2016 06 gdynski iks 31

GAZETA BEZPŁATNA Nr 31, czerwiec 2016

MILLENNIUM DOCS AGAINST GRAVITY FILM FESTIVAL

ODERWIJ SIĘ OD FABUŁY! Tydzień od 18 do 25 maja był z pewnością jednym z najciekawszych w tym miesiącu. Aż przez 7 dni w salach kinowych Gdyńskiego Centrum Filmowego królowały najlepsze filmy dokumentalne z całego świata.

Millennium Docs Against Gravity to prawdziwe święto kina dokumentalnego. Po raz pierwszy zawitało ono do Gdyni.

To już 13 edycja festiwalu, który jest trzecim co do popularności festiwalem filmów dokumentalnych w Europie W zeszłym roku prezentowane filmy obejrzało ponad 40 tysięcy widzów, co tylko potwierdza rangę festiwalu i rosnące zainteresowanie kinem dokumentalnym.. Do tej pory odbywał się on równocześnie w trzech miastach (Warszawa, Wrocław, Bydgoszcz). Teraz na dobre zadomowił się również w Trójmieście.

Aleksandra Kurek

Przestrzeń, kolor, światło Fundacja FLY zaprasza na wystawę malarstwa olejnego uczestników warsztatów artystycznych prowadzonych w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Fundacji FLY w Gdyni. Swoje prace prezentują: Hubert Brylowski, Romana Gajewska, Teresa Gierszewska, Maria Januszko, Maria Kirstein-Fontańska, Ewa Kopiec, Rozalia Kunysz, Elżbieta Potrykus, Maria Siekierzyńska, Bogusława Sobczak i Wanda Śleziak-Michalska. Opiekunem grupy jest artysta-plastyk Marta Kapuścińska.

Wystawę można podziwiać w siedzibie Fundacji FLY w Gdyni, ul. Świętojańska 36/2, od poniedziałku do piątku w godz. 9.00 – 19.00.

strona 2

Z Pogórza Lato Rusza Już po raz czwarty z inicjatywy Rady Dzielnicy Gdynia Pogórze, Gminy Kosakowo i Galerii Szperk, zapraszamy na festyn rodzinny „Z Pogórza Lato Rusza!”, który odbędzie się 12 czerwca na parkingu przy Galerii Szperk, ul. Płk. Dąbka 338, Kosakowo k. Gdyni.

strona 4

REKLAMA

Gdańsk-Sopot-Gdynia w jednej strefie (nie pobieramy opłat powrotnych)

na I taryfie

1,80 zł/km Z postoju i na telefon w pierwszej taryfie.

Honorujemy płatność kartą.

ZADZWOŃ I REZERWUJ KURS

58 19 660 58 302 23 03 660 619 660

2

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

MILLENNIUM DOCS AGAINST GRAVITY FILM FESTIVAL

Oderwij się od fabuły! „Oderwij się!” stało się hasłem towarzyszącym całemu Festiwalowi. To zachęta do oderwania się od stereotypów kina dokumentalnego – mówił podczas oficjalnego otwarcia Przemysław Rydzewski, koordynator Against Gravity w Trójmieście. Niestety, kino dokumentalne to nadal w przekonaniu wielu osób nużące i słabej jakości filmy.

Trudno się dziwić, gdy w multipleksach jesteśmy zalewani wysokobudżetowymi produkcjami, realizowanymi z rozmachem. Przecież ogląda się je z nieskrywaną przyjemnością i łatwością. Po co więc szukać innych wrażeń?

Against Gravity przekonuje, że dokument może nieść ze sobą, oprócz przyjemności, prawdę i zaskakujące historie.

Filmy dokumentalne są mniej przewidywalne. Ponieważ fabuły, co już zostało dawno powiedziane, realizują jeden z kilkunastu najwyżej modeli scenariuszowych – komentuje prof. Mirosław Przylipiak, historyk i teoretyk filmu oraz członek jury festiwalowego. – W filmie dokumentalnym natomiast nie ukształtowały się tak wyraziste schematy.

Dokument pozwala na dużą dowolność w tworzeniu, dzięki czemu możemy się spodziewać tylu perspektyw, ilu reżyserów. chociażby chwilowego zatrzy- stawia coś zupełnie innego To indywidualna kreacja auto- mania się nad danym proble- i daje widzom potężny ładura, który chce skłonić widza do mem. Każdy z filmów przed- nek wiedzy o świecie. Nasuwa się więc pytanie, w jaki sposób REKLAMA jury ocenia odmienne filmy, aby pod koniec Festiwalu wręczyć nagrodę temu najlepszemu? Bycie w jury polega na tym, żeby po pierwsze umieć dostrzec to coś, a po drugie umieć wyważyć, bo bywa tak, że oceniane filmy są podobnej klasy, ale wartość każdego z nich leży w czymś innym – mówi prof. Mirosław Przylipiak.

Filmy fabularne są z pewnością prostsze w odbiorze.

Istnieje logiczny ciąg przyczynowo-skutkowy, który naturalnie przyswajamy. Jednak dokumenty, które mogą mieć nietypową formę lub pokazywać świat całkowicie oczami autora, są bardziej żywe i ludzkie, gdyż niosą wiele prawdy. Nie pozostaje nic innego, jak oderwać się na moment od fabuły i w przyszłym roku obejrzeć kolejną edycję Millennium Docs Against Gravity, aby samemu doświadczyć zupełnie innych emocji od tych, które dostarczają filmy fabularne.

Aleksandra Kurek

Z zainteresowaniem obejrzeliśmy wiele prezentowanych na Festiwalu filmów. Na uwagę zasługuje naszym zdaniem film pt. „Kraina oświeconych”.

Dzieci wojny „Kraina oświeconych” Pietera-Jana De Pue zabiera nas w ponad godzinną podróż przeplecioną baśnią tysiąca i jednej nocy i brutalną prawdą o skutkach niekończącej się wojny.

Główni bohaterowie tego dokumentu to gang dzieci z plemienia Kuchi zamieszkującego góry Pamiru. W starożytności góry były częścią jedwabnego szlaku, który zaczynał się w Chinach, skąd środkiem Azji biegł do Stambułu.

Dziś te tereny, oprócz surowego klimatu i krwawej, współczesnej historii zapisanej przez rosyjskich i amerykańskich okupantów, są domem dla młodocianych band afgańskich chłopców, którzy zajmują się rozbrajaniem min, napadami na karawany, handlem opium i sprzedażą materiałów wybuchowych dla dzieci pracujących w kopalni Lapis Lazuli. „Kraina oświeconych” to film doskonale łączący fikcyjne i dokumentalne techniki narracyjne. To połączenie mitycznej historii o Afgańczykach i początkach ich narodu z brutalną rzeczywistością kraju, który przez wewnętrzne konflikty i rosyjsko-amerykański antagonizm został doprowadzony na skraj totalnego ubóstwa i chaosu.

Reżyser filmu, Pieter-Jan De Pue, spędził w Afganistanie 8 lat, aby nakręcić ten film, a zdjęcia jego autorstwa zostały nagrodzone na festiwalu filmowym w Sundance. Łukasz Zagi Zagórski

3

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo PoD PatRonateM „gDyŃsKiego iKs”

Gala Kobiet „Kura Nie Domowa” Hotel MERCURE w Gdyni, 10 czerwca 2016r, godz. 10:00.

Czy współczesna Kobieta musi być Perfekcyjną Panią Domu, Doskonałą Matką, rewelacyjną Żoną i obecnie - bardzo często - świetną Bizneswoman?

Czy w obecnych czasach potrafi w natłoku obowiązków odnaleźć czas dla siebie i spełniać swoje marzenia? A jak odnaleźć pasję, kiedy już nie jesteśmy aktywne zawodowo?

Jak stereotypowe stwierdzenie KURA DOMOWA określające kobietę wychowującą dzieci i zajmującą się domem wpływa na samoocenę Kobiet?

Na te i wiele innych pytania odpowiedzą: Anna Urbańska - master trener Structogram - opowie o kolorach mózgu w relacjach damsko-męskich.

Piotr Szczerkowski - trener Master of Time Lime Terapy - opowie dlaczego mężczyźni słuchają, ale nie słyszą i jak sobie radzić ze stresem.

Ilona Adamska -właścicielka i redaktor naczelna Imperium Kobiet i Law Business Quality - opowie o organizacji czasu i prowadzeniu biznesu.

Krystyna Mazurówna tancerka, choreografka, autorka książek - opowie o miłości

zadba fantastyczny DAMIAN DZIUBEK – wodzirej – prowadzący corocznie Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy w Gdyni.

Po co to robimy? Pragniemy, aby kobiety dostrzegły, że życie jest po prostu cudem! – i nie jest ważne, jak wyglądamy, co robimy, ile mamy lat ! zawsze mamy wybór, zawsze jest czas na zmiany i potrafią być one przyjemne!

Niech ta Gala będzie dla każdej z nas inspiracją!

Anna Wiśniewska, Agnieszka Dróżdż

i o tym, że życie jest cudem, doradzi, jak odnaleźć pasję.

Magdalena Witkiewicz - pisarka i biznesmenka( prowadzi firmę Efekt Motyla, pisze książki takie jak Szkoła żon, Awaria małżeńska), - opowie - Czy zapracowana, zmęczona – „kura domowa” wygra bitwę o mężczyznę z seksowną, wyrozumiałą tą „Drugą”?

Grzegorz Kordek – Coach, trener, ekspert komunikacji międzypłciowej, doradca ds. komunikacji w biznesie nazywany jest Dr Szczęście, ponieważ posiada receptę na znalezienie miłości, podtrzymywanie namiętności i rozpalenie związków, które utraciły swoją iskrę. Znany w Polsce jako wiodący ekspert w zakresie Psychologii Płci.

Karo Akabal - licencjonowana sex coach, założycielka szkoły Sex&Love – opowie o życiu bardziej seksualnym.

Na Gali odbędzie się pokaz mody L/XXL, w którym modelki zaprezentują bieliznę, stroje kąpielowe i odzież.

Galę poprowadzi wyjątkowy mężczyzna – dziennikarz, JACEK PAWLEWSKI znany min. z programu Expres Reporterów w TVP2, a o oprawę muzyczną

Bilety do nabycia:

https://ekobilet.pl/awioffice/ gala-kobiet--kura--nie--domowa--1463073788/162335-bilety

Zapraszamy na stronę: www.kuraniedomowa.com Patronat medialny RADIO GDAŃSK, KOBIETA GURU, IMPERIUM KOBIET, MAGAZANY TOGETHER, MAGAZYN MAMMAZINE, GDYNIA RODZINNA, RATUSZ, MAGAZYN DOLCE VITA, MAGAZYN MADEMOISELLE, POLSKA DZIENNIK BAŁTYCKI, MY3MIASTO, FUNDACJA FLY, GDYŃSKI IKS.

ZAPRASZAMY DO ZABAWY Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres redakcja@gdynskiiks.pl do 6 czerwca 2016 r.

Prosimy podać nazwisko jednej gdynianki, zdaniem Państwa, kobiety sukcesu i uzasadnić wybór w dwóch-trzech zdaniach.

Wśród uczestników naszej zabawy rozlosujemy 4 pojedyncze zaproszenia na Galę Kobiet „Kura Nie Domowa”, która odbędzie się 10.06.2016 (piątek) od godz. 10.00 w Hotelu Mercure w Gdyni.

Port smaków z pięciu kontynentów Do dziś świeżą rybę można nabyć prosto z kutra, wystarczy wstać o wschodzie słońca i przyjechać na orłowską, bądź oksywską plażę, gdzie zakupimy rybę jeszcze z nocnego połowu. Znacząca część tych kulinarnych, morskich skarbów trafi za dnia na stoły gdyńskich restauracji oraz ławy targowe popularnej, jeszcze przedwojennej Hali Rybnej przy ul. Wójta Radtkego.

Z morzem związana jest także inna opowieść, tworząca kulinarną tożsamość miasta.

Gdynia była portem macierzystym polskich transatlantyków, których wyszukane karty dań zadziwiały zarówno w okresie międzywojnia, jak i przez okres PRL. Zresztą archiwalne menu złożone z takich dań

jak Sałatka z Pulardy, Kaczka w Maladze, Homary, Pikalili, Rizotto z perliczek czy osobne menu dla dzieci do dzisiaj robi wielkie wrażenie.

Gdynia dzięki portowi morskiemu bywała często określana jako okno na świat, przez które wraz z rzadkimi i luksusowymi towarami od lat napływały do miasta światowe mody i pomysły, inspirując pomysły na lokalną ofertę kulinarną. Tak jest również dzisiaj.

