananei.
19ÈucunfinidiiCananeieradaSidone,cum'ètùvinissià Guerar,àGaza;cum'ètùvai,àSodoma,èGomorra,è Adma,èZeboim,finuàLasha. 20QuessisòifigliolidiCam,seconduesofamiglie, seconduesolingue,inisopaesièinesonazioni
21AncuàSem,ubabbudituttiifigliolid'Eber,ufratellu diJafetl'anzianu,sòancunatifiglioli
22IfigliolidiSem;Elam,Assur,Arfaxad,LudèAram 23ÈifigliolidiAram;Uz,èHul,èGether,èMash. 24ArfaxadgeneròSalah;èSalahgeneròEber
25ÈàEbernascìuduifiglioli:unusichjamavaPeleg; perchèinisoghjorniaterraeraspartuta;èusofratellusi chjamavaJoktan
26IoctangeneròAlmodad,Sheleph,HazarmavethèJerah, 27ÈHadoram,UzalèDiklah, 28ÈObal,èAbimael,èSaba, 29ÈOfir,HavilaèJobab:tuttiquestieranuifigliolidi Ioctan.
30ÈasoabitazioneeradaMesha,cum'ètùvaiàSefar, unamuntagnadiulivante
31QuessisòifigliolidiSem,seconduesofamiglie, seconduesolingue,inisopaesi,seconduesonazioni
32QuessisòefamigliediifigliolidiNoè,dopuàeso generazioni,inesonazioni;èperquestesòenazioni spartuteinaterradopuàudiluviu
CAPITOLU11
1Ètuttaaterraeradiunalinguaèdiunasolalingua.
2Èavvenechì,mentreviaghjanudaulivante,truvaruuna piaghjainupaesediShinar;èstavanuquì
3Èsidissenul'unàl'altru:Andateàfàimattoni,è brusgiamu.Èavianuumattoneperapetra,èuslime avianupermorte
4Èdissenu:Andate,custruemuunacitàèunatorre,chìa socimaghjunghjesin’àucelu;èfacemuunnome,perùn essespargugliatunantuàafacciadiaterrasana
5ÈuSignorehèfalatupervedeacitàèatorrechìifiglioli dil'omicustruianu
6USignoredisse:Eccu,upopuluhèunu,ètuttianuuna lingua;èquestusicumincianuàfà:èavànundaùnserà ritenutudaelli,chìanuimaginatudifà
7Andemu,falemu,ècicunfundemuasolingua,perùn capiscenumiccaudiscorsudil'altri.
8AllorauSignorelihàspargugliatuforadiquìnantuàa facciadituttaaterra,èsinesòandatiàcustruisceacità.
9Perquessa,usonomehèchjamatuBabele;perchèu Signorehàcunfunditualinguadituttaaterra,èdaquìu Signorelihàspargugliatunantuàafacciadituttaaterra
10EccuigenerazionidiSem:Semaviacentuanni,è generòArfaxadduiannidopuàudiluviu
11ÈSemvissecinquecentuannidopuàanascitadi Arfaxad,ègeneròfigliolièfigliole
12Arfaxad,ch'hàcampatutrentaècinqueanni,generò Salah.
13ÈArfaxadcampò,dopuàanascitadiSalah, quattrucentutrèanni,ègeneròfigliolièfigliole
14Salahvissetrent’anni,egeneròEber.
15ÈSalahcampòdopuàanascitadiEberquattrucentutrè anni,ègeneròfigliolièfigliole
16ÈEberhàcampatutrentaèquattruanni,ègeneròPeleg.
17ÈEbercampò,dopuàanascitadiPeleg,quattrucentu trent'anni,ègeneròfigliolièfigliole
18ÈPelegvissetrent'anni,ègeneròReu.
19ÈPelegcampòdopuàanascitadiReuduicentunove anni,ègeneròfigliolièfigliole
20ÈReucampòtrentaduianni,ègeneròSerug.
21ÈReucampòdopuàanascitadiSerugduicentusette anni,ègeneròfigliolièfigliole
22Serugvissetrent'anni,egeneròNacor.
23ÈSerugcampòdopuàanascitadiNacoruduicentu anni,ègeneròfigliolièfigliole
24ÈNacorvissevintinoveanni,ègeneròTerach.
25ÈNacorcampò,dopuàanascitadiTerach,centu diciannoveanni,ègeneròfigliolièfigliole
26ÈTerachvissesettantaanni,ègeneròAbram,Nacoruè Haran
27EccuigenerazionidiTerah:TerahgeneròAbram, NacoruèHaran;èHarangeneròLot.
28ÈHaranmorsedavantiàusobabbuTerahinupaesedi asonatività,inUrdiiCaldei
29ÈAbramuèNacorulipigliòmòglie:unomedia mogliad'AbramueraSarai;èunomediamogliadiNahor, Milca,figlioladiHaran,babbudiMilca,èbabbudiIsca 30MaSaraierasterile;ellaùnaviamiccafigliolu.
31TerahpigliòusofiglioluAbram,èLotufiglioludi Haran,ufiglioludiusofigliolu,èSaraiasonuora,a mògliadiusofiglioluAbram;èpartenucunellidaUrdii Caldei,perandàinupaesediCanaan;èghjunsenuà Haran,èsiabitanuquì.
32ÈighjornidiTeraheranuduicentucinqueanni;è TerahmorseinHaran
CAPITOLU12
1AvàuSignoreaviadettuàAbram:Escedautopaese,è daatoparentela,èdaacasadiutobabbu,inunpaesechì timustraraghju
2Faraghjuditèunagrandenazione,ètibenedicaraghju,è fàgrandeutonome;ètùsaraiunabenedizzione: 3Benedicaraghjuquellichìtibenedicanu,èmaledicà quellichìtimaledicà,èintèseranubenedettetuttee famigliediaterra
4AlloraAbramsin'andò,cum'èuSignoreliaviaparlatu; èLotsin'andòcunellu,èAbramaviasettantacinqueanni quand'ellupartìdaHaran
5ÈAbrampigliòSarai,asomoglia,èLotufiglioludiuso fratellu,ètuttuusobenich'elliavianucullucatu,èl'ànime ch'elliavianuacquistatuinHaran;èpartenuperandàinu paesediCanaan;èsòghjuntiinterradiCanaan
6ÈAbramattraversòupaesefinuàulocudiSichem,àa piaghjadiMoreÈuCanaaniteeratanduinupaese
7L'EternuapparveàAbram,èdisse:Àatodiscendenza, daraghjustupaese;èelluhàcustruituunaltareàuSignore, chìlieraapparsu
8Èandòdaquìàunamuntagnaàl'orientediBethel,è piantòasotenda,avenduBetelàpunente,èHaià l'oriente;
9ÈAbrammarchò,andendusempreversuusudu.
10Ècieraunacarestiainupaese;èAbramfalòinEgittu percampàquì;perchèacarestiaerapesanteinupaese
11Quandus'avvicinòperentreinEgittu,disseàSarai,aso moglia:Eccu,sòchìsìunadonnabellapervede
12Perquessa,quandul'Egizianitiverranu,diceranu: Questahèasomoglia;èmiammazzaranu,matisalvaranu avita
13Dì,tipregu,sìamosurella:chìmisiabèperviaditè; èamoànimavivràperviaditè.
14Èavvenechì,quanduAbramueraghjuntuinEgittu, l'Egizianianuvistuadonnachìeraassaibella
15AncuiprìncipidiFaraonel'anuvistu,èl'hanulodata davantiàFaraone,èadonnafùpurtataincasadiFaraone
16ÈsupplicòàAbrambèperella,èelluaviapecureèboi, èasini,èservitori,èserve,èellaasiniècammelli.
17ÈuSignorehàpistuFaraoneèasocasacùgrandipesti perviadiamogliadiSaraiAbram
18FaraonechjamòàAbram,èdisse:Chìhèquestuchì m'aifattu?perchèùnm'hàdettuch'ellaeraatomoglia?
19Perchèdissi:Hèamosurella?cusìl'aghjupussutu pigliààmèinmoglia:avàdunqueeccuatomoglia, pigliala,èvai
20ÈFaraonehàurdinatuàisoomiannantuàellu,èl'anu mandatuvia,èasomoglia,ètuttuciòchìavia.
CAPITOLU13
1ÈAbramcullàdal'Eggittu,elluèasomoglia,ètuttuciò ch'elluavia,èLotcunellu,inusudu
2ÈAbrameraassairiccudibestiame,d'argentuèd'oru.
3Èandòinisoviaghjidausudu,finuàBethel,finuàu locuinduveasotendaerainprincipiu,tràBethelèHai;
4Àulocudil'altare,ch'elluaviafattuquìprima,èquì AbraminvocòunomediuSignore
5ÈancuLot,chìandavacunAbram,aviapecu,èboi,è tende.
6Èaterraùneramiccacapacidipurtalli,perch'elli puderanuabitareinseme,perchèasosustinenzaeragrande, perch'elliùnpudianucampàinseme
7Ècieraunadisputatràipastoridiubestiamed'Abramu èipastoridiubestiamediLot;èiCanaanitièiPeriziti abitavanuallorainupaese
8ÈAbramudisseàLot:Ùncisiamiccalitigatràmèètè, ètràimopastorièitopastori;perchèsimufratelli.
9Ùnhèmiccatuttaaterradavantiàtè?siparati,tipregu, damè:s'ètùpigliateamanumanca,alloraandaraghjuà
diritta;os'ètùvaiàamanudiritta,alloraandaraghjuàa manca.
10ÈLotalzòl'ochjièvidetuttaapiaghjadiuGhjurdanu, chìerabenannacquatainognilocu,primachìuSignorehà distruttuSodomaèGomorra,cum'èugiardinudiuSignore, cum'èaterrad'Egittu,cum'ètùghjunghjiZoar 11AlloraLotliscelsetuttaapiaghjadiuGhjurdanu;è Lotsin'andòinulivante,èsiseparanul'undal'altru.
12AbramuabitavainupaesediCanaan,èLotstavaine citàdiapiaghja,èpiantòasotendaversuSodoma
13Mal'omidiSodomaeranugattivièpeccatoridavantià uSignoreassai
14L'EternudisseàAbram,dopuchìLots'hèseparatuda ellu:Alzaitoochji,èfighjatedaulocuduv'ètùsìàu nordu,àusudu,àulivanteèàupunente
15Pertuttuupaesechìtùvedi,tidaraghju,èàato sumentepersempre
16Èaghjudafàatosumentecum'èapolvaradiaterra, cusìchì,s'èunomupòcuntàapolvaradiaterra,alloraato sumenteseràancucuntata
17Alzati,andateàtraversuupaeseinlonguèinlarghezza; perchètidaraghju.
18AlloraAbramspostòasotenda,andòèsicampòina pianuradiMamre,chìhèinHebron,ècihàcustruituun altareàuSignore.
CAPITOLU14
1ÈavveneàitempidiAmraphel,rediShinar,Arioch,re diEllasar,Kedorlaomer,rediElam,èTidal,redie nazioni;
2Qu'ilsfirentguerreàBera,roideSodome,àBirsha,roi deGomorra,àShinab,roid'Adma,àShemeber,roide Zeboïm,etauroideBela,quiestTsoar.
3TuttiquestisòstatiunitiinavallediSiddim,chìhèu maresalatu
4DodiciannisirvutuàChedorlaomer,èinutredecisimu annusiribellavanu
5L'annuquattordicesimuvinniKedorlaomer,èirèchì eranucunellu,battevanuiRefaiminAshterothKarnaim,i ZuzimiinCam,èl'EmimiinShaveKiriathaim
6Èl'HoritiinasomuntagnadiSeir,finuàElparan,chìhè vicinuàudesertu.
7Etilss'enretournèrentàEnmispat,quiestKadès,et battirenttoutlepaysdesAmalécites,ainsiqueles AmoréensquihabitaientàHazezontamar.
8UrèdiSodoma,èurèdiGomorra,urèdiAdma,urèdi Zeboïm,èurèdiBela(chìhèTsoar)s'alluntanu,èsisò ghjuntiàabattagliacunelliinavallediSiddim; 9CùKedorlaomer,rèdiElam,èTidal,redienazioni, Amraphel,rediShinar,èArioch,rediEllasar;quattrurè cùcinque.
10ÈavallediSiddimerapienadislimepits;èirèdi SodomaèGomorrafughjenu,ècascàquì;èquellichì stavanufughjenuàamuntagna
11PigliòtuttiibenidiSodomaèGomorra,ètuttiiso viventi,èsineandavanu.
12PiglionuàLot,ufiglioludiufratellud'Abramu,chì stavainSodoma,èisobè,èsin'andò
13Èvinniunuchìerascappatu,èl'hàdettuàAbram l'Ebreu;perchèabitavainapiaghjadiMamrel'Amoreu,
fratellud'Eshcolèfratellud'Aner,èquestieranu cunfederaticùAbram.
14ÈquanduAbramuhàintesuchìusofratelluerastatu fattuprigiuneru,hàarmatuisoservitoriaddestrati,natiina socasa,trècentudiciottu,èliperseguitòfinuàDan.
15Èsidivisucontruàelli,elluèisoservitori,dinotte,èi batti,èliperseguitòfinuàHoba,chìhèàamancadi Damascu.
16Èpurtòtuttiibeni,èpurtòdinòusofratelluLot,èiso bè,èancuedonneèupopulu
17EtleroideSodomesortitàsarencontre,aprèsson retourdelatueriedeKedorlaomeretdesroisquiétaient aveclui,danslavalléedeShave,quiestlavalléeduroi.
18Melchisedec,rèdiSalem,feceupaneèuvinu,èerau sacrificadorudiuDiuAltissimo
19Èubenedisse,èdisse:BenedettusiaAbramudiuDiu Altìssimu,chìpussedeuceluèaterra
20ÈbenedettuuDiuAltìssimu,chìhàdatuinmanuito nemici.Èlideteadecimaditutti.
21ÈurèdiSodomadisseàAbram:Dammiepersone,è pigliateibenipertè
22ÈAbramudisseàurèdiSodoma:Aghjualzatuamo manuàuSignore,uDiuAltissimo,upruprietariudiucelu èdiaterra
23Ch'ùnpiglieraghjudaunfiluancuàuncinturionedi scarpa,èch'ùnpiglieraghjunundadiciòchìhètoiu,perùn dìchìaghjufatturiccuàAbram
24Salvusoluciòch'ellianumanghjatuighjovani,èaparte dil'omichìsòandaticunmè,Aner,EshcolèMamre; ch'ellipiglianuasoparte
CAPITOLU15
1Dopuàquestecose,aparolladiuSignorehèghjuntaà Abraminunavisione,dicendu:Ùnàbbiapaura,Abram: Sòutoscudu,èatoricumpensaassaigrande
2ÈAbramudisse:SignoreDdiu,chìmidarete,chìmi vanusenzafiglioli,èl'amministratorediamocasahè questuEliezerdiDamascu?
3ÈAbramudisse:Eccu,ùnm'avetemiccadatusumente; 4Èeccu,aparolladiuSignorelivinse,dicendu:Ùnserà miccautoeredi;maquelluchìescedaevostreviscere seràutoeredi.
5Èupurtòfora,èdisse:Fighjateavàversuucelu,èditeà estelle,s’ètùsarècapacidinumarli,èlidisse:Cusìseràa todiscendenza.
6ÈhàcridutuinuSignore;èlicuntòperaghjustizia
7Èlidisse:Sòl'Eternuchìt'hàpurtatuforadiUrdii Caldei,perdàtistaterraineredità
8Èdisse:Signore,Ddiu,dachìsacciuch'el'erederaghju?
9Èlidisse:Pigliamiunagiovencaditrèanni,èunacapra ditrèanni,èunarieteditrèanni,èunatortoraèun piccione
10Èpigliòàellututtiquesti,èlidivisuàmezuàmezu,è misuognipezzul'unàl'altru;
11Èquandul'acellisòfalatinantuàicadaveri,Abramli cacciava.
12Èquanduusoleeratramontatu,unsonnuprufondu cadevaannantuàAbram;è,eccu,unorroredigrande bughjuracascònantuàellu.
13ÈdisseàAbramu:Sapetedisicuruchìatosumente seràstranierainunpaesechìùnhèmiccauso,èliserve;è liaffligeranuquattrucentuanni;
14Èancuquellanazione,ch'elliserviranu, ghjudicheraghju,èdopuneesceranucùunagrande sostanza
15Èandaiàitobabbiinpace;sareteintarratuinunabona vechja.
16Maàaquartagenerazioni,tornanuquì,perchèl'iniquità dil'Amorreiùnhèancupiena
17Èavvenechì,quanduusolesitramonta,èerabughju, eccuunafurnacefumante,èunalampadinaardentechì passavatràquellipezzi.
18Inustessughjornu,uSignorehàfattuunpattucù Abram,dicendu:Àatodiscendenzaaghjudatustaterra, daufiumudil'Egittufinuàugranfiume,ufiumeEufrate. 19IKeniti,iKenizitièiKadmoniti, 20Èl'Hittiti,èiPeriziti,èiRefaim, 21Èl'Amorrei,èiCananei,èiGirgasi,èiGhjebusei.
CAPITOLU16
1Ora,amògliadiSaraiAbramùnlipartòmiccafiglioli,è ellaaviaunaserva,unaEgiziana,chìsichjamavaAgar 2ÈSaraidisseàAbram:Eccu,uSignorem'hàimpeditudi parturità:tipregu,entreàamoserva;pòessech'epossu ottenefigliolidaellaÈAbramascoltòavocediSarai 3ÈamogliadiSaraiAbrampigliòAgar,asoserva, l'Egiziana,dopuchìAbramaviaabitatudiecianniinu paesediCanaan,èl'hàdatuàusomarituAbramperessea somòglia.
4ÈandòàAgar,èellacuncepì;èquanduellavidech'ella eraincinta,asopadronaeradisprezzataàisoochji 5ÈSaraidisseàAbram:Umotortusianantuàtè:aghju datuamoservainutopettu;Èquand'ellavidech'ellaavia incinta,aghjustatudisprezzatuàisoochji:uSignore ghjudicheghjatràmèètè.
6MaAbramdisseàSarai:Eccu,atoservahèinmanu;fà àellaciòchìtipiaceÈquanduSaraihàtrattatuàpenacun ella,fughjedaasofaccia.
7Èl'ànghjuludiuSignorel'hàtrovuvicinuàunafontana d'acquainudesertu,vicinuàafontanainastradadiShur 8Èdisse:Agar,servadiSarai,dainduvesite?èinduve andai?Èelladisse:Fughjudaafacciadiamopadrona Sarai
9Èl'ànghjuludiuSignorelidisse:Ritornaàatopadrona, èsottumetevisottuàesomani
10Èl'ànghjuludiuSignorelidisse:Multiplicàato sumenteassai,chìùnsiamiccanumerataperamultitùdine
11L'ànghjuludil'Eternulidisse:Eccu,sìincinta,è parturiteunfigliolu,èuchjamaràIsmaele;perchèu Signorehàintesuatoafflizione.
12Èseràunomusalvaticu;asomanuseràcontruàogni omu,èamanudiogniomucontruàellu;èch'elluabiterà inpresenzadituttiisofratelli
13ÈchjamòunomediuSignorechìlihàparlatu:"TuDiu mivede;perchèellahàdettu:Aghjuancuguardatuquìà quelluchìmivede?
14Perquessa,upozzuerachjamatuBeerlahairoi;eccu,hè tràKadesèBered.
15ÈAgarhàdatuunfiglioluàAbram;èAbramchjamòu nomediusofigliolu,chìAgarhàparturitu,Ismaele
16ÈAbramaviaottantseianni,quanduAgarparturi IsmaeleàAbram.
CAPITOLU17
1QuanduAbramuavianovantaanniènove,uSignore apparveàAbram,èlidisse:SòuDiuOnnipotente; camminadavantiàmè,èsiateperfettu.
2Faraghjuumopattutràmèètè,ètimultiplicàassai
3ÈAbramcascòinfaccia,èDiuliparlava,dicendu:
4Inquantuàmè,eccu,umopattuhècunvoi,èsarete babbudiparechjenazioni
5ÙnseràpiùchjamatuutonomeAbram,mautonome seràAbraham;perunbabbudiparechjenazionitiaghju fattu
6Ètirenderaghjuassaifruttìvule,ètifarànazioni,èirè esceranudatè
7Estabiliraghjuumopattutràmèètèèatosumentedopu àtèinesogenerazioniperunpattueternu,peresseunDiu pertèèperatosumentedopuàtè
8Èdaraghjuàtè,èàatosumentedopuàtè,aterrainduve sitestranieru,tuttaaterradiCanaan,perunpussessu eternu;èseraghjuusoDiu
9ÈDiudisseàAbràhamu:Guardàdunqueumopattu,tù èatodiscendenzadopuàtèinesogenerazioni.
10Questuhèumopattu,chìvitenete,tràmèèvoièato sumentedopuàtè;Ognizitelluomutràvoiseràcircuncisu 11Ècirconcidereteacarnediuvostruprepuziu;èseràun simbuludil'allianzatràmèèvoi
12Èquelluchìhàottughjorniseràcircuncisuàmezuàvoi, ogniomuinevostregenerazioni,quelluchìhènatuincasa, ocumpratucùsoldidaqualcunustranieru,chìùnhèmicca diatosumente
13Quelluchìhènatuinatocasa,èquelluchìhècompru cùitosoldi,deveessecircuncisu,èumopattuseràinato carneperunpattueternu
14Èuzitelluomuincircuncisuchìacarnediusoprepuce ùnhèmiccacircuncisa,quellaanimaseràsguassatadauso populu;hàrottuumopattu
15ÈDiudisseàAbràhamu:InquantuàSarai,atomoglia, ùnlichjamaràmiccaSarai,maSaraiseràchjamatu 16Èabenedicaraghju,ètidaraghjuancuunfigliolud'ella: iè,abenedicaraghju,èseràamammadienazioni;irèdiu populuseranudiella
17AlloraAbràhamucascòinfaccia,ridia,èdisseinuso core:Unzitelluhènatuàquelluchìhàcentuanni?èSara, chìhànovant'anni,parrà?
18ÈAbràhamudisseàDiu:Och'Ismaelepossicampà davantiàtè!
19ÈDiudisse:Sara,atomoglia,t'hàdaparturiun figliolu;ètichjamàusonomeIsaac,èstabiliraghjuumo pattucunelluperunpattueternu,ècùasosumentedopuà ellu
20ÈinquantuàIsmaele,t’aghjuintesu:eccu,l’aghju benedettu,èufaròfruttu,èumultiplicaraghjuassai;12 prìncipihàdagenerà,èaghjudafàdielluunagrande nazione.
21MaaghjustabilituumopattucùIsaac,chìSaravidarà àtèàquestutempustabilitul'annudopu
22Èsiabbandunòdiparlàcunellu,èDiusin'andòda Abràhamu
23ÈAbràhamupigliòusofiglioluIsmaele,ètuttiquelli chìeranunatiinasocasa,ètuttiquellichìeranucompru cùisosoldi,ognimasciutràl'omidiacasad'Abrahamu;è circuncisuacarnediusoprepuceinustessughjornu, cum'èDiuliaviadettu.
24ÈAbrahamavianovantaanniènove,quand'elluera circuncisuinacarnediusoprepuzio
25Ismaele,usofigliolu,aviatredecianni,quanduera circuncisuinacarnediusoprepuziu
26InustessughjornuAbrahamfùcircuncisu,èIsmaeleu sofigliolu
27Ètuttil'omidiasocasa,natiincasa,ècumpraticù soldidaustranieru,eranucircuncisicunellu.
CAPITOLU18
1USignoreliapparveinipiaghjidiMamre;èsipusòàa portadiatendainucalorediughjornu;
2Èalzòl'ochjièfighjulava,èeccu,trèomistavanuvicinu àellu;èquand'ellulivide,corseàscuntràellidaaportadi atenda,ès'inchinainterra
3Èdisse:UmoSignore,s'èaghjutrovugraziaàitovista, ùntipregu,ùnpassàdautoservitore
4Lasciateunpocud'acqua,vipregu,essepurtatu,èlavate ivostripedi,èriposatesottuàl'arburu:
5Èvipurteraghjuunpezzudipane,èvicunsulateuvostru core;dopu,andereteavanti,perchèperquessasiteghjuntu àutoservitore.Èlidissenu:Fatecusì,cum'ètùl'haidettu.
