Herman Veenker ‘De uitdaging? Het opzoeken van de grenzen en mogelijkheden binnen ieders kunnen’ Na 12,5 jaar bij de Pedagogische Academie gaat dr. Herman Veenker met pensioen. Hij is initiator van het project TalentenKracht vanuit de Pedagogische Academie en het lectoraat Curious Minds. Herman is gedreven door de talentontwikkeling bij kinderen en deed onderzoek hiernaar met de mooiste uitkomsten. Een interview met deze dynamische onderzoeker. Waar kan het werkveld jou van kennen?
10
‘Tussen 1986 en 1995 werkte ik bij de vakgroep Ontwikkelingspsychologie van de Rijksuniversiteit Groningen en deed ik onderzoek naar dove en slechthorende kinderen. Ook was ik betrokken bij VTB-pro dat later is overgegaan in TalentenKracht. Daarna heb ik verschillende werkgevers gehad, bijvoorbeeld het CITO en het Noorderpoortcollege. Zo kwam ik in 2008 bij de Pedagogische Academie terecht, mede dankzij Grietha de Boer. Zij was op zoek naar versterking voor het project dat later TalentenKracht is geworden. De meeste mensen uit het werkveld kennen mij waarschijnlijk hiervan en wellicht ook van de initiatieven die eruit zijn voortgekomen. Deze dynamische visie op de ontwikkeling van kinderen is ontwikkeld door de vakgroep ontwikkelingspsychologie. Heel fundamenteel, want vanuit deze theorie is een praktijk voortgekomen die gaat over het talentgericht benaderen van kinderen. Met als doel een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van onderwijs.’
In het recente boek ‘Talentgerichte ontwikkeling op de basisschool’ beschrijven jullie hoe je alle kinderen binnen hun eigen mogelijkheden kunt laten excelleren. Is dat de rode draad door je loopbaan?
‘Diversiteit is de rode draad in mijn loopbaan. Dat geldt voor mijn eigen achtergrond en mijn loopbaan. Het begon meteen na mijn studie Nederlands en Psychologie. Onder leiding van hoogleraar Paul van Geert van de vakgroep Ontwikkelingspsychologie deed ik promotieonderzoek naar leesstrategieën van dove kinderen. Ik kwam erachter dat we in het onderwijs geneigd zijn om te denken in een cirkelredenering. Een voorbeeld: Jij kan dat niet leren, omdat je doof bent. Eerst moet je aantonen dat die doofheid een belemmering is om iets te leren, maar vaak wordt dat bewijs niet geleverd. Dan zit je in een spiraal die niet klopt. In dit voorbeeld is de redenering dat iemand die doof is complexe zinnen van gesproken taal niet kan leren lezen. Maar zolang je nooit de grenzen opzoekt van wat iemand wel kan leren, bijvoorbeeld door middel van adequate didactiek, kan er zomaar veel ontwikkelingspotentieel of talent verloren gaan. Deze ervaring met dove kinderen en het feit dat ik een zus heb met een verstandelijke beperking, inspireerden mij om meer onderzoek te doen naar dit thema.’
Wat zijn precies je taken binnen de PA en het lectoraat?
Wat was een van je eigen talentmomenten?
‘Mijn hoofdtaak is het ondersteunen en het vormgeven van het langetermijnbeleid in de deelgebieden onderwijs, onderzoek en werkveld vanuit het kader van TalentenKracht. Hoe geef je die dynamische visie op ontwikkeling weer in deze drie gebieden? Een mooi voorbeeld vind ik onze master Talentontwikkeling & Diversiteit en de leerlijn Praktijkonderzoek. Minder bekend, maar ook heel interessant, zijn de activiteiten van mijn collega Carla Geveke. Voor het project Effectiviteit van behandelingen in Jeugd GGZ is ze bezig met het ontwikkelen en valideren van een app voor kinderen met ADHD en autisme. Als initiator vind ik het prachtig om hieraan bij te dragen door mee te denken en ondersteuning te bieden.’
‘Destijds mocht ik met subsidie van het Kinderpostzegelfonds en het Preventiefonds onderzoek doen. Ik wilde graag een onderzoek naar dove kinderen opzetten. Op eigen initiatief heb ik toen een wetenschappelijk artikel geschreven. Met dit artikel onder de arm ben ik vervolgens naar Paul van Geert gegaan. Hij gaf mij goedkeuring om dit onderzoek vanuit zijn vakgroep uit te voeren, mits ik zelf de financiering regelde. Toen kreeg ik in de gaten dat je voortdurend zelf met ideeën moet komen en initiatief moet nemen om te doen wat je graag wilt doen. Én dat dit binnen je eigen bereik ligt. Dat was een ontdekking! Ik besefte dat als ik goede plannen kan maken, ik precies kan doen waar scholen op zitten te wachten. Dit inzicht is bepalend geweest voor de rest van mijn loopbaan.’
Waar ben je het meest trots op?
‘Ik ben vooral trots op wat de PA de afgelopen jaren heeft bereikt als team. We hebben een eigen kijk op TalentenKracht ontwikkeld: niet alleen binnen de PA, maar ook daarbuiten bij de studenten en het werkveld. Het is prachtig dat lectoren hieraan meewerken en dat studenten dit weten te waarderen.’
Je gaat binnenkort met pensioen. Wat zijn je toekomstplannen?
‘Je weet nooit hoe dingen uitpakken. Ik heb daarom ideeën, maar geen plannen. Muziek zal hierin zeker een rol spelen. Verder wil ik veel meer tijd met mijn geliefde Tineke doorbrengen. Een ding staat vast: ik wil vooral nog ontzettend veel leren!’