Obecnie w samym centrum miasta znajdziemy ponad 70 restauracji o różnorodnym menu z pięciu kontynentów.

Dodajmy do tego modernistyczny rodowód miasta i wynikające z niego awangardowe podejście do architektury wnętrz, a otrzymamy liczną

Fot. Przemysław Kozłowski

O kulinarnej tożsamości Gdyni, stanowi kilka istotnych elementów, takich jak chociażby morski rodowód miasta, tradycje rybackie, czy wysokiej jakości baza gastronomiczna.

grupę lokali proponujących nowoczesną kuchnię, serwowaną w lokalach o najlepszym wzornictwie europejskim.

To tutaj powstał w Polsce pierwszy szlak kulinarny, który już od ośmiu lat zachęca do eksploracji miasta z poziomu kubków smakowych. Aktual-

Malika podczas pokazu gotowania na żywo na Szlaku Kulinarnym

nie trwają przygotowania do kolejnych wydarzeń proponowanych przez Szlak Kulinarny Centrum Gdyni. Największą imprezą jest wrześniowy Weekend Kulinarny, którego ósmą edycję uświetnią pokazy najlepszych szefów kuchni z Gdyni i Polski. Z kolei sierp-

niowy festiwal „Kulinarna Świętojańska”, to bezprecedensowe w skali Polski wydarzenie w duchu „street food”, mające swoich fanów na całym świecie.

Najnowsze kulinarne trendy zauważyć możemy nie tylko w samych restauracjach. Każdy, kto wybierze się na zakupy do gdyńskich Hal Targowych, zauważy, że obecna moda na zdrowie przekłada się również na to co jemy. Świeży topinambur, skorzonera, salsefia, czy jarmuż to rodzime warzywa, które triumfalnie powróciły na stoiska warzywne Miejskich Hal Targowych. Wcześniej zapomniane, dzisiaj głównie dzięki wyjątkowym wartościom odżywczym zyskały powodzenie wśród szefów restauracji oraz pasjonatów zdrowej polskiej kuchni.

4

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Z Pogórza Lato Rusza – 12 czerwca 2016 Już po raz czwarty z inicjatywy Rady Dzielnicy Gdynia Pogórze, Gminy Kosakowo i Galerii Szperk, zapraszamy na festyn rodzinny „Z Pogórza Lato Rusza!”, który odbędzie się 12 czerwca na parkingu przy Galerii Szperk, ul. Płk.

Dąbka 338, Kosakowo k. Gdyni.

Jak co roku przywitamy lato licznymi atrakcjami! Ruszamy o godz. 14:00 na placu przy Galerii Szperk strefą edukacyjno-warsztatową. Starsi i młodsi mieszkańcy Trójmiasta będą mogli wziąć udział w konkursach, warsztatach, zabawach i pokazach skierowanych zarówno do dzieci, jak i dorosłych. Na scenie muzycznej swoje umiejętności zaprezentują lokalne zespoły i organizacje pozarządo-

we. Na głodnych i spragnionych czekać będzie specjalnie zaaranżowana strefa gastronomiczna, w której skosztować będzie można regionalnych przysmaków prosto z Kaszub!

O godz. 20:00 zapraszamy na część wieczorną wydarzenia.

W tym roku przygotowaliśmy dla Państwa sporą dawkę męskiego grania. Jako pierwszy publiczność rozgrzeje trójmiejski zespół Gentelman, który zagwarantuje słuchaczom energetyczną porcję niezależnego rocka.

Zaraz po nim wystąpi główna gwiazda wieczoru, Grzegorz Hyży, który zaprezentuje wielbicielom jego muzyki zarówno nastrojowe ballady, jak i szybsze kawałki ze swojego debiutanckiego, złotego albumu, „Z całych sił”. Muzyczną część wieczoru zamknie o godz. 23:00 dj-ski set.

Marsjanie nie zagrażają Ziemi Ziemi zagraża człowiek. Fragment tekstu piosenki Jana Pietrzaka mógłby być dobrym mottem dla obchodzonego 5 czerwca światowego dnia ochrony środowiska naturalnego.

Richard Leakey pisze, że homo sapiens jest tylko jednym z wielu gatunków, które pojawiły się w wyniku procesów ewolucji część dzienna i nagłych katastrof wymierania.

14.00-18.00 występy zespołów lokalnych, Nie znane są jednak przyczyny strefa rekreacyjna, strefa warsztatowa, tych pięciu katastrof, szóstej na liczne konkursy i pokazy. pewno sprawcami będą ludzie. część wieczorna Żeby przetrwać, musimy nauczyć się odpowiedzialności 20.00-21.00 koncert zespołu Gentleman 21.15-22.30 koncert Grzegorza Hyżego za całość planety i chronić jej 22.30-23.00 występ DJ-ski różnorodność biologiczną. Je23.00 koniec imprezy steśmy bowiem częścią biosfery i każde działanie szkodzące Organizatorzy: Galeria Szperk | Rada Dzielnicy Gdynia Pogórze | jej jest również niszczące dla Gmina Kosakowo człowieka. Jeżeli chcemy przeSponsorzy: Energa S.A. | EDF Polska | OPEC trwać, musimy zmienić swój Info: www.galeriaszperk.com | www.gdynia-pogorze.info | www. stosunek do otaczającej nas kosakowo.pl Wydarzenie realizowane pod patronatem Prezydenta Miasta Gdyni przyrody i zaprzestać uszczuplania jej zasobów . Wymaga Wojciecha Szczurka.

Wstęp wolny! to wyobraźni i sumienia ekologicznego. Rozwój cywilizacji REKLAMA industrialnej, która kieruje się przede wszystkim zyskiem ekonomicznym i brak ograniczeń w dewastowaniu środowiska, może przynieść nam wkrótce niepowetowane straty. Ekologizm nazywany nowym humanizmem według prof. Juliana Aleksandrowicza może przynieść zatrzymanie postępującej degradacji środowiska i być nadzieją na lepszą przyszłość. Jako lekarz uważał, że ekologizm nie przeciwstawia człowieka przyrodzie, lecz widzi go jako część skomplikowanego układu całościowego. Od stanu naszego środowiska przyrodniczego zależy zdrowie człowieka. Prawidłowy stan wody, gleby, wolne od zanieczyszczeń powietrze ma wpływ na świat roślin i zwierząt, a tym samym chroni nasze zdrowie. Degradacja środowiska oddziałuje również na psychosferę. Nasz mózg otrzymuje coraz mniej biopierwiastków, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w sferze intelektu i emocji. Polska należy do najbardziej zanieczyszczonych krajów Unii Europejskiej, w którym rocznie z powodu za-

Program imprezy:

nieczyszczenia powietrza umiera 45 tyś ludzi. Pod koniec 2015 roku Komisja Europejska skierowała do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu pozew przeciwko Polsce o przekroczeniu norm stężenia pyłów zawieszonych.

Polska jest również w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw według Światowej Organizacji Zdrowia.

Pomimo, że bardzo wysokie stężenie pyłu występuje w całej Polsce, to najbardziej zanieczyszczone województwa są: małopolskie, śląskie, dolnośląskie, łódzkie i wielkopolskie.

Wyszczególniono 5 rejonów klęski ekologicznej m. in. katowicki, krakowski, legnicki. Skutkiem zanieczyszczeń jest wzrost zachorowalności na określone choroby: zwłaszcza przewlekłe i choroby nowotworowe. Około 90% nowotworów wywodzi się ze środowiskowych zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych. Dziedzina medycyny zwana geografią chorób pozwala stwierdzić, że przyczyną wielu schorzeń ,w tym nowotworów. nie są czynniki dziedziczne, lecz ekologiczne.

Obecnie coraz większą wagę przykłada się do czystości powietrza, zwłaszcza, że wiele dużych miast zagrożone jest smogiem, a z raportu organizacji ClientEarth wynika, że nie tylko przemysłowe aglomeracje, ale miejscowości uzdrowiskowe mają problemy z jakością powietrza. Polska ma najwyżej określony próg alarmowy jeżeli chodzi o poziom zanieczyszczenia toksynami . Ogłasza się alarm, gdy stężenie pyłów przekracza poziom 300 mikrogramów, w Czechach i Szwajcarii 100, we Francji - 80, Belgii - 70.

Polacy są informowani o zagrożeniu dopiero przy ekstremalnie wysokim poziomie zanieczyszczeń.

Gdynia położona pomiędzy morzem, a pasmem wzgórz morenowych porośniętych lasami ma dobre warunki do życia.

W przeszłości stan wód Zatoki Gdańskiej budził wiele zastrzeżeń; zwłaszcza, kiedy do zatoki spływały zanieczyszczenia chemiczne, które dostawały się tam z niesprawnej kanalizacji deszczowej. Obecnie dzięki modernizacji systemu odprowadzania wód opadowych zmniejszyło się zanieczyszczenie Zatoki Gdańskiej w strefie przybrzeżnej.

Niestety nadal dymią kominy domków jednorodzinnych opalanych paliwem stałym. Kto ma nieszczęście mieszkać w pobliżu takich osiedli lub pojedynczych domów narażony jest na ogromny dyskomfort .W przyszłości zapobiegnie temu modernizacja sieci ciepłowniczej. Woda, którą dostarcza się do naszych mieszkań, pochodzi ze studni głębinowych po procesie uzdatniania i jak zapewnia Elżbieta Dziubich - kierownik Oddziału Zapobiegawczego i Bieżącego Nadzoru Sanitarnego Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdyni, odpowiada wymaganiom określonym w obowiązujących przepisach prawnych i nadaje się do picia bezpośrednio z kranu pod warunkiem, że instalacja wodociągowa w budynkach jest prawidłowo eksploatowana.

Trójmiejski Park Krajobrazowy przylegający do terenów miejskich wpływa korzystnie na nasze zdrowie i zaspokaja potrzeby społeczne -głównie rekreacyjne.

Jest jednak bardzo dewastowany, zwłaszcza , kiedy prowadzi się wycinkę drzew. Spacerując po parku w okolicy Pustek Cisowskich, można się przekonać, jak zniszczona jest ściółka leśna, zaś drogi spacerowe zrujnowane przez ciężkie samochody. Gdynia jest jednym z wielu miast w Polsce, które próbują rozwiązywać problemy ekologiczne i zapewnić swoim mieszkańcom optymalne warunki do życia. Ważne jest, żebyśmy wszyscy mieli świadomość potrzeby wspólnego działania celem ograniczenia niszczenia środowiska, a także podejmowania działań wspomagania biosfery.

Jolanta Krause

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

5

Kuchnie DaleKiego WschoDu – egzotyczne oWoce

Wielokolorowe, zagadkowe, o najdziwniejszych kształtach i niespotykanych smakach, egzotyczne owoce Azji coraz częściej goszczą w naszych sklepach.

Ich specyficzny i zaskakujący wygląd wywołuje u nas skrajne emocje, od fascynacji po zdecydowaną niechęć.

Fot. Ł.Zagórski

Durian, rambutan, a może karambola?

Nasza nieufność często ma podłoże niewiedzy, a przecież nie ma nic bardziej ekscytującego niż poznawanie nowych smaków.

Dziś przedstawię Państwu mały

leksykon egzotycznych owoców, które coraz częściej można spotkać w naszych lokalnych sklepach i marketach.

Pitahaya – czyli pitaja, zwana również smoczym owocem, to gatunek jadalnego kaktusa, który rośnie głównie w Azji południowo-wschodniej (Malezja, Filipiny, Wietnam), ale rów-

nież w Kolumbii. Owoce mają słodki, orzeźwiający smak i jada się je głównie na surowo. W smaku przypominają kiwi. Pitahaya zawiera dużo wapnia, żelaza i fosforu. Poprawia trawienie.

Najczęściej z tego egzotycznego owocu przyrządza się kremy, lody i sałatki owocowe.

Karambola - to egzotyczny owoc o słodko-kwaśnym smaku. Po przekrojeniu przypomina pięcioramienną gwiazdę. Rośnie głównie w Malezji i Indonezji, ale również można spotkać go w Chinach i Brazylii. Jest źródłem witaminy A i C, a także magnezu i żelaza. Badania naukowe wykazały, że spożywanie karamboli skutecznie hamuje wchłanianie „złego” cholesterolu LDL - jednego z głównych sprawców otyłości, czy wielu chorób układu krążenia, m.in. zawałów serca i udaru mózgu. Karambola ma szerokie zastosowanie w kuchni. Surowa stanowi smaczny i efektowny dodatek do rozmaitych sałatek. Można ją również przesmażyć na maśle i dodać do owoców morza.