6ÈAbràhamusiprecipitòinatendaàSara,èdisse: Preparateprestutrèmisuredifarinafina,impasta,èfate tortenantuàufocu.
7ÈAbràhamucorseversuabanda,pigliòunvitelluteneru èbonu,èudeteàunghjovanu;ès'hèaffrettatuàvestillu 8Pigliòuburro,ulatti,èuvitelluch'elluaviavestitu,èli pusòdavantiàelli;èstavavicinuàellisottuàl'arburu,è manghjanu
9Èlidissenu:InduvehèSara,atomoglia?Èdisse:Eccu, inatenda
10Èelludisse:Certamentetorneraghjuàtèseconduu tempudiavita;èeccu,Sara,atomoglia,averàunfigliolu. ÈSaral'hàintesuinaportadiatenda,chìeradaretuàellu
11AvàAbràhamuèSaraeranuvechjièghjuntiinetà;è hàcessatudiessecunSaracum'èamaneradiedonne.
12Perquessa,Sararidiainsèstessu,dicendu:Doppuch'e aghjuinvechjatu,averaghjupiacè,chìumosignorehè ancuvechju?
13L'EternudisseàAbràhamu:PerchèSarahàrisu, dicendu:Io,disicuru,parturiunzitelluchìhèvechju?
14CihèunacosatroppuduraperuSignore?Àutempu stabilitu,vultaraghjuàtè,seconduutempudiavita,èSara averàunfigliolu
15AlloraSaranegò,dicendu:Ùnaghjumiccarisu; perchèellaaviapauraÈelludisse:Innò;matùtiriri
16L'omis'arrizzòdaquì,èfighjàvanuversuSodoma,è Abràhamusin'andòcunelliperpurtalliinastrada
17L'Eternudisse:"AghjupiattuàAbràhamuciòch'e aghjufattu?
18VidenduchìAbràhamudiventeràdisicuruunanazione grandeèputente,ètutteenazionidiaterraseranu benedetteinellu?
19Perchèucunnoscu,ch'elluhàdacumandaàisofiglioli èàasocasadopuàellu,èch'elliguardanuaviadiu
Signore,perfàghjustiziaèghjudiziu;chìuSignorepò purtànantuàAbrahamciòchìhàdettudiellu.
20USignoredisse:PerchèugridudiSodomaèGomorra hègrande,èperchèusopiccatuhèassaipessimu; 21Falaraghjuavà,èvedes'elluanufattututtuciòchìu griduchìhèghjuntuàmè;ès'elluùnhèmicca,l'aghjuda sapè
22Èl'omiturnonuafacciadaquì,èsin'andòversu Sodoma,maAbràhamustavasempredavantiàuSignore 23ÈAbràhamus'avvicinò,èdisse:Distrughjeràancui ghjusticùigattivi?
24Forsecisaràcinquantagiustiind’acità:distrughjerete ancuvoièùnrisparmiàmiccaulocupericinquantaghjusti chìcisò?
25Chìsialuntanudavoiperfàcusìcusì,pertumbài ghjusticùigattivi,èchìighjustisòcum'èigattivi,chìsò luntanudatè:uGhjudicedituttaaterraùnhàdafàu dirittu?
26L'Eternudisse:S'ellutroveruinSodomacinquanta ghjustiinacità,risparmiaraghjututtuulocuperelli
27ÈAbràhamurisposeèdisse:Eccu,aghjupigliatunantu àmèdiparlààuSignore,chìùnsòchèpolvaraècendra.
28Forsecimancheràcinquediicinquantaghjusti: distrughjeraituttaacitàpermancanzadicinque?Èellu disse:S'eaghjutrovuquìquarantaècinque,ùnl'aghju miccadistruttu
29Etilluiparlaencore,etdit:Peut-êtrequ'onsetrouvera làquarante.Èelludisse:Ùnfaròmiccaperquaranta.
30Èlidisse:Oh,chìuSignoreùnsiamiccaarrabbiatu,è aghjudaparlà:ForsecisaràtrentaquìÈelludisse:Ùn faròmicca,s'ellucitruvutrenta.
31Èelludisse:Eccuavà,aghjupigliatuàmèdiparlààu Signore:ForsesitrovanuvintiquìÈelludisse:Ùna distrughjeraghjumiccapervinti.
32Èelludisse:Oh,chìuSignoreùns'arrabbiassi,èùn parleraghjuancuunavolta:forsedececisitrovanuÈ disse:Ùnadistrughjeraghjumiccaperdece.
33L'Eternusin'andò,appenas'hèlasciatudicumunicàcù Abràhamu,èAbràhamutornòàusolocu
CAPITOLU19
1ÈghjunsenuduianghjuliàSodomaàasera;èLotsi pusòàaportadiSodoma;ès'inchinacùasofacciaversua terra;
2Elludisse:Eccu,imosignori,vipregu,vultateinacasa diuvostruservitore,èstàtuttaanotte,èlavateivostri pedi,èvilevareteprimaèandateinvia.Èellidissenu: Innò;mastaremuincarrughjututtaanotte
3Èlipressòassai;èsivultonuversuellu,èintrinuinaso casa;èlifeceunafesta,ècucinupanisenzalevatu,è manghjanu.
4Maprimach'ellisimettenu,l'omidiacità,ancul'omidi Sodoma,circundanuacasa,vechjièghjovani,tuttuu populudiognilocu
5ChjamavanuàLot,èlidissenu:Induvesòl'omichìsò ghjuntiàtèstanotte?portateliforaànoi,chìpudemu cunnosce
6ÈLotsurtìàaporta,èchjusuaportadopuàellu
7Èdisse:Vipregu,fratelli,ùnfatemiccacusìmale.
8Eccuavà,aghjuduiefigliolechìùnanumicca cunnisciutuomu;Lasciami,tipregu,cacciàelliforaàvoi,
èfateperellicum'èbèinivostriochji:soluàquestiomi ùnfatenunda;perchèdunquesòghjuntisottuàl'ombradi umotettu
9Èlidissenu:Ritirate.Èdissenudinovu:Questuomuhè ghjuntuperstàinunfurasteru,èhàbisognuàesseun ghjudice;Èsistrinsenuassainant'àl'omu,ancuLot,è s'avvicinòperrompeaporta
10Mal'omistendevanuamanu,trascinuàLotuinacasa,è chjusuaporta
11Èanubattutudicecitààl'omichìeranuàaportadia casa,chjuchiègrandi,cusìsistancuditruvàaporta
12Èl'omidissenuàLot:Avetequìinpiù?gengiaru,èito figlioli,èetofigliole,ètuttuciòchìaveteinacità,portali foradistulocu
13Perchèdistrughjeremustulocu,perchèugridudiellihè grandedavantiàafacciadiuSignore;èuSignorecihà mandatuperdistrughjelu
14ÈLotsurtì,parlòàisogengi,chìsimaritavanucùeso figliole,èdisse:Alzati,escedastulocu!perchèuSignore distrughjeràstacitàMapariacum'èquelluchìsiburlavaà isogendri
15Èquanduamatinas'arrizzò,tandul'ànghjuli s'aprezzavanuàLot,dicendu:«Arghjite,pigliateato mogliaèetoduiefigliolechìsòquì;perùnesse cunsumatuinl'iniquitàdiacità.
16È,mentrech'ellus'imbulighjava,l'omis'afferravanuàa manu,àamanudiasomogliaèàamanudiesoduie figliole;L'Eternuhàavutumisericordiadiellu,èupurtonu fora,èufeceforadiacità
17Èavvene,quand'ellil'avianupurtatufora,ch'elludisse: Scappaperatovita;ùnfighjatedaretuàtè,nèstàintutta apiaghja;scappateàamuntagna,perùnessecunsumatu 18ÈLotlidisse:Oh,miccacusì,umoSignore: 19Eccuavà,utoservitorehàtrovugraziaàitovista,è avetemagnificatuatomisericordia,chìm'aidimustrataper salvàamovita;èùnpossumiccascappààamuntagna, perchìqualchìmalemipigli,èmori.
20Eccuavà,stacitàhèvicinuàfughje,èhèunapiccula: Oh,lasciamiscappàquì,(ùnhèmiccapocu?)èamo ànimavivrà.
21Èlidisse:Vede,t'aghjuaccettatuancunantuàstacosa, chìùnaghjumiccasguassatestacità,perciòchìavete parlatu.
22Affrettatevi,scappatequì;perchèùnpossufànunda finuàch'ètùsiavenutuquìDunqueunomediacitàfù chjamatuZoar.
23UsoleerarisuscitatunantuàaterraquanduLotintrìin Zoar.
24AllorauSignorefecepiovenantuàSodomaèGomorra zolfoèfocudauSignoredaucelu;
25Èhàsbulicatuquellecità,ètuttaapiaghja,ètutti l'abitantidiecità,èciòchìcrescenantuàaterra.
26Maasomogliasivultòdaretuàellu,èdiventauna pilastradisale
27ÈAbràhamusin'andòdimatinaàulocuinduveellu stavadavantiàuSignore
28ÈguardòversuSodomaèGomorra,èversututtuu paesediapiaghja,èguardò,èeccu,ufumudiupaeses'era cum'èufumudiunafurnace
29Èavvenechì,quanduDiuhàdistruttuecitàdiapiaghja, chìDiusiricurdòd'Abrahamu,èmandòàLotforadimezu àarovina,quand'elluhàabbattutuecitàinqualeLotstava
30ÈLotsin'andòdaTsoar,èstavainamuntagna,èeso duiefigliolecunellu;perchèelluhàpauradicampàin Tsoar,èellustavainunacaverna,elluèesoduiefigliole
31Èuprimunatudisseàupiùchjucu:Unostrubabbuhè vechju,èùncihèmiccaunomuinaterraperveneànoià amaneradituttaaterra
32Venite,femubeieuvinuàunostrubabbu,èandemu cunellu,dapudècunservàasumentediunostrubabbu.
33Anottefecebeievinuàusobabbu;èùnhàmicca capituquanduellasisdraia,nèquandusialzò
34Udumane,uprimunatudisseàupiùchjucu:Eccu, aghjustesueriseracùumobabbu;èentra,èstenducun ellu,chìpudemupriservàasumentediunostrubabbu.
35Èanottefecebeieuvinuàusobabbu;èùnhàmicca capituquanduellasisdraia,nèquandusialzò
36CusìeduiefigliolediLoteranuincintedausobabbu.
37Uprimunatuhàdatuunfigliolu,èuchjamòMoab; questuhèubabbudiiMoabitifinuàoghje
38Apiùghjovanahàancuparturituunfigliolu,èuchjamò Benammi;questuhèubabbudiifigliolidiAmmonfinuà oghje
CAPITOLU20
1ÈAbràhamupartìdaquìversuupaesediusudu,èabitò tràKadesèShur,èsinestavainGerar
2ÈAbràhamudissediSara,asomòglia:Hèamosurella; èAbimelech,rèdiGuerar,mandòèpigliòSara.
3MaDiughjunseàAbimelechinunsonniudinotte,èli disse:Eccu,ùnsitechèunomumortuperadonnachì avetepigliatu;perchèellahèamogliadiunomu.
4MaAbimelechùns'eraavvicinatuàella,èdisse:Signore, uccidereteancuunanazioneghjustu?
5Ùnm’hàdettu:Hèamosurella?èella,ancuellastessu disse:Hèumofratellu:inl'integritàdiumocoreè l'innocenzadiemomaniaghjufattuquestu
6ÈDiulidisseinunsonniu:Iè,sòchìavetefattuquestu inl'integritàdiutocore;perchèancut'aghjuimpeditudi peccarecontr'àmè;
7Avàdunquerestituiteàl'omuasomoglia;perchèelluhè unprufeta,èpregheràpertè,ètùcamperai:ès'elluùna restituiscimicca,sapetech'ètùmoridisicuru,tùètuttiitoi
8AlloraAbimelechsilevavadimatina,chjamòtuttiiso servitori,èlidissetuttequestecoseàl'arechje;èl'omi furanuassaipaura
9AlloraAbimelechchjamòàAbraham,èlidisse:Chìci hàfattu?èchìt'aghjuoffesu,chìt'aipurtatuannantuàmè èàumoregnuungranpeccatu?m'aifattuattichìùn deveriamiccaessefattu
10ÈAbimelechdisseàAbràhamu:Chìavetevistuchì avetefattustacosa?
11ÈAbràhamudisse:Perchèaghjupensatu:Disicuru,u timorediDiuùnhèmiccainstulocu;èmiammazzaranu peramomoglia
12Èancuellahèamosurella;ellahèafiglioladiumo babbu,mamiccaafiglioladiamomamma;èdiventaamo moglia.
13Èavvenechì,quanduDium'hàfattuscappàdaacasadi umobabbu,liaghjudettu:Questahèatobontàch'ètùmi mustrai;inognilocuinduveveneremu,ditedimè:Hèu mofratellu
14ÈAbimélecpigliòpecure,èboi,èservitorièserve,èli deteàAbraham,èlirestituìSara,asomòglia.
15ÈAbimelechdisse:Eccu,umopaesehèdavantiàtè: stammiinduvetipiace.
16ÈàSaradisse:Eccu,aghjudatuàutofratellumille pezzid'argentu;eccu,elluhèpervoiunacuperturadi l'ochji,àtuttiquellichìsòcunvoi,èàtuttil'altri:cusìhè statarimproverata.
17AlloraAbràhamupricavaàDiu;èDiuguarìAbimelech, èasomogliaèesoserva;èanupartutufiglioli
18PerchèuSignoreaviachjusututtiiventridiacasa d'Abimelech,perviadiamogliadiSaraAbraham
CAPITOLU21
1ÈuSignorehàvisitatuSaracum'elluaviadettu,èu SignorehàfattuàSaracum'elluaviadettu
2PerchèSarahàcuncipitu,èhàdatuàAbrahamunfigliolu inasovechja,àutempustabilituchìDiuliaviaparlatu.
3ÈAbràhamuchjamòunomediusofiglioluchìeranatu àellu,chìSaralihàparturitu,Isaac
4ÈAbràhamucirconcisuusofiglioluIsaac,chìeraottu ghjorni,cum'èDiul'aviaurdinatu
5ÈAbràhamuaviacentuanni,quanduusofiglioluIsaac eranatuàellu.
6ÈSaradisse:Dium’hàfatturide,cusìchìtuttiquellichì sentenurideranucunmè
7Èelladisse:QualeaveriadettuàAbràhamuchìSara aviadasuttuàizitelli?perchèl'aghjunatuunfiglioluina sovechja
8Èuzitelluhàcrisciutu,èsvizzatu;èAbràhamufeceuna grandefestainustessughjornuchìIsaacerasvizzatu
9ÈSarahàvistuufiglioludiAgar,l'Egiziana,ch'ellaavia natuàAbràhamu,chìsiburlava.
10Perquessa,disseàAbràhamu:Scacciatestaservaèu sofigliolu,perchèufiglioludistaservaùnseràmicca eredecùumofigliolu,ancucùIsaac.
11ÈacosaeraassaiaggradèvuleinvistadiAbrahamper viadiusofigliolu
12ÈDiudisseàAbràhamu:Ùnvisiamiccaaggradèvule perviadiuzitelluèdiatoserva;intuttuciòchìSarat'hà dettu,ascoltaasovoce;perchèinIsaacseràchjamatuato sumente.
13Èancudiufiglioludiaserva,fàunanazione,perchè elluhèatosumente
14Abràhamus'arrizzòdibon'ora,pigliòupaneèuna buttigliad'acqua,èlideteàAgar,mettendulinantuàaso spalla,èuzitellu,èl'hàrinviatu;diBeersheba.
15Èl'acquahèstataspesainabuttiglia,èscacciòuzitellu sottuàunudil'arbusti
16Èandò,ès'assittòcontr'àelluàunabonadistanza, cum'èuntirud'arcu:perchèelladisse:Ùnlasciatemicca vedeamortediuzitelluEtelles'assitcontrelui,élevala voixetpleura
17ÈDiuhàintesuavocediuzitellu;èl'ànghjuludiDiu chjamòAgardaucelu,èlidisse:Chìhai,Agar?ùnteme micca;perchèDiuhàintesuavocediuzitelluinduveellu hè
18Alzati,alzauzitellu,èteneluinmanu;perch'aghjuda fàdielluunagrandenazione.
19ÈDiulihàapertul'ochji,èhàvistuunpozzud'acqua; etelles'enalla,remplitlabouteilled'eau,etdonnaàboire aujeunehomme
20ÈDiueracùuzitellu;èhàcrisciutu,èhàabitatuinu desertu,èdivintòarciere.
21ÈstavainudesertudiParan,èasomammalipigliò unamògliadaupaesed'Egittu
22Inquellutempu,AbimelechèPichol,ucapudiaso armata,parranuàAbraham,dicendu:Diuhècuntèintuttu ciòchìfate
23AvàdunqueghjuràmiquìperDiuchìùnagiretemicca infalsitàcunmè,nècùumofigliolu,nèufiglioludiumo figliolu,maseconduabenignitàch'eaghjufattuàtè,mi faraiàmèèàterraind'ètùaicampatu
24ÈAbràhamudisse:ghjurà
25ÈAbrahamhàrimproveratuAbimélecperviadiun pozzud'acqua,chìiservitorid'Abimélecaviapigliatu violentemente
26ÈAbimelechdisse:Ùnsòmiccaquelluchìhàfattusta cosa;
27ÈAbrahampigliòpecureèboi,èlideteàAbimelech;è traminduianufattuunpattu.
28ÈAbràhamupusòsetteagnellediugregnuperelli
29ÈAbimelechdisseàAbràhamu:Chìsignificheghjanu questisetteagnellech’èvoavetemessedaelli?
30Èelludisse:Pigliàdaamomanustisetteagnelle,per essetistimunianzapermè,ch'eaghjuscavatustupozzu
31Perquessach'elluchjamòquellulocuBerseba;perchè cianughjuratutramindui
32IlsfirentainsiallianceàBeer-Shéba;alorsAbimélecse leva,etPichol,chefdesonarmée,ets'enretournèrentdans lepaysdesPhilistins
33ÈAbràhamupiantòunboscuinBeer-Sheba,èciinvocò unomediuSignore,uDiueternu.
34ÈAbràhamustavaassaighjorniinaterradiiFilistei
CAPITOLU22
1Dopuàquestecose,DiuhàtentatuàAbràhamu,èli disse:Abràhamu,èelludisse:Eccu,eccu.
2Èelludisse:Pigliateavàutofigliolu,utofiglioluunicu Isaccu,chìtiamate,èghjunghjeinupaesediMoriah;è offriluquìperunolocaustonantuàunadiemuntagnechì vidiceraghju
3Abrahamselevadebonmatin,sellasonâne,pritaveclui deuxdesesjeunesgens,etsonfilsIsaac,etfenditlebois pourl'holocauste,selevaetserenditaulieuoùDiuliavia dettu.
4AllorauterzughjornuAbràhamualzòl'ochji,èvideu loculuntanu
5ÈAbràhamudisseàisoghjovanu:Restatequìcùl'asina; èeiuèupicciottuandemuquì,adoreremu,ètorneremuàtè.
6ÈAbràhamupigliòulegnudil'olocaustu,èumettia nantuàIsaac,usofigliolu;èpigliòufocuinmanu,èun cuteddu;èandavanutraminduiinseme
7IsaccuparlòàAbràhamu,usobabbu,èdisse:Umo babbu!Èdisse:Eccuufocuèulegnu;mainduvehè l'agnelluperl'olocaustu?
8ÈAbràhamudisse:Umofigliolu,Diuhàdafurnisceun agnelluperl'olocaustu;
9ÈghjunsenuàulocuchìDiuliaviadettu;èAbràhamu hàcustruituunaltare,èhàmessuinordineulegnu,èhà
ligatuIsaac,usofigliolu,èupusònantuàl'altarenantuàu legnu.
10ÈAbràhamusteseamanuèpigliòucuteddupertumbà usofigliolu.
11L'ànghjuludiuSignoreuchjamòdaucelu,èdisse: Abraham,Abraham!
12Èelludisse:Ùnmetteatomanunantuàuziteddu,èùn lifacinunda,perchèavàsòchìtùtemiDiu,postuchìùn m'avetemiccaritenutuutofigliolu,utofiglioluunicu
13ÈAbrahamleval'ochji,èguardò,èeccu,daretuàellu, unbélierprisinunbughjuperisocorni;èAbrahamandò, pigliòuram,èl'offrainholocaustuàapiazzadiuso figliolu.
14ÈAbràhamuchjamòàquellulocuunomedi Ghjehovahjireh,cum'èsidicefinuàoghje:Inamuntagna diuSignoreseràvistu.
15Èl'ànghjuludiuSignorechjamòàAbrahamdaucelu perasecondavolta
16Èlidisse:Aghjughjuratupermèstessu,diceuSignore, perchèperchèavetefattustacosa,èùnavetemicca ricusatuutofigliolu,utofiglioluunicu
17Chìinabenedizzionetibenedicaraghju,èina multiplicazionemultiplicaraghjuatosumentecum'èl'astri diucelu,ècum'èarenachìhènantuàarivadiumare;è atosumentepussedeaportadiisonemici;
18Èinatosumenteseranubenedettetutteenazionidia terra;perchèaveteubbidituàamovoce
19AlloraAbràhamutornòversuisoghjovani,èsi alzaronuèsin'andòinsemeàBersabea;èAbràhamustava inBeer-Sheba
20Dopuàquestecose,fùdettuàAbraham,dicendu:Eccu, Milca,hàancunatufiglioliàutofratelluNacoru; 21Huzusoprimufigliolu,Buzusofratellu,èKemuel, babbudiAram,
22Chesed,Hazo,Pildas,Jidlaph,èBetuel
23BetuelgeneròRebecca:questiottupartoritiMilcaà Nacoru,fratellud'Abrahamu.
24Èasocuncubina,chìsichjamavaReuma,parturiancuà Teba,èGaham,èTahashèMaaca
CAPITOLU23
1ÈSaraaviacentuvintisetteanni:quessieranul'annidia vitadiSara
2ÈSaramorseinKirjatharba;ulistessuhèHebroninu paesediCanaan:èAbràhamughjunseàpienghjeSara,è pienghjeperella
3ÈAbràhamusialzòdavantiàusomortu,èdisseài figliolidiHeth: 4Sòunfurasteruèunfurasterucunvoi:dammiun pussessudiunlocudisepulturacunvoi,perpudèsepultàu momortuforadiamovista.
5ÈifigliolidiHethrisposenuàAbraham,dicendulu: 6Ascoltaci,umosignore:tùsìunprìncipeputentetrànoi: inasceltadiinostrisepulcriintarrateitomorti;nimudi noitiritigheràusosepulcru,mach’ètùt’intarrassiito morti.
7ÈAbràhamus'arrizzòès'inchinadavantiàupopuludiu paese,ancuàifigliolidiHeth
8Èlidisse:S'èvovuleteintarràumomortuforadiamo vista;Ascoltami,èpregapermèàEfronufiglioludi Zohar,
9Ch'ellumidessiacavernadiMacpelah,ch'elluhà,chìhè àafinediusocampu;perquantisoldivaleapena,mi daràperunpussessudiunlocudisepulturatràvoi
10ÈEfronabitòàmezuàifigliolidiHeth;èEfronu l'HittitarisposeàAbrahamàl'udienzadiifigliolidiHeth, ancudituttiquellichìentravanuàaportadiasocità, dicendu:
11Innò,umosignore,àsentemi:ucamputidugnu,èa cavernachìcihè,tiladaraghju;inpresenzadiifigliolidi umopòpulutidaraghju:intarrateutomortu
12ÈAbràhamus'inchinadavantiàupopuludiupaese
13ÈparlòàEfroninl'udienzadiupopuludiupaese, dicendu:Mas'ètùlidessi,tipregu,ascoltami:tidaraghju soldiperucampu;pigliateludamè,ècisepultaraghjui momorti
14ÈEfronrisposeàAbraham,dicendu:
15Umosignore,stammiàsente:upaesevale quattrucentusiclid'argentu;chìhèquellutràmèètè? sepultadunqueitomorti.
