De postschuit vaart uit

Depostschuit vaart uit

Het eiland Urk werd al sedert het begin van de dertiende eeuw tot Holland gerekend. Kerkelijk behoorde het vanaf 1629 tot de classis Enkhuizen, bestuurlijk had het tussen 1660 en 1792 te maken met Amsterdam en daama met de Staten van Holland en na de Franse tijd als gemeente met de provincie Noord-Holland. De weinige brieven die voor het midden van de negentiende eeuw van Urk verzonden werden, waren meest voor Enkhuizen en Amsterdam bestemd en konden, zoals we zagen, gemakkelijk door Urker schippers meegenomen en ter plekke bezorgd worden. In Enkhuizen was al voor 1747 een postkantoor waar voor verdere verzending gezorgd kon worden. Tot 1 mei 1853 ressorteerde Urk postaal ook onder genoemde plaats. In 1811 voer Klaas Jelle Hakvoort met een kofschip tussen Urk en Enkhuizen.

In 1848 overleed de aannemer voor het verzenden van postpakketjes tussen deze beide plaatsen. De weduwe van de aan¬ nemer (hij heette Willem Nentjes) diende over het vierde kwartaal een declaratie in „voor de postdienst tussen Urk en Enkhuizen”. Omdat er meerdere belanghebbenden bleken te zijn, moesten er bewijsstukken worden overgelegd. Op 1 mei 1853 ging Urk, wat de postdienst betreft, over naar Kampen. Daar was in 1816 een postkantoor en kwam in 1857 een rijkstelegraafkantoor. Tot circa 1860 voer er een keer per week een postschuit van Urk naar Kampen en terug. Dat werd al gauw twee keer en nog voor 1870 drie keer per week. De ene dag voer de schuit heen, de volgende terug. Op grond van de grondwet van 1848 kwam er in 1850 een nieuwe postwet, die bepaalde, dat op korte termijn in elke gemeente gelegenheid moest worden geboden voor het verzenden en

ontvangen van post. In kleinere plaatsen vestigden de posterijen bestelhuizen. Op Urk kwam er een bestelhuis in 1856, dat op 15 juni 1867 een hulppostkantoor werd. De postschuiten bleven varen tot 1 april 1890. Van 1868 tot 1882 was Dubbele Nentjes postschipper, maar toen er elke werkdag voor verbinding met Kampen gezorgd moest worden, werd een tweede postschuit ingezet waarvan Albert Nentjes Wz. schipper werd; vader en zoon waren ,,aannemers van de post”.

Op Enkhuizen bleef een beurtschip varen. AIs schippers werden bekend Albert Asma en zijn zoon Klaas Asma en ook Jurrie Timmerman. Dat was voor 1890, want in dat jaar kwam een boot-verbinding Kampen-Urk-Enkhuizen v.v. tot stand.

De familie Nentjes (een schetsje)

Deze familie is maatschappelijk en kerkelijk van grote betekenis geweest voor het eiland. AIs stamvader is bekend ene Jan Nentjes, geboren ca. 1670. Hij had zeker drie kinderen, te weten Jacob, Heiltje en Jannetje. Jacob trouwde met Lumme Jacobs. Uit dit huwelijk, gesloten 9 april 1721, werden geboren Gerrit, Jacob, Tijmen en Jan. Alleen uit het huwelijk van Jacob en Lumme Cornells Romkes, gesloten 30 juni 1748, werden kinderen geboren, namelijk Jacob, Lumme, Cornells, Marretje, Jan Nentjes, Heiltje en Heiltje. Jacob trouwde met Marretje Pieters Camper op 20 november 1775. Uit dit huwelijk werden tenminste zes kinderen gebo¬ ren, nl. Heyltje, Heyltje, Pieter, Jacob, Jacob en Willem. De laatste, geboren 8 mei 1792, was bakker en winkelier. Hij trouwde op 2 oktober 1814 met Grietje Dubbele Romkes. (gegevens verstrekt door A.P. van der Veer-de Boer)

De postschuit van de Fam. Nentjes, zoals die later tot motorbotter verbouwd werd. Foto: Accountantskantoor Van der Linde, Kampen/Urk/Hasselt.

Memo van de Directeur-Generaal betreffendepostverbindingen in 1915.