Kaki – czyli inaczej persymona, to owoc, który na dobre zadomowił się już w polskich sklepach. Swoim wyglądem przypomina duże, pomarańczowe pomidory, ale za to smak ma dużo słodszy.

Od dawna uprawiany jest w Chinach i Japonii, a obecnie również w południowej Europie i Kalifornii.

Kaki jest źródłem witamin z grupy B, a zarazem niacyny i ryboflawiny. Niacyna zwiększa poziom dobrego cholesterolu, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Owoc ma również właściwości wspomagające odporność, gdyż zawiera pokaźną ilość witaminy C. Jest bogaty także w poprawiającą wzrok witaminę A oraz w beta-karoten, który, jak wykazały badania, przyczynia się do redukcji ryzyka występowania nowotworów.

W przyszłym miesiącu ciąg dalszy prezentacji egzotycznych owoców oraz łatwe i przepyszne przepisy. Pozdrawiam i życzę smacznego. Łukasz Zagi Zagórski

Oferty Last Minute - co warto wiedzieć Tak zwana oferta last minute, czyli zakup lotu lub pakietu wakacyjnego w ostatniej chwili, pojawiła się na rynku polskim pod koniec lat 90- tych i szybko zdobyła popularność. Kusząco niska cena, nierzadko w miejsca odległe i egzotyczne, to główny jej atut.

W obecnych czasach ogromnej konkurencji i przesycenia na rynku turystycznym, biura podróży i firmy przewozowe same siebie zmusiły do walki o klienta. Pomysł podróży, niekiedy za połowę ceny, w ciepłe i egzotyczne kraje, okazał się niewątpliwie świetnym chwytem reklamowo-marketingowym. Należy jednak pamiętać, że ta wabiąca promocja stworzona została przez grupę fachowców, dla których przede wszystkim ważne jest dobro i zyski biura czy kompanii. Biurom podróży czy firmom przewozowym opłaca się obniżyć ceny, gdyż chcą, aby wszystkie miejsca zostały wykupione, inaczej mogą na tym stracić.

Pierwszym i podstawowym mankamentem oferty last minute jest czas, a właściwie jego brak.

Niekiedy przy zakupie last minute decyzję musimy podjąć w ciągu jed-

nego dnia, co przekłada się na utrudnienia związane z załatwieniem sobie urlopu, chaotycznym pakowaniem oraz nieznajomością miejsca, do którego jedziemy. Nie zawsze przecież uda nam się znaleźć ofertę wyjazdu last minute akurat tam, gdzie wcześniej chcieliśmy pojechać.

Przed wybraniem oferty musimy pamiętać o sprawdzeniu temperatury w kraju, do którego się wybieramy. Bardzo często oferty last minute proponują tanie wycieczki podczas sezonu letniego.

I tak na przykład w czerwcu możemy lecieć do Dubaju w dwie strony za jedyne 750 zł, jednak temperatura o tej porze roku podczas dnia przekracza 40 stopni.

Kolejnym słabym punktem last minute jest fakt, że często nie można wybrać pokoju w hotelu (oferta

dotyczy, bowiem zazwyczaj pokoi z widokiem na parking czy drzewa, a nie na przykład na morze - takie pokoje sprzedają się, bowiem najszybciej).

Musimy także dokładnie sprawdzić, jakie atrakcje wliczone są w cenę last minute, ponieważ bardzo często jest to po prostu chwyt marketingowy wykorzystywany do podniesienia opłat na miejscu naszego wypoczynku.

Jednak last minute ma swoje zalety.

Przede wszystkim taka oferta daje nam możliwość odwiedzenia miejsc, na które do tej pory po prostu nie było nas stać. Kolejnym atutem jest fakt, że z uwagi, iż biuro podróży wyprzedaje ostatnie wolne miejsca, nie musimy się raczej obawiać odwołania imprezy przez organizatora. Poza tym, korzystna cena początkowa sprawia, że zazwyczaj możemy przeznaczyć „zaoszczędzone” w ten sposób pieniądze na odbycie wycieczek na miejscu.

Last minute to również antidotum dla naszego wiecznie zabieganego życia pełnego harmonogramów zadań, obowiązków i kłębiących się spraw. To naprawdę wspaniałe uczucie, kiedy jedna szybka decyzja może zmienić nasze szare, niekiedy monotonne życie i w ciągu kilku, dosłownie kilku chwil przenieść nas w krainę naszych marzeń.

Osobiście gorąco polecam Wam śledzenie ofert last minute na bieżąco, dokładne zaznajomienie się z treścią usługi oraz z kulturą i obyczajami kraju, do którego macie zamiar się wybrać. Łukasz Zagi Zagórski

6

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego Chrząstka traci swoje właściwości amortyzujące i zmniejszające tarcie powierzchni stawowych, na powierzchni głowy kości udowej oraz obrzeżach panewki stawowej powstają wyrośla kostne zwane osteofitami, które dodatkowo ograniczają ruch oraz powodują dalszą przyspieszoną destrukcję powierzchni stawowych. Według statystyk koksartroza dotyczy około 4% osób powyżej 60 roku życia, ale zwyrodnienie stawu wykrywa się również u osób w młodszym wieku.

Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego można podzielić na pierwotne oraz wtórne. Przyczyny powstawania zmian zwyrodnieniowych pierwotnych nie są znane.

Przypuszcza się, że przyczyną mogą być zaburzenia metaboliczne chrząstki stawowej lub zmiany w składzie płynu stawowego, które upośledzają odżywianie chrząstki oraz nadmierne obciążenia stawu w przypadkach znacznej nadwagi lub pracy fizycznej. Zmiany zwyrodnieniowe

wtórne są spowodowane istniejącymi wcześniej czynnikami, do których zaliczamy: wrodzo-

ną dysplazję stawu biodrowego z niedorozwojem panewki, zaburzenia nabyte w okresie wzrostowo-rozwojowym takimi jak choroba Perthesa, mło-

Fot. renewhope.org

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego (koksartroza) to stopniowa destrukcja chrząstki stawowej, warstwy podchrzęstnej kości, torebki stawowej oraz innych tkanek tworzących staw.

dzieńcze złuszczenie głowy kości udowej, czy też zmiany urazowe takie jak: złamania w obrębie panewki i bliższego końca kości udowej, zaburzenia odżywcze głowy kości udowej prowadzące do martwicy głowy, a także zaburzenia metaboliczne, osteoporozę , choroby układowe oraz zmiany w przebiegu chorób zapalnych układu kostno-stawowego, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów (rzs)

oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk).

Początkowe objawy zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego są zwykle dyskretne i niezbyt charakterystyczne. Objawiają się osłabieniem kończyny, zmniejszeniem wydolności chodu, niekiedy bólami stawu kolanowego. Dolegliwości bólowe biodra mogą pojawić się później i występują początkowo po wysiłku oraz po dłuższym

chodzeniu, a zmniejszają się po wypoczynku. Dolegliwościom bólowym towarzyszy postępujące ograniczenie ruchomości stawu biodrowego, w pierwszej kolejności rotacji wewnętrznej, później odwiedzenia. Najdłużej zachowany jest ruch zgięcia. Wraz z progresją zmian zwyrodnieniowych nasilają się dolegliwości bólowe, a w najbardziej zaawansowanych przypadkach występują bóle spoREKLAMA

REKLAMA

SPŁYWY KAJAKOWE Park Krajobrazowy „Dolina Słupi”

Spływy kilkugodzinne, całodniowe, wielodniowe Specjalna oferta dla grup 8-osobowych wynajem busa + spływ Doliną Słupi wyjazd z Gdyni - godz. 8.00 powrót do Gdyni - godz. 18.00

REZERWACJE NOCLEGÓW TEL. 501-246-752

REZERWACJE TERMINU TEL. 668-12-90-70

czynkowe i nocne. Pogłębia się przykurcz zgięciowo-przywiedzeniowy, a kończyna staje się czynnościowo skrócona i ustawiona w nadmiernej rotacji zewnętrznej. Dolegliwości i konieczność oszczędzania kończyny prowadzą do zaników mięśniowych uda i obręczy biodrowej.

Metody leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego zależą od stopnia zaawansowania procesu chorobowego, reakcji chorego na ból i związane z chorobą ograniczenia czynności życia codziennego, a także wieku oraz ogólnego stanu zdrowia.

W leczeniu obowiązuje zasada postępowania kompleksowego, które obejmuje profilaktykę, leczenie zachowawcze oraz leczenie operacyjne. Profilaktyka polega na utrzymaniu prawidłowej wagi ciała, nie stronieniu od aktywności fizycznej, leczeniu powstałych zaburzeń metabolicznych kości oraz chorób zapalnych stawów. Leczenie zachowawcze to połączenie leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego mającego na celu eliminację bólu, zwiększenie zakresu ruchomości w stawie oraz wzmocnieniu mięśni stawu biodrowego. Leczenie operacyjne stawu biodrowego, najczęściej w postaci endoprotezoplastyki stosuje się w przypadku braku efektów ze strony rehabilitacji i farmakologii oraz w przypadkach dużego stopnia zaawansowania zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego.

Ewelina Kniga

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

7

Mleko dobre na wszystko Pierwszego czerwca to Dzień Dziecka, ale nie tylko. To także światowy Dzień Mleka.

Jest to dobra okazja, aby zachęcić dzieci do jego picia. Mleko jest bowiem bogate w ważne substancje odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.

Stanowi ono bowiem źródło między innymi białka, będącego podstawowym elementem budulcowym ludzkiego ciała. Są z niego zbudowane mięśnie, więzadła, ścięgna, gruczoły, skóra, włosy i paznokcie. Kolejny ważny składnik zawarty w mleku to wapń.

Jest on ważnym budulcem zębów i kości, ale także składnikiem odpowiadającym za krzepnięcie krwi oraz za prawidłową pracę mięśni i nerwów. Mleko jest także bogate w lipidy - zabezpieczające naszą skórę przed odparowaniem wody oraz chroniące ją przed niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak np. chłód czy promieniowanie słoneczne. Następnymi

Mimo że składniki zawarte w mleku przynoszą naszemu organizmowi tak wiele korzyści, to jednak nie każdemu zaleca się jego picie, bowiem niektóre osoby są uczulone na laktozę

ważnymi substancjami zawartymi w mleku są nienasycone kwasy tłuszczowe oraz kwas mlekowy. Nienasycone kwasy tłuszczowe spełniają

w naszym organizmie różnorakie funkcje, między innymi biorą udział w metabolizmie cholesterolu, działają przeciwzapalnie oraz zapobiegają

TERAPIA BÓLU METODA ZENNI

Leczy przyczynę i uwalnia od bólu Viktor Żenni – Doctor of Science Colombo University – Uczy swojej metody i prowadzi 8 gabinetów w Polsce Informacje o terapii i szkoleniu: www.zenniviktor.pl tel.: 603 88 78 68

Zapisy na terapię Janusz Kalwasiński – tel. 698 082 126 – „Elektrostymulacja Metodą Zenni jest bezpieczną dla pacjenta terapią, a aparat, który służy do jej wykonywania, posiada certyfikat EU bezpieczeństwa urządzeń medycznych. Metoda Zenni polega na aktywowaniu systemu immunologicznego, doprowadzając do ustąpienia choroby poprzez likwidację jej przyczyny.” – informuje wynalazca metody Viktor Zenni.

Zastosowanie precyzyjnie dobranych kombinacji prądów uznanych przez medycynę akademicką i ich natężenia sprawiło, że Metoda Zenni okazała się bardzo skuteczna w likwidowaniu różnego typu zaburzeń, przyczyn i objawów chorób.

– „Dzieje się tak dlatego, że dzięki elektrostymulacji przywracamy naturalne potencjały elektryczne w ko-

mórkach i stymulujemy procesy naprawcze w narządach wewnętrznych, gruczołach wydzielania wewnętrznego i układzie nerwowym.” – wyjaśnia dr Beata Antosik.

Co u skuteczności Metody Zenni mówią pacjenci?

przesuszaniu się skóry. Z kolei kwas mlekowy zwiększa naszą odporność, reguluje przemianę materii i poprawia ogólny stan skóry. Do-

lakami i inne problemy takie jak ataki duszności i bezgłos. Po kilku elektrostymulacjach poziom cukru wrócił do normy, nie czuję bólu nóg i biegam.