16ÈAbràhamuascoltòàEfron;èAbràhamupisòàEfron l'argentuch'elluaviachjamatuàl'audienzadiifigliolidi Heth,quattrucentusiclid'argentu,soldicurrentecùu mercante
17Èucampud'Ephron,chìerainMacpelah,chìera davantiàMamré,ucampu,èacavernachìerainellu,è tuttil'arburichìeranuinucampu,chìeranuintuttii cunfiniintornu,sòstatiassicurati
18ÀAbrahamperunpussessuinpresenzadiifigliolidi Heth,davantiàtuttiquellichìentravanuàaportadiaso cità
19Dopuàquestu,AbràhamuintarràSara,asomòglia,ina cavernadiucampudiMacpelah,davantiàMamre,chìhè HebroninupaesediCanaan
20Èucampuèacavernachìcihè,sòstatiassicuratià Abrahamperunpussessudiunlocudisepulturadai figliolidiHeth
CAPITOLU24
1ÈAbràhamueravechju,èinvechjatuinetà,èuSignore aviabenedettuàAbrahamintutteecose
2ÈAbràhamudisseàusoservitorepiùanzianudiaso casa,chìdominavanantuàtuttuciòch'elluavia:Mettite,ti pregu,atomanusottuàamocoscia
3ÈtifaraghjughjuràperuSignore,uDiudiuceluèuDiu diaterra,chìùnpigliatemiccaunamogliaàumofigliolu diefigliolediiCananei,àmezuàqualeaghjucampatu
4Maandaiinumopaeseèinimoparenti,èpigliateuna mogliaàumofiglioluIsaac
5Èuservitorelidisse:Forseadonnaùnvolemiccaà seguitàmiinstupaese;devuch'eaghjubisognudirinviàu tofiglioluinupaesed'induvesite?
6ÈAbràhamulidisse:Attentiàùnpurtassimiccaquìu mofigliolu
7USignore,Diudiucelu,chìm'hàpigliatudaacasadiu mobabbuèdaupaesediamoparentela,èchìm'hàparlatu, èchìm'hàghjuratu,dicendu:Àatodiscendenzadaraghju staterra;Mandaràusoanghjuludavantiàtè,èdaquì pigliaràunamogliaàumofigliolu
8Ès'èadonnaùnvoleàseguitààtè,allorasaretechjaru daquestuumoghjuramentu:soluùnportamiccaumo figlioluquì
9Èuservitoremisuasomanusottuàacosciadi Abràhamu,usomaestru,èlighjuròperquessa.
10Uservitorepigliòdececammellitràicammellidiuso maestru,èsin'andò;perchètuttiibenidiusomaestru eranuinasomanu,èsialzò,èandòinMesopotamia,àa citàdiNahor
11Èfaciaisocammelliàghjinochjeforadiacitàvicinuà unpozzud'acquaàl'oradiasera,ancuàutempuchìe donnesurtenuperpigliàl'acqua
12Èdisse:OSignore,DiudiumomaestruAbrahamu,ti pregu,mandatemioghjebonavelocità,èmostraamabilitàà umomaestruAbraham
13Eccu,stauquìvicinuàupozzud'acqua;èefiglioledi l'omidiacitàsurtenuàpigliàl'acqua:
14Èch’ellasiaazitellaàqualedicu:Lasciàatobrocca,ti pregu,ch’epossubeie;èelladicia:Beie,èdaraghjuancu àbeieàitocammelli;ch'ellasiaquellach'ètùaidesignata perutoservitoreIsaccu;ècusìsapemuchìavetefattu benevolenzaàumomaestru.
15Èavvene,primach'elluaviafinitudiparlà,eccu,esce Rebecca,chìeranatuàBetuel,figlioludiMilca,amòglia diNacoru,fratellud'Abrahamu,cùasobroccanantuàa spalla
16Èazitellaeraassaibellaàvede,unavergine,ènimuùn l'aviacunnisciuta;èfalòàupozzu,riempiaasobrocca,è cullà
17Uservitorecorseàscuntrààella,èlidisse:Lasciami beieunpocud'acquadiatobrocca.
18Èelladisse:Beie,umosignore;èsiprecipitòàcalàa sobroccanantuàasomanu,èlideteàbeie
19Èdopuch'ellaebbefinitudidààbeie,disse:Aghju pigliatuancul'acquaperitocammelli,finuàch'ellianuda beie
20Ès'apretò,sviòasobroccainl'abbeveru,ècorsetornaà upozzuperpigliàl'acqua,ètirapertuttiisocammelli 21Etl'hommequis'étonnaitd'ellesetintensilence,à savoirsil'Eternelavaitrendusonvoyageprospèreounon.
22Èavvenechì,cum'èicammelliavianufinitudibeie, l'omupigliòunorecchinud'orudiupesudimezusicli,è duiebraccialettipèemanididecesiclid'oru;
23Èdisse:Diqualesite?dimmi,tipregu:cihèunlocu inacasadiutobabbupernoiperallughjà?
24Iddalidisse:SòafiglioladiBetuel,figlioludiMilca, ch’ellaparturiàNacoru
25Iddalidisseinpiù:Avemuabbastanzapagliaèfuraghji, èspaziuperallughjà.
26Èl'omus'inchinaatesta,èadoròuSignore
27Èdisse:BenedettusiauSignore,Diudiumomaestru Abràhamu,chìùnhàmiccalasciatuumopadronediaso misericordiaèasoverità;eiuinastrada,uSignorem'hà purtatuàacasadiifratellidiumomaestru
28Èazitellacorse,èlicuntòsticosediacasadiaso mamma
29ÈRebeccaaviaunfratellu,chìsichjamavaLabanu,è Làbanucorseàl'omu,àupozzu
30Èavvenech'elluvidial'arechjeèibraccialettinantuàe manidiasosurella,èquanduelluintesueparolledi Rebecca,asosurella,chìdicia:Cusìm'hàparlatul'omu; ch'ellughjunseàl'omu;èeccu,stavavicinuàicammellià upozzu.
31Èelludisse:Entra,benedettudauSignore;perchèstai fora?perchèaghjupreparatuacasa,èastanzaperi cammelli
32Èl'omuintrìinacasa;èsisvintòisocammelli,èdete pagliaèfuraghjipèicammelli,èacquaperlavàisopedi,è ipedidil'omichìeranucunellu
33Ècihèstatamessadicarnedavantiàellupermanghjà; maelludisse:Ùnmanghjaraghju,finuàch'eaghjudettuu momandatuÈdisse:Parlate
34Elludisse:Sòuservitored'Abrahamu
35ÈuSignorehàbenedettuassaiumomaestru;èhè diventatugrande;èlihàdatupecuri,èboi,èargentu,èoru, èservitori,èserve,ècammellièasini.
36ÈSara,amogliadiumopadrone,hàdatuunfiglioluà umomaestruquandueravechja;èàelluhàdatututtuciò ch'elluhà.
37Èumomaestrum'hàfattughjurà,dicendu:Ùnpigliate miccaunamogliaàumofiglioludiefigliolediiCananei, inusopaese,inusopaese.
38Maandaiàacasadiumobabbuèàimoparenti,è pigliateunamogliaàumofigliolu
39Èaghjudettuàumomaestru:Forseadonnaùnmi seguitarà
40Èm'hàdettu:USignore,davantiàqualemicamminu, mandaràusoanghjulucunvoi,èprusperàatostrada;è pigliateunamogliaperumofiglioludiamoparentièdia casadiumobabbu
41Alloravisaràchjarudastumoghjuramentu,quanduvi veneàamoparenti;ès'elluùntinedannuunu,sarete chjarudaumoghjuramentu
42Èghjuntuoghjeàupozzu,èaghjudettu:OSignore, DiudiumomaestruAbrahamu,s'ètùriesciavàamovia ch'eaghju;
43Eccu,stauvicinuàupozzud'acqua;èsaràchìquandua vergineesceperpigliàl'acqua,èlidicu:Dammi,tipregu, unpocud'acquadiatobroccadabeie;
44Èellamidisse:Beie,ètitiraraghjuancuperito cammelli:ch'ellasiaadonnachìuSignorehàstabilituper ufiglioludiumomaestru
45Èprimach'eaghjufinitudiparlàinumocore,eccu, Rebeccaghjunseforacùasobroccanantuàaspalla;è falòàupozzu,ètiròl'acqua;
46Ès'hèprestu,calòasobroccadaasospalla,èdisse: Bei,èdaraghjuancuàbeieàitocammelli;
47L'aghjudumandatu,èdissi:Diqualesite?Èelladisse: AfiglioladiBetuel,ufiglioludiNacoru,chìMilcalihà parturitu;èaghjumessul'arechjenantuàasofaccia,èi braccialettinantuàesomani.
48Èaghjuinchinatuumocapu,èaduratuuSignore,è benedettuuSignore,DiudiumomaestruAbrahamu,chì m'aviaguidatuinastradabonaperpigliàafiglioladiu fratelludiumomaestruàusofigliolu.
49Èavàs'èvotrattatebèèverucùumomaestru,dimmi; ch'epossuturnààamanudiritta,oàamanca
50AlloraLabanuèBetuelrisposenuèdissenu:Acosa venedauSignore:ùnpudemumiccaparlàcunvoimale nèbè.
51Eccu,Rebeccahèdavantiàtè,pigliatelaèvai,èch'ella siaamògliadiufiglioludiutomaestru,cum'èuSignore hàdettu.
52Èavvenechì,quanduuservitored'Abrahamuintesue soparolle,adoròuSignore,inchinandusiinterra
53Uservitorepurtògioiellid'argentu,gioiellid'oruè vistimenti,èlideteàRebecca;elludeteancuàuso fratelluèàasomammacosepreziose
54Èmanghjanuèbeie,elluèl'omich'eranucunellu,èsi stannututtaanotte;èsialzanuamatina,èdisse: Mandamiviaàumomaestru
55Èusofratelluèasomammalidissenu:Lasciatea zitellacunnoiunipochidighjorni,almenudece;dopuella andrà
56Èlidisse:Ùnmiimpeditemicca,chìuSignorehàfattu prusperuumomodu;mandamiviaperandàdaumo maestru
57Èlidissenu:Chjameremuazitella,èl'interrogheremu inbocca
58ChjamavanuRebecca,èlidissenu:Andatecùst'omu? Èelladisse:Andaraghju.
59ÈmandatuviaRebecca,asosurella,èasoinfermiera,è uservitored'Abrahamuèisoomi
60ÈbenedivanuRebecca,èlidissenu:Tusìanostra surella,siaamammadimillaiedimilioni,èlasciatechìa tosumentepussedeaportadiquellichìl'odianu
61ÈRebecca,èesodonne,sisòghjuntinantuài cammelli,èseguitanul'omu;èuservitorepigliòRebeccaè sin'andò
62IsaacghjunsedaastradadiupozzuLahairoi;perchè abitavainupaesediusudu
63Isaacesceàmeditàinucampuàasera;èalzòl'ochji,è vide,èeccuchìicammellighjunghjianu.
64ÈRebeccaalzòl'ochji,èquand'ellavideIsaac,silampò daucammellu
65Perchèaviadettuàuservitore:Qualehèquestuomu chìcamminainucampuperscuntrànoi?Èuservitore aviadettu:Hèumopadrone;perquessa,hàpigliatuun velu,èsicoprì.
66ÈuservitorehàdettuàIsaactuttuciòch'elluaviafattu
67Isaccul'hàpurtatuinatendadiasomammaSara,è pigliòRebecca,èdiventòasomoglia;èl'amò,èIsaacfù cunsulatudopuamortediasomamma
CAPITOLU25
1AlloraAbrahampigliòunamoglia,èusonomeera Ketura.
2ÈellaliparturiZimran,èJokshan,èMedan,èMadian,è IsbakèShuah
3IocsangeneròSabaèDedan.ÈifigliolidiDedaneranu Assurim,èLetushim,èLeummim
4ÈifigliolidiMadian;Efa,èEfer,èHanoch,èAbidaè EldaahTuttiquestieranuifigliolidiKetura
5ÈAbràhamudetetuttuciòch'elluaviaàIsaac
6MaàifigliolidieconcubinechìAbrahamaviaavutu, Abràhamudettirigali,èlimandòluntanudaIsaac,uso figliolu,mentrech'ellueraancoracampatu,versuulivante, inupaesediulivante
7Èquestisòighjornidil'annidiavitad'Abrahamuch'ellu hàcampatu,centusessantantaanni
8AlloraAbràhamuabbandunòufantasma,èmorseinuna bonavechja,vechjuèpienud'anni;èfùriunituàuso populu
9ÈisofiglioliIsaacèIsmaëll'anuintarratuinacavernadi Macpelah,inucampudiEfron,figlioludiZoharl'Hittita, chìhèdavantiàMamre;
10UcampuchìAbràhamuhàacquistatudaifigliolidi Heth:cihèstatuintarratuAbràhamu,èSaraasomoglia. 11Èavvenedopuàamorted'Abrahamu,chìDiuhà benedettuusofiglioluIsaac;èIsaacstavavicinuàu pozzuLahairoi.
12Eccuegenerazionid'Ismaele,ufigliolud'Abrahamu, chìAgarl'Egiziana,aservadiSara,parturiàAbraham: 13Eccuinomidiifigliolid'Ismaele,perisonomi, seconduesogenerazioni:uprimunatud'Ismaele, Nebajoth;èKedar,èAdbeel,èMibsam, 14ÈMishma,èDumah,èMassa, 15Adar,Tema,Jetur,Nafis,èKedemah 16QuessisòifigliolidiIsmaele,èquestisòisonomi,per esocitàèperisocastelli;dodiciprìncipisecondueso nazioni
17Èquestisòl'annidiavitadiIsmaele,centutrentaèsette anni;èfùriunituàusopopulu
18ÈstavanudaHavilaàShur,chìhèdavantiàl'Eggittu, mentreandateversul'Assiria,èmorseinpresenzadituttii sofratelli
19Eccuigenerazionid'Isaac,ufigliolud'Abràhamu: AbràhamunascìàIsaac:
20Isaccuaviaquarant'anniquand'ellupigliòinmoglieà Rebecca,figlioladiBetueluSirianudiPadanaram,a surelladiLabanuuSirianu.
21Isaacimploral'Eternuperasomòglia,perchèellaera sterile;èl'Eternul'implora,èRebecca,asomoglia, cuncepì.
22Èizitellisibattevanuinsemeind'èella;èelladisse: S'elluhècusì,perchèsòcusì?Èandòàdumandààu Signore.
23L'Eternulidisse:Duinazionisòinutoventre,èduie gentiseranuseparatidaetoviscere;èunpòpuluseràpiù fortechèl'altripopuli;èl'anzianuserveupiùchjucu.
24Èquanduisoghjorniperesseparturitus'eranucompiuti, eccu,c'eranugemelliinusoventre
25Èuprimuescerossu,tuttucum'èunarobbapiluta;èli chjamanuEsaù
26Dopu,usofratelluesce,èasomanupigliòucalcagno d'Esaù;èusonomeeraGhjacobbu,èIsaacavia sessant’anniquand’ellaliparturi
27Èipicciotticrescenu:èEsaùerauncacciatoreastutu, unomudiucampu;èGhjacobbueraunomuchjaru,chì stavaintende
28IsaccuhàamatuEsaù,perchèmanghjavadiasocaccia, maRebeccaamavaGhjacobbu.
29Ghjacobbumandòaputenza,èEsaùghjunsedau campu,èerastancu.
30ÈEsaùdisseàGhjacobbu:Datimi,tiprecu,cùquella stessapotaturarossa;perchèsòsbulicatu;perquessa,uso nomeerachjamatuEdom
31Ghjacobbudisse:Vendemioghjeutoprimudirittu.
32Esaùdisse:Eccu,sòàupuntudimore:èchìprufittu mifaràstudirittudinascita?
33Ghjacobbudisse:Ghjurateàmèoghje;èlighjurò,è vindìusoprimudirittuàGhjacobbu
34AlloraGhjacobbudeteàEsaùupaneèapotaturadi lenticchie;èmanghjaèbeie,èseleva,ès'hèandatu;cusì Esaùhàdisprezzatuusodrittudiprimura
CAPITOLU26
1Ècieraunacarestiainupaese,inpiùdiaprimacarestia chìerainitempid'Abrahamu.ÈIsaacandòversu Abimélec,rèdiiFilistini,inGuerar.
2L'Eternuliapparve,èdisse:Ùndescendemiccain Egittu;abitainaterrachìtidicu:
3Stammiinstupaese,eiuseraghjucuntè,èti benedicaraghju;perchèàtèèàatodiscendenza,daraghju tuttiquestipaesi,èaghjudafàughjuramentuchìaghju ghjuratuàAbraham,utobabbu;
4Faraghjuatosumentemultiplicàcum'èl'astridiucelu,è daraghjuàatosumentetuttiquestipaesi;èinatosumente seranubenedettetutteenazionidiaterra;
5PerchèAbràhamuubbidìàamovoce,èhàguardatuu momandatu,imocumandamenti,imostatutièemolege.
6IsaccustavainGuerar
7Èl'omidiuloculidumandavanudiasomoglia;èellu disse:Hèamosurella;perchèellutemeàdì:Hèamo moglia;perchè,disse,l'omidiulocuùnmitumbanuper Rebecca;perchèeraghjustuàvede
8Etilarrivaqu'ilétaitlàdepuislongtemps,qu'Abimélec, roidesPhilistins,regardaparunefenêtreetvit,etvoici qu'IsaacjouaitavecRébecca,safemme
9ÈAbimelechchjamòIsaac,èdisse:Eccu,disicuru,hèa tomoglia,ècumudissi:Hèamosurella?ÈIsaaclidisse: Perchèaghjudettu,perùnmoreperella
10ÈAbimelechdisse:Chìhèquestuchìciavetefattu? unudiipirsunipudiaesseligeramentelietucùatomoglia, ètùavissipurtatuculpèvulenant'ànoi
11EtAbimélecdonnadesinstructionsàtoutsonpeuple, endisant:Celuiquitoucheracethommeousafemmesera àcoupsûrmisàmort
12AlloraIsaachàsematuinquellaterra,èhàricevutuin l'annustessucentupercentu,èuSignorel'hàbenedettu
13Èl'omuhèdiventatugrande,èandòavanti,èhà crisciutufinuàch'ellusiadiventatuassaigrande.
14Perchèelluaviapussessudipecuri,èpussessudiboi,è unagrandequantitàdiservitori;èiFilisteil'invidianu
15Pertuttiipozzichìiservitoridiusobabbuavianu cavatuinitempid'Abrahamu,usobabbu,iFilisteil'avianu chjusu,èlipieniditerra
16ÈAbimelechdisseàIsaac:Andatedanoi;perchètùsì assaipiùputentechènoi
17Isaacsin'andòdilà,èpiantòasotendainavalledi Guerar,èhàabitatuquì.
18Isaacscavòdinovuipozzid'acquach'elliavianucavatu initempid'Abrahamu,usobabbu;perchèiFilistei l'avianufirmatudopuàamorted'Abràhamu,èlichjamòi nomidopuàinomichìusobabbuliaviachjamatu
19Èiservitorid'Isaacscavanuinavalle,ètruvaruquìun pozzud'acquadisurghjente.
20ÈipastoridiGuerarsilitigavanucùipastorid'Isaac, dicendu:L'acquahènostraperchèsisbattevanucunellu 21Èscavanuunaltrupozzu,èsibattevanuancuperquessa, èlichjamòSitnah
22Èsin'andòdaquì,èscavòunaltrupozzu;èperquessa ùnsilitigavanu;èlichjamòRehoboth;èdisse:"Peravàu Signorehàfattuunlocupernoi,èseremufruttuinaterra" 23ÈandòdaquìàBersabea.
24L'Eternuliapparsuanottestessa,èdisse:SòuDiu d'Abrahamu,utobabbu;ùntememicca,perchèsòcuntè,
ètibenedicaraghju,èmultiplicàatodiscendenzaperumo servitoreAbraham.
25Ilbâtitlàunautel,etinvoqualenomdel'Eternel,ety dressasatente,etlàlesserviteursd'Isaacscavèrentun puits.
26AlorsAbimélecs'enallaversluideGuérar,etAhuzzath l'undesesamis,etPichol,chefdesonarmée
27Isaaclidisse:Perchèveniteàmè,chìmiodiateè m'avetemandatudavoi?
28Èlidissenu:«AvemuvistuchìuSignoreeracunvoi;
29Ch'ètùùncifaciamiccamale,cum'èùnavemumicca toccuàtè,ècum'èùnavemufattuàtèchèbè,èt'avemu mandatuinpace:tùsìavàubenedettudiuSignore.
30Èlifeceunafesta,èmanghjanuèbeie
31Ès'arrizzòàprimamatina,èsighjuranul'unàl'altru;è Isaaclimandòvia,èsialluntanòdaelluinpace.
32Elustissughjornu,iservitorid'Isaacghjunsenu,èli dissenudiupozzuch'elliavianucavatu,èlidissenu: Avemutrovuacqua.
33L'hàchjamatuSheba;perquessa,unomediacitàhè Beer-Shebafinuàoghje
34Esaùaviaquarant'anniquand'ellupigliòinmoglieà Judith,figlioladiBeeril'Hittita,èBasmath,figlioladiElon l'Hittita
35ChìeranuunduloredimenteperIsaacèRebecca.
CAPITOLU27
1QuanduIsaaceravechju,èchìisoochjieranusbulicati, chìùnpudiamiccavede,chjamòEsaù,usofigliolumaiò,è lidisse:Umofigliolu,èelludisse:Eccu,quìsò.
2Elludisse:Eccu,sòvechju,ùncunnoscumiccau ghjornudiamomorte
3Avàdunquepigliate,vipregu,evostrearmi,utotremulu èutoarcu,èesceinucampu,èpigliamiuncacciatu;
4Efatemiunacarnesavurosa,cum'èamipiace,èpurtateà mè,perpudèmanghjà;chìamoànimatibenedicaprima dimore
5ÈRebeccaintesuquanduIsaacparlavaàEsaù,uso figliolu.ÈEsaùsin'andòinucampupercacciàucacciatu, èperpurtà
6ÈRebeccaparlòàGhjacobbu,usofigliolu,dicendu: Eccu,aghjuintesuutobabbuparlààEsaù,utofratellu, dicendu:
7Purtatemicacciatu,èfatemiunacarnesavurosa,per manghjà,ètibenedicadavantiàuSignoreprimadiamo morte
8Avàdunque,umofigliolu,ubbidisceàamovoce, seconduciòchìtimandu
9Andateavààugregnu,èpigliamidaquìduicapretti boni;èlifaraghjuunacarnesavurosaperutobabbu, cum'elluama:
10Èl'avetepurtatuàutobabbu,ch'ellumanghja,èch'ellu tibenedicaprimadiasomorte
11GhjacobbudisseàRebecca,asomamma:Eccu,Esaù, umofratellu,hèunomupelu,èeiuunomulisciu
12Umobabbuforsemisenterà,èlipareraghjucum'èun ingannatore;èmipurteraghjuunamaledizione,èmicca unabenedizzione
13Èasomammalidisse:«Atomalidizionesianantuà mè,umofigliolu!
14Èandò,andòàpiglià,èlipurtòàasomamma;
15ÈRebeccapigliòbellivistimentidiusofigliolumaiò Esaù,chìeranucunellaincasa,èlimesseàGhjacobbu,u sofigliolupiùchjucu
16Èpusòapellediicaprettinantuàesomaniènantuàa lisciadiucollu.
17Èhàdatuacarnesavuritaèupanech'ellaaviapreparatu inmanuàusofiglioluGhjacobbu
18Èghjunseàubabbu,èdisse:Umobabbu!Qualesì,u mofigliolu?
19Ghjacobbudisseàusobabbu:SòEsaù,utoprimu figliolu;Aghjufattucum'ètùmidissi:alzati,tipregu, siateèmanghjadiumocacciatu,chìatoànimami benedica.
20Isaccudisseàusofigliolu:Cumuhèchìl'avetetrovu cusìprestu,umofigliolu?Èdisse:PerchèuSignore,uto Diu,mil'hàpurtatu.
21IsaacdisseàGhjacobbu:Avvicinati,tipregu,chìti possusente,umofigliolu,sìsìumofiglioluEsaùomicca
22Ghjacobbus'avvicinòàIsaac,usobabbu;èusintì,è disse:AvocehèavocediGhjacobbu,maemanisòe manidiEsaù
23Èùnudiscernò,perchèesomanieranupilose,cum'èe manidiusofratelluEsaù;cusìubenedisse
24Èelludisse:SòumofiglioluEsaù?Èelludisse:Sò
25Èelludisse:Avvicinateàmè,èmanghjaraghjudiu cacciatudiumofigliolu,chìamoànimatibenedicaEtil l'approchadelui,etilmangea;illuiapportaitduvin,etil beut.
26UsobabbuIsaaclidisse:Avvicinateavà,èbasgiàmi, figliolu
27Ès'avvicinòèubasgiò;èsisentìl'odorediisovestiti, èubenedisse,èdisse:Vede,l'odorediumofiglioluhè cum'èl'odorediuncampuchìuSignorehàbenedettu
28DunqueDiutidàarugiadadiucelu,èugrassudia terra,èassaigranuèvinu:
29Upopulutiserve,èenazionis’inchinanudavantiàtè: siisignorediitofratelli,èifigliolidiatomamma s’inchinanudavantiàtè:maledettisiatuttiquellichìti maledicà,èbenedettuquelluchìtibenedica
30AppenaIsaccuaviafinitudibenedizzionediGhjacobbu, èGhjacobbueraàpocupressudaapresenzadiIsaccu,uso babbu,chìEsaù,usofratellu,intrìdaasocaccia
31Anch'elluaviafattuunacarnesavurosa,èl'hàpurtatuà usobabbu,èdisseàusobabbu:Chìumobabbu s'argiscia,èmanghjadiucacciatudiusofigliolu,chìato ànimamibenedica.
32Isaccu,usobabbu,lidisse:Qualesì?Èdisse:Sòuto figliolu,utoprimufiglioluEsaù.
33Isaccusitremòassai,èdisse:Quale?induvahèquellu chìhàpigliatuucacciatuèmil'hàpurtatu,èaghju manghjatudituttuprimachìtùvenissi,èl'aghjubenedettu? iè,èseràbenedettu.
34QuanduEsaùhàintesueparollediusobabbu,chjamò cungrandeèassaiamaru,èdisseàusobabbu:Benedite ancumè,obabbu
35Èelludisse:Utofratelluhèghjuntucunintelligenza,è t’hàtoltuatobenedizzione.
36Èdisse:ÙnhèmiccaghjustuchjamatuGhjacobbu? perchèm'hàrimpiazzatuquesteduievolte:mipigliòumo dirittudinascita;è,eccu,avàhàpigliatuamo benedizzioneÈelludisse:Ùnavetemiccariservatuuna benedizzionepermè?
37IsaccurisposeèdisseàEsaù:Eccu,l'aghjufattuuto signore,èliaghjudatututtiisofratelliperservitori;ècùu granuèuvinul'aghjusustinutu:èchìvifaraghjuavà,umo figliolu?
38Esaùdisseàusobabbu:Ùnavetechèuna benedizzione,babbu?benedicami,ancumèancu,obabbu ÈEsaùalzòasovoce,èpienghje
39Isaccu,usobabbu,risposeèlidisse:Eccu,ato abitazioneseràugrassudiaterra,èarugiadadiuceluda sopra;
40Èdaatospadacamperai,èserviràutofratellu;è accaderàquanduavereteuduminazione,chìtirompereteu sojugudautocollu.
41EsaùodiavaàGhjacobbu,perviadiabenedizzionechì usobabbul'aviabenedettuallorauccideraghjuumo fratelluGhjacobbu.
42EsteparollediEsaù,usofigliolumaiò,sòstate annunziateàRebecca;èellamandòàchjamàGhjacobbu, usofiglioluminore,èlidisse:Eccu,utofratelluEsaù,chì toccaàtè,sicunsuleghja,intendeditumbàti
43Avàdunque,umofigliolu,ubbiditeàamovoce;e alzati,fuggitidaLabanu,umofratellu,inHaran;
44Èstàcunelluunipochidighjorni,finuàchìafuriadiu tofratellus'alluntana;
45Finuàchìarabbiadiutofratellus'alluntanadatè,èsi scurdaràdiciòchìl'avetefattu:alloravimanderaghju,èvi purteraghjudaquì:perchèaghjudaesseprivatuancudi voitraminduiinunghjornu?
46ÈRebeccadisseàIsaac:Sòstancudiamovitapervia diefigliolediHeth:seGhjacobbupigliaunamogliadie figliolediHeth,cum'èquestechìsòdiefigliolediupaese, chìbonumifaràavita?
CAPITOLU28
1IsaacchjamòGhjacobbu,ubenedisseèl'urdinò,èli disse:ÙnpigliatemiccaunamogliadiefigliolediCanaan.
2Alzati,vaiinPadanaram,incasadiBetuel,babbudiato mamma;èpigliatedaquìunamogliadiefiglioledi Labanu,fratelludiatomamma.
3ÈDiuOnnipotentetibenedica,ètirendefruttu,èti multiplici,perpudèesseunamultitùdinedighjente; 4Ètidàabenedizzioned'Abrahamu,àtè,èàato discendenzacuntè;perpudèerediteaterrainduvesite straneru,chìDiuhàdatuàAbraham 5IsaccumandòàGhjacobbu,èandòinPadanaramda Labanu,figlioludiBetueluSirianu,fratelludiRebecca, mammadiGhjacobbuèEsaù.
6QuanduEsaùvidech'IsaacaviabenedettuGhjacobbu,èu mandòinPadanaram,perpigliàdaquìunamoglia;èchì, cum'elluubenedisse,lideteunmandatu,dicendu:Ùn pigliatemiccaunamogliadiefigliolediCanaan;
7ÈchìGhjacobbuubbidìàusobabbuèàasomamma,è sin'andòinPadanaram;
8ÈEsaùvidenduchìefigliolediCanaanùnpiacevanuà Isaccu,usobabbu;
9AlloraEsaùandòdaIsmaele,èpigliòàemògliechìavia avutuMahalath,figlioladiIsmaele,ufigliolud'Abrahamu, asurelladiNebajoth,peresseasomoglia
10GhjacobbupartìdaBersabeaèsin'andòversuHaran.
11Èsilampòinuncertulocu,èsistesequìtuttaanotte, perchèusoleeratramuntatu;èpigliòdiepetrediquellu
locu,limesseperisocuscini,èsistendeinquellulocuper dorme.
12Èhàsunniatu,èeccuunascalastallatanantuàaterra,è asocimaghjunghjesin'àucelu,èeccul'anghjulidiDiu chìascendanuèfalanunantuàella.
13È,eccu,uSignorestavasopra,èdisse:SòuSignore, Diud'Abrahamu,utobabbu,èuDiud'Isaac; 14Èatosumenteseràcum'èapolvaradiaterra,èvi sparghjereteàpunenteèàulivante,èàunorduèàusudu; terrasiabenedetta
15Èeccu,sòcuntè,èviguarderàintuttiilochiinduve andate,èvipurteraghjuinstupaese;perchèùnti lasciaraghjumicca,finuàch'eaghjufattuciòchìt'aghju parlatu
16Ghjacobbusisvegliòdausosonnu,èdisse: CertamenteuSignorehèinstulocu;èùnsapiamicca. 17Èspaventu,disse:Quantuhèspaventosustulocu! questuùnhèaltruchèacasadiDiu,èquestuhèaportadi ucelu.
18Ghjacobbus'arrizzòdibon'ora,pigliòapetrach'ellu aviamessuperisocuscini,l'allòperunpilastru,èversa l'oliunantuàacima.
19ChjamòàquellulocuBethel,maunomediquellacità fùchjamatuprimaLuz
20Ghjacobbuhàprumessuunvotu,dicendu:S'èDiuhè cunmè,èmiguardainquestastradach'eaghjudaandà,è midaràpanedamanghjàèvestitidamette
21Perch'etornuinpaceincasadiumobabbu;Allorau SignoreseràumoDiu:
22Èstapetra,ch'eaghjumessuperpilastru,seràacasadi Diu,èdituttuciòchìmidarete,vidaraghjudisicuruu decimu
CAPITOLU29
1AlloraGhjacobbusin'andòinviaghju,èghjunseinu paesediupopuludiulivante.
2Fighjendu,eccuunpozzuinucampu,èeccu,c’eranutrè greggidipecurechjinatuvicinuàellu;perchèdaquellu pozzuabbeveranuipecuri,èunagrandepetraeranantuàa boccadiupozzu
3Èquìs'eranuriunitituttiipecuri;ès'eranurotulatua petradaaboccadiupozzu,èabbeveranuepecure,è rimettenuapetranantuàaboccadiupozzuinusolocu
4Ghjacobbulidisse:«Fratelli,dainduvesite?Èelli dissenu:NoisimudiHaran.
5Èlidisse:CunnisciteviàLàbanu,figlioludiNacoru?È lidissenu:Ucunniscenu.
6Èlidisse:Hèbè?Elidissenu:Hèbè,èeccu,Rachele,a sofigliola,venecùepecure
7Èdisse:Eccu,hèancughjornu,èùnhèmiccautempu chìubestiamedeveesseriunitu;
8Èdissenu:Ùnpudemumicca,finuàchìtuttiipecurisò riunitiinseme,èfinuàch'ellisguassateapetradaabocca diupozzu;tanduabberemuepecure
9Èmentrech'elluparlavaancucunelli,Racheleghjunse cùepecurediusobabbu,perchèellaliteneva.
10QuanduGhjacobbuvideàRachele,figlioladiLabanu,u fratelludiasomamma,èepecurediLabanu,ufratelludi asomamma,Ghjacobbus'avvicinò,rottòapetradaa boccadiupozzu,èabbevòàabandadiLabanu,ufratellu diasomammafratellu
11GhjacobbubasgiòàRachele,alzòasovoceèpienghje
12GhjacobbudisseàRachelech'ellueraufratelludiuso babbu,èch'ellueraufiglioludiRebecca; 13Èavvenechì,quanduLabanuintesuanutiziadi Ghjacobbu,ufiglioludiasosurella,corseàscuntràellu, l'abbracciò,ubasgiòèupurtòincasasoiaÈdisseà Labanututtequestecose
14ÈLàbanulidisse:Disicuru,sìumoossuèamocarne. Èstavacunelluuspaziudiunmese
15ÈLàbanudisseàGhjacobbu:Perchètùsìumofratellu, midevidunqueservepernunda?dimmi,qualesaràuto salariu?
16ÈLàbanuaviaduiefigliole:unomediamaiòeraLea,è unomediapiùghjovanaeraRachele
17Leaavial'ochjiteneri;maRachelerabellaèben favurita.
18GhjacobbuamavaRachele;èdisse:Tiservesetteanni perRachele,atofigliolaminore
19Làbanudisse:Hèmegliuch'eviladessi,chèch'ela dessiàunaltruomu:stàcunmè
20GhjacobbuhàservitusetteanniperRachele;èli parevanuchèunipochidighjorni,perl'amorech'elluavia àella
21GhjacobbudisseàLàbanu:Dammiamomoglia,chìi moghjornisòcompiuti,èch’epossuandàind’ella.
22ÈLabanuriunìtuttil'omidiulocu,èfeceunafesta
23Àasera,pigliòLea,asofigliola,èl'hàpurtatuàellu;è andòàella.
24ÈLàbanudeteàasofigliolaLeaZilpaasoservaper serva
25Amatina,eccu,eraLea,èdisseàLabanu:Chìm'avete fattuquestu?ÙnaghjumiccaservitucuntèperRachele? perchèalloram'aveteingannatu?
26ÈLabanudisse:Ùndeveessefattucusìinunostru paese,perdàupiùchjucuprimadiuprimunatu
27Cumpiteasosettimana,ètidaremuancuquestuperu serviziuchìmifaraiancualtrisetteanni.
28Ghjacobbuhàfattucusì,ècumpiìasosettimana,èli deteancuRachele,asofigliola,inmoglie
29ÈLàbanudeteàRachele,asofigliola,Bilha,asoserva peresseasoserva
30ÈandòancuàRachele,èhàamatuancuRachelepiùcà Lia,èhàservitucunelluancualtrisetteanni.
31QuanduuSignorehàvistuchìLeaeraodiata,hàapertu usoventre,maRacheleerasterile
32ÈLeahàcuncepitu,èhàparturituunfigliolu,èu chjamòRubenu,perchèdisse:CertamenteuSignorehà vistuamoafflizione;avàdunqueumomaritumiamarà.
33Èhàcuncepitudinovu,èparturiunfigliolu;èdisse: PerchèuSignorehàintesuchìmieraodiatu,dunquem'hà datuancustufigliolu,èusonomeSimeone
34Ècuncepìdinovu,èparturiunfigliolu;èdisse:"Ora stavoltaumomarituseràunituàmè,perchèl'aghjunatu trèfiglioli;perquessa,usochjamatuLevi"
35Èhàcuncepitudinovu,èparturiunfigliolu,èdisse: Avà,ioloderaghjuuSignore;ècuscinettumanca
CAPITOLU30
1ÈquanduRachelehàvistuch'ellaùnhàmiccadatu figlioliàGhjacobbu,Rachelehàinvidiatuasosurella;è disseàGhjacobbu:Dàmiifiglioli,och'emoru
2ÈacòlleradiGhjacobbus'incendiòcontr'àRachele,è disse:SòinulocudiDiu,chìt'hàritenutuufruttudiu ventre?
3Iddadisse:EccuamoservaBilhah,entradaella;èella darànantuàimoghjinochji,perch'epossuancuavè figliolidaella
4ÈlideteBila,asoservapermoglia,èGhjacobbusi n'andòàella.
5Bilahàcuncepitu,èhàdatuàGhjacobbuunfigliolu
6ÈRacheledisse:Dium'hàghjudicatu,èhàancuintesua movoce,èm'hàdatuunfigliolu;
7ÈBilhah,aservadiRachele,cuncepìdinovu,èparturià Ghjacobbuunsecondufigliolu.
8ÈRacheledisse:«Cungrandelottaaghjuluttatucùa mosurella,èaghjuvintu;èlichjamòNaftali
9QuanduLiahàvistuch'ellaavialasciatuparturi,pigliò Zilpa,asoserva,èlideteàGhjacobbupermoglie
10ÈaservadiZilpaLeaparturiunfiglioluàGhjacobbu 11ÈLeadisse:Unatruppavene;èuchjamòGad.
12ÈaservadiZilpaLeaparturiàGhjacobbuunsecondu figliolu
13ÈLeadisse:Felicesò,perchèefigliolemichjamaranu benedettu,èusonomeAser
14ÈRubenuandòinighjornidiacuglieradiugranu,è truvòmandragoreinucampu,èlipurtòàasomammaLea. AlloraRacheledisseàLea:Dammi,tipregu,emandragore diutofigliolu
15Iddalidisse:Hèpocuaffarech'ètùaipigliatuumo maritu?ècacciriancuemandragorediumofigliolu?È
Racheledisse:Dunque,sistenderàcuntèstanottepere mandragorediutofigliolu.
16Ghjacobbuescedaucampuàasera,èLeasin'andòà scuntrààellu,èlidisse:Avetedaveneàmè;perchèdi sicurut'aghjuassuciatucùemandragorediumofigliolu.È sistesecunellaquellanotte
17ÈDiuascoltòLea,ècuncepì,èparturiàGhjacobbuu quintufigliolu.
18ÈLeadisse:Dium'hàdatuumosalariu,perchèaghju datuamozitellaàumomaritu;èlichjamòIssacaru
19ÈLeacuncepìdinovu,èparturiàGhjacobbuusestu figliolu
20ÈLeadisse:Dium’hàdatuunabonadote;Avàumo marituabitaràcunmè,perchèl'aghjunatuseifiglioli,èu sonomeZabulun
21Dopuparturiunafigliola,èlichjamòDina
22ÈDiusiricurdòdiRachele,èDiul'ascoltò,èliapreu soventre
23Ècuncepì,èparturiunfigliolu;èdisse:Diuhàtoltuu morimproveru
24ÈuchjamòGhjiseppu;èdisse:USignoreaghjustàà mèunaltrufigliolu
25Èavvenechì,quanduRacheleavianatuGhjiseppu, GhjacobbudisseàLàbanu:Mandatemi,perandàinumo locuèinumopaese
26Dammiemomòglieèimofiglioli,periqualit'aghju servitu,èlasciamiandà:perchècunnosciumoserviziuchì t'aghjufattu.
27ÈLàbanulidisse:Tipregu,s'eaghjutrovugraziaàito ochji,aspetta:perchèaghjuamparatudaasperienzachìu Signorem'hàbenedettupervoi.
28Iddudisse:Midispostuutosalariu,èlidaraghju
29Èlidisse:Sapetecumutiaghjuservitu,ècumuuto bestiameeracunmè.
30Perchèerapocuciòch'ètùaviaprimach'eaghjuvintu, èavàhèdiventatuunamultitùdine;èuSignoret'hà benedettudaamoghjunta:èavàquanduaghjudafurnisce ancuamocasa?
31Èelludisse:Chìtidaraghju?ÈGhjacobbudisse:Ùn midaretenunda;s'èvofatestacosapermè,aghjudanovu àpasceèmanteneatobanda
32Passaraghjuoghjeàtraversututtuutogregnu, alluntanendudaquìtuttiibovinimaculatièmaculati,è tuttiibovinimarronitràepecure,èquellimaculatiè maculatitràecapre;
33Alloraamoghjustiziarisponderàpermèinutempuà vene,quanduveneperumosalariudavantiàatofaccia: tuttiquellichìùnsòmiccamaculatièmaculatitràecapre, èmarronitràepecure,chìseranucuntatuarrubaticunmè
34ÈLàbanudisse:Eccu,vogliuesseseconduatoparolla
35Cejour-là,ilenlevaleschèvresrayéesettachetées, toutesleschèvrestachetéesettachetées,ettoutescellesqui avaientdublanc,ettoutlebrunparmilesbrebis,etles donnaàlamain.diisofiglioli.
36ÈfecetrèghjornidiviaghjutràelluèGhjacobbu;è GhjacobbupascìurestudiegrechediLabanu
37Ghjacobbulipigliòverghedipioppoverde,diavellana èdicastagnu;èpigliòstriscebiancheinelli,èfece apparisceubiancuchìeraineverghe
38Etilplaçalesvergesqu'ilavaitpilléesdevantlesbrebis danslescaniveauxdanslesabreuvoirsquandlesbrebis venaientboire,afinqu'ellesconcevaientlorsqu'elles venaientboire.
39Èipecuricuncepìudavantiàivergi,èanupurtatuàu bestiamestriati,sculacciatièmaculati
40Ghjacobbusiparòl'agnelli,èfeceafacciadiipecuri versul'anellistriati,ètuttiimarroniinabandadiLabanu; èpusòisopecuriàparte,èùnlimettemiccaàubestiame diLabanu.
41Èadveniachìognivoltachìubestiamepiùforte cuncepì,Ghjacobbumettiaibastonidavantiàl'ochjidiu bestiameinicanali,perpudècuncepiscetràeverghe.
42Maquanduubestiameeradebbuli,ùnlimettiamicca; cusìipiùdebulieranudiLabanu,èupiùfortedi Ghjacobbu.
43Èl'omucresceassai,èaviaassaibestiame,èserva,è servitori,ècammellièasini
CAPITOLU31
1ÈsintìeparollediifigliolidiLabanuchìdicenu: Ghjacobbuhàpigliatututtuciòchìeradiunostrubabbu;è diquelluchìeradiunostrubabbuhàavutututtastagloria 2GhjacobbuvidiaafacciadiLabanu,èeccu,ùneramicca versuellucum'èprima
3L'EternudisseàGhjacobbu:Riturnateinupaesediito babbièinatoparenti;èseraghjucuntè 4GhjacobbumandòàchjamàRacheleèLeainucampuà asobanda.
5Èlidisse:Vecuuvisudiuvostrubabbu,chìùnhè miccaversumècum'èprima;mauDiudiumobabbuhè statucunmè.
6Èsapetechìcùtuttuumoputereaghjuservituàuvostru babbu
7Utobabbum'hàingannatu,èhàcambiatuumosalariu decevolte;maDiuhàpermessuch'elluùnmifaciamale.
8S'elluhàdettucusì:Usculacciatuseràutosalariu; tandututtuubistiamehàpurtatusculacciatu;ès'elludicia cusì:L'anelluhèutosalariu;poinudututtuubestiame strisciatu
9CusìDiuhàtoltuubestiameàutobabbu,èmil’hàdatu 10Èavveneàutempuchìubestiamecuncepì,ch'eaghju alzatul'ochji,èaghjuvistuinunsonniu,èeccu,iramschì saltavanunantuàubestiameeranustriati,maculatiè maculati
11Èl'ànghjuludiDium'hàparlatuinsonniu,dicendu: Ghjacobbu:èaghjudettu:Eccusò.
12Èdisse:Alzal'ochji,èvedi,tuttiimontonichìsaltannu nantuàubestiamesòstriati,maculatièmaculati,perchè aghjuvistututtuciòchìLabanutiface.
13SòuDiudiBethel,duv’ètùungissiupilastru,èduv’è tùm’aiprumessuunvotu:avà,alzati,escedastupaese,è vultateinupaesediatoparentela.
14ÈRacheleèLearisposenuèlidissenu:Cihèancuuna parteoereditàpernoiinacasadiunostrubabbu?
15Ùnsemumiccacuntidaellustranieri?perchècihà vindutu,èhàdivoratuancuinostrisoldi
16PertutteericchezzechìDiuhàpigliatuàunostru babbu,chìsòinostrièinostrifiglioli:avà,tuttuciòchì Diuvihàdettu,fate
17AlloraGhjacobbus'arrizzò,èpusòisofigliolièeso moglinantuàicammelli;
18Èpurtòtuttuusobestiame,ètuttiisobenich'elluavia acquistatu,ubestiamech'elluaviaacquistatuinPadanaram, perandààIsaccu,usobabbu,inupaesediCanaan.
19ÈLàbanusin'andòàtondiesopecure,èRacheleavia arrubbatul'imaghjinichìeranudiubabbu
20ÈGhjacobbus'alluntanòàl'improvvisuàLabanuu Sirianu,perchèùnlidissemiccach'elluerafughjitu
21Allorafughjecùtuttuciòch'elluavia;èsialzò,passòu fiumu,èturnòasofacciaversuamuntagnadiGalaad. 22UterzughjornufùdettuàLàbanuchìGhjacobbuera fughjitu
23Pigliòisofratellicunellu,èuperseguìsetteghjornidi viaghju;èughjunghjenuinamuntagnadiGalaad
24ÈDiughjunseàLabanuuSirianuinunsonniudinotte, èlidisse:FateattenzioneàùnparlààGhjacobbunèbènè male
25AlloraLàbanughjunseàGhjacobbuAvàGhjacobbu aviapiantatuasotendainamuntagna,èLàbanucùiso fratellicampavanuinamuntagnadiGalaad
26ÈLàbanudisseàGhjacobbu:Chìavetefattu,chì m’avetearrubbatusenzasapè,èpurtatuemofigliole, cum’èprigiuneripigliaticùaspada?
27Pirchìtifughjitiinsicretu,èm’arrubbati;èùnm'avete miccadettu,ch'epossuessemandatuviacùgioia,ècanti, cùtabruèarpa?
28Èùnm’hàmiccapermessudibasgiàimofigliolièemo figliole?Aveteavàfattustupiduàfàcusì
29Hèinuputerediamomanuperfàviferite;mauDiu diuvostrubabbum'hàparlatuerisera,dicendu:«Fate attenzioneàùnparlààGhjacobbunèbènèmale
30Èavà,ancus'ètùavissibisognudiandà,perviadia bramadiacasadiutobabbu,maperchèavetearrubbatui modii?