Nie mam też ataków duszności, a bezgłos już nie występuje.” p. Mieczysław S. z Warszawy – „Cierpiałem na podagrę. Miałem ataki bólu uniemożliwiające normalne życie i poruszanie się. Bolały mnie ścięgna, palce, stawy – zwłaszcza wieczorem. Po zastosowaniu Metody Zenni była od razu poprawa. Po 3-ech elektrostymulacjach nie miałem już żadnych symptomów podagry i sygnałów o zbliżających się atakach. Po 2 miesiącach zapomniałem o podagrze, bo nie odczuwam żadnego bólu. Dodatkowo miałem elektrostymulacje Metodą Zenni w związku z żylakami i ranami (czyli owrzodzeniem) podudzi. Rany zaczęły się goić i zmniejszać i ustąpiły dolegliwości związane z zaburzeniem przepływu krwi w nogach. Teraz znowu mogę chodzić.” p. Alicja R. z Wieliczki – „Miałam niedoczynność tarczycy i bardzo chore i słabe serce (zakwalifikowano mnie do przeszczepu). Brałam leki ale nie udało się zlikwidować arytmii. Po 6 zabiegach Metodą Zenni wykonałam echo serca i inne badania. Wykazały one, że zastawki pracują prawidłowo. Lekarz stwierdził, że teraz mam młode serce. Elektrostymulację stosowałam też na nogę, bo przez 30 lat miałam opadającą stopę. Już po 2 zabiegach nastąpiła taka poprawa, że zaczęłam stawać na palcach.”

p.Łucja J. z Sopotu – „Po 3 stymulacjach zniknęła mi torbiel i inna zmiana z nerki, z wątroby zniknęły 2 zmiany, p. Patrycja K. z Krakowa a z pęcherzyka żółciowego zniknął kamień. – „Czekając na operację polipa poddałam się elektrostymulacjom Metodą Zenni. Po 3 sesjach Potwierdziło to USG.” wykonałam badania i okazało się, że polip zniknął. Lekarz kilkakrotnie wykonywał badania, bo p.Jagoda A. z Gdyni – „Cierpiałam na migrenowe bóle głowy. Po 2 nie wierzył, że zmiany już nie ma. Powiedział, że zabiegu (1 raz w miesiącu) migreny ustąpiły.” w jego praktyce jeszcze się to nie zdarzyło.” p. Wanda S. z Katowic p.Anna G. z Poznania – „Cierpiałam na cukrzycę (brałam oczywiście – „Stwierdzono u mnie cystę na jednym oku, leki). Miałam dolegliwości nóg związane z ży- a w drugim – zaćmę. Cysta powiększała się, od-

datkowo w skład mleka wchodzą liczne witaminy, przede wszystkim: A, B12, C, D, E, K i PP. Mimo że składniki zawarte w mleku przynoszą naszemu organizmowi tak wiele korzyści, to jednak nie każdemu zaleca się jego picie, bowiem niektóre osoby są uczulone na laktozę - jeden z podstawowych składników mleka zwierzęcego i ludzkiego. Jest to wywołane brakiem w organizmie laktazy - enzymu koniecznego do rozkładu laktozy. Dobrym zamiennikiem zwykłego mleka dla osób, które nie tolerują laktozy, jest mleko sojowe, otrzymywane z ziaren sojowych. Są one początkowo namaczane w wodzie, a następnie rozdrabniane. Skład takiego mleka różni się nieco od składu mleka zwierzęcego, ale nie jest to kolosalna różnica. Tak więc wszystkich gorąco zachęcam do picia przynajmniej jednej szklanki mleka dziennie.

Dominika Wolniak

czuwałam ból oka i nie mogłam ruszać powieką.

Przykre objawy, w tym ból, ustąpiły po 3 elektrostymulacjach Metodą Zenni. Poprawił mi się też wzrok w obu oczach. Ustąpiły duszności, lepiej oddycham i lepiej śpię. Mam więcej siły i energii.

Ustabilizowało się też ciśnienie krwi.” p. Halina R. z Olkusza – „Od wielu lat miałam chore zatoki i uporczywe bóle głowy. Dokuczały mi też bóle brzucha i inne objawy związane z zespołem jelita drażliwego. Po 2 elektrostymulacjach jelita zaczęły normalnie pracować i ustąpiły przykre dolegliwości. Zatoki zaczęły się oczyszczać i przestała boleć mnie głowa. Teraz znacznie lepiej śpię, oddycham i funkcjonuję.” p. Marianna L. z Poznania – „Miałam jaskrę i dokuczał mi ból oka. Po 4 elektrostymulacjach ciśnienie w oku jest prawidłowe, ból ustąpił, a lekarz stwierdził, że nie ma śladu po jaskrze.” p. Krystyna K. z Gdyni – „Miałam zakrzepicę, żylaki i dolegliwości związane z nimi. Po elektrostymulacjach Metodą Zenni nogi przestały puchnąć i boleć, a badanie Dopplera wykazało brak skrzepu (rozpuścił się). Poziom cukru i cholesterolu też wrócił do normy.” p. Dawid D. z Radomia – „Już po 2 elektrostymulacjach ustąpił ból nóg, a żylaki z dużych, twardych i nabrzmiałych, zrobiły się miękkie, proste i mniejsze.” p. Teresa D. z Radomia – „Po 1-szej elektrostymulacji ustąpiły bóle brzucha i podbrzusza spowodowane kamieniem w pęcherzyku żółciowym i chorym pęcherzem, którego nie mogłam wyleczyć przez kilka lat. Wcześniej nie trzymałam moczu. Teraz ten problem zniknął i czuję się znacznie lepiej. Przy okazji poziom cukru, który był za wysoki, wrócił do normy.”

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Zdjęcia dzięki uprzejmości kruszyniany.pl

8

Meczet w Kruszynianach

Tatarzy: polscy muzułmanie Wędrując z Fundacją FLY, po raz kolejny trafiłem pod dach gościnnej „Tatarskiej Jurty” w Kruszynianach. Z radością odwiedziłem naszych muzułmańskich przyjaciół z Podlasia. z Koranu). Nie ma wizerunków ludzi, ani zwierząt. Na prawo od mihrabu stoi minbar, z którego mułła głosi kazania. Podłogi wyłożone są dywanami, w świątyni przebywa się boso.

O ile meczet i jego wyposażenie budzi moją ciekawość, o tyle spotkanie z panem Dżemilem Gembickim, administratorem meczetu i przewodnikiem, wywołuje ogromny zachwyt. Pan Dżemil w barwnej i dowcipnej opowieści przybliża historię Tatarów, zasady religii, tradycje i zwyczaje kultywowane w tatarskich rodzinach. I podkreśla, że Tatarzy nie czują się Polakami, tylko są Polakami. Tutaj dowiaduję się także, że słowo „ułan” po tatarsku oznacza młodzieńca.

I to tatarskie oddziały złożone

z młodych, świetnie wyszkolonych konnych były pierwowzorem słynnych polskich ułanów.

- Ważną chwilą w życiu każdego członka wspólnoty jest ślub – mówi pan Dżemil - Ślub, podobnie jak większość rytuałów tatarskich, ma miejsce w domu rodzinnym. W tym wypadku jest to dom panny młodej. Małżeństwo nie jest tu sakramentem, a jedynie umową cywilną.

Dlatego też obok imama i zaproszonych gości konieczna jest także obecność dwóch świadków. Imam wygłasza przemówienie, a także odmawia modlitwę. Następnie wręcza młodym obrączki i składa im życzenia.

Podczas ceremonii młodzi stoją przed imamem na kożuchu, który symbolizuje dom, bogac-

Zdjęcia dzięki uprzejmości kruszyniany.pl

Zdjęcia dzięki uprzejmości kruszyniany.pl

Największe wrażenie na Podlasiu zrobiło na mnie bogactwo kulturowe, na które składa się między innymi kultura czterech największych religii: chrześcijaństwa wschodniego, zachodniego, islamu i judaizmu. Przez stulecia mieszkańcy Podlasia, wyznawcy tych religii, żyli obok siebie, wzajemnie się szanując i przenikając. Kiedy w 2010 roku jechałem na Podlasie po raz pierwszy i miałem w perspektywie odwiedzenie Tatarów oraz ich meczetów, nie wiedziałem, czego się spodziewać.

Meczet w Kruszynianach z zewnątrz przypomina okoliczne drewniane cerkwie. Dopiero po uważnym przyjrzeniu się wieżom, zauważyć można na nich półksiężyce. Wcale to nie dziwi, bowiem budynek wznieśli w drugiej połowie XVIII lub na początku XIX wieku (dokładna data nie jest znana) lokalni cieśle. Jest on podzielony na dwie części – osobną dla kobiet i mężczyzn. W głównej części, na ścianie zwanej kibli, znajduje się mihrab – wnęka wskazująca Mekkę, a przed nią, na bogato zdobionej podstawce, leży święta księga islamu Koran.

Na ścianach znajdują się wykaligrafowane cytaty z Koranu oraz bogato zdobione muhiry (obrazy zawierające ładnie wykaligrafowane i zdobione wersety

two i stabilizację. Po złożeniu przysięgi pan młody musi wymienić sumę przeznaczoną na odszkodowanie dla żony na wypadek rozwodu, a następnie nakrywa twarz kobiety welonem, co ma oznaczać, że ją włącza do swego haremu. Tatarzy nie mają wielu żon, bo nikogo na to nie stać – wszystkim żonom trzeba zapewnić takie same warunki.

Po zakończeniu uroczystości zaślubin nowożeńcy oraz ich goście udają się na wesele.

I, jak żartuje nasz przewodnik, wśród Tatarów pewnie jest wielu cukrzyków, bo słodycze pojawiają się przy każdej okazji.

Bardzo charakterystyczne jest dzielenie się prezentami (najczęściej słodyczami) na różne religijne okazje.

Zwiedzamy też mizar, muzułmański cmentarz, na którym znajdują się kamienie grobowe z II połowy XVII wieku.

Pochówek różni się od chrześcijańskiego. Ciało zmarłego owijane jest w białe płótno, ułożone na boku, na ziemi, twarzą w kierunku Mekki. Nad ciałem układa się pod kątem płytę i grób zasypuje. Na grobie układano nieparzystą liczbę kamieni oraz po jednym większym u nóg i u głowy. Choć współcześnie nagrobki przejęte są z polskiej tradycji, to łatwo je odróżnić po wykutych na nich półksiężycach i arabskich wersetach koranicznych.

Jest w Kruszynianach też coś dla ciała. Po przeciwnej stronie drogi, nieco w głębi, znajduje się gospodarstwo potomków kruszyniańskich Tatarów, państwa Dżennety i Mirosława Bogdanowiczów. Dzisiaj Kruszyniany znane są na całym świecie. Bez słowa przesady można stwierdzić, że zawdzięczają to właśnie pani Dżennecie. Urodziła się w Trzciance Lubuskiej (woj. wielkopolskie), po ślubie w 1982 roku przeniosła się na Podlasie do Supraśla. W domu rodzinnym pani Dżennety kultywowane były tatarskie tradycje kulinarne, a ona sama już od dziecka z chęcią pomagała w kuchni.

Jej marzeniem stało się stworzenie miejsca, w którym będzie mogła podejmować gości tatarskim jadłem i rozmawiać, dzieląc się wiedzą o tym wspaniałym i zasłużonym dla Polski narodzie. Po śmierci dziadka, za zgodą rodziny, przyjechała do opuszczonego i podupadłego gospodarstwa i od 2003 roku niezłomnie realizuje swoje marzenie.

Gospodarstwo agroturystyczne „Tatarska Jurta” to miejsce niezwykłe, tak jak niezwykła jest jego gospodyni. Stworzenie takiego miejsca, praktycznie z niczego, wymagało wiele pracy, uporu i poświęcenia. Wymagało miłości – do tatarskiej tradycji, do kuchni i do ludzi. Wymagało wiary – w sens przedsięwzięcia, w sprzyjające okolicz-

ności, w ludzką przychylność.

Wymagało nadziei – na sukces, na sprzyjający los, na zaangażowanie rodziny. Bo to przede wszystkim przedsięwzięcie rodzinne. I można poczuć się tutaj jak w domu. Szczególnie, gdy przyjeżdża się kolejny raz.

Specjalnością „Tatarskiej Jurty” jest między innymi pierekaczewnik, wielowarstwowe ciasto nadziewane mięsem, serem lub jabłkami. W 2005 roku został on wpisany na „Listę produktów tradycyjnych” Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a 20 lipca 2009 roku uzyskał certyfikat Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności, produktu prawnie chronionego w Unii Europejskiej. W menu znajdziemy jeszcze wiele przepysznych potraw: kibiny, pieremiacze, jeczpoczmaki, kołduny tatarskie, belysz, czynaki, czy słodkie czak-czaki. Tak jak egzotycznie brzmią ich nazwy, tak ich niepowtarzalny smak na długo pozostanie w pamięci.