31GhjacobburisposeèdisseàLàbanu:Perchèaghju avutuapaura,perchèaghjudettu:Forsemipigliassiper forzaetofigliole
32Àquelluchìtruvereteitodii,ch'elluùncampamicca: davantiàinostrifratelli,discerneciòchìhèuvostrucun mè,èpigliateàtèPerchèGhjacobbuùnsapiachìRachele liaviaarrubati
33ÈLàbanusin'andòinatendadiGhjacobbu,èinatenda diLia,èinatendadieduieserva;maùnlitruvòmicca
AlloraescedaatendadiLia,èintrìinatendadiRachele
34OraRacheleaviapigliatul'imaghjini,èlimettein l'arburaturadiucammellu,èsipusònantuàelliÈLabanu cercòtuttaatenda,maùnlitruvòmicca.
35Èelladisseàubabbu:Ùnvidispiacemiccaàumo signorechìùnmipossualzàdavantiàtè;perchèl'usudie donnehènantuàmè.Èhàcercatu,maùntruvòmicca l'imaghjini
36Ghjacobbuerainfuria,èsiscontracùLàbanu;è GhjacobburisposeèdisseàLàbanu:Chìhèamopecca? Chìghjèumopeccatu,chìtùm'aiperseguitatucusì ardente?
37Invecichìavetecercatututteemocose,chìavetetrovu ditutteecosediatocasa?Mettitequìdavantiàimo fratellièàivostrifratelli,perch'elliponughjudicàtrànoi dui.
38Sòvint’annichìsòcunvoi;etopecureèetocapreùn anumiccacacciatuisopicciotti,èùnaghjumicca manghjatuimontonidiatobanda.
39Ciòchìerastrappatudibestieùnviaghjupurtatu; Aghjunutatuaperdita;diamomanul'avetedumandatu, siaarrubatudighjornu,siaarrubatidinotte.
40Cusìeru;inughjornuasiccitàmicunsumu,èufretudi notte;èumosonnupartìdaimoochji
41Cusìsòvint’anniincasatoia;T'aghjuservitu quattordicianniperetoduiefigliole,èseianniperuto bestiame,èavetecambiatuumosalariudecevolte
42ForachìuDiudiumobabbu,uDiud'Abrahamu,èu timored'Isaac,ùnerastatucunmè,disicurum'avete mandatuavàviotuDiuhàvistuamoafflizioneèu travagliudiemomani,èt'hàrimproveratuerinotte.
43LàbanurisposeèdisseàGhjacobbu:«Stifigliolesòe mofigliole,èstifigliolisòimofiglioli,èstivacchisòu mobestiame,ètuttuciòchìtùvedihèumeiu;àiso figliolichìanunatu?
44Avàdunquevenite,facemuunpattu,eiuètè;èch'ella siadatistimunianzatràmèètè.
45Ghjacobbupigliòunapetra,èafeceunpilastru
46Ghjacobbudisseàisofratelli:Cugliateepetre;è pigliòepetre,èfecenuunmunzeddu;
47LàbanuuchjamòJegarsahadutha,maGhjacobbuu chjamavaGaleed
48ÈLàbanudisse:Stumunzedduhèuntistimunianzatrà mèètèoghjeDunqueunomeerachjamatuGaleed;
49ÈMizpa;perchèelludisse:USignorevegliatràmèètè, quandusimuassentil'undal'altru
50S'ètùaffliggiemiofigliole,os'ètùpigliatealtremòglie inpiùdiemofigliole,nimuùnhècunnoi;vede,Diuhè tistimunianzatràmèètè
51LàbanudisseàGhjacobbu:Eccustumunzeddu,èeccu stupilastruch'eaghjufattutràmèètè;
52Questumunzeddusiatistimunianza,èstapilastrusia tistimunianza,ch'eùntitrasmetteraghjupiùdistu
munzeddu,èch'ètùùnpassàpermèsoprastumunzedduè stapilastruperumale.
53UDiud'Abrahamu,èuDiudiNacoru,uDiudiuso babbu,ghjudicàtrànoi.ÈGhjacobbughjuròperutimore diusobabbuIsaac.
54AlloraGhjacobbuoffreunsacrifiziunantuàa muntagna,èchjamòisofratelliàmanghjàupane; 55Labanus'arrizzòàamatina,basgiòisofigliolièeso figliole,èlibenedisse;
CAPITOLU32
1Ghjacobbusin'andòinasostrada,èl'anghjulidiDiuli scontranu
2QuanduGhjacobbulivide,disse:Questahèl'armatadi Diu;èchjamòquellulocuMahanaim.
3GhjacobbumandòmessaggeridavantiàelluàEsaù,uso fratellu,inupaesediSeir,upaesediEdom
4Èliurdinò,dicendu:CusìparlereteàumosignoreEsaù; UtoservitoreGhjacobbudicecusì:Sòstranierucun Labanu,èsòstatiquìfinuàavà
5Èaghjuboi,èsumeri,pecuri,èservitorièserva;èaghju mandatuàdìàumosignore,perpudètruvàgraziaài vostriocchi
6ÈimessaggerisivultonuàGhjacobbu,dicendu:«Simu ghjuntiàutofratelluEsaù,èellughjunghjiancuàtè,è quattrucentuomicunellu
7AlloraGhjacobbufuassaipauraèangustiatu;èhà spartutuupopuluchìeracunellu,èipecuri,èibugnièi cammelli,induiebande;
8Èdisse:S'èEsaùghjunseàl'unacumpagniaèabatte, alloral'altrasquadrachìhèrimastascapperà
9Ghjacobbudisse:ODiudiumobabbuAbràhamu,èDiu diumobabbuIsaccu,uSignorechìm’hàdettu:Riturnate àutopaeseèàatoparentela,ètitrattaraghjubè 10Ùnsòmiccadegnudiupiùchjucudituttee misericòrdia,èdituttaaveritàchìavetedimustratuàuto servitore;perchècùumobastoneaghjupassatustu Ghjurdanu;èavàsòdiventatuduibandi
11Liberami,tipregu,daamanudiumofratellu,daa manud'Esaù,perchèl'aghjupaura,ch'elluùnveneà chjappààmèèàamammacùizitelli
12Ètùdissi:Tifaraghjudisicurubè,èfàatosumente cum'èarenadiumare,chìùnpòessenuminatapera multitùdine
13Èch'ellus'hèallughjatuquellanottestessa;èpigliòdi ciòchìerainmanuunrigaluperEsaù,usofratellu;
14Ducentucapre,èvinticapre,duiecentupecureèvinti arieti,
15Trentacammellidalattecùisopuledri,quaranta vacche,decetoru,vintiasini,èdecepuledri
16Èlihàmandatuinmanuàisoservitori,ognicuddinu daellustessu;èdisseàisoservitori:Passatedavantiàmè, èfateunspaziutràemanghjateèumannatu
17Èhàurdinatuàuprimu,dicendu:QuanduEsaù,umo fratellu,viscontra,èvidumandu,dicendu:Qualesì?è induvevai?èqualesòquestidavantiàtè?
18Tandudite:SòdiutoservitoreGhjacobbu;hèun rigalumandatuàumosignoreEsaù,èeccu,ancuelluhè daretuànoi.
19Ècusìhàurdinatuàusiconduèàuterzu,èàtuttiquelli chìseguitavanuàestonde,dicendu:Inquestumodu, parlereteàEsaù,quanduutruverete
20Èancudite:Eccu,utoservitoreGhjacobbuhèdaretuà noi.Perchèelludisse:L'ampaceraghjucùurigaluchìvà davantiàmè,èdopuvivedeasofaccia;forsech'ellu accetteràdimè
21Alloraurigalusin'andòdavantiàellu;èellupassava stanotteinacumpagnia
22Èsialzòquellanotte,pigliòesoduiemòglie,èeso duieservante,èisoundicifiglioli,èpassòuvacudi Jabbok
23Èlipigliò,èlimandòoltreutorrente,èmandòpiùciò ch'elluavia
24Ghjacobbusin’hèlasciatusolu;èciluttavaunomu cunellufinuàuspuntàdiughjornu.
25È,videnduch'elluùnl'hàmiccavintu,toccòucavudia socoscia;èucavudiacosciadiGhjacobbueraforadi articulazione,mentrech'elluluttavacunellu.
26Èdisse:Lasciamiandà,chìughjornuspuntaÈellu disse:Ùntilasciaraghjuandà,salvuchìmibenedica
27Èlidisse:Qualehèutonome?Èdisse:Ghjacobbu.
28Èelludisse:Ùnseràpiùchjamatuutonome Ghjacobbu,maIsraele;perchè,cum'èunprìncipe,aveteu puterecùDiuècùl'omi,èavetevintu.
29Ghjacobbulidumandò,èdisse:Dimmi,tipregu,uto nomeÈelludisse:Perchèdumanduumonome?Èl'hà benedettuquì.
30GhjacobbuchjamòulocuPeniel,perchèaghjuvistuà Diufacciaàfaccia,èamovitahècunservata
31Etquandilpassaitau-dessusdePenuel,lesoleilseleva surlui,etils'arrêtasursacuisse
32Perquessa,ifigliolid'Israeleùnanumiccamanghjatu diutendinuchìs'hèrintracciatu,chìhènantuàucavudia coscia,finuàoghje,perchèhàtoccuucavudiacosciadi Ghjacobbuinutendinuchìs'hèristrettu
CAPITOLU33
1Ghjacobbualzòl'ochjièfighjulava,èeccuEsaùghjunse, ècunelluquattrucentuomiÈhàdivisuizitelliàLea,èà Rachele,èàeduieserva
2Èpusòeservaèisofiglioliinprima,èLeaèisofiglioli dopu,èRacheleèGhjiseppuindaretu
3Èpassòdavantiàelli,ès'inchinainterrasettevolte,finu àch'ellus'avvicinòàusofratellu.
4ÈEsaùcorseàscuntrallu,l'abbraccia,sitombanantuàu socolluèubasgiò,èpienghjenu.
5Èalzòl'ochji,èvideedonneèizitelli;èdisse:Qualesò quellichìsòcuntè?Èdisse:IfigliolichìDiuhàdatu graziaàutoservitore
6Alloras'avvicinavanueserve,ellièisofiglioli,èsi inchinavanu
7ÈancuLeacùisofigliolis'avvicinò,ès'inchinavanu;
8Èelludisse:Chìsignificheghjupertuttustucorsu ch’aghjuscuntratu?Èelludisse:Quessisòpertruvàgrazia invistadiumosignore.
9Esaùdisse:Aghjuabbastanza,fratellu;teniteciòchì avetepersèstessu
10Ghjacobbudisse:No,tipregu,s'eaghjutrovugraziaài tooghji,allorariceveumorigaludaamomanu:perchè
perquessaaghjuvistuatofaccia,cum'èch'eaghjuvistua facciadiDiu,ètùeri.cuntentucunmè.
11Pigliate,tipregu,amobenedizzionechìtihèpurtata; perchèDiuhàtrattatugraziacunmè,èperchèaghju abbastanza.Èl'incitava,èupigliò.
12Elludisse:Andemu,andemu,èandaraghjudavantiàtè 13Iddulidisse:Umosignoresàchìizitellisòteneri,èi pecurièibugnicùizitellisòcunmè;
14Lasciateumosignore,tipregu,passàdavantiàuso servitore;èmicunduceraghjudolcemente,seconduchìu bestiamechìvàdavantiàmèèizitellipuderanusuppurtà, finuàch'eaghjughjuntuàumosignoreinSeir
15Esaùdisse:Lasciamiavàlasciàcunvoiunapartedie personechìsòcunmèÈelludisse:Chìcihèbisognu? lasciamitruvàgraziainvistadiumosignore
16AlloraEsaùtornòquellughjornuperandàinSeir.
17Ghjacobbusin'andòinSuccot,licustruìunacasa,è fececabanepèusobestiame;perquessa,unomediulocu hèchjamatuSuccot.
18GhjacobbughjunseàShalem,unacitàdiSichem,chìhè inupaesediCanaan,quand'ellughjunsedaPadanaram;è piantòasotendadavantiàacità.
19Ècompròunaparcelladiuncampu,induveaviastendu asotenda,daamanudiifigliolidiHamor,babbudi Sichem,percentupezzidisoldi.
20Èhàerettuquìunaltare,èuchjamòElelohe-Israel
CAPITOLU34
1Dina,figlioladiLea,ch'ellahàparturituàGhjacobbu, surtìàvedeefigliolediupaese.
2QuanduSichem,ufiglioludiHamor,l'Hivite,principedi upaese,avide,upigliò,sistendecunella,èacontamina 3Èasoànimas'appoghjavaàDina,figlioladiGhjacobbu, èhàamatuafanciulla,èhàparlatucungentilezzaàa zitella
4ÈSichemhàparlatuàusobabbuHamor,dicendu: Dammiamogliastafanciulla
5Ghjacobbuhàintesuch'elluaviaimpurtatuDina,aso figliola;avàisofigliolieranucùusobestiameinu campu;
6ÈHamor,babbudiSichem,sin'andòversuGhjacobbu perparlàcunellu.
7ÈifigliolidiGhjacobbuvanuforadiucampuquand'elli l'anuintesu;èl'omis'eranuafflitti,ès'eranuassaiinfuria, perchèch'elluaviafattuunafolliainIsraelestenducùa figlioladiGhjacobbu;chìcosaùndeveessefattu
8ÈHamorlidisse:L'animadiumofiglioluSichem bramaatofigliola:tipreguch'ellalideteàamoglia
9Èfàmatrimoniucunnoi,èdàànoievostrefigliole,è pigliateenostrefiglioleàtè
10Èabbiteretecunnoi,èaterrasaràdavantiàvoi;abitate ècummerciatequì,èpigliateviibeni
11ÈSichemdisseàusobabbuèàisofratelli:Lasciami truvàgraziaàitoochji,èciòchìmidite,daraghju 12Ùnmidumandatemaitantadoteèrigalu,èvidaraghju cum'èvomidite:madamiazitellaàamoglia.
13ÈifigliolidiGhjacobburisposenuàSichemèàHamor, usobabbu,ingannamente,èdissenu,perchèaviaimpurtatu Dina,asosurella:
14Èlidissenu:Ùnpudemumiccafàquestu,didàanostra surellaàquelluchìhèincircuncisu;perchèeraun rimproverupernoi:
15Mainquestuvulemuaccunsentìàvoi:S'èvositecum'è noi,chìognimasciudivoisiacircuncisu;
16Alloravidaremuenostrefigliole,èavemudapigliàe vostrefiglioleànoi,èstaremucunvoi,èdiventeremuun populu.
17Mas'èvoùncivoleteàsente,peressecircuncisi;tandu piglieremuanostrafigliola,èseremuandati
18EsoparollepiacevanuàHamorèàSichem,ufigliolu diHamor
19Èughjovanuùnsiritardavadifàacosa,perchèera piacèdiafiglioladiGhjacobbu,èerapiùonoratuchètutta acasadiusobabbu
20ÈHamorèSichem,usofigliolu,ghjunsenuàaportadi asocità,èanucunversatucùl'omidiasocità,dicendu: 21Quessiomisòpacicunnoi;perquessach'ellicampanu inupaese,èucummerciuinquestu;peraterra,eccu,hè abbastanzagrandeperelli;Pigliemuesofiglioleànoiper mòglie,èdamuàellienostrefigliole
22Soluquìl'omiaccunsentiscenuànoiperstàcunnoi,per esseunpopulu,s'ètuttiimascitrànoisòcircuncisi,cum'è sòcircuncisi
23Usobestiameèasosustanza,èognisobestiaùnserà miccainostri?solucunsentemuàelli,èstanucunnoi
24ÈàHamorèàSichem,usofigliolu,ebbenuàsentetutti quellichìesciavanudaaportadiasocità;èognimasciu eracircuncisu,tuttiquellichìesciadaaportadiasocità
25Èavveneuterzughjornu,quand'ellieranuafflitti,chì duidiifigliolidiGhjacobbu,SimeoneèLevi,ifratellidi Dina,piglianuognunuasospada,èghjunsenunantuàa citàcuncura,ètumbàtuttiimasci
26Ilstombèrentàcoupsdefild'épéeàHamoretàSichem sonfils,etilsprirentDinadelamaisondeSichem,et sortirent
27IfigliolidiGhjacobbughjunsenunantuàimorti,èanu sappiutuacità,perchèavianuimpurtatuasosurella
28Piglionuesopecure,èisoboi,èisoasini,èciòchìera inacitàèciòchìerainucampu.
29Ètutteesoricchezze,ètuttiisopicciotti,èesomòglie l'anupurtatuinprigiune,èanusguassatuancututtuciòchì erainacasa.
30GhjacobbudisseàSimeoneèàLevi:M'aveteturbatu perfàmipuzzatràl'abitantidiupaese,tràiCananeièi Periziti;è,chìsòpocuinnumeru,siriuniranucontruàmè èmiuccideranu;èseraghjudistruttu,eiuèamocasa 31Èlidissenu:Sitrattadianostrasurellacum'èuna prostituta?
CAPITOLU35
1ÈDiudisseàGhjacobbu:Alzati,vaiinBethel,èstàquì, èfatequìunaltareàDiu,chìviapparsuquandufughjiteda afacciadiEsaù,utofratellu
2AlloraGhjacobbudisseàasocasa,èàtuttiquellichì eranucunellu:Scacciateidiistranierichìsòtràvoi,è siatepuriècambiateivostrivistimenti
3Alzemu,èandemuinBethel;èvifaraghjuunaltareà Diu,chìm'hàrispostuinughjornudiamoangustia,èera cunmèinastradach'eaghjuandatu
4ÈdatuàGhjacobbututtiidiistranerichìeranuinmanu, ètuttiisoorecchinichìeranuinl'arechje;èGhjacobbuli piattòsottuàaquerciachìeravicinuàSichem 5Èandavanu,èuterrorediDiueranantuàecitàchìli circundanu,èùnanumiccaperseguitatuifigliolidi Ghjacobbu
6AlloraGhjacobbughjunseàLuz,chìhèinupaesedi Canaan,valeàdìBethel,elluètuttuupopuluchìeracun ellu
7Èhàcustruituquìunaltare,èchjamòulocuElbethel, perchèquìDiuliapparve,quand'ellufughjiadaafacciadi usofratellu
8MaainfermieradiDeboraRebeccamorse,èfùintarrata sottuàBethel,sottuàunaquercia;èunomeerachjamatu Allonbachuth
9ÈDiuapparsudinovuàGhjacobbu,quand'elluesceda Padanaram,èubenedisse
10ÈDiulidisse:UtonomehèGhjacobbu;utonomeùn seràpiùchjamatuGhjacobbu,maIsraeleseràutonome; 11ÈDiulidisse:SòDiuOnnipotente:siatefruttuè multiplicate;unanazioneèunacumpagniadinazioni seranuditè,èirèesceranudaitolombi;
12Èaterrach'eaghjudatuàAbràhamuèIsaac,tidaraghju, èàatosumentedopuàtèdaraghjuaterra
13ÈDiusin'andòdaelluinulocuduv'elluparlavacun ellu
14Ghjacobbuhàstallatuunacolonnainulocuduv’ellu parlavacunellu,unacolonnadipetra;èhàversatunantuà unalibazione,èhàversatul’oliu
15GhjacobbuchjamòulocuinduveDiuhàparlatucun ellu,Bethel.
16ÈpartianudaBethel;èùncierachèunpocudicaminu perveneàEfrata;èRachelefecetravagli,èhàavutuun travagliduru.
17Èavvenechì,quandueraintravagliiduru,alevatriceli disse:Ùnàbbiapaura;averàancustufigliolu
18Èavvenechì,cum'èasoànimasin'andava,(perch'ella eramorta)chjamòusonomeBenoni,mausobabbuu chjamòBenjamin
19ÈRachelemorse,èfùintarratuinastradadiEfrata,chì hèBetlemme
20Ghjacobbupusòunpilastrunantuàasotomba:questu hèupilastrudiatombadiRachelefinuàoghje.
21Israelesin'andòèsteseasotendaoltreatorred'Edar 22Èavvenechì,quanduIsraelestavainquellupaese, RubenhèandatuèstendecùBilhah,aconcubinadiuso babbu,èIsraelel'intendeAvàifigliolidiGhjacobbueranu dodici:
23IfigliolidiLia;Ruben,uprimufiglioludiGhjacobbu, èSimeone,èLevi,èGhjuda,èIssacarèZabulun: 24IfigliolidiRachele;GhjiseppuèBenjamin: 25ÈifigliolidiBilha,servadiRachele;Dan,èNeftali: 26ÈifigliolidiZilpa,servadiLia;GadèAser:questisòi figliolidiGhjacobbu,chìlisònatiinPadanaram 27GhjacobbughjunseàIsaac,usobabbu,inMamre,àa citàdiArba,chìhèHebron,induveAbràhamuèIsaac stavanufora.
28Èighjornid'Isaccueranucentuottant'anni 29Isaacabbandunòuspirtu,èmortu,èfùriunituàuso populu,chìeravechjuèpienudighjorni,èisofiglioli EsaùèGhjacobbul'enterranu
1EccuigenerazionidiEsaù,chìhèEdom
2EsaùpigliòesomoglidiefigliolediCanaan;Ada,figlia diElonl'Hittita,èOolibama,figliadiAna,figliadiZibeon l'Hiteo;
3ÈBasmath,figlioladiIsmaele,surelladiNebajoth
4ÈAdapartorìàEsaùElifaz;eBashematparturiaReuel; 5ÈOolibamahàdatuàGhjeush,èJaalamèCora:questi sòifigliolid'Esaù,chìlisònatiinupaesediCanaan
6ÈEsaùpigliòesomòglie,èisofiglioli,èesofigliole,è tutteepersonediasocasa,èusobestiame,ètutteeso bestie,ètutteesobèchìaviaacquistatuinupaesedi Canaanèandòinpaesedaafacciadiusofratellu Ghjacobbu
7Perchèesoricchezzeeranupiùchèch'ellipuderanuabità inseme;èaterraduv'ellieranustranieriùnlipudiapurtalla perviadiusobestiame
8CosìEsaùabitavasulmonteSeir:EsaùèEdom.
9EquestesòegenerazionidiEsaù,babbudil'Edomiti,in amuntagnadiSeir:
10Eccuinomidiifigliolid'Esaù;Elifaz,figliudiAda, mogliediEsaù,Reuel,figliodiBasmath,mogliediEsaù 11IfigliolidiElifazeranuTeman,Omar,Zepho,Gatamè Kenaz.
12TimnaeraconcubinadiElifaz,figlioludiEsaù;etelle donnaàElifazAmalek:ilsétaientlesfilsd'Ada,femme d'Esaü.
13EccuifigliolidiReuel;Nahath,Zerach,Shammah,and Mizzah:quessieranuifigliolidiBasmath,amogliadi Esaù.
14EccuifigliolidiOolibama,figlioladiAna,figlioladi Zibeon,mògliad'Esaù,èellaparturiàEsaùJeush,Jaalamè Corah.
15Questieranuduchidiifigliolid'Esaù:ifigliolidiElifaz, uprimufigliolud'Esaù;ducaTeman,ducaOmar,duca Zepho,ducaKenaz, 16DucaKorah,ducaGatamèducaAmalek:quessisòi ducachìsòvenutidaElifazinupaesediEdom;Quessi eranuifigliolidiAda.
17EccuifigliolidiReuel,figlioludiEsaù;DucaNahath, ducaZerah,ducaShammah,ducaMizza:questisòiduchi chìsòvenutidaReuelinupaesediEdom;Quessisòi figliolidiBasmath,amogliadiEsaù
18Eccuifigliolid'Oolibama,amogliad'Esaù;ducaJeush, ducaJaalam,ducaKorah:questieranuiduchichìsòvenuti daOolibama,figlioladiAna,amogliadiEsaù
19Quessisòifigliolid'Esaù,chìhèEdom,èquestisòiso duchi
20QuessisòifigliolidiSeirl'Horita,chìabitavanuinu paese;Lotan,Shobal,Zibeon,Ana, 21Dishon,EzerèDisan:questisòiducadil'Horiti,i figliolidiSeirinupaesed'Edom
22IfigliolidiLotaneranuHorièHemam;èasurelladi LotaneraTimna
23EifigliolidiShobaleranuquesti;Alvan,Manahat, Ebal,ShephoèOnam.
24EccuifigliolidiZibeon;siaAja,siaAna:questuera quelluAnachìtruvòimuliinudesertu,mentrealimentava l'asinidiZibeon,usobabbu.
25EifigliolidiAnaeranuquesti;Dishon,èOolibama, figlioladiAna
26ÈquestisòifigliolidiDishon;Hemdan,Eshban,Itran, Cheran.
27IfigliolidiEzersòquesti;Bilhan,èZaavan,èAkan 28IfigliolidiDisansòquesti;Uz,èAran.
29Quessisòiduchichìsòghjuntidil'Horiti;ducaLotan, ducaShobal,ducaZibeon,ducaAna, 30DucaDishon,ducaEzer,ducaDishan:questisòiduchi chìsòghjuntid'Hori,tràisoducainupaesediSeir.
31Etvoilàlesroisquirégnaientdanslepaysd'Édom, avantqu'ilnerègneaucunroisurlesenfantsd'Israël
32ÈBela,figlioludiBeor,hàregnuinEdom,èunomedi asocitàeraDinhaba
33ÈBelamorse,èIobab,figlioludiZerach,diBosra, regnuinusolocu
34ÈIobabmorse,èHushamdiupaesediTemaniregnòà usolocu.
35Hushammorse,èHadad,figlioludiBedad,chìhà battutuMadianinucampudiMoab,regnuinusolocu,èu nomediasocitàeraAvith.
36ÈAdadmorse,èSamlahdiMasrekahregnuinusolocu 37Samlahmorse,èSauldiRehoboth,vicinuàufiumu, regnòàusolocu.
38ÈSaulhèmortu,èBaalhanan,figliolud'Achbor,regnu inusolocu
39EBaalhanan,figlioludiAcbor,morse,èHadarregnuin usolocu;èunomediasocitàeraPau;èasomogliasi chjamavaMehetabel,figlioladiMatred,figlioladi Mezahab.
40ÈquestisòinomidiiduchichìsòvenutidaEsaù, seconduesofamiglie,seconduisolochi,perisonomi; ducaTimnah,ducaAlvah,ducaJetheth, 41DucaAholibamah,ducaElah,ducaPinone, 42DucaKenaz,ducaTeman,ducaMibzar, 43DucaMagdiel,ducaIram:questisòiducad'Edom, seconduasoabitazioniinupaesediusopussessu:hèEsaù, ubabbudil'Edomites
CAPITOLU37
1ÈGhjacobbuabitavainupaesediusobabbuera straneru,inupaesediCanaan
2EccuigenerazionidiGhjacobbuGhjiseppu,chìavia diciassetteanni,pascevaabandacùisofratelli;èuzitellu eracùifigliolidiBilha,ècùifigliolidiZilpa,emògliedi usobabbu;
3OraIsraeleamavaGhjiseppupiùchètuttiisofiglioli, perchèeraufiglioludiasovechja,èlifeceunmantelludi parechjiculori.
4Èquanduisofratellianuvistuchìusobabbul'amòpiù ch'ètuttiisofratelli,uodiavanu,èùnlipudianuparlàin pace
5Ghjiseppuhàsunniatuunsonniu,èucuntòàisofratelli; 6Èlidisse:Ascoltate,vipregu,stusonniuch’eaghjufattu
7Perchè,eccu,ligàvamuigavoniinucampu;è,eccu,i vostrigavonisisòstatiattornu,èsiinchinavanuàumo gavone
8Èisofratellilidissenu:Regneraiveramentenantuànoi? oavetedaveruduminatunantuànoi?Èuodianuancudi piùperisosogni,èperesoparolle
9Èhàsugnuunaltrusonniu,èucuntòàisofratelli,è disse:Eccu,aghjufattuunsognudipiù;èeccu,usoleèa lunaèl'undicistelles'inchinavanuàmè
10Èucuntòàusobabbuèàisofratelli;èusobabbuu rimproverò,èlidisse:Chìhèstusonniuchìavetefattu? Eiuèatomammaèitofratellivenenuveramenteper inchinarciàtèinterra?
11Èisofratellil'invidiavanu;maubabbuhàosservatuu dettu
12Èisofratellisin'andòàpasceabandadiusobabbuin Sichem.
13IsraeledisseàGhjiseppu:Itofratelliùnpascenumicca ipastoriinSichem?venite,èvimanduàelliÈlidisse: Eccusò
14Iddulidisse:Vai,tipregu,vedis'ellustabècùito fratelli,èbècùegreche;èmiportaaparolladinovu. AlloraumandòforadiavallediHebron,èghjunseà Sichem
15Èunomuutruvò,èeccuchìerainucampu;
16Èelludisse:Cercuimofratelli:dimmi,tipregu, induvepascenuisopecuri
17L'omudisse:Sòpartutidiquì;perchèl'aghjuintesudì: AndemuàDothanÈGhjiseppuandòdopuàisofratelli,è litruvòinDothan
18Èquand'ellil'anuvistudaluntanu,ancuprimach'ellu s'avvicinassiàelli,cunspiravanucontruàellupertumballu
19Èsidissenul'unàl'altru:Eccu,venestusugnatore
20Venitedunque,uccidemulu,èmettimuinunafossa,è diceremu:Qualchesebestiamalignal’hàdivoratu,è videremuciòchìsaràdiisosonnii
21Rubenul'indì,èuliberòdaesomani;èdisse:Ùn uccidemumicca
22Rubenulidisse:Ùnversatemiccasangue,maghjittallu instafossachìhèinudesertu,èùnmettemiccaamanu nantuàellupercacciàelludaesomani,perrinviàuso babbu
23Èavvenechì,quanduGhjiseppueraghjuntuàiso fratelli,sfilavanuGhjiseppudausomantellu,uso mantelludiparechjiculorichìeranantuàellu;
24Èupigghiaru,èughjittassiinunafossa,èafossaera viota,ùncieramiccaacquaind'è
25Ilss'assirentpourmangerdupain;etilslevaientl'œilet firentvoir,etvoiciqu'unecompagnied'Ismaélites s'avançaitdeGalaadavecleurschameauxportantdes épices,dubaumeetdelamyrrhe,etallaitleporteren Égypte.
26ÈGhjudadisseàisofratelli:Chìbenefiziu,s'ellu uccidemuunostrufratellu,èottumuusosangue?
27Vendemu,èvendemuàl'Ismaeliti,èchìanostramanu ùnsiamiccanantuàellu;perchèelluhèunostrufratelluè anostracarne.Èisofratellieranucuntenti.
28Alloraimadianitipassavanuicummercianti;ètiranuè alzavanuGhjiseppudaafossa,èvindunuGhjiseppuà l'Ismaelitipervintipezzid'argentu,èpurtonuGhjiseppuin Egittu.
29Rubenutornòàafossa;è,eccu,Ghjiseppuùnera miccainafossa;èhàaffittuisovestiti
30Riturnòversuisofratellièdisse:Uzitelluùnhèmicca; èeiu,induveandaraghju?
31PiglionuumantelludiGhjiseppu,ammazzavanuun caprettu,èimmersiumantelluinusangue;
32Mandòumantelludiparechjiculori,èupurtonuàuso babbu;èdisse:Questuavemutrovu:sapeteavàs'elluhèu mantelludiutofiglioluonò
33Èasapia,èdisse:Hèumantelludiumofigliolu;una bestiamalignal'hàdivuratu;Ghjiseppuhèsenzadubbitu affittuinpezzi
34Ghjacobbustracciòisovestiti,simisiunsaccunantuà ilombi,èpiantòperusofiglioluparechjighjorni.
35Ètuttiisofiglioliètutteesofiglioles'arrizzòper cunsulallu;maelluricusòdiessecunsulatu;èdisse: "Perchèandaraghjuinatombaàumofiglioluinluttu". Cusìubabbupienghjeperellu
36ÈiMadianitiuvindunuinEgittuàPotifar,uffiziudi Faraone,ècapudiaguardia
CAPITOLU38
1Àquellutempu,Ghjudascendevadaisofratellièsi turnòversuunAdullamitechìsichjamavaHira.
2ÈGhjudahàvistuquìunafiglioladiuncananeachìsi chjamavaShuah;èapigliò,èandòàella
3Ècuncepì,èparturiunfigliolu;èchjamòusonomeEr.
4Ècuncepìdinovu,èparturiunfigliolu;èchjamòuso nomeOnan
5Ètornaàcuncepì,èparturiunfigliolu;èuchjamò Shelah;èerainChezib,quanduellauparturi
6ÈGhjudapigliòunamogliaperEr,usoprimufigliolu, chìsichjamavaTamar.
7ÈEr,uprimunatudiGhjuda,eragattivudavantiàu Signore;èuSignorel'hàtombu
8ÈGhjudadisseàOnan:Vadaamògliadiutofratellu,è sposicùella,èsusciteghjaunasumenteàutofratellu 9ÈOnansapiachìasumenteùndeveesseaso;Èavvene chì,quand'ellusin'andòdaamogliadiusofratellu,l'hà spulatuinterra,perùndàasumenteàusofratellu 10Èciòch'elluhàfattudispiaceàl'Eternu:perquessa ch'ellul'hàtombuancu.
11AlloraGhjudadisseàTamar,asonuora:Rimane vedovaincasadiutobabbu,finuàchìShelah,umo figliolu,siacresciutu;perchèelludisse:Forsech'elluùn moreancu,cum'èisofratelliÈTamarsin'andòèstavain acasadiusobabbu
12ÈinuprucessudiutempuhèmortuafiglioladiShuah, amogliadiGhjuda;èGhjudafùcunsulatu,èandòversui sotondipecuriàTimnath,elluèusoamicuHirah l'Adullamite.
13ÈfùdettuàTamar,dicendu:Eccu,utosuocerocullàin Timnapertondiesopecure
14Èsicacciòisovistimentidivedova,èacupriacùun velu,siavvintò,èsipusòàpusàinunlocuapertu,chìhèà astradadiTimnath;perchèellahàvistuchìShelahera grande,èùnlieramiccadatuàamoglia
15QuanduGhjudaavide,hàpensatuch'ellaerauna prostituta;perchès'eracopertaafaccia
16Èsivultòversuastrada,èlidisse:Vai,tiprecu, lasciamientreàtè;(perch'elluùnsapiach'ellaeraaso nuora)Èelladisse:"Chìmidarà,perch'ètùentreàmè?
17Elludisse:TimanderaghjuuncaprettudiugregnuÈ elladisse:Midaràunpegnu,finuàch'ètùl'avetemandatu?
18Èelludisse:Chìpegnutidaraghju?Èelladisse:Uto sigellu,èitobraccialetti,èutobastonechìhèinmanuÈ lidete,èghjunseàella,èellacuncepìdaellu
19Èsialzò,sin'andò,sispostòdausovelu,èsimisii pannidiasoveduva
20ÈGhjudamandòucaprettudaamanudiusoamicu l'Adullamita,perriceveusopegnudaamanudiadonna, maùnlatruvòmicca
21Alloradumandòàl'omidiquellulocu,dicendu:Induve hèaprostitutachìeraapertaàastrada?Èdissenu:Ùnci eramiccaunaprostitutainquestulocu
22RiturnòinGhjuda,èdisse:Ùnpossutruvàella;èancu l'omidiulocudissenuchìùncieramiccaunaprostitutain questulocu
23Giudadisse:«Ch’ellalipigliò,ch’ellaùnsiamu vergogna:eccu,aghjumandatustucaprettu,èùnl’avete trovu
24Èavvenecircatrèmesidopu,chìfùdettuàGhjuda, dicendu:Tamar,atonuora,hàfattuaprostituta;èancu, eccu,hèincintadaaputtanaÈGhjudadisse:Fatelafora,è ch'ellasiabrusgiata.
25Quand'ellahèstatapurtata,mandòàusosuocero, dicendu:Dal'omuchìsòquesti,sòincinta;èupersunale
26Ghjudaliricunnoscì,èdisse:Hèstatupiùghjustuchè mè;perchèùnl'aghjumiccadatuàShelahumofiglioluÈ ùnacunnisciapiù
27Èavveneàutempudiusotravagli,chìeccu,igemelli eranuinusoventre
28Èavvenechì,quanduellaparuttò,l'unusteseamanu;è alevatricepigliòàasomanuunfiluscarlattu,dicendu: Questuhèuprimu
29Èavvenechì,cum'ellusialluntanòamanu,eccu,uso fratelluescia,èelladisse:Cumuavetescuppiatu?sta violazionesianantuàtè:dunqueusonomefùchjamatu Fares
30Etpuissortitsonfrèrequiavaitàlamainlefilécarlate; etonluidonnalenomdeZarah
CAPITOLU39
1GhjiseppufùpurtatuinEgittu;èPotifar,unufficialedi Faraone,capudiaguardia,unEgizianu,ucompròdae manidil'Ismaeliti,chìl'avianupurtatuquì
2USignoreeracunGhjiseppu,èeraunomuprusperu;è erainacasadiusomaestrul'egizianu.
3Etsonmaîtrevitquel'Éternelétaitaveclui,etque l'Éternelfaisaitquetoutcequ'ilfaisaitprospéraensamain 4Ghjisepputruvògraziaàisooghji,èusirvìu;èlifece guardianunantuàasocasa,ètuttuciòch'elluaviamessiin manu
5Dautempuch'ellul'aviafattucumandanteinasocasaè intuttuciòch'elluavia,l'Eternubenedisseacasadi l'EgizianuperviadiGhjiseppu;èabenedizzionediu Signoreeranantuàtuttuciòchìaviainacasaèinucampu 6Èabbandunòtuttuciòch'elluaviainmanuàGhjiseppu; èùnsapianundach'elluavia,salvuupanech'elluhà manghjatu.ÈGhjiseppueraunapersonabona,èbè favuritu
7Dopuàquestecose,amogliadiusopadronehàfighjatu l'ochjinantuàGhjiseppu;èelladisse:Stenducunmè
8Maelluricusò,èdisseàamogliadiusopadrone:Eccu, umopadroneùnsapiciòchìhècunmèincasa,èm'hà datututtuciòch'elluhàinmanu; 9Ùncihènimupiùgrandeinquestacasachèmè;nèm'hà impeditunundadimèforaditè,perchètùsìasomoglia: cumupossufàstagrangattivezzaèpeccatucontruàDiu?
10Èavvene,cum'ellaparlavaàGhjiseppuognighjornu, ch'elluùnl'ascoltava,ch'ellusimettevavicinuàella,ostà cunella
11ÈghjunseàquestutempuchìGhjiseppuandòincasa perfàisoaffari;èùnc'eranimudil'omidiacasaquì dentru
12Èupigliòdausomantellu,dicendu:Stenducunmè;è ellulilasciòusovistituinmanu,fughje,èl'hàcacciatu.
13Èavvenech'ellavidiach'elluavialasciatuusovistituin manu,ès'erascappatu
14Ch'ellachjamòàl'omidiasocasa,èlidisse:"Vedi,ci hàpurtatuunEbreuperburlàdinoi;hèghjuntuàmèper stàcunmè,èaghjugridatuàvocealta:
15Èavvene,quand'elluhàintesuch'eaghjualzatuamo voceèchianci,silasciòusovistitucunmè,fughje,èl'hà cacciatu.
16Èhàdettiusovistituvicinuàella,finuàchìuso signoretornòincasa
17Iddalidissecusìcusì,dicendu:Uservitoreebreuchìci avetepurtatu,hèghjuntuàmèperburlàdimè
18Èavvenechì,cum'èaghjualzatuamovoceègridava, abbandunòusovistitucunmè,èscappòfora.
19Èavvene,quanduusomaestruintesueparollediaso moglia,ch'ellalidisse:"Utoservitorem'hàfattucusìcusì; chìasocòllerahèstataaccesa.
20UmaestrudiGhjiseppuupigliò,èumisiinaprigiò,un locuinduveiprigiuneridiurèeranuincarcerati,èeraquì inaprigiò.
21Mal'EternueracunGhjiseppu,lifecemisericordia,èli fecegraziaàl'ochjidiuguardianudiaprigiò
22Uguardianudiaprigiòhàmandatuinmanuà Ghjiseppututtiiprigiunerichìeranuinprigiò;ètuttuciò ch'ellifacianuquì,eraufattu
23Uguardianudiaprigiòùnhàguardatuànundachìera sottuàasomanu;Perchèl'Eternueracunellu,èciòchìhà fattu,uSignorehàfattuprosperà
CAPITOLU40
1Dopuàquestecose,ubuttierudiurèd'Egittuèuso panettiereavianuoffesuusosignore,urèd'Egittu
2ÈFaraoneerainfuriacontr'àduidiisoufficiali,contr'à ucapudiibuttieri,ècontruàucapudiipanettieri.
3Èlimisiinprigiòinacasadiucapitanudiaguardia,ina prigiò,ulocuinduveGhjiseppueraligatu
4ÈucapimachjadiaguardiahàincaricatuGhjiseppucun elli,èlisirvì,èstanuunastagioneincarrughju
5Elisunnianuunsonniutramindui,ognunuusosognuin unasolanotte,ognunusecondul'interpretazionediuso sonniu,ubuttieruèupanettierediurèd'Egittu,chìeranu liatiinaprigiò
6Ghjiseppughjunseàelliàamatina,liguardò,èeccu, eranutristi
7Èdumandòàl'ufficialidiFaraonechìeranucunelluina guardiadiacasadiusosignore,dicendu:Perchèvedete cusìtristioghje?
8Èlidissenu:Avemusunniatuunsonniu,èùncihè miccauninterpreteÈGhjiseppulidisse:L'interpretazioni ùnsòmiccadiDiu?dimmili,tipregu
9UcapimachjacuntòusosonniuàGhjiseppu,èlidisse: Inumosonniu,eccu,unavignaeradavantiàmè;
10Èinavignac'eratrèrami;èeracum'èch'ellaspuntasse, èisofiorispuntavanu;eigrappolifecerouvamatura: 11ÈatazzadiFaraoneerainamomanu,èaghjupigliatu l'uva,èl'aghjupressuinatazzadiFaraone,èaghjudatua tazzainmanudiFaraone.
12Ghjiseppulidisse:Questahèainterpretazionedi questu:Itrèramisòtrèghjorni
13Maintrèghjorni,Faraonealzaràutocapu,èti restituverààutolocu;èdaràatazzadiFaraoneinaso manu,cum'èprima,quanduerausobuttieru
14Mapensateàmèquand'elluvisaràbè,ètipregu,fate amabilitààmè,èfatemenzionedimèàFaraone,èmi portaforadistacasa.
15Perchè,veramente,sòstatuarrubatuforadiupaesedi l'Ebrei;èquìùnaghjumiccafattunundaperch'ellimi missinuind’èudungeon.
16Quanduucapudipanetteria,videnduchì l'interpretazioneerabona,disseàGhjiseppu:Sòancueiu inumosonniu,èeccu,aghjutrècestibianchinantuàamo testa
17Èinacestapiùaltac'eradiognimaneradipaneper Faraone;èl'acellil'anumanghjatudaacesteranantuàa motesta
18Ghjiseppurisposeèdisse:Questahèaso interpretazione:itrècestisòtrèghjorni.
19Maintrèghjorni,uFaraonealzaràutocapudatè,èti impiccarààunarbre;èl'acellimanghjaranuatocarneda tè.
20Èavveneuterzughjornu,chìeral'anniversariudi
Faraone,ch'ellufeceunafestaàtuttiisoservitori;èalzòa testadiucapimachjaèdiucapudiupaneàmezuàiso servitori
21Riturnòucapimachjadinovuàusobuttieru;èhàdatu atazzainmanuàFaraone:
22Maimpiccaupanettiere,cum'èGhjiseppuliavia interpretatu
23MaucapimachjaùnsiricurdòdiGhjiseppu,mas’hè scurdatudiellu
CAPITOLU41
1Àafinediduianni,uFaraonehàfattuunsonniu,èeccu chìstavavicinuàufiume.
2Edeccu,daufiumu,settevacchegrasseègrassesò ghjunte;èsinutrivanuinunpratu
3Edeccu,settealtrevacchesisòghjuntedopuàellidau fiumu,malgrateèmagre;èstavavicinuàl'altrivacche nantuàarivadiufiumu.
4Èevacchemalgrateèmagremanghjavanuesettevacche grasseègrasseAlloraFaraonesisvegliò
5Èsidurmiuèsunniòasecondavolta;èeccu,sette spighedigranusòcullatenantuàunasolagamba,ranchiè boni
6Èeccu,settespighemagreèsbulicatedauventudiu livantespuntavanudopuàelli
7Èesettespighemagredivoravanuesettespighechjappi èpiene.ÈFaraonesisvegliò,èeccu,eraunsognu.
8Èghjunseàamatinachìusospiritueraturbatu;è mandòàchjamàtuttiimaghidil'Eggittu,ètuttiisàviidi ellu;èFaraonelicuntòusosognu;maùncieranimuchìli pudiainterpretààFaraone
9AlloraucapimachjaparlòàFaraone,dicendu:Mi ricorduimodifettioghje:
10Faraoneerainfuriacùisoservitori,èm'hàmessuin carrughjuinacasadiucapitanudiaguardia,èmèèu capudipane.
11Èavemusunniatuunsognuinunanotte,eiuèellu; sunniamuogniomusecondul'interpretazionediusosognu 12Èeraquìcunnoiunghjovanu,ebreu,servitorediu capudiaguardia;èliavemudettu,ècihàinterpretatui nostrisogni;àognunuseconduusosognuhàinterpretatu 13Èavvene,cum'ellucihàinterpretatu,cusìera;m'hà restituituàumopostu,èelluhàimpiccatu
14AlloraFaraonemandòàchjamàGhjiseppu,èupurtonu infrettaforadiaprigione;
15FaraonedisseàGhjiseppu:Aghjufattuunsonniu,èùn cihènimuchìupòinterpretà;
16GhjiseppurisposeàFaraone,dicendu:Ùnhèmiccain mè:DiudarààFaraoneunarispostadipace
17FaraonedisseàGhjiseppu:Inumosonniu,eccu,stava nantuàarivadiufiume
18Edeccu,daufiumu,settevacche,grasseègraziose, c'eranughjunti;esinutrivanuinunpratu:
19È,eccu,settealtrevacchesòcullatedopuàelli,poveriè assaimalatifavuritièmagri,cum'èùnaghjumaivistuin tuttuupaesed'Egittuperumale.
20Evacchemagreèmalgrateanumanghjatueprimesette vacchegrasse:
21Èquand'ellil'avianumanghjatu,ùnsipudiasapèch'elli l'avianumanghjatu;maeranusempremalatifavuriti, cum'èàuprincipiuAlloramisòsvegliatu
22Eaghjuvistuinumosonniu,èeccusettespighechìsi sòcullateinunasolapezza,pienaèbona:
23Èeccu,settespighe,secche,magreèsbulicatedau ventudiulivante,spuntavanudopuàelli.
24Èl'arechjemagredivoravanuesettespigheboni:è aghjudettuquestuàimaghi;maùncieranimuchì puderiadichjarààmè.
25GhjiseppudisseàFaraone:UsonniudiFaraonehèunu: DiuhàdettuàFaraoneciòch’elluhàdafà
26Esettevacchebonisòsetteanni;èesetteorecchieboni sòsetteanni:usognuhèunu
27Èesettevacchemagreèmalgratechìsòcullatedopuà ellisòsetteanni;èesettespigheviotesbulicatedauventu diulivanteseranusetteannidicarestia
28QuestuhèciòchìaghjudettuàFaraone:ciòchìDiuhà dafà,ellumostraàFaraone.
29Eccu,venenusetteannidigrandeabbundanzaintuttuu paesed'Egittu.
30Èdopuàellisinasceranusetteannidicarestia;ètutta l'abbundanzaseràscurdatainaterrad'Egittu;èafame cunsumeràaterra;
31Èl'abbundanzaùnseràmiccacunnisciutainupaeseper viadiquellafamechìseguita;perchèsaràassaidulore
32Èperquessa,usognufùduppiatuàFaraoneduievolte; hèperchèacosahèstabilitadaDiu,èDiuhàdafàprestu
33AvàdunqueFaraoneguardàunomuprudenteèsàviu,è umettenantuàupaesed'Egittu.
34ChìFaraonefaciaquestu,èch'ellunominaufficiali nantuàupaese,èpigliaràaquintapartediupaese d'Eggittuinisetteannidiabbundanza.