Pani Dżennecie udało się o wiele więcej, niż tylko spełnić marzenie. Wokół „Tatarskiej Jurty” zaktywizowało się tatarskie środowisko. Wiele tatarskich rodzin wróciło na ojcowiznę, powstały liczne gospodarstwa agroturystyczne.

O Tatarach zrobiło się głośno.

Do Kruszynian i Bohonik turyści przyjeżdżają nie tylko, żeby zobaczyć meczet. Mogą tu poznać spory oraz ważny fragment historii Polski i zrozumieć, na czym polega bogactwo naszej Ojczyzny. To jej kultura i tradycja, na którą składają się kultury wielu narodów, w tym osiedlonych tutaj w XVII wieku za sprawą króla Jana III Sobieskiego Tatarów.

Pani Dżenneta Bogdanowicz jest inicjatorką i organizatorem wielu imprez kultywujących tradycje tatarskie.

Tutaj spotykają się Tatarzy z całej Polski, a nawet z zagranicy.

W Kruszynianach uroczyście i hucznie obchodzone jest Sabantuj, czyli Święto Pługa. Jest to stare, ludowe, tatarskie święto na zakończenie wiosennych prac polowych. W ubiegłym roku gościli tu Tatarzy z Litwy, Białorusi, Rosji, Niemiec i Ukrainy. Tutaj odbywają się warsztaty kulinarne, rękodzielnicze, pokazy sprawnościowe Tatarów i grup rekonstrukcyjnych, występy taneczne i wokalne. Jest pięknie i kolorowo.

I tak też będzie w tym roku!

- „Serdecznie zapraszam wszystkich mieszkańców Gdyni, z którą jestem bardzo związana, na jubileuszowy, dziesiąty Sabantuj do Kruszynian” – mówi Dżenneta Bogdanowicz. Zapewnia, że noclegi znajdą się w pobliskich gospodarstwach agroturystycznych. A ja mogę tylko gorąco polecić to magiczne miejsce i spotkanie z Tatarami, wyznawcami islamu – Polakami.

Tekst i zdjęcia: Radosław Daruk

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

CHILE fot. wikipedia

Wszyscy chyba znamy nietypowy kształt Chile – długi, wąski pas lądu w Ameryce Południowej ograniczony z jednej strony Andami, z drugiej Pacyfikiem. Ma on ponad 4 tys. km. To mniej więcej odległość od szwedzkiego Malmoe do sudańskiego Chartumu (!).

Plaza de Armas w Santiago

fot. wikipedia

Z położonego w centrum kraju Santiago do położonego na granicy z Peru miasta Arica leci się samolotem bezpośrednio około 3 godzin i tyle samo do Punta Arenas przy Ziemi Ognistej. Dzięki takiemu położeniu w Chile można spotkać prawie wszystkie strefy klimatyczne, od suchej pustyni Atacama do subpolarnej Patagonii.

Powierzchnia Chile wynosi ponad 756 tys. km. kw., ale źródła chilijskie podają wielkość o 1 mln 250 tys. km kw. większą, bo doliczają część Antarktydy. Do Chile należy także ponad 3 tys. wysp i wysepek, w tym najbardziej znane to Wyspa Wielkanocna, archipelag Juan Fernandez (zwany czasami wyspami Robinsona Crusoe, gdyż tu mieszkał angielski żeglarz Alexander Selkirk, pierwowzór tej postaci literackiej) oraz część Ziemi Ognistej. Do Chile należy także osławiony przylądek Horn oraz najdalej w świecie położone na południe miasto Puerto Williams.

Historia Chile jest podobna do historii innych południowoamerykańskich państw.

Konkwista w XVI w., okres kolonialny, dążenia niepodległościowe zakończone uzyskaniem niepodległości w drugiej dekadzie XIX wieku. W przypadku Chile był to rok 1818.

W latach 1879 – 1884 Chile prowadziło wojnę (nazywaną wojną o Pacyfik lub o saletrę) z połączonymi siłami peruwiańsko – boliwijskimi. Wersje przyczyn tego konfliktu są różne, natomiast bez wątpienia wojna ta została wygrana przez Chile. Ten konflikt do tej pory jest największym odniesieniem wojennym w Chile (ale także w Peru i Boliwii), a jego skutki są odczuwalne do dziś.

W polityce wewnętrznej Chile prowadziło dość stabilną politykę, jednak narastające problemy gospodarcze powodowały wzrost niezadowolenia społecznego, które w końcu w 1970 r. doprowadziło do wyboru na prezydenta Salvadora Allende, zwolennika radykalnie lewicowych metod rządzenia. Ocena polityki tego prezydenta oraz działań bloku wschodniego i zachodniego w tym okresie do tej pory budzi szereg kontrowersji. Salvadore Allenie rządził około 3 lat, a jego urzędowanie zakończył przewrót wojskowy, który nastąpił 11 września 1973 r. Władzę objęła wówczas junta wojskowa, tj. szefowie 4 rodzajów sił zbrojnych – wojsk lądowych, lotnictwa, marynarki wojennej i policji (w Chile należała do formacji wojskowych). Szefem junty został szef sił lądowych gen. Augusto Pinochet. Rządy wojskowe trwały do 1989 r., a więc do czasu, gdy doszło

Wulkan Parinacota w północnym Chile

do wolnych wyborów i władzę objęli cywile. Społeczeństwo chilijskie jest głęboko podzielone w ocenie gen. Pinocheta i okresu jego rządów. Dla wielu jest zbawcą kraju przed komunizmem, dla równie licznych krwawym dyktatorem.

O ile innych poważnych konfliktów wewnętrznych i zewnętrznych nie było, to historia Chile obfituje w trzęsienia ziemi (jest to kraj wybitnie sejsmiczny). Miały one poważne skutki gospodarcze i społeczne.

Dzisiaj Chile jest krajem w pełni demokratycznym i dobrze rozwiniętym gospodarczo. Posiada bardzo bogate

złoża mineralne, w tym przede wszystkim miedzi (około 30% światowych zasobów tego metalu!), ma dobrze rozwinięty przemysł, ale obecnie chyba najbardziej znane jest ze znakomitych win. Sporo eksportuje także owoców i przetworów owocowych. Chile było także prekursorem wprowadzenia kapitałowych systemów emerytalnych (nasze OFE były w dużej mierze wzorowane na rozwiązaniach chilijskich).

Generalnie Chile prowadziło od rządów Pinocheta przez cała lata politykę szerokiej prywatyzacji, także usług publicznych, w tym szkolnictwa, systemu zdrowia itd.

Wspominając o górnictwie, nie sposób nie wspomnieć o naszym rodaku Ignacym Domeyce, który był ojcem chilijskiego górnictwa, a także położył duże zasługi w rozwoju oświaty i szkolnictwa wyższego w tym kraju. Jest tam bardzo dobrze wspominany i oceniany.

Dla miłośników literatury Chile to również ojczyzna dwójki noblistów – Gabrieli Mistral oraz Pabla Nerudy, a także Isabel Allende - córki kuzyna b. prezydenta.

Stolicą kraju jest liczące ponad 5 mln mieszkańców (tj. około 30% ludności tego kraju liczącej blisko 17 mln) Santia-

9 go de Chile. Na mapie wydaje się, że leży prawie nad oceanem, ale w rzeczywistości od wybrzeża dzieli je około 100 km. Trudno znaleźć w nim egzotykę latynoską; większość dzielnic to duże, nowoczesne biurowce.

Na uwagę zasługuje samo centrum miasta z głównym placem Plaza de Armas, katedrą i pałacem prezydenckim oraz wzgórze Św. Krzysztofa z imponującym pomnikiem Matki Boskiej oraz przepiękne, kameralne wzgórze Św. Łucji.

Będąc w Santiago, warto pojechać do odległej o mniej więcej 100 km nadmorskiej aglomeracji Valparaiso i Viña del Mar. Miasta te mają charakter nieco podobny do Gdyni i Sopotu. Ćwierćmilionowe Valparaiso położone na kilku wzgórzach, z komunikacją trolejbusową (!), jest m.in. największym portem morskim i siedzibą marynarki wojennej, natomiast Viña del Mar jest typowym kurortem, z organizowanym corocznie festiwalem piosenki i turniejem tenisowym.

Oprócz tych miast Chile ma wiele ciekawych atrakcji turystycznych. Na dalekiej północy, z nadmorskiego miasta Arica organizowane są jednodniowe wyjazdy na położone na wysokości 4500 m npm. jezioro Chungara. Podczas tej wyprawy przejeżdża się 4 strefy flory, 4 strefy fauny, ogląda się w stanie dzikim lamy i alpaki, zwiedza się wioski indiańskie i zabytki inkaskie, aby w końcu dotrzeć nad kryształowo czyste jezioro, któremu towarzyszą 2 przepiękne wulkany oraz dzikie flamingi. Innym ciekawym miejscem jest San Pedro de Atacama, gdzie można podziwiać liczne cuda natury i miejscowe zabytki.

Z kolei na południu warto zwiedzić Patagonię, jej fiordy, florę i faunę. Warte polecenia są miasta, takie jak La Serena na północy i Puerto Montt na południu. Oddzielną atrakcją jest oczywiście Wyspa Wielkanocna.

W niewielkim stopniu natomiast można spotkać się z kulturą indiańską. Dzisiaj ludności prekolumbijskiej jest niewiele. Zaledwie garstka na północy na pograniczu z Boliwią i Peru oraz na południu w okolicach miasta Temuco (około 700 km na południe od Santiago).

Chile jest krajem coraz częściej odwiedzanym przez polskich turystów. I nic dziwnego, tam możne znaleźć sporo zarówno miłośnik natury, jak i kultury materialnej. Tym łatwiej, że nie potrzeba żadnych wiz, szczepień, swobodnie można wymieniać walutę i posługiwać się kartami bankowymi, a i sam kraj jest dość bezpieczny.

Dariusz Latoszek

10

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Audrey Hepburn poza scenariuszem Kobieta w długiej, czarnej sukni, o nienagannej fryzurze i w okularach przeciwsłonecznych na nosie przygląda się wystawie sklepu Tiffany&Co, zajadając drożdżówkę. Tę scenę z filmu Śniadanie u Tiffany’ego zna chyba każdy wielbiciel Audrey Hepburn. Jednak nie wszyscy wiedzą, że oprócz doskonałej gry aktorskiej, miała dużo więcej do zaoferowania.

Audrey Kathleen Hepburn urodziła się 4 maja 1929 roku w Brukseli. Jako mała dziewczynka marzyła o tym, żeby zostać baletnicą, dlatego uczęszczała na lekcje tańca prowadzone przez jedną z najlepszych nauczycielek baletu tamtych czasów – Marie Rambert. Ambitne plany Audrey legły jednak w gruzach, ponieważ choroby i niedożywienie spowodowane wojną za bardzo wycieńczyły jej organizm. Czy to właśnie wtedy Hepburn postanowiła zostać aktorką? Otóż nie. Na początku podejmowała się różnych prac. Była między innymi urzędniczką, sekretarką czy modelką.

Z początku role filmowe Audrey nie były zbyt ambitne. W pierwszej produkcji ze swoim udziałem zatytułowanej Śmiech w Raju (1950) Hepburn zagrała… dziew-

czynę z papierosem. Dopiero po filmie Rzymskie wakacje z 1953 roku, w którym Audrey wcieliła się rolę działającej pod przykrywką księżniczki Anny, zrobiło się o niej głośno. Ta do-

oPoWieDz naM sWoJĄ histoRiĘ

Magia uśmiechu Śmiejcie się nie czekając, aż będziecie szczęśliwi, inaczej bowiem umrzecie, nie roześmiawszy się ani razu (Pierre La Mure) Śmiech to zdrowie. To powiedzenie znają wszyscy, ale nie każdy się do niego stosuje. Według nauki śmiech to w fizjologii wyraz twarzy, w psychiatrii i psychologii – afekt, który jest pokazaniem emocji i nastrojów. Powstaje przez napięcie mięśni przede wszystkim w okolicach kącików ust, lecz również wokół oczu. Śmiech jest u ludzi jednym z przejawów radości lub szczęścia, może być jednak również niekontrolowanym przejawem strachu (cyt. za Wikipedia).

Tyle naukowcy, a co mówi nasza codzienność? W naszym społeczeństwie utarło się przekonanie, że inteligencji nie wypada się głośno śmiać. Jesteśmy więc krajem smutasów i to nie tylko dlatego, że często nam nie do śmiechu. To nam nie pomoże, a wręcz przeciwnie, zestresowani częściej zapadamy na różne choroby i prześladują nas przeróżne dolegliwości.