35Èch'elliriuniscenututtuumanciaridiquellibonianni chìvenenu,èmettenuugranusottuàamanudiFaraone,è ch'elliguardanumanghjàinecità
36Èquellumanciariseràdamagazzinuàaterracontruài setteannidifaminechìsaranuinaterrad'Egittu;chìa terraùnperiscaperafame
37Èacosaerabonaàl'ochjidiFaraoneèàl'ochjidituttii soservitori.
38Faraonedisseàisoservitori:Pudemutruvàunomu cum'èquestu,inqualehèuSpìritudiDiu?
39ÈFaraonedisseàGhjiseppu:PerchèDiut’hàmostratu tuttuciò,ùncihènimucusìprudenteèsàviucum’ètè
40Tuseretesopraàamocasa,èseconduatoparolla,tuttu umopòpuluseràguvernatu:soluinutronusaraghjupiù grandechètè
41FaraonedisseàGhjiseppu:Vede,viaghjustabilitu nantuàtuttuupaesed'Egittu
42Faraonesicacciòusoanelludaasomanu,upusò nant'àamanudiGhjiseppu,èl'hàvistutudivestitidilinu finu,èlimesseunacatenad'oruàucollu
43Èlifececavalcàinusiconducarruch'elluavia;Etils s'écrièrentdevantlui:Féchissezlesgenoux!
44FaraonedisseàGhjiseppu:SòFaraone,èsenzatènimu ùnalzaràamanuoupedeintuttuupaesed'Egittu
45FaraonechjamòGhjiseppuZaphnathpaneaah;èlidete àamogliaAsenath,figlioladiPotipherah,sacerdotediOn ÈGhjiseppupartìpertuttuupaesed'Egittu
46Ghjiseppuaviatrent’anniquand’ellusistesedavantià Faraone,rèd’EgittuÈGhjiseppuescedaapresenzadi Faraone,èandòintuttuupaesed'Egittu
47Èinisetteannidiabbundanza,aterrahàpurtatuà manu
48Èhàriunitututtul'alimentudiisetteannichìeranuinu paesed'Egittu,èhàriunitul'alimentuinecità;l'alimentu diucampu,chìeraintornuàognicità,hàstallatuin listessa
49Ghjiseppucullòugranucum'èarenadiumare,assai, finuàch'elluabbandunòunumeru;perchèerasenza numeru
50ÈàGhjiseppusònatiduifiglioliprimadil'annidia famechìAsenath,figlioladiPotipherah,sacerdotediOn,li parturi
51GhjiseppuchjamòuprimunatuManasse:PerchèDiu, disse,m'hàfattuscurdàdituttuumotravagliuèdituttaa casadiumobabbu
52ÈunomudiusiconduchjamòEfraim:PerchèDium'hà fattuessefruttuinupaesediamoafflizione
53Èisetteannidiabbundanzachìerainupaesed'Egittu sòfiniti
54Èisetteannidicarenzacuminciaruàvene,cum'è Ghjiseppuaviadettu:èacarenzaeraintuttiipaesi;main tuttuupaesed'Egittucieraupane.
55Èquandututtuupaesedil'Egittueraafame,upopulu gridavaàFaraoneperupane;èFaraonedisseàtutti l'Egiziani:AndateàGhjiseppu!ciòch'elluvidice,fate
56Èafameeraintuttaafacciadiaterra;èacarestias'era inupaesed'Egittu.
57ÈtuttiipaesighjunsenuinEgittudaGhjiseppuper cumpràgranu;perchèchìacarestiaeracusìforteintuttii paesi.
CAPITOLU42
1QuanduGhjacobbuhàvistuch'ellucieragranuinEgittu, Ghjacobbudisseàisofiglioli:Perchèvivedetel'unl'altru?
2Elludisse:Eccu,aghjuintesuchìcihèugranuinEgittu: scendetequì,ècumpràpernoidaquì;chìpudemucampà, èmiccamore
3ÈidecefratellidiGhjiseppuscendenuàcumpràgranuin Egittu
4MaBenjamin,ufratelludiGhjiseppu,Ghjacobbuùnhà mandatucùisofratelli;perch'elludicia:Peut-êtrequ'ilne luiarrivepasdemalheur
5Èifigliolid'Israelesòghjuntiàcumpràugranutràquelli chìsòghjunti,perchèafameerainupaesediCanaan
6Ghjiseppuerauguvernatorediupaese,èeraelluchìhà vindutuàtuttuupopuludiupaese;èifratellidi Ghjiseppughjunsenu,èsiinchinavanudavantiàellu,a facciainterra
7Ghjiseppuhàvistuisofratelli,èicunnisciuti,masifacia straneruperelli,èliparlavaduramente;èlidisse:Da induvevenite?Èdissenu:DaupaesediCanaanper cumpràmanghjà.
8Ghjiseppucunnisciaisofratelli,maùnucunniscianu 9Ghjiseppusiricurdòdiisognich’elluaviafattudielli,è lidisse:Voisìspie!pervedeanuditàdiaterrasite ghjuntu
10Èlidissenu:Innò,umosignore,maitoservitorisò venutiàcumpràmanghjà.
11Semututtiifigliolidiunomu;simuomiveri,ito servitoriùnsòmiccaspie
12Èlidisse:Innò,mapervedeanuditàdiupaese,site ghjuntu
13Èdissenu:Itoservitorisòdodicifratelli,ifigliolidiun omuinupaesediCanaan;è,eccu,upiùchjucuhèoghje cùunostrubabbu,èunuùnhèmicca
14Ghjiseppulidisse:Hèciòchìviaghjudettu:Sòspie!
15Quìsaretepruvati:PerviadiavitadiFaraone,ùnesce daquì,chèuvostrufratellupiùchjucuùnvenequì
16Mandateàunudivoi,èch'elluchjappàuvostrufratellu, èsaretetenutiinprigiò,affinchìevostreparolleponuesse pruvate,s'ellucihèqualcosadiveritàintè,operviadia vitadiFaraonedisicurusitespie
17Èlimisituttiinsemeincarrughjutrèghjorni.
18Ghjiseppulidisseuterzughjornu:Fatequestu,è campate;perchètemeàDiu:
19Sèvositeveriomi,chìunudiivostrifratellisialigatu inacasadiavostraprigiò:andate,portateugranupèa famedievostrecase:
20Maportaàmèutofratellupiùchjucu;cusìseranu verificateevostreparolle,èùnmoreretemiccaÈanufattu cusì
21Èsidissenul'unàl'altru:Simuveramenteculpevulidi unostrufratellu,chìavemuvistul'angosciadiasoànima, quand'elluciimplorava,èùnavemumiccaintesu;dunque stadistressahèghjuntanantuànoi
22Rubenulirispose:Ùnviaghjumiccaparlatu,dicendu: Ùnpeccatemiccacontruàuzitellu;èùnavetemicca intesu?dunque,eccu,ancuusosanguehèdumandatu
23ÈùnsapianumiccachìGhjiseppulicapisce;perchèli parlavadauninterprete.
24Èsivultòdaelli,èpienghje;ètornòàelli,èliparlava, lipigliòSimeoneèuligàdavantiàisoochji
25AlloraGhjiseppuhàurdinatudiriempieisosacchidi granu,èdirinviàisoldidiognunuinusosaccu,èdidàli proviperastrada;ècusìlifece
26Ècarcàisosumerecùugranu,èsin'andò.
27Ècum'èunud'elliapreusosaccuperdàusosumerein l'osteria,spiaisosoldi;perchè,eccu,erainboccadiuso saccu
28Èdisseàisofratelli:Imosoldisòrestituiti;è,eccu, hèancuinumosaccu;èusocorelifalò,èsiscantavanu, dicendul'unàl'altru:ChìhèquestuchìDiuhàfattuper noi?
29ÈghjunsenuàGhjacobbu,usobabbu,inupaesedi Canaan,èlicuntòtuttuciòchìlieraaccadutu.dicendu, 30L'omu,chìhèusignorediupaese,cihàparlatu duramente,ècihàpigliatuperspiediupaese
31Ènoilidicemu:Simuveriomi;ùnsimuspie: 32Semudodicifratelli,figliolidiunostrubabbu;unuùn hè,èupiùchjucuhèoghjecùunostrubabbuinaterradi Canaan.
33Èl'omu,usgiòdiupaese,cihàdettu:«Inquestu modu,sapemuchìsìomiveri;Lasciatequìunudiivostri fratellicunmè,èpigliatemanghjàperafamedievostre famiglie,èandate
34Èpurtateàmèutofratellupiùchjucu;tandusacciuchì ùnsitemiccaspie,machìsìomiveri;cusìvidaraghjuu vostrufratellu,èvicuntratereteinupaese
35Èavvenechìmentresviutavanuisosacchi,eccu,u fasciudisoldid'ognunuerainusosaccu;èquanduellièu sobabbuanuvistuifascidisoldi,anuapaura
36Ghjacobbu,usobabbu,lidisse:M'aveteprivatudiimo figlioli;Ghjiseppuùnhèmicca,èSimeoneùnhèmicca,è vipurtereteBenjamin:tuttequestecosesòcontruàmè
37Rubenuparlòàusobabbu,dicendu:Uccideimodui figlioli,s'elluùnt'aghjupurtatuàtè:lascialluinmanu,è l'aghjupurtatuàtè
38Èdisse:Umofiglioluùnfalàcunvoi;perchèuso fratelluhèmortu,èhèlasciatusolu:s'ellucihèunmaluper astradainqualeandate,alloraabbattereteimocapelligrigi cunduloreàatomba
CAPITOLU43
1Èafameeraforteinupaese.
2Èavvenechì,dopuavèmanghjatuugranuch'elliavianu purtatudal'Eggittu,usobabbulidisse:Andatetornaè cumpràunpocudimanghjà.
3ÈGhjudalidisse:«L'omucihàmanifestatuinmodu solenni,dicendu:Ùnvivedetemiccaamofaccia,s'elluùn hèuvostrufratellucunvoi
4S'ètùmandiunostrufratellucunnoi,faleremuèti cumpraremudamanghjà:
5Mas'ètùùnlimandi,ùnfaleremu,perchèl'omucihà dettu:Ùnvivedetemiccaamofaccia,chèuvostrufratellu ùnsiacunvoi
6Israeledisse:Perchèm'avetetrattatucusìmale,perdìà l'omus'èvoaveteancuunfratellu?
7Èlidissenu:L'omucihàinterrugatustrettudiunostru statuèdiinostriparenti,dicendu:Utobabbuhèancu vivu?aveteunaltrufratellu?èlidiciamuseconduutenore disteparolle:pudemusapèsicuruch'elludicia:Fatefalà uvostrufratellu?
8ÈGhjudadisseàIsraele,usobabbu:Mandateuzitellu cunmè,èandemu;ch'ènopomucampà,èmiccamore, noi,ètè,èancuinostrichjuchi
9Saraghjuassicuratuperellu;daamomanu,l'avete dumandatu:s'elluùnl'aghjumiccapurtatuàtè,èl'aghju purtatudavantiàtè,alloralasciaraghjuaculpapersempre
10Perchè,salvuch'ènoaviamuindugiatu,disicuru,avà avemuvultatustasecondavolta.
11UsobabbuIsraelelidisse:S'elludeveessecusìavà, fatecusì;Pigliateimigliorifruttidiaterrainivostrivasi, èpurtateàl'omuunrigalu,unpocubalsamo,èunpocudi meli,spezieèmirra,nocièamandule:
12Pigliateudoppiusoldiinmanu;èisoldichìhèstatu purtatutornainboccadiivostrisacchi,portatelitornain manu;Forseeraunasvista:
13Pigliateancuuvostrufratellu,èalzate,tornaàl'omu.
14ÈDiuOnnipotentetidàmisericordiadavantiàl'omu, perch'ellurinunciàutoaltrufratellu,èBenjaminS'èmisò pripatudiimofiglioli,sòinluttu.
15Èl'omipigghiarusturigalu,èpiglionusoldidoppiuin manu,èBenjamin;ès'arrizzò,andòinEgittu,èsifirmò davantiàGhjiseppu.
16Ghjiseppu,videnduBeniaminucunelli,disseàu capimachjadiasocasa:Cunducequestiomiincasa, ammazzali,èappruntate;perchèquestiomicenaranucun mèàmeziornu
17L'omufececiòchìGhjiseppuaviamandatu;èl'omu purtòl'omiincasadiGhjiseppu.
18Èl'omianuapaura,perchèeranupurtatiincasadi Ghjiseppu;èdissenu:Perviadiisoldichìcisòstati rimbursatiininostrisacchiàaprimavoltachìavemu purtatu;perch'ellucercheràl'occasionecontr'ànoi,ècascà nantuànoi,ècipigliaperschiavièinostrisumeri
19Ès'avvicinavanuàl'amministratorediacasadi Ghjiseppu,èliparlavanuàaportadiacasa
20Èdisse:Osgiò,simughjuntiàaprimavoltaper cumpràmanciari:
21Èghjunse,quandusimughjuntiàl'osteria,chìavemu apertuinostrisacchi,èeccu,isoldidiognunuerainbocca diusosaccu,inostrisoldiinpienupesu;.
22Èavemupurtatualtrisoldiinenostremanipercumprà manciari:ùnpudemumiccadìqualehàmessuinostri soldiininostrisacchi.
23Èdisse:Apaceàvoi,ùntememicca:uvostruDiu,èu Diudiuvostrubabbu,vihàdatuuntesoruinivostri sacchetti:aghjuavutuivostrisoldi.Èlipurtòforaà Simeone
24L'omupurtòl'omiinacasadiGhjiseppu,èlidete l'acqua,èsilavavanuipedi;etilleurdonnadufourrage auxânes
25ÈappruntavanuurigaluchìGhjiseppughjunseà meziornu,perchèanuintesuch'elliavianudamanghjàquì upane
26ÈquanduGhjiseppughjunseincasa,lipurtonuincasa urigaluchìerainmanu,èsiinchinavanudavantiàelluin terra
27Èlidumandòdiusobenessiri,èlidisse:Utobabbuhè bè,uvechjudiqualeaveteparlatu?Hèancuvivu?
28Risposeru:Utoservitore,unostrubabbu,hèinbona salute,hèancuvivu.Ès'inchinavanuatesta,èfeceinchina.
29Alzòl'ochji,videnduusofratelluBenjamin,ufigliolu diasomamma,èdisse:Hèquestuuvostrufratelluminore,
diqualem'hàparlatu?Èelludisse:Diutisiagrazia,umo figliolu.
30Ghjiseppusiprecipitò;perchèesoviscerebramavanuà usofratellu:ècercòinduvepienghje;èintrìinasostanza, ècipienghje.
31Èsilavòafaccia,sin'andò,sicontu,èdisse:Mettite nantuàupane
32Èsimettevanuperelludaellustessu,èperelliperelli, èperl'Egizziani,chìanumanghjatucunellu,perelli, perchèl'Egizianiùnpuderanumiccamanghjàpanecù l'Ebrei;perchèquestuhèunabominazioneperl'Egiziani 33Èsipusonudavantiàellu,uprimunatuseconduuso dirittudinascita,èupiùchjucuseconduasoghjuventù; 34Èpigliòèlimandòmessedadavantiàellu;mau missaghjudiBeniaminueracinquevoltepiùdiquellidi quelli.Èbeienu,èeranuallegricunellu.
CAPITOLU44
1Èhàurdinatuàl'amministratorediasocasa,dicendu: Pigliateisacchidil'omidimanghjà,quant'elluponupurtà, èmetteisoldid'ognunuinaboccadiusosaccu.
2Èmetteamotazza,atazzad'argentu,inboccadiusaccu diupiùchjucu,èisosoldidigranuÈhàfattusecondua parollachìGhjiseppuaviadettu.
3Appenaamatinaerachjara,l'omisòstatimandati,ellièi sosumeri
4Èquand'ellieranusurtitidaacità,èùneramiccaluntanu, Ghjiseppudisseàusointendente:Alzati,seguitel'omi;è quandulighjunghje,diteàelli:Perchèavetericompensatu umaleperubè?
5Ùnhèmiccaquestuquìchìumosignorebeie,èdaquale elludivinta?avetefattuumalefenducusì
6Èlighjunghjenu,èlidissestistissiparoli.
7Èlidissenu:Perchèumosignoredicesteparolle?Ddiu pruibiscechìitoservitorifacenucusìcusì:
8Eccu,isoldi,chìavemutrovuinboccadiinostrisacchi, viavemupurtatutornadaupaesediCanaan:cumusi puderemuarrubàdaacasadiutosignoreargentuooru?
9Àquelludiitoservitorich'ellusitrova,ch'ellusiamortu tramindui,ènoiancuseremuservitoridiumosignore
10Èelludisse:Avàancuesseseconduevostreparolle: quellucùqualesitrovaseràumoservitore;èsaretesenza culpa
11Alloraprestuprestuogniomufalàusosaccuinterra,è ognunuapreusosaccu.
12Ecercò,ècuminciòàupiùvechju,èsin'andòàupiù chjucu,èatazzasitruvòinusaccudiBenjamin.
13Tandusistrappavanuisovestiti,ècarcuognunuuso sumere,èvultonuinacità
14GiudaèisofratellighjunghjenuàacasadiGhjiseppu; perch'ellueraancuquì,ècascòdavantiàelluinterra.
15Ghjiseppulidisse:Chìhèquestufattuchìavetefattu? Ùnsapetechìunomucum'èpossucertamentedivintà?
16Giudadisse:Chìavemudadìàumosignore?chì parlemu?ocumuavemudasbulicà?Diuhàscupertu l'iniquitàdiitoservitori:eccu,simuservitoridiumo signore,sianoi,èancuquellucùqualesitrovaacoppa
17Èelludisse:Diu,ùnmineguardà,mal'omuinamanu chìsitrovaatazza,seràumoservitore;èinquantuàvoi, alzateinpaceàuvostrubabbu
18AlloraGhjudas'avvicinòàellu,èdisse:Oh,umo signore,permetteàutoservitore,tipregu,dìunaparollaà l'arechjediumosignore,èchìatocòlleraùns'accendi contr'àutoservitore,perchèsìcum'èFaraone.
19Umosignorehàdumandatuàisoservitori,dicendu: Aveteunbabbuounfratellu?
20Èavemudettuàumosignore:Avemuunbabbu,un vechju,èunzitelludiasovechja,unpicculu;èuso fratelluhèmortu,èellusolurestadiasomamma,èuso babbul'ama
21Ètùdissiàitoservitori:Fatefalààmè,perch’epossu fighjàl’ochjinantuàellu
22Èavemudettuàumosignore:Uzitelluùnpòmicca lasciàusobabbu,perchès'elluabbandunausobabbu,uso babbumuriria
23Ètùdissiàitoservitori:Seuvostrufratellupiùchjucu ùnscendecunvoi,ùnmivedretepiùinfaccia
24Èhèaccadutu,quanduavemucullatuversuuto servitore,umobabbu,liavemudettueparollediumo signore
25Èunostrubabbudisse:Andate,ècumpràunpocudi manciari.
26Èavemudettu:Ùnpudemumiccafalà;s'èunostru fratellupiùchjucuhècunnoi,allorafaleremu:perchèùn pudemumiccavedeafacciadil'omu,s'elluunostru fratellupiùchjucuhècunnoi
27Utoservitore,umobabbu,cihàdettu:Sapetechìamo mogliam'hàdatuduifiglioli.
28Èquelluchìsin'andòforadimè,èaghjudettu:Di sicuru,hèstrappatuinpezzi;èùnl'aghjuvistudapoi:
29Ès'èvomipigliateancuquestu,èl'accadiadisgrazia, fatefalàimocapelligrisgicunduloreàatomba
30Avàdunque,quanduveneàutoservitoreumobabbu,è uzitelluùnsiamiccacunnoi;videnduchìasovitahè ligataàavitadiuzitellu;
31Avèaccadutu,quand'elluvideràchìuzitelluùnhè miccacunnoi,ch'ellumorerà;èitoservitoriferanufalài capelligrisgidiutoservitore,unostrubabbu,cunduloreà atomba
32Perchèutoservitores'hèfattufidediuzitelluàumo babbu,dicendu:S'elluùnl'aghjupurtatuàtè,daraghjua culpaàumobabbupersempre
33Avàdunque,tipregu,chìutoservitorestàinvecidiu ziteddu,schiavudiumosignore;èchìuzitellucullàcùi sofratelli
34Perchècumucullàversuumobabbu,èuzitelluùnsia miccacunmè?perùnvedeumalechìvenenantuàumo babbu.
CAPITOLU45
1AlloraGhjiseppuùnsipudiafrenàdavantiàtuttiquelli chìstavanuvicinuàellu;ègridò:Fatechìogniomuesce damèÈnimustavacunellu,mentriGhjiseppusifacia cunnosceàisofratelli
2Èpienghjeinaltavoce,èl'EgizianièacasadiFaraone l'anuintesu.
3Ghjiseppudisseàisofratelli:SòGhjiseppu;mobabbu campaancora?Èisofratelliùnlipudianurisponde; perchèeranuturbatidaasoprisenza.
4Ghjiseppudisseàisofratelli:Avvicinateàmè,vipregu Èsiavvicinavanu.Èdisse:SòGhjiseppuuvostrufratellu, chìavetevindutuinEgittu
5Avàdunqueùnsiatemiccaafflitti,nèarrabbiaticunvoi stessi,chìm'avetevindutuquì:perchèDium'hàmandatu davantiàvoiperpriservàavita
6Perquestiduianni,afamehèstatainupaese,èancuci sòcinqueanni,iniqualiùncisarànèspiganècugliera.
7ÈDium'hàmandatudavantiàvoiperpriservàapusterità inaterra,èpersalvàavostravitaperunagrande liberazione
8Alloraùneratevoichìm'hàmandatuquì,maDiu;è m'hàfattuunbabbudiFaraone,èsignoredituttaasocasa, ècapuintuttuupaesed'Egittu
9Affrettate,andateversuumobabbu,èditeàellu:Cusì diceutofiglioluGhjiseppu:Dium'hàfattusignoredituttu l'Egittu;
10ÈtùabbitereteinupaesediGoshen,èsaretevicinuà mè,tè,èitofiglioli,èifigliolidiitofiglioli,èitopecuri, èitoboddi,ètuttuciòchìtùai
11Èculàtinutreraghju;perchècisòancucinqueannidi carestia;ch'ètù,atocasa,ètuttuciòchìt'avete,venenuin miseria
12Èeccu,itoochjivedenu,èl'ochjidiumofratellu Benjamin,chìhèamoboccachìviparla.
13ÈditeàumobabbututtaamogloriainEgittu,ètuttu ciòchìavetevistu;èviaffrettateàfàfalàquìumobabbu 14ÈcascòàucolludiusofratelluBenjamin,èpienghje; èBenjaminpienghjenantuàusocollu
15Inoltre,basgiòtuttiisofratellièpienghjenantuàelli,è dopuisofratelliparlavanucunellu.
16ÈasofamahèstataintesainacasadiFaraone,dicendu: IfratellidiGhjiseppusòghjunti;
17FaraonedisseàGhjiseppu:Dìàitofratelli:Fate questu!caricateevostrebestie,èandate,andateinterradi Canaan;
18Pigliateuvostrubabbuèevostrefamiglie,èveniteà mè,èvidaraghjuubonudiupaesed'Egittu,èvoi manghjereteugrassudiupaese
19Avàvihèurdinatu,fatequestu;Pigliatevicarriforadi upaesed'Egittuperivostrifigliolièperevostremòglie,è portateuvostrubabbu,èvenite
20Ùncunsideràancuevostrecose;perchèubonudituttu upaesed'Egittuhèuvostru
21Èifigliolid'Israelefecenucusì;èGhjiseppulidete carri,secondul'urdinamentudiFaraone,èlidete pruvisioneperastrada
22Àtuttilideteàognunumutamentidivistimenti;maà Beniaminuhàdatutrècentupezzid'argentuècinque mutamentidivestiti
23Èmandòcusìàusobabbu;dieciasinicarchidiecose bonidil'Eggittu,èdeciasinicarricatidigranuèpaneè carneperubabbuperastrada
24Alloramandòisofratelli,èsin'andò;
25Èsin'andòforadil'Eggittu,èghjunsenuinupaesedi CanaanàGhjacobbu,usobabbu
26Èlidisse:Ghjiseppuhèancuvivu,èhèguvernatoredi tuttuupaesed'EgittuÈucorediGhjacobbusvintò,perchè ùnlicredemicca
27ÈlicuntavanututteeparollediGhjiseppu,ch'elluli aviadettu,èquand'elluvideicarruchìGhjiseppuavia
mandatuperpurtallu,uspiritudiGhjacobbu,usobabbu, rinvivì.