Dlatego na przekór sytuacji śmiejmy się, bo jak wspomniałam, śmiech to zdrowie.

Co nam pozostało, to tylko radośnie się śmiać, a przede wszystkim z siebie, co jest najwyższą sztuką. Śmiech jest zaraźliwy, kiedy się śmiejemy, śmieją się również ci, którzy nigdy się nie śmiali. Śmiejmy się więc głośno, szczerze, otwarcie, do łez, zanośmy się śmiechem, zrywajmy boki ze śmiechu, niech śmiech nas bierze, porywa i ogarnia. Śmiech to dobre samopoczucie całego ciała okazywane w jednym miejscu, to darmowe lekarstwo, które każdy sobie może przypisać.

C'est la vie! Takie jest życie, nic nie można zrobić, nie warto się irytować i buntować.

Nauczmy się więc pozytywnego myślenia i okazywania swojej radości dla siebie samych.

Dlatego: - nie narzekajmy, - nie marudźmy, - nie zazdrośćmy, - nie obgadujmy, - nie rozmawiajmy o chorobach, - nie cieszmy się z czyjegoś nieszczęścia,

- nie oglądajmy zmarszczek w lustrze, - nie oglądajmy wieczorem wiadomości, - nie duśmy w sobie emocji, - otaczajmy się osobami pozytywnie myślącymi, optymistami.

Trzeba się umieć pogodzić z upływającym czasem, zaakceptować to, co jest tu i teraz. Zatem patrzmy w lustro z uwielbieniem. Rano po przebudzeniu uśmiechajmy się, wszystko jedno, jaki poranek zastaniemy, pochmurny czy słoneczny, listopadowy czy majowy. A wieczorem przed snem nie rozmyślajmy, tylko zamykajmy oczy i uśmiechajmy się, a wtedy zobaczycie, jak działa magia śmiechu.

Wiesława Januszewska Od redakcji: Dziękujemy Pani Wiesławie i zachęcamy naszych czytelników do przesyłania swoich wspomnień, przemyśleń lub ciekawych historii. Korespondencję z dopiskiem „Wspomnienia” można kierować na adres biura Fundacji: ul. Świętojańska 36/2, 81-371 Gdynia, dostarczyć osobiście lub przesłać pocztą elektroniczną: wspomnienia@gdynskiiks.pl z dodaniem w temacie e-maila słowa „Wspomnienia”.

Małgorzata Łaniewska

skonała kreacja przyniosła jej nie tylko popularność i możliwość przebierania w propozycjach filmowych, ale również Oscara w kategorii Najlepsza Aktorka.

Jednak to dzięki roli sympatycznej i nieco roztrzepanej Holly Golightly w filmie Śniadanie u Tiffany’ego z 1961 roku Hepburn stała się najbardziej rozpoznawalna. Czarna suknia, w której prezentowała się Audrey, stała się obiektem pożądania wielu kobiet. Nic dziwnego, skoro projektował ją sam Hubert de Givenchy, z którym prywatnie aktorka się przyjaźniła. Co ciekawe, kreacja była jedną z najdroższych pamiątek filmowych, które kiedykolwiek wystawiono pod młotek. W czasie aukcji 4 grudnia 2006 roku sprzedano ją za aż 467 200 funtów!

Hepburn, mimo swojej popularności, pozostawała skromna. Nie miała tak zwanego parcia na szkło i nie lubiła życia w blasku fleszy. Sama kiedyś stwierdziła, że jest in-

trowertyczką. Powiedziała nawet: Jestem zadowolona, jeśli cały czas, od soboty wieczorem do poniedziałku rano, mogę spędzić sama w swoim mieszkaniu. W ten sposób ładuję akumulatory. Zdarzały się więc momenty, kiedy aktorka czuła się najlepiej w swoim własnym towarzystwie.

Hepburn nie zapominała o tych najbardziej potrzebujących i chętnie podejmowała działalność charytatywną. Od 1954 roku współpracowała z UNICEFEM. W 1988 roku została mianowana ambasadorem tej organizacji, z którą współpracowała niemalże do ostatnich swoich dni. Jak podkreślała, była już Sekretarz Generalna tej organizacji, Carol Bellany: Hepburn była inspiracją dla ludzi. Zwróciła uwagę całego świata na dzieci. Zajmowała się całą gamą problemów, z którymi muszą się one borykać. Mimo że Audrey nie ma już wśród nas , to wciąż stanowi dla wielu wzór do naśladowania.

Katarzyna Małkowska

11

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Czarodziejska moc pokrzywy A czego trzeba pokrzywie? (...) Wystarczy zadać sobie trochę trudu, by pokrzywa stała się użyteczną; zaniedbana staje się szkodliwa.

Victor Hugo „Nędznicy”

Aż trudno uwierzyć, że roślina wściekle broniąca do siebie dostępu, boleśnie parząca i pozostawiająca na ciele piekące bąble, jest tak przyjazna ludziom i zwierzętom. Wynika to z mądrości natury, która dała pokrzywie niezbyt przyjemną powierzchowność i jednocześnie mnóstwo pozytywnych właściwości. Do dziś wielu zachodzi w głowę, jak przedarto się przez jej kłującą barierę i sprawiono, że łodygi z listkami stały się delikatne w dotyku, możliwe do spożycia, doskonałe do wyrobu włókien, delikatnych płócien, do produkcji materiałów, z których uszyto mundury armii Napoleona, czy żołnierzy walczących po stronie Niemiec w czasie I wojny światowej. Wiadomo, że zroszona bądź przelana gorącą wodą już nie parzy i nie pozostawia na ciele bolesnych bąbli. Z tak przygotowanej pokrzywy, pełnej wartościowego białka, witamin C, B2, A oraz pierwiastków, tj.: magnezu, potasu, żelaza, robi się herbatki, sałatki, soki, zupy, czy farsze do smaku przyprawione czosnkiem. O dobroczynnym działaniu pokrzywy hamującej wypadanie włosów dzięki zawartemu w niej krzemowi i witaminie B2 dermatolodzy wiedzą od dawna. Duże ilości magnezu, tkwiące w chlorofilu tej rośliny, poprawiają samopoczucie osób z depresją, nawet tą, która nie daje się zwalczyć farmakologicznie, charakteryzującą się zmniejszoną ilością tego pierwiastka w płynie rdzeniowo-mózgowym.

Pokrzywa, porastająca niemal cały świat, jest znana od starożytności. Chwalona przez Hipokratesa jako roślina lecznicza, w Rzymie cezarów stosowana była do biczowania ciała, poprawiała energię ży-

ciową, pełniąc funkcję viagry.

Wcześnie dała się poznać jako panaceum na choroby reumatyczne, obrzęki czy podagrę.

Mikołaj Kopernik, czerpiąc wiedzę z prac perskiego lekarza Abu Ali Husaina ebn Abdallaha, leczył pokrzywą krwiomocz i kolkę nerkową. Medycy na dworach zalecali chorym na artretyzm napary z pokrzywy usuwające z organizmu nadmiar kwasu moczowego.

W środowiskach mniej oświeconych pokrzywę traktowano z jednej strony z lękiem, stosując ją jako antidotum przeciwko piorunom i złym duchom, z drugiej zaś jako roślinę praktyczną, którą spożywano, dokarmiano drób i bydło. Do XV wieku, nim do Europy sprowadzono bawełnę, pokrzywa służyła jako surowiec, z którego tkano materiały. Do tego celu pokrzywę moczono, suszono i gręplowano, a z otrzymanych włókien wyrabiano sznury, sieci czy odzież. Jednym z najstarszych znalezisk włókienniczych liczącym 2500 lat jest całun pewnego możnego mieszkańca Danii wykonany w całości z pokrzywy. Badania dociekliwych archeologów nad resztkami włókien całunu zaprowadziły naukowców do Austrii. (!)

Pokrzywa przez jednych traktowana jako chwast, w mitologii skandynawskiej miała wysoką pozycję. Jej gałązki pojawiają się jako atrybuty bogów.

Miał jej używać groźny Odyn, jego syn Thor czy brat Loki, który dla psoty zamieniał sieci rybaków w pokrzywy. O praktycznej i pozytywnej roli tej rośliny napomykał przedstawiciel francuskiego romantyzmu, Victor Hugo, w powieści „Nędznicy t. I” i w poematach z cyklu „Kontemplacje” powstałych po tragicznej śmierci w Sekwanie córki i jej męża.

O staropolskich obyczajach związanych z okadzaniem domostw wianeczkami z pokrzyw dla ochrony przed burzą wspomina w swoim dziele pt.: „Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce” polski etnograf Oskar Kolberg.

Pokrzywa jako motyw niosący ocalenie przez cierpienie pojawia się w jednej z baśni Hansa Chrystiana Andersena pt. „Dzikie łabędzie”. Oto oszpecona przez złą macochę śliczna królewna Eliza nierozpoznana przez ojca zostaje wygnana z rodzinnego pałacu. Odzyskawszy swój pierwotny wizerunek dzięki wodzie, a przede wszystkim niewinności, powstrzymującej działanie klątwy, wyrusza na poszukiwanie jedenastu braci przemienionych w łabędzie.

Napotkawszy ich, pragnie, by na powrót odzyskali ludzkie kształty. Elizie z pomocą przychodzi wróżka, która, ukazując się jej we śnie, podpowiada, jak rozwiązać problem. Eliza uda się po rosnące na grobach i wokół groty pokrzywy i, nie bacząc na ból, zerwie je, podepcze, a z uzyskanej zielonej przędzy uplecie koszulki pancerne dla każdego z braci. Po wykonaniu zadania, podczas którego musi zachować milczenie, bracia odziawszy się w niweczące czar złej macochy ubrania z długimi rękawami - odzyskają swój poprzedni wizerunek. Eliza budzi się i biegnie po surowiec do wykonania koszulek. Jej ręce są obolałe, nogi ubijające pokrzywę poranione. Wkrótce powstaje pierwsza koszulka. Tymczasem w pobliżu pojawia się młody król, który zobaczywszy wielkiej urody samotną dziewczynę, postanawia przywieźć ją do swojego zamku. Wadzi mu milczenie Elizy, ale ta jest tak piękna, a uczucie króla tak wielkie, że nie bacząc na plotki, postanawia się z nią ożenić. Eliza także obdarza uczuciem króla, ale wie, że musi wywiązać się z zadania, zrobić wszystkie koszulki i nie rzec przy tym ani słowa, które mogłoby zabić jej ukochanych braci. W nocy biegnie na cmentarz po rosnący, tam kłujący jej dłonie surowiec.

Dostrzega tam czarownice wydobywające z grobów trupy, ale szybko wraca z naręczem świeżych pokrzyw do pałacu. Niestety, świadkiem jej wyprawy na cmentarz jest arcybiskup, który ujrzawszy Elizę w towarzystwie ohydnych zmór, nabiera prze-

konania, że dziewczyna jest jedną z nich i okpiła całe królestwo. Arcybiskup zwierza się królowi ze swoich podejrzeń i kolejny raz, gdy ukochana wymyka się na cmentarz, idą za nią obaj. Teraz już nie ma wątpliwości co do prawdziwej profesji dziewczyny. Jej milczenie jest aż nadto wymowne. Król, podburzony przez arcybiskupa i lud, skazuje ją na śmierć w płomieniach. Jeszcze na wozie skazańca, Eliza przędzie ostatnią koszulkę z pokrzywy, a gdy wnet pojawiają się jej bracia, zarzuca ubrania na białopióre ich postaci. Zły czar pryska. Są oswobodzeni, a Eliza zwolniona z milczenia wyjaśnia, dlaczego tak cierpiąc,

mozolnie tkała zielone włókna pokrzywy. Król, jak to bywa w baśniach, bierze ją za żonę.

Obecnie pokrzywa - jako włókno - ponownie wraca do łask. Po pierwsze, wykonana z niej tkanina jest przyjazna dla skóry człowieka, po wtóre, jest tańsza i mocniejsza niż bawełna. Wiele firm włoskich i amerykańskich pod dyktando projektantów już szyje bluzki, sukienki i kostiumy z pokrzywowego materiału.

Pokrzywa to roślina – orkiestra, która gra dla człowieka i całej natury na wielu jej instrumentach. Leczy, karmi, barwi i ubiera. Za nieduże pieniądze. Czegóż chcieć więcej?

Sonia Langowska

Gdynia, ul. Kilińskiego 6 tel. 58 625 74 44, rezerwacja@caffeaniol.pl REZERWACJE OSOBIŚCIE LUB MAILEM

koncerty

w środy i soboty – godz. 19.00 w niedziele – godz. 17.00

wernisaże

w soboty – godz. 16.00

Kawiarnia

pełna kultury

W CZERWCU POLECAMY: Sobota, 28 maja 2016r godz. 19,00 Koncert Dominic John Sebastian. Nagrał trzy płyty. Koncertuje po całej Europie.

Wstęp 15 zł

Środa, 15 czerwca 2016r godz. 19,00 Koncert Sergiej Kriuczkow i jego jazzowe trio.

Tych artystów warto spotkać na swojej drodze.

Wstęp 20 zł

Niedziela, 29 maja 2016r godz. 17,00 Recital Paweł Melnarowicz. Laureat wielu festiwali. Reprezentuje nurt poezji śpiewanej.

Wstęp 15 zł

Poniedziałek , 20 czerwca 2016r godz. 18,00 Koncert letni młodych trójmiejskich wokalistów.

Wstęp wolny.

Wtorek, 31 maja 2016r godz. 18,30 Hit. Koncert na misach kryształowych.

Wykonanie Ewa Leilana.

Wstęp 35 zł ( w tym płyta CD ) Sobota, 4 czerwca 2016r godz. 17,00 Koncert Ritmos Latinos ! W wykonaniu zespołu Cafe y Son słynne przeboje Ameryki Łacińskiej.

Wstęp 20 zł Wtorek, 7 czerwca 2016r godz. 11, 15 Koncert zespołu bębniarzy ADAPA dla dzieci i młodzieży.

Wstęp wolny

Środa, 22 czerwca 2016r godz. 19,00 Koncert Biesiad&Schulz. Duet zaprezentuje piosenki o morzu i tym co na morzu.

Wstęp 10 zł Sobota, 25 czerwca 2016r godz. 16,00 Wernisaż wystawy Marioli Wiwatowskiej „ Swiat Aniołów”.

Więcej na stronie http:// mariowiwa.simplesite.com Środa, 29 czerwca 2016r godz. 19,00 Wieczór Ballad i Romansów. Wystąpią Julia Vikman, Przemysław Popławskii Andrey Vasilyew.

Wstęp 20 zł

Środa, 8 czerwca 2016r godz. 18,00 Koncert Zespół Mr. Jones. Grupa folrockowa występuje w Trójmiejskich klubach oraz na koncertach plenerowych.

Wstęp 15 zł Sobota, 11 czerwca 2016r godz. 12 – 15 Warsztaty patchworkowe – jedziemy na wycieczkę, bierzemy misia w teczkę czyli plecaczki i misie.

Wstęp 30 zł ( koszt materiałów – prace zabieramy do domu ) Niedziela, 12 czerwca 2016r godz. 17,00 Koncert Piotr Woźniak. Kompozytor, gitarzysta, wokalista. Koncertował w Sali Kongresowej jako gość Katie Melua.

Wstęp 20 zł

Pełne menu artystyczne na stronie

www.caffeaniol.com

12

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Trendy na lokalnym rynku nieruchomości Od kilku lat uczestnicy rynku nieruchomości (potencjalni kupujący i sprzedający) zadają sobie pytanie – czy to jest dobry moment na kupno lub na sprzedaż. Z taką sytuacją mamy do czynienia od 2008 roku, czyli mniej więcej od momentu, kiedy ceny nieruchomości ustabilizowały się po okresie gwałtownego wzrostu.

Jedyne co ryzykujesz – to zdobycie nowych klientów Program partnerski, odpowiednio przygotowany, stanowić może wartość dodaną dla wszystkich stron w nim uczestniczących – organizatora, partnera i beneficjentów. I w konsekwencji wszystkim im przynosić korzyści. Choć, co oczywiste, będą to korzyści różnego rodzaju.

W tym wszystkim zrodziła się jeszcze bardzo silna zależność pomiędzy sprzedającym, który chce sprzedać jak najlepiej, często wspominając jeszcze tłuste lata, a kupującym, który na ogół ma czas i chce kupić jak najtaniej. Negocjacje z reguły są bardzo trudne, często nie dochodzi do kompromisu z powodów wydawało-

Na dzień dzisiejszy obserwujemy nadal stabilizację, czy też stagnację. Kilka lat temu ceny nieruchomości poszybowały w dół (w niektórych dzielnicach nawet o ok. 25%, w innych, bardziej atrakcyjnych, o maksymalnie 10-15%) po to, by w międzyczasie lekko się odbić, ale to znikomy wzrost w stosunku do 2007 roku. Właściwie sytuacja się nie zmienia – ceny utknęły na pewnym poziomie, a ludzie mają nadal ogromne potrzeby.

Jedni chcą zamienić lokum na większe, inni przeprowadzić REKLAMA

się z większego do kawalerki, a jeszcze następni chcą zbudować dom za miastem.

To, czy warto sprzedawać czy też kupować, zależy od wielu czynników. Na pewno nie pomaga sytuacja na rynku kredytów hipotecznych.

Może blokować kupującego lęk o utratę pracy lub być może chęć emigracji w dalszej perspektywie. „Do pieca” potrafi też dołożyć ustawodawca.

Właściwie ciężko wyrokować, czy cokolwiek może ulec zmianie na przestrzeni najbliższych lat.

Trzeba znaleźć rozwiązanie, które zaspokoi każdą ze stron i każdy poczuje, że zrealizował swoją potrzebę. by się błahych. Trzeba znaleźć rozwiązanie, które zaspokoi każdą ze stron i każdy poczuje, że zrealizował swoją potrzebę.

Warto w takich sytuacjach skorzystać z usług renomowanych biur nieruchomości, które bazując na swoim codziennym doświadczeniu, rzetelnie doradzą najkorzystniejsze rozwiązania.

Sebastian Smoliński

Programy lojalnościowe są ostatnio niezwykle popularne.

Zwykle oferują je sieci handlowe, banki, duże instytucje, które chcą przywiązać do siebie klientów. Programy partnerskie są jednym z istotnych narzędzi marketingowych, które mają służyć zwiększaniu zysków przede wszystkim organizatora programu, bazując na zasadzie wzajemności. Może też jednak być bardziej PATNERSKI niż biznesowy i przynosić korzyści wszystkim. Jak to możliwe?

Wszystko zależy od tego, kto i w jakim celu stworzył program. Jeśli organizator programu nie jest nastawiony na zysk, może stworzyć naprawdę interesującą ofertę dla swoich Partnerów.

Jako przykład przedstawiamy Program Partnerski Fundacji FLY. Jej działalność jest z założenia non profit, program zatem nie jest agresywny, nie służy zwielokrotnianiu zysków.

Dla fundacji program jest dodatkową atrakcją, jaką oferuje swojej społeczności. Dodajmy - bardzo aktywnej społeczności. Na swój koszt przygotowuje materiały promujące Partnerów, stara się dotrzeć do jak najszerszego grona z informacją o rabatach i promocjach.

Dla beneficjenta, członka tej społeczności, to całkiem wymierne korzyści. Każdy przecież robi zakupy, bywa

w kawiarni czy restauracji, potrzebuje pomocy specjalisty – optyka czy serwisanta. Skoro zatem ma możliwość, to dlaczego nie miałby skorzystać z oferty tańszej i do tego dostępnej bez zbędnego szukania?

Wszystkie najważniejsze informacje znajdzie na bardzo dobrze sobie znanej stronie Fundacji FLY. A dla Partnera, oferującego towary lub usługi, to bezpłatna promocja. Jest przeciwieństwem płatnej reklamy, która zawsze jest obarczona ryzykiem, że nie trafi do właściwej grupy odbiorców i może przynieść stratę. Nie musi niczego opłacać, wykupywać powierzchni ani wyświetleń, nie płaci za kliknięcia. Największe ryzyko, jakie może ponieść Partner, jest takie, że przybędzie mu nowych klientów. A tyle, to chyba warto „zaryzykować”.

Do udziału w Programie Partnerskim Fundacja FLY zaprasza wszystkich, którzy szukają prostych i bezpiecznych form promocji, którzy chcą poszerzyć grono swoich klientów i uważają, że ich ofertą warto zainteresować posiadaczy legitymacji Fundacji FLY. Szczegóły na stronie www. fundacjafly.pl w zakładce Program Partnerski lub pod nr telefonu 508-245-584. Gorąco polecam.

Aleksandra Rekuć

13

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo DoM i WnĘtRza

Tapeta – stary pomysł na nowoczesne wnętrze Nowoczesne tapety można kłaść we wszystkich pomieszczeniach – od sypialni po kuchnię, a nawet łazienkę Niewątpliwą zaletą jest łatwość wykonania prac wykończeniowych z ich użyciem. Można je w zasadzie kłaść samemu.

Wymagają niewielu narzędzi oraz pewnej dozy dokładności i staranności, a otrzymuje się w zamian znakomity efekt w krótkim czasie. Widać go z każdym położonym paskiem.

W zależności od potrzeb można dobrać tapetę do każdego pomieszczenia i uzyskać inny efekt końcowy. W sklepach są dostępne: • Tapety papierowe – wykonane z jednej lub więcej warstw papieru (te drugie są trwalsze), mogą być drukowane lub tłoczone. Stosuje się je w pomieszczeniach suchych i nie narażonych na nadmierne zabrudzenia (sypialnia, gabinet).

• Tapety winylowe – spód tapety jest zrobiony z papieru, a wierzch z winylu – płaskiego lub spienionego. Winyl płaski jest dość cienki, ale za to odporny na zarysowania, z kolei spieniony jest grubszy i lepiej maskuje nierówności ścian, REKLAMA

Fot. 123rf.com

Tapeta - przez wiele lat wyśmiewana jako symbol złego gustu i zaścianka. Była tanim sposobem na zasłonięcie dziur w ścianach. Zawsze poza głównymi trendami, zawsze obciachowa i nie akceptowana. Szczególnie fototapety były powodem nieustających kpin z ich właściciela. Do czasu.

jednak ściera się i łatwo i można go zarysować. Tapety winylowe są odporne na wodę oraz ogień.

Znakomicie prezentują się w salonie, przedpokoju, kuchni, a nawet w łazience.

• Tapety na flizelinie – są to tapety winylowe lub papierowe podklejone warstwą flizeliny. To idealne rozwiązanie dla początkujących „tapeciarzy”. Układa się je szybko, ponieważ klej

nanosi się tylko na ścianę.

Są one ciepłe, tłumią hałas i dobrze kryją nierówności ścian. Przy ich usuwaniu warstwa flizeliny pozostaje na ścianie i może stanowić podkład pod nową tapetę.

• Tapety z włókna szklanego – mają strukturę przypominającą tkaninę. Są odporne na wilgoć i ogień, można je też malować, nadają się zatem do wszystkich pomieszczeń w mieszkaniu.

Niestety, dość trudno jest je wymienić – odchodzą razem z tynkiem.

• Rauhfaser – tapety te składają się z dwóch warstw papieru połączonych z drewnianymi wiórkami, które tworzą ciekawą fakturę. Bardzo dobrze kryją wszelkie nierówności ścian i najczęściej stanowią bazę pod malowanie.

Do każdego rodzaju tapet dostępne są odpowiednie kleje, w sklepach można również dobrać niezliczone akcesoria ułatwiające prace wykończeniowe. Wystarczy poprosić o pomoc sprzedawcę, a wyjdziemy doskonale wyposażeni i gotowi do pracy.

Zupełnie osobną „bajką” jest fototapeta. I pewnie warto będzie poświęcić jej osobny artykuł. Za sprawą dziesiątków tysięcy wzorów i faktur tapety stały się znowu modne, dobrze widziane, wręcz pożądane. Sięgają po nie wszyscy projektanci. I bardzo dobrze, bo tapeta nie tylko doskonale udaje inne materiały wykończeniowe, ale może stanowić osobny element dekoracyjny.

Aleksandra Rekuć

14

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

czteRy i DWa KółKa

Klimatyzacja. Komfort, czy zagrożenie dla zdrowia Czasy się zmieniają, samochody także. Jeszcze nie tak dawno wiele udogodnień i dodatkowego wyposażenia można było oczekiwać tylko w klasie premium. Jednym właśnie z takich udogodnień podnoszących komfort podróżowania jest klimatyzacja. Obecnie wiele modeli aut już w standardowym wyposażeniu posiada klimatyzację, nawet te trochę leciwe. Co ciekawe, na rynku wtórnym samochody bez klimatyzacji są prawie nie sprzedawalne. naszego zdrowia. Samochód zaparkowany na ulicy lub na parkingu przez okres jednego dnia gromadzi w swoim wnętrzu od 500 do 800 mg benzenu. Zawarty jest on w czynniku chłodzącym, a także w wielu częściach i podzespołach plastykowych auta. Jeżeli tem-

Trochę wiedzy Klimatyzacja i jej działanie oparte jest na tym samym systemie co lodówka w domu.