28Israeledisse:Basta!Ghjiseppuumofiglioluhèancu vivu:andaraghjuàvedeluprimadimore.
CAPITOLU46
1ÈIsraelehàpigliatuusoviaghjucùtuttuciòchìavia,è ghjunseàBeer-Sheba,èoffresacrificiàuDiudiuso babbuIsaac
2ÈDiuhàparlatuàIsraeleinvisionidianotte,èdisse: Ghjacobbu,Ghjacobbu!Èelludisse:Eccusò
3Èelludisse:SòDiu,uDiudiutobabbu;ùntememicca difalàinEgittu;perchèvifaròditèunagrandenazione: 4DescenderaghjucuntèinEgittu;èvipurteraghjuancudi sicuru,èGhjiseppuvimetteamanunantuàl'ochji.
5GhjacobbusialzòdaBeer-Sheba,èifigliolid'Israele purtonuGhjacobbuusobabbu,èisofigliolièesomòglie, inicarruchìFaraoneaviamandatuperpurtallu.
6Pigliòusobestiameèisobèchìavianuacquistatuinu paesediCanaan,èghjunsenuinEgittu,Ghjacobbu,ètutta asosumentecunellu.
7Isofiglioli,èisofigliolicunellu,esofiglioleèeso figlioli,ètuttaasodiscendenza,purtòcunelluinEgittu
8Èquestisòinomidiifigliolid'Israele,chìsòghjuntiin Egittu,Ghjacobbuèisofiglioli:Ruben,uprimunatudi Ghjacobbu
9ÈifigliolidiRubenu;Hanoch,èPhallu,èHesron,è Carmi
10ÈifigliolidiSimeone;Jemuel,èJamin,èOhad,è Jachin,èZohar,èSaul,ufiglioludiunadonnacananea. 11ÈifigliolidiLevi;Gherson,KehathèMerari 12ÈifigliolidiGhjuda;Er,èOnan,èShelah,èFares,è Zerach:maErèOnansòmortiinupaesediCanaan.Èi figliolidiFareseranuHesronèHamul 13Èifigliolid'Issacar;Tola,èPhuvah,èJob,èShimron 14ÈifigliolidiZabulun;Sered,Elon,èJahleel.
15QuessisòifigliolidiLea,ch'ellaparturiàGhjacobbuin Padanaram,cùasofigliolaDina:tuttel'ànimediiso figliolièdiesofiglioleeranutrentatrè.
16ÈifigliolidiGad;Ziphion,Haggi,Shuni,Ezbon,Eri, ArodièAreli
17ÈifigliolidiAser;Jimna,Ishua,Isui,Beria,èSerah,a sosurella,èifigliolidiBeria;Heber,èMalchiel
18QuessisòifigliolidiZilpa,chìLàbanuhàdatuàaso figliolaLea,èquellichìhàparturituàGhjacobbu,sedici animi
19IfigliolidiRachele,amogliadiGhjacobbu;Ghjiseppu èBenjamin
20ÈàGhjiseppuinupaesed'EgittulinascìuManasseè Efraim,chìAsenath,figlioladiPotipherah,sacerdotediOn, liparturi.
21IfigliolidiBeniaminueranuBelah,Becher,Asbel,Gera, Naaman,Ehi,Rosh,Muppim,Huppim,èArd 22QuessisòifigliolidiRachele,chìsònatiàGhjacobbu: tuttel'ànimeeranuquattordici 23ÈifigliolidiDan;Hushim.
24ÈifigliolidiNèftali;Jahzeel,Guni,Jezer,Shillem 25QuessisòifigliolidiBilha,chìLàbanudeteàRachele, asofigliola,èch'ellaliparturiàGhjacobbu:tuttel'ànime eranusette
26Tuttel'ànimechìsòghjuntecùGhjacobbuinEgittu,chì sòsortidaisolombi,foradiemoglidiifigliolidi Ghjacobbu,tuttel'ànimeeranusessantasei;
27ÈifigliolidiGhjiseppu,chìlisònatiinEgittu,eranu duieanime:tuttel'ànimediacasadiGhjacobbu,chìsò ghjuntiinEgittu,eranusessantadece
28ÈmandòGhjudadavantiàelluàGhjiseppu,perdirigerà asofacciaversuGosen;èsòghjuntiinupaesediGosen.
29Ghjiseppuappruntòusocarru,andòàscuntrààIsraele, usobabbu,inGosen,èsipresentòàelluècascònantuàu socollu,èpienghjenantuàusocolluunbellupezzu
30IsraeledisseàGhjiseppu:«Lasciamimore,postuch’e aghjuvistuatofaccia,perchètùsìancuvivu.
31Ghjiseppudisseàisofratellièàacasadiusobabbu:« VogliuandààfàvedeàFaraone,èlidicu:Imofratellièa casadiumobabbu,chìeranuinupaesediCanaan,sò ghjuntiàmè
32Èl'omisòpastori,perchèusomistieruhèstatudipasce ubestiame;èanupurtatuisopecuri,èisobodi,ètuttuciò ch'ellianu
33ÈquanduFaraonevichjamarà,èvidicerà:Chìhèato occupazione?
34Ch'ètùdiciate:Ucummerciudiitoservitorihèstatudi bestiamedaanostraghjuventùfinuàavà,noi,èancui nostribabbi:perpudèabitateinupaesediGosen;perchè ognipastorehèunaabominazioneperl'Egiziani
CAPITOLU47
1AlloraGhjiseppughjunseàdìàFaraone,èdisse:Umo babbuèimofratelli,èisopecuri,èisobodi,ètuttuciò ch'ellianu,sòghjuntidaupaesediCanaan;è,eccu,sòin upaesediGoshen
2Pigliòparechjidiisofratelli,ancucinqueomi,èli presentòàFaraone
3Faraonedisseàisofratelli:Chìhèavostraoccupazione? ÈdissenuàFaraone:Itoservitorisòpastori,noièancui nostribabbi
4DicenuinpiùàFaraone:Perchèsimughjuntiàstàinu paese;perchèitoservitoriùnanumiccapasturepereso greche;perchèafamehèforteinupaesediCanaan:avà dunque,tipreghemu,chìitoservitoricampanuinupaese diGosen.
5ÈFaraoneparlòàGhjiseppu,dicendu:Utobabbuèito fratellisòghjuntiàtè
6Upaesed'Egittuhèdavantiàtè;inumegliudiaterra fatecampàuvostrubabbuèivostrifratelli;inupaesedi Goshenlasciallicampà:ès'ètùcunnosciqualchiomidi l'attivitàtràelli,allorafatelicapidiumobestiame
7GhjiseppuhàpurtatuàGhjacobbu,usobabbu,èupusò davantiàFaraone;èGhjacobbubenedìuFaraone 8FaraonedisseàGhjacobbu:Quantuanniai?
9GhjacobbudisseàFaraone:Ighjornidil'annidiumo pellegrinamentusòcentutrentaanni;pocuèmalisòstatii ghjornidil'annidiamovita,èùnsòmiccaghjuntiài ghjornidil'annidiavitadiimobabbiinighjornidiuso pellegrinaghju.
10GhjacobbubenedìuFaraone,èescedadavantià Faraone
11Ghjiseppuhàpostuusobabbuèisofratelli,èlideteun pussessuinupaesed'Egittu,inumegliudiupaese,inu paesediRamses,cum'èFaraoneaviaurdinatu
12Ghjiseppuhànutrituusobabbuèisofratelliètuttaa casadiusobabbucùpani,seconduesofamiglie.
13Èùncierapaniintuttuupaese;perchèafameera assaiforte,cusìchìaterradil'Eggittuètuttaaterradi Canaansvenienuperviadiafame.
14Ghjiseppuriunìtuttiisoldichìsitrovanuinupaese d'EgittuèinupaesediCanaan,pèugranuch'ellicompru: èGhjiseppupurtòisoldiincasadiFaraone.
15Èquanduisoldimancavanuinupaesed'Egittuèinu paesediCanaan,tuttil'EgizianighjunsenuàGhjiseppu,èli dissenu:Dacciupane;perchèperchèavemudamoreina toprisenza?perchèisoldifallenu
16Ghjiseppudisse:Dàutobestiame;èvidaraghjuperu vostrubestiame,s'ellucifiascanusoldi
17ÈpurtonuusobestiameàGhjiseppu;èGhjiseppuli deteupaneincambiudicavalli,èpèipecuri,èperu bestiamediibugni,èperl'asini;
18Quanduerafinituquelluannu,ghjunsenuàelluu seconduannu,èlidissenu:Ùnammucciaremumiccaàu mosignorechìinostrisoldisòspesi;umosignorehà ancuinostrimandridivacche;Ùncihèpiùnundainvista diumosignore,mainostricorpièinostriterri.
19Perchèmoreremudavantiàitoochji,noièanostra terra?Cumprànoièanostraterraperupane,ènoièa nostraterraseremuservitoridiFaraone,èdateciasumente, chìpudemucampà,èùnmorimicca,chìaterraùnsia miccadesolata
20Ghjiseppucomprututtaaterrad'EggittuperFaraone; perchèl'Egizianianuvindutuàognunuusocampu,perchè afaminehàprevalsunantuàelli;cusìupaesehèdiventatu àFaraone.
21Èinquantuàupopulu,litrasmutòincitàdauna estremitàdiefruntieredil'Egittufinuàl'altraestremità 22Soluaterradiipretiùnhàmiccacompru;carles prêtreseurentunepartdePharaonquileuravaitété assignée,etilsmangèrentleurportionquelePharaonleur donnait;c'estpourquoiilsnevendirentpointleursterres.
23AlloraGhjiseppudisseàupopulu:Eccu,viaghju compruoghjeèuvostruterrenuperFaraone:eccu,quìhè asumentepervoi,èsuminateaterra.
24Èaccadràchìinucrescentedareteaquintaparteà Faraone,èquattrupartiseranuuvostrupropiu,pera sumentediucampu,èperuvostrualimentu,èperquellidi evostrefamiglie,èpermanghjàperivostripicculi
25Èellidissenu:«Avetesalvatuanostravita:truvemu graziainvistadiumosignore,èseremuservitoridi Faraone
26Ghjiseppuhàfattuunalegenantuàaterrad'Egittufinu àoghje,chìFaraonehàdaesseaquintaparte;salvusolua terradiipreti,chìùnhèmiccadiventatadiFaraone
27ÈIsraelestavainupaesed'Egittu,inupaesediGosen; èavianupussedimentiinquestu,ècrescenu,èsi multiplicavanuassai
28Ghjacobbuhàcampatuinupaesed'Egittudiciassette anni;cusìtuttal'etàdiGhjacobbueradicentuquarantaè setteanni
29Ès'avvicinòutempud'Israeledevemorri;èchjamòu sofiglioluGhjiseppu,èlidisse:S'èaghjutrovugraziaài tovista,mettite,vipregu,atomanusottuàamocoscia,è trattatebèèsinceramente.incùmè;Ùnmisepultemicca,ti pregu,inEgittu:
30Mamigiaceraghjucùimobabbi,ètùmipurteraifora dil'Egittu,èmisepulteraiinasosepultura.Èelludisse: Faraghjucum'ètùl'haidettu
31Èelludisse:Ghjurateàmè.Èlighjurò.ÈIsraele s'inchinavanantuàatestadiulettu.
CAPITOLU48
1Dopuàquestecose,unuhàdettuàGhjiseppu:Eccu,uto babbuhèmalatu;èhàpigliatucunelluisoduifiglioli, ManasseèEfraim
2ÈunuannunziavaàGhjacobbu,èdisse:Eccu,uto figlioluGhjiseppughjunseàtè,èIsraelesirinfurzò,èsi pusònantuàulettu
3GhjacobbudisseàGhjiseppu:DiumihèapparsuàLuz, inupaesediCanaan,èm’hàbenedettu.
4Èm'hàdettu:Eccu,tirenderaghjufruttu,ètimultiplicà, ètifaraghjuunamultitùdinedighjente;èdaràstaterraàa tosumentedopuàtèperunpussessueternu.
5Èavàitoduifiglioli,EfraimèManasse,chìsònatiàtè inupaesed'Egittuprimach'eaghjuvintuàtèinEgittu,sòi mei;cum'èRubenuèSimeone,seranumei.
6Èutodiscendenza,ch'ètùainatidopuàelli,seràatoia, èseràchjamatudaunomediisofratelliinusoeredi
7Inquantuàmè,quandusòvenutudaPadan,Rachelehè mortupermèinupaesediCanaaninastrada,quanduera ancuunpocudistradaperveneàEfrata;ulistessuhè Betlemme.
8IsraelevideifigliolidiGhjiseppuèdisse:Qualesò questi?
9Ghjiseppudisseàusobabbu:SòimofigliolichìDiu m'hàdatuinstulocuÈelludisse:«Purtateli,vipregu,à mè,èlibenedicaraghju
10Avàl'ochjid'Israeleeranusbulicatiperl'età,cusìch'ellu ùnpudiavedeÈliavvicinòàellu;èlibasgiò,èli abbracciò
11IsraeledisseàGhjiseppu:Ùnaghjumiccapensatudi vedeatofaccia:èeccu,Dium'hàmostratuancuato sumente
12Ghjiseppulifeceforaditràisoghjinochje,ès’inchina cùafacciainterra
13Ghjiseppulipigliòtramindui,Efraiminasomanu dirittaversuamanumancad'Israele,èManasseinaso manumancaversuamanudirittad'Israele,èlifece avvicinassiàellu
14Israelesteseasomanudiritta,èapusònantuàatesta d'Efraim,chìeraupiùchjucu,èasomanumancanantuàa testadiManasse,guidenduesomanicunintelligenza; perchèManasseerauprimunatu
15BenedisseàGhjiseppu,èdisse:Diu,davantiàquale caminavanuimobabbiAbràhamuèIsaac,uDiuchìm'hà alimentatututtaamovitafinuàoghje.
16L'Anghjuluchìm'hàliberatudaognimale,benedicai zitelli;èch'ellisiachjamatuumonome,èunomediimo babbiAbràhamuèIsaac;èch'ellicrescenuinuna multitùdineinmezuàaterra
17Ghjiseppu,videnduchìusobabbumettiaamanudiritta nantuàatestadiEfraim,lidispiaceva,èalzòamanudiu babbupercacciàladaatestadiEfraimàatestadiManasse 18Ghjiseppudisseàusobabbu:Ùnhècusì,babbu, perchèquestuhèuprimunatu;metteatomanudiritta nantuàusocapu
19Usobabburicusò,èdisse:Aso,umofigliolu,a cunnoscu:elluancudiventeràunpopulu,èelluseràancu grande;unamultitùdinedinazioni
20Èlibenedissequellughjornu,dicendu:IntèIsraele benedicarà,dicendu:Diutifassicum'èEfraimèManasse; 21IsraeledisseàGhjiseppu:«Eccu,moru,maDiuseràcun voi,èvipurteràinupaesediivostribabbi
22Inpiùt'aghjudatuunapartesopraàitofratelli,chì aghjupigliatudaamanudil'Amorreucùamospadaècùu moarcu
CAPITOLU49
1Ghjacobbuchjamòàisofiglioli,èlidisse:Radunatevi, perdìciòchìviaccaderàinl’ultimighjorni
2Radunatevièascoltate,ofigliolidiGhjacobbu;èascolta Israeleuvostrubabbu
3Ruben,sìumoprimunatu,amoforza,èuprincipiudia moforza,l'eccellenzadiadignitàèl'eccellenzadiuputere.
4Instabilecum'èl'acqua,ùntisupererai;picchìtùcullatu àulettudiutobabbu;tandul'aiimpurtatu:sin'andòàu molettu.
5SimeoneèLevisòfratelli;Strumentidicrudeltàsòini soabitazioni
6Oànimamo,ùnvenemiccainusosicretu;àaso assemblea,umoonore,ùnsiatemiccaunitu:perchèinaso rabbiaanutombuunomu,èinasovuluntàanuscavatuun muru.
7Maledettasiaasocòllera,perchèeraferoce;èaso còllera,perchèeracrudele:IsparteraghjuinGhjacobbu,è lisparghjeraghjuinIsraele.
8Ghjuda,sìquelluchìitofratelliloderanu:atomanuserà inucolludiitonemici;ifigliolidiutobabbu s'inchinaranudavantiàtè.
9Ghjudahèuncriaturudileone:daapreda,umofigliolu, tùsìghjuntu;qualeususcitarà?
10Usceptreùns'alluntaneràdaGhjuda,nèulegislatore d'entreisopedi,finuàchìShilohvene;èàelluseràa riunionediupopulu
11Legàusopuledroàavigna,èupuledrodiusosumere àavignascelta;lavòisovestitiinvinu,èisovestitiinu sanguediuva:
12Isoochjisaranurossicùuvinu,èisodentibianchicù ulatte
13Zabulunabitarààuportudiumare;èelluseràun rifugiudinavi;èusocunfinisarààSidone.
14Issacarhèunsumerefortechjosutràduicarichi:
15Èvidechìuriposuerabonu,èaterrachìerapiacevule; ets'inclinal'épaulepourporter,etdevintserviteurdutribut
16Danghjudicheràusopopulu,cum'èunadietribù d'Israele
17Danseràunserpenteinastrada,unviperuinucaminu, chìmordeicalcagnidiucavallu,cusìchìusocavaliere cascàindaretu
18Aghjuaspittatuatosalvezza,oSignore
19Gad,unatruppauvincerà,maelluvincerààl'ultimu 20DaAser,usopanesaràgrassu,èdaràidolciregali. 21Nèftalihèunacervaliberata:dàparollebelle 22Ghjiseppuhèunramufruttu,ancuunramufruttuàun pozzu;icuiramipassanusopraumuru:
23L'archeril'anuassaiafflittu,litiràcinghje,èuodianu:
24Mausoarcustavainforza,èibracciadiesomanisò statifortidaemanidiuputenteDiudiGhjacobbu;(daquì hèupastore,apetrad'Israele:)
25AncudauDiudiutobabbu,chìviaiutarà;èda l'Onniputente,chìtibenedicacùbenedizionidiucelu sopra,benedizionidiuprufonduchìsitrovasottu, benedizionidiipettièdiuventre:
26Ebenedizionidiutobabbuanuprevalutusopraàe benedizionidiimoprogenitori,finuàl'ultimuligamedii muntagnieterni:seranunantuàatestadiGhjiseppu,è nantuàacoronadiucapudiquelluchìeraseparatudaiso fratelli
27Beniaminus'arrabbiràcum'èunlupu;àamatina, divoreràapreda,èanottesparterauspogliu
28Tuttiquestisòedodicitribùd'Israele;ognunusecondu asobenedizzionelibenedisse.
29Èliurdinò,èlidisse:Sòdaesseriunituàumopòpulu: intarramicùimobabbiinacavernachìhèinucampudi Efronl'Hittita.
30InacavernachìhèinucampudiMacpelah,chìhè davantiàMamre,inupaesediCanaan,chìAbràhamuhà comprucùucampudiEfronl'Hittitaperunpussessudiun locudisepultura
31LàsiintarranuàAbrahamèàSara,asomoglia;cisi intarranuIsaacèRebecca,asomoglia;èquìaghju intarratuLea
32L'acquistudiucampuèdiacavernachìcihè,hèstata daifigliolidiHeth.
33ÈquanduGhjacobbuhàfinitudicumandààisofiglioli, hàriunituisopediinulettu,èabbandunòufantasma,èsi riunìàusopopulu.
CAPITOLU50
1Ghjiseppucascòinfacciaàubabbu,pienghjenantuà elluèubasgiò
2Ghjiseppuhàurdinatuàisoservitori,imedichi,di imbalsamàusobabbu,èimedichiimbalsamanuIsraele
3Èquarantaghjornisòcompiiperellu;perchècusìsò compiutiighjornidiquellichìsòimbalsamati:èl'Egiziani pianghjenuperellusessantadecighjorni
4Èquanduighjornidiusodolueranupassati,Ghjiseppu disseàacasadiFaraone,dicendu:S'èaghjutrovugraziaà ivostriochji,vipreguàparlààl'arechjediFaraone, dicendu:
5Umobabbum'hàfattughjurà,dicendu:"Eccu,moru;in amotombach'eaghjuscavatupermèinupaesediCanaan, quìmisepulterai.Avàdunquelasciamicullà,tipregu,è intarràumobabbu,ètorneraghju
6ÈFaraonedisse:Andateèintarrateutobabbu,cum'ellu t'hàfattughjurà
7Ghjiseppusin'andòpersepultàusobabbu,ècunellu, tuttiiservitoridiFaraone,l'anzianidiasocasa,ètutti l'anzianidiupaesed'Egittu
8ÈtuttaacasadiGhjiseppu,èisofratelli,èacasadiuso babbu:soluisopicciotti,èisopecuri,èisobodi,lascianu inupaesediGosen.
9Ècullòcunelluicarrièicavalieri,èeraunagrande cumpagnia
10Èghjunsenuàl'aiad'Atad,chìhèoltreuGhjurdanu,è culàsilamentavanucùunalamentazionegrandeèassai dulore;èfeceudoluperusobabbupersetteghjorni
11Èquandul'abitantidiupaese,iCananei,anuvistuu luttuinupianud'Atad,dissenu:Questuhèundoluper l'Egiziani;perquessa,unomeerachjamatuAbelmizraim, chìhèoltreuGhjurdanu.
12Èisofigliolianufattucunellucum'elluliavia urdinatu:
13PerchèisofiglioliupurtonuinupaesediCanaan,è l'anuintarratuinacavernadiucampudiMacpelah,chì Abrahamhàcomprucùucampuperunpussessudiunlocu disepulturadiEfronl'Hittita,davantiàMamre
14GhjisepputornòinEgittu,elluèisofratelli,ètutti quellichìsòandaticunellupersepultàusobabbu,dopu avèintarratuusobabbu.
15ÈquanduifratellidiGhjiseppu,videnduchìusobabbu eramortu,dissenu:Ghjiseppuciodieràforse,ècertamenti cidaràtuttuumalechìavemufattuàellu.
16MandòunmissaghjuàGhjiseppu,dicendu:Utobabbu hàcumandatuprimach'ellumorse,dicendu:
17AlloradicereteàGhjiseppu:Perdona,tipreguavà,a colpadiitofratellièusopiccatu;perchèt'anufattuu male:èavà,tipreghemu,perdonaacolpadiiservitoridiu Diudiutobabbu.ÈGhjiseppupienghjequanduli parlavanu
18Èancuisofratellisin'andòècascòinfacciadavantià ellu;èdissenu:Eccu,simuitoservi.
19Ghjiseppulidisse:Ùntememicca,perchèsòinulocu diDiu?
20Mainquantuàvoi,avetepensatumalecontruàmè;ma Diuhàintesuubonu,perfà,cum'èoghje,persalvàassai persone
21Avà,dunque,ùntemetemicca:vinutreraghju,èivostri figlioliÈlicunsulò,èliparlavabè
22GhjiseppustavainEgittu,elluèacasadiusobabbu,è Ghjiseppucampavacentudecianni.
23Ghjiseppuhàvistuifigliolid'Efraimdiaterza generazione:ancuifigliolidiMachir,figlioludiManasse, sòstatipurtatinantuàighjinochjidiGhjiseppu.
24Ghjiseppudisseàisofratelli:Imori;èDiuvivisitarà disicuru,èvipurteràdastupaeseàupaesech’elluhà ghjuratuàAbraham,àIsaacèàGhjacobbu.
25Ghjiseppufeceghjuramentuàifigliolid'Israele, dicendu:Diuvivisiteràdisicuru,èvoipurtereteemoosse daquì.
26Ghjiseppumorseàl'etàdicentudecianni;è l'imbalsaranu,èfùmessuinunasarsainEgittu