Układ składa się z trzech głównych urządzeń; kompresora, skraplacza i zaworu rozprężającego, w których krąży czynnik chłodzący. Cały obieg kończy się w parowniku. Dochodzi w nim do gwałtownego obniżenia temperatury w procesie rozprężania.

Dzięki temu odczuwamy chłód w kabinie. Doprowadzenie schłodzonego powietrza może być regulowane manualnie lub automatycznie, obejmując dwie lub cztery strefy nawiewu.

Klika porad Klimatyzację w samochodzie należy tak ustawić, aby temperatura wewnątrz zmniejszała się stopniowo. Nie należy przekraczać różnicy 10 – 15 stopni Celsjusza od temperatury zewnętrznej. Aby uniknąć szoku termicznego i być może poważnej infekcji, nie należy przesadzać w gwałtownym obniżaniu temperatury powietrza w kabinie auta. Optymalna temperatura podczas jazdy w samochodzie to 18 – 21 stopni Celsjusza. Pamiętajmy, że nawiew powinien być nastawiony na szybę czołoREKLAMA

System klimatyzacji najczęściej ulokowany jest w komorze silnika i pod tablicą rozdzielczą. wą, szyby boczne ewentualnie na nogi, ale nigdy na kierowcę czy pasażera.

Komfort kosztuje Niestety, korzystanie z klimatyzacji jest kosztowne – podczas jazdy z włączonym urządzeniem samochód zużywa od 2 do nawet 5 litrów paliwa więcej. Prowadzone badania wykazały też, iż auta z silnikami o małej pojemności tracą więcej

na mocy, a tym samym znacznie zwiększają „ apetyt” na paliwo.

Czy klimatyzacja jest szkodliwa dla zdrowia System klimatyzacji najczęściej ulokowany jest w komorze silnika i pod tablicą rozdzielczą.

Są to miejsca, w których bakterie, grzyby i inne drobnoustroje mają idealną przestrzeń do życia.

Zarazki te przez układ wentylacji przechodzą do wnętrza auta,

powodując reakcje alergiczne, łzawienie oczu, kaszel i kichanie. Dlatego tak ważne jest, aby co roku dokonać odgrzybienia instalacji i wymiany filtra kabinowego. Jednak zawsze przed jazdą w upalne dni i włączeniem opisywanego urządzenia powinniśmy przewietrzyć pojazd, otwierając szeroko kilka drzwi lub na co najmniej 2 minuty opuścić wszystkie szyby. Wszystko to dla dobra REKLAMA

peratura na zewnątrz wynosi ponad 16 stopni Celsjusza to koncentracja benzenu osiąga stężenie od 2000 do nawet 4000 mg, i jest to 40 krotnie więcej niż dopuszczają normy. Wsiadając do szczelnie zamkniętego auta, wdychamy krytyczną ilość trucizny atakującej układ kostny, nerki czy wątrobę.

Zapamiętajmy więc, aby latem w upalne dni cieszyć się z przyjemnego chłodu, zawsze przewietrzmy samochód przed włączeniem klimatyzacji.

X

15

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo Wieści z FunDacJi Fly

Fundacja FLY zaprasza na wycieczki W tle: Norwegia. Dolina ukształtowana przez lodowiec Po lewej: Wszechobecne Trolle

Zapisy na zajęcia Fundacja FLY informuje, że od 1 czerwca rozpoczynają się zapisy na zajęcia ruchowe i komputerowe w semestrze zimowym 2016/2017, odbywające się w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Fundacji FLY w Gdyni. Szczegółowy grafik znajduje się na stronie www.fundacjafly.pl w zakładce„Plan zajęć”.

Koszt uczestnictwa w zajęciach ruchowych – 40 zł za semestr, a w warsztatach komputerowych – 10 zł za 1 godzinę (ok. 140 zł za semestr). Płatne przy zapisach.

Informacje i zapisy w biurze Fundacji FLY w Gdyni. ul. Świętojańska 36/2 od poniedziałku do piątku od 9.00 do 16.00. Telefon kontaktowy 69399-60-88, 517-38-38-28.

Wolontariusze do Sklepu Charytatywnego „Z głębokiej szuflady” Fundacja FLY poszukuje wolontariuszy do Sklepu Charytatywnego „Z głębokiej szuflady”. Do zadań wolontariuszy będzie należało: wsparcie pracowników na sali sprzedaży, pomoc w przygotowaniu przedmiotów do sprzedaży, dbałość o estetykę ekspozycji. Czas i zakres współpracy - do uzgodnienia.

Informacje i zgłoszenia przyjmuje koordynator sklepu tel. 515-150-420 lub osobiście od poniedziałku do piątku od 10.00 do 18.00, soboty od 10.00 do 14.00 oraz mailowo: sklepik@fundacjafly.pl. „Gdyński IKS” wydaje:

Fundacja FLY Dolny Śląsk + Praga – Policzymy krasnale we Wrocławiu, zjedziemy pod ziemię sprawdzić, co ciekawego słychać w sztolniach, zachwycimy się krajobrazem Kotliny Kłodzkiej i Gór Stołowych, odwiedzimy sąsiadów i ich piękną stolicę. Co jeszcze w programie? Skalane Miasto, pałace i zamki, góry i wiele innych atrakcji.

Dolny Śląsk czeka na odkrycie.

Termin: 18 - 24 września 2016, cena: 1040 zł

Kościół Pokoju w Świdnicy

Norwegia – Chłodna i surowa, jednak niezwykle piękna i zachwycająca, kraina trolli i fiordów. Niezwykła mieszanina wodospadów, skał i zieleni w takich miejscach, jak chociażby wodospad Siedmiu Sióstr, Droga Orłów, Sognefjord i wielu, wielu innych.

Norwegia to również specyficzne w wyrazie miasta: Alesund, Oslo, Bergen oraz wiele innych, równie ciekawych miejsc. Termin: 08 - 13.07.2016, cena 3.700 zł Środkowe Włochy – Toskania – Zanim przyjdzie chłodna jesień, trafia się ostatnia okazja na doładowanie akumulatorów.

Skąpana w słońcu, pełna pięknych zabytków Florencja Medyceuszy, Siena, Piza, Arezzo, rzymska kolonia w Lucca czekają właśnie na Was. Termin: 19 - 26.09.2016, cena – 3.085 zł Na naszych wycieczkach: – poznajemy kulturę, ludzi, przyrodę i religie odwiedzanych miejsc – nie biegamy – zwiedzamy – rezerwujmy noclegi w możliwie jak najmniejszej liczbie hoteli cena obejmuje wszystkie koszty

Zamek w Książu

(Przejazdy lub przeloty w obie strony, noclegi w hotelach w pokojach 2- i 3-osobowych, śniadania i obiadokolacje, realizację programu zwiedzania, bilety wstępów, ubezpieczenie KL, NNW i dodatkowo ubezpieczenie od leczenia chorób przewlekłych)

ISSN 2353-2157 ul. Świętojańska 36/2, 81-372 Gdynia tel. 58 520 50 88, 693-99-60-88 redakcja@gdynskiiks.pl Nakład 10.000 egz.

Redaktor Naczelna Dorota Kitowska Sekretarz Redakcji Radosław Daruk Redakcja: Radosław Daruk, Maria Gromadzka, Jolanta Krause, Aleksandra Kurek, Irena Majkowska, Katarzyna Małkowska, Barbara Miecińska, Radek Radziejewski, Aleksandra Rekuć, Sonia Watras-Langowska, Małgorzata Łaniewska, X, Łukasz Zagórski, Alina Zielińska Korekta: Irena Majkowska, Maria Gromadzka Marketing: Zbigniew Ignasiak tel. 505 576 676 z.ignasiak@fundacjafly.pl Grafika: Łukasz Bieszke, Radosław Daruk Skład: ALFA SKŁAD Łukasz Bieszke, biuro@alfasklad.com.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i tekstów reklamowych.

16

Informacje – Kultura – SpołeczeńStwo

Domowa apteczka - srebro koloidalne

iKs W Kuchni

Szybkie ciasto z truskawkami

W sezonie Naturalny antybiotyk, drugi układ immunologiczny naszego organizmu.

Te i inne określenia przypisujemy substancji nazywanej srebrem koloidalnym. truskawkowym to ciasto Od XIX wieku było ono wykorzystywane w medycynie jako środek na wszelkie dolegliwości. Tam, gdzie farmacja i medycyna konwencjonalna rozkładają ręce, ten pierwiastek działa zazwyczaj niezawodnie.

Czym jest koloidalne srebro?

Z naukowego punktu widzenia, koloid jest mieszaniną niejednorodną, której część stanowią drobinki substancji.

W tym przypadku są to właśnie drobinki srebra wielkości mniejszej niż 1000 nanometrów (nanometr to jedna miliardowa część metra).

Zastosowanie i działanie Srebro koloidalne dzięki odpowiednio małym cząstecz-

kom zostaje wchłonięte do naszego krwioobiegu ostatecznie w jelicie cienkim. Tym samym zyskuje wielką przewagę nad antybiotykami i preparatami przeciwgrzybiczymi.

Antybiotyk ma bardzo wąskie pole

Z naukowego punktu widzenia, koloid jest mieszaniną niejednorodną, której część stanowią drobinki substancji. działania. Potrafi walczyć tylko z niektórymi szczepami bakterii, inne mogą być na taki

lek odporne. Srebro w formie koloidalnej ma nadzwyczajnie szerokie spektrum działania. Dzięki temu, nie niszcząc naszej flory bakteryjnej, może walczyć z wirusami, bakteriami i grzybami bez szkody i skutków ubocznych dla pacjenta. Lista chorób, które można wyleczyć przy pomocy srebra koloidalnego, jest niezwykle długa - można je stosować na wszelakie dolegliwości. Wyróżniamy dwa rodzaje srebra koloidalnego przeznaczonego do użycia. Takie, które można spożywać doustnie oraz takie, które nie powinno być pite.

Srebro przygotowane do picia jest trudno dostępne, natomiast w formie toniku i płynu na skórę można kupić w aptece za około 40 złotych za 300 ml.

Maurycy Czajka Gimnazjum nr 20 w Gdyni

może gościć w waszych domach bardzo często.

Jest tak szybkie w wykonaniu, leciutkie, puszyste i bardzo smaczne, że można je piec niemal codziennie.

Polecam je Państwu mocno, bo jest naprawdę pyszne.

Wykonanie: Jajka ubić z cukrem na puszystą masę. Miksując dalej,

dodać ekstrakt i rozpuszczone masło, na koniec wmieszać delikatnie łopatką mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia. Ciasto włożyć do tortownicy o średnicy 22cm (dno wyłożyć papierem do pieczenia). Na wierzchu poukładać truskawki - dość gęsto. Piec około 40 minut w temperaturze 1800C. Przed wyłączeniem piekarnika sprawdzić patyczkiem, czy ciasto jest dobrze upieczone. Jeszcze ciepłe posypać cukrem pudrem.

Smacznego!

Dorota Kitowska

Goldental Sp. z o.o.

Ul. Przyjazna 30 83-331 Przyjaźń k. Gdańska

Tel. + 48 602 141 815 Tel. + 48 515 288 312 e-mail: info@goldental.pl

Składniki: 4 jajka 150g cukru 250g mąki 50g masła 1 łyżeczka proszku do pieczenia 1 łyżeczka waniliowego ekstraktu truskawki na wierzch cukier puder do podania

Centrum rehabilitacji znajduje się w części usługowej Domu Seniora Goldental Naszą misją jest świadczenie specjalistycznych usług rehabilitacyjnych przez wykwalifikowany personel medyczny, przy użyciu nowoczesnego sprzętu w zgodzie z wysokimi i dostępnymi w danej chwili standardami.

Nasze atuty to profesjonalne zabiegi rehabilitacyjne, indywidualne podejście do każdego pacjenta oraz komfortowe warunki pobytu w nowo powstałym budynku Domu Seniora Goldental.

Centrum Rehabilitacji powstało z myślą o wymagających pacjentach oczekujących skutecznej rehabilitacji w sprzyjającej zdrowiu atmosferze.

Oferujemy kompleksową rehabilitację w zakresie: fizykoterapii, kinezyterapii, hydroterapii, konsultacje lekarzy specjalistów oraz indywidualny trening medyczny.

Organizujemy dzienne pobyty rehabilitacyjne z wyżywieniem, jak również kilkutygodniowe pobyty rehabilitacyjne